DE ROL VAN RUIMTE IN DE BELEVING EN BEHOEFTEN KUNNEN ACHTERHALEN EN BEGRIJPEN
Mensgericht bouwen en kankerzorg TEKST: LUK VANRESPAILLE – BEELD: SOPHIE NUYTTEN
Goed een jaar geleden, net voor de eerste lockdown, verdedigde Pleuntje Jellema aan de faculteit Ingenieurswetenschappen van de KULeuven, departement Architectuur, haar doctoraat. Dat bereidde ze voor onder begeleiding van professor Ann Heylighen en Dr. Margo Annemans in de onderzoeksgroep Research[x]Design, en ze kreeg er steun voor van Kom Op Tegen Kanker en het Fonds Suzanne Duchesne. Jellema, met een dubbele achtergrond in sociale geografie en interieurarchitectuur, boog zich over de rol van de gebouwde (zorg)omgeving in de beleving van mensen die getroffen worden door kanker. En Zorgwijzer had daarover een verrijkend onlinegesprek met haar. Een woord dat tijdens het gesprek met Pleuntje Jellema geregeld viel, is ‘holistisch’. Alleen al de formulering ‘mensen getroffen door kanker’ is natuurlijk niet toevallig. Kanker is een ingrijpende aandoening die lang niet alleen de patiënten zelf (be)treft, maar ook hun naasten en (mantel)zorgverleners. Samen legt die ‘drie-eenheid’ een heel traject af, in tijd én ruimte.
Pleuntje Jellema: “Een gevarieerd aanbod met verschillende ‘prikkelniveaus’ maakt meer kans om aan te sluiten bij de behoeften van de heterogene gebruikersgroep dan het standaard meubilair.”
Kankerzorg verloopt in stadia die zich doorgaans ook afspelen in verschillende zorgruimten: onderzoek, diagnose, uiteenlopende behandelingen, check-ups, revalidatie, nazorg, en niet te vergeten: de eigen thuisomgeving… Tel daar nog eens de ‘tussenruimten’ bij die vaak over het hoofd worden gezien: het parkeerterrein en de weg ernaartoe, de cafetaria, sanitair… Al snel wordt duidelijk dat mensen die getroffen worden door kanker wel wat afstanden afleggen. En aan dat rijtje kunnen we nog ruimten toevoegen zoals de inloophuizen die in ons land nog niet bijzonder ingeburgerd zijn, maar waarvan we in het buitenland interessante voorbeelden vinden. Jellema bekeek in dat verband onder meer de Maggie’s Centres uit het Verenigd Koninkrijk die een hele filosofie hebben ontwikkeld rond helende architectuur en natuur.
zorgwijzer | 20
