Amsterdam, Rijksmuseum
Het mysterie Vermeer
BP Bergen, Museum Kranenburgh + de tentoonstellingsagenda nr 1 jan-feb 2023 • € 11,95 • verschijnt 8x per jaar 40 pagina’s gratis bijlage Kees van Dongen Van wildeman tot societyschilder Rinus Van de Velde Belgische rebel op avontuur Laren Wassenaar Enschede BP www.museumtijdschrift.nl complete overzicht 16 jan mrt Sofonisba Anguissola ‘Wondervrouw’
INHOUD-
museumtijdschrift.nl nr 1 / jan-feb 2023
8
46 58 66 30
Johannes Vermeer, ‘Meisje met de rode hoed’, ca. 1664-67, olieverf op paneel, 23 x 18 cm, National Gallery of Art, Washington
MUSEUM - KORT
Museumtijdschrifttips: De mooiste tentoonstellingen inclusief de Vooruitblik
MUSEUM & MEER
het atelier Klaas Gubbels een dag uit het leven van Monika Dahlberg boeken recensies en tips lezerspagina ‘De bezoeker’, reacties
OUDE KUNST
Johannes Vermeer
Waarom blijft de Delftse meester zo boeien? 12 vragen en antwoorden door Erik Spaans
HEDENDAAGSE KUNST
Raphaela Vogel
Duitse duizendpoot laveert tussen techniek en gevoel door Machteld Leij
MODERNE KUNST
Kees van Dongen
Hoe een Rotterdamse lefgozer de avantgarde van Parijs veroverde door Kees Keijer
MODERNE KUNST
Niki de Saint Phalle
Meer dan de wereldberoemde ‘Nana’s’ door Joke de Wolf
INTERVIEW
Rinus Van de Velde
Belgische ster neemt ons mee in zijn denkbeeldige universum door Frits de Coninck
ARCHITECTUUR
De erfenis van Berlage
De grote vernieuwer was een eigenwijze twijfelaar, blijkt uit zijn biografie door Marina de Vries
OUDE KUNST
Sofonisba Anguissola
Renaissancetalent verwierf grote roem, mede dankzij haar vrouw-zijn door Dorien Tamis
MODERNE & HEDENDAAGSE KUNST
Museumtijdschrift arrangement Bezoek Art Rotterdam + lezing ‘Henk Chabot’ (+ museumbezoek voor openingstijd)
Chabot Museum
Klein maar fijn museum rond ‘kunstenaarskunstenaar’ Henk Chabot door Edo Dijksterhuis
9
40
71
53 COLUMNS Pauline Broekema Een handvol ‘dierkens’ Musea in beweging De vaste collectieopstelling 13-20 73-79
42 53 22 30 34 42 46 54 58 66
‘De geograaf’, 1669, olieverf op doek, 53 x 47 cm, Städel Museum, Frankfurt
Onbekende superster
Nooit eerder waren zo veel schilderijen van Johannes Vermeer bij elkaar te zien als op de overzichtstentoonstelling in het Rijksmuseum. Een hernieuwde kennismaking met ‘de sfinx van Delft’ in 12 vragen. DOOR ERIK SPAANS
22
‘Schrijvende vrouw met dienstbode’, ca. 1670-72, olieverf op doek, 72 x 58 cm, National Gallery of Ireland, Dublin
OUDEKUNST-
De wilde weg naar
succes
Kees van Dongen maakte in Parijs een bliksemcarrière, van illustrator en fauvist tot societyschilder. Singer Laren laat zien hoe Van Dongen de kunstwereld veroverde met sensueel kleurvertoon. DOOR KEES KEIJER
34
‘Madame Jasmy Alvin’, 1920, olieverf op doek, 195 x 131,5 cm, Centre Pompidou, Parijs
MODERNEKUNST-
‘In de Moulin de la Galette – La Mattchiche’, 1905, olieverf op doek, 65 x 44 cm, part. coll.
46
‘Prop, Train’, 2021, karton, verf, hout en gemengde techniek, 300 x 1050 x 250 cm
DENKBEELDIGE AVONTUREN
De Belgische kunstenaar Rinus Van de Velde is in eigen land een ster. In zijn tekeningen, beelden en installaties speelt hij een geraffineerd spel van feit en fictie. Dit voorjaar troont Museum Voorlinden ons mee in de wereld van zijn verbeelding.
47 INTERVIEW-
DOOR FRITS DE CONINCK
wonder Niets minder dan een
‘Het schaakspel’, 1555, olieverf op doek, 72 x 97 cm, Muzeum Narodowe, Poznań
Michelangelo, Vasari en Van Dyck waren fan van haar: de zestiende-eeuwse Italiaanse Sofonisba Anguissola. Met haar talent en slimme carrièrestappen werkte ze zich uit relatieve armoede op tot portrettist aan het Spaanse hof.
DOOR DORIEN TAMIS
59 OUDEKUNST-
Brave New World
Meer lezen? Kijk op www.museumtijdschrift.nl voor actuele informatie, tips, recensies en interviews
Museumtijdschrift nummer 2 ligt op 7 maart in de winkel
Museumtijdschrift verschijnt 8x per jaar (om de 6 weken en tijdens zomer en winter om de 8 weken)
begon
cadeau bij een jaarabonnement cadeau bij een tweejarig abonnement
VOLGEND NUMMER
Henry Moore
Sanya Kantarovsky, ‘Kompleks’ (detail), 2016
Henry Moore, ‘Reclining Figure’ (detail), 1985
David Bailly, ‘Vanitasstilleven met portret van een jonge schilder’ (detail), 1651
Rembrandt met rode baret De wilde avonturen van een bezadigd zelfportret Gary Schwartz Rembrandt met rode baret De wilde avonturen van een bezadigd zelfportret Gary Schwartz Rembrandt met rode baret: de wilde avonturen van een bezadigd zelfportret volgt de lotgevallen van een fascinerend schilderij langs twee sporen. De eerste is de geschiedenis van het werk als een kostbaar verzamelobject, een geschiedenis bijna te onwaarschijnlijk om waar te zijn. Toen de toekomstige koning Willem II het in 1823 kocht was het een van de allereerste stukken van zijn verzameling: de belangrijkste schilderijencollectie ooit bijeengebracht door een Nederlander. Bijna honderd jaar bleef het in de familie en kwam uiteindelijk terecht in
de regering van de
Staten beslag op de Rembrandt onder dermate strikte termen, dat toen men twintig jaar later besloot om het aan Duitsland te restitueren, daarvoor de meest ingewikkelde juridische en diplomatieke capriolen nodig waren. Na aankomst in de Bondsrepubliek
een
David Bailly teruggave. Zeven jaar en ettelijke processen later kreeg zij het in bezit. In 1983 verkocht zij het aan de huidige eigenaar. Na 1921 is het slechts tien dagen tentoongesteld geweest in Dayton (1947) en tien weken in Washington (1967). Met het verschijnen van dit boek zal het voor het eerst na al die tijd weer in een museum te zien. Dit boek traceert ook de kunsthistorische geschiedenis van het schilderij als werk van Rembrandt. In 1969 werd de eigenhandigheid voor het eerst, door Horst Gerson, in twijfel getrokken, een opinie die door het Rembrandt Research Project werd gedeeld. Na onderzoek naar alle bewijsmateriaal en argumenten, komt de eminente Rembrandtspecialist Gary Schwartz tot de conclusie dat er geen enkele reden is om het werk niet te accepteren voor wat het lijkt te zijn – een zelfportret van de grote meester, door zijn eigen hand geschilderd.
Vanitas, moderne beelden en nieuwe schilderkunst Rembrandt met rode baret De wilde avonturen van een bezadigd zelfportret Anni + Josef Albers
Weimar, waar Willems dochter Sophie Maar in 1921 werd het geroofd uit het Weimar Museum en het dook in 1945 op in Dayton, Ohio, in het bezit van een man die zei dat hij het in 1934 in de haven van New York had gekocht van een Duitse matroos. Wat volgde wordt in dit boek voor het eerst onthuld, gebaseerd op vrijgegeven geheime stukken van de Amerikaanse Anni + Josef Albers
overheid. In 1947 legde
Verenigde
familielid dat recht had op dit erfstuk een proces voor
Een prachtig welkomstcadeau voor nieuwe abonnees
wilde avonturen van
bezadigd zelfportret
+ Josef Albers
Rembrandt met rode baret | De
een
De lotgevallen van de Rembrandt met de rode baret zijn bijna te bizar om waar te zijn. Het portret werd in 1823 aangekocht door de Prins van Oranje, de latere koning Willem II, voor zijn kunstcollectie, die de beste Nederlandse privéverzameling ooit was. De toeschrijving aan Rembrandt is sinds 1969 omstreden. Gary Schwartz draagt argumenten aan om het te accepteren voor wat het eeuwenlang was en nog altijd lijkt te zijn, een zelfportret van de meester. 336 pagina’s, gebonden, 19 x 25 cm, ISBN 978 94 625 8517 1 € 59,95 Anni
Na hun opleiding
aan
het Bauhaus
in Duitsland groeiden Anni en Josef Albers uit tot pioniers van het modernisme in de Verenigde Staten. Het rijkgeïllustreerde boek Anni + Josef Albers biedt een heldere introductie op het leven en werk van dit kunstenaarsechtpaar, en staat uitgebreid stil bij de door hen gedeelde inspiratiebronnen als muziek en precolumbiaanse cultuur.
208 pagina’s, gebonden, 24,5 x 29 cm, ISBN 978 94 625 8522 5 € 34,95 OOK VERKRIJGBAAR IN DE BOEKHANDEL, BESTEL OP WWW.WBOOKS.COM OF BEL 038 - 467 34 00
