Onderhoud van je duikmateriaal

Een nieuw duikseizoen staat voor de deur en voor sommigen is het al begonnen. Dit is het moment om je duikmateriaal nog eens te controleren en eventueel te (laten) herstellen. Hoe doe je dat en wat kun je zelf doen? En wat kun je beter aan een professional overlaten? De antwoorden vind je hier.

MASKER, SNORKEL EN VINNEN

Controleer je masker en je maskerbandje. Het masker kun je spoelen in een sopje en schoonmaken met een borstel. Mocht het masker erg vuil zijn, dan kun je het naar een duikwinkel brengen. Daar kan het masker gedemonteerd en gereinigd worden. Het maskerbandje moet heel en zonder scheurtjes zijn. Check ook even of de klemmen/buckles van de maskerband nog heel zijn. Aan snorkels is meestal weinig eer te behalen. Even spoelen en checken of het mondstuk en de clip nog intact zijn is voldoende. Veel vinnen hebben tegenwoordig rubberen bungee-vinbanden/vinstraps. Het is verstandig die te controleren op scheurtjes. Oudere vinnen hebben vaak klik- of klapmechanismes. Controleer deze ook. De kunststof veroudert en wordt broos. Ook de kunststoffen vinbanden/-straps even checken. De vinnen zelf zijn meestal redelijk robuust. Even nakijken op scheuren of knikken kan geen kwaad.

Trimvest

Een trimvest kun je prima zelf controleren. Check of alle banden en gespen in orde zijn, blaas het vest op en controleer de (snel)afblaasventielen/ (dump)valves. Vergeet de trekontluchter in de inflatorslang niet. De metalen draad in de inflatorslang corrodeert en breekt soms en/of de bevestigingspennen kunnen losschieten. Controleer ook of de aansluiting van de inflatorslang op de inflator niet lekt. Soms is de aansluitnippel iets losgedraaid. Die kun je weer voorzichtig vastdraaien. Soms is ook het ventiel in de inflatorslang kapot of gecorrodeerd; deze kun je (laten) vervangen. Blaas daarna het vest helemaal op tot één van de overdrukventielen afblaast. Laat het vest een dag staan. Als het goed is, is het vest nog steeds hard opgeblazen. Zo niet, dan lekt het. Laat het dan in een duikwinkel controleren. Zelf controleren met een plantenspuit met een afwasmiddel oplossing kan ook. Kleine reparaties doe je met een afdichtingsmiddel zoals Aquasure. Wel goed de handleiding lezen ! Het is belangrijk een trimvest op zijn minst jaarlijks en zeker na een duikvakantie in zout water, te reinigen door er via de inflator of via één van de snelontluchters ruimschoots water in te laten lopen, het vest goed te schudden en daarna weer via de inflatorslang leeg te laten lopen. Er zijn speciale shampoos voor vesten - zoals bijvoorbeeld B.C. Life van McNett - op de markt om het vest ook goed te desinfecteren en bacteriën en schimmelst te verwijderen. Ook een trimvest moet regelmatig onderhouden worden. In de inflatorkop en de ontluchters zitten rubberen ringen en ventielen. Zeker bij de - overigens prachtige - I3 systemen van Aqua L ung en de vergelijkbare systemen van Mares is zo’n servicebeurt essentieel. Volg de aanwijzingen van de leverancier op, of denk aan eens in de twee jaar. Reken op € 35 tot € 50 voor een servicebeurt van een BCD.

Ademautomaat

Ademautomaten zijn complexe instrumenten. Een aantal zaken kun je zelf nalopen. In de eerste plaats kun je mondstukken controleren op scheurtjes. Als de automaat niet op een fles of op een dichte fles geschroefd zit, dan zou er geen lucht uit de automaten moeten komen. Als er wel (een beetje) lucht uit komt, laat dan de automaat nakijken of onderhouden. Sluit de automaat aan op een gevulde fles. Als het goed is, lekt er geen lucht uit de automaat. Adem uit de primaire en secundaire automaat. Dit zou soepel moeten werken en de lucht zou fris moeten zijn. Een vieze smaak of zand wijst op vuile tweede trappen. Die zou je moeten laten onderhouden. Controleer ook de slangen op scheurtjes, bobbels en lekkages, eventueel met een water/zeepmengsel. Kijk of de bajonetaansluitingen van de inflator en eventuele droogpakslang zijn gecorrodeerd (groene aanslag), of ze schoon zijn en nog soepel werken. Een beetje teflon- of siliconenspray doet soms wonderen. Check of de ventielen van de inflatorslangen en de aansluiting tussen de hogedrukslang en de manometer niet lekken. Ademautomaten moeten volgens de richtlijnen van de fabrikant onderhouden worden. Veelal geven deze aan dat automaten elk jaar een onderhoudsbeurt zouden moeten krijgen. Moderne automaten zoals de de Aqua L ung Leg3nd automaten of de nieuwe Mares automaten hebben een ‘A utomatic C losing D evice’, die de eerste trap afsluit wanneer die van de fles wordt gehaald. Onderhoud is dan minder vaak nodig (één keer in de twee jaar bij Aqua L ung). Bij een automaatservice wordt de automaat

Voorkom Wachttijden

Plan het onderhoud van je duikmateriaal na het duikseizoen in de periode van november tot en met maart. Duikwinkels hebben dan meestal geen wachttijden en het helpt de duikwinkels in een wat rustigere periode.

volledig gedemonteerd, de metalen delen worden ultrasoon gereinigd en alle (rubberen) ringen, membranen en kunststof onderdelen worden door nieuwe vervangen. De kosten van het onderhoud van automaten verschillen per merk (Apeks en Atomic zijn bijvoorbeeld duurder dan de meeste andere merken) en per configuratie (één of twee eerste trappen). Reken op € 100 tot € 175 per set. Laat je automaten alleen door een voor dat merk gecertificeerde servicemonteur onderhouden en zorg dat je de vervangen onderdelen na de servicebeurt te zien krijgt Een onderhoudsbeurt is niet altijd nodig. Als een automaat nog goed werkt, hoeft deze soms alleen even opnieuw afgesteld te worden. Dat kost maximaal enkele tientjes. Moet de automaat helemaal open , dan wordt meestal de volledige serviceprijs gerekend.

PAKKEN, CAPS & HANDSCHOENEN Natpakken, caps en handschoenen kun je zelf op slijtage en beschadigingen controleren. Er zijn uitstekende neopreenlijmen in de handel, waarmee je kleine beschadigingen zelf kunt herstellen. Wil je de reparatie netjes gedaan hebben of zijn de beschadigingen groter, breng het pak dan naar een duikwinkel of een gespecialiseerd herstel-atelier. Het is onvoorstelbaar hoe goed deze in staat zijn om beschadigingen te herstellen. Ritsen van natpakken kunnen vaak hersteld en vaak zelfs vervangen worden. Je zou je dan wel af kunnen vragen of het pak de moeite en kosten nog waard is.

Eén of twee keer per jaar - of zoveel vaker als je buddy’s dat nodig vinden - je neopreen materiaal met een neopreen shampoo desinfecteren en opfrissen is aan te bevelen. Ritsen kun je met een speciaal smeermiddel - bijvoorbeeld Zipper Lubricant van Gear A id - smeren. Droogpakken zijn op onderhoudsgebied kritischer. Checken is eenvoudig: je merkt gauw genoeg wanneer er iets mis is. Spoel in ieder geval een pak na het duiken in zout water goed af, of maak een ‘spoelduikje’. Smeer r itsen regelmatig: metalen ritsen met was en kunststof ritsen met een speciaal smeermiddel zoals Zipper stick van Gear A id. Vraag even in de winkel naar de precieze instructie voor kunststof ritsen. Je smeert namelijk niet de hele rits in. Latex en neopreen seals behandel je regelmatig met talkpoeder. Siliconen seals hebben geen onderhoud nodig, maar dien je wel regelmatig te controleren op beginnende scheurtjes. Ze zijn erg kwetsbaar voor nagels en bijvoorbeeld schelpzand. Rol je pak voor transport zodanig op of leg het zodanig weg dat de rits niet geknikt wordt en hang het pak uit als je thuis bent. Voor de rest kun je weinig aan het onderhoud doen. Inflators en deflators kun je het best door een duikwinkel laten onderhouden. Droogpakken worden zelden of nooit voor een onderhoudsbeurt gebracht , meestal alleen ter reparatie.

Duikinstrumenten

Alle duikinstrumenten en zeker de druksensoren van duikcomputers –juist ook van de horlogemodellen die je eigenlijk meteen weer om doet - varen wel bij het spoelen in schoon zoet water. Controleer regelmatig en zeker voor je op vakantie gaat de batterij van je duikcomputer. Laat eventueel de batterij vervangen bij een duikwinkel. Deze winkels gebruiken de juiste batterijen, onderhoudskitjes en instrumenten en ze voeren na de batterijwissel een druktest uit. Mochten er problemen ontstaan dan zijn ze verzekerd. Het resultaat van de druktest kun je als laatste duik op je duikcomputer zien (en controleren). Kompassen horen geen luchtbellen te hebben. Dat belemmert de werking van het kompas. Van de meeste gangbare merken kunnen de ‘capsules’ vervangen worden. Je hoeft dan geen nieuw kompas te kopen, maar je hoeft enkel de capsule te vervangen. Voor manometers geldt in grote lijnen hetzelfde. Het meest voorkomende euvel is dat de draaibare aansluiting tussen de hogedrukslang en de manometer lekt omdat de rubberen ringen van de swivel versleten zijn. Het vervangen van de swivel – kost een paar e uro – is dan voldoende.

FLESSEN

Flessen vergen over het algemeen weinig onderhoud. Het beste is ze in ieder geval in een droge ruimte op te slaan. Eén keer in de vijf jaar moeten ze hydrostatisch gekeurd worden. Het is raadzaam om dan ook de rubberen ringen en de kunststof plaatjes te laten vervangen, het metalen materiaal ultrasoon te laten reinigen en het geheel te laten smeren. Dat wordt e en kraanrevisie genoemd. De kosten voor e en fleskeuring liggen tussen zo rond de € 60 tot € 80 en een kraanrevisie rond de € 20 tot € 30. Jaarlijks een visuele inspectie hoort ook, maar wordt in de praktijk weinig gedaan. Wanneer je twijfels hebt over de kwaliteit van een vulstation of je vermoedt vocht in je fles, vraag dan een visuele inspectie aan . Flessen die “uit de keur” zijn worden meestal niet in duikwinkels gevuld.

SAVE THE DIVE-SET

Ook al onderhouden jij en je buddy jullie duikmateriaal nog zo goed, dan heeft het nog steeds de neiging om het op de meest onhandige momenten te begeven. Een save the dive-set met reservemateriaal en wat gereedschap doet dan wonderen. Meerdere duikorganisaties geven cursussen in het gebruik en onderhoud van duikmateriaal, zoals de PADI Equipment Specialist specialty. In zo’n cursus leer en oefen je wat je zelf kunt doen en wat je aan een specialist moet overlaten. Een praktische, leerzame en leuke cursus voor de winterperiode.

Over Pacific Diving

Erik Huigen runt samen met Arjan de Graaf Pacific Diving in Reeuwijk. Ze weten alles over de techniek achter duikmaterialen en zijn expert op het gebied van onderhoud. In hun winkel vind je een uitgebreid assortiment van de bekende duikmerken en je kunt alle PADI-opleidingen volgen. www.pacific-diving.nl