DAG VAN DE NATUUR
N
Dag van de natuur
atuurpunt tussen Leie en Schelde riep op de 'Dag van de Natuur' iedereen op om de handen uit de mouwen te steken in de Vondelmeersen, deel van de vallei van de Zeverenbeek in Deinze. Natuurpunt beheert er immers honderden knotwilgen langs de afwateringsgrachten in de meersen en deze vereisen een regelmatig beheer waarvoor veel helpende handen welkom zijn. Dergelijke knotwilgenrijen sieren onze streek immers al eeuwenlang en zijn tekenend voor ons door-en-door Vlaams landschap. Initieel werden ze aangeplant vanwege hun multifunctioneel karakter; nu eerder uit ecologische en landschappelijke waarde. De knotwilgen (vooral schietwilg Salix alba en zusje kraakwilg Salix fragilis werden aangeplant) konden natte meersen mee helpen ontwateren, en het wilgenhout werd gebruikt voor het maken van klompen, het vlechten van manden, stoelen, matten en beschoeiingen, en als brandhout. De eeuwenlange traditie van aanplanten en onderhouden van knotbomen heeft er ook voor gezorgd dat enkele diersoorten zich hieraan aangepast hebben en zo gebruik maakten van deze menselijke ingreep. Broedende steenuiltjes zijn uiteraard het best gekende voorbeeld, maar de (oude) knotten, die vaak vermolmd hout bevatten, zijn een geschikt leefgebied voor een breed scala aan insecten en andere ongewervelden, holenbroedende vogels maken gebruik van scheuren en gaten in de stam, vallende bladeren helpen amfibieën en ongewervelden overwinteren, de schaduw van de boom zorgt voor temperatuursgradiënten in het landschap … De intensivering van de landbouw en het in onbruik geraken van de toepassingen van wilgenhout heeft er mee voor gezorgd dat heel wat knotwilgen vooral na de tweede wereldoorlog uit ons landschap ver-
foto: Frank Maes
dwenen. Natuurpunt en andere organisaties zoals het Regionaal Landschap, proberen daarom het aanplanten en het beheer van knotbomen verder te zetten. De bomen worden daarom om de 7-10 jaar geknot. We kunnen hiervoor gelukkig rekenen op de professionele werkploeg van Natuurpunt, knotten is immers geen ongevaarlijke klus. Het hout wordt nadien door vrijwilligers verder verwerkt: groot hout wordt afgevoerd en verdeeld onder de geïnteresseerde vrijwilligers, het kleine hout stapelen we in takkenwallen zodat dit ook een ecologische functie krijgt als broed-, leef- en overwintergelegenheid voor heel wat dieren. Dankzij de vele vrijwilligers, en ook omwille van de extreme droogte (toch nog een voordeel aan die vermaledijde klimaatverandering?), verliep het werk bijzonder vlot dit jaar. Dat zal ook AVS en Karrewiet niet ontgaan zijn, want beide pikten onze werkdag op in hun journaal. Dank aan alle vrijwilligers van Natuurpunt, de JNM en aan onze kersverse directeur Walter Ryckaert die ook langskwam om te helpen en de vrijwilligers een hart onder de riem te steken. Koen Houthoofd
17 meander2020_Januari_40p_v1.indd 17
23/12/19 11:11
