Publiek Private Stoelendans

PubliekPrivateStoelendans

Voor een beter begrip Meer speelruimte voor optimale samenwerking tussen publiek en privaat

PubliekPrivateStoelendans

Meer speelruimte voor optimale samenwerking tussen publiek en privaat

PubliekPrivateStoelendans

Voor een beter begrip Publiek-private samenwerking is een middel om organisaties uit het publieke en het private domein samen te laten optrekken om een bepaald doel te bereiken. De gedachte erachter is dat beiden, publiek en privaat, kunnen profiteren van de sterke punten van de ander, op voorwaarde dat de samenwerking op de juiste manier wordt vormgegeven.

De praktijk blijkt minder zonnig dan de verwachtingen moeten doen geloven. Onze recente ervaringen zijn niet onverdeeld positief. In het algemeen wordt publiekprivate samenwerking geassocieerd met complexiteit, bureaucratie en bestuurlijk gedoe. Veel werkverbanden zijn eerder te karakteriseren als noodverbanden dan als de platforms voor innovatie en creativiteit waarvoor ze ooit bedoeld waren. Formaliteiten, regels en procedures zuigen de aandacht weg, een aantal gelukkige lichtpuntjes daargelaten.

Mensen en procedures

kunnen elkaar tegenwerken De reden dat publiek-private samenwerking veelal

Gebrek aan samenwerking heeft veel oorzaken

moeizaam en gebrekkig succesvol verloopt is in elk geval

Eigen onderzoek van Twynstra Gudde heeft ons geleerd

geen onwil. Hoewel aan beide zijden een diepe kloof

dat het falen van publiek-private samenwerking diverse

wordt ervaren tussen de verschillende belevingswerelden,

oorzaken heeft, die onderling vaak samenhangen. De

hebben wij geconstateerd dat aan weerskanten van die

negatieve beelden die de publieke en private domeinen

kloof welwillende, deskundige, gemotiveerde mensen

over elkaar hebben spelen daar zeker een rol bij.

opereren, die een geslaagde samenwerking allemaal van harte zouden toejuichen. Toch komen ze op de een of

Publiek-private samenwerking is echter ook verregaand

andere manier tegenover elkaar te staan met allerlei

geformaliseerd en doordat er nog altijd onvoldoende

veronderstellingen, soms zelfs wederzijdse vijandbeelden.

wordt gezocht naar gedeelde belangen en meer en meer

In publiek-private samenwerking lijken mechanismen

de nadruk gelegd op de eigen deelbelangen, lijkt een

aangewakkerd te worden die deze (voor)oordelen in stand

doorbraak verder weg dan ooit. Persoonlijke contacten

houden en soms zelfs cultiveren.

hebben plaatsgemaakt voor een sterke oriĂŤntatie op dichtgetimmerde contracten. De kwaliteit van de samenwerking is daar veelal niet mee gediend.

Samenwerking is, naar onze ervaring, een zaak van mensen. Onderling begrip, flexibiliteit, vertrouwen en de bereidheid in de samenwerking te investeren zijn bepalender voor het succes dan contracten, procedures en organisatievormen; die bieden hooguit randvoorwaarden.

Onderling begrip, flexibiliteit, vertrouwen en de bereidheid in de samenwerking te investeren zijn bepalender voor het succes dan contracten, procedures en organisatievormen; die bieden hooguit randvoorwaarden.

PubliekPrivateStoelendans

De opzet van de PPStoelendans is eenvoudig, maar zeer

De afgelopen twee jaar hebben wij, in een proces dat wij

effectief gebleken. Vanuit een sector worden acht tot

de PubliekPrivateStoelendans (PPStoelendans) hebben

maximaal zestien deelnemers geselecteerd om elkaar in

genoemd, getracht de mogelijkheden van publiek-private

teams van twee te ontmoeten in een echte werksituatie.

samenwerking beter te benutten. We hebben geprobeerd

Een team bestaat uit een deelnemer uit het private en

de obstakels die successen in de weg staan te omzeilen,

een uit het publieke domein. Alle deelnemers hebben

en maximaal ruimte te geven aan de factoren die succes

een eindverantwoordelijke (directeurs)functie en zijn met

bevorderen.

sponsorschap van de raad van bestuur of het directoraatgeneraal door Human Resources geselecteerd om zeker te stellen dat ze beschikken over voldoende inhoudelijke kennis.

Elk team wordt gevraagd samen deel te nemen aan een besluitvormend overleg dat representatief is voor de kerntaak van de onderneming. In de loop van het traject kan twee tot drie maal van team worden gewisseld.

Tijdens de wisselingen vinden drie plenaire sessies plaats, begeleid door Twynstra Gudde, waarin de ervaringen, persoonlijke dilemma’s en condities voor vertrouwen worden besproken.

Blijvend ruimte

voor vernieuwing Experimenteren met interactie tussen publiek en pri-

PPStoelendans: de spelregels

vaat, bijvoorbeeld in de vorm van de Stoelendans, heeft

- De deelnemers zijn sleutelspelers in publieke of private

resultaat. De deelnemers die sleutelposities bekleden in publiek-private samenwerking gaan anders kijken naar de samenwerkingspartner, naar zichzelf en hun onderlinge relatie. Ze zijn beter in staat om de mechanismen te doorgronden die samenwerking belemmeren en hebben

organisaties die regelmatig ‘samenwerkingspartner’ zijn in publiek-private samenwerking; - Persoonlijke interactie, vertrouwen en openheid staan centraal; - Er is ruimte voor het ontwikkelen van anders (patroon-

een beter beeld van de mogelijkheden die ze hebben om

doorbrekend) denken en anders handelen; er ontstaat een

door bewust te handelen een patstelling te voorkomen.

gelaagd ontwerp waarin kennis, houding en gedrag onder

Ook blijkt men het prettig te vinden om zowel in de eigen als in andere organisaties de ‘vernieuwingsdenkers’ te kunnen lokaliseren en benaderen. Deel uitmaken van een netwerk van andersdenkende en potentieel andershandelende mensen geeft voldoende stevigheid om een rol te kunnen (blijven) spelen in het publieke (project)

de loep worden genomen; - Er is volledige veiligheid en vertrouwelijkheid voor alle betrokkenen; - Het belemmerende aspect van eventuele belangentegenstellingen wordt ‘weggeorganiseerd’; - De top van de deelnemende organisaties ondersteunt de

leiderschap en de daarbij behorende complexe

deelnemers en draagt het onderliggende gedachtegoed

samenwerkingrelaties.

actief uit; - De Stoelendans zorgt voor ‘echte ervaringen’ (het is geen cursus of training); - Ook na afloop van de Stoelendans blijft het netwerk bestaan.

Wat kan anders bij publiek

Wat kan anders bij privaat

- Meer intentie, minder en dunnere contracten

- Meer assertiviteit; meer besef van de politiek-

- Organiseren ‘early contractor involvement’

bestuurlijke dynamiek

- Meer durf; meer risico’s nemen

- Bewuster instappen en niet ‘als een dolle’ te werk gaan

- Meer lef tonen tegenover ‘de politiek’

- Transparantie over businessmotieven

- Meer betrokkenheid van de organisatie bij het proces

- Problemen eerder/vroegtijdig bespreken

-Duidelijkere projectspecificaties

- Eigen allianties vormen

- Balans tussen inhoud en relatie

- Kansen zoeken voor een betere samenwerking

- Sterk maken voor marktcondities voor marktpartijen

- Met onzekerheden durven te werken

- Wet- en regelgeving die samenwerking beperkt en tot

- Opdrachtgevers betrekken bij beheersmaatregelen

suboptimale oplossingen leidt, ter discussie stellen

voor risico’s - De regels van het bestuurlijke proces beter leren begrijpen

PPS is een prima middel om een

Procedures Dichtgetimmerde contracten Beeldvorming Eigen deelbelangen

>>

Relatie, integriteit

In de praktijk staan er echter veel obstakels in de weg

De PPStoelendans

- Door te werken aan p integriteit en samenw

gezamenlijk doel te bereiken

en samenwerking

doorbreekt de patstelling

persoonlijke relaties, werking

>> Het resultaat: doeltreffend samenwerken, in wederzijds vertrouwen - Met maximale ruimte voor factoren die succes bevorderen