Module on Hariyali Guidelines

ǨÏ~åºe =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ã¨∂„`åÅÃÑ· tHõ}∆ #=¸<å áêÖÁæ#∞"å~°∞: „QÍ=∞ „Ѩ*Ï „Ѩux^èŒ∞Å∞

~°∂ѨHõÅÊ#: "åã¨<£

"åã¨<£ "å@~üÃ+_£ ã¨áÈ~üì ã¨sfiÃããπ JO_£ Ü«∂H˜ìq\©ãπ <≥\ò=~°∞¯ 12–13–452, gkè <≥O.1, `å~åflH,õ ã≤HO˜ „^•ÉÏ^Œ∞– 500 017 á¶È<£: 27015 295/27015296

ǨÏ~åºe =∂~°^æ ~Œ fi° Hõ ã¨∂„`åÅÃÑ· ѨOKå~Úf „Ѩux^è∞Œ ʼnõΩ tHõ} ∆ #=¸<å ÅHõ∆ºO: ǨÏ~åºe =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ã¨∂„`åÅÖ’ "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ ѨOKå~ÚfÅ „áê^è•#º`« QÆ∞iOz `≥eÜ«∞KÕÜ∞« @O

<Õ~°∞Û‰õΩ<Õ L^ÕÌâßÅ∞: 1 2 3 4 5 6

"å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞ L^ÕâÌ ßÅ∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. „QÍ=∞ ѨOKå~Úf Hõq∞\©Å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. "å@~üÃ+_£Ö’ |$O^•Å QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ "å@~üÃ+_£Ö’ Ѩ„H˜Ü∞« Å∞, „áê^è•#º`«Å∞, ^ŒâÅ◊ ÃÑ· J=QÍǨÏ# ǨÏiÜ«∂e =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ „ѨHÍ~°O ѨOKå~Úf áê„`« QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ =º‰õΩÅÎ ÉÏ^躌 `«Å∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.

q+¨Ü«∂Å∞: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ѨiK«Ü∂« Å∞, tHõ} ∆ ÉÏ^躌 `«Å∞ "å@~üÃ+_£ JO>Ë Uq∞\˜? ǨÏiÜ«∂e =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åŠѨiK«Ü∞« O „QÍ=∞ ѨOKå~Úf – Hõq∞\© U~åÊ@∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å∞ ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å Hõq∞\© ÉÏ^躌 `«Å∞ ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å ã¨=∞㨺Šqâı+¡ } ¨ U~°∞"åHõ z„`« „Ѩ^Œ~°≈# "å@~üÃ+_£Ö’ |$O^•Å∞ "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ Ѩ„H˜Ü∞« Å∞, ^ŒâÅ◊ ∞ "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ „áê^è•#º`«Å∞ ǨÏiÜ«∂e QÔ _· Ö£ <·ˇ û£ „ѨHÍ~°O ѨOKå~Úf áê„`« "å@~üÃ+_£Ö’ =º‰õΩÅÎ ∞ , ÉÏ^躌 `«Å∞

"≥Ú^Œ\˜~ÀA

Ãã+¨<£ –1 q+¨Ü∞« O: ѨiK«Ü∂« Å∞ L^ÕÌâ◊O: ¿ãflǨÏѨÓi`« "å`å=~°} U~°Ê_»@O, tHõ∆}Ö’ K«∞~°∞‰õΩQÍ áêÖÁæ<ÕÖÏ KÕÜ«∞@O Ѩ^u úŒ : #O|iOQ∑ P@ ã¨=∞Ü«∞O: 30 xq∞ëêÅ∞ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: Uq∞ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞ "åã¨<£ 2

P@ P_çOKÕ Ñ¨^uÌŒ : ÃѶãe≤ >Ë@~ü =∞^躌 Ö’ xÅ|_ç „QÆ∂Ѩ٠ã¨É∞íè ºÅ#∞ QÆ∞O„_»OQÍ u~°Q=Æ ∞x K≥áêÊe. ã¨É∞íè ºÅ∞ u~°∞QÆ∞`«∞#flÑC¨ _»∞ 5, 4 ÖËHõ U^≥#· XHõ ã¨OYº K≥ÑÊ≤ P ã¨OYº ZO`≥` · Õ JO`«=∞Okx XHõ „QÆ∂ѨÙQÍ U~°Ê_®e JÖÏ 4 ÖËHõ 5 ~“O_»∞¡ uáêÊe. „Ѩu ~“O_»∞Ö’ ã¨É∞íè ºÅ#∞ Hõeã≤# "åix HõÅ=‰õΩO_® HõÅ∞ã¨∞HÀ"åe. q∞H±û_»∞ „QÆ∂Ѩ٠J~Ú`Õ „Ѩu „QÆ∂ѨÙÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ LO_®e Jx K≥áêÊe. „Ѩu ~“O_»∞Ö’ ã¨Éèí∞ºÅ∞ („QÆ∂ѨÙQÍ U~°Ê_ç# `«~°∞"å`« ã¨Éèí∞ºÅ#∞ ¿Ñ~°∞, =Ó~°∞ K≥Ñ≤Ê Ñ¨iK«Ü«∞O KÕã¨∞H˘=∞‡x "å~°∞ =∂\Ï¡_∞» HÀ=\ÏxH˜ U^≥#· XHõ z#fl \Ïãπ¯ W"åfie. L^•: "åà◊§ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ QÆ∞iOz ^Œ∂~° „ѨÜ∂« }O KÕã≤ =¿ãÎ „ѨÜ∂« }OÖ’ J#∞Éè"í åÅ∞, "åiH˜ W+¨"ì ∞≥ #ÿ =º‰õΩÅÎ ∞, JÅ"å@∞¡ QÆ∞iOz "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q „Ѩu ~“O_»∞H˜ 3#∞O_ç 5 xq∞ëêÅ∞ ã¨=∞Ü«∞O Hˆ \Ï~ÚOz 5~“O_»∞¡ uÑ≤Ê P_çOKåe.

P@ =Úyã≤# `«~∞° "å`« JO^Œifl "åi "åi ã¨Ö÷ ÏÅÖ’ ‰õÄ~ÀÛ=∞x i=Óº KÕÜ∂« e.

i=ÓºÖ’ J_»QÆ=Åã≤# „Ѩâ◊flÅ∞: 1 D P@ ^•fi~å g∞Ö’ ZÖÏO\˜ ÉèÏ=#Å∞ HõeQÍ~Ú?

2 D P@ ZO^Œ∞‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok?

ÃѶã≤e>Ë@~ü ã¨∂K«#Å∞: • • • • •

ÃѶãe≤ >Ë@~ü i=ÓºÖ’ JO^Œ~∞° áêÖÁæ<@ Õ @∞¡ K«∂_®e Z=Ô~<· å K≥Ñʨ HõáÈ`Õ |Å=O`«OQÍ K≥ÑÊ≤ OK«‰Äõ _»^∞Œ P@ L^ÕâÌ O◊ `≥eÜ«∞KÕã≤ tHõ} ∆ Ï HÍ~°º„Hõ=∞ L^ÕâÌ ßÅ∞ `≥eÜ«∞KÕÜ∂« e ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#|_ç# tHõ} ∆ Ï HÍ~°º„Hõ=∞ L^ÕâÌ ßÅ∞ `≥eÜ«∞KÕÜ∂« e ÃѶãe≤ >Ë@~ü tHõ} ∆ ‰õΩ ã¨O|OkèOz >ˇOÿ >Ë|∞Öò, xÜ«∞=∂Å∞, ÉÏ^躌 `«Å∞ ã¨É∞íè ºÅ#∞ J_»∞QÆ∞`«∂ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e.

xÜ«∞=∂Å∞: L^•: JO^Œ~∂° ã¨=∞Ü«∞O áê\˜OKåe, PÅ㨺OQÍ =¿ãÎ XHõ áê@ áê_®e. WOHÍ Uq∞ xÜ«∞=∂Å∞ LO_®e Jx „QÆ∂Ѩ٠ã¨É∞íè ºÅ#∞ J_»∞QÆ∞`«∂ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e.

ÉÏ^茺`«Å∞: "≥∂_»ˆ~@~ü, iáÈiìOQ∑ \©O „Ѩu~ÀA „QÆ∂ѨىõΩ XHõ "≥∂_»~ˆ @~ü LO_®e. Z=~°∞O\Ï~°∞ Jx J_»∞QÆ∞`«∂ =¸_»∞ ~ÀAʼnõΩ =ÚQÆ∞~æ ∞° "≥∂_»~ˆ @~°#¡ ∞ xÜ«∞q∞OKåe.

"≥∂_»~ˆ @~ü KÕÜ∂« eû# Ѩ#∞Å∞: • • • • •

ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∞° ã¨=∞Ü«∞O áê\˜OKÕÖÏ K«∂_®e Ãã+¨<£ [iˆQ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO^Œ~∂° áêÖÁæO@∞<åfl~å ÖË^• K«∂_®e ã¨É∞íè ºÅO^ŒiH© ã¨=∞Ü«∞O QÆ∞~°∞Î KÕÜ∂« e z#fl z#fl „QÆ∂ѨÙÅ∞ JO>Ë W^ŒiÌ ^Œ~Ì ∞° QÆ∞ã¨Q∞Æ ã¨QÍ =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® K«∂_®e „Ѩu~ÀA [iˆQ K«~Û° ÅxflO\˜x ~åÜ«∞_®xH˜ Z=~°∞O\Ï~°∞ (W^Œ~Ì ∞° K˘Ñ¨C# LO_®e x ÃѶãe≤ >Ë@~ü „QÆ∂Ѩ٠ã¨É∞íè ºÅ#∞ J_»∞QÆ∞`«∂ =¸_»∞ ~ÀAʼnõΩ iáÈiìOQ∑ \©Ox xÜ«∞q∞OKåe.

iáÈiìOQ∑ \©O ÉÏ^茺`«: "åã¨<£

3

tHõ} ∆ Ö’ [iy# q+¨Ü∂« ÅxflO\˜x U Ѩ^uúŒ Ö’ K«iÛOKå"≥∂ <Õ~∞° Û‰õΩ#fl JOâßÅ QÆ∞iOz x"ÕkHõ ~°∂ѨOÖ’ ~åã≤ „Ѩ[O\ò KÕÜ∂« e.

ÃѶã≤e>Ë@~ü‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: 1 2 3

x"ÕkHõ ã¨=∞~°Ê} J#O`«~O° „QÆ∂Ѩ٠ã¨É∞íè ºÅ#∞ x"ÕkHõÃÑ· Ѷ_‘ É£ ÏH± W=∞‡x K≥áêÊe ÃѶãe≤ >Ë@~ü ‰õÄ_® x"ÕkHõ ã¨=∞iÊOz# \©O‰õΩ Ѷ_‘ É£ ϺH± W"åfie g@xfl\x˜ XHõ™êi „HÀ_ôH~õ } ° KÕã≤ Ãã+¨<£ =ÚyOKåe.

Ãã+¨<£ –2 q+¨Ü∞« O: "å@~üÃ+_£ J#QÍ Uq∞? ã¨=∞Ü«∞O: 30 xq∞ëêÅ∞ Ѩ^Œúu: ÖˇHõÛ~ü, „ɡ·<£ „™Èìq∞OQ∑ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: „É∫<£+‘@∞¡, =∂~°¯~°∞¡ ÃѶã≤e>Ë@~üH˜ ã¨∂K«#Å∞: 1 2 3 4

"å@~üÃ+_£ J#QÍ Uq∞\x ã¨É∞íè ºÅ#∞ H˘O`«=~°‰Ωõ „ɡ~Ú<£ „™Èìq∞OQ∑ Ѩ^uúŒ Ö’ "åi Jaè„áêÜ«∂Å#∞ J_çy `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∞° "åiH˜ `≥eã≤# Jaè„áêÜ«∂Å∞ K≥¿ÑÊ@@∞¡ ÃѶãe≤ >Ë@~ü J=HÍâ◊O W"åfie. ã¨É∞íè ºÅ∞ K≥|∞`«∞#fl Jaè„áêÜ«∂Å#∞ „É∫<£+\ ‘ ò ÃÑ· ~åÜ«∂e =zÛ# Jaè„áêÜ«∂ÅxflO\˜x ã¨g∞Hõ~} ° KÕã≤ "å@~üÃ+_£ J#QÍ Uq∞\˜? Z=i HÀã¨O J#fl q+¨Ü∞« O `≥eÜ«∞KÕÜ∂« e.

"å@~üÃ+_£ J#QÍ: 1 2

"å@~üÃ+_£ JO>Ë h\˜ Ѩi"åǨÏHõ „áêO`«O. XHõ „áêO`«OÖ’ Ѩ_#ç =~°O¬ h~°∞ ZHõ¯_ç #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞O^À P „áêO`å#flO`å HõeÑ≤ "å@~üÃ+_£ JO\Ï~°∞. "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞O HÀã¨O ã¨∞=∂~°∞ 500 ÃÇÏHÍì~¡° (1250 ZHõ~åÅ) qã‘~Î O‚° QÆÅ "å@~üÃ+_£ „áêO`åxfl XHõ Ü«¸x\òQÍ fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. "å# z#∞‰õΩѨ_»¤ KÀ@∞ #∞Oz z#∞‰õΩÅhfl Hõeã≤ h~°∞ áê~°_»O "≥Ú^ŒÅ∞HÍQÍ<Õ <ÕÅHÀ`« „áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. H˜O^Œ‰õΩ "≥àı¡ H˘nÌ h\˜ Ѩi=∂}=¸, "ÕQÆ=¸ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Éè∂í q∞ HÀ`« Z‰õΩ¯==Ù`«∞Ok. ^•xx PáêÅO>Ë h\˜K∞« Hõ¯ Ѩ_¤» KÀ@∞<Õ ^•xx J^Œ∞ѨÙKÕÜ∂« e. JÖÏ Éè∂í q∞ ™ê~°O xÅ∞ã¨∞OÎ k. „Ѩu h\˜ K«∞Hõ¯ ã¨kfixÜ≥∂QÆ=∞=Ù`«∞Ok. áêˆ~ h~°∞‰õΩ ZHõ¯_≥Hõ¯_ç #∞Oz h~°∞ =zÛ KÕ~°∞`«∞O^À P „áêO`«=∞O`å "å@~üÃ+_£QÍ QÆ∞iÎOKÕk JO^Œ∞HÀã¨"∞Õ .

=ÚYº"≥∞ÿ# „Ѩâ◊flÅ∞: 1 2 3

"å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞O Z=iH˜ ã¨O|OkèOz#k ¿Ñ^ŒÅ∞, =∞Ç≤Ïà◊Å∞ "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ U q^èOŒ QÍ áêÖÁæ<@ Õ @∞¡ KÕÜ∞« =K«∞Û? Éè∂í q∞ ÖËx "åiH˜ "å@~üÃ+_£ U q^èOŒ QÍ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok "åã¨<£

4

["å|∞Å∞: • • • • •

"å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞O „Ѩ`«ºHõ∆OQÍ, Ѩ~ÀHõ∆OQÍ P^è•~°Ñ¨_ç# "åiH˜ J#QÍ Éèí∂q∞ L#fl "åiH˜ ÖËx "åiH˜ =ÚYºOQÍ á⁄^Œ∞ѨىõΩ ã¨O|OkèOz# HÍ~°º„Hõ=∞O „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ U~°Ê_ç "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ HÀ#∞@‰õΩ ¿Ñ^ŒÅ∞, =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# JOâßÅ#∞ „Ѩ}ÏoHõÖ’ „áê^è•#º`« W"åfie "åiH˜ x~°Ü ‚ ∂« kèHÍ~°O HõeÊOKåe Éè∂í q∞ÖËx "å~°∞ U =#~°∞ÅÃÑ· Ѩ~ÀHõO∆ QÍ P^è•~°Ñ_¨ ∞» `«∞<åfl~À "å\˜ Jaè=$kúH˜ „Ѩ}ÏoHõ KÕÜÚ« @

™êìÑπ JO_£ K≥H± 1 2

"å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞O JO>Ë Uq∞\˜?

Z=iH˜ J#fl q+¨Ü∞« O `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~å ÖË^• `≥Å∞ã¨∞H˘x Ãã+¨<£ =ÚyOKåe.

Ãã+¨<£ –3 q+¨Ü«∞O: ǨÏ~åºe =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ã¨∂„`åÅ∞ ѨiK«Ü«∞O ã¨=∞Ü«∞O: 30 xq∞ëêÅ∞ Ѩ^Œúu: ÖˇHõÛ~ü HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: ǨÏ~åºe =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ã¨∂„`åÅ∞ =Ù#fl <À\ò ÃѶã≤e>Ë@~ü‰õΩ ã¨∂K«#: 1 2

ǨÏ~åºe =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ∞ <À\ò ÉÏQÍ K«^"Œ åe "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÃÑ· =zÛ# =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ#∞ K«^"Œ åeû# J=ã¨~O° =ÙOk

ÃѶã≤e>Ë@~ü K≥ѨÊ=Åã≤# q=~°}: •

•

„áêO`« Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂Öˇ#· ã¨=∞„QÆ |O[~°∞ Éè∂í =ÚÅ Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∞O (S._»|∞¡º._ç.Ñ≤.)

Hõ~∞° =Ù Ñ‘_` ç « „áêO`åaè=$kÌ HÍ~°º„Hõ=∞O (_ç._»|∞¡º.ZO.Z.) Z_®i Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∞O (_ç._ç.Ñ≤.) =O\˜ "å\˜Ö’¡ "å@~üÃ+_£ Ѩ^HŒä ÍÅÖ’ „QÍ=∞ „Ѩ[Å#∞ ÉèÏQÆã∞¨ ÅÎ #∞ KÕÜ∞« _®xH˜ h\˜xÅfi Jaè=$kú =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ∞ U„Ñ≤Öò 1995 #∞Oz J=∞Å∞Ö’H˜ =KåÛ~Ú. g\˜x 2001Ö’ q=iOKå~°∞. q^•<åÅ#∞ =∞iO`« ã¨~m° Hõ$`«O KÕÜ∞« _®xH˜ „QÍg∞} „áêO`åÖ’¡x PiúHÍaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂Å „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« s, J=∞Å∞, x~°fiǨÏ}Ö’ ѨOKå~Úf~å*ò ã¨Oã¨Å÷ #∞ =∞iO`« J~°=ú O`«OQÍ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ#∞ KÕÜ∞« _®xH˜ ǨÏiÜ«∂e =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ ¿Ñ~°∞`À D H˘`«Î =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ∞ *Ïs JÜ«∂º~Ú. „áêO`« Jaè=$kÌ HÍ~°º„Hõ=∂Å H˜O^Œ H˘`«Î Ѩ^HŒä ÍÅ∞ ǨÏiÜ«∂e =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅHõ#∞QÆ∞}OQÍ 1.4.2003 #∞Oz J=∞Å=Ù`å~Ú. _ç_|» ∞¡ºZOZ, _ç_Ñç ≤ H˜O^Œ QÆ∞iÎOz# `åÅ∞HÍÅÖ’ PÜ«∂ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ J=∞Å=Ù`å~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ q∞ye# `åÅ∞HÍÖÖ’ S_»|∞¡º_çÑ≤ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ J=∞Å=Ù`å~Ú.

"åã¨<£

5

QÆ=∞xHõ: H˘O`«=~°‰Ωõ ǨÏ~åºe =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åŠѨiK«Ü∞« O QÆ∞iOz ¿Ñ~˘¯#|_çOk. ÃѶãe≤ >Ë@~ü ǨÏiÜ«∂e QÆ∞iOz ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ K≥¿ÑÊ@ѨC_»∞ ÉÏQÍ K«kq ã¨ÇϨ [OQÍ K≥áêÊe. ѨÙã¨HÎ Oõ K«∂ã≤ K≥Ñʨ ‰õÄ_»^∞Œ .

Ãã+¨<£ –4 q+¨Ü∞« O: „QÍ=∞ ѨOKå~Úf – Hõq∞\©Å U~åÊ@∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å∞ ã¨=∞Ü«∞O: 1.30xq∞ëêÅ∞ Ѩ^u úŒ : ã¨É∞íè ºÅ`À Hõeã≤ K«~Û° , 29JOâßÅ∞ ѨiK«Ü∞« O, |ã¨∞û P@ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: áê¡+πHÍ~°∞¤Å∞, =∂~°¯~°∞¡ q=~°}: ÃѶãe≤ >Ë@~ü ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ „QÍ=∞ ѨOKå~Úf QÆ∞iOz H˘O`« K≥áêÊe. ã¨É∞íè ºÅ#∞ J_»∞QÆ∞`«∂ Jã¨Å∞ ѨOKå~Úf JO>Ë Uq∞\˜? "å~°∞ K≥ÑÊ≤ # ã¨=∂^è•<åÅ∞ É’~°∞ä Ñ· ~åÜ«∂e. =zÛ# q+¨Ü∂« Å#∞ „HÀ_ôHiõ ã¨∂Î K≥Ñʨ =Åã≤# q+¨Ü∞« O W`«~∞° Å „Ѩ"∞Õ Ü«∞O ÖˉΩõ O_® `«=∞ WÅ∞¡ `å=Ú K«H¯õ k^Œ∞HÌ À=_»OÖ’ ZO`«\˜ ™ê=∞~°ºú O, ã¨ÇϨ #O LO@∞O^À J^Õq^èOŒ QÍ ™ê÷xHõ ã¨fiѨiáêÅ#Ö’ „Ѩ[Å∞ ‰õÄ_® |Ü«∞\˜ "åi „Ѩ"∞Õ Ü«∞O `«yOæ K«∞H˘x `«=∞O`«@ `å=ÚQÍ ã¨=∞㨺Å#∞ Ѩi+¨¯~°OK«∞H˘<Õ Ñ¨„H˜Ü∞« Ö’ „QÍ=∞OÖ’ S^Œ∞QÆ∞i ã¨É∞íè ºÅ`À J#QÍ "å~°∞ J#∞Éè=í A˝Ö#·ˇ „Ѩ[Å HÀã¨O x™êfi~°Oú QÍ Ñ¨xKÕÜ∞« QÆeQˆ "å~°∞, „Ѩ[Å ã¨=∞㨺Å#∞ FÑ≤H` õ À q#QÆey Ѩiëê¯~°O KÕÜ∞« QÆey# "åÔ~· „QÍ=∞ Jaè=$kú HÀã¨O H˘O`« ã¨=∞Ü«∂xfl Hˆ \Ï~ÚOz „QÍ=∞ ã¨fiÑi¨ áêÅ# HÀã¨O áê@∞Ѩ_®Å<Õ L^ÕâÌ O◊ `À J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ ã¨É∞íè ºÅ`À „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfQÍ U~°Ê_»@O [iyOk. „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfÅ∞ ã¨=∞~°=ú O`«OQÍ ZÖÏO\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕÑ\ ¨ Ïìe J<Õ ^•xÃÑ· ~å*ϺOQÆ xˆ~âÌ ßʼnõΩ Ö’|_ç, ~åR âßã¨#=∞O_»e ã¨fiÜ«∞O áêÅ<å ã¨Oã¨÷Å∞QÍ Ñ¨OKå~ÚfÅ∞ ѨxKÕÜ«∞\ÏxH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# JkèHÍ~åÅ#∞ âßã¨#O ^•fi~å HõeÊã¨∂ΠѨ^HŒ ˘O_»= J#∞ ã¨∂zHõÖ’ xiú+ì¨ Ñ¨~z° # q+¨Ü∂« Ö’¡ ѨOKå~Úf ~å[º ã¨Oã¨Å÷ ∞ Ѩ^HŒä ÍÅ#∞ ~°∂á⁄OkOK«∞H˘x J=∞Å∞ [~°∞ѨÙHÀ\ÏxH˜ J=HÍâ◊O HõeÊOKåe. ~å*ϺOQÆÑÙ¨ Ѩ^HŒ ˘O_»= J#∞ã¨∂zHõÖ’ 29 q+¨Ü∂« ÅÖ’ ѨOKå~Úf ã¨Oã¨Å÷ ‰õΩ JkèHÍ~åÅ∞<åfl~Ú.

Ѩ^HŒ ˘O_»= J#∞ã¨∂zHõ: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

=º=™êÜ«∞O, =º=™êÜ«∞ qã¨~Î } ° Éè∂í q∞ Jaè=$kú, Éè∂í ã¨O㨯~°}Å∞ J=∞Å∞, Éè∂í =ÚÅ∞ UH©H~õ } ° , Éè∂í ™ê~° ~°H} ∆õ z#fl `«~Ç° Ϩ h\˜ áê~°∞^ŒÅ, h\˜ x~°fiǨÏ}, h\˜"åÅ∞ Jaè=$kú Ѩâ◊√ ã¨O=~°ú#, áê_çѨi„â◊=∞, HÀà◊§ Ѩi„â◊=∞ =∞`«û Ѩi„â◊=∞ ™ê=∂lHõ J_»=ÙÅ∞, KÕÅÖ’¡ K≥@∞¡ ÃÑOK«∞@ zÅ¡~° J@g L`«Ê`«∞ÅÎ ∞ ÅѶ¨Ú Ѩi„â◊=∞Å∞, PǨ~° Ѩ^•~åúÅ#∞ â◊√„ÉèíѨ~°K«∞@ MÏn„QÍ=∞, ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞Å∞ „QÍg∞} QÆ$Ç¨Ï x~å‡}O

"åã¨<£

6

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

=∞Ozh~°∞ WO^è#Œ O, Ѩâ√◊ „QÍã¨O ~À_»∞,¡ HõÅfi~°∞Åì ∞, =O`≥#Å∞, [Å=∂~åæÅ∞ W`«~° ~åHõáÈHõÅ ™ê^è<Œ åÅ∞ „QÍg∞} q^Œ∞ºnHõ~°}, q^Œ∞ºK«ÛùH˜Î ѨOѨHõO ™êO„Ѩ^•ÜÕ∞`«~° q^Œ∞ºK«ÛHù Θ =#~°∞Å∞ ¿Ñ^ŒiHõ x~°∂‡Å<å HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ q^Œº, „áê^èqŒ ∞Hõ ÃãHõO_»s áê~îâ° ßÅÅ∞ ™êOˆHuHõ tHõ} ∆ , =$uÎq^Œº =Ü≥∂[#, JxÜ«∞`« q^Œº „QÆO^è•ÅÜ«∂Å∞ ™êO㨯$uHõ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ =∂Ô~¯@∞¡ ã¨O`«Å∞ P~ÀQƺO, áêiâ◊√^躌 O, Pã¨∞Ѩ„`«∞Å∞, „áê^èqŒ ∞Hõ P~ÀQƺ Hˆ O„^•Å∞ zH˜`åûÅÜ«∞OÅ∞ ‰õΩ@∞O| ã¨OHˆ =∆ ∞O „ã‘,Î tâ◊√ Jaè=$kú ™êOѶ∞≤ Hõ ã¨OHˆ =∆ ∞O, qHõÖÏOQÆ∞Å, |∞kú =∂O^ŒºO HõÅ "åi ã¨OHˆ =∆ ∞O |ÅÇ‘Ï#=~åæÅ, „Ѩ^•è #OQÍ J#∞ã¨∂z`« =~åæÅ J#∞ã¨∂z`« *Ï`«∞Å ã¨OHˆ =∆ ∞O „Ѩ*Ï Ñ¨OÑ≤}© =º=ã¨÷ ™ê=∂lHõ ã¨OѨ`∞« ÅÎ x~°fiǨÏ} „QÍ=∞ ѨOKå~Úf ã¨=∞~°=ú O`«OQÍ Ñ¨xKÕÜ∂« e "åiH˜ =Ù#fl ÉÏ^躌 `«Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOKåe JO>Ë Jxfl Ѩ#∞Å∞ „QÍ=∞ ѨOKå~Úf KÕÜ∂« ÅO>Ë Hõ+=ì¨ ∞ø`«∞Ok HÍ|\˜ì H˘xfl Hõq∞\©Å#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« _»O [iyOk.

„ѨÉ∞íè `«fiO J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å∞ LO_®Åx x~°~‚ ÚOzOk. Jq: 1 2 3 4 5

ã¨ÇϨ [=#~°∞Å x~°fiǨÏ} Hõq∞\© =∂#= =#~°∞Å Jaè=$kú Hõq∞\© Láêkè HõÅÊ#, ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ ã¨OѶ∂¨ Å Hõq∞\© PiúHõ „Ѩ}ÏoHõ q+¨Ü∂« Å Hõq∞\© Ѩ#∞Å∞ =∞øeHõ =ã¨`∞« Å Hõq∞\©

QÆ=∞xHõ: ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#|_ç# S^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\© "≥∞O|~°∞¡ QÆÅ <À\ò =∂_»∂ºÖò‰Ωõ [`« KÕÜ∞« @O J~ÚOk. P <À\ò K«∂ã≤ K«kq ÃѶãe≤ >Ë@~ü =ÚO^Œ∞QÍ<Õ |ã¨∞ P@ P_çOK«\ÏxH˜ ã≤^OÌŒ KÕã∞¨ HÀ"åe.

|ã¨∞ûˆQ"£∞ P_çOKÕ q^è•#O: •

•

"≥Ú^Œ@QÍ S^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å QÆ∞iOz ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ q=iOKåe. =ÚO^Œ∞QÍ<Õ áê¡+Hπ Í~°∞Ť ÃÑ· Hõq∞\©Å∞, ^•xÖ’x ã¨É∞íè ºÅ: ZOÑ≤\㘠≤ , "å~°∞"¤ ∞≥ O|~°∞,¡ ZãπÃÇÏKülÅ∞ JÖÏ Jxfl Hõq∞\©Å "≥∞O|~°` ¡ À HÍ~°∞Ť ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. „QÆ∂Ѩ٠ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ JO^ŒiH˜ XH˘¯Hõ¯ HÍ~°∞¤ ÉϺ_ç˚ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl@∞¡ JuH˜OKåe. `«~∞° "å`« ã¨É∞íè ºÅO^Œix

"åã¨<£

7

XˆH |ã¨∞ûÖ’ „ѨÜ∂« }˜ã∞¨ <Î åflO J#∞H˘x u~°Q=Æ ∞<åe. u~°∞QÆ∞`«∂ =ÙO_»QÍ ÃѶãe≤ >Ë@~ü =∞^躌 Ö’ =ÙO_ç L^•: Z<£P~üZO Hõq∞\© ™êìÑπ =zÛOk P Hõq∞\©Ö’ =Ù#fl ã¨É∞íè ºÅO^Œ~∞° kQÆO_ç Jx K≥áêÊe.

JѨC_»∞ P Hõq∞\© ã¨Éºíè ÅO^Œ~∞° XHõ „QÆ∂ѨÙQÍ Ñ¨H¯õ # xÅ|_»`å~°∞. J^Õq^èOŒ QÍ q∞ye# <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å ™êìÑÙ¨ Å ¿Ñ~°∞¡ K≥|∞`«∂ S^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å∞ U~åÊ@∞ K≥áêÊe.

• S^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å ã¨Éèí∞ºÅ∞ q_çq_çQÍ Hõq∞\© ã¨Éèí∞ºÅ∞QÍ ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\˜ì ÃѶã≤e>Ë@~ü É’~°∞¤ÃÑ· S^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å ¿Ñ~°∞¡ JO^Œ∞Ö’x ã¨É∞íè ºÅ „Ѩux^è∞Œ Å ¿Ñ~°∞¡ ~åÜ«∂e.

• ~åÜ«∞_»O ѨÓ~°~Î Ú# `«~∞° "å`« XH˘Hõ¯ Hõq∞\©Ö’ ZO`«=∞Ok ã¨É∞íè ºÅ∞ L<åfl~∞° Jx Hõq∞\©ÅÖ’ U „QÆ∂ѨÙÅ #∞O_ç „Ñ¨ux^è∞Œ Å∞ L<åfl~À QÆ=∞xOz K≥áêÊe. ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl q^èOŒ QÍ S^Œ∞ ~°HÍÅ Hõq∞\©Å U~åÊ@∞ QÆ∞iOz ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ J~°=ú ∞ÜÕ∞º suÖ’ K≥áêÊe.

Hõq∞\©Å∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å∞: HÍ~åºK«~} ° Hõq∞\©Å‰õΩ Hˆ \Ï~ÚOz# JOâßÅ∞

1. ã¨Ç¨Ï[ =#~°∞Å x~°fiǨÏ} HÍ~åºK«~°} Hõq∞\©.

• • • • • • • •

• • • • • • •

Éèí∂ LѨi`«Å, Éèí∂QÆ~°ƒù [ÖÏÅ ã¨O~°Hõ∆}‰õΩ K«~°ºÅ∞ fã¨∞HÀ=_»O. LѨÜ≥∂QÆHõ~°"≥∞ÿ# h~°∞ =º~°úºOQÍ H͉õΩO_®, á⁄i¡áȉõΩO_®, JiHõ@_ì O» , *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀ=_»O. h\˜ Ѩ^HŒä ÍÅ#∞ x~°fiÇÏ≤ OK«_O» , =∞Ozh\˜ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ h\˜ ã¨~Ñ° ~¨¶ å, „QÍ=∞ã¨∞ÅÎ ∞ LѨÜ∂≥ yOK«∞H˘<ÕO^Œ∞‰õΩ gÅ∞QÍ Ñ¨iâ◊√„ÉèOí QÍ =ÙOK«@O. K≥~∞° =ÙÅÖ’ ѨÓ_çHõ f~ÚOK«_O» .

J=HÍâ◊O, J=ã¨~åʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ K≥H_± ®ºOÅ∞, WO‰õΩ_»∞ QÆ∞O@Å =O\˜q xi‡Oz h\˜ ã¨O~°H} ∆õ K«~°ºÅ∞ KÕѨ@ì_»O Éè∂í QÆ~ƒ° ù [Å =#~°∞Å∞ JO`«iOz áȉõΩO_®, Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÅâßY "åi ã¨ÅǨ fã¨∞H˘x É’~°∞¡ `˘eKÕ Ñ¨„H˜Ü∞« #∞ QÆ=∞xOK«_O» . `åQÆ∞h\˜ xÅ∞= ÉèÏO_»=Ú ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ â◊√„ÉèOí QÍ =ÙO_Õ@∞¡ K«∂_»@O. ™ê÷xHõ h\˜ =#~°∞Å ã¨O~°H} ∆õ H˘~°‰Ωõ , Éè∂í q∞ Ö’`«∞#∞ x"åiOK«_®xH˜ ™ê=∂lHõ Éè∂í =ÚÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞#Î P^•Ü«∂xflKÛÕ "≥ÚHõ¯Å#∞ <å\˜OK«_O» ÃÑOK«_O» . ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ "å_»∞‰õΩ<Õ@∞¡ K«∂_»@O. Wã¨∞Hõ h\˜x Éè∂í q∞Ö’H˜ WOˆH@@∞¡ KÕã∞¨ OÎ k. Éè∂í q∞Ö’ `Õ=∞#∞ Z‰õΩ¯= HÍÅO xÅ∞ѨÙ`«∞Ok. JÖÏO\˜ Wã¨∞Hõ#∞ qK«H} ∆õ Ï ~°ÇÏ≤ `«OQÍ "å_»∞HÀ=_»O, Éè∂í QÆ~ƒ° ù [Å =#~°∞ʼnõΩ #+¨Oì . D JOâ◊OÃÑ· J=QÍǨÏ# HõeOæ K«_O» .

K≥~∞° =ÙÃÑ· `«@∞ì Éè∂í =ÚÅ P„Hõ=∞}#∞ JiHõ@_ì O» . ™ê÷xHõ „QÍ=∞OÖ’x K≥@∞ì KÕ=∞Å#∞ HÍáê_»@O. „ѨH$õ u ã¨=∞`«∞ź`«#∞ HÍáê_»@O. [O`«∞=ÙŠѨ@¡ „¿Ñ=∞#∞ ÃÑOK«@O. =# ã¨O~°H} ∆õ ã¨q∞`«∞Å U~åÊ@∞, J@gâßY "åi ã¨ÇϨ HÍ~°O`À i[~üfi J_»=ÙÅ#∞ ã¨O~°HO∆˜ K«@O. ™ê=∂lHõ Éè∂í =ÚÅÖ’ ѨzÛHõ |Ü«∞à◊§#∞ HÍáê_»@O, Jaè=$kú KÕÜ∞« @O. HÍÅ∞+¨º ~°ÇÏ≤ `« Ѩi„â◊=∞Å#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O. #^Œ∞Å∞, K≥~∞° =ÙÅ∞, HÍÅ∞=Å∞, QÍe =O\˜q ~°™êÜ«∞<åÅ ^•fi~å HõÅ∞+≤`O« H͉õΩO_® JiHõ@@ ì O. "≥ÚHõ¯Å ÃÑOѨHõ Hˆ O„^ŒO (#~°ûs) <≥ÅH˘ÅÊ@O, x~°fiÇ≤ÏOK«@O, "Õ∞Å∞ ~°H"õ ∞≥ #ÿ , Jaè=$kú Ѩ~K° |« _ç#

"åã¨<£

8

• •

q`«<Î åÅ#∞ xÅ∞= KÕÜ∞« @O. Z~°∞=Ù‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ Õ =#~°∞Å#∞ ã¨O~°HO∆˜ K«@O, HõOáÈã¨∞ì Z~°∞=ÙÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O. P^è∞Œ xHõ =º=™êÜ«∞ Ѩ^` úŒ ∞« Å#∞ „ѨKå~°O KÕÜ∞« @O, YsѶ,π ~°c ѨO@ʼnõΩ ã¨O|OkèOz HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O.

2. =∂#= =#~°∞Å Jaè=$kú HÍ~åºK«~} ° Hõq∞\©: • • • • • • • • • • • • • • •

K«^∞Œ =Ù =Å¡ LѨÜ∂≥ QÍÅ#∞ „ѨKå~°O KÕÜ∞« @O, JHõ~∆ ° Hˆ O„^•Å#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« @O, x~°fiÇ≤ÏOK«@O. 5–14ã¨O=`«û~åÅ =∞^躌 Ñ≤ÅÅ¡ O^Œ~∞° |_çÖ’ #"≥∂^ŒÜ∞Õ º@@∞¡ K«~º° Å∞ fã¨∞HÀ=@O. ~ÀQÆ x~À^èŒHõ \©HÍÅ∞, =ºH˜ÎQÆ`« Ѩiâ◊√„Éèí`«, Ѩiã¨~åŠѨiâ◊√„Éèí`« =O\˜ "å\˜x áê\˜Oz „Ѩ[Å#∞ K≥` · #« º=O`«∞Å#∞ KÕÜ∞« _»O ^•fi~å ~ÀQÍÅ∞ ~å‰õΩO_® P~ÀQƺO HÍáê_»∞HÀ"åÅx „ѨKå~°O KÕÜ∞« @O. Pã¨∞Ѩ„u – „Ѩã=¨ O, Ñ≤ÅÅ¡ P~ÀQƺ ã¨O~°H} ∆õ , z#fl ‰õΩ@∞O| Ѩ^` úŒ ∞« Å∞ =O\˜ ‰õΩ@∞O| ã¨OHˆ =∆ ∞ „áêuѨkHõ# ã¨O^ÕâßÅ#∞ „ѨKå~°O KÕÜ∞« _»O. „QÍ=∞ ™ê÷~ÚÖ’ q<À^Œ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« @O. *Ï#Ѩ^Œ HõàÅ◊ #∞ ã¨r=OQÍ =ÙOK«@O. Ü«Ú=[#, „H©_Å» HõÉ¡ Åò =O\˜ "å\˜x x~°fiÇ≤ÏOK«@O. „Ѩ*Ï ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∞¨ Ѩ^` úŒ ∞« Å#∞ ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ HÍ~°º„Hõ=∂Å#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O. „QÆO^è•ÅÜ«∞ / Ѩ~<°î åÅÜ«∞ x~°fiǨÏ}. „QÍ=∞OÖ’ KÕÑ\ ¨ #ì˜ ã¨OHˆ =∆ ∞, Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’ =∞Ç≤Ïà◊Å∞, "≥#∞Hõ|_ç# `«~Q° ` Æ ∞« Å "åi`À ã¨Ç¨ JkèHõ ã¨OMϺ‰õΩÅ∞QÍ „Ѩ[Å∞ áêÖÁæ<@ Õ ∞¡ KÕÜ∞« @O. =∞`«∞Î =∞O^Œ∞ʼnõΩ, `åQÆ∞_»∞‰õΩ ÉÏxã¨Å∞ H͉õΩO_® x"åiOK«@O. =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ#fl „áê^èqŒ ∞Hõ ǨωõΩ¯ QÆ∞iOz# <åºÜ«∞ / K«@ì Ѩi*Ï˝<åxfl HõeyOK«@O. "≥^· ºŒ P~ÀQƺ ta~åÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«@O. J=QÍǨÏ<å HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ x~°fiÇ≤ÏOz „Ѩ*Ï „Ѩux^è∞Œ Å∞ =∞Ç≤Ïà◊Å ™ê=∞~åúºÅ#∞ Jaè=$kú Ѩ~K° @ « O. „QÍ=∂ÅÖ’ "≥\˜ì KåH˜i, ÉÏÅ HÍi‡‰õΩÅ∞, *’yx, ^Õ=^•ã≤ Ѩ^Œú`«∞Å =O\˜ =¸_è®Kå~åÅ#∞ x~°∂‡eOK«\ÏxH˜ Hõ$+≤ KÕÜ∞« @O. rq`«OÖ’ Jxfl q+¨Ü∂« ÅÖ’#∞ ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ ^Œ$HõÊ^ù •è xfl ÃÑOá⁄OkOK«@O.

3. Láêkè HõÅÊ#, ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞ É$O^•Å HÍ~åºK«~} ° Hõq∞\©: • • • • • • •

x~°∞^ÀºQÆ∞Å∞ "åi L^ÀºQÆ J=ã¨~åÅ#∞ ¿ãHõiOz ã¨=∞#fiÜ«∞ Ѩ~K° @ « O, ã¨ÇϨ HõiOK«@O. „QÍ=∞OÖ’x ‰õÄbÅ *Ïa`å#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«@O. "Õ`#« O`À ‰õÄ_ç# Láêkè JO^Œ∞ÉÏ@∞ / ã¨fiÜ«∞O Láêkè HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ / Ѩ^HŒä ÍÅ∞, z#fl "åºáê~åÅ QÆ∞iÎOѨ٠ܫÚ=`« KÕÑ@ ¨ ^ì yŒ # ã¨fiÜ«∞O Láêkè J=HÍâßÅ QÆ∞iOz „Ѩ[ʼnõΩ J=QÍǨÏ# HõeyOK«@O. Ü«Ú=‰õΩÅÖ’ =∂Ô~¯\ò <≥Ñ· Ù¨ }ϺÅ∞, z#fl z#fl "åºáê~° ™ê=∞~åúºÅ∞ ÃÑOKÕ q^èOŒ QÍ tHõ} ∆ Ï HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«@O. „QÍg∞} =$`«∞ÅÎ "å~°∞ P^è∞Œ xHõ"∞≥ #ÿ Ѩx=Ú@∞¡ LѨÜ∂≥ yOKÕ@@∞¡ „áÈ`«ûÇ≤ÏOz U~åÊ@∞ KÕÜ∞« @O. „QÍ=∞OÖ’ ‰õÄbʼnõΩ Hõh㨠"Õ`#« O J=∞Å∞ [~°Ñ@ ¨ O. „QÍg∞} KÕu=$`«∞ÅÎ ∞, ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞Å#∞ „QÍg∞} =$`«∞ÅÎ #∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O. "åi L`«Ê`«∞ÅÎ ‰õΩ ÖÏÉè™í ê\˜ ^è~Œ Å° ∞ =KÕÛ@∞¡ =∂Ô~¯\ò ã¨^∞Œ áêÜ«∞O HõeÊOK«@O.

"åã¨<£

9

4. PiúHõ, „Ѩ}ÏoHõ HÍ~åºK«~°} Hõq∞\©: • •

• • • • • • • •

Ѩ#∞fl qkèOK« `«y# Ѩ#∞flÖxË =#~°∞Å#∞ =∞kOѨ٠KÕã≤ Ѩ#∞fl qkèOK«@O, =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« @O. „QÍ=∞ ѨOKå~Úf q[<£ _®‰õΩº"≥∞O\ò (Éèqí +¨º`ü „Ѩ}ÏoHõ) `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O. ™ê÷xHõ =#~°∞Å ã¨g∞Hõ~} ° "å\˜x „ѨÉ∞íè `«fi „QÍO@∞Å`À J#∞ã¨O^è•# Ѩ~K° ∞« HÀ=@O, qq^èŒ „ѨÉ∞íè `«fi Ѩ^HŒä ÍÅ ^•fi~å JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ =Ù#fl x^è∞Œ Å#∞ JOK«<å "Õã∞¨ HÀ=@O, ã¨O=`«û~åxH˜, S^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ HÀã¨O „QÍ=∞ Jaè=$kú „Ѩ}ÏoHõÅ∞ ~°∂á⁄OkOK«@O. „QÍ=∂xH˜ Hˆ \Ï~ÚOz# Jxfl P^•Ü«∂Å∞ (Ô~"≥#∂ºÅ∞), „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfH˜ ~å"åeû# „QÍO\ò W<£ Z~Ú_£Ö’ ã¨HÍÅOÖ’ ã¨~∞° ÉÌ Ï@∞ KÕ~ÚOK«∞HÀ=@O. „Ѩ[Å∞ ^è#Œ , =ã¨∞Î „â◊=∞ ~°∂Ѩ q~åàÏÅ ^•fi~å Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’ áêÖÁæ<@ Õ @∞¡QÍ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O. „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfH˜ ã¨O|OkèOz# <≥Å"ås / "åi¬Hõ ÖˇHõ¯Å∞, |_≥˚\òÖ’ `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfH˜, „QÍ=∞ã¨É‰íè Ωõ , L#fl`åkèHÍ~°∞ʼnõΩ ã¨HÍÅOÖ’ ã¨=∞iÊOK«@O. ÖˇH¯õ Å∞, ilã¨~ì ∞° x~°O`«~O° 㨄Hõ=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOKÕ@@∞¡ K«~º° Å∞ fã¨∞HÀ=@O. P_ç\‰ò Ωõ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ iHÍ~°∞Ť #∞ JOkOK«@O, P_ç\ò ã¨HÍÅOÖ’ ѨÓiÎ KÕ~ÚOK«∞HÀ=@O. P_ç\ò iáÈ~°∞ì g∞^Œ "≥O@<Õ ã¨ÊOkOz `«∞k ["å|∞Å#∞ "≥O@<Õ P_ç\ò "åiH˜ ѨOÑ≤ P_ç\ò JÉèºí O`«~åÅ#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ=@O. qq^èŒ HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ x^è∞Œ Å∞ Hˆ \Ï~ÚOK«@O, P"≥∂^ŒO HÀã¨O „QÍ=∞ã¨Éíè =ÚO^Œ∞OK«@O. „QÍ=∞OÖ’ J=∞Å=Ù`«∞#fl qq^èŒ Ñ¨^HŒä ÍÅ#∞, Ѩ#∞Å#∞ *Ï„QÆ`QΫ Í Ñ¨~º° "ÕHO∆˜ K«@O, =¸ÖϺOHõ#O KÕÜ∞« @O.

5. Ѩ#∞Å∞, =∞øeHõ =ã¨`«∞Å HÍ~åºK«~°} Hõq∞\©: • •

•

• • •

„QÍ=∞OÖ’ =Ù#fl Éè∫uHõ =ã¨`∞« Å∞, „ѨH$õ u =#~°∞Å∞, PiúHõ â◊HHΘ ˜ ã¨O|OkèOz# „QÍ=∞ ã¨=∂Kå~°O ¿ãHõiOK«@O. ѨOKå~Úf Éè=í #O, P~ÀQƺ Hˆ O„^ŒO, Hõ=¸ºx\© ǨÅ∞, =∂Ô~¯\ò HÍOÃÑ¡Hû± , eOH± ~À_»∞,¡ K≥H_± ®ºOÅ∞, h\˜ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ =O\˜ J=ã¨~åÅ *Ïa`å `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O, „QÍ=∞ã¨ÉÖíè ’ „áê^è•#º`«Å∞ x~°~‚ ÚOz J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ÃÑ@∞ì|_ç JOK«<åÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O, ™ê÷xHõ =#~°∞Å#∞ ã¨g∞HõiOK«@O, "å\˜x „Ѩã∞¨ ` Î O« „QÍ=∂xH˜ =Ù#fl „QÍO@∞Å`À J#∞ã¨O^è•# Ѩ~∞° ÛHÀ=@O, "≥Ú`«OÎ P^•Ü«∂Å#∞ JOK«<å "Õã∞¨ HÀ=@O. ™ê÷ x Hõ Jaè = $kú H ˜ J#∞QÆ ∞ }OQÍ „Ѩ [ Å J=㨠~ åÅ#∞ QÆ ∞ iÎ O K« @ OÖ’#∞ „áê^è • #º`« Å #∞ x~°~‚ ÚOK«∞HÀ=@OÖ’#∞ ã¨Ç¨ Ü«∞ Ѩ_@ » O. =∞O_»Å, lÖÏ¡ ™ê÷~ÚÖ’x ™êOˆHuHõ xѨÙ}∞Å ã¨ÇϨ HÍ~°O`À J=HÍâ◊O =Ù#fl Ѩ^HŒä ÍÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O. ™œHõ~åºÅ / =ã¨`∞« Å Jaè=$kú HÀã¨O „QÍ=∞ ѨOKå~Úf |_≥\ ˚ #ò ∞ ^Œ$+≤Öì ’ =ÙOK«∞H˘x "åi¬Hõ „Ѩ}ÏoHõÅ∞ ~°∂á⁄OkOK«@O. „QÍ=∞ ™ê÷~ÚÖ’ J=∞ÅÜÕ∞º qq^èŒ âßYÅ „Ѩ}ÏoHõÅ∞ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞, Ѩ^HŒä ÍÅ =∞^躌 ã¨=∞#fiÜ«∂xfl ™êkèOz, PiúHõ ÉèÏ~åxfl `«yOæ K«∞H˘x, PtOz# Ѷe¨ `åÅ#∞ ™êkèOK«\ÏxH˜ K«~º° Å∞ fã¨∞HÀ=@O. „QÍ=∞ Jaè=$kú HÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’ ™ê÷xHõ ã¨fiK«ÛOù ^Œ ã¨Oã¨Å÷ #∞, q^ÕâßÅÖ’ x=ã≤ã∞¨ #Î fl „QÍ=∞ã¨∞ÅÎ #∞, W`«~° „@ã¨∞Åì #∞ áêÖÁæ<@ Õ @∞¡ KÕÜ∞« @O. ѨOKå~Úf HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ "åi ã¨ÇϨ HÍ~°O HÀ~°@O.

"åã¨<£

10

Ãã+¨<£ – 5 q+¨Ü∞« O: ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å Hõq∞\© ÉÏ^躌 `«Å∞ Ѩ^Œúu: ÖˇHõÛ~ü ã¨=∞Ü«∞O: 45 xq∞ëêÅ∞ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: ÉÏ^躌 `«Å „É’K«~ûü q=~°}: ÃѶãe≤ >Ë@~ü ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å Hõq∞\© KÕÜ∂« eû# Ѩ#∞Å∞, ÉÏ^躌 `«Å∞ XH˘Hõ¯ ^•xÃÑ· q=~°} Wã¨∂Î J~°=ú ∞ÜÕ∞º suÖ’ K≥áêÊe.

1. ã¨Ç¨Ï[ =#~°∞Å x~°fiǨÏ} HÍ~åºK«~°} Hõq∞\©.

• • • • • • • • • • • • • • • • •

LѨi`«Å, Éè∂í QÆ~ƒ° ù [ÖÏÅ ã¨O~°H} ∆õ . LѨÜ∂≥ QÆH~õ "° ∞≥ #ÿ h~°∞ =º~°ºú O H͉õΩO_® *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀ=_»O. h\˜ Ѩ^HŒä ÍÅ x~°fiǨÏ}, =∞Ozh\˜ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ h\˜ ã¨~Ñ° ~¨¶ å.

K≥~∞° =ÙÅÖ’ ѨÓ_çHõ f~ÚOK«_O» . h\˜ ã¨O~°H} ∆õ K«~º° Å∞ Éè∂í QÆ~ƒ° ù [Å =#~°∞Å∞ JO`«iOz áȉõΩO_® É’~°∞¡ `˘eKÕ Ñ¨„H˜Ü∞« #∞ QÆ=∞xOK«_O» . =∞Ozh\˜ \ϺO‰õΩ ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ â◊√„ÉèOí QÍ =ÙO_Õ@∞¡ K«∂_»@O. ™ê÷xHõ h\˜ =#~°∞Å ã¨O~°H} ∆õ ‰õΩ, Éè∂í q∞ HÀ`«#∞ x"åiOK«_®xH˜ ™ê=∂lHõ Éè∂í =ÚÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞#Î P^•Ü«∂xflKÛÕ "≥ÚHõ¯Å∞ <å\˜OK«_O» . ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ "å_»∞‰õΩ<Õ@∞¡ K«∂_»@O. K≥~∞° =Ù tHõO Éè∂í =ÚÅ P„Hõ=∞}#∞ JiHõ@_ì O» . „QÍ=∞OÖ’x K≥@∞ì KÕ=∞Å#∞ HÍáê_»@O. „ѨH$õ u ã¨=∞`ÒÖϺxfl HÍáê_»@O. [O`«∞=ÙŠѨ@¡ „¿Ñ=∞#∞ ÃÑOK«@O. =# ã¨O~°H} ∆õ ã¨q∞`«∞Å U~åÊ@∞, J@gâßY "åi ã¨ÇϨ HÍ~°O`À i[~üfi J_»=ÙÅ#∞ ã¨O~°HO∆˜ K«@O. ™ê=∂lHõ Éè∂í =ÚÅÖ’ ѨzÛHõ |Ü«∞à◊§#∞ HÍáê_»@O, Jaè=$kú KÕÜ∞« @O. HÍÅ∞+¨º ~°ÇÏ≤ `« Ѩi„â◊=∞Å#∞ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O. #^Œ∞Å∞, K≥~∞° =ÙÅ∞, HÍÅ∞=Å∞, QÍe =O\˜q ~°™êÜ«∞<åÅ ^•fi~å HõÅ∞+≤`O« H͉õΩO_® JiHõ@@ ì O. "≥ÚHõ¯Å #~°ûs <≥ÅH˘ÅÊ@O, Jaè=$kú Ѩ~z° # q`«<Î åÅ#∞ xÅ= KÕÜ∞« @O. Z~°∞=Ù‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ Õ =#~°∞Å#∞ ã¨O~°HO∆˜ K«@O, HõOáÈã¨∞ì Z~°∞=ÙÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O. P^è∞Œ xHõ =º=™êÜ«∞ Ѩ^` úŒ ∞« Å#∞ „ѨKå~°O KÕÜ∞« @O, YsѶ,π ~°c ѨO@ʼnõΩ ã¨O|OkèOz HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O.

"åã¨<£

11

Ãã+¨<£ –6 L^ÕâÌ O◊ : "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∂Å L^ÕâÌ ßÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ q+¨Ü∞« O: ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å ã¨=∞㨺ŠQÆ∞iÎOѨÙ, qâı+¡ } ¨ ã¨=∞Ü«∞O: ~Ô O_»∞QÆO@Å∞ Ѩ^u úŒ : ã¨=∞™êº=$HõO∆ qâı+¡ } ¨ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: „É∫<£+@ ‘ ∞¡, =∂~°¯~°∞,¡ J=HÍâßÅ∞, PÖ’K«#Å „É’K«~ü q=~°}:

ã¨=∞™êº =$H∆Íxfl qâı¡+¨} KÕ¿ã Ѩ^Œúu: "≥Ú^Œ@QÍ „QÍ=∞OÖ’x ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å ã¨=∞㨺Å#∞ QÆ∞iÎOKåe. ã¨É∞íè ºÅ#∞ z#fl „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ KÕã≤ XH˘¯Hõ¯ „QÆ∂ѨىõΩ XHõ ã¨=∞㨺 WzÛ P ã¨=∞㨺‰õΩ HÍ~°}ÖËq∞\˜ J#fl q+¨Ü∂« xfl XHõ K≥@∞ì ~°∂ѨOÖ’ qâı+¡ } ¨ KÕÜ∞« =∞x K≥áêÊe.

ÃѶã≤e>Ë@~ü‰õΩ ã¨∂K«#Å∞: 1. ã¨=∞™êº =$HõO∆ qâı+¡ } ¨ Ѩ^uúŒ x ÃѶãe≤ >Ë@~ü =ÚO^Œ∞QÍ KÕã≤ K«∂áêe.

2. K≥@∞ì ~°∂ѨOÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™ê=∞#fl L^ÕâÌ ßxfl q=iOKåe. ^•xÖ’ ã¨=∞㨺xfl HÍO_»O`À\˜ =ÚYº HÍ~°}ÏÅ#∞ K≥@∞ì "Õà§◊ `À\˜, „ѨÉÏè "åÅ#∞ H˘=∞‡Å∞QÍ J#∞H˘x qâı+¡ } ¨ KÕÜ∞« =∞<åe.

3. „QÆ∂Ѩ٠„Ѩ*OË >Ë+<¨ £ J~Ú# `«~∞° "å`« HÍ~°}ÏʼnõΩ, „ѨÉÏè "åʼnõΩ eOH± KÕã∂¨ Î q=~°} W"åfie.

Ãã+¨<£ –7 q+¨Ü∞« O: U~°∞"åHõ z„`«O L^ÕÌâ◊O: Ü«ÚlÅ U~åÊ@∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ ã¨=∞Ü«∞O: 1QÆO@ Ѩ^Œúu: \˜q ^•fi~å, Ñ‘¡#i K«~°Û HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: \˜q, U~°∞"åHõ ã≤_ç

q=~°}: ã¨É∞íè ºÅO^ŒiH˜ ã≤_ç K«∂Ñ≤Oz K«∂¿ã@ѨC_»∞ Uq∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~À QÆ=∞xOK«=∞x K≥áêÊe. z„`«O K«∂ã≤# `«~∞° "å`« ^•xÃÑ· i=Óº ÃÑ\Ïìe. "å~°∞ K≥|∞`«∞#fl q+¨Ü∂« Åxfl É’~°∞ä Ñ· ~åÜ«∂e. D q+¨Ü∂« Å#∞ `«~∞° "å`« Ãã+¨<‰£ Ωõ eOH± KÕã≤ =ÚyOKåe.

"åã¨<£

12

Ãã+¨<£ – 8 q+¨Ü∞« O: "å@~üÃ+_£ Ö’ |$O^•Å∞ L^ÕâÌ O◊ : "å@~üÃ+_£Ö’ |$O^•Å „áê^è•#ºO QÆ∞iOz, ã¨O™ê÷Q` Æ « U~åÊ@¡ÃÑ· J=QÍǨÏ# HõÅæ KÕÜ∞« _»O Ѩ^u úŒ : |$O^ŒOÖ’ K«~Û° , Hˆ ãπ ã¨_ì xô qâı+¡ O≤ K«_O» , ÉÁ=∞‡Å∞ "ÕÜ∞« _»O (qA=Öˇ*· +Ë <¨ )£ q=~°}: ã¨É∞íè ºÅ#∞ 3 ÖËHõ 4 „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ qÉèlí OKåe. „Ѩu „QÆ∂Ñπ ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ #Ok¿Ñ@ Hõ^xŒè WzÛ JO^Œ∞Ö’ q+¨Ü∂« Åx K«iÛOz "å\˜H˜ ÉÁ=∞‡Å∞ "ÕÜ∞« =∞x „Ѩu |$O^•xfl HÀ~åe. `«^•fi~å, „QÍ=∞OÖ’ =#~°∞Å∞, ã¨=∞㨺Å∞, Ѩiã≤` ÷ ∞« ÅÃÑ· J=QÍǨÏ# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D. HÍ=Åã≤# =ã¨∞=Î ÙÅ∞: Kå~°∞Åì ∞, ~°OQÆ∞~°OQÆ∞Å Ãã¯Kü ÃÑ#∞flÅ∞, ^è~Œ å‡HÀÖò, lQÆ∞~°∞ =ÔQ~· å s_çOQ∑ "≥∞>ËiÜ«∞Öò: #Ok¿Ñ@ Hˆ ãπ ã¨_ì ô l~å‰õΩûÅ∞, Hõ~∞° =Ù #∞Oz Hõeq∞H˜

=ÚYº „Ѩâ◊flÅ∞: 1.

2.

"å@~üÃ+_£Ö’ U =#~°∞Å∞ L<åfl~Ú? U =#~°∞ÅÃÑ· Z=~°∞ P^è•~°Ñ_¨ ®¤~∞° ? qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å∞/ ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Å∞ JO>ËUq∞\˜?

["å|∞Å∞: 1.

2.

3.

Éè∂í q∞, J_»q, h~°∞ ( #^Œ∞Å∞, K≥~∞° =ÙÅ∞), [O`«∞=ÙÅ∞, =∞#∞+¨µÅ∞ =ÔQ~· åÅ∞ "å@~üÃ+_£Ö’ =#~°∞Å∞ D =#~°∞ÅÃÑ· „Ѩ`º« HõO∆ QÍ P^è•~°Ñ_¨ "¤» åi`À U~åÊ>ˇ#ÿ |$O^•Å#∞ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Åx, Ѩ~ÀHõO∆ QÍ P^è•~°Ñ_¨ ¤» "åix ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Åx JO\Ï~°∞.

Jxfl „QÆ∂ѨÙÅ∞ ã¨É∞íè ºÅ`À ‰õÄ_ç# ã¨OѶ∞¨ O "å@~üÃ+_£ J™Èã≤Ü∞Õ +¨<£ J=Ù`«∞Ok. ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Å∞, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å „Ѩux^è∞Œ Å∞, „QÍ=∞ ѨOKå~Úu „Ѩuxkè, "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú |$O^ŒO „Ѩux^è∞Œ Å`À HõÅã≤ "å@~üÃ+_£ Hõq∞\© U~åÊ@=Ù`«∞Ok.

ã¨=∞Ü«∞O: 1..30 QÆO@Å∞ ÃѶã≤e>Ë@~üH˜ ã¨∂K«#Å∞: 1.

2.

K«~Û° ÅÖ’ „QÆ∂ѨÙÅ x~°fiK«<åÅÃÑ· KåÖÏ q"å^ŒO [iˆQ J=HÍâ◊O LOk. FÑ≤H` õ À K«~Û° ʼnõΩ ™ê~°^ºŒè O =Ç≤ÏOKåe. qã¨∞HÀ¯~å^Œ∞. "å^ÀѨ"å^•Å#∞ *Ï„QÆ`QΫ Í qâı+¡ O≤ Kåe. „QÆ∂ѨÙÅ P=â◊ºHõ`ë Ñ,· x~å‡} „Ѩ„H˜Ü∞« ÃÑ· Ãã^· •úOuHõ ã¨$+¨` ì « HÀã¨O ÃÑ㶠e≤ >Ë@~ü ã¨O|Okè`« ѨÙã¨HÎ ÍÅ#∞ K«^"Œ åe.

"åã¨<£

13

Ãã+¨<£ – 9 q+¨Ü∞« O: "å@~üÃ+_£Ö’ „ѨHÜ ˜ ∞« Å∞, ^ŒâÅ◊ ∞ L^ÕâÌ O◊ : h\˜xÅfi HÍ~°º„Hõ=∞ ^ŒâÅ◊ ∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ Ѩ^u úŒ : [O|∞Öò Qˆ "£∞ ã¨=∞Ü«∞O: 1.30 xq∞ëêÅ∞ HÍ=Åã≤# =ã¨∞=Î ÙÅ∞: ^ŒâÅ◊ ∞, ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ ~åã≤# HÍ~°∞Ť ∞ ( 4 Ãã\òû), lQÆ∞~°∞/ >ËÑ,π Kå~°∞ûì s_çOQ∑ "≥∞>ËiÜ«∞Öò: q[Ü«∂xH˜ "≥∞@∞¡ J<Õ „É’K«~∞°

q=~°}: "å@~üÃ+_£Ö’ =ÚYº"≥∞#ÿ ^ŒâÅ◊ ∞, ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ q_çq_çQÍ HÍ~°∞Ť ÃÑ· ~åÜ«∂e. D HÍ~°∞Ť hfl HõeÑ≤ XHõ Hõ=~üÖ’ LOKåe. D ~°HOõ QÍ 3 ÖËHõ 4 Hõ=~ü Åx / Ãã\òûx `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∂« e. tHõ} ∆ Ï~°∞Åú #∞ „QÆ∂ѨÙÅ∞QÍ qÉèlí Oz, XH˘¯Hõ¯ |$O^•xH˜ XH˘¯Hõ¯ Hõ=~°∞ W"åfie. P |$O^Œ ã¨É∞íè ºÅ∞ P HÍ~°∞Ť #∞ K«iÛOz ^ŒâÅ◊ "åsQÍ, ã¨OѶ∞¨ @#Å "åsQÍ J=∞~åÛe. K«~Û° Å ^•fi~å „QÆ∂ѨÙÖ’ Uk =ÚO^Œ∞, Uk `«~åfi`« J#fl q+¨Ü∞« OÃÑ· J=QÍǨÏ# HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖÏ J=∞iÛ# `«~åfi`,« „Ѩu „QÆ∂Ѩ٠"åi x"ÕkHõx ã¨=∞iÊOKåe.

=ÚYº „Ѩâ◊flÅ∞: 1.

2.

"å@~üÃ+_£Ö’ L#fl ã¨OѶ∞¨ @#Å∞, ^ŒâÅ◊ ∞ Uq∞\˜? "å\˜ „Hõ=∞O Uq∞\˜?

["å|∞Å∞: 1. =ÚYº"≥∞#ÿ ^ŒâÅ◊ ∞ 5 „áê~°OÉè^í ⌠,◊ ã¨OѶ∞¨ \˜`« ^Œâ,◊ „Ѩ}ÏoHõ ^Œâ,◊ PK«~} ° ^Œâ◊ =∞iÜ«Ú =¸ÖϺOHõ# ^Œâ◊ 2 "å\˜ „Hõ=∞O QÆ∞iOz s_çOQÆ∞ "≥∞>ËiÜ«∞ÖòÖ’ LOk.

ã¨=∞Ü«∞O: 1.30 xq∞ëêÅ∞ ÃѶã≤e>Ë@~üH˜ ã¨∂K«#Å∞: 1 „Ѩu „QÆ∂Ѩ٠"å@~üÃ+_£ J=∞Å∞ f~°∞ ã¨OѶ∞¨ @#Å∞, ^ŒâÅ◊ „Hõ=∂xfl `«=∞‰õΩ `Àz# q^èOŒ QÍ ÃÑ_»`å~Ú. XHõ „QÆ∂Ѩ٠"å~°∞ KÕã#≤ ^Õ XѨÙÊ, q∞QÆ`å"åik `«ÑÙ¨ Ê J#=Åã≤# J=ã¨~O° ÖË^Œ∞ 2. J=∞Å∞ f~°∞#∞ J=∞iÛ# „Hõ=∞O QÆ∞iOz |$O^•Å =∞^躌 K«~Û° ‰õΩ gÅ∞ HõeÊã¨∂Î PÜ«∂ „Hõ=∂Ö’¡x ¿ÇÏ`«∞|^Œú`«ÃÑ· J=QÍǨÏ# ÃÑiˆQ q^èŒOQÍ ÃѶã≤e>Ë@~ü „Ѩ=iÎOKåe.

"åã¨<£

14

Ãã+¨<£ –10 q+¨Ü«∞O: "å@~üÃ+_£Ö’ „áê^è•#º`«Å∞ L^ÕâÌ O◊ : "å@~üÃ+_£Ö’ Z=iH˜ „áê^è•#º`«Å∞ J<Õ ^•x QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe ã¨=∞Ü«∞O: 1QÆO@ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: ã≤_ç Ãã\òû 5, „É∫<£+‘\òû, =∂~°¯~üû,"å@~üÃ+_£Ö’ „áê^è•#º`«Å∞ „É’K«~ü q=~°}: áÈã¨~ì ûü `À „QÆ∂Ѩ٠K«~Û° Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKåe. áÈã¨~ì ûü Ö’ L#fl „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^•#O K≥ÑÊ≤ , "å\˜#∞O_ç xÜ«∞=∂Å∞, „áê^è•#º`«Å∞ PÖ’zOKåe. K«~°Û‰õΩ QÍ#∞ XH˘¯Hõ¯ „QÆ∂ѨىõΩ 20 xq∞ëêÅ∞ ã¨=∞Ü«∞O Hˆ \Ï~ÚOK«=K«∞Û. áÈã¨~ì ûü Ö’x „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^•<åÅ∞ ~åã≤, `«=∞ `«=∞ „áê^•#º`«Å#∞ q∞QÆ`å „QÆ∂ѨÙÅ`À ѨOK«∞HÀ"åe.

"≥∞>ËiÜ«∞Öò:áÈã¨ì~üû (ÃѶã≤e>Ë@~ü‰õΩ) „áê^è•#º`«Å#∞ q=iOKÕ „É’K«~ü H©ÅHõ „Ѩâfl◊ Å∞ : 1. "å@~üÃ+_£Ö’ „Ѩ^•è #º`«ÖqË ∞\˜?

2. "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∂xH˜ ã¨O|OkOz xÜ«∞=∂ÖËq∞\˜?

ã¨=∂^è•<åÅ∞: 1 2.

=∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ, ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ J#∞QÆ∞}"≥∞#ÿ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ ~°∂á⁄OkOK«_O» , L=∞‡_ç =#~°∞ʼnõΩ „áê^•#ºO, ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ, Z‰õΩ¯= =ÚO^Õ ÖÏÉèOí HõeyOKÕ Ñ¨#∞ʼnõΩ „áê^•#ºq∞=fi_»O „Ѩ}ÏoHõÅ∞ „Ѩ[ÖË KÕÜ∂« e, x~°Ü ‚ ∂« kèHÍ~°O „Ѩ[Å^Õ, r=<Àáêk ÃÑOá⁄OkOKÕ HÍ~°º„Hõ=∂Å J=∞Å∞, KÕÑ\ ¨ #ì˜ Ñ¨#∞Å∞ HõÅHÍÅO xeKÕ =º=ã¨Î ~°∂á⁄OkOK«∞HÀ"åe.

ÃѶã≤e>Ë@~ü‰õΩ ã¨ÅǨÅ∞: 1.

„QÍ=∞OÖ’ Z<˘fl ã¨=∞㨺Å∞<åfl, ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ =∞Ç≤ÏÅʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ã¨=∞㨺ʼnõΩ „áê^è•#ºO ÃÑOKÕ q^èOŒ QÍ ÃѶãe≤ >Ë\ò KÕÜ∂« e.

Ãã+¨<£ – 11 q+¨Ü∞« O: ǨÏiÜ«∂e „ѨHÍ~°O "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ lÑ≤ áê„`« L^ÕâÌ O◊ : =#~°∞Å x~°fiǨÏ} „QÍ=∞ ѨOKå~Úf áê„`«ÃÑ· J=QÍǨÏ# ã¨=∞Ü«∞O: 1QÆO@ Ѩ^u úŒ : JOk#O`« fã¨∞HÀ HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò : z#fl ~åà◊√§ 300 ^•HÍ, =#~°∞Å∞O>Ë<Õ =∞#O „É’K«~ü P@ q=~°} : „ѨHõ$u =#~°∞Å Jaè=$kú, qxÜ≥∂QÆO, x~°fiǨÏ}Ö’ ã¨OѶ¨∞O áê„`«#∞ xÜ«∂Å∞, Hõ@∞ìÉÏ@∞¡

"åã¨<£

15

P=â◊ºHõ`#« ∂, xÜ«∞=∂Å∞ áê\˜OKÕ q^è•<åxH˜ HÍ=Åã≤# U~åÊ@¡ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞KÕ¿ã ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ D P@#∞ P_çOKåe.

D P@ ^•fi~å WKÕÛ ã¨O^ÕâO◊ / <Õ~∞° Û‰õΩ<Õ JOâßÅ∞: ❉ ❉ ❉

=ºH˜QÎ ` Æ « ™êfi~°Oú =Å¡, =#~°∞Å qxÜ≥∂QÆO ã¨∞ã≤~÷ O° QÍ, JO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ q^èOŒ QÍ [~°Q^Æ ∞Œ . ã¨OѶ∞¨ OÖ’ Hõ@∞ìÉÏ@∞¡, xÜ«∞=∂Å =Å¡ D =#~°∞Å qxÜ≥∂QÍxfl JO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’H˜ `≥zÛ ã¨∞ã≤~÷ O° QÍ LѨÜ∂≥ yOK«=K«∞Û#∞. xÜ«∞=∂Å#∞ ÉèOí QÆÑ~¨ z° # ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨OѶ∂¨ Å∞ UO KÕÜ∂« e? <åÜ«∞Hõ`fi« ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ Uq∞\˜? J#fl q+¨Ü∞« OÃÑ· J=QÍǨÏ#.

P_»=Åã≤# q^è•#O: • •

•

• •

•

•

• •

ÃѶãe≤ >Ë@~ü tHõ} ∆ Ï~°∞Åú O^Œih |Ü«∞\˜H˜ "≥o§, QÆ∞ÃÑÊà◊§Ö’ z#fl z#fl HõOHõ~~° åà◊√§ `≥=∞‡x K≥áêÊe. "å~°∞ `≥zÛ# ~åà◊§hfl ÃѶãe≤ >Ë@~ü `«# ^ŒQ~æÆ ° ÃÑ@ì=∞x K≥áêÊe. ÃѶãe≤ >Ë@~ü D P@x „áê~°OaèOKÕ =ÚO^Œ∞ tHõ} ∆ Ï~°∞ÅÌ #∞O_ç Z=Ô~<· å =ÚQÆ∞iæ x ~°=∞‡x Ñ≤Å"åe. `«# ^ŒQ~æÆ ° =Ù#fl ~åà◊§Ö’ WOK«∞q∞OK«∞ 20 âß`«O ~åà◊§x "åà◊§ =∞^躌 Ö’ <ÕÅg∞^Œ LOz, "åà◊§x ''JOk#O`« fã¨∞HÀ=∞‡x—— K≥áêÊe. "å~°∞ fã¨∞HÀQÍ q∞ye# ~åà◊§H˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ ~åà◊§x `å#∞ =∞m§ W™êÎ#x =ÚO^Õ ÃѶãe≤ >Ë@~ü "åà◊§H˜ K≥áêÊe. =zÛ# =ÚQÆ∞~æ ∞° , `«=∞‰õΩ `Àz# q^èOŒ QÍ JOk#xfl ~åà◊§x fã¨∞H˘x "≥à` ◊ å~°∞. q∞ye# ~åà◊§H˜, ã¨=∂#"≥∞#ÿ ~åà◊§x ÃѶãe≤ >Ë@~ü =∞m§ =∞^躌 Ö’ LOKåe. D q^èOŒ QÍ "≥Ú^Œ\˜ Ѩ@∞ì [iQÍHõ, ÃѶãe≤ >Ë@~ü P =ÚQÆ∞iæ fl =∞m§ ~Ô O_À Ѩ@∞ì ‰õÄ_® fã¨∞HÀ=∞‡x K≥áêÊe. ~Ô O_À Ѩ@∞ì P_®Hõ, q∞ye# ~åà◊§H˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ ~åà◊§x `å#∞ =∞m§ HõÅ"åe.

D q^èOŒ QÍ P =ÚQÆ∞~æ ∞° =∞^躌 Ö’ L#fl ~åà◊§x ѨÓiÎQÍ MÏm KÕ¿ãO`«=~°‰Ωõ P_®e.

D P@ [iy#O`« ¿ãÑ¨Ó q∞QÆ`å "åix QÆ=∞xOK«=∞x K≥áêÊe. "≥Ú^Œ\˜ ^ŒâÖ◊ ’ P_ç# =ÚQÆ∞~æ ∂° , Zxfl Ѩ@∞ì P_®~°∞, XH˘¯Hõ¯~°∞ Zxfl fã¨∞‰õΩ<åfl~∞° – J#fl q+¨Ü∂« xfl HÀ ÃѶãe≤ >Ë@~ü É’~°∞¤ g∞^Œ ~åÜ«∂e. ~Ô O_À ^ŒâÖ◊ ’ ÃѶãe≤ >Ë@~ü WOHÀ =ÚQÆ∞iæ x PǨÏfixOKåe. J^Õ P@ P_®e Jx K≥áêÊe. J~Ú`Õ D ™êi XHõ x|O^è#Œ xÜ«∞O LOKåe. =ÚO^Œ∞ ^ŒâÖ◊ ’ Zxfl Ѩ@∞¡ P_®~À, D ^ŒâÖ◊ ’ Hõhã¨O JO`«‰Ωõ ~Ô \˜Oì Ѩ٠Ѩ@∞ì P_®e Jx K≥áêÊe. J~Ú`Õ Jk ZÖÏ ™ê^躌 Ѩ_∞» `«∞O^À `ÕÅ∞ÛH˘=∞‡x, P =ÚQÆ∞iæ h |Ü«∞@‰õΩ áÈ~Ú K«iÛO‰õΩ~°=∞‡x K≥áêÊe. "å~°∞ K«iÛOK«∞‰õΩx =zÛ# `«~åfi`« ~Ô O_À ^ŒâÖ◊ ’ P@ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïìe. =ÚO^Œ∞ ^ŒâH◊ <õ åfl D ^ŒâÖ◊ ’ tHõ} ∆ Ï~°∞Å÷ ∞ H˘OK≥O *Ï„QÆ`QΫ Í P_»@O =Å¡ Z‰õΩ¯= Ѩ@∞ì P_»QÅÆ ~°∞. ZѨÊ\˜~åQÍ<Õ ÃѶãe≤ >Ë@~ü q∞ye# ~åà◊§H˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ ~åà◊§#∞ `«# ^ŒQ~æÆ ° =Ù#fl ~åà◊§ #∞O_ç =∞^躌 Ö’ LOKåe („Ѩu Ѩ@∞ì z=~°Ö’) HÀ ÃѶãe≤ >Ë@~ü D ^ŒâÖ◊ ’ [iy# q^è•<åxfl (Z=~°∞, U Ѩ@∞ìÖ’, Zxfl ~åà◊√§ fã¨∞‰õΩ#fln) q=~°OQÍ É’~°∞¤ g∞^Œ ~åÜ«∂e. =¸_»= ^ŒâH◊ ˜ =ÚO^Œ∞ P =ÚQÆ∞~æ ∞° tHõ} ∆ Ï~°∞ÅÌ Ö’ XHõiH˜ g∞~°∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl xÜ«∞=∂Åx ÉèOí QÆÑ~¨ K° ∞« Jx ÃѶãe≤ >Ë@~ü ~°ÇϨ 㨺OQÍ ã¨∂K«#Å∞ W"åfie. HÀ ÃѶãe≤ >Ë@~ü –q∞ye# W^ŒiÌ H© ''Ѩiã≤` ÷ ∞« Å∞ =∂i`Õ,

"åã¨<£

16

•

• • • •

•

UO KÕ™êÎ~À –PÖ’zOK«O_ç `«y# K«~º° fã¨∞HÀO_ç Jx ~°ÇϨ 㨺OQÍ ã¨ÅǨ W"åfie. =¸_À ^ŒâÖ◊ ’ J^Õ P@ P_®e D =ÚQÆ∞~æ ∞° tHõ} ∆ Ï~°∞Å÷ ∞. J~Ú`Õ D ^ŒâÖ◊ ’ P =ÚQÆ∞iæ Ö’ XHõ~∞° xÜ«∞=∂Åx ÉèOí QÆÑ~¨ K° _« O» =Å¡ =ÚO^Œ∞ "≥Ú^Œ\˜ ^ŒâÖ◊ ’ P_ç# q^èOŒ QÍ<Õ ~åà◊§hfl `«fi~°QÍ J~ÚáÈ`å~Ú. q∞QÆ`å W^Œ~Ì ∂° "åiH˜ `Àz# q^èOŒ QÍ „Ѩ=iΙêÎ~∞° . (HÀѨyOK«∞HÀ=_»O, ^≥|ƒÖÏ_»@O, ÉÏ^èÑŒ _¨ @ » O, „áê^èÜ Õ ∞« Ѩ_@ » O, =ÔQ~· å) D ^ŒâÖ◊ ’ ‰õÄ_® Z=~°∞ Zxfl ~åà◊√§, U Ѩ@∞ìÖ’ fã¨∞‰õΩ#fl^À HÀÃѶãe≤ >Ë@~ü ~åÜ«∂e. z=iQÍ, ÃѶãe≤ >Ë@~ü – U ^ŒâÖ◊ ’ P_ç# "åix, "åi PÖ’K«#Å#∞, „Ѩ=~°#Î x qâı+¡ O≤ KÕÖÏ „Ѩâfl◊ Å∞ "ÕÜ∂« e. g∞~°∞ U=∞#∞‰õΩ<åfl~∞° ?

ZO^Œ∞‰õΩ, Wxfl ~åà◊√§ fã¨∞‰õΩ<åfl~∞° ?

• WOH˘Hõix K«∂ã≤ g∞‰õΩ U=∞xÑ≤OzOk? • ^•xH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?

• =ÚO^Œ∞ ^ŒâH ◊ ,˜ `«~åfi`« ^ŒâH◊ ˜ `Õ_® Uq∞\˜?

• U q+¨Ü∞« OÖ’ =∂~°∞ÊÅ∞ =KåÛ~Ú? ZO^Œ∞‰õΩ?

• |Ü«∞@ LO_ç P_»x "å~°∞ U=∞#∞‰õΩ<åfl~∞° ?

D „Ѩâfl◊ ÅH˜ ã¨=∂^è•<åÅ∞QÍ JO^Œ~∂° =#~°∞Å qxÜ≥∂QÆOÖ’ xÜ«∞=∂Å J=ã¨~åxfl P xÜ«∞=∂Å∞ ÉèOí QÆÑi¨ ¿ãÎ UO KÕÜ∂« e? =ÔQ~· åÅ#∞ QÆ∞iÎOz q=~°OQÍ K«iÛ™êÎ~∞° . P ~åà◊§<Õ „ѨH$õ u =#~°∞Öˇ#· h~°∞, Éè∂í q∞, K≥@∞¡QÍ QÆ∞iÎOz "å\˜ Ü«∂[=∂#ºOÖ’ HÍ=Åã≤# =º=™ê÷Q` Æ « U~åÊ@¡#∞, JO^Œ∞Ö’ =º‰õΩÅÎ áê„`«#∞, <åÜ«∞Hõ`fi« ÅHõ} ∆ ÏÅ#∞ QÆ∞iÎOKÕ q^èOŒ QÍ K«~Û° [~°áêe.

ÃѶã≤e>Ë@~üH˜ ã¨∂K«#Å∞: n n

n

`«# ^ŒQ~æÆ ° Z‰õΩ¯= âß`«O (80âß`«O) ~åà◊§#∞ =∞^躌 Ö’ `«‰Ωõ ¯= âß`«O (10âß`«O) ~åà◊§#∞ LOKåe. "≥Ú^Œ\˜ ^ŒâÖ◊ ’ ÃÑ㶠e≤ >Ë@~ü \©OÖ’ #∞O_ç XHõ~∞° LO>Ë P@ ~°™êÉèÏ™ê H͉õΩO_® P_Õ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. XH˘¯Hõ¯™êi "≥Ú^Œ\˜ ^ŒâÖ◊ ’<Õ H˘O^Œ~∞° ™ê=∂#ºOQÍ „Ѩ=iÎOKÕ q^è•<åxH˜ aè#flOQÍ „Ѩ=iοãÎ D ÃѶãe≤ >Ë@~ü \©O ã¨É∞íè ºÅ∞ `«y# q^èOŒ QÍ „Ѩ=iÎOz P@Ö’ ã¨O^Õâßxfl JOkOKÕ^•xH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_=» K«∞Û.

PYiQÍ ÃѶãe≤ >Ë@~ü „QÆ∂Ѩ٠ã¨É∞íè ºÅO^ŒiH˜ =∂~°Oæ K«∂ã¨∞HÀ/=#~°∞Å∞ HÍáê_»∞HÀ J<Õ „É’K«~ü WzÛ JO^Œi`À K«kqOz JO^ŒiH˜ J~°=ú ∞~ÚO^À ÖË^À XHõ™êi i=Óº KÕã≤ D Ãã+¨<#£ ∞ =ÚyOKåe.

Ãã+¨<£ –12 q+¨Ü«∞O: =º‰õΩÎÅ∞, ÉÏ^茺`«Å∞ L^ÕÌâ◊O: h\˜xÅfi HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ =º‰õΩÎÅ∞ ÉÏ^茺`«Å∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ ã¨=∞Ü«∞O: 1QÆO@ Ѩ^Œúu: ÉèÏQÆ™êfi=∞º K«~°Û, áê¡+πHÍ~°∞¤Å∞ LѨÜ≥∂yOz HÍ=Åã≤# "≥∞\©iÜ«∞Öò: ÉÏ^茺`«Å∞ Hõey# áê¡+πHÍ~°∞¤Å∞

"åã¨<£

17

q=~°}: ÃѶãe≤ >Ë@~ü h\˜xÅfi J=∞Å∞Ö’ Z=Ô~=~°∞ =º‰õΩÅÎ ∞ =ÙO\Ï~°∞ q=iOKåe „QÍ=∞ ѨOKå~Úf ÉÏ^躌 `«Å∞: ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖

❖ ❖

„QÍ=∞ã¨Éíè / „QÍ=∞ ѨOKå~Úf <Õ~∞° QÍ XHõ ÉϺO‰õΩ MÏ`å `≥~"° åe „QÍ=∞ ã¨Éíè ã¨O=`«û~°OÖ’ Hõhã¨O ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ ã¨=∂"ÕâO◊ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú „Ѩ}ÏoHõ#∞ P"≥∂kOK«_O» Ö’ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~K° @ « O „ѨQÆu Ѩ~°º"ÕH˜∆Oz ã¨g∞H˜∆OK«@O *=∂Y~°∞Û ÖˇH¯õ Å#∞ P"≥∂kOK«@O ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« @O |$O^•Å =∞^躌 =KÕÛ q"å^•Å∞ / `«QÍ^•Å#∞ Ѩi+¨¯iOK«@O „QÍ=∞ „Ѩ[Å∞ / =º‰õΩÅÎ #∞Oz ã¨fiK«ÛOù ^Œ q~åàÏÅ∞, `«=∞=O`«∞ "å\Ï K≥eO¡ ѨÙʼnõΩ KÕã#≤ U~åÊ@¡#∞ P"≥∂kOK«@O ã¨$+≤Oì z# Pã¨∞ÅÎ x~°fiǨÏ}, =∞~°=∞‡`«∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q^è•<åÅ∞ ~°∂á⁄OkOK«@O "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú xkèx LѨÜ∂≥ yOz KÕÑ> ¨ ìË Ñ¨#∞Å#∞ P"≥∂kOK«@O

ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å Hõq∞\© • • •

~ÀA"ås Ѩ#∞Å#∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞OÎ k Ѩ^HŒä Oõ ™êѶQ‘ Í J=∞Å∞ HÍ=\ÏxH˜ "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú |$O^ŒOÖ’#∂, „áê*ˇ‰Ωõ ì J=∞Å∞ KÕ¿ã ã¨Oã¨÷ ã¨=∞#fiÜ«∞O Ѩ~K° _« O» "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú Ѩ#∞Å∞ J=∞Å∞ KÕÜ∞« _»O, "å\˜H˜ K≥eO¡ ѨÙÅ∞ KÕÜ∞« @O

ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Å ÉÏ^躌 `«Å∞ • • • • • • • • • • •

ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ „QÆ∂ѨÙÅ ã¨=∂"ÕâO◊ Hõhã¨O <≥ÅH˘Hõ™êi [~°áêe [=∂Y~°∞ÛÅ ÖˇH¯õ Å∞ ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ ~åã¨∂Î LO_®e WzÛ# ~°∞}ÏÅÖ’ WOK«∞q∞OK«∞ 80âß`«O HÍÅѨiq∞u Ö’¿Ñ =ã¨∂Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ =ÙO_®e PiúHõ =#~°∞ÅÖ’ WOK«∞q∞OK«∞ 50âß`«O ã¨É∞íè ºÅ ^•fi~å ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩx "åºáê~°O x~°fiÇ≤ÏOK«∞HÀ"åe ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ KÕÑ\ ¨ ì˜ x~°fiÇ≤ÏOK«∞HÀ"åe. "å@~üÃ+_£ HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« sÖ’ ZãπÃÇÏKülÅ∞ áêÖÁæx `å=Ú KÕÜÚ« HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ á⁄O^Œ∞Ѩ~°K«QÆÅQÍe.

XHõ ÅHõ∆ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ q∞OK«x "≥Ú`«OÎ `À i"åefiOQ∑ xkèx ѨOKå~Úf U~åÊ@∞ KÕã∞¨ OÎ k D xkèx P^•Ü«∞O ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û Ñ¨#∞Å∞ KÕÑ@ ¨ _ì ®xH˜ XH˘Hõ¯ ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•xH˜ 10"ÕÅ∞ ~°∂áêÜ«∞Å∞ q∞OK«‰Ωõ O_® JѨCQÍ fã¨∞HÀ=K«∞Û D JѨC P~°∞ <≥ÅÅ "å~Ú^•Å֒Ѩ٠K≥eO¡ Kåe P "≥Ú`åÎxfl uiy "Õ~ˆ ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Å∞QÍ JѨCQÍ WKåÛ~°∞.

Jxfl ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Å =∞^躌 D xkè i"åefi J=Ù`«∂ LO_®e.

"åã¨<£

18

„QÍ=∞ HÍ~°º^Œi≈ ÉÏ^茺`«Å∞ ❖ ❖ ❖

„QÍ=∞ ѨOKå~Úf, „QÍ=∞ã¨Éíè ã¨=∂"ÕâßÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕã≤ "å\˜ x~°Ü ‚ ∂« Å∞ J=∞Å∞ KÕÜ∂« e Ѩ^HŒä ÍxH˜ ã¨O|OkèOz# Jxfl iHÍ~°∞Ť #∞, [=∂Y~°∞Û ÖˇH¯õ Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOKåe "å@~üÃ+_£ Ѩ^HŒä Oõ HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ „ѨHÍ~°O Ѩ#∞Å∞ J=∞Å∞ KÕÜ∞« _»OÖ’ HÍ~°º^Œi≈H˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O J=ã¨~"° ∞≥ ` ÿ Õ JO^Œ∞Ö’ 2 ÖË^• 3 "åÅO\©~#¡° ∞ „QÍ=∞ ѨOKå~Úf xÜ«∞q∞OK«=K«∞Û.

„áê*ˇ‰õΩì J=∞Å∞ KÕ¿ã ã¨Oã¨÷ ÉÏ^茺`«Å∞ 1

ÉèÏQÆ™êfi=∞º „QÍg∞} JOK«<å (Ñ≤P~üU) ^•fi~å "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú „Ѩ}ÏoHõÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« _»OÖ’ „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfʼnõΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ™êOˆHuHõ ã¨Ç¨ Ü«∞O JOkOK«@O 2 „Ѩ[Å#∞ ã¨OѶ∞¨ @`« Ѩ~Û° @O 3 „QÍ=∞ „Ѩ[ʼnõΩ tHõ} ∆ x=fi@O 4 "å@~üÃ+_£ Jaè=$kú Ѩ#∞Å#∞ Ѩ~º° "ÕHO∆˜ K«@O 5 Ѩ^HŒä ÍxH˜ ã¨O|OkèOz [=∂Y~°∞Û ÖˇH¯õ Å#∞ `«xv KÕã≤ ^Œ$gHõiOK«_O» 6 `«‰Ωõ ¯= Y~°∞Û ™êOˆHuHõ q*Ï˝<åxfl J=ÅOaèOKÕÖÏ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O 7 ™ê÷xHõ ™êOˆHuHõ q*Ï˝<åxfl |Ö’¿Ñ`«O KÕÜ∞« @O 8 Ѩ^äŒHõ J=∞Å∞#∞ ã¨=∞„QÆOQÍ Ñ¨~°º"ÕH˜∆Oz ã¨g∞H˜∆OK«@O, 9 ã¨$+≤Oì z# Pã¨∞ÅÎ #∞ =∞iO`«QÍ Jaè=$kú Ѩ~Û° _®xH© Ѩ^HŒä Oõ =Úyã≤# `«~∞° "å`« "å\˜ x~°fiǨÏ}, =∞~°=∞‡`«∞ʼnõΩ =º=™ê÷Q` Æ « U~åÊ@∞¡ KÕÜ∞« @O 10 „áê*ˇ‰Ωõ ì J=∞Å∞ KÕ¿ã ã¨Oã¨÷ Ѩ~º° "ÕH} ∆õ =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ`fi« OÖ’ „QÍ=∞ ѨOKå~ÚfÅ∞ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ J=∞Å∞ KÕ™êÎ~Ú.

qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å ÉÏ^Œº`«Å∞: 1.

2.

3.

4.

"å@~üÃ+_£ „Ѩ[ÅÖ’ WOK«∞q∞OK«∞ 50 âß`«O Hõhã¨O XHõ qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^ŒOÖ’ ã¨Éºíè `«fiO Hõey LO_®e. "å@~üÃ+_£ Ѩ#∞Å∞, HÍ~°º„Hõ=∂ÅÖ’ WOK«∞q∞OK«∞ 80 âß`«O ã¨O|Okè`« qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ J=∞Å∞ KÕã≤ LO_®e. <≥ʼnõΩ Hõhã¨O XHõ™êi „Hõ=∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® ã¨=∂"ÕâO◊ J=Ù`«∂, ã¨É∞íè ºÅ UHÍaè„áêÜ«∞O ^•fi~å x~°Ü ‚ ∂« Å∞ fã¨∞‰õΩO@∂ LO_®e. `«=∞‰õΩ ã¨O|OkèOz# Ѩ#∞ʼnõΩ J~Ú# Y~°∞ÛÅÖ’ xˆ~tú `« ã¨∂„`åÅ „ѨHÍ~°O K≥eO¡ Kåeû# "å\Ï#∞ #QÆ^∞Œ ~°∂ѨOÖ’ HÍx „â◊=∞, =ã¨∞Î ~°∂Ѩ~Ö’ HÍx SzÛHõOQÍ WOK«∞q∞OK«∞ 80 âß`«O ã¨É∞íè ºÅ∞ WzÛ LO_®e.

ÃѶã≤e>Ë@~ü ÉÏ^Œº`«Å∞ x~°fiǨωõΩ_»∞ ÉÏ^茺`«Å∞: 1.

2.

ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ ã¨OѶ∂¨ Å∞, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å∞ ѨOKå~Úf =∞^躌 ã¨=∞#fiÜ«∞ Hõ ~ ° Î Q Í =º=ǨÏiOK«_O» . „QÆ∂ѨÙÅ "åsQÍ q=~åÅ∞ JO^ŒiH˜ `≥eÜ«∞ KÕÜ∞« _»O

"åã¨<£

19

3.

4.

6.

„Ѩu „QÆ∂ѨÙÖ’#∂, P „QÆ∂Ѩ٠Ü≥ÚHõ¯ "≥Ú`«OÎ ã¨É∞íè ºÅ`À ã¨=∂"ÕâO◊ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« _»O qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å‰õΩ HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« _»OÖ’ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_@ » O ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ |$O^•Å#∞ ã¨=∂"ÕâÑ◊ ~¨ z° "åi ã¨=∞㨺Å∞"åˆ~ K«iÛOK«∞‰õΩx Ѩi+¨¯iOK«∞H˘<Õ@@∞¡ KÕÜ∞« _»O á⁄^Œ∞Ѩ٠„áÈ`åûÇ≤ÏOK«_O» 7. „_®º„HÍ „QÆ∂ѨÙÅ#∞ |Ö’¿Ñ`«OQÍ KÕÜ∞« _»O 8. =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ, Éè∂í q∞ ÖËx "åiH˜ Zãπ.ã≤. =∞iÜ«Ú Zãπ.\˜ ʼnõΩ ã¨Ç¨ Ü«∞O JO^ÕÖÏ K«∂_»_O» 9. Jxflã=¨ ∂"ÕâßÅÖ’ JO^Œ~∞° ã¨É∞íè ºÅ∞ áêÖÁæ<ÖÕ Ï K«~º° Å∞ fã¨∞HÀ=_»O 10. HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ „ѨHÍ~°OQÍ Ñ¨#∞Å∞ J=∞Å∞ [iˆQÖÏ KÕÜ∞« _»O 11. "å@~üÃ+_£ Ѩ#∞Å∞, H˘Å`«Å∞, ÖˇH¯õ Å∞, `«xd KÕÜ∞« _»O 12. "å~°O`«~° „ѨQuÆ iáÈ~°∞#ì ∞ Ñ≤.S.U. H˜ ã¨=∞iÊOK«_O»

=ÚyOѨ٠q+¨Ü«∞O: ã¨g∞Hõ~°}, Ѷ‘_£ÉϺH± HÍ~°º„Hõ=∂xfl ã¨g∞Hõ~°} KÕã≤ ã¨Éèí∞ºÅO^Œi ^ŒQÆæi Ѷ‘_£ÉϺH± fã¨∞H˘x HÍ~°º„Hõ=∂xfl =ÚyOKåe.

–––

"åã¨<£

20