1 module

Page 1

KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# tHõΔ}Ï Hõ~°nÑ≤Hõ tHõΔ}Ï~°∞úÅ∞ : ѨÓÖò PѶπ i™È~üû Ѩ~°û<£ (Ñ≤P~üÑ≤) ã¨Éèí∞ºÅ∞, „QÍ=∞ ™ê÷~Ú HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞

tHõΔ}Ï =º=kè: 3 ~ÀAÅ∞

"åã¨<£ 12–13–452, gkè. <≥O.1, `å~åflHõ, ã≤H˜O„^•ÉÏ^Œ∞ – 500 017. á¶È#∞: 040 – 27015295/6


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

tHõΔ} L^ÕÌâßÅ∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO – ^•xÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç# ¿Ñ^Œ „Ѩ[Å |`«∞‰õΩ`≥~°∞=ÙÅ =∞^茺 ã¨O|O^è•xfl J~°úO KÕã¨∞HÀ=_»O h\˜=#~°∞Å ã≤u ÷ QÆ`∞« Å P^è•~°OQÍ PÜ«∂ ~°HÍÅ KÕÑŨ Ñ Ã OѨHOõ Ö’ "≥∞à◊‰Ωõ =Å∞, Ü«∂[=∂#ºO, "åºkè x"å~°} Ѩ^ŒÌ`«∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O =∞`«ûº q∞„`« ã¨OѶ¨∂Å∞, =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å x~å‡}O, Ѩxf~°∞, q^èŒ∞Å∞, ÉÏ^茺`«Å#∞ J=QÆ`«O KÕã¨∞HÀ=_»O =∂Ô~¯\ò J=HÍâßÅ∞, „ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅÃÑ· J=QÍǨÏ# ÃÑOK«∞HÀ=_»O

tHõΔ}ÏOâßÅ∞ 1

KÕѨŠÃÑOѨHõO - h\˜ =#~°∞Å „Ѩã¨∞Î`« ã≤÷u

2

KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ q^è•<åÅ∞, Ѩ^Œú`«∞Å∞

3

=∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ŠѨxf~°∞ – q^èŒ∞Å∞, ÉÏ^茺`«Å∞

4

=∞`«ûº q∞„`« ã¨OѶ¨∂Å U~åÊ@∞

5

KÕѨŠÃÑOѨHÍxH˜ ÃÑ@∞ì|_ç, =∂Ô~¯\˜OQ∑

6

^•}Ï Ñ¨^Œú`«∞Å∞

7

™ê^è•~°} "åº^èŒ∞Å∞, x"å~°} Ѩ^Œú`«∞Å∞

8

„ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ∞

9

H˘„~°g∞#∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO

10 q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞ 11 #~°ûsÅÖ’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å ÃÑOѨHõO 12 =∞Ozh\˜ K≥~°∞=ÙÅ KÕѨŠÃÑOѨHõO – J#∞"≥·# ~°HÍÅ∞ 2


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 2 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

KÕÑŨ Ñ Ã OѨHOõ – h\˜ =#~°∞Å∞, „Ѩã¨∞Î`« ã≤÷u

„ɡ~Ú<£„™êìq∞OQ∑, „Ѩ[O>Ë+¨<£

ã¨=∞Ü«∞O: L^ÕÌâ◊O:

1 QÆO@

„Ѩã¨∞Î`« h\˜ =#~°∞Å∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: Kèå~°∞ìÅ∞, =∂~°¯~°∞¡

q=~°}: KÕѨŠÃÑOѨHÍxH˜ J#∞"≥·# h\˜ =#~°∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz `«=∞‰õΩ `≥eã≤# q+¨Ü«∂Å∞ K≥ѨÊ=∞x ÃѶã≤e>Ë@~°∞ tHõΔ}Ï~°∞úÅ#∞ HÀ~åe. XH˘Hõ¯ix J_»∞QÆ∞`«∂, „ɡ~Ú<£ „™êìq∞OQ∑ Ѩ^ŒúuÖ’ q+¨Ü«∂Å#∞ ~å|\Ïìe. "å~°∞ K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∂Å#∞ Kå~°∞ìÃÑ· ~åã≤ ÃÑ\Ïìe. `«=∞`«=∞ „áêO`åÅÖ’ „Ѩã¨∞Î`«O KÕѨŠÃÑOѨHÍxH˜ J#∞=ÙQÍ L#fl h\˜ =#~°∞Å∞ QÆ∞iOz K«iÛOKÕÖÏ KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« „Ѩã¨∞Î`« h\˜ =#~°∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q=~åÅ#∞ Kå~°∞ì „Ñ¨[O>Ë+¨<£ KÕã≤ K≥áêÊe. q=~åÅxfl ã¨Éèí∞ºÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ q^èŒOQÍ K≥|∞`«∂ "å\˜x ~åã¨∞HÀ=∞x K≥áêÊe.

ÃѶã≤e>Ë@~ü‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: =ÚO^Œ∞QÍ _Õ\Ïx Kå~°∞ìÃÑ· ~åã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe J~°ú=∞ÜÕ∞º q^èŒOQÍ `≥eÜ«∞ KÕÜ«∂e z=~°QÍ XHõ\ ˜, Ô~O_»∞ „Ѩâ◊flÅ∞ "Õã≤ tHõΔ}Ï~°∞úʼnõΩ J~°ú"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å#∞ ã¨g∞H˜ΔOKåe

3


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Kèå~üìü "≥∞\©iÜ«∞Öò K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞: =º=™êÜ«∞O =∞# „Ѩ^è•# =$uÎ. Ô~·`«∞Å#∞ #ëêìÅ #∞O_ç P^Œ∞H˘#∞@‰õΩ ˆHO„^Œ, ~åR „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ =º=™êÜ«∞O`À áê@∞ J#∞|O^èŒ ~°OQÍÖˇ·# áê_ç Ѩi„â◊=∞, Q˘„Ô~Å ÃÑOѨHõ=Ú, =∞`«ûº Ѩi„â◊=∞ HÀã¨O qq^èŒ~°HÍŠѨ^äŒHÍÅ∞, ã¨aû_ôÅ∞ JOkã¨∞Î<åfl~Ú. „QÍg∞} „áêO`« PiúHÍaè=$kúÖ’ =∞`«ûº Ѩi„â◊=∞ „Ѩ=ÚY áê„`« =Ç≤Ï™ÈÎOk. r=<Àáê^èŒ∞Å∞, „Ѩ[ʼnõΩ áœ+≤Hª ÍǨ~åxfl JOkOK«_O» , L^ÀºQÍÅ HõÅÊ# Ѩ~O° QÍ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `ÀOk. =∞#O fã¨∞H˘<Õ PǨ~°OÖ’ KÕѨÅ∞ =ÚYº"≥∞ÿ# áœ+≤ªHÍǨ~°O. KÕѨ =∂Oã¨OÖ’ 20–25% „áÈ\©<£Å∞, 1–2% „H˘=ÙfiÅ∞, JkèH"õ Ú≥ `«OÎ Ö’ HÍe¬Ü∞« O LO@∞Ok. ã¨∂Å÷ , ã¨∂HõΔ ‡ áÈ+¨Hõ Ѩ^•~å÷Å∞ Z‰õΩ¯=™ê÷~ÚÖ’ LO\Ï~Ú. ~°Hõ~°HÍÅ "åº^èŒ∞ʼnõΩ HÍ~°}Ü«∞"Õ∞º H˘Öˇ¢™êìÖò LO_»^Œ∞. KÕѨŠL`«ÊuÎÖ’ PO„^茄Ѩ^Õâò ^Õâ◊OÖ’<Õ Ô~O_»= ™ê÷#O P„Hõq∞OzOk. ~åROÖ’ 114 [ÖÏâ◊Ü∂« Å∞ L<åfl~Ú. ã¨ÇϨ [ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ H˘ÖË~¡ ∞° ã¨~ã° ∞¨ û, <åQÍ~°∞#˚ ™êQÆ~,ü „jâ‹Å· O, „j~å"£∞™êQÆ~,ü HÀ~ÚÖò ™êQÆ~ü, H˜<≥fl~°™êQÆ~ =O\˜ h\˜=#~°∞Å∞ L<åfl~Ú. ã¨=Ú„^Œ f~° „áêO`«O 980 H˜Ö’g∞@~°¡ =~°‰õΩ LOk. =∞`«ûº Ѩi„â◊=∞ Jaè=$kúH˜ KåÖÏ J=HÍâßÅ∞<åfl~Ú.

ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ h\˜ =#~°∞Å∞ - „Ѩã¨∞Î`« Ѩiã≤÷u #^Œ∞Å∞, HÍÅ=Å∞ [ÖÏâ◊Ü«∂Å∞ ‰õΩO@Å∞, K≥~°∞=ÙÅ∞ ã¨=Ú„^Œ f~° „áêO`«O KÕѨŠL`«ÊuÎ =∞Ozh\˜ KÕѨŠL`«ÊuÎ ã¨=Ú„^Œ KÕѨŠL`«ÊuÎ ¿ÇÏK«sÅ∞ ZѶπZѶπ_çZ aZѶπ_çZ

4

1,97,023 H˜Ö’ g∞@~°∞¡ 3.15 q∞eÜ«∞<£ ÃÇÏHÍì~°∞¡ 2.35 q∞eÜ«∞<£ ÃÇÏHÍì~°∞¡ 8129 H˜Ö’ g∞@~°∞¡ 6.4 q∞eÜ«∞<£ "≥∞„\˜H± @#∞flÅ∞ 3.4 q∞eÜ«∞<£ "≥∞„\˜H± @#∞flÅ∞ 3.0 q∞eÜ«∞<£ "≥∞„\˜H± @#∞flÅ∞ 10,070 429 39


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Kèå~üìü "≥∞\©iÜ«∞Öò PO„^茄Ѩ^ÕâòÖ’ h\˜ =#~°∞Å∞ PO„^è„Œ Ѩ^âÕ òÖ’ ÃÑ^ŒqÌ z#flq HõeÑ≤ 114 [ÖÏâ◊Ü∂« Å∞, ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∞ L<åfl~Ú. g\˜Ö’ =ÚYº"≥∞#ÿ q: 1. <åQÍ~°∞˚#™êQÆ~ü, Nâ‹·ÅO, N~å"£∞™êQÆ~ü, HÀ~ÚÅ™êQÆ~ü, H˜<≥fl~°™êQÆ~ü – „áê*ˇ‰õΩìÅ∞ 2. H˘ÖË¡~°∞ – ã¨Ç¨Ï[ ã≤^ŒÌ"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨∞û 3. âßâ◊fi`«, =~å¬^è•~° K≥~°∞=ÙÅ∞ – 45,528 4. ã¨=Ú„^Œf~° „áêO`«O – 980 H˜Ö’ g∞@~°∞¡ 5. ã¨=Ú„^Œf~å# L#fl lÖÏ¡Å∞ – 9, „QÍ=∂Å∞ – 453, KÕѨŠkOѨ٠ã¨÷ÖÏÅ∞ – 280 7. „\ÏÅ~üû – 580, <å@∞ É’@∞¡ 36,000

5


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 3 q+¨Ü«∞O: KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ q^è•<åÅ∞, Ѩ^Œú`«∞Å∞

L^ÕÌâ◊O: KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ q^è•<åÅ∞, Ѩ^Œú`«∞Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x KÕѨ>Ëì „ á ê*ˇ ‰ õ Ω ì Ö ’ 㨠= ∞~° ú = O`« O QÍ J=∞Å∞ KÕÜ«∞@O

Ѩ^Œúu: z#fl„QÆ∂Ѩ٠K«~°Û

ã¨=∞Ü«∞O: 1 QÆO@ 30 xq∞ëêÅ∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: Kå~°∞ìÅ∞, ÃÑ#∞flÅ∞

q=~°}: tHõ}Δ Ï~°∞Åú #∞ <åÅ∞QÆ∞, S^Œ∞ „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ qÉèlí OKåe. KÕÑŨ ÃÑOѨHOõ q^è•<åÅ∞ ÖË^• Ѩ^`úŒ ∞« ÅÃÑ· z#fl „QÆ∂ѨÙÅÖ’ K«iÛOK«=∞<åe. K«iÛOz# JOâßÅ#∞ „Ѩ*ˇO\ò KÕÜ«∞=∞x HÀ~åe. `«~°∞"å`« "åiH˜ D H˜Ok q+¨Ü«∂Å∞ `≥eÜ«∞KÕÜ«∂e.

K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞ : ZHõ¯_»~Ú`Õ ™êQÆ∞ ã¨Ç¨Ï[ ã≤^ŒúOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞O^À JHõ¯_» `«‰õΩ¯= ã¨OYºÖ’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =ke#@¡~Ú`Õ Z‰õΩ¯= L`«ÊuÎ LO@∞Ok. HÍx `«‰õΩ¯= ã¨OYºÖ’ "Õã≤# K≥~°∞=ÙÖ’x KÕѨ ã¨^Œ~°∞ |~°∞=Ù HõO>Ë `«‰õΩ¯= =ÙO@∞Ok. `«qfi# K≥~°∞=ÙÅÖ’x ™êìH˜OQ∑ Hõ#fl P~°∞ Ô~@∞¡ Z‰õΩ¯=QÍ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =ke, PǨ~°O, P~ÀQƺ Ѩi~°H} Δõ Ѩ~O° QÍ `«y# *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ áê\˜ã∂¨ Î âß„ã‘Ü Î ∞« Ü«∂[=∂#º Ѩ^`úŒ ∞« ÅÖ’ ™êQÆ∞ KÕã≤#@¡~Ú`Õ Z‰õΩ¯= ÖÏÉèÏÅ∞ =™êÎ~Ú.

KÕѨŠÃÑOѨHõ=Ú – ÃÑOKÕ Ñ¨^Œú`«∞Å∞:

1. ™êO„Ѩ^•Ü«∞ („>ˇ_ç+¨#Öò) Ѩ^Œúu: Wk Ju ѨÙ~å`«#"≥∞ÿ# Ѩ^Œúu. WO^Œ∞Ö’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^ŒÅ_»O, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞ Ug∞ LO_»=Ù. ã¨^Œ~°∞ h\˜ =#~°∞Ö’ ÃÑ~°QÍ_çxH˜ J=HÍâ◊O L#fl KÕѨÅ∞ JO^Œ∞Ö’ LO\Ï~Ú. 6


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

2.q™êÎi`« (ZH±û>ˇxû"£) Ѩ^Œúu: D Ѩ^ŒúuÖ’ U^À XHõ ~°HÍxH˜ K≥Ok# KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’ =^ŒÅ∞`å~°∞.

3. Ããq∞ WO>ˇxû"£ Ѩ^Œúu: D Ѩ^ŒúuÖ’ Ô~O_»∞ ÖË^• =¸_»∞ *Ï`«∞ʼnõΩ K≥Ok# ¢ÃѶ· `Õ^• Ѷ≤OQÆ~ü eOQ∑ ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’H˜ =^ŒÅ∞`å~°∞. Z~°∞=ÙÅ Ü«∂[=∂#ºO KÕѨ_»`å~°∞.

4. WO>ˇxû"£ Ѩ^Œúu: =¸_»∞ ÖË^• JO`«Hõ#fl Z‰õΩ¯= *Ï`«∞ŠѶ≤OQÆ~üeOQ∑ ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^Œ∞Å∞`å~°∞. ÃÇÏHÍì~°∞ h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’ 5000 Ñ≤Å¡Å =O`«∞# g\˜x q_»∞™êÎ~°∞. K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ qq^èŒ `«ÖÏÅ (á⁄~°Å)Ö’ L`«ÊuÎ J~Ú# PǨ~åxfl qxÜ≥∂yOK«_®xH˜ âߢãÜ Î‘ ∞« Ѩ^uúŒ Ö’ —q∞„â◊=∞ KÕÑŨ ÃÑOѨHOõ — KÕÑ_¨ ∞» `å~°∞. ã¨Ô~·# suÖ’ J#∞|O^èŒ PǨ~°=Ú (2–5%), Z~°∞=ÙÅ∞, h\˜ Ü«∂[=∂#º=Ú, ~ÀQÆ x"å~°} K«~°ºÅ∞ KÕѨ\ ˜ì JkèHõ kQÆ∞|_çx á⁄O^Œ_®xH˜ J=HÍâ◊O LOk.

5. ã¨∂Ѩ~ü WO>ˇxû"£ Ѩ^Œúu: J^èŒ∞<å`«#"≥∞ÿ# âߢã¨ÎѨi*Ï˝#O P^è•~°OQÍ, 3 ÖË^• JO`«Hõ#fl Z‰õΩ¯= *Ï`«∞Å J_®fi<£û_£ Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑û ÖË^• ™êìH±eOQ∑û ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^Œ∞Å∞`å~°∞. ÃÇÏHÍì~ü h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’ 10,000 Ñ≤Å¡Å =O`«∞# q_»∞™êÎ~°∞. J#∞|O^èŒ PǨ~°=Ú (5–10%), YzÛ`«"≥∞ÿ# Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞, #∂~°∞ âß`«O h\˜=∂iÊ_ç, "åºkè x"å~°} K«~°ºÅ∞ KÕѨ_»`å~°∞. ѨÅ∞=∂~°∞¡ KÕѨÅ∞ Ѩ\ ˜ì, uiy KÕѨÑ≤Å¡Å#∞ =^ŒÅ_»O KÕ™êÎ~°∞. D Ѩ^ŒúuÖ’ XHõ ÃÇÏHÍì~°∞ h\˜ qã‘Î~°‚O #∞O_ç ^•^•Ñ¨Ù 10 @#∞flÅ KÕѨŠkQÆ∞|_çx ™êkèOz# L^ŒO`åÅ∞ L<åfl~Ú. (ã≤.S.ZѶπ.Z.)

6. "≥∂<À HõÅÛ~ü: XˆH *ÏuH˜ K≥Ok# KÕѨÑ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’ "Õã≤ ÃÑOKÕ Ñ¨^Œúu.

7. áêe HõÅÛ~ü: nx<Õ q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO JO\Ï~°∞. qaè#fl *Ï`«∞Å∞, qaè#fl PǨ~°Ñ¨Ù JÅ"å@∞¡ Hõey# KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’ =^Œ∞Å∞`å~°∞. K≥~°∞=ÙÖ’ qq^èŒ h\˜ `«ÖÏÅÖ’ L`«ÊuÎ J~Ú# PǨ~åxfl qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕѨŠÃÑOѨHõO [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JkèHõ L`«ÊuÎx ™êkèOK«=K«∞Û. 7


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

8. ã¨=∞„QÆ KÕѨŠÃÑOѨHõ=Ú: KÕÑŨ `À áê@∞ h\˜ =#~°∞Ö’ W`«~° r=ÙÅ#∞ ([O`«∞=ÙÅ#∞) HõeÑ≤ ÃÑOKÕ Ñ¨^uúŒ . L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ KÕѨÅ∞ – ѨO^Œ∞Å∞, KÕѨÅ∞ – ÉÏ`«∞Å∞, KÕѨÅ∞ – HÀà◊√§, KÕѨÅ∞ – áê_ç Ѩâ◊√=ÙÅ∞. WO^Œ∞Ö’ Ô~O_»∞ qaè#fl"≥∞ÿ# r= =º=ã¨÷Å∞ LO\Ï~Ú. XHõ =º=ã¨÷ WOH˘Hõ =º=ã¨÷ =∞#∞QÆ_»‰õΩ, Jaè=$kúH˜ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok.

9. QÍe Ñ‘ÖËÛ KÕѨŠÃÑOѨHõO: D ~°Hõ"≥∞ÿ# KÕѨÅ∞ J#∞|O^èŒ âßfi™êOQÍÅ ^•fi~å QÍe #∞O_ç PH˜û[<£#∞ „QÆÇ≤Ï™êÎ~Ú. "≥ÚѨÊÅ ^•fi~å h\˜Ö’x PH˜û[<£#∞ „QÆÇ≤Ï™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å# g\˜ QÍeÑ‘ÖËÛ KÕѨÅ∞ Jx JO\Ï~°∞. (L^• : ÉÁ"≥∞‡ KÕѨÅ∞, =∂~°∞Ê KÕѨÅ∞)

10. =∞Ozh\˜ – LѨCh\˜ ~˘Ü«∞ºÅ ÃÑOѨHõO: =∞Ozh\˜Ö’ ™ê¯OÑ≤ (hÅ HõO~î° ~˘Ü«∞º – "≥∞ÿ„HÀ „>ËdÜ«∞O ~À*ˇ<£|iæ), LѨÙÊ h\˜Ö’ >ˇÿQÆ~ü ~˘Ü«∞º (Ñ‘xÜ«∞ãπ "≥∂<À_®<£)#∞ ÃÑOK«∞`å~°∞.

11. =∂i HõÅÛ~ü: ã¨=Ú„^ŒÑ¨Ù HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å ÃÑOѨHõ=Ú. g\˜x Ѩâ◊√=ÙÅ ^•}ÏQÍ#∂, B+¨^èŒÑ¨Ù "≥ÚHõ¯Å∞QÍ#∂ LѨÜ≥∂y™êÎ~°∞. 12. ˆHr HõÅÛ~ü:

8


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 4 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

=∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ŠѨxf~°∞ – q^èŒ∞Å∞, ÉÏ^茺`«Å∞

z#fl„QÆ∂Ѩ٠K«~°ÛÅ∞/ H˜fi*ò

L^ÕÌâ◊O:

2 QÆO@Å∞

ã¨ Ç ¨ Ï HÍ~° 㨠O Ѷ ¨ ∂ Å ã¨ É è í ∞ ºÅ q^è∞Œ Å∞, ÉÏ^躌 `«Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò:

ã¨=∞Ü«∞O:

ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ÅÃÑ· „É’K«~°∞, Kå~°∞ìÅ∞, =∂~°¯~°∞

q=~°}: tHõΔ}Ï~°∞úÅ#∞ z#fl „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ qÉèílOKåe. "åiH˜ =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∂Å#∞ q=iOKÕ „É’K«~°∞ "åiH˜ WzÛ ã¨^Œ~°∞ q+¨Ü«∂Å#∞ K«kq J~°úO KÕã¨∞HÀ=∞x K≥áêÊe. `«~∞° "å`« D H˜Ok „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•<åÅ∞ ~åÜ«∞=∞x K≥áêÊe. ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∞¨ O JO>Ë Uq∞\˜? ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∂¨ Å U~åÊ@∞ Uq^èOŒ QÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok? ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∂¨ Å =ÚYº L^ÕâÌ O◊ Uq∞\˜? áêÅHõ=~°æ ã¨Éèí∞ºÅ ZxflHõ Uq^èŒOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok? ã¨Éèí∞ºÅ JkèHÍ~åÅ∞ Uq∞\˜? ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ÅÖ’ x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î#fl ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ Uq∞\˜? K«kq J~°Oú KÕã∞¨ ‰õΩ#fl q+¨Ü∂« Å P^è•~°OQÍ g\˜H˜ ["å|∞Å∞ ~åÜ«∂Åx K≥áêÊe. P ["å|∞Å#∞ Kå~°∞ìÅ P^è•~°OQÍ, „QÆ∂ѨÙÅ "åsQÍ „Ѩ*ˇO>Ë+¨<£ KÕÜ«∞=∞<åe. P JOâßÅ#∞ „HÀ_ôHõiã¨∂Î, z=~°QÍ ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ =∞`«ûº ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∂¨ ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∂« Å#∞ J~°=ú ∞ÜÕ∞ºÖÏ q=iOKåe. `«~∞° "å`« ã¨Éèí∞ºÅ#∞ XHõ\ ˜, Ô~O_»∞ „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ KÕã≤ H˜fi*ò Ѩ^ŒÌuÖ’ H˘xfl „Ѩâ◊flÅ∞ "ÕÜ«∂e. ã¨=∂^è•<åÅ∞ |\˜ì "åiH˜ ™È¯~°∞ W"åfie. ~Ô O_»∞ „QÆ∂ѨÙÅ KÕã#≤ ™È¯~üx qâı+¡ O≤ Kåe. J~°Oú HÍx q+¨Ü∂« ÅÃÑ· ã¨O^ÕÇ¨ Å∞ f~åÛe. PÜ«∂ JOâßÅ∞ q=iOKÕ „É’K«~°∞ WzÛ K«kqOz Ãã+¨<£ =ÚyOKåe.

9


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

ÃѶã≤e>Ë@~°∞‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: ÃÑã≤e>Ë@~°∞ Ô~O_»∞, =¸_»∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞ LѨÜ≥∂yOz KåÖÏ *Ï„QÆ`«ÎQÍ Ãã+¨<£ KÕÜ«∂e. ã¨Éèí∞ºÅ#∞ ѨÓiÎQÍ QÆ=∞xOKåe. H˜fi*ò Ѩ^ŒÌu KåÖÏ K«∞~°∞‰õΩQÍ KÕÜ«∂e.

K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞: ã¨Ç¨ÏHÍ~°=∞<Õ Ñ¨^•xH˜ ã¨OѶ‘∞ÉèÏ=O ÖËHõ SHõ=∞`«ºO Jx J~°úO. Hõeã≤ ѨxKÕÜ«Ú@ J#flk PK«~°}Ï`«‡Hõ J~°úOQÍ K«∂_»=K«∞Û. XHõ ÅHõΔ º™ê^èŒ#‰õΩ W^ŒÌ~°∞ ÖËHõ JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= =∞Ok Hõ$+≤ KÕã≤ ÅHΔͺxfl ™êkèOK«@O ÖËHõ Ѷ¨e`åxfl á⁄O^Œ@O J#flk nx =¸Å ã¨∂„`«O.

10


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O – x~°fiK«#O: KÕѨÅ"Õ@ =ÚYº r=<ÀáêkèQÍ L#fl Hõhã¨O 10 =∞Ok (18 ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û xO_ç#"å~°∞) XHõ |$O^ŒO/XHõ ã¨=¸Ç¨ÏOQÍ Hõeã≤ ã¨=∞#fiÜ«∞O`À ѨxKÕã¨∂Î, P „QÍ=∂xH˜ K≥Ok# „ѨÉèí∞`«fi / L=∞‡_ç h\˜ =#~°∞ÅÖ’ ã¨=∞+≤ìQÍ KÕѨŠÃÑOѨHõO ÖË^• KÕѨÅ∞ Ѩ@ì_»O ^•fi~å r=<Àáêkè HõeÊOK«∞‰õΩ<Õ L^Õúâ◊O`À „QÍ=∞™ê÷~ÚÖ’ U~°Ê~°∞Û‰õΩ#fl ã¨OѶ¨∂Å#∞ „áê^èŒq∞Hõ =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å∞ JO\Ï~°∞.

=∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å U~åÊ@∞: Hõhã¨O 10 ÃÇÏHÍì~°¡ h\˜ qã‘Î~°‚O („ѨÉèí∞`«fiO ÖË^• ѨOKå~Úf K≥~°∞=ÙÅ∞) Hõey =Ù#fl „QÍ=∞OÖ’, 18 ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞û ÃÑ·|_ç# Hõhã¨O 10 =∞Ok Hõeã≤, 1964 PO„^茄Ѩ^Õâò ã¨Ç¨ÏHÍ~° K«@ìO „ѨHÍ~°O =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂xfl U~°Ê~°∞ÛHÀ=K«∞Û. D "Õ∞~°‰õΩ K«@ìO xˆ~ÌtOz# JOâßÅ∞: ã¨Éèí∞ºÅ∞ Hõhã¨O 18 ã¨O=`«û~åÅ∞ =Ü«∞ã¨∞û xO_ç =ÙO_®e ã¨OѶ¨∞OQÍ U~°Ê_»\ÏxH˜ Hõh㨠ã¨Éèí∞ºÅ ã¨OYº 10H˜ `«QÆæ~å^Œ∞ XHõ ‰õΩ@∞O|O #∞O_ç XHõ =ºH˜Î =∂„`«"Õ∞ ã¨OѶ¨∞ ã¨Éèíº`åfixH˜ J~°∞›_»∞ ã¨Éèí∞ºÅ∞ KÕѨŠ"Õ@Ö’ „áêg}ºO HõeyLO_®e. =∞`«ûº Ѩi„â◊=∞ÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç rqã¨∂Î LO_®e. D q+¨Ü«∂xfl ã¨O|Okè`« =∞`«ûº qã¨Î~°} JkèHÍi ^èŒ$gHõiOKåeû LO@∞Ok. ã¨Éèí∞ºÅ∞, ã¨OѶ¨∂xH˜ x~°‚~ÚOK«|_ç# "åºáê~° ѨikèÖ’ |`«∞‰õΩ`«∞#fl "åÔ~· LO_®e. WO^Œ∞‰õΩ ã¨O|OkèOz ã¨O|Okè`« =∞O_»Å HÍ~åºÅÜ«∞O #∞Oz x"å㨠^èŒ$gHõ~°} Ѩ„`åxfl á⁄Ok LO_®e. W`«~° =$uΠѨ~°"≥∞ÿ# ™⁄Ãã·\ ©ÅÖ’ ã¨Éèí∞ºxQÍ LO_»~å^Œ∞ x|O^èŒ#Å „ѨHÍ~°O x~°‚~ÚOz# Hõh㨠"å\Ï^èŒ#O K≥e¡OKåe

11


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å =ÚYº L^ÕÌâ◊O: =∞`«ûºHÍ~°∞Å#∞ =∞^Œº ^ŒàÏ~°∞Å∞, =_ô¤ "åºáê~°ã¨∞ÎÅ ÉÏi #∞Oz HÍáê_»@O `«=∞ x~åúi`« Éè∫uHõ ѨikèÖ’ L#fl h\˜ =#~°∞Å#∞ Hõh㨠^èŒ~°‰õΩ „ѨÉèí∞`«fiO #∞O_ç tã¨∞Î ÖË^• H“Å∞‰õΩ fã¨∞H˘x, "å\˜Ö’ KÕÑŨ ÃÑOѨHOõ ^•fi~å ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ r=<Àáêkè HõeÊOK«_O» =∞`«ûºHÍ~°∞ʼnõΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ "Õ@ ѨiHõ~åÅ∞, =ÅÅ∞, ^•~åÅ∞ =O\˜"å\˜x PÜ«∂ ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨Oã¨÷Å∞ ÖË^• „ѨÉèí∞`«fiO ^•fi~å á⁄Ok, Ѩiq∞`« ÖÏÉèíO`À, ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ ã¨~°Ñ¶¨~å KÕÜ«∞@O P^èŒ∞xHõ Ѩ^Œú`«∞ÅÖ’ KÕѨÅ∞ ÃÑOK«_»O, KÕѨŠ"Õ@ KÕÜ«∞\ÏxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ „ѨÉèí∞`«fi ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ tHõΔ} WÑ≤ÊOK«_»O á⁄^Œ∞ѨÙ#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O ^•fi~å ã¨Éèí∞ºÅÖ’ ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨Ü«∞ Ѩ^ŒÌux JÅ"å@∞KÕÜ«∞_»O ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞ ÖÏ"å^ÕgÅ`À JOk# ÖÏÉèíOÖ’ H˘O`« ÉèÏQÍxfl ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ _çq_≥O_»∞¡ ~°∂ѨOÖ’ ѨOK«_»O =∂Ô~¯\˜OQ∑ Ѩ~°OQÍ ã¨OѶ¨∞ ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ `«y# ¿ã=Å∞ JOkOK«_»O

=∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O - HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ ã¨Éèí∞ºÅ J=ã¨~åʼnõΩ HÍ=Åã≤# ™ê=∂„yx ã¨=∞+≤ìQÍ H˘#∞QÀÅ∞ KÕÜ«∞@O P^èŒ∞xHõ Ѩ^Œú`«∞Å QÆ∞iOz ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ `≥eÜ«∞KÕã≤, Jq áê\˜OKÕÖÏ "åix „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«_»O ã¨Éèí∞ºÅÖ’ á⁄^Œ∞Ѩi`«#O, ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨Ü«∞O, Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨Ç¨Ü«∞O =O\˜ JOâßÅ#∞ „á⁄`«ûÇ≤ÏOK«_»O J=ã¨~°"≥∞ÿ# ™ê=∞„y Ѩ~°OQÍ `åà◊§ Je¡Hõ, =ÅÅ `«Ü«∂s =O\˜ ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞Å#∞ KÕѨ\ ˜ì x~°fiÇ≤ÏOK«_»O ã¨Éèí∞ºÅ∞ Ѩ\ ˜ì# KÕѨŠJ=∞‡HÍÅ∞ KÕѨ@ì@O ã¨OѶ¨∞O ^•fi~å ã¨fiÜ«∞OQÍ KÕѨŠL`«ÊuÎx KÕѨ\ ˜ì, „áêOfÜ«∞/lÖÏ¡ ™ê÷~ÚÖ’x J#∞|O^èŒ =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å ^•fi~å "å\˜x ã¨~°Ñ¶¨~å KÕÜ«∞@O, q„Hõ~ÚOK«@O ã¨OѶ¨∞O H“Å∞‰õΩ fã¨∞‰õΩ#fl K≥~°∞=ÙÅ#∞ Z\˜ì Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂ ã¨Éèí∞ºÅ∞ HÍx "åiH˜ LѨ H“Å∞ ÖË^• "ÕÅO ^•fi~å W=fi‰õÄ_»^Œ∞

12


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò áêÅHõ=~°æO – ã¨Éèí∞ºÅ ZxflHõ: áêÅHõ =~°æOÖ’ 9 =∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ LO\Ï~°∞. "åix =∞Ǩ[# ã¨Éèí #∞Oz Z#∞fl‰õΩO\Ï~°∞. gi Ѩ^gŒ HÍÅO 5 ã¨O=`«û~åÅ∞. áêÅHõ=~°Oæ ã¨É∞íè ºÅ∞ `«=∞Ö’ #∞O_ç XHõix J^躌 ‰õΩΔ _çQÍ#∂, =∞~˘Hõix HÍ~°º^Œi≈QÍ#∂ Z#∞fl‰õΩO\Ï~°∞. =∞Ǩ [#ã¨Éèí P"≥∂kOz# f~å‡<åʼnõΩ Ö’|_ç áêÅHõ =~°æO ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O ѨiáêÅ<å =º=Ǩ~åÅ#∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞ÎOk. áêÅHõ=~°æO Hõhã¨O „Ѩu =¸_»∞ <≥ÅʼnõΩ XHõ™êi ã¨=∂"Õâßxfl x~°fiÇ≤ÏOKåe. ã¨=∂"Õâ◊ f~å‡<åÅ#∞ q∞x\òû ѨÙã¨ÎHõOÖ’ ~åÜ«∂e. Ǩ[Ô~·# áêÅHõ=~°æ ã¨Éèí∞ºÅO^Œ~°∞ ^•xÃÑ· ã¨O`«HõO KÕÜ«∂e. =~°∞ã¨QÍ =¸_»∞ ã¨=∂"ÕâßʼnõΩ Ç¨[~°∞HÍx "å~°∞ áêÅHõ=~°æ ã¨Éèí∞ºÅ∞QÍ LO_»\ÏxH˜ gÅ∞ÖË^Œ∞.

áêÅHõ =~°æO – JkèHÍ~åÅ∞: H˘`«ÎQÍ ã¨OѶ¨∞OÖ’ KÕˆ~ ã¨Éèí∞ºÅ q+¨Ü«∞OÖ’ =∞Ǩ[# ã¨Éèí‰õΩ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞_»O ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ ¿+~°¡‰õΩ ˆH\Ï~ÚOK«_»O, ¿+~°¡ |kb Ѩ~°OQÍ =∞Ǩ[# ã¨Éèí‰õΩ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞@O ã¨OѶ∂¨ xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ x^è∞Œ Å#∞ JѨC ~°∂ѨOÖ’ HÍx _çáêl\ò ~°∂ѨOÖ’HÍx ¿ãHõiOK«_O» xÜ«∞=∂=oÖ’ ¿Ñ~˘¯#fl q^èŒOQÍ `«=∞ Ѩ^Œg HÍÅO =ÚyÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞ áêÅHõ=~åæxH˜ ZxflHõÅ∞ [iÑ≤OK«_»O K«@ìOÖ’ ¿Ñ~˘¯#fl HÍŠѨiq∞`«∞ʼnõΩ Ö’|_ç ã¨OѶ¨∞O `åÅ∞‰õΩ MÏ`å ÖˇHõ¯Å#∞ P_ç\ò KÕ~ÚOK«_»O† =∞Ǩ[# ã¨Éèí =ÚO^Œ∞ P_ç\ò iáÈ~°∞ì ã¨=∞iÊOK«_»O ã¨OѶ∞¨ xÜ«∞=∂=oH˜ =ºuˆ~HõOQÍ „Ѩ=iÎOz# ã¨É∞íè ºÅ |Ç≤Ï+¨¯~°}‰õΩ „Ѩuáê^Œ#Å∞ =∞Ǩ[# ã¨Éèí‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞@ ã¨OѶ¨∞O ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ~åÜ«∞@O "åºáê~° =º=Ǩ~åÅ x"ÕkHõ#∞ =∞Ǩ[# ã¨Éèí ã¨=∞iÊOK«_»O z`«Îâ◊√kú`À, ¿ã"å ^Œ$HõÊù^èŒO`À ã¨OѶ¨∞ „ѨQÆuH˜ Hõ$+≤ KÕÜ«∞_»O

13


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò J^茺‰õΔΩ_»∞ ã¨OѶ¨∞ ã¨=∂"ÕâßʼnõΩ J^茺HõΔ`« =Ç≤Ï™êÎ~°∞. ã¨=∂"ÕâßÅ#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ [~°áêeû# ÉÏ^茺`« LO@∞Ok. ã¨OѶ¨∞O =º=Ǩ~åÅxflO\˜ÃÑ·# J^茺‰õΔΩxH˜ JkèHÍ~°O LOk. áêÅHõ=~°æ f~å‡#O "Õ∞~°‰õΩ ã¨OѶ¨∞O Pã¨∞ÎÅ∞, `«k`«~° q+¨Ü«∂ÅÃÑ· J^茺‰õΔΩxH˜ ã¨~åfikèHÍ~åÅ∞ HõÅ=Ù. U^≥·<å F\˜OQ∑ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J^茺‰õΔΩ_»∞ `«# F@∞#∞ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û. HÀâßkèHÍi ÖËHõáÈ`Õ z\Ïì ѨÙã¨ÎHõOÖ’ J^䌺‰õΔΩ_Õ ã¨O`«HõO KÕÜ«∂e. ÉϺO‰õΩÅ`À ÖÏ"å^ÕgÅ∞ KÕ¿ã JkèHÍ~°O HõeyLO\Ï~°∞.

HÍ~°º^Œi≈: J^茺‰õΔΩx Ѩ~°º"ÕHõΔ}Ö’ ѨiáêÅ<å x~°fiǨÏ}Ï =º=Ǩ~åÅ∞ K«∂™êÎ~°∞. ã¨OѶ¨∞O `«~°Ñ¨Ù# [i¿Ñ ÖÏ"å^ÕgʼnõΩ ÉÏ^茺`« =Ç≤Ï™êÎ~°∞. =ÚYº"≥∞ÿ# Ѩ„`åÅ∞ ^Œ™êÎ"ÕAÅÃÑ· ã¨O`«HÍÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. áêÅHõ=~°æO KÕ¿ã f~å‡<åÅ#∞ J=∞Å∞KÕ™êÎ~°∞. ã¨OѶ¨∞O `«~°Ñ¨Ù# L`«Î~° „Ѩ`«∞º`«Î~åÅ∞ #_ç¿Ñ JkèHÍ~°O LO@∞Ok. ã¨OѶ¨∞O ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ `«# Pnè#OÖ’ LO\Ï~Ú. „Ѩu~ÀA z\Ïì ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ~å~ÚOz J^躌 ‰õΩΔ _»∞ ÖË^• HÀâßkèHÍi KÕ`« ã¨O`«HOõ KÕ~ÚOKåeû# ÉÏ^躌 `« HÍ~°º^Œi≈^Õ. P_ç@~°∞,¡ `«xv JkèHÍ~°∞¡ J_çy# "≥O@<Õ ™⁄Ãã·\ © ã¨O|Okè`« iHÍ~°∞¤Å#∞, [=∂Y~°∞Û ÖˇHõ¯Å#∞ #QÆ^Œ∞ qÅ∞= =ÔQ·~åÅ#∞ "åiH˜ ã¨=∞iÊOKåe.

=∞Ǩ[#ã¨Éèí ã¨Éèí∞ºÅ∞ Z=~°∞ ? ã¨O=`«û~°OÖ’ Hõhã¨O 2 Ѩ~åºÜ«∂Å∞ =∞Ǩ[#ã¨Éèí ã¨=∂"Õâ◊O HÍ"åe. U„Ñ≤Öò #∞O_ç ÃãÃÑOì |~°∞ <≥Å֒Ѩ٠XHõ™êi, JHÀì|~°∞ #∞O_ç =∂iÛ Ö’Ñ¨Å WOHÀ™êi ã¨=∂"Õâ=◊ ∞"åfie. =∞Ǩ [#ã¨Éíè x~°fiÇ≤ÏOKÕ `Õkx, Z*ˇO_® JOâßÅ#∞ 15 ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞ ã¨OѶ∞¨ ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ <À\©ã¨∞ ^•fi~å `≥eÜ«∞KÕÜ«∂e.

14


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò =∞Ǩ[#ã¨Éèí‰õΩ J^茺‰õΔΩ_»∞ J^茺HõΔ`« =Ç≤Ï™êÎ_»∞. "≥Ú*Ïs˚ ã¨Éèí∞ºÅ JOwHÍ~°O`À f~å‡<åÅ∞ P"≥∂kOK«|_»`å~Ú. =∞Ǩ[# ã¨Éèí‰õΩ áêÅHõ=~åæxH˜ ã¨Éèí∞ºÅ#∞ Z#∞fl‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O, ã¨Éèí∞ºÅ#∞ `˘ÅyOKÕ JkèHÍ~°O LOk. ã¨OѶ¨∞O "åi¬Hõ x"ÕkHõ#∞, P_ç\ò iáÈ~°∞ì#∞ P"≥∂kã¨∞ÎOk. ã¨OѶ¨∞ ã¨Éèí∞º`«fiO q=~åÅ#∞ ã¨g∞H˜Δã¨∞ÎOk. ѨÓ~åfi#∞=∞u ÖˉõΩO_® =~°∞ã¨QÍ Ô~O_»∞ =∞Ǩ[Ѩ ã¨Éèí ã¨=∂"ÕâßʼnõΩ ã¨Éèí∞º_»∞ Ǩ[~°∞ HÍÖËHõáÈ~Ú#@¡~Ú`Õ ã¨Éèíº`«fiO áÈ`«∞Ok. =∞Ǩ[# ã¨ÉèíÖ’¡ Z‰õΩ¯==∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ K«~°ÛÖ’¡ áêÖÁæ#fl@¡~Ú`Õ Jk x["≥∞ÿ# „Ѩ*Ïaè„áêÜ«∂xfl „ѨuaOaã¨∞ÎOk. ã¨OѶ¨∞ „ѨQÆuH˜ ã¨Éèí∞ºÅ∞ H˘`«Î ã¨∂K«#Å#∞, ã¨ÅǨÅ#∞ W=fi_®xH˜ =∞Ǩ[# ã¨Éèí ã¨=∂"ÕâßÅ∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_»`å~Ú.

=∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞OÖ’ x~°fiÇ≤ÏOK«∞ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ „Ѩ"Õâ◊ ѨÙã¨ÎHõO: ã¨OѶ¨∞OÖ’ KÕi# ã¨Éèí∞ºÅ q=~åÅ∞ WO^Œ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. nxÖ’ „Ѩu ã¨Éèí∞ºxH˜ XHõ ¿Ñr Hˆ \Ï~ÚOKåe. ¿Ñ~°∞, z~°∞<å=∂, =$uÎ, ‰õΩÅO, =Ü«∞ã¨∞û, Hˆ \Ï~ÚOz# "å\ÏÅ ã¨OYº, K≥eO¡ z# "å\Ï^èŒ#O, „Ѩ"Õâ◊ ~°∞ã¨∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# q=~åÅ#∞ D ¿ÑlÖ’ #"≥∂^Œ∞ KÕÜ«∂e. nxx|\˜ì ã¨OѶ¨∞ ã¨Éèí∞ºÅ ã¨OYº, "å\ÏÅ "≥Ú`«ÎO, qq^èŒ =~åæʼnõΩ K≥Ok# ã¨Éèí∞ºÅ q=~åÅ∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.

f~å‡<åŠѨÙã¨ÎHõO: D ѨÙã¨ÎHõOÖ’ =∞Ǩ[# ã¨Éèí∞ºÅ∞, áêÅHõ=~°æ ã¨Éèí∞ºÅ∞ ^Œá¶ê^Œá¶êÅ∞QÍ x~°fiÇ≤ÏOK«∞ ã¨=∂"Õâ◊ f~å‡<åÅ#∞ ~åÜ«∂e. ã¨^Œ~°∞ ã¨=∂"ÕâßʼnõΩ Ç¨[Ô~·# ã¨Éèí∞ºÅO^Œ~°∞ ã¨O`«HõO KÕÜ«∂e.

~°j^Œ∞ ѨÙã¨ÎHõO: ã¨OѶ¨∞O fã¨∞‰õΩ#fl U #QÆ^Œ∞ "≥Ú`åÎxÔH·<å ~°j^Œ∞Å∞ W"åfie. D ~°j^Œ∞#∞ Ô~O_»∞ „Ѩ`«∞Å∞QÍ ~åÜ«∂e. Jã¨Å∞~°j^Œ∞ ™⁄=Ú‡ K≥e¡OK«∞ "åiH˜ W"åfie. Ô~O_»= „Ѩux #HõÅ∞QÍ ã¨OѶ¨∞OÖ’ LOKåe. nx ã¨Ç¨Ü«∞O`À z\ÏìÜ«∞O^Œ∞ [=∂ ÖˇHõ¯Å∞ ~åÜ«∞_®xH˜ gÅ=Ù`«∞Ok.

15


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò "ÀK«~ü ÃѶ·Öò: ã¨OѶ¨∞ ã¨=∂"ÕâßÅ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ [~°∞QÆ∞ ™ê^Œ~° Y~°∞ÛʼnõΩ, W`«~° Y~°∞ÛʼnõΩ á⁄Ok# ~°j^Œ∞Å#∞ XHõ ÃѶ·Å∞Ö’ =~°ã¨QÍ #O|~°∞, `Õn "åsQÍ LOKåe.

#QÆ^Œ∞ ѨÙã¨ÎO ÖËHõ k#K«~°º ѨÙã¨ÎHõO: ã¨OѶ¨∞ ã¨=∂"Õâ◊OÖ’ [~°∞QÆ∞ "åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅ∞ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ #"≥∂^Œ∞ KÕ¿ã ѨÙã¨ÎHõO Wk. nx<Õ `˘eѨ^Œ∞Ì Ñ¨Ùã¨ÎHõ=∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.

™ê^è•~°} J=~å˚: U ã¨OѶ¨∞"≥∞ÿ<å 20,000 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ q∞Oz "åºáê~°O KÕ¿ãÎ D ѨÙã¨ÎHõO `«Ñ¨Êxã¨iQÍ ~åÜ«∂e. WO^Œ∞Ö’ ã¨OѶ¨∂xH˜ K≥Ok# qq^èŒ ~°HÍÅ MÏ`åÅ∞ LO\Ï~Ú. „Ѩu MÏ`å‰õΩ H˘xfl ¿ÑrÅ∞ ˆH\Ï~ÚOKåe. k#K«~°º ѨÙã¨ÎHõO ~åã≤# `«~°∞"å`« „Ѩu~ÀA P Ѩ^Œ∞ÌÅ#∞, ™ê^è•~°} J=~å˚Ö’ PÜ«∂ MÏ`åÅÖ’ #"≥∂^Œ∞ KÕã≤ xÅfi `ÕÖÏÛe. nx P^è•~°OQÍ „Ѩu <≥ÖÏY~°∞# [=∂Y~°∞ÛŠѨ\ ˜ìHõ#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∂e

Ѩ\˜ì# KÕѨŠq=~åŠѨÙã¨ÎHõO: ã¨OѶ¨∞OÖ’ ã¨Éèí∞ºÅ Ѩ\ ˜ì# KÕѨŠq=~åÅ#∞ WO^Œ∞Ö’ ~åÜ«∂e. U ~°Hõ"≥∞ÿ# KÕѨÅ∞ ZO`≥O`« Ѩ\ ˜ì<å~À P q=~åÅhfl WO^Œ∞Ö’ á⁄O^Œ∞Ѩ~åÛe. PÜ«∂ ~°HÍÅ KÕѨŠ^èŒ~°Å#∞ ‰õÄ_® ¿Ñ~˘¯<åe.

Jq∞‡# KÕѨÅ∞ q=~åŠѨÙã¨ÎHõO: ã¨OѶ¨∞OÖ’ Ѩ\ ˜ì# KÕѨŠJ=∞‡HÍÅ q=~åÅ#∞ ~å¿ã ѨÙã¨ÎHõO Wk. W`«~°∞ʼnõΩ ZO`« Jq∞‡Ok, ZO`« q∞yeOk J#fl q=~åÅ#∞ D ѨÙã¨HÎ Oõ Ö’ á⁄O^Œ∞Ѩ~K° åe. nxH˜ ã¨O|OkèOz# #QÆ^Œ∞ q=~åÅ#∞ U ~ÀAHÍ~ÀA #QÆ^Œ∞ ѨÙã¨ÎHõOÖ’ á⁄O^Œ∞Ѩ~åÛe. ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # ѨÙã¨HÎ ÍÖË QÍHõ, J=ã¨~åÅ "Õ∞~°‰Ωõ K«@ì „Ñ¨HÍ~°OQÍ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ W`«~° ѨÙã¨HÎ ÍÅ#∞ ‰õÄ_® ã¨OѶ¨∞O x~°fiÇ≤ÏOKåe.

16


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò ã¨OѶ¨∞O P_ç\ò: „Ѩu PiúHõ ã¨O=`«û~°O ã¨OѶ¨∞O ÖˇHõ¯Å#∞ P_ç@~üKÕ P_ç\ò KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. P_ç\ò =Å¡ ã¨OѶ¨∞O PiúHõ Ѩiã≤÷u `≥Å∞ã¨∞ÎOk. ã¨OѶ¨∞O ÖÏÉèí #ëêìÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. P_ç\ò KÕÜ«∞|_ç# ÖˇHõ¯Å =Å¡ ÉϺO‰õΩ #∞O_ç ~°∞}ÏÅ∞ á⁄O^Œ\ÏxH˜ gÅ=Ù`«∞Ok. "åºáê~° x~°fiǨÏ}Ö’ <≥·Ñ¨Ù}ºO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ÖˇHõ¯Å∞ ~åÜ«∞_»OÖ’ [iy# Ö’áêÅ#∞ Hõ#∞Q˘x "å\˜x ã¨ik^Œ∞ÌHÀ=K«∞Û.

ã¨OѶ¨∞O xHõ~° ÖÏÉèíOÖ’: 25 âß`«O ˆHΔ=∞ xkèH˜ [=∞ KÕÜ«∂e 4 âß`«O P_ç\ò xkèH˜ [=∞ KÕÜ«∂e 3 âß`«O QÆi+¨ì "≥Ú`«ÎO 2500 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ Ö’|_ç q^•ºxkèH˜ [=∞ KÕÜ«∂e 15 âß`«O _çq_≥O_»∞ 15 âß`«O `«‰õΩ¯= H͉õΩO_® iÉË@∞‰õΩ ˆH\Ï~ÚOKåe 10 âß`«O q∞OK«‰õΩO_® ™ê=Ú^•Ü«∞Hõ „ѨÜ≥∂[# xkèH˜ ˆH\Ï~ÚOKåe. q∞ye# ÖÏÉèÏxfl ɡ·ÖÏ#∞ J#∞ã¨iOz qxÜ≥∂yOK«∞HÀ=K«∞Û.

=∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å∞ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ =∞`«ºûHÍ~°∞Å ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å áê„`« ‰õÄ_® KåÖÏ Z‰õΩ¯=. =∞QÆ"åà◊√¡ |Ü«∞\˜H˜ "≥o¡ Ѩ\ ˜ì `≥zÛ# KÕѨÅÖ’ 60 âß`«O HõO>Ë Z‰õΩ¯= P ‰õΩ@∞OÉÏÅ =∞Ç≤Ïà◊ÖË J=Ú‡`å~°∞. ã¨fiO`« „QÍ=∞OÖ’<Õ H͉õΩO_® "å~åO`«Ñ¨Ù ã¨O`«Å∞/=∂Ô~¯@¡Ö’ ‰õÄ_® g\˜x J=Ú‡`«∞O\Ï~°∞. D ~°HOõ QÍ ‰õΩ@∞O| J=ã¨~åʼnõΩ PiúHõ =#~°∞Å#∞ ã¨=∞‰õÄ~°Û_»OÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ‰õÄ_® ÉÏ^茺`«Å∞ fã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. KÕѨÅ#∞ ZO_»Éˇ@ì_»O, ZO_»∞ KÕѨÅ∞, LѨC KÕѨÅ∞, á⁄QÆ KÕѨÅ∞, ZO_»∞~˘Ü«∞ºÅ∞ `«Ü«∂sÖ’ ‰õÄ_® =∞Ç≤Ïà◊Å∞ KåÖÏ Ñ¨#∞Å∞ KÕ™êÎ~°∞. D L`«Ê`«∞ÎÅ#∞ J=∞‡_»OÖ’‰õÄ_® =∞Ç≤Ïà◊Å^Õ „Ѩ^è•# áê„`«. D <ÕѨ^茺OÖ’ gix ‰õÄ_® ã¨OѶ¨∞\˜`«O KÕã≤, |`«∞‰õΩ`≥~∞° =ÙŠѨ~O° QÍ J=HÍâßÅ#∞ Jaè=$kú J=HÍâßÅ#∞ JO^ŒKÜ Õ ∞« _®xH˜ U~°Ê_ç#"Õ =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å∞... 17


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò il„¿ãì+¨<£ „Ѩ„H˜Ü«∞: =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å#∞ PO„^茄Ѩ^Õâò ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å K«@ìO 1964 x|O^èŒ#ʼnõΩ Ö’|_ç ilã¨ì~°∞ KÕÜ«∂eû LO@∞Ok. D „Ѩ„H˜Ü«∞ lÖÏ¡ =∞`«ºûâßY JkèHÍi, ZH±û JѶ‘+≤Ü≥∂ _çѨӺ\© il„ã¨ì~ü ™ê÷~ÚÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.

=∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O Ѩikè: XHõ „QÍ=∞O ÖË^• H˘xfl „QÍ=∂Å∞ =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O ѨikèÖ’ LO\Ï~Ú. ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O xÜ«∞=∂=o "Õ∞~°‰õΩ, Éè∫QÀoHõ ѨikèH˜ Ö’|_ç nxx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.

=∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å∞ – HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ K≥~°∞=ÙÅ =^ŒÌ ÖϺO_çOQ∑ ÃãO@~°¡ =^ŒÌ KÕѨÅ#∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕã≤ ÖÏÉèÏʼnõΩ J=∞‡@O (ã¨OѶ¨∞O ÖË^• ã¨OѶ¨∞OÖ’x ã¨Éèí∞ºÅ ^•fi~å) =∂Ô~¯@∞Ö’ KÕѨÅ∞ H˘#∞QÀÅ∞ KÕã≤ W`«~° „áêO`åʼnõΩ ã¨~°Ñ¶¨~å KÕã¨∂Î ÖÏÉèÏÅ∞ á⁄O^Œ_»O KÕѨŠP^è•~°OQÍ qq^èŒ ~°HÍÅ LѨ L`«Ê`«∞ÎÅ∞ (ѨK«Ûà◊√§, KÕѨ =O@HÍÅ∞) ã¨Éèí∞ºÅ ^•fi~å `«Ü«∂~°∞ KÕ~ÚOz =∂Ô~¯\ò ^•fi~å ÖÏÉèÏÅ∞ Pi˚OK«∞@ =∂=¸Å∞ ~°HõO KÕѨʼnõΩ qÅ∞= *’_çOѨ٠KÕã≤ ã¨Éèí∞ºÅ ^•fi~å =∂Ô~¯\˜OQ∑ KÕ~ÚOK«_»O ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# tHõΔ}Å∞, =∞øeHõ =ã¨`«∞Å∞, Ѩx=Ú@¡#∞ ã¨=∞‰õÄ~°Û@O ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# "≥Ú`åÎxfl PiúHõ =#~°∞Å ^•fi~å ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=_»O, ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ ~°∞} =ã¨u HõeÊOK«_»O

áêÅHõ=~°æO: áêÅHõ=~°Oæ Ö’ 7 ÖË^• 9 =∞Ok ã¨É∞íè ºÅ∞O\Ï~°∞. ã¨~fi° ã¨Éºíè ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ gix Z#∞flHÀ"åe. WÖÏ ZxflÔH·# "å~°∞ `«=∞Ö’ #∞Oz J^茺‰õΔΩ~åÅ∞, HÍ~°º^Œi≈, HÀâßkèHÍ~°∞Å#∞ ZOÑ≤HõKÕ™êÎ~°∞. ã¨OѶ¨∞O xÜ«∞=∂=o, ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂Å K«@ìO, 1964 x|O^èŒ#ʼnõΩ Ö’|_ç D ZOÑ≤Hõ

18


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò [~°QÍe. áêÅHõ=~°æO Hõhã¨O <≥ʼnõΩ XHõ™êi ã¨=∂"Õâ◊O HÍ"åe. U_®kH˜ Hõhã¨O XHõ™êi ã¨~°fiã¨Éèíº ã¨=∂"Õâ◊O x~°fiÇ≤ÏOKåeû LO@∞Ok. ã¨OѶ¨∞OÖ’ P^•Ü«∞, =ºÜ«∂ʼnõΩ ã¨O|OkèOz YzÛ`«"≥∞ÿ# ѨÙã¨ÎHõ x~°fiǨÏ} [iˆQÖÏ áêÅHõ =~°æO K«∂_®e. „Ѩu<≥Å [=∂Y~°∞ÛÅ#∞ P"≥∂kOKåe. „Ѩu ã¨O=`«û~°O P_ç\ò iáÈ~°∞ì#∞ ã¨~°fiã¨Éèíº ã¨=∂"Õâ◊OÖ’ P"≥∂^ŒO á⁄O^Õq^èŒOQÍ K«~°ºÅ∞ fã¨∞HÀ"åe.

™⁄Ãã·\©Ö’ LO_®eû# iHÍ~°∞¤Å∞ f~å‡<åŠѨÙã¨ÎHõO, „Ѩ"Õâ◊ ѨÙã¨ÎHõO, #QÆ^Œ∞ ѨÙã¨ÎHõO, ™ê^è•~°} Öˇ_»˚~°∞, Ö’#∞ Öˇ_»˚~°∞, ~°j^Œ∞ ѨÙã¨ÎHõO, FK«~°∞ ѨÙã¨ÎHõO, =∂㨠x"ÕkHõ ѨÙã¨ÎHõ x~°fiǨÏ} ã¨~°OQÍ „Ѩu ã¨OѶ¨∂xH˜ XHõ HÍ~°ºHõ~°Î, Ô~O_»∞, =¸_»∞ ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ HõeÑ≤ XHõ |∞H±H©Ñ¨~°∞ LO_®e.

19


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 5 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

=∞`«ºûq∞„`« |$O^•Å U~åÊ@∞

~ÀÖò¿Ñ¡

ã¨=∞Ü«∞O: L^ÕÌâ◊O:

1 QÆO@ 30 xq∞ëêÅ∞

|$O^•Å U~åÊ@∞ =Å¡ ã¨fiÜ«∞O ã¨=∞$kú ™êkèOK«@O `≥Å∞ã¨∞ ‰õΩO\Ï~°∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: |$O^•Å U~åÊ@∞ á¶ê¡+πHÍ~°∞¤Å∞, Kå~°∞ìÅ∞

q=~°}: ÃÑ㶠e≤ >Ë@~°∞ =ÚO^Œ∞QÍ tHõ} Δ Ï~°∞Åú #∞Oz =ÚQÆ∞iæ x ã¨fiK«ÛOù ^ŒOQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ =KÕÛÖÏ K«∂_®e. "åi`À KÕ~ÚOKÕ Ñ¨xx QÆ∞iOz "åiH˜ H˘O`« q+¨Ü«∞O K≥áêÊe. „QÍ=∞OÖ’ =∞`«ºû q∞„`« ã¨OѶ¨∂Å∞ Uq^èŒOQÍ U~åÊ@∞ KÕ™êÎ~À ~ÀÖò¿Ñ¡ KÕã≤ K«∂Ñ≤OK«=∞x q∞QÆ`å"åix „áÈ`«ûÇ≤ÏOKåe. nxHÀã¨O tHõ} Δ Ï~°∞Åú #∞ =¸_»∞ „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ KÕÜ∂« e. ã¨fiK«ÛO^ŒOQÍ =zÛ# =ÚQÆ∞iæ Ö’ XH˘¯Hõ¯ix XH˘¯Hõ¯ „QÆ∂ѨÙÖ’ ÃѶã≤e>Ë\ò KÕ¿ã@@∞¡ "åix „áÈ`«ûÇ≤ÏOKåe. ~ÀÖò ¿Ñ¡Ö’ JO^Œ~°∂ áêÖÁæ<ÕÖÏ K˘~°= fã¨∞‰õΩ<Õ@@∞¡ K«∂_®e. =¸_çO\˜Ö’ XHõ „QÆ∂ѨÙ#∞ JK«ÛOQÍ =∞Ç≤Ïà◊ =∞`«ûº q∞„`« |$O^ŒO U~åÊ@∞ KÕ¿ãÖÏ K≥áêÊe. tHõΔ}Ï~°∞úÅÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ÖËxѨHõΔOÖ’, L#fl"åi<Õ =∞Ç≤Ïà◊ „QÆ∂Ѩ٠J#∞H˘=∞‡x K≥áêÊe. D ~ÀÖò¿Ñ¡ „áêH©ìã¨∞H˜ 15 #∞O_ç 20 xq∞ëêÅ∞ ã¨=∞Ü«∞O ˆH\Ï~ÚOKåe. |$O^•Å U~åÊ@∞ q^è•#O, |$O^•Å L^ÕÌâ◊O, KÕѨ>Ëì Ѩ#∞Å∞, áê\˜OKåeû# xÜ«∞=∂Å∞ =O\˜ JOâßÅ∞ ~ÀÖò¿Ñ¡Ö’ =KÕÛ@@∞¡ ÃѶã≤e>Ë\ò KÕÜ«∂e. „Ѩ[O>Ë+¨<£û `«~°∞"å`« i=Óº KÕã≤ D H˜Ok q+¨Ü«∂Å∞ `≥eÜ«∞ KÕã≤ Ãã+¨<£ =ÚyOKåe.

20


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞ '=∞`«ºû q∞„`«— =∞`«ûºHÍ~° ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ KåÖÏ=∞Ok PiúHõ J=ã¨~åÅ HÀã¨O JѨÙÊÅ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. JkèHõ =_ô¤Å`À JѨÙÊÅ TaÖ’ W~°∞‰õΩ¯O\Ï~°∞. D ã¨=∞㨺#∞Oz "åix `«Ñ≤ÊOz, `«‰õΩ¯= =_ô¤H˜ PiúHõ =#~°∞Å∞ JOkOK«_»O`À áê@∞, P~ÀQƺO, Ñ≤Å¡Å q^Œº =O\˜ JOâߊѨ~°OQÍ "å~°∞ ã¨fiÜ«∞O ã¨=∞$kúx ™êkèOKÕÖÏ K«∂_»@O XHõ J=ã¨~°O. D <ÕѨ^茺OÖ’ =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ ã¨∂HõΔ ‡ ~°∞} ã¨^Œ∞áêÜ«∞O HõeÊOKÕ L^ÕÌâ◊O`À PO„^茄Ѩ^Õâò ~åR „ѨÉèí∞`«fiO —=∞`«ûº q∞„`«' ¿Ñi@ X Ѩ^äŒHõO ~°∂á⁄OkOzOk. =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞OÖ’ ã¨Éèí∞ºÅ∞QÍ L#fl"åix z#fl z#fl „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ KÕã≤, "åiH˜ i"åefiOQ∑ Ѷ¨O_£ ^•fi~å x^èŒ∞Å∞ JOkOK«_»O, KÕѨŠ=∂Ô~¯@¡ P^èŒ∞xH©Hõ~°}, H˘`«Î =∂Ô~¯@¡ x~å‡}O, =∂Ô~¯\˜OQ∑ ™êÜ«∞O, "åÅ∂ºÜ«∂_≥_£ L`«Ê`«∞ΊѨ~°OQÍ tHõΔ} JOkOK«_»O D Ѩ^äŒHõO L^ÕÌâ◊O...

21


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

á¶ê¡+π HÍ~°∞¤ "≥∞\©iÜ«∞Öò |$O^•Å U~åÊ@∞ =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûº ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞OÖ’ ã¨Éèí∞ºÅ∞QÍ L#fl"åix z#fl z#fl „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ KÕã≤ =∞`«Êº q∞„`« |$O^•Å#∞ U~åÊ@∞ KÕ™êÎ~°∞. XH˘¯Hõ¯ |$O^ŒOÖ’ Hõhã¨O 10–15 =∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ LO\Ï~°∞. |$O^Œ ã¨Éèí∞ºÅ∞ `«=∞Ö’ #∞Oz W^ŒÌ~°∞ ã¨Éèí∞ºÅ#∞ Z#∞fl‰õΩO\Ï~°∞. "åiH˜ ÉϺO‰õΩ ÖÏ"å^ÕgÅ#∞ KÕÜ«Ú ÉÏ^茺`«#∞ JѨÊy™êÎ~°∞. 6 <≥ÅÅ áê@∞ 㨄Hõ=∞OQÍ á⁄^Œ∞ѨÙ, „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã¨=∂"ÕâßÅ∞ [~°∞ѨىõΩ#fl |$O^•Å∞ =∞`«ûº q∞„`« Ѩ^äŒHõO ^•fi~å ~°∞}O á⁄O^Œ∞`å~Ú.

tHõΔ} „QÆ∂ѨÙÅ L^ÕâÌ O◊ , LѨÜ∂« QÆO, „QÆ∂ѨÙÅ ^•fi~å [iˆQ ÖÏ"å^ÕgÅ∞, „QÆ∂ѨÙŠѨ@¡ ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ LO_®eû# ÉÏ^茺`«, ã¨fiÜ«∞O „ѨuѨuÎ q^è•#O, ѨÙã¨ÎHõ x~°fiǨÏ}, ã¨∂HõΔ ‡ ~°∞} „Ѩ}ÏoHõ `«Ü«∂s, J=∞Å∞ q^è•#OÃÑ· tHõΔ} W™êÎ~°∞. =∞`«ºûHÍ~° P^è•i`« r=<Àáê^èŒ∞ʼnõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# =∞øeHõ =ã¨`«∞Å∞, =∂Ô~¯\˜OQ∑ ã¨^Œ∞áêÜ«∞O Ѩ~°OQÍ ‰õÄ_® tHõΔ} JOk™êÎ~°∞.

Ѩxf~°∞ ã¨Éèí∞ºÅÖ’ á⁄^Œ∞Ѩ٠„áÈ`«ûÇ≤ÏOz, J=ã¨~°"≥∞ÿ# "åiH˜ JѨÙÊÅ∞ W"åfie. „Ѩu ã¨Éèí∞º~åÅ∞ <≥ʼnõΩ 50 ~°∂áêÜ«∞Å∞ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∂e. „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã¨=∂"ÕâßÅ∞ [~°∞ѨÙHÀ"åe. ^•xHÀã¨O Hõ@∞ìÉÏ@¡#∞ x~°~‚ ÚOK«∞H˘x J=∞Å∞Ѩ~°Kåe ã¨Ô~·# suÖ’ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOKåe. „Ѩu =¸_»∞ =∞`«ºû q∞„`« „QÆ∂ѨÙʼnõΩ XHõ |∞H±H©Ñ¨~ü#∞ ã¨Éèí∞ºÅ #∞OKÕ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ"åe. "åiH˜ `«y# tHõΔ} WÑ≤ÊOKåe. [=∂ J~Ú# á⁄^Œ∞ѨÙ#∞ ã¨Éèí∞ºÅ J=ã¨~åÅ#∞ |\˜ì JO`«~°æ`«OQÍ z#fl JѨCÅ∞QÍ =∞OE~°∞ KÕÜ«∂e. |$O^ŒOÖ’ JO^Œi P"≥∂^ŒO fã¨∞H˘<Õ D JѨÙÊÅ∞ W"åfie. g\˜ÃÑ· =_ô¤ˆ~@∞ XHõ¯ ~°∂áê~ÚH˜ q∞OK«‰õÄ_»^Œ∞. ã¨Éèí∞ºÅ∞ W`«~° „QÆ∂ѨÙÖ’¡ L#fl@∞¡ J~Ú`Õ U^À XHõ ã¨Oã¨÷ #∞O_ç ~°∞}O á⁄O^Œ=K«∞Û#∞. ã¨Éèí∞ºÅ∞ K≥e¡OKÕ "å~Ú^•Å∞ 20 q∞Oz LO_»‰õÄ_»^Œ∞. KÕѨŠѨi„â◊=∞ P^è•i`« r=<Àáê^èŒ∞ŠѨ~°OQÍ ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ# ÃÑ@∞ì|_»∞Å#∞ JOkOK«_®xH˜ ã¨∂HõΔ ‡ ~°∞} „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∂« e. JѨÙÊ á⁄O^Œ\ÏxH˜ „áê^ä•#º`å

|$O^•Å U~åÊ@∞ 22


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

á¶ê¡+π HÍ~°∞¤ "≥∞\©iÜ«∞Öò „Hõ=∂xfl ã¨Éèí∞ºÅ PiúHõ ™ê=∂lHõ ™È÷=∞`«#∞ |\˜ì x~°‚~ÚOKåe. J=ã¨~°"≥∞ÿ# "≥Ú`«ÎOÖ’ 50 âß`«O ÖË^• PÃÑ·|_ç "≥Ú`«ÎO#∞ ZO`«=∞OkH˜, U UÜÕ∞ J=ã¨~åÅ xq∞`«ÎO W"åfiÅ<Õk ‰õÄ_® „áê^è•#º`« „ѨHÍ~°O [~°QÍe. JѨC á⁄O^Œx q∞ye# ã¨Éèí∞ºÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ JѨC á⁄Ok#ã¨Éèí∞ºÅ∞ K≥e¡Oz# "å~Ú^•Å ^•fi~å =ã¨∂Öˇ·# "≥Ú`«ÎO #∞O_ç JѨC á⁄O^Œ=K«∞Û. ã¨Éèí∞ºÅ∞ fã¨∞‰õΩ#fl JѨC "å~Ú^•Å∞ (Jã¨Å∞ { =_ô¤) „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K≥e¡OKÕ q^è•#O Ѩ~°º"ÕH˜Δã¨∂Î LO_®e. |$O^Œ ™ê÷~ÚÖ’ [iy# <≥Åã¨i ÖÏ"å^ÕgÅÃÑ· =∞`«ºû ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∞O [~°∞ѨÙH˘<Õ <≥Åã¨i ã¨=∂"ÕâßÅÖ’ x"ÕkHõ ã¨=∞iÊOKåe. nxHÀã¨O ã¨^Œ~°∞ |$O^ŒO #∞Oz W^ŒÌ~°∞ ã¨Éèí∞ºÅ∞ P ã¨=∂"ÕâßʼnõΩ Ç¨[Ô~· <≥Åã¨i x"ÕkHõ JOkOKåe. =∞`«ºûq∞„`« |$O^•Å∞ `å=Ú fã¨∞‰õΩ#fl JѨC#∞ 50 "å~Ú^•ÅÖ’ =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºû ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ¨∂xH˜ K≥e¡OKåe. 50ÃÑ·ã¨Å Hõh㨠=_ô¤`À „Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Jã¨Å∞, =_ô¤ K≥e¡OKåe.

`«Ñ¨Êxã¨i ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ f~å‡<åŠѨÙã¨ÎHõO Ǩ[~°∞, á⁄^Œ∞Ѩ٠ѨÙã¨ÎHõO #QÆ^Œ∞ѨÙã¨ÎHõO ™ê^è•~°} Öˇ_»˚~°∞ Ö’#∞ Öˇ_»˚~°∞ =ºH˜ÎQÆ`« áêã¨∞ ѨÙã¨ÎHõO <≥Åã¨i x"ÕkHõ

ѨOK« ã¨∂„`åÅ∞: 1 2 3 4 5

„Ѩu<≥Å xs‚`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’, xs‚`« ã¨÷ÅOÖ’ ã¨=∂"Õâ◊O [~°∞ѨÙHÀ"åe „Ѩu<≥Å ÉÏH©Å∞ =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∂e „Ѩu<≥Å JO`«~°æ`« ~°∞}ÏÅ#∞ WK«∞ÛHÀ"åe „Ѩu<≥Å =∂㨠x"ÕkHõ#∞ ã¨g∞H˜ΔOK«∞HÀ"åe „Ѩu<≥ŠѨÙã¨ÎHõ x~°fiǨÏ} KÕÜ«∂e

23


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 6 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

KÕѨŠѨ@∞ì|_ç, =∂Ô~¯\˜OQ∑

z#fl„QÆ∂Ѩ٠K«~°Û, ~ÀÖò¿Ñ¡

L^ÕÌâ◊O:

ã¨=∞Ü«∞O:

Ѩ\˜ì# KÕѨʼnõΩ =∂Ô~¯\˜OQ∑ J=HÍâßÅ∞, =∞Oz ^èŒ~° á⁄O^Õ q^è•#O `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O

1 QÆO@ 30 xq∞ëêÅ∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: „É’K«~°∞, Kèå~°∞ìÅ∞, =∂~°¯~°∞¡

q=~°}: ÃѶã≤e>Ë@~°∞ tHõΔ}Ï~°∞úÅ#∞ z#fl „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ qÉèílOKåe. q_çQÍ z#fl „QÆ∂ѨÙÅÖ’ ‰õÄ~°∞Û#fl "åiH˜ KÕѨŠѨ@∞ì|_ç "åºáê~åxH˜ ã¨O|OkèOz# „É’K«~°∞¡ W"åfie. "å\˜x K«kq q+¨Ü«∂xfl J~°úO KÕã¨∞H˘=∞‡x K≥áêÊe. D H˜Ok „Ѩâ◊flʼnõΩ, `«=∞Ö’ `å=Ú K«iÛOK«∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« ã¨=∂^è•<åÅ∞ ~åã≤ Kå~°∞ì ^•fi~å „Ñ¨[O>Ë+¨<£ KÕÜ«∞=∞x K≥áêÊe.

„Ѩâ◊flÅ∞ : 1 2 3

Ѩ@∞ì|_ç KÕ¿ã =ÚO^Œ∞ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ Uq∞\˜? Ѩ>Ëì „Hõ=∞OÖ’ fã¨∞HÀ"åeû# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ Uq∞\˜? Ѩ@∞ì|_ç KÕã≤# `«~°∞"å`« *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ Uq∞\˜? K«kq J~°úO KÕã¨∞‰õΩ#fl q+¨Ü«∂Å #∞O_ç ÃÑ· =¸_»∞ „Ѩâ◊flʼnõΩ ["å|∞Å∞ qâı¡+≤Oz, "å\˜x Kå~°∞ì ^•fi~å „Ñ¨*Oˇ \ò KÕÜ∞« =∞x K≥áêÊe. „Ѩ[O>Ë+<¨ û£ J~Ú# `«~∞° "å`« ÃÑ㶠e≤ >Ë@~°∞ PÜ«∂ JOâßÅ#∞ „HÀ_ôHõiOz q+¨Ü«∂xfl J~°ú=∞ÜÕ∞ºÖÏ KÕÜ«∂e.

ÃѶã≤e>Ë@~°∞‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: ã¨Éèí∞ºÅ#∞ QÆ=∞xOKåe „Ѩ[O>Ë+¨<£ûÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ# JOâßÅ#∞ ~åã≤ÃÑ\Ïìe ѨÓiÎQÍ J~°ú"≥∞ÿOk ÖËxk i=Óº KÕã≤ Ãã+¨<£ =ÚyOKåe 24


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò KÕѨŠѨ@∞ì|_ç, "åºáê~°O =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü lÖÏ¡Ö’ Z‰õΩ¯=âß`«O K≥~°∞=ÙÅ∞ =~å¬^è•~°"≥∞ÿ#q. HÍÅ∞= P^è•i`« (ÔH<åÖò ÃѶ_£) K≥~°∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. lÖÏ¡Ö’x „Ѩ^è•# i*~åfiÜ«∞~üÅ∞ – HÀ~ÚÖò™êQÆ~ü, E~åÅ „áê*ˇ‰õΩì, K«O„^Œ™êQÆ~ü, QÀáêÅk<≥fl. g\˜`À áê@∞ Hõ$ëê‚#k Ѩi"åǨÏHõ „áêO`åÅ∞, Nâ‹·ÅO [ÖÏâ◊Ü«∞OÖ’ 'HͺѨÛ~ü Ѷ≤+¨sãπ' Ö’ ÉèÏQÆOQÍ KÕѨŠ"åºáê~°O KÕã¨∂Î, H˘xfl "ÕÅ =∞`«ºûHÍ~°∞Å ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ Láêkè á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. K≥~°∞=ÙÖ’¡ KÕѨŠѨ@∞ì|_çx =ÚYºOQÍ =¸_»∞ ^Œâ◊Ö’¡ K≥ѨCHÀ=K«∞Û.

Ѩ>Ëì =ÚO^Œ∞ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞: KÕѨŠÃÑOѨHõO ѨÓ~°Î~Ú KÕѨÅ∞ =∂Ô~¯@∞ì Ãã·A KÕ~°∞‰õΩ#fl ^Œâ◊Ö’ D H˜Ok K«~°ºÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. Ô~·`«∞Å∞ `«=∞ =^ŒÌ =Ù#fl Ãã·A, *Ïu ~°HÍÅ KÕѨÅ#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x ^ŒQÆæ~°Ö’ =Ù#fl =∂Ô~¯\òÖ’ ^èŒ~°Å#∞ ѨijeOK«∞HÀ"åe. ^èŒ~° xÅHõ_»QÍ =Ù#fl^• ÖË^• ÃÑiˆQ ã¨∂K«#Å∞ L<åflÜ«∂ QÆ=∞xOKåe. ^èŒ~°Å∞ ÃÑiˆQ ã¨∂K«# LO>Ë KÕѨŠÃÑOѨHõO á⁄_çyOKÕ J=HÍâßÅ#∞ ÉËsA "Õã¨∞HÀ"åe. Ѩ@∞ì|_ç ã¨=∞Ü«∞O, ^èŒ~°Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x "åºáê~°∞Å#∞ x~åúiOK«∞HÀ"åe. K≥~°∞=Ù QÆ@∞ìg∞^Õ `«∂HõO [iˆQ q^èŒOQÍ "åºáêi`À ã¨O„ѨkOK«∞HÀ"åe. =∞^躌 =~°∞ÅÎ ∞, ^ŒàÏ~°∞Å KÕ`∞« Ö’¡ "≥∂ã¨áȉõΩO_® ã¨~Ô #· `«∂HõO áê\˜Oz, "≥O@<Õ ™⁄=Ú‡ =Ú@ìK¿≥ ÑÊ "åºáê~°∞Å#∞ ZOK«∞HÀ"åe. Ѩ@∞ì|_ç =ÚO^Œ∞~ÀA #∞O_ç KÕѨʼnõΩ "Õ∞`« xeÑ≤"ÕÜ«∂e. K≥~°∞=Ù qã‘Î~°‚O, ֒ѨŠL#fl KÕѨŠã¨OѨ^Œ#∞ |\˜ì Ѩ@∞ì|_çH˜ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe. z#fl K≥~°∞=ÙÅ~Ú`Õ XˆH~ÀA# Ѩ@∞ì|_ç [iˆQ@@∞¡ K«∂ã¨∞HÀ"åe. `«∂O ^•fi~å h~°∞ ѨÓiÎQÍ |Ü«∞@‰õΩ áÈ#@¡~Ú`Õ Ñ¨Å¡Ñ¨Ù „áêO`«Ñ¨Ù h~°∞ |Ü«∞@‰õΩ `À_ç "ÕÜ«∞_®xH˜ _ôlÖò ѨOѨ٠=ÚO^Œ∞QÍ<Õ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe. KÕѨÅ∞ Ѩ>"ìË åix, Sãπ áêºH˜OQ∑ KÕ¿ã "åix ‰õΩ^Œ∞~°∞ÛHÀ"åe. ZO`« Sãπ HÍ"åeû =ÙO@∞O^À =ÚO^Œ∞QÍ JOK«<å "Õã¨∞H˘x xs‚`« ã¨=∞Ü«∂xH˜ JO^Õ@@∞¡ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.

25


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò Ѩ>Ëì@ѨÙÊ_»∞ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞: ™ê^è•~°}OQÍ "å`å=~°} LëÈ‚„QÆ`« `«‰Ωõ ¯=QÍ L#flѨC_»∞ `≥Å"¡ å~°∞*Ï=Ú# KÕÑŨ ∞ Ѩ@_ì O» ^•fi~å KÕѨŠ<å}º`« ÃÑOK«∞HÀ=K«∞Û. h\˜ =∞@ìO =¸_»= =O`«∞‰õΩ `«yæ# `«~°∞"å`« K≥~°∞=Ù "≥_»Å∞Ê#∞ |\˜ì ÖÏQÆ∞_»∞ =Å`À, K≥~°∞=Ù Ö’`«∞ ÉèÏQÆO #∞O_ç "≥#Hõ ÉèÏQÆO "≥·Ñ¨Ù KÕѨÅ#∞ Ѩ\Ïìe. z#fl Ãã·A KÕѨÅ∞ LO>Ë "å\˜x uiy ÃÑOK«∞HÀ=\ÏxH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ LO_Õ "Õ~˘Hõ K≥~°∞=ÙÖ’ "Õã≤ ÃÑOK«∞HÀ=K«∞Û. h\˜=∞\Ïìxfl `«yæã¨∂Î, KÕѨÅ#∞ ÖÏQÆ∞_»∞ =Å#∞ LѨÜ≥∂yã¨∂Î, KÕѨÅ#∞ `«fii`«QÆu# Ѩ\Ïìe. h~°∞ |Ü«∞@‰õΩ áÈÜÕ∞ `«∂O ^•fi~åxH˜ <≥\ò (ã¨Oz) ‰õΩ\˜ì KÕѨÅ#∞ Ѩ@ì=K«∞Û. Ѩ\ ˜ì# KÕѨ‰õΩ Z@=O\˜ ^≥|ƒÅ∞ `«QÆʼnõΩO_® Ѩiâ◊√„Éèí"≥∞ÿ# h\˜`À Hõ_çy, |∞@ìÖ’¡QÍx, áê¡ã≤ìH± „ˆH@¡Ö’ QÍh "ÕÜ«∂e. KÕѨÅ∞ ÃÑ·H˜ ZQÆ~°‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. `«fii`«QÆu# `«∂HõO "տ㠄Ѩ^ÕâßxH˜ fã¨∞HÀx áÈ"åe. Ѩ>Ëì@ѨÙÊ_»∞ h\˜x Z‰õΩ¯=QÍ |∞~°^Œ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. ^•x=Å¡ z=~°QÍ Ñ¨\ ˜ì# KÕѨŠ<å}º`« `«ˆQæ J=HÍâ◊O LOk. z=~°QÍ, z#fl z#fl QÆ∞O@Ö’¡ h~°∞ LO>Ë "å\˜x KÕu`À Ui Ѩ@∞ìHÀ"åe. KÕѨÅ∞ Ѩ@ì_®xH˜ Z@∞=O\˜ ~°™êÜ«∞<åÅ∞ HÍh, „¿ÑÅ∞_»∞ Ѩ^•~åúÅ#∞ HÍh "å_»~å^Œ∞.

Ѩ\˜ì# `«~°∞"å`« *Ï„QÆ`«ÎÅ∞: |Ü«∞@ "å`å=~°}OÖ’x LëÈ‚„QÆ`«, Ѩiã¨~åÅ â◊√„Éèí`« KÕѨŠ<å}º`«#∞ „ѨÉèÏq`«O KÕ™êÎ~Ú. KÕѨÅ#∞ "≥O@<Õ <ÕÅÃÑ·H˜ kOz, `«∂HõO "ÕÜ«∞_»O QÍx ÖËHõ Sãπ`À HõÅáêeû# J=ã¨~°O HÍh U~°Ê_»=K«∞Û. JѨC_»∞ <ÕÅÃÑ· Ѩiz# áê¡ã≤ìH± HÍy`«O g∞^Œ =∂„`«"Õ∞ <≥=∞‡kQÍ kOKåe. Z@∞=O\˜ ^≥|ƒÅ∞ `«QÆʼnõΩO_®, =∞\˜ì |∞~°^Œ =O\˜ W`«~° Ѩ^•~åúÅ∞ JO@‰õΩO_® *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. `«∂HõO, Sãπ "Õã≤ áêºH˜OQ∑ KÕÜ«∞_»O, ~°"å}Ï Kտ㠄Ѩ^Õâ◊O XˆHKÀ@ LO_®e. ^•x=Å¡ ã¨=∞Ü«∞O =$^è• H͉õΩO_® KÕѨÅ∞ Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠|Ü«∞@ LO_ç K≥_çáÈ=_®xH˜ J=HÍâ◊O LO_»^Œ∞. `«∂HõO "Õã≤# "≥O@<Õ Sãπ`À HõeÑ≤ |∞@ìÖ’¡QÍx ÖËHõ áê¡ã≤ìH± „ˆH@¡Ö’ QÍx áêºH˜OQ∑ KÕã∞¨ HÀ"åe. `«‰Ωõ ¯= LëÈ‚„QÆ`« =^ŒÌ (JO>Ë SãπÖ’ LOK«_O» =Å¡) KÕÑŨ ∞ K≥_áç ȉõΩO_® K«∂_»=K«∞Û. Ѩiâ◊√„Éèí"≥∞ÿ# =∞Ozh\˜`À `«Ü«∂~°∞ KÕã≤# Sãπ<Õ "å_®e. ~°"å}ωõΩ Ñ¨>Ëì ã¨=∞Ü«∂xfl |\˜ì KÕѨÅ∞, Sãπ 1:1 x+¨ÊuÎÖ’ LѨÜ≥∂yOK«∞HÀ"åe. |∞@ìÅ J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’

26


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò Sãπ#∞ KÕã≤# `«~°∞"å`«<Õ XHõ =~°∞㨠KÕѨÅ#∞ Ѩ~°Kåe. D q^èŒOQÍ Sãπ, KÕѨÅ#∞ =~°∞ã¨Å∞QÍ Ñ¨iz KÕÑŨ ‰õΩ Ñ¨ÓiΙê÷~Ú K«Å^¡ #Œ O `«yÖË@@∞¡ K«∂ã¨∞HÀ"åe. "≥∂`å^Œ∞‰õΩ q∞Oz Z‰õΩ¯= =~°∞ã¨Ö’¡ KÕѨÅ∞ Ѩ~°=QÆ∂_»^Œ∞. ZO^Œ∞KÕ`«#O>Ë J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ L#fl KÕѨÅ∞ ÃÑ·# L#fl KÕѨŠ|~°∞=Ù‰õΩ #eyáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LOk. áê¡ã≤ìH± „ˆH@¡Ö’ áêºH˜OQ∑ KÕ¿ã@ѨC_»∞, Hõiy# Sãπ hà◊√§ |Ü«∞@‰õΩ áÈÜÕ∞ q^èŒOQÍ J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ ~°O„^èŒO U~åÊ@∞ KÕÜ«∂e. Sãπ hà◊√§Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® KÕѨÅ∞ <å}º`« `«yæ K≥_çáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LOk. D q^èŒOQÍ áêºH˜OQ∑ KÕã≤# KÕѨÅ#∞ =∂=¸Å∞QÍ XHõ\ ˜, Ô~O_»∞ ~ÀAÅ =~°‰Ωõ áê_»=‰õΩO_® ~°"å}Ï KÕÜ∞« =K«∞Û. ã¨∞^Œ∂~° „áêO`åʼnõΩ `«~e° Oz=Åã≤ =zÛ#ѨÙ_»∞ ^Œ∂~åxfl |\˜ì Ô~O_»∞, =¸_»∞ =∂~°∞¡ Sãπ#∞ Ѩ~°z sáêºH˜OQ∑ KÕÜ«∂e. ÖË^• j`«bHõ~°} "åº<£Ö’ ~°"å}Ï KÕÜ«∂e. WÖÏ KÕ¿ãÎ 7 #∞Oz 8 ~ÀAÅ =~°‰õΩ KÕѨÅ∞ áê_»=‰õΩO_® HÍáê_»=K«∞Û. H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ Ѩiã≤÷`«∞Å∞ ÖË^• ã¨Ô~·# ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ KÕѨÅ∞ Ѩ@∞ì|_ç KÕã≤ JkèHõ "≥Ú`«ÎOÖ’ ÖÏÉèÏÅ∞ á⁄O^Œ=K«∞Û. K≥~∞° =ÙÖ’ KÕÑŨ ™êO„^Œ`« XuÎ_ç ÃÑiy Ü«∂[=∂#º ã¨=∞㨺Å∞ Hõey#ѨC_»∞, ™êO„^Œ`« `«yæOK«\ÏxH˜ ÃÑ^ŒÌÃã·A KÕѨÅ#∞ =ÅÅ`À Ѩ\ ˜ì J=∞‡HõO KÕѨ@ì=K«∞Û. K≥~°∞=ÙÅ∞ =∂iÛ #∞Oz "Õ∞ <≥ÅÖ’¡ Ѩ@∞ì|_çH˜ =™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì JѨC_»∞ =∂Ô~¯\ò ã¨~°Ñ¶¨~å ÃÑiy y~åH˜ `«yæ, ^èŒ~° `«‰õΩ¯= ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« h\˜ =ã¨ux |\˜ì "Õˆ~ <≥ÅÖ’ Ѩ_ç`Õ JkèHõ ÖÏÉèíO á⁄O^Œ=K«∞Û.

KÕѨÅ∞ – =∂Ô~¯\˜OQ∑ =∞`«ûº Ѩi„â◊=∞Ö’ =∂Ô~¯\˜OQ∑ J<Õk XHõ H©ÅHõ JOâ◊O. ã¨Ô~·# y@∞ìÉÏ@∞ ^èŒ~° ~å"åÅO>Ë KÕѨÅ∞ â◊√„ÉèíOQÍ, <å}ºOQÍ LO_®e. ÖËHõáÈ`Õ #ëêìÅ ÉèÏi# Ѩ_®eû =ã¨∞ÎOk. <å}º`« Ѩ~°OQÍ K«∂¿ãÎ, KÕѨÅ#∞ Ѩ\ ˜ì K«∂ã≤#ѨC_»∞ "å\˜ â◊s~°O QÆ\ ˜ìQÍ LO_®e. "≥∞`«ÎQÍ QÍh, "ÕÖÏ_Õ@@∞ì QÍx =ÙO_»~å^Œ∞. Ѩ@∞ì‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ KÕu "Õà◊§ =Ú„^ŒÅ∞ Ѩ_»~å^Œ∞. KÕѨ "≥ÚѨÊÅ∞ (yÖòû) Z„~°x ~°OQÆ∞Ö’#∂, Hõà◊√§ „ѨHÍâ◊=O`«OQÍ#∞ =ÙO_®e.

27


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò K≥~∞° =ÙÖ’ h~°∞ `«yæ KÕÑŨ ™êO„^Œ`« JkèH=õ ∞~Ú`Õ, KÕÑŨ #∞ H˘O`«"∞Õ ~° Ѩ>Ü ìË ∂« e. =ÚO^Œ∞QÍ ÃÑ^ŒÌÃã·A KÕѨÅ#∞ Ѩ\ ˜ì =∂Ô~¯\ò KÕÜ«∂e. j`åHÍÅO z=~° ÖË^• "Õã¨q HÍÅOÖ’ h~°∞ ÉÏQÍ `«yæ# "≥O@<Õ KÕѨÅ#∞ "≥Ú`«ÎOQÍ Ñ¨\ ˜ì, =∂Ô~¯\ò KÕã¨∞‰õΩO>Ë ÖÏÉèí^•Ü«∞HõOQÍ LO@∞Ok.

=∂Ô~¯\˜OQ∑ q^è•#O: \’‰õΩ =∂Ô~¯\ò: ѨO_çOz# KÕѨŠѨO@ "≥Ú`åÎxfl UHõ "≥Ú`«ÎOÖ’ J=∞‡\Ïxfl \’‰õΩ "åºáê~°OQÍ K≥|∞`å~°∞. WÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞, HõÅHõ`åÎ =O\˜ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =∂Ô~¯\òʼnõΩ `«~°e™êÎ~°∞. nxH˜ ÃÑ^ŒÌ Ãã·A KÕѨÖË J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#q. ÃÑ@∞ì|_ç ‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. WO^Œ∞Ö’ "åºáê~°∞Å∞/ =∞^Œº ^ŒàÏ~°∞Å „Ѩ"∞Õ Ü«∞O Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. =∞`«ûºâßY JkèHÍ~°∞Å ã¨ÅǨ "Õ∞~°‰Ωõ =∂Ô~¯\˜OQ∑ KÕã¨∞HÀ=_»O =∞Ozk.

zÅ¡~° ™ê÷xHõ =∂Ô~¯\ò: KÕѨÅ#∞ ™ê÷xHõOQÍ J=∞‡\Ïxfl zÅ¡~° =∂Ô~¯\ò JO\Ï~°∞. Z‰õΩ¯=QÍ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ D =∂Ô~¯\òÖ’ L`«ÊuÎx J=Ú‡`å~°∞. D =∂Ô~¯\òÃÑ· Z‰õΩ¯= ^Œ$ã≤ì xeÑ≤`Õ KÕѨŠqxÜ≥∂QÆO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ™ê÷xHõ „Ѩ[ʼnõΩ =∞Oz áœ+≤ìHÍǨ~°O JO^Œ∞`«∞Ok. KÕѨʼnõΩ y@∞ìÉÏ@∞ ^èŒ~°`À áê@∞ =∞`«ºûHÍ~°∞Å P^•Ü«∞O "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ_»∞`«∞Ok. JÖψQ „QÍg∞} Láêkè J=HÍâßÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú.

28


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 7 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

KÕѨÅÖ’ =KÕÛ ™ê^è•~°} "åº^èŒ∞Å∞ x"å~°} Ѩ^Œú`«∞Å∞

áÈã¨ì~°¡ ^•fi~å q=iOK«_»O

L^ÕÌâ◊O: KÕ Ñ ¨ Å ‰õ Ω =KÕ Û "åº^è Œ ∞ Å∞, "å\˜ x"å~° } Ѩ ^ Œ ú ` « ∞ Å∞ `≥ Å ∞㨠∞ H˘x, KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ #+¨ìáȉõΩO_® K«∂ã¨∞HÀ=_»O

ã¨=∞Ü«∞O: 2 QÆO@Å∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: áÈã¨ì~°∞¡/ „É’K«~°∞¡, Kå~°∞ìÅ∞, =∂~°¯~°∞¡

q=~°}: áÈã¨~ì ûü LѨÜ∂≥ yã¨∂Î ÃÑ㶠e≤ >Ë@~°∞ tHõ}Δ Ï~°∞Åú ‰õΩ PÜ«∂ ~°HOõ KÕÑŨ Ö’ =KÕÛ ™ê^è•~°} "åº^è∞Œ Å#∞ =ÚO^Œ∞ q=iOKåe. `«~°∞"å`« "åº^èŒ∞Å∞ `«QÆæ_®xH˜ ÖË^• x"å~°}‰õΩ ZÖÏO\˜ Ѩ^Œú`«∞Å∞ L<åflÜ≥∂ `≥eÜ«∞KÕÜ«∂e. áÈã¨ì~üû JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖË#ѨÙÊ_»∞ ã¨O|Okè`« q+¨Ü«∂Å#∞ Kå~°∞ìÃÑ· ~åã≤ ÃÑ@∞ì‰õΩx q=iOKåe. q+¨Ü«∂Åhfl ѨÓiÎQÍ J~°ú"≥∞ÿOn, ÖËxn XHõ™êi i=Óº KÕã≤ =ÚyOKåe.

ÃѶã≤e>Ë@~°∞‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: áÈã¨ì~üûx =ÚO^Œ∞QÍ ã≤^ŒúO KÕã¨∞HÀ"åe áÈã¨ì~°∞¡ ÖËx Ü≥∞_»Å Kå~°∞ì ûx `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe "åº^èŒ∞Å∞, x"å~°} Ѩ^Œú`«∞Å∞ QÆ∞iOz ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x =ÙO_®e ™êOˆHuHõѨ~°"≥∞ÿ# =ºH˜Îx Ãã+¨<£Ö’ LO_Õ@@∞¡ K«∂_®e

K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞ KÕѨÅ∞ h\˜Ö’ x=tOKÕ j`«Å ~°HõÎr=ÙÅ∞. h\˜ "å`å=~°} Ѩiã≤÷`«∞Å∞ KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ Ju =ÚYº"≥∞ÿ#q. ÉÏǨϺ "å`å=~°} „ѨÉèÏ=O, ÃÑOѨHõOÖ’ Ü«∂[=∂#ºO ֒ѨO =Å¡ XHÀ¯™êi h\˜ "å`å=~°} Ѩiã≤÷`«∞Å∞ =∂~°`å~Ú. KÕѨʼnõΩ „Ѩu‰õÄÅOQÍ =∂i Jq J<å~ÀQͺxH˜ QÆ∞~°=Ù`å~Ú. Ѩiã≤÷u JÖψQ H˘#™êy`Õ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ =∞O^ŒyOz, K«xáÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. KÕѨŠkQÆ∞|_ç QÆ}hÜ«∞OQÍ `«QÆ∞æ`«∞Ok. 29


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò "åºkè„QÆã¨Î"≥∞ÿ# KÕѨŠÅHõΔ}ÏÅ∞: J<å~ÀQƺ"≥∞ÿ# KÕѨÅ∞ D^Õ@ѨC_»∞ ã¨=∞#fiÜ«∞O, ã≤÷~°`«fiO HÀÖ’Ê`å~Ú. "≥Å¡H˜ÅQÍ uiyáÈ`å~Ú h\˜ LѨi`«OÖ’ =∞O^ŒH˘_çQÍ D^Œ∞`å~Ú. D^Õ@ѨC_»∞ =OHõ~°QÍ ÖË^• XˆHKÀ@ QÆ∞O„_»OQÍ u~°∞QÆ∞`å~Ú. h\˜g∞^Œ PHõ™ê‡`«∞ÎQÍ ZyiѨ_»`å~Ú. K≥~°∞=ÙÖ’ =Ù#fl ~åà◊§‰õΩ ÖË^• K≥~°∞=Ù JOK«∞ (QÆ@¡)‰õΩ ~°∞^Œ∞̉õΩO\Ï~Ú. ÉÏ^èŒQÍ <À\˜x `≥~°∞ã¨∂Î =¸ã¨∂Î LO\Ï~Ú J<å~ÀQƺHõ~°"≥∞ÿ# KÕѨ â◊s~°OÃÑ·# "≥ÚÑ¨Ê (yÖòû)ÅÃÑ·# lQÆ∞~°∞ JkèHõOQÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. „@Ü«∞Öò <≥\ ˜ìOQ∑ KÕã≤ KÕѨÅ#∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ QÆ=∞x¿ãÎ Wk Hõ#|_»∞`«∞Ok. â◊s~°O ~°OQÆ∞, "≥∞~°∞Ѩ٠`«yæáÈ`å~Ú. Ju =Ú^Œ∞~°∞QÍ =∂~°_»O, #Å¡|_»@O ÖË^• ~°OQÆ∞ áÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok KÕѨ HõO_»~åÅ∞ H©Δ}˜™êÎ~Ú. K«~°‡O, Ô~Hõ¯ ("å*Ï)Å∞ ‰õΩo§ „Hõ=∞OQÍ #t™êÎ~Ú. á⁄Å∞ã¨∞Å∞ ~åeáÈ`«∞O\Ï~Ú. â◊s~°OÃÑ· ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, Z~°∞Ѩ٠=∞K«ÛÅ∞ ÖË^• ѨÙO_»∞¡ U~°Ê_ç ~°HõÎO HÍ~°∞`«∞Ok â◊s~°O H©Δ}˜Oz `«Å ÃÑ^ŒÌkQÍ, `ÀHõ ã¨#flQÍ =∂i J™ê^è•~°}OQÍ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk

™ê^è•~°} "åº^èŒ∞Å∞: KÕѨʼnõΩ =∂=¸Å∞QÍ „áÈ\’*’"å<£, Ѷ¨OQÆãπ, ÉϺH©ìiÜ«∞Öò, ÃÇÏŇOkäãπ, „Hõ¿ãì+≤Ü«∞<£ "åº^èŒ∞Å∞ ™È‰õΩ`å~Ú. g\˜`Àáê@∞ "å`å=~°} ã¨O|O^èŒ ã¨=∞㨺Å∞ ‰õÄ_® U~°Ê_»`å~Ú.

KÕѨÅÖ’ `«~°K«∞ ã¨OÉèíqOKÕ "åº^èŒ∞Å∞ HÍÅ∞"£∞#iãπ "åºkè _®ÔH·ìÖ’ÔQ·~°ãπ "åºkè

30


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò `ÀHõ, Ô~Hõ¯Å Hõ$à◊√§ "åºkè KÕѨ¿Ñ#∞ "åºkè ZÑ≤*’~Ú\˜H± JÖò㨈~\˜"£ "åºkè (ѨÙO_»∞ "åºkè) "≥ÚѨCÅ Hõ$à◊√§ "åºkè

„á⁄\’*’"å<£ "åº^èŒ∞Å∞: Ѩ~å#flr=ÙÖˇ·# „áÈ\’*’"å<£Å∞ Ju ã¨∂HõΔ ‡"≥∞ÿ# UHõHõ} r=ÙÅ∞. Wq KÕѨŠâ◊s~°OÃÑ·<å, JO`«~°æ`« ÉèÏQÍÖ’¡ x=ã≤Oz f„="≥∞ÿ# "åº^èŒ∞Å#∞ HõÅ∞QÆKÕ™êÎ~Ú. "åºkè ™ÈH˜# KÕѨ â◊s~°OÃÑ· |∂_ç^Œ° ÖË^• Ѩã¨∞Ѩ٠ÖË^• ÖË`«hÅO ~°OQÆ∞ lQÆ∞~°∞ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. "≥ÚѨÊÅ ~°OQÆ∞ áêeáÈ~Ú lQÆ∞~°∞`À HõÑ≤Ê "ÕÜ«∞|_»∞`«∞Ok. "åºkè ™ÈH˜# KÕѨŠK«~°‡O, Ô~Hõ¯Å∞, "≥ÚѨÊÅÃÑ· `≥Å¡x z#flz#fl |∞_çÃÑÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. ã¨Ç¨Ï[ ã≤^Œú"≥∞ÿ# ~°OQÆ∞ áÈ`«∞Ok. PǨ~åxfl =∂<ÕÜ«∞_»O =Å¡ â◊s~°O H©Δ}˜ã¨∞ÎOk.

x"å~°}: K≥~°∞=ÙÖ’¡ JkèHõOQÍ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú# ¿ãO„nÜ«∞ Ѩ^•~åúÅ#∞ gÖˇ·#O`«=~°‰õΩ `˘ÅyOKåe "åºkè ™ÈH˜# K≥~°∞=ÙÖ’¡ á¶ê~°‡e<£ „^•=}Ïxfl ZHõ~åxH˜ 1-1.5 b@~°∞¡ h\˜Ö’ HõeÑ≤ K≥~°∞=O`å K«ÖÏ¡e

ÃÇÏŇOkäãπ "åº^èŒ∞Å∞: ÃÇÏŇO`ü Ѩ~å#flr=ÙÅ∞ KÕѨŠK«~°‡OÃÑ·#, "≥ÚѨÊÅÖ’#∞ rq™êÎ~Ú. g\˜ã¨OYº JkèHõ"≥∞ÿ#ѨC_»∞ JkèHõ lQÆ∞~°∞ „ã¨qOK«|_ç, âßfi㨠Ѩ~°"≥∞ÿ# W|ƒO^Œ∞Å∞ =™êÎ~Ú. Ѷ¨e`«OQÍ KÕѨÅ∞ JkèHõ ã¨OYºÖ’ K«xáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO U~°Ê_»∞`«∞Ok. D ÇÏŇO`ü Ѩ~å#fl r=ÙÅ∞ j`åHÍÅOÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ ™È‰õΩ`å~Ú.

31


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò x"å~°}: ZHõ~å h\˜ qã‘Î~å‚xH˜ á¶ê~°‡e<£ „^•=}O 1-1.5 b@~°∞¡, _≥ÖÏì "≥∞ÿ„u<£ „^•=}O 80100 q∞b¡ b@~°¡#∞ HõeÑ≤ K«ÖÏ¡e gÖˇ·#O`«=~°‰õΩ K≥~°∞=ÙÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú# ¿ãO„kÜ«∞ Ѩ^•~åúÅ#∞ `˘ÅyOKåe

„Hõ¿ãì+≤Ü«∞<£ "åº^èŒ∞Å∞: P~°∞æÅãπ (KÕѨ ¿Ñ#∞), ÖˇiflÜ«∂ (ѨÙ_»Hõ ѨÙ~°∞QÆ∞) KÕѨ֒¡ HõxÑ≤OKÕ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# ÉÏǨϺ Ѩ~å#fl r=ÙÅ∞. P~°∞æÅãπ JO_®HÍ~°OÖ’, ÖˇiflÜ«∂ ѨÙ_»Hõ (^•~°Ñ¨Ù áÈK«) PHÍ~°OÖ’ KÕѨŠâ◊s~°OÃÑ· Ô~Hõ¯Å ‰õΩ^Œ∞à◊§ ^ŒQÆæ~° HõxÑ≤™êÎ~Ú. JkèHõ ã¨OYºÖ’ LO_Õ D Ѩ~å#fl r=ÙÅ∞ KÕѨŠâ◊s~åxfl QÍÜ«∞Ѩ~∞° ™êÎ~Ú. ^•O`À â◊s~°OÃÑ· ѨÙO_»∞¡ U~°Ê_, ~°HÇÎõ Ï‘ #`« U~°Ê_»∞`«∞Ok. Ѷe¨ `«OQÍ KÕѨÅ∞ ã¨=∞`åã≤÷ux HÀÖ’Ê`å~Ú. h\˜ÃÑ· ZyiѨ_»∞`«∂ LO\Ï~Ú.

x"å~°}: ZHõ~å h\˜ qã‘Î~å‚xH˜ _≥·HÀ¡~À"åãπ (76 âß`«O) „^•=}Ïxfl, 75-100 q∞b¡ b@~°∞¡ "Õ∞~° K≥~°∞=Ù JO`å Hõe¿ãÖÏ K«ÖÏ¡e ÖË^• _≥ÖÏìãπ =∞O^Œ∞#∞ ZHõ~å‰õΩ 250 ZO.ZÖò K˘Ñ¨C# K«ÖÏ¡e. h\˜ <å}º`« K≥_çáȉõΩO_® *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe.

Ѷ¨OQÆãπ "åº^èŒ∞Å∞: Ѷ¨OQÆãπ "åº^èŒ∞Ö’¡ âß„áÈÖˇyflÜ«∂ J#flk Ju =ÚYº"≥∞ÿ#k. KÕѨ K«~°‡OÃÑ·#, "≥ÚѨÊÅÃÑ·# |∂A Ѩ\ ˜ì#@∞¡QÍ LO>Ë "å\˜x Ѷ¨OQÆãπ "åº^èŒ∞Å∞QÍ QÆ∞iÎOKåe. h\˜ L^Œ[x ã¨∂zHõ `«yæ#ѨC_»∞, KÕѨÅ∞ XuÎ_çH˜ Ö’<≥· Ѷ¨OQÆãπ "åº^èŒ∞ʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`å~Ú. Ѷ¨e`«OQÍ KÕѨÅ∞ K«xáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO U~°Ê_»∞`«∞Ok.

32


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò x"å~°}: "åºkè L^èŒ$`«OQÍ LO>Ë ZHõ~å h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’, 1-1.2 H˜Ö’Å HÍѨ~ü ã¨ÖËÊù\ò#∞ h\˜Ö’ HõiyOz P „^•=}Ïxfl K«ÖÏ¡e. HÍѨ~ü ã¨ÖËÊù\ò#∞ áê¡ã≤ìH± áê„`«Ö’ =∂„`«"Õ∞ HõÅ∞ѨÙHÀ"åe. K≥~°∞=Ù h\˜ J_»∞QÆ∞# ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú# =Ú~°∞QÆ∞#∞ gÖˇ·#O`«=~°‰õΩ `˘ÅyOKåe

ÉϺH©ìiÜ«∞Öò "åº^èŒ∞Å∞: K≥~∞° =ÙÖ’ h\˜ <å}º`« Ö’Ñ≤Oz#ѨC_»∞ KÕÑŨ ∞ XuÎ_Hç ˜ Ö’<≥· "åºkè x~À^èHŒ õ â◊HΘ `«yáæ È`«∞Ok. Ѷ¨e`«OQÍ KÕѨʼnõΩ ÉϺH©ìiÜ«∂ "åº^èŒ∞Å∞ ™È‰õΩ`å~Ú. `å\ωõΩ `≥QÆ∞Å∞, Ô~Hõ¯Å∞, `ÀHõ ‰õΩà◊√§, ѨÙO_»∞ (JÅû~ü) =O\˜ ÉϺH©ìiÜ«∞Öò "åº^èŒ∞Å∞ ™È‰õΩ`å~Ú. ѨÙO_»∞ (JÅû~ü) "åºkè WiˆQ+¨<£ K≥~°∞=ÙÖ’¡ =ÚYºOQÍ `≥ÅOQÍ}Ï lÖÏ¡Ö’x K≥~°∞=ÙÖ’¡ HõxÑ≤ã¨∂Î LO@∞Ok. D "åºkè "≥Ú^Œ@ H˘„~°g∞#∞ KÕѨʼnõΩ ™È‰õΩ`«∞Ok. `«~°∞"å`« q∞QÆ`å KÕѨʼnõΩ ™È‰õΩ`«∞Ok. KÕѨŠâ◊s~°OÃÑ· "≥Ú^Œ\ |∂_ç^Œ ÖË^• Z~°∞Ѩ٠=∞K«ÛÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. `«~°∞"å`« ѨÙO_»∞QÍ U~°Ê_ç g\˜ #∞O_ç ~°HõÎO HÍ~°∞`«∞Ok. Ѷ¨e`«OQÍ KÕѨÅ∞ JO^ŒŒqHÍ~°OQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. D "åºkè ÃÑiy`Õ KÕѨÅ∞ JkèHõ "≥Ú`«ÎOÖ’ K«xáÈ`å~Ú. =∂=¸Å∞QÍ j`åHÍÅOÖ’ D "åºkè JkèHõOQÍ LO@∞Ok. H˘xfl ~°HÍÅ ÉϺH©iì Ü«∂ ™ÈHõ_O» =Å¡ KÕÑŨ ∞ â◊s~°O Z„~°|_»@O, ~Ô Hõ¯Å∞, `ÀHõ ‰õΩo§áÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. =∞iH˘xfl ~°HÍÅ ÉϺH©ìiÜ«∂ =Å¡ KÕѨÅ∞ `å\ωõΩ ~°OQÆ∞Ö’H˜ =∂iáÈ`å~Ú. "åºkè f„=™ê÷~ÚÖ’ =Ù#flѨC_»∞ â◊s~°OÃÑ· |∂_ç^Œ ÖË^• Ѩã¨∞Ѩ٠~°OQÆ∞ =∞K«ÛÅ∞ U~°Ê_»`å~Ú. D "åºkè =Å¡ ‰õÄ_® KÕѨÅ∞ Z‰õΩ¯= "≥Ú`«ÎOÖ’ K«xáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LO@∞Ok. Wk ‰õÄ_® K«e HÍÅOÖ’<Õ Z‰õΩ¯=QÍ ™È‰õΩ`«∞Ok.

33


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò x"å~°}: "åºkè f„=`« JkèHõOQÍ =ÙO>Ë, K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ ÉϺH©ìiÜ«∂ ™êO„^Œ`« `«yæOK«_®xH˜ h\˜ áêiâ◊√^Œúº ~°™êÜ«∞<åÅ∞ (âßx>ˇÿ[~üû) "å_®e. ZHõ~å h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’ „É’q∞<£ (5 âß`«O) ÖË^• JÜ≥∂_ç<£ (5 âß`«O) „^•=}ÏÅ#∞ J~° b@~°∞ #∞O_ç XHõ b@~°∞ =~°‰õΩ K≥~°∞=O`å K«ÖÏ¡e. ¿ãO„nÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ#∞ K≥~°∞=ÙÖ’ K«Å¡‰õÄ_»^Œ∞ h\˜ <å}º`« K≥_çáÈ~Ú#ѨC_»∞ gÖˇ·#O`« h\˜x |Ü«∞@‰õΩ fã≤"Õã≤, =∞Ozh\˜`À xOáêe ZHõ~å h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’ 50 H˜Ö’Å ã¨∞#flO∞, 40 H˜Ö’Å ™ê^è•~°} LѨC#∞ HõeÑ≤ K≥~°∞=Ù JO`å K«ÖÏ¡e Ü«∂O\˜ |Ü«∂\˜H±û >ˇ„\ÏÃã·H˜¡<£ ÖË^• Ѩӡ_®<£ =∞O^Œ∞Å#∞ ^•}Ï`À HõeÑ≤ =~°∞ã¨QÍ 810 ~ÀAÅ∞ W"åfie.

"å`å=~°} ã¨O|O^èŒ "åº^èŒ∞Å∞: D KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ ã¨Ô~·# Ü«∂*=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞ áê\˜OK«HõáÈ=@O, h\˜Ö’ KÕѨŠ™êO„^Œ`« JkèHõ=∞=fi@O =Å¡ "å`å=~°} ã¨O|O^èŒ ã¨=∞㨺Å∞ H˘xfl L`«Ê#fl=∞=Ù`å~Ú. h\˜Ö’ PH˜û[<£ H˘~°`« U~°Ê_ç#ѨÙ_»∞ J"≥∂‡xÜ«∞O =O\˜ q+¨ "åÜ«Ú=ÙÅ∞ JkèHõOQÍ L`«ÊuÎ J~Ú KÕѨʼnõΩ Ç¨x KÕ™êÎ~Ú. Ѷ¨e`«OQÍ ZÖÏO\˜ ~ÀQÍÅ∞ ÖˉõΩO_®<Õ KÕѨÅ∞ JkèHõ ã¨OYºÖ’ K«xáÈ`å~Ú. XHÀ¯™êi K≥~°∞=Ù h~°∞ ÉÏQÍ Ñ¨K«ÛQÍ =∂~°_»O, P `«~°∞"å`« #Å¡|_»@O =Å¡ ‰õÄ_® KÕѨÅ∞ K«xáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LO@∞Ok.

x"å~°}: h\˜Ö’x ǨxHõ~° q+¨ "åÜ«Ú=ÙÅ x~°∂‡Å#‰õΩ ZHõ~å h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’ 15-20 H˜Ö’Å lÜ≥∂Öˇ·\ò =O`«∞# K≥~°∞=O`å K«ÖÏ¡e ZHõ~å qã‘Î~°‚OÖ’ 40-50 H˜Ö’Å ã¨∞#flO#∞ K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ K«ÖÏ¡e

34


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò gÖˇ·`Õ h\˜ =∂iÊ_ç KÕã¨∞HÀ"åe. ÖË^• h\˜x Hõ„~°Å`À K≥~°∞=O`å ÉÏ^•e/ Hõ^ŒeHõÅ∞ KÕÜ«∂e J=ã¨~°=∞#∞‰õΩO>Ë KÕѨŠ™êO„^Œ`«#∞ `«yæOK«∞HÀ"åe "åº^èŒ∞Å∞ „Ѩ|ÖË J=HÍâ◊O L#flѨC_»∞ xѨÙ}∞Å ã¨ÅǨ "Õ∞~°‰õΩ qq^èŒ ~°™êÜ«∞xHõ Ѩ^•~åúÅ#∞ =ÚO^Œ∞QÍ `«QÆ∞ "≥∂`å^Œ∞Ö’ "å_®e. Ô~·`«∞Å∞ ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ KÕѨŠP~ÀQͺxfl, h\˜ QÆ∞}Ïxfl *Ï„QÆ`«ÎQÍ QÆ=∞xã¨∂Î LO_®e. ã¨Ô~·# Ü«∂[=∂#º Ѩ^ŒÌ`«∞Å#∞ áê\˜OKåe. K≥~°∞=ÙÖ’ K«xáÈ~Ú# KÕѨÅxflO\˜x *Ï„QÆ`«ÎQÍ K≥~°∞=Ù #∞Oz `˘ÅyOKåe. K≥~°∞=Ù‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ Ö’`≥·# QÆ∞O`« fã≤ ѨÓ_çÛ ÃÑ\Ïìe. ZHõ¯_»Ñ¨_ç`Õ JHõ¯_» Ѩ_»"≥Ü«∞º~å^Œ∞. WÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ "åº^èŒ∞Å∞ „Ѩ|ʼnõΩO_® xÜ«∞O„uOK«=K«∞Û.

35


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 8 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

„ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ∞ (=∞`«ºû Ѩi„â◊=∞‰õΩ ã¨O|OkèOz)

ÖˇHõÛ~ü/ ZÖòã≤_ç „Ñ¨[O>Ë+¨<£

L^ÕÌâ◊O:

2 QÆO@Å∞

KÕ Ñ ¨ Å Ã Ñ OѨ H õ O ^•fi~å r=<å^è•~åxH˜ „ѨÉèí∞`«fiO ZÖÏO\˜ ã¨Ç¨Ü«∞ ã¨Ç¨ÏHÍ~åÅ∞ JOkã¨∞ÎO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O

„ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ „É’K«~°∞¡, ZÖòã≤_ç ÖË^• `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl Kå~°∞ìÅ∞

ã¨=∞Ü«∞O: HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò:

q=~°}: ÃѶã≤e>Ë@~°∞ tHõΔ}Ï~°∞úÅ#∞ =∞`«ûº Ѩi„â◊=∞‰õΩ ã¨O|OkèOz "åiH˜ `≥eã≤# „ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ#∞ K≥ѨÊ=∞<åe. nxH˜ 10 #∞Oz 15 xq∞ëêÅ∞ ã¨=∞Ü«∞O ˆH\Ï~ÚOKåe. "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# JOâßÅ#∞ Kå~°∞ì ¿ÑѨ~°∞ÃÑ· ~åã≤ ÃÑ\Ïìe. `«~°∞"å`« JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl „ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ q=~åÅ#∞ ZÖòã≤_ç „Ñ¨[O>Ë+¨<£ ÖË^• `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl Kå~°∞ìÅ ^•fi~å q=iOKåe. PÜ«∂ q+¨Ü«∂Å#∞ ѨÓiÎQÍ J~°ú=∞Ü«∂ºÜ≥∂ ÖË^À K«∂_®e.

ÃѶã≤e>Ë@~°∞‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: Ѩ^äŒHÍÅ∞ QÆ∞iOz ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x =ÙO_®e Kå~°∞ìÅ∞/ ZÖòã≤_ç =ÚO^Œ∞QÍ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe Ãã+¨<£ =ÚyOKÕ =ÚO^Œ∞ i=Óº KÕÜ«∂e

36


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò =∞`«ûº ã¨OˆHΔ=∞O – „ѨÉèí∞`«fi Ѩ^äŒHÍÅ∞ Ô~·`«∞ P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ L#fl 16 lÖÏ¡Ö’¡ „Ѩ^è•#=∞O„u „ѨHõ\ ˜Oz# á꺈HlÖ’ 16.57 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å "Õ∞~° K≥~°∞=ÙÅ x~å‡}O, L`åÊ^ŒHÍʼnõΩ „Ѩ}ÏoHõÅ∞ L<åfl~Ú. =¸_Õà◊¡Ö’ „Ѩu lÖÏ¡Ö’#∂ 100 ÃÇÏHÍì~°¡‰õΩ `«‰õΩ¯= HÍx qã‘Î~°‚OÖ’ KÕѨŠÃÑOѨHÍxH˜ „áÈ`åûǨÏO W"åfiÅx x~°‚~ÚOKå~°∞. KÕѨŠK≥~°∞=ÙÅ x~å‡}O HÀã¨O Ü«¸x\ò Y~°∞ÛQÍ ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 2ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞, =Ú_ç=#~°∞Å∞ (W<£Ñ¨Ù\òû ) Y~°∞ÛQÍ 30 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ W™êÎ~°∞. ™ê^è•~°} Ô~·`«∞ʼnõΩ 40 âß`«O K˘Ñ¨C# ã¨aû_LO@∞Ok. Ã+_»∂ºÅ∞ ‰õΩÖÏÅ∞, Ã+_»∂ºÅ∞ `≥QÆÅ "åÔ~·`Õ D ã¨aû_ô 50âß`«O.

i[~åfiÜ«∞~°∞ =∞`«ûº Ѩi„â◊=∂aè=$kú Ѩ^äŒHõO: KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑOK«_»O HÀã¨O (z#flÑ≤Å¡ ^Œâ◊ #∞O_ç Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑ ^Œâ◊ =~°‰õΩ) "å\˜x i[~åfiÜ«∞~°∞ÅÖ’ ™êì‰Ωõ KÕÜ∞« _®xH˜ ã¨O|OkèOz# Ѩ^HŒä Oõ Wk. KÕÑŨ L`åÊ^ŒH`õ #« ∞ à ÑOK«_O» , KÕѨÅ#∞ Ѩ>Ëì"åi P^•Ü«∞O ÃÑOK«_»O nx L^ÕÌâ◊O. WÖÏ 126 i[~åfiÜ«∞~°¡Ö’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ™êì‰õΩ KÕÜ«∞_®xH˜ 2006-07Ö’ ˆH\Ï~ÚOz# HÀ\© 25 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ qxÜ≥∂yOKå~°∞. 2007-08Ö’ ~åR ™ê^è•~°} „Ѩ}ÏoHÍ Ñ¨^äŒHÍÅ H˜O^Œ HÀ\© 25 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å "≥Ú`«ÎOÖ’ D Ѩ^äŒHÍxfl H˘#™êyã¨∞Î<åfl~°∞.

=∞`«ûºHÍ~°∞Å ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ KÕѨ Ñ≤Å¡Å ã¨~°Ñ¶¨~å: D HÍ~°º„Hõ=∞O H˜O^Œ KÕѨ Ñ≤Å¡Å ^èŒ~°ÃÑ· 50 âß`«O ã¨aû_ôx W™êÎ~°∞. ^ÕjÜ«∞ KÕѨŠL`åÊ^ŒHõ`«#∞ ÃÑOK«_»O nx L^ÕÌâ◊O. 2006-07Ö’ ã¨OѶ¨∞O XH˜¯O\˜H˜ 25,000 ~°∂áêÜ«∞Å =O`«∞# 800 ^ÕjÜ«∞ =∞`«ºûHÍ~°∞Å ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∂¨ ʼnõΩ "≥Ú`«OÎ HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ "≥zÛOKå~°∞. 2007-08Ö’ ‰õÄ_® J"Õ ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ JO`Õ "≥Ú`«ÎO`À Ñ≤Å¡Å ^èŒ~°Ö’ ã¨QÆO ã¨aû_ô JOkOKÕ HÍ~°º„Hõ=∞O H˘#™êQÆ∞`ÀOk.

37


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò „Ѩ}ÏoHÍ Ñ¨^äŒHÍÅ∞: ™êO„Ѩ^•Ü«∞Hõ Ѩ_»=Å Ü«∂O„fHõ~°}: KÕѨÅ∞ Ѩ>Ëì Ѩ_»= #_»Ñ¨_»OÖ’ „â◊=∞#∞ `«yæOK«_»O, ã¨=Ú„^Œ =∞`«ºûHÍ~°∞Å∞ KÕѨÅ∞ Ѩ>ËìO^Œ∞‰õΩ H˘`«Î „Ѩ^ÕâßʼnõΩ "≥àı¡O^Œ∞‰õΩ gÅ∞ HõeÊOK«_»O, KÕѨÅ∞ =∂Ô~¯\˜OQ∑, ã¨HÍÅOÖ’ ÖϺO_çOQ∑ Hˆ O„^•xH˜ uiy KÕ~∞° HÀ=_»O =O\˜ JOâߊѨ~O° QÍ =∞`«ûºHÍ~°∞ʼnõΩ LѨÜ∂≥ QÆH~õ O° QÍ LO_ÕO^Œ∞‰õΩ KÕѨ\ ˜ì# Ѩ^äŒHõO Wk. WO^Œ∞Ö’ ÉèÏQÆOQÍ ™êO„Ѩ^•Ü«∞Hõ Ѩ_»=Å Ü«∂O„fHõ~°}#∞ KÕѨ_»`å~°∞. "å\˜H˜ J=Ù\ò É’~°∞¤ "≥∂\Ï~°∞#∞ J#∞ã¨O^è•#Ѩ~°∞™êÎ~°∞. ã¨=Ú„^Œ [ÖÏÖ’¡ KÕѨÅ∞ Ѩ>Ëì 200 ™êO„Ѩ^•Ü«∞Hõ Ѩ_»=ʼnõΩ WÖÏO\˜ J=Ù\òÉ’~°∞¤ "≥∂\Ï~°∞¡ J=∞ˆ~ÛO^Œ∞‰õΩ QÍ#∞ "å\˜ Y~°∞ÛÖ’ 50 âß`«O ã¨aû_ôQÍ, 2006-07 ã¨O=`«û~°OÖ’ 40ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ˆH\Ï~ÚOKå~°∞. XH˘¯Hõ¯ Ѩ_»=‰õΩ 20"ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ã¨aû_ôx Ѩiq∞`«O KÕâß~°∞.

ÃÇÏKüZãπ_ç P~ÚÖòÃÑ· =∞`«ºûHÍ~°∞Å Jaè=$kú iÉË@∞: ÃÇÏKüZãπ_ç J~ÚÅ∞ÃÑ· b@~°∞‰õΩ 1.50 ~°∂áêÜ«∞Å∞ iÉË@∞ W™êÎ~°∞. Ü«∂O„fHõ~°} Ѩ_»=Å q+¨Ü«∞OÖ’ ÃÇÏKüZãπ_ç J~ÚÅ∞ QÆi+¨ì Ѩiq∞u <≥ʼnõΩ 3000 b@~°∞¡ LOk. =∞~° Ѩ_»=Å q+¨Ü«∞OÖ’ <≥ʼnõΩ 200 b@~°∞¡ LOk. ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fix^èŒ∞Å #∞O_ç (ˆHO„^Œ ZÔH· û*ò ã¨∞OHõOÃÑ·) D iÉË@∞ W™êÎ~°∞. 2006-07Ö’ „ѨÉèí∞`«fiO HÀ\© 50 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å "≥Ú`åÎxfl q_»∞^ŒÅ KÕã≤Ok. 2007-08Ö’‰õÄ_® JO`Õ "≥Ú`«ÎO`À Ѩ^äŒHõO H˘#™êQÆ∞`ÀOk.

ÃÇÏKüZãπ_ç P~ÚÖòÃÑ· J=∞‡HõѨ٠Ѩ#∞fl q∞#Ǩ~ÚOѨÙ: Ü«∂O„uHõ Ѩ_»=Å q+¨Ü«∞OÖ’ ÃÇÏKüZãπ_ç P~ÚÖòÃÑ· QÆi+¨ì Ѩiq∞u <≥ʼnõΩ 3000 b@~°∞¡, =∞~° Ѩ_»=Å q+¨Ü«∞OÖ’ <≥ʼnõΩ 200 b@~°∞¡ LOk. Ü«∂O„uHõ Ѩ_»=Å ã¨fiO`«^•~°∞ʼnõΩ ÃÇÏKüZãπ_ç P~ÚÖòÃÑ· b@~°∞‰õΩ 6.30 ~°∂áêÜ«∞Å J=∞‡HõO Ѩ#∞fl q∞#Ǩ~ÚOѨ٠(QÆi+¨ì Ѩiq∞u) „ѨÜ≥∂[#O LO@∞Ok. nxHÀã¨O 2006-07Ö’ 4 HÀ@¡ 08 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ q_»∞^ŒÅ KÕâß~°∞. 2007-08Ö’ ‰õÄ_® JO`Õ "≥Ú`«ÎO`À Ѩ^äŒHõO H˘#™êQÆ∞`ÀOk.

38


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò SãπÉÏH±ûÅ ã¨~°Ñ¶¨~å: KÕѨŠ=∂Ô~¯@¡Ö’ J"Õ∞‡ KÕѨÅ#∞ Ѩiâ◊√„Éèí"≥∞ÿ# Ѩiã≤÷`«∞ÅÖ’ SãπÖ’ xÅfi KÕÜ«∂eû LO@∞Ok. nx=Å¡ KÕѨŠqxÜ≥∂QÆO ÃÑiy =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºûHÍ~°∞Å∞ „ѨÜ≥∂[#O á⁄O^Œ∞`å~°∞. WÖÏO\˜ Sãπ ÉÏH±ûÅ HÀã¨O "åiH˜ "å\˜ Y~°∞ÛÖ’ 50 âß`«O ã¨aû_ô W=fi_®xH˜ L^ÕÌtOz# Ѩ^äŒHõO. ã¨aû_ôx ÉωõΩû XHõ¯O\˜H˜ 4000 ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ Ñ¨iq∞`«O KÕâß~°∞. 2006-07Ö’ WÖÏO\˜ 2500 SãπÉωõΩûÅ#∞ ã¨~°Ñ¶¨~å KÕÜ«∞_®xH˜ 50ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å "Õ∞~° x^èŒ∞Å∞ ˆH\Ï~ÚOKå~°∞.

=∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºûHÍ~°∞Å ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ ã¨Ç¨Ü«∞O: KÕÑŨ =∂Ô~¯\˜OQ∑/áÈã¨∞ì Ǩ~Ô fiãπì HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ KÕÑ@ ¨ _ì ®xH˜QÍ#∞ 1000 =∞Ok =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ºûHÍ~°∞ʼnõΩ XH˘¯Hõ¯iH˜ 1000 ~°∂áêÜ«∞Å∞ K˘Ñ¨C# PiúHõ ™êÜ«∞O W™êÎ~°∞. D "≥Ú`åÎxfl =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûºHÍ~°∞Å ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ W™êÎ~°∞. ^•xx i"åefiOQ∑ ~°∂ѨOÖ’ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ"åÅx =∞Ç≤ÏàÏ =∞`«ûºHÍ~°∞Å ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨OѶ¨∂ʼnõΩ xˆ~Ìâ◊#Å∞ L<åfl~Ú. 2006-07Ö’ nxHÀã¨O 10 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ ˆH\Ï~ÚOKå~°∞. 2007-08Ö’ ‰õÄ_® JO`Õ ˆH\Ï~ÚOѨÙÅ∞ L<åfl~Ú.

=∞`«ºûHÍ~°∞Å ™ê=¸Ç≤ÏHõ „Ѩ=∂^Œ c=∂ Ѩ^äŒHõO: D ™ê=¸Ç≤ÏHõ „Ѩ=∂^Œ c=∂ Ѩ^äŒHõO H˜O^Œ =∞`«ûºHÍ~°∞ʼnõΩ XH˘¯Hõ¯iH˜ 14 ~°∂áêÜ«∞Å∞ „Ñ‘q∞Ü«∞O K≥e¡™êÎ~°∞. nxx ˆHO„^Œ, ~åR „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ ã¨=∂#OQÍ Éèíi™êÎ~Ú. =∞~°}˜Oz#ѨÙÊ_»∞ ÖË^• âßâ◊fi`« JOQÆ"H·≥ Åõ ºO ã¨OÉèqí Oz# ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ 50 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞, áêH˜HΔ õ JOQÆ"H·≥ Åõ ºO ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ 25"ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ "≥Ú`åÎxfl ZH±û„ˆQ+≤Ü«∂QÍ K≥e¡™êÎ~°∞. ÉèÏ~°`« „ѨÉèí∞`«fiO `«# "å\Ï#∞ <Õ~°∞QÍ c=∂ HõOÃÑhH˜ q_»∞^ŒÅ KÕã¨∞ÎOk. c=∂ áêÅã‘Å#∞ Ô~"≥#∂º KÕÜ«∞_»O HÀã¨O 2006-07Ö’ 14 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ Y~°∞Û KÕâß~°∞. 2007-08Ö’ ‰õÄ_® 14 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ ˆH\Ï~ÚOKå~°∞.

39


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

„É’K«~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò ã¨Ç¨Ü«∞ - á⁄^Œ∞Ѩ٠Ѩ^äŒHõO: D Ѩ^äŒHõO =∞`«ºûHÍ~°∞ÅÖ’ á⁄^Œ∞Ѩ٠JÅ"å@∞#∞ HõÅQÆKÕÜ«∞_®xH˜ L^ÕÌtOzOk. KÕѨÅ∞ Ѩ@ì‰õΩO_® LO_Õ MÏm ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ =∞`«ºûHÍ~°∞ʼnõΩ ã¨Ç¨Ü«∞O JOkOKÕO^Œ∞‰õΩ QÍ#∞ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞O^Œ. ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ =∞`«ºûHÍ~°∞Å∞ <≥ʼnõΩ 75 ~°∂áêÜ«∞Å∞ K˘Ñ¨C# 8 <≥ÅÅáê@∞ "≥Ú`«ÎO 600 ~°∂áêÜ«∞Å#∞ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∂e. ^•xH˜ ã¨=∂# "≥Ú`«ÎO (JO>Ë 600 ~°∂áêÜ«∞Å∞) HõeÑ≤ r=# „QÍO@∞QÍ Åaú^•~°∞xH˜, KÕѨÅ∞ Ѩ@ì‰õΩO_® LO_Õ MÏmQÍ =ÙO_Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞OE~°∞ KÕ™êÎ~∞° . nxx 6786 =∞Ok =∞`«ºûHÍ~°∞ʼnõΩ =iÎOѨKÜ Õ ∞« _®xH˜ 2006-07Ö’ ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fiO `«# "å\ÏQÍ 20.36 ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ =∞OE~°∞ KÕã≤Ok. ~åR „ѨÉèí∞`«fi `«# "å\ÏQÍ =∞~À 20.36ÅHõΔÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ˆH\Ï~ÚOzOk. 2007–08 ã¨O=`«û~°OÖ’ ‰õÄ_® D Ѩ^äŒHõO JO`Õ x^èŒ∞Å`À H˘#™êQÆ∞`ÀOk.

=∞`«ºûHÍ~°∞Å QÆ$Ç¨Ï x~å‡} Ѩ^äŒHõO: QÆ$Ç¨Ï x~å‡} âßY |_≥˚@∞ ˆH\Ï~ÚOѨÙÅ #∞O_ç ~åR "å\Ï#∞ Éèíi™êÎ~°∞. XH˘¯Hõ¯ QÆ$ǨÏO Ü«¸x\ò =ºÜ«∞O 40,000 ~°∂áêÜ«∞Å∞ HÍQÍ WO^Œ∞Ö’ ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`«fiO 20"ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å ã¨aû_ôx ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk. Wk=~°‰õΩ =∞OE~°∞ KÕã≤# 1000 QÆ$ǨŠѨ^äŒHõO ѨÓiÎ HÍ=ã¨∞ÎOk. 2007-08Ö’ 2000 QÆ$ǨÅ#∞ =∞OE~°∞ KÕÜ«∂eûOkQÍ ˆHO„^Œ „ѨÉèí∞`åfixfl HÀ~å~°∞. WO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ ˆHO„^Œ "å\ÏQÍ 2 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ ˆH\Ï~ÚOKå~°∞.

™ê÷xHõ h\˜ =#~°∞Å n~°…HÍeHõ bA: =∞`«ºûHÍ~°∞Å ã¨Ç¨ÏHÍ~° ã¨Oã¨÷ʼnõΩ ™ê÷xHõ h\˜ =#~°∞Å HÍÖÏxfl =¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ #∞O_ç S^Œ∞ ã¨O=`«û~åʼnõΩ ÃÃÑOKå~°∞. nO`À ™⁄Ãã·\ ©Å∞ =∞`«ûºHÍ~°∞Å Jaè=$kúÃÑ· n~°…HÍeHõ „â◊^Œú#∞ K«∂Ѩ_®xH˜ J=HÍâ◊O U~°Ê_çOk.

40


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 9 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

H˘„~°g∞#∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO

„ Ñ ¨ Ü ≥ ∂ QÍ`« ‡ Hõ O QÍ K« ∂ _» @ O, É „ ~ˇ Ú<£™„ êìq∞OQ∑, Ñ Ã Oz# "åi J#∞Éè"í åÅ∞ ѨOK«∞HÀ=_»O

L^ÕÌâ◊O:

ã¨=∞Ü«∞O:

X „ Hˆ ~°H" õ ∞≥ # ÿ KÕÑŨ Ñ Ã OѨHOõ Ö’ Éè Ï QÆ O QÍ H˘„ ~ ° g ∞#∞ KÕ Ñ ¨ Å ÃÑOѨHõO `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O

1 QÆO@ 30 xq∞ëêÅ∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: áê¡ãHì≤ ± @Éò, hà◊√§, |uH˜# H˘„~g° ∞#∞ KÕѨ (JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ =ÙO>Ë K«∂Ñ≤OK«O_ç)

q=~°}: „ɡ~Ú<£„™êìq∞OQ∑ Ѩ^ŒÌuÖ’, ÃѶã≤e>Ë@~ü H˘„~°g∞#∞ KÕѨ#∞ ZO`«=∞Ok K«∂âß~°∞? P KÕѨ QÆ∞iOz `«=∞‰õΩ `≥eã≤#^Õq∞\˜ Jx J_»∞QÆ∞`«∂ q+¨Ü«∂xfl tHõΔ}Ï~°∞úʼnõΩ Ñ¨iK«Ü«∞O KÕÜ«∂e. D ~°HõO KÕѨÅ∞ ÃÑOz# J#∞Éèí=O =Ù#fl "åix ѨiK«Ü«∞O KÕã¨∂Î, P J#∞Éèí"åÅ#∞ q∞QÆ`å"åi`À ѨOK«∞H˘=∞‡x K≥áêÊe. D „Ѩ„H˜Ü«∞Ö’ H˘„~°g∞#∞ KÕѨÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO>Ë "å\˜x K«∂Ñ≤ã¨∂Î K≥¿ÑÊÖÏ „áÈ`«ûÇ≤ÏOKåe. `«~°∞"å`« H˘„~°g∞#∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO q+¨Ü«∞OÖ’ D H˜Ok q+¨Ü«∂Å∞ J~°ú=∞ÜÕ∞º suÖ’ K≥Ñ≤Ê ÖË^• K≥Ñ≤ÊOz D q+¨Ü«∂ŠѨ@¡ tHõΔ}Ï~°∞úʼnõΩ Ñ¨ÓiÎ J=QÍǨÏ# HõeˆQ@@∞¡ K«∂_®e. z=~°QÍ "åiH˜ J~°úO J~ÚºOn, ÖËxn XHõ™êi i=Óº KÕã¨∞H˘x Ãã+¨<£ =ÚyOKåe.

ÃѶã≤e>Ë@~üH˜ ã¨∂K«#Å∞: KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ J#∞Éèí=A˝Å#∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ZOÑ≤HõKÕã¨∞HÀ"åe. gÖˇ·`Õ D ~°HõO KÕѨÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ã≤^ŒúO KÕã¨∞HÀ"åe.

41


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞ ÉÁ"≥∞‡ / H˘„Ô~g∞#∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO ÉÁ"≥∞‡/H˘„Ô~g∞#∞ KÕѨÅ#∞ QÍe Ñ‘ÖËÛ KÕѨÅ∞ JO\Ï~°∞. Wq J#∞|O^èŒ âß™êfiOQÍÅ`À QÍex Ñ‘Å∞ÛHÀQÆÅ=Ù. JO^Œ∞=Å¡ Wq h\˜ |Ü«∞@ ‰õÄ_® KåÖÏ ã¨=∞Ü«∞O |`«HõQÆÅ=Ù. h~°∞ ÖˉõΩ#flѨÊ\˜H˜ K«~‡° O, J#∞|O^èŒ âßfi™êOQÍÅ ^•fi~å âßfiã≤ã∂¨ Î KåÖÏHÍÅO |`«HQõ ÅÆ =Ù. h\˜ QÍ_è`» « 4-5 L#flѨÊ\˜H© |`«∞‰õΩ`å~Ú. =∂=¸Å∞QÍ<≥·`Õ, g\˜ ÃÑOѨHÍxH˜ h\˜ QÍ_è»`« 8-9, LëÈ‚„QÆ`« 28-32 _ç„wÅ∞ LO>Ë =∞Ozk. Wq „Ѩ^è•#"≥∞ÿ# =∂O™êǨ~° KÕѨÅ∞. g\˜Ö’ H˘=Ùfi, =Úà◊√§ KåÖÏ `«‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~Ú. „á⁄\˜<£Å∞, W#∞=Ú, PÜ≥∂_ç<£, q@q∞<£ Z,_ç,W,ÔH, `Àáê@∞ =ÚYº"≥∞ÿ# J"≥∞ÿ<À J=∂¡Å∞ JkèHõ âß`«O LO\Ï~Ú. H˘Öˇ„™êìÖò Jã¨Å∞ LO_»^Œ∞. „áê}=Ú#fl ^Œâ◊Ö’ LO_Õ D KÕѨʼnõΩ =∂Ô~¯\òÖ’ Z‰õΩ¯= y~åH© LOk. ^ä•Üü∞ÖÏO_£ ^Õâ◊OÖ’ KåÖÏHÍÅO #∞O_ç g\˜x ÃÑOK«∞`«∞<åfl~°∞. JHõ¯_ç "å~°∞ „Ѩu~ÀA `«=∞ PǨ~°OÖ’ D KÕѨÅ#∞ "å_»∞`å~°∞. g\˜H˜ B+¨^èŒ QÆ∞}ÏÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. K≥·<å ^Õâã◊ ∞¨ Å÷ ∞ `«=∞ â◊s~°OÃÑ· U~°Ê_ç# ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ QÍÜ«∂Å∞ =∂#\ÏxH˜ D KÕÑŨ #∞ PǨ~°OQÍ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.

PǨ~°Ñ¨Ù JÅ"å@∞¡ Wq =∂O™êǨ~° KÕѨÅ∞. |uH˜ =Ù#fl r=ÙÅ#∞ PǨ~°OQÍ fã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å~Ú. tHõΔ} ^•fi~å J#∞|O^èŒ PǨ~°O ‰õÄ_® g\˜H˜ JÅ"å@∞ KÕÜ«∞=K«∞Û. ÃÑ· ^Œâ◊ KÕÑ ¨Ñ≤Å¡Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ [O`«∞ ã¨O|O^èŒ Ñ¨¡=HÍÅ#∞, ÖÏ~åfiÅ#∞ uO\Ï~Ú. Ѷ≤OQÆ~ü eOQ∑ ^Œâ◊, ѨÓiÎQÍ ÃÑiy# KÕѨÅ∞ JHõâı~°∞HÍÅ#∞, z~°∞ HõѨÊÅ#∞, z#fl z#fl KÕѨÅ#∞ PǨ~°OQÍ fã¨∞‰õΩO\Ï~Ú. PǨ~åxfl "Õ\Ï_ç Ѩ@∞ìH˘x u#_»O g\˜H˜ KåÖÏ W+¨ìO. fã¨∞‰õΩ#fl PǨ~åxfl 12 QÆO@ÅÖ’ ѨÓiÎQÍ r~°‚O KÕã¨∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î LO@∞Ok.

„Ѩ`«∞º`«ÊuÎ : H˘„~°g∞#∞ KÕѨÅ∞ E<£ #∞O_ç PQÆã¨∞ì, #=O|~°∞ - _çÃãO|~°∞ =∂™êÅÖ’ ã¨O`å<À`«ÊuÎ [~°∞ѨÙ`å~Ú. Wq h\˜Ö’ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å =∞^茺 QÆ∂à◊√§ U~°Ê~°K«∞H˘x QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»`å~Ú. QÆ∞_»∞¡ ÃÑ@ì_»O, Ñ≤Å¡Å ã¨O~°HõΔ} P_», =∞QÆ KÕѨÅ∞ Hõeã≤ KÕѨ_»`å~Ú. P_» KÕѨ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ\˜ì á⁄ky`Õ, =∞QÆ KÕѨ "å\˜H˜ ~°HõΔ}QÍ "å\˜ K«∞@∞ì u~°∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. QÆ∞_»∞¡ 1.2-1.5 q∞b¡ g∞@~°¡ Ѩi=∂}OÖ’ 42


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ѩã¨∞Ѩ٠~°OQÆOÖ’ LO\Ï~Ú. J`«∞‰õΩ¯<Õ QÆ∞}O Hõey, h\˜ÃÑ· `ÕeÜ«∂_»∞`«∂ LO\Ï~Ú. 24–35 QÆO@ÅÖ’ QÆ∞_»¡ #∞O_ç ѨÓiÎQÍ Z^ŒQÆx KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ =™êÎ~Ú. QÆ∞_»∞¤ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =zÛ# `˘e~ÀA KÕÑѨ Å≤ ¡ 3.0-4.5 q∞b¡ g∞@~°¡ á⁄_»=Ù LO@∞Ok. ~Ô O_»= ~ÀA ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞O_ç J_»∞Q¤ Í D^Œ∞`«∞Ok. 10 ~ÀAÅÖ’ PiO* Z~°∞=Ù ~°OQÆ∞Ö’H˜ =∂~°∞`«∞Ok. `«~°∞"å`« â◊s~°O #Å∞ѨÙ, |∂_ç^Œ =~°‚OÖ’H˜ =∂~°∞`«∞Ok.

ÃÑOѨHõO H˘„~°g∞#∞ KÕѨÅ#∞ "≥∂<À HõÅÛ~ü (XˆH *ÏuH˜ K≥Ok# KÕѨŠÃÑOѨHõO) Ѩ^ŒúuÖ’ ÃÑOK«∞`å~°∞. Wq Jxfl~°HÍÅ =∞Ozh\˜ „Ѩ^ÕâßÅÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. `«‰õΩ¯= PH˜û[<£, `«‰õΩ¯= Ö’`«∞ L#fl h\˜Ö’ ‰õÄ_® g\˜x ÃÑOK«=K«∞Û. h~°∞ áêˆ~ HÍÅ∞=Å∞, ÃÑ^ŒÌ [ÖÏâ◊Ü«∂ÅÖ’ ˆH*ò K«„\ÏÅ#∞ J=∞iÛ D KÕѨÅ#∞ q[Ü«∞=O`«OQÍ ÃÑOK«=K«∞Û. K≥~°∞=Ö’x h\˜x fã≤"Õã≤ =∞m¡ K≥~°∞=Ù#∞ xO¿Ñ =ã¨u L#flѨC_»∞, Z‰õΩ¯= ™êO„^Œ`«Ö’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ "Õã≤ JkèHÀ`«ÊuÎx ™êkèOK«=K«∞Û. "Õã≤# KÕѨ Ñ≤Å¡Å ã¨OYº, ã¨Ô~·# PǨ~°O, =∞Oz Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å#∞ |\˜ì L`«ÊuÎ LO@∞Ok. Wq XHõ g∞@~°∞ á⁄_»=Ù =~°‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ã¨QÆ@∞# 60-70 ÃãO\˜ g∞@~°¡ á⁄_»=ÙÖ’ Hõ#|_»`å~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ ÃÑOѨHõO K≥~°∞=Ù #∞O_ç 9 <≥ÅÖ’¡ 300-500 „QÍ=ÚÅ∞, 11 <≥ÅÖ’¡ 500-800 „QÍ=ÚÅ Ãã·A QÆÅ KÕѨÅ#∞ á⁄O^Œ=K«∞Û#∞. D Ãã·A KÕѨʼnõΩ =∂Ô~¯\òÖ’ =∞Oz y~åH© LO@∞Ok.

ÃÑOѨHÍxH˜ J#∞"≥·# ~°HÍÅ∞: K«<åfl „ã¨ìÜÕ∞\Ï: H˘„~°g∞#∞, ÉÁ"≥∞‡ K«<åfl =∞~°∞eÜ«∞<£: ѨÓÅ =∞@ì, |∞~°^Œ =∞@ì K«<åfl ѨOˆHì@ãπ: =∞@ìy_»∞# K«<åfl QÆK«∞Û"å: QÆ∞~°∞*ˇ

ã¨÷ÅO ZOÑ≤Hõ: #Å¡ˆ~QÆ_ç Éèí∂=ÚÅ∞ J#∞"≥·#q. ã¨O=`«û~°OÖ’ h~°∞ 8-9 <≥ÅÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_®e. xi‡OKÕ K≥~∞° =Ù‰õΩ h~°O^Õ =∂~°Oæ LO_®e. ÃÑ^ŒÌ K≥~∞° =Ù, HÔ <åÖò, "åQÆ∞ #∞O_ç h\˜ eѶìπ KÕã∞¨ ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=ÙQÍ LO_®e.

43


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

K≥~°∞=Ù Ãã·A: n~°…K«`«∞~°„™êHÍ~°OQÍ xi‡Oz# K≥~°∞=Ù ÃÑOѨHÍxH˜ J#∞=ÙQÍ LO@∞Ok. "≥·âßźO 0.050.1ÃÇÏHÍì~°∞¡ ÖË^• 0.1-0.2 ÃÇÏHÍì~°∞¡ =~°‰õΩ LO_»=K«∞Û. ÃÇÏHÍì~°∞ qã‘~°‚OÖ’ 300 H˜Ö’Å ã¨∞<åflxfl "å_®e. K≥~∞° =ÙÖ’ 20-30 âß`«O HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å∞ LO_Õ@@∞¡ K«∂_®e. h\˜Ö’`«∞ 2-5 J_»∞QÆ∞Å∞O>Ë =∞Ozk. nx=Å¡ QÍe HÀã¨O h\˜ÃÑ· ÉèÏQÍxH˜ ~å=_®xH˜ KÕѨʼnõΩ „â◊=∞ LO_»^Œ∞.

KÕѨ Ñ≤Å¡Å ~°"å}Ï: ã¨Ç¨Ï[ =#~°∞Å #∞Oz ¿ãHõiOz# KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞, ÃÑOѨHÍxH˜ KÕѨ>Ëì ™êìH˜OQ∑ K≥~°∞=Ù‰õΩ ~°"å}Ï KÕÜ«∂e. Wq QÍex Ñ‘Å∞ÛH˘x rq™êÎ~Ú. W#∞Ѩ „_»=Ú‡ÅÖ’ QÍx, áê¡ã≤ìH± _»ÉσÅ∞, ‰õΩO_»Å∞ ÖË^• aO^≥Å`À ~°"å}Ï KÕÜ«∞=K«∞Û. J~Ú`Õ g\˜Ö’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ QÍex Ñ‘ÖËÛO^Œ∞‰õΩ ã¨iѨ_® ã¨÷ÅO LO_®e. D áê„`«ÅÖ’ "åeãπ<ÕiÜ«∂, ÃÇ·Ï„_çÖÏ¡ =O\˜ h\˜ "≥ÚHõ¯Å#∞ "Õ¿ãÎ KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ ~°"å}Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ZQÆ~°‰õΩO_® LO@∞Ok.

™êìH˜OQ∑ K≥~°∞=ÙÖ’H˜ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^ŒÅ_»O: Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑ ^Œâ◊Ö’ ã¨=∂# Ѩi=∂}O L#fl KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’H˜ =^ŒÅ@O =Å¡ ã¨fi*Ïu ÉèíHõΔ} LO_»^Œ∞. Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑Å#∞ h\˜Ö’H˜ =kÖË =ÚO^Œ∞ "å\˜x 2 âß`«O á⁄\Ï+≤Ü«∞O Ѩ~å‡OQÆ<Õ@∞ HõeÑ≤# „^•=}OÖ’ 2 xq∞ëêÅ∞ LOKåe. `«~°∞"å`« 2 âß`«O LѨC HõeÑ≤# „^•=}OÖ’ =∞~À 2 xq∞ëêÅ∞ LOKåe. WÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ "å\˜ÃÑ· LO_Õ ã¨∂HõΔ ‡„H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú. KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ PQÆã¨∞ì– JHÀì|~°∞ =∂ã¨O =~°‰õΩ K≥~°∞=ÙÖ’ ™êìH± KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. "≥∂<ÀHõÅÛ~ü ÃÑOѨHõOÖ’ XHõ ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 30,000 #∞O_ç 40,000 Ñ≤Å¡Å#∞ "Õã¨∞HÀ=K«∞Û. g\˜`À áê@∞ QÆ_ç¤ KÕÑŨ ∞, ÉÁK≥ÛÅ∞ ÃÇÏHÍì~∞° ‰õΩ 2000 K˘Ñ¨C# "Õã∞¨ ‰õΩO>Ë, K≥~∞° =ÙÖ’ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å#∞ x"åiOK«=K«∞Û. ÉÁ"≥∞‡ KÕѨ Ñ≤Å¡Å HõO>Ë ÉÁK≥Û, QÆ_ç¤ KÕѨ Ñ≤Å¡Å Ãã·A ÃÑ^ŒÌqQÍ LO_®e.

J#∞|O^èŒ PǨ~°O: Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑ ^Œâ◊ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’H˜ =^Œe# `«~°∞"å`« PǨ~° Ü«∂[=∂#ºO KåÖÏ H©ÅHõO. Wq „Ѩ^è•#OQÍ =∂O™êǨ~° KÕѨÅ∞. J#∞|O^èŒ PǨ~°OQÍ g\˜H˜ zÔH<£ "Õã¨∞ì (50 âß`«O) ZO_»∞ KÕѨÅ∞ (50 âß`«O) HõeÑ≤ W"åfie. ÖË^• zÔH<£ "Õãπì (30 âß`«O), ZO_»∞ KÕѨÅ∞ (30 âß`«O), `«=Ù_»∞ (40âß`«O) HõeÑ≤ W=fi=K«∞Û. QÆ∞oHõÅ (ÃÑÖˇ¡>ˇ_£) ^•}Ï ‰õÄ_® W=fi=K«∞Û. KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ "Õã≤# `«~°∞"å`« "≥Ú^Œ\ ˜ Ô~O_»∞ <≥ÅÅ∞ ~ÀA‰õΩ =¸_»∞™ê~°∞¡, 3–5 <≥ÅÅ =∞^茺 ~ÀA‰õΩ Ô~O_»∞™ê~°∞¡, 6–9 <≥ÅÅ =~°‰õΩ ~ÀA‰õΩ XHõ™êi J#∞|O^èŒ PǨ~°O W"åfie. 44


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

^•}Ï WKÕÛ Ñ¨^ŒÌ`«∞Å∞: 1. zÔH<£ "Õãπì, ZO_»∞ KÕѨÅ∞ HõeÑ≤ W=fi_»O ^•}Ï HÀã¨O zÔH<£ "Õã¨∞ì ÉÏQÍ Hõ_çy L_»∞Hõɡ\Ïìe. z#fl z#fl =ÚHõ¯Å∞QÍ KÕã≤ `«~°∞"å`« <å#ɡ\ ˜ì W"åfie. ÖË^• L_»HõÃÑ\˜ì# ZO_»∞ KÕѨÅ`À HõeÑ≤ (50{50âß`«O) W"åfie. D ^•}Ï q∞„â◊=∂xfl =Ú^ŒÌÅ∞QÍ KÕã≤ K≥~°∞=Ù =¸ÅÅÖ’ "ÕÜ«∂e. Ѷ‘_£ „>ËÅÖ’ ‰õÄ_® W=fi=K«∞Û.

2. ZO_»∞ KÕѨÅ∞, `«=Ù_»∞ HõeÑ≤ W=fi_»O ZO_»∞ KÕѨÅ∞, `Ò_»∞ (50{50 âß`«O) HõeÑ≤ WKÕÛ@ѨÙÊ_»∞, =ÚO^Œ∞QÍ ZO_»∞ KÕѨÅ#∞ á⁄_çKÕã≤ L_»∞HõÃÑ\Ïìe. nxH˜ `Ò_»∞ HõeÑ≤ uiy ÉÏQÍ L_»∞HõÃÑ\Ïìe. P q∞„â◊=∂xfl LO_»Å∞ KÕã≤ Ѷ‘_£ „>ËÖ’ "Õã≤ ÃÑ\Ïìe. K≥~∞° =Ù h\˜Ö’ "Õã#≤ @ì~Ú`Õ ^•}Ï =º~°Oú HÍ^Œ∞. K≥~∞° =Ù#∞ HÍÅ∞+¨ºO #∞O_ç HÍáê_»=K«∞Û.

3. QÆ∞oHõÅ ^•}Ï =∂=¸Å∞QÍ WKÕÛ ^•}Ï `«Ü«∂sH˜ HÍ=Åã≤# QÆ∞oHõÅ ^•}ÏÖ’ "å_Õ =Ú_ç ã¨~°∞‰õΩÅ∞ =Ú_ç ã¨~°∞‰õΩÅ∞ =∂Ô~¯\òÖ’ HÍ"åÅ#∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ zÔH<£ "Õã,ìπ _ „ ·≥ Ѷ+ ≤ ,π `«=Ù_»∞, "≥ÚHõ¯*Á#fl, ^˘~°Hõ=Ù. ^èŒ~° ‰õÄ_® ã‘[<£ |\˜ì =∂~°∞`«∂ LO@∞Ok. Ѩe¡K≥Hõ¯, ™ÈÜ«∂ K≥Hõ¯ QÀ^èŒ∞=∞Ñ≤O_ç, ^èŒ~° `«‰õΩ¯= L#flѨÙÊ_»∞ H˘x xÅfi LOK«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® q∞#~°Öò q∞Hõ~û ,ü JO\˜ |Ü«∂\˜H± áœ_»~ü ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ . nxH˜ „Ѩ`åº=∂flÜ«∞O QÆ∞oHõÅ ^•}Ï W=fi_»O. KÕѨŠÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ‰õΩ HÍ=Åã≤# „á⁄\©<£Å∞, HÍ~ÀƒÃÇ·Ï„_Õ@∞Å∞, H˘=ÙfiÅ∞, q@q∞<£Å∞ =O\˜=hfl HõeÑ≤ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤# QÆ∞oHõÅ∞ Wq. D ~°Hõ"≥∞ÿ# ^•}Ï Jxfl "ÕÅÖÏ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO@∞Ok. XHõ „áêO`«O #∞O_ç "Õˆ~ „áêO`åxH˜ ~°"å}Ï ã¨∞ÅÉèíO. Z‰õΩ¯= HÍÅO xÅfi LOK«∞HÀ=K«∞Û. h\˜Ö’ HõiyáȉõΩO_® Z‰õΩ¯= HÍÅO LO@∞Ok. Ѷ‘_çOQ∑#∞ HõO„\’Å∞ KÕÜ«∞=K«∞Û. h\˜ <å}º`«#∞ HÍáê_»∞HÀ=_»O`À áê@∞ K≥~°∞=Ù#∞ HÍÅ∞+¨ºO #∞O_ç ~°H˜ΔOK«∞HÀ=K«∞Û

4. K≥~°∞=ÙÖ’ q^Œ∞ºnÌáêÅ∞ (Öˇ·\ò „\ÏÑπû): K≥~°∞=ÙÖ’ q^Œ∞ºnÌáêÅ∞ J=∞iÛ#ѨÙÊ_»∞ nѨѨ٠ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ PHõi¬OѨ|_»`å~Ú. WÖÏ h\˜Ö’ Ѩ_ç# ѨÙ~°∞QÆ∞Å#∞ ÉÁ"≥∞‡ KÕѨÅ∞ W+¨ìOQÍ uO\Ï~Ú.

"åº^èŒ∞Å∞ – x"å~°} K«~°ºÅ∞: W`«~° KÕѨÅ`À áÈeÛ#ѨÙ_»∞ ÉÁ"≥∞‡ KÕѨʼnõΩ ~ÀQÆx~À^èŒHõ â◊H˜Î Z‰õΩ¯=. Ñ≤Å¡ KÕѨÅ#∞ ã¨Ç¨Ï[ =#~°∞Å #∞O_ç ¿ãHõiOK«_»O =Å¡ "å\˜H˜ "åº^èŒ∞Å#∞ `«@∞ì‰õΩ<Õ â◊H˜Î Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. J~Ú`Õ PÜ«∂ HÍ~°}ÏÅ =Å¡, XuÎ_çH˜ QÆ∞Ô~·#ѨÙÊ_»∞ Jq |ÅÇ‘Ï#Ѩ_»`å~Ú. ÉϺH©ìiÜ«∂, "≥·~°ãπ "åº^èŒ∞Å ™ÈH˜ K«xáÈ`å~Ú. 45


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

x"å~°} K«~°ºÅ∞QÍ, „Ѩu 3-4 <≥ÅʼnõΩ XHõ™êi h\˜x =∂iÛ`Õ ã¨iáÈ`«∞Ok. ~ÀA "å_Õ ^•}Ï =Å¡ K≥~°∞=Ù J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆO HÍÅ∞ëêºxH˜ QÆ∞iJÜÕ∞º J=HÍâ◊O =ÙOk. nxH˜ QÍ#∞ lÜ≥∂Öˇ·\ò (20 âß`«O), JÜ≥∂_ç<£ =O\˜ =∞O^Œ∞Å∞ "å_®e. ^•}Ï`À áê@∞ JO\˜|Ü«∂\˜H± =∞O^Œ∞Å∞ HõeÑ≤ W¿ãÎ "åº^èŒ∞Å#∞ KåÖÏ=~°‰õΩ J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∞=K«∞Û.

ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ, L`«ÊuÎ, KÕѨŠ¿ãHõ~°}: KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’ "Õã≤# 7-8 <≥ÅÖ’ H˘„Ô~g∞#∞ KÕѨÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩ =™êÎ~Ú. =∂Ô~¯\ò q=~åÅ∞ ZѨÊ\˜HÑõ Ù¨ Ê_»∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∂, ^è~Œ ° Z‰õΩ¯=QÍ =Ù#flѨC_»∞ Ѩ\`ì˜ ,Õ Z‰õΩ¯= ÖÏÉèÏxfl á⁄O^Œ=K«∞Û. Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞ ã¨iQÍ LO>Ë Jq ^•^•Ñ¨Ù 500-700 „QÍ=ÚÅ |~°∞=Ù LO\Ï~Ú. WÖÏ XHõ ÃÇÏHÍì~°∞ #∞O_ç 3.5-4 @#∞flÅ L`«Ê`«Îx ™êkèOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ D ~°HõO KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ, q∞QÆ`å KÕѨŠ=∂kiQÍ XˆHÖÏQÆ LO_»^Œ∞. KåÖÏ ÃÇÏK«∞Û`«QÆ∞æÅ∞ LO\Ï~Ú.

„áê*ˇ‰õΩì iáÈ~°∞ì H˘„~°g∞#∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO - P^•Ü«∞O (0.1 ÃÇÏHÍì~°¡ qã‘Î~°‚OÖ’) x~å‡}O Y~°∞Û ( 33˛15˛1 ZO (495 ZO2) qã‘Î~°‚OÖ’ 2 ‰õΩO@Å∞) Ü«∂[=∂#º Y~°∞Û (~°∂.) ‰õΩO@ `«Ü«∂s KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ (4000) ^•}Ï Y~°∞Û W`«~åÅ∞ "≥ Ú `« Î O P^•Ü«∞O: ã¨QÆ@∞# KÕѨŠL`«ÊuÎ 6 H˜fiO\Ïà◊√§ J=∞‡HõO: 120 ~°∂./ H˜Ö’H˜ x 6 H˜fiO\Ïà◊√§ J=∞‡HõO ^•fi~å =zÛ# P^•Ü«∞O: 72,000/– ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÖÏÉèíO: P^•Ü«∞O 72,000/– Y~°∞Û 33,000/– (-) 39,000/– 46

20,000/– 2,000/– 6,000/– 20,000 5,000 33,000


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 10 q+¨Ü«∞O: q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞

L^ÕÌâ◊O: =¸_»∞, <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ KÕÑŨ ÃÑOѨHõO `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O

Ѩ^Œúu: J#∞Éè" í åÅ∞ ѨOK«∞HÀ=_»O/ KÕã≤ K«∂_»@O (KÕÑŨ ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ =ÙO>Ë) ÖË^• KÕÑŨ ÉÁ=∞‡Å`À áÈã¨ì~°∞`À q=~°}

ã¨=∞Ü«∞O: 2 QÆO@Å∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: KÕѨŠÉÁ=∞‡ áÈã¨ì~°∞/ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ =ÙO>Ë Ñ¨zÛ KÕѨÅ∞, @Éò, h~°∞

q=~°}: „ɡ~Ú<£„™êìq∞OQ∑ Ѩ^ŒÌuÖ’, ÃѶã≤e>Ë@~ü H˘xfl ~°HÍÅ KÕѨÅ#∞ K«∂Ñ≤ "å\˜x ZO`«=∞Ok K«∂âß~°∞, "å\˜ QÆ∞iOz "åiH˜ `≥eã≤# q+¨Ü«∂ÖËq∞\˜ J#fl q=~åÅ∞ J_»∞QÆ∞`«∂ PÜ«∂ ~°HÍÅ KÕѨŠÃÑOѨHõO q+¨Ü«∂xfl ѨiK«Ü«∞O KÕÜ«∂e. "å\˜x ÃÑOK«_»OÖ’ J#∞Éèí=O =Ù#fl "åix Ѩ¨iK«Ü«∞O KÕã¨∂Î P J#∞Éèí"åÅ#∞ ѨOK«∞H˘=∞‡x K≥áêÊe. D „Ѩ„H˜Ü«∞Ö’ PÜ«∂ ~°HÍÅ∞ KÕѨÅ∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO>Ë "å\˜x K«∂Ñ≤ã¨∂Î q+¨Ü«∞O J~°÷O KÕ~ÚOKåe. z=~°QÍ KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ =∞Oz Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞, q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõ q^è•<åÅ∞ q=iOz Ãã+¨<£ =ÚyOKåe.

K≥ѨÊ=Åã≤# q=~åÅ∞ q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO – =∞Oz Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞ K≥~∞° =ÙÖ’ qq^èŒ h\˜ `«ÖÏÅÖ’ L`«ÊuÎ JÜÕ∞º ã¨ÇϨ [ PǨ~åxfl ([O`«∞ =$HõΔ Ñ¨=¡ HÍÅ P^è•~°OQÍ) qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<Õ suÖ’, qaè#fl *Ï`«∞Å∞, qaè#fl PǨ~°Ñ¨Ù JÅ"å@∞¡ Hõey# KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’ "Õã≤ ÃÑOK«_®xfl q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõO JO\Ï~°∞. `«‰õΩ¯= HÍÅOÖ’ Z‰õΩ¯= L`«ÊuÎx ™êkèOK«_®xH˜ D Ѩ^ŒÌuÖ’ J=HÍâ◊O LOk.

47


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

KÕѨŠK≥~°∞=ÙÅ∞: ã¨Ç¨Ï[ K≥~°∞=Ù ‰õΩO@Ö~Ú`Õ "å\˜Ö’ Hõhã¨O 8-10 <≥ÅÅ =~°‰õΩ h~°∞ xÅfi LO_®e. h\˜ "≥ÚHõ¯Å∞ QÍh, U W`«~° HõOѨK≥@∞¡ QÍx LO_»‰õÄ_»^Œ∞. Hõ$„u=∞OQÍ xi‡OK«∞‰õΩ<Õ KÕѨŠK≥~°∞=ÙʼnõΩ #Å¡ˆ~QÆ_ç <ÕÅÅ∞, QÆ~°Ñ¨ <ÕÅÅ∞ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#q. g\˜H˜ U_®k á⁄_»=Ù<å h~°∞ JO^Õ suÖ’ ^ŒQÆæ~°Ö’ i[~åfiÜ«∞~°∞¡, „áê*ˇ‰õΩìÅ∞, HÍÅ=Å∞ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_®e. ZOÑ≤Hõ KÕã¨∞‰õΩ<Õ ã¨÷ÅO =~°^Œ =ÚOѨÙ#‰õΩ QÆ∞iH͉õΩO_® LO_®e. Jxfl ã‘[#¡Ö’ "≥o§ ~å=_®xH˜ K«Hõ¯x ~°Ç¨Ï^•i LO_Õ@@∞¡ K«∂ã¨∞HÀ"åe. xѨÙ}∞Å ã¨ÅǨ „ѨHÍ~°O g\˜x xi‡¿ãÎ =∞Ozk.

K≥~°∞=Ù `«Ü«∂s: K≥~°∞=ÙÖ’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ "Õ¿ã =ÚO^Œ∞, gÖˇ·`Õ K≥~°∞=ÙÖ’x h\˜x "≥Ú`«ÎO fã≤"ÕÜ«∂e. K≥~°∞=Ù <ÕÅ#∞ ÉÏQÍ ZO_»Éˇ\Ïìe. gÅ~Ú`Õ ^Œ∞<åfle. KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ "Õ¿ã "å~°O ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞QÍ ZHõ~å‰õΩ Hõhã¨O 50 H˜Ö’Å ã¨∞#flO, @#∞fl Ѩâ◊√=ÙÅ Z~°∞=Ù#∞ K≥~°∞=O`å K«e¡ h~°∞ =^ŒÖÏe. J#=ã¨~°"≥∞ÿ# HõÅ∞ѨÙ*Ïu KÕѨÅ∞ ~å‰õΩO_® h~°∞ ֒ѨeH˜ =KÕÛ =∂~°æOÖ’ *ÏbÅ#∞ J=∞~°∞ÛHÀ"åe. `«~°∞"å`« K≥~°∞=Ù#∞ Hõhã¨O 6-8 J_»∞QÆ∞ÅÖ’`«∞ =~°‰õΩ h\˜`À xOáêe. `«~°∞"å`« KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^ŒÖÏe.

KÕѨ Ñ≤Å¡Å ZOÑ≤Hõ: K≥~°∞=ÙÖ’ ÅÉèíº=∞ÜÕ∞º PǨ~åxfl qxÜ≥∂yOK«∞H˘x XHõ^•x`À =∞~˘Hõ\ ˜ áÈ\© Ѩ_»Hõ, `«fi~°QÍ ÃÑiˆQ "Õ∞Å∞~°HõO KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =∂„`«"Õ∞ ÃÑOѨHÍxH˜ ZOÑ≤Hõ KÕã¨∞HÀ"åe.

#~°ûs Ü«∂[=∂#ºO: qq^èŒ h\˜ `«ÖÏÅÖ’ L`«ÊuÎ JÜÕ∞º PǨ~åxfl QÆi+¨™ì ê÷~ÚÖ’ LѨÜ∂≥ yOK«∞‰õΩ<Õ suÖ’ K≥~∞° =ÙÖ’ <åÅ∞QÆ∞ ÖË^• 5 ~°HÍÅ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^ŒÖÏe. =∂=¸Å∞QÍ =∞`«ûºHÍ~°∞Å∞ „ÃѶ· ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^ŒÅ∞`å~°∞. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑ ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ "Õ¿ãÎ =∞Ozk. nx=Å¡ Ñ≤Å¡Å =∞#∞QÆ_» Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. =∞Oz ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ Hõ#|_»∞`«∞Ok. „Ѩu ã¨O=`«û~°O K≥~°∞=Ù #∞O_ç JkèHõ kQÆ∞|_çx 48


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

#~°ûs - iÜ«∞iOQ∑ K≥~°∞=ÙÅ Ü«∂[=∂#ºO: iÜ«∞iOQ∑ K≥~°∞=ÙÅÖ’ „ÃѶ· ^Œâ◊ #∞O_ç Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑ ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑOK«∞`å~°∞. iÜ«∞iOQ∑ K≥~°∞=ÙÅ#∞ K«`«∞~°„™êHÍ~°OÖ’ HÍh, n~°… K«`«∞~°„™êHÍ~°OÖ’ QÍh xi‡OK«∞HÀ"åe. qã‘Î~°‚O 40˛60˛1.5 g∞@~°∞¡ ÖË^• 0.3-0.5 ÃÇÏHÍì~°∞¡ LO_®e. „ÃѶ· ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =kÖË =ÚO^Œ∞ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å#∞ ѨÓiÎQÍ Ñ‘H˜"ÕÜ«∂e. ÃÇÏHÍì~°∞ h\˜ qã‘Î~°‚OÖ’ 250 H˜Ö’Å K˘Ñ¨C# ã¨∞#flO K«ÖÏ¡e. Ô~O_»∞ #∞Oz =¸_»∞ J_»∞QÆ∞Å "Õ∞~° h\˜x xOÑ≤# `«~°∞"å`« ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 2 „\ÏHõì~°¡ Ѩâ◊√=ÙÅ¿Ñ_», 250 H˜Ö’Å ã¨∂Ѩ~ü á¶ê¿ãÊ\ò, 50 H˜Ö’Å Ü«¸iÜ«∂ K«ÖÏ¡e. Z~°∞=ÙÅ∞ K«e¡# 5-6 ~ÀAÅ `«~°∞"å`« ÖÏQÆ∞_»∞ =Å ^•fi~å K≥~°∞=ÙÖ’ h\˜x ѨÅ∞=∂~°∞¡ J@∂ W@∂ ÖÏyOKåe. nO`À H©@HÍÅ#∞, ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ áÈ`å~Ú. `«~°∞"å`« KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ h\˜Ö’H˜ =^ŒÖÏe. J#∞|O^èŒ PǨ~°OQÍ `Ò_»∞, Ѩe¡Ñ≤O_çx (5-8âß`«O) 1:3 x+¨ÊuÎÖ’ HõeÑ≤ "å\˜H˜ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ JOkOKåe. Ô~O_»∞ <≥ÅÖ’¡ Ñ≤Å¡Å∞ Ѷ¨OQÆ~üeOH± ^Œâ◊‰õΩ (3-3.5 WOK«∞Å Ãã·A) Z^Œ∞QÆ∞`å~Ú.

Z~°∞=ÙÅ∞ "å_»@O: K≥~°∞=Ù =∞\˜ìx, h\˜x Ѷ¨Å=O`«O KÕã≤ JkèHõ Ѩi=∂}OÖ’ KÕѨŠã¨Ç¨Ï[ PǨ~°"≥∞ÿ# Ѷ¨¡=HÍÅ (áê¡OHÍì<£û)#∞ L`«ÊuÎ KÕÜ«∞_»O HÀã¨O Z~°∞=ÙÅ∞ "å_»`å~°∞. Ѩâ◊√=ÙÅ ¿Ñ_», HÀà◊§ÃÑO@ ™ê^è•~°}OQÍ "å_Õ ¿ãO„nÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ∞ HÍQÍ Ü«¸iÜ«∂, ã¨∂Ѩ~ü á¶ê¿ãÊ\ò, á⁄\Ï+π =O\˜ ~°™êÜ«∞xHõ Z~°∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_® "å_»`å~°∞. D Z~°∞=ÙÅ∞ ^•^•Ñ¨Ù JxflKÀ@¡ Åaè™êÎ~Ú. ¿ãO„nÜ«∞, ~°™êÜ«∞xHõ Z~°∞=ÙÅ#∞ x~°‚~ÚOz# Ѩi=∂}OÖ’<Õ K≥~°∞=ÙÖ’ "ÕÜ«∂e.

"å_®eû# Z~°∞=ÙŠѨi=∂}O (ÃÇÏHÍì~°∞ h\˜ qã‘Î~°‚O QÆÅ K≥~°∞=ÙÖ’) Z~°∞=Ù ~°HõO ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ∞ Ѩâ◊√=ÙÅ ¿Ñ_» ~°™êÜ«∞xHõ Z~°∞=ÙÅ∞ Ü«¸iÜ«∂ ã¨∂Ѩ~ü á¶ê¿ãÊ\ò =¸ºÔ~\ò PѶπ á⁄\Ï+π

Ѩi=∂}O (<≥ʼnõΩ/H˜Ö’Å∞) 5000 50 250 50 49


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

¿ãO„nÜ«∞, ~°™êÜ«∞xHõ Z~°∞=ÙÅ#∞ Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ =º=kèÖ’ XHõ^•x `«~°∞"å`« =∞~˘Hõ\ ˜ "å_®e. ZѨÙÊ_≥·<å =∂y# ¿ãO„kÜ«∞ Z~°∞=ÙÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ "å_®e. h\˜ QÆ∞}O K≥_çáÈ~Ú#ѨC_»∞, J`«ºÅÊ LëÈ‚„QÆ`Å« ∞ LO_Õ _çÃãO|~°∞, [#=i =∂™êÖ’¡ Z~°∞=ÙÅ "å_»HÍxfl `å`å¯eHõOQÍ xeÑ≤"Ü Õ ∂« e. x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl Z~°∞=ÙÅ#∞ K≥~°∞=O`å ã¨=∂O`«~°OQÍ K«ÖÏ¡e. XˆH ^ŒQÆæ~° ÖË^• JHõ¯_»Hõ¯_» ‰õΩѨÊÅ∞QÍ áÈÜ«∞~å^Œ∞.

ã¨∞#flO "å_»HõO: KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ ã¨∞#flO "å_»HõO `«Ñ¨Êxã¨i. nx=Å¡ J<ÕHõ ÖÏÉèÏÅ∞ L<åfl~Ú. Wk h\˜ J=∞¡`åfixfl ã¨iKÕã≤ KÕѨŠ㨄Hõ=∞ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ‰õΩ ^ÀǨÏ^ŒÑ¨_»∞`«∞Ok. ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ‰õΩ =ÚYº"≥∞ÿ# HÍe¬Ü«∞O#∞ JOkã¨∞ÎOk. ã¨∞#flO "å_»HõO "≥∂`å^Œ∞ h\˜ QÍ_è»`«ÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. ™ê^è•~°} Ѩiã≤÷uÖ’ „Ѩu<≥Å ZHõ~åxH˜ ã¨∞=∂~°∞ 10-15 H˜Ö’Å ã¨∞#flO#∞ K≥~°∞=Ù JO`«\Ï K«Å¡_»O Jxfl q^è•Å =∞Ozk. WÖÏ ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 250 H˜Ö’Å ã¨∞#flO#∞ "å_®e.

KÕѨ Ñ≤Å¡Å ™êìH˜OQ∑: XHõ ÃÇÏHÍì~°∞ h\˜ qã‘Î~å‚xfl ™êOˆHuHõOQÍ „ѨHÍ~°O 6000-7000 Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =^ŒÖÏe. WO^Œ∞Ö’ h\˜ LѨi`«ÅOÖ’ u~°∞QÍ_»∞#q 30 âß`«O ÉÁK≥ÛÅ∞, "≥O_çKÕѨ h\˜ =∞^茺 ÉèÏQÆOÖ’ uiˆQq 40 âß`«O, ~À+≤fl KÕѨÅ∞ h\˜ J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ uiˆQq 30 âß`«O, Z„~°"≥∂ã¨∞, |OQÍ~°∞ fQÆ h\˜ QÆ_ç¤ KÕѨÅ∞ uiˆQq 10 âß`«O „QÍg∞} „áêO`« K≥~°∞=ÙÅÖ’ ÃÇÏHÍì~°∞‰h\˜ qxÜ≥∂QÍxH˜ 2000-3000 KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑ· x+¨ÊuÎÖ’ "Õã¨∞HÀ"åe.

J#∞|O^èŒ PǨ~°O K≥~°∞=ÙÖ’ KÕѨŠã¨OYº `«‰õΩ¯=QÍ LO>Ë J#∞|O^èŒ PǨ~°O W"åfieû# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. KÕѨÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ L#flѨC_»∞ K≥~°∞=ÙÖ’ L`«ÊuÎ JÜÕ∞º ã¨Ç¨Ï[ JǨ~°O ã¨iáÈ^Œ∞. KÕѨÅ∞ `«fi~°QÍ ÃÑiy JkèHÀ`«ÊuÎ á⁄O^•ÅO>Ë J#∞|O^èŒ PǨ~åxfl W=fi_»O KåÖÏ =ÚYºO. =∂=¸Å∞QÍ `«=Ù_»∞, #∂<≥fã≤# "Õ~°∞â◊#QÆ K≥Hõ¯#∞ J#∞|O^èŒ PǨ~°OQÍ W™êÎ~°∞.

PǨ~° Ѩi=∂}O KÕѨŠÃã·A#∞, Lá¶È‚„QÆ`«#∞ |\˜ì W"åfieû# PǨ~°Ñ¨Ù Ѩi=∂}Ïxfl ÃÑOK«∞HÀ=K«∞Û ÖË^• `«yOæ K«∞HÀ=K«∞Û. „áê~°OÉèOí Ö’ KÕÑŨ ∞ z#flqQÍ L#flѨC_»∞ Z‰õΩ¯= âß`«O, Jq ÃÑiˆQH˘kÌ `«‰Ωõ ¯=âß`«O 50


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

PǨ~°O W"åfie. "≥Ú^Œ\ ˜ H˘xfl <≥ÅÅ∞, KÕѨŠâ◊s~° |~°∞=ÙÖ’ 3 âß`«O PǨ~°O W=fi=K«∞Û. z=i <≥ÅÖ’¡ 2 âß`«O PǨ~°O W¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. â◊s~° Ѩi=∂}O ÃÑiˆQ H˘kÌ WKÕÛ PǨ~° âß`«O `«yæã¨∂Î ~å"åe. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ XHõ ÃÇÏHÍì~∞° K≥~∞° =ÙÖ’ ã¨∞=∂~°∞ 5 "ÕÅ KÕÑŨ ∞ L<åflÜ«∞#∞‰õΩO^•O. Jq XH˘¯Hõ¯\˜ ã¨QÆ@∞# 250 „QÍ=ÚÅ |~°∞=Ù =ÙO>Ë, "å\˜ "≥Ú`«ÎO â◊s~° |~°∞=ÙÖ’ Hõhã¨O 3 âß`«O PǨ~°OQÍ "ÕÜ«∂e. WO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ ~ÀA‰õΩ W"åfieû# PǨ~° Ѩi=∂}O#∞ D H˜Ok q^èŒOQÍ ÖˇH˜¯OK«∞HÀ"åe. "≥Ú`«ÎO KÕѨŠã¨OYº ˛ KÕѨ ã¨~åã¨i |~°∞=Ù („QÍ=ÚÖ’)¡ ~ÀA‰õΩ W"åfieû# PǨ~°O´ ˛3 1000˛100 5000 ˛ 250 ´

˛3 ´ 37.5 H˜Ö’Å∞ 1000˛100

PǨ~°O WKÕÛ q^è•#O: J#∞|O^èŒ PǨ~åxfl <Õ~°∞QÍ K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ K«Å¡~å^Œ∞. #∂<≥ fã≤# "Õ~°∞â◊#QÆ K≥Hõ¯#∞ á⁄_çQÍ KÕã≤, ^•xH˜ `«=Ù_»∞ HõÅáêe. D Ô~O_çO\˜ (Ô~O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞ `«=Ù_»∞{XHõ ÉèÏQÆO #∂<≥ fã≤# K≥Hõ¯) q∞„â◊=∂xfl z#fl z#fl ~°O„^è•Å∞ KÕã≤# MÏm ã≤"≥∞O@∞ ã¨OK«∞ÅÖ’ x~åúi`« Ѩi=∂}OÖ’ xOѨÙHÀ"åe. D ã¨OK«∞Å#∞ K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ =Ú#∞QÆ∞#@∞¡, =∞^茺QÍ áêu# "≥^Œ∞~°∞ Hõ„~°Å‰õΩ ÖË^• "ÕàÏ_» nã≤# "≥·~°∞ `å_»∞‰õΩ JHõ¯_»Hõ¯_» Hõ\Ïìe. ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ ã¨∞=∂~°∞ 10-20 ã¨OK«∞Å#∞ Hõ@∞ìHÀ"åe. JÖψQ W=fi_®xH˜ „Ѩu~ÀA x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ#fl PǨ~°O#∞ Jxfl ã¨OK«∞Ö’¡ WOK«∞q∞OK«∞ ã¨=∂#OQÍ "Õã¨∞HÀ"åe. „Ѩu~ÀA WKÕÛ PǨ~åxfl XHõ xs‚`« ã¨÷ÅOÖ’, xiú+¨ì ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂„`«"Õ∞ W"åfie. „Ѩu~ÀA ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O `«~°∞"å`« W=fi@O Jxfl q^è•Å =∞Ozk. PǨ~°Ñ¨Ù ã¨OK«∞Å#∞ áê_≥·áȉõΩO_® *Ï„QÆ`«ÎQÍ Éèí„^ŒÑ¨~°K«∞HÀ"åe. =ÚO^Œ∞ ~ÀA WzÛ# PǨ~°O ã¨OK«∞Å#∞ MÏm ã¨OK«∞Å#∞ fã≤ â◊√„ÉèíѨ~°z, J~°Éˇ@∞ìH˘x =∞~°∞ã¨\ ˜~ÀA‰õΩ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ"åe. K≥_çáÈ~Ú, |∂AѨ\ ˜ì =ÚH˜¯ "åã¨# =KÕÛ PǨ~åxfl KÕѨʼnõΩ W=fi~å^Œ∞. "å`å=~°}OÖ’ LëÈ‚„QÆ`« ÉÏQÍ `«yæ#ѨC_»∞ (_çÃãO|~°∞, [#=i =∂™êÖ’¡), h\˜ QÆ∞}O K≥_çáÈ~Ú#ѨC_»∞ KÕѨʼnõΩ WKÕÛ J#∞|O^èŒ PǨ~°O#∞ `å`å¯eHõOQÍ xeÑ≤"ÕÜ«∂e. 51


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

KÕѨŠÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ#∞ QÆ=∞xOK«_»O h\˜ Ü«∂[=∂#ºO, ÅaèOKÕ PǨ~°OÃÑ· KÕѨŠÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ P^è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. Hõhã¨O 30 ~ÀAʼnõΩ XHõ™êi K≥~°∞=ÙÖ’ =Å`À „@Ü«∞Öò <≥\ ˜ìOQ∑ KÕã≤ KÕѨŠÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ#∞, "å\˜ P~ÀQͺxfl QÆ=∞xã¨∂Î LO_®e. "å\˜ ã¨~åã¨i ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ#∞ JOK«<å "Õã∞¨ H˘x JO^Œ∞‰õΩ `«y# PǨ~° Ѩi=∂}Ïxfl x~°~‚ ÚOK«∞HÀ"åe. J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ѨC_»∞ xѨÙ}∞Å#∞ K≥~∞° =Ù ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩ"≥o§ KÕÑŨ #∞ Ѩ\ì˜ K«∂Ñ≤OKåe. `«y# ã¨∂K«#Å#∞, ã¨ÅǨÅ#∞ fã¨∞H˘x áê\˜OKåe. ÃÑ· q^èŒOQÍ Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞Å∞ áê\˜Oz# XHõ ÃÇÏHÍì~°∞ h\˜ qã‘Î~°‚O #∞O_ç 5 @#∞flÅ L`«ÊuÎx ™êkèOK«=K«∞Û.

H©ÅHõ JOâßÅ∞: K≥~°∞=ÙÖ’ h\˜Ö’`«∞ KÕѨŠÃÑOѨHõ HÍÅ=∞O`å Hõhã¨O P~Ú^•~°∞ J_»∞QÆ∞Å HõO>Ë `«‰õΩ¯= H͉õΩO_® LO_®e K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ <åK«∞/ W`«~° h\˜ "≥ÚHõ¯Å∞ ÃÑ~°QƉõΩO_® *Ï„QÆ`«Î Ѩ_®e. "å\˜x ZѨÊ\˜HõѨC_»∞ `˘ÅyOz "ÕÜ«∂e. ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O HõO>Ë =ÚO^Œ∞ KÕѨŠHõ^ŒeHõÅ#∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ QÆ=∞xã¨∂Î LO_®e h\˜Ö’ PH˜û[<£ Ö’@∞ ÖˉõΩO_® K«∂ã¨∞HÀ"åe. =∞|∞ƒÅ∞ Ѩ\ ˜ì# ~ÀAÖ’¡ WOHÍ *Ï„QÆ`«ÎQÍ LO_®e. WÖÏO@ѨC_»∞ J#∞|O^èŒ PǨ~åxfl, Z~°∞=ÙÅ#∞ xeÑ≤ "ÕÜ«∂e. K≥~°∞=ÙÖ’ KÕѨŠ^˘OQÆ`«#O [~°QƉõΩO_® HÍѨÖÏ LOK«∞HÀ"åe

q∞„â◊=∞ KÕѨŠÃÑOѨHõOÖ’ ÃÑOKÕ KÕѨÅ∞: ÉèÏ~°fÜ«∞ "Õ∞[~ü HÍ~üû KÕѨÅ∞: Hõ$+¨‚ ÉÁK≥Û (Hõ@¡ Hõ@¡): =∞# ^Õâ◊OÖ’ ÃÑOK«^Œy# KÕѨÅÖ’ ÔHÖÏ¡ `«fi~°QÍ ÃÑiˆQ KÕѨ. ™ê^è•~°}=ÚQÍ ÉÁK≥Û Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. nx gѨ٠ÉèÏQÆ=Ú H˜Ok ÉèÏQÆ=Ú HõO>Ë Z`«∞ÎQÍ LO@∞Ok. `«Å ÃÑ^ŒÌQÍ, "≥_»Å∞ÊQÍ#∂ LO@∞Ok. h\˜ LѨi`«ÅOÖ’ LO_Õ PǨ~åxfl fã≤H˘#∞@‰õΩ gÅ∞QÍ <À~°∞ÃÑ·H˜ uiy LO@∞Ok. H˜Ok ÃÑ^Œq =∞_»`«Ñ¨_ç LO_»∞#∞. 52


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

ã¨Ç¨Ï[OQÍ #^Œ∞Å∞, ã¨~°ã¨∞ûÅ∞, [ÖÏâ◊Ü«∂Å∞, HÍÅ∞=Å∞, K≥~°∞=ÙÅÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. U_®kÖ’ XHõ\ ˜ #∞O_ç XHõ\ ˜#fl~° H˜Ö’Å |~°∞=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. h\˜ LѨi`«ÖÏ# L#fl ã¨∂HõΔ ‡r=ÙÅ#∞, [O`«∞ ã¨O|Okè`« Ѩ¡=HÍÅ#∞ PǨ~°=ÚQÍ fã¨∞‰õΩO\Ï~Ú. Ô~O_À U_®k z=i ÉèÏQÆOÖ’ ѨiѨHõfi ^Œâ◊‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok.

~åQÆO_ç (ÖËaÜ≥∂ ~ÀÇ≤Ï`å): D KÕѨ#∞ HõÅHõ`åÎ QÆO_≥, ɡOQÍÖò ~ÀǨï, jÅ=u, ~åQÆO_ç Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. #^Œ∞Å∞, ã¨~°ã¨∞ûÅ∞, [ÖÏâ◊Ü«∂Å∞, HÍÅ∞=ÅÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ÉÁK≥Û `«~åfi`« `«fi~°QÍ ÃÑiˆQ KÕѨ. `«Å ÉèÏQÆ=Ú z#flQÍ LO_ç <À~°∞ `«Å‰õΩ z=i ÉèÏQÆOÖ’ LO@∞Ok. ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ LO\Ï~Ú. H˜Ok ÃÑ^Œq =Ú_»∞`«Å∞ („Ñ≤Ol_£ eÑπ) Hõeæ LO@∞Ok. h\˜ =∞^茺 ÉèÏQÆOÖ’ ^˘iˆH PǨ~åxfl uO@∞Ok. z~°∞ KÕѨ ^Œâ◊Ö’ ˆH=ÅO [O`«∞ Ѩ¡=HÍÅ#∞ PǨ~°OQÍ fã¨∞‰õΩO@∞Ok. Ñ≤Å¡ ^Œâ◊Ö’ ‰õΩo¡# "≥ÚHõ¯Å∞, <åK«∞ H˜=ÚÅ∞ uO\Ï~Ú. =∞QÆ, P_» KÕÑŨ ∞ H˘xfl ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ `˘e U_®kÖ’<Õ Ñ¨iѨHfiõ ^Œâ‰◊ Ωõ =™êÎ~Ú. =∂=¸Å∞QÍ ~Ô O_À U_®kÖ’QÍ Ñ¨Hõfi`«^Œâ◊ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~Ú. H˜Ö’ |~°∞=Ù L#fl P_» KÕѨ 2 ÅHõΔÅ =~°‰õΩ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»∞`«∞Ok. #^Œ∞Ö’¡<≥·`Õ U_®kÖ’ H˜Ö’ ֒Ѩ٠ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. K≥~°∞=ÙÅÖ’<≥·`Õ H˜Ö’ ÃÑ·<Õ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. .

Z„~°"≥∞ÿÖÏ (ã≤i›#ãπ „q∞QÆÖÏ): nxx Z„~°"∂≥ #∞ JO\Ï~°∞. #^Œ∞Å∞, [ÖÏâ◊Ü∂« Å∞, HÍÅ∞=Ö’ LO@∞Ok. =∞_»∞QÆ∞ÅÖ’ U_®kÖ’ H˜Ö’ |~°∞=Ù =~°‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. h\˜ J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ LO@∂ JHõ¯_» ÅaèOKÕ PǨ~°O uO@∞Ok. z~°∞ KÕѨÅ∞ [O`«∞ ã¨O|Okè`« Ѩ¡=HÍÅ#∞ uO>Ë Ñ≤Å¡Å∞, ÃÑ^ŒÌ KÕѨÅ∞ ‰õΩo¡# Ѩ^•~å÷Å∞, <åK«∞, ã¨∂HõΔ ‡ „H˜=ÚÅ∞, Wã¨∞Hõ, =∞\˜ìx uO\Ï~Ú. H˜Ö’ |~°∞=Ù#fl P_» KÕѨ XHõ\ ˜#fl~° ÅHõΔÅ QÆ∞_»¡#∞ ÃÑ_»∞`«∞Ok. Z‰õΩ¯=QÍ "å<åHÍÅOÖ’<Õ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»∞`«∞Ok.

q^Õt "Õ∞[~ü HÍ~üÊ KÕѨÅ∞: QÆ_ç¤KÕѨ (\©<Àá¶êiOQÀ_®<£ S_≥ÖÏ¡) : K≥<· å ^ÕâÑ◊ Ù¨ KÕѨ Wk. 1959Ö’ ^ä•Üü∞ÖÏO_£ ^ÕâO◊ #∞O_ç =∞# ^ÕâßxH˜ kQÆ∞=∞u KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞. =∞# ^Õâ◊OÖ’ `«fi~°QÍ ÃÑiˆQ KÕѨŠHõ<åfl Wk "ÕQÆOQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. `«Å ÉèÏQÆO ÃÑ^ŒÌQÍ LO_ç, =Ú>ˇì z#flQÍ, QÆ∞O„_»OQÍ LO@∞Ok. á⁄Å∞ã¨∞Å∞ ÃÑ^ŒÌqQÍ LO\Ï~Ú. U_®kÖ’ 1.5 #∞O_ç 2 H˜Ö’Å 53


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

|~°∞=Ù‰õΩ KÕ~°∞`«∞Ok. =ÚYºOQÍ h\˜ "≥ÚHõ¯efl uO@∞Ok. ^Œ=_»ÅÖ’ QÆ~°‰õΩ Ñ¨à◊√¡O\Ï~Ú. g\˜ ã¨Ç¨Ü«∞O`À QÆ_ç¤x H˘iH˜ u#QÆÅ∞QÆ∞`å~Ú. 2–3 Uà◊¡Ö’ ѨiѨHõfi`«‰õΩ =ã¨∞`« Ok. #^Œ∞ÅÖ’ QÆ∞_»∞¡ q_»∞ã¨∞ÎOk. Hõ$„u=∞ Ѩ^Œú`«∞Å ^•fi~å =∞`«ûº ˆHΔ„`åÅÖ’ JO_À`«ÊuÎ KÕ~Úã¨∞Î<åfl~°∞. H˜Ö’ |~°∞=ÙO_Õ „Ѩu P_» KÕѨ 50,000– 75,000 QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»∞`«∞Ok.

|OQÍ~°∞ fQÆ (ã≤„Ñ≤#ãπ HÍiÊÜ≥∂): ™ê^è•~°}OQÍ HÍ=∞<£ HÍ~üÊ, K≥·<å "≥∂#∞ Jx Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. Wk K≥·<å ^ÕâßxH˜ K≥Ok# KÕѨ. =∞Ozh\˜ `«\ÏHÍÅ∞, QÆ∞O@Å∞, #∂`«∞ÅÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ ÉÁK≥Û KÕѨÅ`À ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok. ã¨O=`«û~åxH˜ 1.5– 2 H˜Ö’Å =~°‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. h\˜ J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ LO@∂, JHõ¯_» ÅaèOKÕ Ñ¨Å∞ ~°HÍÅ =$HõΔ, [O`«∞ ã¨O|Okè`« PǨ~åxfl uO@∞Ok. ÃÑOK«^yŒ # W`«~° KÕÑŨ HõO>Ë `«fi~°QÍ, 6 <≥ÅÅ =Ü«∞ã¨∞Ö’<Õ Ñ¨iѨHfiõ ^Œâ‰◊ Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok. U_®k á⁄_»=Ù<å QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»∞`«∞Ok. QÆ∞_»∞¡ z#flQÍ, lQÆ\Ï LO_ç h\˜ "≥ÚHõ¯Å "Õà◊√¡ P‰õΩÅ#∞ JO@∞H˘x LO\Ï~Ú.

54


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

Ãã+¨<£ - 11 q+¨Ü«∞O:

Ѩ^Œúu:

#~°sû ÅÖ’ KÕѨ Ñ≤ÅÅ¡ Ñ Ã OѨHOõ

#~° û s ÅÖ’ KÕ Ñ ¨ Å ∞ Ã Ñ OKÕ "åi`À „ѨÜ≥∂QÍ`«‡HõOQÍ K≥Ñ≤ÊOK«_»O / ÖˇHõÛ~ü

L^ÕÌâ◊O:

ã¨=∞Ü«∞O:

#~° û s ÅÖ’ KÕ Ñ ¨ Ñ≤ Å ¡ Å #∞ Ã Ñ OKÕ q^è Œ O `≥ Å ∞㨠∞ H˘x #~°ûsÅ#∞ Jaè=$kú KÕÜ«∞_»O

2 QÆO@Å∞

HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: #~°sû ÅÖ’ KÕѨ Ñ≤ÅÅ¡ Ñ Ã OѨHÍxH˜ J=ã¨~" ° ∞≥ # ÿ =ã¨∞Î=ÙÅ∞, KÕѨ Ñ≤Å¡Å ÃÑOѨHõOÃÑ· <À@∞

q=~°}: #~°ûsÅÖ’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑOKÕ q^è•#OÃÑ· J#∞Éèí=A˝Å`À _≥"≥∂ ^•fi~å K«∂Ñ≤ã¨∂Î K≥Ñ≤ÊOKåe. D H˜Ok q+¨Ü«∂Åxfl _≥"≥∂Ö’ =KÕÛ@@∞¡ K«∂_®e. áÈã¨ì~°∞ LѨÜ≥∂yOz XH˘¯Hõ¯ ~°HõO KÕѨ QÆ∞iOz ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ J~°ú=∞ÜÕ∞º suÖ’ q=iOKåe.

ÃѶã≤e>Ë@~°∞‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: 1

áÈã¨ì~°∞¡ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ã≤^ŒúO KÕã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe

2

ÃѶã≤e>Ë@~°∞ q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x =ÙO_®e

55


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò K≥~°∞=Ù / ‰õΩO@ `«Ü«∂s HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å x"å~°}: #~°ûsH˜ ZOK«∞‰õΩ#fl ã¨÷ÅOÖ’ áê`« h~°∞O_ç W`«~° KÕѨÅ∞ =Ù#fl@¡~Ú`Õ "å\˜x ѨÓiÎQÍ fã≤"ÕÜ«∂e. ѨÓiÎQÍ ZO_»Éˇ\Ïìe. h~°∞xOѨHõ =ÚO^Õ HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯Å#∞ Ui"ÕÜ«∂e.

ã¨∞#flO "ÕÜ«∞_»O: ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 500 H˜Ö’Å ã¨∞#flO "Õã¨∞HÀ"åe. nx=Å¡ Ǩx HõeyOKÕ ÉÏH©ìiÜ«∂, Ѩ~å#fl r=ÙÅ∞ #t™êÎ~Ú. [O`«∞, =$HõΔ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# Ѩ^•~åúÅ∞ `«fi~°QÍ ‰õΩà◊§‰õΩO_® LO_»\ÏxH˜ `À_»Ê_»∞`«∞Ok. `«fi~°QÍ #„`«[x q_»∞^ŒÅ J=_®xH˜ ‰õÄ_® LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok.

ã¨`«∞Î= KÕÜ«∞_»O: =∞Ǩï"å ~˘>ˇì#∞ "å_ç`Õ W`«~° Z~°∞=ÙÅ∞ "å_»#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 2,500 H˜Ö’Å K˘Ñ¨C# Ѩâ◊√=ÙÅ ¿Ñ_»#∞ ^Œá¶êÅÖ’ "å_®e. ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 80 H˜Ö’Å Ü«¸iÜ«∂, 60 H˜Ö’Å ã≤OQÆ~ü ã¨∂Ѩ~ü á¶ê¿ãÊ\ò#∞ "å_®e. nO`À ‰õΩO@ÅÖ’ ã¨ÇϨ [ PǨ~°O Z‰õΩ¯= L`«ÊuÎ J=Ù`«∞Ok.

H©@HÍÅ x"å~°}: ã¨`«∞Î= KÕã≤# #~°ûs ‰õΩO@ÅÖ’ ã¨Ç¨Ï[ PǨ~°O`À áê@∞ ǨxHõ~°"≥∞ÿ# h\˜ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. g\˜ x"å~°}‰õΩ ã¨|∞ƒ #∂<≥Å∞, H˜~Àã≤<£/_ôlÖò P~ÚÖò q∞„â◊=∂Å#∞ ZO_»"Õà◊ „¿ãÊ KÕÜ«∂e. 4-5 QÆO@Å `«~°∞"å`« K«xáÈ~Ú# ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ h\˜ÃÑ· `ÕÅ∞`«∞O\Ï~Ú. "å\˜x =ÅÅ ^•fi~å fã≤"ÕÜ«∂e. ‰õΩO@ÅÖ’ |∂¡"£∞ Z‰õΩ¯= ~å‰õΩO_®, h~°∞ HõÅ∞+≤`«O H͉õΩO_® *Ï„QÆ`«Î áê\˜OKåe.

Ñ≤Å¡Å ÃÑOѨHõO: #~°ûs ‰õΩO@Å∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ `«~∞° "å`« 4 ~ÀAʼnõΩ KÕѨ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ "ÕÜ∂« e. 15 ~ÀAÅÖ’ Jq 20-25 q∞e¡ g∞@~°¡ Ãã·AQÆÅ „ÃѶ· ^Œâ◊ (z~°∞KÕѨ)‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. g\˜x K≥~°∞=ÙÖ’¡ =^Œ∞Å∞HÀ=K«∞Û. Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑û ^Œâ◊ =~°‰õΩ ÃÑOz#@¡~Ú`Õ JkèHõ L`«ÊuÎH˜ J=HÍâ◊O LO@∞Ok.

56


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò J#∞|O^èŒ PǨ~°O: "Õ~°∞â◊#QÆ K≥Hõ¯, QÀ^èŒ∞=∞ ÖË^• aÜ«∞ºÑ¨Ù `«=Ù_»∞#∞ 1:1 ÖË^• 1:2 x+¨ÊuÎÖ’ "≥∞`«ÎQÍ KÕÜ«∂e. nxx KÕѨŠ|~°∞=ÙÖ’ 2 âß`«O K˘Ñ¨C# h\˜Ö’ "ÕÜ«∂e. Jq ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl H˘nÌ Z‰õΩ¯= PǨ~°O "ÕÜ«∂e.

KÕѨ Ñ≤Å¡efl Ѩ@ì_»O: KÕѨ Ñ≤Å¡efl KåÖÏ ã¨∞xfl`«OQÍ Ñ¨@∞ìHÀ"åe. #~°ûs Ãã·A „ѨHÍ~°O <≥·ÖÏ<£`≥~°`À „_®Q∑<≥\ò ‰õΩ\˜ìOK«∞H˘x LѨÜ≥∂yOKåe. U KÕѨ Ñ≤Å¡Å~Ú`Õ `«‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÃÑ^ŒÌQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`åÜ≥∂ "å\˜x Z#∞flHÀ"åe. ÉèÏ~°fÜ«∞ "Õ∞[~üû HÍ~üÊ KÕѨÅ∞, q^Õj HÍ~üÊ KÕѨÅ∞ D HÀ=‰õΩ K≥Ok#q. K≥~°∞=ÙÖ’ ÅaèOKÕ ã¨Ç¨Ï[ PǨ~å<Õfl H͉õΩO_® J#∞|O^èŒ PǨ~åxfl W+¨ì ѨÓiÎQÍ fã¨∞‰õΩ<ÕKÕѨÅ#∞ ZOK«∞HÀ"åe. aèè#fl"≥∞ÿ# PǨ~°Ñ¨Ù JÅ"å@∞¡, „Ѩ=~°Î#Å∞ LO_Õ *Ï`«∞Å#∞ ZOÑ≤Hõ KÕÜ«∞_»O =Å¡ "å\˜ =∞^茺 áÈ\© ÖˉõΩO_® KÕÜ«∞=K«∞Û. `å`å¯eHõ „Ѩu‰õÄŠѨiã≤÷`«∞Å#∞ `«@∞ì‰õΩ<ÕqQÍ LO_®e ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ# áÈ+¨Hõ qÅ∞=Å∞ =∂Oã¨O Hõey LO_ÕqQÍ LO_®e. ã¨Ç¨Ï[ ã≤^ŒúOQÍ<Õ H͉õΩO_® Hõ$„u=∞ q^è•#OÖ’#∞ Ñ≤Å¡Å#∞ L`«ÊuÎ KÕÜ«∞QÆÅ KÕѨÅ~°HÍÅ Ñ≤Å¡Å#∞ ZOK«∞HÀ"åe.

Ãã·A"åsQÍ KÕѨŠZOÑ≤Hõ: `«qfi# K≥~°∞=ÙÖ’#∞, ã¨Ç¨Ï[ã≤^ŒÌ K≥~°∞=ÙÖ’¡#∂ z~°∞ KÕѨÅ#∞ =kÖË"å~°∞. D ^Œâ◊ KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ 50-70 âß`«O =~°‰õΩ K«xáÈÜÕ∞ J=HÍâ◊O LOk. JO^Œ∞Hõx W\©=e HÍÅOÖ’ ѶO≤ QÆ~ü eOQ∑û HÍh, U_»∞ =∂i# (UÜ«∞~ü eOQ∑û) KÕѨ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ QÍh K≥~∞° =ÙÖ’H˜ =^Œ∞Å∞`«∞<åfl~°∞. XˆH Ѩi=∂}OÖ’ =Ù#fl KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ =ke`Õ ã¨=∂# ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ LO@∞Ok.

57


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò KÕѨ Ñ≤Å¡Å ~°"å}Ï – *Ï„QÆ`«ÎÅ∞: KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ#q, HÍ=Ù# *Ï„QÆ`«ÎQÍ ~°"å}Ï KÕÜ«∂e. ~°"å}Ï KÕÜ«∞\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ 24 QÆO@Å áê@∞ Z@∞=O\˜ PǨ~åxfl W=fi‰õÄ_»^∞Œ . JÖÏ KÕ¿ãÎ , Jq qã¨iO˚ z# PǨ~°O h\˜Ö’ Hõeã≤ q∞QÆ`å"å\˜ÃÑ· „ѨÉèÏ=O K«∂ѨÙ`å~Ú. Jq K«xáÈ=_®xH˜ HÍ~°}=∞=Ù`å~Ú. `«‰õΩ¯= LëÈ‚„QÆ`« =Ù#fl h\˜Ö’ ~°"å}Ï KÕã≤#@¡~Ú`Õ g\˜ r=„H˜Ü«∞ ~°"å}Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«‰õΩ¯= ™ê÷~ÚÖ’ LO@∞Ok. Ñ≤Å¡Å#∞ ~°"å}Ï KÕã¨∞Î#fl "åº<£/ ÖÏsÅ#∞ ZO_»Ö’ xÅѨ~å^Œ∞. h_»=KÕÛ q^èŒOQÍ ÃÑ· ÉèÏQÆO \Ï~°Êùb<£ HõáêÊe. KÕѨ Ñ≤šʼnõΩ KÕ`« ~åÑ≤_ç `«QÆʼnõΩO_ç, ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# =Å`À Ѩ\ ˜ì LOK«∞HÀ"åe. Z‰õΩ¯= JÅ[_ç HõeyOz#@¡~Ú`Õ KÕÑŨ ∞ XuÎ_Hç ˜ QÆ∞~Ô · K«xáÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LO@∞Ok. ÖË^• ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ =∞O^ŒyOK«=K«∞Û. ~°"å}Ï h\˜Ö’ P~åæxH± Ѩ^•~åúÅ∞#fl@¡~Ú`Õ P ÉϺQÆ∞ÅÖ’ LO_Õ ÉϺH©ìiÜ«∂ `«fi~°QÍ =$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì ~°"å}Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h~°∞ â◊√„ÉèíOQÍ LO_®e, J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ h\˜x =∂~°∞ÛHÀ"åe. "å`å=~°}O K«Å¡QÍ =Ù#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO>Ë ™êÜ«∞OHÍÅO ÖË^• ~å„`«∞ÅÖ’ =∂„`«"Õ∞ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ~°"å}Ï KÕÜ«∂e. ~°"å}Ï "åǨÏ<åxfl Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠xÅѨ~å^Œ∞. XHõ"Õà◊ xÅáêeû# Ѩiã≤÷u U~°Ê_ç`Õ "åǨÏ#O WO[<£#∞ ~°xflOQ∑ ã≤÷uÖ’ LOKåe. "åǨÏ#OÖ’ z#flÃãA · PH˜û[<£ ã≤eO_»~,ü XHõ „_»=Ú‡ xO_® h~°∞, \ÏiÛÏhÖˇ@· ∞, ^•~°O LOK«∞HÀ"åe.

~°"å}Ï Ñ¨^Œú`«∞Å∞: KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ áê¡ã≤ìH± ã¨OK«∞ÅÖ’ ~°"å}Ï KÕÜ«∞@O: D Ѩ^ŒÌuÖ’ QÍe ã¨OK«∞ÅÖ’H˜ KÕ~°^Œ∞. HÍ|\˜ì ã¨Ozx PH˜û[<£`À xOáêe. â◊√„ÉèíOQÍ =Ù#fl áê¡ã≤ìH± ÉϺQÆ∞#∞ fã¨∞H˘x ^•xÖ’ ã¨QÆO h~°∞ xOáêe. ~°"å}Ï KÕÜ«∞^ŒÅz# KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ h\˜Ö’ "Õã≤, ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ PH˜û[<£ ã≤eO_»~ü`À QÍex xOáêe. xOÑ≤# QÍe "≥Å∞ѨeH˜ áȉõΩO_® áê¡ã≤ìH± ÉϺQÆ∞ =¸uH˜ ^•~°O/ ~°|ƒ~ü ÉϺO_£`À aQÆæ~°QÍ =Ú_ç Hõ\Ïìe.

58


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò \ϺO‰õΩÅÖ’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å ~°"å}Ï KÕÜ«∞@O: Ѷ≤OQÆ~ü eOQ∑û ~°"å}ωõΩ "≥∞~°∞ÔQ·# Ѩ^Œúu Wk. KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`åÎÅÖ’ ~°"å}Ï KÕÜ«∂eû =¿ãÎ KåÖÏ ™œHõ~°ºOQÍ LO@∞Ok. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ (3000 b@~°∞¡ ÖË^• 5000 b@~°∞¡) ã≤O>ˇH±û \ϺO‰õΩÅ#∞ "å_»`å~°∞. D \ϺO‰õΩÅÖ’ xs‚`« ã¨OYºÖ’ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ "Õã≤ PH˜û[<£ ã≤eO_»~ü ^•fi~å \ϺO‰õΩÖ’ „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ =^Œ∞Å∞`å~°∞. ~°"å}Ï KÕÜ«∞\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ HõO_ç+¨xOQ∑ KÕÜ«∂e.

KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ K≥~°∞=ÙÖ’xH˜ =^ŒÅ∞@: KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ `«qfi# K≥~°∞=ÙÅÖ’QÍx, ™êQÆ∞ K≥~°∞=ÙÅÖ’ QÍx =^ŒÅ\ÏxH˜ xiú+¨ì"≥∞ÿ# Ѩiq∞`«∞Å∞ ÖË=Ù. Ñ≤Å¡Å ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ, =Ü«∞ã¨∞û, Ѩi=∂}O |\˜ì Wk x~°‚~ÚOK«∞HÀ"åe. =kÖË@ѨÙÊ_»∞ ~°Hõ~°HÍÅ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ U UÜÕ∞ x+¨ÊuÎÖ’ "ÕÜ«∂Ö’ x~åúiOK«∞HÀ"åe. K≥~°∞=Ù qã‘Î~°‚O, x~°fiǨÏ}, ™ê=∞~åúºÅ#∞ |\˜ì Wk x~°‚~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. ™ê^è•~°}OQÍ Hõ\Ï¡, ~ÀǨï, =∞$QÍÅ KÕѨÅ#∞ 2:7:1 x+¨ÊuÎÖ’ q_»∞^ŒÅ KÕÜ«∂e. ~°HõO U^≥·<å XHõ ÃÇÏHÍì~°∞‰õΩ 5000 Ѷ≤OQÆ~üeOQ∑û (50 q∞b¡ g∞@~°¡ Ãã·A) =^ŒÖÏe. ~°"å}Ï KÕã≤# "≥O@<Õ Ñ≤Å¡Å∞#fl ÉϺQÆ∞Å#∞ h\˜Ö’H˜ =^ŒÅ~å^Œ∞. K≥~°∞=ÙÅÖ’ h_»QÍ =ÙO_Õ K«Å¡x „Ѩ^Õâßxfl ZOÑ≤Hõ KÕã¨∞HÀ"åe. JHõ¯_» JÅÅ `åH˜_ç `«‰õΩ¯=QÍ =ÙO_®e. Ñ≤Å¡Å#∞ ÉϺQÆ∞Å#∞ J~°QÆO@ áê@∞ JÖψQ K≥~°∞=Ù h\˜Ö’ =ÙOKåe. P `«~°∞"å`« "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ K≥~°∞=Ù h\˜x ÉϺQÆ∞ÅÖ’xH˜ =OK«∞`«∞#fl@∞¡QÍ ÃÑ\Ïìe. ÉϺQÆ∞Ö’x KÕѨÅ#∞ ѨÓiÎQÍ K≥~°∞=ÙÖ’H˜ =^Œ∞Å∞`«∞#fl@∞¡QÍ ÉϺQÆ∞ H˜Ok ÉèÏQÍxfl ÃÑ··H˜ ÖËáêe. KÕѨ Ñ≤Å¡Å ÉϺQÆ∞Å#∞ qÑ≤Ê#ѨC_»∞ QÍx, =ke##C_»∞ QÍx KÕѨ Ñ≤Å¡Å∞ XuÎ_çy QÆ∞iH͉õΩO_® K«∂_®e.

59


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò =∞Oz h\˜ K≥~°∞=ÙÅÖ’ ÃÑOKÕ KÕѨŠ~°HÍÅ∞ "≥O_ç KÕѨ: (ÃÇ·ÏáÈá¶êÅq∞H˜Î<£ "≥∂e„\˜H±û) K≥·<å ^Õâ◊O #^Œ∞ÅÖ’ x=ã≤ã¨∞ÎOk. 1959Ö’ [áê<£ ^Õâ◊O #∞O_ç ÉèÏ~°`ü‰õΩ D KÕѨ#∞ kQÆ∞=∞u KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ÉÁK≥Û KÕѨ Hõ<åfl `«fii`«OQÍ, ÃÑ^ŒÌkQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. h\˜ LѨi`«Å ÉèÏQÆOÖ’ LO_Õ ã¨∂HõΔ ‡r=ÙÅ#∞ uO@∞Ok. Wk Z‰õΩ¯=QÍ =$HõΔ ã¨O|Okè`« ã¨∂HõΔ ‡ r=ÙÅ#∞ uO@∞Ok. Ô~O_À U_®k z=i<å\˜H˜ ѨiѨHõfi`« K≥O^Œ∞`«∞Ok.

QÆ_ç¤KÕѨ: (âß„ã‘ÎÜ«∞ <å=∞=Ú: \©<Àá¶êiOQÀ_®<£ S_≥ÖÏ¡) K≥·<å ^Õâ◊Ѩ٠#^Œ∞ÅÖ’ x=tã¨∞ÎOk. 1959Ö’ nxx ^ä•Üü∞ÖÏO_£ ^Õâ◊O #∞O_ç =∞# ^ÕâßxH˜ kQÆ∞=∞u KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. KÕѨ `«Å ÉèÏQÆO ÃÑ^ŒÌkQÍ LO_ç, =Ú>ˇì z#flkQÍ LO@∞Ok. ^Œ=_»ÅÜ«∞O^Œ∞ QÆ~‰° Ωõ Ѩà√◊ §O\Ï~Ú. g\˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À QÆ_x¤ç H˘iH˜ u#QÆÅ∞QÆ∞`å~Ú. á⁄Å∞ã¨∞Å∞ ÃÑ^ŒÌqQÍ LO\Ï~Ú. W`«~° KÕѨŠHõ<åfl `«fii`«OQÍ, Z‰õΩ¯=QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨O=`«û~åxH˜ 1.5 H˜Ö’Å |~°∞=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. =ÚYºOQÍ h\˜ "≥ÚHõ¯efl uO@∞Ok. 2-3 Uà◊Ö¡ ’ ѨiѨHfiõ `«‰Ωõ =ã¨∞ÎOk. #^Œ∞ÅÖ’ QÆ∞_»∞¡ q_»∞ã¨∞ÎOk. Hõ$„u=∞ Ѩ^ŒÌ`«∞Å ^•fi~å =∞`«ºû ˆHΔ„`«=ÚÅO^Œ∞ JO_À`«ÊuÎ KÕ~Úã¨∞Î<åfl~°∞. H˜Ö’ |~°∞=Ù QÆÅ „Ѩu P_»KÕѨ 50,000– 75,000 =~°‰õΩ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»∞`«∞Ok.

|OQÍ~°∞ fQÆ: (âß„ã‘ÎÜ«∞ <å=∞O: ã≤„Ñ≤#ãπ HÍiÊÜ≥∂) D KÕѨ#∞ ™ê^è•~°}OQÍ HÍ=∞<£ HÍ~üÊ, K≥·<å "≥∂#∞ Jx ‰õÄ_® Ñ≤Å∞™êÎ~°∞. K≥·<å ^ÕâßxH˜ K≥Ok# KÕѨ Wk. =∞Ozh\˜ `«\ÏHÍÅ∞, QÆ∞O@Å∞, #∂`«∞ÅÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ÉÁK≥Û KÕѨÅ`À ã¨=∂#OQÍ, ã¨O=`«û~åxH˜ 1.5 #∞O_ç 2 H˜Ö’Å =~°‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. h\˜ J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÆOÖ’ LO@∂, P „Ѩ^Õâ◊OÖ’ ÅaèOKÕ =$HõΔ [O`«∞ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# PǨ~åxfl uO@∞Ok. KåÖÏ `«fi~°QÍ 6 <≥ÅÅ =Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ Ñ¨iѨHfiõ ^Œâ‰◊ Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok. ã¨O=`«û~°O á⁄_»=Ù<å QÆ∞_»∞¡ ÃÑ_»∞`«∞Ok. QÆ∞_»∞¡ KåÖÏ z#flqQÍ, lQÆ\Ï LO_ç h\˜ "≥ÚHõ¯Å "Õà◊√§ P‰õΩÅ#∞ JO@∞‰õΩx LO\Ï~Ú. QÆ∞_»∞¡ KåÖÏ z#flqQÍ LO\Ï~Ú.

60


KÕѨŠÃÑOѨHõO, Ü«∂[=∂#º Ѩ^Œú`«∞ÅÃÑ· „áê^èŒq∞Hõ J=QÍǨÏ# =∂_»∂ºÖòû

áÈã¨ì~ü "≥∞\©iÜ«∞Öò |OQÍ~°∞ fQÆ KÕѨŠL`«ÊuÎ: =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü lÖÏ¡Ö’ =∞`«ûºHÍ~°∞Å∞ D KÕѨÅ∞ÃÑOK«_®xH˜ ZO`À W+¨ìѨ_»`å~°∞. |OQÍ~°∞ fQÆ KÕѨ Ñ≤Å¡Å#∞ ã¨Ç¨Ï[ Ѩ^ŒúuÖ’ L`«ÊuÎ KÕ™êÎ~°∞. g\˜H˜ q`«Î# H˘~°`« ÖË^Œ∞. Hõ$„u=∞ r"À`«ÊuÎ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. KåÖÏ `«fi~°QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. h\˜ =#~°∞Å∞, PǨ~° =ã¨`«∞Å#∞ |\˜ì U_®kÖ’ H˜Ö’ #∞O_ç 2 H˜Ö’Å =~°‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. K«∂_»\ÏxH˜ |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞Ö’ K«∂_»=ÚK«Û@QÍ LO@∞Ok. ã¨fiÅÊùHÍÅO h~°∞ xÅfi =ÙO_Õ ‰õΩO@ÅÖ’ g\˜x ÃÑOK«=K«∞Û. U_®kÖ’ Ô~O_»∞, =¸_»∞™ê~°∞¡ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ\˜ì Ñ≤Å¡Å∞ KÕ™êÎ~Ú. |OQÍ~°∞ fQÆ KÕѨÑ≤Å¡Å L`«ÊuÎ KÕÜ«∞_®xH˜ K≥~°∞=Ù/ ‰õΩO@Ö’x XHõ =¸Å#∞ ZOÑ≤Hõ KÕã¨∞H˘x „c_çOQ∑ ǨáêÅ#∞ Hõ\Ïìe. JO^Œ∞Ö’ <åK«∞/ ÃÇ·Ï„_çÖÏ¡ "ÕÜ«∂e. P_», =∞QÆ KÕѨÅ#∞ 1:2 „ѨHÍ~°O =^ŒÖÏe. 12 QÆO@Å `«~°∞"å`« Jq QÆ∞_»¡#∞ =^Œ∞Å∞`å~Ú. Wq ǨáêÖ’ L#fl ÃÇ·Ï„_çÖÏ¡/ <åK«∞‰õΩ JO@∞H˘x LO\Ï~Ú. JѨÙÊ_»∞ ǨáêÖ’ `«e¡ KÕѨÅ#∞ fã≤"ÕÜ«∂e. `«e¡ KÕѨÅ∞ ã¨∞=∂~°∞ 250 „QÍ=ÚÅ∞ #∞O_ç H˜Ö’ |~°∞=Ù/Ãã·A =~°‰õΩ "å_»=K«∞Û. H˜Ö’ |~°∞=ÙQÆÅ KÕѨÅ∞ 80 #∞O_ç ÅHõΔ =~°‰õΩ QÆ∞_»¡#∞ W™êÎ~Ú. QÆ∞_»¡#∞ ǨáêÅÖ’ 4 ~ÀAÅ =~°‰õΩ LOz`Õ ™êÊ<£ `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. D ™êÊ<£ ÖË^• z~°∞ KÕѨ Ñ≤Å¡Å HÀã¨O =ÚO^Œ∞QÍ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl #~°ûsÅÖ’ =^ŒÖÏe. <Õ~°∞QÍ ‰õΩO@ÅÖ’ =^ŒÅ‰õÄ_»^Œ∞. ã¨∞xfl`«OQÍ LO\Ï~Ú HÍ|\˜ì JÖÏ KÕ¿ãÎ K«xáÈ=\ÏxH˜ J™ê¯~°O LOk.

61


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.