Duiken Magazine 04

DUIKEN APRIL 2019 REIZEN: SPECIAL MEXICO, LANZAROTE . TECHSCHOOL: HEATING VESTEN . NATUUR: DUIKEN VOOR DE WETENSCHAP . DUIKAVONTUUR: MALEDIVEN . ACTUEEL: VEILIG DUIKEN . MEDISCH: DUIKEN OP LEEFTIJD

DUIKEN 30E JAARGANG NR.4 - APRIL 2019 € 6,95

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

FELICITAS

01904

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 2 6 8 9

Een verrassende Duitse leisteenmijn FOTOGRAFIE

Zo maak je geslaagde dolfijnenfoto’s

Lanzarote

Pareltje op slechts 4 uur vliegen!

GROTE SPECIAL

MEXICO

Verlies je hart in het mooie Mexico! 28 pagina‘s inspiratie

DUIKEN INSIDE

REIZEN

●

●

●

●

MEXICO SPECIAL Witte haaien, krokodillen, walvishaaien of spannende grotduiken: geen land biedt zoveel variatie én keuze als Mexico.

Intro 10 Portfolio 12 Wereldkaart 18 Isla Mujeres, zeilvissen 20 Holbox, walvishaaien 21 Banco Chinchorro, krokodillen 22 Playa del Carmen, toeristisch bolwerk 23 Cenoten, magische wereld 24 ●

●

●

●

●

●

●

●

REPORTAGE

MIJNDUIK Felicitas leisteenmijn 42 ACTUEEL Veilig duiken?

Duikvlag gebruiken!

66

NATUUR OMAN RIF-CHECK 60 ZEELAND DICKY’S PLACE 64 COLUMN BOOTSY’S BUBBELS 96

WETEN

■ TECHNIEK Test: Evertech Dry Breathable 70 Langs de decolijn 73 Techschool: Heating vesten 74 ■ MULTIMEDIA OW-FOTOGRAFIE: Making of... foto’s van dolfijnen 78 ■ PRAKTISCH Medisch: Netvliesloslating 84 Duiken op leeftijd 86 Van fouten leren: Als een kurk omhoog 90

RUBRIEKEN

WEBSITE DATABASE 94 GETIJDENTABEL 95 COLUMN 93 VOLGENDE MAAND 98

René Lipmann Hoofdredacteur

«Go, go, go!» Op het teken van de duikgids spring ik het water in. Net op tijd om een glimp van een walvishaai op te vangen die onverstoorbaar doorzwemt. Beteuterd kijk ik door de zoeker en zie de machtige staartvin in de planktonsoep verdwijnen. Wat maakt het ook uit. Ik ben eigenlijk nog vol van de ochtendduik bij de zeeleeuwenkolonie van Los Islotes. Jonge zeeleeuwen storten zich daar direct voor je lens.

Ze draaien naar links, rechts, staan op hun kop en maken de meest sierlijke salto’s. En dat alles met een blik van; ben ik in beeld? Wat een artiesten. Waar ik ben? In Mexico, Mexi-iiico!

DUIKEN 30E JAARGANG NR.4  APRIL 2019 € 6,95 ,9

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

01904

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 2 6 8 9

FELICITAS

Een verrassende Duitse leisteenmijn FOTOGRAFIE

Zo maak je geslaagde dolfijnenfoto’s

Lanzarote

Pareltje op slechts 4 uur vliegen!

GROTE SPECIAL

MEXICO

Verlies je hart in het mooie Mexico! 28 pagina‘s inspiratie

Onze coverfoto is gemaakt door Brandon Cole.

42

MEXICO SPECIAL Verlies je hart in het mooie Mexico.

VOORWOORD

DUIKEN APRIL 2019 REIZEN: SPECIAL MEXICO, LANZAROTE . TECHSCHOOL: HEATING VESTEN . NATUUR: DUIKEN VOOR DE WETENSCHAP . DUIKAVONTUUR: MALEDIVEN . ACTUEEL: VEILIG DUIKEN . MEDISCH: DUIKEN OP LEEFTIJD

Cozumel, droomriffen 28 Baja California, een aquarium 30 Socorro, haaien en manta’s 34 Guadalupe, witte haaien 36 Topspots, onze favorieten 38 DUIKAVONTUUR MALEDIVEN 40 LANZAROTE Pareltje op slechts 4 uur vliegen 50 ●

Nieuws uit de duikwereld 4 Langs de vloedlijn 6

10

INHOUD APRIL 2019

MIJNDUIKEN Felicitas leisteenmijn.

M’n hart verloren De Zangeres Zonder Naam zong het al, ik heb m'n hart verloren in het mooie Mexico. Niet voor niets dat een van onze DUIKENlezersreizen naar het prachtige land gaat. Heb je de 10-daagse liveaboard naar Socorro al aangekondigd gezien in de vorige editie? Socorro staat bekend om de unieke interactie met reuzenmanta’s die tot wel 5 meter groot worden. Je vindt een volledig overzicht op www.duiken.nl/lezersreizen. In deze uitgave hebben we een Mexico Special vol tips voor je volgende duikvakantie. Iedere maand een inspirerende column schrijven is een uitdaging. Peter Boots presteert het telkens weer.

Inmiddels staat de teller op 50 columns! Om op een pagina ‘je ding’ te doen, is bij wijze van spreken lastiger dan een grote reportage. Peter, hartelijk dank. We kijken uit naar de volgende 50!

4/2019

DUIKEN.NL

3

INSIDE

FOTO: PETER DE MAAGT

HAAIEN KRIJGEN EXTRA BESCHERMING

De Caribische landen hebben afgesproken om groottand-zaagvissen en zijdehaaien extra bescherming te bieden. De zwaar bedreigde zaagvis en de kwetsbare zijdehaai zijn toegevoegd aan het ‘Protocol voor speciaal beschermde gebieden en soorten’, om het voortbestaan van de unieke dieren te waarborgen. Zij lijden onder overbevissing en de vernietiging van hun leefgebieden; mangrovebossen en koraalriffen.

Deze vissen mogen niet verloren gaan want ze zijn erg belangrijk voor het in stand houden van een natuurlijk evenwicht in de oceanen en de biodiversiteit. De International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) schat dat momenteel een kwart van de haaien en roggen wereldwijd wordt bedreigd met uitsterven. Een betere wettelijke bescherming van de Caribische Zee zorgt ervoor dat het een toevluchtsoord kan worden voor haaien en roggen.

Kijk voor meer info op www.saveoursharks.nl

WORKSHOPS OW-FOTOGRAFIE 2019 HOE MAAK JE DE MOOISTE FOTO’S? Of je nu beginnend OW-fotograaf bent of gevorded: Onderwaterhuis.NL in Oud Gastel biedt cursussen en workshops aanop ieder niveau. Heel specifiek voor tijdens het duiken en snorkelen. Liever aan de slag in het buitenwater? Dat kan ook.

Reserveer dan een privécursus onderwaterfotografie tijdens een duik in Zeeland.

BASISCURSUS ONDERWATERFOTOGRAFIE De algemene beginselen van onderwaterfotografie met vele tips en trucs komen tijdens de basiscursus aan bod. Soorten apparatuur, zweefvuil op je foto’s voorkomen, kleurrijke foto’s maken, sluitertijd, diafragma, compositie, belichting en nog veel meer. Je doorloopt heel wat theorie en gaat dan in een practicum in het cursuslokaal aan de slag met de instellingen op je eigen camera. Datum: 6 april WORKSHOP OLYMPUS TOUGH OF SEALIFE DC2000 Deze camera’s zijn zo populair, dat een speciale workshop niet uit kon blijven. Leer meer over het gebruik en de instellingen van deze camera’s. Nog mooiere opnamen gegarandeerd! Datum: 25 mei WORKSHOP MACROFOTOGRAFIE EN SNOOTBELICHTING De meer gevorderde fotografen zoomen in op een bepaald onderwerp. Leer in deze workshop onder andere prachtige macrofoto’s te maken. Ontdek welke extra dimensie de creatieve belichting van het gebruik van een snoot je kan geven om je foto’s de WOW-factor te geven. Datum: 30 maart

4

DUIKEN.NL

4/2019

WORKSHOP VERLICHTINGSTECHNIEKEN In deze specialisatie draait alles om licht: natuurlijk licht en kunstlicht. De specifieke lichtomstandigheden onder water, het soms beperkte zicht en de noodzaak om extra licht in de vorm van lampen of flitsers te gebruiken, maken fotograferen onder water nu eenmaal enorm complex. Datum: 13 april VOOR VIDEOGRAFEN: FILMEN MET EEN FOTOCAMERA Filmen blijkt toch een totaal andere tak van sport dan fotograferen.

In deze workshop leer je je fotocamera te gebruiken als een filmcamera. Ook leer je de basisprincipes voor het maken van een boeiende film.

PRIVECURSUS ONDERWATERFOTOGRAFIE Leer in je eigen tempo hoe jij je fotografie naar een hoger niveau kunt tillen. De begeleiding is 1-op-1.

INSCHRIJVEN? Bel of mail +31-165-553944 of info@onderwaterhuis.nl

Onder redactie van: Manja Jurgens

BASIS HANDBOEK DIGITALE ONDERWATERFOTOGRAFIE

«COMPACT CAMERA’S BLIJKEN TOT VEEL MEER IN STAAT DAN IK HAD INGESCHAT» Na het grote succes van zijn Handboek Digitale Onderwaterfotografie, brengt Ron Offermans een nieuw boek uit. Dit keer met focus op het gebruik van compact camera’s.

Dit boek is speciaal voor fotografen met een compact camera? Er zijn enorm veel nieuwe compact camera’s op de markt gekomen. Gebruiksaanwijzingen van fabrikanten geven, op een enkele uitzondering na, geen informatie over het gebruik van hun camera’s onder water. En in de cursussen die ik geef, blijkt er een grote behoefte te bestaan aan kennis om specifiek met deze camera’s mooie foto’s te maken. Zie hier de geboorte van dit nieuwe basisboek onderwaterfotografie!

Het was niet eenvoudig om dit boek te realiseren…

Vanwege de vele verschillende modellen op de markt, die elkaar soms ook nog heel snel opvolgen, bleek mijn kennis over kleine compact camera’s onvoldoende.

Dit soort camera’s bleken technisch tot veel meer in staat dan ik had ingeschat.

Een ander probleem was dat de werking, menustructuren en termen die de verschillende fabrikanten gebruikten, onderling vaak erg van elkaar verschilden.

Hierdoor moest ik heel veel verschillende camera’s leren kennen.

Maar niet allemaal toch? Welke heb je uitgekozen? In samenwerking met Onderwaterhuis.nl kwamen we in eerste instantie uit op zo’n zeven verschillende camera’s waarbij je ervan uit kan gaan dat je dan zo goed als 90% van de markt hebt afgedekt. Logischerwijs kom je dan uit bij camera’s zoals de Olympus PEN, de Olympus Tough TG-5, Canon G7, SeaLife DC2000 en nog een paar wat minder bekende camera’s, maar die toch redelijk vaak worden gebruikt.

Je bent de camera’s zelf gaan gebruiken… Klopt, ik wilde ze tot in detail leren kennen. Het zelf uittesten van de camera’s diende nog een tweede doel. Ik wilde aantonen dat je met redelijk goedkope camera’s ook echt mooie foto’s kunt maken als je maar weet hoe ze werken. In dit boek heb ik dan ook alleen maar foto’s gebruikt die met compact camera’s zijn gemaakt.

Voor wie is het boek bedoeld?

Het helpt je om een keuze te maken welke camera je moet kopen als je wilt beginnen met onderwaterfotografie.

En als je al een camera hebt, dan kun je uit dit boek de kennis halen om de technische mogelijkheden van je camera optimaal te benutten. Het behandelt alle basistechnieken die specifiek met onderwaterfotografie te maken hebben.

Er wordt ook een begin gemaakt om de basiscompositieregels onder de knie te krijgen met als doel mooiere foto’s te maken en de eerste aanzet wordt gegeven tot het nabewerken van foto’s aan de hand van een simpel

50 JAAR KORAALDUIKERS GENK Zoals vele duikverenigingen is ook onze club gestart vanuit een bestaande club; de Hasseltse duikclub COWOL. Wanneer in 1968 enkele leden een trainingsuur krijgen in het nieuwe zwembad, besluiten ze een eigen club op te richten. Op 3 februari 1969 verschijnt de oprichtingsakte in het Belgisch Staatsblad: Koraalduikers Genk is geboren. Door de goed draaiende economie in Genk, onder andere door de steenkoolmijnen en Ford, kent de club al snel een enorme groei. Door de jaren heen wordt een compressor aangeschaft, evenementen georganiseerd en uiteraard veel gedoken. Bij de viering van ons 40-jarig bestaan krijgt voorzitter Walter Geebelen een borstbeeld aangeboden voor 40 jaar voorzitterschap en 40 jaar instructeur. Onder veel persbelangstelling wordt dit beeld afgezonken in het Zilvermeer te Mol. In 2010 wordt de aankoopakte van ‘de Thor’ getekend, een Genks café met een rijke geschiedenis. We hebben vanaf nu ons eigen clubhuis! Begin dit jaar hielden we een receptie voor ons

50-jarig jubileum. 50 jaar Koraalduikers Genk was 50 jaar duiken, 50 jaar reizen, 50 jaar vriendschap en vooral 50 jaar plezier! De toekomst lacht ons toe: op naar het volgende jubileum! Bedankt, aan de oprichters en alle bestuursleden en instructeurs uit ons verleden. Bedankt, aan alle leden want een club is maar zo goed als haar leden!

Katrien Engelen & Kris Smets

4/2019

DUIKEN.NL

5

REIZEN

M e x ic o Spe c i a l INTRO

MEXICO: HET LAND VAN 1000 MOGELIJKHEDEN Witte haaien, krokodillen, walvishaaien of spannende grotduiken: geen land biedt zoveel variatie én keuze als Mexico.

In deze special tonen we alle hoogtepunten.

10

DUIKEN.NL

4/2019

FOTO: B. COLE

Indrukwekkend: duiken tussen majestueuze manta’s bij Socorro.

4/2019

DUIKEN.NL

11

REIZEN

M e x ic o Spe c i a l WAAR LIGT WAT

USA

Tijuana

9

Guadalupe

BA

an

lf v ië

rn

IA

lifo

RN

Ca

I FO

L CA

Go

JA 7

MEXICO

La Paz Los Cabos

Hier vind je de mooiste duikgebieden van Mexico!

18

1

Isla Mujeres pagina 20

2

Holbox pagina 21

3

Banco Chinchorro pagina 22

4

Playa del Carmen pagina 23

5

Cenoten pagina 24

6

Cozumel pagina 28

7

Baja California pagina 30

8

Socorro pagina 34

9

Guadalupe pagina 36

DUIKEN.NL

4/2019

8

GROTE OCEAAN

Socorro

OCEANEN VOL AVONTUUR

Van de Grote Oceaan in het westen tot de Cariben in het oosten: de gevarieerde duikavonturen die je in Mexico kunt beleven zijn eindeloos!

GOLF VAN MEXICO Holbox 2

1

Cancun 5 4

Isla Mujeres

Cozumel Playa del Carmen 6

Mexico-Stad Chetumal

3

Banco Chinchorro

BELIZE GUATEMALA

N

HONDURAS

W

O Z

EL SALVADOR

NICARAGUA 4/2019

DUIKEN.NL

19

REIZEN

M e x ic o Spe c i a l ISLA MUJERES & HOLBOX

W at i s e r te z i e n?

ISLA MUJERES Pijlsnelle zeilvissen voor de kust

Z

eilvissen behoren met een gemiddelde zwemsnelheid van 45 kilometer per uur tot de snelst zwemmende soorten die in de oceanen leven. Die snelheid kan bij fotografen nogal eens voor wat hoofdpijn of frustratie zorgen. Deze soort, die voornamelijk in de open zee voorkomt en veelvuldig jaagt op grote baitballs, is natuurlijk prachtig om te zien, maar maakt het fotograferen er niet eenvoudiger op. Wil je toch een poging wagen of simpelweg deze vis in het echt zien? Pak dan je kans ten noorden van Isla Mujeres. Met een snelle boot volg je de fregatvogel, die tevens een fervent sardinejager is. Wanneer je een groot aantal fregatvogels boven de oppervlakte ziet cirkelen, is de kans groot dat je sardines en dus ook zeilvissen zult

De wateren voor de kust van Isla Mujeres kunnen zo op een ansichtkaart.

aantreffen. Zo lang als het soms duurt voordat je de vis hebt gevonden, zo snel kan het moment alweer voorbij zijn. Met hoge snelheid eet hij zich een weg door de baitball heen totdat hij verzadigd is.

- Pacifische zeilvissen - grote baitballs sardines - jagende dolfijnen - jagende grote tonijnen

Zitten de sardines onder de boot? Ga dan meteen het water in! Al snorkelend heb je een prachtig zicht op alle actie. En de schaduw die je lichaam veroorzaakt, trekt ook nog eens sardines aan die beschutting komen zoeken. Toegegeven: het is best even slikken wanneer de zeilvis in volle vaart op je afkomt met zijn puntige neus.

Gelukkig ziet hij snorkelaars niet als prooi, maar eerder als concurrent. Zijn aandacht zal daarom nog meer verschuiven naar de sardines. Geef je ogen goed de kost, want voor je het weet is het moment weer voorbij.

Waarschijnlijk zal deze ervaring nog een hele poos op je netvlies gebrand staan.

REISFACTS DUIKSCHOLEN

MUSEO SUBACUÁTICO DE ARTE 400 STANDBEELDEN ONDER WATER Het MUSA Museo Subacuático de Arte is een indrukwekkend onderwaterkunstwerk van de Britse kunstenaar Jason Taylor. Ruim 400 (!) standbeelden staan op slechts enkele meters diepte op de uitgestrekte zandbodem. Inmiddels zijn de sculpturen begroeid, wat mariene leven aantrekt.Een duik op het MUSA staat garant voor een bijzondere ervaring met vele vissoorten. Een ander al even visrijk gebied is gelegen in het zuidwesten van Isla Mujeres. Hier leven gigantische scholen snappers en baarsachtigen op prachtig kleurrijk koraal op een maximale diepte van 15 meter.

20

DUIKEN.NL

4/2019

Rondom Isla Mujeres worden diverse liveaboards aangeboden, waarbij onder andere de zeilvis op het programma staat. Enkele aanbieders zijn Waterworld (waterworld.at) en Pro Dive International (prodiveinternational. com). De zeilvis is ook tijdens een dagtocht te zien, maar houd dan rekening met lange vaartijden en een strakker schema.

VERBLIJF

Catalonia Privileged Maroma Resort Hotel Privilege Aluxes Isla Mujeres

FOTO‘S: B. COLE (2), DARREN/FOTOLIA (1)

Zeilvissen doden hun prooi door ze te doorboren en vervolgens op te eten.

Welcome to paradise: duiken met walvishaaien en daarna nagenieten met dit uitzicht.

W at i s e r te z i e n?

FOTO‘S: B. COLE, ZSTOCK/FOTOLIA

- walvishaaien - manta‘s

HOLBOX Verzamelplaats voor walvishaaien

V

er verwijderd van het uitbundige uitgaansleven van Cancun ligt een piepklein eiland met de eigenzinnige naam Holbox. Wie er komt, zal opkijken van de serene rust ondanks het feit dat er talloze walvishaaien te vinden zijn in de zomermaanden. Klinkt als een waar paradijsje, toch? In ieder geval heerst er een echte eiland-vibe. Op straat rijden golfkarretjes in plaats van auto’s en bezoekers nippen van een cocktail terwijl ze uitkijken over de azuurblauwe zee. Holbox is 42 kilometer lang en 2 kilometer breed.

Dat het hier (nog) zo rustig is, heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat het eiland enkel toegankelijk is via het pontje. Op zoek naar nachtclubs of winkelcentra? Zoek dan maar ergens anders. Wat je er wel zult tegenkomen is een vriendelijke bevolking, uitstekende service, gastvrijheid en prachtige uitzichten. Wanneer je van plan bent om ‘hardcore’ te duiken, zijn er betere alternatieven dan Holbox. Het zicht is vanwege de grote hoeveelheid plankton doorgaans vrij beperkt en ook de riffen hebben niet de ‘wow-factor’. Wat Holbox wél de moeite waard maakt, is de aanwezigheid van walvishaaien en manta’s. Oftewel: bucketlistmateriaal!

Het seizoen van de walvishaai loopt

WAAROM KOMEN ER ZOVEEL WALVISHAAIEN NAAR HOLBOX?

In de zomermaanden laten grote hoeveelheden snappers hun eitjes drijven aan de oppervlakte. Een heerlijk traktatie voor planktoneters zoals de walvishaai. Jaarlijks reizen walvishaaien en manta’s naar Holbox om hun magen te vullen. Er zijn maar weinig plekken waar je er zoveel tegelijk kunt spotten. Het seizoen loopt van mei tot en met september.

Omdat juni en juli populaire maanden zijn, wordt een bezoek voor die tijd, of anders vanaf augustus, aanbevolen. Dan kun je optimaal genieten!

van mei tot en met september. Dan bewegen deze reuzen zich heen en weer door de dikke, donkere planktonsoep.

Het grote voordeel van Holbox is dat je dit spektakel niet met veel andere duikers hoef te delen, in tegenstelling tot Isla Murejes. Holbox is een perfecte oplossing voor als je de grote resorts wilt vermijden en liefhebber bent van het grotere onderwaterspul.

REISFACTS DUIKSCHOLEN

www.holboxdivecenter.com www.holboxwhalesharktours.com VERBLIJF

Xacloc Resort, www.holbox-xalocresort.com

4/2019

DUIKEN.NL

21

M e x ic o Spe c i a l

REIZEN

BANCO CHINCHORRO & PLAYA DEL CARMEN

W at i s e r te z i e n?

BANCO CHINCHORRO Oog in oog met de zoutwaterkrokodil

I

s er echt iemand die, geheel vrijwillig, met krokodillen wil duiken? Zonder kooi of andere bescherming? Dat antwoord is dus: ja! Het vormt voor veel duikers en OW-fotografen hét hoogtepunt van hun reis of vakantie in het zuiden van Mexico. In het zuiden van Yucatán ligt het Banco Chinchorro natuurreservaat waar je onder andere met de Amerikaanse spitssnuitkrokodil kunt duiken. Dit atol ligt zo’n 35

OMSINGELD DOOR TARPONS

In een kleine kloof op het rif komen dagelijks honderden tarpons samen.

Wanneer je de school in zwemt, sluit deze zich ook weer achter je. Je bent volledig omsingeld door tarpons! Bang of schuw is deze soort niet. Het is vaak de duiker die even opschrikt wanneer de hele groep in één flitsende beweging de andere kant op zwemt. Een knap staaltje instinctief gedrag!

22

DUIKEN.NL

4/2019

- spitssnuitkrokodil - riflandschappen - verpleegsterhaaien - tarpons - dugongs

VASTE PRIK LEKKER MAALTJE VIS VOOR DE KROKO‘S Banco Chinchorro is mogelijk de beste plek ter wereld om krokodillen te fotograferen.

De dieren zwemmen er vrij rond. Ze wonen in de nabijgelegen mangroven en komen dagelijks naar de vissershutten die daar al generaties staan, om zich tegoed te doen aan restafval. Het is een routine van de dieren geworden en wanneer je als duiker rustig in het water blijft, met gids inclusief stokken tussen jou en de krokodil in, dan hoef je je geen zorgen te maken. Wat je wel goed moet beseffen, is dat het wilde dieren zijn en blijven.

Wees dan ook altijd waakzaam en alert.

kilometer uit de kust van Yucatán en bestaat uit een platte ring van koraal met een afmeting van 40 kilometer in lengte en 16 kilometer in de breedte.

Vanuit de kustplaats Xcalak bereik je het beschermde natuurgebied op een kleine twee uur varen. Met name in de droge zomermaanden laten de krokodillen zich veelvuldig zien. De vele inheemse vissoorten die zich dan in dit gebied ophouden, vormen voor hen een smakelijke en eenvoudige maaltijd.

Maar er is nog een reden waarom ze hier graag komen. Duikschooleigenaar Javier Salas heeft een deal gesloten met lokale vissers. Wanneer die aan het eind van hun vistocht een deel van het visafval overboord gooien, gaat Javier met een groepje duikers op pad om met eigen ogen te zien hoe de krokodil zich op het voedsel stort dat als het ware op een dienblad gepresenteerd wordt. Terwijl de

krokodil enkel oog heeft voor zijn snack, kijkt de duiker van een afstandje toe en maakt, indien gewenst, foto’s van deze bijzondere dieren die sinds de oertijd nauwelijks zijn veranderd. Experts hebben vastgesteld dat het voor de duiker relatief veilig is. Maar dit is niet voor duikers met een zwak hart.

REISFACTS DUIKSCHOOL

XTC Dive Centre, www.xtcdivecenter.com VERBLIJF

- Xcalak Private Rooms: eenvoudige appartementen met ventilator en eigen badkamer.

- Villa Chinchorro, een voormalig vissershut met 3-sterrencomfort.

W at i s e r te z i e n?

FOTO‘S: G. NOWAK (3), F. BANFI (1), TONO BALAGUER/FOTOLIA

- stierhaai - schildpadden - barracuda’s - snappers - kleurrijke rifvissen

PLAYA DEL CARMEN Meer dan zon, zee en strand

H

et is vandaag de dag moeilijk voor te stellen dat Playa del Carmen een kleine 50 jaar geleden slechts 200 inwoners telde. Zeker wanneer je dat afzet tegen de kwart miljoen mensen die deze hotspot vandaag de dag hun thuis noemen.

De reden van deze explosieve groei?

Toerisme! En dan met name de liefhebber

REISFACTS DUIKSCHOLEN

Playa del Carmen Pro Dive International, www.prodiveinternational.com Yucatek Divers, www.yucatek-divers.com Dive Mex, www.divemex.net Deep Dive, www.deepdivemexico.com Diving.de, www.diving.de Playa Aventuras Planet Scuba, www.planetscubamexico.com Pro Dive International, www.prodiveinternational.com Akumal Akumal Dive Shop, www.akumaldiveshop.com Tulum Xibalba Dive Center, www.xibalbadivecenter.com VERBLIJF

Catalonia Playa Maroma Resort Hacienda Real del Caribe Hotel Allegro Playacar

van zon, zee en strand. Wens het en Playa del Carmen heeft het. Hotels, B&B’s, restaurants, bars, discotheken, talloze winkels en diverse supermarkten. De rust van de jaren ’70 is nergens meer te vinden. In plaatsen als Akumal, Puerto Aventuras en Tulum kun je af en toe nog iets van die sfeer proeven, maar ook daar is het toerisme bezig aan een flinke opmars. Wie echt voor rust wil gaan, kiest voor een van de vele prachtige resorts die tussen de populaire badplaatsen in liggen.

Nog altijd dichtbij de actie, maar wel met de mogelijkheid om je terug te trekken met de groene binnenlanden als achtertuin. Goede voorbeelden hiervan zijn Holbox en het zuiden van Quintana Roo. Ben je hier om te duiken? Verblijf dan bij voorkeur toch echt in Playa del Carmen zelf. Helemaal wanneer je de paradijselijk cenotes wilt verkennen.

Dichtbij de zee: overblijfselen van een tempel.

De vele mogelijkheden voor kantduiken en duikstekken voor ieder niveau maken deze plek zeer geschikt voor zowel beginners als ervaren duikers. Wil je duiken in een echte Caribische sfeer? Overweeg dan eens om Cozumel te bezoeken. Je kunt hier elders in deze special meer over lezen.

STIERHAAIEN VLAK VOOR DE KUST De meeste duikers hebben een zwak voor haaien. Hoe groter, hoe beter. Tenminste, wanneer ze op gepaste afstand blijven. Voor de kust van Playa del Carmen kun je met name van november tot en met maart haaien spotten, slechts enkele meters verwijderd van de populaire zandstranden. De dieren zijn allerminst verlegen en kunnen erg dichtbij komen. Helaas worden ze nog steeds gevoerd, onder andere door enkele duikscholen. Daardoor is hun gedrag naar de mens toe onvoorspelbaar geworden. Altijd al met stierhaaien willen duiken? Zoek dan een duikschool die niet aan bijvoeren doet.

Deze zijn ook genoeg aanwezig.

4/2019

DUIKEN.NL

23

MULTIMEDIA

ONDERWATERFOTOGRAFIE TIPS VAN DE PRO‘S

4 FOTOGRAFEN DUIKEN-fotografen Brandon Cole, Tobias Friedrich, Alexander Mustard en Norbert Probst delen hun favoriete foto’s van dolfijnen en geven tips hoe je de mooiste beelden maakt.

BRANDON COLE beschouwt zijn Canon EOS 5D Mark IV en EOS 1D Mark IV als favoriete camera.

De Amerikaan gaat ook graag met zijn Nikon aan de slag. Altijd met een Seacam behuizing.

TOBIAS FRIEDRICH fotografeert bij voorkeur met zijn Canon EOS 1DX Mark II in Seacam behuizing met Seaflash 150-D flitsers. Daarnaast heeft hij standaard een Canon EOS 5D Mark II in zijn tas zitten.

FOTO: A. MUSTARD

ALEXANDER MUSTARD zweert bij zijn Nikon camera’s. Onder water werkt de Brit bij voorkeur met zijn Nikon D5 en D850 met Subal behuizing en twee Seaflash 150D flitsers.

78

NORBERT PROBST is erg enthousiast over zijn EOS 5D Mark II camera met Canon lenzen en Seacam behuizing. Probst fotografeert vaak met enkel een Seaflash 150 flitser.

DUIKEN.NL

4/2019

DOLFIJNEN Iedereen houdt van dolfijnen en hun gracieuze manier van bewegen, maar bij OWfotografen zorgen de dieren vaak voor frustratie. Zo snel als ze voor de lens verschijnen, zo snel zijn ze vaak ook weer verdwenen. Hoe kun je je als fotograaf voorbereiden op dergelijke ontmoetingen? Mijn mantra is: hoe sneller de sluitertijd, hoe groter de kans op een geslaagde foto. Omdat dolfijnen snel zijn, is het beter om geen flitser te gebruiken. Een sluitertijd van 1/500 seconde is ideaal. Dan kan ik met een beetje geluk meerdere beelden schieten waardoor ik wat keuze heb in foto’s van deze prachtdieren.

Camera: Nikon D700 Lens: Nikon 16mm fisheye ISO: 320 Diafragma: 5,6 Sluitertijd: 1/500 Flitser: geen Behuizing: Subal ALEX MUSTARD

4/2019

DUIKEN.NL

79

MULTIMEDIA

ONDERWATERFOTOGRAFIE TIPS VAN DE PRO‘S

BRANDON COLE

Waar? Californië, Verenigde Staten.

Waar moet je op letten?

Hoewel het merendeel van de mensen mij beschouwt als een klassieke OW-fotograaf, zou ik mezelf eerder marien fotograaf willen noemen. Markante zoogdieren die boven het wateroppervlak zijn vastgelegd, beslaan een groot deel van mijn portefeuille. Toen ik in Californië een groep gewone dolfijnen (Delphinus Delphis) volgde waarvan de dieren gezamenlijk aan de oppervlakte

speelden, wist ik dat dit een goede kans was om een mooie, dramatische foto te schieten. Een hoogwaardige telezoomlens is nodig zodat je naderhand nog wat marge hebt voor de uitlijning.

Ook is een snelle sluitertijd essentieel om op het juiste moment actie te kunnen ondernemen. Wat mij betreft ten minste 1/1000 seconde, zodat je ook op een deinende boot meerdere beelden kunt schieten. Het is natuurlijk nog beter om een serie foto’s te maken, maar dan praat je echt over een

Waar?

Rio Negro, Brazilië.

Waar moet je op letten?

Foto’s maken van de orinocodolfijn (Inia geoffrensis, ook wel boto genoemd) stond al jaren op mijn bucketlist. Eenmaal in Brazilië huurde ik een lokale wetenschapper in die met me mee kon gaan, zodat de kans hopelijk groot zou zijn dat ik er eentje voor mijn lens zou krijgen. De gids en tevens bioloog wist precies waar we de ‘boto’ konden vinden.

Zonder hem had ik ze nooit gevonden. Het zicht in de Amazonerivier is ontzettend slecht, maximaal een meter. Mijn flitser had die situatie alleen maar erger gemaakt. Ik zette mijn instellingen op de voor mij optimale setting en daarna was het wachten.

80

DUIKEN.NL

4/2019

serieuze camera met bijbehorend prijskaartje. De belangrijkste tip die ik wil meegeven is: let goed op het gedrag van de dolfijnen. Met helder zicht kun je vaak zien wanneer een dolfijn gaat springen. Ga mee in de flow van de dolfijn en druk op het juiste moment op de knop.

Camera: Canon EOS 1D Mark II Lens: Canon 70-200mm zoom ISO: 400 Diafragma: 5,6 Sluitertijd: 1/2000

Wát een geluk toen de vreemd ogende dolfijnen rakelings langs mijn camera zwommen en ik met mijn fisheye dus goed had gegokt. Vanwege het zicht wilde ik graag een half/halffoto schieten. Ik ben tevreden over de helderheid van de lucht, het water en natuurlijk de dolfijn zelf. Mijn 45-graden zoeker maakte de slagingskans van deze foto groter. De grote superdome van 230mm verlaagt de ‘dikte’ van het oppervlak, waardoor alles mooi in balans is.

Camera: Canon EOS 1Ds Mark III Lens: Canon 15mm fisheye ISO: 800 Diafragma: 9 Sluitertijd: 1/250 Behuizing: Seacam met superdomepoort

TOBIAS FRIEDRICH

Waar? Eilat, Israël.

Waar moet je op letten?

Wanneer je succesvolle foto’s van dolfijnen of andere grote, snelle soorten wilt maken, is het adequaat en haastig indrukken van de knop niet genoeg. Veel beter besteed je veel tijd aan je instellingen en wacht je tot het juiste moment aanbreekt. Wanneer je camera de mogelijkheid heeft om een serie-opname te maken, vergroot je hiermee automatisch

de hoeveelheid foto’s en dus je kans. Zijn de dieren binnen handbereik en voelt het goed?

Houd dan de sluiterknop ingedrukt en blijf ze minutieus volgen. Als er geen continue autofocus is ingesteld, moet je rekening houden met een scherpstelling die een paar seconden kan duren. Heb je geen zin om na afloop door een eindeloze reeks te bladeren?

Vertrouw dan op je gevoel, kennis en expertise en schiet één enkele foto.

Camera: Canon EOS 5D Mark II Lens: 8-15mm fisheye ISO: 400 Diafragma: 10 Sluitertijd: 1/160 Flitsers: 2x Seacam Seaflash 150 Behuizing: Seacam Silver

Your Buddies

Spring Fling!

Waar wacht je nog op!? Boek je voorjaarsvakantie naar Bonaire! Kijk op www.buddydive.com/springfling voor alle aanbiedingen.

RESERVERINGEN: +599 717 5080

WWW.BUDDYDIVE.COM/SPRINGFLING

MULTIMEDIA

ONDERWATERFOTOGRAFIE TIPS VAN DE PRO‘S

ALEXANDER MUSTARD

Waar? Bahama’s.

Waar moet je op letten?

De Bahama’s staan bekend om de talloze haaiensoorten, maar vormen ook de thuisbasis van de Atlantische vlekdolfijn (Stenella frontalis).

Op een windstille nacht zoeken we de stroming op en schakelen we de lampen in. In eerste instantie komen hier veel vissen op af, maar al snel ook dolfijnen! Die hebben wel zin in een maaltje. Snel spring ik het water in om al

snorkelend mijn kans te grijpen. In verband met de duisternis stel ik mijn focus in met behulp van mijn vinnen en stel deze vervolgens handmatig in. Na het instellen van de flitsers maak ik een paar testfoto’s van mijn buddy. Nu is het zaak om mijn camera nét onder het wateroppervlak te houden en te wachten op het juiste moment.

Dat wachten duurt niet lang. Op deze foto zie je hoe de dolfijn op het punt staat om weer naar beneden te duiken.

Camera: Nikon D2X Lens: Tokina 10-17mm zoom ISO: 100 Diafragma: 9 Sluitertijd: 1/250 Flitsers: 2x Subtronic Behuizing: Subal

Waar?

Hurghada, Egypte.

Waar moet je op letten?

Dolfijnen zijn precies dat: dol fijn. Naast elegante zwemmers zijn ze altijd leuk om naar te kijken. Vanuit welke hoek je ze ook fotografeert: het resultaat is bijna altijd goed. Een grote school tuimelaars bewoog zich rondom de oppervlakte, precies daar waar ik mijn camera in de aanslag had. Tel daar de prachtige zon bij op en voilà, je hebt een succesvolle dolfijnenfoto. Zelf ben

82

DUIKEN.NL

4/2019

ik erg tevreden met dit resultaat.

Mijn advies: dolfijnen zwemmen vaak in grote scholen, maar het is beter om je op een individueel exemplaar of een klein groepje te richten. De hele school op de plaat zetten is niet alleen onmogelijk, het oogt ook nog eens rommelig en niets springt er echt uit.

Camera: Nikon D5 Lens: 13mm Nikon Fisheye ISO: 500 Diafragma: 22 Sluitertijd: 1/320 Flitsers: geen Behuizing: Subal

NORBERT PROBST

Waar? Sha‘ab el Erg, Egypte.

Waar moet je op letten?

Om als duiker in de nabijheid van dolfijnen te mogen zijn, is echt een voorrecht. De dolfijn bepaalt zelf of een encounter plaatsvindt of niet. Dat vind ik mooi. Deze duik in Egypte is de tweede keer in mijn ruim veertigjarige carrière als duiker dat dolfijnen de hele duik lang bij me blijven. Als je dolfijnen ziet of ontmoet moet je er altijd rekening

mee houden dat het dieren zijn die in het wild leven. Ze verdienen daarom onder alle omstandigheden het grootste respect.

Gelukkig ben ik onder water met ervaren buddy’s en samen bewonderen we deze mama tuimelaar met haar pasgeboren kalf. Andersom zijn ook de dolfijnen erg nieuwsgierig! Hierdoor bewegen ze zich erg rustig en kan ik dus naar hartenlust fotograferen. Met een relatief snelle

sluitertijd en gebruik van mijn flitser realiseer ik deze scherpe foto.

Camera: Canon EOS 5D Mark II Lens: 16-35mm groothoekobjectief ISO: 200 Diafragma: 9 Sluitertijd: 1/160 Flitsers: 2x Seacam Seaflash 150 Behuizing: Seacam met domepoort

WIJ ONDERHOUDEN & HERSTELLEN ALLE MERKEN WWW.MES-BVBA.BE INFO@MES-BVBA.BE +32 11 85 15 08