Halfmaandelijks magazine van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw - Paviljoenstraat 9 - 1030 Brussel | verschijnt 20 x per jaar | Afgiftekantoor Gent X | P2A9746
NR 12 VAN 1 juli 2009
VVSG-MAGAZINE VOOR GEMEENTE EN OCMW
Kerk zoekt toekomst
Leeftijdsbewust personeelsbeleid
Leiderschap dankzij draagvlak
Sociale veiligheid in de stationsbuurt
G
HUISVESTIN
Modellen en tips voor de organisatie van tijdelijke huisvesting door het OCMW Geert De Bolle I Erna Poesmans
I Lut Verbeeck
NIEUW!
SOS HUISVESTING
Modellen en tips voor de organisatie van tijdelijke huisvesting door het OCMW Auteurs: Geert De Bolle (OCMW Kortrijk), Erna Poesmans (OCMW Hasselt), Lut Verbeeck (OCMW Puurs) Elk OCMW krijgt te maken met mensen die in woonnood verkeren. Het is dan ook een noodzaak om zich zo te organiseren dat men een antwoord kan bieden op acute vragen naar onderdak. Een mogelijk antwoord is het zelf organiseren van tijdelijke opvang – in deze publicatie ‘doorgangswoning’ genoemd. Terwijl de bewoners in een doorgangswoning verblijven, begeleidt het OCMW hen bij het zoeken naar een betere huisvestingssituatie. “SOS Huisvesting” is gebaseerd op de ervaringen van talrijke OCMW’s. In het eerste deel van de publicatie bekijken de auteurs op welke wijze tijdelijke opvang van mensen met acute woonproblemen door het OCMW kan georganiseerd worden: drie concrete deelmodellen en de bijbehorende keuzes worden voorgesteld. Het tweede deel richt zich tot de begeleiders van de bewoners. De auteurs bespreken het proces van intake tot toewijzing van de woning, de begeleiding tijdens de bewoning en de nazorg. Goedlopende projecten, concrete tips, verhalen van woonbegeleiders, maatschappelijk werkers en ondersteunende diensten krijgen een plaats in dit boek.
LOKALE BESTUREN EN WONEN Het handboek “Lokale Besturen en Wonen” informeert de lokale overheden over alle instrumenten die voorhanden zijn tot uitvoering van een ‘lokaal woonbeleid’. De helder geschreven en praktijkgerichte teksten zijn erop gericht de verantwoordelijken binnen het OCMW, het gemeentebestuur en de huisvestingsmaatschappij te helpen bij de uitvoering van hun ‘woonopdracht’. Het handboek bevat een cd-rom met modelovereenkomsten en modelformulieren. Daarnaast vindt u ook praktijkvoorbeelden en een verwijzing naar nuttige basiswerken en websites. Het handboek voor de OCMW-verantwoordelijke In “Lokale Besturen en Wonen” krijgt u een uitgebreide bespreking van de beschikbare instrumenten voor individuele ondersteuning van OCMWcliënten. Ook de wettelijke verplichtingen en mogelijkheden ten aanzien van daklozen en asielzoekers worden in dit handboek behandeld. Auteur is Lut Verbeeck, vakspecialist inzake ‘OCMW en wonen’. Het handboek voor de gemeentelijke verantwoordelijke Het handboek brengt u ook op een complete en overzichtelijke manier de gehele regelgeving inzake huisvesting en maakt de verbanden tussen huisvesting en andere beleidsterreinen duidelijk. Kortom, u vindt er alle informatie voor de organisatie van een lokaal woningbeleid. Auteur is Xavier Buijs, VVSG-stafmedewerker en specialist ‘Gemeente en wonen’. Het handboek voor de sociale huisvestingsmaatschappij “Lokale Besturen en Wonen” beschrijft ook de opdrachten en werking van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Naast deze praktijkgerichte informatie wordt dan ook aandacht besteed aan de samenwerkingsvormen met de lokale besturen en de deelname aan het ‘lokaal woonbeleid’. Auteurs zijn Marc Putman en Aline Lockefeer van de VVH.
Bestelkaart Politeia // Ravensteingalerij 28 // 1000 Brussel // Fax: 02 289 26 19 // Tel: 02 289 26 10. Of bestel via www.politeia.be // e-mail: info@politeia.be
Ja, ik bestel ........
ex. van SOS HUISVESTING, ISBN 9782509003287, prijs: 35 euro* (VVSG-leden), 39 euro* (niet-leden)
........ ex van LOKALE BESTUREN EN WONEN (4 ringmappen, incl. cd-rom)**, ISBN 9057180626, prijs: 109 euro* (VVSG-leden), 129 euro* (niet-leden) Bestuur/Organisatie: ........................................................................................................................... Naam: .................................................................................................................................................
Datum en handtekening
Functie: ............................................................................................................................................... E-mail: ................................................................................................................................................. Tel.: ..................................................................................................................................................... Adres: ................................................................................................................................................. BTW: ................................................................................................................................................... * Prijzen inclusief BTW en exclusief verzendingskosten. Prijzen geldig tot 31-12-2009. Consulteer www.politeia.be voor actuele prijzen. ** Het betreft hier een losbladig werk. De bijwerkingen worden automatisch opgestuurd tot schriftelijke wederopzegging van het abonnement. Prijs: 0,46 euro/blz. (29 euro per cdupdate).Uw gegevens worden door ons in een bestand bijgehouden en niet aan derden doorgegeven. Overeenkomstig de wet op de privacy heeft u inzage- en correctierecht.
INHOUD
LOKAAL NUMMER 12 VAN 1 juli 2009
26 BART LASUY
Interview met Piet Buyse en Theo Janssens: ‘Leiderschap dankzij draagvlak’
STEFAN DEWICKERE
Alleen al het restaureren van de toren van de kerk van Bossuit is onbetaalbaar voor Avelgem. Maar er is de belevingswaarde in het dorp met bijzondere sfeer. Hoe zullen architecten hiermee omgaan?
5 Opinie: Sterk binnenlands bestuur
Na het drama in Fabeltjesland voelden de burgemeester en OCMW-voorzitter zich gedragen door de mensen en door hun medewerkers. Ook in het dagelijkse beleid weten ze dat ze enkel leiderschap hebben omdat ze voor hun beleid een draagvlak kunnen creëren.
KORT LOKAAL 6 Nieuws, print & web, perspiraat, column
ORGANISATIE
FORUM 22 De schatkamer van Roger Boone 23 Lokale raad 26 Interview met Piet Buyse en Theo Janssens
30 Religieus erfgoed zoekt toekomst Kerken, kloosters en kapellen zijn maatschappelijke en stedenbouwkundige ankerpunten van identiteit. Maar veel religieuze gebouwen staan leeg en de kosten lopen hoog op. Het clarissenklooster in Hasselt wordt een woonzorgcentrum, maar wat zal er gebeuren met het kerkje van Bossuit?
33
WERKVELD
30 32 33 36 38
Religieus erfgoed zoekt toekomst Klare kijk Last in, first out Sociale veiligheid in de stationsbuurt Indiaans bestuur met meer participatie
Last in, first out
WETMATIG
41 Berichten, boekbesprekingen
BART LASUY
46 Agenda & Triljoen
STEFAN DEWICKERE
12 De hofnar en de kanarie Leeftijdsbewust personeelsbeleid in de praktijk 15 De Grondvesten: afvalbeleid en de gemeenten 16 Wijkinspecteur nieuwe stijl: dichter bij de burger 17 Praktijk in Gent 18 Beschutte werkplaatsen creëren veel maatschappelijke return 20 Verzelfstandiging na het Hersteldecreet
Wie in precaire banen zit, vangt de klappen van de crisis op. Maar in Heusden-Zolder is sociale economie een speerpunt om de allochtone werkloosheidscijfers te laten dalen. Vilvoorde start dit najaar met een project voor buitenschoolse kinderopvang voor en door leefloontrekkers. Leuven en Mechelen geven zelf het goede voorbeeld met een inhaalbeweging in divers personeelsbeleid. 1 juli 2009 LOKAAL 3
NIEUW IN HET HANDBOEK C O M M U N I C AT I E M A N A G E M E N T VOOR OPE N BAR E B ESTU R E N
BIN-NORMEN ALS LE I D RAAD VOOR E F F I C I Ë N T E C O M M U N I C AT I E H o e s p r e e k t u i e m a n d a a n i n e e n b r i e f o f e - m a i l ? S ch r i j f t u m u n t e e n h e d e n i n h o o f d l e t t e r s o f n i e t ? Ke n t u d e I S O - l a n d c o d e v a n e l k E u r o p e e s l a n d ? H o e z o r g t u voor de leesbaarheid van uw tekst? Voor al deze vragen heeft het BIN (het Belgische Instituut voor Normalisatie) normen uitgewerkt. Een aantal van deze normen is bedoeld om de verwerking van geschreven gegevens efficiënt te laten verlopen. Door deze normen toe te passen kunt u rekenen op een vlotte communicatie met uw doelgroep. De zogenaamde norm 'NBN Z 01 002' heeft betrekking op het opmaken van documenten en wil de eenvormigheid van zakelijke gegevens bevorderen om de eenvoud, de leesbaarheid en de uitwisselbaarheid ervan te vergroten. De norm is van toepassing op brieven, documenten, verslagen, memo’s, faxen, rekenbladen, gegevensbestanden… U vindt in dit nieuwe hoofdstuk dan ook een heleboel voorbeelden: de correcte aanduiding voor tijd, adressen, telefoonnummers, bankrekeningnummers, munteenheden… maar ook de juiste afmetingen voor brieven en enveloppen, de aangewezen indeling van een brief, enz. Op de bijhorende cd-rom staan modellen die volgens de BIN-normen zijn opgesteld en die u kan gebruiken voor uw correspondentie. Waar nodig, is de norm nog steeds flexibel genoeg om aanpassingen aan uw huisstijl en uw persoonlijke voorkeur toe te laten.
Word communicatiespecialist! Het losbladige werk Communicatiemanagement voor openbare besturen is een praktische gids voor al wie in aanraking komt met een of ander aspect van communicatie. Het boek gaat in op de diverse aspecten van communicatie en geeft u een zo compleet mogelijk antwoord op al uw vragen. Bij het boek hoort een cd-rom met daarop de relevante wet- en regelgeving, gebruiksklare modellen en handige software, om bijvoorbeeld zelf uw nieuwsbrief te maken. Auteur Prof. Jos Huypens heeft zijn eigen communicatieadviesbureau Communicado Int. en is hoofddocent communicatiewetenschap aan de UA.
Andere publicaties van Jos Huypens Fondsen werven is (geen) kinderspel. Het inzamelen van gelden kan alleen maar slagen indien uw organisatie bij de mogelijke schenkers het nodige vertrouwen heeft verworven. Daarbij moeten zij er van overtuigd zijn dat de gelden die ze overmaken nuttig besteed worden. Dit boekje is een standaardwerk voor al wie op zoek is naar middelen voor zijn organisatie. Omgaan met de media is (geen) kinderspel. Een goede perstekst schrijven, een persconferentie geven, een interview afnemen of er eentje geven, duidelijk uitleggen waar uw organisatie voor staat aan uw doelpubliek, … Deze handige gids geeft een aantal praktische tips aan al wie af en toe beroepshalve met de media te maken heeft. Beide boekjes verschenen in de reeks “Communiceren is (geen) kinderspel”. Bent u graag meteen mee met alle ontwikkelingen op het gebied van communicatie in openbare besturen en de non-profitsector? Abonneer u dan op de reeks en vind alle nieuwe titels als eerste in uw brievenbus, en bovendien met 15% korting.
B ESTE LKAART
Politeia, Ravensteingalerij 28, 1000 Brussel, Fax 02 289 26 19, Tel 02 289 26 10. Of bestel via www.politeia.be, info@politeia.be Ja, ik bestel ex. van Communicatiemanagement voor openbare besturen tegen € 79** (VVSG-leden) of € 99** (niet-leden) ………… exemplaren van Omgaan met de media is (geen) kinderspel tegen € 24,95 per exemplaar* ………… exemplaren van Fondsen werven is (geen) kinderspel tegen € 24,95 per exemplaar* …………
Naam Functie Bestuur/Organisatie E-mail Adres
Ja, ik neem een abonnement op de pocketreeks Communiceren is geen kinderspel en ontvang 15% korting op alle nieuwe titels.
BTW
*
Datum
Prijzen geldig tot 31 oktober 2009. Uw gegevens worden door ons in een bestand bijgehouden en niet aan derden doorgegeven. Overeenkomstig de wet op de privacy heeft u inzage- en correctierecht. ** Het betreft hier een losbladige publicatie. Aanvullingen worden u automatisch toegestuurd tegen € 0,46 per blz., cd-updates tegen € 29 per stuk en dit tot schriftelijke wederopzegging.
Tel.
Handtekening
Uw gegevens worden door ons in een bestand bijgehouden en niet aan derden doorgegeven. Overeenkomstig de wet op de privacy heeft u inzage- en correctierecht.
opinie mark suykens
Stefan Dewickere
Sterk binnenlands bestuur B
ij een ontvangst door formateur Kris Peeters formuleerde de VVSG enkele prioriteiten voor het Vlaamse binnenlandse bestuur voor de komende vijf jaar.
Mark Suykens is directeur van de VVSG
Vlaanderen moet het subsidiariteitsbeginsel consequent toepassen: meer bevoegdheden voor lokale besturen met de daarbij horende middelen én personeelsleden. Geen nieuwe taken als er geen middelen bij komen. Drastische planlastvermindering: één strategisch plan met externe single audit ter vervanging van de vele sectorale toezichtsvormen. Meer respect voor de verscheidenheid van de De VVSG wil dat het stedenbeleid groeit lokale besturen: voortzetting van het stedenbeleid en evolutie naar een stadstot een stadsregionaal beleid, ze wil regionaal beleid, expliciet beleid voor een expliciet beleid voor de echte de echte plattelandsgemeenten (met een Plattelandsfonds voor veertig tot vijftig plattelandsgemeenten en meer aandacht gemeenten) en meer aandacht voor de veertig kleinere regionale steden. voor de veertig kleinere steden. De herfinanciering van de lokale besturen is essentieel: niet alleen een verhoging van het Gemeentefonds (boven de indexering van 3,5%) met bestaande middelen (zoals de verkeersbelasting en een overheveling van sommige sectorale subsidiestromen naar het Gemeentefonds) maar ook nieuwe middelen vanaf 2011, met daarbij een verhoging van de gescosubsidies en indexering. Het Vlaamse armoedebeleid moet veel meer in overleg met de OCMW’s ontwikkeld worden. Hiervoor is een financiering van de diensten schuldbemiddeling en de lokale adviescommissies energie (LAC’s) nodig en een volwaardige Vlaamse huursubsidie voor mensen met een laag inkomen. De lokale besturen vragen zeer duidelijke bevoegdheden voor de nieuwe minister van Binnenlands Bestuur. Hij of zij coördineert alle (sectorale) Vlaamse initiatieven in verband met de lokale besturen en behartigt de belangen van de lokale besturen bij de federale overheid (zoals voor de vennootschapsbelasting of de verhoogde steun leefloon). I
LOKAAL is het magazine en ledenblad van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw en verschijnt tweemaal per maand Paviljoenstraat 9, 1030 Brussel T 02-211 55 00 • F 02-211 56 00 lokaal@vvsg.be www.vvsg.be Verantwoordelijk uitgever Mark Suykens, directeur VVSG
Bladmanagement Jan Van Alsenoy Abonnementen VVSG-leden: 80 euro, vanaf 10 ex. 67 euro; niet-leden: 150 euro VVSG, Nicole Van Wichelen T 02-211 55 43 Regie vacatures Nicole Van Wichelen, nicole.vanwichelen@vvsg.be T 02-211 55 43
Regie advertenties Cprojects&Advertising, Peter De Vester, T 03 326 18 92, media@cprojects.be
Kernredactie Pieter Plas, Inge Ruiters, Jan Van Alsenoy, Marlies van Bouwel, Bart Van Moerkerke
Hoofdredactie Marlies van Bouwel, T 02-211 55 46
Columnisten Johan Ackaert, Pieter Bos
Redactiesecretariaat Inge Ruiters, T 02‑211 55 44 Eindredactie Marleen Capelle
Illustraties Bart Lasuy, Stefan Dewickere, Layla Aerts (fotografen), Nix (cartoonist) Vormgeving Ties Bekaert
Drukwerk Schaubroeck (Nazareth) Lokaal wordt gedrukt op het kringlooppapier Cyclus
VVSG-bestuur Jef Gabriels, voorzitter Sas van Rouveroij, voorzitter raad van bestuur Theo Janssens, voorzitter afdeling OCMW’s
Ondertekende artikels verbinden alleen de auteurs. Reacties zijn welkom. De redactie zal deze naar eigen inzicht al dan niet opnemen, inkorten of er melding van maken. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/ of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, elektronische drager of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Met de steun van Dexia en Ethias, partners van de VVSG
1 juli 2009 LOKAAL 5
De enige zekerheid voor de toekomst is financiële onzekerheid
STEFAN DEWICKERE
KORT LOKAAL NIEUWS
Op korte termijn staan de gemeentelijke budgetten zwaar onder druk. Enkel dankzij het manna dat al enkele keren onverwacht uit de hemel is gevallen, blijven ze voorlopig in evenwicht. Maar wat zal er gebeuren als gemeenten geen aandelen van Telenet, Publigas en tutti quanti meer kunnen verkopen? Dexia heeft een en ander becijferd.
van de totale overheidsschuld in België. Als er een probleem is met de publieke financiën, dan ligt dat dus niet in eerste instantie aan de lokale besturen.
D
Probleempje aan de inkomstenzijde De inkomsten uit belastingen stijgen sneller dan de voorbije jaren, want de impact van de federale verlaging van de personenbelasting is voor de gemeenten nu praktisch voorbij. De Vlaamse gemeenten hoopten dan ook in 2009 zeven procent meer inkomsten uit de personenbelasting te krijgen. Deze prognose was verantwoord omdat 2007 economisch een heel goed jaar was. Maar door de werkloosheidstoename ziet het er voor deze inkomstenbron de volgende jaren een stuk minder goed uit. Sinds 2000 zijn de eigen gemeentelijke inkomsten gestegen met 0,2 procent per jaar, maar voor 2009 is dat een te optimistische schatting. Zo zal de Gemeentelijke Holding in 2009, en waarschijnlijk ook in 2010, geen dividenden kunnen uitkeren. Bij de budgetopmaak eind 2008 hadden een aantal gemeenten wel nog op die inkomsten gerekend. De enige zekerheid voor de toekomst is financiële onzekerheid. De pensioendruk zal flink stijgen, tot 2012 jaarlijks met drie tot vier procent. En niemand kent de financiële implicaties van de brandweerhervorming.
e drie indexaanpassingen van 2008 wegen zwaar door op de personeelsuitgaven, de energieprijzen hebben hun effect op de werkingskosten. Ook al beleven we nu een negatieve inflatie, de weerslag van de drie indexaanpassingen blijft doorwegen op de loonkosten van het gemeentepersoneel maar ook op die van de OCMW’s en de politiezones, en dus op de dotaties die de gemeente ze moet geven. 2008 was het jaar van de complete ontsporing van de financiële markten, maar eigenlijk vieren we deze maand intussen al de tweede verjaardag van de start van de financiële crisis. En er blijven nog naschokken, al hoopt iedereen op een kentering. De grotere werkloosheid zal in ieder geval nog lang voelbaar blijven in de hogere OCMW-uitkeringen. Bovendien zullen de verschillende regeringen uit noodzaak en gedwongen door Europa bezuinigingsplannen afkondigen. Fikse besparingen zijn nodig want er is volgens de Nationale Bank en de Hoge Raad voor Financiën nog een storm op komst. Zij zijn trouwens veel negatiever gestemd dan wat Dexia kan aflezen uit de budgetten die eind vorig jaar door de gemeenten werden opgemaakt. Maar iedereen weet dat de situatie ondertussen veel slechter is geworden, zodat de 6 LOKAAL 1 juli 2009
gemeentelijke budgetten mogelijk nog niet alle kwalijke gevolgen correct incalculeren. Een positieve noot De schulden van de gemeenten zijn sterk verminderd: in Vlaanderen met honderd euro per inwoner door het lokale pact dat de Vlaamse regering met de gemeenten afsloot. In Wallonië zijn er ook minder gemeenteschulden dankzij een verschuiving in het Waalse Gemeentefonds ten voordele van de grote steden. Maar ook dankzij de beursgang van Dexia, de verkoop van onder meer de Suez- of Telenetaandelen en de sterke daling van de marktrente zijn de gemeentelijke schulduitgaven de voorbije twintig jaar gedaald. In plaats van een aandeel van dertig procent van de gewone uitgaven in 1990 gaat het nu nog om amper twaalf procent. De lokale overheden zijn belangrijke investeerders. Van alle overheidsinvesteringen waren de lokale overheden in 2006 (het vorige verkiezingsjaar) goed voor 56,8 procent tegenover 40,3 procent voor de gewesten. In 2008 telden de lokale overheidsinvesteringen toch ook nog voor 44,5 procent mee. Dit staat in schril contrast met de bruto schuld van de lokale overheden: die bedraagt maar 4,5 procent
Marlies van Bouwel ÎÎwww.dexia.be
PRINT & WEB
40,7
Nu de schoolvakantie in volle gang is, staan we even stil bij de groene druk. De groene druk heeft niets met het milieu te maken maar is een demografische maat. Hij geeft de verhouding weer tussen jongeren en inwoners op beroepsactieve leeftijd. In Vlaanderen is de groene druk 40,7. Er zijn dus 40,7 jongeren per honderd mensen tussen twintig en zestig jaar. In Deinze en Moerbeke is de groene druk precies gelijk aan dit Vlaamse gemiddelde. In Herstappe en Leuven is hij het laagst met minder dan 33. De grootste groene druk, meer dan 52, meten we in Lo-Reninge en Wezembeek-Oppem. Meer informatie vindt u op www.lokalestatistieken.be
Mobiliteitsconvenant: module 13 in de gemeentelijke boekhouding
E
r was onduidelijkheid over hoe de financiĂŤle middelen voor module 13 van het mobiliteitsconvenant (aanleg van fietspaden langs gewestwegen door de lokale overheid) op een correcte manier in de gemeentelijke boekhouding geboekt kunnen worden. Deze investeringen horen uit hun aard thuis bij de buitengewone dienst, maar kunnen daar in principe niet geboekt worden omdat het niet om gemeentelijk patrimonium gaat.
De Vlaamse overheid heeft dit nu uitgeklaard. Het antwoord geeft de te volgen flow bij het afsluiten van een module 13 weer. De flow chart is enkel van toepassing voor de nieuw af te sluiten modules. De boekhoudkundige opmerkingen worden er cursief aangegeven.
nizo-Vorming start een onderzoek Digitale dienstverlening voor ondernemers in de gemeente. Via een grondige screening van de websites van de 308 Vlaamse gemeenten en met concrete voorstellen wil Unizo-Vorming steden en gemeenten bijstaan in het verbeteren van hun digitale dienstverlening aan ondernemers. Het project loopt in samenwer-
king met de VVSG en V-ICT-OR (de Vlaamse ICT-organisatie). Na deze screening kunnen twintig gemeenten via een ondernemerspanel advies krijgen bij de acties die zij willen nemen om hun digitale dienstverlening te verbeteren. Pieter-Jan Haesen ĂŽĂŽwww.unizo.be/digitaledienstverlening
Het ING-Mecenaatsfonds binnen de Koning Boudewijnstichting ondersteunt maatschappelijke initiatieven voor jongeren tussen twaalf en achttien jaar die sociaal uitgesloten dreigen te worden. De oproep is gericht op projecten van OCMW’s, scholen en verenigingen waarbij jongeren kennis en vaardigheden verwerven die hun reintegratie op school en hun deelname aan het actieve leven vergemakkelijken.
De publicatie kan worden gedownload of gratis worden besteld via www4.vlaanderen.be/ dar/svr (knop Publicaties)
ĂŽĂŽwww.binnenland.vlaanderen.be, financiĂŤn en fiscaliteit, vragen en antwoorden
Tot 4 september Steun aan opleidingsprojecten voor jongeren
ĂŽĂŽwww.kbs-frb.be/call.aspx
Hoe woont de Vlaming? Hoe werkt hij? Wat is zijn gezondheids- of inkomenssituatie? Hoe goed is de Vlaming opgeleid? Op welke manier neemt hij deel aan het maatschappelijke leven? Hoe verplaatst hij zich? Kortom, wat is de leefsituatie van de Vlaming en hoe evolueerde die de voorbije 25 jaar? De Studiedienst van de Vlaamse Regering kreeg de opdracht om een inzichtelijke en begrijpbare synthese te maken van de bestaande literatuur over deze thema’s. In deze publicatie wordt meteen ook gezocht naar mogelijke verklaringen voor de verschillende snelheden en intensiteit waarmee de leefsituatie van diverse bevolkingsgroepen is geÍvolueerd.
Erwin Debruyne
Gemeentelijke digitale dienstverlening voor ondernemers
U
De Sociale Staat van Vlaanderen 2009
Jaarboek Overheidsopdrachten 2008-2009 De nieuwe editie van het Jaarboek Overheidsopdrachten biedt een omstandig overzicht van de relevante Europese en nationale wetgeving, rechtspraak en rechtsleer die met betrekking tot het overheidsopdrachtenrecht werd gepubliceerd in 2008. Dit overzicht werd verrijkt met 28 rechtsgeleerde thema-artikelen over de actuele knelpunten van het overheidsopdrachtenrecht, geschreven door specialisten in dit boeiende maar complexe rechtsgebied. Een bijgevoegde cd-rom bevat de integrale tekst van in 2008 gepubliceerde wet- en regelgeving. Een repertorium van advocaten geĂŻnteresseerd in de materie der overheidsopdrachten sluit het werk af. C. De Koninck, P. Flamey, P. Thiel, B. Demeulenaere (eds.), Jaarboek Overheidsopdrachten 2008-2009, EBP Publishers, Brussel, 165 euro
1 juli 2009 LOKAAL 7
KORT LOKAAL NIEUWS
Acht vrouwen met een stem te gast op de G8 Acht vrouwen van over de hele wereld, van Nicaragua over Mali tot de Filipijnen vormen de Woman8 (W8), die door de acht rijkste landen (G8) gehoord zullen worden op hun top op 8 juli in Italië. Deze acht vrouwen bereiden zich met een actieplan voor om het analfabetisme en de moeder- en kindersterfte in de wereld te verminderen.
E
de kans krijgt aan dit overleg op wereldniveau deel te nemen is een hele eer voor beide partnergemeenten. Zelf geraakte ze dankzij de Nicaraguaanse alfabetiseringscampagne in de jaren tachtig uit het analfabetisme. Elba studeerde goed, ze werd onderwijzeres en bracht tijdens de oorlogsjaren gezinnen uit de buurt voor haar lessen samen, vaak bij kaarslicht. In juni 1988 verhuisde ze met haar man en hun dochter naar Duitsland om er voort te studeren. Tijdens haar tienjarige verblijf in Duitsland richtte ze een Nicaraguaanse studentenvereniging op. Sinds 1999 leeft Elba weer in Nueva Gui-
GF
lke drie minuten sterft in de wereld een kind aan een ziekte die voorkomen kon worden. Elke minuut sterft een vrouw tijdens haar zwangerschap of bevalling. Op dit moment zijn er 72 miljoen kinderen, vooral meisjes, die niet naar school gaan. Oxfam International lanceert een campagne om overheden op te roepen in gezondheid en onderwijs te investeren. De acht vrouwen zijn hiervan het gezicht. Een van hen is de Nicaraguaanse Elba Rivera Urbina, ook een van de trekkers van Ahsodeng, het comité dat de stedenband tussen Nueva Guinea en Sint-Truiden opvolgt. Dat Elba
nea waar ze zich onder meer via de stedenband voor de gemeenschap blijft inzetten. Zorg voor onderwijs is voor haar de sleutel tot duurzame ontwikkeling. ‘Omdat alles snel geld moet opbrengen, offeren politici de aarde, de grond en onze waterbronnen op.’ Dat Elba en haar man in biologische landbouw gespecialiseerd zijn, verklaart haar sterke pleidooi voor het bewaken van onze aarde en haar grondstoffen. Ze stichtte ook de school Jan Amus Comenius in Nueva Guinea. Met haar leerlingen gaat ze elke maand op bezoek in een dorpsgemeenschap. Ze toont hun hoe belangrijk het is hun cultuur te behouden, zorg te dragen voor bossen en rivieren en deze te helpen bewaren. ‘Een onderwijzeres moet niet enkel voor een bord staan, maar leerlingen sturen en voorbereiden op het leven,’ vindt ze. Hoewel Nicaragua veel meer scholen telt dan zowat dertig jaar geleden, zijn nog te veel plattelandskinderen twee of drie uur onderweg naar de dichtstbijzijnde school. Veertig leerlingen die les volgen in een te klein klaslokaal, is geen uitzondering. De kwaliteit van het onderwijs is er volgens Elba niet op vooruitgegaan. De onderwijzers werken in moeilijke omstandigheden, ze worden slecht betaald en moeten bijklussen om te overleven. En ook de opleiding zelf laat te wensen over. Onderwijzers verlaten de normaalschool zonder een goede pedagogische kennis om voor de klas te staan.
De Nicaraguaanse Elba Rivera Urbina is een van de trekkers van Ahsodeng, het comité dat de stedenband tussen Nueva Guinea en Sint-Truiden opvolgt. Dat Elba de kans krijgt aan dit overleg op wereldniveau deel te nemen, is een hele eer voor beide partnergemeenten.
Tot 12 oktober Engagement voor buurt en dorp beloond Met Buiten Gewone Buurt ondersteunt de Koning Boudewijnstichting projecten die de levenskwaliteit in de buurt of in het dorp vergroten. Projecten van bewoners en hun organisaties die zich richten op bewoners die tot nu toe de weg naar plaatselijke buurtinitiatieven of wijk- en dorpsactiviteiten niet hebben gevonden, krijgen voorrang, net als projecten in rurale regio’s. De geselecteerde projecten kunnen maximaal 5000 euro steun ontvangen. Voor projecten in de Vlaamse Gemeenschap is er in totaal 165.000 euro. ÎÎ www.kbs-frb.be
8 LOKAAL 1 juli 2009
PRINT & WEB
Een rechtvaardige gezondheidszorg Leiderschapscapaciteiten De acht vrouwen van de W8 hebben jarenlange ervaring in het onderwijs en in de strijd voor betere basisvoorzieningen als water, gezondheid en onderwijs. Naast een betere toegang tot en een groter bereik van het onderwijs vragen ze meer steun in de strijd tegen HIV/aids, tuberculose en malaria. Elba is niet alleen schooldirecteur maar ook secretaresse van Ahsodeng, het gemengde comitĂŠ van vertegenwoordigers uit het gemeentebestuur en vrijwilligers die de stedenband opvolgen. Sint-Truiden
en Nueva Guinea werken samen op de gemeentelijke beleidsterreinen jeugd, milieu en lokale economie (markt voor landbouwers). In het beleid van beide gemeenten vormen participatie van de bevolking met aandacht voor specifieke doelgroepen en gelijkwaardigheid in de relatie de rode draad. Elba heeft door haar internationale ervaringen geleerd dat investeren in human resources niet alleen wenselijk, maar zelfs noodzakelijk is voor de integrale ontwikkeling van een gemeente en haar bevolking. Ilse Renard
Nieuwe Logo’s, nieuw werkingsgebied Vóór 1 oktober moeten de Logo’s (lokaal gezondheidsoverleg) een erkenningsaanvraag indienen. In een brief aan alle OCMW- en gemeentebesturen roept minister Veerle Heeren op om deze erkenningsaanvragen te ondersteunen en samen te werken met de Logo’s.
B
egin dit jaar keurde de Vlaamse regering het besluit over de Logo’s goed om lokaal het Vlaamse preventieve gezondheidsbeleid uit te voeren: het regelt de erkenning van de Logo’s, de samenstelling, de opdrachten en de subsidiÍring. De goedkeuring van het besluit hield ook een schaalvergroting van de huidige Logo’s in. Het bestaande aantal van 26 Logo’s vermindert naar vijftien. De nieuwe Logo’s moeten vóór 1 oktober een erkenningsaan-
vraag indienen. Volgens het Logo-besluit moet de helft van elke groep preventieorganisaties – dus ook van de lokale besturen – in het werkgebied van het desbetreffende Logo aangeven dat ze de erkenningsaanvraag ondersteunen en dat ze bereid zijn samen te werken. Door te participeren aan het Logo wordt een gemeente of OCMW bijgestaan bij initiatieven van het Vlaamse gezondheidsbeleid in het algemeen en de Vlaamse
Vorming en studiedagen voor het lokale bestuur
D
Sabine Van Cauwenberge ĂŽĂŽwww.vvsg.be, knop sociaal beleid, gezondheidsbeleid
e nieuwe VVSG-wijzer met het najaarsprogramma van nieuwe studiedagen, vormingen en vaardigheidstrainingen is er voor u. De VVSG is uw partner wanneer uw bestuur zich met vorming en opleiding professionaliseert en de dienstverlening naar topkwaliteit voert. Onze specialisten bieden ook graag professionele ondersteuning op maat van uw bestuur. Raadpleeg de VVSG-wijzer op www.vvsg.be.
Halfjaarlijks magazine juni 2009
Vorming en studiedagen voor het lokale bestuur
gezondheidsdoelstellingen in het bijzonder. Bovendien kunnen lokale besturen bij hun Logo terecht voor methodieken en materialen en voor advies voor de opmaak van het luik preventieve gezondheidszorg in het lokaal sociaal beleidsplan. De samenwerking met het Logo is belangrijk voor de uitbouw van een lokaal gezondheidsbeleid.
nr 3
Gezondheid treft de hele mens en wordt beĂŻnvloed door diverse factoren zoals woon- en werkomgeving, opleiding en beroep, inkomen, levensstijl, milieu, mobiliteit en maatschappelijke integratie. Dit cahier uit de reeks Tegenspraak geeft een aanzet tot nadenken over het recht als instrument voor de ontwikkeling van de gezondheidszorg, en over het maken van rechtvaardige keuzes in het gezondheids(zorg)beleid. De auteurs pleiten onder meer voor een wetenschappelijk en sociaal onderbouwde, performante en solidaire gezondheidszorg, die zich niet zonder meer laat leiden door de belangen van zorgverstrekkers, verzorgingsinstellingen, sociale verzekeringen of de farmaceutische en technologische industrie. M. Santens (ed.), Een rechtvaardige gezondheidszorg, uitgeverij Die Keure, Brugge, 55 euro
Online: Meldpunt Wegen
juni 2009 nr 3
Het Agentschap Wegen en Verkeer lanceerde samen met de VVSG het nieuwe Meldpunt Wegen. Via www.meldpuntwegen.be kunnen weggebruikers of omwonenden knelpunten of gevaarlijke situaties op de openbare weg melden. De website maakt gebruik van een databank met meer dan 80.000 wegen. Niet alleen meldingen over de toestand van de weg (zoals gaten, verzakkingen en scheuren) worden opgevolgd. Op de website kan men ook terecht met meldingen over hindernissen, problemen met de signalisatie of met de openbare verlichting en de beplanting.
26/05/09 14:39
www.meldpuntwegen.be
1 juli 2009 LOKAAL 9
PERSPIRAAT
KORT LOKAAL NIEUWS
“ Het liefst van al blijf ik in de
Kamer. Daar wordt aan politiek gedaan. Het Vlaams Parlement is toch maar een veredeld schepencollege. Jean-Marie Dedecker (LDD) – Trends 14/5
”
Vlaanderen knuffelt
“ Wat Vlaanderen nu doet, leidt
in gemeenten en OCMW’s tot regelrechte onbestuurbaarheid. De gemeentebesturen in Vlaanderen functioneren goed. En toch voelen ze zich verplicht om die op een schandalige manier te betuttelen. Leuvens burgemeester Louis Tobback (SP.A) – Het Laatste Nieuws 30/5
”
“ Uiteindelijk moet Vlaanderen bevoegd worden voor de vennootschapsbelasting. De gemeenten kunnen er dan opcentiemen op heffen en al de bestaande pestbelastingen afschaffen. Uittredend Vlaams vice-ministerpresident Dirk Van Mechelen (Open VLD) – Trends 28/5
”
“ De aandacht voor architectuur op
”
“ Succesvolle steden laten mensen zijn wat ze willen zijn. Ze geven hun inwoners een systeem van openbaar vervoer dat werkt, en staan open voor nieuwe ideeën. Dejan Sudjic van de internationale denktank Urban Age Project – De Tijd 9/5
”
“ In Vlaanderen bestaan naast de
provincies ook nog 529 andere tussenstructuren tussen de gemeenten en de Vlaamse overheid. Ongeveer de helft daarvan is bezig met het coördineren van de andere helft. Dat rommeltje moet gesaneerd worden. Guy Tegenbos – De Standaard 13/6
”
“ Volgens ons zal in de praktijk
blijken dat er minder mensen nodig zijn op de centrale diensten op federaal en Vlaams niveau, maar méér op lokaal niveau, waar de ambtenaren dichter bij de burgers staan. Itinera Instituut – Knack 10/6
”
10 LOKAAL 1 juli 2009
Jonge automobilisten veilig on the road In navolging van Mobi+ voor 55-plussers promoot de gemeente Heist-op-den-Berg de rijvaardigheidsopleiding ’On the road’ voor jonge rijbewijsbezitters.
D
e Vlaamse Stichting Verkeerskunde organiseert On the roadcursussen voor jongeren tussen 18 en 24 jaar met een rijbewijs op zak. In een halve dag leren ze beter, veiliger en milieuvriendelijk met de auto rijden. Voor 20 euro krijgen ze theorie, oefenen ze met een leswagen manoeuvres op een oefenterrein, maken ze een noodstop op een droog wegdek en oefenen ze op de openbare weg. Na de opleiding ontvangt elke deelnemer een attest. Hiermee kan hij bij enkele verzekeraars zoals Dexia,
??????????
Vlaams overheidsniveau verslapt. (…) Het best scoren nog de lokale overheden. Gemeentebesturen zijn zich goed bewust van de impact van architectuur op de lokale omgeving. Vlaams Bouwmeester Marcel Smets – De Standaard 27/5
In een halve dag leren jonge rijbewijsbezitters beter, veiliger en milieuvriendelijker rijden.
Ethias en DVV een korting krijgen op zijn autoverzekering. Vorig jaar volgden
duizend jongeren ‘On the road’ bij de VSV. 96 procent was zo enthousiast dat
PIETER BOS column
Cursus in Holland
ÎÎ www.vlaanderenknuffelt.be met foto’s en filmpjes van vorig jaar, info@vlaanderenknuffelt.be of Stephan Van Eesbeek, T 0473-20 03 67
GF
Gratis knuffels of free hugs uitdelen is een internationaal fenomeen. Sinds een aantal jaren trekken mensen die daar zin in hebben de straat op, gewapend met niet meer dan een kartonnen bord. Van Zuid-Afrika tot Canada en van Peru tot Australië worden op die manier gratis knuffels uitgedeeld. Op vrijdag 30 oktober wordt voor de tweede keer in Vlaanderen opgeroepen om massaal knuffels uit te delen. Omdat het deugd doet. Omdat het leuk en gezond is. Zowel voor wie de knuffel krijgt, als voor wie hem geeft.
ze de cursus aan iedereen aanraden. Om zijn jonge inwoners extra te motiveren organiseert Heist-op-den Berg samen met de VSV tien cursussen in eigen gemeente en geeft ze elke deelnemer 10 euro korting op het inschrijvingsgeld. De praktische organisatie is in handen van de jeugddienst. In januari voerde het gemeentebestuur een testcase uit. Het wierf de deelnemers via de jeugdraad. De jongeren wilden hun rijstijl eens kritisch laten beoordelen. De deelnemers waren zeer enthousiast over de aanpak. Op 18 juli heeft de eerste open opleiding plaats in de Kempische rijschool van Heist-op-den-Berg.
We waren nog niet binnen of we waren onze voornamen al kwijt. Harteloos werden we gereduceerd tot onze initialen. Had ik het geweten, ik had het inschrijvingsformulier met meer zorg ingevuld. Nu moest ik het doen met één schamel lettertje ‘P’. ‘P. Bos’ stond er op het naamkaartje dat ik als een buitengaatse pearcing op mijn borstzakje kreeg gespeld. Nog een geluk dat er in Nederland een ‘W. Bos’ rondloopt. Anders had mijn onbetekenendheid van meet af aan vastgestaan. Nu kwam het erop aan zo lang mogelijk suggestief in het midden te laten of ik er familie van was of niet. Aan mijn kontje zou het alvast niet liggen. Er was maar één vrouw in het gezelschap en het toeval wou dat ik er naast kwam te zitten. Het gebeurt niet vaak dat het toeval en ik hetzelfde willen, dus als het zover is moet je ervan profiteren. Onmiddellijk stak ze me een joviale hand toe. ‘Ixwazineyvlk,’ stelde ze zich voor. Tenminste, dat verstond ik. Ik probeerde zo decent mogelijk het kaartje op haar boezem te lezen, maar hij leidde te veel af. Het zou me nog enkele pauzes kosten vooraleer ik haar borsten volledig had uitgespeld. Het was een ‘ir.’, zo bleek, met niet minder dan vier initialen. Voor een ‘ir.’ verkocht ze redelijk verstandige praat, maar het kan zijn dat haar weelderigheid mij tot meer mildheid in mijn oordeel stemde. Hoe gaat dat. Van niet alle sprekers kon hetzelfde worden gezegd. Qua praat, bedoel ik – al viel de weelderigheid ook tegen. De meesten waren harken met een krijtstreeppak van de Hema of de C&A. Allemaal zaten ze in tijdsnood en moesten ze dadelijk weer weg. Behalve de spreker net voor de lunch: die had nog net de tijd om even te blijven. Bij sommige sprekers duurde het een
tijdje voor ik door had dat ze Nederlands spraken. Het was nochtans niet moeilijk. Om ze te verstaan moest je gewoon bepaalde e’s door a’s en j’s door r-en vervangen. En natuurlijk moesten de Engelse woorden die ze gebruikten in het Engels vertaald worden. Veel werk voor niks, want na die bewerking ontdekte ik tot mijn schrik dat sommige sprekers veel spraken, maar weinig vertelden. Merkwaardig dus dat ze geregeld onderbroken werden door een assertieve collega-cursist. Die stelde dan een vraag waarvan ik me afvroeg: is dat een vraag? Voor de sprekers was het echter geen probleem. Heel breedvoerig antwoordden zij niets en dit ogenschijnlijk tot volle tevredenheid van de vraagsteller. Intussen flitsten op de powerpoint de fonetische schrijfwijzen voorbij. De betrekkelijkheid van wat ik mijn kinderen gedurende jaren ingepeperd heb, werd me pijnlijk duidelijk. Normaal is in dit soort omstandigheden de pauze iets om naar uit te kijken. Dat deed ik dan ook. Stom, want ik wist dat ik in Nederland was. Geen koffie dus. Wel botermelk. In Nederland tot voor kort karnemelk genoemd, maar blijkens het subtiel aangebrachte onderschrift tegenwoordig tot ‘buttermilk’ bevorderd. Omdat er geen Engels woord voor ‘karne’ bestaat allicht. Voorts waren er muffins en wakke broodjes. Van die eerste kreeg je buikloop, maar dat wist ik pas na afloop, zeg maar. Net toen ik weer ten tonele verscheen, vroeg een cursist aan de spreker: ‘Gaan we in de toekomst beter plènne of blaaive we maar wat poldere?’ Die timing kon niet beter. Het was precies op tijd om me te doen beseffen: ze hebben dezelfde problemen als wij. Op de een of andere manier stemde mij dat diep tevreden. Ik ben tenslotte ook maar een Belg. I
Inge Ruiters ÎÎjeugddienst.heist@skynet.be, www.ikvolgontheroad.be
1 juli 2009 LOKAAL 11
STEFAN DEWICKERE
ORGANISATIE PERSONEELSBELEID
De hofnar en de kanarie Leeftijdsbewust personeelsbeleid in de praktijk Het Instituut voor de Overheid van de KULeuven voert binnen het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen (SBOV) een onderzoek naar de vergrijzing van het lokale overheidspersoneel. De titel van het eerste rapport wond er geen doekjes om: de lokale besturen vergrijzen. In de tweede fase van het onderzoek bogen de onderzoekers zich over het lokale personeelsbeleid. Zijn besturen klaar om een modern en duurzaam personeelsbeleid te voeren met aandacht voor alle medewerkers? De resultaten van dit onderzoek zijn soms verrassend. Kris Dehamers, Eva Platteau
I
n het najaar van 2008 hield het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen een grootschalige kwantitatieve bevraging bij alle Vlaamse OCMW- en gemeentesecretarissen. De survey Management en Innovatie in Lokale Besturen bevatte onder meer een deel over het personeelsbeleid en de pensioenproblematiek. 57 procent van de besturen namen deel aan het onderzoek. 12 LOKAAL 1 juli 2009
Werklust behouden Uit de demografische analyse blijkt dat de gemiddelde leeftijd van het personeel in de Vlaamse gemeenten en OCMW’s 42,5 jaar is. Een zeer grote groep van medewerkers is tussen 45 en 55 jaar. Uitgaande van de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar betekent dit dat ze nog minstens tien tot vijftien actieve werkjaren voor de boeg hebben. Het is dus belang-
rijk dat ook deze groep gemotiveerd en inzetbaar blijft. De vraag wordt dan hoe een organisatie die ‘werklust’ bij elke medewerker kan stimuleren. Ook Gunter Bombaerts en Hilda Martens stellen zich deze vraag in De hofnar en de kanarie onderweg. Leeftijdsbewust personeelsbeleid als antwoord op vergrijzing en ontgrijzing. Ze brengen een in crisistijd op het eerste zicht paradoxale boodschap: blijf investeren in oudere werknemers. Leeftijdsbewust personeelsbeleid is in essentie vooral duurzaam en inclusief personeelsbeleid dat rekening houdt met alle medewerkers. Leeftijdsbewust personeelsbeleid is een proactief beleid gericht op alle leeftijdscategorieën en bevat dus niet enkel curatieve maatregelen gericht op oudere medewerkers. Daarom lichten de auteurs systematisch alle aspecten van een personeelsbeleid door, met daarbij telkens voorstellen voor verbetering, concrete
Het is een mythe dat de meeste mensen vanaf hun vijftigste willen stoppen met werken. Dat willen ze niet. Misschien dat sommigen het rustiger aan willen doen en mogelijk kiezen voor een parttime invulling of een ander werktempo.
methodieken en praktijkverhalen (zie kaderstuk). De personeelsverantwoordelijke kan hiermee aan de slag. Is uw personeelsbeleid er klaar voor? Beperkt uw personeelsbeleid zich tot louter personeelsbeheer? Of ontwikkelt u eigen personeelsinstrumenten en zet u die in op verschillende terreinen van het personeelsbeleid? Of doet u aan HRmanagement en ziet u uw medewerkers als het belangrijkste kapitaal en de strategische factor binnen uw organisatie? De onderzoekers van het SBOV legden de secretarissen enkele stellingen voor over het personeelsbeleid in hun bestuur. Er werd met andere woorden gepeild naar de perceptie van de secretaris over de mate waarin er een modern personeelsbeleid wordt gevoerd in het bestuur. Hieruit bleek dat in ongeveer één
personeelsbeleid over het algemeen nog niet echt is doorgedrongen in de lokale besturen. Zeventig procent van de secretarissen gaven aan de gemiddelde leeftijd van de medewerkers te kennen. Slechts dertien procent van de besturen werkt ook proactief aan een evenwichtige leeftijdsstructuur. Zo’n leeftijdsstructuur kan een plotse pensioneringsgolf, een generatiekloof of een teveel aan medewerkers in dezelfde levensfase met dezelfde behoeften (in verband met bijvoorbeeld loopbaanonderbreking of deeltijds werk) voorkomen. Slechts negen procent van de secretarissen gaven aan dat ze al actief bezig zijn met het systematisch analyseren van personeelsgegevens per leeftijdscategorie. Dit is nochtans nodig om de nodige managementinformatie te verzamelen. Met andere woorden, om een antwoord te kunnen geven op leeftijdsgerelateerde personeelsvragen: nemen oudere werknemers minder deel aan vorming? Is er een relatie tussen leeftijd en bevordering? Werven we vooral jongeren aan? Zijn oudere werknemers vaker ziek?
In veertig procent van de besturen is naast de secretaris minder dan één of slechts één voltijdse medewerker betrokken bij het ontwikkelen van het personeelsbeleid. derde van de besturen het personeelsbeleid beperkt blijft tot personeels- en loonadministratie. Het merendeel van de besturen zet wel al personeelsbeleidsinstrumenten in, maar in slechts een kwart van de besturen kunnen we spreken van een echt HR-beleid. Opmerkelijk is dat OCMW’s verder blijken te staan op het vlak van modern personeelsbeleid dan gemeenten. Er werd ook aan de secretaris gevraagd hoeveel medewerkers betrokken zijn bij het ontwikkelen van het personeelsbeleid. Opvallend is dat in maar liefst veertig procent van de besturen hiervoor naast de secretaris zelf, minder dan één of slechts één voltijdse medewerker beschikbaar is. Is er een besef van urgentie? De uitdagingen zijn enorm. Toch stellen de onderzoekers vast dat leeftijdsbewust
Een van de belangrijkste onderzoeksconclusies is dat ‘langer aan het werk blijven’ (nog) geen thema is voor lokale besturen. Slechts vijf procent van de besturen gaven aan actief bezig te zijn met het sensibiliseren over langer werken. Een op vijf besturen zou wel de arbeidsomstandigheden voor oudere werknemers aanpassen. In zeven procent van de besturen bestonden ‘landingsbanen’ voor oudere medewerkers. Mentorprojecten zijn wel al tamelijk populair: een op drie besturen gaf aan dat oudere medewerkers mentorrollen kunnen opnemen. Leeftijdsbewust personeelsbeleid vorm geven Vorming van medewerkers staat hoog op de agenda bij lokale besturen. 71 procent stimuleert medewerkers van alle leeftijdscategorieën om deel te nemen
Acties en tips Een goede basisfilosofie en de wil om aan verandering te werken zijn volgens Bombaerts en Martens noodzakelijke voorwaarden om leeftijdsbewust personeelsbeleid te doen slagen. De auteurs gaan ook dieper in op overtuigingstechnieken en argumenten waarom een dergelijk beleid nodig is. Ze helpen je op weg om de leeftijdsopbouw binnen je organisatie in kaart te brengen en bespreken hoe je directe en indirecte vormen van leeftijdsdiscriminatie kunt vermijden. Vervolgens focust het boek op acties betreffende instroom, doorstroom en uitstroom. Bij elk onderdeel worden methodieken aangebracht. We geven hier beknopt enkele tips. Instroom - Leeftijdsdiscriminatie bij werving en selectie is verboden. U kunt uw vacatures en vacatureteksten screenen via www.diversiteit.be. - Zorg voor accurate competentieprofielen die rekening houden met leeftijdsdiversiteit. - Bouw aan een sterk imago bij externe werving, maar vergroot ook de mogelijkheden tot interne werving en inzetbaarheid. - Zorg dat de selecteurs zich bewust zijn van leeftijdsdiversiteit. Doorstroom - Voer loopbaan- en coachgesprekken met uw medewerkers. - Breng in kaart welke competenties nodig zijn en ontwikkelbaar bij uw medewerkers. - Werk een organisatie- en individugericht opleidingsbeleid uit. - Geef medewerkers kansen om zich te specialiseren (ervaringsconcentratie), maar ook om hun ervaring te verbreden. - Voer een gezondheids- en aanwezigheidsbeleid. Uitstroom - Houd de aanwezige kennis in huis vast via mentorschap. - Outplacement is geen wettelijke verplichting voor lokale besturen, maar waarom niet nadenken over alternatieven en loopbaanbegeleiding? In de titel van hun boek gebruiken de auteurs de metafoor van de hofnar en de kanarie. Een personeelsverantwoordelijke moet geen kroonprins zijn maar een hofnar. Zij of hij moet de interne keuken door en door kennen en al lachend de leidinggevenden een spiegel voorhouden. Oudere werknemers binnen de organisatie zijn als een kanarie in de mijn, ze geven aan wanneer de grenzen voor iedereen binnen de organisatie bereikt worden. Het is geen goed idee om de kanarie te verwijderen en gewoon door te werken. Het is ook geen goed idee om de 50-plussers uit de organisatie te verwijderen of ze te laten stikken door niet langer in hen te investeren.
1 juli 2009 LOKAAL 13
ORGANISATIE PERSONEELSBELEID
Literatuur • G. Bombaerts en H. Martens, De hofnar en de kanarie onderweg, 2009, Kluwer • Het volledige rapport (Leeftijdsbewust) personeelsbeleid en pensioenen in lokale besturen van prof. dr. Annie Hondeghem en Eva Platteau is terug te vinden op http://soc.kuleuven.be, knop onderzoek. • De SBOV-publicatie Een leeftijdsbewust personeelsbeleid: stand van zaken binnen het ministerie van de Vlaamse gemeenschap van Kathleen Vanmullem & Annie Hondeghem (2005) beschrijft een model voor leeftijdsbewust personeelsbeleid, de survey bouwt op dit rapport verder. • In de publicatie P&O in lokale besturen (Politeia/Schaubroeck/VVSG) vindt u praktijkgerichte hoofdstukken over onder andere leeftijdsbewust personeelsbeleid en competentiemanagement – www.politeia.be.
aan opleiding. Ondanks deze inspanningen omschreef echter 68 procent van de secretarissen het trainen en opleiden van personeel zodat ze breed inzetbaar zijn als ‘een probleem’. Er is dus nog werk aan de winkel om het vormingsaanbod af te stemmen op de vormingsbehoeften. De survey bevestigt dat competentiemanagement een van de kritische succesfactoren
voor een leeftijdsbewust personeelsbeleid is. Competentiemanagement bevordert het zoeken naar de juiste match tussen medewerker en functie. Uit het onderzoek blijkt dat 36 procent van de besturen actief zouden zijn op het vlak van competentiemanagement. Naast competentiemanagement is het opzetten van een structureel loopbaanbeleid
een belangrijk element van een leeftijdsbewust personeelsbeleid. Loopbaanbeleid gaat hand in hand met mobiliteit. Naast promotie moet er ook aandacht zijn voor horizontale mobiliteit omdat die een positieve invloed heeft op de inzetbaarheid van mensen. Met horizontale mobiliteit bedoelen we het overgaan van een functie naar een andere functie op vergelijkbaar niveau of naar een zelfde functie in een andere dienst of zelfs bij een ander lokaal bestuur. In de praktijk komt horizontale mobiliteit nog veel te weinig voor. Slechts een op vijf secretarissen gaf aan dat zijn of haar bestuur horizontale mobiliteit bevordert. Taakverbreding en -versmalling zijn wel al iets meer ingeburgerd. Kris Dehamers is sectorconsulent lokale besturen. Eva Platteau is wetenschappelijk medewerker bij het Instituut voor de Overheid van de KULeuven. Zij maakt deel uit van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen.
advertentie
Kluwer Opleidingen uw partner voor overheidsopleidingen
Kluwer Opleidingen
Kluwer Opleidingen organiseert elk jaar meer dan 1.500 opleidingen en congressen in 19 bedrijfsdomeinen. Ook voor de sector van de overheid en de non-profit biedt Kluwer Opleidingen een ruim aanbod aan opleidingen. In dit aanbod vindt u opleidingen rond verschillende thema’s, maar steeds ontwikkeld op maat van de overheids- en non-profit sector. Ontdek ons uitgebreide aanbod opleidingen voor de overheidssector rond volgende thema’s: Overheidsopdrachten en Publiek-Private Samenwerking Management Personeelsstatuut, sociaal recht en hrm Financieel beleid, fiscaliteit en boekhouding U zult zich dus in deze opleidingen herkennen in voorbeelden, toepassingen, best practices, … uit uw sector. Wenst u een concreet overzicht van onze opleidingen voor overheden? Surf naar www.klu.be/overheid. Voor meer informatie rond overheidspublicaties: www.kluwer.be.
adv_Lokaal_3.indd 1
14 LOKAAL 1 juli 2009
04-06-2009 17:04:09
Afvalbeleid en de gemeenten
05
De grondvesten
G
emeenten zijn sinds hun oprichting bevoegd voor het beheer van huishoudelijke afvalstoffen op hun grondgebied. De ophaling en inzameling van die afvalstoffen gebeurt sinds het Vlaamse Afvaldecreet van 1981 ook definitief bij gemeentelijk reglement: de lokale besturen bepalen dus, soms in onderlinge samenwerking (en onder toezicht van de Ovam als Vlaamse overheidsinstelling), de wijze van afvalbeheer. Vandaag ligt de nadruk daarbij meer dan ooit op preventie en hergebruik, recyclage, energierecuperatie, en – pas in laatste instantie – op de goede milieukundige verwerking van het overblijvende afval. Eer het zover kwam, legde het lokale afvalbeleid echter een lange weg af. Uit de middeleeuwen waren in Vlaanderen en de rest van Europa wel al afzonderlijke stedelijke reglementen bekend voor de reiniging van straten, het verwijderen van afval en de inrichting van stortplaatsen. Maar het was Napoleon die per keizerlijk decreet (1810) als eerste voor alle municipalités de verplichting vastlegde om het van de straten verwijderde afval samen te brengen op een centrale plaats, ver genoeg van de woonkernen. De Belgische Gemeentewet (1836) voegde aan deze opdracht geen verdere bijzonderheden toe, maar nam uit eerdere Franse decreten van 1789 en 1790 de bepaling over dat gemeenten moeten instaan voor ‘de zindelijkheid op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen’ (cf. art. 135§2 van de Nieuwe Gemeentewet). De gemeentelijke afvalwetgeving bleef nagenoeg onveranderd tot de jaren zestig, toen de stortplaatsen in Vlaanderen door de groeiende bevolkingsdichtheid overlast begonnen te veroorzaken. De oprichting van intercommunale verenigingen voor huisvuilophaling en het beheer van nieuwe, gezamenlijke stortplaatsen (Interleuven in 1965, IMOG in 1966) leidden tot een veel efficiënter lokaal afvalbeheer, en maakten het ook mogelijk in intergemeentelijke verbrandingsovens te investeren (vanaf 1975). Tegelijk groeide het besef dat in het afvalverwerkingsproces veel energie en grondstoffen verloren gingen. De Europese richtlijn betreffende afvalstoffen uit 1975 legde uiteindelijk een algemene beheershiërarchie voor afvalstoffen vast, samen met principes van preventie, recyclage, nuttige toepassing en verwerking. Het Vlaamse Afvaldecreet van 1981, de basis voor het Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming (Vlarea), geeft uitvoering aan deze richtlijn. Voor specifieke afvalstromen en ook voor huishoudelijk afval bevat Vlarea tal van voorschriften, die in principe bindend zijn voor de lokale besturen.
In de jaren negentig werd gestart met selectieve inzameling, viel de klemtoon steeds meer op preventie, en werd ook het eerste stortverbod ingevoerd. Sinds 1996 moeten alle Vlaamse gemeenten met meer dan 10.000 inwoners over een containerpark beschikken. Tot de activiteiten van afvalintercommunales behoren vandaag afvalpreventie, ophaling, openbare reinheid, containerpark- en stortplaatsbeheer en afvalverbranding, maar daarnaast ook het beheer van kringwinkels, rioolkolkenreiniging, compostering, slibverwerking, regionale overslag, mechanisch-biologische voorbehandeling, sortering en vermarkting van diverse afvalstromen. Zo is het afvalbeheer, dat oorspronkelijk een kwestie was van algemene gezondheid en hygiëne, geëvolueerd tot een integrale en gediversifieerde handelwijze, die rekening houdt met de gevolgen van afvalverwijdering en die energie- en grondstoffenbesparing nastreeft. In 2002 stopte de totale huishoudelijke afvalproductie voor het eerst met groeien. Dat het Vlaamse afvalbeleid aan de Europese top staat, is te danken aan de gemeenten en de intercommunales, die voor het huishoudelijke afval de wetgeving in de praktijk omzetten. De ontwikkeling van het afvalwaterbeheer, dat ook tot de gemeentelijke bevoegdheden behoort, volgde een afzonderlijk traject. De systematische aanleg van gemeentelijke riolennetten vanaf het einde van de negentiende eeuw was er aanvankelijk in de eerste plaats op gericht om afval- en hemelwater omwille van de openbare hygiëne zo snel mogelijk kwijt te raken. De verontreiniging die rioolwater in stijgende mate veroorzaakte, maakte verdere wetgeving ter bescherming van het oppervlaktewater en zuivering van afvalwater noodzakelijk. Gemeenten kregen met de wet van 11 maart 1950 de volledige bevoegdheid over waterzuivering, maar die verschoof uiteindelijk na grondige hervormingen (1989) naar het bovengemeentelijke en gewestelijke niveau (met Aquafin en de VMM). Tot voor kort stonden de gemeenten op hun grondgebied in voor aanleg en beheer van de lokale rioleringen (tevens hun eigendom), en voor het verzamelen van het afvalwater aan de huizen. Sinds de invoering van de saneringsplicht voor de drinkwatermaatschappijen (1 januari 2005) kunnen zij daarover met deze laatste, met intercommunales of met derden samenwerkingsovereenkomsten sluiten. Pieter Plas, met dank aan Christof Delatter en Christophe Claeys In De Grondvesten van Lokaal 13 leest u over ‘De Stad’.
De Grondvesten belicht de kernbegrippen uit de werking van de lokale besturen in hun historische evolutie.
Van open riool tot gediversifieerd en duurzaam beheer
1 juli 2009 LOKAAL 15
Iedere wijkinspecteur heeft nu een eigen gsm. In centrumwijken zijn de wijkinspecteurs van 7 uur tot 21 uur bereikbaar, zowel in de week als in het weekend, in duo.
Wijkinspecteur nieuwe stijl: dichter bij de burger Sinds de politiehervorming wil de lokale politie de wijkwerking dichter bij de mensen brengen, maar dat is niet evident. Zo waren er door het negatieve imago van het beroep te weinig kandidaat-wijkinspecteurs in Sint-Niklaas. In vijf stappen probeert de politie er het tij te keren. JACK VAN PEER
O
m de operationaliteit in de wijken te verhogen schakelde de politiezone Sint-Niklaas eerder al Maatschappelijke Overlastteams in en voerde ze een soepele arbeidstijdenregeling door. Maar er daagden nog geen kandidaten op. Daarom ging de Zonale Veiligheidsraad naar de werkelijke oorzaken op zoek. Vooral de onaantrekkelijke taakinhoud bleek voor jongeren het grote obstakel. Omdat de korpsleiding de wijkinspecteurs te weinig aanstuurde, legden ze te weinig engagement aan de dag en was er nauwelijks feedback. Hierdoor ontstond een probleem op het vlak van capaciteit en beschikbaarheid en kwam de dienstverlening in het gedrang. In overleg met de wijkwerkers werd een diagnose gesteld. De beeldvorming en de haalbaarheid werden getoetst. Tijdens het voortdurende overleg kwamen steeds meer weerstanden aan het licht, maar werd ook een nieuwe strategie uitgetekend die ruim 135.000 16 LOKAAL 1 juli 2009
euro uit de eigen dotatie zou kunnen kosten. Na anderhalf jaar kreeg de politie het licht op groen van de gemeenteraad. Sinds 1 mei 2009 is de wijkwerking nieuwe stijl een feit. Introductie in vijf stappen De wijkwerking nieuwe stijl is in vijf stappen geïntroduceerd. In een eerste stap stond een grotere aanspreekbaarheid en bereikbaarheid van de wijkinspecteurs op het voorplan. Iedere wijkinspecteur heeft nu een eigen gsm. In centrumwijken zijn de wijkinspecteurs van 7 uur tot 21 uur bereikbaar, zowel in de week als in het weekend, in duo. Is een van hen afwezig, dan wordt automatisch naar de collega doorgeschakeld. Oproepers passeren nooit meer via de centrale meldkamer, maar krijgen in het slechtste geval na twaalf uur een persoonlijke reactie van hun wijkinspecteur.
In de tweede stap werden de dertien wijken van Sint-Niklaas herleid tot negen. Elk van de zes centrumwijken wordt door twee wijkinspecteurs beheerd. De derde stap is gericht op de vrijmaking van capaciteit. Overal in het land wordt bijna 85 procent van de arbeidstijd aan administratieve taken zoals parketopdrachten besteed. Daarom creëerde de politie een administratieve cel om al deze taken uit te voeren. Zij verzorgt de administratieve voorbereiding en werkt de dossiers van de wijkinspecteurs af. In deze cel kunnen vakmensen ingezet worden zoals inspecteurs, agenten, Calog-personeel of zelfs burgers. Hierdoor biedt ze ook een sociaal vangnet voor agenten die om medische redenen de straat niet meer op kunnen. Een vierde stap is de inrichting van een Lokaal Informatiekruispunt (LIK). Elke wijkinspecteur bouwt immers een eigen informatienetwerk uit. Door zijn aanwezigheid op het terrein kan hij veel nuttige en bruikbare informatie verzamelen, ook voor zijn collega’s. Die informatie moet uiteraard verwerkt en geëxploiteerd worden. Het Arrondissementeel Informatiekruispunt schiet precies in dit segment tekort, dus wil de politie dit in Sint-Niklaas op lokaal niveau organiseren, met het LIK, zodat de wijkinspecteur meer tijd krijgt voor zijn zachte informatiegaring. De wijkinspecteur kan rechtstreeks communiceren met het LIK. Dat stuurt op zijn
LAYLA AERTS
??????
ORGANISATIE PERSONEELSBELEID
PRAKTIJK
Wijkinspecteur zijn is cool In de eerste plaats krijgt de wijkinspecteur meer tijd voor wijkwerking en netwerking, wat in principe tot meer arbeidsvreugde en beroepsvoldoening leidt. Bovendien hangt het loon af van de specifieke taken, zodat het aantrekkelijker is geworden. Dit geeft betere garanties voor een vlotte rekrutering en maakt een betere doorstroming van interventie naar de wijk mogelijk. Bovendien maakt deze ingreep ook recherchecapaciteit vrij. Wel moeten de wijkinspecteurs die vroeger geïsoleerd optraden, zich nu permanent op elkaar afstemmen. Ze moeten leren omgaan met een grotere bereikbaarheid en aanspreekbaarheid. En ook al stuurt het LIK de wijkinspecteurs aan, toch nemen ze zelf veel initiatieven. Een ander heikel punt is dat zowel de bevolking als de overheid resultaten op korte termijn verwacht, terwijl het resultaat van deze herstructurering pas op middellange termijn zichtbaar wordt. Ook al lijkt de ingreep voor de burger niet spectaculair, het resultaat is dat de klant erbij wint: zijn wijkinspecteur is door de voltijdse dienstverlening rechtstreeks bereikbaar en beter aanspreekbaar. Bovendien blijven de Maatschappelijke Overlastteams in die wijken actief. Op het vlak van beheer en management is dit een ‘wit konijn uit de hoge hoed’, vooral omdat een oplossing is gevonden binnen het bestaande arsenaal van statutaire regelgevingen. Daarvan ziet SintNiklaas al de eerste resultaten omdat binnen een jaar alle vacatures ingevuld waren. Het is nu geduldig afwachten in welke mate de burger dit weet te appreciëren. Jack van Peer is hoofdcommissaris van politie en korpschef van Sint-Niklaas
GENT – Met ‘Gent over Morgen’ bedacht het stadsbestuur een grootschalig inspraakinitiatief om zijn burgers te betrekken bij de realisatie van zijn stadsmissie ‘Gent 2020’. Via statements en prikkelende vragen nodigde het bestuur alle Gentenaren uit om na te denken over fundamentele keuzes en concrete voorstellen voor de toekomst van hun stad.
2020 - Laatste Gentse arme wint Lotto In 2007 formuleerde het college van burgemeester en schepenen samen met het managementteam van de dertien stedelijke departementen de stadsmissie Gent 2020. Ze vertaalden de missie in vijf hoofdstrategische doelstellingen of wegen die de stad wil bewandelen. De strategische en beleidsmatige keuzes beogen kennis, innovatie en creativiteit, sociale, economische en ecologische duurzaamheid, en communicatie en inspraak. Maar het stadsbestuur kan en wil de vijf wegen naar de missie niet in zijn eentje bewandelen. Een absolute voorwaarde is dat de hele Gentse samenleving meedenkt, meewerkt en zijn schouders onder dat gemeenschappelijke doel voor Gent zet. In het project Gent over Morgen bedacht de stad een aantal vragen en statements die Gentenaren aanzetten om te vertellen wat ze denken. Is de Veldstraat in 2020 nog een winkelstraat? Geen nachtvluchten vanaf vliegveld Bourgoyen in 2020! Zwijnaarde onafhankelijk in 2020? In 2020 wint laatste arme van Gent de Lotto. Gentse Waterzooi eindelijk erkend als Unesco werelderfgoed in 2020. In 2020 alleen nog pleziervaart in de Gentse haven? In 2020 wordt de Gentse feestenzone bij referendum teruggebracht tot Sint-Jacobs. In 2020 veegt elke Gentenaar één dag per maand voor de deur van de buren. Gedurende drie maanden verzamelde de stad reacties via internet, brieven, faxen en gesprekken. Op YouTube en Facebook konden Gentenaren met een foto of een filmpje hun ideeën met iedereen delen. In cafés, cultuurcentra en bibliotheken lagen postkaarten bedrukt met het campagnebeeld en een van de tien statements. Op de achterzijde schreef de lezer zijn idee of suggestie en verzond die naar de stad. Om zichtbaar te maken hoe Gent in het verleden veranderd is en hoe het in de toekomst kan en zal blijven veranderen, organiseerde de stad drie stadswandelingen. De tien statements prikkelden de mensen om na te denken over iets zo abstracts als een stadsmissie op lange termijn.
De Gentenaar kon zijn mening kwijt op postkaarten.
Er kwamen vele reacties, van concrete voorstellen en kleine aanpassingen tot heel visionaire ideeën en zelfs volledige stappenplannen. Opvallend was de constructieve en zeer geïnspireerde toon van de reacties. In maart vond in de Gentse Vooruit een creatief toonmoment van de suggesties en ideeën van de Gentenaren plaats, gevolgd door een debat en een stadsfuif om deze eerste fase feestelijk af te sluiten. Nochtans zijn met dit inspraakinitiatief zeker niet alle Gentenaren bereikt. In het vervolgtraject van Gent over Morgen spitst de stad zich toe op de betrokkenheid van specifieke doelgroepen. Via verschillende en parallelle sporen zullen mensen gericht worden aangesproken. In samenwerking met de Gebiedsgerichte Werking wordt de kaart van de 25 Gentse wijken getrokken. De diensten die werken voor specifieke doelgroepen zullen Gent over Morgen gebruiken als kapstok voor hun inspraaktrajecten. Het stadbestuur engageert zich om de relevante en haalbare ideeën die uit Gent over Morgen voortvloeien te integreren in zijn strategisch plan, maar rekent ook op het initiatief van alle andere spelers in de Gentse samenleving. Via de stadskrant en andere media zal de stad de bevolking informeren over de ontwikkelingen en de verschillende acties die bijdragen aan de realisatie van Gent 2020. Op die manier wil ze van de bundeling van alle creatieve krachten uit de stadsmissie een reëel, zichtbaar en voortdurend proces maken. Inge Ruiters
ii Mien De Graeve, projectleider Gent over Morgen, T 09-266 56 31, mien.degraeve@gent.be, gentovermorgen@gent.be, www.gent.be/gentovermorgen 1 juli 2009 LOKAAL 17
Lieven Dirickx
beurt de wijkinspecteurs aan. De vijfde stap was de communicatiecampagne. Die was ook erg belangrijk. Iedere wijk kreeg een eigen wijkbrochure waarin haar wijkinspecteurs voorgesteld worden. Via de stadskroniek en op een vernieuwde website maakt de bevolking kennis met de nieuwe aanpak. De stadstelevisie speelt een belangrijke rol in de bekendmaking. Op allerhande stedelijke niveaus worden informatiesessies georganiseerd en op seminaries en gespreksgroepen wordt de nieuwe aanpak verkondigd. Bovendien beschikken de wijkinspecteurs over visitekaartjes, gadgets en post-its.
GF
WERKVELD Sociale economie
Beschutte werkplaatsen creëren veel maatschappelijke return Sinds enkele jaren kunnen gemeenten opdrachten voorbehouden voor sociale economie. Deze clausule wordt nog weinig gebruikt. ‘Gemeenten twijfelen aan de geboden kwaliteit en de mensen die de opdrachten uitschrijven, zijn te weinig op de hoogte van deze sociale clausule,’ zegt Peter Stappaerts, afdelingshoofd ondernemingen bij het Antwerpse stadsbedrijf Werk en Economie. Peter Valkeneers
B
ij de beschutte werkplaatsen in Vlaanderen werken 19.000 mensen, van wie 16.000 personen met een arbeidshandicap. Om die allemaal voortdurend aan de slag te houden, is er veel werk nodig. Tot nog toe werkten beschutte werkplaatsen vooral als onderaannemer van gewone bedrijven. Maar soortgelijk werk kunnen ze ook doen voor steden en gemeenten. Peter Stappaerts was tot een half jaar geleden verantwoordelijk voor de sociale economie in Antwerpen. Hij richtte er het agentschap sociale economie op dat eind 2008 omgedoopt werd tot Werkha18 LOKAAL 1 juli 2009
ven Antwerpen. ‘Werkhaven Antwerpen wil werkgelegenheidskansen creëren voor personen uit kansengroepen door dienstverlening aan de stad. Hierbij denk ik aan zwerfvuil verwijderen, manueel onkruid wieden, eigenlijk alles wat met handenarbeid te maken heeft,’ zegt Stappaerts. Werkhaven is een interne stads-vzw die erkend is voor 77 voltijds equivalente werknemers binnen de lokale diensteneconomie. ‘Het grote voordeel van Werkhaven is dat zij zelf op zoek gaat naar opdrachten binnen de stad Antwerpen. Op deze manier probeert ze het werkvolume voor de sociale economie te vergroten.
Als Werkhaven niet genoeg capaciteit of expertise heeft om een opdracht zelf uit te voeren, probeert ze andere sociale-economieorganisaties bij de uitvoering te betrekken.’ De beschutte werkplaatsen krijgen een aantal kleinere opdrachten van de stad Antwerpen: ‘Zo maken ze tenten voor de evenementencel. Maar ik ben ervan overtuigd dat er veel meer mogelijk is en we gaan daar in de toekomst ook werk van maken.’ In het bestuursakkoord is immers duidelijk opgenomen dat de sociale economie een actieve doelstelling is van de stad. Antwerpen wil meer mensen en middelen toewijzen aan de ontwikkeling van de sociale economie. Het is de perceptie Voordat Peter Stappaerts aan de slag ging bij de stad Antwerpen, was hij drie jaar co-directeur van de beschutte werkplaats in Puurs. Hij kent beide sectoren dus van binnenuit, maar herinnert zich nog dat hij vóór die tijd ook vooroordelen had:
Als je als lokaal bestuur geen personen met een arbeidshandicap in dienst kunt nemen, kun je samenwerken met een beschutte werkplaats.
‘Ik dacht zoals zoveel mensen dat beschutte tewerkstelling een beetje bezigheidstherapie was voor personen met een handicap. Maar ik verbaasde me over de professionaliteit van de sector. Beschutte
moeilijk is het eigenlijk niet. Uiteraard kost het wel enige extra moeite om deze clausule in te schrijven, maar het is juridisch waterdicht. Je moet het natuurlijk ook verkocht krijgen aan het college. Maar de beslissing om overheidsopdrachten aan sociale economie voor te behouden kan ook vanuit het college zelf komen wanneer het bestuur mogelijkheden voor
Beschutte werkplaatsen zijn over het algemeen middelgrote ondernemingen die goed uitgerust zijn en die bedrijfseconomisch goed beheerd worden. werkplaatsen zijn over het algemeen middelgrote ondernemingen die goed uitgerust zijn en die bedrijfseconomisch goed beheerd worden.’ Hij stelt vast dat de negatieve perceptie over de sociale economie nog niet verdwenen is en dat met name gemeenten twijfelen over de geboden kwaliteit. ‘Bij de reguliere bedrijven ligt dit anders, zij hebben eerder een positieve perceptie, zeker over de beschutte werkplaatsen. Volgens mij zijn sommige sociale-economieorganisaties beter en efficiënter georganiseerd dan een aantal overheidsdiensten. Maar de koudwatervrees bestaat. De beste manier om die te overwinnen is om eerst samen te werken in een kleinschalig project. Binnen dit project kan de sociale-economieorganisatie bewijzen dat ze goede kwaliteit kan leveren, dat ze op tijd kan leveren en dat ze op een continue basis kan leveren.’ Daarnaast bestaat in gemeenten ook de onzekerheid over het opnemen van de sociale clausule zelf. ‘De mensen die de opdrachten uitschrijven zijn hier niet of onvoldoende van op de hoogte. Maar zo
mensen uit de kansengroepen wil creëren. In die zin kan een gemeente opdrachten die door kansengroepen uitgevoerd kunnen worden, consequent voorbehouden voor de sociale economie.’
hun afstand tot de arbeidsmarkt weggewerkt. Dat ligt moeilijker bij de doelgroep van de beschutte werkplaatsen.’ Idealiter komt ook deze doelgroep ooit terecht in het normale bedrijfsleven, maar in de praktijk ligt dit moeilijk: ‘Ze hebben de juiste omkadering van de beschutte werkplaats nodig. Als je als lokaal bestuur deze personen niet in dienst kunt nemen, werk dan samen met een beschutte werkplaats zodanig dat ze niet helemaal uit de boot vallen. De beschutte werkplaats is de tweede beste oplossing, maar daarom geen minderwaardige.’ Een andere vorm van integratie van personen met een arbeidshandicap binnen het reguliere bedrijfsleven is ‘enclavewerking’: personen met een handicap voeren onder begeleiding van een monitor opdrachten uit op de werkvloer van een klant. Volgens Peter Stappaerts is de maatschappelijke return ook hoog bij samenwerking met een beschutte werkplaats: ‘Werk is immers de beste maatschappelijke integratie voor personen met een handicap.
Werk is de beste maatschappelijke integratie voor personen met een handicap. Het geeft hun een volwaardig inkomen, eigenwaarde en de mogelijkheid tot zelfontplooiing. De meerwaarde van samenwerking In de werkloosheidscijfers stijgt het percentage van personen met een arbeidshandicap. ‘Voor het gewone bedrijfsleven en de overheid is het niet evident mensen met een arbeidshandicap in dienst te nemen,’ weet Peter Stappaerts. ‘Bij personen van allochtone afkomst of langdurig werklozen ligt dit anders, zij kunnen met de juiste begeleiding op termijn werk binnen het reguliere circuit aan, want dan is
Dit geeft hun niet alleen een volwaardig inkomen maar ook eigenwaarde en de mogelijkheid tot zelfontplooiing. Daarnaast ervaren de werknemers de beschutte werkplaats als een belangrijk sociaal netwerk waar ze ook voor andere problemen een goede begeleiding krijgen.’ Pieter Valkeneers is stafmedewerker van VLAB vzw, de Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen
Elke gemeente ontving de VLAB-brochure Ontdek de onbeperkte mogelijkheden van de beschutte werkplaatsen waarin de beschutte werkplaatsen hun mogelijkheden voorstellen en uitnodigen tot samenwerking.
1 juli 2009 LOKAAL 19
STEFAN DEWICKERE
ORGANISATIE GEMEENTELIJKE VERZELFSTANDIGING
Verzelfstandiging na het Hersteldecreet Het Gemeentedecreet is door het Hersteldecreet serieus onder handen genomen. Ook voor de autonome gemeentebedrijven (AGB’s) en de extern verzelfstandigde agentschappen in privaatrechtelijke vorm (PEVA’s) verandert er op 1 juli een en ander. Wim Rasschaert en Sofie Verlinden
Samenstelling raad van bestuur Het Gemeentedecreet regelde reeds de gewaarborgde vertegenwoordiging van alle gemeenteraadsfracties in de raad van bestuur van een AGB (alle fracties minstens één lid). Als de meerderheidspartijen hierdoor niet minstens de helft van de bestuurders kregen, konden de mandaten bij evenredigheid worden verdeeld. Het Hersteldecreet breidt deze gewaarborgde vertegenwoordiging uit, maar maakt het er niet eenvoudiger op. Concreet: elke fractie krijgt nog steeds minstens één bestuursmandaat. De overige mandaten worden evenredig verdeeld over de fracties die deel uitmaken van het college en over de fracties die er geen deel van uitmaken. Vervolgens wordt nog een afzonderlijke evenredige verdeling gemaakt onder enerzijds de meerderheidsfracties en anderzijds de minderheidsfracties. Als hierdoor de meerderheidsfracties niet minstens de helft van de raad van bestuur uitmaken, is nu een uitzonderingsregel opgenomen: de gewaarborgde vertegenwoordiging valt weg en er wordt meteen overgegaan tot een evenredige verdeling (eerst meerderheid/minderheid, dan meerderheid apart en ten slotte minderheid apart). Hierdoor kan de samenstelling van de raad van bestuur dus veranderen. Ook de regels voor man-vrouwverhouding veranderen, al blijft het zo dat ten hoogste twee derde van de leden van de raad van bestuur van hetzelfde geslacht mogen zijn. Als de aangeduide leden van de fracties niet automatisch aan deze bepaling voldoen, moeten zowel de fracties die deel uitmaken van het college (de meerderheid) hieraan voldoen, als de fracties van de minderheid. Als het dan 20 LOKAAL 1 juli 2009
nog niet lukt, duiden de grootste fracties in afnemende volgorde telkens één lid van het andere geslacht aan, tot het vereiste minimale derde bereikt is. Het Hersteldecreet past deze voordrachtsregeling ook toe op de PEVA’s. Ook de raad van bestuur van een gemeentelijke
non-profitsector veel problemen. De ervaring en kennis van mensen die actief zijn in hetzelfde beleidsdomein als het EVA, is bovendien een groot pluspunt voor het bestuur. In de niet-commerciële sector is er bovendien minder risico op belangenvermenging, waardoor het volgens de decreetgever passend was om de onverenigbaarheid te beperken tot personen die op commerciële wijze (of met een winstoogmerk) actief zijn in de genoemde beleidsdomeinen. Toch zal het in bepaalde sectoren (zoals de vastgoedsector) of in kleinere gemeenten nog altijd een hele opgave blijven om genoeg bekwame
Doordat het decreet ieder risico op belangenvermenging wil uitsluiten, zal het in bepaalde sectoren of in kleinere gemeenten lastig blijven genoeg bekwame bestuursleden te vinden. vzw zal dus zo moeten worden samengesteld. Deze wijzigingen zijn uitzonderlijk al ingegaan op 9 mei 2009 (uiteraard enkel voor de nieuwe EVA’s, zie hieronder bij ‘overgangstermijn’). Onverenigbaarheden Het Hersteldecreet wijzigt ook artikel 229, 4° van het Gemeentedecreet (toepasselijk op zowel AGB’s als PEVA’s). Dat artikel legde een verbod op aan leden van een bestuurs- of controleorgaan van een rechtspersoon of de werknemers van een rechtspersoon waarin het EVA niet deelneemt en die activiteiten uitoefenen in dezelfde beleidsdomeinen als het agentschap, om vertegenwoordiger of bestuurder te worden in een AGB of PEVA. Bedoeling was te vermijden dat personeelsleden of bestuurders van commerciële ondernemingen zouden zetelen in de raad van bestuur van een EVA, wat tot belangenvermenging zou kunnen leiden. Maar deze bepaling veroorzaakte in de
mensen te vinden, zeker omdat de bepaling slaat op alle werknemers van de bewuste ondernemingen. Belangenvermenging Artikel 236, §4 van het Gemeentedecreet bevat bepalingen die belangenvermenging moeten uitsluiten (enkel voor AGB’s!). Deze bepalingen worden, naar analogie met art. 27 (voor raadsleden), aangevuld. De bepaling dat een bestuurder van een AGB geen overeenkomst mag sluiten met een AGB krijgt als uitzondering dat dit wel kan als het om een schenking gaat. Daarnaast kan de bestuurder nu ook expliciet niet meer meedingen bij een opdracht voor aanneming van werken, leveringen of diensten met het AGB of de gemeente, behalve als hij enkel een beroep doet op door het AGB of de gemeente aangeboden dienstverlening (bv. kinderopvang, warme maaltijden). Deze bepaling is echter slordig geformuleerd en kan dus tot verkeerde interpretaties leiden.
Financiële bepalingen AGB’s In overeenstemming met artikel 243 van het Gemeentedecreet volgen de boekhouding en de jaarrekening van een AGB de regels voor de boekhouding en de jaarrekening van de gemeente (artikel 164, 172 en 179 GD). Het Hersteldecreet bevat echter een uitzonderingsregeling voor de AGB’s die als een ‘onderneming’ beschouwd kunnen worden in de zin van artikel 1 van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen. Uit artikel 10, §2 van deze wet vloeit voort dat dergelijke AGB’s onderworpen zijn aan de bepalingen van het Wetboek van Vennootschappen en het uitvoeringsbesluit van 30 januari 2001. In de wet van 1975 wordt een openbare instelling gekwalificeerd als een onderneming, als ze een statutaire opdracht van commerciële, financiële of industriële aard vervult. Deze opdracht moet wel verzoenbaar zijn met het maatschappelijke doel van het AGB, dat moet neerkomen op de verwezenlijking van taken van gemeentelijk belang. Volgens de memorie van toelichting bij het Hersteldecreet ‘heeft het geen zin om aan deze AGB’s, naast de boekhouding van de ondernemingen, ook nog eens de boekhouding volgens de gemeentelijke comptabiliteitsregels op te leggen’. AGB’s die als ondernemingen worden beschouwd, zijn dus voor de jaarrekening onderworpen aan het Wetboek van Vennootschappen. Daarnaast kan de Vlaamse regering aan AGB’s die nog onder een ander stelsel zouden willen vallen, ook bijkomende verplichtingen opleggen, in het bijzonder inzake rapportering over meer gemeentelijke aspecten van het gevoerde beleid. Artikel 243 van het Gemeentedecreet wijzigt daarnaast nog de datum van voorlegging van de jaarrekening aan de gemeenteraad. Dit moet niet langer op 30 maart, maar wel op 31 mei gebeuren. Tot slot wordt ook de bepaling over de financiële controle op een AGB gewijzigd. In principe zou deze door de externe-auditcommissie van de gemeente moeten gebeuren. Ook hier komt er echter een uitzonderingsregeling voor de (grote) AGB’s die op basis van de wet van 17 juli 1975 als een ‘onderneming’ beschouwd kunnen worden. In dat geval zal de controle van de jaarrekening enkel gebeuren door één of meer commissarissen, behalve voor de ‘kleine ondernemingen’. De regels voor de externe-auditcommissie (en
dus ook deze wijzigingen) zijn echter nog niet in werking getreden. Ze zijn nog niet van toepassing voor gemeenten en bijgevolg ook niet voor AGB’s. De regelgeving van de Nieuwe Gemeentewet voor de financiële controle (art. 263quater) werd dus ook nog niet opgeheven. Tot aan de inwerkingtreding van de bepalingen van
ze kunnen de boekhouding voeren die voor hen van toepassing was op 31 december 2006 tot en met 31 december 2012 en die termijn kan door de Vlaamse Regering worden verlengd. Deze gemeentebedrijven hoeven dus niet tweemaal kort na elkaar hun boekhouding en rapportering om te vormen. De bestaande gemeente-
Bestaande verzelfstandigde structuren moeten uiterlijk op 1 januari 2013 aan de regels van het Gemeentedecreet voldoen. het Gemeentedecreet over de financiële controle, wordt de controle op (alle) AGB’s nog uitgevoerd door een college van drie commissarissen. Inwerkingtreding wijzigingen De wijzigingen van het Hersteldecreet treden op verschillende momenten in werking. Samen met de onduidelijkheid die heerst over de overgangstermijn voor bestaande gemeentelijke vzw’s en AGB’s, leidt dit tot een vrij ingewikkelde puzzel. Voor nieuwe EVA’s gelden de bepalingen van het Gemeentedecreet en het Hersteldecreet zoals ze in werking zijn getreden op 9 mei (samenstelling raad van bestuur) of 1 juli 2009. Bestaande AGB’s, nog opgericht conform de Nieuwe Gemeentewet, gemeentebedrijven, gemeentelijke vzw’s e.d. moeten zich volgens artikel 310 van het Gemeentedecreet bij gemeenteraadsbeslissing aanpassen aan de nieuwe regelgeving binnen een periode van drie jaar vanaf de inwerkingtreding van titel VII, hoofdstuk II van het Gemeentedecreet. Dit artikel veroorzaakte al onduidelijkheid: wanneer begon die drie jaar immers te lopen? Volgens het Hersteldecreet moet dit nu gebeuren vóór 1 januari 2013. Deze datum is o.i. ongelukkig gekozen, want hij valt samen met een hernieuwing van de bestuursorganen. Bovendien geldt in 2012, het jaar van de gemeenteraadsverkiezingen, een sperperiode voor de oprichting van of deelname in een EVA. Dat zou betekenen dat de structuren dus niet omgevormd moeten zijn op 1 januari 2013, maar al op 31 december 2011! Erg duidelijk is dit allemaal niet. Tot slot bevat het Hersteldecreet een nieuwe regel voor AGB’s die zich omvormen:
bedrijven die hun werking en hun statuten in overeenstemming brengen met de bepalingen van het Gemeentedecreet, zijn in principe vanaf dan onderworpen aan de bepalingen van titel IV van het Gemeentedecreet betreffende ‘planning en financieel beheer’. Dit heeft tot gevolg dat, als zij dit nog doen vóór de uitvoeringsbesluiten inzake planning en financieel beheer in werking zijn getreden, zij vanaf dan onderworpen zouden zijn aan de nieuwe gemeentelijke boekhouding. De AGB’s die zich aanpassen aan de bepalingen van het Gemeentedecreet, worden nu dus vrijgesteld van een onmiddellijke wijziging van hun boekhouding aan de nieuwe (en binnenkort oude) regels. Voor AGB’s die werden opgericht na de inwerkingtreding van het Gemeentedecreet, dus na 1 januari 2007, bevat het Hersteldecreet geen overgangsregeling. Deze bepalingen zijn dan ook meteen van toepassing op de datum van inwerkingtreding (zie hiervoor). Alle EVA’s die sinds de inwerkingtreding van het Gemeentedecreet werden opgericht, moeten dan ook met onmiddellijke ingang de samenstelling van hun raad van bestuur nakijken en eventueel wijzigen om rechtsgeldige beslissingen te kunnen blijven nemen. De decreetgever houdt u alleszins scherp. Wim Rasschaert en Sofie Verlinden zijn advocaten bij Laga (editor tekst: David Vanholsbeeck, VVSG-stafmedewerker gemeentelijke verzelfstandiging) • De wijzigingen in verband met interne verzelfstandiging (IVA’s, budgethouderschap) zijn niet zo ingrijpend. U vindt ze deels terug in Lokaal van 16 mei 2009. 1 juli 2009 LOKAAL 21
DE SCHATKAMER VAN ROGER BOONE
‘Burgemeester zijn is een verrijking.’ De best bereikbare burgemeester van Vlaanderen geeft in het najaar zijn sjerp door. Roger Boone was twaalf jaar burgemeester van het Oost-Vlaamse Nevele, de groene long in de driehoek Gent-Deinze-Aalter. Uit een Diepenbeeks onderzoek bij de 308 Vlaamse gemeenten kwam Roger Boone van Nevele naar voren als de best bereikbare burgemeester. Tijdens het gesprek voor Lokaal doet de burgemeester zijn titel alle eer aan. Omdat de kelder van het gemeentehuis door hevige regenval ondergelopen is, zijn verschillende gemeentelijke diensten tijdelijk telefonisch niet bereikbaar. En dus bellen de inwoners met hun vragen maar rechtstreeks naar de burgemeester, want zijn telefoon werkt wel nog. ‘Ik ben elke dag van 9 tot 12.30 uur op het gemeentehuis. Iedereen kan me bellen of langskomen, aangekondigd of niet. Mijn deur is nooit gesloten. Ik ben nog een burgemeester van het oude type, volks en makkelijk aanspreekbaar. Natuurlijk laat Nevele met zijn 11.600 inwoners dat persoonlijke contact nog toe. Ik ken de meeste inwoners bij hun voornaam, ik spreek nooit iemand aan met “mijnheer” of “mevrouw”. Zelf ben ik ook niet “mijnheer de burgemeester”.’ ‘Ik ben landbouwer, ik heb een gesloten mestvarkensbedrijf. Elke morgen sta ik om zes uur op. Wanneer ik naar het gemeentehuis kom, heb ik er
‘
al enkele uren werk op zitten. Natuurlijk kan ik me niet meer zo intensief als vroeger met mijn bedrijf bezighouden, aan het burgemeesterschap heb ik een voltijdse taak. Ook in de namiddag en ’s avonds vraagt die veel tijd. De lokale politiek is de voorbije jaren enorm geëvolueerd. Het amateurisme verdwijnt. Twintig, dertig jaar geleden waren gemeenteraadsleden nauwelijks op de hoogte van de agenda van de raad. Ze namen pas ter zitting kennis van een dossier. Nu staat het kopieerapparaat op het gemeentehuis de week voor de raad niet meer stil. Het is een aan- en aflopen van raadsleden. Ook het burgemeesterschap is in dezelfde zin veranderd.’ ‘Ik was heel actief in het verenigingsleven in Nevele toen ik in 1982 voor het eerst op de lijst stond als kandidaat voor de landbouwers. Ik zetelde zes jaar als gemeenteraadslid. In 1988 werd ik schepen, negen jaar later burgemeester. Ik heb nooit voor die functie moeten strijden. Voordat ik het goed besefte, zat ik op die stoel. Ik ben vooral trots op de modernisering van de gemeente de afgelopen twaalf jaar. We hebben onze dorpskernen heringericht, we hebben een nieuwe brandweerkazerne, we investeerden in een uitbreiding van het gemeentelijke onderwijs. Als kleine, landelijke gemeente zijn we verplicht die inspanningen te spreiden in de tijd, we kunnen geen drie miljoen euro op tafel leggen. Onze inkomsten zijn beperkt en dat zal zo blijven want we kunnen geen nieuwe industrie of kmo’s meer aantrekken.’
Tegenwoordig gaan mensen veel makkelijker naar de burgemeester dan naar de pastoor. 22 LOKAAL 1 juli 2009
’
LOKALE RAAD ?
Wat is er nieuw in het gemeentedecreet VOOR de politieke organisatie? (2)
!
Het Gemeentedecreet ziet er op 1 juli 2009 weer wat anders uit. De wijzigingen, verbeteringen, technische verfijningen en nieuwigheden zijn talrijk. Hieronder vindt u er enkele van.
STEFAN DEWICKERE
Notulen van de gemeenteraad De secretaris maakt de notulen
‘Daar staat tegenover dat de eisen waaraan we moeten voldoen, steeds meer middelen vragen. We moeten bijvoorbeeld nog een pak rioleringen aanleggen. Op een oppervlakte van 5200 hectare hebben we 200 kilometer wegen die we moeten onderhouden. Net als andere landelijke gemeenten proberen we andere inkomstenbronnen aan te boren, zoals het plattelandstoerisme. Maar dan bots je op het gegeven dat je aan een fietsroute geen horecazaak kunt beginnen omdat die zonevreemd is. Het is niet makkelijk. Vlaanderen moet de plattelandsgemeenten dringend meer steunen zodat ze hun huidige rol kunnen blijven vervullen.’ ‘We hebben de voorbije jaren geïnvesteerd in goed personeel, dat is belangrijk. Maar een goede, gedreven ambtenaar wil natuurlijk ook zijn winkel uitbreiden. Het college kan daar niet altijd in meegaan. Ik heb er altijd over gewaakt dat het beleid in handen bleef van de gemeenteraad en het college. Je moet, gemotiveerd natuurlijk, ook “neen” durven zeggen tegen medewerkers of adviesraden. Zij kijken soms enkel naar hun terrein, de politici moeten het geheel bewaken en rekening houden met alle gemeentelijke beleidsdomeinen.’ ‘In september zet ik een stap opzij, op voorwaarde dat er dan al een nieuwe Vlaamse regering met een nieuwe minister van Binnenlandse Aangelegenheden is om mijn opvolger te benoemen. Daarna blijf ik zeker nog tot eind dit jaar in de gemeenteraad. Ik ben van het burgemeesterschap misschien geen beter mens geworden maar het gaf me een verrijking die ik nergens anders had kunnen vinden. Het vertrouwen dat ik geniet bij de inwoners is voor mij het allerbelangrijkste. Ze spreken met mij over zaken waarover ze met niemand anders praten. En zelfs al kan ik hun probleem niet oplossen, dan hebben ze toch hun hart eens kunnen uitstorten. Tegenwoordig gaan mensen veel makkelijker naar de burgemeester dan naar de pastoor.’ I BVM
van de gemeenteraad op. De notulen vermelden in chronologische volgorde alle onderwerpen die de gemeenteraad besprak, met de beslissing en het resultaat van de stemmingen. Behalve bij geheime stemming vermelden de notulen hoe elk lid gestemd heeft. Een wijziging aan het Gemeentedecreet maakt het de secretaris iets gemakkelijker: bij een unanieme beslissing is het niet meer nodig om te vermelden hoe elk gemeenteraadslid stemde. Elk gemeenteraadslid heeft het recht tijdens de vergadering opmerkingen te maken over de redactie van de notulen van de vorige vergadering. Als de gemeenteraad die opmerkingen aanneemt, worden de notulen aangepast. Zijn er geen opmerkingen, dan worden de notulen als goedgekeurd beschouwd en ondertekenen de voorzitter van de gemeenteraad en de gemeentesecretaris ze. Was de gemeenteraad bij spoedeisendheid samengeroepen, dan kan de gemeenteraad beslissen om nog opmerkingen toe te laten op de volgende vergadering. Telkens als de gemeenteraad het wenselijk acht, worden de notulen staande de vergadering opgemaakt en door de meerderheid van de gemeenteraadsleden en de gemeentesecretaris ondertekend. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn op de laatste gemeenteraadsvergadering van de bestuursperiode. (art. 33, art. 180 en art. 181)
Notulen van het college van burgemeester en schepen Het
Hersteldecreet voert een duidelijk tijdstip in waarop de notulen uiterlijk aan de gemeenteraadsleden moeten worden verstuurd: op de dag van de vergadering van het college die volgt op de vergadering waarop het college de notulen goedkeurde. Het huishoudelijke reglement bepaalt de wijze waarop de verzending gebeurt. Stel dat het college elke dinsdag vergadert. De notulen van dinsdag 1 maart worden goedgekeurd op de vergadering van dinsdag 8 maart. Ten laatste op dinsdag 15 maart, de dag van de volgende collegevergadering, worden de goedgekeurde notulen naar de raadsleden verstuurd. (art. 51)
Huishoudelijk reglement aanpassen Elke gemeenteraad moet een huishoudelijk reglement hebben dat, in aanvulling van het Gemeentedecreet, de werking van de raad regelt. Het Gemeentedecreet somt een aantal bepalingen op die minstens in dit huishoudelijke reglement moeten staan. De lijst werd met vier bepalingen uitgebreid en dus moet de gemeenteraad het huishoudelijke reglement aanvullen met: - de wijze van bezorgen van het meerjarenplan, de wijzigingen aan het meerjarenplan, het budget, de budgetwijzigingen en de jaarrekening aan de raadsleden (art. 40, 8°); - de wijze waarop en de persoon door wie de stukken, vermeld in artikel 182 (andere stukken dan diegene die de gemeenteraadsvoorzitter, burgemeester, secretaris en ontvanger tekenen), worden ondertekend (art. 40, 9°); - de nadere voorwaarden waaronder eenieder het recht om verzoekschriften in te dienen bij de organen van de gemeente uitoefent, en de wijze waarop de verzoekschriften worden behandeld (art. 40, 10°); - de wijze van het ter kennis brengen van de notulen van het college aan de gemeenteraadsleden (art. 40, 11°).
Mail uw vraag over de werking van de gemeenteraad en het college naar marian.verbeek@vvsg.be
1 juli 2009 LOKAAL 23
Ook klachten over u nemen wij vaak serieus
Bel gratis 0800 240 50 www.vlaamseombudsdienst.be - klachten@vlaamseombudsdienst.be
inforum, altijd tot uw dienst JUNI 2009
edito
Š mwri-utilisation sous licence "creative commons"
Nr7
De tijd van de aardbeien
Het is weer lente! De tijd van het mooie weer, nieuw leven, aardbeien en feesten. Een tijd waarin iedereen aan de lenteschoonmaak begint en verlangt naar een nieuwe start, een nieuwe adem, een nieuwe garderobe. Waarom ook niet voor uw inforum? Ja, u heeft het goed gelezen: het is mogelijk om uw inforum in een nieuw jasje te steken. Versie 5 werd ontworpen om u toe te laten uw vakgebied en uw inforum beter op elkaar af te stemmen. Op die manier kan u zo snel mogelijk de documenten raadplegen die u in het kader van uw functie binnen uw bestuur regelmatig nodig heeft. Dankzij de personalisatie kan u een serie snelkoppelingen maken naar basiswetgeving of naar andere documenten die u regelmatig gebruikt. Daarnaast kan u van dag tot dag alle voor u belangrijke en gepubliceerde informatie opvolgen. Als kers op de taart kan u ook op de hoogte gebracht worden wanneer er voor u belangrijke regelgeving in werking treedt. Ter gelegenheid van het vorige editoriaal en van de voorstelling van de versie 5, heb ik de geboorte aangekondigd van het concept van de personalisatie. Nu, amper een jaar later, werd deze ambitieuze belofte nagekomen. Iedere gebruiker kan zijn inforum aanpassen aan de functie die hij bekleedt en de taken die hij vervult. Dit alles zonder echter de toegang tot het geheel van documenten van de gegevensbank te beperken. Indien u meer wenst te weten, nodig ik u uit om de uitleg over de personalisatie op de volgende bladzijden te lezen. De enkele minuten die u nodig heeft om inforum te personaliseren, zal u ruimschoots in tijd en gebruiksgemak terugwinnen. Ik kan tenslotte niet aan de verleiding weerstaan om nog een woordje te zeggen over de vele projecten die intern langzaam maar zeker rijpen. Op het vlak van de informatie eigen zowel aan lokale besturen als aan vele anderen, stelt men vast dat alles verbonden is met elkaar en dat een goede communicatie en samenwerking onontbeerlijk is om een een vlot verloop te verzekeren. Inforum zal u binnenkort de langverwachte antwoorden geven, onder meer op het vlak van de integratie van processen. Ik kan mij voorstellen dat u nieuwsgierig bent geworden. Een beetje geduld ... want zoals het adagium zegt “Alles komt op tijd voor hem die wachten kan�.
Anne-Marie Vastesaeger Zaakvoerder
2 Kleed uw inforum aan dankzij de personalisatie
4 Inforum maakt het recht gemakkelijker dankzij een nieuwe zoekrobot
Kleed uw inforum aan dankzij de personalisatie
Personalisatie: wat is het? Personalisatie is de mogelijkheid om uw homepagina aan te passen aan uw wensen. Dankzij de personalisatie kan u op uw homepagina een reeks snelkoppelingen maken
naar basiswetgeving of naar andere documenten die u regelmatig gebruikt. Daarnaast kan u van dag tot dag alle voor u belangrijke en gepubliceerde informatie opvolgen.
Als kers op de taart kan u ook op de hoogte gebracht worden wanneer er voor u belangrijke regelgeving in werking treedt.
De voordelen van de personalisatie U kan op uw homepagina een reeks snelkoppelingen maken naar relevante basiswetgeving (1) en naar cijferinformatie (2) en eventueel naar andere nuttige websites (3). Daarnaast kan u de nieuwste documenten
2
opvragen over een of meerdere materies van uw keuze (4) en verwittigd worden van de data van inwerkingtreding van relevante wetgeving. Dankzij de mogelijkheid van thematische
opzoekingen (5) kan u tenslotte documenten raadplegen die reeds per onderwerp (6) gerangschikt zijn.
INFORUM NEWS
Hoe inforum personaliseren? Personaliseren is zeer eenvoudig. Vier stappen en dertig seconden volstaan. 1 Klik in de blauwe menubalk bovenaan uw homepagina op de optie “profiel beheren”;
2 Klik op de 1° menubalk “keuzeformulier” die zal verschijnen;
3 Selecteer in de horizontale kolom van het formulier dat te voorschijn komt de materies die u aanbelangen en in de verticale kolom de bronnen via dewelke u over de materies wenst geïnformeerd te worden. Via de opties “alles” kan u een volledige rij of een volledige kolom aanvinken. Om te weten welke submateries onder een bepaalde materie opgenomen zijn, volstaat het te klikken op de term van de materie zelf;
U kan een keuze maken tussen de 33 materies die het werkgebied omvatten van de gemeenten, ocmw’s, politiezones, intercommunales… 4 Bevestig uw selectie en klik op de keuzeknop “bewaren”. Indien u een bepaalde selectie naderhand wil wijzigen, volstaat het om het formulier opnieuw te openen en de beoogde selectie aan of uit te vinken. Deze handleiding is eveneens beschikbaar op het adres http://www.inforum.be/personalisatie.htm Voor meer inlichtingen kan u terecht op onze helpdesk.
INFORUM NEWS
Nota's toevoegen in inforum 5.0 Wat is een nota? Het is een soort postit die je in de marge van een inforumdocument kan plakken en waarop je een commentaar of een annotatie kan schrijven. Nu de inhoud ervan publiek kan gemaakt worden is het mogelijk om via de nota's belangrijke informatie of adviezen door te geven aan alle inforumgebruikers. U wenst er meer over weten (aanmaak, beheer…) ? Een handleiding is beschikbaar op het adres http://www.inforum. be/Enews/notas.htm
inforum, altijd tot uw dienst Tel. +32 02 2385060 Fax + 32 02 2311523 e-mail: info@inforum.be
3
Inforum maakt Inforum hetmaakt recht gemakkelijker het recht gemakk dankzij een dankzij nieuwe een zoekrobot nieuwe zoekrobot Zeden en gewoontes evolueren. Zeden Maatschappelijke en gewoontes evolueren. regels veranderen. Maatschappelijke regels veranderen. Nieuwe technieken van informatie Nieuwe entechnieken communicatie van ontstaan. informatieEn ende communicatie wetgeontstaan. En de wetgeving? Die volgt. ving? Die volgt. Daarom evolueert en verandert Daarom de wetgeving, evolueertze enleeft. verandert de wetgeving, ze leeft.
Daarenboven zijn wetten niet onmiddellijk DaarenbovenAan zijndewetten nietdeonmiddellijk hetdemaxi OCMW–decreet • het nr. maxi OCMW hand van techniek van deAan “versiode hand•van techniek van de “versio-(inforum van toepassing. Tussen de publicatie van toepassing. van ning”Tussen de publicatie van ning” 224492) 224492) die binnen de computerwereld bestaat die binnen de computerwereld bestaat een wet en de datum van de uitvoerbaarheid een wet en deendatum de uitvoerbaarheid toelaatvan meerdere versie van een document en toelaat meerdere versie van een document • het gemeentedecreet (inforum nr.•201900) het gemeentedec ervan kunnen meerdere dagen, zelfs ervan maankunnen dagen, zelfsen maante meerdere creëren, te bewaren te beheren, te creëren, ont- te• bewaren en te beheren, ontde wegcode (inforum nr. 182939)• de wegcode (info den zitten. In de veelheid van wetten den zitten. de In de Inforum veelheid inderdaad van wetten wierp eendezoekrobot wierp Inforum die Hetinderdaad eenambitie zoekrobot diedocumenten is Inforum’s om de Het is Inforum’s am gecoördineerde en op een bepaalde gecoördineerde datum wetten en op bepaalde datum opeen datum van hun toepasbaarheid wetten op datum van hun toepasbaarheid waarin de robot kan ingezet worden waarin uit te de robot ka toepasselijke versie ervan terugvinden toepasselijke is dan kan versie vinden ervanenterugvinden / of de op een is dan bepaalde kandatum vinden enbreiden / of de tot op een bepaalde datum de belangrijkste basiswetgeving breiden tot de bela ook geen sinecure. Integendeel, het ookisgeen een sinecure. Integendeel, hetter is een toepasbare versie ervan beschikking toepasbare kan versie ervan beschikking (en o.m. het ter kieswetboek, de kan rechtspositiere(en o.m. het kieswe ware puzzel om de juiste versie te vinden. ware puzzel stellen om de juiste van zijn versie gebruikers. te vinden. Het enige stellen wat de van zijn gebruikers. Het enige wat de wetgeving, geling, de ziekenhuiswet, de RMI geling, de ziekenhu gebruiker moet doen is de datum ingeven. gebruiker moet doen is- de ingeven. de steun wet,datum de codex inzake dederuimtesteun - wet, de lijke ordening ...) en reeds dit overigens lijke ordening voor ...) en Inforum weet dat en heeft een oplossing Inforum weet datmogelijkheid en heeft een Deze kanoplossing op heden reeds Deze uitgemogelijkheid kan op heden uitge- gratis rest van het jaar. Wordt vervolgd… de rest van het jaa voor dit probleem gezocht en gevonden. voor dit probleem test worden gezocht met: en gevonden. test worden de met:
Sociale zetel: Aarlenstraat 53 bus 4 1040 Brussel V.U.: Anne-Marie Vastesaeger
Sociale zetel: e-mail: info@inforum.be Aarlenstraat 53 bus 4 ESVR BLF000103 1040 Brussel BTW BE 0472.721.679 V.U.: Anne-Marie Vastesaeger RPR Brussel
e-mail: info@inforum.be ESVR BLF000103 BTW BE 0472.721.679 RPR Brussel
IT Line, geef uw financieel
beheer nieuwe perspectieven
O
pl
oss
ingen voo
e re
n
a kr
ch
e g i t
le
on ktr
isch behe er
Het elektronisch beheren van financiële zaken en informatie vormt vandaag een belangrijk onderdeel in de werking van een lokale of regionale overheid. Krachtige en gebruiksvriendelijke tools zijn dan ook een must. Zo heeft Dexia voor u IT Line ontwikkeld: een geheel van producten en diensten om uw beheer zo makkelijk mogelijk te maken. Met IT Line beschikt u over een beveiligde toegang tot alle e-bankingtoepassingen, professionele omgevingen met diensten met een grote toegevoegde waarde, relevante online informatie, simulatie- en beslissingondersteunende tools… Bovendien draagt u met IT Line bij tot het reduceren van het papierverbruik. Kortom, IT Line heeft vele facetten, maar slechts één filosofie: uw partner zijn tijdens de sleutelmomenten van uw opdracht zonder daarbij het milieu uit het oog te verliezen. Meer info? Surf naar PubliLink of www.dexia.be (Professioneel / Public Finance).
PUBLIC FINANCE
STEFAN DEWICKERE
Burgemeester Piet Buyse is vooral politicus, OCMW-voorzitter Theo Janssens voelt zich eerder manager.
26 LOKAAL 1 juli 2009
FORUM INterview PIET BUYSE EN THEO JANSSENS
Leiderschap enkel dankzij draagvlak Dendermonde was een verbonden stad na het drama in Fabeltjesland. Burgemeester Piet Buyse en OCMWvoorzitter Theo Janssens voelden zich gedragen door de mensen en door hun medewerkers. Dankzij het Gemeentelijk Algemeen Nood- en Interventieplan zaten de procedures in hun hoofd zodat ze zich op die fatale vrijdag in januari op de menselijke kant konden concentreren. Ook in het dagelijkse beleid weten ze dat ze enkel leiderschap hebben omdat ze voor hun beleid een draagvlak kunnen creëren. marlies van bouwel
E
inde januari haalde Dendermonde de wereldpers door de moorden in het kinderdagverblijf Fabeltjesland. Burgemeester Piet Buyse en OCMW-voorzitter Theo Janssens handelden kordaat en met veel empathie. Een half jaar na de feiten wilde Lokaal weten hoe ze zich zo degelijk van hun taak konden kwijten. Had Dendermonde een draaiboek klaarliggen waarop iedereen min of meer kon terugvallen? Piet Buyse: ‘We waren nog bezig met de actualisatie van ons Gemeentelijk Algemeen Nood- en Interventieplan (Ganip). Om de veiligheidsprocedures af te spreken zat ik in die periode regelmatig samen met de veiligheidscel onder wie de zonechef, de brandweercommandant en de OCMW-voorzitter. Dat waren theoretische discussies over de opeenvolgende stappen. Die zaten dus in ons hoofd zodat we heel snel beslissingen konden nemen. Ook het OCMW was ver gevorderd in de procedure voor psychosociale opvang. We hebben meteen kunnen vaststellen dat die procedures werkten.’ Theo Janssens: ‘Het Ganip was nog niet uitgetest. We moesten meteen de proef op de som nemen. Tijdens zo’n drama is er geen tijd voor gezamenlijk overleg. Er zijn toen geen bevelen gegeven. Een natuurlijk automatisme is op gang gekomen, natuurlijk met veel gezond verstand. Je kunt niet alles in procedures uitschrijven.’ Piet Buyse: ‘Op dat moment komt er inderdaad ook improvisatie bij te pas. Je moet immers bijzonder veel beslissen. Maar dankzij de routines in je hoofd kun je dat snel zonder veel tijd te verliezen of foute beslissingen te nemen.’ Theo Janssens: ‘Voordien leek het me een ver-van-mijn-bed-show. Als je er dan hier, in je eigen instellingen, mee geconfronteerd wordt, krijg je wel een maatschappelijke schok. Gelukkig hadden we die achtergrond. In Sint-Gillis was de crisisopvang in de Zonnebloem gepland, we hebben die ook meteen kunnen openen.’ Piet Buyse: ‘De hele batterij schiet in gang. Na een uur was de crisistelefoon op het OCMW actief. Daar hoefden we ons op het terrein geen zorgen meer over te maken. Voor een persconferentie werd meteen een zaal geopend. Zo konden we technisch het hoofd koel houden en rust brengen. Alles verliep zoals het moest.
Hierdoor konden we ouders ontmoeten, Theo kon het personeel opvangen. Op dat emotionele luik waren we niet voorbereid, dat doe je uit je buik, uit je hart.’ Theo Janssens: ‘Daar bestaan geen spelregels of draaiboeken voor. Het is een kwestie van menselijkheid, van inlevingsvermogen. We zijn geen voorgeprogrammeerde robotten. Het gaat om menselijk contact.’ Piet Buyse: ‘Ook de hulpverleners moesten zwaar ondersteund worden.’ En jullie zelf? Theo Janssens: ‘We moesten vooral zoveel mogelijk afwerken, ook administratief. Er bleef weinig tijd over om na te denken. Nu nog. Als het in het weekend even minder druk is en ik zit thuis, dan glijden mijn gedachten af. Dat zijn nog moeilijke momenten. Alle betrokkenen hebben gesprekken met slachtofferhulp of psychologische hulp. Al het personeel van het kinderdagverblijf is nog arbeidsongeschikt en krijgt psychologische begeleiding. Ik verwacht hen nog niet meteen terug. Ook het personeel in de administratie vroeg een gesprek, iedereen was zeer begaan met wat er gebeurde. Het is belangrijk om je gevoelens dan te kunnen ventileren. Iedereen volgde de problemen mee op, reikte oplossingen aan en dacht mee met de organisatie, op zulke momenten voel je ook dat je er niet alleen voor staat.’ Voelde u zich gedragen? Piet Buyse: ‘Dit was een verbonden stad. Veel mensen draaiden op 200 procent. In het OCMW zijn schitterende dingen gebeurd, neem alleen al de noodopvang. Maar ook de medische dienst, de brandweer, de slachtofferopvang, de politie. Ze moesten de hele week lang de orde bewaren, we werden overvallen door een leger pers, er waren de begrafenissen, er moesten veel dingen gebeuren. Had de stad drie bussen nodig? Dan stonden ze daar.’ Theo Janssens: ‘Vanaf de tweede dag, die zaterdagmorgen, tot een week nadat de slachtoffers waren begraven, hadden we op het OCMW dagelijks een crisisvergadering. De burgemeester 1 juli 2009 LOKAAL 27
FORUM INterview PIET BUYSE EN THEO JANSSENS
STEFAN DEWICKERE
vergaderde met politie en brandweer. Slachtofferopvang was de en de burgemeester. Nu ben je dat niet door je functie, je kunt alverbinding tussen de twee zodat we niets tegenstrijdigs zouden leen leider worden. Voor modern leiderschap moet je vooral kunondernemen. Het Rode Kruis heeft een enorme inbreng gehad, nen luisteren naar wat er speelt in het college of de gemeenteraad, die mensen hebben ervaring met procedures en hebben ons begedat synthetiseren en het opnieuw de vergadering insturen. Dat leid en ondersteund. Dat hebben we zeer gewaardeerd en het gaf geldt ook voor vergaderingen met bewoners, je moet de dingen ons ook structuur. Alles sloot naadloos bij elkaar aan. Het is moeidie er leven meepakken.’ lijk te verklaren hoe je in zo’n chaos zo gestructureerd kunt werTheo Janssens: ‘Je gebruikt niet je eigen oren en ogen, wel die van ken, dat je rationeel kunt denken zonder de pedalen te verliezen.’ je medewerkers, die van de mensen in de straat. In de welzijnssecPiet Buyse: ‘Maar ook andersom had het Rode Kruis tor komen je medewerkers met het dagelijkse leven heel veel waardering voor onze diensten en voor de in aanraking, je krijgt de boodschappen waarop je hele batterij die in werking trad. Gelukkig is dit je beleid kunt afstemmen. Je moet permanent een geen alledaagse kost. Ik heb er wel de weerslag van vinger aan de pols houden.’ gehad. Ik ben te snel overgegaan naar de orde van Piet Buyse: ‘We zijn ook veel buiten. Dit weekend de dag. Ik ben met mijn kop tegen de muur geloben ik weer op een resem activiteiten waaronder pen met hartritmestoornissen als gevolg. Theoreeen schoolfeest geweest. Je kunt niet alles bijwonen tisch wist ik dat dit posttraumatische stress was. en je voert ook niet voortdurend politieke discusJe moet tijd nemen om het te verwerken. Ik moest sies, maar mensen vertellen wel het een en ander.’ toen ernstig luisteren naar mijn dokter. Ik ben geen Theo Janssens: ‘Het gaat om een gezond evenwicht, superman.’ want daarnaast is ook dossierkennis belangrijk en Theo Janssens: ‘Ik ben nog aan het juridische luik moet je een draagvlak voor je visie creëren bij je mebezig. De afwikkeling vraagt nog veel energie.’ dewerkers.’ Piet Buyse: ‘Bovendien spreekt iedereen ons erover aan. Zelfs op een terras in Rome vroegen ze me naar Hoe zorgt u voor dat draagvlak bij uw medewerkers? Theo Janssens: de toestand in Dendermonde.’ Piet Buyse: ‘Je moet een visie hebben en die juist verwoorden, je moet ruimte laten voor een weder‘Het is moeilijk te Dendermonde werd overvallen door een leger journaliswoord en in dialoog gaan zodat je in consensus een verklaren hoe je ten. Hoe gaat u daarmee om? besluit kunt nemen dat van iedereen is.’ Theo Janssens: ‘Tegen die persinvasie is geen draaiTheo Janssens: ‘Anders krijg je het nooit doorgetijdens een ramp zo boek bestand. Natuurlijk moeten de journalisten voerd. Medewerkers moeten zelf de waarde inzien ook hun taak doen.’ zodat ze paraat staan om het mee te realiseren. gestructureerd kunt Piet Buyse: ‘Ik wil er toch kanttekeningen bij zetten. Mensen willen verandering, innovatie. Je mag niet werken, dat je rationeel We probeerden zo snel mogelijk informatie te geven, altijd hetzelfde opdienen.’ maar daarvoor moet je gegevens verzamelen. Toch kunt denken zonder de waren er journalisten die op slinkse manieren proDoor het hersteldecreet komt de politicus opnieuw in beerden nieuws bij elkaar te rapen. Wij hebben een het managementteam. Wat vindt u daarvan? pedalen te verliezen.’ publiek ambt, maar gewone mensen zijn het niet gePiet Buyse: ‘In de stad was dat voor het Gemeenwend een journalist aan de deur te zien die om een fotootje vraagt. tedecreet de traditie. Nu verandert het weer. Ik heb al een aantal Voor de familieleden van de slachtoffers was dat zeer storend.’ keren ondervonden dat hoe meer stappen je boodschap aflegt, hoe meer ze vertroebelt of verzwakt. Net zoals in dat spelletje waar ieHoe ging u om met vrijwilligers die willen helpen? dereen aan tafel een zinnetje doorfluistert. Een directer contact is Theo Janssens: ‘Er zijn de professionele hulpdiensten, met het perdus niet slecht in de wetenschap dat ik er niet de baas ben maar er soneel heb je een vertrouwensrelatie, die je niet hebt met mensen enkel een adviserende stem heb. Het is vooral positief omdat ik de die zich vrijwillig aandienen. Ik ben er omzichtig mee omgegaan, omgevingsfactoren, de voorgeschiedenis of de langetermijnvisie je weet niet hoe ze zullen reageren en met welke kwalificatie ze van een beslissing kan toelichten. Elk departementshoofd heeft spreken of handelen. Je kunt ze natuurlijk wel andere taken toeeen relatie met een schepen, het managementteam legt vooral de vertrouwen in de logistieke ondersteuning.’ dwarsverbindingen tussen de verschillende departementen en kan Piet Buyse: ‘Mensen wilden ook heel veel acties ondernemen, dus positieve synergie creëren tussen beleid en administratie.’ steunbetuigingen, manifestaties. Tegen veel goed bedoelde voorTheo Janssens: ‘Op het OCMW van Dendermonde hebben we stellen hebben we neen gezegd. We hebben vooral rust en serenialtijd een coördinatieteam gehad, we hadden al de traditie om teit proberen te brengen.’ te overleggen met de topambtenaren die de beslissingen verder vertalen naar de diensthoofden. Het OCMW-decreet geeft nu een Jullie hebben deze ramp als leiders aangepakt, hoe trekken jullie dat decretale basis voor wat we al deden.’ leiderschap door? Theo Janssens: ‘Wat is een leider? Je wordt geen leider door je Is het goed dat de OCMW-voorzitter ook schepen is? functie of je titel. Je bent maar een leider in de mate dat je gevolgd Theo Janssens: ‘In het college zit ik als schepen en draai ik mee in wordt door je mensen, je medewerkers, je groep. Je moet het afhet bedrijf van de stad. Het OCMW heeft een eigen corebusiness dwingen door wederzijds respect en vertrouwen. Door je visie en met een eigen bestuur. Onze relatie is beter dan wat ik zie bij colgedrevenheid. Het is de optelsom van elementen.’ lega’s die geen schepenbevoegdheden hebben.’ Piet Buyse: ‘Het is een maatschappelijk fenomeen. Vijftig jaar gePiet Buyse: ‘Door de twee functies in een persoon te leggen treedt leden was de onderwijzer van nature de baas, net zoals de pastoor er een aparte synergie op. Er is geen gevecht tussen de schepen 28 LOKAAL 1 juli 2009
Is de burgemeester de coach van het college? Piet Buyse: ‘Als schepenen hun dossiers voorbereiden en het is goed, dan gaan ze door. Ik ben de scheidsrechter wanneer het niet goed loopt, ik moet de laatste knoop doorhakken. Dictatorschap werkt niet meer. Ik ben eerder een coach. Als een dossier niet goed zit, commissioneren we dat en tussen de twee vergaderingen door houden we gesprekken over hoe we eruit moeten geraken. Maar dat is eerder de uitzondering dan de regel. Natuurlijk zijn er wel eens conflicten, in het college zetelen politici, bij definitie allemaal haantjes-de-voorste, ook de vrouwen. Het is normaal dat het wel eens botst. Maar je mag niets blokkeren, want dan blokkeren het hele beleid en de administratie en daarvan is uiteindelijk de bevolking de dupe.’
durefout kan gevonden worden en waardoor het industrieterrein, de nieuwe buitenschoolse opvang of de bouw van een nieuwe gevangenis niet doorgaat. Maar als drie boefjes losgelaten worden omdat er geen plaats meer is in de gevangenis, dan zijn dezelfde mensen die geen gevangenis in hun buurt willen, boos op het systeem. Ons beleid is gebaseerd op een visie op hoe Dendermonde er over tien of twintig jaar moet uitzien. Bij de heraanleg van de Grote Markt kregen we ook een storm van protest over ons heen. Maar nu is dat plein een succes, dat is duidelijk voor iedereen, ook voor de vroegere tegenstanders. Als je naar elk protest luistert, komt er geen vernieuwing. Nu zit de jeugd op de Grote Markt in plaats van aan het station. In mijn jeugd was de markt onaantrekkelijk.’
STEFAN DEWICKERE
van Sociale Zaken en de OCMW-voorzitter want zij zijn een en dezelfde persoon. En dat werpt vruchten af, het sociale huis is hier een succes.’ Theo Janssens: ‘Mijn schepenambt gaat ook nog veel ruimer, vooral de bevoegdheden sociale veiligheid en wijkontwikkeling gaan verticaal door de bevoegdheden sport en jeugd heen. De meeste besturen zijn er nog niet rijp voor om de OCMW-voorzitter mee in het college op te nemen. In het algemeen is de evaluatie zelfs negatief. Het zijn dan ook twee verschillende culturen, zowel in de raden als in de administraties. In ons sociale huis is dat perfect gelukt, maar daar moeten we hard aan werken om een wederzijds vertrouwen te vinden.’
Piet Buyse: ‘Ik ben de scheidsrechter wanneer het niet goed loopt, ik moet de laatste knoop
Wat is jullie drijfveer? Theo Janssens: ‘De drang om vernieuwend te werken, iets bij te dragen aan de gemeenschap, de gedrevenheid om antwoorden te vinden en uit te voeren. We worden gestuurd door de samenleving.’ Piet Buyse: ‘Zonder die gedrevenheid geraak je niet op deze stoel. Ik krijg van de bevolking ook veel positieve reacties, zoals bij de heraanleg van de Grote Markt. Bij het drama in Fabeltjesland heb ik ook goede reacties op onze werkwijze gekregen. Toen de stad ons het meeste nodig had, hebben we iets kunnen betekenen.’ Theo Janssens: ‘Dat stemt je tevreden en geeft je de moed om voort te doen. Die impulsen heb je nodig. Ik geef nu vaker een schouderklopje aan de medewerkers.’
doorhakken. Hoe gaat u met het fenomeen ‘Not in my backyard’ om? Piet Buyse: ‘Wij dienen het algemene belang, dat Bent u eerder een manager of een politicus? Dictatorschap werkt betekent niet dat we ieders goesting dienen, geen Theo Janssens: ‘Ik ben het liefst manager. Politicus 43.000 goestingen. We bereiden dossiers degelijk is een vies woord geworden in onze maatschappij. niet meer.’ voor, we vergaderen met bewoners. We zoeken In mijn functie word ik niet politiek gestuurd door voortdurend een draagvlak voor onze beslissingen, daarom zormijn partij of achterban. Ik ben de ongebonden uitvoerder voor wie gen we ook voor buffering en groenafscheiding want we hebben het algemene belang vooropstaat. De ideologie speelt een rol in de heus wel begrip voor sommige opmerkingen. Maar het zit me aanloop naar de besluitvorming, dan leg ik ideologische accenten.’ hoog dat mensen daarna nog gaan blokkeren. Als alle raden dePiet Buyse: ‘Ik ben meer politicus, niet in die vieze betekenis. Als zelfde beslissing nemen moet je de trein laten rijden. Maar dan je alleen manager bent, kun je te koud worden. Je hebt ook emoties duikt er een actiecomité op. In Vlaanderen is dat een echte hinnodig. Ik wil rekening houden met de gevoelens van de gemeendermacht. Een aantal mensen verhindert dan een beslissing die schap, van de stad. Vooral in mijn boodschap wil ik een zekere begedragen is door de meerderheid, zij trekken naar de rechtbank en zieling steken. Ik ga voor bezield leiderschap. De secretaris bekijkt de Raad van State. Ze blokkeren beslissingen, niet op basis van de een dossier eerder op zijn technische merites, ik ook op zingeving.’ inhoud van die beslissingen maar op procedures. In onze maatschappij zijn beslissingen zo complex dat er altijd wel een proceMarlies van Bouwel is hoofdredacteur van Lokaal
5-daags traject: Politiek leiderschap – de politiek uitgedaagd Het traject over politiek leiderschap van de VVSG-Politieke Academie leert burgemeesters, OCMW-voorzitters en schepenen om als politiek leider krachtiger en effectiever op te treden. Het traject bestaat uit vijf volledige dagen en is gericht op het ontwikkelen van persoonlijk leiderschap. Elke dag is opgebouwd rond een invalshoek die relevant is voor de bestuurspraktijk: kennismaking en verkennen van leiderschap, collegiaal bestuur, samenwerking met de administratie, positionering van de politicus in de lokale samenleving, evaluatie van markante inzichten en leermomenten. Samen met de deelnemers bepalen de trainers Leen Van Lindt en Vic Mees de thema’s waarmee ze aan de slag gaan. Praktisch Begeleiding
Vic Mees is al ruim 15 jaar communicatietrainer en consultant voor overheden (gemeenten, steden, OCMW’s, musea, VDAB). Hij begeleidde personeel van alle niveaus: directies, kader, middenkader, ploegbazen, arbeiders, bedienden, baliemedewerkers. Voor de VVSG verzorgt hij al zes jaar het programma ‘Helder communiceren voor uitvoerende mandatarissen’.
Wanneer
• groep 1 woensdag 30 september donderdag 1 oktober 2009 donderdag 12 november 2009 donderdag 10 december 2009 donderdag 28 januari 2010 • groep 2 donderdag 25 februari vrijdag 26 februari 2010 donderdag 25 maart 2010 donderdag 22 april 2010 donderdag 3 juni 2010
We starten om 9.30 uur (onthaal vanaf 9 uur) en ronden af om 16.30 uur.
Leen Van Lindt is freelance procesbegeleider en heeft veel ervaring in het begeleiden van verander- en leertrajecten voor lokale besturen. Als medewerker van de VVSG begeleidde ze onder andere de start van het magazine Lokaal en de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen (in 2000 en 2006). Daarnaast was ze docent communicatie en betrokken bij tal van vormingen en projecten rond communicatie en participatie.
Waar
Politieke Academie
Politiek leiderschap Hoe wordt uw optreden krachtiger en effectiever?
Inschrijven
• groep 1 – De Pinte ’t Klooster, Baron de Gieylaan 25a, 9840 De Pinte • groep 2 – Mechelen Congrescentrum Diependael, ’t Plein 1 (Zoutwerf), 2800 Mechelen www.diependael.be
Deelnameprijs
Schrijf bij voorkeur digitaal in: http://congrescentrum.vvsg.be
U schrijft best tijdig in, bij voorkeur digitaal http://congrescentrum.vvsg.be of met onderstaande strook. Maximum 12 deelnemers per groep.
een vijfdaags traject voor burgemeesters, ocmw-voorzitters en schepenen
Meer informatie Praktisch: Mark Vermaerke, T 02-211 55 53 mark.vermaerke@vvsg.be
490 euro per persoon. Naast de intensieve training zijn hierin een werkmap en de maaltijden inbegrepen.
Inschrijvingsstrook vóór 11 september (groep 1) bezorgen aan vóór 15 december (groep 2)
Inhoud: Leen Van Lindt, T 0486-84 46 13 leen.vanlindt@telenet.be
Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw Politieke Academie, t.a.v. Mark Vermaerke Paviljoenstraat 9 - 1030 Brussel Fax 02 211 56 00 - mark.vermaerke@vvsg.be Ondernemingsnummer 0451.857.573
Eén deelnemer per formulier - maakt het ons gemakkelijk en gebruik drukletters.
Bestuur
Naam en voornaam Functie Tel
Ik neem deel aan het vijfdaags traject in *: De Pinte
Mechelen
Ik stort de deelnameprijs van 490 euro op rekening nr 091-0115696-04 van de VVSG met
Mijn bestuur, de gemeente/OCMW betaalt de deelnameprijs.
Datum en handtekening
ee lok ve n steaa rha l, al rk
de vermelding van het dossiernummer ‘1400/140915’, mijn naam en de gekozen locatie. Ik zal persoonlijk de deelnameprijs betalen. Gelieve hiervoor een factuur te sturen naar:
(*) Aanduiden wat past.
Annuleren kan kosteloos tot 18 september 2009 (groep 1) en 31 januari 2010 (groep 2). De volledige deelnameprijs wordt aangerekend wanneer de annulatie later plaatsvindt. Uw gegevens worden opgenomen in een bestand voor administratieve doeleinden en worden niet doorgegeven aan derden. Overeenkomstig de wet op de privacy van 8/12/92 tot bescherming van de persoonlijke levensfeer hebt u het recht op inzage en verbetering van de over bewaarde gegevens.
Locaties en data: De Pinte, 30 september, 1 oktober, 12 november, 10 december en 28 januari Mechelen, 25 februari, 26 februari, 25 maart, 22 april en 3 juni
20090611-FolderLeiderschap.indd 1
met de steun van het Agentschap voor Binnenlands Bestuur
vereniging van vlaamse steden en gemeenten
16/06/09 16:47
Inschrijvingen: www.vvsg.be (kalender)
1 juli 2009 LOKAAL 29
Voor de kerk van Bossuit dreigde de sloophamer, nu is haar transformatie het voorwerp van een artistieke wedstrijd.
30 LOKAAL 1 juli 2009
BART LASUY
WERKVELD ERFGOEDBELEID
Religieus erfgoed zoekt toekomst Door de ontkerkelijking in Vlaanderen rijzen er steeds meer vragen over de toekomst van het religieuze erfgoed. Veel kerken, kapellen en kloosters krijgen een nieuwe functie. In Hasselt wordt het clarissenklooster omgebouwd tot een woonzorgcentrum. Voor de kerk van Bossuit dreigde de sloophamer, nu is haar transformatie het voorwerp van een artistieke wedstrijd. Niek De Roo
Z
even procent van de Belgen gaat nog wekelijks naar de mis. Tegenover dat sterk gekrompen gebruik van kerken, kloosters en kapellen staan hoge onderhouds-, beheer- en restauratiekosten. Veel gemeenten, organisaties en eigenaars kunnen dat financieel niet meer aan. Toch blijven religieuze gebouwen maatschappelijk en stedenbouwkundig vaak ankerpunten van identiteit. Ze slopen is daarom de allerlaatste oplossing, als alle andere mogelijke sporen doodgelopen zijn. Herbestemming Doorgaans wordt eerst gekeken naar nevenbestemmingen. Het kerkelijke gebruik blijft behouden, maar daarnaast vinden ook andere activiteiten plaats in het gebouw, zoals concerten, tentoonstellingen, academische zittingen of theatervoorstellingen. Op die manier worden meer mensen betrokken bij het gebouw en groeit het draagvlak voor het behoud. Lukt dat niet, dan is herbestemming een mogelijkheid. Die kan heel uiteenlopende vormen aannemen. Het minst ingrijpend is een religieuze herbestemming. Vooral in steden gebeurt het dat een kerk als moskee een nieuw leven begint. Daarnaast zijn er allerlei mogelijkheden in wat je ‘zachte’ herbestemmingen kunt noemen: de omvorming tot een rust- en verzorgingstehuis, een cultuurcentrum, een nietcommerciële kantoorruimte, een school, een bibliotheek, een archief, een concertruimte. Bij ‘harde’ herbestemming worden commerciële functies in het vroegere religieuze gebouw ondergebracht zoals winkels, een restaurant, een hotel. Zeker bij beschermde gebouwen moet zeer omzichtig tewerk worden gegaan bij het aanpassen van het gebouw aan de nieuwe functie: ingrepen op het vlak van elektriciteit, verwarming, akoestiek, indeling van de ruimte zijn zeer delicaat. Een aspect dat in overweging moet worden genomen is de omkeerbaarheid van de aanpassingen. In Nederland zijn er verschillende voorbeelden, ook bij commerciële herbestemmingen, van gebouwen die in hun oorspronkelijke staat kunnen worden hersteld. De nieuwe functies zijn in de vorm van losstaande modules in de kerk of de kapel ingebracht en kunnen indien nodig weer verwijderd worden.
Clarissenklooster in Hasselt In Vlaanderen komen verschillende vormen van herbestemming voor. Een opmerkelijk project is dat van het clarissenklooster in Hasselt. Het sobere en volledig ommuurde gebouw dateert uit 1904. In 2004 trokken de laatste zusters weg en kwam het gebouw leeg te staan. Het bisdom stelde voor het klooster af te breken en er een nieuw complex neer te zetten met een functie in de zorgsector. Het stadsbestuur vond dat geen goede oplossing. A2o-architecten uit Hasselt werkte een voorstel uit voor een herbestemming in een woonzorgcentrum en een uitbreiding van
Religieuze gebouwen blijven maatschappelijk en stedenbouwkundig vaak ankerpunten van identiteit. Ze slopen is daarom de allerlaatste oplossing. het trefcentrum Den Boelvaar. Het stadsbestuur kon zich daar ook in vinden en betrok er enkele aanpalende gronden bij die het in bezit had. De gebouwen van het klooster blijven behouden, er komen enkele volumes bij op één of twee bouwlagen. Op het gelijkvloerse niveau krijgt het woonzorgcentrum Clarenhof onderdak, op de eerste verdieping komen zorglofts. Aan de Kunstlaan komt een nieuw gebouw met vijf bouwlagen voor serviceflats. De binnentuinen van het complex worden behouden en opnieuw aangelegd. Het bestaande trefcentrum Den Boelvaar wordt uitgebreid met een danszaal van 200 m² en elf petanquebanen. Heel bijzonder is de herbestemming van de kapel van het klooster. Dit wordt de zitkamer van het woonzorgcentrum waar zowel bewoners als hun familieleden terechtkunnen. Om de ruimte optimaal te benutten krijgt de kapel twee niveaus, zonder dat
a2o-architecten
De kapel van het clarissenklooster wordt de zitkamer van het woonzorgcentrum.
1 juli 2009 LOKAAL 31
KLARE KIJK
WERKVELD ERFGOEDBELEID
? Mag een gemeente lijsten met de afgeleverde
stedenbouwkundige vergunningen van het afgelopen jaar verstrekken? ! Nee, de gemeente kan niet zomaar op een dergelijke aanvraag
ingaan. Het vergunningenregister en andere gemeentelijke inventarissen bevatten een schat aan interessante informatie voor onder andere bouwbedrijven. Toch raden wij de gemeente af aan bedrijven overzichten ter beschikking te stellen van personen aan wie de afgelopen periode een vergunning is afgeleverd. In dergelijke inventarissen zit immers ook privacygevoelige informatie zoals namen, adresgegevens of telefoonnummers. De privacywetgeving bepaalt dat de gemeente dergelijke informatie enkel mag gebruiken voor die doeleinden waarvoor ze werd aangemaakt. Op basis daarvan weigert een gemeente dan ook het best aanvragen om een overzicht te krijgen van wie een stedenbouwkundige vergunning heeft gekregen. Informatie is echter niet altijd privacygevoelig. Denk daarbij aan een overzicht van het aantal afgeleverde vergunningen. Dat overzicht mag de gemeente wel vrijgeven op basis van het decreet openbaarheid van bestuur. Dit decreet geeft aan dat bestuursdocumenten in principe openbaar zijn, behalve als de persoonlijke levenssfeer gemoeid is bij een openbaarmaking. Bovendien kan de overheid maar informatie geven die zij ter beschikking heeft. Een gemeente hoeft niet speciaal een lijst met (statistische) gegevens aan te maken op vraag van derden. Als een gemeente geen overzicht heeft van het aantal afgeleverde vergunningen hoeft ze dit dus ook niet aan te maken. Een tweede, bijkomende grond om een vraag voor informatie te weigeren, is een te algemene of onredelijke vraagformulering. Een voorbeeld is de gemeente vragen om via het register na te gaan waar er het afgelopen jaar een stedenbouwkundige aanvraag is vergund voor de bouw van een woning. Dit uitzoeken zou de diensten onevenredig zwaar kunnen belasten. Wel is het zo dat de gemeente de aanvrager eerst in de gelegenheid moet stellen om zijn vraag helderder of beter afgebakend te formuleren. De gemeente zal ook iedere keer concreet moeten motiveren waarom de aanvraag vaag is of waarom het beantwoorden ervan te zwaar is. Een aanvraag voor een individueel perceel kan dan weer wel moeten worden gehonoreerd, ook al gaat de aanvraag uit van een bedrijf en kan het bedrijf vervolgens zelf wél lijsten samenstellen. De gemeente zou echter een steeds terugkomende, eindeloze reeks van individuele aanvragen kunnen afwijzen, omwille van het feit dat dit eveneens een onevenredige belasting van de werking van de dienst met zich meebrengt. Indien een gemeente informatie niet vrijgeeft, moet ze dit steeds motiveren en wijzen op de beroepsmogelijkheid bij de beroepsinstantie openbaarheid van bestuur en hergebruik overheidsinformatie. Indien dit niet gebeurt, gaat de termijn om tegen de beslissing om inzage te weigeren in beroep te gaan immers niet lopen. Tot slot is er ook het decreet hergebruik van overheidsinformatie. Dit decreet bepaalt dat de overheid de niet-privacygevoelige informatie die zij heeft, kan herwerken, ter beschikking kan stellen aan derden en daarvoor een tarief kan aanrekenen. Zo kan de gemeente aan particuliere bedrijven straatnamen verstrekken voor de opmaak van een stratenplan. Wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer over de verwerking van persoonsgegevens, BS van 18 maart 1992 Decreet van 26 maart 2004 Openbaarheid van Bestuur, BS van 1 juli 2004 Decreet van 27 april 2007 op Hergebruik van Overheidsinformatie, BS van 5 november 2007 www.vlaanderen.be/openbaarheid/ www.privacycommission.be Mail uw vraag over ruimtelijke ordening & huisvesting naar xavier.buijs@vvsg.be 32 LOKAAL 1 juli 2009
over de volledige oppervlakte twee verdiepingen worden gecreëerd. Van op het grondniveau zal het mogelijk blijven tot in de nok van de kapel te kijken zodat het karakter van de vroegere ruimte waarneembaar blijft. Het project zit nu in de fase van de bouwaanvraag, het openbaar onderzoek start binnenkort. De kerk van Bossuit Bossuit is een deelgemeente van het West-Vlaamse Avelgem. Omdat de kerk nog nauwelijks een religieuze functie had, werd ze ontwijd. De gemeente vroeg zich af wat ze met het gebouw kon doen. Alleen al het restaureren van de toren – waar nu nadarhekken rond staan – is onbetaalbaar voor Avelgem. Maar het gebouw heeft een centrale stedenbouwkundige betekenis in het kleine dorp. Ook ritueel heeft de plek nog een identiteit, de begraafplaats blijft immers behouden. En de kerk is verankerd in het collectieve geheugen van de inwoners: velen zijn er gedoopt, deden er hun communie, trouwden er, hebben er familie of vrienden begraven. Ze is dus heel belangrijk voor de collectieve geschiedenis van Bossuit. Toch overwoog de gemeente het gebouw af te breken en te vervangen door een groene kerk met haagstructuren en bomen om een soort van sacrale plek te behouden. Tot ze het project van dorpskernvernieuwing van Bossuit – waarvan de kerk deel uitmaakt – voorstelde op de provinciale kwaliteitskamer, een orgaan waarin de provincie, de intercommunales en de Vlaams Bouwmeester zetelen. De kwaliteitskamer brengt advies uit over de ruimtelijke kwaliteit van investeringsdossiers van vooral lokale besturen. Ze stelde voor met de gemeente een workshop te organiseren over de toekomst van de voormalige kerk. Dit moet een soort testdossier worden voor Vlaanderen over hoe je een kerkgebouw waarvoor geen nieuwe bestemming kan worden gevonden, kunt transformeren. Er zal een gesloten wedstrijd worden georganiseerd met vijf kunstenaars met een zekere naam en maturiteit. Zij zullen artistiek ontwerpend onderzoek doen om het gebouw volledig te vervangen door of het te transformeren (eventueel met gedeeltelijk behoud) in iets anders met een sacrale of culturele betekenis en de kwaliteiten van een landmark. Het dorpssilhouet en de ziel van de plek zijn belangrijke elementen die de kunstenaars meekrijgen. Ook de belevingswaarde zal een grote rol spelen in de beoordeling van de ingediende projecten: Bossuit heeft iets, het is de uitvalsbasis voor een recreatieve verkenning van de vlakbij gelegen Schelde. Het nieuwe artistieke project moet daar een rol in spelen, het moet een plek met waarde zijn. Een bijkomende voorwaarde is dat het nieuwe ontwerp de gemeente niet meer mag kosten aan beheer en instandhouding dan wat nodig was voor de sloop van de kerk. Momenteel wordt een jury samengesteld met mensen die de plaatselijke situatie kennen en mensen uit de artistieke sector, zoals de artistiek adviseur van de Vlaams Bouwmeester. De projectdefinitie wordt binnenkort afgerond. Niek De Roo is expert platteland bij de West-Vlaamse Intercommunale (WVI) • De problematiek van de toekomst van het religieuze erfgoed kwam op 12 mei 2009 aan bod op een lezing in de vormingsreeks WinVorm (West-Vlaanderen in Vorm). U kunt de presentaties van deze lezing en het najaarsprogramma van WinVorm bekijken op www.west-vlaanderen.be, knop leefomgeving, ruimtelijke ordening, WinVorm, programma 2009.
WERKVELD ETNISCH CULTURELE DIVERSITEIT
STEFAN DEWICKERE
Last in, first out Schepen Mohammed Ridouani: ‘De mensen van allochtone herkomst die bij ons werken zijn de beste ambassadeurs voor het imago van de stad Leuven als aantrekkelijke en diversiteitsvriendelijke werkgever.’
De wereldwijde crisis veroorzaakt een trieste stijging van de werkloosheidscijfers. Ronduit alarmerend is de spectaculaire stijging van de werkloosheid bij mensen van allochtone herkomst. De lokale overheden hebben een belangrijke taak bij het ondersteunen van mensen die de weg naar werk moeilijk vinden. Lucy Vereertbrugghen
D
e werkloosheid bij allochtonen steeg in Vlaanderen in 2009 dubbel zo hard als bij de autochtonen (28,2 procent volgens de VDAB). Na een lichte daling van de werkloosheid bungelt hun tewerkstellingsgraad momenteel weer onder aan de ladder. Omdat ze meestal in precaire banen zitten, vangen ook zij de klappen van de crisis op. Lokale besturen hebben meerdere instrumenten in handen om de zwakste groepen op de arbeidsmarkt, onder wie allochtonen, te ondersteunen. Met opleidings- en tewerkstellingsprojecten versterk je de competenties bij kwetsbare groepen. Daarnaast blijft het nodig een sterk signaal tegen discriminatie te geven aan werkgevers. Lokale besturen kunnen dat op een positieve manier doen door zelf
werk te maken van een divers personeelsbeleid en door antidiscriminatiemaatregelen uit te werken.
geven aan kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt moet er een integraal en een categoriaal beleid gevoerd worden. Dit betekent samenwerking over de verschillende beleidsdomeinen heen en specifieke aandacht voor de situatie van kansengroepen zoals allochtonen. De voormalige mijngemeente HeusdenZolder heeft het hoogste werkloosheidscijfer van allochtonen in Vlaanderen.
Nick Inghelbrecht: ‘Bij de gemeente Heusden-Zolder zijn twaalf procent van de werknemers van allochtone herkomst. Ze zijn aan het werk van niveau E tot B.’ Een inclusief werkgelegenheidsbeleid Het lokale werkgelegenheidsbeleid koppelt het arbeidsmarktbeleid niet alleen aan de lokale economie maar ook aan andere beleidsdomeinen. Om kansen te
‘Toch blijft het bestuur niet bij de pakken zitten,’ zegt tewerkstellingsambtenaar Nick Inghelbrecht. ‘Het bestuur maakt van de sociale economie een speerpunt om de allochtone werkloosheidscijfers 1 juli 2009 LOKAAL 33
WERKVELD ETNISCH CULTURELE DIVERSITEIT
LAYLA AERTS
dersteuning voor alleenstaande ouders, een doelstelling die in het lokaal sociaal beleidsplan verankerd is.
In Mechelen werden dit jaar 37 procent van de vakantiejobs ingevuld door allochtone jongeren. Het is het resultaat van een reeks inspanningen. De lat wordt niet verlaagd, elke job gaat naar de beste kandidaat.
te laten dalen. Deze beleidskeuze wordt als evaluatiepunt verankerd in het plan etnisch-culturele minderheden. Bij het subsidiëren van lokale projectpromotoren vragen we dat de werknemers in de projecten een afspiegeling zijn van de bevolking. Allochtonen moeten dus ten minste twintig procent van het personeelsbestand uitmaken. Heusden-Zolder geeft het goede voorbeeld en maakt werk van een diverse personeelssamenstelling. Twaalf procent van de werknemers zijn van allochtone herkomst, mensen zijn aan het werk van niveau E tot B.’ Lokale besturen versterken positie kansengroepen Langdurig werklozen kampen vaak met verschillende problemen tegelijk: armoede, te weinig werkervaring, een korte scholing en bij sommige mensen van vreemde af komst een gebrekkige kennis van het Nederlands (voornamelijk bij eerste generatie migranten en in gemeenten aan de taalgrens). In combinatie met maatschappelijke discriminatie houdt dit mensen gevangen in het leefloonstelsel of de werkloosheid. Een integrale benadering gericht op het versterken van hun positie in de maatschappij en op de arbeidsmarkt dringt zich dan ook op. De Vilvoordse werkwinkel liet zich door een integrale benadering inspireren om dit najaar met een project voor buitenschoolse kinderopvang voor en door leefloontrekkers te beginnen. Het OCMW Vilvoorde, het Huis van het Nederlands en het Centrum voor Basiseducatie werken 34 LOKAAL 1 juli 2009
met het project de grootste hindernissen voor de zwakste groepen op de arbeidsmarkt weg. ‘Vooral anderstalige nieuwkomers vinden moeilijk werk door een gebrek aan werkervaring en/of door een onvoldoende kennis van het Nederlands. Bovendien stellen we vast dat voor (alleenstaande) ouders het ontbreken van flexibele kinderopvang een belangrijke drem-
Ontwikkelen van werkgelegenheid Enkel sleutelen aan competenties van allochtonen op de arbeidsmarkt is onvoldoende om de hogere werkloosheidsgraad te bestrijden. Er is een groter aanbod en meer instroom van allochtonen nodig. Werkgelegenheid creëren door bedrijven aan te trekken en door in te spelen op tewerkstellingsmogelijkheden van grote infrastructuurprojecten is vooral weggelegd voor de grotere steden. In de sociale economie liggen er mogelijkheden voor alle besturen om banen te ontwikkelen in invoegbedrijven en de diensteneconomie. Bovendien kan de lokale overheid ook binnen de reguliere economie een voorbeeld stellen door als werkgever in te zetten op maatschappelijk verantwoord ondernemen en werk te maken van een divers personeelsbeleid. ‘Willen lokale overheden geloofwaardig zijn, dan moeten ze een inhaalbeweging maken op het vlak van divers personeelsbeleid. Momenteel hinken we achter op de privémarkt,’ zegt Mohammed Ridouani, schepen van Personeelszaken, Onderwijs, Duurzame Ontwikkeling en Diversiteit in
Hans Bonte: ‘De Vilvoordse werkwinkel begint dit najaar met een project voor buitenschoolse kinderopvang voor en door leefloontrekkers.’ pel is als ze een opleiding willen volgen, solliciteren of werken,’ verduidelijkt Hans Bonte, schepen van Sociale Zaken. Het project gaat alle hindernissen gelijktijdig te lijf: de nieuwkomers volgen een voortraject Nederlands, kunnen daarna aan de slag in de kinderopvang en hebben meer tijd voor een opleiding of werk dankzij de flexibele en goedkopere kinderopvang. De opvang is er niet alleen voor leefloners, maar voor alle ouders met een zwakkere positie op de arbeidsmarkt. De kinderen van mensen die een opleiding volgen of aan het solliciteren zijn, van het personeel van sociale-economie-initiatieven en van personen met een artikel 60-statuut kunnen er terecht. Het project kadert ook binnen de beleidskeuze voor opvoedingson-
Leuven. ‘Daarom verspreiden wij onze vacatures ook via de integratiedienst, wijkwerkingen en zelforganisaties. De moskeevereniging is een strategische partner omdat ze diep doordringt in de allochtone gemeenschap. We bereiden kandidaten ook voor op het examen. Een gebrekkige kennis van het Nederlands kan nog een probleem zijn bij migranten van de eerste generatie, maar de lage scholingsgraad van veel allochtonen is de grootste hinderpaal bij de examens. Die scholingsgraad opkrikken is een speerpunt in ons onderwijsbeleid. Om ook op korte termijn aan competentieversterking te werken ondersteunen we onze werknemers intensief. De mensen van allochtone herkomst die bij ons werken zijn dan ook de beste am-
bassadeurs voor het imago van de stad als aantrekkelijke en diversiteitsvriendelijke werkgever. Een succesvol voorbeeld is het tewerkstellingsproject van de groendienst. De stad startte in 1996 met dit project om kortgeschoolde werknemers met een tijdelijk contract, via intensieve begeleiding en vorming, een perspectief op langdurige tewerkstelling en doorgroeimogelijkheden te geven. Door deze verschillende initiatieven zien we gelukkig een gevoelige toename van het aantal allochtone werknemers over de laatste jaren.’
Maar vooroordelen blijven op veel plaatsen hardnekkig bestaan. ‘Werkgevers gaan er soms verkeerdelijk van uit dat er geen geschikte allochtone kandidaten zijn voor de betrekking en werkzoekenden hebben drempelvrees om zich kandidaat te stellen bij bedrijven. Om beiden bij elkaar te brengen nam het stadsbestuur van Mechelen het initiatief om samen met de belangenvereniging Kif Kif en de VDAB een interculturele jobbeurs te organiseren. Bijna 1800 werkzoeken-
zelf als schepen van Gelijke Kansen. We organiseerden ook monitorencursussen zodat jongeren de kans kregen om het gevraagde brevet voor monitor te behalen. De lat wordt dus niet verlaagd, voor elke job selecteren we de beste kandidaat.’
Kip en ei: discriminatie tegengaan Het zijn niet enkel kortgeschoolde langdurig werkzoekenden die moeilijk aan werk raken. Veel hoogopgeleide, mondige allochtonen met een vlekkeloze kennis van het Nederlands komen niet aan de bak. Belangengroepen als het Minderhedenforum en Kif Kif wijzen erop dat er nog steeds vooroordelen leven bij werkgevers en dat allochtone sollicitanten gediscrimineerd worden. ‘Vooroordelen ontkrachten en discriminatie bestrijden zijn een moeilijke klus voor lokale besturen want ze vereisen een mentaliteitswijziging. In Heusden-Zolder geven we een sterk signaal met ons divers personeelsbeleid. Verder sensibiliseren we reguliere bedrijven. We geven jaarlijks een ontbijtsessie voor promotoren waar we de diversiteitsplannen promoten en we communiceren erover in onze nieuwsbrieven. Het promoten van de plannen werkt goed: in samenwerking met de werkwinkel nam een truckstation heel wat allochtone werkzoekenden aan, meer dan de helft van het totale aantal personeelsleden,’ zegt Nick Ingelbrecht.
Tom Balthazar: ‘Gent verankert non-discriminatie in zijn relaties
Gent geeft een sterk signaal tegen discriminerende bedrijven met de verankering van non-discriminatie in zijn relaties met derden. In de lijn van een aantal buitenlandse initiatieven keurde het college
met derden. Dit is een primeur voor België.’ den bezochten de stands van dertig bedrijven,’ zegt Ali Salmi, schepen Diversiteit en Gelijke Kansen in Mechelen. De lokale overheid heeft een voorbeeldfunctie, maar ook zij kampt met een imagoprobleem bij allochtone werkzoekenden. ‘Mechelen communiceert daarom duidelijk dat iedereen welkom is als werknemer én combineert dit met concrete maatregelen in het personeelsbeleid. We trekken niemand voor, maar we werken wel gericht naar de doelgroepen en maken hen duidelijk dat ze bij ons effectief welkom zijn. Om de stad als mogelijke werkgever te promoten bij jongeren werken we met stageplaatsen en vakantiejobs. Dit jaar werden 37 procent van de vakantiejobs ingevuld door allochtone jongeren. Het is het resultaat van een reeks inspanningen. Zo werd de stad voorgesteld als werkgever aan 100 allochtone jongeren in aanwezigheid van de burgemeester en me-
de non-discriminatieclausule goed. ‘De clausule houdt in dat Gent geen werk- of contractuele relaties wil onderhouden met derden die discrimineren. De nondiscriminatieclausule is een signaal en een garantie voor alle Gentenaren, van welke afkomst, geslacht of seksuele geaardheid dan ook, dat het niet wordt geduld dat belastinggeld naar discriminatie gaat,’ zegt Tom Balthazar, schepen van Milieu en Sociale Zaken. ‘De praktijk in Groot-Brittannië en Zweden toont aan dat deze bepalingen bedrijven aanzetten tot preventie van discriminatie. Uit een casestudy van de Europese Unie over Engeland blijkt dat bedrijven wel degelijk een antidiscriminatiebeleid uitwerken als gevolg van non-discriminatieclausules.’ Lucy Vereertbrugghen is VVSGprojectmedewerker etnisch-culturele diversiteit
advertentie
Snel ruimte nodig??
Snel nood aan ruimte? Op zoek naar een snelle, flexibele oplossing? Een duidelijke, gedetailleerde offerte binnen de 48u? Verifieerbare kwaliteit, niet enkel in België maar wereldwijd? Frisomat ontwerpt, produceert en bouwt reeds 30 jaar innovatieve gebouwen uit koudgewalst, verzinkt staal. Een juiste prijs en korte levertijd voor elk project. Just in time, in overeenstemming met lokale statische normering.
Snel ruimte nodig, praat met ons. Lokaal08_nl_sept08.indd 1
www.frisomat.be
10/03/2009 15:17:23
1 juli 2009 LOKAAL 35
LAYLA AERTS
WERKVELD MOBILITEIT EN VEILIGHEID
Sociale veiligheid in de stationsbuurt Sociale veiligheid in het station en de stationsbuurt is een actueel maatschappelijk vraagstuk. De NMBS-Holding heeft de Corporate Security Service opgericht die samen met lokale partners aan het probleem werkt. Gunther Symons
D
e toegenomen aandacht voor sociale veiligheid in het station en de stationsbuurt heeft verschillende redenen. Er is ten eerste de stijgende aandacht voor de sociale veiligheid in het algemeen. De spoorwegen en de andere openbaarvervoermaatschappijen blijven niet gespaard van criminaliteit en overlast. Klanten en personeel voelen zich onveilig, maar ook de kwaliteit van het openbaar vervoer lijdt eronder. Anderzijds is de rol van het openbaar vervoer in het maatschappelijke leven sterk toegenomen, en die trend zet zich nog door. Dat heeft ook te maken met het feit dat treinstations en hun onmiddellijke omgeving evolueren van transitzones naar ontmoetingsplaatsen 36 LOKAAL 1 juli 2009
met winkels en horeca. Stations zijn niet langer eilanden. Ze maken integraal deel uit van de stedelijke of gemeentelijke leefomgeving. Zes aanspreekpunten Vanuit de bezorgdheid over de sociale veiligheid in het openbaar vervoer richtte de NMBS-Holding op vraag van de federale overheid de Corporate Security Service (CSS) op. Die moet de opdrachten van openbare dienstverlening van de NMBS-Groep (NMBS-Holding, Infrabel en NMBS-Reizigers) op veiligheidsvlak op een integrale en geïntegreerde manier vervullen. Daartoe richtte de CSS op zijn beurt een Cel Preventie en Soci-
ale Veiligheid op. De Cel bestaat uit zes adviseurs-criminologen en een adviseurcoördinator. Die laatste sluit samenwerkingsverbanden af met de lokale partners en coördineert deze partnerships. De zes adviseurs zijn ieder in een gebied het aanspreekpunt van de lokale partners voor de samenwerkingsverbanden en de problemen van sociale veiligheid in en om het station. Daarnaast werken ze op nationaal niveau preventieprojecten uit in verband met fenomenen zoals graffiti, daklozen, onwettig verkeer, agressie of diefstal. Die kunnen eveneens lokaal toegepast worden. Lokale partners Het samenwerkingsverband van de CSS met verschillende lokale partners is opgebouwd uit verschillende stappen. Een eerste stap is het opmaken en ondertekenen van de intentieverklaring waardoor een draagvlak wordt gecreëerd bij de
LAYLA AERTS
lokale beleidsverantwoordelijken. Er zijn vaste structurele partners – de burgemeester, de korpschef, de bestuurlijk directeurcoördinator, de procureur des Konings en het diensthoofd van de CSS – en eventueel thematische partners, zoals een vertegenwoordiger van De Lijn indien er een belangrijke bushalte is bij het station, of het diensthoofd van de spoorwegpolitie voor de stations waar deze politiedienst een vaste post heeft. In de intentieverklaring zijn de manier van samenwerken, de verschillende fasen, de regierol en elementen zoals communicatie omschreven. De volgende stap is een lokale veiligheidsanalyse aan de hand van de verzamelde gegevens van politie, CSS en gemeenschapswachten. In Geraardsbergen, waar de eerste intentieverklaring werd ondertekend, is de veiligheidsanalyse uitgevoerd door de strategisch analist van de coördinatie en steundienst Oudenaarde op basis van de informatie van de partners.
Primeur voor Geraardsbergen Iedereen weet dat leefbaarheid en veiligheid in een stationsbuurt nog kunnen verbeteren. Overlast door uitgaande en schoolgaande jeugd, diefstal en berovingen, auto-inbraken en ernstige gevallen van vandalisme komen in bijna elke stationsbuurt voor. In de stad Geraardsbergen hebben lokale partners daartegen een vuist gemaakt. Op 19 maart ondertekenden de stad, de lokale en de federale
Handhaving of integrale actie Zodra de analyse beschikbaar is, wordt er gekozen tussen een handhavingsplan of een integraal actieplan. Een handhavingsplan wordt opgemaakt indien er beperkte, tijdelijke en/of tijdsgebonden problemen zijn in de stationsomgeving. Met het plan wordt vermeden dat die escaleren en tot grotere overlast en onleefbaarheid leiden. Het plan wil de algemene toestand in de stationsomgeving beheersen, bijvoorbeeld door een jaarlijkse gezamenlijke actie tegen overlast, en bevat specifieke actiepunten om de tijdelijke en/of tijdsgebonden problemen aan te pakken, zoals hangjongeren op woensdag, fietsdiefstal, spelende kinderen op het spoor of zelfs zelfmoord. Als de problemen groter, langdurig en structureel van aard zijn en veel overlast veroorzaken, wordt voor een integraal actieplan gekozen. Dat vraagt een intensieve samenwerking en ingrijpende maatregelen. Het integrale actieplan heeft als doel de leefbaarheid van de stationsomgeving te verhogen en de algemene onveiligheid te bestrijden. Na de uitvoering en de evaluatie wordt het plan voortgezet of wordt overgeschakeld op een handhavingsplan. Het uiteindelijke doel is om op termijn voor zoveel mogelijk stationsomgevingen een handhavingsplan te hebben. Gunther Symons is coördinator cel Preventie en Sociale Veiligheid van de Corporate Security Service
politie, de NMBS-Holding en De Lijn een samenwerkingovereenkomst.
A
lle partners hadden veiligheid en leefbaarheid van de stationsomgevingen in hun beleidsnota’s opgenomen. Dat was voor de lokale politie Geraardsbergen/Lierde het sein om iedereen in oktober 2008 samen te brengen en hen aan te zetten tot de opmaak van een integraal en geïntegreerd handhavingsconvenant, specifiek voor de stationsbuurt en voor het openbaar vervoer in het algemeen. Om alle betrokkenen warm te krijgen voor het idee werd de stationsbuurt tijdens de eerste bijeenkomst voorgesteld aan de hand van foto’s (van graffiti, zwerfvuil, vernielde fietsenrekken) en aan de hand van een politioneel veiligheidsbeeld (analyse van meldingen en processenverbaal). Iedereen bracht vervolgens de eigen registraties omtrent veiligheid en leef baarheid in de stationsbuurt in. Dit leverde begin 2009 een ‘objectief’ veiligheidsbeeld op met gegevens van de lokale en de federale politie, van de CSS, van De Lijn en van de gemeenschapswachten. Het geeft een overzicht van de aard van de inbreuken en meldingen, het tijdstip en de exacte locatie van de inbreuken en een daderprofiel. Dit ‘objectieve’ beeld wordt momenteel
aangevuld met enquêtes bij buurtbewoners, handelaars, reizigers, NMBSpersoneel en jongeren om zo inzicht te krijgen in de ‘subjectieve’ veiligheidsbeleving. Uiteindelijk zal dit een totaalbeeld opleveren dat de aanzet moet geven tot de opmaak en uitvoering van een integraal actieplan. De CSS zal het traject naar een integraal actieplan regisseren, met de steun van een stuur- en een projectgroep. In aanloop naar het integrale actieplan zijn al enkele operationele inspanningen geleverd zoals verhoogd toezicht (patrouilles) door politie, Securail, De Lijn en stadswachten, plaatsing van fietslockers en camera’s, gerichte acties in verband met drugs en spijbelen. Verder is er meer aandacht voor coördinatie van de activiteiten van de verschillende veiligheidspartners. Ook het parket zorgt voor een aangepast vervolgingsbeleid. Het gemeentelijke politiereglement wordt opnieuw bekeken. Freddy De Chou is burgemeester van Geraardsbergen en voorzitter van de politieraad, Kristof De Pauw is korpschef van de lokale politie Geraardsbergen/Lierde
1 juli 2009 LOKAAL 37
GF
WERKVELD Internationale uitwisseling
Herminio Ramírez Caal: We dromen van een eigen Q’eqchi’ parlement. Ik weet niet hoeveel tijd ons dat zal kosten. Uiteindelijk willen we onze eigen structuur en eigen middelen organiseren om zo het lot van onze gemeenschappen zelf in handen te nemen.’
Indiaans bestuur met meer participatie Junajpú en Ixbalanqué, mythische tweelingbroers bij de Maya’s, overwonnen de heren van de onderwereld door hen te verslaan in een balspel. Zo schiepen ze het huidige tijdperk. Zelf stegen ze ten hemel op als zon en maan. En net zoals Junajpú en Ixbalanqué werken Herent en de Guatemalteekse regio Nimlaha’kok samen. Bert Janssens
H
erent onderhoudt hechte banden met de indiaanse Q’eqchi’ bevolking uit Alta Verapaz in Guatemala. Concreet kreeg deze solidariteit gestalte in een stedenband met een aantal regio’s uit de gemeente Cobán in Alta Verapaz. In april van dit jaar waren Héctor Col Choc en Herminio Ramírez Caal als indiaanse eregasten uitgenodigd op het schepencollege. Ze vertegenwoordigen de inheemse regio Nimlaha’kok in Alta Verapaz. Tijdens hun bezoek kreeg de solidariteitsband tussen Herent en Nimlaha’kok een nieuwe en nog hechtere impuls. Autonome inheemse regio De indiaanse regio Nimlaha’kok speelt in Guatemala een bijzondere rol, want eind vorig jaar riepen de inwoners een au38 LOKAAL 1 juli 2009
tonome inheemse regio uit. Een nieuwe vorm van autonoom bestuur als het ware. De reden hiervoor ligt voor de hand. De dienstverlening voor de indiaanse bevolking vanuit het niet-indiaanse gemeente-
burgemeester geen aandacht voor heeft. In Nimlaha’kok krijgen we geen ondersteuning van de overheid of de gemeente. Daarom hebben wij ons uitgeroepen tot autonome inheemse regio, met aan het hoofd een inheemse burgemeester.’ Nationale en internationale wetten en verbintenissen geven deze autonomieverklaring een wettelijke basis. Er zijn niet alleen de lokale decentralisatieprocessen die de inspraak en de participatie van de inheemse gemeenschappen aan de ontwikkeling
De in 1996 ondertekende vredesakkoorden verzekeren de indiaanse bevolking meer autonomie. bestuur van Cobán loopt volledig spaak. ‘Wij Q’eqchi’ worden altijd gediscrimineerd,’ zegt Herminio Ramírez Caal. ‘Daarom ijveren we al jaren voor deze autonomie. Wij wonen in een achtergestelde regio waar de verkozen niet-indiaanse
van hun streek bevorderen. Ook de in 1996 ondertekende vredesakkoorden verzekeren de indiaanse bevolking meer zeggenschap en erkenning van hun eigenheid. Internationaal gezien staat de ILO-conventie 169 aan hun kant. Die stelt dat inheemse
ondersteuning gebruiken. Maar het doel is duidelijk, volgens Herminio Ramírez Caal: ‘We zijn nu aan het kijken welke soorten gemeentebelasting we zelf kunnen innen. En hiermee kunnen we dan de administratie van het bestuur op een duurzame manier bekostigen.’ Dat het inheemse bestuur in Nimlaha’kok met zijn autonomieverklaring een voortrekkersrol speelt in de streek moge duidelijk zijn. Dat het initiatief in de streek met argusogen gevolgd wordt, lijkt dan ook vanzelfsprekend. Naburige regio’s kijken of ze met hun streek een zelfde weg kunnen inslaan. In eerste instantie denken
Luk Draye: ‘Herent en Nimlaha’kok vormen een tweeling gescheiden door de zee van de koloniale geschiedenis. Nu ze elkaar terugvonden, staan ze elkaar in woord en daad bij.’ keling van de streek, is het voornaamste verschil te vinden in het overheersende participatieve karakter van het bestuur. ‘Alle 22 leden van de inheemse raad zullen de beslissing samen nemen, waarbij alle gemeenschappen vertegenwoordigd zijn,’ verklaart Herminio Ramírez Caal. Het gaat om 42 gemeenschappen die samen achtduizend inwoners tellen. De directe noden zijn talrijk: werken aan een gemeenschapsradio om de bevolking beter te informeren, een regionale markt inrichten waar plaatselijke boeren hun eigen producten kunnen verkopen, en de bestuurlijke en organisatorische capaciteiten van de inheemse gezagvoerders versterken. Hiervoor krijgt de stedenband tussen Herent en Nimlaha’kok onder andere de steun van het Belgische federale programma voor gemeentelijke internationale samenwerking. Ambitieuze toekomstplannen Op langere termijn moet Nimlaha’kok ook in staat zijn de gemeentebelastingen zelf te innen en zo zelf prioriteiten voor de streek vast te leggen. Financiële decentralisatie als integraal deel van het autonome zelfbestuur. Het klinkt beloftevol, maar er is nog een lange weg af te leggen. De moeilijkheid ligt in het feit dat niemand hen hierin is voorgegaan. Vooral ook op het juridische vlak kan Nimlaha’kok als pioniersregio in Alta Verapaz nog veel
ze aan de vijf omliggende deelgemeenten van Cobán, maar op lange termijn zijn de plannen nog ambitieuzer, want het is de bedoeling heel de Q’eqchi’ bevolking samen te brengen en te vertegenwoordigen. ‘We dromen van een eigen Q’eqchi’ parlement. Uiteindelijk willen we onze eigen structuur en eigen middelen organiseren om zo het lot van onze gemeenschappen zelf in handen te nemen,’ zegt een vastberaden Herminio Ramírez Caal. Tweeling in het college In dit proces van verder versterken van het inheemse bestuur in Nimlaha’kok speelt de stedenband met Herent een zeer belangrijke en tegelijk vrij unieke rol. ‘Wij willen samen dit proces doorlopen, wij zijn broeders en voelen ons gesteund door deze nauwe band met Herent,’ aldus Herminio Ramírez Caal. En de ervaringen van een Herentse OCMW-delegatie in Guatemala brachten OCMW-voorzitter Marleen Pattyn tot de vaststelling dat dit een wederkerig proces is: ‘Het is niet zo dat zij alleen van ons kunnen leren, wij leren ook heel veel van hen. Dat is een dialoog!’ En in die relatie zijn beide partners gelijkwaardig. Het beeld dat Herminio verwoordde van twee broers, waarbij Herent in de rol van oudere broer Nimlaha’kok als jongere broer onder de arm neemt, werd onmiddellijk verfijnd door Luk Draye, schepen voor Ontwikkelingssamenwerking: ‘Ik zie
Twaalf gemeenten erkend in federaal programma gemeentelijke internationale samenwerking De federale overheid keurde via de DirectieGeneraal voor Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) het meerjarenprogramma van twaalf gemeenten goed. Van 2009 tot en met 2012 werken deze gemeenten onder begeleiding van de VVSG aan het versterken van de bestuurskracht bij hun partnergemeenten. Dit doen ze via processen van capaciteitsopbouw binnen de thema’s jeugd, milieu en lokale economie. De stedenbanden in dit meerjarenprogramma zijn Gent-Mangaung, Maasmechelen-Tshwane en Essen-Witzenberg in Zuid-Afrika, SintTruiden-Nueva Guinea, Lommel-Ciudad Darío en Mol-Santo Tomás in Nicaragua, Sint-Niklaas-Tambacounda (Senegal), Hasselt-Missour en Outat-Oulad-El-Haj (Marokko), Edegem-San Jerónimo (Peru), Evergem-Guaranda (Ecuador), BrasschaatTarija (Bolivia) en Herent-Nimlaha’kok (Guatemala). In een brief aan de gemeenten bevestigde minister van Ontwikkelingssamenwerking Charles Michel het belang dat hij hiermee hecht aan deze gedecentraliseerde coöperatie. De gemeente Essen ondertekent een samenwerkingsakkoord met de gemeente Witzenberg in Zuid-Afrika om de volgende vier jaar aan het thema jeugd te werken.
GF
volkeren moeten worden gerespecteerd en betrokken in beslissingen die hen aangaan. En dat is het net wat Nimlaha’kok wil bereiken: zelfbestuur gebaseerd op de inheemse identiteit. ‘Wij Q’eqchi’ beschouwen onze Maya voorouders als onze wortels. Zij maken ons tot wie wij nu zijn. Daarom willen wij vertegenwoordigers van hun roemrijke verleden zijn en willen wij ook dat zij ons beschermen.’ Maar in welke mate is een dergelijk indiaans autonoom bestuur dan verschillend van het gewone gemeentebestuur dat verkozen is? Naast het feit dat het indiaanse bestuur een eigen visie heeft op de ontwik-
onze relatie eerder als die van een tweeling. Herent en Nimlaha’kok vormen een tweeling die gescheiden is door een zee, die de koloniale geschiedenis is. Nu hebben ze elkaar teruggevonden en staan ze elkaar in woord en daad bij.’ En zo lijkt de cirkel rond. Het beeld van de heroïsche tweeling staat symbool voor de stedenband. Het gevecht tegen de goden van de onderwereld is vervangen door een niet-aflatende inzet om de inheemse bevolking zelf te laten beslissen over het ontwikkelingsproces van haar streek. Bert Janssens is VVSG-stafmedewerker van het team internationaal 1 juli 2009 LOKAAL 39
Het gemeentebestuur van Zomergem gaat over tot aanwerving en het aanleggen van een werVingSreSerVe Van twee Jaar.
OCMW Wemmel Het OCMW Wemmel wenst over te gaan tot de aanwerving van een
Financieel beheerder m/v – statutair – 28,5u/week Uw taak U bent verantwoordelijk voor het financiële management van het OCMW en u tekent mee de administratieve huishouding uit van de organisatie. U heeft de leiding over de financiële dienst. U rapporteert aan de secretaris, de voorzitter en de raad voor maatschappelijk welzijn. U bent ambtshalve lid van het managementteam. Uw profiel U bent houder van een masterdiploma en van een attest uitgereikt door Selor waarmee u uw kennis van het Frans bewijst ( elementaire kennis – niveau 1). Bovendien voldoet u aan het gevraagde competentieprofiel en slaagt u in de selectieprocedure. Ons aanbod Een boeiende en afwisselende functie in een voortdurend wijzigende omgeving. Een geïndexeerd brutojaarsalaris (3/4 prestaties) van min. 30.938 euro / max. 45.694 euro , maaltijdcheques, een hospitalisatieverzekering, glijdende uren, ruime vormingsmogelijkheden en jaarlijks min. 30 verlofdagen. Interesse: Informatie (aanwervingsvoorwaarden + functieprofiel): Rudi Seghers, secretaris OCMW, T 02-462 06 80, rudi.seghers@wemmel.be U stuurt uw kandidatuur voor deze functie naar het OCMW Wemmel tav de voorzitter. We verwachten de kandidaturen (motivatiebrief + cv) ten laatste op 15 juli 2009.
De gemeente telt circa 31 000 inwoners. Het OCMW van Sint-Pieters-Leeuw realiseert met zijn 180 personeelsleden een waaier van diensten inzake maatschappelijke dienstverlening en ouderenzorg. Momenteel werken wij aan de realisatie van een nieuw woonzorgcentrum, een lokaal dienstencentrum en andere uitdagende projecten. Wil je hierin een belangrijke rol spelen, dan kan dat. Wij organiseren een
er
aan de rand van Brussel.
Statutair - Voltijds (38/38) - a-niveau (a1a-a1b-a2a)
Functie: Als diensthoofd heb je de leiding over 22 personeelsleden en ben je verantwoordelijk voor de organisatie en coördinatie van de werking van de technische dienst die bestaat uit de dienst openbare werken, gebouwen, groendienst, begraafplaatsen en milieupark. Bovendien sta je in voor de uitwerking en opvolging van specifieke technische dossiers (overheidsopdrachten, openbare werken,…) en sta je in voor de beleidsvoorbereiding en -opvolging. De indiensttreding is voorzien voor het najaar 2009. aanwerVingSVereiSten: • In het bezit zijn van ofwel een masterdiploma, ofwel een diploma van het universitair onderwijs of diploma van het hoger onderwijs van twee cycli dat gelijkgesteld werd met universitair onderwijs (ook laatstejaarsscholieren of -studenten komen in aanmerking) • Een gedrag hebben dat in overeenstemming is met de beoogde functie (getuigschrift goed zedelijk gedrag). wiJ Bieden: • Een voltijdse (38/38) statutaire benoeming met een proeftijd van 12 maanden • Salaris op basis van weddeschaal A1a (brutomaandwedde min. 2705,58 en max. 3349,47 euro) • Maaltijdcheques • Fietsvergoeding • Hospitalisatieverzekering.
Jeugdconsulent /cultuurambtenaar contractueel - Voltijds (38/38) - B-niveau (B1-B2-B3)
Functie: Als jeugdconsulent/cultuurambtenaar ben je verantwoordelijk voor het uitwerken en uitvoeren van het jeugd- en cultuurbeleid waarbij er naast ondersteuning van het jeugd- en cultuurwerk ook eigen activiteiten en projecten worden opgezet. De indiensttreding is voorzien voor het najaar 2009. aanwerVingSVereiSten: • In het bezit zijn van ofwel een bachelordiploma, ofwel een diploma van het hoger onderwijs van één cyclus of daarmee gelijkgesteld onderwijs (ook laatstejaarsscholieren of -studenten komen in aanmerking) • Een gedrag hebben dat in overeenstemming is met de beoogde functie (getuigschrift goed zedelijk gedrag). wiJ Bieden: • Een voltijds (38/38) contract van onbepaalde duur met een proeftijd van 6 maanden • Salaris op basis van weddeschaal B1 (brutomaandwedde min. 2164,46 en max. 2451,74 euro) • Maaltijdcheques • Fietsvergoeding • Hospitalisatieverzekering.
Sollicitatieprocedure: Kandidaturen, vergezeld van een kopie van het diploma en een curriculum vitae, richten aan het college van burgemeester en schepenen, Markt 1 te 9930 Zomergem tegen uiterlijk 31 juli 2009 (= datum van ontvangst van de kandidatuur). Indien je kandidatuur in aanmerking komt, word je uitgenodigd voor de selectieproeven die zullen worden georganiseerd in de maand september. Meer informatie kan je telefonisch aanvragen bij de personeelsdienst, 09 370 75 73, per fax 09 370 75 71 of per e-mail personeelsdienst@zomergem.be.
www.zomergem.be
OCMW Sint-Pieters-Leeuw
w e g wij z
levende en groene gemeente
De
Sint-Pieters-Leeuw is een
diensthoofd technische dienst
na
ijn ar u w welz
OCMW-SECRETARIS
(m/v)
Jouw functie: je functie situeert zich op het hoogste managementniveau van het OCMW. Je bent een belangrijke schakel tussen het beleid en de administratie en coördineert de beleidsvoorbereiding en -uitvoering. Je leidt de administratie en je bent hoofd van het personeel. Jouw profiel: je hebt een goede kennis van de werking van het OCMW. Je beschikt over uitgesproken leidinggevende competenties en over goede communicatieve vaardigheden. Je bent flexibel, stressbestendig en diplomatisch ingesteld. Je bent in het bezit van een masterdiploma, beschikt over minstens 4 jaar relevante beroepservaring en voldoet aan de wervingsvoorwaarden. Selectieprocedure: je moet slagen in een selectieproef bestaande uit een schriftelijk gedeelte, een interview en een assessmentproef. Aanbod: je wordt statutair tewerkgesteld na een proefperiode van één jaar. In afwachting van de vacantverklaring van de functie, word je contractueel in dienst genomen. Het brutoloon is ten minste 5 008,63 euro en maximum 6 562,25 euro per maand (diensten met een gelijkaardige functie worden financieel in rekening gebracht voor de berekening van de geldelijke anciënniteit). Je komt terecht in een aangename en dynamische werkomgeving. Het OCMW Sint-Pieters-Leeuw biedt je de volgende extralegale voordelen: ruime opleidingskansen, maaltijdcheques, jaarlijks 35 verlofdagen, hospitalisatieverzekering, fietsvergoeding. Interesse? Bezorg ons dan uiterlijk op 22 juli 2009 je motivatiebrief, curriculum vitae, bewijs van relevante beroepservaring en kopie van het vereiste diploma, via de gewone post, geadresseerd aan de OCMW-voorzitter, Fabriekstraat 1, 1601 Ruisbroek.
vergelijkende selectie-
De eerste selectieproef heeft plaats in het administratief centrum van het OCMW op 25 augustus 2009.
procedure voor de voltijdse
De functieomschrijving, het selectieprogramma, de wervingsvoorwaarden en het formulier mbt de relevante beroepservaring kan je verkrijgen bij de personeelsdienst van het OCMW van Sint-Pieters-Leeuw: tel. 02 371 03 41, mail ocmw.secretariaat@ocmwspl.be of surf naar www.ocmw-sint-pieters-leeuw.be (rubriek algemene administratie).
betrekking in statutair verband van een OCMW-SECRETARIS.
40 LOKAAL 1 juli 2009
STEFAN DEWICKERE
wetmatig berichten
Om de verantwoordelijken die de stoep slecht hebben hersteld na een huisaansluiting erop te kunnen aanspreken, bestaan al langer reglementeringen en protocollen.
Vlaamse Codex ruimtelijke ordening: onnodige bijkomende administratie? De Vlaamse regering besliste op 15 mei 2009 de vrijstelling van een bouwvergunning voor de ondergrondse aanleg van netwerken en aansluitingen voor water, gas, elektriciteit, riolering, telecommunicatie en de invoering van een meldingsplicht in de Vlaamse Codex ruimtelijke ordening op te heffen. Dit veroorzaakt administratieve bezorgdheid.
De VVSG vindt het uiteraard een evidentie dat gemeenten ingelicht worden over werken op hun openbaar domein. Bijvoorbeeld om achteraf de verantwoordelijken erop te kunnen aanspreken dat ze de stoep slecht hersteld hebben na een huisaansluiting. Maar of daartoe een nieuwe administratieve procedure in het leven geroepen moet worden, is zeer de vraag. Er bestaan al reglementeringen en protocollen die de werken op het openbare domein
en de melding hiervan behandelen. En met het oog op administratieve vereenvoudiging (maar niet enkel daarop) worden zoveel mogelijk ingrepen die op/onder het openbare domein gebeuren samengebracht in GIPOD (waaronder KLIP). De Vlaamse regering heeft dit trouwens ook goedgekeurd. Wij begrijpen dan ook niet goed waarom diezelfde Vlaamse regering het nodig acht daarnaast vanuit het beleidsdomein ruimtelijke ordening nog een
nieuwe administratieve procedure in het leven te roepen. Ze zadelt de lokale besturen en de nutsbedrijven met meer werk op. Deze opmerking maakte nog geen deel uit van het advies van de VVSG bij de uitvoeringsbesluiten. Door de veel te korte adviestermijn die de VVSG voor de zeer vele besluiten kreeg toegemeten, was het immers onmogelijk alles grondig te bestuderen. Hopelijk wordt dit nog rechtgezet. In de toekomst kan dit worden vermeden door iedereen die een dergelijke administratieve last toebedeeld krijgt, van in het begin bij het overleg te betrekken! erwin.debruyne@vvsg.be
Decreet opmaak rooilijnplannen schept duidelijkheid De VVSG kreeg te elfder ure de mogelijkheid een advies uit te brengen bij het rooilijnendecreet. Hoewel er volgens de VVSG geen juridische noodzaak bestaat voor dit decreet, is het wel waardevol, want de te volgen procedure is hiermee duidelijk beschreven. Daarnaast had de VVSG voorgesteld het artikel te schrappen dat bepaalt dat alle gemeenten vóór 31 december 2013 hun rooilijnplannen moeten herbekijken, voor zover het niet gaat om rooilijnplannen van buurtwegen of plannen die in een RUP of BPA zijn gelegen. Op die manier wordt de meerderheid van gemeenten, die wél een goed overzicht hebben van de rooilijnplannen, niet gestraft voor de minderheid die inderdaad het overzicht verloren is. De VVSG opperde ook dat de Vlaamse overheid initiatieven zou nemen om gemeenten te sensibiliseren een ‘schoonmaak’ te houden in verouderde rooiplannen. Ze zou bijvoorbeeld een brochure kunnen op
stellen over wat een verouderde rooilijn is, volgens welke procedure ze kan worden afgeschaft en wat de juridische gevolgen zijn voor de aangelanden. Voor een coherente en duidelijke regelgeving is het volgens de VVSG te verkiezen dat ook de regelgeving met betrekking tot de buurtwegen hieraan wordt aangepast. De VVSG is verheugd dat het late maar constructieve overleg vruchtbaar was en dat de initiatiefnemers uiteindelijk deze bemerkingen nog grosso modo in de eindversie verwerkt hebben. erwin.debruyne@vvsg.be
Decreet houdende vaststellingen en realisatie van de rooilijnen, 30 april 2009 1 juli 2009 LOKAAL 41
Het Gemeentebestuur van Lanaken gaat over tot aanleg van twee werfreserves voor
Technisch deskundige ruimtelijke ordening Niveau B1-B3 – statutair dienstverband – voltijdse functie U bent verantwoordelijk voor • informatie en advies aan burgers, notarissen, architecten en de administratieve verwerking van dossiers i.v.m. stedenbouwkundige vergunningen, structuurplannen, bestemmingsplannen, ruimtelijke plannen, etc. • de inhoudelijke beoordeling van stedenbouwkundige aanvragen • de opvolging van de wetgeving in dit domein • het verstrekken van kadastrale informatie • beleidsondersteuning aan het bestuur inzake ruimtelijke ordening • ondersteuning van het het beleid i.s.m. de stedenbouwkundig ambtenaar en het afdelingshoofd inzake ruimtelijke ordening. Voorwaarden • u bent in het bezit van een bachelordiploma in een technische richting zoals stedenbouwkunde, ruimtelijke planning, industriële wetenschappen afd. bouw, GAS/GGS, architect-assistent, … • u heeft bij voorkeur enige voorkennis van dit vakgebied • klantvriendelijk, discreet en integer ingesteld zijn • zelfstandig kunnen werken • creatieve, stipte en diplomatische aanpak • beschikken over een groot verantwoordelijkheidsgevoel en een degelijke visie.
Technisch medewerker ruimtelijke ordening Niveau C1-C3 – contractueel dienstverband – deeltijdse functie U bent verantwoordelijk voor • het verstrekken van informatie en advies aan burgers, notarissen, architecten en diensten, alsook voor de administratieve verwerking van de dossiers ivm. stedenbouwkundige aanvragen, structuurplannen, bestemmingsplannen, kadastrale informatie, GIS-systeem, etc. • het mee opvolgen van stedenbouwkundige plannen, stedelijke inrichtingsplannen, etc. • het ondersteunen van het het beleid i.s.m. de stedenbouwkundige ambtenaar en het afdelingshoofd inzake ruimtelijke ordening. Voorwaarden • in het bezit zijn van een diploma hoger secundair onderwijs of gelijkwaardig. • zelfstandig kunnen werken. • klantvriendelijk, discreet en integer ingesteld zijn. • u heeft bij voorkeur enige voorkennis van dit vakgebied. • accuraat en stipt kunnen werken en kunnen werken met tijdslimieten.
Wij bieden u Een afwisselende job. Een aantrekkelijk loon: min. 1678 euro /max. 3070 euro per maand voor functie niveau C min. 2142 euro /max. 3609 euro per maand voor functie niveau B, aangevuld met maaltijdcheques, een gratis hospitalisatieverzekering en fietsvergoeding. Dit alles in een boeiende en stabiele werkomgeving. Interesse in deze job? • Wij verwachten uw sollicitatiebrief en uw cv, voorzien van een kopie van de gevraagde diploma’s, tav. college van burgemeester en schepenen, Jan Rosierlaan 1, 3620 Lanaken. Uw reactie dient ons te bereiken vóór 24 juli 2009. • Geldige kandidaturen zullen worden uitgenodigd voor een aanwervingsexamen in de maand september. • Meer informatie: gunther.beckers@lanaken.be of T 089-73 07 46
42 LOKAAL 1 juli 2009
Het college van burgemeester en schepenen van Scherpenheuvel-Zichem maakt bekend dat volgende betrekking (m/v) te begeven is bij statutaire aanwerving. Er wordt tevens een werfreserve van drie jaar aangelegd.
Deskundige ruimtelijke ordening – huisvesting B1-B2-B3 Tot uw takenpakket behoort • adviesverlening inzake stedenbouwkundige aanvragen • afhandeling administratieve stedenbouwkundige vergunningen • voorbereiding en opvolging van subsidieaanvragen voor gemeentelijke projecten inzake huisvesting • bijwonen vergaderingen inzake socialehuisvestingsprojecten • opmaak gemeentelijke verordeningen op het vlak van huisvesting • opvolging procedures structuurplannen en ruimtelijke uitvoeringsplannen De belangrijkste toelatings- en aanwervingsvoorwaarden zijn • houder zijn van een diploma dat toegang geeft tot niveau B EN - ofwel houder zijn van een diploma zoals vermeld in de artikelen 2 en 3 van het ministerieel besluit van 13 juli 2000 tot bepaling van de diploma’s van een opleiding ruimtelijke ordening die voldoen om te kunnen worden aangesteld als ambtenaar van ruimtelijke ordening - ofwel minstens zes jaar werkzaam zijn geweest bij een gewestelijke, provinciale of gemeentelijke administratie en kunnen aantonen dat tijdens die periode de beoordeling van aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning en verkavelingsvergunning en/ of de opmaak of de begeleiding van de opmaak van ruimtelijke structuurplannen of plannen van aanleg en de beoordeling ervan één van de hoofdtaken was • in het bezit zijn van een rijbewijs B • uittreksel uit het strafregister (model 1). Wat kunnen we bieden? Geïndexeerd minimaal brutojaarsalaris van 25.706,07 euro Relevante schaalanciënniteit (overheid, privé of als zelfstandige) komt volledig in aanmerking. Geldelijke anciënniteit in de overheid is volledig meerekenbaar; relevante geldelijke anciënniteit uit de privé of als zelfstandige telt voor max. zes jaar. Maaltijdcheques t.w.v. 5,50 euro, gratis hospitalisatieverzekering, gratis woon-werkverkeer met openbaar vervoer of fietsvergoeding (0,15 euro/km) Interesse? De aanwervingsvoorwaarden, de toelatingsvoorwaarden en de functiebeschrijving kunt u verkrijgen op de personeelsdienst (Evi Van wetter): T 013-35 24 43 of evi.vanwetter@scherpenheuvel-zichem.be (GEEN INSCHRIJVINGEN). Uw kandidatuur dient bij het college van burgemeester en schepenen, A. Nihoulstraat 13-15, 3270 Scherpenheuvel-Zichem ingediend te worden (per post of tegen ontvangstbewijs) ten laatste op 30 juli 2009, vergezeld van een kopie van het diploma en/of studiegetuigschrift, eventueel aangevuld met de nodige bewijzen van beroepservaring (minimaal zes jaar), een kopie van het rijbewijs B en een uittreksel uit het strafregister.
STEFAN DEWICKERE
wetmatig berichten
Gemeenten willen een realistische voorbereidingstijd voor ze regelgeving die een grote impact heeft op hun organisatie, moeten uitvoeren.
Decreten ruimtelijke ordening en grond- en pandenbeleid meer op lokale maat De Vlaamse gemeenten vragen aan de nieuwe Vlaamse regering meer rekening te houden met de opmerkingen en vragen van de gemeenten bij de invoering en toepassing van het decreet ruimtelijke ordening en het decreet grond- en pandenbeleid. Ook willen ze zes maanden uitstel voor de invoering van alle wijzigingen.
Volgens het Vlaamse regeerakkoord van 2004 zou de regelgeving op het vlak van ruimtelijke ordening worden aangepakt met het oog op het vergroten van de rechtszekerheid. Tevens werden maatregelen op het vlak van betaalbaar wonen voorgesteld. Begin 2008 werden in het afsprakenkader de grote lijnen van de decreetswijziging aangekondigd. De uiteindelijke teksten werden in maart 2009 door het Vlaamse parlement bekrachtigd en het aanpassings- en aanvullingsdecreet en het decreet grond- en pandenbeleid werden nu pas op 15 mei gepubliceerd. De wijzigingen van het decreet ruimtelijke ordening hebben betrekking op alle onderdelen van het ruimtelijke ordeningsbeleid, maar vooral op het vlak van vergunningverlening, handhaving en de wijze van inventarisatie van een aantal gegevens. De wijzigingen hebben daardoor belangrijke organisatorische gevolgen voor de gemeenten. Ook het nieuwe decreet grond- en pandenbeleid heeft een belangrijke impact op de lokale besturen, doordat ze verschillende inventaris-
sen moeten opmaken (leegstand, onbebouwde percelen) op een andere manier dan ze tot nu toe gewoon waren. Bovendien moet elke gemeente vóór 2020 een bepaalde taakstelling aan bijkomende sociale en bescheiden woningen realiseren. Hiervoor moet de gemeente zo snel mogelijk een aantal gegevens verzamelen en overleg met diverse woonpartners in gang zetten. Momenteel wordt door de Vlaamse regering nog volop gewerkt aan de tientallen uitvoeringsbesluiten. De decreten treden grotendeels in werking op 1 september 2009.
Zes maanden uitstel gevraagd
xavier.buijse@vvsg.be
VVSG-MAGAZINE VOOR GEMEENTE EN OCMW
Nog geen abonnement op Lokaal ?
Halfmaandelijks magazine van de Vereniging
van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw
- Paviljoenstraat 9 - 1030 Brussel | verschijnt
20 x per jaar | Afgiftekantoor Gent X
| P2A9746
NR 11 VAN 16 juni 2009
Op de algemene vergadering van de VVSG van 18 juni vonden de gemeenten dat de werklast van de gemeenten door de decreten ontegensprekelijk toeneemt, terwijl er onvoldoende tijd is om zich daarop te organiseren. Bovendien is er een tekort aan stedenbouwkundig ambtenaren met het geschikte diploma. De steden en gemeenten vragen de nieuwe Vlaamse regering dat nieuwe of gewijzigde
regelgeving die een belangrijke organisatorische impact heeft op de gemeenten maar van toepassing wordt als aan de lokale besturen een realistische voorbereidingstijd wordt gegeven. De gemeenten willen ook dat de Vlaamse regering een degelijke impactstudie maakt van beide decreten en de diverse uitvoeringsbesluiten, en de nodige maatregelen treft om de bijkomende lasten die hieruit blijken, effectief te compenseren. Gemeenten willen heldere communicatie krijgen over nieuwe regelgeving want ze nemen hun eerstelijnsrol in het deskundig informeren van hun inwoners graag op, maar moeten dan wel over voldoende informatie beschikken. Gemeenten vragen de Vlaamse overheid nog meer werk te maken van een adequaat en vlot antwoord op vragen in het kader van de gewijzigde regelgeving. Bovendien willen ze de invoering van de wijziging van het decreet ruimtelijke ordening en het decreet grond- en pandenbeleid met zes maanden uitstellen.
Taalbad voor gelijke kansen De grondvesten van de burgemeester Gemeentelijke Holding zoekt zuurstof Zorgcoördinatie: een taak voor de OCMW’s?
Informatie en voorwaarden: Nicole Van Wichelen • T 02-211 55 43 • nicole.vanwichelen@vvsg.be
1 juli 2009 LOKAAL 43
OCMW Meerhout Voor woonzorgcentrum De Berk, een thuis voor 74 bewoners met een 90-tal personeelsleden, gaan wij over tot de aanwerving in contractueel verband, met tevens aanlegging werfreserve met een geldigheidsduur van drie jaar voor aanstelling in statutair verband, van een full–time
Directeur woonzorgcentrum Als directeur woonzorgcentrum sta je in voor de organisatie van een kwaliteitsvolle dienstverlening en efficiënte werking in woonzorgcentrum De Berk. Je hebt op het OCMW een voorname rol inzake beleidsvoorbereiding en -uitvoering, organisatie-, personeelsen financieel management en je hebt ook verantwoordelijkheden op administratief en communicatief vlak. Profiel Kandidaten dienen te beschikken over een diploma toegang gevende tot niveau A zijnde een master-diploma, een diploma van het universitair onderwijs of een diploma van het hoger onderwijs van twee cycli dat gelijkgesteld werd; laatstejaarsstudenten in een academische masteropleiding mogen ook aan selectieproeven deelnemen. Ze dienen te voldoen aan de algemene toelatings- en aanwervingsvoorwaarden. Wij bieden: - een boeiende afwisselende leidinggevende job met als extra uitdaging het mede voorbereiden van de realisatie van een nieuwbouw - verloning op A niveau A1a-A2a-A3a zijnde thans geïndexeerd een minimale maandwedde zonder relevante ervaring van 2.705,58 euro en een maximale maandwedde van 4.761,07 euro - uitzicht op een statutaire aanstelling op zeer korte termijn - extralegale voordelen zoals maaltijdcheques, hospitalisatieverzekering, vergoeding onkosten woon-werkverkeer via openbaar vervoer, fietsvergoeding. Kandidaturen dienen te bestaan uit - sollicitatiebrief - cv - kopie van het gevraagde diploma / voor laatstejaarsstudenten een studiebewijs en een verklaring dat ze laatstejaarsstudent zijn - een uittreksel uit het strafregister niet ouder dan drie maanden. Kandidaturen dienen per post ingezonden te worden tav personeelsdienst van het OCMW Meerhout, Gasthuisstraat 27, 2450 Meerhout, of tegen ontvangstbewijs op de personeelsdienst overhandigd te worden en moeten ten laatste op maandag 3 augustus 2009 in het bezit van het OCMW Meerhout zijn. Meer info betreffende de toelatings- en aanwervingsvoorwaarden, de functie en profielbeschijving en de selectieprocedure kun je bekomen op de OCMW-personeelsdienst bij Lutgarde Claes of Gert Noels, T 014-36 90 14 of lutgarde.claes@ocmwmeerhout.be.
Uw personeelsadvertentie in Lokaal, VVSG-week én op de VVSG-website Inlevering advertenties: Lokaal 13 (1 tot 15 september): 10 augustus Lokaal 14 (16 tot 30 september): 31 augustus Lokaal 15 (1 tot 15 oktober): 14 september Informatie: Nicole Van Wichelen • T 02-211 55 43 • nicole.vanwichelen@vvsg.be
44 LOKAAL 1 juli 2009
2de oproep
Gemeente Lochristi
Het college van burgemeester en schepenen maakt bekend dat volgende statutaire betrekking te begeven is
voltijdse stafmedewerker ruimtelijke ordening en stedenbouw niveau A Beknopte functiebeschrijving: vervangen van diensthoofd bij afwezigheid (ook als gemeentelijk stedenbouwkundig ambtenaar), voorbereiden, uitwerken en evalueren dossiers i.v.m. ruimtelijke ordening en stedenbouw (o.a. gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen), secretaris gecoro, … Aanwervingsvoorwaarden: • voldoen aan de voorwaarden om aangesteld te kunnen worden als gemeentelijk stedenbouwkundig ambtenaar in een gemeente met 20.000 of meer inwoners, overeenkomstig het decreet van 18 mei 1999, houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening en zijn uitvoeringsbesluiten, zoals gewijzigd • houder zijn van een rijbewijs B. • Sslagen in een niet vergelijkend aanwervingsexamen .Laatstejaarsstudenten kunnen kandideren mits voorlegging studiebewijs en eigen verklaring van deelname aan examens voor 17 november 2009. De voor het examen geslaagde kandidaten worden opgenomen in een werfreserve met een geldigheidsduur van drie jaar. De minimale bruto aanvangswedde bedraagt 2705,58 euro per maand (doorstroming naar hogere weddeschalen binnen de functie is mogelijk/voor het vaststellen van de geldelijke anciënniteit komen, naast openbare diensten ook diensten in de privé-sector of als zelfstandige in aanmerking voor maximale vijf jaar en voor zover rechtstreeks dienstig). Bijkomende voordelen: maaltijdcheques, hospitalisatieverzekering, vakantiegeld, eindejaarstoelage. Gunstige verlofregeling: 33 vakantiedagen per jaar, exclusief veertien feestdagen De proeftijd bedraagt één jaar. De eigenhandig geschreven kandidaturen, vergezeld van een uitgebreid cv en een fotokopie van het diploma, dienen ten laatste op 17 juli 2009 bij aangetekende zending toe te komen bij het college van burgemeester en schepenen, Dorp-West 52, 9080 Lochristi. Meer info (uitgebreide brochure met details) bij de personeelsdienst, T 09-355 51 51 (toestel 370, 371, 373 of 460).
Het OCMW-Zoutleeuw, Prins Leopoldplaats 3, 3440 Zoutleeuw gaat over tot de verkoop van volgende loten gebruikt meubilair en keukeninstallatie van het rustoord/RVT en dit wegens de ingebruikname van een nieuw woon-en zorgcentrum: LOT 1 : Bedden, nachtkastjes en toebehoren LOT 2 : Relaxzetels residenten en dagzalen LOT 3 : Los meubilair (o.a. tafels, stoelen, kasten en rekken) LOT 4 : Keukenuitrusting De lastenboeken met voorwaarden en bijlagen kunnen kosteloos worden verkregen bij het OCMW-Zoutleeuw. Deze worden bij voorkeur in een pdf-bestand elektronisch toegezonden aan de kandidaten. Contactpersoon: Marleen David, dagelijks verantwoordelijke, T 011-78 92 17, F 011-78 45 69, marleen.david@ocmwzoutleeuw.be De biedingen ingevolge deze bekendmaking dienen de OCMWvoorzitter te bereiken, Prins Leopoldplaats 3, 3440 Zoutleeuw ten laatste 28 augustus 2009 om 12.00 uur.
wetmatig berichten
OCMW Denderleeuw
OCMW Denderleeuw OCMW Denderleeuw is in volle groei en samen streven we ernaar de burgers een optimale dienstverlening aan te bieden. Om deze OCMW Denderleeuw ambitie waar te maken, gaat het OCMW van Denderleeuw over tot de aanwerving van volgende functies (m/v) voor de sociale dienst, met een aanleg van een wervingsreserve van 2 jaar:
OCMW Denderleeuw
HOOFDMAATSCHAPPELIJK WERKER Voltijdse betrekking in statutair dienstverband, niveau B4-B5
Functie
STEFAN DEWICKERE
U geeft leiding aan alle medewerkers van de sociale dienst en rapporteert rechtstreeks aan de secretaris. U ondersteunt de medewerkers en bewaakt de kwaliteit van de dienstverlening. U bent verantwoordelijk voor de planning, organisatie en coördinatie van de afdeling met als doel de burgers en het OCMW een optimale dienstverlening aan te bieden. Als lid van het managementteam werkt u mee aan de beleidsuitvoering. In het Gemeenteecreet veranderen enkele regels zoals de bezoldigingsregeling.
Profiel
• De Belgische nationaliteit hebben • Diploma van maatschappelijk assistent • Minimaal 4 jaar relevante beroepservaring
MAATSCHAPPELIJK WERKER Voltijdse betrekking in contractueel dienstverband, niveau B1-B3
Functie
U werkt onder de leiding van en rapporteert aan de hoofdmaatschappelijk werker. U bent verantwoordelijk voor de opvang, begeleiding en ondersteuning van hulpbehoevenden.
Profiel
• Schoolverlaters worden toegelaten tot de selectieprocedure • Diploma van maatschappelijk assistent
Wij bieden
• Een boeiende job in een groeiende organisatie • Extralegale voordelen zoals maaltijdcheques en een hospitalisatieverzekering
Interesse?
Stuur uw kandidatuur vergezeld van een curriculum vitae, een gemotiveerd schrijven, kopie van het diploma en uittreksel uit het strafregister uiterlijk op maandag 27 juli 2009 per aangetekend schrijven (poststempel geldt als bewijs) naar OCMW Denderleeuw, t.a.v. Herman Janssens, Ten Kouter 20 te 9470 Denderleeuw. U kan de kandidatuur ook uiterlijk op diezelfde dag tegen ontvangstbewijs binnen brengen op de personeelsdienst. Sollicitaties per e-mail worden niet aanvaard. Meer informatie over de diploma- en toelatingsvoorwaarden, het indienen van de kandidaturen, de functiebeschrijving, arbeidsvoorwaarden en het examenprogramma kan u bekomen bij mevrouw Greet Slagmulder, secretaris van het OCMW, op het nummer 053/66.33.63 of via e-mail greet.slagmulder@publilink.be. Deze procedure loopt in samenwerking met CC Select. “Het OCMW van Denderleeuw let op het bevorderen van gelijke kansen bij aanwerving.”
Facelift voor besluiten over statuut mandatarissen Met ingang vanOCMW 1 juli 2009 wordt het statuut van de lokale mandatarissen in 09-24-13 Denderleeuw belangrijke 325*74mate mm gewijzigd door drie nieuwe besluiten. Dit statuut werd sinds 1 januari 2007 peoject 3 grotendeels geregeld door het besluit van 19 januari 2007, dat uitvoering gaf aan verschillende artikels uit het Gemeentedecreet. Dat Jobat besluit blijft bestaan, maar wordt nu beperkt tot amper vier titels (in plaats Geomedia van de oorspronkelijke elf) over uitsluitend niet-geldelijke aspecten van het statuut: de aansprakelijkheidsverzekeringen (voortaan voor álle mandatarissen), de criteria om mandatarissen als gehandicapt te beschouwen, de eretitelregeling (serieus versoepeld) en de ambtskledij en sjerpen van de mandatarissen. De rest van dit besluit wordt nu ondergebracht in een nieuw besluit dat enkel de geldelijke aspecten (bezoldigingsregeling) van het mandatarissenstatuut regelt: regels in verband met weddes, presentiegelden, kostenvergoedingen en compensatie van inkomensverlies. Tegelijk worden ook hier enkele belangrijke wijzigingen doorgevoerd: de weddeberekening wijzigt, de regels voor aanvulling en vermindering van presentiegelden worden vereenvoudigd en gelijkgestemd, en ook groepen van OCMW-raadsleden kunnen voortaan een soort fractietoelage krijgen (al mag het zo niet heten). Ook in het Gemeentedecreet zelf worden op deze punten wijzigingen doorgevoerd. Ten slotte krijgt het besluit van 15 juni 2007, dat de tuchtprocedure voor lokale uitvoerende mandatarissen regelde, een nieuwe datum. Fundamenteel wijzigt er echter niets aan dat besluit. Meer informatie over deze wijzigingen vindt u in de aangepaste VVSG/Politeia-pockets Het Gemeentedecreet ontleed en Het OCMW-decreet ontleed, en in de nieuwe versie van Het statuut van de lokale mandataris (verwacht na de zomervakantie). david.vanholsbeeck@vvsg.be
Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 houdende wijziging van het besluit van 19 januari 2007 houdende het statuut van de lokale en provinciale mandataris, BS van 19 juni 2009, ed. 3, Inforumnummer 239283 Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 houdende de bezoldigingsregeling van de lokale en provinciale mandataris, BS van 19 juni 2009, ed. 2, Inforumnummer 239268 Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009 houdende vaststelling van de tuchtprocedure voor de mandatarissen ter uitvoering van artikelen 71 en 274 van het Gemeentedecreet, artikel 70 van het OCMW-decreet en artikel 69 van het Provinciedecreet, BS van 19 juni 2009, ed. 2, Inforumnummer 239272 1 juli 2009 LOKAAL 45
OCMW Denderleeuw
AGENDA
Mechelen 8 juli Wonen In Meervoud Symposium in het kader van de promotiecampagne voor goede groepswoningbouw in Vlaanderen met uitreiking van de architectuurprijs ‘Wonen in Meervoud’. www.woneninmeervoud.be Zemst 9 september en 18 november Hasselt 10 september en 19 november Roeselare 11 september en 27 november Sint-Niklaas 14 september en 7 december Regionale ondersteuningspunten kwaliteitszorg Woon- en zorgcentra Bijeenkomsten voor directieleden, diensthoofden, leidinggevenden op middenkaderniveau. www.vvsg.be (kalender) Beerse 13 september Memorial Medard Van Der Steen Belgisch wielerkampioenschap voor mandatarissen als eerbetoon aan de sportschepen van Beerse die in 2008 bij een fietsongeval overleed. www.sportbeerse.be Mechelen 15 september Hasselt 22 september Geel 29 september Gent 1 oktober Torhout 8 oktober Communicatie voor kansarme doelgroepen Vorming voor systematische aanpak van externe communicatie in sociaal huis met tips en handvatten voor vormgeving en inhoud van communicatieproducten zoals brochures. www.vvsg.be (kalender)
NIX TrIljoen
46 LOKAAL 1 juli 2009
Wallonië 15 september Le Borinage: de schaamte voorbij… Zoektocht naar verschillen en gelijkenissen tussen visie en aanpak aan weerszijden van de taalgrens. www.west-vlaanderen.be/winvorm van 16 tot en met 22 september Gun je buur een zuurstofkuur Aardig-op-weg-week in het teken van milieuvriendelijke mobiliteit; een initiatief van Komimo (Koepel Milieu en Mobiliteit). www.aardig-op-weg-week.be Gent 24 september Werk maken van de selectie van onthaalouders. Voorstelling van een instrument Studiedag over een selectie-instrument van VCOK en Kind en Gezin dat de sterktes en zwaktes van de kandidaten onthult. www.vvsg.be (kalender) Brussel 17, 24 september en 8 oktober OCMW-hulpverlening aan zelfstandigen in moeilijkheden Opleiding over de hulp- en dienstverlenende rol van een OCMW ten aanzien van de problemen van zelfstandigen. www.vvsg.be (kalender) De Pinte 30 september, 1 oktober, 12 november, 10 december en 28 januari Politiek leiderschap: De politiek uitgedaagd Vijfdaags traject over politiek leiderschap van de VVSG-Politieke Academie voor burgemeesters, OCMW-voorzitters en schepenen om als politiek leider krachtiger en effectiever op te treden. www.vvsg.be (kalender)
Brussel 2 oktober Jeugdrecht en jeugdhulp in balans Studiedag over de relatie tussen recht en hulpverlening. www.jeugdrecht.be. Brussel 6 oktober De Wet van 2 april 1965 Toelichting over de sleutelmechanismen in de wet van 2 april 1965. www.vvsg.be (kalender) 24 en 25 oktober Dag van de trage weg 2009 Campagne om verwaarloosde of verdwenen trage wegen terug open te maken en in gebruik te nemen. www.tragewegen.be/dagvandetrageweg. Kessel-Lo 13 oktober Ethisch verantwoorde zorg Workshop voor directies van woonzorgcentra, hoofden bewonerszorg, hoofdverpleegkundigen, kwaliteitscoördinatoren, maatschappelijk werkers, animatoren. www.vvsg.be (kalender) Leuven 13 en 14 oktober Lokaal diversiteitsbeleid Op de twee ontmoetingsdagen over het etnisch-cultureel diversiteitsbeleid presenteren lokale besturen praktijkvoorbeelden uit zowel welzijnsvoorzieningen als aan loketten en in het sport- en vrijetijdsbeleid, werkgelegenheidsbeleid, leefbaarheid, het onderwijsbeleid en het personeelsbeleid. Bovenal bieden de ontmoetingsdagen u een forum om vragen en ervaringen met collega’s te delen. www.vvsg.be (kalender)
Ethias, meer dan ooit
de bevoorrechte partner van de openbare besturen
011 28 20 81
www.ethias.be
Onderlinge verzekeringsverenigingen toegelaten onder de nrs 0165, 0660, 0661, 0662 (KB van 4 en 13 juli 1979, BS van 14 juli 1979) Ondernemingsnrs/BTW BE 0402.370.054 - 0402.370.153 - 0402.369.955 - 0402.370.252
www.entsorga-enteco.com De internationale vakbeurs voor afvalmanagement en milieutechniek
Keulen, 27 t/m 30 oktober 2009 posan x e s a kl E e r s t e e ke r s ! zo en be
act local.
Think global
Het totaalprogramma voor afvalmanagement en milieutechniek
Exposanten: Koelnmesse België, Luxemburg Luc Van Den Eede, Area Manager Regus Park Atrium, Koloniënstraat 11 1000 Brussel Tel.: +32 2 517 61 75, Fax: +32 2 517 66 70 belux@koelnmesse.be
Bezoekers: Koelnmesse BV Weena 246, 3012 NJ Rotterdam Nederland Tel.: +31 10 206 48 50 Fax: +31 10 201 95 55 tickets@koelnmesse.nl
ONDERZOEK EN ORGANISATIE
ARBEIDSVEILIGHEID EN GELUIDSBESCHERMING
LUCHTZUIVERING EN EMISSIEBESCHERMING
WATER EN AFVALWATER
TECHNIEK EN LOGISTIEK
VERBRANDING EN DUURZAME ENERGIEËN
GEMEENTELIJKEEN MILIEUDIENSTEN
AFVAL EN RECYCLING
De Entsorga-Enteco bereidt zich voor op de volgende ronde. Ook in 2009 in het aanbod: investeringsmogelijkheden, marktanalyses en matchmaking in Oost-Europa en Groot–Brittannië. Keulen maakt zich sterk voor het milieu. Bent u er klaar voor?
ten