Watershed lo jeevalu

J#∞Éè"í åÅ ™ê~°O "å@~üÃ+_»Ö ¡ ’ r"åÅ∞

ZOÑ≤Hõ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë LѨÜ∂≥ QÆH~õ O° QÍ LO@∞Ok. g@xflO\˜Ö’ JO„`« ã¨Oã¨ú ™êkèOz# =∞Oz J#∞Éè"í åÅ∞ JO^ŒiH© =∂~°^æ ~Œ ≈° HõOQÍ L<åfl~Ú. ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~°OÖ’ nxx „Ѩ`ºÕ HõOQÍ ¿Ñ~˘¯<åe. Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ ¿Ñ~°#¡ ∞ "å@~üÃ+_£ J™Èã≤Ü∞Õ +¨<£ P"≥∂kOKåe. JO`ÕH͉õΩO_® "åà◊√§ tHõ} ∆ ‰õΩ ǨÏ[~°Ü∞Õ ºÖÏ, tHõ} ∆ `«~∞° "å`« ¿ã=Å∞ JOkOKÕÖÏ K«∂_®eû# ÉÏ^茺`« ‰õÄ_® J™Èã≤ÜÕ∞+¨<£^Õ. ¿ã=ʼnõΩ _»|∞ƒÅ∞ fã¨∞HÀ"åÖ’, fã¨∞HÀQÆ∂_»^À ‰õÄ_® =ÚO^Œ∞QÍ<Õ x~°~‚ ÚOKåe. nxH˜ JÜÕ∞º Y~°∞Û Z‰õΩ¯= HÍ|\˜ì tHõ} ∆ x^è∞Œ Å #∞O_ç H͉õΩO_® "å@~üÃ+_£ Ѩ#∞Å∞ #∞O_ç Y~°∞Û KÕ¿ãÖÏ „áê*ˇ‰Ωõ ì _≥~· H° ~ìõ ∞° #∞Oz P"≥∂^ŒO á⁄O^•e.

XH˘¯Hõ¯ "å@~üÃ+_£ #∞Oz W^Œ~Ì ∞° „QÍ=∞ã¨∞ÅÎ ∞ K˘Ñ¨ÙÊ#∞ S^Œ∞ "å@~üÃ+_»¡ #∞Oz 10 =∞Okx, XH˘¯Hõ¯ Ñ≤.S.U. #∞Oz XHõ _»|∞¡º._ç.\˜. K˘Ñ¨ÙÊ# "≥Ú`«OÎ =ÚQÆ∞iæ x ZOÑ≤Hõ KÕã≤ "≥Ú`«OÎ P~°∞ =∂_»∂ºÖòÖ’¡ tHõ} ∆ W=fi\ÏxH˜ „Ѩuáê^Œ#Å∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕâß~°∞.

25 ~ÀAÅ áê@∞ ™êy# D P~°∞ =∂_»∂ºÖòÅÖ’ Ѩâ√◊ =ÙÅ *Ï`«∞Å∞, *Ï`«∞Å ZOÑ≤H,õ Ѩâ√◊ áÈ+¨}, ѨÙ#~°∞`«ÊuÎ, ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ ~ÀQÍÅ#∞ QÆ∞iÎOK«@O zH˜`û« , =¸eHõÅ`À =∞O^Œ∞Å `«Ü∂« s =O\˜q <Õ~åÊ~°∞. Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ ѨsH˜O∆ KÕ q^è•#O, WO*ˇH<∆õ £ WKÕÛ q^è•<åÅ∞ =O\˜q <Õ~åÊ~°∞. tHõ} ∆ ѨÓiÎ J~Ú# `«~∞° "å`« „Ѩu XHõ¯iH˜ 1500 ~°∂áêÜ«∞Å∞ qÅ∞=KÕ¿ã "≥∞_çHÖõ ò H˜\,ò =∞~À "≥~Úº~°∂áêÜ«∞Å∞ qÅ∞=KÕ¿ã =∞O^Œ∞Å∞, ã¨O|OkèOz# ѨÙã¨HÎ ÍÅ∞ WKåÛ~°∞. WÖÏ tH˜` ∆ ∞« Å~Ú# Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ #∞ ^ŒQÆæ~°Ö’x Ѩâ◊√ "≥·^Œº ˆHO„^•xH˜ [`« ѨiKÕ „Ѩܫ∞`åflÅ∞ H˘#™êQÆ∞`«∞<åfl~Ú. P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞ "≥Ú^Œ@ Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ ѨsH˜O∆ z `å=Ú zH˜`û« K≥Ü∞« ºÖË#ѨÙ_»∞ Ѩâ√◊ "≥^· ºŒ Hˆ O„^•xH˜ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ™êÎ~∞° . "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ „Ѩ[Å ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO ÃÑOá⁄OkOK«\ÏxH˜, =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂„`åÅ J=∞Å∞Ö’ f~°∞ `≥#∞flÅ#∞ QÆ=∞xOK«\ÏxH˜ ~°OQÍÔ~_ç¤ lÖÏ¡Ö’ =¸_»∞ ã¨fiK«ÛOù ^Œ ã¨Oã¨Å÷ `À, _ç.Ñ≤.Z.Ñ≤. x^è∞Œ Å`À 1998 #∞Oz "åã¨<£ Ü«∂Hõ<∆ £ ã¨_ì ô HÍ~°º„Hõ=∞O J=∞Å∞ J=Ù`ÀOk.

K@ÀÖH∞<ãK˘ÏÕ ¨ Õ =|ÏÇ∞∂,¨#~ÉQü ò Æ J=HâÍÅß#∞ =ÏÉÑO„è¨ J "Åå#í É∞è

OÖì +’~„¨ å J=Å∞∞ J#∞=`flÙ« "@ +åÃ_~£ü =∂Hõº„ÅH~Í°Ö’ ~°ú ã∞ã≤ ¨ QgÍ„} ∞ rÅ∞=<,∞ጠ^Àêè ÑÅ¿Ω^‰Œ õ â^Ñò P „Õ ¨ ŒO^„è Qg„Í} ∞ r=Å ∞<áŒÀ^êè OHõŒ ^Ñè ¨ Z(PÑ+$Z≤~H)ÑÖõü ≤ ò OkÎ∞ãK.¨ Õ Wk OÖì +~x’„å¨ ∂Å~fl°H,∞õ JO#~,°OÙÑ`¨ « OHâÑÍ◊ „¨ lÅÖÖ ¡ Ï’ J=Å ∞∞ J=`OÙÀk. "@ +åÃ_~£ü ,ãπ¡ Ѩ QgÍ„} ∞ ÑÅ ¿^Œ ~Ûˆ Ñ∞Q∞¨~∞Æ"° ≥ ºÅ~K° ,∞« qqŒ ^è ~™Úú êÅÖ’ º™O=êú ~∞° ÑÃÅ^OÙÑŒ,¨ Ω#‰Û∞flõ ~<° Õ } ∞QÆÅáå~ê#î O∞_ç fi`∞« íÉÑ„è¨ =O\ q˜ nxÖ’ OQ.ÏÉÆ è P Z.Ñ.~Ö≤ ü ò lÖ¡ ’Ï `$q« Π㨠qxÜ ∂OQ≥ Æ OHãÀ¨ P Z.Ñ.~Ö≤ ü ò PHiõ ú O™~ê° D Oãz¨ Hõ i∞OK`.Ñ« „¨

"åã¨<£ + "@å_à ~£ ü 121–34–52,

áã ì ~Ȩ ü gkè

O<. ≥ : <È£ á¶

~W∞Ú:"–wassan@eth.net Ö≥ ò

ãsãà fi¨ π 1,

JO_£ , H`õ ~flå ^ÉO•^„ÏHã £˜ ≤

qÜ ∂ ã \ì Hπ «© ˜ = \ <¯~ò≥ ü – 500 017 7015279051/5296 :É"www.wassan.org ò≥

Ü Ñ∂„¨[≥ #O #OÖ,_æ Á» =∞~ÙΩ`|° ‰∞≥`õ « q<•^ÅåÑè ÷ OHÏ~Ç`Íã° ¨À

ã¨OzHõ 2

E<£, 2002

K≥ H±_®ºOÅ∞, =∞\˜ì Hõ@Åì ∞, ѨO_»¡ K≥@∞¡ <å@_»O =O\˜ H˘xfl Ѩ#∞ňH "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞O Ѩiq∞`«"∞≥ áÿ È~ÚOk.

Prepared & Published by Wassan Action Study Project, CWS - WASSAN. For private circulation only.

ã¨OzHõ 2

¿Ñ^Œ „Ѩ[Å#∞ Hˆ O„^ŒOQÍ KÕã∞¨ ‰õΩx ã¨ÇϨ [ =#~°∞Å Ü«∂[=∂#ºO, L`«ÊuÎ, L`åÊ^ŒH` õ #« ∞ ÃÑOK«@=∞#fl ÅH∆ͺxH˜ WOHÍ KåÖÏ ^Œ∂~°OÖ’<Õ L<åflO. Éè∂í q∞, h~°∞, ѨKÛ« ^Œ<åÅ`À áê@∞ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ ‰õÄ_® ¿Ñ^Œ „Ѩ[ʼnõΩ r=<Àáêkè HõeÊOK«@OÖ’ =ÚYº"≥∞#ÿ Éè∂í q∞Hõ =Ç≤Ï™êÎ~Ú. "å@~üÃ+_£ ã≤^•úO`åÅ∞, L^ÕâÌ ßʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ r"åÅÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç L#fl „Ѩ[Å`À Hõeã≤ ã¨=∞„QÆ „Ѩ}ÏoHõ#∞ "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ ÉèÏQÆO K≥Ü∂« ºeû# J=ã¨~O° ZO`À LOk. „ѨÉ∞íè `«fi x^è∞Œ Å`À J=∞Å∞ J=Ù`«∞#fl "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz# JOâßÅ#∞ J~°Oú KÕã∞¨ HÀ\ÏxH˜ "åã¨<£ Hõ$+≤ KÕã≤Ok. nxH˜ ã¨O|OkèOz XHõ q^è•<åxfl ~°∂á⁄OkOK«\ÏxH˜ JO„`å ã¨Oã¨ú ã¨Ç¨ÏHÍ~°O fã¨∞‰õΩx "åã¨<£ Ü«∂Hõ∆<£ ã¨ì_ô HÍ~°º„Hõ=∞O J=∞Å∞ J=Ù`«∞#fl S^Œ∞ "å@~üÃ+_£ „QÍ=∂ÅÖ’ r"åÅÃÑ· HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã HÍ~°º„Hõ=∂xfl KÕÑ\ ¨ Ïì~∞° .

D HÍ~°º„Hõ=∞O L^ÕâÌ ßÅ#∞ D H˜Ok q^èOŒ QÍ ¿Ñ~˘¯#=K«∞Û: ❑ "å@~üÃ+_£Ö’ „Ѩ^•è # Ѩâ√◊ áêÅ# q^è•<åÅ#∞ QÆ∞iÎOK«@O ❑ Ѩâ√◊ áÈ+¨}Ö’ qq^èŒ „Ѩ[ʼnõΩ ã¨O|OkèOz JOâßÅ#∞, ã¨=∞㨺Å#∞ QÆ∞iÎOK«@O, ¿Ñ^ŒÅ∞, =∞Ç≤Ïà◊ÅÃÑ· „Ѩ`ºÕ Hõ „áê^è•#º`« ❑ ÃÑ·# QÆ∞iÎOz# JOâßÅ∞, ã¨=∞㨺ŠP^è•~°OQÍ „Ѩ[Å∞ HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞ K≥Ü∞« º\ÏxH˜ „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«@O ÃÑ· L^ÕâÌ ßÅHõ#∞QÆ∞}OQÍ U „QÍ=∞OÖ’<≥<· å D kQÆ∞= ¿Ñ~˘¯#fl „Hõ=∞OÖ’ K«~º° Å∞ KÕÑ\ ¨ Ïìe: 1 „Ѩã∞¨ ` Î O« „QÍ=∞OÖ’ Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ Ѩiã≤u ú , Ü«∂[=∂#ºOÃÑ· J=QÍǨÏ# 2 Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ ã¨=∞㨺ŠѨ@¡ "åã¨<£ Ü«∂Hõ< ∆ £ ã¨_ ì ô á„ ê*ˇ‰Ωõ Ö ì ’ r"åÅÃÑ· J=QÍǨÏ# HÍ~åºK«~°} „Ѩ}ÏoHõ `«Ü«∂s 3 Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ – ã¨ÇϨ [ ❑ JO„`« ã¨Oã¨Å ÷ `À Hõeã≤ Ñ≤.P~ü.U. Ѩ^` úŒ ∞« Å#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« _»O =#~°∞ʼnõΩ, „Ѩ`ºÕ H˜Oz úŒ ∞« Å#∞ JO„`«, "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ ❑ XHõ "å@~üÃ+_£Ö’ _»|∞¡º._ç.\˜., Ñ≤.S.U.Å`À D Ѩ^` "åã¨<£ HõeÑ≤ „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« _»O QÆÅ ã¨O|O^è•ÅÃÑ· J=QÍǨÏ#, Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ ❑ q∞ye# "å@~üÃ+_»Å ¡ Ö’ "åã¨<£ ã¨Ç¨ HÍ~°O`À _»|∞¡º._ç.\˜.Å Jaè=$kú HÀã¨O HÍ~åºK«~} ° ÃѶãe≤ >Ë+<¨ Å£ `À HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« @O „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« s. ❑ `«Ü∂ « ~Ô #· HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõÅ#∞ Ñ≤.S.U.Å „áÈ`«ûǨÏO`À "å@~üÃ+_£ Hõq∞\©Å∞ J=∞Å∞ KÕÜ∞« @O

Ѩâ◊√=ÙÅ∞, Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ J#fl Ѩ^ŒO D ã¨OzHõÖ’ "Õ∞HõÅ∞, Q˘„~Ô Å∞, HÀà◊§`À ã¨Ç¨ Jxfl Ѩâ√◊ *Ï`«∞Å#∞ ã¨∂zã¨∞OÎ k.

I. Ѩâ◊√ ã¨OѨ^Œ qâı¡+¨} – HÍ~åºK«~°} „Ѩ}ÏoHõ

1) „QÍ=∞OÖ’ Ѩâ√◊ =ÙŠѨiã≤uú Ñà · J=QÍǨÏ#: ❑

❑ ❑

„QÍ=∞OÖ’ L#fl qq^èŒ Ñ¨â√◊ =ÙÅ ~°HÍÅ∞, *Ï`«∞Å∞, "å\˜x ÃÑOK«_®xH˜ QÆÅ HÍ~°}ÏÅ∞, "å\˜ ã¨OYº ÃÑ~°Q_Æ ®xH˜, `«~Q° _Æ ®xH˜ QÆÅ HÍ~°}ÏÅ∞, D =∂~°∞ÊÅ =Å¡ „Ѩ[Å r=<ÀáêkèÃÑ· Hõey# „ѨÉèÏ=O Ѩâ√◊ =ÙÅ áÈ+¨}Ö’ „ã‘,ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å∞ (*ˇO_»~ü =∂ºÑπ) Ѩâ√◊ =ÙÅ [<åÉèÏ, Éè∂í Hõ=∞`åÅ q=~åʼnõΩ ã¨~ˆ fi

2) Ѩâ√◊ =ÙÅ ã¨=∞㨺ŠѨ@¡ J=QÍǨÏ# ❑ ❑ ❑ ❑

❑ ❑

II.

J#∞Éè"í åÅ∞

1. Ѩâ√◊ =ÙŠѨiã≤`ú ∞« ÅÃÑ· J=QÍǨÏ# – J#∞Éè=í O

qq^èŒ ~°HÍŠѨâ√◊ =ÙÅ áÈ+¨}Ö’ ÃÑOѨHOõ ^•~°∞¡ Z^Œ∞~˘¯O@∞#fl „Ѩ^•è # ã¨=∞㨺Å∞ [|∞ƒÅ‰õΩ =∂º„\˜Hû± ~åOH˜OQ∑, "≥^· ºŒ ã¨^∞Œ áêÜ«∂Å =∂ºÑπ Ѩâ√◊ =ÙÅÖ’ L`«ÊuÎ #ëêìÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ =∂º„\˜Hû± "Õ∞`«, h\˜ =#~°∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ã¨=∞㨺Å#∞ K«iÛOK«@O – "Õ∞`« xKÕÛ Ñ¨O@Å∞, K≥@¡ ~°HÍÅ∞ QÆ∞iÎOK«@O, "Õ∞`« ^˘iˆH ã¨Öú ÏÅ∞, "å\˜ „Ѩã∞¨ ` Î « Ѩiã≤u ú K«iÛOK«@O

3) Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ Jaè=$kúH˜ HÍ~åºK«~}° Ñ„ }¨ ÏoHõ `«Ü∂« s ❑

Ѩâ√◊ =ÙŠѨiã≤u ú , ã¨=∞㨺ŠѨ@¡ J=QÆÇϨ #, HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« sÅÖ’ q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ\ÏxH˜ ÉèÏQÆ™êfi=∞º Ѩ^u úŒ Ö’ qâı+¡ } ¨ KÕÜ∂« e. WO^Œ∞‰õΩ J#∞ã¨iOKåeû# Ѩ^` úŒ ∞« efl `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O „QÍ=∞OÖ’ Ѩâ√◊ =#~°∞ÅÃÑ· J=QÍǨÏ# P^è•~°OQÍ P `«~∞° "å`« JOâßÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ\ÏxH˜ HÍ~°º„Hõ=∞O ~°∂á⁄OkOK«∞HÀ"åe. Dq^èOŒ QÍ K≥Ü∞« º\ÏxH˜ „Ѩu „QÍ=∞OÖ’ 3–4 ~ÀAÅ∞ Ѩ_∞» `«∞Ok. "å@~üÃ+_£ Hõq∞\©, qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å |$O^•Å∞, ã¨fiÜ«∞O ã¨Ç¨ Ü«∞Hõ ã¨OѶ∂¨ Å∞, „Ѩ`ºÕ H˜Oz =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ HÍ"åe. ã¨O|Okè`« _»|∞¡º._ç.\˜., Ñ≤.S.U. ÃѶãe≤ >Ë@~°∞Q¡ Í LO_®e. "åã¨<£ Ü«∂Hõ<∆ £ ã¨_ì ô „áê*ˇ‰Ωõ Öì ’ S^Œ∞ "å@~üÃ+_»Ö¡ ’ Ѩâ√◊ =ÙŠѨiã≤u ú x qâı+¡ O≤ Kå~°∞. H˘xfl L^•Ç¨Ï~°}Å`À P q=~åÅ∞ K«∂^•ÌO.

"Õ∞`«, h\˜ ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~åxH˜ =∂~åæÅ#∞ Hõ#∞Q˘<ÕO^Œ∞‰õΩ =#~°∞ŠѨ@O "Õ∞`« WKÕÛ K≥@¡ ~°HÍÅ QÆ∞iÎOK«@O, #~°ûs ÃÑOѨHOõ Ѩâ√◊ =ÙÅ ~ÀQÍÅ ã¨=∞㨺ÅÃÑ· K«~Û° , Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ HÍ~°º„Hõ=∞O ~°∂ѨHÅõ Ê#

„QÍ=∂Ö’¡ KåÖÏ =∂~°∞ÊÅ∞ =ã¨∞<Î åfl~Ú. "å\˜Ö’¡ ÉèÏQÆOQÍ Ñ¨â√◊ *Ï`«∞Å ã¨OYºÖ’ ‰õÄ_® =∂~°∞ÊÅ∞ =ã¨∞Î<åfl~Ú. Ѩk ã¨O=`«û~åÅ „H˜`«O XHõ Ѩâ◊√ *Ïu ã¨OYº ZO`« LOk, WѨÙÊ_»∞ ZO`« LOk† ã¨OYº `«QÆæ\ÏxH˜, ÃÑ~°QÆ\ÏxH˜ HÍ~°}ÏÖËq∞\˜ J#flq =∂º„\˜H±û P^è•~°OQÍ K«iÛOKåe. ~˘OѨe¡ „QÍ=∞OÖ’x D q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. qq^èŒ Ñ¨â√◊ *Ï`«∞Å LѨÜ∂≥ QÍÅ∞ =∞#O^ŒiH© `≥eã≤#"Õ. =∂º„\˜Hû± Ѩ^u úŒ Ö’ D q+¨Ü∂« Å#∞ „QÍ=∞ã¨∞Åú `À K«iÛOK«@O J<ÕHõ q+¨Ü∂« Å#∞ ѨOK«∞HÀ=@O, qâı+¡ O≤ K«\ÏxH˜ ^•ifã¨∞OÎ k. qq^èŒ Ñ¨â√◊ *Ï`«∞ÅÃÑ· „QÍ=∞OÖ’ ¿Ñ^Œ „Ѩ[Å∞ Uq^èŒOQÍ P^è•~°Ñ¨_ç L<åfl~À `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O LѨÜ≥∂QÆHõ~°OQÍ LO@∞Ok. WHõ¯_» ÃÑ^ŒÌ"åQÆ∞ "å@~üÃ+_£Ö’x =∂º„\˜Hû± WKåÛO.

Ѩâ◊√=ÙÅ ã¨OYº: JѨÙÊ_»∞ – WѨÙÊ_»∞ (~˘OѨe¡) Uq∞\˜

ZÖÏ

❋ Ѩâ√◊ =#~°∞ÅÃÑ· J=QÍǨÏ#, „ѨH$õ u =#~°∞Å`À

❋ XHõ ~ÀA K≥` · #« º ta~°O/ "å@~üÃ+_£

"å\˜ ã¨O|O^è•Å∞ ❋ Ѩâ√◊ ã¨OYº, Éè∂ í q∞ Hõ=∞`åÅ q=~åÅ∞ ❋ Ѩâ◊√ =#~°∞Å QÆ∞iOz ÉèÏQÆ™êfi=∞º qâı¡+¨} Ѩ^Œú`«∞Å ÃÑ· K«~°Û ❋ Ѩâ◊√ ã¨OYºÖ’ =∂~°∞Ê

J™Èã≤Ü∞Õ +¨<` £ À ã¨=∂"ÕâO◊ ❋ „Ѩâßfl=o LѨÜ∂ ≥ yOz „QÍ=∞ ã¨~ˆ fi ❋ Ѩâ√◊ ÃÑOѨHO õ ^•~°` ¡ À ã¨=∂"ÕâO◊ ❋ qq^èŒ Ñ¨â√◊ *Ï`«∞Å ã¨OYºÖ’ =zÛ# =∂~°∞ÊÅ∞,"å\˜ HÍ~°}ÏÅ∞ `≥eÜ«∞KÕ¿ã „>ˇO_£ J<åeã≤ãπ ❋ =∂º„\˜Hû± Ѩ^u úŒ Ö’ – Ѩâ√◊ *Ï`«∞Å ¿Ñ~°∞ J_»¤ =~°ãŨ Ö’ "å\˜ LѨÜ∂≥ QÍÅ∞ xÅ∞= =~°ãŨ Ö’ ❋ =∂º„\˜H±û Ѩ^ŒúuÖ’ – Ѩâ◊√=ÙÅ ~ÀQÍÅ∞ J_»¤ =~°ã¨ÅÖ’ HÍÖÏÅ∞ xÅ∞= =~°∞ã¨ÅÖ’

❋ Ѩâ√◊ =ÙÅ LѨÜ∂ ≥ QÍÅ∞ ❋ r"åʼnõΩ, HÀà◊§‰õΩ =KÕÛ [|∞ƒÅ∞ ◆ Ѩâ◊√ "≥·^ŒºOÖ’ ™êO„Ѩ^•Ü«∞ Ѩ^Œú`«∞Å QÆ∞iÎOѨ٠◆ ™êO„Ѩ^•Ü«∞ Ѩâ◊√ "≥·^Œ∞ºÅ QÆ∞iÎOѨÙ

❋ =#~°∞ŠѨ@O ^•fi~å

❋ Ѩâ√◊ =ÙÅ "Õ∞`«, `åQÆ∞h\ ã¨=∞㨺Å∞

Ѩâ√◊ =ÙÅ ~°HOõ P=ÙÅ∞ Z^Œ∞ÌÅ∞ |„Ô~Å∞ "Õ∞HõÅ∞ HÀà◊√§

10 ã¨O=`«û~åÅ „H˜`O« 2000 ÃÑ·# 200 ÃÑ·# 200 ÃÑ·# 2000 ÃÑ·# WѨÊ\˜HOõ >Ë `«‰Ωõ ¯=

„Ѩã∞¨ ` Î « ã¨OYº 1000 ÃÑ·# 100 ÃÑ·# 60 ÃÑ·# 1000 ÃÑ·# 2000 ÃÑ·#

HÍ~°}ÏÅ∞ J_»qÖ’ "Õ∞`« `«yæOk, "Õ∞`« ѨO@Å∞`«QÍæ~Ú, Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ HÍ¿ã"å~°∞ÖË~°∞, h\˜ ã¨=∞㨺, „\ÏHõ~ì ∞° ¡ ~å=_»O =Å¡ Ѩâ◊√=٠Ѩ@¡ `«yæ# „â◊^Œú

2) Ѩâ√◊ =ÙÅ ã¨=∞㨺ŠQÆ∞iÎOѨ٠– J#∞Éè"í åÅ∞ Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz "Õ∞`«, `åQÆ∞h~°∞, ~ÀQÍÅ∞ =O\˜q „Ѩ^•è # ã¨=∞㨺Å∞. g\˜ f„=`«, g\˜ Ѩi¨ ëê¯~åʼnõΩ J=HÍâßÅ∞, =∂~åæÅ∞ QÆ∞iÎOKåe. "åã¨<£ Ü«∂Hõ<∆ £ ã¨_ì ô HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ nxH˜ ã¨O|OkèOz H˘xfl L^•Ç¨Ï~°}Å∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.

◆

Ѩâ◊√=ÙÅ "Õ∞`«‰õΩ ™êúxHõ K≥@∞¡ , QÆ_ç¤ *Ï`«∞Å QÆ∞iÎOѨ٠◆ Ѩâ◊√=ÙÅ "Õ∞`« Éèí∂=ÚÅ∞ ❋ Ѩâ√◊ =ÙÅ H˘@ìO QÆ∞iOz J#∞Éè" í åÅ ™ê~°O

2

❋

} = ÅQ+ ã√= eºq âÍ`ã ∞ѨH΄¡ ã ∞◊Àâõ¨ ✏ ≤ ¨ı

K«~Û° "å@~ü+ à _»Ö¡ ’ r"åÅ∞

J#∞Éè" í åÅ ™ê~°O

3

"å@~ü+ à _»Ö¡ ’ r"åÅ∞

Ѩâ◊√=ÙÅ LѨÜ≥∂QÍÅ =∂º„\˜H±û – ÃÑ^ŒÌ"åQÆ∞ "å@~üÃ+_£ _»|∞ƒÅ∞ =∂Oã¨O Z~°∞=Ù ^Œ∞H˜¯ QÆ∞_»∞ ¡ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ áêÅ∞ HÀ_ç "Õ∞Hõ |„Ô~ Z^Œ∞Ì P=Ù Q˘„Ô~

Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ "Õ∞`«xKÕÛ áêÅ H˘~°ã,¨ zQÆ~° K≥@∞ì, ^•â◊x K≥@∞ì, ™È"£∞ K≥@∞ì, `«_K » @ ≥ ∞ì, WѨÊK≥@∞ì, á⁄#fl K≥@∞ì =O\˜q `«QÍæ~Ú.

K«~‡° O Lxfl

✓

✓

✓

✗

✓

✓

✗

✗

✗

✓

✓

✓

✗

✗

✓

✓

✗

✗

✓

✓

✓

✓

✗

✓

✓

✗

✗

✓

✓

✓

✓

✗

✗

✗

✗

✗

✓

✗

✓

✓

✗

✓

✓

✓

✗

✓

✓

✓

✗

✗

✓

✓

✓

✓

W) Ѩâ◊√ P~ÀQƺ ã¨=∞㨺Å∞ QÆ∞iÎOѨ٠– ÃÑ^ŒÌ"åQÆ∞ "å@~üÃ+_£ =∂º„\˜Hû± Ö’ XHõ "≥Ñ· Ù¨ "Õ∞HõÅ∞, Q˘„Ô~Å∞, HÀà◊§‰õΩ =KÕÛ ~ÀQÍÅ∞ QÆ∞iÎOz, WOHÀ "≥Ñ· Ù¨ HÍÖÏÅ∞, #ëêìÅ∞ QÆ∞iÎOKå~°∞.

Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ ~ÀQÍÅ∞ =KÕÛ HÍÖÏÅ∞ ~ÀQÆO ¿Ñ~°∞

ZO_®HÍÅO

"å<åHÍÅO

K«eHÍÅO

J) h\˜ ã¨=∞㨺 QÆ∞iÎOѨ٠– ÃÑ^ŒÌ"åQÆ∞ "å@~üÃ+_£ ✓

zQÆ∞à◊§~ÀQÆO

Ѩâ√◊ =ÙÅ ÃÑOѨHOõ Ö’ „Ѩ^•è # ã¨=∞㨺ÅÖ’ h\˜ ã¨=∞㨺 XHõ\.˜ ÃÑ^Œ"Ì åQÆ∞ "å@~üÃ+_£Ö’ =∞ÖˇÉ¡ ’~Ú# QÆ∂_≥OÖ’ h\˜ =#~°∞Å#∞ QÆ∞iÎã∂¨ ΠѨ@O "Õâß~°∞. Ѩ@OÖ’ É’~°∞,¡ ÉÏ=ÙÅ∞, K≥~∞° =ÙÅ∞, HÍÅ∞=Å∞ QÆ∞iÎOKå~°∞. É’~°¡Ö’ h~°∞ ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú HÍh Jq =º=™êÜ«∞ Éèí∂=ÚÖ’ LO_»@O =Å¡ PÜ«∂ Ô~·`«∞ŠѨâ◊√=ÙÅ∞ `«Ñ¨Ê JO^Œi Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ JHõ¯_çH˜ "≥à§◊ _®xH˜ J=HÍâ◊O LO_»^∞Œ . „QÍ=∞OÖ’ L#fl Ѩâ√◊ =ÙÅxflO\˜H˜ ã¨O=`«û~°O á⁄_»=Ù<å h~°∞ ^˘~°HÍÅO>Ë ^ŒÜ∂« ºÅ‰õΩO@ K≥~∞° =Ù ÉÏQÆ∞ K≥Ü∂« ºÅx ~Ô ` · ∞« Å∞ K≥áêÊ~°∞.

[|ƒ"åѨ٠K≥O|@∞ìHõ / Ѩل~°∞

P) "Õ∞`« ã¨=∞㨺 QÆ∞iÎOѨÙ: Ö’`«∞"åQÆ∞

`À_ÕÅ∞ Z`«∞‰Î Ωõ áÈ=_»O

ѨÓ~°fiO Ѩâ√◊ =ÙÅ "Õ∞`« WKÕÛ Ñ¨O@Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨O_çOKÕ"åà◊√§. *Á#fl K˘Ñ¨Ê, =iQÆ_,¤ç HõOká⁄@∞ì, Ѩe¡ á⁄@∞ì, â‹#QÆá⁄@∞ì "Õ∞`«QÍ "å_Õ"åà◊√§. WѨÙÊ_»∞ Ѩu,Î P=Ú^•Å∞ ÖÏO\˜ ѨO@Å∞ Z‰õΩ¯"≥· Ѩâ√◊ =ÙÅ "Õ∞`« Hõ+Oì¨ QÍ LOk. Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "Õ∞Ü«∞_®xH˜ ^Õ=e QÆ\,¡˜ ~°≠O_®QÆ∞@ì, J^•ÌÅ QÆ∞@ì, ~ÀHõO_»¡ QÆ∞@ì, ^è#Œ O QÆ∞@ì L<åfl~Ú.

J~Ú`Õ g\˜ÃÑ· K≥@∞¡, QÆ_¤ç `«QÍæ~Ú. Ö’`«∞"åQÆ∞, H˘xfl z#fl "åQÆ∞ÅÖ’, c_»∞ Éè∂í =ÚÅÖ’ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "Õ∞¿ãq.

WѨÙÊ_» c_»∞ Éè∂í =ÚÅ∞ `«QÍæ~Ú. á⁄ÖÏÖ’¡ =~åÅ "≥O@ ‰õÄ_® Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "Õ∞¿ãq. J~Ú`Õ WѨÙÊ_»∞ =~åÅ∞ ‰õÄ_® `«QÍæ~Ú.

J=∞‡ `«e¡ (HÀ_ç) QÍe áÈK«=∞‡

✓

✓

✓ ✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

TÅ|∞QÆÅæ ∞ / |∞~°^Œ ѨÙà◊√§

✓

D_»∞Û‰õΩ áÈ=@O

✓

H˘~°∞‰õΩ_»∞ (HÀ_ç) #@ìÅ∞

=∞~°}O

✓ ✓

QÆ∞O_≥<˘Ñ≤Ê

#ëêìÅ∞ PiúHOõ `«~K ° ∞«

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

"åã¨<£ Ü«∂Hõ∆<£ ã¨ì_ô HÍ~°º„Hõ=∞O Ñ≤.S.U.Å∞ qHÍã¨O

"Õ∞HõÅ∞, Q˘„Ô~Å∞ „Ѩ^•è #OQÍ Ñ¨Ù„~°∞ H˘@ì_O» =Å¡ ~Ô ` · ∞« ʼnõΩ Z‰õΩ¯= #+¨ìO =ã¨∞ÎOk. [|∞ƒ "åѨ٠=Å¡ "Õ∞HõÅ∞ qѨs`«OQÍ K«xáÈ`«∞<åfl~Ú. Q˘„Ô~ʼnõΩ Z‰õΩ¯=QÍ ^˘=∞‡~ÀQÆO ™È‰õΩ`«∞Ok. ZO_®HÍÅOÖ’ =ÚYºOQÍ Ñ¶≤„|=i #∞O_ç U„Ñ≤Ü«∞Öò =~°‰õΩ HÀà◊√§ ‰õΩ~°∞‰õΩ_»∞ ~ÀQÆO`À Z‰õΩ¯=QÍ K«xáÈ`«∞<åfl~Ú. W^Õq^èOŒ QÍ P=ÙÅ∞, Qˆ ^≥ʼnõΩ =KÕÛ [|∞ƒÅ#∞ qâı+¡ O≤ Kå~°∞.

"å@~üÃ+_£ „QÍ=∂Å Ö’`«∞"åQÆ∞, #r~åÉÏ^£ ÃÑ^Œ"åQÆ∞, âßMÏѨÓ~ü "≥∞ãÿ =¨ ∞‡ Hõ@,ì ~˘OѨe¡ q"ÕHÍ#O^Œ, ~˘OѨe¡ yiQÆ\Ñò e¨ ¡ –1, yiQÆ\Ñò e¨ ¡ yiQÆ\Ñò e¨ ¡ –2, *ÏOÉÏѨÙ~°O `åO_»

Ããs<£ ã¨sfiÃããπ s_£û

QÆ∞@ìŠѨi~°H} ∆õ ^•fi~å "Õ∞`«, K≥@¡ Jaè=$kú ✏

"ÅåJí #É∞è

O™~°ê

4

"å@~üÃ+_»¡Ö’ r"åÅ∞

J#∞Éèí"åÅ

™ê~°O

5

"å@~üÃ+_»¡Ö’ r"åÅ∞

3) Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz HÍ~åºK«~°} „Ѩ}ÏoHõÅ `«Ü«∂s – J#∞Éèí=O

Ѩâ◊√ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~°ÎʼnõΩ tHõ∆}

„QÍ=∞ã¨∞Åú `À Hõeã≤ Ѩiã≤` ú ∞« Å J=QÍǨÏ# P^è•~°OQÍ HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∂« e. ^•O\’¡ ^ŒâÅ◊ ∞, q=~°}Å∞ kQÆ∞= Ѩ\Hì˜ Öõ ’ L<åfl~Ú.

JOâ◊O ❋ ◆

❋ ❋

Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ ‰õΩ tHõ} ∆ J=ã¨~O° Jx JO^Œ~∂° ÉèÏqOKå~°∞. HÍx tHõ} ∆ HõÜ∞Õ º Y~°∞Û U |_≥@ ˚ ∞#∞O_ç Y~°∞Û K≥Ü∂« ºÅ<Õk K«~Û° ‰õΩ ^•i fã≤Ok. "å@~üÃ+_»Ö¡ ’x tHõ} ∆ |_≥\ ˚ ò #∞O_ç Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ tHõ} ∆ ‰õΩ Hˆ \Ï~Ú¿ãÎ „>ˇxÿ OQ∑ |_≥\ ˚ ò KåÖÏ=~°‰Ωõ J~ÚáÈ`«∞Ok. Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ tHõ} ∆ ‰õΩ XH˘¯Hõ¯ "å@~üÃ+_£Ö’ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅÎ ‰õΩ 25 ~ÀAÅ 6 =∂_»∂ºÅ¡ tHõ} ∆ HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ, "≥∞_çHÖõ ò H˜\ò ‰õΩ HõeÑ≤ 13,282 ~°∂áêÜ«∞Å∞ Y~°∞Û J~ÚºOk. ã¨ÇϨ [ =#~°∞ÅÖ’ Ѩâ√◊ ã¨OѨ^Œ ‰õÄ_® ÉèÏQÆ"∞Õ HÍ|\˜ì Ѩâ√◊ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~Åΰ tHõ} ∆ HõÜ∞Õ º Y~°∞Û tHõ} ∆ |_≥\ ˚ ò #∞O_ç H͉õΩO_» "å@~üÃ+_£ Ѩ#∞Å |_≥\ ˚ ò #∞O_ç Y~°∞Û KÕã∞¨ HÀ=KåÛ Jx "åã¨<£ K«~Û° ‰õΩ ÃÑ\˜ìOk. nxH˜ "å@~üÃ+_£ J™Èã≤ÜÕ∞+¨<£ f~å‡<åxfl P"≥∂kOz D |_≥˚\ò Y~°∞Û KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ J#∞=∞ux=fi=Åã≤OkQÍ _ç.Ñ≤.Z.Ñ≤.x HÀiOk. g@xflO\˜x ѨijeOz# _ç.Ñ≤.Z.Ñ≤. „áê*ˇH±ì _≥·Ô~Hõì~°∞ â‹·Å*Ï~å=∞ JÜ«∞º~ü HõÖˇHõì~ü #∞O_ç J#∞=∞u fã¨∞‰õΩx "å@~üÃ+_£ J™Èã≤Ü∞Õ +¨<‰£ Ωõ ѨOáê~°∞. nO`À D tHõ} ∆ HÍ~°º„Hõ=∞O ~°∂ѨÙk^Œ∞‰Ì Ωõ Ok.

q=~°}

QÆ∞iÎOz# ã¨=∞㨺ʼnõΩ „Ѩ[Å∞, |$O^•Å`À Hõeã≤ Ѩiëê¯~åÅ#∞ QÆ∞iÎOKåe. Ѩâ◊√=ÙÅ "Õ∞`«, h\˜ ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~åxH˜ =#~°∞ŠѨ@O P^è•~°O J=Ù`«∞Ok. QÆ∞iÎOz# „Ѩu Ѩiëê¯~åxfl HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõ QÍ=∞~°ÅÛ@O HÍ~åºK«~} ° „Ѩ}ÏoHõÅ∞, PÜÕ∞º Y~°∞ÛÅ∞

Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ `åQÆ∞h~°∞ "Õ∞`« P~ÀQƺO H˘@ìO Z=~°∞? ZѨÙÊ_»∞? Uq∞\˜? ZÖÏ? ◆

"å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ Éè∂í q∞, h\˜ ã¨O~°H} ∆õ Ѩ#∞ÅÖ’ ÉèÏQÆOQÍ ◆ L=∞‡_ç Éè∂ í =ÚÅ ã¨O~°H} ∆õ , Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "Õ∞Ü«∞@OÃÑ· xÜ«∞O„`«} ◆ ѨO@Å∞ =∂~°Û_»O ◆ Ѩâ√◊ „QÍã¨O ÃÑOѨHO õ , "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q

Ѩi~°H} ∆õ Hõq∞\© Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ x ~å=∞K«O„^ŒÜ∞« ºx Kè~·≥ ‡° <£QÍ Z#∞fl‰õΩ<åfl~°∞. nx ¿Ñ~°∞# ÉϺOH± MÏ`å `≥iKå~°∞. xÜ«∞=∞ x|O^è#Œ Å∞ U~°Ê~°K∞« ‰õΩx ã¨Éºíè `«fi ~°∞ã¨∞O =ã¨∂Å∞ KÕâß~°∞. iHÍ~°∞Ť ∞ U~°Ê~°K∞« ‰õΩ<åfl~°∞.

W) Ѩâ◊√=ÙÅ ~ÀQÍÅ ã¨=∞㨺ŠѨiëê¯~°O – Ѩâ◊√ P~ÀQƺ HÍ~°ºHõ~°ÎʼnõΩ tHõ∆} III.ã¨=∞㨺Å

Ѩiëê¯~åÅ J#∞Éè"í åÅ∞ qq^èŒ ~°HÍÅ ~ÀQÍÅ =Å¡ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ K«xáÈ~Ú PiúHOõ QÍ ZO`À #+¨áì È`«∞<åfl=∞x Jxfl „QÍ=∂Å „Ѩ[Å∞ K≥áêÊ~°∞. „ѨÉ∞íè `«fi Ѩâ√◊ "≥^· ºŒ Hˆ O„^•Å∞ <åÅ∞QÆ∞ #∞Oz P~°∞ H˜Ö’ g∞@~°¡ ^Œ∂~°OÖ’ L<åfl~Ú. g\˜ ¿ã=Å#∞ „Ѩ[Å∞ KåÖÏ P~°∞^Œ∞QÍ LѨÜ∂≥ yOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. ™ê^è•~°}OQÍ „QÍ=∂ÅÖ’ Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ <å@∞"≥^· ºŒ O KÕ¿ã"åà◊√§ LO\Ï~°∞. ~ÀQÍʼnõΩ =¸eHõÅ`À WKÕÛ <å@∞ =∞O^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. „QÍ=∞ã¨∞ÅÎ Ö’ W^ŒiÌ x

J) Ѩ⨠√◊ =ÙÅ h\˜ ã¨=∞㨺 Ѩiëê¯~°O – Ö’`«∞"åQÆ∞ "å@~ü+à _£ #r~åÉÏ^£ `åO_» „QÍ=∞OÖ’x Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ "å@~üÃ+_£ ~åHõ=ÚO^Œ∞ h\˜ ã¨=∞㨺 LO_Õk. nxx ^Œ$+≤Öì ’ LOK«∞H˘x "å@~üÃ+_£ Ö’ XHõ K≥H_± ®ºO Hõ\Ïì~∞° . =∞~˘Hõ ‰õΩO@ Hõ@=ì Åã≤LOk. Jk ‰õÄ_® "å@~üÃ+_£ „Ѩ}ÏoHõÖ’ ÉèÏQÆOQÍ LOk. ÃÑ^Œ"Ì åQÆ∞ "å@~üÃ+_£Ö’ ^ŒÜ∂« ºÅ‰õΩO@ "å@~üÃ+_£ „áêO`«OÖ’ ÖË#O^Œ∞# nxx "å@~üÃ+_£ HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ KÕÑ@ ¨ _ì O» ‰õΩ^Œ~Ö° ^Ë ∞Œ . W\©=ŠѨxH˜ PǨ~°O Ѩ^HŒè Oõ ^•fi~å ^ŒÜ∂« ºÅ‰õΩO@ K≥~∞° =Ùx „Ѩ[Å∞ ÉÏQÆ∞KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞.

tHõ} ∆ =∂_»∂ºÖò

P) "Õ∞`« ã¨=∞㨺 Ѩiëê¯~°O – *ÏOÉÏѨÙ~°O `åO_» „QÍ=∞OÖ’ "Õ∞`«#∞ WKÕÛ K≥@¡ ~°HÍÅ∞ 42 QÆ∞iÎOKå~°∞. D "≥ÚHõ¯Å∞ U<å\˜ #∞O_À QÆ∞@ìÅ g∞^Œ LO_Õq QÍx WѨÙÊ_»∞ JO`«iOzáÈ`«∞<åfl~Ú. Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ "≥∞Ü«∞º\ÏxH˜ H˘„~°Å É’_»∞, `À_ÕÅ∞ H˘e¯, ™œu QÆ∞@ìÖÁkÌ, J#∞¯Å "≥∞`«Î J#fl ã¨Öú ÏÅ∞ „QÍ=∞ ѨOKå~Úu H˜O^Œ L<åfl~Ú.

WѨÙÊ_»∞ HÍ~åºK«~°} „Ѩ}ÏoHõÖ’ ÉèÏQÆOQÍ "ÕѨ, ã‘`åѶ¨ÅO, HÍ#∞QÆ K≥@∞¡ #~°ûs ^•fi~å ÃÑOKåÅ#∞‰õΩ<åfl~°∞. J#∞¯Å "≥∞`«Î QÆ∞@ì g∞^Œ "ÕÑ,¨ ã‘`åѶŨ O K≥@∞¡, H˘„~°Å É’_»∞ QÆ∞@ ì ‰õΩ HÍ#∞QÆ, QÔ iΡ ã‘_Ü ç ∂« K≥@∞¡, ™œuQÆ∞@ì‰Ωõ H˘xfl K≥@∞¡, "≥∂^Œ∞QÆ QÆ_,¤ç hà◊§ K≥e‡ ÉÁ@∞¡‰Ωõ ѨKÛ« QÆ_¤ç ÃÑOKåÅx x~°~‚ ÚOKå~°∞. #~°ûs ‰õÄ_® ÃÑOKåÅx x~°~‚ ÚOKå~°∞.

TiÖ’ J_»qx HÍáê_»∞HÀ\ÏxH˜ QÆ∞@ìŠѨi~°H} ∆õ Hõq∞\© LO_®Åx x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. „QÍ=∞ã¨Éíè ÃÑ\˜ì 8 =∞Ok`À Hõq∞\©x U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. WO^Œ∞Ö’ #Å∞QÆ∞~°∞ =∞QÆ"åà◊√§, #Å∞QÆ∞~°∞ P_»"åà◊√§ L<åfl~°∞. Hõq∞\©Ö’ Z=Ô~=~°∞ U QÆ∞@ìʼnõΩ ÉÏ^躌 `« =Ç≤ÏOKåÖ’ x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^•xH˜ D~°™¡ êfiq∞ QÆ∞@ìÅ J#∞Éè" í åÅ ™ê~°O

6

"å@~ü+à _»Ö¡ ’ r"åÅ∞

J#∞Éèí"åÅ

™ê~°O

tHõ∆}Ï HÍ~°º„Hõ=∞O

7

✏

_®Hõì~ü +¨Ç‘Ï<£ i™È~üû Ѩ~°û<£QÍ D tHõ∆}Ï HÍ~°º„Hõ=∞O [iyOk. tHõ} ∆ Ö’ JO„`« ã¨Oã¨ú ~°∂á⁄OkOz# H˘@ìO ^ŒQ~æÆ H° ˜ "≥^· ºŒ O, áÈã¨~ì ∞° ,¡ áê~å "≥@i#s =∂#∞º=Öò ZO`«QÍ<À LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ®¤~Ú. P~°∞ =∂_»∂ºà◊§ q=~åÅ∞: 1. ã¨~Ô #· Ѩâ√◊ ~°HÍxfl Z#∞flHÀ=@O, Ѩâ√◊ áÈ+¨} 2. Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ – "å\˜H˜ =KÕÛ "åº^è∞Œ Å∞ 3. Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ =KÕÛ "åº^è∞Œ Å∞ – zH˜`û« , \©HÍÅ∞ "ÕÜ∞« _»O 4. Ѩâ√◊ =ÙʼnõΩ =KÕÛ ~ÀQÍÅ∞ – x"å~°}, L`«ÊuÎ, ѨÙ#~°∞`«Ê`«∞ÅÎ Ö’ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ 5. Ѩâ√◊ =ÙÅ "Õ∞`« – Ѩâ√◊ =ÙÅ H˘@ìO 6. Ѩâ√◊ =ÙÅ ã¨O~°H} ∆õ – cè=∂ ã¨^∞Œ áêÜ«∞O

"å@~ü+ à _»Ö¡ ’ r"åÅ∞