http://www.vocus.nl/images/pdf/Roemer-Visscherlaan-Bussum

Roemer Visscherlaan Bussum

case

Herbestemming: zes patiowoningen onder het pannendak van een voormalige houtloods ĂŠn een rij van negen eengezinswoningen. â—˜ opdrachtgever architecten oplevering aannemer constructeur

Bouwonderneming In den Eng Bob Custers in samenwerking met Joep Mol 2007 Bouwonderneming In den Eng G.J.M. Bouwadvies I-1 Case Roemer Visscherlaan Bussum

Nummers op balken herinneren aan de eerdere verhuizing een halve eeuw geleden. Hierbij werd elk constructieelement genummerd, zie twee maal het getal ‘10’ links bovenin. De getallen ‘20 en 21’ hebben betrekking op het voormalig gebruik als opslagloods van de Gooische Houthandel. Deze elementen geven nu extra sfeer en contact met historie. ◘

‘geborgenheid onder de pannen’

Diepliggende voordeuren verhogen beleving van de

Uitzicht vanuit deuropening voordeur. ◘

overkapping; links de negen eengezinswoningen. ◘

Bezoeker loopt tussen spanten door naar entree en ziet lichtstralen als sterrenhemel tussen gekromde pannen. ◘

Roemer Visscherlaan Bussum Het scheelde weinig of de hele charme van dit project,

biedt geborgenheid en zorgt voor een prettige lichtval,

dakoverstekken. Na diverse schetsen te hebben

het pannendak met de imposante houten constructie,

doordat het daglicht via de kieren tussen de gekromde

gemaakt, ontstond een discussie met de initiatiefnemer

was gesloopt en waren er woningen gekomen in retro

dakpannen door naar binnen valt. De woningen lopen

over het al dan niet behouden van bestaande gebouwen

jaren 30-stijl, zoals in de rest van het plangebied.

aan de achterzijde via een patio met een gang erlangs

op het perceel en dan met name de lange houtloods

Maar de architecten Bob Custers en Joep Mol

onder de loods vandaan naar een achterhuis van twee

aan de Roemer Visscherlaan. Er dreigden te weinig

kwamen met een ander voorstel: de kap behouden

etages. Sensationeel zijn de ‘lichthappers’ onder het

woningen te kunnen worden gebouwd. Alles platgooien

en een hoofdrol geven in het nieuwe ontwerp.

schuine loodsdak en de ‘doosjes’ op de achterbouw.

ten behoeve van drie- of vierlaagse appartementen had

Stedenbouwkundig vormt het 63 meter lange en 10

Het zijn ruime woningen (190 m2) waarvan er enkele

ontwikkelingstechnisch de voorkeur. Tweekappers van

meter brede dak een belangrijk structurerend element

zijn onderkelderd. Alle hebben een eigen garage in

750 m3 grootte waren ook goed, maar daar was het

in de straat. De open houten constructie – een

een afzonderlijk blok. Ondanks hun grootte ogen de

perceel niet diep genoeg voor. Met onderbouwing van de

zeldzaamheid - was bovendien ruim genoeg om zes

woningen zowel vanaf de straat als de achterzijde

makelaar hebben we de kans gekregen om aan te tonen

woningen onder te situeren. De projectontwikkelaar

bescheiden.

dat er een goed plan kon worden gemaakt - mét behoud van de houten overkapping.

gaf uiteindelijk groen licht. We hebben naar harmonie en duurzaamheid gezocht. Het behoud van bestaande

De opgave

elementen was voor ons vanzelfsprekend, uiteraard

We zijn gestart met een stedenbouwkundige analyse

Stedenbouwkundige ingreep

vanwege het bijzondere karakter van de loods en de

van de omgeving. Die wees uit dat de loods weliswaar

Het plan telt vijftien woningen, waarvan zes

kwaliteit van het hout, maar nog veel meer omdat we

een grote afwijkende maat had ten opzichte van de

patiowoningen onder het loodsdak en negen woningen

de geschiedenis van de plek wilden borgen. Daarbij

omgeving, maar toch heel open en transparant over

in een afzonderlijke rij die haaks staat op de loods.

vonden we het logisch om het materiaal hout in te zetten

kwam. De grote bomen en de afstand van de loods

Daarbij is gekozen voor een stedenbouwkundige

voor de nieuwe invulling. De maten van de houtloods

tot de straat waren een prettige bijkomstigheid. De

compositie, waarbij parallel aan de woningen aan de

zijn bepalend voor alle woningen. Vooral de onderlinge

lage goothoogte en de volledige open structuur met

Brediusweg een strook met negen eengezinswoningen

afstanden tussen de spanten (traveemaat) van drie

ambachtelijke vakwerkspanten en mooie natuurlijke

is gemaakt. De achterkanten staan gericht naar elkaar,

meter. Te smal voor een kamer, maar genoeg voor een

bruine houtverbindingen gaven de loods, ondanks

zodat er een straatje is ontstaan. De rijwoningen zijn

riante hal. Hieruit vloeit het ontwerp voort, waarbij alleen

zijn maat, een vanzelfsprekende uitstraling. Typerend

gericht op dertigers en veertigers die in het centrum van

de woonkamer en de hal zich daadwerkelijk onder het

was ook de jaren ’30-uitstraling van de buurt: hoge

Bussum een grote gezinswoning konden kopen. De zes

loodsdak bevinden. De gemeenschappelijke overdekking

huizen van baksteen onder steile kappen met grote

patiowoningen onder het loodsdak zijn ontworpen voor meerdere doelgroepen, waaronder senioren.

I-1 Case Roemer Visscherlaan Bussum

Decennia lang diende de houtloods als opslag voor houten balken, verkocht door de Gooische Houthandel. â—˜

oud versus nieuw

Oude houtloods in gebruik als houthandel. ◘

Voormalig kantoor Gooische Houthandel. ◘

Nieuwe invulling waarbij deel gesloopt moest worden. ◘

‘De zorgvuldigheid waarmee het hele project tot in de kleinste details is ontworpen en vervaardigd, maakt dat het hele ensemble van vijftien woningen een weldadige rust uitstraalt, evenals bescheidenheid en dienstbaarheid aan het grotere geheel. De schoonheid van de plek - de prachtige Bussumse straat - wordt er alleen maar door versterkt’. Hilde de Haan, Het Houtblad september 2007.

situatietekening

I-1 Case Roemer Visscherlaan Bussum

Ruimtelijk lijnenspel op de kop van het project. â—˜

patiowoningen

Woonkamer (onder loodsdak) met uitzicht op patio

Karakteristieke houtconstructie met pendelstaven komt tot

en achterhuis. ◘

leven en geeft charme aan hele plan. ◘

Dakopbouwen liggen op gemetselde basis. ◘

detaillering woonkamerpui

doorsnede lichthapper en keuken

plattegrond patiowoning I-1 Case Roemer Visscherlaan Bussum

Semi-openbaar binnenstraatje, gemeenschappelijk ingericht door de bewoners. â—˜

Voorgevel 9 rijwoningen met ritmes van naar voren stekende erkers en raamkozijnen.

plattegrond begane grond

eengezinswoningen

Opliggende kozijnen in voorgevel. ◘

Dakrand die om de hoek loopt. ◘

dwarsdoorsnede

gevelaanzicht kopgevel

plattegrond 1e verdieping

plattegrond 2e verdieping

Geprofileerde dakrand en goten. ◘

detaillering erkerkozijn

I-1 Case Roemer Visscherlaan Bussum

De structuur van de houtkap is leidend voor de nieuwe invulling. â—˜

visie herbestemming

Herbestemming van een oud pakhuis in de binnenstad

Herbestemming voormalig bordeel in Bussum.

Herontwikkeling ‘kasteelvilla’ tot studentenunits in Breda.

van ‘s-Hertogenbosch tot loftwoningen.

Geen geschiedvervalsing

Proactief

Herbestemmings- en herontwikkelingsvraagstukken

context, zoals de houtloods aan de Roemer Visscherlaan

Als een initiatiefnemer ons benadert proberen we juist

zijn onze specialiteit. Twee begrippen met elk een eigen

in Bussum. Maar ook een bepaalde stedenbouwkundige

op strategisch niveau mee te denken hoe er binnen

problematiek: herbestemming beperkt zich tot één

opzet kan een betekenisdrager zijn. Het is van belang

gemeente en omgeving het beste draagvlak gecreëerd

gebouw dat een nieuwe bestemming krijgt (bijvoorbeeld

om te denken in structuren en lagen. Dat gaat veel

kan worden.

van kantoren naar woningen). Bij herontwikkeling gaat

dieper dan het oplossen van ruimtelijke problemen

het niet langer om een enkel gebouw, maar om het

op functioneel niveau. Juist in herbestemmings-

Pleidooi

opnieuw invullen van een (inbreidings)locatie. Een

vraagstukken is het vermogen om structureel te denken

We pleiten voor speerpuntenbeleid binnen gemeenten,

derde term die veel wordt gebruikt, revitalisatie, heeft

bepalend, zodat architectonische en bouwkundige

waarbij ruimtelijke en programmatische kansen

betrekking op een bestaande wijk, buurt of stadsdeel.

ingrepen helder blijven en er geen ‘spoorwegongelukken’

worden benoemd, specifiek voor herbestemming,

Wij strijden voor het behoud van waardevolle elementen.

ontstaan. Dat zijn situaties waarbij oud en nieuw in elkaar

herontwikkeling en revitalisering. Het zou goed zijn

geknutseld worden als twee treinen die op elkaar gebotst

als betekenisvolle gebouwen, (groen-) structuren en

Historiserend bouwen en kopiëren zien we als

zijn. We voeren hierin een heel strakke regie, denkend

herbestemmingslocaties in elke buurt proactief door

geschiedvervalsing. We zoeken juist naar een unieke

vanuit structuren en ruimtelijke organisatie.

burgers en gemeenten worden geïnventariseerd en

betekenisvolle ingreep, zodat gelaagdheid ontstaat.

benoemd.

Bij herbestemming en herontwikkeling is dus een

Communicatie

goed ruimtelijk en soms historisch onderzoek van

De invloed van de architect omvat naar ons idee ook een

VOCUS kreeg op het gebied van herbestemming

groot belang. We starten met een plan van aanpak en

zorgvuldige communicatie naar alle belanghebbenden.

en herontwikkeling ook officiële erkenning:

hebben een methode ontwikkeld om grip te krijgen op

Een goed doordachte verbinding tussen oud en nieuw

bestaande lagen. Die kennis telt niet alleen bij het maken

wordt vrijwel altijd omarmd door de directe en indirecte

Herbestemming De Vergulde Craen Breda:

van een gelaagd plan, maar ook om opdrachtgever,

gebruikers van een plan. Het gaat immers om het

- Monumentenprijs gemeente Breda 2004

projectpartners, overheden en belanghebbenden te

respect voor de duurzame en betekenisvolle waarden in

overtuigen van bepaalde keuzen.

een buurt. Als je die weet te benoemen en te versterken,

Uitbreiding Hoeksteenschool Bussum:

wordt het algemeen belang gediend. Zo werden bij de

- Ruimtelijke Kwaliteitsprijs gemeente Bussum 2004

Betekenisdragers

Roemer Visscherlaan twee informatieavonden gehouden,

Centraal daarin staan betekenisdragende elementen.

waarbij de opzet van het plan vrijwel meteen werd

Deze kunnen bijvoorbeeld voortkomen uit een historische

geaccepteerd door de omwonenden.

I-1 Visie Herbestemming