Byvandring - hollandsk

EEN WANDELING door het oude Ribe NL

EEN WANDELING DOOR HET OUDE RIBE Een wandeling door Ribe’s oude straten met kinderhoofdjes is ook een wandeling door het verleden. Een groot gedeelte van de mooie gebouwen zijn verbonden met zowel beroemde personen als met bepaalde perioden uit de duizendjarige geschiede nis van de stad. Hiervan getuigt o.a. het grote aantal herdenkingsplaten.

Overal in Ribe ziet men details die de meeste andere steden al lang niet meer bezitten: mooi versierde deuren en gevels, middeleeuws vakwerk en ouderwetse straatverlichting. Laat tijdens uw wandeling uw blik over de details glijden, en u zult begrijpen waarom Ribe zo’n heerlijke stad is.

Wij hebben in deze korte beschrijving geen plaats om alles te vertellen, maar u kunt meer lezen in de vele boe ken en brochures die in de stad te koop zijn. Onderstaande beschrijving is een voorstel voor een wandeling van ca. 2 uur door Ribe.

Tochten met gids Doe mee aan een rondleiding door de oude wijk van Ribe. De tocht wordt in het Deens en Duits gehouden en omvat ook een bezoek aan of de domkerk van Ribe of Sct. Catharinæ kerk. www.visitribe.dk

Vaard om te weten Vraag de brochure over Ribe aan met alle relevante informatie over musea, bezienswaardigheden, overnachtingsmogelijkheden, restaurants, winkels etc. bij het VVV-kantoor in Ribe. www.visitribe.dk

1

HET STADSPLEIN

De toeristeninformatie (Het welkomstcentrum) beschikt over het gerennomeerde ”Porsborg” gebouw uit 1582. Het gebouw ernaast is het hotel-restaurant Hotel Dagmar met een kelder voor wachters - een schitterend stenen huis uit 1581. Let op de regen die tussen de gebouwen door druppelt. Dit was noodzakelijk omdat dakgoten toen nog niet beschikbaar waren (het kwam er oorspronkelijk aan de andere kant uit.) Beide gebouwen werden gebouwd onder koopliedenrecht na de grote brand van 1580.

Aan de andere zijde van de voetgangersstraat bevindt zich Weis Stue, een houten gebouw dat dateert van rond 1600. Het is een van de oudste hotels van Denemarken en bevat een tapkomer uit 1704, met onder andere een gedecoreerd plafond met balken, houten panelen, een oude oven en Nederlandse tegels.

2

KATHEDRAALPLEIN

Werd in 2012 gerenoveerd en de kathedraal is momenteel zichtbaar. Tijdens de restauratie werd ontdekt dat het plein dienst heeft gedaan als begraafplaats en grave bevat uit de tijd van de Vikingen tot de Hoge Middeleeuwen, waaronder enige heidense en christelijke graven. Er werden christelijke graven van voor het jaar 900 gevonden. Ansgar mocht de kerk rond het jaar 860 bouwen, en hij deed dit op het hoogste punt van het gebied. Zijn kerk ligt veilig onder de huidige kerk die de oudste kathedraal van Denemarken is. De constructie van het

gebouw begon rond 1150. In de kathedraalgalerij die een ingang van de toren bevat, bevindt zich een museum dat de constructiegeschiedenis van de kathedraal presenteert.

3

DE KATHEDRAAL

Voor de bouw werd tufasteen uit het Rijnland, zandsteen uit het Wesergebied en graniet uit Jutland gebruikt. Toen de kathedraal was voltooid had hij twee torens van tufasteen van dezelfde grootte, op kerstochtend in 1283 stortte de noordelijke toren in en vernietigde een deel van de kerk (onder andere drie gewelven in de noordelijke zijbeuk) en doodde veel mensen die zich in de kerk bevonden. De huidige borgertårn (toren van de meentgenoten) werd voltooid in 1311. Vanaf de 50 m hoge toren is er een fantastisch uitzicht over de rode daken van Ribe, over de moerassen in het westen met Vadehav en de eilanden Fanø, Mandø en Rømø, en over de lage moerasgebieden in het oosten.

Dagelijks om 8:00 en 18:00 wordt door het carillon van de kathedraal de melodie gespeeld van Brorson’s hymne ”Den yndigste rose er funden” (De mooiste roos is gevonden), om 12:00 en 15:00 word de ballade ”Dronning Dagmar ligger udi Ribe syg” (Koningin Dagmar is ziek in Ribe) gespeeld.

Deze zijn overleverd door Anders Sørensen Vedel’s publicatie van 100 Deens volksliedjes uit 1591, geprint in Vedel’s eigen drukkerij, Liliebjerget, iets ten westen van de kathedraal. De kerk van tufasteen heeft drie naven, door de uitbreiding van de bakstenen kapel-

3

len aan beide zijden van de kerk heeft hij in totaal vijf naven, als enige kerk in Noordeuropa. Aan de zuidzijde van de kerk valt eerst de enorme Kathoveddør [kattenkopdeur] op aan de zuidkant van het dwarsschip. Het is gecreëerd door beeldhouwer Anna Marie Carl-Nielsen tijdens de grote restauratie van de kathedraal rond 1900. De naam komt van de leeuwenkop in het midden met een ring in zijn mond, die dateert uit rond 1308. De leeuw werd vervolgd en bereikte de deur en vond de ring, en vond zo asiel in de kerk.

Boven de deur bevindt zich het grootste metselwerk uit de Deense middeleeuwen. In het halfronde gebied is een neerdaling van het kruis gebeiteld in graniet, en daarboven sindseidn de zogenaamde driehoekige verlichting in zandsteen. Het toont de hemelse Jerusalem, waar mensen naar streven. Onder hen staan de koninklijke personen direct in contact met de maagd Maria en Christus. Het wordt vaak geïnterpreteerd als een epitaaf, een mausoleum van Christopher de Eerste of Valdemar de Zegevierende.

4

4

BRORSON

Brorson was een bisschop in Ribe van 1741 ott 1764, en hij schreef meer dan 100 hymnes die zijn opgenomen in het Deense hymneboek. Zijn hymne ”Den yndigste rose er funden” (De mooiste rode roos is gevonden) wordt iedere dag om 8:00 en 18:00 gespeeld door de Borgertårnet (de toren van de meentgenoten). Het standbeeld van Angsar bevond

zich sinds 1913 op dezelfde plek, en werd in december 2015 verplaatst naar zijn huidige locatie naast Tausen.

5

HANS TAUSEN

Die ook een bisschop van Ribe was, kort na de reformatie. Hans Tavsen speelde een belangrijke rol bij de uitvoering van de Reformatie in Denemarken, wat ook tot uitdrukking komt in het museum in de zuidgalerij in de kathedraal van Ribe.

6

ANSGAR

Het standbeeld van Ansgar is gemaakt door de kunstenaar Hein Heinsen. Het werd onthuld op 10 december 2015. Ansgar was een missionaire bisschop die de eerste Deense kerk heeft gebouwd, in Ribe rond het jaar 860 op het hoogste punt in het gebied, waarom Koning Horik hem toestond om een kerk te bouwen en er een priester te laten resideren. Ribe bevond zich in die tijd aan de andere kant van de kreek waar het Ribe Art Museum en het Ribe Viking Museum nu zijn gevestigd, maar Koning Horik wilde graag stromend water zien tussen de stad en de kerk, omdat die het symbool was van de nieuwe religie, het christendom.

Het standbeeld werd gemaakt in 2015. Het symboliseert het conflict tussen het christendom en de oude Noorse religie (een geloof in de vele goden van de Vikingen).

Daarom is het in tweeën gedeeld, met aan de ene kant het kalme christendom en aan de andere kant de verweven patronen die de oude Noorse religie vormen.

Wij zien deze splitsing in de kloof naast de linkerschouder van Ansgar.Tegelijkertijd is er een verschil zichtbaar tussen de rechterhand die zegent met de stigmatisering van Christus (hij was gewond door een spijker in zijn hand) en de linkerschouder die een demon op de schouder tegenhoudt. De voeten van Ansgar zijn het belangrijkste lichaamsdeel. Ze zijn nauwkeurig gemodelleerd en gepolijst. Ze droegen Ansgar op zijn vele reizen van Bremen, naar Birka bij Stockholm, evenals naar Ribe. Het hoofd is veel grover gesneden en zit vol met korsten en lidtekens.

7

HET INTERIEUR VAN DE KATHEDRAAL VAN RIBE

De ingang van de kathedraal is door de toeristeningang. De toegang tot de toren is via de kiosk waar men toegang moet betalen. 63 stappen hoger, in de zuidgalerij, werd het museum in 2013 gedecoreerd. Het omvat de bouwgeschiedenis van de kathedraal en toont de reformatie met bijzondere nadruk op Ribe. Er zijn 185 meer traptredes tot aan de top. De ingang van de kerk bevindt zich aan de rechterkant door de kiosk.

De hoofdingang van de kerk bevindt zich onder het grote orgel (façade van 1633-1639). Aan de noordzijde bevinden zich schilderijen op de eerste twee zuilen, olieverfschilderijen op graniet, van de maagd Maria met de baby Jezus en de apostels Bartholomeus en Andreas. Een speciale herinnering uit het verleden van de kerk is een lijn op de pilaar achter de

preekstoel. Dit is de waterstand tijdens de grote storm van 1634.

De kerkbanken zijn gemaakt door een plaatselijke timmerman genaamd Hans Dau tijdens de grote restauratie rond 1900. Alle kerkbanken hebben verschillend houtsnijwerk, en geen twee decoraties zijn hetzelfde.

De koorstoelen aan beide kanten van het altaar, een doopvont en een vijfarmige kandelaar komen uit de Middeleeuwen, evenals de patronen en decoraties in de gewelven van de hoofdnaaf.

De kerk bevat talrijke mausoleums en epitaven voor koningen en prominente burgers in Ribe, waaronder de koninklijke historici Anders Sørensen Vedel en bisschop Hans Adolf Brorson.

Tussen 1982-1987, werd de apsis van de kerk gedecoreerd met fresco’s, glas-in-lood ramen en rigide mozaïeken gecreëerd door de wereldberoemde Deense kunstenaar Carl-Henning Pedersen.

5

In de kiosk kan men een brochure kopen met een voorgestelde interpretatie van deze kunstwerken.

8

KANNIKEGÅRDEN

Werd in 2015 gebouwd op de plek waar de oude katoenfabriek stond voordat deze afbrandde in 2000.

Het werd op 21 januari 2016 ingewijd. Het gebouw werd ontworpen door het architectenbureau Lundgaard & Tranberg uit Kopenhagen, en gebouwd door Jorton A/S uit Esbjerg.

Het dak en de muren zijn bedekt met tegels van vulkanische klei gebrand op 1.100 graden Celsius (klinkers worden gebrand op 600 graden Celsius).

Achter het glas op de benedenverdieping ligt de ruïne van waarschijnlijk het oudste bakstenen gebouw van Denemarken, een Kannike abdij die dateert van voor 1145. De bakstenen hebben ongeveer dezelfde grootte als de bakstenen die we tegenwoordig gebruiken. Het gebouw was een eetzaal (refectorium) voor de Kannikes die woonden in ”de Kannike abdij” die de bisschop voor hen had gebouwd. De Kannikes waren de priesters van de kathedraal.

Aan de westzijde van de kathedraal ligt de Latijnse school.

9

6

LATIJNSE SCHOOL

Op de hoek van Skolegade en Grydergade. Op deze plek bevond zich de school vanaf rond 1500 tot 1956, toen het werd verplaatst naar de huidige locatie op Puggårdsgade. De Latijnse school (later de Ribe kathedraal school) heeft bestaan sinds 1145.

Er bevinden zich gedenkplaten op de muur van een aantal prominente studenten van de Latijnse school. In zuidelijke richting op Skolegade passeren we aan de linkerkant het huis van Hans Tausen.

10 HET

HUIS VAN HANS TAUSEN

Dat werd gebouwd in de 16e eeuw en wat het laatste restant vormt van het bisschoppelijk paleis waar de Lutheraanse bisschoppen, onder wie Hans Tavsen, hebben gewoond.

11 ”STOPPESTEDET”

(de stopplaats)

bevindt zich op de hoek van Sønderportsgade en Sønderportsgade. Het is een klein houten gebouw dat in 1932 ongeveer 3 meter naar achteren en 2 meter opzij werd geplaatst zodat een stadsbus de bocht kon nemen naar het nieuw gerennoveerde busstation op de huidige parkeerplaats. Het stadsbusstation werd in 1952 verplaatst naar het treinstation waar het zich nog steeds bevindt. We gaan verder langs Sønderprotsgade tot aan Puggårdsgade.

12 PUGGÅRDSGADE

Op de hoek bevindt zich een mooi oud houten gebouw uit 1597.

De ronding van de straat dateert van de constructie rond 1200 en geeft een goede indruk van het oude Ribe. Verderop in de straat bevindt zich aan de linkerkant Tårnborg.

13 TÅRNBORG

Dat werd rond 1520 gebouwd door de edelman Oluf Munk.

Tårnborg was een bisschopshuis toen H.A. Brorson bisschop was in 1741 en bleef dit tot 1868. Vlak naast het gebouw is er een paar lage ”stallen” die vroeger bij Tårnborg hoorden. Het gebouw ernaast behoorde vroeger aan een directeur van het bisdom. Tussen 1882-1894 woonde de directeur van het bisdom Finsen hier. Zijn zoon Niels R. Finsen was de eerste nobelprijswinnaar van Denemarken voor zijn uitvinding van behandeling van huidziekten. Het is bij naam bekend van, onder andere, het ”Finsen Instituut”.

Iets verder bevindt zich aan de rechterkant de Ribe kathedraal school.

14 RIBE KATHEDRAAL SCHOOL

Dat in 1856 een nieuw hoofdgebouw kreeg toen het van Skolegade naar hier werd verplaatst.

Het gebouw aan de linkerkant, met kantelen, heet ”Puggård”, oorspronkelijk ”Pogegården”, en is het oudste gebouw van rond 1400. In 1298 doneerde bisschop Christian een boerderij aan de Latijnse school zodat de rector en 20 arme discipelen er konden leven en eten, vandaar de naam pogegården (pog = jongen).

Kunst in de tuin van de Ribe kathedraal school. Tijdens de periode 2013-2015 kreeg de tuin van de Ribe kathedraal school met een ingang van Puggårdsgade een esthetische impuls.

Onder toezicht van landschapsar-

7

werk dat zeker een bezoek waard is. Vandaag de dag is de Ribe kathedraal school een normale middelbare school met lessen die voorbereiden op de universiteit, die in de laatste jaren sterk is gegroeid en uitgebreid. Het is mogelijk om door de tuin achter Puggård te lopen waar zichtbaar is hoe goed oude en nieuwe gebouwen op elkaar inspelen. Vanaf hier gaan we verder naar Gravsgade.

15 GRAVSGADE

8

chitect Torben Schønherr werden nieuwe lindebomen geplaatst en in een rechthoekig gebied eromheen een bestrating van Nordisch graniet. In het midden creëerde de kunstenaar Laila Westergaard een decoratieve weg die leidt naar de ingang van de school.

De weg bestaat uit 112 blauwe tegels van Rønnegraniet. Laila Westergaard kerfde korte teksten in iedere tegel. De teksten vormen een uitgangspunt en zijn afkomstig van sommige persoonlijkheden die de school hebben bezocht. Een voorbeeld is ”Kom mijn duifje laat jezelf zien”. ”Tijd vloeit als een rivier”. ”Leid het in mijn aderen” en ”De hele wereld is een schouwtoneel”. Sommige teksten komen echter uit een wereld groter dan de lange geschiedenis van Ribe kathedraal school.

Net als een gedenksteen kunnen de glanzende stenen zinnen geschreven met de beitel van de beeldhouwer ons inspireren, verbazen, storen en misschien uitdagen wanneer we in de tuin lopen.

Ribe ontving een prachtig kunst-

Vernoemd naar de ”Parochie van het heilige graf”, dat vanaf zijn vorige locatie buiten de stad naar hier werd verplaatst zodat de bewoners belasting moesten betalen. De begraafplaats aan de andere kant van het pad dateert uit 1805 wanneer het verboden was om mensen in de stad te begraven, zelfs niet in de kerken.

In die tijd lag het buiten de stad.

Vanaf het pad naast de begraafplaats kunnen we een brug oversteken naar Damvej, waar zich Ribe Byferie bevindt. Het werd in een traditionele stijl gebouwd in 1995. De tour vervolgt naar de rechterkant op de Gravsgade naar Sviegade. Op de hoek van Sviegade en Sønderportsgade ligt een oude koopliedenboerderij, Husted Knutzen’s boerderij, die niet is herbouwd sinds de oorspronkelijke constructie rond 1600. Let op de twee ronde gaten aan de bovenkant van het puntdak. Dit is waar de uilen nestten, die het huis tegen muizen beschermden. Er waren muizen omdat de klanten van de koopman arriveerden op paardenkarren, en de koopman graan en hooi voor de paarden

bij zich had. Van hieruit gaan we rechtsaf in de Sønderportsgade.

16 SØNDERPORTSGADE

In deze straat liggen een aantal van de mooiste houten gebouwen van Ribe, waaronder rijtjeshuizen van rond het jaar 1600. Op de hoek van Sønderportsgade en Bispegade bevond zich het huis waar de kleermaker Laurids Spliid heeft gewoond. Een gedenkplaat herinnert aan zijn vrouw Maren die op 9 november 1641 werd verbrand voor hekserij tussen de galgenheuvels ten noorden van de stad. We gaan verder naar Het Oude Stadhuis.

17 HET

OUDE STADHUIS

op de hoek van Sønderportsgade en von Støckens Plads. Het gebouw werd voor 1496 gebouwd als twee huurstallen (waarin werd gewoond) en de dichter Anders Bording werd hier in 1619 geboren. Hij publiceerde de eerste Deense krant in 1666 genaamd De Deense Mercurius. In 1709 kocht de stad het gebouw en werd het omgedoopt tot Stadhuis.

Ieder jaar worden hier meer dan 300 bruiloften gehouden. In de voormalige schuldenaarsgevangenis bevindt zich een museum, Stadhuis collectie. In 1892 werd het gebouw hersteld en kreeg het het huidige aanzien, en werd de vleugel langs Sønderportsgade toegevoegd.

18 DAGMARSGADE

Vanaf von Støcken Plads kunnen we rechtdoor naar Dagmarsgade

naar het treinstation als gevolg van een doorbraak in de jaren 1870. Aan de rechterkant staat de oudste watertoren van de stad uit 1887, het is vandaag in privébezit en is gerestaureerd als kantoorgebouw. Aan de linkerkant is Sortebrødregarde met de pittoreske Peter Dovn Slippe, Kølholt Slippe en Vægtergade, we slaan rechtsof op de Badstuegade naar Klostergade.

19 KLOSTERGADE

Aan de rechterkant van de straat staan een aantal kleine gebouwen - de Almisseboderne stallen uit de 17e eeuw die waren gebouwd voor huisvesting van de armen.

Het gebouw op nr. 26 is in privébezit en in totaal slechts 26,5 m2 groot. Het heeft veranderingen ondergaan en staat nu bekend ls ”Het kleinste huis van Ribe” om een idee te geven van hoe veel van de arme gezinnen van Ribe woonden in de 18e eeuw.

Wanneer we door de kloostertuin lopen, in de richting van het kleinste huis van Ribe, ervaren we de rust van de grote zuidvleugel van Dominicaanse klooster en de kloostertuin.

20 DE

KERK EN HELT KLOOSTER VAN ST. CATHERINE

Gebouwd door de Dominicanen (de Black Friars genoemd omdat ze buiten het klooster zwarte kappen droegen). Dit geweldige complex is, samen met de kathedraal, het enige verblijvende gebouw van de middeleeuwse kerken, kloosters, kapellen en ziekenhuizen van Ribe. De huidige kerk

9

dateert uit de 15e eeuw en is de derde kerk op deze plek. Na de reformatie in 1536 werd de kerk de parochiekerk, terwijl de kloostervleugel dienstdeed als ziekenhuis. In 1920 zakte de noordzijde van de kerk 60 cm naar beneden maar het werd gered door een moedige poging waarbij de oude fundamenten werde verwijderd en nieuwe betonnen fundamenten werde gegoten, en vervolgens werd de kerk op zijn plek gekanteld door de zuidzijde te verlagen en de noordzijde te verhogen.

Een van de hefapparaten staat nog altijd op dezelfde plek aan het einde van de trap aan de rechterkant van de kerk die toegang geeft tot de kelder onder het koor.

Door de kerk kunnen we de prachtige kloostertuin betreden door toegang te betalen in het slot naast de deur. Geniet van de rustige sfeer, volledig afgesneden van de buitenwereld. Zo moet het zijn geweest voor de monniken die hier hun tijd doorbrachten.

Vandaag de dag wonen er alleenstaande ouderen in het ”Ribe Klooster”.

21 AMBROSIUS STUB gedenkplaat op Sønderportsgade

Woonden in Ribe tussen 1752 en 1758 en verdiende zijn brood als schoolhoofd. In 2003 werd er een graf voor hem gemaakt in het gras ten westen van de St. Catherinekerk.

22 ST. CATHERINE’S PLEIN 10

Heeft een bron in het midden met

St. Catherine van Alexandrië, de patroonheilige van de kerk, voor de oostzijde van bron is er ene swastika - dit was het handelsmerk van Carlsberg sinds 1933 doen de Carlsbergstichting een stadsbrandweer in Ribe oprichtten (gemaakt door de beeldhouwer Anders Bundgård).

23 HET RIBE VIKING MUSEUM

bevindt zich op het treinstation aan het einde van Dagmarsgade.

Het is een museum over de tijden van de Vikingen en de middeleeuwen en vertelt de geschiedenis van Ribe van 710 tot naar schatting 1600.

Het standbeeld Tand des Tijds bevindt zich in het midden van Odin’s plein. Het is gemaakt door kunstenaar John Olsen, geïnspireerd door een mammoettand die in de Waddenzee werd gevonden.

Vanaf Vedel’s Plant aan de andere kant van Dagsmarsgade bevindt zich Åstien, dat uitzicht geeft op de tuinen in Rebelund, kassen, dierenverblijven en vogelhokken richting het vogelreservaat in Ribe Østerå met een vogeltoren - een tocht die ongeveer een half uur duurt.

Tussen de huidige St. Nicolaigade en de rivier werd in 710 een marktplaats gebouwd. In zijn 1300 jaar lange geschiedenis heeft deze marktplaats zich ontwikkeld in het Ribe van vandaag, de oudste stad van Denemarken.

24 HET RIBE KUNSTMUSEUM

In de katoenfabriek bevindt zich de villa van Balthazr Gjørtz uit

1864 die Deense kunst tentoonstelt, en er zijn verschillende schilderijen uit de Deense Gouden Eeuw evenaals een schitterende collectie van schilderijen met motieven van Ribe.

Het gebouw werd in 2010 volledige gerestaureerd en ziet er nu niet zo mooi uit als in 1864.

We ga nu verder langs St. Nicolaigade, langs het waterwiel op de hoek, het is het laatste overblijfsel van de vele molens van Ribe en was in bedrijf als meelmolen tot vlak voor 1960, en we slaan de voetgangersstraat van Ribe in.

25 NEDER-,

MELLEM EN OVERDAMMEN

Een dam werd in Ribe rivier in 1250 gebouwd door Koning Christopher de Eerste die de kracht van de rivier wilde gebruiken om de molens aan te drijven. De dam deel de rivier in drie kleine stromen die drie molens mogelijk maken: de buitenste molen, de middelste molen en de Koninklijke molen. De middelste molen werd in 1903 geconverteerd voor het opwekken van electriciteit. In 1975 werd de electrische turbine gesloopt op het gebied te openen voor meer water. Tegenwoordig heeft alleen de buitenste molen een waterwiel.

Buiten Hotel Postgården (Vinoble) is de stichting van Ribe Nørreport aangegeven met zwarte stenen in het straatoppervlak. Het dateert van rond 1280 en geeft de stadsgrens aan, hier moest belasting (accijns) worden betaald voor de goederen die men in de stad ging verkopen. Nørreport werd in 1843 afgebroken omdat het te laag en smal werd voor een lading hooi.

11

Langs de hoofdstraat bevonden zich de huizen met puntgevel van de kooplieden en de boerderijen die eruit zagen zoals op Nederdammen 34 en 31 is te zien (met het oudste houtwerk van Denemarken in dagelijks gebruik, gebouwed in 1487) en op Nederdammen 28, Mellemdammen 18 en 16, en op Overdammen 10, 8 en 3.

26 SKIBBROEN

12

Ribe Å gaat over in de Waddenzee bij Ribe Kammersluse, 6 km ten westen van de stad. De Baai was in die tijd de enige haven van de stad, en wordt nu alleen door jachten gebruikt. Langs de Baai bevindt zich Johanne Dan, een eventschip dat speciaal is ontworpen voor de Waddenzee (informatiebord). Het Restaurant Sælhunden ligt ertegenover, een houten gebouw van rond 1600.

De ring in de muur werd gebruikt om de koe vast te binden wanneer deze werd gedekt door de gemeentelijke stier. Op de Baai is er iedere woensdag in de zomer

een vlooienmarkt. Lets verder langs de Baai vindt men de stormvloedpilaar.

27 STORMFLODSSØJLEN (stormvloedpilaar)

Boerderijen en steden in de vlakke moerassen werden altijd door de hoge waterstand in de Noordzee bedreigd tijdens deze stormen.

Sommige overstromingen zijn gemarkeerd op de Stormflodssøjlen [stenen vloedpilaar], die is ingesteld door de toeristenassociatie in 1923. De ergste stormvloed vond plaats in 1634 toen een waterstand van meer dan 6 m boven de normale waterstand werd bereikt, hetgeen overstromingen langs de Waddenzeekust veroorzaakte tot in Nederland. Er zijn in totaal 16.000 mensen verdronken tijdens die vloedgolf. De laatste stormvloed was in 1911, en daarna werden de dijken en sluizen naar de Waddenzee toe gesloten in 1912. Pas in 1976 werden Ribe en Tønder geëvacueerd tijdens een dreigende storm en de dijk werd verhoogd.

Wanneer u tijd heeft is het een goed idee om een excursie te maken naar het beschermde gebied van Ribe Slotsbanke (ga verder langs de Baai, volg de weg links en neem de eerste straat rechts, Erik Mendsvej).

28 RIBERHUS SLOTSBANKE

Het vorige koninklijke paleis is tegenwoordig alleen een heuvel met een slotgracht, ruïne en een standbeeld van Koningin Dagmar die hier volgens de ballades kwam vanuit Bohemia als de koningin van Victorius de Zegevierende in 1205.

Het standbeeld is gemaakt door Anna Marie Carl-Nielsen en geplaatst in 1913.

Oorspronkelijk reisde de koning het land rond en verbleef in koninklijke paleizen, waarvan Riberhus er een was, en regeerde van daaruit. Met de introductie van de absolute monarchie van 1660, verloor Riberhus zijn belangrijke positie en werd weldra gebruikt als ”bouwmarkt” voor de stad.

Vanaf Stormflodssøjlen vervolgen we naar links langs Fiskergade.

30 QUEDENS

GÅRD

op de hoek van Overdammen en Sortebrødregade. Het is een koopliedenboerdij met vier vleugels, en het oudste gedeelte heeft houtwerk van 1583. Het gele hoofgebouw aan de straatzijde dateert van 1791. Ga de boerderij binnen en geniet van het prachtige interieur van het hof.

Let op het kleine uitsteeksel aan de linkerkant net voor de poort.

Het was ”het geheim”, een toilet op de eerste verdieping waarin men zijn behoefte kon doen, die door de schacht viel en naar buiten kon worden gebracht als mest in de tuin. De rozentuin die direct naast de boerderij ligt, bevat 24 historische rozen en loopt tot aan de rivier. Keer terug naar voetgangersgebied en volg het naar links tot aan het stadsplein, waar de rondgang eindigt.

29 FISKERGADE

Die vandaag de dag een van de meest pittoreske straatjes is.

Vanaf de straat van de smalle ”Slipper” (straatjes) is er een uitzicht naar de haven en tegenover Grønnegade, waarvan de naam ons eraan herinnert dat hier een Nederlandse koopman uit Groningen heeft gewoond. We steken nu de voetgangersweg over en arriveren in Quedens Gård.

Ronde van de Nachtwacht Der tocht begint elke avond op het marktplein (Torvet - Weis Stue). www.visitribe.dk.

13

28

27 29

1

9

2

3

4

7 5

10

6 8

16

11 12 13 14

15

14

25

24

26 30

23 22 18

17

6

20 19

21

15

DOWNLOAD RIBE APP

Torvet 3 | DK-6760 Ribe | +45 75 42 15 00 www.visitribe.dk | info@visitribe.dk