Wales View Dutch 2014

Wales View alesView

14 Vakantieplanner 2014

Kust en platteland: bekroonde stranden en watervallen A tale of two cities: een uitgebreide gids voor Swansea en Cardiff Chris Packham: de natuurpracht van Wales centraal Avonturenparcours: mountainbiken in Wales Matthew Rhys: het leven van Dylan Thomas in de kijker

Plus reis- en vakantie-informatie – www.visitwales.nl

Er veel te zien en doen in Wales.

We vermaken ons graag met festivals, jaarlijks terugkerende feesten en sportevenementen. Dit blijkt duidelijk uit het natuurlijke enthousiasme van het Welsh volk. Het landschap is onze speeltuin. Het biedt ons heerlijk voedsel en inspireert ons om fantastische kunst- en literatuurwerken te creĂŤren.

Wales is een modern, verscheiden land met een uitgebreid erfgoed waar iedereen van geniet; en we kijken ernaar uit om al deze gedenkwaardige ervaringen te delen met u.

Voorpagina Rhossili, Gower Peninsula Deze pagina De schrijfhut van Dylan Thomas, The Boathouse, Laugharne

Andere pagina, van boven naar onder Matthew Rhys Skomer Island, Pembrokeshire Mission Gallery, Swansea Conwy Castle, Conwy Bike Park Wales Welsh producten

Inhoud

2

2

Dylan Thomas

Acteur Matthew Rhys over de beroemdste literaire persoonlijkheid van Wales, aan het begin van een jaar lang eeuwfeesten in 2014.

20

46 54 Visit Wales kan niet garanderen dat de informatie in deze uitgave correct of betrouwbaar is en neemt geen verantwoordelijkheid voor eventuele fouten, omissies of onjuiste voorstelling van zaken. In de volledige zin zoals toegestaan door de wetgeving, is alle aansprakelijkheid voor verlies, teleurstelling, verwaarlozing of overige schade veroorzaakt door het steunen op de informatie in deze gids, uitgesloten.

Het wordt aanbevolen om alle gegevens en informatie na te trekken bij de onderneming in kwestie voordat u een reservatie bevestigt. Alle rechten voorbehouden. Het materiaal in deze publicatie mag in geen enkele vorm gereproduceerd worden zonder de toestemming van de eigenaars van het auteursrecht – gelieve contact op te

44 Koninklijke relaties

Bezoek de prachtige plekjes die Johnny Depp, Keira Knightley en Dobby de huiself naar Wales brachten.

8

46 Mountainbiken

Kust en platteland

BBC televisiepresentator Chris Packham bejubelt de fauna van Wales, en laat u kennismaken met de fantastische tuinen, stranden, eilanden en watervallen.

20 A tale of two cities

40

Magische verhalen uit Wales, met draken, watermonsters en elfjes in de hoofdrol.

Volg in de voetstappen van leden van de koninklijke familie door de eeuwen heen en je belandt vanzelf in Anglesey, de voormalige thuisbasis van Prins William en Kate.

6 Wales in de hoofdrol

8

42 Mythen en legenden

Ontdek waarom Wales een toonaangevende bestemming is geworden voor mountainbikers van over de hele wereld.

50 Adrenaline Wales

Internationale rolstoelatleet en televisiepresentator Liam Holt verkent de toeristische attracties van Swansea en Cardiff.

De jongste reporter van Wales View vertelt ons hoe het voelt om 152 meter hoog door de lucht te vliegen langs de langste kabelbaan in Europa.

26 De stad in

54 Eten en drinken

De historische marktsteden van Wales vieren feest.

De natuurproducten in Wales hebben een ongeëvenaarde versheid en smaak.

28 Evenementenagenda Boek alvast uw vakantie in Wales tijdens een van de boeiende evenementen die hier plaatsvinden in 2014.

60 In de schoot van luxe

Vooruit, verwen jezelf...

62 Essentiële informatie

40 De kastelen van Wales

Reisinformatie en veelgestelde vragen.

Een heerlijke gids met een selectie uit de 641 historische kastelen van Wales.

68 Plattegrond van Wales

nemen met Visit Wales. De meningen die uitgedrukt worden in Wales View zijn niet noodzakelijk de meningen van Visit Wales.

Gedrukte ISBN: 978 1 4734 0421 2 Digitale ISBN: 978 1 4734 0413 7

Wales View werd gepubliceerd door Visit Wales, de afdeling voor Toerisme en Marketing van de Welsh overheid ©2014.

Fotografie: Crown copyright (2013) Visit Wales.

Visit Wales, Welsh Government, QED Centre, Main Avenue, Treforest Industrial Estate, Treforest, Pontypridd CF37 5YR (WG19239) Verantwoordelijke redacteurs Iestyn George en Charles Williams. Ontworpen door Visit Wales Creative Services.

Gedrukt door MWL Print Group.

Crown copyright (2013) Visit Wales

Aanvullende fotografie: Bodnant Welsh Food Centre, Celtic Manor Resort, Grace Elliott, David Frost, Getty Images, Steve Hartley/CBMWC, Charles Hawes, Gweldd Conwy Feast, Ian Jones Rainy Day Films, Steve Read, Kiran Ridley, Lee Miller Archives, S4C, Nick Treharne, Universal Studios, Wales Screen Commission, Wright’s Independent Food Emporium, Ynys-Hir RSPB.

Deze uitgave is ook beschikbaar in braille, grootletterformaat en/of audio bij Visit Wales.

www.info@visitwales.co.uk

Gedrukt op gerecycled papier

www.visitwales.nl

1

Over

Dylan

Waarom betekent Dylan Thomas zoveel voor Wales?

Matthew Rhys, de in Cardiff geboren acteur die de wispelturige dichter zo schitterend vertolkte in The Edge of Love, is perfect geplaatst om deze vraag te beantwoorden.

Interview door Charles Williams

Grote foto Matthew Rhys als Dylan Thomas in The Edge of Love Andere pagina van bovenaan links naar rechts Matthew Rhys en Sienna Miller in The Edge of Love Sienna Miller en Keira Knightley aan het filmen in Wales Goede vrienden Matthew Rhys en Ioan Gruffudd

2

www.visitwales.nl

O

p een zondagochtend verschijnt een in het zwart geklede jogger aan de deur van de Wales View redactie. De jogger trekt zijn beanie af en een bos krullen springt tevoorschijn, met een brede glimlach eronder. ‘Ik kom net van het Taff Trail’, zegt Matthew Rhys, die langs het langeafstandspad heeft gejogd aan de rand van de Cardiff randstad waar hij geboren is, stralend. ‘Ik vind het schitterend, telkens wanneer ik weer thuis ben ga ik daar hardlopen.’

De 39-jarige blaakt van gezondheid.

Hij is een aangename en energieke persoonlijkheid. Hij praat snel in zijn zangerige baritonstem. Hij gooit er voor de grap wat impressies en accenten tussendoor (meestal Amerikaans, want hij woont nu in Los Angeles). Hij lacht graag en vaak. Matthew Rhys is niet het soort acteur dat gekweld door het leven gaat.

‘Het leven is mooi’, zegt hij. Hij schittert momenteel in een van ‘s werelds grootste TV-series, The Americans, waarin hij een Russsiche KGB-spion speelt, die een ijzig undercover bestaan

leidt in Washington DC tijdens de Koude Oorlog. Toch is deze rol voor hem niet zo beangstigend als de rol van Dylan Thomas. Rhys speelde de iconische dichter in The Edge of Love, een rol waarin hij een driehoeksverhouding moest hebben met twee van de knapste sterren uit de Britse filmwereld, Keira Knightley en Sienna Miller. Moeilijk? Ja, eigenlijk wel.

Ik was doodsbenauwd!’, lacht Rhys.

‘Iedereen in Wales heeft wel een idee van hoe Dylan er uit moet zien. Maar er bestaan geen beelden van hem, we hebben alleen zijn stemopnames. Dus niemand weet wie hij werkelijk is. Toen ik onderzoek deed voor de rol, probeerde ik zoveel mogelijk verhalen over hem te lezen, zodat ik een beeld kon krijgen van hem. Ik sprak ook met zijn dochter Aeronwy, die me een aantal goede tips gaf. Ze zei: “‘zijn handen waren net twee dode vissen”, dat vond ik een prachtig beeld!’

Als een acteur staat Rhys vooral versteld van Dylans indrukwekkende

Kunst en cultuur Dylan Thomas

woordenspel. Maar denkt hij dat de dichter een interessante kerel was om een biertje mee te gaan drinken?

‘Ik denk het wel, maar zoals blijkt uit wat ik gelezen heb, werd hij niet altijd graag gezien. Hij was geestig, zijn Welshe zwarte humor was steeds aanwezig en hij had zeer weinig geduld.’

Dus waarom blijft hij zo’n iconische figuur voor de Welsh? ‘Ach, we houden van onze archetypes in Wales’, zegt Rhys. ‘De zware drinker, de dronkaard, de no-good-boyo. Het beeld van Dylan paste ongelooflijk goed. En hij was onbeschaamd op een ogenblik waarop dat niet gepast was, de jaren ‘50. Het zit niet echt in het Welshe DNA. We hebben niet veel oproerkraaiers, maar Thomas stak twee vingers op naar de hele boel

een schitterende pub in Aberaeron waar ik een Welshe folk band inhuurde’, vertelt Rhys. ‘Het was prettig om te zien dat ze het zo leuk vonden. De meiden [Knightley en Miller] vonden Wales prachtig, ze zeiden “Oh my God, we moeten hier komen wonen!”.

Indien de actrices in Wales zouden komen wonen, zouden de lokale inwoners totaal niet onder de indruk zijn van twee van ‘s werelds mooiste actrices. De lokale inwoners waren alvast meer onder de indruk van de lokale familiebanden van Rhys dan zijn acteertalent. ‘Er was een boer die tegen me zei: “Ik weet wie jij bent. Je bent de neef van Kevin Evans, niet? Hij heeft een paar hectare grond nabij Aberystwyth, niet? Hij heeft een prachtig zuivelbedrijf...”.

‘Thomas leidde het leven dat hij wilde, volgens zijn eigen regels. Dat wordt stilzwijgend bewonderd in de kerkbanken.’ en leidde het leven dat hij wilde. Richard Burton was precies hetzelfde. Ze leidden hun leven volgens hun eigen regels. In de geest van ons volk wordt dat stilzwijgend bewonderd vanaf de kerkbanken.’

De opname van The Edge of Love, gefilmd op locatie in West Wales, het land van de voorvaderen van Rhys, ging wel gepaard met wat bescheiden feestgedruis. ‘Ik was vastberaden om een echte Welshe nacht te organiseren, dus ik ging de sentimentele toer op en vond

Het is een typisch Welshe karaktertrek – weigeren om onder de indruk te zijn – Rhys blijft dit amusant vinden, zelfs wanneer hij het soms hard te verduren krijgt … bijvoorbeeld telkens wanneer hij terug naar Wales komt en naar de pub gaat met zijn schoolvrienden. ‘Ze vinden het bijna hun plicht om me terug op mijn plaats te zetten als ik er ook maar van zou dromen om naast mijn schoenen te gaan lopen’.

i Matthew Rhys groeide op in Cardiff, waar zijn beide ouders leraars waren. Hij ging naar dezelfde Welshe-taalschool als zijn beste vriend Ioan Gruffudd, en ze volgden samen een opleiding aan RADA. Hij maakte naam met de populaire Amerikaanse TV-serie Brothers & Sisters en schittert momenteel in de spionagethriller The Americans. Zijn werk op het toneel omvat The Graduate met Kathleen Turner, verschillende producties van de Royal Shakespeare Company en een recente revival van Look Back In Anger in New York.

www.visitwales.nl

3

Het is bijna ontgroening, of “hazing”, zoals ze in Amerika zeggen. Je moet de eerste 15 minuten in de pub waarbij je aan flarden wordt gereten doorkomen, en daarna kun je gewoon de draad oppakken.’

Rhys ging naar de plaatselijke Welsh-taal hogeschool in Cardiff, waar hij een jaar lager zat dan zijn beste vriend, Ioan Gruffudd. Ze gingen naar dezelfde kerk en wedijverden in dezelfde ‘eisteddfod’ van de school, de wedstrijd voor dramatische kunst waar bijna elk Welsh kind – in het bijzonder kinderen van Welshe-taalscholen – aan deelneemt.

‘We worden al op jonge leeftijd op een podium of op een spreekstoel geschopt’, aldus Rhys. ‘Ik vond het als kind niet altijd even leuk, maar wanneer ik terugblik is het doorslaggevend geweest. Dat niveau van cultuur, gecombineerd met een hang naar traditie en geschiedenis – het is fantastisch, zo lang het maar blijft evolueren. En zelfs als je het haat om op een podium te staan, helpt het je toch ergens in je onderbewustzijn. Het bevordert zelfvertrouwen en teamwerk, dat klinkt misschien cliché, maar dat geloof ik echt.’.

Rhys volgde Gruffudd naar de Royal Academy of Dramatic Art (RADA), een ervaring die ze beiden onschatbaar maar ook bitterhard vonden. Terwijl hun vrienden die naar de universiteit gingen een leven van ongebreidelde vrijheid leken te leiden, betekende RADA zes van de zeven dagen hard werken, plus lange nachten om teksten van buiten te leren.

Rhys is nu gevestigd in Los Angeles, waar hij deel uitmaakt van een hele rits

4

www.visitwales.nl

Welsh acteurs waaronder Ioan Gruffudd, Michael Sheen, Andrew Howard en Catherine Zeta Jones.

Ik ontdekte daar zelfs een nog grotere groep Welshies tijdens de Six Nations [rugby kampioenschap]’, vertelt Rhys.

‘Er is een pub in Santa Monica genaamd de King’s Head waar de wedstrijden live worden uitgezonden, gewoonlijk omstreeks 5.30u ‘s ochtends. Ik herinner me dat ik er binnenstapte, het was een zee van rood, en plotseling was er die kant-en-klare Welsh gemeenschap.

Vreemd genoeg zijn daar veel jongens uit Merthyr Tydfil die in de bouw werken.’

Het Welsh zijn – en meerbepaald de Welshe taal – staat nog steeds centraal in het bestaan van Rhys. Dat is ook de reden waarom hij het, tijdens dit zeldzame weekendje vrijaf in Cardiff, niet erg vindt om een handje toe te steken … door bijvoorbeeld onvoorbereid een groot festival te openen, dit is precies wat hij de dag daarvoor deed op het Welshetaalfestival Tafwyl.

‘Ik help graag waar ik kan’, zegt Rhys.

‘Welsh is mijn eerste taal, het is de taal die ik praat met mijn familie en vrienden zoals Ioan. Maar telkens wanneer ik iets publiekelijk doe, zoals een festival openen, is er altijd wel iemand achteraan die ik ken, een van mijn schoolvrienden, iemand die mijn blik vangt en dit doet…’

Op dit ogenblik beeldt Rhys een aantal obscene gebaren uit die helaas niet in woorden te vatten zijn.

‘Het zijn de Welsh die me terug op mijn plaats zetten.’ Hij lacht opnieuw. ‘Dat gebeurt voortdurend!’

r

In Country Sleep: overnachten in de voetsporen van Thomas

Browns Hotel, Laugharne De favoriete plek van Dylan werd gerestaureerd en omgedoopt tot een glamoureus boetiekhotel. www.browns-hotel.co.uk 1 Coastguard Cottage, Rhossili Dylan en zijn schoolvrienden kwamen hier kamperen, maar je kunt in deze cottage van de National Trust overnachten. www.nationaltrustcottages.co.uk Quay West, New Quay Dit caravanpark op de kliffen biedt een schitterend uitzicht over het havenstadje dat de inspiratie vormde voor Under Milk Wood. www.haven.com Trehyddion Barns, Carmarthenshire Dylan bracht zijn zomervakanties door op landelijke boerderijen zoals deze, met een zandstrand en het kasteel van Llansteffan binnen handbereik. www.trehyddionbarns.com Ty^ Mawr, nabij Aberaeron Tijdens het filmen van The Edge of Love verbleven de sterren in dit schitterende Georgiaans landhuis in de Aeron vallei. www.tymawrmansion.co.uk

Bovenaan van links Laugharne Castle Browns Hotel, Laugharne Dylan Thomas

Kunst en cultuur Dylan Thomas

Dylan Thomas 100 Dylan Thomas is de grootste dichter en schrijver van Wales. Om de geboorte van Dylan honderd jaar geleden, in 1914 in een klein huis in Swansea, te vieren, is het Dylan Thomas 100 Festival een heel jaar lang een viering van zijn leven en werk. De Koninklijke Sponsor van het festival is de Prins van Wales, die zich bij de festivalgeest heeft aangesloten en een speciale lezing heeft opgenomen van zijn favoriete Dylan Thomas gedicht, Fern Hill. Er zijn honderden evenementen, hier en overal ter wereld. Dit zijn slechts een paar hoogtepunten, maar bezoek de website voor de meest recente info: www.dylanthomas100.org

The Dylan Thomas Boathouse In Dylans prachtige woning aan de waterkant vinden een aantal evenementen en intieme voordrachten plaats tijdens het Dylan Thomas 100 Festival. De schrijfhut van Dylan trekt op tournee door het land; een niet te missen evenement.

Het hele jaar, Laugharne en locaties verspreid over Wales www.dylanthomasboathouse.com

Peter Blake tentoonstelling: Llareggub De eerbiedwaardige popkunstenaar Peter Blake is vol passie over het stemmenspel ‘Under Milk Wood’ van Dylan, en deze show omvat portretten en collages van elk van de 60 figuren van het fictieve dorp Llareggub.

Tot 16 maart National Museum Cardiff www.museumwales.ac.uk/en/Cardiff

De Laugharne Weekends Tijdens drie weekends in Laugharne staat het leven en werk van Dylan Thomas centraal, elk weekend heeft als thema een favoriete kunstvorm van Dylan – dit is het soort evenementen dat Dylan zelf ook leuk had gevonden. Er is Poëzie en biografie, met werk geselecteerd door Patti Smith en Simon Armitage (11–13 april), Komedie en radio, met werk geselecteerd door Robin Ince en Stuart Maconie (19–21 september), en Muziek en film, met werk geselecteerd door Richard James en Euros Childs (26 – 28 september).

Laugharne www.dylanthomas100.org

Een Dylan Odyssee

Swansea Festival of Music and the Arts

Deze reeks literaire toeristische evenementen volgt in Dylans voetsporen naar Wales, Oxford en New York. Het is een allegaartje van kajakken, ponyritten, jazzmuziek, beatpoëzie in het gezelschap van hedendaagse auteurs als Owen Sheers en Gillian Clarke.

Mei – september, Wales en wereldwijd www.literaturewales.org/a-dylan-odyssey/

Dit jaarlijkse muziek- en kunstfestival omvat de première in Wales van A Dylan Thomas Trilogy door John Corigliano, en de wereldpremière van Karl Jenkins’ Three Images van Dylan Thomas met het Russisch Nationaal Filharmonisch Orkest.

4 – 18 oktober, Swansea www.swanseafestival.org

Dylan Thomas tentoonstelling

Het Dylan Thomas Festival

De National Library of Wales organiseert een grote tentoonstelling met zijn archief van Dylan Thomas materiaal, waaronder unieke persoonlijke items, naast geleende items uit de Verenigde Staten.

28 juni – 20 december Aberystwyth www.llgc.org.uk

Dit jaarlijkse festival, boordevol evenementen verspreid over twee weken, vormt de blikvanger van de vieringen die een jaar lang plaatsvinden in het kader van Dylan Thomas 100.

27 oktober – 9 november, Swansea www.dylanthomas.com

Lleisiau/Voices

A Child ’s Christmas in Wales

Dit multinationale live-evenement viert de geschiedenis van vocale en orale tradities.

Het wordt gepresenteerd te Chapter in Cardiff, met live-streaming vanuit het Browns Hotel in Laugharne en het Chelsea Hotel in New York.

20 september Chapter Arts Centre, Cardiff www.chapter.org

Michael Bogdanovs adaptatie van het klassieke verhaal wordt gebracht door de Wales Theatre Company in theaterzalen verspreid over Wales.

November en december, verspreid over Wales www.worldvenue.com/walestheatrecompany

‘‘Dylan Thomas 100 is de perfecte manier om de plaatsen en figuren uit de poëzie en proza van mijn grootvader te introduceren en om mensen te laten ontdekken waarom de eigenzinnige dorpjes en kuststadjes hem zo inspireerden. Ik hoop dat het festival een passie voor woorden zal opwekken bij een nieuwe generatie en dat het een blijvend erfgoed voor Wales zal nalaten.’

Hannah Ellis, eresponsor en kleindochter van Dylan Thomas www.visitwales.nl

5

Hollywood

Soms spelen Hollywoodsterren slechts de beste bijrol met het landschap in de echte hoofdrol. Wales was de locatie voor honderden films. Hier staan we even stil bij de meest indrukwekkende scènes.

Holy water!

6

www.visitwales.nl

Whale of a time

Matthew Rhys filmde The Edge of Love (2008) op verschillende locaties in de buurt van West Wales, voornamelijk New Quay. Dit mooie havenstadje vormde de inspiratie voor de Dylan Thomasklassieker Under Milk Wood, hoewel de filmversie van 1972, met Richard Burton, gefilmd werd in het verderop gelegen kustplaatsje Lower Fishguard, net zoals de film Moby Dick uit 1955. www.discoverceredigion.co.uk www.southwestwales.info www.pembrokeshirecoast.org.uk

In de film The Dark Knight Rises uit 2012, zit de Batcave verborgen achter het 27 meter hoge gordijn van neerstortend water, ook wel Henrhyd Falls genoemd, de hoogste van tientallen watervallen in de westelijke Brecon Beacons. www.midwalesmyway.com www.breconbeacons.org De ‘Dai’ Vinci code Margam Park is een 85 hectare tellend landschapspark met zijn eigen 12e eeuwse abdij en neo-Gothisch landhuis. Het lijkt ook wel wat op het zonovergoten Toscane in de Renaissance – wanneer men er de populaire Amerikaanse dramaserie Da Vinci’s Demons filmt. www.southwestwales.info

Kunst en cultuur Wales in de hoofdrol

tot Holyhead Grote foto Freshwater West, Pembrokeshire, de setting voor Shell Cottage in Harry Potter and the Deathly Hallows In licentie door: Warner Bros. Entertainment Inc. Alle rechten voorbehouden

Welshe tovenarij

Shell Cottage, waar Harry en zijn vrienden bescherming zoeken in Harry Potter and the Deathly Hallows, werd opgetrokken aan de rand van het 1,6 km lange strand van Freshwater West, waar Russell Crowe ook Robin Hood kwam filmen.

Belangrijke scènes uit het sprookje ‘Snow White and the Huntsman’ van 2012, met Kristen Stewart, werden vastgelegd op de nabijgelegen Marloes Sands ... die ook al verschenen in het historische epische drama uit 1968 ‘The Lion in Winter’, met Peter O’Toole en Katharine Hepburn. www.southwestwales.info www.pembrokeshirecoast.org.uk

Dark forces

Onze eigen detectivereeks in Skandinavische noir-stijl is zo goed, dat we de serie twee keer filmden. De Welshe versie, Y Gwyll, werd uitgezonden op S4C in 2013 terwijl het Britse Hinterland,

dat tegelijkertijd werd opgenomen, in 2014 wordt uitgezonden op BBC4. De locatie van de serie blijft dezelfde: het angstaanjagend mooie landschap rond Aberystwyth. www.discoverceredigion.co.uk

Het staat in de sterren geschreven

In de fantasyfilm uit 2007, Stardust, is er een scène te zien waar de actrice Claire Danes hoog boven een magisch meer loopt. Dat is Llyn y Fan Fach, een prachtig gletsjerachtig meer aan de westelijke rand van de Brecon Beacons. www.southwestwales.info www.breconbeacons.org

Kasteelwallen

Caerphilly Castle is het op een na grootste kasteel in Groot-Brittannië, en in 1995 filmde de Hollywood-gigant, Robert Downey Jr, hier de tragi-komische

film Restoration. Nog een belangrijke locatie in de film was Tretower Court nabij Crickhowell, dat in 2004 ook Johnny Depp mocht verwelkomen in The Libertine. www.visitsouthernwales.org www.midwalesmyway.com

Twin peaks

De bergen van Snowdonia zijn zo spectaculair dat filmmakers ze vaak gebruiken om andere exotische en verafgelegen locaties voor te stellen: China in Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life (2003) en The Inn of the Sixth Happiness (1958), Kazachstan in de Bond-film uit 1999: The World Is Not Enough, en een vrij overtuigende Khyber Pass in de 1968 comedy Carry On Up The Khyber. www.destinationnorthwales.co.uk www.eryri-npa.gov.uk

www.visitwales.nl

7

Grote foto Skomer Island, Pembrokeshire Inzetfoto links naar rechts Papegaaiduiker Wilde hyacinten op Skomer Island, Pembrokeshire Ramsey Island, Pembrokeshire

Het leuke aan eilanden is dat je je altijd afvraagt, misschien zelfs maar heel eventjes, hoe het zou voelen om daar te zijn, op die kliffen onder de rollende wolken van zeevogels, terugblikkend op waar je nu bent.

Eilandenparadijs 8

www.visitwales.nl

Kust en platteland Eilanden

L

angs het 1.400 km lange Wales Coast Path, kun je maar liefst 50 Welshe eilanden tellen. Sommige eilanden zijn bij laagtij te bereiken. Andere eilanden schitteren dan weer verleidelijk aan de verre horizon. Sommige eilanden zijn bijna onmogelijk te bereiken, tenzij je een ervaren kliffenbeklimmer bent, of ... een papegaaiduiker. Maar de beste eilanden zijn te bezoeken en op sommige eilanden kun je zelfs overnachten.

Skomer is een schitterend voorbeeld, het vormt onderdeel van een cluster van kleine eilandjes voor de kust van Pembrokeshire waar enkele van ‘s werelds belangrijkste vogelkolonies te vinden zijn. Het is een prachtige dagtrip over

de turkooizen wateren van Jack Sound, waar zelfs de zeebodem een beschermd natuurreservaat is. In de zomer loopt het eiland over van de zeekoeten, alken en papegaaiduikers, terwijl Noordse stormvogels en drieteenmeeuwen de lucht vullen als pluizige sneeuwvlokken.

Grijze zeehonden liggen te zonnebaden op de rotsen onder de kliftoppen waarop een van de meest indrukwekkende Britse schouwspellen van wilde bloemen te zien is.

Je kunt ook aanmeren bij het nabijgelegen Ramsey Island – een prachtig onaangeroerd RSPB natuurreservaat – of een boottochtje

rond de riffen en stroomversnellingen maken. Je zult er beslist zeehonden, waarschijnlijk dolfijnen en bruinvissen en misschien zelfs walvissen en haaien zien.

Als je terug op Skomer overnacht, kun je nog een wonder van de natuur zien: tienduizenden nachtelijke noordse pijlstormvogels die terug naar hun schuilplaats trekken.

Op Bardsey Island, dat aan de punt van het schiereiland Llyˆn ligt, zit nog een grote kolonie van deze ongelooflijke kleine vogels. Er staan acht zelfcatering cottages op dit ‘Eiland van 20.000 heiligen’, dat lange tijd een spiritueel toevluchtsoord was.

www.visitwales.nl

9

Bovenaan van links Bardsey Island, schiereiland Lly^ n Llanddwyn Island, Isle of Anglesey

r

Waterbedden

Caerfai Farm, St David’s Cottages, joerten, caravan- en kampeerterreinen, een kaasmakerij … dit alles op een indrukwekkende kliftop, net achter de baai van Ramsey Island. www.caerfaifarm.co.uk Cenarth Falls vakantiepark Dit vijfsterren vakantiepark heeft caravans en cottages, plus fantastische faciliteiten voor vakantiegangers en kampeerders, slechts op een paar minuten wandelen van de beroemde watervallen aan de rivier Teifi. www.cenarth-holipark.co.uk Fog Horn Cottage, Flat Holm Vergeet je tandenborstel niet – het is een eind zwemmen naar het vasteland vanuit deze stijlvolle zelfcatering cottage met drie slaapkamers. www.flatholmisland.com Plas Rhianfa, Isle of Anglesey Deze architectonische parel biedt vijfsterren luxe met uitzicht op de Menai Strait op het grootste eiland van Wales. www.chateaurhianfa.com Ty^ Newydd Country Hotel, Hirwaun Dit comfortabele hotel staat net op de drempel van Waterfall Country, en als je een whisky bij je water lust is Penderyn, de enige distilleerderij van Wales, niet veraf. www.tynewyddcountryhotel.co.uk 10

www.visitwales.nl

Er is zelfs nog steeds een actief klooster van Benedictijnse monnikken op Caldey Island, nog een enorm populaire dagtrip vanuit het nabijgelegen Tenby. Op slechts 8 km van het stadscentrum van Cardiff in Flat Holm, nog een groot zeevogelreservaat, kun je ook een heerlijke eilandisolatie beleven.

Je raakt snel verzot op Welshe eilanden. De televisiescriptschrijfster Carla Lane kocht voor zichzelf een klein eilandje, St. Tudwal’s East, net voorbij de zuidelijke punt van het schiereiland Llyˆ n, en ze maakte er een reservaat voor fauna en flora van. Daarna kocht de avonturier

i

Bear Grylls het naburige eiland, St. Tudwal’s West, en brengt er de gezinsvakanties door op een paar hectare kliftoppen.

Je hoeft echter niet je eigen eiland te kopen. Je kunt er gerust een van ons lenen. Er zijn er genoeg voor iedereen. www.walescoastpath.gov.uk www.flatholmisland.com www.bardsey.org www.caldey-island.co.uk www.welshwildlife.org/skomerskokholm/ www.rspb.org.uk/reserves/guide/r/ ramseyisland/

Moederliefde

Het veruit grootste eiland van Wales is Anglesey, dat voor het eerst aan het vasteland werd aangesloten dankzij de prachtige ophangbrug van Thomas Telford in 1826. Het eiland was een bolwerk van druïden tijdens de Romeinse invasie en een essentiële voedselbron tijdens latere oorlogen – zodoende kreeg het zijn bijnaam Môn Mam Cymru – de moeder van Wales.

Nu is het een favoriete vakantiebestemming, met attracties als het landhuis Plas Newydd, een zee-aquarium, kopermijnen, het meest perfecte middeleeuws kasteel te Beaumaris, en een dorp genaamd – even diep inademen – Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch.

Maar het is de 201 km lange kustlijn die de grootste aantrekkingskracht vormt van het eiland, boordevol fabelachtige stranden, natuurreservaten, en de meest romantische plek van Wales, Llanddwyn Island, waar een oude vuurtoren en de ruïnes van een kapel gewijd aan de Welshe patroonheilige van de liefde, St. Dwynwen, staan. Geen wonder dus dat Prins William en Kate hier hun eerste thuis maakten. www.destinationnorthwales.co.uk

Kust en platteland Watervallen

Waterval

aan je voeten

W

at is er toch zo bijzonder aan watervallen? Het is bijna surrealistisch magisch wanneer een bergstroom van water van een klif in een kristallen poel stort. Aan de westelijke rand van de Brecon Beacons, in een stuk van Wales dat ‘Waterfall Country’ wordt genoemd, hebben drie rivieren – de Mellte, Hepste en Nedd Fechan – hun weg gebaand door zachte rotsen zodat stijle kloven van grotten en watervallen ontstonden.

Het is een populaire plaats voor wildwaterkajakkers en in de

zomer voor in duikpak geklede kanovaarders, maar het is ook een schitterende plaats om te ervaren hoe het voelt om achter een gordijn van neerstortend water te lopen – met name te Sgwd yr Eira, de beroemde ‘waterval van sneeuw’.

Hoewel de grootste concentratie van watervallen zich hier bevindt, bevinden de hoogste watervallen zich in de hoge bergen: de Devil’s Appendix in Snowdonia en Pistyll y Llyn in de Cambrian Range. En de meest spectaculaire waterval?

Je had vast niet gehoopt op een waterval van sneeuw en de Devil’s Appendix als een bezienswaardigheid tijdens je bezoek aan Wales.

De meningen daarover verschillen, maar de 73 meter hoge Pistyll Rhaeadr, in de Berwyn Mountains, heeft als voordeel dat er een parkeerterrein is op slechts twee minuten wandelen van de voet van de waterval. En laten we eerlijk zijn, het is compleet betoverend. www.breconbeacons.org www.midwalesmyway.com www.pistyllrhaeadr.co.uk www.destinationnorthwales.co.uk www.discoverceredigion.co.uk

Sgwd yr Eira, Brecon Beacons National Park www.visitwales.nl

11

perfecte strand Het

12

www.visitwales.nl

Kust en platteland Stranden

Het Wales Coast Path is het langste ononderbroken kustpad ter wereld. Langs het 1.400 km lange pad bevinden zich honderden haventjes, baaien, kreken – en uiteraard stranden.

Ontelbaar veel. En één ervan wordt je favoriet. Dus welke wordt het? Hier zijn er alvast tien als voorsmaakje.

Cefn Sidan, Carmarthenshire Dit megastrand van 12 km biedt voldoende ruimte voor iedereen en jonge natuurdetectives kunnen de duinen beklimmen om sprinkhanen en andere mini-insecten te zoeken. Dit maakt allemaal deel uit van Pembrey Country Park, met speelterreinen en een ruitercentrum, een droge skihelling en toboggansleebaan. www.southwestwales.info

Barmouth, Snowdonia Barmouth beach is enorm en pittoresk, en is altijd populair, maar nooit overbevolkt. Barmouth op zich is een onvervalst Brits kustplaatsje,met trampolines, ijsjes, speelhallen, ezelritten en een oude spoorweg. www.southwestwales.info

Tenby, Pembrokeshire We spelen hier een beetje vals, want Tenby heeft niet één fantastisch strand, maar telt er maar liefst drie. The Rough Guide to Wales beschrijft dit mooie kleine stadje als ‘alles wat een kustplaatsje moet zijn’ en het werd onlangs door Tripadvisor verkozen tot één van de top vijf strandbestemmingen van het VK. www.southwestwales.info

s C a st P o

www.visitwales.nl

13

le

s

a

www.walescoastpath.gov.uk

W

le

rA

ru ym

rfordir C rA

Wa

Benllech, Isle of Anglesey Dit kleine vakantieoord ligt in een boogvormige baai, met fijn zand dat zich mijlenver uitstrekt. Het is ook heerlijk toegankelijk. www.destinationnorthwales.co.uk

Porthdinllaen, Snowdonia Alleen lokale inwoners mogen naar dit perfecte kleine havengehucht rijden.

Maar geen nood – het is een heerlijke korte wandeling langs het strand, of door het prachtig mooie golfterrein van Nefyn, om het te bereiken. Het is een idyllische baai en natuurlijke haven, met als extra bonus een levendige pub, de Tyˆ Coch Inn, die onlangs tot een van ‘s werelds beste strandbars werd verkozen. www.destinationnorthwales.co.uk

Southerndown, vallei van Glamorgan De meerlagige kliffen van de Glamorgan Heritage Coast zakken af en toe weg in zanderige baaien. Dit is een favoriet bij surfers en gezinnen en er is een fantastische wandeling over de kliftoppen naar de ruïnes van Dunraven Castle. www.visitsouthernwales.org

Llwy b

Barafundle, Pembrokeshire Het is onmogelijk om het mooiste strand te kiezen, maar dit juweeltje in Pembrokeshire, met duinen en dennebomen op de achtergrond, valt moeilijk te vergeten. Barafundle heeft bijna iets Caraïbisch, wat maar goed is ook, want het ligt op bijna 0,8 km wandelen van het dichtstbijzijnde parkeerterrein. www.southwestwales.info

Rhossili, Gower Peninsula We konden toch zeker onze ster van de voorpagina niet vergeten?

De 4,8 km lange gouden stranden van Rhossili hebben een heus schipwrak, en als je de getijden in de gaten houdt, is er een prachtige wandeling naar het promontorium, dat Worm’s Head wordt genoemd. www.southwestwales.info

h

Llangrannog, Ceredigion Het dorp heeft niets buitensporig – het is gewoon een cluster van huizen die tussen twee landtongen geklemd zitten met de golven die aan hun tenen likken. Het voetpad langs de kust leidt je in de zomer door wolken van wilde bloemen en vlinders. www.discoverceredigion.co.uk

at

Abersoch, Snowdonia Bij Abersoch, een van onze beste watersportcentra, heerst een levendig gezinsgevoel. Het is het levendigst tijdens de Regatta van augustus, waar naast al het ernstige zeilwerk ook plaats is voor raft-racing, krabbenvangen en zandkastelen bouwen. www.destinationnorthwales.co.uk

Llwy b

Grote foto Ynys-hir RSPB Reservaat, nabij Machynlleth

Wild

Andere pagina van boven links naar rechts Dolfijnen kijken voor de kust van Ceredigion Wales Coast Path, nabij Llangrannog Rode wouw

at heart

De ruwe charme van Chris Packham heeft ervoor gezorgd dat hij één van Groot-Brittannië’s meest graag geziene natuurhistorici is. En volgens hem heeft Wales nood aan … wel, bevers.

E

r zijn twee zaken die je moet weten over de televisiepresentator Chris Packham, een waar buitenbeentje.

Allereerst is hij een ware hardcore natuurhistoricus, met een fenomenale passie voor een onderwerp dat hij door en door kent. Ten tweede was hij een originele punk uit de jaren ’70 met de bijbehorende haardos en anti-autoriteit.

De 52-jarige uit Southampton is nu de steunpilaar van natuurprogramma’s op televisie, maar de teenage punk-jongen schuilt nog steeds aan de oppervlakte. Hij staat erom bekend dat hij songtitels van zijn favoriete bands in zijn droogkomische verhaal verstopt: The Smiths, The Clash en de Manic Street Preachers hebben allemaal onverwachte cameo’s gehad.

Packham slaagde er zelfs in om 51 David Bowie songtitels te verstoppen in de 2012 serie van BBC Springwatch, gewoon voor de grap.

De serie was gebaseerd in het RSPB reservaat te Ynys-hir, waar de BBC zijn grootste en meest complexe buitenopnames uitvoerde, met een 100-koppige crew die neerstreek op de ongelooflijk mooie Dyfi zeearm in het meest veraf gelegen Midden-Wales.

14

www.visitwales.nl

Kust en platteland Dieren in het wild

Wat vond u van uw tijd op Ynys-hir?

Het was fantastisch, een ware belevenis. Het RSPB reservaat zelf is mooi om zien en er zijn een hele reeks verschillende leefomgevingen aan te treffen – zoetwater, het kustwater, de zeearm, het eikenbos, het moeras – dit alles op een relevatief compacte locatie. En dit brengt een grote verscheidenheid aan diersoorten met zich mee, wat echt lonend was. We hadden enkele fantastische verhalen en figuranten, zowel dier als mens. De RSPB en de lokale bevolking was ook zeer gastvrij, dus we hebben echt genoten van onze tijd daar.

zeldzaam waren en dat had een impact op alle andere levende wezens om hen heen. Wanneer je een dier terug in een milieu brengt, moet alles opnieuw in evenwicht komen. Wouwen zijn echter voornamelijk aaseters, en de wetenschap heeft tot nu toe nog niet kunnen bewijzen dat hun herintroductie een negatieve impact heeft gehad op andere vogelsoorten. Uiteindelijk moet men zoveel soorten hebben in een gebied, als er in dat gebied kunnen leven. Vandaar dat herintroductie over het algemeen een goed idee is, omdat het de juiste biodiversiteit van die streek probeert te herstellen.

Dus dit was niet de eerste keer dat je daar kwam?

Oh, lieve hemel, nee! Ik ben al ongelooflijk vaak in Wales geweest. De eerste keer toen ik 15 jaar oud was, halverwege de jaren ’70, toen ik op de National Express-bus stapte en naar Cwmystwyth trok om er een paar weken in de lente door te brengen, om te zien wat er was overgebleven van de rode wouwen.

Diezelfde zomer keerde ik terug naar Llangrannog om te waken over slechtvalken, die toendertijd zeer bedreigd waren. Sindsdien zijn beide soorten gelukkig herstellende.

Hoe zit het met de bevers? In sommige delen van Wales wordt campagne gevoerd om ze terug te brengen…

Ja! Dit had jaren geleden al moeten gebeuren!

Bevers betekenen goed nieuws voor Wales, op veel vlakken. Ten eerste hebben ze een grondig positieve impact op biodiversiteit, zodat het veel beter wordt voor vissen, insecten, reptielen en vogels van uiteenlopende soorten. Ten tweede zal het een grote trekpleister zijn voor het toerisme, omdat mensen houden van bevers en naar Wales zullen komen om ze te zien. Bovendien, indien de bevers een probleem zouden vormen voor de mens, wat onwaarschijnlijk is, hebben we met de jaren geleerd hoe we ze moeten beheren. Dus ik hoop echt dat dit plan snel vordert en we deze dieren terugkrijgen.

De rode wouwen zijn nu ongelooflijk veelvoorkomend in Midden-Wales. Kan de herintroductie teveel van het goede zijn?

Nee. Maar je moet verandering verwachten. We hebben een tijd gekend dat de wouwen zeer

i

RSPB Ynys-hir

BBC’s Springwatch koos Ynys-hir als zijn basis om een zeer goede reden: het is een van de beste plaatsen in Wales om vogels, insecten en vlinders te zien in een prachtige setting van eikenbos met grasland en zoutmoerassen. www.rspb.org.uk www.visitwales.nl

15

Nu we het over toerisme hebben, wat kunnen we als toeristen doen om onze impact op het milieu te beperken?

Als je naar Wales gaat, geef dan geld uit in Wales! Geef geld uit in de plaatselijke B&B’s, hotels, pubs en restaurants.

Probeer zoveel mogelijk geld in de plaatselijke gemeenschap te stoppen.

Ga niet eten in een restaurant waar ze voedsel verkopen uit de Caraïben, ga ergens naartoe waar je Welsh lamsvlees en Welshe groenten kan eten. Dat is een verantwoordelijke houding. Maak het de moeite waard voor de mensen die daar wonen en werken. Schapenteelt is niet makkelijk, dus als je naar een pub gaat waar ze echt lokaal gekweekt voedsel verkopen, is dat van onschatbare waarde voor dat landschap. En het is het landschap dat de fundamentele bouwstenen vormt voor alles wat er op en in leeft.

Sommige milieudeskundigen vinden toch dat we veel te veel schapen hebben?

Ja, en ze hebben gelijk, maar dat is geen specifiek probleem voor Wales.

Het Verenigd Koninkrijk is een volledig door de mens gewijzigd landschap.

De hooglanden werden lang, lang geleden al vrijgemaakt van bomen. Ze werden gedraineerd en het grasland werd verbeterd voor de schapen.

Schapen overgrazen, wat de natuurlijke regeneratie van bomen voorkomt.

Dus ja, schapen hebben een impact.

Evenzo vormden ze lange tijd een zeer belangrijk onderdeel van de landbouw in Wales, en ze spelen ook een rol. Het draait rond het in evenwicht brengen van de voordelen en behoeften van de landbouw, en de voordelen van het terug in de oorspronkelijke staat brengen van het land.

Dus wil je bepaalde stukken van Wales herstellen in wat het ooit was: Atlantisch regenwoud?

Uiteraard. Maar niet alles. Ik wil ook de 16

www.visitwales.nl

schapenboeren steunen. Uiteraard wil ik dat ze de manier waarop ze bepaalde dingen doen veranderen en ik betaal hen graag om dat te doen. Maar als bepaalde stukken Atlantisch regenwoud vanuit de Welshe kust zouden binnenlopen, zou dat schitterend zijn. Plaatsen als Ynys-hir hebben kleine fragmenten, en het zou leuk zijn om deze meer uitgebreid te zien.

Hoe zit het met onze overige habitats?

Moeten we onze moerassen net zo waarderen als onze bergen?

Iedereen houdt van bergen en ze staan leuker op een postkaartje dan het gemiddelde moeras, maar voor de gemiddelde natuurhistoricus gebeurt er veel in de minder aantrekkelijke landschappen. Ik herinner me toen ik voor het eerst naar Tregaron Bog trok in de jaren ’70 en ik was echt verheugd over dat grote, open, modderige wetland bedekt in korstmossen en met talrijke vogels.

Het was fantastisch en het verdient het evenzeer om beschermd te worden.

Probeert u als natuurhistoricus de macht van bekendheid van televisie te gebruiken?

Ik beschouw mezelf niet als een beroemdheid, ik ben gewoon een kerel die over de natuur praat op televisie. Maar er zit een zeer sterk roepingselement in alles wat ik doe. Ik wil dat mijn eigen enthousiasme en passie voor het onderwerp ervan afstraalt, omdat ik zo veel mogelijk mensen wil overtuigen om voor ons landschap te zorgen. En dat is uiteindelijk de reden waarom ik ‘s ochtends uit bed kom en dingen als Springwatch doe. Ik probeer tegen dat publiek te zeggen: kijk, dit is schitterend, het is in jouw achtertuin, geniet er zelf van. En wanneer je geleerd hebt om ervan te houden, zorg er dan voor. Dat is mijn mantra.

i

Het Wales van Chris Packham

Wales is een zeer rijk en compact gebied, dus het heeft veel te bieden op het gebied van natuurhistorie (ik ben ook dol op geschiedenis, dus ik heb ook alle kastelen bezocht). Voor mijn eerste trips naar Wales reisde ik als tiener met de bus, maar zodra ik zelf kon rijden was ik op weg.

Ik herinner me nog levendig mijn eerste trip naar Skomer Island net voor de Pembrokeshire kust, het was gewoon magisch. De Bosherston Lily Ponds liggen vlakbij, en in de zomer is het ongetwijfeld een van de mooiste plekken in het VK. Ik herinner me dat ik op een keer in de zomer ging kijken naar alle orchideesoorten die ik kon vinden en naar de Great Orme nabij Llandudno ging om de donkerrode wespenorchis te bekijken, een grote zeldzaamheid. Newborough Warren op Anglesey is een van mijn favoriete plekken in het VK. Zandduinsystemen zijn tegenwoordig moeilijk te vinden en Newborough is een prachtige plek boordevol fantastische planten en vogels. Er valt echter zoveel meer te verkennen. Ik zou er graag een paar maanden op uit trekken met mijn vriend [collega-natuurhistoricus] Iolo Williams als mijn gids, zodat hij me naar de plaatsen kan brengen waar ik nog niet geweest ben. www.southwestwales.info www.destinationnorthwales.co.uk

Met de klok mee van linksboven Dyfi zeearm, nabij Machynlleth Newborough Warren, Anglesey Presentator, Chris Packham Dolfijn, Ceredigion kust Otter Hyacinthenwoud nabij Aberystwyth Tintern Forest, Wye Valley

Kust en platteland Dagje uit

Tien wilde dagen op pad in Wales Door de lucht klievende rode wouwen, dartelende dolfijnen en springende zalm: Wales heeft net het soort fauna dat tot de verbeelding spreekt. En alles is zo eenvoudig op te merken, zegt Phil Hurst van Wildlife Trusts Wales. www.wtwales.org Visarenden Visarenden nestelen van april tot het einde van de zomer in het Cors-dyfi reservaat nabij Machynlleth. Andere roofvogels die regelmatig gezien worden zijn de rode wouw, de wespendief en kiekendieven. Er is ook een kudde waterbuffels die de wetlands helpen beheren. http://dyfiospreyproject.com

grote aantallen grijze zeehonden. Dagelijkse afvaarten van maart tot december. www.welshwildlife.org

Zeevogels die ongeveer 80.000 kilometer migreren

Hoewel dolfijnen regelmatig te zien zijn vanaf de kust, organiseert het Cardigan Bay Marine Wildlife Centre regelmatig boottochten vanaf april. www.cbmwc.org

Met meer dan 1.000 nestparen van grote sternen, is Cemlyn op Anglesey een internationaal belangrijke locatie voor zeevogels. De noordse stern, die hier ook nestelt, migreert elk jaar tot maar liefst 80.467 km tussen het Arctische en Antarctische zeegebied. www.northwaleswildlifetrust.org.uk

Otters

Een festival van vlinders

Bezoekers maken vaak melding van otters in het mooie Gilfach Farm reservaat nabij Rhayader. Het beste tijdstip voor een bezoek is van oktober tot december wanneer de otters naar de watervallen komen om te jagen op de opspringende zalm. www.rwtwales.org

Er zijn maar liefst meer dan 30 vlindersoorten terug te vinden in de dramatische voormalige steengroeve Llanymynech, pal op de grens tussen Wales en Engeland. Gelukkig heeft de plaatselijke milieugroepering een gids uitgegeven, zodat je je Grizzled Skipper van je White Letter Hairstreak kan onderscheiden. www.shropshirewildlifetrust.org.uk

Dolfijnen

Velden vol orchideeën Het Pentywn Farm reservaat, dat net boven de mooie Wye vallei ligt, biedt indrukwekkende vergezichten. Aan het begin van de zomer zijn er duizenden groengevleugelde orchideeën te zien in spectaculaire bloemenweiden. www.gwentwildlife.org

Rode wouwen De rode wouwen, die ooit met uitsterven bedreigd waren, zijn nu goed voor naar schatting 1.000 broedparen in Wales. De voederstations waar bezoekers deze prachtige vogels van dichtbij kunnen bewonderen zijn Gigrin Farm en het Red Kite Feeding Centre in het westen van het Brecon Beacons National Park. www.gigrin.co.uk, www.redkiteswales.com

Papegaaiduikers Er zijn naar schatting 16.000 papegaaiduikers en 300.000 noordse pijlstormvogels op de wereldberoemde Skomer en Skokholm eilanden, die ook de thuisbasis vormen voor

Magische bossen met wilde hyacinten In uiteenlopende delen van Wales bedekken hele tapijten van wilde hyacinten het oude woudgebied, maar slechts weinigen kunnen tippen aan Coed y Felin, net buiten Mold in Flintshire. Probeer in het zuiden het Coed Dyrysiog reservaat net buiten Brecon. www.northwaleswildlifetrust.org.uk, http://brecknockwildlifetrust.org.uk

Herstbladeren in al hun glorie De valleien van South East Wales kunnen concurreren met de wouden van New England wat betreft de schitterende herfstkleuren. Het Silent Valley reservaat nabij Ebbw Vale is een perfect voorbeeld, terwijl het Pwll-y-Wrach reservaat nabij Talgarth spectaculaire herfstkleuren heeft in oude glooiende woudgebieden die naar beneden lopen tot kletterende watervallen langs de rivier de Enig. www.gwentwildlife.org, http://brecknockwildlifetrust.org.uk www.visitwales.nl

17

Binnen de beperkte ruimte van dit magazine kunnen we onmogelijk alle mooie tuinen en milieuprojecten beschrijven.

Maar hier volgen een paar geselecteerde hoogtepunten.

Dyffryn Gardens, vallei van Glamorgan Stel je een huis van 5,5 hectare voor, gemaakt van planten en bloemen.

Landschapskunstenaar Thomas Mawson creëerde de tuinen in Dyffryn als een reeks kamers in de schaduw van een statig Victoriaans landhuis dat uit meer traditionele bouwmaterialen is opgetrokken. www.nationaltrust.org.uk/dyffryn-gardens National Botanic Garden of Wales, Carmarthenshire Alsof de aanleg van de grootste, opvallendste glazen serre ter wereld nog niet voldoende was, zijn de oude gronden van het 17e eeuwse Middleton Hall een fantastische plek om flora en fauna van over de hele wereld te ontdekken. Achter de schermen worden ook een hele reeks milieuprojecten georganiseerd. www.gardenofwales.org.uk Aberglasney huis en tuinen, Carmarthenshire De oorsprong van dit prachtige huis in Queen Anne-stijl dateert uit de Middeleeuwen. Een groots restauratieproject omvat een 18

www.visitwales.nl

Alles in het Elizabethaanse kloostertuin, vijvertuin, lager en hoger gelegen ommuurde tuinen en ninfarium – een exotisch atrium met glazen dak met orchideeën, palmbomen en magnolia’s – geïnspireerd op de tuinen van Ninfa, ten zuiden van Rome. www.aberglasney.org

Llanerchaeron, Ceredigion De ommuurde moestuin van dit adellijke domein, gebouwd door John Nash (de architect van Buckingham Palace) functioneert nog steeds zoals het 200 jaar geleden deed – de moestuin levert een overvloed aan organisch fruit, groenten en kruiden, die te koop worden aangeboden in de winkel bij het huis. www.nationaltrust.org.uk/llanerchaeron Brondanw, Snowdonia Sir Clough Williams-Ellis werd beroemd door zijn creatie van een opmerkelijk dorp; het nabijgelegen Portmeirion. Hier zijn prachtige exotische bossen te zien die een bezoek meer dan waard zijn.

De tuinen van Brondanw zijn minder bekend, maar ze waren nog een van de levensprojecten van Clough en creëren een unieke sfeer met een creatief gebruik van het natuurlijke landschap. www.brondanw.org

Plas Tan y Bwlch, Snowdonia De minder aanstekelijke naam is het Snowdonia National Park Environmental Studies Centre. Dit prachtige landhuis, dat verlicht werd met elektriciteit van zijn eigen hydro-elektrische bronnen (vrij uniek voor de jaren 1890), heeft opmerkelijke Victoriaanse tuinen met hellende gazonnen, grote coniferen en kleuruitspattingen van rhododendron en azalea. Er zijn halfwilde bosgebieden met inheemse flora en fauna gemengd met exotische importen. www.eryri-npa.gov.uk/study-centre/ gardens Veddw House, Monmouthshire Veddw, dat beschreven wordt als een moderne romantische tuin, is het tot de verbeelding sprekende geestesproduct van de schrijfster Anne Wareham en fotograaf Charles Hawes. Het werd bekroond (meest originele tuin van 2012 in Readers Digest magazine) en heeft controverse opgewekt. Je moet het bezoeken zodat je zelf kunt beslissen wat je vindt van de innovatieve, milieuvriendelijke aanpak. http://veddw.com

Kust en platteland Tuinen

teken van het groen Centre for Alternative Technology, Powys Stel je voor dat er een informatiebron zou zijn die ook duurzaam wonen demonstreert.

Je hoeft het je niet meer voor te stellen, want CAT beslaat het allemaal, inclusief verschillende tuinen die inspirerende ideeën opleveren over het onderhoud van je eigen groene plekje. www.cat.org.uk

Bodnant Garden, Conwy Meer dan een eeuw geleden werden de tuinen van Bodnant gecreëerd dankzij een verzameling van uiteenlopende zaden en twijgen, een beetje zoals een enorme horticulturele postzegelverzameling.

Er zijn formele terrassen met uitzicht over de Conwy vallei, de rivier Hiraethlyn loopt door de Dell, terwijl de veranderende seizoenen dramatische kleurschakeringen in de struikenborders opleveren. www.nationaltrust.org.uk/bodnant-garden Erddig Hall, Wrexham Een indrukwekkend landhuis over een 100-tal hectare land, de enorme 18e eeuwse ommuurde tuin heeft zeldzame fruitbomen, de symmetrie van een Victoriaanse parterre en een van de langste borders met vaste planten in Groot-Brittannië.

Bezoekers kunnen ook leersessies over het milieu met een gids boeken. www.nationaltrust.org.uk/erddig www.visitwales.nl

19

A tale of two cities Onze twee grootste steden maken naam. Swansea en Cardiff hebben nu voor het eerst in de geschiedenis voetbalteams in de Premier League, dus we vroegen internationaal rolstoelatleet en televisiepresentator Liam Holt om een bezoek te brengen en te zien hoe beide steden het doen.

Swansea

H

et is een ‘de kip en het ei’-situatie.

Ik kan maar niet achterhalen of de stijl van het voetbalspel van Swansea City – zelfverzekerd, stijlvol, relaxed – van de stad zelf afkomstig is, of dat het net andersom is: of die voetbalpoeha zijn stempel drukt op de stad.

Hoe het ook zij, de stad gonst, dat is meteen merkbaar wanneer we een voet buiten de Swansea Marriott zetten, een hotel aan het water dat perfect geplaatst is om de vele attracties van de stad te verkennen.

We beginnen met een geschiedenisles in het National Waterfront Museum, dat het verhaal vertelt van industrie en innovatie in Wales, nu en over de afgelopen 300 jaar. Het is een zeer interactieve plek, met een perfecte combinatie van originele artefacten en touch-screen computer displays, zodat mensen de tentoonstellingen diepgaander kunnen verkennen. Het is bijzonder fantastisch voor kinderen, omdat ze in een technische omgeving kunnen werken die ze aantrekkelijk vinden.

Na al die wetenschap is het tijd voor wat kunst, dus we trekken naar de nabijgelegen Mission Gallery. Hier wordt een grote hoeveelheid creatieve energie in een relatief kleine ruimte bijeengebracht.

Hetzelfde zou men kunnen zeggen van Pierre Donahue, een lokale singersongwriter die percussie speelt voor

The Dukes Box, een buitengewone – luister goed – menselijke jukebox. In essentie hebben ze een kleine oude caravan genomen, er de voorkant afgezaagd en vervangen door een Perspex blad en jukeboxachtige knoppen. Mensen gooien een muntstuk in de sleuf, kiezen hun song en de live band speelt het!

De Dukes Box speelde op festivals overal in Europa, en nu heeft Pierre zijn eigen evenement opgericht in Swansea, een alternatieve Dylan Thomas viering genaamd het ‘Do Not Go Gentle’ festival. ‘Het is een bejubeling van de legendarische Welshe dichter in zijn ouderlijke wijk van de Hooglanden, Swansea’, zo legt Pierre uit. ‘We willen een festival zijn dat Dylan leuk gevonden zou hebben, en ja, dat betekent bier, maar ook gezellige en sfeervolle locaties, fantastische optredens en het volk van Swansea dat hem al die jaren geleden voor het eerst inspireerde om te schrijven.’

Zo, nu we cultuur en wetenschap behandeld hebben, waag ik me aan het fysieke. Swansea is dol op sport, of het nu om regionale rugby of voetbal gaat in het Liberty Stadium, county cricket te St. Helen’s, of surfen op het schiereiland Gower. Als je graag buiten bent en watersporten leuk vindt, moet je beslist een bezoek brengen aan 360, een activiteitencentrum voor meerdere sporten dat het hele jaar rond strand- en watersporten aanbiedt, ongeacht het

weer, gewoon langs het strand van het stadscentrum.

Het is ook niet gewoon een sportcentrum – er is een goed café, wat een sociaal aspect toevoegt en het strand voor iedereen toegankelijk maakt, van mensen die met de hond gaan wandelen tot vliegeraars. Het loont ook om de toegankelijkheid te vermelden: het strand is normaal gesproken de ‘natuurlijke vijand’ van de rolstoelgebruikers, maar 360 heeft dit opgelost met meerdere toegankelijke toiletten en kleedkamers, en het is de eerste locatie aan het strand van Wales met een kleedkamerfaciliteit – liften, aankleedtafels, etc. – voor mensen die extra hulp nodig hebben.

In een strandcafé naast het zand zitten, kijken hoe mensen kajakken en strandvolleybal spelen – het is niet helemaal zoals ik me Swansea had voorgesteld. Maar ik vind het leuk, heel leuk. www.marriott.co.uk www.museumwales.ac.uk/en/Swansea www.missiongallery.co.uk www.thedukesbox.com http://donotgogentlefestival.com www.360swansea.co.uk

Swansea 20

www.visitwales.nl

Met de klok mee van linksboven 360 Beach and Watersports, Swansea Dylan Thomas’s ‘Captain Cat’, Swansea haven Mission Gallery Swansea National Waterfront Museum Mission Gallery

Steden en dorpen A tale of two cities



Uit eten in Swansea

In Swansea staat eten centraal – misschien nog meer dan in eender welke andere Welshe stad – (het heeft de grootste en beste overdekte markt in Wales) en dit is terug te vinden in talrijke overheerlijke onafhankelijke eetgelegenheden.

Truffle Restaurant (www.truffle-swansea. co.uk) voelt een beetje alsof je naar een feestje bij iemand thuis gaat, dankzij het ‘breng je eigen drank’ beleid en het volledige gebrek aan formaliteiten.

Het personeel en de klanten maken graag een grapje (men vond het grappig dat ik niet gekozen had voor een meer ‘mannelijk’ voorgerecht!), er is een goede prijskwaliteit verhouding en de desserts waren heerlijk.

Ik vond Mosaic (http:// mosaicswansea.com) nog beter: een vreemd modern restaurant dat alles gewoon goed doet, van het decor tot het menu (de namen alleen al zijn hilarisch!). Overdag is het een relaxte lounge,

maar ‘s avonds veranderen ze het in een levendig tapasrestaurant, met projecties op de muur en livemuziek op een verhoogd platform boven de bar.

Het eten bij Grape & Olive (http:// swanseagrapeandolive. co.uk) is niet zo innovatief, maar gezien de locatie – de bovenste verdieping van het hoogste gebouw van Wales – loont het de moeite om er een bezoek te brengen, al was het maar voor de schitterende vergezichten. Tot slot moet je in Swansea beslist een gevestigde waarde bezoeken.

Joe’s Ice Cream Parlour (www.joes-icecream. com) werd opgericht in 1922 door de zoon van Italiaanse immigranten.

Joe Cascarini liet de stad kennismaken met het geheime ijsrecept van de familie, en het is er sindsdien altijd gebleven.

Het is gewoonweg het meest indrukwekkende ijs dat ik OOIT heb geproefd!

www.visitwales.nl

21

Met de klok mee van links Cardiff Castle Wales Millennium Centre, Cardiff Bay Millennium Stadium, Cardiff Royal Arcade, Cardiff

Cardiff

I

k dacht dat ik Cardiff vrij goed kende.

Ik ben hier negen jaar geleden komen wonen en ik beschouw het beslist als mijn thuis. Maar zoals zo vaak wanneer je in een stad gaat wonen, vind je alles bijna vanzelfsprekend. Je verkent niet echt wat de stad te bieden heeft – het is er gewoon! Dus het was boeiend om opnieuw een weekend in Cardiff door te brengen als toerist en opnieuw te ontdekken hoe fantastisch het is.

Alle iconen van de stad kloppen en zijn aanwezig: het kasteel, het Millennium Stadium dat de centrale skyline domineert, het neoklassieke Civic Centre, de splinternieuwe shoppingcentra.

Aangezien ik nu een toerist ben, begin ik bovenaan aan het lijstje van de meeste bezoekers: Cardiff Castle. Het kasteel dat meer dan 2.000 jaar geschiedenis telt, is een ongelooflijk allegaartje van alle belangrijke historische evenementen die Cardiff gestalte hebben gegeven, van de Romeinse tijden tot de invasie van de Noormannen, tot de overweldigende rijkdom die kolen met zich meebrachten voor Cardiff.

De 3e Markiezin van Bute had de grootste invloed op hoe het kasteel er vandaag uitziet. Bute nam de flamboyante (en dure) ontwerper William Burges in dienst en werkte met hem samen aan het ontwerp van de woonkwartieren van het kasteel die hun fascinatie voor alles wat middeleeuws was reflecteren. Dankzij de visie van Burges en het geld van Bute kenden hun weelderige ontwerpen geen grenzen.

Het zijn de kleine details die je je echter herinnert: Ik vond de kleine beeldjes van apen die boeken lezen wel grappig, dat was naar het schijnt een manier van Bute om de draak te steken met de evolutietheorie van Darwin.

Cardiff zelf blijft evolueren. Het hoogtepunt van het weekend was voor mij de ontdekking van de onafhankelijke ondernemingen die floreren in de oude winkelcentra verstrengeld met de meer commerciële winkels. De eclectische winkels in elk winkelcentrum hebben een ware charme, van de lokale skateshop City Surf tot Spillers Records (geopend in 1894 – de oudste platenzaak ter wereld).

Ik greep zelfs even de kans om wat informatie in te winnen voor mijn huwelijk in Hubbard’s Cupboard in Castle Arcade, wat een beetje een gevaarlijke zet was met mijn verloofde bij me!

En Cardiff is zoveel meer dan alleen het stadscentrum: de individuele voorsteden zijn sterk in opkomst en maken naam voor zichzelf – plaatsen als Cathays, Roath, Canton en Pontcanna bieden overdag hun eigen winkelstraten aan en ze zijn een alternatief avondje uit geworden voor mensen die even iets anders willen.

Een voorbeeld van deze nieuwe generatie pioniers is Simon Thomas, hij heeft een platenzaak genaamd Catapult in de Duke Street Arcade. Maar het is meer dan dat. Het is ook een platenlabel en een kledinglabel. Zijn laatste onderneming is een pop-up restaurant genaamd Chuck’s, dat vorige zomer schitterde in een oude zuivelfabriek.

Simon heeft net zoals zovele jonge starters in Cardiff een missie: inspireren.

‘Ik doe het niet voor het geld’, lacht hij.

‘Ik doe het omdat ik het wil doen. Ik heb Chuck’s gewoon opgericht omdat het de soort plaats was waar ik wou eten. Maar tegelijkertijd bieden zaken zoals de mijne de kans aan andere inwoners van Cardiff om hun loopbaan te ontwikkelen, of het nu gaat om muzikanten op het platenlabel of chefkoks in de keuken.

‘Ik heb niets tegen commerciële bedrijven’, zegt Simon. ‘Ik wil gewoon dat mensen de keuze krijgen waar ze gaan eten en winkelen – een kwalitatief, geloofwaardig alternatief voor de heersende orde.’

Eenmaal terug in het hotel geniet ik echt van mijn toeristische trip in mijn thuisstad. We verblijven in het Park Plaza, een ontspannen hotel midden in het stadscentrum, met zijn eigen spa en health club. Na een aantal uren in het stoombad en het unieke roestvrij stalen zwembad, voel ik me als herboren. En na de massage voelt het alsof ik een nieuw stel schouders heb. Meer nog, ik heb mijn geadopteerde thuisstad in een volledig nieuw licht gezien. En het voelt echt goed.

Cardiff 22

www.visitwales.nl

www.millenniumstadium.com www.cardiffcastle.com http://citysurfshops.co.uk www.spillersrecords.co.uk http://hubbardscupboardonline.co.uk www.catapult.co.uk www.parkplazacardiff.com

Steden en dorpen Toegankelijkheid

Toegankelijkheid Denk je dat een land dat bekend staat om zijn kustlijn en kastelen misschien niet geschikt is voor rolstoelgebruikers?



Uit eten in Cardiff

Cardiff heeft alle ketens van grote namen als Jamie’s en Carluccio’s, en ook een fantastische selectie van onafhankelijke zaken van eigen bodem. Milgi Lounge (www.milgilounge.com) is een perfect voorbeeld: een vegetarisch restaurant op City Road, ongeveer een kilometer buiten het stad. Het heeft een waar gemeenschapsgevoel, met lokaal gekweekt voedsel en een clientèle van verschillende leeftijden en stijlen, dus niemand lijkt er niet thuis te horen. Hun cocktails zijn indrukwekkend, vooral de Milgi Mojito, gemaakt met vlierbloesem en lychee. Het is ook niet gewoon een restaurant: ze organiseren avonden met live-muziek en verhalenvertelsessies in de joert in de achtertuin, en kunsttentoonstellingen en markten in het steegje en de garages die erachter liggen.

Mint & Mustard (www.mintandmustard.com) heeft lokaal een fantastische reputatie voor zijn Zuid-Indiase keuken en nu ik er geweest ben weet ik waarom! Je gaat er niet alleen heen om te eten; je gaat er heen voor de complete ervaring van het tafelen. La Cuina (www.lacuina.co.uk) is een Catalaanse familiezaak die overdag een delicatessenwinkel is en ‘s avonds een restaurant. Het is vrij nieuw maar nu al een trekpleister voor de plaatselijke fijnproevers (het zat stapelvol toen wij er waren). Vervolgens is er Torre Coffee, nog een familiezaak uitgebaat door een Italiaans-Roemeense man en zijn vrouw. De taarten zijn prachtig en ze zijn bijzonder gastvrij voor gezinnen – en het ligt net tegenover Cardiff Castle.

Ga voor meer informatie over Swansea en Cardiff naar: www.southwestwales.info en www.visitcardiff.com

I

k ben vrij flexibel als het daar op neerkomt. Toegankelijkheid voor rolstolgebruikers is voor mij een ‘waar een wil is, is een weg’-houding.

Tijdens die twee weekenden die we in Swansea en Cardiff doorbrachten werd ik net zoals elke andere bezoeker behandeld – en zo heb ik het graag. Ik ondervond geen hindernissen voor wat betreft toegang voor rolstoelgebruikers. Beide hotels hadden kamers met ruim voldoende plaats om te kunnen rollen en de badkamers beschikten over alle noodzakelijke voorzieningen.

Het personeel in alle restaurants deed al het nodige om een tafel vrij te maken die eenvoudig te bereiken was en ervoor te zorgen dat een stoel verwijderd werd zodat ik onmiddellijk aan tafel kon rollen!

Ik was bijzonder onder de indruk van Cardiff Castle. Het is een Klasse I geklasseerd gebouw met een oorsprong die teruggaat tot de Romeinse tijden. Je verwacht niet echt dat je alle ruimtes van het kasteel zal kunnen bereiken, maar als er een historisch gebouw is dat demonstreert wat je kunt bereiken met een oprechte inzet voor toegankelijkheid, dan is het zeker wel Cardiff Castle. Er waren liften geïnstalleerd zodat rolstoelgebruikers niet alleen bij de kasteeltunnels kunnen komen, maar ook in de belangrijkste kamers van het landhuis!

360 Beach & Watersports in Swansea biedt werkelijk innovatieve toegang voor rolstoelgebruikers. De gebruikelijke zorgen verdwijnen in het niets: ‘Hoe kan ik me verkleden?’ of ‘Hoe kan ik naar het toilet gaan?’ Het gebruik van een strandrolstoel geeft ook makkelijk toegang over het zand en tot de zee. Het is fantastisch om een bezoekersattractie te zien die dergelijke inclusiviteit aanbiedt.

Bovenstaand Jamie’s Italian, Cardiff Televisiepresentator Liam Holt 360 Beach and Watersports, Swansea www.visitwales.nl

23

48

uur

Waar, wat en hoe

Swansea

S

wansea scoort goed op enquêtes die de tevredenheid van studenten in universiteitssteden peilen en het valt meteen op waarom studenten het hier leuk vinden. De hele stad ligt in de boog van Swansea Bay, zodat de stad overdag een relaxed kustplaatsgevoel krijgt, en ‘s avond ontstaat een goedaardig genotsgevoel, met name in de bars en clubs van Wind Street en Kingsway.

Waar moeten we beginnen? De nieuwe SA1 buurt is een goed vertrekpunt, een knappe nederzetting aan het water, bekroond met het hoogste gebouw van Wales. Dit gebouw transformeerde van een naoorlogse doorn in het oog die Dylan Thomas ertoe bracht om zijn geboorteplaats te omschrijven als die ‘mooie, lelijke stad’.

Swansea heeft een hele transformatie ondergaan sinds Dylan hier woonde en het stadscentrum werd grondig gemoderniseerd. Van de schade aangericht door de bommen tijdens de oorlog en, erger nog, de gebouwen die snel werden opgetrokken na de oorlog is niets meer te zien. Maar Dylan zou nog wel verschillende lokale monumenten herkennen: het kasteel, museum (www.swanseamuseum. co.uk), de uitstekende overdekte markt (www.swanseaindoormarket. co.uk) en uiteraard zijn geboortehuis (www.5cwmdonkindrive.com). Hij zou vast gevleid zijn als hij zou ontdekken dat de oude Guildhall nu het Dylan Thomas Centre is (www.dylanthomas.com).

Hopelijk zou hij sommige nieuwkomers ook wel weten te waarderen, zoals het exotische overdekte regenwoud dat bloeit onder de opvallende piramidevormige serre van Plantasia

24

www.visitwales.nl

(www.plantasia.org), het hi-tech LC waterpark (www.thelcswansea.com) en het National Waterfront Museum www.museum.ac.uk/en/swansea, dat het verhaal vertelt van ons industrieel en zeevaardersverleden en onze technologische toekomst.

Swansea is een kustpoort tot een ongerept gebied van wilde landschappen aan de kust. Trek in het westen door het chique dorp Mumbles, met zijn boetieks en restaurants, en je arriveert snel op het schiereiland Gower (www. southwestwales.info), de eerste plek in Groot-Brittannië die in 1949 bestempeld werd als een gebied van buitengewone natuurlijke schoonheid.

Het heeft enkele werkelijk prachtige stranden, inclusief Three Cliffs Bay en de enorme uitgestrektheid van Rhossili (zie foto op de voorpagina). Beide komen regelmatig voor in de lijsten met de meest bezienswaardige vergezichten in Groot-Brittannië.

De oostelijke rand van Swansea Bay is ook een bezoek waard. Margam Country Park (www.margamcountrypark. co. uk) heeft een statig kasteel, 18e eeuwse oranjerie, ornamentele tuinen, een hertenpark en het Go Ape kabelbaanavontuur, dit alles op een indrukwekkend grondgebied van 100 hectare.

Swansea is ook het vertrekpunt van de Heart of Wales spoorlijn (www. heart-of-wales.co.uk), die door ons landbouwlandschap kronkelt voordat het in bergtunnels verdwijnt tijdens de pittoreske rit naar Shrewsbury.

Swansea www.southwestwales.info

Steden en dorpen 48 uur

Andere pagina van boven Mumbles, poort naar het schiereiland Gower Swansea vs Manchester Utd, Liberty Stadium, Swansea Swansea overdekte markt Wandelen op Rhossili Down, schiereiland Gower Deze pagina van boven Bute Park, Cardiff Wales Millennium Centre, Cardiff De drukke kust van Cardiff Bay Doctor Who-ervaring, Cardiff Bay

Cardiff

O

ké, je hebt 48 uur om onze hoofdstad te verkennen. Dus laten we gaan… shoppen. Cardiff is een van de beste winkelsteden in het VK, dankzij het imposante St. David’s-centrum (www.stdavidscardiff.com), dat deel uitmaakt van een £700 miljoen kostende transformatie van het stadscentrum.

Het centrum telt meer dan 160 winkels – inclusief John Lewis – restaurants en cafés, allemaal knus naast elkaar in het compacte hart van de stad. Er zijn ook zeven historische winkelcentra (www. visitcardiff.com) en Cardiff Market (www. cardiff-market.co.uk), een markt in oude stijl met glazen dak.

Er zijn musea en galerieën in overvloed in het stadscentrum. Het National Museum Cardiff (www.museumwales. ac.uk/en/cardiff) vertelt de geschiedenis van vier en een half miljoen jaar Welshe historie en herbergt ook een van de mooiste kunstcollecties in Europa.

Net buiten de stad ligt St. Fagans: National History Museum (www. museumwales.ac.uk/en/stfagans), een fantastisch openluchtmuseum en welverdiend een van de meest populaire bezoekersattracties in Wales.

De stad telt meer dan 200 hectare parkland zodat het de groenste hoofdstad van Europa is. Bute Park (http://cardiff.gov.uk) is een indrukwekkende groene strook die tot aan het hart van de stad reikt, waar deze op de ‘Animal Wall’ van beeldhouwwerken naast Cardiff Castle (www.cardiffcastle.com) stoot.

Cardiff bruist ook van de muziek en drama, van plaatsen als St. David’s Hall (www.stdavidshallcardiff.co.uk), Motorpoint Arena (www.livenation.co.uk)

Cardiff

en het Wales Millennium Centre (www. wmc.org.uk) tot intieme ruimtes als het Chapter Arts Centre (www.chapter.org) – dat ook een uitstekend café en bar heeft – en Clwb Ifor Bach (www.clwb.net). Er zijn talloze plekken om te ontspannen met lekker eten en een drankje. Dankzij de dokken van Tiger Bay was dit de eerste multiculturele stad van GrootBrittannië: praktisch alle culturen worden vertegenwoordigd, van Brazilië tot Bangladesh, naast de beste lokaal gekweekte Welshe producten.

Dit is een stad die elk weekend feestviert. De clubs van St. Mary Street en Greyfriars Road vormen het epicentrum van de actie, maar je hoeft niet ver te zoeken om een authentieke Welshe pub te vinden die Brain’s bier verkoopt, zoals de legendarische City Arms (www.thecityarms.com) of een relaxte bar als 10 Feet Tall (www.10feettallcardiff.com), die een fantastisch cocktailmenu heeft en een DJ die een leuke groove neerzet.

Als je er een weekend voor uittrekt, heb je tijd voor een kleine ontdekkingstocht.

Cardiff Bay (http://visitcardiffbay.info) biedt opmerkelijke architectuur om te verkennen – zowel oud als nieuw – en ook heel veel plaatsen om te eten en drinken, met bovendien attracties als het wetenschappelijk museum Techniquest (www.techniquest.org), Dr Who Experience (www.doctorwhoexperience. com) en het schitterende Cardiff International White Water (www.ciww.com).

www.visitcardiff.com www.visitwales.nl

25

Marktleiders Weg van de grote steden en kustplaatsen telt het landelijke Wales overvloedig veel fabelachtige marktsteden. Zoals deze geweldige zeven bijvoorbeeld…

2

Abergavenny, Monmouthshire

3

Llandrindod Wells, Powys

Dit is een echte marktstad – maar liefst drie markten per week – en een fabelachtige plek om in winkels en galerijen van eigen bodem te verdwalen.

Het is ook de gastronomische hoofdstad van Wales, met het beste voedsel- en drankfestival van Groot-Brittannie dat hier elke september plaatsvindt. Ga wandelen op een van de zeven heuvels rondom de stad en verbrand de calorieën. www.visitsouthernwales.org, www.abergavennyfoodfestival.com Waar verblijven: Het Angel Hotel is het soort koetsiersherberg waar elke stad jaloers op is, en zijn zusterrestaurant, The Walnut Tree, is het meest geliefde in Wales met twee naastgelegen zelfcatering cottages. www.angelabergavenny.com, www.thewalnuttreeinn.com

De Victorianen trokken massaal naar ‘Llandod’ voor zijn genezende bronwater.

De centrale locatie zorgt ervoor dat het nog steeds een populaire conferentiestad is. Dit betekent dat het een heleboel zaken heeft die het hele jaar door voor entertainment zorgen (inclusief een wekelijkse markt), maar tijdens het jaarlijkse Victoriaanse festival in augustus laat het zich echt van zijn beste kant zien. www.midwalesmyway.com, www.victorianfestival.co.uk Waar verblijven: The Metropole is de grootste optie in een stad die gericht is op bezoekers. www.metropole.co.uk

26

www.visitwales.nl

2

4

3 5

Kust en platteland Marktleiders

1

Llandeilo, Carmarthenshire

4

Machynlleth, Powys

5

Llanrwst, Conwy

De ‘coole hoofdstad van Carmarthenshire’, zoals de Londense pers het noemt, ligt prachtig op een heuvel die over een van de mooiste valleien in Wales uitkijkt. Er zijn boetiekjes en cafés voor een hapje in overvloed en het is slechts een korte wandeling door een natuurreservaat naar Dinefwr Castle, een oude koninklijke vestiging. Er zijn ook uitstekende muziek-, jazz- en literaire festivals. www.southwestwales.info Waar verblijven: The Cawdor is het kloppend hart van de sociale scène van de stad, terwijl Fronlas de meest chique B&B is www.thecawdor.com, www.fronlas.com

Mach, een knappe marktstad, heeft een goede sfeer – de straatmarkt vindt elke woensdag plaats – waar naast lokale boeren ook hippie-invloeden te vinden zijn. Er is een goede galerie voor moderne kunst, MOMA, en het nabijgelegen Centre for Alternative Technology is een pareltje. www.midwalesmyway.com, www.momawales.org.uk, www.cat.org.uk Waar verblijven: Het Wynnstay Hotel heeft een schitterend gemeenschapsgevoel en het fabelachtige Ynyshir Hall ligt slechts op korte afstand. www.wynnstay-hotel.com, www.ynyshirhall.co.uk

6

7

In 1947 verklaarde Llanrwst zichzelf een onafhankelijke staat en vroeg (half voor de grap) een zetel aan bij de Verenigde Naties.

Het is nog steeds een prachtig vrijgevochten marktstadje in het hart van de Conwy vallei, perfect gelegen voor de kust en bergen van Snowdonia. www.destinationnorthwales.co.uk Waar verblijven: Plas Maenan, het ‘landhuis op een rots’ is een heerlijk landhuis met prachtige vergezichten over de lagergelegen vallei. www.plas-maenan-hotel.co.uk

6

Cowbridge, Vale of Glamorgan

7

Ruthin, Denbighshire

De jetset van Cardiff pendelt van hieruit, het meest glamoureuze adres van de Vale of Glamorgan. Zelfs ondanks alle boetiekjes, galerieën en cafés, blijft Cowbridge het hart van de landbouwgemeenschap van de vallei, dus het heeft nog steeds modder aan zijn laarzen kleven. In feite het beste van twee werelden. www.visitsouthernwales.org Waar verblijven: De koetsiersherberg The Bear gaat in oorsprong terug tot de 12e eeuw en doet nog steeds gouden zaken. www.bearhotel.com

Het adverteert zichzelf als ‘het meest charmante kleine stadje in Wales’, en we betwisten dit niet. Er is een uitstekend kunstencentrum en zelfs de oude gevangenis, die sloot in 1976, biedt nu een hartelijke welkom in zijn fascinerende museum.

De perfecte basis voor het verkennen van de Clwydian heuvels. www.destinationnorthwales.co.uk Waar verblijven: Manorhaus is een boetiekrestaurant met kamers dat ook dienst doet als kunstgalerie, terwijl het kasteel van de stad nu een luxueus spahotel is. www.manorhaus.com, www.ruthincastle.co.uk

www.visitwales.nl

27

Evenementenagenda Van bierfestivals tot grote sportevenementen, culturele feesten tot eetfestijnen, je verveelt je niet in Wales. We feesten graag, dat is duidelijk.

2014 is het eeuwfeest van de geboorte van Dylan Thomas, de zeer invloedrijke literaire figuur uit de laat 20e eeuw. Het Senior Open golf Championship wordt voor het eerst georganiseerd in Wales in de Royal Porthcawl Golf Club, volgend in de baanbrekende voetstappen van de 2010 Ryder Cup. Naast literaire festivals, talrijke muziekfestivals en uiteraard de kampioenschappen moerassnorkelen.

28

www.visitwales.nl

Evenementenagenda 2014

11 januari Saturnalia Beer Festival & Chariot Race, Llanwrtyd Wells Saturnalia was het grote midwinterfeest van de Romeinen. In deze versie worden deelnemers aangemoedigd om Romeinse klederdracht te dragen, Romeins voedsel te eten, fijne alebieren te drinken en feest te vieren met vrienden. Je kunt zelfs concurreren in het Wereldkampioenschap Mountain Bike Chariot Racing. www.green-events.co.uk

4 – 14 februari Quiltfest, Llangollen Alles wat ook maar verband houdt met quilten: tentoonstellingen, wedstrijden, demonstraties en workshops. www.quiltfest.org.uk

Februari Classic FM Live in Wales Cardiff Classic FM Live vindt plaats in het Wales Millennium Centre en combineert de beste internationale artiesten met de beste talenten in Wales, zodat klassieke muziek toegankelijk wordt voor een breed publiek. www.classicfm.com

1 maart St David’s Day Parade Overal in Wales vinden parades en evenementen plaats om de dag van onze patroonheilige te vieren. Kijk in grotere steden uit naar eetfestivals, concerten en straatfeesten. www.stdavidsday.org

1 februari Wales v Italië, Cardiff Het Millennium Stadium organiseert de eerste Rugby Union international van het Six Nations kampioenschap. Wales neemt het als verdedigend kampioen op tegen Italië. www.millenniumstadium.com

6 – 11 februari Abertawe Festival for Young Musicians, Swansea Een jaarlijks muziekevenement met piano’s, snaren, houtblazers en ensembles. www.afymswansea.co.uk

1 – 9 maart Crickhowell Walking Festival, Crickhowell Begeleide wandelingen van uiteenlopende classificaties, allemaal onder leiding van plaatselijke ervaren gidsen plus een reeks ondersteunende evenementen. www.crickhowellfestival.com

2 maart The Island Race, Anglesey De halve marathon van Anglesey brengt hardlopers van over de hele wereld naar de beroemde Menai Bridge en volgt de kustweg naar Beaumaris Castle en terug. http://theislandrace.com 15 maart Wales v Schotland, Cardiff De laatste dag van het Six Nations Rugby Union-kampioenschap, en het meest naar uitgekeken evenement van het jaar in het Millennium Stadium. www.millenniumstadium.com

Begint op 21 maart Wales One World Film Festival Cardiff & Aberystwyth One World verkent de grenzen van de hedendaagse wereldcinema en biedt het publiek de kans om wereldcinema in al zijn rijkdom en verscheidenheid te ontdekken. www.wowfilmfestival.com Andere pagina van boven links naar rechts Het Porthcawl Elvis Festival Llangollen International Eisteddfod Wales v Italië rugby international, Cardiff St. David’s Hall, Cardiff Royal Welsh Show, Builth Wells British Speedway Grand Prix, Cardiff Hay Festival, Hay-on-Wye Deze pagina van links Menai Bridge, Isle of Anglesey Muzikant, Cardiff Castle St. David’s Day Parade

www.visitwales.nl

29

11 – 13 april RHS Flower Show, Cardiff De show, die plaatsvindt in Bute Park met Cardiff Castle op de achtergrond, biedt een inspirerende tentoonstelling van levendig tuinieren, prachtige bloemkunst en deskundig advies. www.rhs.org.uk

Dylan Thomas Dit jaar viert Wales het eeuwfeest van de geboorte van Dylan Thomas, geboren op 27 oktober 1914 te 5 Cwmdonkin Drive, in de Hooglanden van Swansea.

Hij groeide op in de stad, maar ging regelmatig op bezoek bij de boerderij van zijn tante in Carmarthenshire, waar de landelijke locatie veel van zijn werk inspireerde.

Thomas ging op 16-jarige leeftijd van school en werd verslaggever voor de plaatselijke krant. Hij werd een vaste klant in lokale pubs en koffieshops, waar hij optrok met een groep schrijvers, muzikanten en artiesten die The Kardomah Gang werden genoemd.

In 1936 ontmoette hij in een Londense pub een danseres genaamd Caitlin Macnamara en hij vroeg haar in een dronken bui ter plekke ten huwelijk.

Ze huwden in 1937, en een jaar later verhuisde het koppel naar Laugharne, waar ze drie kinderen grootbrachten. Hij overleed op 9 november 1953 in New York, na een uitgelopen drinksessie. Zijn lichaam werd terug naar Wales vervoerd, waar hij begraven werd op het kerkhof van Laugharne.

Thomas wordt herdacht als een van de meest innovatieve dichters van de Engelse taal. Naast poëzie schreef hij ook korte verhalen en scripts voor film en radio, met name het klassieke ‘spel voor stemmen’, Under Milk Wood.

April – september The Dylan Weekends Drie weekenden om het leven en werk van Dylan Thomas te vieren, gebundeld rond een thema om de favoriete kunstvormen van Dylan te weerspiegelen: net het soort evenementen dat Dylan zelf ook leuk gevonden zou hebben:

26 – 27 april Wonderwool Wales, Builth Wells Een leuk weekend boordevol wol met onder andere tentoonstellingen, workshops en demonstraties. www.wonderwoolwales.co.uk

11 – 13 april Poëzie en biografie Geselecteerd door Patti Smith en Simon Armitage 19 – 21 september Komedie en radio Geselecteerd door Robin Ince en Simon Maconie 26 – 28 september Muziek en film Geselecteerd door Richard James en Euros Child www.thelaugharneweekend.com www.dylanthomas100.org

Bovenstaande foto RHS Flower Show, Cardiff Wonderwool Wales, Builth Wells

30

www.visitwales.nl

Evenementenagenda 2014

2 – 4 mei Machynlleth Comedy Festival, Machynlleth Een jaarlijks live-komediefestival brengt topkomieken naar dit prachtige stadje in Midden-Wales. http://machcomedyfest.co.uk

17 – 18 mei Welsh Three Peaks Challenge, Snowdonia en de Brecon Beacons Een unieke kans om drie van de meest bekende bergen in Wales te beklimmen – Pen y Fan, Cadair Idris en Snowdon. www.snowdon500.co.uk

2 – 5 mei Bro Tregaron Walking Weekend Tregaron Walking Club nodigt wandelaars van alle leeftijden en capaciteiten uit op hun begeleide wandelingen in de ongerepte en indrukwekkende Cambrian Mountains. www.walktregaron.co.uk

17 – 18 mei Snowdonia Slateman Triathlon, Llanberis Een triatlon om te onthouden! De triatlon die over twee dagen plaatsvindt, biedt als twee race-opties de Full Slateman (1000 m/51 km/11 km) of de Slateman Sprint (400 m/20 km/6 km). http://snowdoniaslateman.com

3 – 5 mei Llandudno Victorian Extravaganza Llandudno Dit kustplaatsje keert terug naar zijn Victoriaanse wortels met een evenement boordevol stoommachines, Victoriaanse muziekorgels, oude auto’s, kostuums, curiosa en aanverwante shows. www.victorian-extravaganza.com

22 – 29 mei Beaumaris Arts Festival, Anglesey Dit kustplaatsje vormt het perfecte kader voor een kunstfestival dat een week lang plaatsvindt.

Tot de evenementen behoren klassieke muziek en jazzoptredens, praatshows, theaterevenementen, poëzievoordrachten en kunsttentoonstellingen. www.beaumarisfestival.com

16 – 18 mei Prestatyn & Clwydian Range Walking Festival, Prestatyn Drie dagen wandelen en plezier op dit 9e jaarlijkse festival met 25 themawandelingen variërend van gemakkelijk tot energiek. www.prestatynwalkingfestival.co.uk

22 mei – 1 juni Hay Festival, Hay-on-Wye De voormalige president van de Verenigde Staten Bill Clinton noemde Hay ‘het Woodstock voor de geest’, wat deze ongelooflijke verzameling van ‘s werelds grootste schrijvers en denkers ongeveer wel samenvat. Er vinden over de tien dagen meer dan 900 evenementen plaats, met dichters en wetenschappers, lyrici en komieken, auteurs en milieubeschermers, politici en filosofen, acteurs en astronauten, historici en economisten – ze komen allemaal samen om grote ideeën te ontwikkelen die uw manier van denken transformeren. Niet te missen. www.hayfestival.com

23 – 25 mei Aberystwyth Cycle Festival De bezoekers aan het festival kunnen alle actie bekijken en de mooie en ongerepte lanen van Ceredigion op hun eigen fiets ontdekken wanneer enkele topfietsers een zeldzame verschijning maken in Midden-Wales. www.abercyclefest.com

Van links Beaumaris, Isle of Anglesey Welsh Three Peaks Challenge, Brecon Beacons Hay Festival, Hay-on-Wye

www.visitwales.nl

31

24 mei Heineken Cup Finale, Millennium Stadium, Cardiff Vier Heineken Cup finales vonden tot nu toe plaats in dit stadium van wereldklasse. Voor de 2014 finales zal een Europees Kampioenendorp worden ingericht, dat een focuspunt vormt voor fans om de unieke sfeer te proeven van dit belangrijke Europese rugbytoernooi.

Maak er meteen een heel weekend van door naar de Amlin Challenge Cup Finale te gaan, dat op de dag ervoor plaatsvindt in het historische Cardiff Arms Park. www.ercrugby.com

25 – 26 mei Abergavenny Steam & Vintage Rally Bailey Park, Abergavenny Een heerlijk dagje uit met het hele gezin met stoommachines en oude voertuigen, een speeltuin voor de kinderen, een eetdorp en landelijke ambachten en handwerk. www.abergavennysteamrally.co.uk

4 – 7 juni Three Castles Welsh Classic Trial, Llandudno Met meer dan 300 klassieke auto’s van de vroege jaren 1900 tot de hedendaagse superwagens. Stalletjes, entertainment voor kinderen, versnaperingen en live jazzmuziek. www.three-castles.co.uk

26 – 31 mei Urdd Eisteddfod, Bala Een van de grootste culturele jongerenfestivals in Europa, waarbij het beste talent op het gebied van zang, dans, drama en ontwerp centraal staat. www.urdd.org/eisteddfod

7 juni Big Welsh Trail, Coed Llandegla Een halve marathon en een route van 10 km leiden langs verbazingwekkende paden door de 650 hectaren van dit mooie woud. http://bigwelshtrail.com

24 – 25 mei Really Wild Food & Countryside Festival, St. David’s Een fabelachtig uitstalraam van lokaal gekweekt en geproduceerd voedsel, met wilde ingrediënten geplukt van de heggen, kust, strand en rivier. Veel te zien en doen, EN te eten uiteraard! www.reallywildfestival.co.uk

30 mei – 1 juni Woodfest, Wales, Kinmel Estate nabij St. Asaph Dit interactieve feest van alles wat te maken heeft met houtbewerking zit boordevol indrukwekkende tentoonstellingen, waaronder meer dan 150 buitenstalletjes met demonstraties en verkoop, en zes tenten vol unieke waren geproduceerd in Wales. www.woodfestwales.co.uk

13 - 29 juni Gregynog Festival, Gregynog, Powys Het Gregynog festival, dat bekend staat als het oudste festival in Wales is een van de topevenementen van het VK op het gebied van klassieke muziek. Dit festival, dat plaatsvindt in de mooie omgeving van het Welshe grensland, heeft elk jaar een ander thema, variërend van middeleeuwse muziek tot kamermuziek, uitgevoerd door fantastische artiesten op authentieke instrumenten. http://gregynogfestival.org

25 mei Welsh Open Stoneskimming Championships, Llanwrtyd Wells Stoneskimming is het aloude talent om stenen zo ver mogelijk over het water te laten glijden. Je kunt zelf deelnemen of gewoon genieten van andere amusante evenementen rond het thema van de steen. www.green-events.co.uk 32

www.visitwales.nl

Juni Ruthin Festival, Ruthin Een buitengewone verscheidenheid aan non-stop muziek, van traditionele folk tot klassiek, evenals het beste uit de wereld van jazz en populaire muziek. www.ruthinfestival.co.uk

Van links Heineken Cup, Millennium Stadium Voedsel vergaren in Wales Woodfest, Kinmel Estate, nabij St Asaph

Evenementenagenda 2014

14 juni Man v Horse Marathon, Llanwrtyd Wells Een unieke marathon van 35 km door spectaculaire landschappen, waarbij hardlopers en paarden het tegen elkaar opnemen. In de 33-jarige geschiedenis van het evenement heeft slechts twee keer een hardloper gewonnen van een paard. www.green-events.co.uk

28 juni Drovers’ Walk, Llanwrtyd Wells Volg in de voetstappen van de veedrijvers die hun schapen, vee, varkens en ganzen over de bergen van Wales naar de marktsteden van Engeland brachten.

Er is een grote keuze aan wandelingen, allemaal door prachtige landschappen. www.green-events.co.uk 28 juni – 6 juli Pembrokeshire Fish Week Dit megafestival telt meer dan 250 evenementen, waarbij de fantastische zeevruchten en de mooie kustlijn van de regio centraal staan. Leer vliegvissen, ga krabben vangen, geniet van de meest verse zeevruchten, pak je schop voor een zandkastelenwedstrijd en nog veel meer. www.pembrokeshirefishweek.co.uk

4 – 6 juli Wakestock, Abersoch Het grootste wakeboard muziekfestival van Europa met gratis te bezichtigen wakeboarding overdag en muziek ‘s avonds. www.wakestock.co.uk

15 juni Etape Eryri, Caernarfon Een niet te missen fietsevenement.

De route kent geen gelijke en verkent de meest adembenemende en pittoreske wegen in het hart van het Snowdonia National Park. http://etapeeryri.com

Juli – augustus Cardiff Festival De hoofdstad komt tot leven voor een maand lang straattheater, live-muziek, komedie, drama en kermissen. Dit maakt allemaal deel uit van het grootste gratis buitenfestival van het VK. www.cardiff-festival.com

20 – 22 juni Dinefwr Literature Festival, Dinefwr Park Meer dan 100 evenementen met auteurs, dichters, muzikanten, artiesten, acteurs en komieken. www.dinefwrliteraturefestival.co.uk

4 – 6 juli Beyond the Border, Wales International Storytelling Festival St Donat’s Castle, St Donat’s In de tuinen van een sprookjeskasteel aan de zee, een heerlijke viering met verhalen en muziek uit Wales en de rest van de wereld. www.beyondtheborder.com

4 – 6 juli De Celebrity Cup te Golf Live Celtic Manor, Newport In de Celebrity Cup nemen beroemdheden het twee dagen lang tegen elkaar op, ze vertegenwoordigen daarbij Engeland, Ierland, Schotland en Wales, terwijl Golf Live een ongeëvenaarde reeks interactieve voorstellingen biedt, waar bezoekers kunnen zien hoe ‘s werelds grootste golfers hun talenten tonen, tips kunnen krijgen van deskundigen uit de industrie en de nieuwste uitrusting kunnen uitproberen. www.golfliveevent.com

14 – 15 juni Snowdonia Arts Festival, Betws-y-Coed Een viering van het artistieke erfgoed van de streek door middel van workshops en wedstrijden. www.snowdoniaartsfestival.org.uk

Van links Man vs Horse Marathon, Llanwrtyd Wells Wakestock, Abersoch Entertainers Ant and Dec, 2013 Celebrity Cup www.visitwales.nl

33

Open seizoen Seniorengolf nadert een gouden tijdperk waarbij heel wat van de grootste golfers uit de moderne golfgeschiedenis de strijd weer helemaal opnieuw aangaan. Nu is het perfecte ogenblik om het Senior Open Championship naar Wales te brengen 24 – 27 juli Het Senior Open Championship Royal Porthcawl Golf Club Het was nog niet zo lang geleden dat Wales verkozen werd tot Onontdekte Golfbestemming van het Jaar. Nu volgt het het succes van de 2010 Ryder Cup te Celtic Manor Resort op en organiseert zijn eerste Major Championship te Royal Porthcawl Golf Club. Het is nu wel een publiek geheim. Het Senior Open Championship vindt plaats tussen 24 – 27 juli en brengt enkele van ‘s werelds grootste golfers van de afgelopen 50 jaar naar een van de fijnste banen ter wereld. Neem Bernhard Langer, de beste golfer van Duitsland, met twee Masters-overwinningen op zijn naam en 11 Ryder Cup-optredens, waaronder een zege in 2004. Hij is nog steeds vrij handig, en won het Senior Open Championship en het Amerikaanse equivalent in 2010.

‘Royal Porthcawl is beslist een prachtige locatie en verdient een Major Championship. Ik heb er heel wat jaren geleden gespeeld en ik herinner het me als een mooie locatie en prachtige golfbaan. Ik ben ervan overtuigd dat het parcours net zo uitdagend en in goede vorm zal zijn voor ons in juli.’

34

www.visitwales.nl

De Engelse golfer Roger Chapman, winnaar van de US Senior PGA Championship en US Senior Open Championship in 2012, kan Langer alleen maar beamen.

‘Wales heeft heel wat fantastische golfbanen en ik heb het geluk gehad om op een aantal banen te mogen spelen – Royal Porthcawl, Conwy, Royal St. David’s om er slechts drie te noemen – in de loop van mijn professionele carrière. ‘Ik herinner me dat ik in het Amateur Championship speelde, gewonnen door Duncan Evans te Royal Porthcawl in 1980 en ik herinner me dat ik het een fantastische baan vond. Ik heb er sindsdien verschillende keren gespeeld en er zijn daar een paar fantastische, uitdagende holes. Je moet daar echt je mannetje staan!’

Royal Porthcawl ligt op slechts minder dan een uur rijden van Cardiff en Swansea. Het is de perfecte locatie voor kampioenschapsgolf. Tot de winnaars uit het verleden van de Senior Open behoren Gary Player, Tom Watson en Bob Charles. Het zijn spelers met grote namen die het veld mogen spelen in 2014 inclusief Davis Love III, Colin Montgomerie en Miguel Angel Jimenez.

Royal Porthcawl zorgt beslist voor een uitdagend Senior Open debuut voor alle Major Championship-kampioenen, Ryder Cup-helden en European Tourrecordwinnaars. De club heeft een kleurrijke geschiedenis die teruggaat tot 1891 en combineert een diep respect voor de democratische tradities van het spel met een vernieuwende openheid voor gastgolfers.

Dit vat ongeveer samen hoe men golf speelt in Wales. Van golfbanen in de zijflanken van bergen tot parklandpareltjes; van kampioenschapsbanen tot kleinere clubs, waar je je bijdrage in een zogenaamde ‘honesty box’ stopt. Golf in Wales is onpretentieus, zonder haast en boordevol aangename verrassingen.

Zoals men zegt: dit is golf zoals het hoort.

Voor tickets en open wedstrijden www.senioropengolf.com www.royalporthcawl.com www.golfasitshouldbe.com Van links naar rechts Royal Porthcawl Golf Club Bernhard Langer Colin Montgomerie

Evenementenagenda 2014

8 – 13 juli Llangollen International Eisteddfod, Llangollen Een buitengewoon cultureel feest met zang, dans en muziek met 4.000 deelnemers van overal ter wereld. http://international-eisteddfod.co.uk 12 juli British Speedway Grand Prix, Cardiff Het Millennium Stadium organiseert zijn 14e opeenvolgende FIM British Speedway Grand Prix. www.speedwaygp.com 13 juli Cardigan County Show De toplandbouwbeurs van West Wales. www.cardigancountyshow.co.uk

1 – 9 augustus National Eisteddfod Millennium Coast Park, Llanelli

Aled Haydn Jones is producent en presentator voor BBC Radio 1.

19 juli International Snowdon Race Snowdonia Voor deze race, een van de zwaarste inspanningsuitdagingen van Europa, moet men de acht km van de hoogste top in Wales en Engeland beklimmen en afdalen. www.snowdoniarace.co.uk 21 – 24 juli Royal Welsh Show, Builth Wells In deze megalandbouwshow draait het niet alleen om koeien en oogstmachines. Met live-muziek, stunts, handwerkstalletjes, heerlijk voedsel en talrijke andere attracties, hoef je niet eens een landbouwer (of Welsh) te zijn om ervan te houden. www.rwas.co.uk

Ik heb in mijn tijd heel wat festivals bezocht: dat hoort er nu eenmaal bij als je DJ bent. Maar een eisteddfod is nog steeds iets speciaals, het heeft altijd deel uitgemaakt van mijn leven, voor zolang ik me kan herinneren. Elk kind in Wales wordt vanaf jonge leeftijd een podium op geduwd, in het bijzonder wanneer je naar een Welsh-sprekende school ging zoals ik.

Als je op vakantie een waar voorproefje wilt krijgen van de Welshe cultuur, bezoek dan zeker de National Eisteddfod.

Je hoeft geen Welsh te spreken of zelfs Welsh te zijn om een fantastische tijd te beleven. Er hangt zo’n vriendelijke, hartelijke sfeer en er is zoveel te doen – muziek, literatuur, dans, theater.

Elk jaar is het op een andere plek in Wales en in 2014 is het in Llanelli, maar de basis is hetzelfde. Er is een veld

26 - 27 juli Big Cheese Festival, Caerphilly Een feest voor de geschiedenis, het erfgoed en de cultuur van Caerphilly met een extravaganza aan straatentertainers, levende geschiedeniskampen, muziek, dans, valkenjacht, vuurspuwers en nog veel meer, dit alles op de gronden van Caerphilly Castle, een van de grootste kastelen in Europa. www.thevalleys.co.uk/whats-on/ the-big-cheese

genaamd de Maes, met talrijke stalletjes en activiteiten. In het midden staat een gigantische roze tent genaamd de Pavilion waar de meeste wedstrijden en ceremonies plaatsvinden.

Stel je een kruising voor van de Edinburgh Fringe met Glastonbury, met een typerend Welshe inslag – dat is het zo ongeveer. In zekere zin is het zeer traditioneel, met alle druïden en barden, en plechtige ceremonies. Maar het is ook fantastisch voor gezinnen en voor jonge mensen. Ik heb hier ‘s avonds fantastische Welshe bands gezien.

Maar het is bovenal een fantastische plek om tijd met vrienden door te brengen en nieuwe vrienden te leren kennen. Er heerst altijd een warme gastvrijheid voor iedereen, of je nu Welsh spreekt of niet. www.eisteddfod.org.uk

www.visitwales.nl

35

Augustus Brecon Jazz Wereldberoemd jazzfestival in de mooie Brecon Beacons, met heel wat grote internationale namen. Het 2013 festival omvatte optredens van Jools Holland, Acker Bilk en Courtney Pine. http://breconjazz.com Augustus Victorian Festival, Llandrindod Wells Keer terug in de tijd naar de 19e eeuw.

De achtergrond van ongelooflijke Victoriaanse architectuur die teruggaat tot de gloriedagen van de badstad, versterkt de festiviteiten nog meer. www.victorianfestival.co.uk

9 – 17 augustus Conwy River Festival De grootste tweedaagse landbouwbeurs in Wales is een waar spektakel voor ieder lid van het gezin. Meer dan 350 stalletjes, een entertainmenttent en een terrein voor plattelandsactiviteiten, en nog veel meer! www.conwyriverfestival.org

Van links Brecon Jazz, Brecon Green Man, Crickhowell Talyllyn Railway, nabij Tywyn 36

www.visitwales.nl

12 – 13 augustus Anglesey County Show, Holyhead De grootste tweedaagse landbouwbeurs in Wales is een waar spektakel voor ieder lid van het gezin. Meer dan 350 stalletjes, een entertainmenttent en een terrein voor plattelandsactiviteiten, en nog veel meer! www.angleseyshow.org.uk 13 -17 augustus North Wales Boat Show, Conwy Een festival voor alle activiteiten in en om het water. www.northwalesboatshow.com

14 – 17 augustus Green Man Festival, Crickhowell Er zijn heel wat festivals die strijden om de naam ‘onafhankelijk’ en ‘alternatief’.

Maar Green Man, opgericht in 2003 als een eendaags folkevenement aan het kampvuur, torent er nog steeds trots boven uit. Het is groter geworden, dat klopt – de capaciteit bedraagt momenteel 20.000 – maar het vindt nog steeds plaats in zijn eigen glorievolle alternatieve universum.

Wat maakt het zo bijzonder? De locatie, om te beginnen: Glanusk Park, een natuurlijke kom in de Brecon Beacons nabij Crickhowell, is makkelijk de mooiste festivallocatie in Groot-Brittannië.

Er is de grote verscheidenheid aan entertainment: tien terreinen, 1.500 performers, evenementen de klok rond, komedie, poëzie, literatuur, kunst en wetenschap, cinema, natuurwandelingen.

15 augustus Orchid Festival, National Botanic Garden of Wales, nabij Carmarthen Met gespecialiseerde kwekerijen uit het VK en Europa, met voordrachten en demonstraties van bekroonde orchideekwekers. www.gardenofwales.org.uk 16 augustus Race the Train, Tywyn Dit unieke evenement is een must voor alle multi-terrein hardlopers. Het vindt plaats langs de route van de Talyllyn Railway op zijn rit naar Abergynolwyn en terug. www.racethetrain.com

Er is lokaal bier en cider in overvloed, en uitstekend eten voor fijnproevers.

Dan is er de muziek: Op Green Man 2013 treden populaire jonge bands op als Band of Horses, Kings of Convenience, British Sea Power, The Horrors en Ben Howard, maar ook legendarische iconen als Patti Smith, John Cale en Roy Harper.

Het draait ook om de mensen die hier komen, de meest verscheiden en vriendelijke groep mensen die je zult ontmoeten, een brede groep van lokale inwoners, East End hipsters, crusties, hippies, studenten, Bodencatalogusgezinnen en zakenmannen die hun streepjesoverhemd inruilen voor bandana’s – en die zitten allemaal gebroederlijk naast elkaar. De hele gebeurtenis beleeft een onvergetelijk hoogtepunt met de verbranding van een houten reusachtige beeltenis van de Green Man zelf. Prachtig. www.greenman.net

Evenementenagenda 2014

18 - 23 augustus 2014 International Paralympic Committee Athletics European Championships, Swansea University Circa 600 atleten uit 40 landen zullen wedijveren in dit eerste grote paraatletisch evenement dat zal plaatsvinden in Groot-Brittannië volgend op de Paralympische Spelen in Londen in 2012. www.paralympic.org 19 – 21 augustus Pembrokeshire County Show Haverfordwest De grootste county show in Wales is ook een van de beste in zijn soort in GrootBrittannië, ongeacht of je nu interesse hebt in auto’s, eten, kleding of dieren. www.pembsshow.org

23 – 28 augustus Extreme Sailing, Cardiff Bay, Cardiff Cardiff vestigde zichzelf als de locatie voor het Britse gedeelte van de internationale tour van de Extreme Sailing Series en levert spannende races op in een festivalsfeer met duizenden kijkers. www.extremesailingseries.com 24 augustus World Bog Snorkelling Championship, Llanwrtyd Wells De deelnemers strijden in een moeras van 60 meter om de begeerde titel van wereldkampioen moerassnorkelen. Dit is ongetwijfeld de vuilste watersport van het jaar! www.green-events.co.uk

September Festival nr. 6.

The Manic Street Preachers en My Bloody Valentine waren vorig jaar gedenkwaardige kopstukken, maar dit is meer dan een gewoon muziekfestival. Het sprookjesachtige dorp Portmeirion komt tot leven met intieme voordrachten, exclusieve filmvertoningen met live soundtracks, stand-up komedie, kunsttrajecten door de bossen, verhaalvertellingen in de open ruimten, masterklassen en kunstinstallaties. www.festivalnumber6.com Van links naar rechts De beste van de county shows World Bog Snorkelling Championship, Llanwrtyd Wells Extreme Sailing, Cardiff Bay

Nationale schatten We hebben niet slechts één National Museum. We hebben er zeven. Ze zijn gelijkmatig verdeeld over Wales, en beslaan met elkaar praktisch elk aspect van de Welshe geschiedenis en cultuur: kool- en leisteenmijnen, de wolindustrie, onze architectuur, technologie, folktradities, Romeinse bezetting, landbouw, zeevaarderij – allemaal schitterend voorgesteld en geselecteerd door vriendelijke deskundigen.

In het Big Pit National Coal Museum kun je een helm opzetten en 91 meter onder de grond gaan naar de mijn zelf, onder begeleiding van mijnwerkers die hier ooit werkten. Dit geldt ook voor het National Slate Museum, waar de leisteenbewerkers hun vaardigheden demonstreren die ze over generaties heen geleerd hebben.

Er zijn nog meer traditionele handwerken te bewonderen in het prachtige St. Fagans National History Museum, waar meer dan 40 originele Welshe gebouwen opnieuw opgetrokken werden in 10 hectare bosgrond net buiten Cardiff.

En hoewel het National Roman Legion Museum niet bemand is met echte Romeinen, heeft Caerleon het meest complete amfitheater in GrootBrittannië en de enige barakken van het Romeinse legioen die in Europa te zien zijn. Het National Museum Cardiff heeft daarentegen verzamelingen van wereldformaat wat betreft natuurhistorie en kunst, inclusief heel wat iconische werken van Impressionisten en postImpressionisten. En bovenal: alle musea zijn gratis te bezoeken. www.museumwales.ac.uk

Boven Big Pit: National Coal Museum Onderstaand Impressionistische collectie, National Museum Cardiff

www.visitwales.nl

37

6 september Mardi Gras, Cardiff Een zeven dagen lang durend kunstfestival mondt uit in het grootste feest voor homo’s en lesbiennes in Wales. www.cardiffmardigras.co.uk 7 – 14 september Tour of Britain Het langste professionele fietsparcours van het VK en het grootste gratis te bekijken sportevenement, waarvan een deel door verbazingwekkende Welshe landschappen gaat. www.tourofbritain.co.uk

14 september Ironman Wales, Pembrokeshire 3,8 km zwemmen, een fietstocht van 180 km, gevolgd door een marathon, af te leggen in slechts 17 uur. Eigenlijk gewoon een doordeweekse zondag... www.ironmanwales.com 18 - 21 september ISPS Handa Wales Open Celtic Manor Resort, Newport Een toonaangevend evenement in de Europese Golftour, waar enkele van ‘s werelds topgolfers naartoe komen. Het wordt gespeeld op de Twenty Ten baan, ontworpen voor de 2010 Ryder Cup. www.celtic-manor.com Van links Festival nr. 6. Portmeirion Abergavenney Food Festival, Abergavenny Ironman Wales, Pembrokeshire 38

www.visitwales.nl

20 – 21 september Abergavenny Food Festival Een van de grootste evenementen op de Britse kalender voor fijnproevers, waarbij lokale producten en internationale delicatessen, beroemde chefs, masterklassen, proefsessies en straatstalletjes allemaal op het menu staan. www.abergavennyfoodfestival.com 20 – 21 september Mold Food and Drink Festival Hier vindt men buitengewone lokale producten, deskundige beroemde chefkoks en live-muziek, zodat een fabelachtig fijnproeversweekend voor het hele gezin ontstaat. www.moldfoodfestival.co.uk

Oktober ˆ N Festival, Cardiff SW BBC Radio 1 DJ Huw Stephens is de mede-oprichter en curator van dit hippe stedelijke muziekfestival, met baanbrekende bands die op verschillende locaties in Cardiff spelen. http://swnfest.com 8 – 12 oktober Iris Prize Festival, Cardiff De internationale prijs voor korte films voor, door en over homo’s en lesbiënnes van Cardiff verwelkomt het beste nieuwe filmtalent in de hoofdstad. www.irisprize.org

26 – 28 september The Porthcawl Elvis Festival Porthcawl Elvis leeft, dankzij de duizenden fans en de tribute-artiesten die deze jaarlijkse bijeenkomst met ‘blue suede shoes’, Vegas jumpsuits en indrukwekkende bakkebaarden bijwonen. www.elvies.co.uk

11 – 12 oktober Anglesey Oyster & Welsh Produce Festival, Beaumaris Het begon als een informeel evenement waar lokale inwoners zich verzamelden om oesters te eten en een leuke tijd te hebben, maar nu trekt het evenement elk jaar duizenden bezoekers aan. www.angleseyoysterfestival.com

28 september My Friend Dylan Thomas, Bangor University School of Music Een minifestival met evenementen die de muzikale antwoorden op het werk van Thomas gedurende zijn leven tot op heden omvatten. . www.bangor.ac.uk/music

25 oktober 2014 – 22 februari 2015 Artes Mundi, Cardiff – National Museum & Chapter Dit is de grootste en spannendste show van Wales voor hedendaagse visuele kunst. Een van de verkozen artiesten krijgt een prijs van £ 40.000, de grootste kunstprijs in het VK enéén van de belangrijkste prijzen ter wereld. www.artesmundi.org

Evenementenagenda 2014

25 – 26 oktober Gwledd Conwy Feast, Conwy Het middeleeuwse stadje Conwy ondergaat een transformatie tijdens een weekendfestival dat het grootste aanbod aan muziek, kunst en eten heeft in Wales.

De kaai, het kasteel en de middeleeuwse straten barsten van de smaken, geluiden en bezienswaardigheden. www.gwleddconwyfeast.co.uk 27 oktober – 9 november The Dylan Thomas Festival, Swansea De kern van Dylan Thomas 100, inclusief hoogstaande evenementen om de 100ste verjaardag van de geboortedag van Dylan te vieren. Dit evenement vormt tijdens een intensieve periode van twee weken, het middelpunt van de vieringen die een jaar lang plaats zullen vinden. www.dylanthomas.com

November Wales Rally GB Het Britse onderdeel van het FIA World Rally Championship is al sinds 2000 gebaseerd in Cardiff. Kijk toe wanneer de elitechauffeurs ‘s wereld moeilijkste woudtrajecten ondernemen in de bergen in Midden-Wales en het publiek begeesteren tijdens speciale etappes. www.walesrallygb.com Vanaf midden november Cardiff Winter Wonderland & Swansea Waterfront Wonderland Schaatsen en kermisattracties, glühwein en geroosterde kastanjes – feel-good festiviteiten in Cardiff en de kerstdorpjes van Swansea. www.cardiffswinterwonderland.com www.swanseachristmas.com

Heel december Santa Steam Specials De kerstman is de VIP-passagier tijdens weekendritten in de smalspoortrein van Great Little Trains van Wales. www.greatlittletrainsofwales.co.uk

18 december River of Light Parade, Caerphilly Neem deel aan de jaarlijkse River of Light Parade in het Caerphilly stadscentrum. www.visitcaerphilly.com/events/ item/68889/River_of_Light_Parade.html

6 – 7 december Blackwood kerstmarkt Kijk hoe het stadscentrum tot leven komt met stalletjes langs de winkelstraat, kermisattracties en traditioneel entertainment. Met het bezoek van echte rendieren zal de kerstman ongetwijfeld ook wel van de partij zijn! www.visitcaerphilly.com/events/ item/50901/Blackwood_Christmas_ Market.html

31 december Nos Galan Road Races, Mountain Ash Deze jaarlijkse race herdenkt de 18e eeuwse Welshe hardloper Guto Nyth Brân (die naar verluidt zo snel was dat hij zijn kaars kon uitblazen en in bed kon kruipen voordat het donker was). Er zijn races voor alle niveaus, straatentertainment, kermis, prachtig vuurwerk en een mysterieuze beroemde hardloper… www.nosgalan.co.uk

11 december Wrexham kerstmarkt Dit meest naar uitgekeken evenement op de kalender van de stad trekt jaar na jaar duizenden shoppers aan. De hele dag lang muziek en entertainment www.wrexham.com/markets/ wrexhamchristmas-market-7829.html

Deze evenementenlijst is met de grootste zorg samengesteld. Alle datums en informatie zijn gecontroleerd ten tijde van het ter perse gaan. Visit Wales is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in de informatie.

13 -14 december Caerphilly Medieval Christmas Fayre Dit evenement biedt met een mix van boerenstalletjes, continentale marktstalletjes en echte voedsel- en handwerkproducenten voor elk wat wils. Muzikaal entertainment, workshops voor kinderen, straattheater en een ’grot met de werkplaats van de kerstman garanderen een ontspannend weekend voor het hele gezin. www.caerphilly.gov.uk/events/

Van links Gwledd Conwy Feast, Conwy Wales Rally GB Cardiff Winter Wonderland

www.visitwales.nl

39

Land van kastelen

W

ales telt meer kastelen per vierkante kilometer dan welke andere plek dan ook op aarde. Bij de laatste telling bleken we 641 kastelen te hebben en ze zijn er in alle vormen, maten en fasen van herstel.

Sommige zijn slechts vage sporen op bergtoppen, waar onze Keltische voorvaderen 3.000 jaar geleden forten bouwden, of opmerkelijke ruïnes in open ruimtes in het bos, waar een lokale legende bij hoort. Andere, zoals veel van de imposante kastelen van de Noormannen die gebouwd werden tijdens de verovering van Wales, zijn amper veranderd in 800 jaar, afgezien van de gaten van kanonschoten hier en daar misschien.

Er zijn ook heel wat mooie inheemse kastelen, gebouwd door de Welshe prinsen om hun landgoed te beschermen tegen de plunderende Angelen, Saksen, Noormannen en vaak ook tegen elkaar.

Het zijn niet alleen fabelachtige plekken om op een zonnige dag te bezoeken. Als je wat beter kijkt, staat de hele geschiedenis van Wales, en Groot-Brittannië in deze oude stenen geschreven. Hoe de Romeinen kwamen, veroverden en vertrokken. Hoe het Keltische volk zich terugtrok in hun westerse burchten. Hoe Welshe prinsen streden om hun land intact te houden en hoe binnendringende legers grond wisten te verwerven.

Er zijn ook nieuwe kastelen – gebouwd door industriebaronnen die zich wisten te verrijken met kool, leisteen en ijzer, en hun statige woningen vulden met prachtige kunst. Dan is er ook nog het erfgoed van de Georgiaanse en Victoriaanse adel, die landhuizen en hotels bouwden bovenop de ruïnes van oudere kastelen (wat nu niet meer zou mogen, maar we zijn wel blij dat ze het deden).

Met deze brede keuze aan kastelen kunnen we onmogelijk een favoriet kiezen. Maar we willen het jou graag laten proberen, dus hier volgt alvast een kleine selectie om je op weg te helpen. http://cadw.wales.gov.uk

40

www.visitwales.nl

Deze pagina Llansteffan Castle, Carmarthenshire Andere pagina van bovenaan links naar rechts Powis Castle, Welshpool Caernarfon Castle, Caernarfon Dolbadarn Castle, Llanberis Medieval fayre, Caerphilly Castle Beaumaris Castle, Isle of Anglesey Carreg Cennen Castle, nabij Llandeilo Caerphilly Castle, Caerphilly Cyfarthfa Castle, Merthyr Tydfil

Geschiedenis Kastelen

r Kasteelcomfort

Je kunt in je eigen sprookje figureren wanneer je de nacht doorbrengt in een wild romantisch Welsh kasteel.

Brecon Castle Hotel Dit fijne Georgiaanse hotel zit verweven in de bouwstenen van het kasteel van de Noormannen dat werd opgetrokken om het oude koninkrijk van Brycheiniog te veroveren. www.breconcastle.co.uk Castell Deudraeth In Portmeirion treft men enkele van de meest vreemde

accommodaties van Wales aan. Dit Victoriaanse landhuis in kasteelvorm aan de poort van het dorp kreeg een schitterende hedendaagse make-over. www.portmeirion-village.com Home Farm Deze gerestaureerde boerenwoning op het landgoed van de oude Welshe koninklijke hoofdstad

Dinefwr, beschikt over een oud kasteel en een 17e eeuws landhuis op loopafstand. www.nationaltrustcottages. co.uk Roch Castle Roch werd grotendeels herbouwd in de jaren 1900, en kreeg een vijfsterren makeover in de jaren 2000, maar dit luxueuze boetiekhotel ziet er nog steeds uit als het fort

van de Noormannen dat het ooit was. www.rochcastle.com Ruthin Castle Dit prachtige spahotel bevindt zich in een kasteel dat ooit in het bezit was van Henry VIII, Edward I en volgens de plaatselijke legende, Koning Arthur. www.ruthincastle.co.uk

www.visitwales.nl

41

Ware mythes

Aan bijna elk meer, rots en heuvel in Wales zit een legende vast.

Heel wat van de oude verhalen gaan duizenden jaren terug, lang voordat het idee van ‘Wales’ zelf ontstond – voor de Noormannen, de Saksen, de Romeinen, diep in ons Keltisch verleden. Door de millennia heen is het onmogelijk geworden om geschiedenis en mythologie van elkaar te scheiden – en zo hebben we het graag.

The Red Dragon Nabij Beddgelert, Snowdonia

Southerndown Common Southerndown, Vale of Glamorgan

De 5e eeuwse koning Vortigern probeerde een kasteel te bouwen te Dinas Emrys, maar de muren bleven op mysterieuze wijze invallen. Een jonge tovenaar – Merlijn – identificeerde het probleem: twee draken, een rode en een witte, vochten onder het kasteel. De rode draak won en werd het symbool van Wales. www.nationaltrust.org.uk www.destinationnorthwales.co.uk

De dochter van de Lord of Ogmore smeekte haar vader om de inwoners een plaats te geven waar ze op herten mochten jagen. Hij stemde ermee in – maar ze kregen slechts een gebied dat zo groot was als zijn dochter op blote voeten kon afleggen vóór het ochtendgloren die dag. Het gebied dat ze bewandelde is vandaag de dag nog steeds gemeenschappelijk land. www.visitsouthernwales.org

Merlin’s Oak Carmarthenshire

Nant Gwrtheyrn Nabij Pwllheli, schiereiland Llyˆn

De lokale legende luidt als volgt ‘When Merlin’s Oak shall tumble down, then shall fall Carmarthen Town’ (als de eik van Merlijn valt, valt ook Carmarthen). In 1978 werden de laatste restanten van de boom naar het lokale museum gebracht en kort nadien overviel Carmarthen zowaar de ergste overstromingen die men zich kan herinneren. www.carmarthenmuseum.com www.southwestwales.info

Een spelletje verstoppertje spelen vóór het huwelijk loopt verkeerd af wanneer de toekomstige bruid, Meinir, vast komt te zitten in een eik. Haar skelet wordt 30 jaar later teruggevonden door de door verdriet overmande Rhys, en het koppel spookt tot op de dag van vandaag nog steeds rond op het strand. www.nantgwrtheyrn.org www.destinationnorthwales.co.uk

Devil’s Bridge Nabij Aberystwyth, Ceredigion

42

www.visitwales.nl

Dit duizelingwekkende ravijn wordt overspannen met drie bruggen, allemaal boven elkaar. Naar verluidt bouwde de duivel de originele brug in de 11e eeuw in ruil voor de eerste ziel die de brug overstak. Een oude vrouw nam hem in de maling toen ze een korst brood op de brug gooide waar haar hond achteraan hing. www.rheidolrailway.co.uk www.discoverceredigion.co.uk

Geschiedenis Mythes en legenden

De elfen van Pennard Pennard, Gower De pittoreske ruïnes van Pennard Castle werden omstreeks 1400 verlaten omwille van het door de wind opstuivend zand, ogenschijnlijk veroorzaakt door op wraak beluste elfen. www.southwestwales.info Twm Siôn Cati Nabij Tregaron, Carmarthenshire Twm, die omstreeks 1530 geboren werd in Tregaron, was een slimme schavuit die in een hol schuilde op een stijle heuvelrug met zicht op het RSPB Gwenffrwd-Dinas natuurreservaat dat een van de mooiste wandelingen in Wales biedt. www.rspb.org.uk www.southwestwales.info Lady of the Lake Black Mountain, Carmarthenshire

Barclodiad y Gawres Nabij Rhosneigr, Isle of Anglesey De stenen voor deze Neolithische begraafkamer werden hier naar verluidt gedumpt door reuzen: de Welshe naam betekent ‘het schortvol van de reuzin’. http://cadw.wales.gov.uk www.destinationnorthwales.co.uk Afanc Nabij Betws-y-Coed, Snowdonia De Afanc, een reusachtig watermonster met boosaardige bovennatuurlijke krachten, werd gevangen genomen en naar Glaslyn gebracht, een meer hoog op Snowdon, waar hij nog steeds woont. www.eryri-npa.gov.uk www.destinationnorthwales.co.uk Angelystor Nabij Conwy, Snowdonia

Twmbarlwm Nabij Cwmbran, South Wales Valleys

Elke Hallowe’en, de nacht voor Allerheiligen, verschijnt de Angelystor aan de 5.000 jaar oude taxusboom op het kerkhof van Llangernyw en met een doordringende stem kondigt hij de namen aan van de parochianen die het komende jaar zullen overlijden. www.churchinwales.org.uk www.destinationnorthwales.co.uk

Deze heuvel uit de IJzertijd is naar verluidt het graf van een reus die met zijn schatten werd begraven.

Maar je kunt de schat maar beter niet opgraven want de schat wordt naar verluidt beschermd door een enorme zwerm magische bijen. www.visitsouthernwales.org

Llyn y Fan Fach is het thuis van de mooie Lady of the Lake, die een plaatselijke boerenzoon huwde met de huwelijkse voorwaarde dat indien hij haar drie keer sloeg, ze onmiddellijk terug zou keren naar haar meer. Het huwelijk eindigde in tranen, maar hun zonen werden de eersten van vele generaties herbalisten en genezers, de Physicians of Myddfai. www.myddfai.org www.southwestwales.info

www.visitwales.nl

43

i

Rebel with a cause

^ is nog steeds de Owain Glyndwr meest iconische Welshe prins; hij stond aan het hoofd van een spectaculaire rebellie die Wales aan het begin van de 15e eeuw kort opnieuw samenbracht. Owain werd waarschijnlijk geboren in Sycharth, nabij Oswestry, in de jaren 1350.

Hij studeerde rechten in Londen, en vocht voor de Engelse koning voordat hij zich terugtrok op zijn Welshe landgoed om zijn leven vredig te eindigen. Hij werd echter in een strijd om land gesleurd met een naburige baron. Deze ruzie was tegen 1400 uitgegroeid tot een heuse rebellie. Zijn supporters noemden hem Prins van Wales, en in 1404 hield Owain zijn eerste Welshe parlement te Machynlleth. Het mocht niet blijven duren. De Franse steun voor de rebellie droogde op en de legers van Owain werden verpletterd door economische blokkades en medogenloze tegenaanvallen. Owain Glyndwˆr werd nooit verraden of gevangen genomen: hij verdween in 1412, en zou naar verluidt zijn verdere leven in Herefordshire gewoond hebben.

Met de klok mee van linksboven: Monument en vaandel van Llywelyn ap Gruffydd, Cilmeri; Pembroke Castle, Pembroke; Owain Glyndw ˆr-monument, Corwen; Royal St David’s Golf Club, Harlech; Parlementshuis, Machynlleth; Prins Charles en de Gravin van Cornwall te Llwynywermod; Monnow Bridge, Monmouth; Llanddwyn Island, Isle of Anglesey.

44

www.visitwales.nl

Geschiedenis Koninklijke relaties

Koninklijk Welsh Waar gaat Prins Charles op zomervakantie?

Waar brachten William en Kate hun eerste jaren van het huwelijksleven door? En waar kocht Koningin Victoria haar ondergoed? We kunnen ons roemen op enkele van onze grootste koninklijke Welshe relaties.

Laatste verdediging Llywelyn ap Gruffydd was de laatste prins van een onafhankelijk Wales vóór de verovering door Edward I. Vanuit zijn uitvalbasis in Gwynedd heerste hij over het grootste deel van Wales, totdat hij in 1282 werd vermoord door Engelse soldaten in Cilmeri. Er staat een gedenksteen ter nagedachtenis van Ein Llyw Olaf (‘Onze laatste leider’) waar jaarlijks nog steeds een ceremonie plaatsvindt op de verjaardag van zijn overlijden. www.destinationnorthwales.co.uk

Koninklijke strijd Henry V, geboren in Monmouth Castle in 1386, bracht het grootste deel van zijn jeugd door in Wales, waar hij streed tegen de rebellie van Owain Glyndwˆr .

Tegen de tijd dat Henry zijn vader op de troon opvolgde in 1413, was hij een hardvochtige oorlogsveteraan, wat hem hielp om de Fransen te verslaan tijdens de Slag bij Agincourt, waarbij de Welshe boogschieters een cruciale rol speelden. www.visitsouthernwales.org

Tudor-roos Henry Tudor werd geboren in Pembroke Castle in 1457, hij was een afstammeling van verschillende Welshe koningshuizen.

Tijdens de War of the Roses vluchtte hij naar Bretagne, en kwam terug met een klein leger dat landde nabij Milford Haven. Hij verzamelde nog eens 5.000 soldaten op zijn mars door Wales, en versloeg Richard III tijdens de Slag bij Bosworth, waarna hij Henry VII werd.

De Tudors regeerden de daaropvolgende 120 jaar. www.southwestwales.info

Union official Ondanks zijn Welshe afkomst, hield Henry VIII een ijzeren greep op Wales.

Hij tekende de 1536 Act of Union,

waarbij Wales wettelijk in Engeland werd opgenomen. De Act verbande Welshsprekers uit publieke functies, maar hij slaagde er niet in om de Welshe taal te onderdrukken, zelfs niet in zijn eigen familie: zijn dochter Koningin Elizabeth I sprak blijkbaar vloeiend Welsh! www.southwestwales.info

Koninklijk ondergoed Het ondergoed van Koningin Victoria werd geleverd door Sir Pryce Pryce-Jones, die ‘s werelds eerste postorderbedrijf oprichtte in Newtown, de hoofdstad van de Welshe flanelindustrie. Zijn zachte flanellen onderbroeken waren favoriet bij heel wat gekroonde hoofden (en achterwerken) van Europa, inclusief de Koningin van Noorwegen en de Keizerin van Rusland. Koningin Victoria droeg de hare ongetwijfeld bij haar bezoeken aan haar Welshe landgoed, Ynyshir Hall, dat nu een luxueus plattelandshotel is. www.midwalesmyway.com

Bertie’s optrekje De film The King’s Speech heeft het over de problemen die Koning George VI had met zijn gestotter. Maar in 1917 trok de 22-jarige Prins Bertie zich terug op het landgoed van Clochfaen, net buiten Llangurig, om te herstellen van een maagzweer. www.midwalesmyway.com

Koninklijke golf Edward VII was een gedreven golfer, en hij kende de koninklijke status toe aan zijn twee favoriete golfbanen in Wales: Royal Porthcawl en Royal St. David’s. De kleinzoon van de Koning, de latere Edward VIII, was ook een gepassioneerde golfer en was kapitein van Royal St. David’s in 1934. www.destinationnorthwales.co.uk www.royalporthcawl.com www.royalstdavids.co.uk

Vrolijke merrie In 1955 maakt de jonge Koningin Elizabeth II een koninklijke rondreis door Wales, waaronder een trip naar de Brecknock Agricultural Society show.

Televisiebeelden van de BBC tonen hoe de Koningin kennismaakt met een witte Welsh bergpony genaamd Owain Glyndwˆr … die haar bloemenboeket probeert te eten. www.midwalesmyway.com

Gouden norm Toen Prins William een trouwring aan Kate Middletons vinger schoof in 2011, was dit een ring van zuiver Welsh goud, volgens een traditie opgericht door The Queen Mother in 1923. Sindsdien werden alle grote koninklijke huwelijken verzegeld met Welsh goud. In de beginjaren van hun huwelijk, woonden William en Kate in Anglesey, waar de prins werkte als piloot van een reddingshelicopter. www.destinationnorthwales.co.uk

Home Farm, Llwynywermod Toen Prins Charles en de Gravin van Cornwall naar Wales kwamen voor hun jaarlijkse zomerrondreis, verbleven ze in hun Welshe boerenhofstede, Llwynywermod, nabij het dorp Myddfai in Carmarthenshire. De kleine boerderij met 19 hectare grond werd gerenoveerd door Welshe handwerkers, met gebruik van lokale steen, leisteen en textiel, en de tuinen en gronden worden beheerd volgens organische principes. Wanneer de Prins en Garvin er niet zijn, wordt Llwynywermod een uiterst begeerde bestemming met vakantiehuurwoningen. www.southwestwales.info

www.visitwales.nl

45

Afan Forest Park, Neath Port Talbot

Snel bergaf H

De bergachtige natuur van Wales zorgt ervoor dat het een natuurlijke speeltuin is voor fanatieke mountainbikers. Maar zoals de kersverse renner Iestyn George ontdekt, dit is een sport die renners van alle leeftijden en capaciteiten welkom heet.

46

www.visitwales.nl

et eerst wat opvalt is het gebabbel.

Een paar dagen mountainbiken in Wales brengt je naar dicht bosland en verafgelegen bergtoppen. Je zou denken dat je op dit soort plaatsen amper een menselijke stem hoort.

Je hebt het mis.

Dave is 67. Hij begon met mountainbiken omdat zijn zoon gezegd had dat hij het nooit goed zou kunnen. Ben en zijn vrienden komen uit Lincolnshire. Ze hebben een week gefietst in Wales en hadden nog nooit dergelijke parcours meegemaakt.

Hetzelfde geldt voor Anna en Kris uit Sheffield. Alle leeftijden, alle capaciteiten, delen ervaringen met wederzijds enthousiasme.

We vertrekken in Afan Forest Park in Zuid-Wales. Er zijn meer dan 100 km parcours over 64 km2 bosland, aan de zijflank van deze stijle, nauwe vallei. Het duurt niet lang om te beseffen waarom ze dit gebied Klein Zwitserland noemen.

Je rit kan variĂŤren van het 46 km lange Skyline traject, met een beklimming van 2.000 meter, tot een paar makkelijke trajecten voor beginners in het hart van deze natuurlijke speeltuin. Het is het soort plaats waar bezoekers totale vrijheid ervaren. Zodra je je pond in de parkeermeter hebt gestopt, kun je vrijwel overal gaan en staan waar je wil.

Bezoekers die graag wat begeleiding van deskundigen willen, gaan rechtstreeks naar Afan Bike Shed, waar fietsen gehuurd en hersteld worden, men biedt er ook rondleidingen en lessen aan. De verpersoonlijking van al deze handige talenten is Ben Threlfall, een geniale man uit Portsmouth, die de evangelische liefde heeft voor een plaats die ontstaat wanneer men er zijn thuis maakt voor zijn jonge gezin.

Ben brengt ons naar het oefenterrein.

Je beseft snel dat zelfs de kleinste onregelmatigheid of de kleinste berm zelfvertrouwen vereist. Mountainbiken is, zoals blijkt, NIET zo eenvoudig als gewoon van je fiets vallen.

Ben is geduldig en leidt uiteindelijk de weg naar wat singletrack-actie. Hier komt Afan Forest Park werkelijk tot zijn recht.

Het voelt alsof men mijlenver van alles verwijderd is, hoewel we slechts enkele kilometers van de M4-snelweg zijn en op minder dan een uur rijden van de twee grootste steden van het land.

Eerste les: om te kunnen dalen moet je eerst klimmen en rijden op de singletrack-parcours is een vaardigheid op zichzelf, met heel wat losse stenen, boomwortels en scherpe bochten. Zij noemen dit technisch. Ik noem het hard werken, en terwijl ik door mijn oren uitadem, beloof ik plechtig om mijn benen enigszins op orde te krijgen.

Avontuur Mountainbiken

Antur Stiniog, nabij Blaenau Ffestiniog

‘Het is fantastisch om die mountainbikers in actie te zien, ze klieven als zwaluwen door de lucht op hun weg naar beneden.’

Het andere onschatbare advies van Ben is dat je beter niet kunt remmen tijdens een snelle afdaling. ‘Als ik de remmen hoor piepen, weet ik dat de biker niet langer controle heeft over de fiets’, zegt hij met stille autoriteit.

We keren terug naar de Bike Shed met een ervaring rijker. Ben vraagt ons waar we vervolgens naartoe trekken. Wanneer we het hem vertellen antwoordt hij met een heimelijke glimlach en zegt: ‘Veel geluk ermee!’

Bij een drankje in het Afan Lodge Hotel, een prachtig optrekje in berghutstijl, op een steenworp afstand van de ingang van het park, vraag ik me af wat Ben bedoelde met dat laconieke afscheid. Een paar dagen later wordt het duidelijk. www.afanforestpark.com De leisteenmijnen van Snowdonia staan bekend om het bedekken van daken over de hele wereld en de Llechwedd-mijn in Blaenau Ffestiniog is de meest dramatische achtergrond die je je kunt voorstellen.

Hele generaties hebben hier hard gewerkt en gespeeld; en de singletracks zijn de verpersoonlijking van die manier van leven. Ze werden ingericht door Antur Stiniog, een dynamische lokale organisatie die alle soorten activiteiten organiseert, inclusief kamperen in het wild, vissen, kajakken en wandelingen.

Voor mountainbikers is er een

schitterend oefenparcours, een zeer gastvrij bezoekerscentrum en een café dat de nodige koolhydraten levert om de vier trajecten aan te pakken: twee zwarte en twee rode (de parcours krijgen de klasse zwart-rood-blauw-groen, waarbij zwart het moeilijkst is). Er is ook een bestelwagen en trailer beschikbaar om een lift naar boven te krijgen tot hoog boven Blaenau Ffestiniog, direct tegenover de beroemde mijn.

Hier is het vrolijke gebabbel te horen.

Stel je het complete tegenovergestelde voor van een stilzwijgende rit met de Londense metro. Hier zitten mensen die lichaamsbescherming dragen en hun helmen met volledige gezichtsbescherming rusten op hun schoot. Er hangt zoveel adrenaline in de lucht dat het me niet zou verbazen dat de bestelwagen op adrenaline zou rijden.

‘Voor mij is dit waar mountainbiken alllemaal om draait’, zegt Ben uit Lincolnshire. ‘De rit is een pure uitdaging van begin tot eind, de faciliteiten zijn schitterend en iedereen glimlacht.’

Binnen enkele seconden heeft hij zijn fiets van de trailer gehaald en is hij vertrokken naar Y Du, een zwart parcours dat hem bijna twee keer zo snel naar het bezoekerscentrum zal brengen als de lift naar de top in de bestelwagen.

Het is fantastisch om deze mountainbikers in actie te zien, ze zweven als zwaluwen door de lucht bij

hun afdaling langs de parcours. Een van de toonaangevende renners van het land, Gee Atherton, racete eerder in 2013 met een valk langs deze routes. Bekijk het op YouTube – het is te gek.

Een slak met artritis had het misschien wel tegen me durven opnemen, terwijl ik zuchtend en kreunend mijn weg naar beneden afleg langs Drafft, het minst afschrikwekkende van de vier parcours, met scherpe, snelle bochten en talloze ongelijkmatige steenblokken.

Bij het afdalen met de mountainbike klopt het als een bus dat hoe trager je dit soort parcours aflegt, hoe moeilijker het is. Er zijn minstens een half dozijn punten waarop ik een sectie verlaat en mezelf afvraag ‘heb ik dat werkelijk gedaan?’

Maar, ik haal het toch zonder brokken tot de voet van de afdaling en veilig verscholen in het café kijk ik tevreden toe hoe Ben en zijn vrienden de berg onmiddellijk weer beklimmen op zoek naar meer kicks. De extra bonus aan de voet van de afdeling komt in de vorm van de legendarische Koerdische pasteitjes van de nabijgelegen Model Bakery.

Antur Stiniog is erin geslaagd om de hotels en gasthuizen van Blaenau Ffestiniog af te stemmen op de behoeften van de mountainbiker – het belangrijkst is een veilige plaats voor het opbergen van hun geliefde (en vaak zeer dure) fietsen. www.visitwales.nl

47

‘Het wordt de Welsh Whistler genoemd, een knipoog naar het beroemde bergoord in Brits Columbia. Maar BikePark Wales volstaat perfect.’

We verblijven in de Capel Pisgah B&B, een omgebouwde kapel uitgebaat door Glenys Lloyd, wiens vader en grootvader in de mijn werkten. Ik krijg een hartelijke welkom, een sleutel voor de voordeur en ik kan vrij komen en gaan wanneer ik wil. Als ik me frisser zou voelen, zou ik nu naar Cell B trekken, een schitterende bar, kunstcentrum en muzieklocatie in een voormalige gevangenis en rechtzaal. Vandaag heb ik echter amper voldoende energie om me naar mijn bed te slepen. www.anturstiniog.com.

De nieuwste aanwinst op de lijst met niet te missen mountainbikeritten in het VK bevindt zich op minder dan 48 km van het centrum van Cardiff, waar een handvol mensen in stilte aan hebben gewerkt in de dichtbeboste Gethin Woods boven Merthyr Tydfil.

Het resultaat is het meest uitgebreide aanbod van singletrack routes en gezinsvriendelijke parcours in het VK. Het werd de Welsh Whistler genoemd, een knipoog naar het beroemde bergoord Brits Columbia. Maar BikePark 48

www.visitwales.nl

Wales volstaat perfect.

Zelfs om 9 uur ‘s ochtends gonst het van de mensen die fietsen van bestelwagens en bagagerekken op het dak trekken, en nog even wat aanpassingen uitvoeren aan hun fiets met gereedschap dat er ingewikkeld uitziet en snel nog even het bezoekerscentrum binnenspringen voor een snelle kop koffie vóór de eerste rit van de dag.

Het gebabbel is opnieuw zeer luid en hartelijk. Ik hoor accenten van de andere kant van Londen tot Essex.

Er is een groepje uit Somerset, nog een uit Northampton en een groepje welbespraakte mannen uit Surrey.

Dave, de OAP-biker, woont in Newport, op slechts 48 km hier vandaan. Hij trekt er drie of vier keer per week op uit en maakt maandelijks trips naar NoordWales tijdens de zomermaanden. ‘Je zult het leuk vinden vandaag’, lacht hij. ‘Deze plek is bijzonder.’

BikePark Wales biedt een dagpas aan voor een lift omhoog, of je betaalt gewoon enkele ponden voor de toegang tot het park en rijdt naar de

Bovenste rij BikePark Wales Onderaan van links naar rechts Antur Stiniog Afan Forest Park, Afan Forest Park

top van de berg over de weg of op het opwaartse parcours, Beast of Burden.

Eenmaal boven kun je kiezen uit de afdalingsroutes. Het is wel leuk dat er verschillende punten zijn langs het traject waar blauw, rood en zwart elkaar ontmoeten, zodat je eventueel van kleur kunt veranderen afhankelijk van je zelfvertrouwen op de fiets (en het zijn ook hotspots voor nog meer gebabbel).

De faciliteiten in het bezoekerscentrum zijn van hetzelfde niveau als de fantastische routes. Waar anders kun je een fiets van £ 3.000 huren voor een redelijke dagprijs en toch ook nog genieten van een enorme plak wortelcake? Ik zit buiten en snuif de sfeer op, wanneer kleine kleuters op het oefenterrein rondzoemen met hun felle, glanzende helmen op.

Het verwondert niet dat mensen van deze sport houden. Vertel het niet verder, maar dit hele mountainbikinggedoe is wel aanstekelijk. www.bikeparkwales.com

Avontuur Mountainbiken

2

5 4

1

6

The hills are alive…

En niet alleen met de ‘sound of music’. Danny Walter, de hoofdredacteur van het tijdschrift Mountain Biking UK kiest enkele van de beste trajecten in Wales.

1. Snowdon (Ranger’s Path), Snowdonia Waarom? Het is de hoogste berg van Wales – en elke mountainbiker moet die piek op zijn verlanglijstje hebben staan.

En als beloning volgt een van de beste en meest uitdagende singletrack-afdalingen in het VK. Let op de vrijwillige ban op fietsen tussen middernacht 31 mei - 30 september.

Extra bonus: Pete’s Eats in Llanberis voor stevige porties en een legendarisch ontbijt.

5. Brecon Beacons, Powys Waarom? Fietsen in het National Park op zijn best met 14 gemarkeerde cross-country routes variërend van basisniveau tot ware uitputtingstochten. Veel te verkennen, maar vraag specifieke informatie bij Gateway Cycles in Abergavenny.

Extra bonus: Wandelen in het indrukwekkende Brecon Beacons National Park of een rit maken op het Brecon Mountain Railway.

2. Coed-y-Brenin, Snowdonia Waarom? Het eerste parcourscentrum dat speciaal werd aangelegd in het VK. Grote verscheidenheid aan trajecten voor praktisch elk niveau – dit is een van de beste, niet alleen in Wales, maar in het VK. Extra bonus: Uitstekende all-round faciliteiten: fietswinkel, café en toiletten.

6. Afan Forest, Neath Port Talbot Waarom? Met vier ongelooflijke parcours binnen handbereik van de M4, is dit de makkelijkste ‘verafgelegen’ plaats om te bereiken, zodat het ideaal is voor weekendavonturiers.

Extra bonus: Maak je adrenalineweekend af met surfen in Llangennith of Langland Bay op het schiereiland Gower.

3. Doethie Valley, Carmarthenshire Waarom? Fantastisch geïsoleerd rijden in de natuur zonder mijlenver weg te zijn van alles! Het beschikt over een van de langste stukken singletrack in het land. Extra bonus: Clive Powell Mountain Bikes is de voorkeurswinkel met een roemrucht restaurant en gecaterde weekendtours.

7. BikePark Wales, Rhondda Cynon Taf Waarom? Het is de meest begeerde mountainbikelocatie in het VK en het eerste ware Bike Park. Een fantastisch aanbod van trajecten op maat voor alle niveaus, ongeacht of je net begint of een grotere uitdaging wilt aangaan op de uplift.

Extra bonus: Een schitterend bezoekerscentrum, met alle faciliteiten en deskundig advies bij de hand.

4. Cwmcarn, Monmouthshire Waarom? Alom bekend vanwege zijn DH-parcours en snelle liftdienst omhoog maar voor diegenen die het kennen is het ook een XC/trail bike-paradijs. Het 15,5 km lange Twrch Trail is een van de boeiendste lussen in de omgeving en de laatste helling is in veel opzichten veel spannender dan de werkelijke afdaling. Extra bonus: Verfijnd eten opgediend door Welshe diensters in het trail centre café. Bovendien ligt de kwaliteitswinkel PS Cycles net om de hoek.

8. Nant yr Arian, Ceredigion Waarom? Het beschikt over drie fantastische parcours door moerasland, en bochtige singletracks door bosgebied – variërend van 9 km tot 35 km. Extra bonus: Het George Barrow hotel ligt op minder dan anderhalve kilometer van het centrum en het is een fantastische mountainbikevriendelijke plek om te verblijven.

Al deze trajecten en meer zijn te verkennen op www.mbwales.com

www.visitwales.nl

49

Kind aan een kabel Hoe voelt het om 150 meter boven de grond te zoeven met honderd kilometer per uur? Vraag het de 13-jarige Finlay George, die een onvergetelijke vlucht maakte op de langste kabel in Europa.

I

‘Aan de top van de wereld staan is één ding. Maar het wordt een hele andere zaak wanneer je op het punt staat jezelf met 100 km per uur van de rand te gooien.’

50

www.visitwales.nl

k had dit niet verwacht. Twee weken geleden was ik het schooljaar aan het afronden voor de zomervakantie.

Ik denk dat ik de eerste dagen van de vakantie de hele tijd in mijn pyjama heb doorgebracht. Maar hier sta ik dan aan de rand van het niets in dit gekke pak en ik sta op het punt 152 meter hoog in de lucht te vliegen over een afstand van 1,6 km boven een steengroeve in NoordWales. Ik kan het eiland Anglesey vanaf hier zien.

We zijn met een groepje van 15, van alle leeftijden. We zijn uitgedost in een kruising tussen een ruimtepak en de overalls die gevangenen dragen. Het is geen fantastische look, maar we zitten allemaal in hetzelfde schuitje.

Zip World is gevestigd in de Penrhynsteengroeve in Bethesda, waar meer dan twee eeuwen lang leisteen werd gewonnen. Dit was op een bepaald ogenblik de grootste steengroeve ter wereld en er werkten tweeduizend man.

Nu werken er tweehonderd man en de twee zipkabels strekken zich uit over gebieden van de steengroeve die niet langer in productie zijn.

We luisteren naar de instructies van Helen en nemen de Little Zipper, nog

steeds de op twee na langste zipkabel in Groot-Brittannië. Dit is gewoon een voorproefje. We raken vertrouwd met de routine om vastgehaakt te worden aan het mechanisme dat ons over de 500 meter lange zipkabel transporteert met circa 65 km/u op een hoogte van 22 meter. Je hangt niet aan de kabel, maar ligt plat, wat je een schitterend gevoel geeft, alsof je door de lucht vliegt.

De Little Zipper kalmeert de zenuwen en laat bij iedereen de adrenaline sneller gaan voor de Big Zipper. We leggen langzaam de kronkelende klim die ons naar de top van de steengroeve brengt af in een rode truck, we grijpen allemaal onze helmen en veiligheidsbril vast als waren we amateurastronauten. Iedereen babbelt, met glazige ogen vol spanning, we slaken een kreet wanneer Kristiaan de chauffeur een paar keer moet starten op de heuvels.

Wanneer we de top naderen zien we Penrhyn Castle en de gronden van het nabijgelegen Llandegai – een 19e eeuws neokasteel gebouwd bovenop het 15e eeuwse versterkte landhuis.

De familie Dawkins–Pennant was eigenaar van de Penrhyn-steengroeve en nu is het kasteel in handen van de

Avontuur Kabelbaan

National Trust. Maar laten we eerlijk zeggen dat onze gedachten niet echt gecontreerd zijn op het bed van leisteen (het woog maar liefst 1 ton) dat gecreëerd werd voor het bezoek van Koningin Victoria in 1859. Het is uiteindelijk niet niks om op de top van de wereld te staan. Maar het wordt helemaal spannend wanneer je weet dat je op het punt staat om jezelf van de rand te gooien met 160 km/u.

Dus hier ben ik dan, terug bij af. Er is heel wat beweging om mij heen. De tweewegsradio’s kraken wanneer de goed geoefende procedure van het vastgespen en mezelf in positie brengen krachtig en met autoriteit wordt gecommuniceerd.

Hier is geen tijd voor gekheid. Wanneer ik ga liggen en mezelf voorbereid op de vlucht, besef ik dat mijn bestemming ver weg ligt. Ik kan het bloed net dat tikkeltje sneller voelen pompen in mijn lichaam.

De radio kraakt opnieuw en er worden formaliteiten uitgewisseld tussen de operators onderaan en bovenaan de lijn.

De veiligheidsklem wordt losgemaakt van de kabel. ‘Big Base, veiligheid los’, zegt Mark, de instructeur.

‘Ben je er klaar voor?’

Ik ben er klaar voor.

‘Drie… Twee…Eén… Start!!’

Het eerste wat je ervaart is een opwekkend geruis. De snelheid perst letterlijk de adem uit mijn borst en ik kan er niets aan doen, maar ik proest als een malle. Het voelt alsof ik door de lucht snijd. Het is overweldigend, ik bedenk hoe klein ik ben en hoe ik door eeuwen hard werk van anderen klief.

Ik vlieg – snellend boven de gigantische trappen van de steengroeve eronder, zwevend boven het levendige blauw van het steengroevemeer. Het voelt schitterend.

Boven het meer, wanneer ik lager kom naarmate de lijn zich uitstrekt naar Big Base, kan ik mensen zien die hun nek uitsteken vanuit het bezoekerscentrum.

Ik kan mijn snelheid makkelijker meten langs het laatste derde deel van de rit, en ik vertraag naar de voet van de afdaling.

En dan is het voorbij. De instructeur haakt me in, en glimlacht wanneer hij me weer naar de grond brengt. Het is opwindend. Onvergetelijk. Ik kan hier nu wel uren schrijven over hoe het voelde maar je kunt het veel beter zelf ontdekken. www.zipworld.co.uk

Alle foto’s Zip World, Penrhyn Quarry, Bethesda

www.visitwales.nl

51

Actieve dienst Hoewel we allemaal wel verleid worden door een dagje onder de dekens op vakantie, loont het toch de moeite om te vermelden dat de buitenactiviteiten van Wales echt heel leuk zijn.

Hier volgen enkele activiteiten die je wangen weer wat kleur geven.

1 Coasteering in Pembrokeshire

Wanneer van kliffen springen, op rotsen klauteren en grotten verkennen je toch iets te gevaarlijk lijkt, moet je je vooroordeel meteen bijstellen. Met een ervaren gids aan je zijde wordt coasteering een uitermate bevrijdende ervaring. En waar kun je dit beter doen dan in Pembrokeshire, de eerste plek ter wereld die coasteeringtrips met een gids aanbiedt. De opties zijn talrijk, van klifspringen in Abereiddi, tot de wildwaterspeeltuin rond St. David’s Head. www.southwestwales.info www.visitwales.nl/coasteering

2 Surfen op Gower

De kust van Gower heeft een heleboel plaatsen waar het heerlijk surfen is. Het is een manier van leven voor de mensen die hier zijn opgegroeid. Er zijn zachte deiningen in brede baaien (Llangennith), uitdagende rifbrekers (Langland Bay) en nog veel meer. De golven zijn relatief klein, dus het is een ideale omgeving om te leren. Er zijn heel wat bedrijven waar je een surfplank kunt huren en lessen kunt volgen. Het is een veilige tip om de getijden te controleren en even langs het Wales Coast Path te wandelen om eerst de golven te bekijken. Het bespaart je die oncomfortabele uren waar je in je duikpak op het strand zit te wachten tot het getijde net goed is. www.southwestwales.info www.visitwales.nl/surfen

Deze pagina, St Non’s Bay, Pembrokeshire

52

www.visitwales.nl

Avontuur Adrenaline

langs het 3 Wandelen Anglesey Coast Path 4 Wildwaterrafting in Cardiff Anglesey is een must voor telgangers, verkenners en wandelaars. Er is bijna 201 km aan kustpaden rond het eiland aan de noordelijke punt van Wales, met oude Keltische ruïnes en dramatische vergezichten van de kliftoppen met uitzicht op een RSPB-natuurreservaat.

Vervolgens is er een van de meest beroemde Welshe kastelen te Beaumaris, oude begraafkamers, een spectaculaire vuurtoren in South Stack, de prachtige Menai Strait en zijn overvloed aan zeevruchten, en de zeldzame flora en fauna. Er is vrij veel te doen in de natuur. www.destinationnorthwales.co.uk www.walescoastpath.gov.uk

Terwijl alle verstandige mensen even een pauze hadden tijdens de vergadering, had iemand het briljante idee om enkele wildwaterstroomversnellingen te bouwen in Cardiff, de Welshe hoofdstad. Het Cardiff International White Water centrum ligt praktisch in de schaduw van twee van de mooiste hedendaagse gebouwen van Wales – de National Assembly for Wales en het Wales Millennium Centre. Het omvat wildwaterrafting, kajakken en indoor surfen en is een van de meest populaire bestemmingen in zijn soort geworden in het VK. www.ciww.com www.visitcardiff.com www.visitwales.nl/op-het-water

Ga voor actieve ideeën voor activiteiten in Wales naar: www.visitwales.nl/actief

in de 5 Paardrijden Brecon Beacons

Er is een overvloed aan verschillende paardrij-activiteiten in het Brecon Beacons National Park, met vijf paardrijcentra die samenwerken om een reeks opties te bieden voor bezoekers.

Er is zelfs een rit die stops in de pub voorziet. Het nationale park beslaat 805 vierkante km en de Beacons behoren tot de felbegeerde bestemmingen.

Bezoek ze gerust te paard! www.midwalesmyway.com www.breconbeacons.org www.ridingwales.com

Van boven links naar rechts Pony trekking, Llanthony Priory Brecon Beacons Surfen, Caswell Bay, Gower Peninsula South Stack vuurtoren, Isle of Anglesey Cardiff International White Water Centre Cardiff Bay www.visitwales.nl

53

Natuur en voeding

Wales is een paradijs voor fijnproevers.

Maar je hoeft ons niet te geloven. Van bekroonde chefkoks tot producenten van verfijnde biologische producten, het oordeel is unaniem.

54

www.visitwales.nl

Eten en drinken Het eten van Wales

Kweek het zelf Adam Vincent is een echte lokale voedselheld. Je kunt zijn vlees van zeldzame rassen slechts op een paar kilometer afstand van zijn kleine boerderij, Trehale Farm, in Pembrokeshire kopen. Maar het is de moeite waard om een hele vakantie te plannen rond zijn worsten. Wij kunnen het weten, want we hebben ze geproefd.

Ze smaken simpelweg buitengewoon.

I

k ben in de buurt van Londen geboren, maar mijn familie is oorspronkelijk afkomstig uit Pembrokeshire. We wilden aan de Londense drukte ontsnappen, dus drie generaties kwamen terug: mijn grootmoeder, moeder, ikzelf en mijn vrouw.

Ik was bouwvakker, maar had de bekende droom van een rustiger bestaan met een stukje land waarvan we ons zouden kunnen voorzien. We hebben ons er als familie helemaal ingestort.

We kweekten onze eigen groenten en kweekten varkens, lammeren en gevogelte voor op tafel. Mijn moeder bakte alle broden en ze maakte zelfs haar eigen zeep.

In het begin waren er twee dingen waar ik echt naar smachtte: goede bacon en heerlijk geroosterd varkensvel. We kochten dus een paar varkens en van daaruit is het allemaal begonnen. In het begin gaven we hier en daar wat aan vrienden en buren, en die vielen bijna achterover van de smaak.

Nu hebben we Saddleback-, Berkshireen Tamworth-varkens die we kruisen met everzwijnen om een wildsmaak te creëren. We voeren ze gerst afkomstig van lokale boerderijen, dat geweekt wordt in biologische wei dat ik haal bij [meervoudig prijswinnende kaasmaker] Caws Cenarth. Ik krijg ook gemoute gerst van een lokale brouwerij en bierresten van pubs. Een vriend van mij is cidermaker en van hem krijgen we uitgeperste appelresten. In ruil daarvoor heb ik 70 van zijn appelbomen op ons land geplant. Dus de bijproducten van de ciderproductie

worden aan de varkens gevoerd en wanneer de cider gereed is gebruik ik deze om in cider gerookte ham en worsten met cidersmaak te maken. Het is die perfecte lusvormige manier om zaken te doen die alles extra smaak geeft. Al het goede dat gewoonlijk bij het afval gaat, stoppen we in onze varkens, omdat het het vlees beter doet smaken.

We boeren organisch, we hebben zelfs geen machines – alles gebeurt met de hand. We doen bijna alles hier op de boerderij. We maken al onze gepekelde bacon en worst zelf. We gebruiken geen beschuit en alleen natuurlijke darmen, en ik meng mijn eigen kruiden en specerijen om ze precies zo te maken als ik ze wil.

We verkopen rechtstreeks van de boerderij, op boerenmarkten, en aan plaatselijke hotels en restaurants. Tot voor kort werd alles binnen een straal van 16 km van de boerderij verkocht en we verkopen nog steeds alleen binnen Pembrokeshire.

Sommige lokale producenten hebben grote ambities, maar ik wil trouw blijven aan het ambacht. Wij breiden op bescheiden wijze uit. We hebben een kampeerveld met een paar joerten en een tipi. We hebben een paar oude bomen geveld tijdens de winter, we hebben er planken van laten zagen en we maken er nu een winkel van. Al het hout is met de hand gezaagd, we gebruiken geen kettingzagen. We maken zelfs onze eigen houtskool om de worsten op te koken. We zijn zo groen als maar kan!

Trehale Farm, Mathry, Pembrokeshire.

Andere pagina Adam Vincent, Tehale Farm, Pembrokeshire

‘We werken biologisch, we gebruiken zelfs geen machines.’

Boven naar onder Anglesey oesters Verse producten Caws Cenarth Cheese

Adam Vincent

www.visitwales.nl

55

Rechts Menai Strait naar Snowdonia

Vang!

Roger Pizey maakte deel uit van het droomteam van de moderne Britse keuken van de late jaren ’80 en ‘90, hij werkte samen met Marco Pierre White en Gordon Ramsay in restaurant Harvey’s. Hij is chefkok in Marco’s Stamford Bridge in Londen en is de auteur van Small Cakes en World’s Best Cakes. Hij houdt zoveel van Anglesey dat hij het zou kunnen opeten.

A

nglesey is bijna zijn eigen onafhankelijke voedselstaat. Er is een overvloed aan vis en schaaldieren en prachtig lam uit de zoutmoerassen. Er is fantastische kaas te vinden op het eiland en er is een uitstekende rokerij. De honing is heerlijk en er zijn verschillende mensen die hun eigen ijs en gelato maken.

De familie van mijn vrouw komt al sinds de jaren ’60 naar Anglesey en we hebben allemaal geleerd waar we moeten zoeken naar het beste voedsel.

Rond Pasen zoeken we wilde look om soep te maken en bij laagtij verzamelen we met de hand mosselen en schelpen in de zeearm tussen Valley en Rhoscolyn. Er is ook heel veel zeevenkel.

In de zomer vangen we krabben, kreeft en makreel. Ik ken geen betere kreeften dan de kreeften van Anglesey.

Er bestaat niets beters. We hebben twee potten, we hebben een licentie en alles wordt zeer goed beheerd. De makreel is ook schitterend. En er zijn garnalen ter grootte van een duim te vinden.

We komen hier niet in de herfst omdat ik het dan druk heb met het restaurant, maar ik vind het hier zalig in de winter.

Het huis kijkt uit op Snowdonia en er speelt zich hier zoveel dramatische

i ‘Anglesey is zeer rauw – en daar houd ik van.’

Roger Pizey 56

www.visitwales.nl

schouwspellen af met de bergen en het weer.

Er is een fantastische slager op Anglesey – in Bodedern. Ze slachten hun eigen schapen en ze hebben heerlijk lamsvlees van lammeren van de zoutmoerassen. Ik heb geprobeerd om ze te laten leveren in Londen. Toen ik de bakkerij oprichtte voor Peyton and Byrne in Londen verkochten we zelfs Mêl Môn (honing van Anglesey). En dan heb ik het nog niet over het zout gehad. Zeezout van Anglesey (Halen Môn) is het beste.

Ik koop het per halve kilo. Hun gerookte zout is ook overheerlijk.

Soms vraag je je af of de mensen wel weten hoeveel geluk ze hebben in Anglesey. Shoppers rijden naar de supermarkten in Holyhead en op hun weg daarnaartoe rijden ze langs fantastische slagers, kaasmakers en onafhankelijke winkeliers, ze verkopen allemaal goed lokaal gekweekt voedsel.

Anglesey is zeer rauw – en daar houd ik van. Die rauwheid is te zien in de manier van leven, de natuur van het land en de producten die van het eiland komen. Het verschilt gewoon van al het andere – het heeft zijn eigen speciale smaak. www.destinationnorthwales.co.uk

Lokale eetfestivals

Mei Really Wild Food Festival, St David’s www.reallywildfestival.co.uk

September Abergavenny Food Festival www.abergavennyfoodfestival.com

Juni Pembrokeshire Fish Week www.pembrokeshirefishweek.co.uk

Oktober Anglesey Oyster & Welsh Produce Festival, Beaumaris www.angleseyoysterfestival.com

Eten en drinken Het eten van Wales

Cook it

‘Ik ben er echt van overtuigd dat wat we momenteel in Wales doen, even goed is als elders ter wereld.’ Stephen Terry

Stephen Terry Terry is een van de beste chefkoks van Groot-Brittannië. Hij volgde een opleiding bij Marco Pierre White, won zijn eerste Michelin-ster op 25-jarige leeftijd, en nu baat hij het beroemde restaurant The Hardwick nabij Abergavenny uit.

J

e hoort veel over het eten op plaatsen als Sonoma en Napa in Californië, maar ik ben er echt van overtuigd dat wat we momenteel in Wales doen, even goed is als elders ter wereld.

De grootste uitdaging van de laatste 10 jaar is misschien wel de kennis van het publiek over voedsel. Mensen hunkeren naar duurzaamheid en willen de afkomst van hun voedsel weten, wat de stamboom en het erfgoed is.

We zijn er zeer trots op dat we lokale producenten steunen en we hebben een zeer persoonlijke relatie met de mensen die aan het restaurant leveren.

Zo hebben we bijvoorbeeld fantastische relaties met Trealy Farm, dat de meest schitterende charcuterie verzorgt, en Cothi Valley geitenkaas, wiens halloumi en fetakazen buitengewoon zijn. Uit

Noord-Wales halen we Blodyn Aur extra vierge koolzaadolie, heerlijk.

We krijgen al onze zondagse groenten van een plaatselijke kweker genaamd Philip te Tyˆ Mawr Organics, en hij vraagt: ‘Wat wil je dat ik kweek?’ En hij kweekt het. Iedereen helpt elkaar en dat geeft me veel voldoening, vooral na zo lang in Londen gewoond te hebben: er is niets wat je daar niet kunt krijgen, maar er is zeer weinig lokaal te vinden, uiteraard.

Dat is anders in Wales en we zijn er trots op om de namen van onze leveranciers op ons menu te plaatsen.

Er is beslist een cluster van goede eetzaken hier in Monmouthshire en verder naar Powys, maar dat komt voornamelijk door de geografie: we zitten in een handige hoek van Zuid-Oost Wales, dichtbij Cardiff, met heel wat mensen die ons passeren op weg naar het westen. Maar eigenlijk zijn er overal in het land heerlijke kleine plekjes met goed voedsel te vinden. De Harbourmaster is een grote naam in Aberaeron, dan er is Ultracomida delicatessen in Narberth en Aberystwyth, het Druidstone Hotel in Zuid-Pembrokeshire, en Wright’s

Independent Food Emporium nabij Carmarthen.

Als ik één gerecht zou moeten kiezen, zou het wilde Welshe zalm zijn. Het is ongelooflijk. Ik zou het eten met wat zeevenkel en heerlijke kleine nieuwe aardappelen uit Pembrokeshire. Ik zou wat gerookte lokale bacon bakken om met mijn piepers te mengen en ik zou enkele van Tyˆ Mawrs rode lente/uitjes toevoegen, en ook wat Halen Mônzeezout (werkelijk het beste zout ter wereld).

Ik zou het wegspoelen met wat wijn van de Ancre Hill Estates in Monmouth.

Ze zijn vorig jaar verkozen tot de beste mousserende witte wijn ter wereld, tijdens een internationale wedstrijd in Italië, waar ze het opnamen tegen enkele van de beste champagnes ter wereld. Ze hebben ook een prachtige mousserende rose, een verbazingwekkende pinot noir, en ze hebben albariñodruiven geplant die klaar zullen zijn in 2015. Ik kijk ernaar uit. www.thehardwick.co.uk

www.visitwales.nl

57

Beste smaak De Welshe industrie voor eten en drinken is nog nooit in zo’n goede vorm geweest.

We hebben honderden traditionele ambachtelijke producenten die al jarenlang hun ding doen, daar hebben zich heel wat wakkere nieuwkomers bij aangesloten die bruisen van de ideeën.

Eten in de hoofdstad Voor wie graag eet is Abergavenny ongetwijfeld de hoofdstad van Wales.

Het te gekke Abergavenny Food Festival heerst over de hele stad in september, en er is een schitterende markt drie dagen per week, het hele jaar door.

Sommige van de beste restaurants van Wales zitten in een cluster rond de markt: de Walnut Tree, The Hardwick en The Foxhunter om er slechts drie te noemen. www.abergavennyfoodfestival.com www.abergavennymarket.co.uk www.thewalnuttreeinn.com www.thefoxhunter.com www.thehardwick.co.uk Schaaldierplezier De Menai Strait produceert enkele van de beste mosselen en oesters van het VK, een feit dat gevierd wordt tijdens het jaarlijkse Anglesey Oyster & Welsh Produce Festival, waar deze schaaldieren gewoonlijk gepaard gaan met een overvloed aan champagne.

Een kop sterke thee is de perfecte partner bij het favoriete ontbijt van een inwoner van Zuid-Wales: kokkels met ‘laverbread’ (zeewier), gebakken met lokaal geproduceerde zoute bacon.

Je vindt dit op de meeste plaatselijke ontbijtmenu’s terug, of koop je eigen ingrediënten op markten in plaatsen als Swansea, Llanelli en Carmarthen. www.angleseyoysterfestival.com www.swanseaindoormarket.co.uk 58

www.visitwales.nl

Eigen kweek Het £ 6,5 miljoen kostende Bodnant Welsh Food Centre is een culinair centrum van uitmuntendheid, het is gevestigd in een oude stenen boerderij op de Bodnant Estate nabij Conwy en heeft het beste ambachtelijke voedsel dat Wales te bieden heeft.

Er is een boerderijwinkel, theehuis, restaurant, melkerij, bakkerij en een kookschool – en ze gebruiken allemaal eigengekweekte producten van het landgoed zelf, van lokale boerderijen en uit de rest van Wales. www.bodnant-welshfood.co.uk Fijnproeversroute De regio van Ceredigion heeft enkele van onze beste landbouwgronden met een prachtige kustlijn op de achtergrond.

Wat belangrijker is, de regio barst van de gedreven voedselproducenten, circa 30, die zich verenigd hebben om Taste Trail Ceredigion te creëren. Deze epische route voor fijnproevers omvat vier korenmolens, producenten van biologische groenten, chocolatiers, kaasmakers, voedselvergaarders, krabbenvangers en een brouwerij.

Kortom, mensen die van eten houden. http://tastetrailwales.co.uk

Visgekte Pembrokeshire Fish Week is een jaarlijkse viering van alles wat met vis te maken heeft, met meer dan 150 evenementen voor gezinnen, fijnproevers, strandliefhebbers, liefhebbers van het buitenleven, hengelaars … kortom, iedereen. Het vindt ook praktisch overal plaats – de hele regio doet mee aan de visfestivalgekte gedurende een week in eind juni/begin juli. www.pembrokeshirefishweek.co.uk Rebel yell Er is een opmerkelijke explosie van Welshe microbrouwerijen in de afgelopen jaren. Traditionele namen zoals Brain’s en Felinfoel worden vergezeld van snelgroeiende starters als Otley en Evan Evans, en een hele reeks ambachtelijke brouwers als Bullmastiff, Jacobi, Pipes, Purple Moose en The Kite.

Maar de meest indrukwekkende is toch wel Tiny Rebel, een funky in Newport gevestigd team dat de jury voor zich won bij het 2013 Great Welsh Cider and Beer Festival en net hun eigen Urban Tap House in Cardiff hebben geopend. www.tinyrebel.co.uk

Van links Penderyn Welsh Whisky Wright’s Independent Food Emporium, nabij Carmarthen Otley Ale

Eten en drinken Wat eten

Wright stuff Stel je voor dat alles wat je thuis bereidt, telkens weer geslaagd is. Elke taart perfect gerezen, al uw vlees smelt in de mond. Zo is het maar net in Wright’s Independent Food Emporium nabij Carmarthen, waar chefkok Maryann Wright en haar man Simon, een voedselrecensent, voortdurend overheerlijk voedsel produceren in hun café-deli. Ze organiseren ook maandelijkse diners met beroemde chefkoks, als je een tafel kunt boeken voordat ze uitverkocht zijn. www.wrightsfood.co.uk

Met de klok mee van linksboven Welsh lam Bodnant Welsh Food Centre, nabij Conwy Porthdinllaen, schiereiland Llyˆn

Sand bar Het is niet de gemakkelijkste pub om te bereiken. Tenzij je een vergunning hebt om in het kleine National Trustdorpje van Porthdinllaen te rijden, moet je lopen. Maar wat een wandeling! Een spectaculaire wandeling van 20 minuten langs het strand of de kliftoppen (je kiest zelf) brengt je naar de T^y Coch Inn, een vriendelijk kroeg op een zandstrand, enkele meters van de zee. Het is niet verwonderlijk dat in een recente enquête over de tien beste strandbars ter wereld, de Ty^ Coch Inn in de top drie eindigde. www.tycoch.co.uk

Wat u niet mag missen…

Wat je beslist moet proberen wanneer je in Wales bent: Welsh black beef; lam (zowel de berg- als zoutmoerasvariëteiten); sewin (een kruising tussen zalm en forel); Cenarth Cheese (ongeacht welke variëteit of het liefst allemaal); cawl (idealiter bij iemand thuis, bereid volgens hun eigen traditionele familierecept); kokkels met laverbread (samen, als ontbijt); Penderyn Welsh whisky. We geven niet meer uitleg.

Je moet het gewoon doen, goed? www.welsh.whisky.co.uk www.cawscenarth.co.uk

Swansea markt Welshe mosselen Laverbread en Welshe bacon The Foxhunter, Nantyderry www.visitwales.nl

59

De schoot van luxe Vooruit, verwen jezelf. Luxehotels, vijfsterren restaurants, een warmwaterspa, iets koud en bruisends – wat meneer of mevrouw ook wenst, wij hebben het. En waar je ook gaat, de spectaculaire vergezichten zijn gratis.

Het luxueuze St. Brides Spa Hotel is perfect gesitueerd op een klif boven de haven en het strand van Saundersfoot.

Wanneer je ontspant in het oneindige zwembad buiten, dat verwarmd is tot 37 graden, zelfs op dagen met vrieskou, voel je je toch een beetje zelfvoldaan. www.stbridesspahotel.com Misschien vraag je je af waar je je helicopter moet parkeren. Gelukkig hebben tientallen Welshe hotels hun eigen landingsbaan of geschikte grasvelden. Je beleeft beslist een goede landing te Bodysgallen Hall and Spa, een perfect 17e eeuws landhuis in Snowdonia, het huidige Welsh Hotel van het Jaar, verkozen door de AA. www.bodysgallen.com We zijn te discreet om te onthullen welke Hollywood-sterren gezien werden op een kanaalboot op het Llangollen-kanaal.

Maar er zijn heel wat sterren (inclusief een Michelin-ster) te vinden in het nabijgelegen Tyddyn Llan, een landhuis met restaurant dat uiteenlopende prijzen in de wacht heeft gesleept. www.tyddynllan.co.uk Antieke Welshe quilts en dekens kosten vandaag de dag een klein fortuin, maar de traditie leeft nog steeds in West-Wales. Melin Tregwynt nabij Haverfordwest is een schitterend voorbeeld van een weverij die

60

www.visitwales.nl

eeuwenoude vaardigheden heeft gecombineerd met chique moderne ontwerpen. Men maakt er niet alleen traditionele wollen dekens en spreien maar ook kleding, tassen en meubelbekleding. www.melintregwynt.co.uk

toe, en ook fijne restaurants en drie kampioenschapsgolfbanen, bracht de 2010 Ryder Cup naar Wales, en…

Wel, volstaat dat niet? Het Celtic Manor Resort is gewoonweg een buitengewone locatie om een lang weekend door te brengen. www.celtic-manor.com

De uitdrukking ‘miljonairsgolf’ beschrijft dat heerlijke gevoel dat je krijgt wanneer je met je vrienden een balletje slaat met niemand voor of achter je, net alsof je de hele golfbaan voor jezelf hebt. Wales heeft enkele van de beste zeebanen ter wereld, maar toch zijn ze niet zo druk (of duur) als elders. Waar anders is het zo mooi als op het schiereilanddeel van Nefyn of de 7th in Pennard? Volgens ons nergens. www.nefyn-golf-club.co.uk www.pennardgolfclub.com www.golfasitshouldbe.com

‘s Werelds eerste zakendeal ter waarde van miljoenen ponden werd gesloten in de Coal Exchange in Cardiff Bay. Deze voormalige kolendokken beleven een tweede jeugd als een chique ontspanningsruimte aan het water, te bewonderen vanaf het terras van de vijfsterren St. David’s Hotel & Spa. In het stadscentrum is er een onbetaalbare collectie van Impressionistische kunst te vinden in het National Museum Cardiff. www.thestdavidshotel.com www.museumwales.ac.uk/en/cardiff

De beste manier om de Welshe kust te verkennen is volgens ons met ons privéjacht. Er zijn 14 havens waar je de nacht kunt doorbrengen, inclusief de leuke 160-slaper in Aberystwyth, wat net halverwege je reis is. www.abermarina.com

De rivieren met zalm en sewin (ook wel zeeforel genoemd) van West Wales trekken vissers van over de hele wereld aan. Het mooie Maesycrugiau Manor, in Carmarthenshire, is een vijfsterren B&B binnen hengelworpafstand van de rivieren Teifi, Cothi en Tywi, waar Amerikaanse presidenten en Hollywoodsterren op gevaren hebben. www.manor-wales.com

De Welshe biljonair Sir Terry Matthews kocht het ziekenhuis waarin hij was geboren, transformeerde het tot een luxehotel, bouwde er een compleet nieuwe ontspanningscomplex achter, voegde er een conferentiecentrum aan

De trainingslocatie van het Welshe rugbyteam klinkt misschien niet als een plaats boordevol luxe en verwennerij.

Eten en drinken Luxe

St David’s Hotel & Spa, Cardiff Bay Whitesands Bay, nabij St. David’s, Pembrokeshire St Brides Spa Hotel, Saundersfoot

Maar The Vale Resort is een viersterren speelterrein op 15 minuten van Cardiff, de Welshe hoofdstad, waar luxueuze ontspanning en sportactiviteiten worden gecombineerd. Het heeft de grootste spa van Wales en twee kampioenschapsgolfbanen, gelegen op 60 hectare schitterende gronden. www.vale-hotel.com

Pontcysyllte Aqueduct, Llangollen Canal

De meeste stranden van Wales zijn op het westen gericht, dus je geniet van fabelachtige zonsondergangen, helemaal gratis. Onbetaalbaar.

National Museum Cardiff

Bodysgallen Hall

Melin Tregwynt

Nefyn en District Golf Club

De rivier Teifi

Celtic Manor Resort, Newport

www.visitwales.nl

61

i

De Reis Naar Wales

Wales is eenvoudig te bereiken. Het is slechts enkele uren via de snelweg vanaf Londen.

Met de trein is het nog sneller – slechts twee uur van Londen naar Cardiff. Er zijn regelmatig autoferry’s naar Harwich, Hull en Newcastle. Van daaruit is het een paar uur rijden naar Wales.

GLASGOW

LIVERPOOL

Fishguard Pembroke

Met het vliegtuig

Met KLM kun je rechtstreeks naar Cardiff vliegen vanuit Amsterdam. Cardiff Airport ligt in Rhoose, 20 km ten zuidwesten van Cardiff. Bussen, spoorwegen en taxi’s bieden verbindingen naar het stadscentrum en het omliggende gebied en in het terminalgebouw kunt u een auto huren.

De Cardiff Airport Express-busdienst biedt om de 20 minuten een directe verbinding naar het stadscentrum.

Citywing heeft ook een directe vlucht naar Anglesey vanuit Cardiff, zodat je in slechts 45 minuten in Noord-Wales bent.

Voor gedetailleerde informatie over vluchten en hoe u van en naar de luchthaven reist met de auto, trein, bus en taxi gaat u naar: www.cardiff-airport.com/en/airport Bristol Airport ligt op een uur rijden van Cardiff en Birmingham, de luchthavens van Liverpool en Manchester liggen dichtbij Noord-Wales. Van over de hele wereld zijn er vluchten naar de Londense luchthavens, overleg met uw plaatselijke touroperator voor meer informatie.

Voor meer informatie over reizen naar Wales gaat u naar: www.visitwales.nl/plannen

62

www.visitwales.nl

EDINBURGH

i

Vervoer in Wales Het is eenvoudig om je in Wales te verplaatsen met de trein, bus, auto of zelfs binnenlandse vluchten. En als je graag op verkenning uitgaat, vind je talrijke reisroutes die al een prachtige belevenis op zich zijn. We beschikken over enkele van de meest bezienswaardige wegen, spoorwegen en paden in Groot-Brittannië.

Over de weg De meest bezienswaardige rijroutes van Wales worden tot de beste in Groot-Brittannië gerekend. Tot de favoriete routes met fantastische vergezichten behoren de A466 langs de Wye Valley, de B4574 van Rhayader naar de vallei van Rheidol, de A4069 door het Black Mountain-gebied, de A4086, A498 en A4085 rond Snowdon en Marine Drive rond Great Orme, Llandudno.

Als u in de Nationale Parken bent, maak dan gebruik van de handige ‘park and ride’-bussen die voor minder auto’s op de weg zorgen: Brecon Beacons National Park: www.travelbreconbeacons.info/beacons-bus Pembrokeshire Coast National Park: www.pembrokeshire.gov.uk Snowdonia National Park: www.gwynedd.gov.uk National Express verzorgt lange-afstands intercity-busdiensten langs de zuidkust van Cardiff en Swansea naar Pembrokeshire; van Wrexham, Llangollen in het noorden en Newtown naar Aberystwyth aan de westkust; en langs de noordkust van Prestatyn, Rhyl, Colwyn Bay, Llandudno en Bangor naar Pwllheli. www.nationalexpress.com Megabus heeft een voordelige busdienst tussen Newport, Cardiff, Swansea, Carmarthen en Pembroke Dock. http://uk.megabus.com

Per trein

Er rijden treinen naar en door alle delen van Wales, vaak erg mooie routes, zoals de lijnen Cambrian Coast, Conwy Valley en Heart of Wales. www.nationalrail.co.uk www.arrivatrainswales.co.uk www.scenicwales.co.uk www.heart-of-wales.co.uk Ook kunt u puur voor het plezier een tocht maken met een van onze 14 smalspoortreinen en stoomtreinen. Vele zijn lid van The Great Little Trains of Wales. www.greatlittletrainsofwales.co.uk

Reizen met korting op trein en bus De Explore Wales Pass biedt onbeperkt reizen op alle grote spoordiensten in Wales en de meeste busdiensten. De kaarthouders kunnen ook profiteren van gratis reizen of reizen met korting op een aantal smalspoorwegen van de Great Little Trains van Wales en met korting op de toegangsprijs van veel andere toeristenattracties in Wales. Met de Explore Wales Pass (£ 94) kan men vier dagen met de trein en acht dagen met de bus reizen. De Explore South Wales Pass en de Explore North and Mid Wales Pass (£ 64 elk) staan vier dagen reizen met de trein en acht dagen reizen met de bus toe binnen elk regionaal gebied. Er zijn ook een aantal Rover en Rangertickets beschikbaar, die allemaal onbeperkte treinreizen bieden voor een dag op specifieke zones van het Arriva Trains Wales netwerk. Ze kunnen in het boekingskantoor van het station gekocht worden of aan boord van de trein. www.arrivatrainswales.co.uk/explorewalespass

Aanvullende informatie Voor actuele en betrouwbare informatie over het openbaar vervoer: www.traveline-cymru.info Voor een handige routeplanner: www.theaa.com, www.rac.co.uk Informatie over Britse verkeersregels: www.gov.uk/browse/driving/highway-code Ga voor meer informatie over vervoer in Wales naar: www.visitbritain.com

www.visitwales.nl

63

i

Meer informatie

Gratis brochures

Andere Visit Wales-websites

Wales verkopen aan uw klanten

Meer informatie over Wales door enkele van de GRATIS beschikbare gidsen te kiezen. Bekijk ze en bestel of download ze van: www.visitwales.nl/gratisbrochures

Er zijn een aantal andere echt handige Visit Wales-websites waar u informatie vindt over de verschillende soorten activiteiten die u kunt uitproberen tijdens uw vakantie in Wales.

Meer informatie

Avontuur: www.visitwales.co.uk/things-to-do/ activities Vissen: www.fishing.visitwales.com Mountainbiken: www.mbwales.com Wandelen: www.walking.visitwales.com Golf: www.golfasitshouldbe.com

Indien u in de sectoren voor vakantiereizen of zakelijk toerisme werkt, hebben we een specifieke website om u te helpen Wales te verkopen aan uw klanten en hun bestaande reizen naar Wales te verbeteren of om Wales voor het eerst te introduceren in programma’s voor het VK.

Begin alvast met je vakantieplanning en bekijk de regionale websites voor meer informatie.

Noord-Wales: www.destinationnorthwales.co.uk Ceredigion: www.discoverceredigion.co.uk Midden-Wales: www.midwalesmyway.com Zuidwest-Wales: www.southwestwales.info Zuid-Wales: www.visitsouthernwales.org

Conwy Castle, Noord-Wales

64

www.visitwales.nl

U vindt er alles: van fantastische bezienswaardigen, vervoer, inspirerende reisideeĂŤn, zoekopdrachten voor locaties en het laatste nieuws over producten zodat u zich kunt inschrijven om regelmatig productupdates te ontvangen. www.traveltrade.visitwales.com

Hoewel alles in het werk is gesteld om te zorgen dat de informatie in deze publicatie juist is, kan Visit Wales geen verantwoording aanvaarden voor eventuele fouten, onjuistheden of onvolledigheid, of voor om het even welke problemen die resulteren van de publicatie van de informatie. Alle websites zijn gecontroleerd ten tijde van het ter perse gaan. Visit Wales is echter niet verantwoordelijk voor wijzigingen in de inhoud van deze websites.

Reserveringen – Wie kan helpen?

Touroperators in uw land helpen u om uw vakantie in Wales te plannen en reserveren. Heel wat touroperators bieden een breed aanbod aan vakanties in Wales, waaronder georganiseerde groepsreizen, gespecialiseerde activiteiten en culturele rondleidingen. De touroperator biedt u hulp en advies over het boeken van uw reis naar Wales, en in sommige gevallen kunt u uw reis op uw specifieke behoeften aanpassen.

Voor een volledige lijst met operators die producten met betrekking tot Wales aanbieden, gaat u naar: www.traveltrade.visitwales.com/en/ touroperators/

Lichttoren van East Usk, met dank aan de RSPB van Newport

www.visitwales.nl

65

i

En de prijs gaat naar…

De National Tourism Awards for Wales demonstreren het beste wat we te bieden hebben in de toerismesector. Van luxueuze hotels tot gezellige B&B’s, en van attracties tot eethuizen, ze hebben allemaal één ding gemeen – fantastische kwaliteit, een warm onthaal en een werkelijk professionele aanpak om de bezoekers te verzorgen. Dit zijn onze heersende kampioenen die bekroond werden tijdens een grote glamoureuze ceremonie in november 2013: Beste plaatsen om te verblijven Hotel St Brides Spa Hotel, Saundersfoot www.stbridesspahotel.com Gastenaccommodatie Llwyn Helyg, nabij Carmarthen www.llwynhelygcountryhouse.co.uk Zelfcatering Plas Cadnant Hidden Gardens and Cottages, Menai Bridge www.plascadnant.co.uk Vakantie-, touring- of kampeerpark The Plassey Leisure Park, Wrexham www.plassey.com Herbergen, huizen met stapelbedden en alternatieve accommodatie Cosy Under Canvas, Newchurch http://cosyundercanvas.co.uk

Regionale toerismeprijs Regio van de hoofdstad Welsh Whisky Company, Penderyn www.welsh-whisky.co.uk Zuid-West Wales Dan yr Ogof, The National Showcaves Centre for Wales, nabij Neath www.showcaves.co.uk Midden-Wales Y Talbot, Tregaron www.ytalbot.com Noord-Wales Ffestiniog and Welsh Highland Railways Porthmadog www.festrail.co.uk Prijs voor zakelijk toerisme-operator Radisson Blu Hotel, Cardiff www.radissonblu.co.uk/Cardiff

Beste evenement Abergavenny Food Festival, Abergavenny www.abergavennyfoodfestival.com

Jonge toerisme-ondernemer Phil Scott en Tom Ashwell, RibRide Anglesey www.ribride.co.uk

Beste bezoekerservaring Celtic Quest Coasteering, Haverfordwest www.celticquestcoasteering.com

Prijs voor technologie in toerisme Celtic Quest Coasteering, Haverfordwest www.celticquestcoasteering.org

Meest succesvolle toerismeteam Trecco Bay Holiday Park, Porthcawl www.parkdeanholidays.co.uk

Prijs voor buitengewone prestaties Gordon Green / Green Events Ltd www.green-events.co.uk

Beste plaatsen om te eten Restaurant (groot) Signatures Restaurant, Aberconwy www.signaturesrestaurant.co.uk

66

Restaurant (klein) Llansantffraed Court Country House Hotel & Restaurant, nabij Abergavenny http://llch.co.uk Pub The Bell te Skenfrith, Skenfrith www.skenfrith.co.uk Café The Old Station, Tintern www.Tinternvillage.co.uk/seedo/tinternoldstation/

www.visitwales.nl

Bovenstaand Abergavenny Food Festival Welsh Whisky Company, Penderyn Ffestiniog and Welsh Highland Railways, Porthmadog

II

I

I I

I

I II I

I

I

I

I

II

I

I

I

I I II I II I

I I

I

II

II I IIII I

I

I

II

I

I II I I

I I I I II

I

II

I

I I