Villazine #3 by De Studio

VILLA

ZINE #3

NAJAAR 2016

LATEN WE NIET DOEN ALSOF ER NIETS AAN DE HAND IS DE Studio bestaat vijf jaar. En met de hele ploeg van Villanella hielden we een pak ballen in de lucht: de renovatie van het gebouw, het uitvinden van een culturele dienstverlening voor scholen en families, het ontsluiten van drie zalen, de ambitie om alle dagen open te zijn, de ondersteuning aan jonge talenten, een betekenisvol programma maken voor jongeren enzovoort. De subsidiebeslissing van de Vlaamse Regering treft ons recht in het hart: we zijn “gered”, maar we kunnen de werking voor kinderen en jongeren niet echt overeind houden. De komende maanden hoort u van ons, want wij gaan u nodig hebben. Nu zijn we nog even verward - treurig en trots tegelijk. Trots op de artiesten die de komende tijd weer bij ons komen spelen. Deze krant biedt achtergrond bij de projecten en festivals. En onze oproep is kort en krachtig: steun de kunstenaars en koop massaal tickets. Stemmen doen we tenslotte ook met onze portemonnee. De ploeg van Villanella. PS Deze tekst is de verkorte versie van de inleiding van onze seizoensbrochure. Wilt u deze alsnog ontvangen? Vraag het aan op www.destudio.com

“Everything not saved will be lost” (Nintendo ‘quit screen’ message)

Greet Jacobs Charlien Adriaenssens Theater Artemis Hanneke Paauwe Tom Lanoye Gommer van Rousselt Marc Van Eeghem Tom Dewispelaere Stijn Van Opstal Willy Thomas Ann Miller Sofie Decleir Peter Van den Begin Ariane van Vliet Koen van Kaam Herman Gilis Marie Vinck Els Dottermans Sara De Roo Reinhilde Decleir Mieke De Groote Frank Vercruyssen Maarten Inghels Stefan Hertmans Alexia Leysen Louis Janssens Waumans & Victoria Bruno Pieters Jonas Vermeulen Simon De Vos Fikry El Azzouzi Tine Reymer Ephameron Ward Zwart Sec Koe Roel Heremans Adina Macpherson Marieke Dermul Sien Vanmaele Tuning People Josse De Pauw Mauro Pawlowski Jaap Blonk Huis Haas

“Waarom moet je bij kinderen altijd alles willen onderdrukken? Temperament is een teken van talent. Wie daar pillen tegen voorschrijft? Die moet zelf naar een psychiater. - TOM LANOYE, GAZ

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER VILLANEZEN Amelie Aernaudts Ilja Antonneau Hadewych De Prins Ilse Daems Johan Rymen Marc Verstappen Tim Devriese Tine Coumans VORMGEVING Tille Lingier & Linde Luyten VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Marc Verstappen Maarschalk Gérardstraat 4 2000 Antwerpen www.destudio.com www.villanella.be www.villanovafestival.be www.kunstbende.be MET DANK AAN

De tien geboden voor bezorgde ouders

Wilt u (...) weten hoe u met uw tienerkind moet praten over drugs? Deze tips kwamen in gesprekken met zes deskundigen en tien ex-gebruikers steeds terug: 1. Lees u in: doe onderzoek naar drugs, naar welke effecten ze hebben, leer het onderscheid te maken tussen cannabis, lachgas, GHB, xtc en amfetaminen.

of haar drugs kan laten testen. Zo’n test duurt een week, maar dan weet je wel zeker dat er de pillen geen PMMA of andere gevaarlijke stoffen bevatten.

2. Wees open: u hoeft niet in geuren en kleuren te vertellen over uw drugservaringen, maar u wint vertrouwen door eerlijk te zijn over uw eigen verleden.

8. Geef het goede voorbeeld voor tieners: probeer niet te drinken, roken of blowen in bijzijn van uw tienerkind. Ook die fles chianti bij het avondeten is geen goed idee.

3. Doe onderzoek naar uw familiegeschiedenis: komt er in uw familie schizofrenie, depressie of een andere ernstige psychische stoornis voor, dan is uw kind mogelijk extra kwetsbaar.

9. Laat uw kind niet thuis blowen of drinken: veel ouders hebben het idee dat ze thuis meer controle hebben over de situatie maar thuis mogen blowen draagt bij aan een normalisering van drugsgebruik, en dat komt veel tieners niet ten goede.

4. Bouw het gesprek op: vraag eerst eens naar jongeren in de omgeving van uw kind. Wat doen zij zoal? Wat wordt normaal gevonden? Toon u geïnteresseerd en nieuwsgierig. 5. Vraag uw kind waarom hij/zij drugs gebruikt: een nogal elementaire vraag die veel ouders over het hoofd zien. Is het de kick, het gevoel zelf? Of wil je kind erbij horen? Die redenen zijn belangrijk om te kunnen vaststellen of het om een experiment, of om een vlucht gaat.

10. Probeer niet alleen met uw eigen kind te praten, maar liefst ook met de groep vrienden waarin hij/zij opereert. Probeer duidelijk te krijgen of die groep een regulerend effect heeft op uw kind, of ze afspraken maken onderling. Deze bijdrage verscheen in het Nederlandse weekblad Vrij Nederland op 4 juni 2016.

6. Verbied niet, waarschuw: pubers laten zich zelden iets opleggen. En ook al wilt u ze het liefst alles verbieden, zorg toch dat je ze de juiste informatie geeft over verstandig drugsgebruik. Zoals: drink genoeg water, maar niet te veel. Neem nooit nog een pil als je de eerste niet ‘voelt’. Laat je nooit onder druk zetten door vrienden, en gebruik geen drugs als je in een sombere of zenuwachtige stemming bent. 7. Laat de drugs van je kinderen controleren. Het Trimbos-instituut heeft verspreid over (heel nederland) dertig afgiftepunten waar je kind zijn

Een Artistieke Springplank Het Villanova Festival, de broedkas voor jong talent van Villanella, bestaat zeven jaar. In die periode zijn talenten gekomen en gegaan, maar zijn ze er vooral gegroeid. Vier makers getuigen over hun periode bij Villanova.

Greet Jacobs (28)

Wanneer? 2010, 2011, 2012 “Ik zat op de toneelschool toen ik voor ‘t eerst meedeed met Villanova. Ik wilde zelf iets maken, iets bouwen of knutselen, zonder dat mijn docenten op mijn handen keken. De ruimte en het budget dat Villanova me gaf, was een ideale uitvalsbasis om te zoeken naar wat ik wilde doen.” “Je wordt als maker in het festival goed begeleid, maar ook goed met rust gelaten. De vrijheid primeert en dat is heel leuk. Je bent omkaderd, zo veel als je wil, maar je kan ook vrij proberen.” “Villanova is de ideale plek tussen een veilige schoolse omgeving en de professionele theaterwereld waar ik nu in sta. Het is vrijblijvend, maar heeft ook veel potentieel. Een voorstelling kan groeien, maar hoeft dat niet. Dat is heel prettig.” “Er is duidelijk nood aan en vraag naar meer van die tussenplekken.”

Charlien Adriaenssens (28) Wanneer? 2013, 2014

“Als vijftienjarige ben ik begonnen bij Kunstbende en ik heb altijd contact gehouden met de mensen van Villanella en DE Studio. Ik had al eens eerder willen meedoen met Villanova, maar toen had ik er de tijd niet voor. Toen de kans zich opnieuw voordeed, wist ik meteen dat ik het wilde doen.” “Villanova is eerst en vooral jeugdsentiment. Ik zat niet bij de jeugdbeweging, kunst maken was mijn jeugd. DE Studio is een geweldig ontmoetingshuis voor jonge makers. Het is ook een laagdrempelig huis. Het is ook gewoon leuk om ergens te komen en mensen tegen te komen die je zeer goed kent.” “Het was een zalige tijd, beide maanden. Je woont dan ook echt in DE Studio. Je krijgt een ruimte en ook de ruimte om te experimenteren. Aan de Rietveld Academie Amsterdam, waar ik studeer, hield ik me vooral bezig met schilderkunst. DE Studio was de theatrale plek waar ik terug met tekst bezig kon zijn. Het is heel fijn om schilderkunst met theater en tekst te mengen.” “Ik heb mijn stukken nooit verkocht, zoals andere Villanova-makers. Ik wilde vooral experimenteren, niet alleen tekstueel maar ook beeldend. Het is leuk om in een andere wereld terecht te komen dan die je al kent.”

Louis Janssens (21) Wanneer? 2013

Alexia Leysen (27)

Wanneer? 2010, 2011, 2012 “Ik wist eigenlijk niet wat Villanova was toen ik ermee begon. Greet Jacobs (zie p.4) vroeg me of ik wilde meedoen. Ik ben erg blij dat ik in die vrije speeltuin die Villanova is creatief kon zijn.” “Ik heb letteren gestudeerd en in mijn laatste jaar merkte ik wel dat ik wat wilde beginnen maken. Ik wilde van de theorie naar de praktijk. Toen kwam Villanova en alles viel op zijn plaats. Na de eerste Villanova kon ik beginnen in de Toneelacademie van Maastricht.” “Villanova is een ontzettend fijn kader om in te experimenteren. Het is een plek waar goesting wordt aangewakkerd. De begeleiding die je krijgt is nodig en fijn. Het is leuk om je werk te kunnen laten zien. Ik heb er veel geleerd.” “Ik leerde bijvoorbeeld dat er erg veel mogelijk is als er veel goesting is en je goed omkaderd wordt. Ik was verbaasd wat je in één maand kan verwezenlijken.”

“Ik zat nog op de middelbare school toen ik bij DE Studio kwam aankloppen. Ik wilde een festival maken voor jonge makers. Ik vond het zo’n zonde dat zo veel talent theater maakte en dat zo weinig kon spelen. En het moest groots. Ik wilde de stad kapen en een weekend lang overal jonge makers zetten. Van Toneelhuis tot DE Studio. Het viel uiteindelijk wat kleiner uit, maar ik mocht wel mijn eigen festival organiseren in het kader van Villanova. Sindsdien is er altijd zo’n festival-in-een-festival.” “Mijn huidige Companie DeSnor speelde op Villanova haar eerste voorstelling. Intussen hebben we er al drie gemaakt. Momenteel werken we samen met het Gentse Campo en detheatermaker en we zijn aan het groeien, het gaat steeds beter. Maar ik ga nooit vergeten dat Villanova de kiem was, het begin van mijn ontwikkeling. De goesting werd niet op school in gang gezet, maar op Villanova.” “Ik heb DE Studio leren kennen en op Villanova zijn we beginnen spreken. En ik ben blij dat dat gesprek blijft duren. Op die manier eindigt Villanova nooit echt.”

Ook dit jaar zijn de makers van het Villanova Festival een horde jonge, gepassioneerde en getalenteerde creatievelingen. Marieke Dermul, Neal Leemput, Mathias Van der Goten, Lien Thys, Martijn Gielen, Moya De Feyter, Anna Franziska Jäger, Lies Van Loock, Watcharita Aroon, Sien Vanmaele, Nana Vaneessen, Adina Macpherson, Laurens Luyten, Nina Certyn, Leander Breen, Lars Kommers & Roel Heremans. DO 25 AUG 20u State of the Youth 21u30 Villanova Late Night VR 26 AUG 20u WORD WA(a)R met o.a. Sec Koe 21u30 Villanova Late Night ZA 27 AUG 20u RUIS! - Tuning People 21u30 Villanova Late Night 0u - 4u Party

LITERATUUR DE Studio en literatuur, dat is ware liefde. Van Herman Teirlinck, wiens geest hier tussen de kieren van het gebouw blijft waaien, tot fonkelnieuw talent dat op Kunstbende zijn eerste voorzichtige literaire stappen zet. Boeken, teksten, kronkels en gedichten en hun makers hebben hier een thuis.

SPECTACULITERAIR! Waumans & Victoria’s Groot Internationaal Literair Variété Spektakel In Waumans & Victoria’s Groot Internationaal Literair Variété Spektakel gaan schrijvers en presentatoren Rob Waumans en Ivo Victoria op zoek naar het verhaal áchter de schrijver en zijn boeken. Ondersteund door one-womanshowband Milena Haverkamp, ontvangen zij zowel gevestigde namen als nieuw talent, proza & poëzie, in een wervelende edoch intieme en literair verantwoorde show waarin de rubrieken elkaar razendsnel opvolgen. Diepgaand en toegankelijk. Serieus en vermakelijk.

UNE NUIT ALLONGÉE LEAVE US AT DAWN doet De Langste Nacht op z’n Frans Omdat het niet altijd Engels of Nederlands moet zijn, zoeken Leave Us At Dawn en Vers Geweld dit jaar de geneugten van de Franse taal op. De Langste Nacht wordt dit jaar een heuse Nuit Allongée. Dat wordt een bont feest waarop verdoemde dichters, schrijvers en muzikanten je met hun mooiste klanken proberen te verleiden, verenigen en vervoeren. Als dat allemaal niet werkt, is er genoeg wijn om tot in de vroege uurtjes door te dansen. C’est chic, quoi.

Een Frans feest zou niet Frans zijn zonder exclusieve savoir-faire. Schrijvend fenomeen Stefan Hertmans neemt voor deze editie van De Langste Nacht de honneurs waar. Hij draagt zijn gedichten voor samen met een vibrerend jazzkwartet, aangevoerd door zijn broer Peter. Samen met Nicolas Thys (bas), Antoine Pierre (drums) en Bert Joris (trompet en flugelhorn) laten de gebroeders Hertmans u dromen, genieten, savoureren van taal. Bourgondisch genieten.

Verwacht geen muf onderonsje van nette dametjes en zoete witte wijntjes, maar literaire helden en heldinnen. Peter Terrin komt zijn nieuwe roman Yucca voorstellen, die in september verschijnt. Hij krijgt het gezelschap van collega Jeroen Olyslaegers, wiens roman WIL ook in de negende maand van het jaar verschijnt. Bronzen medailliste Poetry Slam Carmien Michels komt een potje poëtisch slammen. Gerbrand Bakker, winnaar van de prestigieuze IMPAC Dublin Award in 2010, komt ook over de vloer, samen met Karin Amatmoekrim, een veel geprezen schrijfster van Surinaams-Nederlandse afkomst. Bont. Verrassend. Vol lef. Heerlijk. Helemaal DE Studio.

Leave Us At Dawn De Langste Nacht ZA 17 DEC

DE NACHT VAN DADA

ZA 3 DEC 20u

De vorige Nacht van VONK is niet onopgemerkt voorbijgegleden. Meer dan vijftig schrijvers, muzikanten en kunstenaars brachten de geest van Jean-Marie Berckmans tot leven en doopten deze wilde nacht om tot de ‘Nacht van PAFKE’. Dit jaar zet VONK & Zonen het festival in het teken van 100 jaar dada, de anarchistische, explosieve kunstbeweging die Europa in vuur en vlam zette kort na de Eerste Wereldoorlog onder impuls van schrijver Hugo Ball. Verwacht u aan interventies van onze beste artiesten, van Mauro over Josse De Pauw tot Jaap Blonk. Al wat zich te serieus in deze wereld neemt, zal er moeten aan geloven. DE Studio zal op zijn grondvesten daveren, dus doe uw beste boots aan en trek een zak over uw kop. Here we go. Let’s dada.

ZÜRICH, 2-2-1916 - Persbericht “Cabaret Voltaire, onder deze naam heeft zich een groep kunstenaars en schrijvers gepresenteerd wier doel het is een centrum te vormen van artistiek amusement. Het principe van dit cabaret is dat tijdens dagelijkse bijeenkomsten muzikale en declamatorische voordrachten plaatsvinden van kunstenaars die te gast zijn in het café. Jonge kunstenaars worden bij dezen uitgenodigd, zonder een bepaalde richting te vertegenwoordigen, met voorstellen en bijdragen te komen.”

13-12-1914 “Je moet jezelf verliezen, wil je jezelf vinden.

Hugo Ball (1886-1927) is een van de grondleggers van het dadaïsme. Hij hield mee de pen vast toen het dadaïstisch manifest in 1916 het leven zag in het Zwitserse Zürich, in die tijd omringd door het oorlogsgewoel van de Eerste Wereldoorlog. Het boek De Vlucht uit de Tijd (Uitgeverij Vantilt), waaruit deze citaten komen, is een verzameling dagboekfragmenten en citaten die mee aan de basis lagen voor zijn dada. Stap binnen in de bonte denkwereld van Ball, in de revolutionaire kunstwereld van dada.

12-6-1916 “Aangezien het bankroet van de ideeën het beeld van de mens tot in zijn diepste lagen heeft afgepeld, komen op pathologische wijze de driften en achtergronden tevoorschijn. Aangezien geen enkele kunst, politiek of belijdenis tegen deze dijkdoorbraak lijkt te zijn opgewassen, resteert alleen de blague en de bloederige pose.”

1916 “Menig Jongmens stapt het leven in met de natuurlijke aanleg tot overdrijven, een aanleg die met zorg gekoesterd en aan de hand van de meest verheven voorbeeld opgekweekt moet worden, zodat er iets groots en prachtigs uit ontstaat.” - Oscar Wilde

TOM LANOYE BREEKT EEN LANS VOOR THEATERTEKSTEN

“Voor mij is drama essentieel”

“Dit is het drama van het stuk als stuk: ofwel is het als literatuur te groot om te laten vermassacreren door hedendaagse komedianten. Of het is niet groot genoeg om volwaardige literatuur te worden genoemd.” Wie is de grootste schrijver aller tijden? Vraag dat aan verwoede lezers of aan volslagen leken. De meesten zullen antwoorden: ‘William Shakespeare.’ Vraag hen vervolgens hoeveel toneelstukken ze per jaar lezen, desnoods alleen van hun grote held Shakespeare, en de meesten zullen je aankijken alsof je bent veranderd in een pad. Het toneelstuk is al decennialang de paria van de boekwinkel, en het was daar vroeger al geen kroonprins. Niet alleen volslagen leken, ook de meest verwoede lezers vinden theaterteksten wufter dan een gedicht, muffer dan een handleiding bij computers en letterkundig nog minder relevant dan een telefoonboek uit een ander werelddeel. Mijn stelling vanavond zal zijn dat de toneeltekst tegelijkertijd bloedt en bloeit als nooit tevoren. Hij lijkt onzichtbaar maar is alomtegenwoordig. Behalve, zoals gezegd, in de boekwinkel. En aansluitend, gek genoeg, ontbreekt hij ook steeds meer in de literaire kritiek en in de literatuurwetenschap. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw kende het gedrukte toneelstuk misschien wel zijn laatste bloei als relevant fenomeen in het boekenvak. In mijn bibliotheek is een plank gereserveerd voor in hoofdzaak Engelstalige toneelpocketjes, mij geschonken door een bejaarde fan, kort voor zijn overlijden. De ruggen van die pocketjes zijn prettig gehavend. het zichtbare resultaat van gretige en veelvuldige raadpleging. In welke private bibliotheek vind je nog zo’n legertje welwillende rugpatiënten? Tegenwoordig worden toneelteksten hooguit verkocht aan dramaturgen of aan bibliothecarissen met een budgettair overschot - twee uitstervende rassen. Voor de rest gaat het om gelegenheidsuitgaves. Veredelde programmaboekjes, alleen te koop vlak na een voorstelling. Men schaft ze aan als extra steun aan het spelersgezelschap. Ze worden vaker weggegooid dan bewaard. Die verdwijnende impact is op zich al kwalijk genoeg, omdat ze afbreuk doet aan een heel genre. En ze doet vooral afbreuk aan auteurs die alleen maar schrijven voor het toneel.

Ofwel is het als literatuur te groot om het te laten vermassacreren door hedendaagse komedianten. Ofwel is het niet groot genoeg om volwaardige literatuur te worden genoemd. Hoe dan ook krijg je de indruk dat het schrijven van toneel zich verhoudt tot het echte werk als kalverliefde tot moordende passie. Indien dat waar zou zijn, belandt een flink deel van mijn eigen werk - om niet te zeggen van mijn leven - in een bak die doorgaans is bestemd voor prullen en krullen. Vergeef me het pathos dat meegalmt in zo’n uitspraak, of wijt ze aan mijn aangeboren theatrale temperament, maar ze is

tegelijk zo waar en zo zwaar als een koe. Voor mij is drama essentieel. Technisch, inhoudelijk, compositorisch, dramatisch, retorisch… Of ik nu een gedicht schrijf, een roman, een verhaal of een column, ze zouden er allemaal heel anders uitzien indien ik mij tegelijk niet ook had bekwaamd in theaterteksten. Zoals die theaterteksten ook sterk beïnvloed worden door mijn andere schrijfarbeid. Mijn beste vrienden: lees toneel… Zelfs al ben je verpleger of huursoldaat, je zult er nooit spijt van krijgen. Je zult, tot je verwondering, na enige inspanning kennisnemen van eeuwenoude thema’s die zo ontroerend lijken als een liefdevolle lenteochtend tijdens je bloedeigen vakantie, of zo hartverscheurend als de hedendaagse beelden van een gebombardeerde volkswijk, een vluchtelingenstroom of een verdronken kleuter waarvan het lijfje al is gestrand, maar het hoofdje nog op en neer deint in de waterlijn rond Fort Europa. Je zult, tot je verwondering, kennis kunnen nemen van conversaties die gevoerd worden door mensen die men De Antieken noemt, maar die aan goede lezers - vaak met een schok de overtuiging zullen schenken dat alleen de klank van hun naam antiek is. Hun strijden en lijden, die zijn van alle tijden. Hun wanhoop en hun onuitroeibare begeertes ook. De mens is voor eeuwig zijn onmachtige zelf, en vaak blijft hem alleen zijn taal over, zijn verwijten en zijn smeekbedes, om zich te verweren. En die taal kan ons nog altijd midscheeps raken, ook al werd ze eeuwen geleden afgevuurd. Maar je wordt als lezer ook nog eens gedwongen om zelf je verbeelding los te laten op hun woorden. Je moet een intonatie of interpretatie kiezen bij het lezen van een repliek, en zo moet je bij jezelf, zin na zin, ook een samenhangend personage bij elkaar fantaseren. Vervolgens, dankzij jouw inspanningen, kunnen die personages en hun stemmen jou dieper raken en je meer leren over het hier en nu dan vele gebeden, gedichten, verhalen of romans uit datzelfde verre verleden het kunnen doen. In die geschriften staat vaak alles uitentreuren beschreven. De landschappen, de stand van de sterren, de klederdracht, de kamerdecoratie, de geur van gerechten… Wat valt er voor een lezer nog te doen? Bij het lezen van drama krijg je dus niet enkel de woorden van een auteur cadeau. Je mag zijn geesteskinderen ook zelf vlees en bloed meegeven. Je wordt onderdeel van een creatief complot. Een leesvoldoening die met weinig valt te vergelijken. Ik herhaal het dus, con gusto: ‘Lees drama! Lees toneel!’ Allemaal samen nu: (iedereen) ‘Lees drama! Lees toneel!’

Deze tekst is een bewerking van een deel van de Albert Verwey Lezing ‘Literatuur en Tarantino’ die Tom Lanoye hield als gastschrijver aan de Universiteit Leiden en verscheen op 9 oktober 2015 in NRC Handelsblad.

Absurd!

Labo Lanoye verkent de grenzen van het absurd theater Vier maandagen op rij leest Tom Lanoye samen met uitverkoren gasten absurd theater voor. Geruggensteund door dramaturg Gommer Van Rousselt zal hij de master of ceremonies spelen tijdens openbare lezingen van nog weinig gespeelde klassieke stukken. Nee niet die van Vondel of Molière, maar de kroonjuwelen van het absurde toneel. Met dank aan Beckett, Ionesco, Genet en de Boer.

Jean Genet Een bastaard, een dief, een pervert, een revolutionair, een heilige. De meningen over de Franse auteur Jean Genet (1910-1986) waren bij zijn leven al op zijn zachtst gezegd verdeeld. Hij pendelde als kind uit een buitenechtelijke relatie tussen opvanghuizen, pleeggezinnen en gevangenissen. Als twintiger zwierf hij door Europa en als dertiger begon hij te schrijven. Tegen de bourgeoisie, tegen de maatschappij die hem als kind al had opgegeven. De strijd tegen de onderdrukking van de nette wereld is een thema dat in Genets leven en oeuvre terugkomt. Dieven worden helden, homo’s supermensen, hoeren heiligen, zwarten eindeloos beter dan de blanke onderdrukker. De burger wordt in z’n hemd gezet en zijn positie keert Genet als weinig anderen ondersteboven. Wat de goegemeente wegzette als het vuil van de straat, maakte Genet te vriend. Machtig en subversief, dat is het werk van Genet. Lanoye leest Genet samen met Els Dottermans, Sara De Roo, Reinhilde Decleir, Mieke de Groote en Frank Vercruyssen op maandag 17 oktober.

Samuel Beckett

Eugène Ionesco

Geen idee wie Godot is, maar we blijven al 65 jaar in groten getale kijken naar twee mannen die twee dagen lang op Godot wachten. Het leven herhaalt zich, spreekt zich tegen, is eindeloos en zinloos, houdt geen steek. Het is die sombere werkelijkheid, humoristisch en absurd, die het werk van de Ierse auteur Samuel Beckett (19061989) zo pertinent en robuust maakt.

Eén auteur, zes acteurs en een kale zangeres. Al kan je die laatste wel achterwege laten. Maar toch niet helemaal. Slechts een klein beetje. ‘De kale zangeres’ van de Roemeens-Franse auteur Eugène Ionesco (1909-1994) speelt al sinds 1957 in het Parijse Théâtre de la Huchette. Het toneelstuk is een schoolvoorbeeld van absurdisme. Nonsensikale dialogen die, net op het moment ze steek houden, plotseling alle betekenis verliezen. Of omgekeerd. Bizarre situaties die heel normaal lijken, maar het eigenlijk niet zijn. Meneer en mevrouw zijn niet wat ze denken. En al zeker niet wie wij denken dat ze moeten voorstellen.

Beckett werd in het Oosten van Ierland geboren, vlakbij Dublin. Hij verliet al snel het oerkatholieke eiland en trok naar het heidense Parijs, waar hij secretaris werd bij die andere Ierse literaire gigant van de avant-garde, James Joyce. In Frankrijk ontwikkelde hij een eigen taal, die een stem gaf aan troosteloze en in puin geschoten wereld na de Tweede Wereldoorlog. Zijn teksten blijven zich herhalen, haast eindeloos. Zelden hadden zulke schijnbaar zinloze woorden zo veel weerklank en behielden ze zo veel betekenis. Lanoye leest Beckett samen met Marc Van Eeghem, Tom Dewispelaere, Stijn van Opstal, Willy Thomas en Ann Miller op maandag 3 oktober.

De waanzin van het alledaagse was voor Ionsco een perfecte inspiratiebron. Ook al werden zijn stukken eerst niet meteen gesmaakt door het toneelestablishment of het grote publiek, ze bleven sluimeren op de achtergrond om in de jaren zeventig los te breken en theaterklassiekers te worden. Koetjes, kalfjes, neushoorns, kale zangeressen, honger en dorst. Ionesco schreef erover. En we proberen het nog steeds te begrijpen. Lanoye leest Ionesco samen met Sofie Decleir, Peter Van den Begin, Ariane van Vliet, Koen van Kaam, Herman Gilis en Marie Vinck op maandag 10 oktober.

Lodewijk de Boer Niet enkel de vaderlandse politiek is een absurd theaterstuk, er is ook werkelijk fantastisch absurd theater geschreven in het Nederlands. En wel boven de Moerdijk. Lodewijk de Boer (19372004) begon zijn carrière als altviolist, maar groeide uit tot een belangrijk schrijver van theater, libretto’s en zelfs films. Zijn absurde theaterdebuut De Kaalkop Luistert (1963) en vooral zijn theaterfeuilleton The Family (1973) waren internationale successen. Zijn werk is gepeperd door zijn achtergrond en zijn familiale geschiedenis, die allesbehalve ordentelijk Nederlands is, maar bol staat van oorlogstrauma’s en een koloniaal verleden. In een interview met de krant NRC zei hij dat hij het product is van een smeltkroes. Zijn moeder was een Surinaamse, zijn biologische vader half Indonesisch en de man die hem opvoedde een Fries. “Holland is een open boek. Het heeft een landschap waar je zo doorheen kijkt. Geen boom heeft een geheim. Er is niets onbegrijpelijks aan. Maar een oerwoud in Suriname of Indonesië heeft veel mooie, ingewikkelde geheimen. Dat zijn mijn roots. Ik kan niet anders denken. Soms schrijf ik dingen waarvan ik absoluut niet weet wat het betekent. Maar wel dàt het iets betekent.” Lanoye leest De Boer samen met de studenten van Conservatorium Antwerpen op maandag 24 oktober.

Maarten Inghels (28) is dichter en schrijver. Tot 2018 is hij de stadsdichter van Antwerpen. Hij zette zijn eerste stappen in de literaire wereld bij Kunstbende, het jongerenkunstproject van Villanella. Zijn gedichten en woorden vlammen en snijden langs alle kanten. Daarom vroeg DE Studio hem om een tekst te schrijven, speciaal voor het gebouw en diens ziel. Een tekstueel kunstwerk voor een gebouw dat ademt.

MAARTEN INGHELS

Plaatsbepaling

(a) Het is indrukwekkend van heinde en verre zijn de lachspieren van de Belgen bekend Wij Belgen hebben van lachen ons beroep gemaakt Wij hebben komedianten aangesteld acteurs schrijvers musicaldansers politici die onze lach regisseren Wij lachen in koor op commando van achter naar voor Wij vullen gouden schouwburgen met bulderlachen en schuddebuiken Het lachen licht ons denken op De lachspieren van de Belgen hebben een reputatie hoog te houden Die reputatie dragen wij met een rollende lach een gibbering met gegiechel of een hohoho over onze landsgrenzen uit Wij Belgen komen in golven wij zijn lawines van de lach

(b) Deze onschadelijke lach van de Belgen verveelt me Ik wil onze lachspieren doorknippen ons lachen in gevaar brengen Ik wil ons bevrijden van de gemakkelijke lach de vette lach de platte lach de gespeelde lach de politiek incorrecte lach besmuikt grijnzen flauw lachje Ik wil een nieuw soort lach installeren Ik knip de lachspieren door een bloederige operatie ik begin bij mezelf Ik daag u uit maak de lachspieren onklaar

Voortaan regent het misbaksels ontelbare fouten geheimen probeersels ontboezemingen We weten niet waar eerst te lachen met dit nieuw soort lachen Dit nieuw soort lachen is een nieuw soort manier van praten Men vertelt enkel nog onbetamelijkheden aan elkaar schadelijke waarheden Ik heb het niet over ongemanierdheid ik heb het over subversiviteit Dit heet een nieuw soort eloquentie te zijn

knip ze stuk Onze kaken vallen open van verbazing De lachpijn is reëel maar draaglijk op de tanden bijten is niet meer mogelijk Voor even verzwijgen de Belgen hun lach ze verstommen een ogenblik

(c) Voortaan stoot men alleen nog maar wanklanken uit Hemelse wanklanken vliegen als vrije vogels over de stad uit Met het uitzenden van onze wanklanken bepalen wij echogewijs onze positie Plaatsbepaling Doordat onze boeren en kreten en onomatopeeën en gegak en geknetter en piepjes en burpsen en wanklanken als vleermuizen tegen de woontorens en kathedralen en schouwburgen kaatsen kennen wij onze plek weer VROAAA knots blab TSJRRRRAAAAAAKKKKK reldekedel VRÔÔÔÔT Het is allemaal plaatsbepaling

(d) Noodgedwongen leren wij ons een grensverleggende articulatie aan In dit theater zijn woorden of basgitaren of danspasjes irrelevant Met het doorsnijden van de lachspieren verdwijnt namelijk ook de geaffecteerde dictie of de geraffineerde techniek of de evenwijdige choreografie

(e) Bijvoorbeeld wij formuleren bedenkingen over de soldaten in de straten Bijvoorbeeld wij zeggen de namen op van onze macho’s onze racisten onze vetzakken Bijvoorbeeld wij vertellen over de liefde als het beste medicijn het spuug op de duimen van onze moeders Bijvoorbeeld wij verklaren dat runderteelt de aarde opwarmt raar maar waar Bijvoorbeeld elke donderdagochtend roepen wij de namen van de zelfmoordenaars door de intercom om Bijvoorbeeld wij lopen verkleed als een struik door de stad en nodigen mensen uit om ons in model te knippen Bijvoorbeeld wij duiden de wedstrijdwinnaar aan met roulette talentenjachten zijn passé Bijvoorbeeld wij wonen voortaan in een autoband en geven de autoriteiten antwoord met een gedicht Bijvoorbeeld wij bediscussiëren dat er door hormonenspoeling steeds minder mannen met gezichtsbegroeiing zijn Bijvoorbeeld wij knippen alle nationale en regionale vlaggen in stukken en naaien ze in verschillende combinaties weer aan elkaar Bijvoorbeeld wij lezen op het podium diverse soorten belastingbrieven voor Bijvoorbeeld belastingbrieven van bankdirecteuren belastingbrieven van portiers Bijvoorbeeld mijn belastingbrief ik heb 1408,09 EUR teruggekregen van de staat ik heb hard gewerkt in 2015

(f) Het publiek kijkt met verstomming toe Algauw gaat het publiek op de achterste poten staan om te steigeren Maar het publiek blijkt met een langgerekt gehinnik gewoon mee te doen Vanuit de tribune klinkt een leger van duizend paarden en ezels en ossen Het publiek is plots een pot pratende mosselen Uiteindelijk blijkt het maar een grapje te zijn het was maar om te lachen een goede oude surrealistische droom Of nee toch niet Van heinde en verre over onze landsgrenzen heen Horen de buren voortaan onze hemelse wanklanken aanvliegen Ons nieuw soort lachen ons nieuw soort praten Zo weten ze: Ha! De Belgen komen!

Studio Kunst DE Studio is meer dan enkel een podium voor toneel en muziek, ook beeldende kunstenaars vinden hun weg naar dit gebouw. Ze spreken ermee, ze wuiven het weg, ze versterken het, geven het mee kleur. DE Studio liet vijf kunstenaars los op het gebouw. Een indruk.

Kunstwerk: Joachim Lambrechts foto: ÂŠ Lichtwaas

Kunstwerk: Daan Gielis, Suave foto: © Lichtwaas

Kunstwerk: Ward Zwart foto: © Lichtwaas

Kunstwerk: Lampekap, Lichtlijn foto: © Lichtwaas

Kunstwerk: Pascal Petrus, Interview foto: Â© Lichtwaas

MOOI gezegd, MOOI gedaan Op zaterdag 29 oktober start MOOI, een festival over duurzame mode. Saai, zegt u? Voer voor grijze alternativo’s, denkt u? Niets van. Duurzame mode is een prachtig feit en een groeiende trend. En Antwerpen zal het geweten hebben.

“Wanneer ik aan vrienden vertel dat ze een mooi truitje aan hebben, is vaak het eerste wat ze zeggen hoe goedkoop het was”, steekt Esther Hoedemakers van Villanella van wal. “Ik hoor liever hoe duurzaam een stuk is gemaakt. Dat maakt het voor mij pas echt mooi.” Villanella organiseert MOOI, een festival over duurzame mode in DE Studio. De mode-industrie heeft een enorme impact op mens en milieu. Dat is gekend. “Ik wilde verder denken. Wat kunnen we nu doen om duurzame mode aantrekkelijk te maken en aantrekkelijk te houden? Welke materialen veranderen de wereld, welke ontwerpers denken dat stapje verder? Daar gaat MOOI over”, zegt Esther terwijl ze me bij de arm neemt en moderevolutionair Antwerpen leert kennen. 16

MOOI vindt plaats binnen het Transitiefestival Vlaanderen 2016. Dit festival neemt de mogelijkheden, maar ook knelpunten van een postkapitalistische kringloopeconomie vanuit verschillende perspectieven en organisaties onder de loep. De omschakeling naar een duurzame, rechtvaardige en circulaire samenleving vereist samenwerking vanuit alle hoeken. Het Transitiefestival geeft alvast een aanzet via diverse activiteiten.

“Er is een dringende revolutie nodig in de modewereld. De argumenten om niet te veranderen vormen geen excuus voor de gevolgen van dit falen. Onze toekomst is voorwaardelijk: er zijn geen garanties. De draagkracht van de aarde kan niet voldoen aan de menselijke vraag. (…) De macht die we hebben als consument kan deze cirkel doorbreken. Wij kunnen - en moeten - verandering brengen. Elke aankoop heeft een impact op de wereld rondom ons, of het gaat om een kledingstuk of het materiaal waaruit het gemaakt is. De held van vandaag is de gewone man. Elke ontwerper, fabrikant of consument die vragen stelt, die onderzoekt, die transparantie eist en in balans met zijn eigen waarden koopt, is een motor van verandering en, naar mijn mening, een held van onze tijd. Ik juich je toe.” Dit citaat komt uit de inleidende tekst van de expo (Behind) The Clothes, die ontwerper Bruno Pieters in elkaar stak. Een tentoonstelling over het complexe netwerk dat achter het kledingstuk schuilgaat. Een tentoonstelling over duurzaamheid. Een tentoonstelling over mode. Pieters is de art director van MOOI.

We beginnen bij het FFI, de organisatie die designers begeleidt en ondersteunt in de turbulente modewereld. Ze hebben oog voor meer dan alleen maar omzetcijfers. Duurzaamheid wint aan belang, valt te horen in de prachtige Modenatie, het huis van het FFI en van het ModeMuseum. Het is een symbool van Antwerpen als modestad, een ode aan het Belgische modeverleden maar duidelijk ook een aan de toekomst. “Veel ontwerpers en consumenten aarzelen nog over duurzame mode, maar vroeg of laat zal alle mode duurzaam moeten zijn”, zegt Jasmien Wynants van het FFI. Om te tonen dat het wel degelijk anders kan, ontwikkelde zij en haar team de applicatie Close the Loop. “Close the Loop is vooral voor ontwerpers interessant, maar de samenwerking met MOOI, dat vooral consumenten wil informeren, is netjes complementair.” Boodschap? Mode zal duurzaam zijn, of ze zal niet zijn. Slagen de alternatieven van vandaag er wel in de macht van de hedendaagse mode-industrie te breken? Kunnen leuke kledingbibliotheken als die van Les Rebelles d’Anvers of hypertransparante productieprocessen zoals bij Bruno Pieters’ label Honest By de wereld redden? Wellicht niet. Maar ook de modewereld heeft pioniers nodig. “Het zijn tekenen dat de modewereld aan het veranderen is. Het is geen kwestie van wil, maar een van tijd,” zegt Esther nog.

En de tijd, die gaat snel. Terwijl de consument in de straat nog denkt dat duurzame mode gelijk staat aan juten broeken en wereldverbeterarij, denkt de modewereld al twee stappen verder en ingenieurs voegen daar nog eens enkele stappen aan toe. Bij de productontwikkelaars van Bagaar bijvoorbeeld werken ze nauw samen met ontwerper Martijn van Strien. “Bedoeling is dat we anders over de productieketen nadenken. Mensen denken dat 3D-printing de toekomst is, maar wij denken al vijf stappen verder”, zegt Annelies Desmet van Bagaar. Al blijft die 3D-printing behoorlijk futuristisch klinken, het is wel een haalbare manier om ook designermode op een unieke manier aan de man of vrouw te brengen. Kies een ontwerp, pas het aan, en in geen tijd krijg je een designerstuk op maat. Geen tonnen ongebruikte stock, geen transportvervuiling. Netjes toegestuurd. Uniek en duurzaam. Het kan. “Mode is veel meer dan alleen maar leuk gaan shoppen”, zegt Esther, terwijl we naar (Behind) The Clothes fietsen, een modetentoonstelling van Bruno Pieters op het Antwerpse Eilandje. Tussen restanten van een oud industrieel verleden, verschijnen nu blitse appartementsgebouwen en pop-upbars. Twintig jaar geleden had niemand kunnen voorspellen. Een kleine, lokale verandering kan heel wat teweegbrengen. Met de modewereld is het net zo.

Over cirkels en experiment Tine Reymer keert terug naar haar studentikoze roots Actrice en muzikante Tine Reymer studeerde in 1996 af aan de Studio Herman Teirlinck. Ze zong in de band Flowers For Breakfast en Billie King. Nu, twintig jaar later, staat ze op dezelfde plek, op hetzelfde podium met haar eigen band en haar eigen muziek. “De cirkel is rond. Het voelt bevreemdend, maar fijn. Dit is een waardevolle plek”, zegt ze.

Reymer spreekt honderduit over DE Studio, die van vroeger en vandaag. Met wat weemoed, maar vooral met enthousiasme. “Ook al is er veel veranderd, de plek is getransformeerd van een oud kantoorgebouw in een coole plek”, zegt ze. “Maar de sfeer, de ziel en de intensiteit van de plek die ik me herinner is aan de muren blijven plakken. Telkens ik er kom, voelt het een beetje als thuiskomen.”

Reymer is intussen professioneel artiest. Vorig jaar bracht ze het album Thrill My Soul uit en ging ze op tournee. “Ik wilde mijn grote tournee afsluiten op de plek waar het voor mij allemaal begon.”

DE Studio is dan wel geen school meer, toch voelt Reymer dat de plek haar experimenteerlust heeft bewaard. “Vroeger was dit de plek voor mensen die professioneel artiest wilden worden, waar ze mochten experimenteren. Nu is het nog steeds een plek waar experiment thuishoort, maar dan voor professionele artiesten. Het is nog steeds een leerplek, een echt podium voor uitprobeersels.”

Tine Reymer speelt op 8 december in DE Studio haar album Thrill My Soul, voor het eerst onder de noemer REYMER.

ÂŠ Diego Franssens

Falen moet meer ruimte krijgen Het Nederlandse gezelschap Theater Artemis komt naar DE Studio “Het theater van Jetse Batelaan wordt in Vlaanderen al jaren enthousiast onthaald in de belangrijke jeugdtheater huizen in Brussel en Gent, maar in Antwerpen hadden we nog geen vaste speelplek. Met DE Studio hebben jullie een heuse zaal dus openen zich weer nieuwe perspectieven! Artemis voelt zich wel thuis in een avontuurlijk huis midden in de stad. En we vermoeden dat het Studio-publiek zich wel thuis voelt bij onze voorstellingen.” Theater Artemis

Vergeet de klassieke oudheid, de Artemis van de Nederlandse theatermaker Jetse Batelaan is geen zedige jachtgodin maar een eigenzinnig theatergezelschap voor jongeren en kinderen. “De punk van een zevenjarige, die vind ik prettig”, liet Batelaan eerder optekenen. Daarop zeggen wij volmondig: Fuck Yeah! Theater kijken hoeft helemaal niet gelijk te staan met stil zitten, zwijgen en luisteren. Van die toneelpedagogiek van de grijze jaren stilletjes moeten Batelaan en de zijnen niets weten. “Jongeren hebben niet nog een volwassen autoriteit nodig die roept dat het belangrijk en waardevol is. We geven het publiek een stem en invloed op alles wat er gebeurt. Wat volgt is dan een ontmoeting in gelijkwaardigheid.” Voor Artemis telt maar één vraag: Wie ben je zelf? Dat ze daarbij meermaals op hun figuurlijke bek gaan, is bijzaak. “Falen moet meer ruimte krijgen.” Artemis, dat is een ode aan de spelende mens. Herkenbaar en eigenzinnig. Theo en Thea anno 2016.

Vier keer Artemis in DE Studio Een oorlog, een musical, een halve depressie en een hyperkinetische voorstelling die niet stil kan zitten. Theater Artemis swingt langs alle kanten, schuwt de duisternis niet en punkt de klok rond. Dat doen ze vanaf dit seizoen in DE Studio. Op het Theaterfestival, dat van 25 augustus tot en met 4 september het mooiste theaterweer maakt, spelen ze met enige zin voor dramatiek en lange titels De meest zwaarmoedige voorstelling ooit (waarvan het hele publiek moet huilen) en vieren ze de romantiek, de schoonheid en het plezier van de weltschmerz. Omdat niet alles kommer en kwel moet zijn, en het leven een musical is, brachten Jetse Batelaan en de zijnen voor Bonte avond van bodybuilders een hechte groep Rotterdamse kickbockers samen. Stoere en innemende mannen in korte sportbroekjes die de show stelen zoals geen ander dat kan. Een hilarisch kwetsbare revue. Kom dat zien! Een voorstelling maken over de oorlog is als een onderbroek die je aan stukjes rijt. Voor Oorlog, een stuk over de onbevattelijke horror van een

wereldbrand, pulkt Artemis met stukjes en beetjes verhalen los. Oorlog is te groot, te veel, te eng. Onbegrijpelijk fascinerend. Het staat nooit stil in DE Studio. De zaken gaan vooruit, ook als ze stil lijken te staan. Kinderen rennen de deur plat, leerkrachten kunnen hen soms niet volgen, jongeren en ouderen dansen op beats de nacht in. Ook Artemis schuwt het heen en weer gestuiter niet. In Als je maar hard genoeg rent, weet niemand precies waar je bent beweegt alles wat eigenlijk vast zou moeten staan, struikelen de teksten over kostuums en vliegt het decor van hot naar her. Snel zijn, want voor je het weet is ze voorbij gevlogen.

Theater Artemis speelt vanaf seizoen 2016-2017 in DE Studio

Monoloog Brekebeen zoekt naar de duistere kant van de mens Regisseur Simon De Vos en auteur Fikry El Azzouzi nemen Het Boek van Bod Pa van de Nederlandse jeugdschrijver Anton Quintana onder handen en maken het tot de voorstelling Brekebeen. Een verhaal over opgroeien, opvoeden en duistere krachten. “Het is belangrijk om ook de duistere kant van jezelf te ontdekken”, zegt regisseur De Vos.

JEKYLL AND HYDE IN INDIANENTOOI Het verhaaltje is simpel. Perregrin, het kind van een stamhoofd, breekt zijn been. Er is maar een iemand die kan helpen, en dat is de merkwaardige sjamaan Bod Pa. Maar kras je wat vernis weg van het indianenfabeltje, dan komt er wel wat anders tevoorschijn dan vrolijke magie en verentooien. Een puber is op zoek naar antwoorden en vindt die niet bij zijn eigen ouders, maar wel bij een mysterieuze spirituele figuur. In geen tijd raakt Perregrin, in de ban van de duistere wereld van de sjamaan. De link met radicaliserende moslimjongeren is snel gelegd. “Fikry en ik hebben er veel over gesproken”, zegt De Vos. “Het is inderdaad zo dat er wat parallellen te leggen vallen. Met één groot verschil. Perregrin is dan wel op zoek naar die ene grote waarheid, hij leert van de sjamaan dat die niet bestaat. In tegenstelling tot Syriëstrijders krijgt hij niet te horen dat er één waarheid is die alle heil in pacht heeft, maar dat de zuivere waarheid niet bestaat. Dat is het radicaal omgekeerde van wat er gebeurt in de wereld vandaag.” Het stuk is meer dan een parabel over jongeren de dag van vandaag. “Ik wil vooral laten zien dat de wereld niet zwart-wit is, en dat er andere manieren van opvoeden zijn”, zegt De Vos. “Het is net boeiend dat er verschillende figuren op je levenspad verschijnen die je dingen leren die je ouders niet kunnen.” Of hij zelf ook zulke figuren heeft leren kennen? “Natuurlijk. Ik ben conservatief opgevoed. Mijn wereld ging open toen ik op de toneelschool een excentrieke libertijnse leraar kennen. Wat hij mij leerde, was volledig nieuw voor mij. Zalig.”

Is dit dan een pleidooi voor een afzijdige papa en een afwezige mama? De Vos lacht. “Nee hoor. Maar soms kan iemand die verder staat meer doen in de opvoeding van een kind. De papa in het verhaal geeft een deel van de opvoeding uit handen aan de gemeenschap, in dit geval een sjamaan. Die onbetrouwbare figuur belicht het duistere in Perregrin. Dat is mooi.” Neen, die ene heilige waarheid bestaat niet. En dat is de waarheid. Perregrin en Bod Pa lijken in het begin van het stuk tegenpolen. Jekyll en Hyde, Yin en Yang, licht en duister, ratio en emotie. Dat is echter slechts schijn. Acteur Jonas Vermeulen speelt beide personages en langzaamaan versmelten zwart en wit met elkaar. Maar Brekebeen belooft geen grijze soep te worden.

DO 13 OKT 20u première VR 14 OKT 20u ZA 15 OKT 20u

HET LAATSTE KIND, EEN TEKSTFRAGMENT De Wees Met De Rode Vlek Er was eens een baby die nooit geboren had mogen worden. Hij kwam op de wereld met een rode vlek op zijn gezicht. De moeder waste hem lange tijd, maar die vlek blijft bloedrood. De ouders dachten: hier kan alleen maar iets akeligs van komen. De vader pakte een dikke alcoholstift en schreef op de buik van de baby: Dit is Niemand. Ze stoppen het kind in een kartonnen doos. Ze laten de doos achter in een winkelstraat, na sluitingstijd, tussen de zakken plastiek, karton, vuil en afval. De jongen groeit op in een weeshuis. Op school vinden ze hem een rare, zo zonder ouders en met die rode vlek. Hij wordt er elke dag gepest. Maar onze Niemand kan prachtig zingen. Hij zingt zo mooi dat de mensen tranen in hun ogen krijgen. Alle ouders zijn jaloers. De leraar en de ouders besluiten de wees niet op te nemen in het kinderkoor De Keurige Jongens. Ze kiezen een kind dat vals zingt, van wie alle ouders denken: dat kan de mijne ook! De jongen is enorm teleurgesteld. Het doet pijn aan zijn hart. Zo verschrikkelijk veel pijn. Niemand stopt met zingen. Als de jongen negen-en-een-half jaar is, klopt er iemand aan zijn raam. “Pierre de la Peur. Mag ik binnenkomen? Ik kan ervoor zorgen dat je geen pijn meer voelt. Dat de mensen jou zien. Dat ze je nooit vergeten.”

De jongen twijfelt, maar laat hem toch binnen. Pierre zegt: “Kijk, de mensen kunnen misschien niet van je houden, maar ze kunnen je wel vrezen. Ik zorg ervoor dat je van Niemand Iemand wordt. Iemand om in de gaten te houden. Iemand om naar op te kijken.” Hij neemt de handen van het jongetje. Op de ene hand schrijft hij: Pijn. Op de andere schrijft hij: Angst. Hij geeft de jongen twee schildpadden. Die moet onze Niemand inslikken. De kop en de poten spuwt hij uit. Pierre legt de jongen uit hoe hij de twee schilden naar zijn hart moet bewegen en hoe ze te vergrendelen. “Nu hoef je niks meer te voelen. Je hart is gepantserd. En dit is wat je moet doen.”

De jongen geniet van de geur, van de angst van de mensen die hem zien. Een paar mensen zeggen: blijf op het rechte pad. Niemand antwoordt: Ik zie alleen paadjes die kronkelen. Mensen die kronkelen. De jongen trekt de wereld in. Overal vindt hij werk. Waar angst regeert, is er nood aan een beul. De jongen wordt een man. Van elk slachtoffer bewaart hij een botje. Hij krast met zijn zakmes op elk botje de naam van het slachtoffer, de datum en plaats. Kwelgeesten beginnen rond hem te fladderen. Bij elk botje komt er een kwelgeest bij.

De jongen gaat naar het bos en oefent er insecten doden met een steen. Hij trekt wormen uit elkaar, wurgt konijnen met zijn blote handen. Hij trekt, zonder een krimp te geven, vogels hun kop af. Hij ziet hun pijn en voelt niks. Niemand bespioneert andere kinderen. Hij leert hun zwakke plekken op te speuren en hoe ze het beste te pesten. Hij bestudeert hoe hij met woorden kan kwellen, vernederen. Hij leert de macht van angst. De kracht van pijn. De mensen geven Niemand een nieuwe naam. Ze noemen hem Het Slechte Voorbeeld. De jongen oefent zijn handen op steeds grotere dieren, tot hij klaar is voor de mens. Hij besmeurt zijn gezicht met warm bloed.

Het Laatste Kind van Hanneke Paauwe is een existentieel sprookje vol vaart, humor en ontroerende verhalen. In het najaar gaat de voorstelling op tournee en speelt ook in DE Studio.

Programma overzicht DE Studio

THEATER & DANS VR

26.08 20u

16+

Meer info en tickets www.destudio.com

— WORD WA(a)R 27.08 20u

16+

— Ruis! - Tuning People

WO 31.08 & DO 01.09 13+

— De meest zwaarmoedige voorstelling ooit

20u

- Theater Artemis (Het TheaterFestival) 02.09 & ZA 03.09

16+

20u

— C’est pas parce que tu t’arrêtes de pedaler que

ton vélo va s’arrêter - Forsiti’A

(Het TheaterFestival) DI

13.09 20u30 & WO 14.09 22u30

16+

— Mars II - Karl Van Welden

(Love at first Sight) WO 14.09 & DO 15.09 18u30

DO 16.09 22u30 - première 16+

— My Life with the Tree - Alexia

Leysen & Brut (Love

at first Sight)

— Herberg - Bosse Provoost & Kobe Chielens

(Love at first Sight)

ZO 23.10 15u

16.09 18u & 22u30 & ZA 17.09

16+ 18u

— De Therapie - Julie Cafmeyer

(Love at first Sight)

2 - 4 j+

(Love at first Sight)

12+

Hannah De Meyer

(Love at first Sight)

18 mnd - 4j

16+

- Theater De Spiegel

ZA 10.12 20u

01.10 & ZO 02.10 15u

16+

— Peer - Laika

DO 06.10 > ZA 8.10 20u 16+

— Salut Copain - Dounia

Mahammed ZA

— Het Laatste Kind - Hanneke

Paauwe & Villanella

DO 13.10 première > ZA 15.10 20u 14+

— Brekebeen - Sermoen &

Laika WO 19.10 15u

— Mieren Slapen Nooit - Brut

& Villanella

— All That Is Wrong -

Ontroerend Goed

— Lisbeth Gruwez dances Bob Dylan

27.12 > DO

29.12 11u & 15u

03.01 & WO

04.01 11u & 15u

18 mnd - 4 j

8.10 15u

Bodybuilders - Theater

DO 01.12 & VR 02.12 20u

25.09 11u & 15u

— Ceci n’est pas un livre

— Bonte avond van

Artemis

- Zita Swoon Group 24.09 & ZO

29.11 & WO 30.11 20u

— Nothing That Is Everything

— Tropoi - Theater FroeFroe

12+

DO 22.09 & VR 23.09 20u 14+

Karton - Theater De Spiegel

DO 17.11 > ZA 19.11 20u

— Vast glowing empty page -

— Meneer Papier en Don

ZO 18.09 15u 16+

— Poolnacht

ZA 12.11 & ZO 13.11 11u & 15u

— Überdramatik - Hannah De Meyer

- Tuning People & De Maan

03.11 19u, 21u & 23u

16+

17.09 22u30

16+

— Bonte Nacht

— Mouw - Theater De Spiegel (Kerst in DE Studio)

27.12 > DO

29.12 15u

— Grietje - Theater FroeFroe (Kerst in DE Studio)

DO 05.01 > ZO 8 mnd - 3 j

08.01 11u & 15u

— Niet Drummen - Theater De Spiegel (Kerst in DE Studio)

03.01 > DO 05.01 15u

— Slumberland

- Zonzo Compagnie (Kerst in DE Studio)

CONCERT DO 15.09 22u30

— Book Of Air VVolk

in Sint-Joriskerk

HATHA YOGA SURYA

DO 20.10 20u VR

— Tommigun

21.10 20u

— Echo Beatty

— Sekuoia 04.11 20u — Pascal Deweze

10u & 20u — Hatha Yoga

— REYMER 09.12 20u DO

25.08 > ZA

18u

— Zwangerschapsyoga

WO 12u15 & 19u

— Hatha Yoga

27.08

10u

— Villanova Festival

— Vinyasa Yoga

Meer info via www.surya.yoga

27.08 00u

— Kinderyoga

-Opening seizoen ZA

14u

FEEST & FESTIVAL

— Black Flower

— Ephy

— Hatha Yoga

DO 08.12 20u

19u + meditatie

WO 16.11 20u

— Hatha Yoga

WO 26.10 20u VR

10u & 20u

— Villanova Party 03.09

— Leave Us At Dawn - The

Theatre Edition DI

13.09 > ZO

18.09

— Love at first Sight Festival

-festival van (nieuwe)

makers op diverse plekken

in hartje Antwerpen

17.09 23u

— Ultra Eczema’s Studio

Blubber deel 2

-slotfeest Love at first Sight

ZA VR ZA ZA

29.10 & ZO

30.10

— MOOI Festival 25.11 > ZO

27.11

— Grafixx 03.12 — Nacht van DADA 17.12 — Leave Us At Dawn

LITERATUUR

- De Langste Nacht ft. MA Stefan Hertmans

27.12 > DO

29.12

03.01 > ZO

08.01

—Kerst in DE Studio

3.10 > MA

— Lees Labo Lanoye 4

ZA DO

24.10 20u

-maandagen na elkaar

8.10 20u — Boekpresentatie Zaza 10.11 DO & 06.04 20u — Waumans & Victoria’s

Groot Internationaal

Literair Variété Spektakel