Museumtijdschrift 2 - 2023

Sanya Kantarovsky, ‘Wet Hands’, 2015, olieverf, pastel, aquarel, oliekrijt op doek, 190,5 x 140 x 3,4 cm, Raf Simons Collectie

HEDENDAAGSE KUNST

Brave New World

De schilderkunst is terug, en hoe. De nieuwe garde toont zich optimistisch door Joke de Wolf

OUDE KUNST

David Bailly

Hét vanitasstilleven van de Leidse meester is omringd door raadsels door Erik Spaans

MODERNE KUNST

Henry Moore

Britse beeldhouwer verbond eeuwenoude traditie met moderne beeldtaal door Kees Keijer

MODERNE KUNST

Anton Rooskens

Afrikaanse reisimpressies in het werk van de Cobrakunstenaar door Edo Dijksterhuis

OUDE KUNST

Hugo van der Goes

Het eerste grote overzicht van de Vlaamse pionier van de olieverf door Koen Kleijn

INTERVIEW

Luchtjes in het museum

Geurexperts leren ons te ‘kijken met de neus’ door Jeroen Junte

OUDE KUNST

De Rossetti’s

Elizabeth Siddal was meer dan een muze voor de prerafaëliet Dante Gabriel Rossetti door Stefan Kuiper

DESIGN Stroomlijn

Moderne ontwerpers wilden alles sneller, beter en mooier door Chris Reinewald

Raquel van Haver, ‘Esperanza, fe y amor. La madre, la hija y la sabiduría’, 2020, olieverf op jute, teer, plastic, bloemen, hars, haar, gel en papier, 420 x 315 x 50 cm, collectie kunstenaar

palet

Dat schilderkunst terug is van nooit weggeweest, bewijst een optimistisch stemmende vlootschouw van zestien jonge schilders van over de hele wereld. Al zijn de onderwerpen niet altijd luchtig, het plezier in het schilderen spat van het doek. DOOR

JOKE DE WOLF

ommige mannen in de schilderijen van Salman Toor lijken zo uit een werk van Frans Hals te komen. Ze zijn in vlotte streken olieverf neergezet, hebben uitgesproken neuzen en kapsels en ongedwongen houdingen. Toch weet de toeschouwer al snel dat het hier gaat om een modern schilderij; de mannen flirten niet met ‘malle Babbes’, maar met ándere mannen, en die hebben ook lang niet altijd een witte huid.

Toor, geboren in Pakistan in 1983, brak in 2018 internationaal door, toen hij had besloten zich niets meer aan te trekken van verwachtingen uit zijn omgeving. Bij zijn opleiding in de Verenigde Staten, waar hij vanaf 2002 woonde en studeerde, werd hem verteld dat hij abstracte kunst moest maken; de Renaissance die hij zo

IJDELHEID DER IJDELHEDEN

Wie is de jonge schilder op het vanitasstilleven van David Bailly? En wat doet dat ‘fantoom’ van een vrouw daar op de muur? Na vier eeuwen zijn de mysteries rond het meesterwerk van de relatief onbekende Leidse schilder alleen maar groter geworden.

DOOR ERIK SPAANS

David Bailly, ‘Vanitasstilleven met portret van een jonge schilder’, 1651, olieverf op paneel, 89,5 x 122 cm, Museum De Lakenhal, Leiden

FASCINATIE VOOR HET VERRE

De magie van exotische volkskunst was wat Anton Rooskens dreef en wat hij inbracht in de Cobrabeweging. Stedelijk Museum Schiedam toont hoe zijn reizen het mysterie deels ontmantelden, maar ook zijn werk beïnvloedden.

DOOR EDO DIJKSTERHUIS

‘Compositie’, 1952, olieverf op doek, 95,2 x 114,7 cm, Stedelijk Museum Schiedam

‘Les gens du soleil’, 1945, olieverf op doek, 145 x 120 cm, Cobra Museum voor Moderne Kunst, Amstelveen (niet op de tentoonstelling)

Maquette van Piet Mondriaans atelier in New York, Kunstmuseum, Den Haag

Hoe ruikt abstractie?

Steeds vaker gaan tentoonstellingen gepaard met een reukervaring.

Een hype of een blijvertje? “Geur biedt een intense ervaring, die je naar een andere plek en tijd kan brengen.”

kunstbezit in Zeeland in de zeventiende eeuw was heel gevarieerd, elders in de Nederlanden. De huizen Zeeuwse burgers werden gesierd schilderijen van zeer uiteenlopende onderwerpen. Ook stillevens waren gewild. voorstellingen van zeventiendestillevens zijn bijzonder divers, bloemen en verse vruchten, een lust het oog, tot Vanitasstillevens die te geven over de eindigheid van het Ook zijn er appetijtelijke weergaven voorziene keukens en boerderijinterieurs, evenals jachtstillevens die de succesvolle jacht met een overvloedige resultaat. kende in de zeventiende eeuw schilders van stillevens die er lange of korte tijd werkzaam waren. Wereldberoemd zijn Ambrosius Bosschaert en Adriaen Coorte, maar ook anderen vulden het rijke palet van stillevenschilders in Zeeland en allen in dit boek ruime aandacht in en beeld. Meijer is bijzonder goed thuis in de gerenommeerd specialist op het gebied stilleven. Hij schreef tal van artikelen en (bijdragen voor) museum- en tentoonstellingscatalogi. deze serie schreef hij eerder de publicatie over Franchoys Ryckhals (1609-1647).

Barok,

Florentijnse barok

Naïef

Femmy Otten

Meer lezen? Kijk op www.museumtijdschrift.nl voor actuele informatie, tips, recensies en interviews

Museumtijdschrift nummer 3

ligt op 18 april in de winkel

Museumtijdschrift verschijnt 8x per jaar (om de 6 weken en tijdens zomer en winter om de 8 weken)

Een prachtig welkomstcadeau voor nieuwe abonnees

verzamelobject, een geschiedenis bijna te onwaarschijnlijk om waar te zijn. Toen de toekomstige koning Willem II het in 1823 kocht was het een van de allereerste stukken van zijn verzameling: de belangrijkste schilderijencollectie ooit bijeengebracht door een Nederlander. Bijna honderd jaar bleef het in de familie en kwam uiteindelijk terecht in Weimar, waar Willems dochter Sophie groothertogin was.

Maar in 1921 werd het geroofd uit het Weimar Museum en het dook in 1945 op in Dayton, Ohio, in het bezit van een man die zei dat hij het in 1934 in de haven van New York had gekocht van een Duitse matroos. Wat volgde wordt in dit boek voor het eerst onthuld, gebaseerd op vrijgegeven geheime stukken van de Amerikaanse overheid. In 1947 legde de regering van de Verenigde Staten beslag op de Rembrandt onder dermate strikte termen, dat toen men twintig jaar later besloot om het aan Duitsland te restitueren, daarvoor de meest ingewikkelde juridische en diplomatieke capriolen nodig waren. Na aankomst in de

Bondsrepubliek begon een familielid dat recht had op dit erfstuk een proces voor teruggave. Zeven jaar en ettelijke processen later kreeg zij het in bezit. In 1983 verkocht zij het aan de huidige eigenaar. Na 1921 is het slechts tien dagen tentoongesteld geweest in Dayton (1947) en tien weken in Washington (1967). Met het verschijnen van dit boek zal het voor het eerst

komt de eminente Rembrandtspecialist Gary Schwartz tot de conclusie dat er geen enkele reden is om het werk niet te accepteren voor wat het lijkt te zijn een zelfportret van de grote meester, door zijn eigen hand geschilderd.

Stillevens door Zeeuwse meesters uit de Gouden Eeuw

In Stillevens door Zeeuwse meesters uit de Gouden Eeuw wordt voor het eerst een overzicht gegeven van de stilleven-schilderkunst in de Nederlanden in de zeventiende eeuw. Aan bod komen de diverse soorten stillevens, welke centra een rol speelden, wat toonaangevend werk was, wie de belangrijkste meesters waren en wie de afnemers/kopers van stillevens waren.

96 pagina’s, paperback met flappen, 17 x 24 cm, ISBN 978 94 625 8512 6

OOK

VERKRIJGBAAR

Rembrandt met rode baret

De wilde avonturen van een bezadigd zelfportret

De lotgevallen van de Rembrandt met de rode baret zijn bijna te bizar om waar te zijn. De zoektocht naar de geschiedenis van het doek van Rembrandtkenner Gary Schwartz leest als een kunsthistorische detective. Met dit boek doet het opnieuw zijn intrede in de Rembrandtwereld. De toeschrijving aan Rembrandt is sinds 1969 omstreden. Schwartz draagt argumenten aan om het te accepteren voor wat het eeuwenlang was en nog altijd lijkt te zijn, een zelfportret van de meester.

336 pagina’s, gebonden, 19 x 25 cm, ISBN 978 94 625 8517 1

€ 59,95

Femmy Otten, ‘One Tear at a Time’ (detail), 2020

Dominique Peyronnet, ‘Les Falaises et la mer’ (detail), 1931 Cesare Dandini, ‘De heilige Dorothea van Cappadocië’ (detail), 1640-50