foto: Jimmy Kets
activiteitenoverzichT 2009|2010
Zoeken naar
foto: Jimmy Kets
een nieuwe golflengte
2
En? Heeft Vredeseilanden nu al dé oplossing voor de honger en de armoede in de wereld? Nee. Of beter: we hebben niet één oplossing. Wat we dan wel hebben? Mensen. Boeren en boerinnen en hun organisaties. Onze lokale experts. Mensen die zoeken. Naar antwoorden op cruciale vragen van boeren. Wat verlangt de consument? Welk gewas moet ik telen? Hoe creëer ik meerwaarde? Waar vind ik krediet? Welk beleid hebben we nodig? Hoe geraakt mijn product in de winkelrekken? Mensen die proberen. Durven mislukken. Opnieuw proberen. Mensen die ontdekken wat werkt voor hen. In hun situatie. In hun gemeenschap. Mensen die durven twijfelen. Wat bestaat in vraag stellen. Hoe we voedsel produceren, hoe we voedsel consumeren. Want één ding is zeker: hoe we dat vandaag doen, is niet vol te houden. Vredeseilanden zoekt. In Noord en Zuid. Samen. Met boerenorganisaties, bedrijven, overheden, universiteiten. Naar een andere golflengte. Weg van de onduurzame muzak die oorverdovend vals klinkt voor de volgende generaties.
Want het volstaat niet dat we solidair zijn door mensen elders in de wereld uit de armoede te helpen. Als drie miljard armen zich opwerken tot onze levensstandaard en daarbij evenveel CO2 uitstoten en evenveel water en grondstoffen consumeren als wij, bedreigen we het voortbestaan van onze eigen soort. Echte solidariteit vraagt een wereldwijde transitie naar een duurzame economie. Met een duurzame voedselproductie én -consumptie. Daarom zoekt Vredeseilanden ook in België naar wegen om van duurzame voeding dagelijkse kost te maken. In scholen, bedrijfsrestaurants, in de sportclub,... Dankzij de inzet van duizenden vrijwilligers en de slimme keuzes van consumenten, blijft het niet bij woorden. Eén oplossing? Is er niet. Op de volgende bladzijden leest u over de zoektocht van Vredeseilanden en de mensen waarmee we wereldwijd samenwerken. Luuk Zonneveld Directeur Vredeseilanden
3
Dit was 2009 Rechtstreeks bereikten partnerorganisaties van Vredeseilanden ongeveer 70.000 mannen en 64.000 vrouwen - Vanuit 8 regionale kantoren (VECOs) werkten we samen met 149 partnerorganisaties. - Vredeseilanden had een budget van 10.749.465 - 353 kernvrijwilligers organiseerden de campagne in
euro minstens 84
gemeenten - Stagiairs, vrijwilligers en Vredeseilanden medewerkers vulden 634 lesuren in 91 scholen en bereikten zo ongeveer 12.800 leerlingen - 225 organisaties werkten mee aan het campagneweekend in
januari en verkochten naar schatting
102.787 gadgets. Of
ze organiseerden sponsortochten, fuiven, Afrikaanse maaltijden - Een 60-tal
jeugdverenigingen deden mee aan Food-
hunt - 5.000 leerlingen in circa
4
50 secundaire scholen werkten één dag voor Oeganda in samenwerking met Zuiddag vzw - 1.200 sportievelingen deden mee aan de Loop naar Afrika - 8.755 donateurs kregen een fiscaal attest - 5.838 mensen kregen onze e-nieuwsbrief - Meer dan 1.000 fans volgen Vredeseilanden via de facebookpagina - 61.131 unieke bezoekers kwamen op onze website terecht. 9.094 unieke bezoekers bezochten www.mijnvredeseilanden.be - Duizenden luisteraars hoorden één van onze
43 radiospots
op Radio
1, Radio 2, Studio Brussel, MNM of Klara - Eind 2009 werkten 197 gemeenten actief mee aan de campagne FairTrade-
Gemeenten. - 10 opiniestukken van Vredeseilanden verschenen in een krant of op een nieuwswebsite. - 76 spaarders hebben een
Triodos rekening via Vre-
deseilanden - Ons personeelsbestand (zowel hoofdkantoor als landkantoren) bestond voor 62%
uit plaatselijke medewerkers - De 11de provincie van België ligt in Senegal 5
foto: Layla Aerts
Benin: De lange reis van de rijst
6
Pesticideresten? Geen. Vochtigheidsgraad? Goed. Onzuiverheden? Geen.
De lijst met voorwaarden loopt door. Pagina’s lang. De resultaten van de teststalen: allemaal OK. Een eerste container met 24 ton rijst mag koers zetten richting België. Eindbestemming? Een Colruytwinkel in uw buurt. In de rekken vanaf september 2010. 24 ton. Eind 2009 geoogst. Dan gedroogd in de pas afgewerkte opslagruimte. Wachtend om verwerkt te worden. Pellen, gebroken rijstkorrels van de hele korrels scheiden. De allerlaatste onzuivere korrels gaan eruit. Blijft over: een natuurlijk geparfumeerde, witte langgraan rijst. Diamant van de Afrikaanse rijstteelt. Terug van weggeweest. Hier om te blijven. 24 ton. Een fractie van de 4.250 ton die de rijstboeren in Tchétti en Kpataba jaarlijks telen in de bas fonds. Een klein stukje, met een grote betekenis. Beninese rijst die scoort bij een Belgische supermarkt overtuigt ook de lokale consument.
Rijst met een reputatie, die meespeelt in de eerste klasse. Rijst die concurreert met de importrijst uit Azië. Een krachttoer die weinigen voor mogelijk hielden. Slechts een begin. 24 ton. Oneindig veel obstakels, tegenslagen, problemen. Overwonnen. Stap voor stap. Van geen organisatie naar een geoliede rijstketen met boerenorganisaties en coöperatieven. Van beginner tot expert in rijstteelt. Van een breukpercentage van 50% naar 10%. Van iedereen-doet-zijn-zin naar een gemeenschappelijk teeltplan met strikte criteria. Van alles-met-de-hand naar efficiënte verwerkingsmachines. Alles doorstaan, nog ver te gaan. 24 ton. 24 duizend kilogram ambitie, hoop, fierheid. Inkomens voor 500 boerenfamilies. Toekomstige welvaart voor een ganse regio. 24 ton. Bovenal: heerlijke rijst, binnenkort fairtrade gelabeld. Tot op uw bord? Smakelijk.
7
Indonesië:
foto: Jelle Goossens
Eén maat, één gewicht
8
Het land is droog in West-Timor. Met heuvels en hellingen. Tot wel 45°. Moeilijk werken, hard labeur. Maar dat is niet wat de boeren en boerinnen hier arm hield. Want hier wordt wel degelijk goed geboerd. Pindanoten, maïs, hop,... Hoeveel je daarmee verdient, hangt af van hoeveel je verkoopt. Hoeveel je verkoopt, wordt afgelezen van een weegschaal. Hoeveel die aangeeft... hangt af van de opkoper. Een vastgestelde maat? Daar werken ze niet mee. Een kilo weegt zoveel als zij zeggen. Beter voor hen. De boer? Die is het toch gewoon om bedot te worden. Alleen kun je niet vechten. Dat weten de boeren in Bituna. Je kan proberen, zoals zovelen. Maar uiteindelijk kan je niet om de tussenhandelaar heen. Te klein, te weinig informatie, te weinig kennis. Nul macht.
Vredeseilanden belegde een grote vergadering met de boeren. Verliezen vreet mensen op. Slachtoffer te zijn? Dat houdt hier op. Een boerenorganisatie werd geboren. Asosiasi Bituna. 2.265 boeren en boerinnen, georganiseerd in 147 lokale groepen. De taken zijn verdeeld. Eén groep onderhandelt met opkopers. Een andere groep houdt prijzen op de markt nauwlettend in de gaten. Nog een andere groep coördineert het werk op het veld. De prijs zetten ze collectief. De maten liggen vast.
Zo stegen ook de inkomens van de boerenfamilies. Maar bovenal steeg ook hun zelfbewustzijn. De Asosiasi Bituna is een partner in de markt die meetelt. Iedereen is welkom. Handel drijven loont. Maar zonder geijkte meeteenheden? Deur dicht.
Eindelijk marge. Eindelijk ruimte om te investeren. Pindanoten zijn hun topproduct. De markt hebben ze bestudeerd, die zit goed. Bituna is nu de voornaamste producent van de provincie. “We hebben het tij kunnen keren.”
9
foto: Frederieke Duchateau
Senegal: 10
Een hoofdrol voor APROVAG
Een roestig hek met daaraan een pancarte van de EU. Even verder: de Belgische vlag, met Senegalese ster in het midden. We zijn op Belgisch grondgebied. Zeker? Zeer zeker. Welkom in de 11de Belgische provincie: een bananenplantage in het hart van Senegal. Yacouba Doumbouja - alias Augustin Meulemans, alias “Le Belge� - voert er het woord. Hij koestert grote verwachtingen van zijn stichtende daad. Toegang tot een goede opleiding, betere infrastructuur, een grote markt. En - waarom niet? - een stukje van de Europese landbouwsubsidies. Verregaand? Misschien. Volgens Yacouba het laatste wat hij nog niet probeerde om een leefbaar inkomen te verdienen met zijn bananen. Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg. En praktische (en diplomatieke) bezwaren. De 11de provincie is niet voor morgen. Leuke fictie - dat wel. Zo vonden ook Canvas en Acht. Zij zonden de kortfilm van Stijn Meuris uit. Duizenden mensen maakten zo kennis met het merkwaardige verhaal... en met de boerenorganisatie APROVAG. Met Le Belge speelden de boeren van APROVAG de hoofdrol in de Vredeseilandencampagne in januari 2010. Maar hun ambitie reikt verder. Een hoofdrol in de Senegalese bananenhandel. Geen fictie deze keer. Realiteit, die een inkomen oplevert.
Van quasi niks zetten ze de Senegalese banaan weer op de kaart. Ze kunnen het navertellen. Hoe ze omschakelen naar biologische teelt. Zulke bananen houden langer. Hoe ze de kwaliteit verhogen. Anders kom je niet aan de bak. Hoe ze zoeken. Naar betere verpakking. Stevige, kartonnen dozen, zodat de bananen het transport over onverharde wegen overleven. De vrouwen zoeken verder. Tussen de bananenbomen groeit nog ander fruit. Wat niet opgegeten wordt, gaat rotten. Dan beter verwerken en verkopen. Verlies wordt winst. Gembersiroop, tamarindesiroop, pompelmoessiroop, bissapsiroop, citroensiroop, apebroodsiroop, en... azijn. Schrijf het op. De eerste Senegalese azijn komt uit Tambacounda. De fruitverwerkingseenheid zet haar eerste stappen. Over drie jaar winstgevend? Duimen. Ja, de boeren en boerinnen van APROVAG gaan ver om een betere toekomst te verdienen. Voor zichzelf en voor hun kinderen. Maar een nieuwe provincie oprichten? Met een beetje steun blijft dat een scenario. Iets voor een film. www.vredeseilanden.be/lebelge
11
Geen ontwikkeling zonder vrede. Geen vrede zonder ontwikkeling. 12
foto: Marc Goldchstein
Congo:
Echt oorlog kun je het niet noemen. Maar vrede? Soms rustig, dan weer een uitbarsting. Moord, verkrachting. Gestopt is het geweld nooit in Kivu. Toch kun je niet blijven wachten met de heropbouw. Zonder perspectief wenkt voor de werkloze mannen enkel de legerbende. Daarom begeleidde Vredeseilanden de voorbije jaren een programma voor wederopbouw.
In Noord-Kivu en Ituri werden twee maalderijen opgetrokken. De enige in de streek. Beheerd door COOCENKI en ACIAR. COOCENKI levert vandaag maïsmeel aan het Wereldvoedselprogramma van de VN voor vluchtelingen in de regio. Elektriciteit halen ze binnenkort uit waterkracht. Dure diesel voor de generator weegt niet alleen op het milieu, ook op de concurrentiekracht.
Stap 1: de voedselproductie weer op de rails plaatsen. De boerenorganisaties introduceerden nieuw zaaizaad en meststoffen. Er kwam een kredietsysteem, zodat iedereen in de toekomst toegang heeft tot goede zaden. Zeven moerassen werden drooggelegd. Zweet van 288 arbeiders. 2.035 ha vruchtbare akkers voor 33.875 families Zuid-Kivu.
Stap 1 is gezet. Stap 2 en 3? Die worden gezet. Nu er weer cash is, investeren boeren opnieuw zelf: in kleinvee, in landbouwwerktuigen, in zaden. In gewassen die ze voorheen nooit teelden. Kool, knoflook, ui. Het verkoopt. Zeker sinds de markt 70 km verderop weer te bereiken is langs de weg.
Meer dan 600 werkloze jongeren bouwden aan een nieuwe weg. Bukavu, Walungu, en Mugogo zijn zo beter bereikbaar voor handel vanuit de dorpen. Het verkeer gaat er af en aan. Brommers, lichte vrachtwagens, fietsen. Kinderen gaan naar de nieuwe school in Izege. Zieken worden verzorgd in de gezondheidspost van Ikoma. “La vie a repris dans les villages.”
En nu? Hopen. Op rust. Op vrede. Niet voor één week, maar hun leven lang. Geen ontwikkeling zonder vrede. Geen vrede zonder ontwikkeling. Nergens is dat zo tastbaar als in Congo.
13
Laos : De grootste kansen komen vermomd als problemen Het was een korte mededeling, enkele jaren geleden. “Vanaf 2007 moeten de boeren van Akha hun verse thee verkopen aan een Chinees bedrijf dat voor de verdere verwerking zorgt.� Punt. De provinciale overheid van Bokeo was dat zo overeengenkomen. Het lot van de boeren leek bezegeld. Generaties lang telen ze al thee. Oogsten, verwerken, vermarkten. Alles met de hand, maar tegen eigen voorwaarden. Mag niet meer. Mensen strubbelen dan tegen, maken lawaai. Maar dat gaat wel liggen. Roepen tegen muren maakt moe. Zo dachten ze ook bij de provinciale overheid. Negeren, die mensen.
14
De mensen van Akha versaagden niet. Ze organiseerden zich. Met steun van Vredeseilanden. De pas verkozen boerenleiders trokken met hun argumenten naar de districtsoverheid. Tegelijk kreeg in Akha een gedurfd plan vorm: de oprichting van een eigen theebedrijf. Weken, maanden, jaren van onzekerheid verstreken. Soms een hoopgevend signaal: een deel van het akkoord werd ingetrokken. Dan weer niks. Het verzet stond op waakvlam. Alle energie ging naar hun veld en hun theebedrijf in opstart.
Tot dan plots in januari 2009: bericht van de districtsoverheid. De provinciale overheid moet haar contract met het Chinese theebedrijf opzeggen. Zou het? Echt? Opluchting, feest. Maar dan terug aan het werk. Want inmiddels doorstond het theebedrijf van de boeren de vuurproef. De nieuwe verwerkingsinstallatie draaide. Vredeseilanden adviseerde bij nieuwe verwerkingstechnieken en marketingstrategieĂŤn. In 2010 werden contacten gelegd met een fairtrade bedrijf uit de VS. De stalen met thee zijn opgestuurd. Vallen die in de smaak? Dan is hun eerste grote contract een stap dichter.
foto: Anand Nair
De heisa trok ook de aandacht van de centrale overheid. In november 2009 kregen de boeren van Bokeo bezoek. Een vertegenwoordiger van de minister. Of ze iets meer konden vertellen over hun bedrijven. De minister van landbouw werkt namelijk aan een nieuwe wet rond boerencoรถperatieven. Een grote stap in een communistisch land. Ervaring is dan welkom. De boeren in Laos weten het nu wel zeker. De grootste kansen komen vermomd als problemen.
15
Waard om gehoord te worden? 16
foto: Patrick De Spiegelaere
Ecuador:
De zaal zat barstensvol. Vooraan zat de minister van landbouw. Hij schuifelde ongemakkelijk op zijn stoel. Gegeneerd, dat zoveel boerinnen geen plaats hadden. Hij had hen uitgenodigd. Om te praten over het nationaal landbouwbeleid. Dat gebeurt wel vaker, zo’n bijeenkomst. Maar deze keer was anders. Voor het eerst geloofden de mensen ook écht dat hij zou luisteren. De Wet op Voedselsoevereiniteit was al in april 2009 goedgekeurd. Die legde de focus op kleine boerenbedrijven, op lokale voedselproductie. Weer een wet die dode letter blijft? Het leek er sterk op. Het geld bleef verkeerd stromen. Meer chemische meststoffen. Meer biobrandstoffen. Meer van het oude.
van AGRECOL (Colectivo Agro ecológico) en MESSE (Movimiento Ecuatoriano de Economía Social y Solidaria). Ja, een agroecologisch beleid is belangrijk. Voor de boerenfamilies, maar ook voor onze bedreigde natuur. En voor de consument in de stad. Waar haalt die anders zijn eten vandaan? Precies.
“Vreemd”, zei de minister na de tussenkomsten van boerenleiders. “Op mijn ministerie zegt men dat we geen agro-ecologisch landbouwbeleid kunnen voeren omdat de boeren ertegen zijn. Ik hoor hier iets anders. We spreken een nieuwe datum af. Dan wil ik concrete voorstellen horen om mijn beleid bij te sturen.”
U gelooft het niet? Kom dan kijken. Kom naar de markt van La Carolina in Quito. Boeren en boerinnen verkopen er hun waar. Familiebedrijven die luisteren naar hun klanten en hun producten constant verbeteren. Ze verkopen geen dure woorden. Enkel kwaliteit. Voor een eerlijke prijs.
Vreugde op de banken. Een waaier van mogelijkheden opende zich. Het woord is aan de boerenorganisaties. Tijd om te koppen bijeen te steken. Nu moeten ze bewijzen dat ze waard zijn om gehoord te worden.
Raadgevers, stafleden... Ze luisterden en noteerden.
Ook de president kreeg dat in de gaten. Hij zei het met zoveel woorden. “Ik wil een beleid dat het leven van de boerenfamilies verbetert. Niet dat van de grote agro-export.” Daarop riep de minister van Landbouw de boerenorganisaties bij elkaar. Boerenleiders van over het hele land deden hun zeg. Zo ook de afgevaardigden 17
18
foto: Jimmy Kets
Vredeseilanden in beweging Januaricampagne 2010 353 kernvrijwilligers organiseerden de cam pagne op 15, 16 en 17 januari 2010. 225 organisaties werkten mee aan het campag neweekend. 12.000 vrijwilligers verkochten 102.787 gadgets of organiseerden sponsor tochten, fuiven, maaltijden en nog veel, veel meer. De opbrengst wordt nog geteld op moment van samenstellen. Voorlopige cijfers tonen alvast een lichte stijging ten opzichte van 2009 (toen werd 636.808 euro ingezameld).
Loop naar Afrika: 20km door Brussel, voor Vredeseilanden
1.200 mensen liepen op 31 mei 2009 mee in de 20km door Brussel. In 2010 waren het er zelfs 1.600. Met alle kilometers die ze zo lopen, overbruggen ze symbolisch de afstand tussen België en Afrika. Een dertigtal bedrij
ven vaardigden een bedrijfsploeg af en spon sorden hun zwetende collega’s. Maar ook in dividuele lopers toonden dat ze over een gul netwerk beschikken. Onze collega’s in Congo waren alvast onder de indruk en trokken hun loopshirt aan voor een miniversie van de 20 kilometer... in Butembo. Opbrengst editie 2009: 109.756,60 euro www.vredeseilanden.be/loopnaarafrika
ZuidDag: 5.000 scholieren kloppen een dagje voor het Zuiden Het concept is eenvoudig: scholieren uit de derde graad van het secundair onderwijs gaan één dag werken bij een bedrijf, orga nisatie of een particulier in hun buurt. Hun dagloon gaat naar een project in het Zuiden dat jongeren aan een betere toekomst helpt. ZuidDag vzw koos in 2009 samen met Vredes eilanden om in Lira (Oeganda) drie jongeren
boerderijen op te starten binnen de muren van drie bestaande scholen. Daar leren jonge boeren naast duurzame landbouwtechnie ken ook de knepen om een boerenbedrijf te runnen. Kennis die ze thuis meteen kunnen toepassen. 5.000 leerlingen uit circa 50 Vlaamse secun daire scholen klopten op 16 oktober 2009 zo een dagje voor hun leeftijdsgenoten in Oeganda. Opbrengst: 75.000 euro. www.vredeseilanden.be/zuiddag
Verder in 2009... kregen 8.755 donateurs een fiscaal attest; ontvingen 5.838 mensen de maandelijkse e-nieuwsbrief; bezochten 61.131 unieke bezoekers www.vredeseilanden.be. 19
Altijd meer FairTradeGemeenten Producten uit eerlijke handel of van lokale duurzame landbouw... FairTradeGemeenten engageren zich om er dagelijkse kost van te maken. FairTradeGemeenten blijven groeien. Eind 2009 werkten 197 gemeenten actief mee aan deze campagne van Max Havelaar, Oxfam Wereldwinkels, 11.11.11 en Vredeseilanden. Bijna tweederde van alle Vlaamse gemeenten. 78 van hen haalden de titel van FairTradeGemeente al binnen door de zes criteria waar te maken. In 2010 verwachten we de 100ste titel van FairTradeGemeente uit te reiken. FairTradeGemeenten werken. Een onderzoek in de zomer van 2009 telde 1.138 winkels en 532 horecazaken die fairtradeproducten aanbieden. Verder werken 300 scholen rond fairtrade en consumeren 790 organisaties en 252 bedrijven producten uit eerlijke handel. 20
FairTradeGemeenten gaan provinciaal. Wie de eerste FairTradeProvincie wordt? Afwachten wie ook hier het eerst voldoet aan zes criteria rond duurzame voeding en eerlijke handel. FairTradeGemeenten brengen beweging. Trekkersgroepen in de gemeenten halen alles uit de kast om gemeentebesturen, verenigingen, scholen, bedrijven en media mee te krijgen. In Aalst hebben ze nu FairTrade Flikken. De bakkers van Kasterlee verwerken fairtrade-producten in speculaas en cake. In Malle organiseerde de KWB een fairtrade paaseierentocht. De wedstrijd “Wie wordt amateurkok van Overpelt?� zat vol gerechten met minstens de helft fairtrade-, bio- of lokale producten. En tijdens de FairTrade Walk in Oostende, Middelkerke, Koksijde en Nieuwpoort werden ondermeer lokale, duurzame vissoorten en streekbieren aangeboden.
FairTradeGemeenten zijn deel van iets groots. In februari 2009 kwamen professionals en trekkers van FairTradeGemeenten wereldwijd samen in Lyon. Er werd een internationale website opgezet om ervaringen uit verschillende campagnes uit te wisselen. FairTradeGemeenten bestaan onder verschillende vormen in 18 landen. Meer dan 700 gemeenten wereldwijd doen mee. De 1000ste titel van FairTradeGemeente is binnen bereik. www.fairtradegemeenten.be
21
Campagnes en lobbywerk Vanuit Vlaanderen werkt Vredeseilanden rond nationale en internationale thema’s die een impact hebben op het leven van boerenfamilies wereldwijd. Via gerichte campagnes en lobbywerk brengen we onze voorstellen op tafel bij beleidsmakers. Enkele voorbeelden.
Uitweg uit de melkcrisis. De prijs van melk kelderde in 2009 tot onder de productiekost. Melkveehouders kwamen op straat. Enkele boerenorganisaties organiseerden doorheen heel Europa melklozingen. Geen fraai zicht, wanhoop. Vredeseilanden werkte voorstellen uit om voedselmarkten slim te reguleren, extreme prijsschommelingen zoals in de melksector in te dammen en de markten in het Zuiden te beschermen tegen dumpingpraktijken. Dossier op ww.vredeseilanden.be/tag/publicaties
De voedseltop in Rome, een gemiste kans. Onze collega Gert Engelen maakte deel uit van de Belgische delegatie op de “World Summit on food Security” die in november 2009 werd gehouden in Rome. Hij zag een zoveelste top van de gemiste kansen. De bijeenkomst bracht geen wezenlijke doorbraak in de bestrijding van honger en armoede. Het ontbrak de deelnemers aan eensgezinsheid om van duurzame landbouw en de miljoenen kleine boerenbedrijven speerpunten te maken in de bestrijding van honger. De staatshoofden en regeringsleiders van de machtige landen gaven ook niet thuis. Veel eer viel hier niet te rapen. Toch één positief geluid: de oprichting van een “Committee on World Food Security” (CFS). Dit orgaan moet de internationale strijd tegen voedselonzekerheid coördineren. Al moeten we er op toezien dat het CFS niet vleugellam wordt gemaakt door de instelling financieel afhankelijk te maken van de Wereldbank. Dossier op www.vredeseilanden.be/tag/publicaties
foto: Tantyo Bagun
Wie zit er te wachten op GGO’s? In januari 2009 debatteerde het Vlaams parlement over regels voor genetisch gewijzigde gewassen in Vlaanderen. Vredeseilanden sprak samen met Bioforum, Greenpeace, Bond Beter Leefmilieu, Wervel en Velt de parlementsleden en directeurs van supermarkten aan. Onze boodschap: klan-
ten noch boeren zitten te wachten op deze technologie. Enkel een handvol bedrijven die deze markt volledig controleren, hebben er baat bij. Omdat kruisbestuiving op de versnipperde velden in Vlaanderen amper te voorkomen is, zullen boeren het nog heel moeilijk hebben om in de toekomst niet-ggo teelt te garanderen.
Ondanks ons lobbywerk keurde het parlement het “co-existentiedecreet” op 25 maart goed. Alle publicaties rond dit thema op www.vredeseilanden.be/tag/ggo 23
Cijfers Net als vorig jaar presenteert Vredeseilanden opnieuw de volledige geïntegreerde cijfers van al haar kantoren. Dat betekent dat al onze kantoren wereldwijd op een eenvormige manier rapporteren, zodat men in het jaarverslag voor elk regiokantoor de uitgaven uniform kan aflezen. Dit laat ons ook toe om efficiënter te werken omdat budgetten beter opgevolgd kunnen worden. Vredeseilanden is één van de weinige ngo’s in Vlaanderen die deze complexe integratie realiseert. In 2009 bedroeg onze omzet 10.749.465 euro. Vredeseilanden sloot het boekjaar af met een verlies van 65.049 euro. Dit negatief resultaat was voorzien, en wordt verrekend met het investeringsfonds. Gelet op het uiteindelijke resultaat, het eigen vermogen en de beperkte schuldenlast, is Vredeseilanden een financieel gezonde organisatie. Het voornaamste deel van de middelen komt uit overheidssubsidies. Particuliere giften blijven echter essentieel. Om onze onafhankelijkheid te bewaren, en omdat zonder die giften de ontwikkelingsprogramma’s ook niet in aanmerking zouden komen voor overheidssubsidies.
Resultatenrekening GeïntegreeRd totaal 2009 Euro I.
Bedrijfsopbrengsten
D1. Subsidies
8.910.007
D2. Lidgelden, schenkingen en legaten
1.548.995
E. Andere bedrijfsopbrengsten II. Bedrijfskosten
B. Diensten en diverse goederen
C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, en immateriële en materiële vaste activa F. Toevoegingen (+); Terugnemingen(-) in voorzieningen voor risico’s en kosten
10.584.422
125.420 10.770.909 3.473.560 4.361.827 205.374 -235.223
G. Andere bedrijfskosten (voornamelijk transfers naar partners in het Zuiden)
2.965.371
III. Bedrijfsresultaat
-186.487
IV. Financiële opbrengsten
B. Opbrengsten uit vlottende activa
134.273 111.392
C. Andere financiële opbrengsten
22.881
V. Financiële kosten
27.621
C. Andere financiële kosten
27.621
VI. Resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening
-79.836
VII. Uitzonderlijke opbrengsten
30.770
VIII. Uitzonderlijke kosten
33.881
IX. Resultaat van het boekjaar Wisselkoersverschillen toe te voegen aan financieel resultaat Winst (+) / verlies (-) van het boekjaar
-82.947 17.898 -65.049
Balans per 31/12/2009 GeïntegreeRd totaal 2008
GeïntegreeRd totaal 2008 Euro
Euro VASTE ACTIVA I. Oprichtingskosten II. Immateriële vaste activa III. Materiële vaste activa IV. Financiële vaste activa VLOTTENDE ACTIVA V. Vorderingen op meer dan één jaar
484.895,52
EIGEN VERMOGEN
5.154.628,24
0
I. Fondsen van de vereniging
1.472.888,17
0
IV. Bestemde fondsen
2.559.788,18
V. Overgedragen winst (+)
1.187.001,10
418,589,63 66.305,59 8.093.736,28 28.597,75
VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering
158.684,00
VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar
203.802,72
VIII. Geldbeleggingen
4.643.127,58
IX. Liquide middelen
2.465.187,67
X. Overlopende rekeningen TOTAAL DER ACTIVA
594.336,56 8.578.631,50
Overgedragen verlies (-)
VOORZIENINGEN
-65.049,21 557.700,25
VII. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten
428.110,42
B. Voorzieningen voor schenkingen en legaten met terugnemingsrecht
129.589,83
Schulden VIII. Schulden op meer dan één jaar IX. Schulden op ten hoogste één jaar
2.866.303,01 0,00 593.209,42
X. Overlopende rekeningen
2.273.093,59
TOTAAL DER PASSIVA
8.578.631,50
Een klare kijk Vertrouwen moet je verdienen. Daarom wil Vredeseilanden dat haar communicatie en rapportering beantwoordt aan de maatschappelijke verwachtingen en de vragen van ons publiek. Vredeseilanden is lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF) en onderschrijft de deontologische code van de vereniging (meer info: www.vef-aerf. be). Als donateur beschikt u over het recht
op informatie. Dit houdt in dat schenkers, medewerkers en personeelsleden tenminste jaarlijks op de hoogte gebracht worden van wat met de verworven fondsen gedaan werd. Vredeseilanden werkt ook mee aan www.ngo-openboek.be, dat meer transparantie in de ngo-sector wil garanderen.
Dit boekje is een verkorte versie van het uitgebreide jaarverslag dat volgens de standaarden van het Global Reporting Initiative is opgesteld. Een groeiend aantal grote bedrijven en organisaties van over de hele wereld engageerden zich reeds om volgens dit duurzaamheidskader te rapporteren.
U kunt ons jaarverslag met gedetailleerde informatie over onze financiën en onze ontwikkelingsprogramma’s raadplegen via www.vredeseilanden.be/jaarverslag. We sturen het u ook graag op per post. Mail daarvoor naar info@vredeseilanden.be of bel naar 016/31.65.80
Meer dan vertrouwen Het financieel jaarverslag is een eindproduct van een intensief proces van controles: • De financiële dienst op het hoofdkantoor controleert de jaarrapporten van de regiokantoren een eerste maal, stelt vragen, en ondersteunt waar nodig.
• Daarna worden de boekhouding en het jaarrapport voor elk landkantoor afzonderlijk extern geauditeerd door KPMG. • Uiteindelijk, nadat ook het hoofdkantoor aan een grondige controle is onderworpen, maakt het college van commissaris-revisoren, bestaande uit mevrouw Marleen Vandeurzen en KPMG, hun definitief verslag op.
Naast de interne controlemechanismen, zijn er nog een reeks externe instanties die ons evalueren. Dat zijn voornamelijk grote donoren zoals DGOS (de Belgische ontwikkelingssamenwerking), de EU en andere overheden.
27
Vredeseilanden Nieuws | Tweemaandelijks tijdschrift van de VZW Vredeseilanden Verschijnt in januari, april, juni, augustus, oktober | EDITIE AUGUSTUS | jaargang 30 nr. 5 | Afgiftekantoor 8500 Kortrijk 1-2°Afd | P108038 | Verantwoordelijke uitgever: Luuk zonneveld, Blijde Inkomststraat 50, 3000 Leuven
België/Belgique PB/PP BC 6712
Blijde Inkomststraat 50 | B-3000 Leuven Tel: 016/31.65.80 | Rekeningnr: 000-0000052-52 info@vredeseilanden.be
Meer dan 5500 abonnees blijven op de hoogte via onze e-nieuwsbrief www.vredeseilanden.be Meer dan 1200 mensen volgen ons op Facebook www.facebook.com/vredeseilanden
191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen. www.detijdloopt.be Armoede moet de wereld uit!