ELEKTRISCHE AUTO Op naarzonne-energieZuid-Afrika66 VLOERISOLATIE Investering verdien je snel terug 82 8 7 1 1 2 7 3 9 9 3 0 0 6 0 2 2 0 3 BP WWW.GROENERWONEN.COM 14EDITIE 6,95€/ Alles over comfort, isolatie-eisen & subsidies ZO KIES JE DE WARMTEPOMPJUISTE DE WONENDUURZAAMIDEEËNBESTEVOOR KLIMAATBINNEN-GEZOND DIY stekkenplanten ENERGIE BESPAREN SIMPELE INGREPEN, GROOT EFFECT DUURZAAMINTERIEUR ‘ Slimme keuzes voor elke ruimte
4 GROENERWONEN 6 GROENE TRENDS Duurzame afwasfoam, inspirerende pod cast, biologisch bosje bloemen, recyclebare regenton en andere duurzame nieuwtjes. 12 ENERGIE BESPAREN Houd je energierekening enigszins onder controle met onze bespaartips per ruimte. 20 VEGAN WINNAAR HEEL HOLLAND BAKT Enzo Pérès-Labourdette heeft op tv laten zien dat je prima kunt bakken zonder dierlijke ingrediënten te gebruiken. 24 DUURZAAM INTERIEUR Meubels hebben een behoorlijke milieu impact. Door de juiste keuzes te maken verminder je de afvalberg enorm! 30 DIY UPCYCLING Van bloemenband en palletbed tot haspeltafel. 32 BITTERE KOFFIE Over koffieteelt, arbeidsomstandigheden, koffiemelk en koffiemachines. 37 ONZE KLUSBOERDERIJ 38 KLEIN PLANTJE, GROOT PLEZIER Zo stek je eenvoudig zelf je kamerplanten. 40 GROENE MARKTPLAATS Plantjes ruilen via een app. ELEKTRISCHE AUTO Op naarzonne-energieZuid-Afrika66 VLOERISOLATIE Investering verdien je snel terug 82 2 7 3BP WWW.GROENERWONEN.COM 14EDITIE 6,95 WONENDUURZAAMVOORIDEEËNBESTEDE 14EDITIE Alles over comfort, isolatie-eisen & subsidies ZO KIES JE DE WARMTEPOMPJUISTE DE WONENDUURZAAMIDEEËNBESTEVOOR KLIMAATBINNEN-GEZOND DIY stekkenplanten ENERGIE BESPAREN SIMPELE INGREPEN, GROOT EFFECT DUURZAAMINTERIEUR ‘ Slimme keuzes voor elke ruimte Coverfoto Inzetje:ShutterstockFeenstra
GROENERWONEN 5 INHOUD 43 DOSSIER WARMTEPOMP 44 Het plan van ministers De Jonge en Jetten. 46 De voor- en nadelen van de verschillende warmtepompsystemen. 52 Kosten, subsidies en gunstige leningen. 54 Waterstofketel, zonneboiler en andere alternatieven voor de warmtepomp. 57 Van hoge isolatie-eisen tot personeels gebrek: dit zijn de uitdagingen. 58 NIEUWE MANIER VAN VERWARMEN Installatiebranche over de uitdagingen. 60 QUIZ Hoe duurzaam ben jij? 62 HOTSPOTS Groene adresjes in Utrecht. EDITIE 14 2022 65 DOE MEE & WIN 66 UITDAGENDE REIS Renske en Maarten nemen zonnepanelen mee tijdens hun reis naar Zuid-Afrika met de elektrische auto. 70 MAAK JE HUIS WINTERKLAAR Simpele ingrepen die weinig geld kosten. 72 TWEEDEHANDS GROEN Struikrovers, Straatboer en stekjesdelers. 81 GELDZAKEN Kleine aanpassingen, groot effect. 82 WARME VLOER Isolatiemateriaal en de juiste vloer. 88 WAT IS STIKSTOF? Het reukloze gas dat al maanden het nieuws domineert. 91 TIPS VAN DE VAKMAN Slim omgaan met je centrale verwarming. 92 PLANTAARDIG ETEN Mooie gerechten van blogster Morgane (Humbly by Morgane). 98 VOLGENDE KEER & COLOFON
BESPAREN?ENERGIE
• Nieuw apparaat nodig? Let op het energielabel en kies voor een zuinig apparaat.
• Vervang gloeilampen en halogeenlampen voor LED verlichting.
Om onze energierekening te verlagen en het milieu een handje te helpen, besparen we graag energie. Maar hoe doe je dat? Een grote stap die je kunt zetten, is overstappen op gasloze verwarmingsmethodes, zoals een warmtepomp of infraroodpanelen, en je woning isoleren. Dat is echter niet in iedere woning (direct) haalbaar. Daarom inspireren we je graag met bespaartips die iedereen kan toepassen.
• Vergeet je vaak om de lamp uit te doen? Slimme lampen die je kunt instellen met een timer of bewegingssensor helpen je besparen.
• Met een slimme thermostaat kun je eenvoudig regelen wanneer je woning wel of niet verwarmd wordt.
Hoeveel punten kun jij al afvinken op je bespaarlijstje?
WAAR KUN JIJ
ALGEMENE TIPS
Tekst: Janneke de Wit Foto’s: Shutterstock NOG
• Ben je een tijd niet aanwezig in een bepaalde ruimte? Doe dan het licht en de verwarming uit.
DUURZAAMINTERIEUR DOSSIER DUURZAAMINTERIEUR
Tekst: Danique Pals Foto’s: Shutterstock
Oost west, thuis best. Voor de meeste mensen is hun huis de plek om tot rust te komen. Het fijne aan je eigen woning is, dat je deze helemaal naar eigen smaak kunt inrichten, zodat het ook echt jouw plekje wordt. Als je dit ook nog eens op een duurzame manier kunt doen, dan is het helemaal een win-winsituatie.
Of je nu een liefhebber bent van strak design met minimale kleuraccenten of juist van veel accessoires en weelderige eyecatchers; iedereen richt zijn of haar woning anders in en voor elke ruimte moet je aan verschillende zaken denken. Als je jouw huis gaat inrichten of je gaat je interieur aanpassen dan kun je daarbij ook kijken naar duurzame mogelijkheden. Denk aan tweedehands meubels, duurzaam textiel of een milieuvriendelijke verf.
KOFFIE zuivel. Van alle opties zijn soja- en havermelk de meest duurzame. Maar niet alleen de melk, ook koffie zelf is geen zuiver product. De enorme vraag naar koffie vraagt om grote en snelle productie. Daarbij worden veel bestrijdingsmiddelen, water en kunstmest gebruikt. Vooral in Brazilië en Vietnam verdwijnt er steeds meer bos door boskap voor, soms illegale, uitbreiding van koffieplantages. Koffie die is gecertificeerd met een duurzaamheidskeur merk garandeert dat er bij de productie wordt gedacht aan het milieu. Opvallend is dat de meeste huismerken zo’n keurmerk hebben en goedkoper zijn dat de grote spelers op de markt, die vaak geen certificering hebben.
De reis die koffie aflegt vanuit Zuid-Amerika, Afrika en Azië naar het westen veroorzaakt dan ook een flinke CO2-uitstoot. De werke lijke klimaatimpact van je kopje koffie hangt bovendien af van hoeveel melk je erin drinkt.
DE SMAAKBITTEREVAN
Espresso, cappuccino, zwart, met melk en suiker of toch liever een café latte. Koffiedrinken is voor velen gemeengoed. Nederlanders drinken gemiddeld drie kopjes koffie per dag en ook in de horeca gaat koffie er sneller doorheen dan wat dan ook. Dat heeft een keerzijde. Hoe groter de vraag naar koffie, hoe groter de druk op de koffieboeren en het milieu. Gelukkig is het nog geen verloren zaak en kunnen we ons koffieritueel verduurzamen. En wel zó.
KEURMERKEN Ook aan de ethische kant zit een bitter smaakje. Wereldwijd leven miljoenen koffie boeren in armoede, omdat ze geen eerlijke De koffieboon groeit in een tropisch klimaat, met veel warmte, regenbuien en vruchtbare grond. In Neder land kunnen we dan ook niet anders dan koffie importeren.
GROENERWONEN 33
Tekst: Ruth Smeets Foto’s: Shutterstock
Volgens Milieu Centraal heeft een koffie verkeerd of latte macchiato een veertien keer hogere klimaatbelasting dan een espresso of zwarte koffie. Dat komt door het broeikasgas methaan, dat koeien uitstoten, en door de extra CO2 die vrijkomt bij de melkproductie en het transport. Ben je toch gehecht aan je kopje koffie met melk? Probeer dan eens plantaardige alternatieven. Plantaardige melk heeft een veel lagere klimaatbelasting dan
Tekst: Janneke de Wit Foto’s: Feenstra W ie vanaf 2026 een nieuwe cv-installatie nodig heeft, zou vol gens het voorstel van het kabinet overstappenmoetenopeen duurzamer alternatief. De hybride warmte pomp is een oplossing, maar er zijn meer mogelijkheden, zoals een volledig elektrische warmtepomp of aansluiting op een warmte net. In de laatste twee gevallen kun je jouw huis volledig verwarmen zonder aardgas, maar deze toepassingen zijn niet in iedere woning mogelijk. Om zonder al te veel aan passingen in je woning snel je gasverbruik te verlagen, wordt de hybride warmtepomp genoemd. Dit systeem verwarmt je woning door middel van elektriciteit en gebruikt alleen gas vanuit de cv-ketel voor tapwater en om je woning op heel koude dagen te verwarmen. Een woning met een hybride warmtepomp verbruikt daardoor gemiddeld bijna 70% minder gas dan een woning met alleen een traditionele cv-ketel op aardgas.
Het systeem is al langer te koop, maar het is nog relatief onbekend. “Warmtepompen be staan natuurlijk al langer en het wordt steeds vaker toegepast in woningen, maar het is nog niet zo dat als je door je wijk rijdt je bij acht van de tien huizen een warmtepomp in de tuin ziet staan” vertelt Bas Blom, adviseur Duurzaam bij Feenstra. “We zullen met z’n
58 GROENERWONEN
HYBRIDE WARMTEPOMP DÉ NIEUWE MANIER VAN VERWARMEN?!
Om sneller ons aardgasverbruik terug te dringen, heeft het kabinet afgelopen mei een nieuwe maatregel aangekondigd. Vanaf 2026 zouden hybride warmtepompen de nieuwe standaard worden voor het verwarmen van woningen. Hoe kijken installatiebedrijven hier tegenaan en welke uitdagingen zien zij? Wij vroegen het aan Feenstra.
WAT KAN ÍK DOEN? Het duurt nog een paar jaar voordat het 2026 is, maar het is slim om alvast vooruit te den ken. “Ga alvast plannen”, adviseert Jan. “Een ketel zou in principe vijftien jaar mee moeten kunnen gaan, maar als hij ouder is dan twaalf jaar moet je eigenlijk wel gaan nadenken over een vervolg. Hoe eerder je start, hoe meer tijd je hebt om weloverwogen keuzes te maken.” Bas voegt daaraan toe: “Alles wat je al kunt doen aan isolatie, doe dat al. Het hoeft niet meteen iets groots te zijn als vloer-, dak- of spouwmuurisolatie, maar ook simpele naden en kieren dichten, en moet er een raam vervangen worden, plaats dan gelijk HR++ glas of triple glas. Door kleine allen iets moeten gaan doen om het gasver bruik te verlagen. Niet elke woning is nu al geschikt voor een volledig elektrische warm tepomp, maar vaak al wel voor de hybride variant en daarmee kan je al flink besparen.”
Het installeren van een hybride warmtepomp is arbeidsintensiever dan een cv-ketel. Samen met andere installateurs in het land is Feenstra daarom aan het kijken hoe dit proces slimmer aangepakt kan worden. Door landelijke, over
MEER TE WETEN KOMEN OVER DUURZAAM WONEN? Kijk op zorgeloos.nu. koepelende afspraken te maken bijvoorbeeld. “Nu doet een installateur alles”, vertelt Jan. “Van gaten boren in de muren, elektrawerk tot aan de aansluiting. Als wij als installatiebedrijf ieder huis van A tot Z gaan doen, dan kost dat veel tijd. Misschien kan het elektrawerk al voorbereid zijn, de gaten in de muren al geboord en kan er nog wel meer werk van de installateur overgenomen worden. Ik geloof wel in een betere afstemming.”
Collega Jan Liefting, senior productmanager bij Feenstra, vult aan: “De aangekondigde maatregel is een goed zetje in de rug om mensen over de streep te trekken om duur zamere keuzes te maken. Het is een mooie stap naar een duurzamere toekomst.”
GROENERWONEN 59 stappen tegelijk, houd je de investering meer behapbaar en kun je het meer uitspreiden. Bereid je goed voor en denk over je woning na. Ik hoor vaak van mensen dat ze allerlei wensen hebben, maar bijvoorbeeld niet weten wat hun gasverbruik is. Ze weten wel hoeveel ze betalen per maand, maar niet wat ze nu precies verbruiken. Het is goed om je in je huis te verdiepen en te kijken welke sys temen je hebt en wat je zelf kan doen zonder al te veel investeringen. Met simpele aanpas singen kun je al flink besparen. De campag ne van de overheid om je thermostaat één graad lager te zetten, helpt ook echt. Het is misschien even wennen, maar het helpt je direct besparen.” Ook het op tijd bijvullen van de cv-ketel of het ontluchten van leidingen en radiatoren helpen. Op lagere temperatu ren wassen, de was aan het droogrek laten drogen in plaats van in de droogtrommel, een waterbesparende douchekop gebruiken; er zijn veel dingen die je zelf kunt doen om de energiekosten naar beneden te brengen.
‘We zullen met z’n allen iets moeten gaan doen om het gasverbruik te verlagen.’
SLIMMER TE WERK
HOGE GASPRIJZEN Met de huidige hoge energieprijzen willen veel mensen nu al overstappen naar een hybride warmtepomp om te besparen op hun energierekening. Bas vertelt: “Vooral de eerste weken dat dit allemaal ging spelen, heeft het toch behoorlijk paniek veroorzaakt bij mensen. Als je een hoge gasprijs ziet en je betaalt steeds meer, dan ga je niet twee jaar wachten maar wil je het liefst morgen al gaan besparen.” De enorme vraag naar hybride warmtepompen heeft wel voor uitdagingen gezorgd. Door de snel stijgende vraag zijn in de gehele branche warmtepompen nu slecht verkrijgbaar. Dat heeft ook te maken met de nasleep van corona, waardoor er nog steeds een wereldwijd chip- en elektronicatekort is. Veel installatiebedrijven kampen hierdoor met leveringsproblemen. Daarnaast speelt ook het tekort aan vakmensen mee. De verwach ting is dat het materiaaltekort in de loop van 2023 opgelost zal zijn. Feenstra heeft hier vertrouwen in. “De oorlog in Oekraïne en de hoge gasprijs zijn niet alleen van invloed op Nederland, maar op meerdere landen in Europa”, vertelt Jan. “Er worden daarom nu fabrieken bijgebouwd om de productie te verhogen. Ook Nederland gaat fabrieken bij bouwen, al heeft dat wel wat tijd nodig. Maar omdat de overheid vrij duidelijk is in wat ze wil in de energietransitie, willen de fabrikan ten wel investeren.” Klanten die op dit mo ment nog wachten op hun levering, hoeven volgens Bas overigens nooit te vrezen dat ze in de kou komen te zitten: “Je komt nooit zonder verwarming bij ons. Zeker bij een hybride warmtepomp is dat geen probleem, want dan is de cv-ketel er nog. Dan zorgen we ervoor dat de ketel goed werkt.”
Baat het niet, dan schaadt het niet. Is er een stukje van een plant afgevallen, dan kun je altijd dit stukje op water of in de grond zetten. Wie weet gaat het toch nog groeien!
KLEIN GROOTPLANTJE,PLEZIER!
Als jouw pannenkoekenplant, bananenplant of graslelie het naar zijn zin heeft, dan zul je na verloop van tijd zien dat er her en der kleine plantjes bij komen. Jawel, je plant zorgt zelf voor nieuwe planten, in de vorm van stekjes. Deze stekjes kun je zelf opkweken tot volwaardige planten om je huis nog verder mee aan te vullen. Nog leuker is het om ze cadeau te doen en zo de wereld stukje bij beetje wat groener te maken.
Tekst: Janouk Vermaas Foto’s: Shutterstock tip
Enthousiaste plantenliefhebbers delen hun passie en hun planten maar wat graag met anderen. Want je kunt eindeloos stekken, maar op een gegeven moment is je huis vol. Jori van Beerden bedacht daarvoor de oplossing en lanceerde vier jaar geleden de Stek app. Een groene marktplaats waar iedereen kosteloos stekjes kan delen.
Tekst: Janouk Vermaas Foto’s: Merel Hurkmans (portretten)
MARKTPLAATSGROENE
DOSSIER WARMTEPOMP
Tekst: Janouk Vermaas Foto’s: Shutterstock
WARMTEPOMPWARMLOPENVOORDE
Duurzame alternatieven, zoals een volledig elektrische warm tepomp of een aansluiting op het warmtenet volstaan ook. Het is een zaak die niet alleen woningeigenaren, maar ook installateurs en fabrikanten bezighoudt. Om het een en ander te verhelderen, hebben we dit dossier voor je samengesteld. We nemen je mee in de wereld van warmte pompen en nemen de regels van de overheid onder de loep. We bekijken de werking van warmtepompen, de verschillende soorten die er zijn, duiken in de mogelijkheden voor financiering, zoeken uit wat de alternatieven zijn, maar gaan ook de uitdagingen niet uit de weg. Loop jij al warm voor een warmtepomp?
Het kan je haast niet ontgaan zijn. Als het aan minister Hugo de Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening ligt, wordt vanaf 2026 een hybride warmtepomp minstens de standaard.
Nederland wil zo snel mogelijk van het gas af en de hybride warmtepomp wordt vanaf 2026 de nieuwe standaard. Maar wie nu kiest voor een warmtepomp, wordt geconfronteerd met lange wachtlijsten. Bovendien is niet elk huis geschikt voor deze manier van verwarmen en heeft ook lang niet iedereen voldoende geld om dit te bekostigen. Kortom, er zijn nogal wat uitdagingen.
Er zijn veel appartementencomplexen die momenteel nog draaien op een cv-ketel. Het is mogelijk om bij al deze appartementen los van elkaar een warmtepomp te installeren, maar een corporatie, VVE of complexeigenaar kan ook nadenken over andere mogelijkheden om de appartementen te verwarmen. Sommige complexen worden momenteel verwarmd door middel van biomassa of pelletkachels. Er is wel discussie
over hoe duurzaam deze oplossingen zijn, mede door de uitstoot bij het winnen, trans porteren en verbranden van biobrandstoffen. Ook zijn er vragen rondom de herkomst en beschikbaarheid van biobrandstoffen.
In verschillende sectoren is sprake van een personeelstekort en ook de markt rondom de warmtepompen is hierdoor getroffen, van installatiebedrijven tot fabrikanten. Ook aan materialen is een tekort, mede veroor zaakt door de instabiele situatie rondom Rusland en Oekraïne. De overheid heeft afspraken gemaakt met fabrikanten en installateurs om deze achterstanden weg te werken. Hier zou in de aankomende jaren een oplossing voor gevonden moeten worden. Minister De Jonge garandeert in zijn brief aan de kamer dat, zeker in 2026, er geen sprake meer zal zijn van een tekort aan warmtepompen. Fabrikanten en installateurs zijn bereid te investeren omdat ze weten dat er veel werk voor ze in het verschiet ligt.
APPARTEMENTEN
BUDGET Voor mensen met een kleine beurs kan de aanschaf van de warmtepomp nog een probleem zijn. Weliswaar stelt de overheid leningen beschikbaar, maar wie nu al moeite heeft om rond te komen, kan misschien niet maandelijks een bedrag missen om de lening af te lossen. Er wordt met de hybride warmtepomp weliswaar een besparing op de maandlasten gerealiseerd, maar de vraag is hoe groot die besparing blijft als mogelijk ook de prijs voor elektriciteit blijft stijgen. Voor een grote groep mensen blijft dit dan ook een punt van zorg.
ISOLATIE Niet elk huis is geschikt voor een warmte pomp. In oude of monumentale panden is dit simpelweg niet altijd een haalbare oplossing. Bijvoorbeeld omdat een woning onvoldoende geïsoleerd kan worden, het warmteafgiftesysteem niet geschikt is en ook niet geschikt gemaakt kan worden, of om andere redenen. Voor deze woningen wordt gezocht naar een alternatief. De installateur zal hierin meedenken en adviseren.
DOSSIER WARMTEPOMP GROENERWONEN 57
IEDEREEN WARMTEPOMP?EEN
DUURZAME REIS NAAR ZUID-AFRIKA
Tekst: Danique Pals Foto’s: Renske Cox, Maarten van Pel, Shutterstock
66 GROENERWONEN
Met een elektrische auto die wordt opgeladen door zonnepanelen naar Zuid-Afrika. Het klinkt als een enorme klus, maar Renske Cox (32) en Maarten van Pel (34) gaan de uitdaging met liefde aan. In november vertrekken ze en tot die tijd zijn ze druk bezig met de nodige voorbereidingen.
Tekst: Katja Staring Foto’s: De Struikrovers, De plantenbieb Illustraties: Shutterstock
72 GROENERWONEN
Net als in de levensmiddelenindustrie, zijn er ook in de plantenwereld mensen die zich hard maken om verspilling tegen te gaan. Ze zorgen dat bestaande planten, struiken en bomen worden gered van sloop, kliko of composteerder, en terecht komen op plekken waar het wel wat groener mag. Maak kennis met de Struikrovers, de Straatboer en stekjesdelers.
TWEEDEHANDSHERBESTEMMENGROEN
Probeer zo min mogelijk aardgas en andere fossiele brandstoffen te gebruiken. Dat doe je onder andere door je energievraag te beperken door middel van isolatie en HR++ glas. Waar het kan, is het goed om te kijken naar duurzamere verwarmingstechnieken als een warmtepomp of zonneboiler. Maar ook je gedrag speelt een wezenlijke rol om je verbruik terug te dringen. Dat kunnen eenvoudige dingen zijn. De deuren dicht houden, een extra dikke trui in de winter, de thermostaat een graadje lager zetten of bijvoorbeeld alleen wassen als de machine vol zit. Een hoop mensen hebben een thermostaat met een klokprogramma. Maak een bewuste keuze hoe jouw programma eruitziet en welke temperatu ren je wilt op welke momenten. De thermostaat doet dan de rest.
GROENERWONEN 91
LAAT REGELMATIG JE CV-INSTALLATIE ONDERHOUDEN
STAAT HET GAS EROP? Zo nu en dan kom ik bij een bewoner die een storing aan de cv-ketel meldt, terwijl de ketel prima in orde is. In de buurt is dan tijdelijk de gastoevoer naar de woning afgesloten. Meestal zijn bewoners hierover geïnformeerd, maar dat vergeet men weleens. Mijn advies is daarom om eerst even de gaskraan of elektravoorziening te controleren. Doet de verwarming het niet, maar werken ook het gasfornuis en de verlich ting niet? Dan is de kans groot dat er een externe factor is waarom je tijdelijk in de kou zit. Meer weten over energie besparen? Kijk op zorgeloos.nu
ZET DE VERWARMING NIET ALTIJD OMLAAG Heb je thuis een cv-ketel? Dan ben je waarschijnlijk al gewend om ’s nachts voor het slapengaan de thermostaat lager te zetten. Woon je echter in een huis met vloerverwarming of een warmtepomp, dan zit dit net wat anders in elkaar. Bij dit soort systemen is het van belang dat de woning zoveel mogelijk een constante temperatuur heeft. Doordat je op lagere temperaturen verwarmt, duurt het namelijk langer en kost het meer energie voordat de woning weer op de juiste temperatuur is. ROB VAN DEN BERG
BEPERK JE ENERGIEVERBRUIK
Een veelgehoord advies is om geen kamers te verwarmen waar nie mand aanwezig is. Dat is zeker goed, maar het is ook verstandig om af en toe wel deze kamers te verwarmen. Op die manier zorg je voor een goede doorstroming en koelt je woning niet te veel af. Bovendien voorkom je zo ook dat de radiatorknoppen vast komen te zitten.
Controleer de waterdruk van je cv-ketel. De druk moet tussen de 1,5 en 2 bar zijn. Vul je ketel bij als de druk onder deze drempelwaar de zit. Ontlucht ook regelmatig je radiatoren. In radiatoren belemmert opgehoopte lucht de afgifte van de warmte. Daarnaast kan vuil in de leidingen, radiatoren en cv-ketel ervoor zorgen dat deze minder goed werken. Door elke twee jaar je cv-ketel te laten controleren en schoon te laten maken door een vakman blijft deze goed en efficiënt werken en verspilt deze niet onnodig energie.
ZET DE PLAFONDVENTILATOR AAN
DUURZAAMHEIDSTIPS VAN VAKMAN
Wist je al dat veel plafondventilatoren een zomer- én een winterstand hebben? Met een handig knopje kun je de richting van de ventilator omdraaien. Koude lucht wordt dan van beneden naar boven gezogen en warme lucht stroomt via de wanden naar beneden. Op die manier wordt de warmte in je woning beter verdeeld.
Een vakman in hart en nieren, dat is Rob van den Berg. Als monteur bij Feenstra komt hij vaak bij mensen over de vloer. Niet alleen om technische zaken uit te voeren, maar ook om advies te geven. De dagen worden korter, de nachten langer. De buitentemperaturen dalen en binnenshuis doen we de kachel weer sneller aan. Hoe kunnen we daar verstandig mee omgaan? Zet in dat geval de thermostaat daarom ’s nachts niet lager dan twee graden onder de stooktemperatuur.
WÉL VERWARMEN WAAR NIEMAND IS
Wat zijn de kosten voor de energietransitie voor
Watmij?zijn de voor- en nadelen van een warmtepomp?
Wel of geen elektrische cv-ketel?
Overstappen op ‘groene’ waterstof?
De vakmensen van Feenstra zorgen voor een comfortabel, veilig en duurzaam huis. Een fijne temperatuur in de woonkamer, een warme douche, gezonde lucht in huis, een veilig gevoel of een lage energierekening.
om.Wiltuduurzaam wonen?
In een wereld waar alles steeds sneller gaat en ingewikkelder wordt, is thuis dé plek waar alles veilig, prettig en vertrouwd is.
Zorgeloos Wonen
Want thuis daar draait het
‘Zorgeloos wonen’ is de digitale inspiratiebron van de professionals van Feenstra. Vol tips, opinieverhalen, nieuws, ervaringen en achtergrondinformatie over duurzaam en comfortabel wonen van de vakmensen die verstand hebben van verwarming, ventilatie, beveiliging en duurzame energie.
Meer duurzaamheidsadviezen en bespaartips of achtergrondinformatie over duurzaam en comfortabel wonen? Ga naar www.zorgeloos.nu
VLOERDUURZAMEOPVOETENWARMEEEN
NEEM NU JAARABONNEMENTEEN 4 nummers Groener Wonen voor slechts € 23,50 ipv € 27,80 Groener Wonen is een magazine gericht op duurzaam veel (woon)inspiratie.praktischebiedtwoonlasten.meermilieuvriendelijkzonne-energieisolatie,(energiebesparing,wonenwarmtepompen,etc.)enlevenmetcomfortenlagereHettijdschriftnaastinformatieentipsookvooral Ga voor deze aanbieding naar groenerwonen.mijntijdschrift.net Het abonnement loopt tot wederopzegging. Opzeggen is eenvoudig en kan per maand. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch. ELEKTRISCHE AUTO Op naarzonne-energieZuid-Afrika66 VLOERISOLATIE Investering verdien je snel terug 82 8 7 1 1 2 7 3 9 9 3 0 0 6 0 2 2 0 3 BP WWW.GROENERWONEN.COM 14EDITIE 6,95€/ WONENDUURZAAMVOORIDEEËNBESTEDE 14EDITIE Alles over comfort, isolatie-eisen & subsidies ZO KIES JE DE WARMTEPOMPJUISTE DE WONENDUURZAAMIDEEËNBESTEVOOR KLIMAATBINNEN-GEZOND DIY stekkenplanten ENERGIE BESPAREN SIMPELE INGREPEN, GROOT EFFECT DUURZAAMINTERIEUR ‘ Slimme keuzes voor elke ruimte OOK LEUK OM CADEAU TE GEVEN
