Gratis Hondenspecial Hart voor Dieren

HONDEN

NR. 06 Juni 2023

w w w. h a r tv o o rd i e re n . n l

Samen op reis

Naar Texel met de hond Gezondheid

• Voedselallergie • Ontwormen • Oorverzorging Rasportretten

Mudi & Teckel Quiz

Raad het ras Opvoeding

Omgaan met een brutale hond

COVERSTORY + TIPS:

Andere dieren

• Gezond: groente en fruit voor knagers • Kies je droog- of natvoer voor je kat?

Uitlaten kan zoveel meer zijn!

€ 5,95

Help dieren in nood! €

Lot

€

WORD DONATEUR

DOE EEN GIFT

KOOP EEN LOT

Help dieren in nood.

Het kan al vanaf € 1,85 per maand!

Ga naar DierenLot.nl en lees meer over schenkingen.

Vind je het leuk om dieren te helpen maar ook kans te maken op mooie prijzen? Koop dan een lot in de loterij voor dieren!

ZAMEL KLEDING IN

WORD INZAMELPUNT

Kledingkast lekker opgeruimd? Lever het in alsjeblieft. Met de opbrengst kunnen wij dieren helpen. Kijk op DierenLot.nl voor het inzamelpunt bij jou in de buurt!

Je kunt zelf ook inzamelpunt worden om kleding in te zamelen. Hoe? Kijk op onze website voor meer info!

DierenLot helpt dieren in nood! Help ook mee!

Dit kan op een manier die bij jou past. Zo kun je donateur worden, maar bijvoorbeeld ook kleding inzamelen. Mooi toch? Samen met ruim 300 dierenhulporganisaties helpen wij dagelijks vele honderden dieren in nood.

Voer, medicijnen, operaties, hulpmaterialen, verbouwingen aan de opvang of vervoer voor de dieren mogelijk maken middels onze eigen dierenambulances... Mede door jouw hulp kunnen wij helpen.

Doe het vandaag nog! Ga nú naar DierenLot.nl Volg ons op

Bellen kan ook: 030 - 241 57 61

#samenvoordieren

ZO BEREIK JE ONS ABONNEMENTEN & BESTELLINGEN NL: Postbus 7272, 4800 GG Breda B: Komiteitstraat 46-52, 2170 Merksem NL: 076 - 530 17 22 B: 03 - 645 31 08

@ abo.hvd@vipmedia.nl HART VOOR DIEREN REDACTIE NL: Postbus 7272, 4800 GG Breda B: Komiteitstraat 46-52, 2170 Merksem

@ nique.hanskamp@vipmedia.nl + 31 (0)76 - 530 17 13 www.hartvoordieren.nl en .be www.facebook.com/hartvoordieren www.instagram.com/hartvoordieren

Lieve dierenvrienden

A

ls je van honden houdt, kun je deze editie je hart ophalen, want daar staat het bomvol mee. Ik ben er in elk geval dolenthousiast Naar Texel over. Mijn eigen Malou heeft, nu met de hond het wat warmer wordt, haar eerste • Voedselallergie • Ontwormen hondenijsje op en wat vond ze het • Oorverzorging lekker! (In het volgende nummer lees je hier trouwens meer over). En Mudi & Teckel Raad het ras nu zij en ik toch wat meer in de zo• Gezond: groente en fruit met merse sferen komen, is het voor mij Omgaan voor knagers een brutale hond • Kies je droog- of ook tijd om na te gaan denken over natvoer voor je kat?

COVERSTORY + TIPS: de vakantie. Maar wat doe je dan?

Neem je je hond mee of laat je hem Uitlaten kan beter thuis? En waar kun je überzoveel meer zijn! haupt samen naartoe? Volgens onze auteur Martin is dat Texel (pag. 68).

Maar natuurlijk lees je ook weer van alles over de gezondheid en opvoeding van jouw hond. Dat kan soms uitdagend zijn en de theorieën over hoe je dit het beste kunt doen veranderen door de jaren heen. Al met al, ontzettend veel hondentips en weetjes. Veel leesplezier!

HONDEN

NR. 06 Juni 2023

w w w. h a r tvo o r d i e r e n . n l

Samen op reis

Gezondheid

Rasportretten

Quiz

Verkoopprijs losse nummers: € 5,95 Jaarabonnement: € 59,50 voor 11 nummers (incl. verzendkosten). * Opgave nieuwe abonnementen: www.hartvoordieren.nl of .be. Of tel. 076 - 5301722 (NL) / 03 - 6453108 (BE), * Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij anders vermeld en worden na afloop automatisch overgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd (opzeggen kan wanneer u dat wilt). Kwartaalabonnementen gelden ook tot wederopzegging tenzij anders vermeld en worden telkens met een kwartaal verlengd. * Opzegtermijn is in alle gevallen 1 maand.

Opzeggen abonnement: Schriftelijk, telefonisch of via e-mail naar de klantenservice (zie boven). Vermeld bij correspondentie zo mogelijk uw abonneenummer.

Adreswijziging: Schriftelijk of via e-mail bij klanten­service (zie boven), minimaal 1 maand van tevoren.

Nabestellen: Telefonisch bij klantenservice (zie boven) of via abo.hvd@vipmedia.nl Hart voor Dieren wordt geleverd door boekwinkels, kiosken en per abonnement. Prijswijzigingen voor­ behouden. Advertenties vallen buiten de verantwoording van de redactie en de uitgever.

Onopgevraagd tekst- en beeldmateriaal wordt niet teruggezonden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming.

Bij toestemming is bronvermelding verplicht.

Andere dieren

Opvoeding

€ 5,95

Emma Jansen Redactie Hart voor Dieren

Hart voor Dieren verschijnt maandelijks bij Vipmedia Publishing & Services, Postbus 7272, 4800 GG Breda, Nederland (Handelsregister Breda 39.731).

Hart voor Dieren wordt samen met Ein Herz für Tiere in Europees verband uitgegeven. © Copyright Ein Herz für Tiere Media GmbH, Ismaning De door u verstrekte adresgegevens worden opgenomen in ons gegevensbestand. Dit bestand wordt gebruikt voor het uitvoeren van de met u afgesloten overeenkomst.

Daarnaast kunnen wij uw gegevens gebruiken om u in de toekomst informatie te verschaffen over producten en diensten van onze eigen onderneming. Als u hier bezwaar tegen heeft, kunt u dit kenbaar maken door contact op te nemen met onze klantenservice via abo.hvd@vipmedia.nl of per post.

COLOFON Hoofdredactie: Nique Hanskamp Eindredactie: Monique van der Voort Aan deze uitgave werkten mee: Emma Jansen, Ruby Bezemer, Rob van Vuure, Tinley Gedragstherapie, Lidy Verdoolaege Vormgeving: RTK & SRS mediagroup GmbH, Diederik Martens, Nique Hanskamp Verantwoordelijk uitgever & algemeen directeur Vipmedia: Michel Florisson Commercieel directeur: Edwin Fijnaut Advertentie acquisitie: Edwin Fijnaut Tel. 06 - 24 49 94 91 E-mail: edwin.fijnaut@vipmedia.nl Traffic: Lidy Verdoolaege E-mail: lidy@vipmedia.nl Marketing: Auke van den Bosch E-mail: auke@vipmedia.nl Druk: PreVision Graphic Solutions BV Distributie losse verkoop Nederland: Betapress BV Distributie losse verkoop België: AMP NV

Schrijf ons!

We horen graag van onze lezers. Heb je een reactie, een vraag of een opmerking? Of wil je een leuk dierenmoment met ons delen? Mail dan naar de redactie: redactie.hvd@vipmedia.nl Junii 2023 / Hart voor Dieren 3

Inhoud HONDEN

NR. 06 Juni 2023

w w w. h a r tvo o r d i e r e n . n l

Samen op reis

Naar Texel met de hond Gezondheid

• Voedselallergie • Ontwormen • Oorverzorging

12 Coverstory: Uitlaten kan zoveel meer zijn...

Rasportretten

Mudi & Teckel Quiz

Raad het ras

Andere dieren

Opvoeding

Omgaan met een brutale hond

COVERSTORY + TIPS:

• Gezond: groente en fruit voor knagers • Kies je droog- of natvoer voor je kat?

Uitlaten kan zoveel meer zijn!

€ 5,95

Uitgave nr. 06/2023 De Jack Russell Terriër op de cover lijkt klaar te zijn voor de zomer!

Coveronderwerpen herken je aan een

11

Ontdek de nieuwste shoppingtips en huisdierhacks

44

Bescherm je hond tegen wormen!

12 pagina’s

Mijn dier & ik

06 Foto van de maand

18

Make a wish

08 Nieuws

Interessante, ontroerende en opvallende nieuwtjes uit het dierenrijk

14

Coverstory

Uitlaten kan zoveel meer zijn...

68 Reportage

Vakantietip: naar Texel met je hond – da’s puur genieten!

4 Hart voor Dieren / Juni 2023

Raadgever Hond

Zo vind je een goede hondenschool + Vakantoe met de hond; wel of niet doen? + Tips, advies en weetjes

24 Raadgever Kat

De eeuwige vraag: natvoer of droogvoer? + advies voor een gezond kattenleven

28 Raadgever Kleindier

Zo zorg je voor een gezonde snack in het voerbakje

Hondenkennis 30 Gezondheid & voeding

Voedselallergie bij de hond

38 Verzorging

Houd de oortjes schoon en gezond

44 Parasieten

De wormenmythe

48 7 tips...

voor de omgang met een brutale hond

52

Zeldzaam ras

De Mudi

Coverfoto: Shutterstock /Reddogs llustratie: Christian Niggemann

Actueel

D E G RO RA A D G E T E VER

22

Tips & tricks voor de verzorging van jouw hond

60

Rasportret van de ruwharige Teckel

68

Met de hond naar Texel

38

QUIZ: Raad het Afrikaanse ras!

Hart & humor

In elke uitgave

58 Hond & gedrag

34 Quiz

03 Voorwoord

60 Rasportret

42 Asieldieren van de maand

11

Als honden bij het wandelen naar elkaar uitvallen De ruwharige Teckel

66 Weetjes

Dit wist je vast nog niet!

57

Column

Stem vanuit het asiel

Raad uit welk land deze Afrikaanse rassen komen Deze dieren zoeken een fijn thuis

50 Sfeerfoto

Lost Places

80 Puzzel mee!

Maak kans op een leuke dierenprijs

Lieve dierenvrienden + colofon

Shopping

40 Vraag & antwoord 77

Lezerspost

79 Column Rob van Vuure 82 Preview

Juni 2023 / Hart voor Dieren 5

Momentopname

6 Hart voor Dieren / Juni 2023

Foto: Instagram wanderwoof_ / Melanie Hack

Make a wish!

Wanneer de paardenbloem verwelkt, vormen de tal- aan de camera ontbreekt er echter één om de paarrijke zaden een pluchen bolletje. Volgens de mythe denbloem vast te houden. Fijn dus dat haar man zich komen onze wensen uit als we onze ogen sluiten en er snel mee bemoeit en onderdeel wordt van de foto. de zaadjes in de zomerwind wegblazen. Het zesjarige We weten niet of Aiko’s wensen zijn uitgekomen en Elo-reutje Aiko zíet zijn wensen echter liever in ver- wat hij wenste, maar zijn baasjes doen vast hun uitervulling gaan en kijkt aandachtig naar de witte zaadjes ste best om aan al zijn wensen tegemoet te komen. terwijl ze vliegen. Zijn bazinmetje legde dit prachtige Meer foto’s van de knappe Aiko, gemaakt door Melanie moment vast bij zonsondergang. Met beide handen Hack, vind je op het Instagram-account wanderwoof_.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 7

Actueel

Nieuws uit het dierenrijk Interessante, opvallende en ontroerende actualiteiten

Historisch verdrag

Mijlpaal bereikt in bescherming oceanen De onderhandelingen hebben bijna 20 jaar geduurd, maar onlangs hebben de Verenigde Naties overeenstemming bereikt over een internationaal verdrag voor het behoud van de oceanen. Het voorziet voor het eerst in bindende regelgeving voor de oceanen, zoals beschermde zeegebieden en milieueffectbeoordelingen. Natuurbeschermers noemen de overeenkomst een historisch en overweldigend succes.

Ook Till Seidensticker, expert op het gebied van zeebescherming bij Greenpeace, prijst de overeenkomst, maar roept de internationale gemeenschap op tot actie: “Vanaf nu moeten we de mouwen opstropen en concrete maatregelen nemen om het zeeleven tegen verdere vernietiging te beschermen. Het echte werk begint nu: alle deelnemende landen moeten snel werk maken van de invoering van beschermde gebieden - vrij van industrieel gebruik, vrij van elke menselijke interventie.”

KORT & KRACHTIG +++ Veganistische ei-onderzoekers hebben een ei ontwikkeld op basis van zuiver plantaardig materiaal dat bijna niet van het origineel te onderscheiden is. Het moet in de herfst op de markt komen. +++ Olifanten in Azië zijn sinds 1700 bijna twee derde van hun leefgebied kwijtgeraakt, zo schrijven onderzoekers in de studie die onlangs in het tijdschrift Scientific Reports verscheen. +++

8 Hart voor Dieren / Juni 2023

1,7 miljoen

mensen hebben gestemd voor een bontvrij Europa. Het Europese burgerinitiatief ‘Fur Free Europe’ kon vanwege het recordaantal handtekeningen vroegtijdig worden afgesloten.

Walrus Freya herdacht

Standbeeld voor gedode walrus In Oslo werd onlangs een standbeeld van walrus Freya onthuld. De geliefde walrus werd vorig jaar om veiligheidsredenen gedood na een tocht waarbij ze onder meer uitrustte op een Nederlandse onderzeeër en meerdere bootjes deed zinken in de Noorse hoofdstad. Freya zwom vorig jaar voor de Nederlandse kust en kwam uiteindelijk terecht in de wateren van Oslo.

Daar trok ze ontzettend veel bekijks. Terwijl ze dutjes deed op de boten van de lokale bevolking, werd ze constant belaagd door nieuwsgierige mensen.

De Noorse autoriteiten zeggen dat ze hebben onderzocht of ze het ruim 600 kilo zware dier konden verplaatsen. Maar dat was een riskante en dure operatie. Uiteindelijk is besloten Freya af te maken. De dood van de inmiddels bekende walrus leidde tot veel onbegrip. Ook Nederlandse opvangcentra snapten niet dat Freya gedood moest worden. “De autoriteiten hadden ook kunnen proberen het dier weg te jagen. Bijvoorbeeld met harde geluiden. Dan was ze wellicht uit zichzelf weggegaan en had ze nu nog geleefd”, zei Annemarie van den Berg van het Zeehondencentrum.

Freya wordt nu vereeuwigd in een standbeeld in de buurt van de plek waar ze werd gedood. Dierenliefhebbers zamelden in een paar dagen tijd zo’n 20.000 euro in om het kunstwerk te kunnen betalen.

Initiatiefnemer Erik Holm zei dat de dood van het dier een teken is dat Noorwegen wilde dieren geen leefruimte kan bieden. Het standbeeld moet volgens hem voor eens en altijd duidelijk maken “dat we de natuur niet altijd kunnen of mogen verwoesten wanneer ze in de weg staat”.

Bron: nu.nl

Bennekom

Bever claimt vijver Dierenambulance Gelderse Vallei kreeg onlangs een bijzonder telefoontje over een bever. Het dier zwom al dagenlang tussen de karpers in een tuinvijver in Bennekom. De bever wilde er zelf niet weggaan.

De eigenaren van de vijver vingen het dier, dat zo’n 17 kilo woog. Vervolgens haalde de dierenambulance de bever op voor onderzoek. Daarna werd het dier, dat behoort tot de beschermde diersoorten, weer uitgezet in de natuur.

Intelligente apen

Beheerste beslissingen Apen kunnen belangrijke afwegingen maken om geen overhaaste beslissingen te nemen. Onderzoekers stellen dat voor het eerst is aangetoond dat apen de hoeveelheid moeite die zij voor iets moeten doen, kunnen afwegen tegen de mogelijke resultaten. Ook eventuele obstakels op hun pad worden in de afweging meegenomen, schrijven onderzoekers van de universiteit van Pittsburgh.

“Ons onderzoek laat zien dat mensen niet als enige langzaam, beheerste beslissingen kunnen nemen”, zegt onderzoeker William Stauffer. “Apen beschikken ook over dit zogeheten intelligente denkproces.” Voor de studie werden resusapen ingezet.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 9

Actueel

Zoals het vogeltje gebekt is...

Oplettende kinderen

Toonladders oefenen

Luchtalarm uit voor ooievaars

Twee ooievaars hebben een wat ongelukkige plek uitgekozen om te broeden: boven op een luchtalarm. Om de vogels niet te laten schrikken, gaat het alarm drie maanden uit. Leerlingen van een naastgelegen basisschool stuurden bezorgde brieven naar de burgemeester en wethouders.

Die namen vervolgens contact op met de meldkamer, die het alarm beheert.

De meldkamer besloot het testalarm op de eerste maandag van de maand voor drie maanden uit te zetten. Dat is de tijd die kleine ooievaars nodig hebben om op te groeien en uit te vlie-

gen, schrijft Omroep Gelderland.

Mocht er nou écht een grote ramp plaatsvinden, dan gaat het luchtalarm wel gewoon af. Bert en Kiki, zoals de ooievaars zijn genoemd door de leerlingen, zijn niet de eerste vogels die het voor elkaar krijgen het luchtalarm uit te zetten. In 2021 was er in het Overijsselse Raalte tijdelijk geen alarm vanwege een ooievaarsnest.

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK

Foto’s: Adobe Stock, Shutterstock

Videobellende papegaaien zijn minder eenzaam Papegaaien die geleerd hebben om met elkaar te videobellen, zijn minder eenzaam. Ze zingen en spelen meer dan vogels die alleen leven, blijkt uit een recent Amerikaans onderzoek.

De papegaaien werden getraind om contact te maken met andere vogels via een tablet. De onderzoekers hadden de vogels geleerd hoe ze met een touchscreen om moesten gaan.

Papegaaien die videogesprekken voeren met andere vogels, vertonen volgens wetenschappers tekenen dat ze zich minder geïsoleerd voelen. De vogels vertoonden meer sociaal gedrag: ze poetsen, zingen en spelen met de vogels aan de andere kant van het scherm. De papegaaien konden zelf hun ‘belvriend’ kiezen. Ze kozen het vaakst om de vogel te bellen die het meeste geluid maakte, blijkt uit het onderzoek.

10 Hart voor Dieren / Juni 2023

Als zangvogels willen voorkomen dat ze vals gaan zingen, moeten ze elke dag hun toonladders oefenen. En het is niet geheel onbelangrijk om toon te houden, want loepzuivere zangprestaties zorgen er ook nog eens voor dat ze indruk kunnen maken op een mogelijke partner.

Het zingen van vogels is volgens onderzoekers te vergelijken met de spraak van mensen. Om goed te leren praten, moeten we regelmatig de stemspieren gebruiken zodat die getraind zijn om veel te kunnen spreken. En zo werkt het dus ook bij jonge zangvogels, blijkt uit een onderzoek dat in een wetenschappelijk tijdschrift is gepubliceerd. Als de vogels stoppen met hun zangoefeningen veranderen de spiervezels in hun stembanden, waardoor de zangkwaliteit afneemt. Dagelijks oefenen is dus van groot belang voor een uitgebreid repertoire en het halen van de juiste noten. Als de vogels ervoor bedanken om dagelijks te oefenen, kunnen ook de tonen veranderen met als resultaat dat de zang soms vals klinkt. De mannetjesvogels die goed zingen, liggen beter in de markt bij de vrouwtjes dan de mannetjes die minder goed bij stem zijn. Goed zingen is dus belangrijk voor de voorplanting van deze vogelsoorten. Dat zou ook kunnen verklaren waarom de meeste vogels elke dag zingen.

Service

S

s d n e r t & g n i p p o h

Hangout voor stadse honden Amsterdam – Op 1 maart 2023 opende Hotdoghouse, de allereerste hangout voor honden, z’n deuren. Hotdoghouse wil steden leefbaarder maken voor hond en eigenaar. Dat doen ze door een plek te bieden waar de hond ongerept ruimte heeft om zich uit te leven, waar de baasjes kunnen ontspannen en waar ze zich samen als duo kunnen ontwikkelen. Het concept biedt dagopvang én gedragstraining door gecertificeerde gedragsdeskundigen. Daarnaast worden er allerlei leuke en leerzame evenementen georganiseerd waar honden met hun eigenaar kunnen leren over elkaars gedrag.

Hotdoghouse is een omheinde speeltuin waar honden weer even écht hond kunnen zijn. Onder supervisie van ervaren trainers kunnen members 5 dagen per week komen spelen, trainen, wandelen en verblijven.

Op de dagopvang, waar 30 plekken zijn, leren honden wat er van hen verwacht wordt, gaan ze mee op lange packwandelingen en krijgen ze de hele dag liefde en aandacht van het Hondencoach-team.

Coole mok Deze toffe mok is een leuk cadeautje voor een hondenliefhebber. De mokken zijn verkrijgbaar in vele prints en kleuren. In de webshop van Molly & Me staat een aantal voorbeelden, maar je kunt er ook eentje op maat laten maken. Kies voor je eigen naam, zodat je er zeker van bent dat niemand er met je favoriete mok vandoorgaat. Of denk aan een beker met de naam van je hond of zelfs zijn foto. De kleuren en het design van de mokken zijn ijzersterk en vaatwasserbestendig.

Cool dog moms club-mok | Prijs: € 9,95 mollyandme.nl

www.hotdoghouse.nl

Stijlvol kussen

Gouden eyecatcher Ken je de grappige ballonfiguren die sommige mensen in een handomdraai tevoorschijn toveren? Hoe leuk is het om het bekende ballonhondje thuis in je interieur te verwerken?! Deze ballonhond in goud zal zeker de aandacht trekken. Een pronkstuk dat meteen opvalt en zeker gezien mag worden.

Prijs: € 74,95 Afmetingen: 31.5 × 12 × 24.5 cm Materiaal: polyresin

Scan de QR-code voor meer info of bestellen.

Maak kennis met dit gave Teckelkussen van Bubbly.j. Zwart in combinatie met goud geeft het kussen een stijlvolle look. Een perfect woonaccessoire om de bank of stoel mee op te fleuren en de woonkamer te voorzien van een speelse twist. Het sfeerkussen is vanwege de velvetstof zachter dan zacht én nodigt vanwege het motief extra uit om lekker op de bank te ploffen.

Vanwege de zachte stof is het kussen heerlijk knuffelbaar. Het motief is met goudkoord in het kussen gewerkt. Een aanwinst voor het interieur en een perfect cadeau voor een Teckelbaasje.

Prijs: € 37,50 www.bubbly-j.nl/product/ teckel-kussen/

Juni 2023 / Hart voor Dieren 11

Coverstory

Wandelen kan zoveel meer zijn…

Elke wandeling kan een opwindend en toch stressvrij avontuur worden, als het baasje zijn hond tenminste goed wil begeleiden.

12 Hart voor Dieren / Juni 2023

Auteur: José Arce José Arce is expert in hondentraining en auteur. Hij is in Spanje en Duitsland bekend geworden als expert op het gebied van bijtincidenten met agressieve honden. Hij geeft lezingen en seminars

E

en wandeling begint niet in het park, niet op weg naar het park en ook niet als je net de deur achter jullie dichttrekt. De wandeling begint al veel eerder: als je thuis je hond aanlijnt. Je vraagt je misschien af waarom je je hond dan al aan de lijn zou moeten doen; veel hondeneigenaren doen dit namelijk pas zodra ze de voordeur achter zich dichttrekken of wanneer ze de straat bereikt hebben.

Natuurlijk kun je je hond daar aan de lijn doen, maar mijn ervaring is dat veel honden dan al ontzettend opgewonden zijn. Want ook als je zonder riem het huis verlaat, moet dit rustig gebeuren - te veel opwinding bepaalt anders het verloop van de wandeling. Ik adviseer mijn cliënten en deelnemers aan workshops die op een ontspannen manier met hun honden willen wandelen, om vanaf het begin met de riem te werken – en daar krijg ik altijd twijfelachtige blikken voor terug. Dat komt omdat de riem voor veel hondeneigenaren precies het tegenovergestelde van een ontspannen wandeling betekent.

Als de hond er als een gek aan trekt en zijn baasje geen andere keus geeft dan zich willoos mee te laten sleuren bijvoorbeeld. Dit is geen pretje, eerder pure stress voor zowel de hond als zijn baasje. Het geeft

de eigenaar het gevoel dat hij de situatie niet onder controle heeft. En de hond, die dit natuurlijk onmiddellijk merkt, is dienovereenkomstig van streek. De constante spanning die de halsband uitoefent draagt daar nog eens extra aan bij. Zo loopt de situatie steeds verder uit de hand.

De riem Een wandeling aan de lijn kan echter heel ontspannend zijn. De leiband is immers geen marteltuig. Als je hem correct gebruikt, is de lijn een verlengstuk van je arm en een goede verbinding met jouw hond. Naar mijn mening is de lijn voor de hond het beste signaal dat het baasje dichtbij is en dat ze op hem of haar kunnen vertrouwen. Dat het baasje alles onder controle heeft.

En het is het beste om dit alles aan jouw viervoeter te laten zien voordat de wandeling begint. Als je een riem bij een opgewonden hond omdoet, associeert hij deze automatisch met een opwindende situatie. De riem betekent dan al snel stress voor een hond en dit maakt het voor hem onnodig moeilijk om er ontspannen aan te lopen. Om te

De riem mag niet op spanning staan, maar is in het beste geval de uitgestrekte arm van de eigenaar. Zo wordt de hond door de gevaren van de grote stad geloodst

voorkomen dat je hond zijn riem als een beperking ziet, raad ik aan om de riem te associëren met leuke dingen.

Zelf probeer ik dit door de riem niet alleen voor een wandeling tevoorschijn te halen, maar in meerdere situaties ook buiten het wandelen. Dit kan een hond het idee geven dat de riem ook staat voor een verbindingsmoment met zijn baasje. De riem komt bijvoorbeeld altijd om de hoek kijken wanneer ik de hond eten geef of wanneer ik hem knuffel. Geen van beide hebben iets te maken met wandelen, maar wel met het feit dat hij mij ziet als iemand die goed voor hem zorgt en hem liefde en geborgenheid biedt. De leiband hoort er gewoon bij. Dit maakt het voor de hond makkelijk om die fijne gevoelens mee naar buiten te nemen, onder het motto: als ik mijn riem om heb, doet mijn baasje iets leuks met mij, hij staat me bij en zorgt voor mij. Een hond kan dit op iedere leeftijd leren. Belangrijk is wel om de hond te leren dat de leiband geen middel is om zijn vrijheid te ontnemen. Integendeel: het middel bevrijdt hem van de stress die gepaard gaat met het nemen van beslissingen. In plaats daarvan kan hij rustig naast zijn baasje lopen.

Het is een mentale overwinning. Wij mensen hebben Met korte namelijk de neiging onze pauzes kun je eigen ideeën over vrijheid de band over te dragen op onze versterken. honden. Ook al lijken honden in veel opzichten

»De hond mag de riem niet zien als een dwangmiddel.«

Juni 2023 / Hart voor Dieren 13

Coverstory

op ons, voor hen is er niets beter dan dicht bij ons te zijn. Ze hoeven zich nergens zorgen over te maken, ze kunnen de verantwoordelijkheid bij ons neerleggen en doen wat ze het liefste doen: ontspannen aan onze zijde en van het leven genieten. De riem helpt hen daarbij, als we deze tenminste goed gebruiken. En daarvoor moet je eerst zelf begrijpen wat een geweldig ding je eigenlijk in handen hebt.

Gestructureerd maar ontspannen Als je erin geslaagd bent je hond zonder een overkill aan opwinding het huis uit te krijgen, moet de stemming natuurlijk niet meteen weer omslaan. Als je hond weer onrustig wordt of je merkt dat hij steeds nerveuzer wordt, is het jouw taak om weer voor rust te zorgen. Stop hiervoor eerst met lopen en probeer om jezelf en je gedachten van de hond af te leiden. Kijk naar de lucht of naar je omgeving. Het belangrijkste is dat de hond in deze situatie niet verder loopt – en dat je hond de situatie begrijpt en kalmeert. Als hij je enig signaal geeft dat hij gekalmeerd is, kun je verder lopen.

Ik zou in zo’n situatie niets zeggen, want dat spoort een licht opgewonden hond al snel aan, ook al is dat niet je bedoeling. Het is beter als je met de riem de richting van de wandeling aangeeft en gewoon rustig doorloopt. Elke gestructureerde wandeling volgens mijn

»De riem verlost de hond van stress, mits we deze correct gebruiken.« Een gestructureerde wandeling is een gelegenheid voor de hond om de verantwoordelijkheid aan zijn baasje over te dragen.

14 Hart voor Dieren / Juni 2023

methode begint met het geleide deel.

Dit betekent dat je eerst bepaalt waar je heen wilt – en in welk tempo. Jouw hond past zich daaraan aan. En ook al kunnen mijn cliënten het zich eerst niet voorstellen, ik wil nogmaals benadrukken dat de hond dit prettig vindt. Hij hoeft niet na te denken en kan gewoon lekker meelopen. De hond is meteen ontspannen en loopt met plezier naast zijn mens. Het baasje wordt hier op zijn beurt ook ontspannen en happy van.

Snuffelpauzes Als je de route en het tempo bepaalt, betekent dit ook dat jouw hond niet mag stoppen of afdwalen wanneer hij bijvoorbeeld iets interessants ruikt. Het is misschien begrijpelijk dat er binnen enkele uren of zelfs ’s nachts een heleboel nieuwe ‘boodschappen’ zijn verschenen op jullie route. Je moet je er echter bewust van zijn dat jouw hond niet alles hoeft te ‘lezen’. Je kunt natuurlijk ook stoppen als je aan zijn behoefte aan plaatselijke nieuwtjes wilt voldoen.

Maar dit zegt al wat belangrijk is: jij beslist, niet jouw hond. Theoretisch kun je zoveel snuffelpauzes inlassen als je wilt, maar deze moeten ook voorbij zijn wanneer jij dat zegt, of wanneer je verder loopt. Het is voor jouw hond ge-

makkelijker te begrijpen dat hij zich op jou moet oriënteren en niet op wat zijn aandacht trekt in de omgeving. Door het hem zo gemakkelijk mogelijk te maken, laat je bovendien zien dat je jouw verantwoordelijkheid neemt. Vooral in de ochtend, bij de eerste wandeling, wil de hond maar één ding: plassen. En dat mag hij doen. Ga dus, indien mogelijk, direct naar een plek waar hij zich kan ontlasten. Hoe jonger een hond is, hoe vaker hij uit moet en hoe korter de wandelingen natuurlijk zullen zijn.

Bovenal moet je de wandeling vanaf het begin structureren, bij voorkeur volgens mijn methode, hoe kort die wandeling ook is. In principe maakt de eerste stap die jullie samen zetten deel uit van de gestructureerde wandeling. Het is niet minder interessant of niet minder belangrijk dan de stappen die je later zij aan zij zult zetten in het park, het veld of het bos. Wandelen kan overal. En het kan overal leuk zijn – als jouw hond zich veilig voelt naast jou en als hij zich kan ontspannen. Dan kan jij ook ‘loslaten’ en volop genieten van de tijd samen met jouw viervoeter.

Geen stress a.u.b.

Het wordt pas problematisch wanneer de hond niet de route wil lopen die jij je voorgesteld had. In plaats van gehoorzaam aan jouw zijde te lopen, trekt hij aan de lijn, rent hij heen en weer en blaft hij naar honden, kinderen of andere voorbijgangers. En als je hem van de leiband loslaat, in de hoop dat het dan beter zal gaan, loopt hij uit zichzelf meteen weg. Het is logisch dat je dan je interesse verliest en alleen het hoognodige nog doet. De uitweg uit dit dilemma is het goed structureren van de dagelijkse wandeling. Je moet weten dat honden niet veel nodig hebben om gelukkig te zijn. Het enige wat ze nodig hebben is een baasje dat zich gedraagt op een manier die past bij het type en de aard van de hond zelf. Het belangrijkste voor jouw hond is dat hij op jou kan vertrouwen als zijn mens en zijn ‘roedel’. Hij heeft dit gevoel van geborgenheid en veiligheid nodig om een

In de stad zijn altijd wel weer nieuwe avonturen te vinden.

»Sommige baasjes lopen met hun hond zonder op hem te letten.«

kan veranderen. Sommige mensen laten hun hond altijd loslopen en er zijn mensen die bang zijn voor ontmoetingen en met hun hond uitsluitend eenzaam de natuur ingaan.

We zijn een team ontspannen en evenwichtig leven te leiden aan de zijde van zijn mens. Voorwaarde hiervoor is dat wij onze hond ondersteunen bij het snel leren wat hij van ons moet kunnen om problemen te voorkomen. Tegelijkertijd moet de mens zijn hond op een verantwoorde en rustige manier kennis laten maken met nieuwe dingen om stress te voorkomen. Stress is precies het tegenovergestelde van wat een hond nodig heeft wanneer hij iets nieuws moet leren.

Een hond wil zijn baasje blindelings kunnen vertrouwen. Daarom is het zo belangrijk dat de mens dit steeds weer duidelijk maakt aan zijn hond. Alleen zo kan de hond leren dat zijn mens in alle situaties voor hem verantwoordelijk is en dat hij bij zijn mens altijd veilig is.

Wat ik daarmee bedoel is dat wij mensen, ongeacht het type hond dat we aan onze zijde hebben, hulp moeten bieden zodat onze hond de moeilijkheden waarmee hij geconfronteerd wordt kan overwinnen – omdat hij weet dat zijn baasje aan zijn zijde staat. Het maakt niet uit waar jouw hond vandaan komt, hoe oud hij is, of het een rashond is of een kruising die je net uit het asiel hebt gehaald. Het maakt niet uit hoe lang de hond al eventuele problemen heeft: met behulp van de juiste structuur in jouw dagelijkse wandelingen kun je veel problemen oplossen op een manier die de hond begrijpt. Daarom is het zo belangrijk dat je nooit het belang van een wandeling onderschat. De eerste die moet leren structuur in een wandeling aan te brengen is het baasje zelf. Ik ben me ervan bewust dat een persoon niet van de ene op de andere dag 100%

Sommige mensen lopen met hun hond zonder op hem te letten. Ik begrijp dat het soms lastig is om zelf te weten of de manier waarop je met je hond wandelt slecht voor hem is. Daarom raad ik alle baasjes aan, hoe verschillend ze ook zijn: als je een goede relatie met jouw hond wilt, bied hem dan veiligheid en geef hem het gevoel dat hij deel uitmaakt van jullie team met een goede structuur tijdens de dagelijkse lange wandeling. Als je dit één keer per dag doet, zoals ik eerder heb beschreven, zul je merken hoe goed deze wandeling is voor een goede relatie tussen mens en hond en zul je jouw eigen structuur ontwikkelen voor al jullie wandelingen.

Time-out is een must Laat jouw hond eerst snuffelen en poepen, en zorg er dan voor dat jouw hond zich op jou richt. Hij hoeft niets anders te doen dan jouw partner te zijn.

Het gaat er niet meer om snel een andere plek te bereiken waar jouw hond zich moet uitleven, het gaat erom dat je samen als een team wandelt. Dat is inspannender voor jouw hond dan bijvoorbeeld achter een bal aanrennen of met andere honden ravotten in een

weiland. Waarom? Omdat hij zijn hersens moet gebruiken en omdat deze situatie bij zijn aard als hond past. Wanneer je een veilige plek in alle rust gevonden hebt, krijgt jouw hond de tijd om rond te snuffelen, te rusten, te rennen of te spelen. Daar kun jij ook ontspannen en de natuur observeren. Je zult zien hoe gemakkelijk het voor jouw hond is om te begrijpen dat hij zich op jou kan oriënteren en niet meer snel afgeleid wordt. Een gestructureerde wandeling helpt ook als je niet te vaak stopt, zodat je jouw hond laat zien dat jij de verantwoordelijkheid neemt. Tijdens een gestructureerde wandeling kun je gebruik maken van verschillende gelegenheden die zich onderweg voordoen om jouw hond te helpen eventuele onzekerheden te overwinnen of om basiscommando’s te oefenen en in te prenten die voor jullie in het dagelijks leven belangrijk zijn.

Door tussendoor regelmatig nieuwe opdrachten te geven, krijgt de wandeling samen extra kwaliteit en wordt het hersenwerk. Dit is precies wat de relatie tussen mens en hond versterkt.

Oefenen met terugroepen Eén van de grootste fouten die je als hondeneigenaar kunt maken, is ervan uitgaan dat jouw hond bepaalde dingen uit zichzelf begrijpt. Bijvoorbeeld dat hij naar jou toe moet komen als je hem roept. Helaas is dit niet het geval.

Je moet hem leren dat een commando als ‘kom hier!’ het signaal is. En dat kan alleen door constante herhaling. Bepaal

Een wandeling structureren volgens de methode van José betekent dit:

• De hond loopt naast zijn baasje tijdens het begeleide deel van de wandeling.

• Baasjes beslissen met welke snelheid ze lopen en waar ze heen gaan.

• Het baasje is oplettend en handelt met vooruitziende blik om mogelijke conflicten te vermijden.

• Het baasje ziet zichzelf en zijn hond als een team en beide teamleden genieten van de wandeling.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 15

Coverstory Een gestructureerde wandeling kan je hond helpen om zijn onzekerheden te overwinnen.

»We bewandelen hetzelfde pad; een pad van solidariteit, respect en verantwoordelijkheid.« 16 Hart voor Dieren / Juni 2023

Tekst: José Arce | Foto’s: Shutterstock

bijvoorbeeld tijdens een pauze in een gestructureerde wandeling een denkbeeldig territorium voor jezelf waarvan jouw hond de grenzen niet mag overschrijden. Zolang hij binnen de grenzen rondscharrelt is alles in orde, verder mag hij niet gaan. Voor jou betekent dit dat je, zodra hij de grens overschrijdt, dusdanig de aandacht trekt dat hij bij je terug wil komen. Je kunt rondspringen, je knieën buigen, een tak omhooghouden, doen alsof je wegloopt – waar jouw hond ook op reageert. Natuurlijk heeft dit alles alleen zin als de hond je recht aankijkt. Zoals zo vaak, hangt het af van het juiste moment. Zodra hij naar je toe begint te lopen, geef je het commando.

Niet eerder. Als hij ondanks twee of drie pogingen niet reageert, kun je dit niet zomaar laten gaan. Je moet naar hem toe gaan, hem aan de lijn doen en samen omdraaien. De time-out is dan voorbij en de wandeling wordt voortgezet.

Er gaat niets boven het versterken van de relatie met jouw hond en een wandeling is daarvoor het beste moment!

Tijdens de wandeling kunnen we onze hond op een gevoelige en soortgerichte manier laten zien dat we volledig verantwoordelijk voor hem zijn en dat we altijd voor hem zullen zorgen. Maar alleen als we begrijpen hoe we bewust en correct met deze tijd om moeten gaan, kunnen we tijdens de wandeling een echte band met onze hond kweken.

Alleen dan zullen mens en hond diep van binnen voelen: ‘We bewandelen hetzelfde pad. Een pad van solidariteit, respect en verantwoordelijkheid.’ Dat is liefde! Dan zijn jullie het team dat jullie horen te zijn.

ZOEK DE E D K E O ZOEK DE Z VERSCHILLEN N

E L L I H C S VERSCHILLEN R VE ZIE JIJ HOND WELKE RG MET ZO T IS? GEFOK

HOND EEN GO UIT ED NES T? KIES E EN STAMB OOMHOND!

l n . n e l l hcihillen.nl c s r e s r yyvve hillen.nl p p p p u p u . w p w w w..puppyversc w w www

CHECK DE UITKOMST P: ST OOP: ITKOM E UUITKOMST OP: HECK DDE CCHECK

Deze campagne is een initiatief an: f vcampagne tievan: is een initiatief van: iaDeze init eeninitiatief Dezezecampagne van: agneis iseen De camp

Mijn dier & ik

DE GROTE RAADGEVER Informatie rondom gezondheid, voeding, verzorging en opvoeding RAADGEVER HOND Opvoeding De juiste hondenschool vinden ..... 18 Vakantie De hond mee op reis ............................. 22 Tips, advies en weetjes..............................23

RAADGEVER KAT Voeding Nat- of droogvoer? ......... 24 Tips & tricks voor een goed kattenleven....................... 27

RAADGEVER KLEINDIER Voeding Alles over gezonde verse voeding....................28

ONLINE RAADGEVER Scan de QR-code met je smartphone voor meer informatie, gidsen en nieuws op gebied van huisdieren. www.hartvoordieren.nl

18 Hart voor Dieren / Juni 2023

Zo vind je de juiste hondenschool Hoe onderscheid je een goede van een minder goede trainer?

En welke hondenschool is de juiste?

Veel hondenbezitters hebben deze vragen. Maar het is helemaal niet moeilijk om de juiste trainer te vinden.

Met onze tips zul jij ook slagen.

Raadgever Hond

Daarom schreef zijn bazinnetje hem in voor een puppyspeelklasje toen hij vier maanden oud was. Het was een warme zaterdagmiddag in juni toen zijn bazin en Mowgli voor het eerst de speelplaats betraden. Er waren daar al enkele andere honden die zouden deelnemen aan de puppyles; zij waren niet aangelijnd. Daarom zag Mowgli’s eerste contact met de nieuwe hondenschool er zo uit: Hij trippelde verlegen het omheinde veld op en 15 voornamelijk grotere, sterkere pups stormden op hem af. Ze besnuffelden hem en duwden hem omver. Mowgli begon te beven en verstopte zich. “Hij moet er gewoon even doorheen”, riep de trainer. Mowgli jankte en beefde van angst.

Neem niet zomaar alles aan – luister naar je buikgevoel

M

owgli was behoorlijk verlegen, al vanaf dag 1. De Labradorkruising zocht liever dekking als andere honden op hem af stormden. Thuis in het dorp kende hij al snel elke hond en verloor hij zijn verlegenheid. Hij speelde met de andere honden en ontdooide. Zijn baasjes waren van mening dat het goed zou zijn voor hun jonge reu om naar een hondenschool te gaan. Naast het leren van de basiscommando’s zou hij meer zelfvertrouwen moeten krijgen.

Maar zijn bazinnetje vond niet dat hij ‘er maar even doorheen moest’. Ze wilde niet tolereren dat alle honden op haar kleintje afstormden zonder dat ze werden tegengehouden. Ze verliet de hondenschool met haar puppy - om daar nooit meer gezien te worden.

Manuela, zo heet Mowgli’s baasje, was genezen wat de hondenschool betreft.

Ze deed wat ze eigenlijk niet wilde doen - ze nam zelf de basistraining over: Mowgli was heel slim en leerde in een mum van tijd zit, af en blijf en enkele grappige kunstjes. Maar Manuela merkte ook dat hij graag over kleine hindernissen en horden sprong en uit zichzelf door een tunnel kroop.

Ze wist zeker dat behendigheid heel leuk zou zijn voor haar hond. Dus vroeg ze nog eens rond en vond een hondenschool waar ze samen met Mowgli aan behendigheid kon doen.

Training moet in de eerste plaats leuk zijn Met wat buikpijn ging ze naar haar eerste afspraak bij de hondenschool - vanwege haar aanvankelijk slechte ervaring. Maar ze kon zich al snel ontspannen. Op deze hondenschool ging het er heel anders aan toe. Alle honden wachtten gehoorzaam en vooral aangelijnd met hun baasjes tot de les begon. En Mowgli mocht eerst een proefles volgen. Twee trainers beke-

ken wat hij kon en hoe ver hij was om hem in de juiste groep te integreren.

Ze stelden vragen - maar gaven ook antwoord op al Manuela’s vragen en ze voelde dat ze in goede handen waren.

Ook Mowgli vond het erg leuk op deze hondenschool. Imiddels is Mowgli vier jaar oud en hij gaat er nog steeds elke zaterdag heen omdat hij zo geniet van de training. Hij werd gemotiveerd met positieve bekrachtiging en leerde uit zijn schulp te kruipen. Zo kan het ook gaan bij een hondenschool. Als je een goede trainer zoekt, moet je vooral één ding doen: vragen stellen. Vraag allereerst aan mensen die je kent, je dierenarts, je wandelvrienden: hebben zij tips? Waar zijn ze zelf tevreden?

De band telt Vertrouwen is de basis voor alle leerdoelen!

Eerst heel goed informeren, dan pas beslissen Als je goede ervaringen hebt opgedaan, geef je die graag door. Degenen die slechte hebben gehad, doen dat trouwens ook. Je moet voorzichtig zijn.

Ga niet alleen uit van een ‘Doe het niet!’-opmerking van een kennis; wees grondig. Stel ook al je vragen aan de trainer die je op het oog hebt. Heeft hij een gedegen opleiding gevolgd of deed hij zijn kennis op door ‘learning by doing’? Kent hij niet alleen de praktijk, maar heeft hij ook een wetenschappelijk onderbouwde leertheorie? Heeft hij zijn vaardigheden geleerd op een weekendcursus of heeft hij jarenlang opleidingen gevolgd? Als je deze antwoorden weet, kun je de kwalificaties van een trainer beter beoordelen.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 19

Raadgever Hond

“Dat regelen ze onderling wel.”

Een goede hondentrainer blijft niet gewoon staan praten met de hondeneigenaren terwijl de honden zich alleen ‘vermaken’.

Hij kijkt wat er gebeurt en grijpt in als dat nodig is. Als je de opmerking ‘Ze komen er onderling wel uit’ hoort, heb je niet te maken met een bekwame trainer.

Want noch pups, noch jonge honden, noch volwassen honden doen dat. Zelfs een spelletje kan omslaan en ernstig worden. En het komt voor dat een enkele hond gepest wordt. Een goede trainer grijpt op tijd in en voorkomt deze ellende. En hij breekt het spel af voordat de viervoeters zich te sterk opwinden.

Houd ontmoetingen tussen honden altijd in het oog.

Iedereen mag zich hondentrainer noemen Helaas is de beroepsnaam hondentrainer niet beschermd, dus iedereen, ongeacht of ze enige opleiding hebben gevolgd, mag zich hondentrainer noemen. Hoewel er geen formele opleidingsvereisten zijn voor hondentrainers en velen van hen grotendeels autodidactisch zijn, is goede educatie van cruciaal belang als men geavanceerde trainingscertificeringen wil behalen en behouden en een carrière in de hondentraining wil ontwikkelen. Niet alleen de kwalificaties van een hondentrainer zijn echter van belang, maar ook zijn of haar opleidingsmethode.

20 Hart voor Dieren / Juni 2023

De trainingsmethode is van cruciaal belang Is deze gebaseerd op positieve bekrachtiging? Wordt het gewenste gedrag geprezen, beloond en dus versterkt? Of gebruikt de trainer druk en stress? Ga dan zeker niet. Fysieke straf, ook de hond tegen de grond duwen, hoort niet thuis in de hondentraining.

Geweld vernietigt de vertrouwensrelatie tussen jou en je hond. Ook als jij en je viervoeter voor een probleem staan dat de hondentrainer moet helpen oplossen, is het belangrijk dat de hond afziet van ongewenst gedrag - niet uit angst, maar omdat hij beseft dat dit gedrag geen zin heeft. Een voorbeeld: als jouw hond naar andere honden blaft en van jou een ruk aan de lijn krijgt voor dit gedrag, dan kan het gebeuren dat je hond de negatieve ervaring van de ontmoeting met soortgenootjes combineert met een vervelend gevoel en voortaan nog heviger reageert op andere honden.

Moderne benaderingen, nooit ouderwetse Je kunt een goede hondentrainer herkennen aan het feit dat hij werkt met moderne methoden. Hij beloont in plaats van te straffen. En een belangrijk criterium voor een trainer die je kunt vertrouwen is: het plezier in leren en trainen staat op de voorgrond. Voor de tweevoeters, maar natuurlijk ook voor de viervoeters. Een goede trainer onderwijst je. Hij legt de achtergronden van het gedrag van je hond uit en toont je mogelijke oplossingen om ongewenst gedrag te elimineren zonder de hond te schaden. Hij kent de laatste wetenschappelijke studies, volgt regelmatig trainingscursussen om bij te scholen en wisselt informatie uit.

Hij leest en informeert zich - want de wetenschap biedt vrijwel elke maand wel iets nieuwsop hondengebied.

Vertrouw ook op je mensenkennis Bij de beoordeling van een hondentrainer is het altijd belangrijk om je buikgevoel te gebruiken. Laat de persoon op je overkomen. Vind je hem/haar aardig?

We beslissen over sympathie en antipathie in de eerste seconde van een ontmoeting. En we zitten er meestal zelden naast als we een redelijk goede kennis hebben van de menselijke natuur. Een goede hondentrainer heeft gevoel voor honden, maar ook voor mensen. Hij kan omgaan met je hond, maar ook met jou. Hij neemt de tijd voor je, beantwoordt al je vragen en stelt er zelf ook een paar.

Natuurlijk moet je hond de trainer ook aardig vinden. En hij is mogelijk nog onkreukbaarder dan wij mensen.

Je kunt een goede hondentrainer herkennen aan het feit dat hij snel contact maakt met jouw viervoeter. Let goed op je hond: Spitsen zijn oren? Kwispelt hij? Likt hij zelfs de hand van de trainer? Dan vindt hij hem leuk. Als hij in plaats daarvan zijn staart laat hangen of tussen zijn benen stopt, zich afwendt of zelfs duidelijke angst toont, dan is dit geen goede start voor een leerrelatie. De uiteindelijke beslissing voor een hondenschool moet dan ook altijd bij je hond liggen. Hij moet zich op zijn gemak voelen, want alleen iemand die zich op zijn gemak voelt, kan ook daadwerkelijk iets leren.

Je kunt ook beter meteen vertrekken als een trainer probeert iets af te

Verantwoorde hondenscholen Wanneer je voor het eerst op een hondenschool verschijnt, is er één ding dat je altijd bij je moet hebben: het dierenpaspoort van je hond, compleet met inentingen. Een verantwoordelijke hondentrainer zal er altijd naar vragen voordat hij je toelaat tot de training. Doet hij dat niet, dan kan het gebeuren dat er honden op het veld staan zonder voldoende vaccinatiebescherming. En dat kan erg nadelig zijn voor de gezondheid van alle viervoeterts op die hondenschool.

Let’s have fun!

De hond moet altijd lol beleven aan het leren van nieuwe dingen.

5 stappen voor het perfecte hondenbad

dwingen of dieronvriendelijk advies geeft.

Je hond trekt aan de lijn - wil de trainer jullie een slipketting aanpraten? Dan heeft hij niet opgelet, want die zijn (gelukkig) inmiddels verboden in Nederland. Goede trainers werken samen met de hond om hem te laten stoppen met trekken en brengen geen letsel toe, en veroorzaken geen stress bij een dier.

Het eerste wat Mowgli's bazin Manuela dwars zat - we hebben je in het begin van dit artikel over haar verteld - was dat er veel honden in een groep zaten en dat die ongecontroleerd op haar hond afstormden. Dit was ten eerste te veel voor Mowgli en ten tweede een teken dat de trainer de situatie niet meer onder controle had.

Kleine groepjes zijn absoluut zinvol Een hondentrainer moet jouw hond leren kennen en goed kunnen inschatten. Dit kan alleen gebeuren in een kleine groep cursisten. Als meer dan tien mens-hond teams in een groep les krijgen, dan is er geen sprake meer van training, maar van massascholing. De trainer kan dan niet meer inspelen op de individuele hond; hij ziet de essentie over het hoofd en er sluipen fouten in. De vuistregel zou moeten zijn: vijf, hooguit zes honden per trainer. Dan kan een professional echt observeren, corrigeren en onderwijzen.

En daar heeft iedereen baat bij: jij en je hond.

Hond in bad - stap voor stap: 1. Laat het water eerst alleen op de bodem van het bad lopen. Begin dan de vacht op de poten van de hond nat te maken. Laat het hoofd en de oren droog.

2. Zet de kraan uit en was de hond met wat milde hondenshampoo. Je weet waar je hond vooral graag geaaid wordt. Maak van het wassen een ontspannen massage.

3. Bij het wassen van het hoofd en de oren moet je bijzonder voorzichtig zijn. Het beste is om dit gebied slechts voorzichtig met de handen nat te maken en heel weinig shampoo te gebruiken die je al in de handen hebt laten opschuimen. De shampoo mag niet in de neus, oren en ogen komen.

4. Spoel nu eerst de kop af met een zeer zachte straal, dan pas de rest van hond, zodat er geen zeepresten achterblijven.

5. Wrijf de vacht droog met een grote absorberende handdoek. Haal de hond dan uit het bad en zet hem op een zachte ondergrond - niet op de koude en gladde badkamertegels.

Pups niet overvoeren Puppy's en jonge honden hebben voer nodig dat speciaal op hun behoeften is afgestemd. Omdat de kleine hond geacht wordt groot en sterk te worden, zijn veel eigenaren geneigd de porties wat royaler te maken. Maar dit brengt juist onbedoeld schade toe. Vooral bij grote rassen kan veel voeding met een te hoog energiegehalte leiden tot gezondheidsproblemen. De spiergroei wordt dan te snel gestimuleerd, de nog zachte botten raken vervormd en ernstige schade aan het skelet kan het gevolg zijn. Hoe groter een hond wordt, hoe langzamer hij moet groeien. Je moet natuurlijk niet naar het andere uiterste gaan en de pup willen uithongeren. De juiste maatregel is dus vereist. Vraag bij twijfel advies aan een voedingsdeskundige of je dierenarts.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 21

Raadgever Hond

Heb je aan alles gedacht?

Hond meenemen op vakantie of niet?

In de regel is het altijd beter om de hond mee te nemen op vakantie. Honden willen immers het liefst bij hun baasje zijn.

Neem je hond alleen mee op vakantie als ...

• ... hij van de reis niet te veel stress ondervindt.

• ... hij zich goed kan aanpassen aan vreemde omgevingen.

• ... hij sociaal is (zowel tegen ander honden als tegen vreemde mensen).

• ... hij volwassen is.

• ... hij een goede basisopvoeding heeft genoten.

De vakantiebestemming moet zo hondvriendelijk mogelijk zijn. Neem je hond daarom alleen mee op vakantie als de bestemming .....

• ... de hond voldoende vrijheid biedt.

• ... honden toegestaan zijn (ook in de accommodatie, restaurants etc.)

• ... stressvrij te bereiken is voor de hond (bij voorkeur met de auto of trein).

Als aan deze punten is voldaan, kun je jouw hond meenemen op reis.

22 Hart voor Dieren / Juni 2023

Routinecheck voor vertrek Of je nu op vakantie gaat met je hond of niet, in principe moet je altijd zorgen voor regelmatige gezondheidscontroles om te voorkomen dat je hond ziek wordt en om ziektes in een vroeg stadium op te sporen: •E en regelmatige blik op de vacht, oren, tanden, poten en andere lichaamsdelen helpt om veranderingen in een vroeg stadium te zien.

• I n het tekenseizoen (maart-november) moet de hond dagelijks gecontroleerd worden op teken.

•O vergewicht of ondergewicht moet worden voorkomen. Een kwaliteitsvoeding helpt daarbij.

• Let op symptomen van stress: Als deze regelmatig voorkomen, is de hond vatbaarder voor ziekte.

•R egelmatige gebitsverzorging en -controle.

•M eet de lichaamstemperatuur van de hond in normale toestand om een afwijking zoals koorts te kunnen opsporen.

De dierenarts controleert de algemene toestand van de hond voor de reis.

Hier kan al blijken dat de hond ziek is en dat zijn gezondheidstoestand een inspannende reis naar warme streken niet toelaat. Als je flexibel bent, kan het zinvol zijn je vakantie met je hond uit te stellen tot een koelere tijd van het jaar. Of je zoekt een goed adres voor de hond, zodat hem de belasting van de zware reis bespaard blijft.

Overigens: Een snelle blik op de invoereisen van het desbetreffende land leert welke inentingen voor de hond vereist zijn. Het duurt soms enkele weken voordat de volledige vaccinatiebescherming is bereikt. Daarom is het belangrijk om je vroegtijdig te informeren.

Tekst: Melanie Bäumel-Schachtner e.a.| Foto’s: Arco Bildagentur, Shutterstock (11)

Als je een hond hebt, wil je het liefst niet zonder je viervoeter op vakantie.

Maar een reis met een hond moet goed worden voorbereid en gepland..

Wanneer de beslissing is genomen en jij met je hond op vakantie gaat, moet je aan veel dingen denken. Alleen met een complete paklijst heb je echt alles bij je wat je hond nodig heeft op vakantie.

Zorg er ook voor dat je je paklijst voor je vakantie met je hond aanpast aan de bestemming. Ga je naar het strand, de bergen of een winterwonderland? Neem dan de juiste uitrusting mee.

Alleen als je alles bij je hebt, kunnen jullie optimaal van jullie vakantie genieten.

Gezondheidstips en -weetjes Vakterm Dog BMI Zo ziet een een hond met een ideaal gewicht er normaal gesproken uit: - Lichte vetkussentjes zichtbaar op buik en billen.

- Ribben niet zichtbaar, maar gemakkelijk voelbaar met lichte druk tegen de ribbenkast.

- Van bovenaf gezien is een taille zichtbaar.

Het berekenen van een BMI (Body Mass Index) bij een hond en daaruit afleiden of hij al dan niet te dik is, is niet zo eenvoudig. Dat komt omdat de formules geen rekening houden met de verschillen tussen de afzonderlijke rassen en leeftijden van de hond. Ook kunnen uit de berekende waarden geen conclusies worden getrokken over het vet- en spiergehalte van de hond. Een formule die een eerste aanwijzing kan geven of een hond al dan niet te zwaar is, is de zogenaamde gewicht-hoogteverhouding. Deze berekent de verhouding tussen gewicht en hoogte (schouderhoogte).

Kijk eens op: cooperpetcare.com/ nl/hond-bmi-calculator/

Symptomen van een maagtorsie Er is geen tijd te verliezen met een maagtorsie, daarom is het belangrijk om de symptomen tijdig te herkennen.

Symptomen van maagtorsie bij honden kunnen zijn: - De hond wordt onrustig, verandert mogelijk van houding tussen staan, liggen en lopen.

- De hond probeert te braken maar kan dat niet.

- De hond kwijlt.

- De pols van de hond is verhoogd.

- De hond heeft moeite met ademhalen.

- De buik van de hond blaast in de loop van de tijd steeds meer op en wordt harder.

- De hond kan de 'bidhouding' aannemen: hij gaat met zijn voorpoten naar beneden en met zijn achterpoten omhoog.

- Het slijmvlies van de bek is bleek.

Hoe meer tijd er verstrijkt, hoe erger de toestand van de hond wordt. Eerst is hij onrustig en hijgt hij, dan wordt hij apathisch en zwak. Als er niets wordt gedaan, kan hij op een gegeven moment niet meer rechtop zitten, zakt hij in elkaar, blijft hij in zijligging liggen en krijgt hij een fatale circulatieshock.

Bij twijfel: Bel meteen de dierenarts!

ANTWOORD OP HONDENVRAGEN

Waarom is chocolade giftig voor honden?

Zeer geliefd bij ons - absoluut taboe voor de hond! De stof theobromine in cacao is giftig voor onze viervoeters. Een hond die chocolade heeft gegeten krijgt vaak last van rusteloosheid, diarree, braken en een

verhoogde polsslag. In noodgevallen kunnen toevallen en zelfs ademhalingsstilstand optreden.

Vooral bij puppy's en kleine hondenrassen kunnen kleine hoeveelheden chocolade al levensbedreigend zijn.

Heb jij deskundig advies nodig? Schrijf ons! redactie.hvd@vipmedia.nl

Juni 2023 / Hart voor Dieren 23

Raadgever Kat

Voor- en nadelen Droogvoer ⊕ bederft niet ⊕ kan aangheboden worden als ‘werkvoer’ in voerpuzzels e.d. ⊕ m inimaliseert tandplak ⊝ energiedichtheid verhoogt risico op overgewicht ⊝ hoger aandeel koolhydraten ⊝ geringere vochtopname Natvoer ⊕ komt qua vochtgehalte overeen met een natuurlijke prooi ⊕ koolhydraatgehalte lager dan in droogvoer, maar nog steeds hoger dan in natuurlijke prooien ⊝ bederf begint vanaf het moment van opening van een verpakking ⊝ meer plaquevorming op het gebit

24 Hart voor Dieren / Juni 2023

Nat- of droogvoer Wat is gezonder?

Moeten katten droogvoer krijgen? Of is het beter om ze natvoer te geven? Een actueel onderwerp waarover elke katteneigenaar wel een mening heeft.

D

e basisvraag ‘droogvoer of natvoer?’ is het onderwerp van veel verhitte en soms onobjectieve discussies, vooral op internetfora. Maar het loont om deze vraag op een meer gedifferentieerde en misschien ook een beetje pragmatische manier te bekijken, niet alleen wat betreft ingrediënten en consistentie, maar ook wat betreft voedingsstrategie.

Basisbehoefte van een kat De kat is een zuivere carnivoor - in feite is hij, afgezien van de fret, het enige zuiver carnivore dier dat gedomesticeerd is. Vlees is een hoogwaardig voedsel, en in tijden van nood werden huisdieren eerder met restjes gevoerd dan met waardevolle eiwitten. De kat echter was - en is tot op zekere hoogte nog steeds - zeer goed in staat zichzelf van hoogwaardig eiwit te voorzien. En hij heeft zijn plaats als huisdier van de mens als het ware verdiend door zijn efficiënte jacht op muizen en ratten. Naast muizen eten katten ook andere kleine dieren die eerder doorgaan voor snacks dan voor echte maaltijden.

Muizen en andere prooien bevatten veel eiwitten en vet, maar slechts weinig kool-

hydraten, en zijn bovendien sappig. Katten halen een groot deel van hun vochtbehoefte uit hun prooi. Mede daarom drinken ze van nature weinig water.

Kant-en-klaar voer in plaats van muizen Maar sinds de kat in onze appartementen en huizen is gaan wonen en niet meer zelf voor zijn eten kan jagen, is hij meestal aangewezen op kant-en-klaar kattenvoer. Dat bestaat niet uit muizen, en was tot enkele tientallen jaren geleden zelfs alleen nog maar gericht op de behoeften van de hond.

Kant-en-klaar kattenvoer bestaat uit een veel groter aandeel koolhydraten en minder eiwitten dan de gebruikelijke prooi.

Welke betekenis deze verschoven profielen van basisvoedingsstoffen eigenlijk hebben voor de kat is steeds weer het onderwerp van wetenschappelijk onderzoek, en nog steeds is er weinig definitief bewezen. Wat wel duidelijk is, is dat de levensverwachting van katten de laatste jaren enorm is toegenomen, en dit kan ongetwijfeld niet alleen worden toegeschreven aan een betere gezondheidszorg, maar ook aan een goede voeding.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 25

Raadgever Kat

Levers van kalfsvlees, rundvlees en gevogelte zijn vitaminebommen. Omdat een teveel aan lever op den duur ziek kan maken, mag de kat maximaal 1,5 gram lever per kilogram lichaamsgewicht per dag krijgen.

Slechts weinig katten moeten nog jagen voor hun voedsel.

Te zware katten Helaas heeft zich in dezelfde periode een ander probleem als een epidemie ontwikkeld: obesitas en, als gevolg daarvan, diabetes mellitus. Nu zou het gemakkelijk zijn om te zeggen: “Oké, de vele koolhydraten, vooral in droogvoer, zijn de oorzaak.” Maar de stofwisselingssituatie van de kat is niet zo eenvoudig. Diabetes bij katten is bijna altijd een gevolg van overgewicht (net als type II bij mensen) en studies hebben aangetoond dat het niet uitmaakt waardoor de kat overgewicht heeft gekregen.

Een hoog vetgehalte in plaats van een te hoog koolhydraatgehalte veroorzaakt nog sneller overgewicht.

Toch wordt hier één van de belangrijkste punten van kritiek op droogvoer duidelijk: het risico dat een kat overgewicht ontwikkelt, wordt aanzienlijk verhoogd door energierijk droogvoer.

Een kat die gemiddeld tien brokjes per dag meer eet dan hij nodig heeft, zal in een jaar tijd twaalf procent in gewicht toenemen.

Dit wordt nog eens verergerd doordat de kat vaak weinig wil drinken om het verschil in vochtgehalte van droogvoer ten opzichte van de basiswaterbehoefte volledig te compenseren. Dit verhoogt voor sommige katten ook het risico van kristal- en steenvorming in de urinewegen. Het risico hierop kan echter worden verminderd door te zorgen voor een aantrekkelijk en gevarieerd 26 Hart voor Dieren / Juni 2023

wateraanbod, bijvoorbeeld door middel van drinkfonteinen.

Spelen met het eten Nu we alles op een rijtje lijken te hebben, is er nog een ander criterium dat aanzienlijk bijdraagt tot het welzijn van de kat: namelijk de kleine snackmaaltijden die steeds vers worden bereid en gedurende de dag en nacht worden gegeten. Katten zijn fysiek niet uitgerust voor twee grote maaltijden per dag, zoals honden. Het aanbieden van natvoer in maaltijden van 25 gram vers om de twee uur is slechts in enkele huishoudens realistisch: natvoer

Katten moeten worden gewogen (boven).

Plaats waterbronnen uit de buurt van het voer (rechts).

bederft binnen enkele uren en is dan alleen interessant voor vliegen. Hier komt droogvoer weer om de hoek kijken, dat het voeren sterk vereenvoudigt en ethologisch geschikt is voor katten.

Droogvoer blijft ook na uren nog steeds aantrekkelijk en kan dus altijd worden aangeboden. Maar let op: droogvoer mag alleen als ‘werkvoer’ voor de kat beschikbaar zijn en niet 24/7 in het bakje liggen. Werkvoer betekent dat de kat altijd de mogelijkheid heeft om iets te eten, maar dat hij er tijd en werk in moet steken.

Conclusie: het voeren herleiden tot de vraag naar uitsluitend droog- of natvoer geven, doet geen recht aan de eisen van een snack-etende kleine carnivoor als de kat. Droogvoer ja, maar niet 24/7 uit de bak en alleen als ervoor gewerkt wordt.

Houd je kat gezond & fit Urine-incontinentie Na een ongeval met letsel in het bekkengebied kan de functie van de blaas uitvallen. Dit is het geval wanneer de zenuwen die de blaasfunctie regelen, beschadigd zijn.

In de regel kunnen katten met een dergelijke beschadiging hun blaas niet meer vrijwillig legen.

De blaasspieren zijn verlamd en de blaas vult zich voortdurend tot de druk zo groot wordt dat de urine er gewoon uit lekt.

Draaireflex Katten zijn van nature geboren acrobaten. De zogenaamde draaireflex zorgt ervoor dat zij zich zelfs in vrije val vanuit rugligging in een oogwenk kunnen omdraaien en hun lichaam en alle vier de poten in de juiste landingspositie kunnen brengen. Er is echter een bepaalde afstand nodig voor het succesvol richten van het lichaam van de kat in vrije val: een val van geringe hoogte, ongeveer onder de twee meter, kan de kat veel ernstiger verwonden dan een val van een grotere hoogte. Vooral kittens, die afstanden en spronghoogtes nog niet goed kunnen inschatten, lopen het risico te vallen tijdens het spelen en ravotten. Daarom moeten alle klim- en uitkijkpunten goed worden beveiligd.

Kattenluikjes Met een kattenluik bepaalt je kat zelf wanneer hij naar binnen en naar buiten gaat. Ideaal om je huistijger wat meer vrijheid te geven. Maar wanneer kies je voor een kattenluik met chip en wat voor soort luikjes zijn er nog meer? Tips voor de keuze en het plaatsen van een kattenluikje in een deur of glas: scan de QR-code.

Over die vervelende kraag Een kraag bij een kat dient als bescherming na een operatie of bij een verwonding. De wond moet schoon worden gehouden om te voorkomen dat er bacteriën binnendringen. Het aanbrengen van een pleister of verband bij katten is vaak moeilijk. Het is meestal stressvol voor de kat om een kraag te moeten dragen. Dit is echter vaak essentieel na een operatie of verwonding om de wond te laten genezen en infectie te voorkomen. Het dragen van een kraag kan echter gemakkelijker worden gemaakt voor de kat: • Gebruik een goed passende kraag van de juiste maat.

• Zorg ervoor dat de kat ongehinderd kan eten, drinken en slapen.

• Leid je kat af door met hem te spelen.

Droog neusje De neusafdruk van een kat is net zo individueel als onze vingerafdruk. Wat alle kattenneuzen echter gemeen moeten hebben, is dat ze vochtig en koel zijn. Als de punten van de neus droog, gebarsten of korstig zijn, kan het zijn dat de vochtbalans van je kat verstoord is.

In dat geval moet hij meer drinken.

Verblijven op droge plaatsen kan het uiterlijk van de neus ook beïnvloeden. Ook kan er sprake zijn van een huidziekte. Het beste is om naar de dierenarts te gaan en de neus te laten onderzoeken.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 27

Tekst: Sabine Schroll (dierenarts) e.a. | Foto’s: Adobe Stock, Shutterstock (16)

VAKBEGRIP

Raadgever Kleindier

Sappig en groen Bij deze aanblik krijgen veel knaagdieren lekkere trek.

5 tips voor een

verse snack Sappige groenten en fruit zijn gezonde traktaties voor veel kleine huisdieren, maar niet voor allemaal. Lees hier waar je rekening mee moet houden voor een geschikte voeding.

28 Hart voor Dieren / Juni 2023

O

m te beginnen meteen maar een bezuinigingstip: Veel klanten verwijderen in de supermarkt direct het groen van koolrabi, wortels of bloemkool en laten het vervolgens liggen. Meestal kun je deze groente meenemen als je erom vraagt - en er zijn nu zelfs (super)markten waar speciaal voor dit doel dozen worden neergezet met het bordje ‘diervoederdoos’, waaruit je zelf kunt pakken. Over het algemeen is het altijd goedkoper om seizoensgebonden en regionale groenten en fruit te kopen, dit geldt zowel voor huisdieren als voor mensen. Er zijn ook leuke sites op internet voor eigenaren van kleine huisdieren met checklists van welke groente je per seizoen in het wild kunt plukken voor de kleintjes. Het is de moeite waard om wat rond te neuzen.

In principe is vers voedsel niet alleen erg populair onder dieren, het is ook gezond en mag niet ontbreken in een evenwichtige voeding. Natuurlijk zijn er, afhankelijk van de soort, verschillende aspecten waarmee rekening moet worden gehouden.

2 Chinchilla’s Chinchilla’s moeten voorzichtig zijn met vers voedsel. Ze komen uit een droog, kaal gebied waar van nature geen fruit of groenten zijn en hun (doorgaans gevoelige) spijsvertering is daarom niet gewend aan dergelijk voedsel. Het kan echter langzaam worden geïntroduceerd door vers groen voedsel te gebruiken, zoals gras en weidekruiden. Pas als ze dit zonder problemen verdragen kun je ze een stukje fruit of groente aanbieden, maar bij voorkeur alleen bladgroenten. Voor fruit zijn appels of bessen geschikt (in zeer kleine hoeveelheden, want chinchilla’s verdragen suiker ook niet goed). Geef ze geen citrusvruchten.

1 Cavia’s Een echte delicatesse voor cavia’s is paardenbloem. Dit is praktisch omdat het veel voorkomt en zelfs mensen zonder botanische kennis het gemakkelijk kunnen herkennen. Het beste is om het niet vlak naast een drukke weg (uitlaatgassen) te plukken, of in een park of een grasveld waar veel honden zich ontlasten. En heel belangrijk: je moet paardenbloemen niet lange tijd bewaren. Het beste is om ze na het plukken meteen te voeren. Ga in de lente en vroege zomer dus gewoon lekker vaak wandelen en plukken.

Komkommer is een geweldige frisse boost in de zomer omdat het veel water bevat en dus helpt om de cavia gehydrateerd te houden. Schil en zaden - alles mogen ze eten. Het is het beste om biologisch te kopen en de komkommer goed te wassen voor gebruik.

Cavia’s mogen twee tot drie keer per week komkommer hebben, vooral in de zomer genieten ze daar extra van.

struiken - groenvoer moet samen met hoogwaardig hooi het hoofdbestanddeel van de voeding van het konijn vormen. Voor hen speelt groen een belangrijkere rol dan een specifieke groente en/of fruit. Groenten kunnen echter wel als vers voer worden aangeboden, bij voorkeur groenten met een hoog watergehalte (wortelen, venkel, spinazie, rode en gele paprika’s).

Fruit kan van tijd tot tijd een welkome traktatie zijn, maar alleen in beperkte hoeveelheden. Gedroogde vruchten of groenten mogen niet aan konijnen worden gegeven omdat ze opzwellen in de maag en de maag kunnen overbelasten.

3 Ratten

5 Hamsters

Ratten zijn dol op fruit en dat moet dan ook op hun dagelijks menu staan.

Zeer geschikt zijn appels en peren, in kleine stukjes gesneden. Steenfruit bevat veel suiker en kan leiden tot spijsverteringsproblemen. Citrusvruchten bevatten veel zuur, wat de slijmvliezen van de rat kan irriteren. Als je iets exotischer wilt: bananen, meloenen en kiwi’s zijn ook te verteren voor ratten.

Maar blijf weg van papaja, lychee, mango, guave, physalis (goudbes) en granaatappel - daar kan het spijsverteringskanaal van de rat niet tegen.

Hamsters, vooral dwerghamsters, zijn in hun natuurlijke omgeving niet gewend aan een rijk dieet van allerlei soorten groenten en fruit. Toch mogen ze groenten, maar fruit moet je niet geven. De meeste dwerghamstersoorten lopen namelijk risico op suikerziekte, en dan is een suikerrijk dieet natuurlijk allesbehalve bevorderlijk voor hun geziondheid.

Sommige groenten zoals wortels en maïs bevatten ook veel suiker en moeten daarom absoluut worden vermeden. Komkommer, selderij, sla, groene paprika’s en courgettes daarentegen zijn dan weer wel geschikt voor op het menu van de hamster.

4 Konijnen De algemene regel voor konijnen is: alles wat groen is. Grassen, wilde kruiden, de bladeren van groenten, maar ook bladeren van bomen en

Juni 2023 / Hart voor Dieren 29

Voeding

Voedselallergie bij de hond Als voeding je hond ziek maakt, volstaat het meestal niet om van merk te veranderen. Steeds vaker reageren honden gevoelig op bepaalde voedingsbestanddelen.

30 Hart voor Dieren / Juni 2023

V

oedselallergieën zijn na omgevingsallergieën het meest voorkomend bij honden. Volgens een studie uit 2006 is voedselallergie verantwoordelijk voor ongeveer 10% van alle allergische huidaandoeningen bij honden. Voedselallergie is echter zeer moeilijk te diagnosticeren, zodat het werkelijke aantal getroffen honden sterk uiteenloopt. Voedselallergieën kunnen daarnaast gemakkelijk worden verward met voedselintolerantie.

Bij een allergie is altijd het immuunsysteem betrokken. Bij een intolerantie kunnen verschillende factoren de oorzaak zijn van een reactie, zoals verkeerde voeding, bedorven of verontreinigde voeding, andere aandoeningen zoals darmziekten, enz. Terwijl een intolerantie meestal onmiddellijk na inname van de stof optreedt, kan een allergische reactie ook later optreden. In de meeste gevallen treden allergische reacties binnen 4 tot 24 uur na het eten van bepaalde voedingsmiddelen op.

Hoe wordt een voedselallergie aangetoond?

Een allergie gaat gepaard met terugkerende symptomen. Het lichaam reageert op elk contact met het allergeen (de stof die de allergische reactie opwekt) en de dosis is niet belangrijk. Als de hond een allergie voor rundvlees heeft ontwikkeld, zal hij reageren op elk voedsel dat rundvlees bevat. Dit is anders dan bijvoorbeeld bij lactose-intolerantie, waarbij de reactie pas optreedt boven een bepaalde hoeveelheid.

Net als voor mensen bestaan er ook voor honden bepaalde testprocedures, zoals een bloedtest of een huidtest voor de diagnose van een allergie. Deze tests zijn echter niet 100% betrouwbaar en bieden slechts een indicatie. Alleen als het resultaat negatief is voor een bestanddeel, is dit onomstotelijk bewezen. Daarom is het uitsluitingsdieet nog steeds de

Een bloedtest kan uitwijzen of er sprake is een voedselallergie, maar deze is niet altijd 100% betrouwbaar.

meest betrouwbare testmethode voor een voedselallergie. Of de hond aan een voedselallergie lijdt, kan worden vastgesteld door een combinatie van observatie, een allergietest en het uitsluitingsdieet.

Hoe werkt het uitsluitingsdieet?

Het uitsluitingsdieet zal de componenten identificeren die door het immuunsysteem van de hond worden geclassificeerd als allergenen. Bij het uitsluitingsdieet wordt de hond eerst gedurende enkele weken gevoerd met een eiwitbron die hij nog nooit eerder heeft gegeten. Dit gebeurt met ongebruikelijke vleessoorten zoals schapen- of struisvogelvlees.

Vroeger werd hiervoor vaak paardenvlees gebruikt, maar omdat het inmiddels zo vaak in hondenvoeding voorkomt, hebben de honden het meestal al eerder gegeten. Na enkele weken waarin de hond symptoomvrij blijft, kun je geleidelijk andere voedingsbestanddelen introduceren en de reactie daarvan op je hond testen.

Nieuwe componenten mogen echter pas worden getest als de reacties op andere volledig zijn verdwenen.

Op die manier kun je alle voedingsmiddelen identificeren en uitsluiten waarop de hond allergisch reageert.

De duur van het uitsluitingsdieet hangt mede af van de symptomen.

Risicofactoren voor allergieën ▶ Verkeerde voeding ▶ Veelvuldig medicijngebuik (zoals antibiotica) ▶ Pathogene bacteriën, schimmels, virussen, enz. ▶ Milieutoxines ▶ Stress ▶ Aandoeningen van o.a. de lever of alvleesklier

Symptomen van de huid, zoals jeuk of puistjes, laten veel langer op zich wachten dan symptomen die zich via het spijsverteringskanaal openbaren.

Een belangrijk onderdeel van het uitsluitingsdieet moet ook een voedingsdagboek zijn. Enerzijds worden daarin de voedingsbestanddelen geregistreerd, anderzijds krijgt men een goed overzicht van de verschillende symptomen die worden uitgelokt.

Bij een uitsluitingsdieet kan natuurlijk niet worden vastgesteld of het immuunsysteem daadwerkelijk een rol speelt. In de praktijk is deze omstandigheid echter verwaarloosbaar.

De therapeutische aanpak blijft hetzelfde: de diervoeders die de reacties veroorzaken moeten in de toekomst worden vermeden.

Hoe ontstaat een allergie en waar wordt het door verergerd?

Een voedselallergie wordt meestal veroorzaakt door eiwitten in het voedsel. Het immuunsysteem classificeert onschadelijke stoffen ten onrechte als een gevaar en bestrijdt ze.

Meestal gaat het om voedseleiwitten die onvoldoende verteerd zijn en via het darmslijmvlies in de bloedbaan terecht zijn gekomen. Een reden hiervoor kan een darmslijmvlies zijn dat niet meer intact is, bijvoorbeeld door een chronische ontsteking in het spijsverteringskanaal of een onjuiste toevoer van belangrijke voedingsstoffen naar het darmslijmvlies. Ook de langdurige inname van te grote hoeveelheden eiwitten of een lagere enzymatische afbraak van eiwitten Juni 2023 / Hart voor Dieren 31

Zwelling, een rode huid, jeuk en dergelijke zijn tekenen van een mogelijke allergie.

kan allergieën in de hand werken.

Ook wordt vermoed dat er bij de getroffen honden een regulatiefout aanwezig kan zijn, die leidt tot een overmatige reactie.

Sommige hondenrassen kunnen een genetische aanleg voor allergieën hebben. Deze rassen kunnen dus een grotere kans hebben om allergieën te ontwikkelen. Dit zou onder meer het geval zijn bij Labradors, Golden Retrievers, Duitse herders, sommige soorten Terriërs, Bulldogs en Chihuahua’s.

De meest voorkomende allergenen bij honden zijn rundvlees, soja-eiwit, koemelk, vlees van gevogelte, tarwe en maïs. Uiteindelijk kan de hond echter een allergie ontwikkelen voor elk ingrediënt dat hij regelmatig eet.

Hoe voer je een hond met een voedselallergie?

Tekst: Anke Job (voedingsdeskundige) | Foto’s: Shutterstock

Zodra het allergeen of de allergenen (de hond kan immers allergisch zijn voor verschillende bestanddelen) zijn geïdentificeerd, moeten zij uiteraard consequent uit de voeding worden verwijderd. Zoals eerder gezegd, moeten de allergenen strikt worden vermeden, omdat zelfs de kleinste

Mogelijke symptomen een voedselallergie ▶ Diarree ▶ Braken ▶ Winderigheid ▶ Jeuk ▶ Puisten, roodheid, eczeem ▶ Zwellingen ▶ Tranende ogen

32 Hart voor Dieren / Juni 2023

hoeveelheid al symptomen kan kan duidelijk worden afgelezen wat uitlokken. Het is het beste om een het blik of de zak brokken bevat. In of twee eiwitbronnen te kiezen die ernstige gevallen kunnen gehydrolyde hond wel goed verdraagt. Als je seerde voeders worden gebruikt. voor je hond kookt of barft, is dit vrij Gehydrolyseerd hondenvoer bevat eenvoudig. eiwitten waarvan de moleculen door Als je jouw hond kant-en-klaarvoer middel van hydrolyse zijn afgebroken geeft, moet je in de toekomst wat tot kleinere componenten. Door de exacter gaan kijken en opletten. Vaak afbraak is het lichaam van de hond staat er bijvoorbeeld ‘Menu Horse’ niet meer in staat om de eiwitten in op de voorkant van het voerblik, zijn voeding te herkennen als vreemwat suggereert dat het blik alleen de en potentieel allergene stoffen. paardenvlees bevat. Dit is echter niet noodzakelijkerwijs het geval.

Vergeet de snacks niet!

Zelfs als het blikje 4 % paardenvlees bevat, kan het blik al de vermelding Vergeet niet de traktaties die de hond ‘Menu Horse’ dragen. Een blik op de tussen de maaltijden door krijgt. Nalijst van ingrediënten is dus absotuurlijk is het ook belangrijk om luut noodzakelijk om vast te ervoor te zorgen dat de stellen welke vleessoorten snacks geen allergenen erin zitten. Het kan ook bevatten. Een nauwAls de hon zijn dat de diersoort keurige blik op de d blikvoer krijgt, kun helemaal niet is ingrediëntenlijst is hondenkoe je daar ook kjes van ba gespecificeerd en daarom een must. kken.

Leg het bli kv dat alleen de term Aangezien allerhoopjes op oer in kleine een bakpla at en ‘vlees en dierlijke genen meestal bak het ge durende 30 -45 bijproducten’ wordt voedingseiwitminuten o p 180 grad en. vermeld. Dergelijke ten zijn, kan het blikken moeten ook in ook nuttig zijn om het schap blijven staan. veganistische snacks Als op de verpakking ‘ente geven. kelvoudig eiwit’ staat, kun je ervan uitgaan dat het slechts één eiwitbron bevat, namelijk vlees. Zo kun je de bestanddelen kiezen die jouw hond goed verdraagt.

Zogenaamde hypoallergene voeding is vaak het meest geschikt.

Deze bevatten slechts één of twee aangegeven eiwitbronnen, alsmede enkele andere bestanddelen (bijvoorbeeld aardappelen) en noodzakelijke voedingsstoffen (vitaminen en mineralen). De voeders zijn geëtiketteerd als hypoallergeen en aan de vermelding

Tip:

Bepaalde rassen, waaronder de Golden Retriever, zouden genetisch gevoelig zijn voor allergieën.

ALTIJD AAN JE ZIJDE

O f het nu gaat om het ontdekken van de nieuwste winkels in de plaatselijke hoofdstraat, een lang weekend weg of een wandelvakantie in de heuvels en bergen - het verkennen van nieuwe plaatsen en het vinden van ongekende wegen is een passie die jij en je hond delen.

Daarom geef je Celtic Connection Holistic Pet Food.

Want Celtic Connection geeft je hond niet alleen de natuurlijke, op vlees gebaseerde voeding en functionele kruiden die zijn lichaam nodig heeft om sterk te blijven, maar bevat ook glucosamine, chondroïtine en MSM om je hond actief te houden en zijn gewrichten te ondersteunen.

Zodat jullie samen nieuwe avonturen kunnen blijven beleven, voor nog vele jaren.

Graan- en Glutenvrij - Hypoallergeen - 100% Human-Grade Quality (HGQ) Ingrediënten - Unieke Gepatenteerde ‘Single Source Protein Philosophy’ - Bevat Zowel Vers als Gedehydrateerd Vlees - Met Therapeutische Hoeveelheden Functionele Kruiden - Toegevoegde Glucosamine, Chondroïtine en MSM voor Comfortabele Gewrichten - Zachtjes Gestoomkookt - Door Dierenarts Aanbevolen - Ideaal voor Honden met Huid- of Spijsverteringsproblemen - Geformuleerd voor Alle Levensfasen - 100% Biologisch Afbreekbaar en Recyclebare Verpakking

MADE FOR PEOPLE WHO LOVE THEIR DOG WWW.CELTICCONNECTION.EU

Quiz

Test je kennis van mooiweerhonden Honden uit Afrikaanse landen kunnen onze winters wel aan, al genieten ze er meestal niet van. Weet jij waar deze knappe viervoeters oorspronkelijk vandaan komen?

Marokko A

1

2

3

4 34 Hart voor Dieren/Juni 2023

5

D

Egypte B

Mali

C

Nigeria

7 F

Ethiopië 8 E

Congo

Zambia G H

Zimbabwe

J

Madagaskar

I

6

Zuid-Afrika Kijk op de volgende bladzijde voor de uitslag ▷

1I

2A

3E

De Boerboel uit Zuid-Afrika Dit familielid van de Mastiff die de Britten fokten, is een echte krachtpatser. ‘Boerboel’ betekent echter een boerderijhond van onzekere oorsprong.

De Sloughi uit Marokko De kortharige windhond is genetisch verwant aan de Saluki, maar deze laatste komt oorspronkelijk uit Saoedi-Arabië.

De Basenji uit de Congo Ondanks zijn bescheiden lichaamsbouw is dit ‘kleine wilde ding uit de rimboe’, zoals zijn naam vertaald luidt, een fanatieke jager.

Had jij het het bij het juiste eind?

5J

De Rhodesian Ridgeback uit Zambia Wie hier H = Zimbabwe heeft aangekruist, heeft ook geen ongelijk. Rhodesië bestaat in naam tegenwoordig niet meer als staat.

Deze quiz was lastig, want je vindt meer landen dan rassen op de kaart en sommige landen hebben hun naam veranderd.

De Coton de Tuléar uit Madagaskar Uit de Bichons die door Franse soldaten naar het eiland werden gebracht, is deze pluizige wattenbol geëvolueerd.

6D

7H

8B

De Faraohond uit Egypte?

Hoewel hij fenotypisch gelijk is aan de oude Egyptische honden, wordt het ras toegeschreven aan Malta.

De Afrcanis uit Zimbabwe De Africanis komt uit Zimbabwe. Niet te verwarren met de Afrikaan; een overkoepelende naam voor alle inheemse honden van Zuid-Afrika.

De Azawakh uit Mali De windhond uit de Azawakh-vallei reist nog altijd met de Toeareg mee als jachtkameraad. De nomaden fokken dit ras ook.

36 Hart voor Dieren/Juni 2023

Foto’s: Adobe Stock, Shutterstock (12) Illustraties: Shutterstock

4G

© Mariska van Dijk

Met uitsterven bedreigd. © Loulou Beavers

Help us to save tHe big cats. © Natasja de Bruin

Kijk op stichtingspots.nl hoe u kunt helpen.

Verzorging

Tanden & oren Maak de oren schoon

De oren van de hond zijn van nature goed beschermd. Toch verzamelt er zich soms een ongewenste gast of rommel in de oorschelp en de externe gehoorgang.

H

ondenoren kunnen zich in alle denkbare richtingen bewegen, zelfs apart van elkaar.

Ze kunnen recht omhoog staan, slap naar beneden hangen of half rechtop staan. De oren kunnen geluiden opvangen van tot wel 50.000 hertz, een frequentie waarvan wij mensen alleen maar kunnen dromen. Dit zorgt voor een stabiel evenwicht van een hond.

Met hun oren kunnen honden zelfs

38 Hart voor Dieren / Juni 2023

‘praten’ omdat hun stand de huidige stemming van de viervoeter aangeeft.

Daarom is het zelfs nog belangrijker om de oren van je hond gezond en schoon te houden. Gelukkig wordt een groot deel hiervan door het oor zelf geregeld: oorsmeer houdt stof en vuil weg van het binnenoor en zorgt ervoor dat dit migreert naar het buitenoor, zodat het kan worden weggewerkt wanneer een hond met zijn kop schudt.

Dit hoort niet in het oor Als er dikke bruine aanslag in het oor zit, kan dat wijzen op oormijt. Je kunt dit bestrijden met een antiparasiticum van de dierenarts. Bij honden met hangoren bestaat het risico dat bacteriën, gisten en schimmels sneller in het oor groeien door het warme, vochtige milieu. Deze honden schudden vaak hun kop in een bepaalde richting, ze krabben zich voortdurend en er komt een onaangename geur uit hun oren.

Otitis (oorontsteking) kun je niet zelf behandelen, het moet behandeld worden door een dierenarts.

Fotos: Shutterstock

Gezonde oortjes

Gebruik een zaklamp om de binnenkant van de oorschelp te belichten: als de huid lichtroze kleurt, er geen onaangename geur is en je geen of heel weinig smeer op de schelp kunt bespeuren, is alles in orde. Geelachtige of bruine verkleuring daarentegen wijst erop dat de schelp zich onvoldoende heeft gereinigd of dat er te veel oorsmeer wordt geproduceerd. Hoe donkerder de kleur, hoe meer vuil. Bij honden met veel haargroei komen stof- en vuildeeltjes vaak in de schelp terecht en blijven daar plakken. Het is dan nodig om de oren schoon te maken. Je kunt hiervoor speciale oorreinigingsdoekjes gebruiken, die al gedrenkt zijn in reinigingslotion.

Ook zijn er lotions die je rechtstreeks in het oor kunt druppelen. Na het aanbrengen van de lotion masseer je voorzichtig de oorschelp zodat de lotion goed verspreid wordt. Verwijder vervolgens de reiniger samen met het vuil en eventuele smeer met een zachte katoenen doek of een pluisvrij wattenschijfje. Controleer ten slotte het oor nogmaals met de zaklamp.

Dikke knopen Vooral langharige honden hebben vaak issues met hun oren. Door de vele bewegingen van de oorschelpen klonteren de fijne haartjes samen tot dikke knopen. In milde gevallen kunnen deze met de vingers worden ontward en vervolgens uitgekamd. Als dit niet meer mogelijk is, kun je ze voorzichtig wegknippen. Als je de oren van jouw hond eenmaal per week controleert, kun je onzuiverheden en klitten in een vroeg stadium opsporen. Te veel hygiëne verstoort het natuurlijke proces van de oren en is zelfs contraproductief. Gebruik nooit wattenstaafjes; die kunnen het binnenoor ernstig beschadigen én je duwt oorsmeer zo dieper de gehoorgang in. Honden met amper behaarde,

intact zijn en bij honden die eenmaal zo’n necrose gehad hebben is de kans groot dat het vaker terugkomt.

Zelfgenezing door pleisters

hangende oren zijn soms vatbaar voor oorrandnecrose. Hierdoor veranderen de bloedvaten aan de randen van de oren, ze drogen uit of ze kunnen zelfs scheuren. Bij tijdig ingrijpen vernieuwen de dode cellen zich weer. Het duurt lang voordat de oorranden weer volledig

Zodra de dierenarts necrose heeft vastgesteld, is het belangrijk de oren te beschermen tegen verdere prikkeling, zoals voortdurend krabben. De dierenarts heeft speciale pleisters die hiervoor zeer geschikt zijn. Ze worden op maat geknipt en aangebracht op de eerder schoongemaakte wonden.

Zo kunnen de wonden genezen en de cellen zich vernieuwen. In ernstige gevallen behandelt de dierenarts de wond met antibiotica en bloedversterkende middelen.

Vieze lucht Het ruikt hier naar natte hond!

GOED GEBIT Goede tanden hebben tijd nodig Het gebit van de hond is in het begin nog zacht en kwetsbaar. Pas als hij vier jaar oud is, is het gebit hard, volgroeid en bestand tegen invloeden van buitenaf.

Voor die tijd moet je: • je hond geen zware gewichten laten dragen; • je hond niet op stokken of stenen laten bijten (later liever ook niet); • geen gedroogde huiden of pezen als kauwspeelgoed gebruiken; • geen geweien of hoeven als kauwspeelgoed aanbieden; • n iet met gecoate tennisballen spelen.

Vergeet niet dat als één tand eenmaal beschadigd is, de hond deze zal ontlasten en de anderen zal overbelasten waardoor deze ook beschadigd kunnen raken.

Veel honden verspreiden de typische hondengeur als ze buiten in de regen zijn geweest of terugkomen van een zwemavontuur. Meestal gaat het hierbij om rassen met een dichte ondervacht die zich niet helemaal droog kunnen schudden.

Warmte in huis versterkt de geur. De oorzaak is de stofwisseling. Het haar van elke hond wordt beschermd door een laagje talg, dat helpt tegen uitdroging, extreme temperaturen, binnendringende ziektekiemen en tegen sneeuw en regen. Als de vacht vochtig of nat wordt, stimuleert dit de productie van talg, dit is de vieze geur die honden dan met zich meedragen. Je kunt dit tegengaan door de hond goed af te drogen, wat nog niet zo eenvoudig is met een dichte ondervacht. Als de hond het tolereert, is een haardroger ook een optie. En als het weer goed is kan de hond lekker buiten opdrogen. Wassen/baden is overigens geen optie, want dat zal de talgproductie aansporen.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 39

Service

Vraag & Antwoord In deze rubriek beantwoorden de experts van Tinley Gedragstherapie lezersvragen over huisdieren.

Krabben aan de bank - hoe leer je dat af?

Eerder in Hart voor Dieren heeft een artikel gestaan met tips voor krabben aan de bank. Alle tips hebben wij uitgeprobeerd, maar onze oudste kat blijft maar krabben aan de bank. Er staan genoeg krabpalen en krabplanken, maar de bank blijft favoriet. Hoe kunnen we dat afleren?

Krabben is natuurlijk en instinctief gedrag voor een kat. Instinctief gedrag is niet af te leren, maar wel in andere banen te leiden.

Wat vervelend dat je kat de bank gebruikt om te krabben. Je schrijft dat je een mooie krabpaal hebt. Wat voor ons een mooie krabpaal is, is voor een kat niet altijd een geschikte krabpaal, of hij staat op de verkeerde plek. Het is van belang om een krabpaal te kopen die stabiel en groot genoeg is. Een kat gebruikt een krabpaal namelijk ook om zich eens lekker aan uit te rekken.

Misschien kun je een krabpaal plaatsen met stof die lijkt op de stof van de bank?

Omdat krabben natuurlijk gedrag is voor een kat kun je het niet afleren. Het is echter wel mogelijk je kat te leren een krabpaal te gebruiken. Je zet de krabpaal vlak bij de plek waar je kat nu krabt. Maak de krabpaal aantrekkelijk door er kattenkruid of valeriaan op te sprayen. Beloon je kat ook iedere keer als hij de krabpaal gebruikt. Maak de bank of het gedeelte van de bank waar hij nu aan krabt onaantrekkelijk, bijvoorbeeld door de bank strak te omwikkelen met plastic huishoudfolie.

Als je kat de krabpaal eenmaal goed gebruikt, kun je stapje voor stapje de krabpaal naar een plek in de kamer verschuiven die zowel voor jou als voor je kat acceptabel is. Daarna kun je de afdekking weer van de meubels verwijderen.

Controleer ook de nagels van je kat regelmatig. Wanneer je de nagels hoort tijdens het lopen, dan zijn de nagels te lang. Ga in dat geval de nagels van je kat knippen.

Veel succes met de uitvoering van mijn adviezen. Indien deze adviezen toch onvoldoende resultaat geven, adviseer ik je om een afspraak te maken met een Tinley-gedragstherapeut in jouw regio.

Marieke van der Burgt, Tinley-gedragstherapeut voor hond, kat en konijn

Heb je ook een vraag? Schrijf ons dan! redactie.hvd@vipmedia.nl

40 Hart voor Dieren / Juni 2023

WIST JE DIT? Giftige kamerplanten

Foto‘s: Shutterstock, Monique van der Voort

Aloë vera: Het sap uit de bladeren is giftig.

Klimop: Het blad en vooral de bessen zijn giftig.

Jadeplant: De bladeren zijn giftig.

Dieffenbachia: De gehele plant is giftig.

Philodendron: De gehele plant is giftig.

Drakenklimop: Het blad is giftig.

Vredespalm: Het blad is giftig.

Kamerpalm: Het sap is giftig.

Caladium: De bladeren zijn giftig.

Drakenplant: De bladeren zijn giftig.

Gatenplant: De bol en het sap zijn giftig.

Palmlelie: De vezels in de bladeren zijn giftig.

Bij sommige plantensoorten is de concentratie van de giftige stoffen hoger in bepaalde delen van de plant. Doordat de mate van giftigheid varieert, kan je kat grote hoeveelheden van het ene deel van de plant binnenkrijgen voordat je symptomen van vergiftiging ziet, terwijl een klein hapje van een ander deel dodelijke gevolgen kan hebben.

Symptomen vergiftiging kat door planten: zwelling, roodheid of jeuk aan de ogen of mond, braken, diarree, kwijlen, weinig energie en in elkaar zakken, onregelmatige hartslag, overmatig drinken en urineren en moeilijkheden met ademhalen of slikken.

Dé specialist in diergedrag

TE HUUR: VRIJST. 6 PERS. BUNGALOW

in mooi rustig park in de bossen van Winterswijk. Honden/huisdieren welkom, omheind terrein. www.bosvakantie.nl Wilt u meer weten?

Tel. 0543 - 515656 of g.overbekking@chello.nl

Hulp nodig bij probleemgedrag van uw hond?

Gedragsproblemen zijn vervelend maar gelukkig vaak oplos­ baar. Veel honden­ eigenaren gingen u voor en zijn tot hun tevredenheid geholpen met advies en begeleiding.

Uw advertentie hier?

Neem contact met ons op: lidy.verdoolaege@vipmedia.nl

www.tinleygedragstherapie.nl Tel 0900 20 20 653 Juni 2023 / Hart voor Dieren 41

Mens & dier

Wij zoeken een thuis!

In deze serie laten we je elke maand kennismaken met bewoners van dierenasielen en opvangcentra van stichtingen. Deze dieren wachten op een nieuwe eigenaar. Zie jij er eentje zitten?

Onno Onno (2) is een supervrolijk Keeshondje dat uit de intensieve fokkerij komt. Hij is bij vreemden eerst terughoudend, maar met een vriendelijk woord en wat lekkers kom je een heel eind. Onno heeft tijd en begrip

nodig om te aarden op een nieuwe plek. Hij is bij zijn pleeg zo goed als zindelijk en zoekt een baasje met een goed omheinde tuin. Hij is sociaal, lief met soortgenootjes en kan je beste vriend worden. Mocht je

serieuze belangstelling hebben voor Onno, stuur dan een mailtje naar info@dierenproject.nl waarin je jouw woon-, werk- en gezinssituatie vermeldt. Bij een mogelijke match volgt een kennismaking.

Contact Stichting Dier en Project Web www.dierenproject.nl Tel. 06-12 48 34 61

42 Hart voor Dieren / Juni 2023

Henkie

Shannah

Evie

Henkie is bij ons terechtgekomen, omdat haar eigenaar overleed. Zij keek in het begin de kat uit de boom, maar heeft zich inmiddels ontpopt tot een echte knuffelkont. Voor Henkie zoeken wij een niet al te druk thuis, dat is zij niet gewend.

Kinderen kunnen best, zolang ze maar wat ouder zijn.

Shanna is een gezellige dame die geschat is op ongeveer 1 jaar. We zoeken voor haar een huis met tuin en leuke bewoners met veel tijd want ze vindt het erg fijn om mensen om zich heen te hebben. Shanna is geen superknuffelkat, maar vind het lekker om een kriebel over haar kopje te krijgen en dan weer door te gaan.

Evie (9) is lieve en energieke dame, vocaal en charmant. Ze houdt erg van knuffelen en graven. Evie kan best luid zijn met haar geblaf als ze wat nerveus is. Ze is op zoek naar een rustig maar nog actief huishouden waar ze lekker kan knuffelen, spelen en ontdekken. Evie is niet gewend alleen thuis te zijn.

Contact Dierentehuis Alkmaar Web www.dierenbescherming.nl/ dierenasiel/dierentehuis-alkmaar

Contact Dierenasiel Vlaardingen E-Mail info.vlaardingen@dierenbescherming.nl

Contact Dierenasiel Utrecht Tel. 030-25 14 542 E-mail info@dierenasielutrecht.nl

5 redenen ...

Foto’s: privé

Hunter

Marieke

Cane Corse Hunter (7 mnd) heeft bij zijn vorige baasje basiscommando’s geleerd en is zindelijk. Hij is groot en ontzettend lomp in zijn spelen, maar wel vriendelijk. Het is een allemansvriend, leergierig, gevoelig en waaks.

We zijn voor Hunter op zoek naar mensen die bekend zijn met het ras en weten waar ze aan beginnen.

Marieke laat zich nog niet echt benaderen, maar wanneer we rustig tegen haar kletsen vindt zij dat wel erg gezellig. Ze heeft nog een lange weg te gaan, wellicht dat een andere jonge sociale kat in huis haar kan leren hoe leuk de mens kan zijn. Vooral is zij op zoek naar een plekje waar zij de tijd krijgt om te wennen en waar men van haar houdt.

Contact Dierenbeschermingscentrum Limburg E-Mail Limburg@dierenbescherming.nl

Contact Dierentehuis Alkmaar Web www.dierenbescherming.nl/ dierenasiel/dierentehuis-alkmaar

... voor de adoptie van een asieldier: 1. Je redt een leven. Een asieldier adopteren is niet één maar twee levens redden.

2. Je krijgt onvoorwaardelijke liefde.

3. Je verbetert je mentale gezondheid.

4. Je doet je kinderen plezier.

5. Je geeft het goede voorbeeld.

Heeft één van de hier gepresenteerde dieren je hart gestolen? Neem dan contact op met het desbetreffende dierenasiel. Het personeel zal je graag uitleggen hoe plaatsing in z’n werk gaat.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 43

Gezondheid

Zes mythes over wormen Er zijn veel fabeltjes over wormen bij honden. Als je je eigen gezondheid en die van je hond wilt beschermen, kun je beter afgaan op de wetenschap. Hier zijn de zes meest voorkomende mythes, wat erachter schuilt en de werkelijke feiten.

44 Hart voor Dieren / Juni 2023

O

p het internet worden verschillende bizarre middeltjes tegen wormen bij honden aangeprezen, verspreid en vervolgens als feiten verkocht. De zelfbenoemde deskundigen leveren echter geen enkel bewijs dat die middeltjes ook echt werken.

Desondanks vinden dergelijke fabels

Gezonde honden vertonen meestal geen wormbesmetting, toch kunnen parasieten hen op lange termijn schaden.

veel aanhangers. Wat is de waarheid achter deze mythes?

ls je geen wormen in ontlasting van je 1. Adehond tegenkomt, is hij niet besmet.

Het is vrij ongebruikelijk om wormen in de ontlasting te zien als de hond ermee besmet is. In feite verschijnen hele wormen slechts bij uitzondering in de ontlasting van een hond, bijvoorbeeld bij een zeer zware besmetting of wanneer de hond diarree heeft. Je moet heel goed kijken, een snelle blik is niet voldoende. Bij een besmetting met bepaalde lintwormen kun je soms (niet altijd!) rijstkorrelachtige, beweeglijke formaties in de ontlasting van een hond waarnemen. Dit zijn delen van lintwormen, de zogenaamde lintwormledematen. De lintwormledematen kunnen ook actief uit de darm migreren. Op deze manier zijn ze niet zichtbaar, maar veroorzaken ze wel jeuk. Besmette honden likken dan intensief aan hun anus en gaan sleetje rijden, dat wil zeggen: ze gaan op hun kont zitten en slepen hem over de vloer. Met uitzondering van lintwormen zijn alle wormeieren die een hond in de ontlasting uitscheidt onzichtbaar voor het blote oog. Om een wormbesmetting vast te stellen, moet een ontlastingsmonster in een laboratorium worden onderzocht. Als het laboratorium wormeieren of wormlarven in de ontlasting vindt, is dat het bewijs.

de vacht van glanst, 2. Adezijnlshond spijsvertering

goed is en hij in goede gezondheid verkeert, kun je een wormbesmetting uitsluiten.

De meeste gezonde honden zien er niet uit alsof ze wormen hebben, omdat de

parasieten hun gastheren zo weinig mogelijk kwaad doen. Een gezonde hond met een goede eetlust en goede spijsvertering levert voor wormen een comfortabele leefomgeving en een rijk gedekte tafel op. Voor de parasieten zijn diarree en braken bij hun gastheer rampzalige gebeurtenissen, die neerkomen op verdrijving uit het paradijs.

Maar als de wormen geen zichtbare schade toebrengen aan de hond, waarom moeten ze dan alsnog worden bestreden? Hier zijn twee belangrijke redenen voor. 1. Parasieten verzwakken het immuunsysteem. Zolang de hond gezond is, kan hij het aan, maar zodra er een ander probleem bij komt, zoals een infectie, loopt hij risico nog zieker te worden. 2. De overdracht van wormen op mensen. Zelfs bij een asymp-

tomatische wormbesmetting scheiden honden wormeneitjes uit. Deze kunnen dan per ongeluk door mensen worden opgenomen en schade veroorzaken.

esmetting kan voorkomen 3. Bworden door vier keer per jaar te ontwormen.

Ontwormen kan alleen de wormen bestrijden en doden waarmee de hond al geïnfecteerd is. Het kan geen nieuwe

Ontlasting naar de dierenarts of naar een laboratorium?

Als je jouw hond niet regelmatig (eens in de drie maanden wordt aanbevolen) wilt ontwormen, kun je ook op gezette tijden monsters van zijn ontlasting op wormen laten onderzoeken en hem alleen ontwormen als er een besmetting wordt geconstateerd. Er zijn twee manieren waarop hondeneigenaren dit kunnen doen: - Tot nu toe was het gebruikelijk wat ontlasting naar de dierenartsenpraktijk te brengen. Daar onderzoekt de dierenarts het monster zelf en/of stuurt het naar een gespecialiseerd laboratorium. De dierenartsenpraktijk krijgt het resultaat enkele dagen daarna binnen en zal het telefonisch of in een persoonlijk gesprek toelichten aan de eigenaar van het huisdier en geeft advies.

- Sinds kort bieden verschillende bedrijven speciale kits aan om ontlastingmonsters naar een laboratorium te sturen voor onderzoek. Met de aanschaf van de kit wordt het onderzoek in dit laboratorium vooraf betaald. De eigenaar van het huisdier ontvangt rechtstreeks de uitslag van het onderzoek en dus niet van de dierenarts. Als het laboratorium een wormbesmetting vaststelt, beveelt het ontworming aan.

Voor gezonde honden kan het nooit kwaad om een checkkit naar een betrouwbaar laboratorium te sturen voor routinematig parasitologisch onderzoek. Als je dier echter ziek is, moet de dierenarts geraadpleegd worden. Alleen een dierenarts kan duidelijk maken of de symptomen en klachten daadwerkelijk worden veroorzaakt door een wormbesmetting of dat er misschien sprake is van een andere oorzaak.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 45

Wormeneitjes zijn voor het blote oog niet zichtbaar.

Alleen met behulp van een microscoop kunnen ze worden ontdekt.

Zogende pups raken via de moedermelk besmet met spoelwormlarven. Ze moeten daarom om de twee weken ontwormd worden. wormen besmet te raken. Dit zijn bijvoorbeeld honden die rauw vlees eten (BARF) of die uitwerpselen van andere dieren opeten. Zij hebben een grotere kans om wormeneitjes uit te scheiden, waardoor de gezondheid van mens en dier in gevaar komt. Honden met 46 Hart voor Dieren / Juni 2023

een hoog besmettingsrisico moeten bij voorkeur maandelijks worden ontwormd, omdat dit ervoor zorgt dat de wormen worden gedood voordat ze eitjes kunnen produceren.

ogende pups kunnen wormen hebben 4. Zgeen omdat zij alleen de melk van hun moeder drinken.

Vooral zogende pups raken vaak met wormen besmet omdat ze in de baarmoeder en via de moedermelk wormlarven overgebracht krijgen. In feite is de wormbesmetting bij zogende pups bijzonder gevaarlijk, omdat het organisme nog volop in ontwikkeling is. Een wormbesmetting die bij een volwassen hond geen symptomen zou veroorzaken, kan bij zogende pups ademhalingsproblemen, spijverteringsstoornissen, ernstige gebreken, ontwikkelingsstoornissen en zelfs een levensbedreigende darmobstructie veroorzaken.

Puppy’s scheiden ook een bijzonder groot aantal wormeieren uit omdat hun afweer te zwak is om de eiproductie van de parasieten onder controle te houden. Om deze redenen raden deskundigen aan om puppy’s voor het eerst te ontwormen wanneer ze slechts twee weken oud zijn. Daarna moet de behandeling om de twee weken herhaald worden tot twee weken nadat ze voor het laatst moedermelk hebben gedronken. De zogende moeder moet tegelijk met de eerste behandeling van haar pups worden ontwormd. Iedereen die een pup opneemt en niet met zekerheid weet of deze ontwormd is, moet dit in ieder geval doen om de pup en zichzelf tegen parasieten te beschermen.

an ik mijn hond met tegen 5. Khuismiddeltjes wormen behandelen?

Hierover wordt veel beweerd, maar wetenschappelijke studies ontbreken veelal. Een van de zeldzame studies is een wetenschappelijke test uit 2009 waarin de effectiviteit van een kokosproduct als ontwormingsmiddel bij schapen werd getest. De resultaten waren ontnuchterend: het kokosproduct ontdeed geen enkel schaap van wormen. Wie de door de dierenarts goedgekeurde geneesmiddelen voor het ontwormen van zijn hond gebruikt, kan er zeker van zijn dat deze preparaten hun doeltreffendheid en veiligheid bij honden in studies moesten bewijzen voordat ze op de markt werden toegelaten. In feite worden modern geteste ontwormingsmiddelen gekenmerkt door een hoge mate van betrouwbaarheid en kunnen de middelen ook zonder aarzeling aan puppy’s worden voorgeschreven.

ls door het geen 6. Alaboratorium wormeieren worden gevonden, heeft de hond geen wormen.

Als er in het laboratorium wormeitjes of wormlarven in de ontlasting gevonden worden is dit het bewijs dat de hond wormen heeft. Andersom is dit helaas niet het geval. Als er geen wormeitjes in de ontlasting worden gevonden betekent dit slechts dat de hond waarschijnlijk geen wormen heeft. Helemaal zeker is dat niet, wormen produceren namelijk niet altijd eitjes. Het is dus mogelijk - al is het zeldzaam - dat de hond wormen heeft ook al zijn er in het laboratorium geen eitjes aangetroffen.

Tekst: Barbara Welsch (dierenarts) | Foto‘s: Adobestock, Shutterstock

wormbesmettingen voorkomen. De hond kan de dag na de ontworming dan ook opnieuw besmet raken met wormeitjes. Maar waarom raden dierenartsen aan om volwassen honden toch om de drie maanden te ontwormen of laten testen op wormen? Studies hebben aangetoond dat driemaandelijkse ontworming of ontlastingsonderzoek bij correct gehouden honden effectief is.

Het zou voldoende zijn om een eventuele wormbesmetting te beperken tot een niveau dat geen noemenswaardige gezondheidsrisico’s oplevert voor mens of dier. Dit ligt anders voor honden die een verhoogd risico lopen om met

SPECIALE AANBIEDING

6 nummers Hart voor Dieren 95 voor €19, OOKCALDEEUAKU (i.p.v. € 35,70)

OM TE GEVEN!

Ga voor deze en andere aanbiedingen naar hvd.mijntijdschrift.net Het abonnement is tot wederopzegging. Opzeggen is eenvoudig en kan per maand. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch.

Tips & tricks

7 tips...

tegen respectloze honden

We kunnen lachen om de kleine onbeschaamdheden van onze hond, maar als hij steeds brutaler wordt om zijn doelen te bereiken, wordt het tijd om in te grijpen. Onze tips helpen je op weg.

3

Zo schattig als de pup ons met zijn pootje aanduwt omdat hij op onze schoot wil zitten; zo grappig als de hond de bal tussen onze benen legt omdat hij een spelletje wil spelen... Als je er altijd in meegaat, voed je hem praktisch op tot een kleine tiran die exact weet hoe hij zijn zin kan krijgen. Doe alsof je het niet merkt en vraag hem pas na een tijdje om te knuffelen of om met jou te spelen.

2

Uitzondering wordt regel

Zoals altijd is het nodig om consequent te zijn, ook met een ‘respectloze’ hond. Blaft hij als een bezetene als je klaar bent om te gaan wandelen? Jankt en jammert hij omdat hij even moet wachten op zijn eten?

Dan zal hij beide dingen steeds duidelijker en brutaler gaan eisen als je ook maar één keer gehoor geeft aan hem. Want voor hem is dit geen uitzondering, maar een succes.

48 Hart voor Dieren / Juni 2023

Zorg voor rituelen

Dit heeft een krachtig effect. De bel gaat en je hond moet gaan zitten tot jij hem laat opstaan. Je zet de gevulde bak voor hem neer en hij moet wachten tot jij hem loslaat. Voor het loslopen tijdens de wandeling moet hij een paar seconden blijven zitten na het loslaten van de riem. Dergelijke gedragingen worden rituelen als ze regelmatig voorkomen.

4

Je mag best eens spelbreker zijn

Ballenjunkies en veel extra prikkelbare honden kunnen geen genoeg krijgen van een balspelletje of touwtrekken. Ze brengen herhaaldelijk de dummy of bal naar je toe, cirkelen om je heen en eisen voortzetting door te porren of te blaffen. Jij bepaalt dan het begin en einde van een spel, niet je speelpartner. Als je er genoeg van hebt, pak je het touw of de bal, je stopt hem weg en dat is dan het einde van de pret.

FOTO: SHUTTERSTOCK

1

Jij neemt het initiatief

5

Waarom niet eens een ‘tegenaanval’?

Als je hond je bijt of naar je snauwt omdat iets niet snel genoeg gaat, als hij naar jou of een andere persoon springt omdat hij nu meteen aandacht wil, is dat echt geen teken van liefde.

Temper dan ook zijn verlangen ernaar. In plaats van in te gaan op zijn gepush, draai je de rollen om en start je met wat oefeningen. En doe dat zonder traktatie achteraf. Een korte verbale bevestiging is genoeg. Je kunt hem later een traktatie geven. Als hij altijd een traktatie krijgt als hij een signaal correct uitvoert, kan hij juist om die traktatie ongewenste dingen gaan doen of weigeren om gewenst gedrag te vertonen.

6

Grenzen stellen

Mag jouw hond vrij rondlopen in het huis en in de tuin? Geen probleem, zolang hij jou niet verdringt of in de weg loopt. Als dat wel het geval is, moet je grenzen stellen: een kussen waar hij zich op kan terugtrekken als je rust wilt, of in zijn mand tot de werklui weg zijn. Het is niet de bedoeling dat jouw hond jou continu controleert. Een vaste terugtrekplaats voorkomt dat hij dit doet en maakt hem tegelijkertijd duidelijk dat jij de controle over jezelf en de situatie hebt.

Laat je niet van de wijs brengen als een gast tegen je zegt: “Hij mag dat best bij mij doen hoor”. Die bezoeker vertrekt weer, maar jij zit met een hond die de verkeerde lessen leert.

Besef dat jij met deze hond samenleeft, dat jij de regels maakt en niet de ‘deskundigen’ die overal van zich laten horen.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 49

Foto: Shutterstock

7

Vergeet de anderen

Momentopname

Foto: Ina Gerhard

Lichtspel in ‘lost places’ Verloren plekken hebben een bijzondere uitstraling. Ze vertellen van een vorig leven en zijn getuigen van de tijd. Dat is precies wat ze zo uniek maakt. Dat is wat fotografe Ina Gerhard dacht toen ze deze plek ontdekte. Dit prachtige beeld ontstond tijdens een workshop dierenfotografie. Haar Roemeense straathond Miss Smilla ligt ontspannen op de vleugel en straalt volledige rust uit. We vragen ons af of dat is wat deze plek met je doet.

Het tegenlicht op deze foto was een bijzondere uitdaging. Het resultaat is echter iets om trots op te zijn. Een foto met magisch licht en een expressief onderwerp. Meer van Ina Gerhard is te vinden op Facebook (Ina Gerhard - Moments of Light) en op Instagram.

50 Hart voor Dieren / Juni 2023

Juni 2023 / Hart voor Dieren 51

Zeldzaam ras

52 Hart voor Dieren / Juni 2023

DE MUDI

Hongaarse alleskunner Hier is hij een onbekende, maar in zijn thuisland is hij een buitengewoon populaire, veelzijdige herdershond: de Mudi.

Op boerderijen is hij het manusje-van-alles, want er is vrijwel niets wat deze kleine, wendbare Hongaar niet kan. Hij is chauffeur, bodyguard, jager en hij loopt zelfs muizenpatrouille in de stallen.

A

ls je in Hongerije over het platteland rijdt, zie je regelmatig Mudi’s en Mudi-achtige honden. Slechts weinige hebben een stamboom, maar dat is niet belangrijk op een boerderij. Het zijn de werkkwaliteiten die daar tellen.

Hongarije kent vijf herdershondenrassen: De grote herdershonden Komondor en Kuvasz, de ruige Puli, de golvende Pumi en de stugge Mudi, waarschijnlijk de meest veelzijdige van de Hongaarse herdershonden.

Met één Mudi op de boerderij heb je geen andere ‘specialisten’ nodig.

Hij doet alles Het ras is waarschijnlijk in de late 17e en 18e eeuw ontstaan en ook met Duitse deelname, want toen destijds militairen, boeren en ambachtslieden naar het zuidoosten trokken, namen zij hun werkhonden mee. Dit waren kleine herdershon-

den van het type Hütespitz. Deze werkhonden van de immigranten vermengden zich met de reeds rondlopende honden en er ontstond een ras dat voor alle werkzaamheden op een boerderij kon worden ingezet, zoals het drijven en hoeden van vee.

Mudi’s bewaakten zowel het vee als de boerderij, gingen mee op jacht

CHECKLIST MUDI Familiehond Activiteitslevel Opvoedbaarheid Verzorging Zelfstandigheid Werkhond Mensenvriend

Juni 2023 / Hart voor Dieren 53

Zeldzaam ras Aandachtig scant de zwarte Mudi de omgeving.

Niets ontgaat hem.

GEZONDHEIDSCHECK Heupdysplasie (HD) en patella luxatie (PL) kunnen voorkomen bij de Mudi. Fokdieren moeten via röntgenfoto’s worden beoordeeld op deze aandoeningen. Het onderzoek naar elleboogdysplasie (ED) is vrijwillig. Voor de fok is een actueel onderzoek op erfelijke oogziekten door een specialist verplicht.

Als de fokker zijn bijzondere inzet wil tonen om het ras gezond te houden, worden fokdieren ook onderzocht op hartaandoeningen door een specialist. Daarnaast kan in zeldzame gevallen epilepsie voorkomen bij de Mudi. Helaas bestaat hiervoor geen genetische test. Mudi’s van de kleur blue-merle mogen alleen gedekt worden door zwarte fokpartners. Mudi’s behoren tot de robuuste hondenrassen die een leeftijd van 13 tot 15 jaar kunnen bereiken.

Voortreffelijke sporthond Tot op heden heeft de Mudi het moeilijk buiten zijn thuisland, tenzij het om behendigheid gaat, want sommige Mudi’s blinken uit in deze hondensport. De wat grotere vertegenwoordigers komen in 2023 waarschijnlijk terecht in de nieuw gecreëerde tussenklasse voor honden met een schofthoogte tussen 43 en 48 centimeter.

Mudi-reuen hebben een schofthoogte tussen 41 en 47 (idealiter 43 tot 45) centimeter en wegen tussen 11 en 13 kilogram. Teven hebben een schofthoogte tussen 38-44 (ideaal 40-42) centimeter met een gewicht tussen 8 en 11 kilogram en zijn dus kleiner en

en zorgden voor het een of andere stuk wild op tafel, en ze hielden ook de stallen en schuren vrij van lastige knaagdieren.

De relatief kleine en universeel inzetbare honden werden echter pas in 1936 als zelfstandig ras erkend, toen Hongarije zich al enkele decennia intensief bezighield met het fokken en houden van sporthonden. Voor de eerste rasbeschrijving in die tijd zou een zwarte reu met de naam ‘Mudi’ model hebben gestaan. Hij werd uiteindelijk de stamvader van het ras.

Het duurde nog tot 1966 voordat de FCI de Mudi eindelijk erkende.

54 Hart voor Dieren / Juni 2023

fijner. Bij de Mudi worden show- en sport- of werklijnen in de fokkerij niet gescheiden. Een sport- of werkkampioen kan ook showkampioen worden en omgekeerd.

Bij het kiezen van een Mudi moet je niet kijken naar de kleur, maar naar het karakter.

Niet geschikt voor bankhangers Heb je interesse in dit ras? Dan is het een goed idee om een ervaren fokker te zoeken die zijn lijnen en honden kent en de verdere ontwikkeling van de individuele pup kan inschatten, zodat een sportieve hondenbeginner - wie lui is in beweging moet geen Mudi aanschaffen - niet het ‘stuurloze projectiel’ van een nest mee naar huis neemt. Omgekeerd zal de ambitieuze behendigheidssporter eerder kiezen voor een pup die uit een nest van sportieve, succesvolle ouders komt en al de bijbehorende aanleg vertoont. Natuurlijk beperkt het talent van de Mudi zich niet tot behendigheid. Bijna elke sport is interssant voor deze kleine Hongaar.

Welke activiteit je ook leuk vindt, de Mudi doet er graag aan mee. Hij is een werkhond en heeft een taak nodig. Anders zit hij niet lekker in z’n vel. Maar hij moet ook leren uitschakelen en rusten. Het juiste evenwicht tussen activiteit en relaxen maakt van de Mudi een aangename huisgenoot.

Aanhankelijk en slim Mudi’s zijn zeer aanhankelijk en staan erom bekend hun mensen overal te volgen. Vreemden zijn niet

De jonge hond bestudeert het gezicht van zijn baasje: ‘Wat gaan we nu doen?’

Juni 2023 / Hart voor Dieren 55

Zeldzaam ras

De Mudi geniet van de meeste hondensporten.

absoluut niet met ‘harde’ trainingsmethoden woren opgevoed. Als je jouw Mudi kunt motiveren met positieve bekrachtiging, is hij vrij gemakkelijk te trainen en zal hij zich uiterst leergierig opstellen.

Zo‘n koppie is moeilijk te weerstaan...

Ook een gezinshond Vanwege zijn beperkte grootte kan hij ook binnenshuis gehouden worden, als er buiten maar voldoende actie voor hem is. Een Mudi is ook een geweldige metgezel voor kinderen. Als zij het ook leuk vinden, zijn er tal van sportieve activiteiten voor kind en hond.

Mudi’s zijn alert en betrouwbaar.

Sommige hebben de neiging om nogal veel commentaar te geven. Als je dit niet wilt, moet je dit vanaf het begin ontmoedigen. De vacht van de Mudi is gemakkelijk te verzorgen. Af en toe kammen en borstelen is voldoende. Hij stelt geen grote eisen aan zijn verzorging.

RASVERENIGING

Vereniging van Herders- en Berghonden uit Zuid- en Oost-Europa en Azië Website: www.vhbinfo.com

56 Hart voor Dieren / Juni 2023

Foto‘s: Shutterstock | Tekst: Gabriele Jäger

altijd meteen vrienden, maar als de Mudi merkt dat zijn baasje rustig of blij reageert op de onbekende tweebenige vriend, is het ijs al snel gebroken. Als intelligente en onafhankelijke honden moeten Mudi’s

Column

Soep en Zoete Inloopmiddagen

D De Soep en Zoete Inloopmiddagen bij Dierenzorgcentrum Louterbloemen worden goed bezocht.

ierenzorgcentrum Louterbloemen te Dordrecht vangt jaarlijks honderden dieren uit de Drechtsteden op. Daarnaast zien we regelmatig dat ouderen niet meer fysiek voor hun huisdier kunnen zorgen of dat het dier niet mee kan verhuizen als zij niet meer zelfstandig kunnen wonen. Het is schrijnend als deze mensen en dieren gescheiden worden. Maar ook het aantal mensen dat in deze tijd financieel een huisdier niet meer kan onderhouden neemt toe. Of wat als je fysiek een huisdier niet kunnen houden? Daar wilden wij, als Louterbloemen, wat aan doen! Het is namelijk vaak veel meer dan alleen een huisdier houden. Het is het ommetje met de hond en het praatje in de buurt dat erbij hoort. Het is het iedere ochtend opstaan voor de poes die jou miauwend wekt omdat ze wil eten. Het is het vogeltje dat vrolijk zingt, zodra je weer thuis bent. Het is een boodschap voor de dieren halen en het praatje in de winkel.

Het is het zorgen voor een dier dat afhankelijk van jou is. Al deze kleine dingen kunnen het verschil maken tussen je eenzaam voelen of niet.

Het gemis van deze onvoorwaardelijke liefde, de gezelligheid en zorg kunnen wij niet voor iedereen oplossen, maar we kunnen hier wel aandacht voor vragen en er vanuit Louterbloemen iets aan proberen te doen. Het mag uiteraard niet ten koste gaan van de zorg aan de dieren. We hebben daarom een speciaal budget aan het Vaillantfonds gevraagd, en met succes! Het fonds heeft een budget voor de versnaperingen beschikbaar gesteld. De tijd voor de Soep en Zoete Inloopmiddagen bij Dierenzorgcentrum Louterbloemen investeren de medewerkers en vrijwilligers zelf.

De eerste Soepmiddag werd er verse tomatensoep met brood en smeersels geserveerd op een vrolijk gedekte tafel terwijl het buiten regende. Het was al snel gezellig binnen en er werd druk gekletst. Iedereen kwam alleen, maar daar was na een kwartier niets meer van te merken. Iedereen had wel een huisdier gehad en verhalen werden gedeeld.

Onlangs was het een Zoete Inloopmiddag met eigen gebakken cake, aardbeien en slagroom. Wie weet wat voor lekkers de volgende keer op het menu staat.

Nadat alle lekkernijen op waren, gingen we met oude honden knuffelen, kennismaken met de asielkatten, was er voor degenen die geïnteresseerd waren een rondleiding, kon je verliefd worden op de babykonijntjes of een kijkje in de dierenambulance nemen.

Voor ieder wat wils, maar vooral veel gezelligheid, samenzijn, de aanwezigheid van de dieren ervaren en een uniek uitje beleven.

De Soep en Zoete Inloopmiddagen zijn vorige maand gestart en vinden iedere twee weken plaats op dinsdagmiddagen van 13.30 tot 15.00 uur bij Dierenzorgcentrum Louterbloemen aan de Celsiusstraat 8 te Dordrecht. Kom ook eens kijken en schrijf je in! Kijk op Facebook of Instagram voor de volgende middag. Aanmelden kan via info@louterbloemen.nl of 078-6137902.

Mirjam Addiks Dierenzorgcentrum Louterbloemen

57 Hart voor Dieren / Juni 2023

Hond & gedrag

Hondengedrag begrijpen voor een plezierige wandeling Onze honden kunnen niet praten, maar communiceren wel degelijk met ons én met elkaar. Interacties tussen honden kunnen leuke en minder leuke gevolgen hebben. Wat is er tijdens een wandeling gaande tussen honden onderling?

Hondengedragstherapeute Judith Fick neemt je mee.

A

llereerst is het belangrijk het gedrag van je eigen hond te begrijpen. De communicatie van een hond kun je aflezen aan de hand van een aantal aspecten bij je hond, namelijk: houding, gedrag en spanningssignalen. Ik neem je kort mee in de betekenis van deze onderdelen.

Houding: je kijkt bijvoorbeeld naar de positie van de staart en de oren, die geven je informatie. Hierbij is het eerst belangrijk om te weten hoe dit er bij jouw hond uitziet op het moment dat je hond ontspannen is. Deze positie noemen we ‘neutraal’. Dat is je uitgangspunt. Vervolgens kun je zeggen: de oren van mijn hond staan meer naar voren of naar achter dan normaal en de staart is hoger of lager dan normaal. Die positie zegt iets over de mate waarin je hond zich zeker of onzeker voelt. Of dat hij zich zekerder voordoet dan hij zich in werkelijkheid voelt.

Gedrag: honden kennen verschillende manieren om met (voor hun) spannende situaties om te gaan, dat noemen we ook wel hun coping mechanisme. Zo zal de ene hond kiezen voor verstarren/ bevriezen, een ander voor vluchten en weer een ander voor aanvallen (denk aan blaffen of snauwen).

Spanningssignalen: deze uitingen van spanning verraden bijvoorbeeld een onzekere hond die zich zeker voordoet.

58 Hart voor Dieren / Juni 2023

Niet elke hond is per se gediend van contact met soortgenoten.

Signalen van spanning zijn bijvoorbeeld borstelen (de haren van de hond op de rug gaan overeind staan), pootje heffen (de hond tilt één voorpoot op) of uitschudden (vaak ná een spannende situatie). Dit zijn slechts enkele signalen uit een lange lijst.

Begrijpen hoe je hond zich voelt, is heel belangrijk. Als je ervoor zorgt dat je hond zich altijd ontspannen en veilig voelt, ook in de nabijheid van andere honden, dan zal je hond zich op de best mogelijke manier gedragen.

Andere honden Het is niet alleen handig om je eigen hond te begrijpen, maar ook om de houding, het gedrag en de spanningssignalen bij andere honden te herkennen. Waarom?

• Je kunt honden die duidelijk geen interactie willen, uit de weg gaan.

• Doordat jij je gedrag aanpast, maak je het voor andere honden prettig.

• Dit zorgt voor minder onprettige situaties met andere honden voor jouw hond.

• Jouw hond voelt zich daardoor ook het prettigst.

Rekening houden met andere honden tijdens je wandelingen, is dus niet alleen belangrijk voor die andere honden, maar ook voor jou en je eigen hond.

Contact tussen honden aan de lijn Sommige honden vinden contact met andere honden überhaupt niet prettig.

De eigenaren van deze honden zullen hun hond daarom aangelijnd uitlaten.

Laat jouw hond dus nooit zomaar naar een aangelijnde hond toe lopen. Vraag je ook af of het voor jouw hond prettig is om contact te maken met andere aangelijnde honden. Vaak beperkt de lijn de mogelijkheden om goed te communiceren met andere honden en dit leidt soms tot spanningen en onprettige situaties. Wil je jouw hond graag kennis laten maken met een aangelijnde hond, vraag dan van tevoren aan de eigenaar van de andere hond of dit mag. Kijk

goed naar de desbetreffende hond, of die zich er prettig bij voelt. Stop het contact meteen als je ziet dat één van de honden het onprettig vindt.

Interactie tussen loslopende honden Loslopende honden maken soms graag contact met andere honden, maar niet altijd. Zie je aan de andere hond dat hij geen contact wil maken met jouw hond? Loop dan door en roep je hond mee. Willen de honden samen spelen?

Kijk dan goed of het wederkerig spel is.

Met andere woorden: rent de ene hond steeds achter de andere hond aan? Of worden de rollen ook omgedraaid? Als de ene hond voor de andere hond wegrent, kan dit lijken op spel, maar soms is het meer een vluchtreactie. Kijk bij spel dus altijd goed of ‘het nog leuk is’ voor alle partijen. Stop en loop door als duidelijk is dat één van de honden het toch niet (meer) zo leuk vindt.

Merk je dat interactie tussen jouw hond

en andere honden vaak uitdraait op onprettige situaties? Dan is het goed nog wat meer inzicht te krijgen in deze interactie, om te begrijpen waarom dit steeds gebeurt. Ook kun je oefenen met het gedrag van jouw hond in reactie op andere honden. Wil je je hond leren om prettig met andere honden om te gaan tijdens je wandelingen? De cursus Sociale Hond helpt je verder: hondentaak.nl/hondentraining-online/ online-cursus-sociale-hond/

Dit artikel is geschreven door gekwalificeerd en geaccrediteerd hondengedragstherapeute Judith Fick van Hondentaak. Ze is zelf eigenaar van twee Spaanse herplaatsers en helpt je graag bij het verbeteren van het gedrag van je hond.

Heb je een vraag over het gedrag of de training van jouw hond?

Mail naar info@hondentaak.nl

Juni 2023 / Hart voor Dieren 59

Rasportret

60 Hart voor Dieren / Juni 2023

Grote persoonlijkheid in kleine verpakking Teckels zijn al sinds jaar en dag een populair hondenras.

In deze uitgave richten we ons op de beminnelijke, maar niet bepaald gemakkelijke, ruwharige Teckel.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 61

Rasportret Als je een tuin zonder gaten wilt, moet je graven vanaf het begin verbieden.

O

ndanks hun populariteit zijn deze kleine honden een van de meest onderschatte hondenrassen: ze mogen dan wel korte pootjes hebben, maar dat maakt ze nog niet tot typische kleine honden.

Eigenlijk zijn Teckels vooral veelzijdige jachthonden. Ontstaan in de Middeleeuwen en gefokt uit brakken, hadden deze grote persoonlijkheden in kleine lijfjes tal van taken te vervullen in de jachtwereld. Ze joegen de vos en ook de uiterst weerbare, fysiek superieure das uit zijn hol, zetten hem vast of verdreven hem.

Teckels kunnen overal doorheen waar een grote hond moeite mee zou hebben, zoals doornige begroeiing of krappe tunnels. Ze verjagen zelfs wilde zwijnen - al zijn ze niet zo snel als hun collega’s van andere rassen die groter zijn. De Teckel is verder een kei in spoorzoeken en vindt het fijn om in het water te werken.

Een zelfstandig manipulatiegenie Al deze taken vereisen veel moed en zelfvertrouwen. En natuurlijk een flinke portie zelfstandigheid; bij het ‘ondergronds’ werken kan de Teckel immers niet af en toe aan zijn baasje vragen hoe hij nu te werk moet gaan.

Uitgerust met deze eigenschappen moet het voor iedere hondenliefhebber duidelijk zijn dat men niet te maken heeft met een onderdanige ontvanger van bevelen. Veel dingen die als koppigheid van de Teckel worden geïnterpreteerd, komen voort uit zijn jachthondenerfgoed. En uit een ander vermogen: Teckels zijn meesters geworden in het manipuleren van hun mensen. Wie kan het weerstaan als zo’n klein, schattig, ruwharig ventje naast de eettafel zit Bij de ruwe vacht is de kleur merle zeer zeldzaam.

62 Hart voor Dieren / Juni 2023

en smachtende, smekende blikken in de richting van het eten en de bazin stuurt?

Want ook al zijn ze klein, ze hebben flink wat potentieel. Wereldheerschappij hoeven ze niet, maar veel Teckels hebben hun mensen toch behoorlijk goed onder controle.

De formaten van Teckels worden overigens ingedeeld naar borstom-

CHECKLIST RUWHARIGE TECKEL Familiehond Activiteitslevel Opvoedbaarheid Verzorging Zelfstandigheid Werkhond Mensenvriend

vang en niet naar schofthoogte. Deze is voor de Standaard Teckel meer dan 35 centimeter, voor de Dwergteckel 30 tot 35 en voor de Kaninchen Teckel tot 30 centimeter.

Overgewicht is schadelijk De slimme teckel is geen bankzitter.

Hij kan prima in een gezin leven, maar heeft regelmatig beweging buitenshuis nodig en zijn hersens willen ook graag beziggehouden worden. Behalve de jacht zijn er gelukkig tal van mogelijkheden.

Wat dacht je van dummytraining of speurwerk? De uitstekende Teckelneus werkt altijd! Maar als de Teckel tijdens het werk met voedsel wordt beloond, mag je in geen geval vergeten rekening te houden met de hoeveelheid calorieën in het dagrantsoen. Overgewicht is uiterst schadelijk voor deze kleine hondjes met hun lange rug.

Bij de training zijn geduld, consequentheid en motivatie van enorm belang. Je moet geduldiger en consequenter zijn dan je Teckel assertief en volhardend is. Dat is veel gevraagd, toegegeven. Maar het is haalbaar en de moeite waard, zoals de vele mens-Teckel teams, die het hebben bewezen.

Voorzichtig met de rug Een goed opgevoede Teckel kan overal mee naartoe. Zijn handzame formaat blijkt praktisch te zijn. Het enige wat je moet vermijden is traplopen, omwille van de rug van je hond. Gebruik ook beide handen

De Teckel moet niet altijd het laatste woord krijgen. Denk aan je buren!

»Als de Teckel in de spiegel kijkt, ziet hij een leeuw.« bij het optillen en ondersteun hem onder de borst en heupen. Als de Teckel lekker buiten heeft gesnuffeld, gerend en gespeeld, gaat hij op zijn dekentje onder de tafel in het café of restaurant liggen, zoals hij dat van tevoren heeft geleerd.

Graven en blaffen Over opvoeden gesproken: ook al vormt de Teckel een hechte band met zijn mens, dit betekent niet automatisch dat hij bij zijn baasje of bazinnetje blijft als hij niet langer is aangelijnd. Een interessant spoor, een paar geurige molshopen in de wei of drie eenden op de vijver, en weg is hij! Ook graven zit in de genen van de Teckel. Graven is het ultieme genot! Of het nu gaat om een mol of een woelmuis, de halve Teckel verdwijnt in een mum van tijd in het gat, blijft graven en vergeet alles om zich heen. Als hij helemaal losgaat in zo’n gat, kan het gebeuren dat je hem moet oppakken, omdat hij je roep of fluitje niet langer kan horen.

Of hij negeert je gewoon. Aangezien dergelijke acties zichzelf belonen, zal de slimme Teckel ze steeds vaker vertonen als hij ermee wegkomt. Het is dus beter hem aangelijnd te houden tot hij de terugroepactie volledig onde de knie heeft. In plaats van een ‘buzzkill’ te zijn, is het baasje dan degene die graven toestaat op een plek waar niemand er last van heeft.

Als beloning, zeg maar. Als je waarde hecht aan een verzorgde tuin, moet je deze passie voor graven - in ieder geval in je eigen borders - van meet af aan consequent verbieden.

Een typische ruwhaar met borstelige wenkbrauwen en baard.

Onderschat deze kleine jager nooit.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 63

Rasportret Een dummy apporteren is een leuke activiteit voor Teckels, ook vanuit het water.

GEZONDHEIDSCHECK Het is vooral belangrijk om de Teckel slank en fit te houden. Strakke spieren, geen gram te veel op de weegschaal en het vermijden van ongecontroleerde sprongen van grote hoogte zijn de beste preventie tegen de zogenaamde Teckelverlamming (degeneratieve discopathie = slijtage in de wervelkolom), waarvoor dit ras aanleg heeft. Verantwoorde fokkers moeten hun fokdieren uit voorzorg laten onderzoeken op erfelijke en anatomische ziekten. Voor de Teckel omvat dit een onderzoek op erfelijke oogziekten en de bijbehorende genetische tests voor de erfelijke oogziekten. Verder wordt de hond onderzocht op osteoge-

nesis imperfecta (brozebottenziekte) en de ziekte van Lafora (een vorm van epilepsie). Natuurlijk moet een fokhond vrij zijn van patella luxatie (PL) en idealiter zal een echo van het hart door een cardioloog de gezondheid van het hart aantonen. Testen op stofwisselingsziekten zijn mogelijk. Een verantwoorde fokker zal je niet alleen met trots showsuccessen of jachtproeven presenteren, maar je ook kunnen overtuigen van de bewezen gezondheid van zijn Teckels.

Teckels hebben een gemiddelde levensverwachting van vijftien jaar.

De Teckel is verder bijzonder waakzaam en bereid zich te verdedigen.

Postbodes weten dit! En ook je buren weten het wanneer je post of bezoek krijgt. Als je in een flat woont, doe je er goed aan om maar meteen met je Teckel af te spreken: korte meldingen zijn oké, aanhoudend geblaf is ongewenst.

Jong geleerd...

De vacht van de ruwharige Teckel is relatief gemakkelijk te verzorgen als je er goed mee omgaat. Laat de pup wennen aan borstelen en kammen op een tafel - dat is beter voor je rug.

Doe dit vaker dan eigenlijk nodig is en verzacht de procedure voor de kleine man met heerlijke traktaties en veel lof te belonen. Na een paar keer oefenen zal hij het heerlijk vinden.

Maak van de gelegenheid gebruik

»De ruwhaar moet 2 tot 4 keer per jaar geplukt worden.« 64 Hart voor Dieren / Juni 2023

Hij ziet er vol vertrouwen uit en houdt van zijn mens. Maar hij kan ook behoorlijk eigenwijs zijn...

om de oren grondig te inspecteren en veeg ze af met een vochtig doekje als oefening. Zodra de puppyvacht vervangen is, kun je voorzichtig beginnen met trimmen.

Regelmatig trimmen Als vuistregel kunt je uitgaan van een triminterval van ongeveer drie tot vier maanden. Sommige Teckels kunnen minder vaak worden getrimd,

andere hebben vaker verzorging nodig. Als je het dode haar niet laat verwijderen, zal de vacht jeuk gaan veroorzaken. Je zult dit merken als jouw Teckel zich over de bank gaat schuren of op zijn rug op het tapijt gaat liggen draaien. Het nieuwe haar kan niet goed teruggroeien, de ondervacht gaat verloren en uiteindelijk kampt de verwaarloosde hond met huidproblemen. De karakteristieke baard en wenkbrauwen worden ook getrimd, niet alleen geschoren. Als je jezelf niet vertrouwt om het zelf te doen, schakel dan een trimsalon in.

De geplukte vacht maakt weer ruimte voor nieuwe vacht en dat is hard nodig. Wees overigens kritisch waar je je Teckel laat plukken. Een goede trimsalon is een must voor een Teckel met een gezonde vacht.

Soms zeggen eigenaren van ruwharige Teckels dat de hond last van ‘allergieën’ heeft. Als je dan na het bekijken van de vreselijk uitziende vacht vraagt wanneer de hond voor het laatst is geplukt, is het niet ongewoon om te horen: ”Waarom geplukt?”. Een vacht die jarenlang verwaarloosd is geweest, heeft een eeuwigheid nodig om weer in vorm te komen. Maar als dat lukt, zijn de huidproblemen verleden tijd.

Deze zwerfhonden hebben nu te eten.

Help mee!

www.vier-voeters.nl

tekst: Gabriele jager | Foto’s: Stock (2), Shutterstock(3), Trio Bildarchiv (4), Tierfotoagentur

Stopper viervoeters 190-124indd.indd 2

FOTO: VIER VOETERS | BALI ANIMAL WELFARE ASSOCIATION

VIER VOETERS helpt dieren in nood, overal ter wereld.

13-04-21 16:28

Change lives.

Forever.

RASVERENIGING Nederlandse Teckelclub www.teckelclub.nl

Voor deze enthousiaste benadering heeft de pup een beloning verdiend.

worldanimalprotection.nl

Weetjes

Mythe of waarheid?

Na duizenden jaren zij aan zij met de mens geleefd te hebben, zijn er veel verhalen, mythen en halve waarheden over de hond te horen. Hoe weet je wat een fabeltje is en wat er wel klopt? Wij zoeken het voor je uit.

Over opvoeding & alfa’s verblijven. In dit soort verblijven konden ze elkaar niet ontwijken, wat regelmatig leidde tot gevechten.

Dit gedrag werd als uitgangspunt voor de opvoeding van de huishond gebruikt. Men ging ervanuit dat de wolven volgens strenge hiërarchische regels en een vaste rangverdeling leefden met aan het hoofd de alfahond. Er werd gedacht dat de wolven in de roedel tijdens hun leven steeds hogerop in de roedel probeerden te komen. Hierbij werd ervanuit gegaan dat dit aan de hand van agressie ging. Iets dat vele jaren als voorbeeld voor de hedendaagse hond diende.

D

e opvoeding van honden is sterk afhankelijk van de aanwezigheid van enige dominantie; dit zegt iets over de relatie tussen twee dieren en hun rangorde en de relatie en statusverschillen tussen verschillende dieren in een roedel. De hedendaagse huishond stamt af van de wolf. Vele duizenden jaren geleden waagden zij zich volgens wetenschappers in de buurt van de mensheid om te kunnen profiteren van hun voedselresten. Na verloop van tijd kwamen zij steeds dichterbij en begonnen hun eigenschappen zich aan te passen aan de nabijheid van mensen. Maar in de basis zijn honden dus wolven. Daar-

66 Hart voor Dieren / Juni 2023

om kijken we voor de opvoeding van honden vaak naar hoe wolven dit in het wild doen. En dat zij in een roedel leven, staat daarbij centraal.

Zooitje ongeregeld Al weten we al jaren van het bestaan van roedels af, de opvattingen hierover zijn door de jaren heen regelmatig veranderd. Bij gebrek aan natuurlijk gevormde populaties bleven de waarnemingen van de eerste wolvenonderzoekers beperkt tot het gedrag van wolven in dierentuinen. Hier werden de dieren willekeurig samen opgesloten in, voor wolvenbegrippen, minuscule

Maar naarmate er meer naar de natuurlijk levende roedels gekeken kon worden, werden er steeds meer verschillen opgemerkt. Als men in deze roedels wil spreken van alfadieren, zijn er altijd twee van - het ouderpaar.

Met andere woorden: het paar dat het recht heeft zich voort te planten. En nog belangrijker, deze twee alfadieren hoeven helemaal geen geweld te gebruiken. Zij leiden hun familie soeverein, berispen hen van tijd tot tijd als dat nodig is en voeden de jonge dieren op tot sociale wezens die na het derde of vierde levensjaar op hun beurt zelf een nieuw gezin kunnen stichten.

Een dergelijke familiestructuur komt bij onze huishonden nauwelijks voor.

Straathonden en zwerfhonden hebben vaak wel gegroeide en stabiele roedelstructuren. Daar wisselen de hiërar-

Foto’s: Shutterstock, Guiness World Records (1)

Niet één, maar twee alfa’s

chieën zonder gewelddadige conflicten.

De leden zijn op elkaar afgestemd en werken samen. Niet alleen bij het vinden van voedsel en veilig onderdak, maar ook bij het verdedigen van hun middelen tegen vreemden. Vreemde honden worden geweerd.

Geweld maakt onrustig Net als bij honden, hebben wij als mensheid ook dominantere en onderdanigere types in onze gelederen. Je ziet het alleen al aan de houding. Een rechte rug en hooggehouden hoofd duiden er bijvoorbeeld vaak op dat iemand veel zelfvertrouwen heeft en een hogere rang lijkt uit te stralen. Dit komt waarschijnlijk op honden net zo over als op andere mensen. Zij zullen zich op hun beurt dan sneller onderdanig gedragen. Door eerdere misvattingen omtrent agressie kan het wel eens uit de hand lopen met baasjes die van de oude stempel zijn. Agressie is absoluut geen statussignaal en zal enkel de band met je dier verpesten. Het kan leiden tot veel stress, overbodige onderdanigheid en uiteindelijk zelfs tot bijten. Een hond wil echter volledig op zijn huisgenoot kunnen vertrouwen en oriënteert zich aan de hand van die persoon. Als eigenaar heb je dus een echte voorbeeldfunctie. Als je het verkeerde voorbeeld geeft, kan er ook geen goede band worden ontwikkeld.

Plaatsnamen

Wat heeft Hunderdorf met honden te maken?

Het wapen van het Duitse plaatsje Hunderdorf bevat een windhond. De graven van Windberg-Bogen hadden hier meer dan 500 jaar geleden een grote hondenkennel. Maar de plaatsnaam heeft, net als zoveel andere gemeentenamen die met ‘hond’ beginnen, waarschijnlijk niets met honden te maken. Het is waarschijnlijker dat ‘hond’ verwijst naar ‘honderd’ (hundert). Gemeenschappen met honderd panden of huizen zouden hun nederzetting hebben willen dopen.

Record met 100 ballonnen Jack Russell Terriër Twinkle heeft haar moeder vervangen in het Guinness Book of Records. Twinkle was zeven jaar lang de recordbrekende ballonbreker en moet haar talent hebben doorgegeven aan haar dochter. De jonge hond liet 100 rode ballonnen klappen in een

ongelooflijke 39,8 seconden. Twinkle woont bij hondentrainster Doree Sitterly in Californië. Ze woont daar trouwens samen met een hele groep honden, die de dierenwelzijnsactiviste tijdens en ook na de pandemie in huis nam.

Duidelijke regels en verder niets En slechte band, dat wil niemand. Daarom zouden we misschien het woord ‘baasje’ of ‘alfa’ eens uit ons vocabulaire en onze gedachten moeten schrappen.

We moeten de hond geweldloze regels geven die hem beschermd door het leven laten gaan. We moeten hem veiligheid garanderen. Dat is wat elke hond wil en dat is ook wat wij willen. Probeer het maar eens uit!

Juni 2023 / Hart voor Dieren 67

Reizen

Texel: zon, zee, strand

... en een hondenparadijs

Voor onze Duitse correspondent Martina Züngel-Hein is ons prachtige eiland een stukje thuis. Met haar honden geniet ze van de feelgood sfeer van dit hondenparadijs aan zee.

68 Hart voor Dieren / Juni 2023

Juni 2023 / Hart voor Dieren 69

Reizen Heerlijk wandelen in de duinen van De Hors.

van het fijnste zandstrand dat zich uitstrekt van natuurgebied De Hors in het zuiden tot aan de vuurtoren hoog in het noorden. En het fijnste?

Honden zijn welkom op alle stranden, zelfs in het hoogseizoen. Alleen in de bepaalde zones en in de natuurgebieden moeten ze aan de lijn.

Strandvakantie met strandhuisje Zelfs op het hoogtepunt van de zomer is Texel een relaxte plek - tenminste als je het toeristische bolwerk De Koog met zijn dichtbevolkte strand in die tijd vermijdt (dat geldt ook voor het strand van Paal 17). Ik heb altijd al een van de kleine, witgeschilderde strandhuisjes willen huren die van mei tot september op veel stukken strand als parels aan een ketting in de zon

W

ie met een hond op Texel op vakantie is geweest, komt er altijd terug. Zo denk ik er tenminste over, want voor mij is het Waddeneiland één van de meest hondvriendelijke bestemmingen die ik ken. Mijn honden Dayo en Suri hebben zich altijd heel prettig gevoeld op Texel - het was liefde op het eerste gezicht, heel ongewoon voor Rhodesian Ridgebacks. Ze stortten zich vanaf het begin en in weer en wind met veel plezier in het zeewater.

Niet alleen de ontspannen sfeer op het grootste eiland van Nederland, maar ook het eindeloze strand zorgt voor dit relaxte gevoel. Aan de westkant van het eiland ligt zo’n dertig kilometer

Prachtige zonsondergangen op zwoele zomeravonden.

schitteren. Tijdens een zomervakantie in augustus vervulde ik deze droom voor het eerst bij Paal 28 (de stranden op Texel zijn verdeeld in secties die vernoemd zijn naar palen). Een week lang kan ik me een strandhuisje van vijf vierkante meter helemaal aan het eind van de rij (richting vuurtoren) eigen maken. De perfecte plek voor een ontspannen strandvakantie met mijn twee Rhodesian Ridgebacks (en natuurlijk mijn lieve echtgenoot).

Terwijl Dayo en Suri comfortabel op grote strandlakens in het zand liggen (of zich terugtrekken in het strandhuisje als het hen te warm wordt), lees ik comfortabel een boek in de ligstoel (onderdeel van de uitrusting) en geniet van het zoete nietsdoen. Tussendoor gaan we het water in - althans Dayo en ik (prinses Suri zorgt er altijd voor dat haar pootjes niet nat worden) - of maken we lange strandwandelingen. Hoewel er bij elk tweede strandhuisje honden zijn, is er totaal geen stress onder de viervoeters. Prachtig en echt een aanrader. Los daarvan ook erg handig, want alle strandaccessoires zijn de hele week beschikbaar zonder dat we ze steeds heen en weer hoeven te vervoeren. En ideaal voor een snelle duik in het water na een wandeling of om ’s avonds van de zonsondergang te genieten.

Van wilde paarden tot bunkers Maar Texel heeft meer te bieden dan zon, zee en strand. Bijvoorbeeld de mooie, wilde paarden, de prachtige natuurgebieden en veel historie -

Ons favoriete strand bij de vuurtoren heeft eindeloos veel ruimte om te ravotten en te spelen.

70 Hart voor Dieren / Juni 2023

Er zijn heel veel losloopgebieden op Texel.

zoals van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en de Tweede Wereldoorlog. Dit alles is prima te verkennen op duidelijk gemarkeerde wandelpaden. Dayo en Suri laten zich als twee goed getrainde honden door niets of niemand van de wijs brengen.

Zelfs niet door wilde paarden, die ons in het natuurgebied De Bollekamer (tussen Paal 9 en Paal 12) gewoon voorbijlopen. De Bollekamer maakt deel uit van Nationaal Park Duinen op Texel. Naast wilde paarden leven hier ook Schotse hooglanders, maar die hebben we niet te zien gekregen.

Het wandelpad slingert door een heidelandschap dat in augustus in de mooiste tinten paars bloeit en leidt een heuvel op naar een bunker uit de Tweede Wereldoorlog. Vanaf hier heb je een geweldig panoramisch uitzicht - aan de ene kant op het dorp De Hoorn en aan de andere kant over het duinlandschap naar de Noordzee. Een deel van de bunker is toegankelijk en honden mogen ook zelf zien hoe het er van binnen uitziet.

Voor wie meer wil weten over de geschiedenis van de Verenigde OostIndische Compagnie op Texel is er de 5,1 kilometer lange VOC-route. De rondwandeling begint in het mooie

Reistips Texel met de hond ▷ De website www.texel.net/ nl/zien-en-doen/voorhondenbezitters/ heeft veel nuttige informatie voor hondenbezitters, waaronder een kaart waarop de gebieden staan aangegeven waar aanlijnen verplicht is en waar honden los mogen lopen. ▷ Voor de huur van een strandhuisje bij Paal 28 kun je terecht op de website www.strandpaal28.com De basisuitrusting bestaat uit ligbedden, een bijzettafel en een schep en bezem. Andere accessoires kunnen worden bijgehuurd. Strandpaviljoen Paal 28 heeft een fijn zonneterras waar honden welkom zijn (ook in het restaurant).

havenstadje Oudeschild en leidt onder meer naar de zogenaamde ‘wezenputten’. Eeuwen geleden werd het drinkwater hieruit verkocht aan de schepen van de Oost-Indische Compagnie die voor het eiland lagen. De route leidt vervolgens naar de Hoge Berg (de hoogst gelegen plaats op het eiland) door talrijke schapenweiden omgeven door graszodenwallen. Vanwege de nabijheid van de schapen blijven de honden hier aan de lijn. Het is gewoon te verleidelijk voor de viervoeters (vooral als ze jachtgericht zijn) om over de grasheuvel te lopen en achter de schapen aan te rennen. Voor mij is Fort De Schans een van de hoogtepunten van deze wandeling.

De natuur in De Slufter is uniek en verandert voortdurend.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 71

Reizen

Blauwe lucht, zonnetje,wit strand...

Wat wil je nog meer?

Het militaire fort dateert uit de 16e eeuw, was bedoeld om Texel te verdedigen tegen de Spanjaarden en werd later zelfs uitgebreid door Napoleon.

Het terrein is vrij toegankelijk en natuurlijk mogen honden mee op deze ontdekkingstocht. De wandeling door De Bollekamer en de VOC-route kunnen ook in de zomer worden gedaan als het wat warmer is, want ze zijn niet bijzonder lang. Na afloop kun je natuurlijk meteen door naar Paal 28 om te ravotten, te zwemmen en lekker te ontspannen.

▷ Op vakantiepark De Krim in De Cocksdorp is een hondenwasplaats waar je tegen een kleine vergoeding het zoute water en zand uit de vacht van je hond kunt wassen. www.krim.nl/dogwash ▷ Texel biedt veel hondvriendelijke accommodaties - van campings tot vakantiehuizen en hotels. Wij verblijven vaak in Hotel Prins Hendrik. Dit mooie 3-sterren hotel ligt in de polder Het Noorden in het noordoosten van Texel (Oosterend), weg van de toeristische hotspots, en heeft een goede keuken. www.prins-hendrik.nl ▷ Mijn favoriete strandpaviljoen is Kaap Noord bij Paal 33 (www. strandpaviljoenkaapnoord.nl). Als je hier wilt dineren, moet je tijdig een tafel reserveren. Vooral in het hoogseizoen maak je zonder tafelreservering geen kans. Dit geldt voor vrijwel alle strandpaviljoens en restaurants op het eiland. ▷ Fietsverhuurbedrijven hebben zich natuurlijk aangepast aan reizigers met honden en bieden fietskarren of bakfietsen aan met transportmogelijkheden voor honden (ook voor grote exemplaren).

te spelen, te rennen en te zwemmen.

Er is hier zoveel ruimte dat mensen noch honden elkaar in de weg lopen.

Er staat altijd een stevig briesje dat het zand over het strand laat dansen en dat ervoor zorgt mijn viervoeters het terugroepen bij voorkeur negeren. Gewoonweg heerlijk. Het natuurgebied De Slufter is voor mij ook een van de plekken die ik altijd bezoek. De Slufter is het enige gebied in Nederland waar de Noordzee ongehinderd naar binnen kan stromen. Het kweldergebied kent ontelbare en steeds wisselende getijden en waterwegen, die na een storm vaak volledig onder water staan - een landschap dat me elke keer weer betovert. Vanaf de strandhut bij Paal 28 naar De Slufter is het een prachtige wandeling langs het strand. Vooral op warme zomerdagen kun je de wat diepere getijdenkreek oversteken die het strand van De Slufter scheidt en dan een ommetje maken naar het uitzichtpunt op de duinen.

Strandpaviljoens: lekkernijen & uitzicht Wat zou Texel zijn zonder de strandpaviljoens? Voor mij is er niets lekkerder dan daar tussendoor een kopje koffie te drinken, ’s middags een hapje te eten of ’s avonds op het zonneterras de zon onder te zien gaan. Honden zijn welkom in de meeste strandpaviljoens. Vaak staan er bij de ingang volle waterbakken te wachten op

Het strand rond de vuurtoren is niet alleen een van mijn persoonlijke favoriete plekken, maar was en is ook een Eldorado waar mijn honden uitgebreid hun gang kunnen gaan door 72 Hart voor Dieren / Juni 2023

De sporen van de geschiedenis hebben zich verspreid over Texel.

Foto’s: Shutterstock

Mijn favoriete Texelse hotspots

dorstige viervoeters. Mijn favoriete strandpaviljoen is Kaap Noord bij Paal 33. Het heeft overdag en ’s avonds altijd een heel bijzondere sfeer (met uitzicht op de vuurtoren). Daarnaast is het eten hier erg lekker. Ik houd van Texel in alle seizoenen en geniet van lange strandwandelingen met mijn honden, ook als het wat koeler is. Het is gewoon een heerlijk gevoel om de wind, het zand en de zeespray om je oren en neus te laten waaien en mijn malle honden blij over het strand te zien rennen. En de zomervakantie is de kers op de taart. Natuurlijk gaan in het hoogseizoen veel mensen met veel viervoeters op vakantie. Maar ik ben altijd verbaasd over hoe goed alles verspreid is op mijn favoriete eiland.

Zelfs in augustus zijn er plaatsen en vooral stranden waar je ongestoord kunt genieten.

De beste verzekering voor jouw hond

n 1 ma u a grat nd is

Samen plezier hebben, daar draait het om bij PetSecur. En als je hond een keer ziek is of een pootje breekt, dan is het fijn om te weten dat je bij PetSecur goed verzekerd bent.

De breedste dekking in ieder pakket.

De hoogste uitkering van Nederland Snel verzekerd Castratie/sterilisatie gratis meeverzekerd

Gebruik de kortingscode HVDH23 bij het afsluiten van een hondenverzekering. ga naar www.petsecur.com voor meer informatie

Juni 2023 / Hart voor Dieren 73

Bescherming

Laatste ‘restaurantbeer’ van Albanië bevrijd 7 december 2022 gaat de boeken in als een bijzondere dag.

De datum markeert niet alleen de reis naar een beerwaardig bestaan voor beer Mark in VIER VOETERS’ Oostenrijkse BERENWOUD Arbesbach, maar ook het einde van het fenomeen ‘restaurantberen’ in Albanië. VIER VOETERS vertelt.

74 Hart voor Dieren / Juni 2023

toekijkende bezoekers en de bezoekjes van de restaurantkatten.

Mark werd in 1998 geboren. Waar en hoe hij precies in de kooi van het restaurant belandde, is tot op heden een raadsel. Zijn eerste jaren bracht hij door in gezelschap van een berin, maar helaas overleed zij een paar jaar geleden.

Mark bleef moederziel alleen achter.

Na toenemende kritiek van bezoekers op de berenkooi besloot de restauranteigenaar in 2022 om Mark vrijwillig aan ons over te dragen. Ook stemde hij er schriftelijk mee in dat er nooit

meer beren bij het restaurant zouden worden gehouden.

Slechte gezondheid In september 2021 werd Mark voor het eerst medisch onderzocht door een door VIER VOETERS ingehuurde dierenarts. Hieruit bleek dat hij in zeer slechte gezondheid verkeerde. “Door verveling en stress vertoont hij abnormaal gedrag, waaronder herhaaldelijk ijsberen en bijten op de metalen tralies van zijn kooi. Hij heeft overgewicht, zijn tanden zijn gedeeltelijk gebroken en de

Tekst & beeld: VIER VOETERS/Aaron Gekoski e.a.

H

et is niet te bevatten dat beer Mark meer dan 20 jaar in een kleine kooi bij een restaurant in Tirana leefde met als functie ‘toeristische attractie’. Hij keek uit op de groene tuin van het restaurant, maar sleet zijn dagen op een betonnen vloer. Zich beschermen tegen hitte, regen, kou zat er voor Mark niet in en het houden van een winterrust was al helemaal geen optie. Zijn omgeving was zo saai, dat hij een verveeld leven leidde met weinig bewegingsruimte. Als er al van afleiding kon worden gesproken, kwam deze van

manier waarop hij beweegt geeft aan dat hij verder onderzocht en behandeld moet worden”, aldus Magdalena Scherk-Trettin, projectcoördinator van deze complexe missie. Het advies van de dierenarts was kraakhelder: Mark moest zo snel mogelijk naar een opvangcentrum worden overgebracht voor medische behandelingen, professionele zorg en herstel.

Een beerwaardig bestaan In de vroege ochtend van 7 december 2022 brak Marks grote moment eindelijk aan: na jarenlang leed begon op deze dag zijn nieuwe leven. Na het injecteren van de narcose en een snelle dierenartscontrole, werd de 240 kilogram wegende beer door acht mensen voorzichtig naar zijn transportkist gedragen. Magdalena Scherk-Trettin: “Tijdens zijn reis in de berenambulance maakten we verschillende stops om te kijken of alles goed met Mark ging en trakteerden we hem op wat fruit en groenten. Vooral de druiven waren favoriet!”

Na een rit van 44 uur door Albanië, Noord-Macedonië, Griekenland, Bulgarije, Roemenië en Hongarije, kwam ons team samen met Mark op 9 december 2022 in Oostenrijk aan. In ons BERENWOUD Arbesbach werden ze verwelkomd door een besneeuwd winterlandschap. Mark had na het openen van de transportkist even de tijd nodig om eruit te lopen. Het was immers de eerste keer dat hij op een zachte en natuurlijke ondergrond stapte.

team in Arbesbach het gevoel dat er iets aan de hand was met Mark. De beer was weinig actief en zijn eetlust nam af.

Een grondige dierenartscontrole wees uit dat hij artritis in zijn knieën heeft en lijdt aan een maagslijmvliesontsteking.

Ook heeft hij enkele gebroken tanden en open wortelkanalen, maar gelukkig geen actieve ontstekingen.

Natuurlijk hoopte men op betere resultaten, maar tientallen jaren van ondermaatse leefomstandigheden en ongepast voedsel hebben helaas hun tol van de arme Mark geëist. Dat neemt niet weg dat VIER VOETERS z’n uiterste best doet om beer Mark alle zorg te geven die hij nodig heeft. Daarnaast kan hij in

afgelopen januari en februari opgerold in zijn berenhol een korte winterrust gehouden. Inmiddels heeft hij zijn eerste stappen buiten gezet en met de stijgende temperaturen neemt zijn nieuwsgierigheid naar alles om hem heen toe. Hij geniet zichtbaar van de kleine traktaties, zoals geurige strozakjes, honingijsblokjes en walnoten, die hem aanmoedigen om uit zijn veilige hol te komen.

Wilde dieren in Albanië In 2013 maakte VIER VOETERS al een einde aan het houden van restaurantberen in Kosovo. Met de redding van beer Mark eind 2022 sluit ook Albanië

Een kooi verruilen voor een bos...

De rit duurde 44 uur.

het opvangcentrum herstellen en zich aanpassen aan een natuurlijke bosomgeving, waarin hij kan rondzwerven, graven, zwemmen en in de buurt zijn van soortgenoten.

dit trieste hoofdstuk. Zijn redding is een belangrijke mijlpaal in het verbeteren van het welzijn van beren in Albanië.

Toch zit het werk voor beren (en grote katten) er in dit land nog niet op. Helaas is het in Albanië bij wet nog steeds mogelijk om als particulier wilde dieren te houden, mits de dieren in gevangenschap zijn geboren. Aangezien Marks herkomst tot op heden onbekend is, was zijn gevangenschap in principe illegaal. Grote kans dat hij als welp uit het wild is gehaald. VIER VOETERS roept de autoriteiten op om het juridische gat te dichten dat het houden van beren en grote katachtigen onder bepaalde omstandigheden nog steeds toestaat. Ook vraagt de dierenwelzijnsorganisatie hen een opvangcentrum voor wilde dieren op te richten, zodat in beslag genomen wilde dieren in Albanië zelf kunnen worden herplaatst.

Grote verandering

Hoe gaat het nu met Mark?

De eerste paar weken in het opvangcentrum waren spannend. Ondanks het feit dat een grote verandering van leefomgeving tijd nodig heeft, had het

Na een paar maanden wennen aan zijn nieuwe leven, is het team blij om te vertellen dat het goed gaat met Mark.

Voor het eerst in zijn leven heeft hij

Wil jij dieren als beer Mark helpen?

Ga dan naar www.vier-voeters.nl.

Met jouw gift kunnen ze worden gered, opgevangen en beschermd.

Juni 2023 / Hart voor Dieren 75

Beste Mark, Wopke, Sigrid, Lilianne, Jesse, Lilian en Gert-Jan, Jullie zijn gekozen. Kiezen jullie nu voor een gezonde veehouderij?

veel minder dieren Veel minder dieren en alle dieren buiten en alle dieren buiten

CIWF komt op voor een duurzame en diervriendelijkere veehouderij.

Voor dieren, mensen en de aarde.

Help ook mee en ga naar ciwf.nl Compassion in World Farming, Caring Farmers en Caring Vets vragen de formerende partijen in het regeerakkoord te kiezen voor een veel kleinere veestapel, waarbij alle dieren buiten komen. Dit voorkomt dierenleed, helpt het stikstofprobleem op te lossen, is goed voor het klimaat en biedt onze boeren weer toekomst. Lees meer op ciwf.nl

Service

Lezerspost Niet zo handig...

Hierbij foto’s van de kitten van een vriendin van mij. Hij heet Henk en hij wilde stiekem in het prullenbakje van de wc duiken. De deksel van het prullenbakje wilde dat blijkbaar niet...

En hieronder mijn twee katten, Lotje en Sammy. Blijkbaar zit dit lekker.

Groetjes, Danique

Veel dank Beste redactie, bedankt voor de huisdierenquiz. Helaas kon ik niet alle vragen beantwoorden en daar schrok ik echt van.

Mijn kat en ik wonen al 10 jaar samen en ik leer bij elk nieuw nummer weer wat nieuws. Dit is de enige manier waarop ik mijn hart voor dieren kan vergroten. Veel dank aan het geweldige team!

Elke Lieve Elke, hartelijk dank voor je loyaliteit!

Redactie Hart voor Dieren

Heb je wensen, opmerkingen of originele foto‘s? Schrijf ons!

We zien je post graag tegemoet o.v.v. ’Lezerspost‘ Mail naar: redactie.hvd@vipmedia.nl

Ken je onze website hartvoordieren.nl? Daar vind je een zee aan gratis informatie over huisdieren en wilde dieren. We besteden aandacht aan de meest uiteenlopende onderwerpen - van verzorging, voeding en opvoeding tot gedrag, duurzaamheid en bescherming. Als het met dieren te maken heeft, vind je het bij ons!

hartvoordieren.nl

Juni 2023 / Hart voor Dieren 77

SPECIALE AANBIEDING

11 nummers 6 nummers Hart voor Dieren 95 50 voor € 39, voor €17, (i.p.v. € 65,45)

Ben jij een échte dierenliefhebber?

Dan lees je Hart voor Dieren!

Geniet een jaar lang van prachtige dierenfoto’s, tips en informatie over voeding, gezondheid en de opvoeding van jouw huisdier, indrukwekkende reportages over natuur en wildlife, handige weetjes over hobby- en boerderijdieren en natuurlijk de leukste abonneevoordelen.

OOK LEUK OM CADEAU TE GEVEN! Ga voor deze en andere aanbiedingen naar hvd.mijntijdschrift.net Het abonnement is tot wederopzegging. Opzeggen is eenvoudig en kan per maand. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch.

Column

en vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken. Geldt dat ook voor katten? Het geldt helaas voor mijn kat Sok, zoals op 12 maart 2023 bleek. Wat waren ooit zijn streken? Daarvoor eerst even een huisdierenpopulatieschets van mijn straat. Hier thuis twee katten en wat postduiven. Naast ons een luidruchtige hond. Een huis verder een buitenkooi met kanarie-achtige vogeltjes. Aan de andere kant woont buurkat Sijmen, daarnaast een buurman met sierduiven. Hond, katten, kanaries, postduiven, sierduiven, allemaal tuintje aan tuintje; zoiets zorgt voor een spanningsveld. Af en toe werd Sok door de hond uit de buurtuin gejaagd, heel vaak zag ik Sok vanaf het schuurdakje naar de voorraad kanaries kwijlen. En het moet gezegd - hoe ingrijpend ook: een paar jaar geleden vluchtte Sok met in zijn bek een jonge postduif van mij de achtertuin in. En dat bleef niet bij één keer. Bij het ‘winterklaar maken’ van de tuin vond ik achter een hoop bladeren tussen de bramenstruiken de skeletten van drie postduiven. Bijna helemaal opgegeten, ook de pootjes, de duivenringen als restant knus bij elkaar. Op dat moment besefte ik waar mijn duif met ringnummer 456 gebleven was. Op dat moment werd mij duidelijk dat mijn ‘Bonte’ met ringnummer 871 niet van een oefenvluchtje was weggebleven, maar door rover Sok in de kraag was gevat en op zijn beschutte restaurantplek achter de bramenstruiken was verorberd. Je kunt zeggen: de natuur moet haar gang gaan, maar het duurt even voordat dat soort pacifistische overpeinzingen een plekje krijgen. Ik maakte Sok duidelijk dat de postduiven een no-go waren. Als-ie er maar naar keek slaakte ik al een kreet, alsof er een mitrailleur afging. Na ongeveer een maand was de boodschap overgekomen en tenslotte lag Sok zelfs lusteloos op het grasveld tussen de trippelende duiven, ook als ik niet in de buurt was en de voormalige rover niet wist dat ik hem vanuit het zolderraam in de gaten hield.

Dat waren de streken van vroeger. Ik besprak dit soort zaken uitgebreid met mijn sierduivenbuurman. Ik legde hem uit hoe ik mijn Sok had afgericht en Sok had het vertrouwen van buurman gewonnen. Buurkat Sijmen nog niet, die wilde nog wel eens uithalen. In onze straat heerste de laatste jaren een gewapende huisdierenvrede. De hond blaft achter de schutting, de kanaries zitten achter gaas, de duiven zijn veilig en Sok weet dat hij niets moet proberen, alles onder controle. Tot 12 maart 2023. Ik was op zolder bezig en keek routinematig naar buiten. Ik schrok, kon mijn ogen niet geloven. Ik zag Sok, in galop, met een fladderende duif in zijn bek. Een sierduif van buurman! Ik rende naar beneden maar de zaak was reddeloos. Sok vluchtte, ik vond de duif achter de bramenstruik, ik las op de ring ‘67’. Lang hoefde ik niet te wachten; buurman kwam een dag later op bezoek en vertelde dat hij een prachtige duif miste.

Een prijswinnende. Meteen maakte hij mij duidelijk dat Sok buiten elke verdenking stond. ‘Nee, Sok zou dat soort dingen niet meer doen, die was goed opgevoed. Die had zijn streken verloren’. Ik kon dat alleen maar onderstrepen, natuurlijk viel ik Sok niet af. Alle verdenkingen ging richting Sijmen, ‘die heb ik nooit vertrouwd’. Ik treurde mee, zei dat de 67 misschien nog terugkwam, dat soort dingen, tegen beter weten in. De dagen verstreken, ook op straat kwam ik buurman soms tegen; nee, de 67 was nog steeds niet teruggekomen. ‘Die Sijmen wat extra in de gaten houden’, mompelde ik een paar keer schijnheilig. Binnen zit ik ’s avonds op de bank, met Sok op schoot.

Veel haaruitval deze weken. Vos Sok!

Rob van Vuure

Juni 2023 / Hart voor Dieren 79

Foto: Shutterstock

E

Vos Sok

Puzzelen

Maak kans op een Mitilux verrekijker

!

in Doe mee & w

Los de vier puzzels op en vul de oplossingen tussen 21 mei en 19 juni in op: www.hartvoordieren.nl/winacties Hoe meer puzzels je juist oplost, des te meer kans je maakt op een prijs.

Mitilux 8-inch verrekijker Een verrekijker is voor velen een onmisbaar instrument om op afstand te observeren wat voor moois de natuur te bieden heeft. Deze Mitilux 8-inch professionele verrekijker met een lensdiameter van 40 mm biedt kristalheldere beelden in vrijwel elke omgeving, zowel dichtbij als veraf. Meerlagige optica en een uitstekende, nauwkeurige focus helpen je elk detail te ontdekken.

Een langere oogafstand maakt het comfortabel om langer te kijken, zelfs met een bril. De rubberen hoes zorgt voor extra grip en comfort en beschermt tegen schokken. Kortom: een robuuste metgezel voor natuurobservaties, wandelen, sportevenementen, sightseeing, theater of concerten.

Maak deze maand kans op een Mitilux 8-inch professionele verrekijker t.w.v. € 115,00.

Oplossingen uit Hart voor Dieren 5/2023: Kruiswoord: aanlijnen Woord-Sudoku: speelgoed Zweedse puzzel: borstel Filippine: hondenriem De prijswinnaar krijgt automatisch bericht per e-mail.

l

Filippinepuzze 9

1 2 3

1

2

2

9

2 3

8 6

1 9

8 9 10

6

2

7

3 3

3

7

2

7

8

4

4

7

7 7

© www.puzzelpro.nl

80 Hart voor Dieren / Juni 2023

1

5

5 6 7

4

7

8

4

7

4

3 2

6

1 5

5

4 6 7

5

Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer aan de hand van de omschrijvingen alle woorden te vinden. Bij een correcte invulling lees je van boven naar beneden in de gekleurde hokjes de oplossing.

1. Wonderbaarlijk 2. Halssieraad 3. Alleseter 4. Officieel verzoek 5. Weidevogel 6. Doordringend 7. Sterrenbeeld 8. Militaire rang 9. Europese taal 10. Niet zoals het moet

zzel Kruiswoordpu 1

2

3

4

5

6

12 14

15

20

17

21

9

24 28

32

37

33

29 34

35

38 42

46

47

52

48

53

58

36

39

41 45

Horizontaal: 1 benadelen 6 dagdromer 12 kerstbrood 13 spoorstaaf 14 per adres 16 divan 18 nauw 19 luitenant 20 een zekere 22 gebouw in Amsterdam 24 vogel 25 tweetal 27 gewichtsaftrek 29 afslagplaats bij golf 30 Frans lidwoord 31 sprookjesfiguur 33 bitterheid 35 florijn 37 grond om boerderij 38 mondeling 39 jaartelling 40 Openbaar Ministerie 41 paling 42 op grote afstand 44 eerste kwartier 45 houding 47 familielid 50 inkeping 52 jong dier 54 gravin van Holland 56 soort hert 58 oude lengtemaat 59 beest 61 plaats 64 laatste kwartier 65 slim 66 lusthof 68 eetbare stengelplant 69 klein kind.

Verticaal: 1 slachtoffer 2 naschrift 3 wandversiering 4 bloem 5 sprookjesfiguur 7 behoeftig 8 akelig 9 vogelverblijf 10 reeds 11 voetbalpool 15 opnieuw 17 papegaai 18 Engelse titel 19 dieet 21 Europese Unie 23 sieraad 24 dierengeluid 26 voegwoord 27 verbouw 28 vetplant 29 buisverlichting 30 pausennaam 32 bijbelse figuur 34 Engels bier 36 vernis 41 slee 43 rooms-katholiek 46 in memoriam 48 bloeiwijze 49 kraan 51 bijwoord 52 riv. in Rusland 53 roofvogel 55 smekend verzoek 57 eikschiller 59 aanwijzend vnw. 60 nauw 62 deel v.h. oor 63 biljartstok 65 knokploeg 67 deel v.d. bijbel.

11

19

23

27

31

40

10

18

22 26

30

8

13 16

25

7

49

50

54

59

43

55

60

61

65

62

51 56

57

63

66

68

44

64 67

69

© www.puzzelpro.nl 53

8 3 2

6

14

11

6

5

7 8

4

28

68

15

5 2 6

55

16

2

4

23

13

5 3 4 5

10

3

6

7 9

7

6

11

12

1=Z

2=R

3=N

14

ar herkomst

4

duw

keg

aftands

getroffen

nauw

overal

6

honger

2

reeks

jaartelling zomersport

verdieping griezelig vervallen woning

17 speelgoed

3 18 12 1 2 9

13

el Zweedse puzz

1

© www.puzzelpro.nl 10

69

15

16

17

18

4=B 5=W 6=A

7=D

8 = IJ

9=A

Los de puzzel op als een gewone sudoku. In elk van de gekleurde hokjes komt een cijfer 1 t/m 9 te staan.

Dit cijfer correspondeert met een letter uit de kleine vakjes onderaan. Deze letter komt op de plek te staan van het cijfer dat steeds rechtsboven in een gekleurd vak staat. Welk woord zoeken we?

ooit

metaal

pausennaam

Europeaan

8

Europese Unie water in Friesland

pl. in Flevoland

7

scheel

test

5

3

proef

© www.puzzelpro.nl 1

2

3

4

5

6

7

8

Woordsudoku

Veel zier! puzzelple Juni 2023 / Hart voor Dieren 81

Preview nr. 7/8

Vanaf 20 jun i te koo p

Niet doen, dat vind ik niet leuk!

De meeste huisdiereigenaren willen alleen het beste voor hun huisdier en toch kunnen we onbewust veel dingen verkeerd doen.

Lees wat honden, katten en kleine huisdieren echt nodig hebben en waar ze zich het meest aan ergeren.

20 pagina’s

DE GROTE RAADGEVER

Slimme hacks

In ons extra dikke juli/augustusnummer geven we tips & tricks om extra te genieten van deze zomer, samen met je huisdier natuurlijk.

Ontdekken & winnen

Summer shopping Speciaal voor dit zomernummer hebben we een extra grote prijsvraag, de doe mee en win-actie en de leukste shoppingtips voor warme dagen.

Abonnee worden?

82 Hart voor Dieren / Juni 2023

MIJN DIER & IK

Hond + Tic of ritueel - welk gedrag is nog normaal te noemen? + 7 tips voor het zwemseizoen

Kat + 20 gouden tips om je kat gezond en fit te houden + De belangrijkste voedingsstoffen

Kleindier + Wanneer moet je naar de dierenarts en wat is de beste manier om ze te vervoeren?

Kijk op blz. 47 en 78 of surf direct naar: hvd.mijntijdschrift.net

Foto’s: BS Studio, Tierfotoagentur.de, Shutterstock (5)

Zomer & fun!

For your Best Friend

Natuurlijke en biologische* producten, compleet en aanvullend, droog en natvoer, snacks, vetten/olie, tabletten en kluiven.

Duurzaam, locale productie, recyclebare verpakkingen, milieu en diervriendelijk en een kleine ecologische voetprint.

Voor alle hondenrassen en alle leeftijden.

BF®Petfood, natuurlijk het beste! *bio

respect voor dier, mens en milieu Verkrijgbaar bij o.a. Welkoop.nl, Petsplace.nl, Ranzijn.nl, Jumper.nl, Forix.nl, Brekz.nl, Plein.nl, Zooplus.nl, DeBoerDrachten.nl en Medpets.nl.

Meer informatie: www.bfpetfood.nl Mail: info@bfpetfood.nl

EEN GEZOND LEVEN BEGINT MET EEN GOEDE START Wegsmelten om die eerste wankele stapjes, gniffelen om de speelse ontdekkingsreis: een kleine pup in huis is een tijd van knuffelen, snuffelen, ontdekken en groeien.

Maar ook een spannende periode waarin de basis voor een gezonde ontwikkeling van jouw pup gelegd wordt. En die gaat verder dan een mooie vacht. Met de juiste voeding draag je bij aan een gezonde ontwikkeling van de hersenen, het immuunsysteem en de spijsvertering. Kleine hapjes,

GEEF JE PUP EEN LIEFDEVOLLE START EN EEN GEZONDE TOEKOMST Naast knuffelen en spelen is speciale puppyvoeding dus onmisbaar voor een goede ontwikkeling. Wist je dat wat een puppy in de eerste drie jaar eet, bepalend is voor een vitale toekomst? Met ROYAL CANIN® PUPPY krijgt je pup precies de juiste samenstelling van voedingstoffen voor een gezonde start en een gezond leven. Zo maakt de juiste voeding zichtbaar én onzichtbaar het verschil.

Leer meer op royalcanin.nl/puppy

®2022 Royal Canin SAS

grote stappen!