Activiteitenoverzicht 2013-2014

Page 1

foto: Š Isabel Corthier

Activiteitenoverzicht Dit hebben we samen bereikt


foto: © Isabel Corthier

We willen allemaal iets anders en tegelijk hetzelfde Iedereen wil fatsoenlijk eten op z’n bord. Voedsel gepro­ duceerd met respect voor mens en milieu. Zonder gedoe. Miljoenen boeren en boerinnen wereldwijd willen leven in plaats van overleven. Zij maken zich zorgen. Is er morgen genoeg? Kunnen de kinderen naar school? Wie boert er voort, als er amper van te leven valt? Voedingsbedrijven en supermarkten willen grondstoffen voor hun producten. Ook zij maken zich zorgen. Waar gaan ze de koffie, rijst, cacao, de groenten en het fruit blijven halen nu de wereldbevolking groeit en klimaatverandering het de landbouw lastig maakt? We kunnen beter. Veel beter. Als we miljoenen achter­ gestelde boerenfamilies de kans geven hun bedrijf uit te bouwen en zo de wereldbevolking te voeden op een duur­ zame manier. Hoe maakt Vredeseilanden die droom waar? Door eraan te beginnen. We ontrafelen de weg die koffie, rijst of maïs aflegt van veld tot bord. We sporen de zwakke schakels in de landbouw­ keten op. Zijn boeren georganiseerd om zaken te doen? Kunnen ze een lening krijgen? Voldoen hun producten aan de kwaliteitsnormen? Wat is de impact op het milieu? Zijn de prijzen rendabel?

‘ We kunnen beter. Veel beter. Als we miljoenen achtergestelde boerenfamilies de kans geven hun bedrijf uit te bouwen en zo de wereldbevolking te voeden op een duurzame manier. Hoe maakt Vredeseilanden die droom waar? Door eraan te beginnen.’

We helpen supermarkten en voedingsbedrijven om hun toe­ leveringsketens opnieuw uit te vinden. Hoe kunnen ze hun producten verbeteren en de toelevering veilig stellen door mee te investeren in boeren? We begeleiden ook grootkeu­ kens om hun ecologische impact te verminderen en betere contracten te sluiten met boeren. Heeft dat allemaal effect? Zijn de levensomstandigheden van boerenfamilies verbeterd? Dat onderzoeken we elke drie jaar. Met een mix van externe evaluatie en eigen dataverzameling. In dit activiteitenover­ zicht en op www.vredeseilanden.be/impact delen we de conclusies met u. De resultaten zijn hoopgevend, maar er is geen tijd om ons op de borst te kloppen. We slagen er nog te weinig in om de lessen uit onze projecten te verspreiden bij de grote spelers. Veel boerenorganisaties staan nog te zwak en zijn afhankelijk van donorgeld. En jongeren stromen nog steeds weg uit de landbouwsector, omdat ze te weinig perspectief zien. De gemiddelde leeftijd van boeren wereldwijd gaat richting 60 jaar. Daarom eindigt het hier niet. We gaan door. Gewapend met de lessen van de voorbije jaren. Gedreven door een groeiende groep kritische supporters. En avant.

We timmeren aan organisaties die kleine landbouw­ bedrijven groot maken. Coöperatieven om samen zaaigoed en machines aan te kopen, om oogsten te verwerken en te verkopen. Systemen voor het verspreiden van prijsinformatie en het garanderen van kwaliteitseisen.

3


(Meneer Salamboko, DR Congo)

Verdienen boeren en boerinnen meer? Vredeseilanden werkt wereldwijd in 37 landbouwketens (rijst, bonen, groenten,...) samen met 119 organisaties. In 31 landbouwketens steeg het inkomen van boeren­ families de voorbije drie jaar gevoelig. Positieve resultaten zijn te danken aan beter zaaigoed, performante landbouw­ technieken en betere contracten. Het extra geld wordt gebruikt voor het schoolgeld van de kinderen, een beter huis, meer gevarieerde voeding of om opnieuw te investe­

ren. Soms slaat het ook tegen. In Peru daalde het inkomen van koffieboeren door lagere prijzen op de wereldmarkt, maar vooral door een ziekte (roya) die de plantages trof. In Burkina Faso verloren de boeren een belangrijke afzet­ markt voor hun bonen in Mali, door de instabiele politieke situatie.

“Maandenlang heb ik hier naar toe geleefd en geld ingezameld voor boerenfamilies in Benin. Nu is het zover. We hebben al bijna 50 km gefietst door de brousse. Klimmen, dalen, dwars door rivieren en dichte beplanting, het warmste moment van de dag breekt aan. Benin test mijn vaardigheden en mijn uithoudingsvermogen tot het uiterste. Ik kan niet meer, ik val stil. Ananas, sportdrank, peperkoek en suikerwafels: ik neem alles aan om mijn kracht terug te vinden. Tevergeefs. Nog 2 km tot aan onze schaduwrijke middagboom en dan... de redding! Een hele groep kindjes komt me aanmoedigen en roept in koor: “allé Isabelle, allé Isabelle!”. Een innerlijke boost van ontroering zet mijn benen weer in beweging. Met ogen vol tranen

foto: © Jimmy Kets

‘ Ik wou dat ik terug kind kon worden en in m’n nieuw leven meteen alles kon toepassen wat ik nu weet over het telen van rijst. Rijst geeft me geld. Zo kan ik mijn bijdrage leveren als er een huwelijk of begrafenis in de familie is.’

Staan boeren sterker in hun onderhandelings­positie? Voor 31 van de 37 landbouwketens staan boeren nu sterker op de markt in vergelijking met drie jaar geleden. Verko­ pen in groep speelt hierin een grote rol. Wanneer boeren samen verkopen, zijn ze interessanter voor opkopers die grotere volumes zoeken. Door als groep te onderhandelen, staan ze ook sterker dan als individu, met – meestal – een betere prijs als gevolg. SMS-berichten met de prijzen van landbouwproducten helpen hen om de evoluties in de markt in te schatten. Als groep krijg je ook makkelijker toegang tot krediet en opleidingen.

‘ Handelaars kwamen naar m’n veld om mijn cacaobonen op te kopen. Zíj bepaalden de prijs, en ik kon niet anders dan die aanvaarden. Nu beslissen we als groep aan welke prijs we verkopen. We kennen de markt.’ (Aloysius Gedang, Indonesië)

bereik ik eindelijk de verdiende rust.” Isabelle Dejans, deelneemster Benin Classic 2013

Zes cacaoboeren van het Indonesische eiland Flores schreven het scenario van een video waarin ze zelf vertellen hoe hun leven de afgelopen jaren

4

Klaar voor een onvergetelijk fietsavontuur?

is veranderd.

www.vredeseilandenclassics.be

Je kan de film bekijken op http://bit.ly/vredeseilanden-cacao

5


(Esperanza de Jesus Rios Rodriguez, Nicaragua)

Staan vrouwen sterker in hun schoenen? Vredeseilanden bereikt met haar programma’s meer vrou­ wen dan mannen. En niet alleen in absolute cijfers: het percentage vrouwen dat actief is in de landbouwketens steeg de afgelopen jaren. We evalueerden de evolutie van de voorbije jaren aan de hand van drie vragen. Zitten vrou­ wen mee in het bestuur van de boerenorganisatie en/of worden ze betrokken bij belangrijke beslissingen? Is hun inkomen gestegen en kunnen ze zelf beslissen waar dat

geld naartoe gaat? Is de werklast voor vrouwen toegeno­ men of afgenomen? We stelden in bijna alle 37 landbouw­ ketens een positieve tendens vast. Het meest opvallende verschil zien we in West-Afrika: daar hebben de vrouwen hun positie overduidelijk versterkt in de sector van voor­ gestoomde rijst.

“Ik besliste om Vredeseilanden op te nemen in mijn testament. Ik heb altijd het voorbeeld gehad van mijn ouders. Mijn moeder was een gelovige vrouw, ze leefde sober. Ze had het niet zo breed maar slaagde er toch in om iets over te houden. Dat ging dan steevast naar mensen die minder hadden, bijvoorbeeld via organisaties als Vredeseilanden. Ik heb dus een prachtig voorbeeld gehad van thuis uit. Ik heb het ook altijd graag gedaan. Ik heb zelf nooit iets tekort gehad, integendeel, ik heb veel gekregen. Hoe meer men geeft, hoe meer men terugkrijgt. Heeft Antoine de Saint Exupéry dat zo niet geschreven?”

foto: © Tim De Weerdt

‘Mijn man heeft me laten zitten met 8 kinderen. Ik moest sterk zijn. Ik had alleen m’n cacaobomen om van te overleven. Toen we begonnen met de coöperatie was ik echt blij want we konden aan een goede prijs verkopen. Niet aan malafide tussenpersonen die langskwamen. Het was fantastisch. Al mijn kinderen maakten de middelbare school af.’

In welke mate kunnen boeren risico’s aan? In 27 van de 37 landbouwketens zien we dat boeren be­ langrijke stappen zetten om tegenslagen op te vangen: een slechte oogst, tegenvallende marktprijzen, de gevol­ gen van klimaatverandering. Ze leggen spaarkassen aan voor een minder seizoen. Ze verbouwen niet één product, maar telen verschillende gewassen. Ze gebruiken variëtei­ ten die beter bestand zijn tegen ziektes of klimato­logische omstandigheden. In sommige gevallen zien we dat boeren voor de eerste keer een contract hebben gesloten waarbij een minimumprijs wordt afgesproken. Ondanks de posi­ tieve evoluties halen vele boeren aan dat ze zich nog kwetsbaar voelen en niet opgewassen zijn tegen steeds wispelturiger weersomstandigheden. Het blijft ook nodig om boeren te stimuleren om hun risico’s over meerdere teelten te spreiden.

‘ We hebben een goed contract met de supermarkt en kunnen dagelijks leveren. Zo moet ik me geen zorgen maken over het onderhoud van m’n familie. Vroeger was het altijd afwachten of ik m’n groenten wel verkocht zou krijgen voor ze rot werden.’ (Juan Egberto, Honduras)

Mevrouw D. www.vredeseilanden.be/testament

6

7


(Hié Sita, Burkina Faso)

Gebruiken boeren hun land op een meer duurzame manier? In 31 van de 37 landbouwketens zien we dat boeren en boerinnen milieuvriendelijker werken dan drie jaar ge­ leden. Ze gebruiken minder water door betere irrigatie­ systemen. Ze gebruiken minder pesticiden dankzij slimme combinaties van teelten die ziektes en insecten afhouden. Ze houden hun grond gezond met compost en biomest­ stoffen. Ook in verwerkingsprocessen zijn grote stap­ pen voorwaarts gezet. Zo verminderden de suikerboeren

in Nicaragua de houtkap door geen hout maar afval van suiker­riet­stengels te gebruiken om de oven te verwarmen. Er lopen ook experimenten met zonne-energie: voor ovens in Burkina Faso en om vervuilende dieselpompen te ver­ vangen bij de bananenteelt in Senegal.

“Het was een zeer warme editie van de 20km door Brussel. Ik werd 2227ste in een tijd van 1u30m13s. De top 2000 zit er in! In totaal zamelde ik iets meer dan €1000 in voor Vredeseilanden, waarvoor ik iedereen hard wil bedanken! Volgend jaar ga ik nog harder trainen en wordt het hopelijk iets minder warm.” Jente Algoed, Wilsele

foto: © Ana Isabel Martins Palacios

‘ We gebruiken hier in Douna nog nauwelijks hout om onze rijst te stomen. Vandaag stoken we ons vuur met briketten op basis van het kaf van de rijst. Ook om thuis te koken zijn veel vrouwen overgeschakeld naar briketten.’

Hebben boerenfamilies meer voedselzekerheid? Hoeveel maanden hebben boeren en boerinnen moeilijk­ heden om hun gezin te voeden? Zijn er periodes dat ze maar twee, in plaats van drie keer per dag eten? In 17 van de 37 ketens stellen we vooruitgang vast in de voedsel­ zekerheid van de boerenfamilies. De belangrijkste reden achter deze positieve evolutie is het gestegen inkomen. Een hoger budget voor voeding betekent een evenwichti­ ger voedingspatroon. Boerenfamilies kweken naast ‘cash crops’ ook meer voedselgewassen voor eigen gebruik. In de meeste Afrikaanse landen is de vooruitgang op dit punt kleiner. Hoewel ons werk focust op ketenontwikkeling - het verbinden van boeren met de markt - blijft voedsel­zekerheid een belangrijk aandachtspunt.

‘Mijn oogst is meer dan verdubbeld. Dat leverde me natuurlijk extra inkomsten op. Vroeger kwam er bijna alleen maïs en rijst op het menu, maar nu kunnen we ook andere dingen kopen. Ik leid andere mensen op, zodat ook zij hun leven kunnen verbeteren.’ (Siri Siaka, Niger)

www.vredeseilanden.be/loopnaarafrika

8

9


(Danielle Leynen, Fedorest Antwerpen)

Koken grootkeukens duurzamer? Vredeseilanden werkt samen met de studentenrestaurants van de UAntwerpen, de KHLeuven en de HoGent, de keu­ kens van IKEA en 8 grootkeukens van de Federale overheid. Vredeseilanden is ervan overtuigd dat grootkeukens een voortrekkersrol kunnen spelen in het verduurzamen van de voedingsgewoonten in België. De ‘out of home’-markt

voor voeding vertegenwoordigt 39% van de voedings­ markt. Binnen deze markt is de sociale catering die ver­ strekt wordt binnen bedrijfskantines, school­ restaurants, rust­huizen en ziekenhuizen goed voor 35%.

“Al meer dan een jaar bestudeer ik samen met 20 andere jongeren het wereldwijde voedselvraagstuk. Ook andere sprekers komen mee discussiëren. We kregen al mensen over de vloer van Boerenbond, groothandelaar Biofresh, Protos NGO. De duurzaamheidsambtenaar van Gent kwam langs, er was een middag rond ggo’s,… We proberen zoveel mogelijk inzicht te krijgen. Uiteindelijk zullen we echte duurzaamheidsspecialisten zijn.” Aäron De Fruyt, Brugge www.vredeseilanden.be/doemee

10

Blijven FairTradeGemeenten groeien? foto: © Frederieke Duchateau

‘We hebben verschillende veranderingen ingevoerd sinds we aan ons traject met Vredeseilanden begonnen. We gebruiken veel meer seizoensproducten, we verminderden de vleesporties en elke week is er een vegetarisch menu. Ook werken we met fairtradefruitsappen, chocolade en ander snoep. We kiezen voor duurzame vis aan de hand van een viswijzer. Afval dringen we terug door bijvoorbeeld gerechten klaar te maken in grote ovenplaten in plaats van individuele porties. Dit project heeft toch tot een andere werking in de keuken geleid. We durven meer nu. Vroeger waren het klassieke gerechten. Nu maakt elke kok wel nieuwe dingen en is er meer variatie.’

De campagne FairTradeGemeenten blijft scoren. Twee op drie Vlaamse gemeenten is actief in de campagne en 152 gemeenten hebben de titel behaald. Hiermee scoort Vlaan­ deren veruit het best binnen de internationale FairTrade­ Town Campaign waaraan 24 landen deelnemen. In 2013 werden 10 nieuwe titels uitgereikt. www.fairtradegemeenten.be

‘FairTrade is voor mij: een uitgekiend systeem waarin elke schakel - van grond tot mond inspanningen levert én de vruchten ervan plukt. Telers, handelaars, consumenten en niet in het minst ook het milieu. Als fairtradeambassadeur in Herent zorg ik mee voor een zichtbaar assortiment aan fairtradeproducten in onze buurtsupermarkt. We nemen ook rechtstreeks groenten en fruit af van boeren in Herent. Die producten krijgen een centrale plek in de winkel met foto’s en quotes van de boeren’ (Hendrik Draye, gerant Carrefour market Herent)

11


Kopen bedrijven duurzamer aan? Voedingsbedrijven en supermarkten beseffen dat de be­ voorrading van hun grondstoffen geen evidentie meer is. Voor sommige producten - zoals cacao - laat schaarste zich nu al voelen. De vraag stijgt wereldwijd, en de productie kan niet meer volgen.

foto: © Mamadou Touré Behan

Daarom zoeken deze bedrijven nieuwe producenten. Die vraag verbindt Vredeseilanden met de ambities van boeren­ organisaties in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. We zijn niet

Expeditie Senegal louter bemiddelaar, maar versterken via zulke projecten onze partnerorganisaties en ondersteunen bedrijven om hun aankoopbeleid beter af te stemmen op kleinschalige landbouwers. Door onze ervaring van de voorbije jaren, be­ schikken we over aangepaste instrumenten om zeker te zijn dat zulke samenwerkingen ook daadwerkelijk de ontwikke­ ling van lokale gemeenschappen stuwt. In België werken we zo samen met o.a. Biofresh, Colruyt, Special Fruit, ….

‘ Cacao is een grondstof waarvan we weten dat ze in de toekomst moeilijker te verkrijgen zal zijn. Cacaoboeren zijn arm en ze produceren niet genoeg, dus daar willen wij in investeren. Vredeseilanden is de allereerste ngo in Indonesië die met Mars samenwerkt om lokale boeren op te leiden tot ‘cacaodokters’. Vredeseilanden selecteert en begeleidt de cacaodokters. Mars biedt hen de nodige technische opleiding aan, zodat deze cacaodokters professionele dienstverleners worden die de cacaoboeren in hun gemeenschap voorzien van de nodige meststoffen, nieuwe variëteiten en training op het vlak van productie en business development,…’ (Peter Van Grinsven, Mars Inc.)

12

Van 28 oktober tot 1 november 2013 organiseerde Vredes­ eilanden een alternatieve handelsmissie naar Senegal. Met een aantal Belgische en Senegalese personaliteiten uit zowel de politiek als het bedrijfsleven, reisden we vier da­ gen door Senegal. We bezochten producenten en verwer­

kende bedrijven. Er werd gediscussieerd over alternatieve zakelijke modellen en hoe het onderbenutte potentieel van kleinschalige landbouwbedrijven in Noord en Zuid kan waargemaakt worden om tegen 2050 negen miljard men­ sen te voeden.

‘ We moeten zoeken naar shared value. Door samen te werken in de productketen kunnen spelers elkaar versterken. De samenwerking tussen Colruyt en Vredeseilanden is mijn inziens daarvan een mooi voorbeeld.’ (Sabine Denis, directeur van Business & Society)

‘ Uitwisseling zorgt voor groei. Te grote contrasten in welvaart en ontwikkeling leiden tot stilstand en betekenen op de lange termijn voor iedereen een verliessituatie.’ (Christ’l Joris, voorzitster Flanders Investment and Trade)

Deelnemers aan de reis waren o.a. Pieter Timmermans (CEO VBO) Steven Vanackere (senator en ex-minister), Christ’l Joris (voorzitster Flanders Investment & Trade), Toon Martens (directeur KHLeuven), Peter Verbiest (strategisch directeur Boondoggle), Mieke Vercaeren (manager duurzaamheid Colruyt) en Sabine Denis (directeur Business & Society).

13


Een klare kijk

Doorgedreven controles

In 2013 bedroeg onze omzet 12.952.879 euro. De verde­ ling van de uitgaven en inkomsten loopt gelijk met vorig jaar. 87% van onze middelen gaat naar programma-acti­ viteiten. Het zwaartepunt van onze bestedingen ligt in Indonesië, Oost-Afrika en Congo. De kosten voor algemeen beheer bedragen 7% van het budget. We streven er steeds naar dit onder de 10% te houden. De uitgaven voor fondsenwerving beslaan 6% van het budget. Het voornaamste deel van de middelen komt uit overheids­ subsidies. Toch zijn de particuliere giften essentieel voor Vredeseilanden. Enerzijds om onze onafhankelijkheid te bewaren, anderzijds omdat zonder die giften de ontwik­ kelingsprogramma’s ook niet in aanmerking zouden komen voor overheidssubsidies. Zonder onze duizenden donateurs in België, geen Vredeseilanden.

Vertrouwen moet je verdienen. Daarom wil Vredeseilan­ den dat haar communicatie en rapportering beantwoorden aan de maatschappelijke verwachtingen en de vragen van ons publiek. Vredeseilanden is lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF) en onderschrijft de deontologische code van de vereniging (meer info: www. vef-aerf.be). Als donateur beschikt u over het recht op informatie. Dit houdt in dat schenkers, medewerkers en personeelsleden tenminste jaarlijks op de hoogte gebracht worden van wat met de verworven fondsen gedaan werd. Vredeseilanden werkt ook mee aan www.donorinfo.be, www.ngo-openboek.be en www.filantropie.be, drie initia­ tieven die meer transparantie willen garanderen.

Het financieel jaarverslag is een eindproduct van een in­ tensief proces van controles:

Inkomsten 1% 19%

13%

Uitgaven 1% 7%

19%

13%

67%

67%

Overheidssubsidies

7%

87%

6%

87%

ngo’s, stichtingen en bedrijven

Programma-activiteiten Algemeen beheer

Particuliere opbrengsten

Fondsenwerving

Financiële en diverse opbrengsten

14

6%

foto: © Mamadou Touré Behan

Cijfers

• De financiële dienst op het hoofdkantoor controleert de jaarrapporten van de regiokantoren in het Zuiden een eerste maal, stelt vragen, en ondersteunt waar nodig. • Daarna worden de boekhouding en het jaarrapport voor elk regiokantoor afzonderlijk extern geauditeerd door KPMG. • Uiteindelijk, nadat ook het hoofdkantoor aan een gron­ dige controle is onderworpen, maakt het college van commissaris-revisoren, bestaande uit Clybouw Bedrijfs­ revisoren en KPMG, hun definitief verslag op. U kunt hun “verklaring over de jaarrekening zonder voorbehoud” na­ lezen op www.vredeseilanden.be/jaarverslag. In 2013 hebben we geen gevallen van fraude vastgesteld, noch in onze Zuidkantoren, noch bij onze partnerorgani­ saties. Toch gaven we aan PwC de opdracht om onze finan­ ciële procedures op fraudegevoeligheid door te lichten. Zij deden dit onderzoek pro bono, en gaven ons tips over hoe we ook in de toekomst de kans op fraude zo klein mogelijk kunnen houden.

Dit boekje is een verkorte versie van het uitgebreide jaarverslag, dat opnieuw volgens de duurzaamheidscriteria van het Global Reporting Initiative is opgesteld. U kan dit jaarverslag met gedetailleerde informatie over onze financiën en onze ontwikkelingsprogramma’s raadplegen via www.vredeseilanden.be/jaarverslag. We sturen het u ook graag op per post. Mail daarvoor naar info@vredeseilanden.be of bel naar 016/31.65.80.

15


Blijde Inkomststraat 50 | B-3000 Leuven Tel: 016/31.65.80 | Rekeningnr: BE64 0000 0000 5252 info@vredeseilanden.be

VREDESEILANDEN NIEUWS | TWEEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VAN DE VZW VREDESEILANDEN VREDESEILANDEN MAGAZINE - MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VAN DE VZW VREDESEILANDEN VERSCHIJNT IN JANUARI, APRIL, AUGUSTUS, | EDITIE AUGUSTUS VERSCHIJNT NIET INJUNI, JANUARI, FEBRUARI, OKTOBER JULI EN AUGUSTUS - NOVEMBER 2005| JAARGANG 25 NR. 7 - AFGIFTEKANTOOR 8500 KORTRIJK 1-2° AFD - P108038| JAARGANG 34 NR. 5 | AFGIFTEKANTOOR 8500 KORTRIJK 1-2°AFD | P108038 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: JAN AERTSEN, BLIJDE INKOMSTSTRAAT 50, 3000 LEUVEN VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: MARIANNE VERGEYLE, BLIJDE INKOMSTSTRAAT 50, 3000 LEUVEN

België/Belgique PB/PP BC 6712

Blijde Inkomststraat 50 | B-3000 Leuven

In 2013 ondersteunde Vredeseilanden 119 organisaties in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Via die organisaties kregen ongeveer 70.000 mannen en 110.000 vrouwen onze steun. Zijn hun levensomstandigheden de afgelopen jaren verbeterd? Zijn hun organisaties sterker geworden? U leest er meer over in deze brochure en op www.vredeseilanden.be/impact België

Niger Senegal

Honduras Nicaragua

Vietnam Benin

Gambia Burkina Faso Togo

Oeganda Congo

Als je genoeg te eten hebt overleef je, Heb je een inkomen, dan leef je.

Ecuador Peru

Indonesië

Tanzania

Ecuador

koffie, bananen, groenten

Burkina Faso niébé, rijst

Peru

koffie, quinoa, asperges

Niger

rijst

Nicaragua

groenten, bonen, suiker, bananen

Oeganda

pindanoten, maïs

Honduras

groenten, cashewnoten

Tanzania

maniok, uien, geiten, zonnebloemen

Senegal

bananen, fonio, sesam, rijst

DR Congo

rijst, kippen, maïs, aardappelen, koffie

Gambia

sesam

Indonesië

cacao, pindanoten, biologische rijst, koffie

Benin

rijst, maniok

Vietnam

gezonde groenten, thee, rijst

Togo

maïs

OmslagPO.indd 1

191 landen ondertekenden een akkoord om tegen 2015 de armoede in de wereld te halveren. Voer samen met de Vlaamse Noord-Zuidbeweging actie om de politici aan hun belofte te herinneren én de lat hoger te leggen. www.detijdloopt.be Armoede moet de wereld uit!

Blijf op de hoogte via onze e-nieuwsbrief. Schrijf je in op www.vredeseilanden.be 31-10-2005 Volg ons op Facebook: facebook.com/vredeseilanden Volg ons op Twitter: twitter.com/vredeseilanden

14:51:28


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.