e Stud nt
@ work Verdien je eerste cent als jobstudent!
Alles over jobstudenten •
FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg www.werk.belgie.be
•
ABVV Jongeren www.abvvjongeren.be
•
ACLVB www.freezbe.be
•
ACV-jongeren www.acv-jongeren.be
•
Jobstudentensysteem www.vdab.be/jos
•
Alles over studentenjobs www.studentatwork.be
•
Sociale zekerheid www.socialsecurity.be
•
Awel, luistert naar kinderen en jongeren tel. 102 of www.awel.be
Een uitgave van De Ambrassade, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Student @ work Verdien je eerste cent als jobstudent!
Veel studenten hebben een job. Ideaal om met je eerste centen op reis te kunnen gaan, zomerfestivals te doen, uit te gaan of wat je maar wil. Verlies de regels niet uit het oog en zorg dat je een duidelijk en wettelijk contract hebt.
Is een contract voor een studentenjob belangrijk? Zwartwerk lijkt aantrekkelijk, maar het is absoluut af te raden! Sommige werkgevers zullen het je voorstellen omdat zij er voordelen uithalen, omdat ze jou dan minder moeten betalen. Vergeet niet dat zwartwerk in eerste plaats onwettig en strafbaar is. Vergeet ook vooral de gevaren niet: werk je zonder contract, dan ben je niet verzekerd en krijg je dus bij een ongeval geen schadevergoeding. Ook als je een conflict hebt over betalingen, werkuren of jobinvulling, heb je niemand bij wie je terecht kan. Sta je er dan alleen voor? Nee. Als je problemen hebt met je studentenjob, zelfs bij zwartwerk, dan contacteer je de Inspectie op sociale wetten, een vakbond of de jobdienst van je school. Zij zoeken samen een oplossing.
Wie mag er een studentenjob doen? Een werkgever kan niet zomaar iedereen tewerkstellen met een ‘arbeidsovereenkomst voor studenten’. Je kan een studentenjob aannemen als je voltijds onderwijs volgt en 16 jaar bent. Ben je 15 jaar en heb je de twee eerste jaren van het secundair onderwijs gevolgd, dan mag je ook werken als jobstudent. Uiteraard kan je ook als je 18 jaar bent (na je leerplicht) en nog verder studeert, een studentenjob doen.
Hoelang en wanneer kan je werken bij een werkgever? Met een studentencontract mag je ook buiten de vakantieperiodes, tijdens het schooljaar werken. Als student mag je niet meer dan 50 dagen werken, maar sinds 1 januari 2012 is het mogelijk een studentencontract te tekenen voor de duur van één jaar. Je kan langer bij één werkgever aan de slag, maar dan moet je een gewoon arbeidscontract ondertekenen.
Kan je een studentenjob doen als je deeltijds onderwijs volgt? Jongeren van minstens 15 jaar die deeltijds onderwijs of een deeltijdse opleiding volgen, kunnen alleen in de schoolvakanties als jobstudent werken.
Kan de werkgever je overeenkomst stopzetten? Ja, dat kan, maar ook hij moet een opzeggingstermijn respecteren. Bij een overeenkomst van een maand of minder, duurt die drie dagen. Bij een overeenkomst van meer dan een maand moet de werkgever een periode van zeven dagen respecteren.
Wat moet er in een studentenovereenkomst staan? Je overeenkomst is belangrijk voor het geval er problemen ontstaan. Dan kan je terugvallen op de afspraken uit dat contract. Een studentencontract heeft heel wat verplichte gegevens. Op de website van de VDAB (zie pagina 2) staan verschillende modelcontracten. Gebruik die of vergelijk je contract met die voorbeelden.
Wat is een bruto en nettoloon? Het brutoloon is het loon dat je werkgever aan jou verschuldigd is. Van dat loon trekt de werkgever de sociale bijdrage (solidariteitsbijdrage) en de belastingen (bedrijfsvoorheffing) af. Dat bedrag zal je als nettoloon uitbetaald krijgen.
Kan je studentenjob starten met een proefperiode? Een proefperiode is niet verplicht, maar kan wel. De proefperiode duurt minstens zeven dagen en maximaal 14 dagen. Tijdens de eerste 7 dagen van de proefperiode kan de overeenkomst enkel worden beëindigd om dringende redenen. Na die minimumperiode van 7 dagen en ten laatste op het einde van de proefperiode kan de overeenkomst zowel door de student als door de werkgever worden beëindigd zonder opzegperiode en zonder vergoeding.
Kan je de overeenkomst stopzetten? Je kan een studentenjob onderbreken, maar dan moet je een opzeggingstermijn respecteren. Duurt de overeenkomst minder dan een maand, dan is de opzeggingstermijn één dag. Duurt de overeenkomst langer dan een maand, dan moet je een opzeggingstermijn van drie dagen uitdoen.
Als je stopt met studeren, kan je dan nog een studentenjob doen? Een student die in juni zijn studies beĂŤindigt en zijn diploma behaalt, kan nog tot en met 30 september van dat jaar werken op basis van een studentenovereenkomst met toepassing van de solidariteitsbijdrage.
Mag je als jobstudent voor diverse werkgevers - zoals interimkantoren - werken? Dat mag zeker. Let wel op dat je met elke werkgever een overeenkomst afsluit. Voor hoeveel werkgevers je werkt, maakt niet uit, zolang je niet meer dan 50 kalenderdagen per jaar wekt. Werk je meer dan 50 dagen, dan zal het bedrag van de te betalen bijdragen hoger worden.
Wat doe je als je ziek wordt? Iedereen kan ziek worden of een ongeval hebben. Het is zeer belangrijk dat je je werkgever ONMIDDELLIJK op de hoogte brengt en een medisch attest bezorgt. Binnen welke termijn je dat moet doen, staat in het arbeidsreglement. Je hebt geen recht op loon tijdens je ziekte, behalve als je langer dan een maand in dienst bent.
Hoeveel sociale bijdrage betaal je op je studentenjob? In principe wordt op elk loon in BelgiĂŤ, sociale zekerheid ingehouden (13,07% van je brutoloon). Jobstudenten die minder dan 50 kalenderdagen per jaar werken betalen enkel een solidariteitsbijdrage. Die is een stuk minder dan de normale sociale bijdrage. De solidariteitsbijdrage bedraagt 2,71% van je brutoloon. Ook je werkgever betaalt een solidariteitsbijdrage van 5,42% (+ een bijzondere bijdrage van 0,01% ten voordele van het asbestfonds) van je brutoloon. Op de website Student@Work kan je bijhouden hoeveel van de vijftig dagen je nog over hebt om te werken.
Hoeveel verdien je met een studentenjob? Het loon dat je verdient, kom je overeen met het bedrijf waar je gaat werken. Binnen elke sector worden er collectieve arbeidsovereenkomsten afgesloten. Daarin staan ook afspraken over de minimumlonen, ook voor studentenjobs.
Heb je recht op vakantie of op vakantiegeld? Vakantie en vakantiegeld zijn enkel voor werknemers die normale sociale bijdragen betalen. Als je enkel een solidariteitsbijdrage betaalt (zie eerder), heb je daar dus geen recht op. De werkgever moet je wel betalen voor de wettelijke feestdagen (Pasen, Kerstmis, Nationale feestdag...) die in jouw arbeidsduur vallen.
Moet je zelf belastingen betalen? Een jobstudent betaalt pas zelf belastingen wanneer zijn netto bestaansmiddelen op jaarbasis hoger zijn dan 7.070 euro (bedrag 2012). Let op: je moet je studentenjob wel aangeven op je belastingsformulier.
Moeten je ouders meer belastingen betalen als jij geld verdient? Elk inkomen moet je aangeven bij de belastingen. Kinderen zijn ten laste bij hun ouders tot zij zelf meer dan een bepaald bedrag verdienen. Met andere woorden: je kan een maximumbedrag aan eigen inkomsten hebben tot je niet langer fiscaal ten laste bent van je ouders. Wordt dat bedrag overschreden, dan betalen je ouders meer belastingen. Die maximumbedragen zijn (bedragen van 2012) - voor een kind van een gehuwd koppel: 2.990 euro - voor een kind van een alleenstaande: 4.320 euro
Blijf je recht hebben op kindergeld? Als je in het eerste, tweede en vierde kwartaal niet meer werkt dan 240 uur, dan blijf je recht hebben op kinderbijslag. Werk je meer, dan krijg je geen kinderbijslag voor het kwartaal waarin je te veel hebt gewerkt. In het derde kwartaal (tijdens de zomervakantie) mag je onbeperkt werken als je na de zomer verder studeert. Als je niet verder studeert, dan geldt de 240-uurgrens: werk je meer dan 240 uur, dan heb je geen recht meer op kinderbijslag als student. Ben je ingeschreven als werkzoekende, dan kan je wel nog kinderbijslag krijgen als je maandelijkse inkomen de toegestane limiet niet overschrijdt.
Hoe vind je een vakantiejob? Er zijn verschillende manieren om een boeiende vakantiejob te vinden. Wil je gaan werken, laat dat dan weten aan de mensen in je omgeving. De kans is groot dat het bedrijf waar je ouders of andere familieleden werken, op zoek is naar jobstudenten. Vraag ook aan je vrienden waar zij gewerkt hebben of gaan werken. Dan weet je meteen of het een aangename job is. Stap op tijd binnen bij enkele uitzendkantoren in je buurt. Zij hebben meestal een uitgebreid aanbod aan jobs. Op de website www.studentatwork.be of de website van VDAB kan je ook een actueel aanbod aan studentenjobs raadplegen. Werk aan de winkel!
Stap eens binnen bij het JIP! In een Jongereninformatiepunt in je buurt kan je informatie opzoeken in folders of op het internet, maar je kan er ook terecht voor een gesprek. De JIP-medewerkers helpen je met je vragen en zoeken samen een oplossing voor je probleem. Binnenstappen in een JIP is helemaal gratis. Op zoek naar het JIP in je buurt? ➜ www.jips.be
Najaar 2012 • V.U.: Marjolein Haan, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Jongerengids.be is de snelste weg naar alle informatie voor jongeren. Je vindt er een antwoord op al je vragen.