David Halberstadt over zijn werk bij Kisuma Wetgeving

De nieuwe Omgevingwet gaat naar verwachting op 1 januari 2022 in. Belangrijke verandering: het externe veiligheidsbeleid wordt effectgericht beleid. Ook decentralisering bevoegdheden heeft mogelijk gevolgen voor chemie.

Wetgeving

OMGEVINGSWET INTEGREERT ALLE REGELS OVER FYSIEKE LEEFOMGEVING EEN INGRIJPENDE VERANDERING

Terwijl de coronacrisis en de uitwerking van het Klimaatakkoord het nieuws domineren, ontwikkelt zich op de achtergrond een andere belangrijke gebeurtenis die voor de (chemische) industrie niet zonder gevolgen zal zijn: het in werking treden van de Omgevingswet op 1 januari 2022. Met name op het gebied van de externe veiligheid zijn de veranderingen ingrijpend. Tekst: Jos Roosen 26 wetten op het gebied van onder meer milieu, geluid, water, natuur, bodembescherming en ruimtelijke ordening: in de Omgevingswet Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Hierin wordt geregeld dat er digitaal gecommuniceerd kan worden en alle informatie digitaal beschikbaar komt. De bedoeling is dat alle informatie over de fysieke leefkomen alle huidige regels over de fysieke leefomgeomgeving makkelijk, met één muisklik op de kaart ving samen en gaan erin op. Het is veel meer dan een van Nederland te vinden is. bundeling met een nietje erdoor, omdat de wetten ook De inwerkingtreding van de Omgevingswet is een werkelijk geïntegreerd zijn en de uitgangspunten, noraantal keren uitgesteld omdat bij de overgang alles men en begrippen in elkaar geweven zijn. Met één wat nu geldt (het basissysteem) moet zijn overgewet, vier besluiten en één ministeriële regeling staan bracht en klaar moet zijn en het DSO moet functionedan alle regels over de fysieke leefomgeving bij ren. De verwachting is nu dat de wet over 1,5 jaar, op 1 elkaar. januari 2022, in werking treedt. Het casco van de Omgevingswet werd in 2016 door de Tweede Kamer aangenomen, maar een aantal onderVeranderingen werpen zat daar nog niet in, zoals de regels voor Met de geconsolideerde teksten (zie kader), waarin bodem, natuur, grondeigendom en geluid. Via aparte alle tussentijdse wijzigingen zijn verwerkt, is het voor wetten die, eenmaal aangenomen, naadloos in het bedrijven nu eenvoudiger om een beeld te krijgen van casco passen is de wet de afgelopen jaren daarmee de veranderingen waar ze mee te maken krijgen. Dan uitgebreid. Ook de overgang van het bestaande naar gaat het met name om de regels in de besluiten, het het nieuwe systeem is zo geregeld, via een zogeheten zogeheten Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), dat Invoeringswet. Vanzelfsprekend komen er steeds het Activiteitenbesluit vervangt, en het Besluit kwalinieuwe wijzigingen bij, als gevolg van nieuwe ontwikteit leefomgeving (Bkl), met de eisen voor vergunninkelingen. gen en omgevingsveiligheid. Naast de vernieuwde regelgeving komt er ook een Formeel verandert er op de ingangsdatum voor

De zes instrumenten van de Omgevingswet.

bedrijven niets. Verleende vergunningen krijgen een andere naam en aanvragen van vóór de inwerkingtreding worden nog onder het huidige stelsel afgehandeld. Het uitgangspunt is dat er beleidsneutraal zou worden gewerkt, maar dat pakt voor de chemische industrie anders uit, vooral bij het omgevingsveiligheidsbeleid. Het externe veiligheidsbeleid, dat nu nog werkt met

WELKE SPECIFIEKE REGELS ZIJN VOOR WELKE ACTIVITEIT VAN TOEPASSING? De geconsolideerde versies van de wet, de besluiten en de ministeriële regeling met hun toelichtingen zijn te vinden op: https://bit.ly/30rrmpc. Het verdient aanbeveling eerst de systematiek van de besluiten te kennen voor te gaan grasduinen en te beoordelen welke regels gelden. De algemene regels voor activiteiten staan in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). De richtingaanwijzer in hoofdstuk 3 geeft aan welke specifieke regels voor welke activiteit van toepassing zijn. Het is dus zaak daar eerst te kijken om welke bedrijfsactiviteiten het gaat (koeltoren, stookinstallatie, opslag). Daarnaast is er voor bedrijven met veel activiteiten binnen één complex (een IPPC-installatie of BRZO-inrichting) de activiteit Complexe bedrijven (afd. 3.3). Hoofdstuk 3 wijst aan welke regels gelden. Die regels staan vervolgens in hoofdstuk 4 of een van de modules (energie, ZZS, PRTR, bodem). risicocontouren, gaat over naar een effectgericht beleid. En dat is een ingrijpende verandering. De kans dat een incident zich voordoet speelt dan nog nauwelijks een rol, is zo goed als nul. Alleen het effect van bijvoorbeeld een explosie wordt bepalend. Ook de verschuiving van bevoegdheden naar decentrale overheden kan de chemie raken. Het bevoegd gezag voor de vergunning verandert voor de chemiebedrijven die onder de IED- (Industrial Emission Directive) of Seveso-richtlijn vallen niet. Dat blijft globaal gesproken bij de provincie. De decentrale overheden krijgen echter wel meer afwegingsruimte voor het stellen van kwaliteitsnormen op milieugebied. Dat kan voor onderwerpen die het Rijk niet langer regelt: geur, trillingen en geluid. Voor bijvoorbeeld lucht en water kunnen er decentraal regels komen zolang die binnen de instructie blijven die het Rijk hiervoor geeft. Dit alles zal zich vertalen in de Omgevingsplannen die de gemeenten moeten maken. Daarin komen alle deelbestemmingsplannen, structuurplannen, regels over externe veiligheid, lucht, geluid, fiets- en wandelroutes, het kappen van bomen, etc. Het geheel vormt dan één integraal Omgevingsplan. Eerst schrijven gemeenten daarvoor een visie met strategische doelen die medebepalend is voor het te maken plan. Bij de totstandkoming van die regionale ontwikkelingen is betrokkenheid van bedrijven in hun eigen belang onmisbaar. p