Duiken Magazine 05

DUIKEN MEI 2019 REIZEN: TENERIFE, VERENIGDE STATEN . TECHNIEK: SIDEMOUNT . REPORTAGE: DE DOLFIJNEN VAN DE BAHAMA’S . DUIKAVONTUUR: SCAPA FLOW . FOTOGRAFIE: GESLAAGDE MANTAFOTO’S . MEDISCH: LONGPROBLEMEN

DUIKEN 30E JAARGANG NR.5 - MEI 2019 € 6,95

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

01905

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 2 6 8 9

SIDEMOUNT

GEWICHTLOOS MET TWEE FLESSEN

FOTOGRAFIE

Tips & tricks voor mantafoto’s

Waar ga jij heen?

GLOBETROTTER BAHAMA’S - TENERIFE - WASHINGTON - SCAPA FLOW

DUIKEN INSIDE

Topshot Zeekoe gezien? 4 Langs de vloedlijn 6 Nieuws uit de duikwereld 8

WASHINGTON - VS Een koele uitdaging

INHOUD MEI 2019 COVERVERHALEN ZIJN ROOD GEMARKEERD 50

NATUUR

REIZEN

PORTFOLIO OCEAN ART COMPETITION 2018 12 OM DE HOEK TYPISCH HOLLANDS 38 ZEELAND BERGSE DIEPSLUIS 58 ACTUEEL STOP DE HERRIE! 60 COLUMN BOOTSY’S BUBBELS 96

REPORTAGE

■ TECHNIEK Test: Suunto D5 64 Sidemount: Gewichtloos met twee flessen 66 ■ MULTIMEDIA OW-FOTOGRAFIE:

TENERIFE Op een steenworp afstand 20 TOPSPOTS TENERIFE Dit zijn onze favoriete duikcentra op het eiland 26 DUIKAVONTUUR SCAPA FLOW 42

NATUUR De dolfijnen van de Bahama's 28 WRAKDUIKEN Mysterie ontrafeld in de Noordzee 44

20

WETEN

TENERIFE Op steenworp afstand

VOORWOORD

Making of... zo maak je succesvol foto's van manta's 74 OW-FOTOGRAFIE: Welke flitser voor jouw camera?

80 FOTOWEDSTRIJD: #SUUNTOFOTOCHALLENGE 81 ■ PRAKTISCH Medisch: Hoofdpijn na de duik 82 Longproblemen 84 Van fouten leren: Defect overdrukventiel 88 Beter duiken: Tips en tools voor boottrips 90

RUBRIEKEN

WEBSITE DATABASE 94 GETIJDENTABEL 95 COLUMN 93 VOLGENDE MAAND 98

28

REPORTAGE De dolfijnen van de Bahama's

Flipper

René Lipmann Hoofdredacteur

Het zijn stipjes aan de horizon. Even twijfel ik... zijn het dolfijnen? Iemand haalt een verrekijker te voorschijn. Ja, het zijn dolfijnen! Snel pak ik mijn vinnen, duikbril en loop het water in.

De kans lijkt me klein, de afstand is groot en wilde dolfijnen kun je eigenlijk niet benaderen. Ze komen naar je toe of niet. Terwijl ik doorzwem spookt het liedje van de tv-serie Flipper uit de jaren zeventig door mijn hoofd: ‘Daar heb je Flipper, Flipper, hij is geweldig. Wat een dolfijn om trots op te zijn.’ Al van kleins af aan ben ik gek op dolfijen. Het verhaal van Joost van Uffelen over de dolfijnen van de Bahama’s in deze

Onze coverfoto is gemaakt door Greg Lecoeur.

uitgave heb ik dan ook met veel plezier gelezen. Inmiddels weet ik wat betreft Flipper beter. Mede door de Oscarwinnende documentaire The Cove, met voormalig trainer van de Flipper-dolfijnen Ric O’Barry in de hoofdrol. Ik stop met zwemmen en kijk om me heen. Uit een ooghoek zie ik vier dolfijnen mijn kant op zwemmen. Snel maak ik een hoekduik en lig oog in oog met de geweldige dieren. Wat een gave ervaring. Een filmpje van 23 seconden is het tastbare bewijs.

Met z'n allen maken we mooie beelden onder water. Vandaag nomineert DUIKEN jou om je mooiste onderwaterfoto’s met ons te delen tijdens de #suuntofotochallenge. Kijk snel op pagina 81 hoe je mee kan doen. We hebben in ieder geval een schitterende hoofdprijs!

5/2019

DUIKEN.NL

3

INSIDE

TOPSHOT

TOPSHOT

ZEEKOE GEZIEN?

Het is eigenlijk bijzonder. Wanneer de naam van het huisrif Abu Dabbab valt, vraagt nagenoeg elke duiker; ÂŤHeb je de zeekoe gezien?Âť. Dat de massieve lobbes een trekpleister is voor deze duiklocatie in de Rode Zee in Egypte, mag duidelijk zijn. We lopen vanuit het duikcentrum via het smalle strand zo het water in en daar is ie dan, Dugong dugon. Zeker niet elke dag op het huisrif, maar vaker dan menigeen denkt. Wat heeft deze zeekoe voor functie in het ecosysteem? Ik kan er maar geen antwoord op vinden, maar geniet van deze allemansvriend.

Lees het hele verhaal van Janny Bosman op www.duiken.nl!

4

DUIKEN.NL

5/2019

Foto en tekst: Janny Bosman

5/2019

DUIKEN.NL

5

NATUUR

FOTOWEDSTRIJD OCEAN ART COMPETITION

ADEMBENEMEND Valt jouw mond ook open van verbazing bij het zien van deze foto’s? Join the club!

Met trots presenteren wij de mooiste ow-foto’s van de Ocean Art Competition 2018.

12

DUIKEN.NL

5/2019

5/2019

DUIKEN.NL

13

FOTO: FRANÇOIS BAELEN

Dit bijzondere moment van interactie tussen een jonge bultrug, haar moeder en een freediver voor de kust van La Réunion, wist fotograaf François Baelen schitterend vast te leggen. Het leverde hem de eerste plaats in de categorie groothoek op.

FOTOWEDSTRIJD OCEAN ART COMPETITION

FOTO: GRANT THOMAS

NATUUR

14

DUIKEN.NL

5/2019

Met dit betoverende beeld van suppers wilde fotograaf Grant Thomas de connectie tussen mens en zee tonen. Hij kreeg een tweede plaats in de categorie groothoek.

5/2019

DUIKEN.NL

15

REIZEN

SPANJE TENERIFE

TENERIFE

FOTO‘S: S. HANQUET (4), C. WEBER-GEBERT (1)

OP STEENWORP AFSTAND

De lieflijke haven van Los Christianos aan de zuidoostkust.

Adios amigos!

De Pico del Teide is met 3718 meter de hoogste berg van Spanje en de grootste vulkaan van Tenerife.

Met een aangenaam klimaat, spectaculaire natuur en op iets meer dan 4 uur vliegen, nodigt het Spaanse eiland Tenerife het hele jaar door uit om van al het moois te komen genieten.

Waar wachten we nog op?

Gigantische scholen vis leveren prachtige plaatjes op.

Grienden laten zich regelmatig voor de kust zien.

5/2019

DUIKEN.NL

21

REPORTAGE

28

DUIKEN.NL

BAHAMA’S DOLFIJNEN

5/2019

Tekst: Joost van Uffelen en Sandy van de Water Foto’s: Joost van Uffelen

DE DOLFIJNEN VAN DE BAHAMA’S Duiken en snorkelen met dolfijnen is en blijft een bijzondere belevenis. Wij maken kennis met moederdieren die hun kalfjes leren jagen, kwebbelende en foeragerende dolfijnen en exemplaren die de zeebodem in een maanlandschap doen veranderen.

5/2019

DUIKEN.NL

29

OM DE HOEK

TYPISCH HOLLANDS

TYPISCH HOLLANDS We rijden over de snelweg. Onderweg passeren we molens en indrukwekkende bruggen. Waar we ook kijken, overal is wel ergens water dat in goede banen geleid wordt. Achterin de uitgestrekte weilanden rijden geel/blauwe treinen. Vliegtuigen hangen in de vorm van ‘haaien’ in de lucht. We kijken elkaar aan… het plan is geboren. Ik ben trots op ons kikkerlandje en zal jullie dat op mijn manier laten zien ook.

38

DUIKEN.NL

5/2019

Tekst en foto’s: Janny Bosman

V

oor dit artikel hebben we een draaiboekje gemaakt.

Onderwaterfotografie hoort spontaan te zijn vind ik, maar wat we nu voor ogen hebben vergt wat meer voorbereiding dan alleen de perslucht- of snorkelspullen.

Regelmatig laden we de auto in met touwen, planken, trapje, zeilen, stokken en luchtbed. Het plan is er spontaan en snel, maar de uitvoering levert nog wel het nodige zoekwerk op naar de geschikte plekjes. Het water in- en uitkomen is overal een struikelblok. Maar we gaan door totdat we de beste plek hebben. En met de creativiteit van Bruno lukt het telkens weer. Ikzelf zou het water nog wel in gaan, maar jullie raden het al... eruit

gaat echt niet zegt hij dan. Strubbelingen genoeg, dan weer glijden we onbedoeld grotendeels het water in en daar worden we door de politie gesommeerd de auto weg te halen. De vele passanten beleven net zoveel plezier aan onze avonturen als wijzelf. Een aanrader om zo eens op stap te gaan, plezier en hilariteit is verzekerd!

BLAUWE VOGEL Voor deze locatie hebben we lang moeten zoeken. In gedachten zien we onszelf al liggen op de startbaan van Schiphol in een watergreppel. Alle gekheid op een stokje, maar waar vind je een locatie?

We zoeken en zoeken en zijn altijd alert wanneer we onderweg zijn. Niets, totdat

we vanwege een wegomlegging op een binnendoorweg komen en gelijktijdig «Yes!» roepen. We keren en inspecteren de locatie. Het parkeren is niet mogelijk en de beveiliging rijdt af en aan. Dat wordt een eindje sjouwen en sjokken om op de geschikte plek te komen. Maar het moet lukken! Wanneer het weer opklaart en er een mooie wolkenlucht is, gaan we hier naartoe. Dan is het zover. Een mooie dag met fraaie wolken is aangebroken en de auto is volgeladen met de nodige hulpmaterialen. Vanuit mijn positie in de sloot kan ik niet snel genoeg zien wanneer de vliegtuigen langskomen, dus Bruno blijft wat hoger op de kant op de uitkijk. De ene na de andere

5/2019

DUIKEN.NL

39

REPORTAGE

WRAKDUIKEN POPPETJESWRAK

MYSTERIE ONTRAFELD IN DE NOORDZEE In het julinummer van 2017 schreef Ben Stiefelhagen in DUIKEN een artikel over het Poppetjeswrak op de Bruine Bank. We wisten toen nog niet de officiële naam van dit bijzonder mooie scheepswrak. Door een gezamenlijk onderzoek is deze nu boven water gekomen.

44

DUIKEN.NL

5/2019

Tekst: Ben Stiefelhagen Foto’s: Cor Kuyvenhoven

De fotogenieke spitse boeg schreeuwt om een fotomomentje.

5/2019

DUIKEN.NL

45

REPORTAGE

USA WASHINGTON

EEN KOELE UITDAGING

De duikplekken voor de kust van de staat Washington in de VS zijn niet alleen uitdagend, maar ook indrukwekkend en veelzijdig.

DUIKEN-fotograaf Brandon Cole legt zijn avontuur vast.

50

DUIKEN.NL

5/2019

Tekst en foto’s: Brandon Cole

De Diamond Knot is volledig begroeid met anemonen, die wel een meter lang kunnen worden.

5/2019

DUIKEN.NL

51

MULTIMEDIA

ONDERWATERFOTOGRAFIE TIPS VAN DE PRO‘S

4 FOTOGRAFEN Onderwaterfotografen Franco Banfi, Tobias Friedrich, Norbert Probst en Frank Schneider delen hun favoriete foto’s van manta’s en geven tips voor het maken van de mooiste foto’s.

FRANCO BANFI is een échte Canon liefhebber en fotografeert onder water bij voorkeur met zijn Canon EOS 5D Mark IV in Isotta behuizing met Seaflash 150-D flitsers.

De Zwitser zoekt graag naar mooie onderwerpen in zoet water.

TOBIAS FRIEDRICH fotografeert bij voorkeur met zijn Canon EOS 1DX Mark II in Seacam behuizing met Seaflash 150-D flitsers. Daarnaast heeft hij standaard een Canon EOS 5D Mark II in zijn tas zitten.

FOTO: T- FRIEDRICH

NORBERT PROBST is erg enthousiast over zijn EOS 5D Mark II camera met Canon lenzen en Seacam behuizing. Probst fotografeert vaak met enkel een Seaflash 150 flitser.

74

FRANK SCHNEIDER zweert bij Nikon. Onder water heb je een grote kans de fotograaf en journalist aan te treffen met een Nikon D3 in zijn handen. Standaard in Seacam behuizing en met twee Seaflash 150-D flitsers.

DUIKEN.NL

5/2019

MANTA’S Manta’s zijn ontzettend populair bij duikers in het algemeen, maar zeker ook bij fotografen in het bijzonder. Vanwege de spanwijdte, die soms moeiteloos de vier tot zes meter haalt, vergt dat wel wat oefening. Het is naar mijn idee de kunst om het beeld zoveel mogelijk te vullen met de manta, waardoor je veel details vastlegt. Wees daarbij wel voorzichtig met de flitser(s). De heldere buik kan de foto eenvoudig overbelichten.

Camera: Canon EOS 5D Mark II Lens: Canon 8-15mm fisheye ISO: 50 Diafragma: 9 Sluitertijd: 1/320 Flitser: 2x Seacam Seaflash 150D Behuizing: Seacam TOBIAS FRIEDRICH

5/2019

DUIKEN.NL

75