UITGAVE VAN DE VERENIGING KLASSIEKE ZAKEN 35STE JAARGANG OKTOBER 2015 NR 5
AA
TIJL BECKAND
a’s K gin SIE pa LAS 16 K ief AM 15 lus ENA 20 inc NG
Hét tijdschrift voor liefhebbers van klassieke muziek
Ambassadeur Aangenaam Klassiek
Verkrijgbaar vanaf 9 oktober 2015 www.lucasjussen.nl | www.arthurjussen.nl
EXCLUSIEVE AANBIEDING 25,99
* 99 15, CD+DVD
BACH OM BIJ WAKKER TE BLIJVEN Dat de Goldbergvariaties van Johann Sebastian Bach een goed middel tegen slapeloosheid vormen, is waarschijnlijk een verhaal dat uit de duim van de eerste Bachbiograaf komt. Johann Nikolaus Forkel beschreef in 1802 hoe klavecinist Goldberg voor de Russische gezant in Saksen, graaf Hermann Carl von Keyserlingk, enkele variaties speelde als de graaf de slaap niet kon vatten. De graaf zou er Bach zelfs rijkelijk voor beloond hebben. Een mooi verhaal over deze aria en dertig variaties die in eerste instantie uitgegeven werden als de vierde en laatste Clavier-Übung. Alexandre Tharaud bewijst alleen al door zijn spel dat het verhaal van Forkel niet waar kan zijn. De slaap vatten is er niet bij als deze Franse toetsentovenaar Bachs noten tot leven brengt. Een wonderbaarlijke reis vol nieuwe details die niet alleen een prachtige kennismaking vormt, maar die ook de kenners van dit meesterwerk zal verrassen. Alexandre Tharaud is live te beluisteren op 15 november in het Muziekgebouw te Eindhoven en op 18 november in het Muziekgebouw aan ’t IJ te Amsterdam.
GOLDBERG VARIATIONS
Alexandre Tharaud
ERATO 082564 6051779 (CD+DVD) / 155 739 VKZ
KLASSIEKEZAKEN.NL
Alleen verkrijgbaar bij de Klassieke Zaken Specialisten. Zie voor de * complete lijst pagina 74 * Geadviseerde Klassieke Zaken-actieprijs, zolang de voorraad strekt of tot 20 november 2015 .
FOTO: MARCO BORGGREVE
JOHANN SEBASTIAN BACH
KLASSIEKE ZAKEN 35e jaargang, nummer 5 - oktober 2015 Winkelprijs € 3,25 Dit tijdschrift wordt geproduceerd door BCM b.v. te Eindhoven in opdracht van de uitgever Vereniging Klassieke Zaken, onder verantwoordelijkheid van Henriëtte Zrour, Soestdijkerstraatweg 21, 1213 VP Hilversum (tevens redactieadres), tel. 035-6229370, e-mail: info@klassiekezaken.nl
DEZE MAAND
HOOFDREDACTEUR
Frederike Berntsen
Mischa Andriessen, Marcel Bijlo, Thea Derks, Hein van Eekert, Hans Heg, Paul Janssen, Basia Jaworski, Jan Kunst, Jan Peter Raat, Benjamin Rous, Edwin Rutten, Wenneke Savenije, Gerard Scheltens, Oswin Schneeweisz, Eddie Vetter, Jurjen Vis, Jos van der Zanden
FOTO: FALCO HASSINK
AAN DEZE AFLEVERING WERKTEN MEE
AMBASSADEUR TIJL BECKAND
12
Frederike Berntsen VORMGEVING
ANNA VINNITSKAJA: BETOVEREND
Marjanne Gielen, Sharon Schlenter, Rik Janssen, Danielle Bouman, Nicole Lennards, Patrick Hoogduin, Marcha van den Einden, Eric Waterschoot, Lindsey Schlenter COVERFOTO
FOTO: GELA MEGRELIDZE
EINDREDACTIE
6
Falco Hassink
LEDENADMINISTRATIE
BCM abonnementenservice, Postbus 1392, 5602 BJ Eindhoven. Tel 085 7600237 www.bcm.nl
17
FOTO: MARC RIBES
KLASSIEKE ZAKEN verschijnt tweemaandelijks in een oplage van 45.000 stuks. Het tijdschrift wordt verspreid via de dealers van de Vereniging Klassieke Zaken en aan de Klassieke Zaken Clubleden.
SABINE DEVIEILHE REIKT TOT DE STERREN
Opzegging van het lidmaatschap kan uitsluitend schriftelijk en dient ten minste acht weken voor het verstrijken van de jaarlijkse termijn te geschieden. Prijswijzigingen lidmaatschap voorbehouden.
LANG LANG IN PARIJS
Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. ©2015 Vereniging Klassieke Zaken. Het volgende magazine verschijnt: 20 november 2015
4
oktober 2015
FOTO: PAUL STUART
De in dit magazine gerecenseerde cd’s zijn uitsluitend geselecteerd op kwaliteit.
DE JUSSENS OP MOZARTREIS
21
KAMERMUZIEK MET WEILERSTEIN
FOTO: DIRK KIKSTRA
Zoveel mogelijk is getracht rechthebbenden van foto’s te achterhalen. Zij die in verband hiermee niet zijn benaderd kunnen contact opnemen met de uitgever.
19
FOTO: YANN ORHAN
STOPZETTEN ABONNEMENT
EXCLUSIEVE AANBIEDING
3
ALEXANDRE THARAUD & Bachs Goldbergvariaties
75 Ode aan ARVO PÄRT KLASSIEKE ZAKEN AANBIEDINGEN
9
JACOB BOGAART speelt Nederlands piano-erfgoed
11 LE DERNIER COUP DE MARTEAU grootse film BOXAANBIEDING
76 MASAAKI SUZUKI’S monument voor Bach ARTIKELEN
6
TIJL BECKAND ambassadeur Aangenaam Klassiek
12 Charmante klavierleeuwin ANNA VINNITSKAJA 14 25 jaar CHANNEL CLASSICS 17 SABINE DEVIEILHE zingt verliefde Mozart 19 LANG LANG en zijn grote liefde Chopin 21 ALISA WEILERSTEIN ontgint nieuw terrein 22 Tot snel in de KLEINE ZAAL! 25 LOCATELLI compleet op cd 26 Een Mozart uit Londen van de JUSSENS 28 ALPHA COLLECTION aantrekkelijke barokserie 47 De klassieke elementen van LUDOVICO EINAUDI 49 FLEMING & DE EMERSONS hetWeense interbellum RUBRIEKEN
4 COLOFON 5
VAN DE REDACTIE
10 BERICHTEN 31 AANGENAAM KLASSIEK 50 DE BESTE KLASSIEKE CD’S 66 AANBEVOLEN DOOR 69 HANS HEGS COLUMN
VAN DE REDACTIE FOTO: MAARTEN VAN HAAFF
EN VERDER
Muisstil Daar zat hij, eenzaam en alleen op het podium van de Londense Royal Albert Hall. Tijdens de Proms dit jaar had Yo-Yo Ma zichzelf voor een uitdaging gesteld: alle zes de Suites voor cello solo van Bach op één avond. Een soort verjaardagscadeautje, die minimarathon: Ma wordt 7 oktober zestig jaar. Zo eenzaam was hij trouwens niet. In de immense Albert Hall luisterde een dikke vijfduizend man naar de arbeid op het podium – en wie weet hoeveel radioluisteraars op dat moment hadden afgestemd op BBC Radio 3. Een aanzienlijk deel van de bezoekers had uren van tevoren staan queueën, in een rij die honderden meters door de nabijgelegen straten slingerde. Leesboek erbij, mueslibar in de aanslag. Beloning: een ticket van vijf pond en met de neus boven op de strijkstok van Ma. De zes suites achter elkaar, daar heeft een cellist getrainde spieren voor nodig; maar wat nog het meest imponeerde was de opperste concentratie, twee uur en veertig minuten lang. Concentratie van Ma, uiteraard, maar ook van de tot de nok toe gevulde zaal: muisstil.
Minimarathon
Wat een compliment voor zo’n artiest, zoveel oprechte aandacht voor het verhaal dat hij vertelt op zijn instrument. Zo verleidt Ma zijn publiek al een halve eeuw, en niet alleen met hardcore klassiek repertoire: hij omarmt muziek en partners van over de hele aardbol en straalt een enorme verbroedering uit. Chapeau! Zijn zestigste verjaardag viert Ma onder meer door een cd-opname met zijn duopartner Kathryn Stott, met wie hij nu dertig jaar samenspeelt: Songs from the arc of life, vol lievelingsstukken van beide musici. De uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
71 KLASSIEKE KINDERZAKEN 73 PUZZEL 74 KLASSIEKE ZAKEN SPECIALISTEN 2015
Op ver toon van de clubledenpas krijgen clubleden extra korting.
KLASSIEKEZAKEN.NL
zie voor de bespreking pag. 55
Frederike Berntsen oktober 2015
5
COVERVERHAAL
AMBASSADEUR AAN
TIJL BECKAND DE AMBASSADEUR VOOR AANGENAAM KLASSIEK 2015 IS DIT JAAR GEEN MUSICUS MAAR EEN RASVERTELLER. TV-PERSOONLIJKHEID TIJL BECKAND, DIE FURORE MAAKTE MET PROGRAMMA’S ALS DE LAMA’S EN ECHT WAAR? EN MET HET PROGRAMMA DE TIENDE VAN TIJL ZIJN LIEFDE VOOR DE KLASSIEKE MUZIEK DEELT, IS DIT JAAR DE AANGEWEZEN PERSOON OM DE PASSIE VOOR BEKEND EN ONBEKEND KLASSIEK OVER TE BRENGEN. BOVENDIEN ZORGT HIJ VOOR EEN VERRASSENDE BONUS-CD.
Tijl Beckand schaart zich niet alleen achter de keuzes van de zeer diverse cd-aanbiedingen die dit jaar deel uitmaken van de campagne Aangenaam Klassiek, hij is zijdelings ook onderwerp van de bonus-cd die op zijn verzoek is toegevoegd. Die cd vertelt een deel van het verhaal van de muzikale familie waar hij uit voortkomt en staat vol met muziek van zijn Belgische overgrootvader Charles Beckand, die, zoals Tijl ooit zelf zei, ‘salonmuziek schreef in de stijl van Satie’. Nu is salonmuziek in deze een understatement, want het is gewoon goede welluidende muziek die het aanhoren meer dan waard is. Luister bijvoorbeeld naar Rêverie voor cello en piano dat Beckand voor zijn zoon Edgar schreef, op zijn beurt weer een meer dan verdienstelijk cellist. “Het is een soort geaardheid”, zei Tijl al eens
over zijn liefde voor de klassieke muziek. “Ik heb er geen economisch of carrièrebelang bij, maar ik heb de grote behoefte om mensen in aanraking te brengen met klassieke muziek. Ik heb het gevoel kennis te hebben van een enorme bibliotheek met vele biologische producten die helpen tegen de kwalen van de mensheid, dat mag ik niet verzwijgen. Als ik iemand in contact kan brengen met het werk van Tsjaikovski, Stravinsky en noem maar op, dan heb ik iemand een vriend voor het leven gegeven, een kompaan bij wie hij altijd terecht kan.” Mensen in contact brengen met klassieke muziek doet hij nu al voor het vierde seizoen met De Tiende van Tijl en terloops maakte hij ook de dubbel-cd Tijl♥Klassiek, die deel uitmaakte van een eerdere editie van Aangenaam K l a s s i e k . E n nu komt hij ook als ambassadeur van deze jaarlijkse actie ‘uit de kast’. “Vragen waar mijn liefde voor klassieke muziek vandaan komt, is hetzelfde als aan een hetero man vragen waar zijn belangstelling voor vrouwen vandaan komt. Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest toen er beelden van Kathleen Turner uit The Jewel of the Nile langskwamen in When the going gets tough… van Billy Ocean, de titelsong van de film. Ik
“HET IS EEN SOORT GEAARDHEID”
oktober 2015
FOTO’S: FALCO HASSINK
6
NGENAAM KLASSIEK Klassieke muziek, het blijft zo een doorlopende ontdekkingsreis voor de presentator. “Dat komt ongetwijfeld omdat het aan de andere kant heel ver van mij af staat. Qua eigen ervaring kom ik inderdaad niet verder dan heel slecht piano spelen, en qua begrip moet ik ook snel passen. Muziek staat eigenlijk net zover van mij af als een vrouw van een man afstaat. Een man begrijpt niets van het wezen van de vrouw, maar wil er wel graag mee samen zijn. Deze muziek is echt een partner die ik altijd bij mij heb. Ik kan mij geen dag herinneren dat ik er niet naar luister.” En zo zou eigenlijk iedereen met klassieke muziek om moeten gaan. PAUL JANSSEN
voelde voor het eerst een bepaalde sensatie diep van binnen die ik niet kon verklaren. Nu voel ik geen seksuele aantrekkingskracht tot klassieke muziek, maar toen ik haar voor het eerst hoorde was de liefde meteen aanwezig.” Zijn ouders musiceerden zelf niet, maar hadden wel een aardige platencollectie. Zo kwam hij in aanraking met Bachs Kaffeekantate. Maar de vonk sprong werkelijk over toen hij per ongeluk een van de Hongaarse dansen van Johannes Brahms hoorde. “Als tiener word je meegezogen in het top-veertiggeweld. Over klassieke muziek werd niet eens gesproken. Toen mijn opa van moederskant overleed, kreeg ik een voorraad cassettebandjes uit zijn nalatenschap. Kon ik mooi de muziek kopiëren waar ik van hield. Ik had net Bad van Michael Jackson opgenomen, en bij het afluisteKLASSIEKEZAKEN.NL
ren viel ik na het einde van de lp opeens midden in Brahms. Ik wist letterlijk niet wat ik hoorde. Toen ben ik erin gedoken en echt als een malle gaan luisteren. Beethoven, Brahms, Tsjaikovski, alles tegelijk.” Misschien zat de klassieke muziek ergens in de genen. Want naast zijn grootvader en overgrootvader had hij ook nog een musicerende oom die het zelfs tot concertmeester van Het Brabants Orkest schopte. Bij Tijl Beckand bleef de liefde vooral passief. Zijn biografie meldde ooit: Klassieke muziek is meer dan een hobby voor Tijl. Hoewel hij een beroerd pianist is, kan hij er wel over meepraten en bovendien is hij kleinzoon van cellist Edgar Beckand en achterkleinzoon van de laatromantische componist Charles Beckand. Maar belangrijkste wapenfeit blijft toch wel zijn 5.000 cd’s tellende collectie (zelf gekocht).
AANGENAAM KLASSIEK 2015 STEP 2CD 2015 002
GRBIAJTISN
OP VA AANKO M KLASSIEK AA AANGEN EN AAM S AANGEN KID K FOR KLASSIE
MUZIEK VAN MIJN OVERGROOTVADER CHARLES
The Atlantic Trio, Maarten Koningsberger STEP 2015 003
oktober 2015
7
ADVERTORIAL
Oeroud verhaal met de kracht van nu Het relatief jonge operagezelschap OPERA2DAY wist in de afgelopen jaren te verrassen met voorstellingen waarin opera op een nieuwe manier voor het voetlicht werd gebracht. Bijvoorbeeld met ‘La troupe d’Orphée’ waarin het Orpheusverhaal op nieuwe wijze werd verteld en tevens tot ‘Opera van het jaar 2014’ werd verkozen. Maar ook ín het theater betreedt het gezelschap markante paden. Zo is dit seizoen de nieuwe opera ‘Mariken in de tuin der lusten’ te zien, met actrice (!) Hannah Hoekstra als Mariken.
Serge van Veggel, regisseur
Opera voor bijna alle zintuigen OPERA2DAY richt zich op zowel artistiek zo hoog mogelijke kwaliteit als het bereiken van een zo breed mogelijk publiek. Regisseur Serge van Veggel merkt dat mensen die eenmaal geweest zijn, ook juist niet fervente operagangers, terugkomen. “Omdat de basisingrediënten op zichzelf al overdonderend kunnen zijn: live musici, zangers en theatrale beelden die alle zintuigen tegelijk raken. Daarnaast hebben we bezoekers altijd kunnen verrassen met een bijzondere aanpak of extra ingrediënten.”
Rauw en beeldend tegelijk De basis voor deze nieuwe opera is een 500 jaar oude tekst. Waarom? Artistiek leider en regisseur van OPERA2DAY Serge van Veggel legt uit: “Omdat ‘ie geweldig is! ‘Mariken van Nieumeghen’ is inderdaad 500 jaar geleden voor het eerst uitgegeven, maar het is tegelijkertijd een tijdloos verhaal.” Mariken is een meisje dat beschermd is opgegroeid, maar geen ouders meer heeft. Ze woont bij haar oom. Als ze na een dag op de Nijmeegse markt niet meer naar huis kan omdat het te donker is, klopt ze bij een tante aan die haar zonder pardon wegstuurt. Mariken blijft alleen achter op straat en krijgt gezelschap van de duivel die haar gouden bergen belooft. Ze gaat met hem mee en leeft zeven jaar ‘in zonde’ in Antwerpen. Dan ziet ze een wagenspel, krijgt spijt en doet boete in een klooster. Van Veggel: “Echt een prachtig verhaal, heel rauw en beeldend van opzet, maar ook intiem en ontroerend. We zien een meisje in een harde, donkere wereld, zowel naïef als nieuwsgierig, dat beschadigd uit de strijd komt. Actrice in wonderland De Middeleeuws Nederlandse tekst van ‘Mariken’ blijft voor de opera grotendeels overeind en zal, voor de duidelijkheid, in het Nederlands van nu worden boventiteld. Van Veggel wilde voor deze opera graag een drieluik maken naar de ‘Tuin der Lusten’ van schilder Jeroen Bosch. “De ontwikkeling van ‘Mariken’ kent drie grote fasen: de naïeve tijd vóór haar ontmoeting met de duivel, haar zondige tijd mét hem in Antwerpen en de fase erna van geketende boetedoening. Daarbij leek het mij fantastisch als Mariken binnen die
vertelling een actrice zou zijn. Hij vond Hannah Hoekstra, een jong talent van het Nationale Toneel die al een Gouden Kalf won voor haar rol in ‘Hemel’. Muziek uit het hart die raakt Dé hoofdrolspeler bij het creëren van een nieuwe opera is natuurlijk de componist. Van Veggel kwam al snel uit bij de Griekse componiste Calliope Tsoupaki, die al jaren in Nederland woont en door de pers wel ‘de Monteverdi van de 20e eeuw’ is genoemd. “Ik kende haar werk en dat vond ik prachtig. Haar muzikale ‘taal’ is die van het hart: ze weet mensen te raken. Ze is een intuïtief iemand, zowel uitbundig als introvert, en haar muziek is dat ook.”
Speciale aanbieding Reserveer nu en maak kans op één van de vijf DVD’s van La troupe d’Orphée. Deze productie van OPERA2DAY werd vorig jaar verkozen tot ‘Opera van het jaar 2014’. Deze aanbieding geldt in Alkmaar, Almere, Amersfoort, Breda, Den Haag, Deventer, Schiedam, Eindhoven, Maastricht en Nijmegen.. Vermeld bij uw telefonische reservering de code: KZDVD Kijk voor informatie per theater op www.opera2day.nl > mariken
KLASSIEKE ZAKEN AANBIEDING
49,99 niet clubleden
34,99* 8CD
49,99
alleen clubleden
* 99 29,
FOTO: HANS VAN DER WOERD
8CD
PRACHTIG NEDERLANDS PIANO-ERFGOED Wat weten wij eigenlijk van de Nederlandse muziek? Of nog beperkter: van de Nederlandse pianomuziek? Kunnen we Sweelinck op straat fluiten, Van Bree meezingen of, recenter, Henriëtte Bosmans en Otto Ketting herkennen? Het antwoord zal zowel onder kenners als onder liefhebbers maar al te vaak ‘nee’ luiden. Gelukkig is er nu een overzicht van de Nederlandse pianomuziek dat ons in één klap veel wijzer maakt. Pianist Jacob Bogaart dook in 1980, ter begeleiding van een tentoonstelling, in de Nederlandse pianomuziek. Die liet hem niet meer los. Nu, 35 jaar later, biedt hij – verspreid over acht cd’s – een persoonlijk overzicht van de muziek van Sweelinck tot nu. Een overzicht waarvan iedere cd vertelt hoe trots wij mogen zijn op het Nederlandse cultuurgoed. DIVERSE COMPONISTEN
THE ART OF DUTCH KEYBOARD MUSIC
Jacob Bogaart
EB 871483 5109686 (8 CD’S) / 155 734 VKZ
KLASSIEKEZAKEN.NL
Alleen verkrijgbaar bij de Klassieke Zaken Specialisten. Zie voor de * complete lijst pagina 74 * Geadviseerde Klassieke Zaken-actieprijs, zolang de voorraad strekt of tot 20 november 2015.
BERICHTEN
GEELVINCK FORTEPIANO FESTIVAL 8 T/M 25 OKTOBER 2015
Hoe klonk de pianomuziek van Mozart, Beethoven en Chopin in hun tijd? Het Geelvinck Fortepiano Festival laat u genieten van de unieke klanken van historische piano’s in het Geelvinck Hinlopen Huis, in Felix Meritis en op andere sfeervolle locaties in en buiten Amsterdam. In ruim twee weken staan er meer dan dertig concerten op de rol, een symposium, masterclasses, lezingen en het International Geelvinck Fortepiano Concours. In deze vijfde editie van het festival staan de thema’s ‘quatre-mains, ‘improvisatie’ en ‘drama’ centraal. Naast bekende klassieke werken zijn er eveneens vele premières van nieuwe composities geprogrammeerd en van niet eerder in Nederland gespeelde klassieke werken die aan de vergetelheid worden onttrokken. Info: geelvinckfestival.nl
REMY VAN KESTEREN OP DG
MARGUERITE
Remy van Kesteren (1989) brengt dit najaar een nieuw album uit. Het album zal verschijnen op het label Deutsche Grammophon bij Universal Music, waar de Nederlandse harpist onlangs een contract tekende. Remy van Kesteren: “Ik ben enorm vereerd met de kans om mijn derde album uit te brengen onder het prestigieuze label Deutsche Grammophon van Universal Music. Met dit project gaat een lang gekoesterde wens in vervulling om mijn eigen muziek te gaan schrijven en daarmee een brug te slaan tussen mijn klassieke achtergrond en mijn muzikale toekomst. Ik wil de luisteraar meenemen naar mijn wereld en ben trots op het vertrouwen dat Deutsche Grammophon in dit plan heeft.” Info: remyvankesteren.com
Het is 1921, het begin van de roerige jaren twintig. Op haar kasteel even buiten Parijs geeft Marguerite Dumont een feestje voor muzieklief hebbers. Over de gastvrouw is weinig bekend, behalve dat ze zeer rijk is en haar leven heeft gewijd aan haar passie, muziek. Marguerite zingt. Vol overgave, maar vreselijk vals. De hypocriete gasten geven haar echter een applaus alsof ze de diva is die ze zelf denkt te zijn. Als een jonge, provocerende journalist ook nog eens een lovend artikel over haar schrijft, begint Marguerite echt in haar talent te geloven. Het geeft haar de moed om ondanks de bedenkingen van haar man haar droom te volgen. Geholpen door een oude, excentrieke operazanger bereidt ze zich voor op haar eerste recital voor een groot publiek. Marguerite is losjes gebaseerd op het leven van Florence Foster Jenkins, ’s werelds slechtste sopraan. Catherine Frot (Haute cuisine) speelt de hoofdrol in de prachtig gefilmde komedie van Xavier Giannoli (A l’origine). Verder spelen onder anderen Michel Fau (Swimming Pool), Christa Théret (Renoir) en André Marcon (La tourneuse de pages). Info: imaginefilm.nl
FOTO: MARCO BORGGREVE
NIEUW ALBUM DIT NAJAAR
10
oktober 2015
VANAF 15 OKTOBER IN DE BIOSCOOP
KLASSIEKE ZAKEN AANBIEDING
14,99 niet clubleden
12,50* DVD
14,99
alleen clubleden
* 00 10, DVD
EEN GROOTSE MUZIEKFILM ‘Ik houd van de combinatie van zwaar en mooi’, zei regisseur Alix Delaporte al eens over Le dernier coup de marteau. En die combinatie heeft zij, mede dankzij Mahlers Zesde symfonie, in deze film tot in de perfectie weten te bereiken. Haar ingetogen film gaat over Victor, die alleen leeft met zijn doodzieke moeder en zijn vader niet kent. Zijn vader is de beroemde dirigent Samuel Rovinski. Als deze naar de opera van Montpellier komt om Mahlers Zesde symfonie te dirigeren, besluit de jonge Victor zijn vader op te zoeken. Wat volgt is een adembenemend drama over leven, liefde, dood en de ongemakkelijke relatie tussen vader en zoon. Een film die mede door het spel van de acteurs blijft boeien en die ondanks de meeslepende muziek geen tranentrekker wordt, maar een verhaal dat onder de huid gaat zitten. Een muziekfilm met de grootsheid van Dood in Venetië. LE DERNIER COUP DE MARTEAU
Een film van Alix Delaporte Met Candela Peña,Tristan Ulloa e.a.
LUMIÈRE 542501 9009052 / 155 737 VKZ
KLASSIEKEZAKEN.NL
* Verkrijgbaar bij de Klassieke Zaken Specialisten voor de actieprijs. Zie voor de complete lijst pagina 74 * Geadviseerde Klassieke Zaken- actieprijs, zolang de voorraad strekt of tot 20 november 2015.
PROFIEL
ANNA VINN Eén en
Wereldwijd gevraagd is ze inmiddels. De naam Anna Vinnitskaja is een begrip geworden. Voor het label Alpha heeft ze zich ontfermd over de twee pianoconcerten van Sjostakovitsj, waar ze samen met Kremerata Baltica zinderende klankfonteinen van maakt.
‘De adembenemende, betoverende en verrukkelijke Russische Anna Vinnitskaja! Niet alleen een genot om te horen maar ook om te zien! Eén en al passie! Eén al spontane en natuurlijke schoonheid! Een waterval, intelligent, warm, enthousiast, stralend, krachtig en expressief, teder. Speelt met grote contrasten, zowel extravert als poëtisch...’ Dat de Vlaamse muziekliefhebber die deze zinnen op het internet plaatste zo wegloopt met de charmante klavierleeuwin die zo onweerstaanbaar het concertpodium verovert, is niet vreemd. In Brussel beleefde de jonge Russin immers haar grootste triomf door in 2007 het Koningin Elisabet h Concou r s te winnen. Sindsdien heeft de wereld haar ontdekt, maar schenkt ze haar gunsten nog steeds opvallend vaak aan de Lage Landen.
twee jaar later een echte klapper met pianoconcerten van Ravel en Prokofjev; die werd de hemel in geprezen. Een cd met solowerk van Ravel leverde haar in 2011 zelfs een Echo Klassik op. Nu heeft Vinnitskaja zich voor het label Alpha ontfermd over de twee pianoconcerten van Sjostakovitsj, waar ze samen met Kremerata Baltica zinderende klankfonteinen van maakt. Als geen ander beseft ze wat achter de façade schuilgaat die de compon ist noodgedwongen opt rok. Zelden klonk de ironie van Sjostakovitsj zo spontaan en ongeremd. Power – dat is vooral wat opvalt. Met een machtige, diabolische, gewelddadige aanslag durft Vinnitskaja het klavier te lijf te gaan! Ze doet hemel en aarde schudden. Vo o r d i e f y s i e k e k racht neemt ze middeltjes te baat. ‘Geen f itnesstraining of zo, maar wel oefeningen om mijn vingerspieren zo krachtig mogelijk te maken’, zegt ze, ‘dat hoort bij wat wel de Russische school wordt genoemd, de piano kunnen hanteren als slagwerk. Van jongs af aan is me dat geleerd: een piano moet kunnen zingen, maar je moet er ook rit-
CHARMANTE KLAVIERLEEUWIN
En inmiddels is ook haar discografie gegroeid. Na een solo-cd in 2008 kwam
12
oktober 2015
ITSKAJA al passie
misch op kunnen meppen.’ En dat is precies wat Sjostakovitsj vraagt, met name in zijn brutale Tweede pianoconcert, waarmee Anna al sinds haar zevende vertrouwd is. Dit wonderlijke amalgaan van romantiek, jazz, improvisatie en dans is voor haar jeugdsentiment: ‘Mijn vader speelde jazz en hij wilde ook mij die richting op krijgen. Dat is hem maar ten dele gelukt.’ Anna Vinnitskaja zou geen discipel uit de school van Jevgenji Koroljov zijn als ze niet ook over een ragfijn legato beschikt en het klavier weet te laten zingen. Aan de Musikhochschule in Hamburg, waar ze op haar achttiende terechtkwam en waar ze tegenwoordig zelf doceert, legde ze onder leiding van Koroljov de basis van haar pianistenloopbaan. ‘De eerste twee jaren in een vreemd land waar ik alleen ja en nee en dank u wel verstond waren de moeilijkste van mijn leven. Koroljov sleepte me erdoorheen. Van hem leerde ik vooral hoe je je optimaal kunt concentreren, dat je met je spel voortdurend communiceert met je publiek. Techniek staat niet op zichzelf, die moet dienstbaar zijn aan wat je wilt zeggen.’ JOS VAN DER ZANDEN
ANNA VINNITSKAJA 28 OKTOBER DE BIJLOKE, GENT
29 OKTOBER DESINGEL, ANTWERPEN
31 OKTOBER THEATER AAN HET VRIJTHOF, MAASTRICHT
ANNAVINNITSKAYA.COM
FOTO: GELA MEGRELIDZE
KLASSIEKEZAKEN.NL
PIANO CONCERTOS
AnnaVinnitskaja e.a. Kremerata Baltica
ALPHA 376001 4192036
oktober 2015
13
25 JAAR CHAN “Ik wil dat je
Druk, druk. Als ik hem spreek is Jared Sacks juist op weg naar B oedapest om Iván Fischer op te nemen. Na 25 jaar buffelen laat zijn Channel Classics hem nog absoluut niet los. Binnenkort wacht een prachtige beloning: ‘Label of the Year’.
“Een echt feest geven we niet, maar op 29 november is er in Eindhoven wel een speciaal concert met musici van de Channel-familie. En in oktober een speciaal concert in Londen. We doen het daar goed, uitgebreide recensies en zo. Label of the Year – ja, daar ben ik trots op.
Sommige producties zijn heel bewust om een artiest verder te helpen. Ik weet dan: hier ga ik niet veel van verkopen. Maar gaat het goed met de artiest, dan gaat het goed met het label. Je hebt elkaar nodig. Vaak is het ook onvoorspelbaar. Iets waar je veel van verwacht valt dan tegen. Of omgekeerd. Als ik moet kiezen tussen een bekend musicus of een onbekend iemand met uniek repertoire? Ik ga voor het laatste.
14
oktober 2015
FOTO: JONAS SACKS
Het is hard werken, niet alleen voor mij. Er komt zoveel bij kijken om zo’n zestien cd’s per jaar af te leveren. Distributie, promotie, verkoop, poeh. Ik zeg vaak: ik vind opnemen zo ontzettend spannend, het is gewoon jammer dat ik dat ding ook moet verkopen! Je hebt labels die een product kant en klaar binnenkrijgen, maar wij doen alles zelf. Een spanningsboog creëren om samen iets op te zetten met muzikanten, daar gaat het om. Gebruik maken van je voorstellingsvermogen over hoe iets moet klinken – dat is mijn voornaamste taak. Microfoons dichtbij, dat hoor je weleens als het over Channel Classics gaat. Toen ik overstapte naar het DXD-formaat was dat ook weer een afweging. Ik wil dat je dicht bij de muziekbron zit zonder dat je het gevoel hebt dat het geluid in je gezicht slaat.
Wat ik zoek is emotie, en die heeft ook met dynamiek te maken. De klank moet je iets doen. Het is altijd de combinatie van directheid en ambiance, ik wil liever op de vijfde rij zitten dan op de twintigste. Maar ik beslis dat niet alleen, bij opnamesessies vraag ik altijd: jongens, kom even luisteren. Hoogtepunten in de afgelopen 25 jaar?
“WAT IK ZOEK IS EMOTIE”
SPECIAL
NEL CLASSICS
dicht bij de muziekbron zit” Nou, bandoneonist Alfredo Marcucci bijvoorbeeld, geweldig! Daar in dat kleine kerkje in België – alles kwam bij elkaar en dat hóór je. Maar ook de tweede sessie Bachsuites met Pieter Wispelwey, met z’n allen zó gefocust. We wisten allemaal: hier zijn we iets bijzonders aan het maken. En ja, meer dan 100.000 verkocht. Bachconcerten met Rachel Podger, ook onvergetelijk, een geweldige eenheid in denken. Dat was ook commercieel goed en in 1998 konden we dat wel gebruiken. Hoog in de Charts in Amerika, plotseling een telefoontje of we op korte termijn 15.000 stuks konden leveren – ja, daar denk je weleens aan terug.
INFO: CHANNELCLASSICS. COM/25-YEARS
WIN KAARTEN VOOR: 18 OKTOBER OPNAMESESSIE VAN ARENSKY DOOR AMSTERDAM SINFONIETTA STADSGEHOORZAAL LEIDEN
De fysieke cd zal blijven, denk ik, al zal de betekenis wel geringer worden. Mensen zullen altijd iets tastbaars willen hebben. Maar ook wij zetten in op downloaden en proberen de hoogste kwaliteit te bereiken. Je moet meegaan met je tijd.”
29 NOVEMBER CONCERT 25 JAAR CHANNEL CLASSICS MUZIEKGEBOUW EINDHOVEN WEEKEND OF CHOICE BED & BREAKFAST ‘KERKENSTEIN’ HERWIJNEN (THUISBASIS VAN CHANNEL CLASSICS)
JOS VAN DER ZANDEN
CD GRATIS
ZAKEN ASSIEKE VOOR KL BLEDEN CLU OP KO N A EN BIJ A CHANNEL N VAN EE ICS CD. SS REKT CLA RAAD ST DE VOOR (ZOLANG T 31-12-2015) OF TO
25 TAKES FROM 25YEARS OF RECORDING
diverse componisten en uitvoerenden CHANNEL CLASSICS
KLASSIEKEZAKEN.NL
oktober 2015
15
GESIGNALEERD
Sabine Devieilhe reikt tot de sterren DE NAAM VAN DE FRANSE SOPRAAN SABINE DEVIEILHE GONST DE LAATSTE JAREN ROND IN DE OPERAWERELD. GEEN WONDER: HAAR NIEUWE MOZART-CD, THE WEBER SISTERS, TOONT DAT ZE NIET ALLEEN EEN BIJZONDERE STEM HEEFT, MAAR OOK EEN BIJZONDER INZICHT IN DE MUZIEK.
Een van de opvallendste momenten in Francis Poulencs opera Dialogues des Carmélites, over een groep Carmelitessen tijdens de Franse Revolutie, is het moment waarop de opgeruimde zuster Constance het podium betreedt: het is alsof het zonlicht plotseling met een vrolijke koprol het klooster binnen buitelt. Poulenc beweerde zelf dat hij verliefd was op Constance. Het is hoorbaar in de muziek die hij voor haar schreef: nu eens energiek en aanstekelijk, dan weer lief en ontroerend. Als de opera in november wordt uitgevoerd door De Nationale Opera zal in de rol van Constance de jonge Franse sopraan Sabine Devieilhe te zien zijn. Het is een van de rollen die haar het meest raken, zegt ze in een interview. Ze zong de rol bij de opera van Lyon: “Het was de eerste keer dat ik zo sterk het idee van een groepsgevoel op het toneel heb gevoeld.”
Zoals Poulenc liefde in zijn muziek legt, doet Mozart dat in de muziek op deze cd ook en wel voor de gezusters Weber die hij in zijn jonge jaren ontmoette: hij was verliefd op Aloysia, was dol op Josepha en trouwde met Constanze. Sabine Devieilhe vertolkt aria’s die voor Aloysia en Josepha werden geschreven en muziek die de toondichter componeerde toen hij aan Constanze dacht. ‘Een album van de verliefde Mozart’, noemt de zangeres het. Zeer mooi, zeer muzikaal gezongen, van Ah, vous dirais-je maman tot het weinig bekende Solfeggio KV 393 nr. 2.
‘EEN ALBUM VAN DE VERLIEFDE MOZART’
FOTO: MARC RIBES
KLASSIEKEZAKEN.NL
Die uitspraak tekent de houding van de jonge Sabine Devieilhe: begiftigd met een helder en gemakkelijk hoog register dat schijnbaar moeiteloos tot de sterren reikt. Als ze had gewild, had ze in een oogwenk alle grote operatheaters van de wereld kunnen bezingen met de Koningin van de Nacht in Mozarts Die Zauberflöte. Ze speelde de rol in Parijs en de aria Der Hölle Rache staat op haar nieuwe Mozart-cd: ze zingt daarin alle noten – niet alle sopranen doen dit – en weet in de hoogste regionen fascinerende gradaties in hard en zacht aan te brengen. Eerder op de cd laat ze de al even gecompliceerde aria Popoli di Tessaglia horen en ook daar verbluft ze met haar heldere, ongehinderde zang. Toch is Devieilhe geen hogenotendiva: ze gaat veel verder dan de kunststukjes van de Koningin. Het bezig zijn met de partituren boeit de zangeres en musicologe naar eigen zeggen in eerste instantie meer dan de showaspecten van het operavak. Haar nieuwe Mozart-cd, getiteld The Weber Sisters, is al even ingenieus opgebouwd als haar vorige, die gewijd was aan het werk van Rameau. De diverse stukken liederen, aria’s, korte instrumentale delen zijn tot één geheel aaneengesmeed en er ligt een vleugje ondeugende humor over het programma: de Koningin wordt aangekondigd met een kakofonisch akkoord en er is een verrassende toegift - na het Et incarnatus est uit de Mis in c KV 427 nog wel! - uit het meer melige deel van Mozarts oeuvre, die we maar even een verrassing houden. Ensemble Pygmalion zorgt voor frisse begeleiding en pakkende intermezzi, zonder de aandacht te veel naar zichzelf toe te trekken.
HEIN VAN EEKERT
SABINE DEVIEILHE DIALOGUES DES CARMÉLITES IN NOVEMBER BIJ DE NATIONALE OPERA OPERABALLET.NL
IJGVERKR NAF A V R BAA BER M 6 NOVE
W.A. MOZART
THE WEBER SISTERS
Sabine Devieilhe Pygmalion o.l.v. Raphaël Pichon
ERATO 082564 6016259 (STANDARD) 082564 6075843 (DELUXE)
oktober 2015
17
NIEUW OP SONY CLASSICAL Deluxe Editie 2CD met bonus DVD
3CD
SPECIAL
LANG LANG in Parijs
FOTO: YANN ORHAN
Muzikale veelzijdigheid is het handelsmerk van het Chinese pianofenomeen Lang Lang. Met de Scherzi van Chopin en Tsjaikovski’s Seasons duikt hij onder in de atmosfeer van de Franse hoofdstad.
WATERVLUGGE ONSTUIMIGHEID
KLASSIEKEZAKEN.NL
in de staalconstructie van de Eiffeltoren. Ook zijn er poëtische en weemoedige passages, maar over het algemeen winnen de watervlugge onstuimigheid en mannelijke vitaliteit het van de elegante bedachtzaamheid en introverte poëzie uit vervlogen tijden. De Seasons van Tsjaikovski werden aanvankelijk in 1875 gepubliceerd als Les Saisons. Lang Lang: ‘Het gaat om twaalf tot de verbeelding sprekende karakterstukjes, die zich uitstekend lenen voor balletvoorstellingen, naast muziek een van mijn grote liefdes.’ Juist met deze diverterende stukken voert Lang Lang de luisteraar mee door te tuinen van Versailles, mijmerend over de schoonheid van de natuur, de cirkelgang van de seizoenen, de feesten, de jacht en de liefde. WENNEKE SAVENIJE
2015
‘Reizen helpt mij enorm bij het aanvoelen van de muziek die ik uitvoer. Pas toen ik in Salzburg was geweest, begreep ik hoe ik Mozart moest spelen. En pas toen ik door Parijs had rondgezworven, kon ik de muziek van Chopin werkelijk begrijpen.’ A l du s L a n g L a n g , w i e n s mu z i k a l e nieuwsgierigheid evenmin grenzen lijkt te kennen als zijn buitengewone instrumentale kwaliteiten. Een optreden in de Spiegelzaal in het paleis van Versailles behoorde tot de lang gekoesterde wensen van de Chinese pia nov ir t uoos. Deze zomer ging die droom in vervulling. Dat resulteerde in een spectaculair solorecital in Versailles, vastgelegd op een dvd die als bonus wordt geleverd bij Langs nieuwste studio-opname voor Sony van de Scherzi van Chopin en de twaalfdelige Seasons van Tsjaikovski. Nog maar kor t geleden ver raste L ang Lang, die het als keerzijde van zijn megasuccessen soms zwaar te verduren heeft van orthodoxe muziekcritici, de muziekwereld met zijn even prachtige als stijlvolle Mozartalbum, waarop hij samen met Nikolaus Harnoncourt pianoconcerten van Mozart vertolkt, en daarnaast met solowerken van Mozart de Steinway laat
klinken alsof het een fortepiano uit de tijd van Mozart betreft. Lang Lang: ‘Harnoncourt is een vrije geest, en dat was voor mij het leerzaamst. Op de eerste repetitie met orkest riep hij: “Ik wil niet dat jullie doen wat er in de partituur van Mozart geschreven staat. Ik wil dat jullie allemaal ongelijk spelen.” En aan mij vroeg hij of ik Frank Sinatra kende, want van hem is hij een fan. Met de artistieke vrijheid van Sinatra’s songs moest ik Mozart spelen! De les die ik eruit trok is dat er zelfs voor een groot barokspecialist als Harnoncourt geen absolute waarheid in de muziek bestaat. Het gaat uiteindelijk altijd om de authenticiteit van de uitvoerder, die zich zo grondig en gewete n s vol mo g e l ij k moet verdiepen in de partituur, de muzikale stijl en het leven van de componist die hij uitvoert.’ Nu duikt Lang Lang onder in zijn grote liefde Chopin, volgens hem de componist die ‘het meest intiem en poëtisch’ voor de piano heeft gecomponeerd: ‘Chopin heeft meer dan alle andere componisten de expressieve mogelijkheden van de piano onderzocht. Parijs helpt me de atmosfeer van zijn muziek nog intenser te absorberen.’ En intens, zo niet heftig klinken Lang Langs drie Scherzi, alsof de hectiek van het moderne Parijs in zijn vingers is gekropen en de geest van Chopin rondwaart
CHOPIN,TSJAIKOVSKI LANG LANG IN PARIS
Lang Lang
SONY 088875 1176126 (2 CD’S + BONUS-DVD)
oktober 2015
19
1 hour version (cd / e-album)
8 hour version (digital only, exclusive to iTunes)
INTERVIEW
ALISA WEILERSTEIN DUIKT IN DE KAMERMUZIEK SINDS EEN PAAR JAAR STAAT ALISA WEILERSTEIN EXCLUSIEF ONDER CONTRACT BIJ DECCA. NA BAANBREKENDE SOLOCONCERTEN (DVORÁK, ELGAR, CARTER) EN EEN INTIEME CD MET SOLOWERK (ONDER ANDEREN KODÁLY) VERWENT ZE HAAR FANS NU MET SONATES VAN CHOPIN EN RACHMANINOV.
Toppers uit het kamermuziekrepertoire ditmaal. Uw eigen wens? “Soms komen dingen samen. Ik musiceer al heel lang met Inon Barnatan, we weten elkaar in New York steeds weer te vinden. Zijn liefde voor het klassiek-romantische heeft me aangestoken. Even weg van het grotere werk, de soloconcerten, eigentijds repertoire. Mijn label leek het inderdaad ook goed om nieuw terrein te ontginnen. Maar we spelen de sonates al een hele tijd hoor, vooral Rachmaninov. Op 5 november spelen we die trouwens ook bij u in de buurt, in Brussel. Maar wat mijn discografie betreft, ja daar moet natuurlijk mijn veelzijdigheid uit blijken.”
Rachmaninov en Chopin waren pianoleeuwen. Konden ze wel afdoende met de cello overweg? Geen ongelukkige passages? “Nee, helemaal niet, ze schreven werkelijk prachtig voor de cello. Dat wil zeggen: de cello van hun eigen tijd. Die klonk vermoedelijk toch wat anders dan die van nu, minder rond en warm. Een gevaar van nu is sentimentaliteit, dat je net iets te ver gaat met je cantabile, je vibrato, je fraseringen. Rachmaninov was bevriend met de cellist aan wie hij zijn sonate opdroeg – die zal hem wel adviezen hebben gegeven. Van Chopin weten we dat het lange tijd niet wilde vlotten met zijn sonate. Maar hij wist wat hij wilde, dat zie je aan de partituur – alles heel precies genoteerd. Nee, hoewel de piano hun terrein was, wisten ze hoe je voor de cello schrijft.”
ELKE NOOT VOELEN
FOTO: DECCA/PAUL STUART
U staat bekend om een uitzonderlijk warme, expressieve toonvorming. Je herkent die. Kunt u omschrijven hoe dat komt? Of vraag ik nu naar een zorgvuldig bewaard geheim?
JOS VAN DER ZANDEN
ALISA WEILERSTEIN INON BARNATAN 5 NOVEMBER KONINKLIJK CONSERVATORIUM BRUSSEL BOZAR.BE
2015
Een van de topuitvoeringen op cd van Chopin is die van Yo-Yo Ma en Emanuel Ax. Luistert u daarnaar? Of sluit u zich juist af voor voorbeelden? “In het algemeen het laatste, je moet immers je eigen visie ontwikkelen. Een andere opvatting kan je hinderen. Of beïnvloeden. Meestal kan ik de verleiding weerstaan om te luisteren en sla ik mijn cd’s op in de kast tot een later moment. Maar van Yo-Yo Ma had ik zelf les. Zó’n fantastisch persoon, daar heb ik heel goede herinneringen aan, daar kan ik alleen maar lovend over zijn. Twee kanjers van landgenoten, ja die uitvoering ken ik. Je moet van goeden huize komen om die te overtroeven...”
KLASSIEKEZAKEN.NL
“Nee, geen geheim. Maar ja, in een paar zinnen, tja... Ik verdeel in mijn hoofd de noten in aanzet, midden en uitklank – misschien is dát het. Zo ‘voel’ ik als het ware elke noot. Daarmee dwing ik mezelf geconcentreerd te zijn, want elk van die momenten moet tot zijn recht komen. Misschien speelt ook mijn cello een rol. Een Foster [William Foster, 17391808, red.] uit 1790, gemodelleerd naar een Amati. Die heb ik al sinds mijn zestiende, inmiddels is het een goede oude bekende. Hoewel ik sinds een paar maanden mijn oog ook op een andere heb laten vallen. Maar op de cd hoor je nog mijn oude vriend.”
RACHMANINOV, CHOPIN CELLO SONATAS
AlisaWeilerstein, Inon Barnatan DECCA 028947 884163
oktober 2015
21
PODIUM
TOT SNEL IN DE De Grote Zaal van het Amsterdamse Concertgebouw is beroemd genoeg, maar hoe vaak komt u in de Kleine Zaal? Die mooie ovale zaal op de eerste verdieping, het kleinood van het Gebouw, biedt plaats aan 438 personen. Wie ziet h oeveel moois en afwisselends er ook in het seizoen 2015-2016 te beleven valt, wil tot die 438 behoren.
Aan titels als Jonge Nederlanders en Rising stars is te zien dat de focus ligt op jong opkomend talent. Violiste Rosanne Philippens, zangfenomeen Nora Fischer, het Dudok Kwartet (nieuw werk van Max Knigge), violist Piotr
Jasiurkowski met een Pools programma, celliste Harriet Krijgh, harpklanken van Remy van Kesteren, het Franse all-female Zaïde Kwartet, pianiste Cathy Krier (nieuw werk van Wolfgang Rihm), bariton Benjamin Appl (die Reynaldo Hahn zingt)... veelbelovende namen die garant staan voor een levendig seizoen in de K leine Zaal. Gevestigde namen ontbreken natuurlijk ook niet. Musicians in residence zijn violist Renaud Capuçon en cellist Jean-Guihen Queyras. Ze plaatsen hun vingerafdrukken in allerlei series. Capuçon viert zelfs een feestje in het
Nora Fischer
Nicola Benedetti
Op woensdag- en donderdagavonden klinken strijkkwartetten, veel Haydn en Beethoven, maar ook Ba r tók, Schuber t, Sc hu m a n n, H i nde mith en Sjostakovitsj. Kamermuziek op topniveau van het jubilerende Belcea Quartet, het Cuarteto Casals uit Barcelona, ensembles rond Renaud Capuçon en Thomas Zehetmair, het Arte-
EEN LEVENDIG SEIZOEN
FOTO: RONALD KNAPP
FOTO: MARCO BORGGREVE
Je kunt ervan genieten als van de menukaart van een verfijnd restaurant: het aantrekkelijke programma voor het zojuist gestarte seizoen. Solo- en kamermuziek en het lied vormen nu eenmaal de intiemste muziekvormen voor de fijnproever.
Concertgebouw, want hij wordt 40 in januari 2016. Natuurlijk komen er vrienden op af: pianist Nicholas Angelich en contrabassist Alois Posch.
22 oktober 2015
KLEINE ZAAL! FOTO: MOLINA VISUALS
FOTO: TOBIAS BORSBOOM
Cuarteto Casals
Tobias Borsboom en Piotr Jasiurkowski
mis Kwartet, het Modigliani Kwartet, het Juilliard Kwartet en het Prazรกk Kwartet. En bij vierkoppig gestrijk blijft het niet, want de serie Grote Strijkers brengt Julian Rachlin, Nicola Benedetti en opnieuw Renaud Capuรงon en Jean-Guihen Queyras, allemaal met een gerenommeerde pianopartner: Itamar Golan, Nicholas Angelich, A lexei Gr y ny uk en A lexandre Tharaud. Wat wil je allemaal nog meer...?
FOTO: MARCO BORGGREVE
Nog meer? Wat dacht u van een middagconcert? Maak op een dinsdagmiddag een uurtje vrij voor de mooist denkbare pauzemuziek. Opkomende ster Rosanne Philippens, cello-pianoduo Ella en Nicolas van Poucke en het Van Baerle Trio zijn van de partij.
Jean-Guihen Queyras KLASSIEKEZAKEN.NL
En dan zijn er nog de eminenties. De Stem van... is een kleine serie waarbij iconen van de muziek niet komen musiceren, maar
mondeling getuigen van hun inspiratiebronnen. Muzikale illustraties laten ze over aan een jongere collega. Dit seizoen spreekt onder anderen bariton Thomas Quasthoff, die zijn fameuze stemgeluid nu eens inzet voor declamatie van gedichten van Heinrich Heine. Zijn helper bariton Florian Boesch zingt dezelfde teksten zoals Schubert, Schumann en Liszt die hebben getoonzet. Het belooft een unieke avond te worden. Dit is maar een keuze uit het rijke aanbod van de programmering. Er is te veel om te noemen. Tot snel in de Kleine Zaal! GERARD SCHELTENS
VOOR INFO ZIE: CONCERTGEBOUW.NL
oktober 2015 23
Passie voor klassiek Luister is hét toonaangevende klassieke N R 709 ,
muziektijdschrift en S I N D S 1952 |
S E P T E M B E R | O K TO B E R 2015
verschijnt acht keer per jaar. Boordevol pagina’s vol interviews, recensies,
Het Metropole Orkest
beschouwingen
Festival Oude Muziek
en portretten van
70 jaar aan de top
verovert Flevoland
componisten en
Spark
uitvoerenden!
Vernieuwende muziek van deze ‘Classical Band’
Calliope Tsoupaki pakt uit met ‘Mariken in de tuin der lusten’
Anne-Sophie Mutter opent deuren voor een nieuw publiek
Elke uitgave met een prachtige GRATIS compilatie cd.
€ 7.95
Luister g n a v t n o n e Word nu lid r slechts o o v g n la r a een half ja
€ 25,-
Tel: 085 7600237 E-mail: abonnement@bcm.nl
www.luister.nl
SPECIAL
LOCATELLI COMPLEET Een primeur
FOTO: TON OOSTERHOUT
Pietro Antonio Locatelli (1695-1764) heeft als componist en violist een opmerkelijke carrière gemaakt. Hij werd geboren in Bergamo waar hij zijn eerste muzikale schreden zette, was actief in Rome waar hij nog profiteerde van de invloed van Corelli, verbleef vervolgens enige tijd in Duitsland en vestigde zich in 1729 in Amsterdam waar hij de rest van zijn leven bleef. De reden voor Locatelli’s verhuizing naar Amsterdam was niet zozeer muzikaal als wel commercieel van aard. Amsterdam was een belangrijk internationaal centrum voor muziekdruk, veel Italiaanse componisten, onder wie Vivaldi, gaven er hun werken uit. Vanuit Amsterdam was een internationale verspreiding van muziek gegarandeerd en de kwaliteit van de muziekdruk was er beter dan waar ook. Veel invloed op het Amsterdamse muziekleven heeft Locatelli niet gehad, hij opereerde vrij geïsoleerd. Hij had wat vioolleerlingen en op woensdagavonden gaf hij huisconcerten voor een select publiek. Professionele musici waren daarbij uitdrukkelijk niet wel-
Al een aantal jaren is barokviolist Igor Ruhadze voor het label Brilliant Classics de drijvende kracht achter de opnames van het complete werk van Locatelli. Brilliant heeft nu alle al verschenen uitgaven, plus een aantal nieuwe opnames, in een 21-cd-box uitgebracht. kom, naar het schijnt omdat Locatelli bang was fouten te maken. Locatelli heeft als componist nooit enige binding gehad met hof of kerk, dus hij kon componeren wat hij wilde. Van hem is uitsluitend instrumentale muziek overgeleverd, verdeeld over acht opusnummers. De nieuwe 21-cd-box van het label Brilliant Classics biedt het hele oeuvre, en dat is een primeur. Veel materiaal werd nog niet eerder opgenomen. De Russische barokviolist Igor Ruhadze verzorgt het merendeel van de uitvoeringen, daarbij gesecondeerd door zijn eigen ensemble Violini Capr icciosi. Ruhadze weet alle hek s e nto e r e n d ie L o c at e l l i h e m i n zijn vioolconcerten en –sonates oplegt glansrijk te volbrengen. Locatelli laat de violist werkelijk alle hoeken van zijn instrument zien, zoals dat nog niet eerder door een componist was gedaan. Het spectaculairst wat dat betreft zijn de twaalf vioolconcerten opus 3, L’Arte del Violino, waarvan ieder concert ook nog eens twee uitgebreide capriccio’s bevat waarin de violist solistisch zijn gang kan gaan. Dat doet Ruhadze fantastisch, zonder dat zijn spel ontaardt in gepriegel en gepiep. Ook in de allerhoogste registers weet hij zijn instrument zuiver en beheerst te laten klinken, voorwaar een hele prestatie! Maar hij heeft ook oog voor de meer
IDEALE PLEITBEZORGERS
KLASSIEKEZAKEN.NL
lyrische kant van Locatelli’s muziek. De concerti grossi ademen duidelijk nog de sfeer van de beroemde cyclus van Corelli, maar ook hierin toont Locatelli zich een zeer oorspronkelijk componist. De fluitsonates opus 2 zijn in meer dan uitstekende handen bij Jed Wentz en zijn ensemble Musica ad Rhenum, en de triosonates horen we zowel in de versie voor viool als die voor f luit. Een uitgave van groot belang is dit, vooral ook om Locatelli’s reputatie van ‘musicians composer’, leuk voor violisten maar verder niet zo interessant, voorgoed bij te stellen. Want deze componist heeft echt veel te bieden en Igor Ruhadze en Jed Wentz tonen zich ideale pleitbezorgers van zijn muziek. MARCEL BIJLO
PIETRO LOCATELLI
COMPLETE EDITION
Igor Ruhadze e.a.
BRILLIANT CLASSICS 502842 1943589 (21 CD’S)
oktober 2015 25
DE JUSSENS OP MOZA
Tips & tricks
HET GAAT GOED MET ARTHUR EN LUCAS JUSSEN. OOK INTERNATIONAAL. VOOR HUN JONGSTE CD OP HET BEROEMDE GELE LABEL MET DE DUBBELCONCERTEN VAN MOZART WAS ZELFS SIR NEVILLE MARRINER BEREID OM WEER EVEN VOOR ZIJN ACADEMY OF ST MARTIN IN THE FIELDS PLAATS TE NEMEN. EEN UITZONDERLIJKE GEBEURTENIS EN EEN DITO ERVARING VOOR DE PIANOBROERS.
S FOTO: DIRK KIKSTRA
Sir Neville Marriner, de inmiddels 91-jarige oprichter en dirigent van de Academy of St Martin in the Fields, heeft zijn dirigeerstok officieel aan de wilgen gehangen. Slechts bij hoge uitzondering staat hij zelf nog voor het orkest. Zo’n uitzondering is de Mozart-cd met Arthur en Lucas Jussen. Het stond al vast dat de broers hun vierde DG-cd aan de concerten voor twee piano’s van Mozart zouden wijden en dat de Academy voor de orkestpartijen zou zorgen. Dat Marriner zelf wilde dirigeren was voor de broers ook een prettige verrassing. “En dat terwijl hij ons waarschijnlijk alleen maar op wat videobeelden aan het werk heeft gezien”, zegt Arthur. “Maar het was enorm fijn. Alsof we elkaar al jaren kenden.” “We hadden van tevoren geen idee wat we konden verwachten”, voegt Lucas toe. “Marriner heeft zoveel kennis en ervaring; we rekenden op iemand die met een heel duidelijke eigen visie zou komen. Daar hadden we absoluut veel respect
26 oktober 2015
INTERVIEW
RTREIS MET MARRINER
van de meester
Het klinkt alsof de ervaring van lange studietrajecten door de aderen van de broers vloeit, een mens zou haast vergeten dat ze nog volop studeren. “We zijn wel op een punt gekomen dat we duidelijke keuzes moeten maken over wat we gaan doen en hoe we onze toekomst inrichten”, zegt Arthur. “De concerten worden steeds talrijker. Maar daarnaast is het zo belangrijk om veel tijd te hebben om te studer en. De t ijd d at je echt st ud ie -u ren kunt maken in de rust van je eigen kamer zijn deze ja ren, daa r z ijn we ons heel erg van bewust.” “Dat we daarnaast veel kunnen spelen is een enorme rijkdom die slechts een kleine groep musici ten deel valt”, voegt Lucas toe. “Natuurlijk hebben we daar hard en gedisciplineerd voor gewerkt, maar we hebben ook veel geluk gehad. En het gaat nog steeds heel goed.” Dat blijkt ook uit het feit dat er al weer plannen zijn voor een volgende cd. Wat dat wordt is nog onzeker, maar dat deze er komt staat vast. Vooralsnog is het nagenieten van het Mozartavontuur. “We hebben veel opgestoken van Marriner”, zegt Arthur over de opnamen die in juli plaatsvonden. “Hij is heel scherp op de orkestbalans. Vooral de hobo’s weet hij uitzonderlijk te laten klinken. Heel helder, heel direct. Daardoor komen ze schitterend naar voren. Dat is natuurlijk het werk van de producer, maar het is de verdienste van Marriner. Dat is de klank die hij in zijn hoofd heeft.”
“WE ZIJN ZO’N BEETJE OPGEGROEID MET MOZART”
KLASSIEKEZAKEN.NL
“Met onze partij heeft hij zich weinig beziggehouden”, benadr ukt Lucas nogmaals. “Maar als hij wat zei, was het altijd raak. Hij heeft de concerten vaker opgenomen en hij weet precies hoe de muziek op cd overkomt. De adviezen die hij gaf, waren vooral in de orde van een langere pauze of een iets ander tempo ten bate van de expressiviteit van het resultaat op de cd. Vooral de opname-ervaring van Marriner was voor ons heel fijn en zijn arsenaal tips & tricks hebben we dankbaar ter harte genomen. We leren nog steeds van elke opname, maar dit was wel heel bijzonder.” PAUL JANSSEN
ARTHUR & LUCAS JUSSEN 18 DECEMBER ZUIDERSTRANDTHEATER, SCHEVENINGEN 19 DECEMBER DE DOELEN, ROTTERDAM 20 DECEMBER TIVOLIVREDENBURG, UTRECHT ARTHURJUSSEN.NL
2015
voor gehad, maar het was volledig andersom. Hij liet ons geheel vrij in onze muzikaliteit en hij vouwde het orkest als het ware om ons heen. We bloeiden helemaal op.” “Muziek verbindt en doet alle leeftijdsverschillen, hoe groot ook, teniet”, lacht Arthur. “We waren net drie speelse kinderen in de klas; het plezier spatte ervan af. En dat kwam voornamelijk door Marriner. Hij is een bijzonder amicale man met heel veel humor.” Ook de mu z iek g e ef t u ite r a a rd ve el a a n leid i n g tot vreugde. Mozarts Pianoconcert nr. 7 KV 242, dat hij oorspronkelijk voor drie piano’s schreef voor Antonia Lodron en haar twee dochters, het Pianoconcert nr. 10 KV 365 voor twee piano’s en de Sonate KV 381 voor piano vierhandig die de componist schreef voor zichzelf en zijn zus Nannerl, zijn bekende werken voor de Jussens. “We zijn zo’n beetje opgegroeid met Mozart”, verklaart Lucas. “Het mooie aan deze stukken is dat een kind ze qua gevoelswereld heel makkelijk kan spelen, maar dat ze eigenlijk te moeilijk zijn voor volwassenen. Elke noot doet ertoe en het gaat om het vinden van de balans tussen de onbezonnen vrolijkheid en de diepgang die in deze werken zit. Omdat we ze van jongs af aan gespeeld hebben en de werken uitgebreid bestudeerd hebben met onder anderen Jan Wijn en Maria João Pires zijn het heel vertrouwde stukken voor ons.”
W.A. MOZART
DOUBLE PIANO CONCERTOS
Lucas en Arthur Jussen Academy of St Martin in the Fields o.l.v. Sir Neville Marriner DG 002894 8121328 (CD + BONUS-DVD)
oktober 2015
27
ALPHA COLLEC aantrekkelijke barokserie De Franse labels Alpha en Zig-Zag Territoires hebben in de loop der jaren indrukwekkende catalogi opgebouwd waarvan een belangrijk deel gevuld is met barokmuziek. Nu verschijnt de serie Alpha Collection, waarin al bestaande cd’s in een nieuwe frisse jas worden heruitgegeven en voor een prettige prijs worden aangeboden.
Er is op barokgebied tegenwoordig heel wat te kiezen en daarom is het goed als labels zo af en toe hun eigen collectie eens op een wat andere manier presenteren. Door de enorme hoeveelheid cd’s die er, ondanks Spotif y en consor ten, nog steeds verschijnt, kan het gebeuren dat belangwekkende uitgaven al na een paar jaar op de achtergrond raken. Dat betreft niet zelden cd’s waarin veel werk en muziekliefde is geïnvesteerd. Die kunnen dan in een nieuwe serie met een ander uiterlijk weer eens onder de aandacht worden gebracht.
28 oktober 2015
A lpha Collection, waar van de eerste veertien delen nu zijn verschenen, is een mooi voorbeeld van die aanpak. Deze serie is met name interessant voor muzieklief hebbers die op het gebied va n de barok hun collectie nog moeten opbouwen en door de bome n he t b o s n ie t k u n nen z ien. D ie kunnen ervan verzekerd zijn dat ze met deze serie de allerbeste uitvoeringen in huis halen van bijvoorbeeld Bachs Brandenburgse concerten, Vivaldi’s Jaargetijden of Pergolesi’s Stabat Mater, respectie-
velijk door Café Zimmermann, Amandine Beyer en haar ensemble Gli Incogniti en Le Poème Harmonique. En wat te denken van de Goldberg var iaties va n Bach door k laveciniste Céline Frisch of de volkomen onbekende concerti grossi van Valentini door Ens e m b l e 415 v a n Chiara Banchini? En niet te vergeten meestercellist Bruno Cocset met de zes cellosuites van Bach en cellosonates va n Viva ld i? Het jonge Franse ensemble Pygmalion tekent voor intieme versies van twee korte missen van
BESTAANDE CD’S IN EEN FRIS JASJE
LABELPORTRET
TION Bach en klaveciniste Blandine Rannou speelt een dubbel-cd vol met werken van R ameau. Deze Alpha Collection, die dus nog zal worden uitgebreid, is echt de ideale instap voor de zoekende baroklief hebber die nog geen keuze voor bepaalde uitvoeringen heeft gemaakt. Maar ook de meer doorgewinterde luisteraars die misschien nog niet alle cd’s uit deze serie in de kast hebben staan, kunnen er hun voordeel
KLASSIEKEZAKEN.NL
mee doen. De boekjes bij de cd’s, in drie talen, bevatten naast informatie over de muziek ook interviews met de musici die op boeiende wijze hun ideeën over de opgenomen muziek verwoorden. Soms komen daarbij ook aardige details over de betreffende opnamen aan de orde die in de originele cd-boekjes nog niet vermeld werden. Deze serie kan dus ook worden beschouwd als een soort terugblik op opnamen die na verschijning zeer succesvol waren en die het verdienen nu in een an-
dere context opnieuw te verschijnen. Ook de presentatie aan de buitenkant, met nieuw gemaakt fotomateriaal, straalt een grote eenheid uit en is zeer verzorgd. Dit is, kortom, een prachtige barokserie die nog wordt vervolgd. MARCEL BIJLO
VOOR INFO ZIE: OUTHERE-MUSIC.COM
oktober 2015 29
Tijl Beckand > AMBASSADEUR AANGENAAM KLASSIEK 2015
2015
Presenteert Edwin Rutten > VERHAAL EN VERTELLER AANGENAAM KLASSIEK FOR KIDS 2015
Nieuwe toptitels > DÉ KLASSIEKE MUZIEKRELEASES VAN DIT NAJAAR
Veel voordeel op > CD’S VAN KLASSIEKE WERELDSTERREN
Aangenaam Klassiek Geschenk > GRATIS UNIEKE CD-OPNAME ©BECKAND > CADEAUKAART TER WAARDE VAN € 5,00
NU VERKRIJGBAAR BIJ UW ENTERTAINMENTWINKEL, CD-SPECIAALZAAK, BOEKHANDEL OF WARENHUIS OF ONLINE VIA WWW.AANGENAAMKLASSIEK.NL
Maak kennis met de nieuwste klassieke releases van 2015!
Daarom vind ik het van groot belang dat wij albums blijven beluisteren, waarop musici zich op het toppen van hun kunnen laten vastleggen. Zo kunnen de verhalen van de muziek verteld blijven worden en kan al dat moois dat geschreven is ons blijven inspireren, ontroeren en troosten. Want muziek klinkt pas echt wanneer er naar geluisterd wordt.”
2015
“Het goed kunnen spelen van muziek vraagt vele offers van de muzikant. Het gaat om zoveel meer dan noten lezen en met je vingers of mond het instrument beroeren. Vaak gaat het juist om wat er níet staat geschreven. Juist die interpretatie maakt muzikanten zo uniek. Ze vangen iets voor ons, de luisteraar, dat ongrijpbaar lijkt.
Presenteert
Tijl Beckand Ambassadeur Aangenaam Klassiek 20 jaar Aangenaam Klassiek Dit jaar viert de campagne Aangenaam Klassiek haar 20-jarige bestaan. De afgelopen twee decennia heeft Aangenaam Klassiek u op ontdekkingsreis gestuurd door het klassieke muzieklandschap. Ook dit najaar kunt u kennis maken met de nieuwste klassieke muziekreleases via de bekende cd-box. Bent u benieuwd wat het najaar voor u muzikaal in petto heeft? Bent u geïnteresseerd in klassieke muziek, maar ziet u door de bomen het bos niet meer? Dan is de Aangenaam Klassiek 2015 cd-box de ideale manier om te luisteren naar uitvoeringen van de klassieke wereldsterren van dit moment. Het is een mooie introductie naar de beschikbare cd’s van deze klassieke musici. In deze cd-box vindt u een aantrekkelijke selectie aan klassieke albums, die momenteel verkrijgbaar zijn bij uw entertainmentwinkel, cd-speciaalzaak, boekhandel en warenhuis. In het cd boekje, die in de cd-box zit, worden alle cd’s besproken en wordt er achtergrondinformatie gegeven. De meeste besprekingen gaan over nieuwe releases, maar ook geven wij aandacht aan tien pareltjes uit de catalogi van de platenmaatschappijen. De besproken albums kunt u tijdelijk voor een zeer voordelige adviesprijs aanschaffen, ook online. Alle aanbiedingen gelden tot en met 31 januari 2016. Aangenaam Klassiek Geschenk Uw winkelier biedt u bij aanschaf van Aangenaam Klassiek 2015 en Aangenaam Klassiek for Kids 2015 gratis het Aangenaam Klassiek Geschenk 2015 aan. Een exclusief geschenk, samengesteld door onze ambassadeur Tijl Beckand: een cd met een selectie van werken die zijn gecomponeerd door zijn overgrootvader Charles Beckand en diens zoon Adolphe Joseph. Deze werken zijn nog niet eerder op cd verschenen. Wij wensen u veel luisterplezier toe!
2CD
€ 9,99
S GRATI * consumentenadviesprijs
Wilt u deze muziek ook spelen? Dat kan! Ga naar www.tijlbeckand.nl Aangenaam Klassiek cadeaukaart Namens de Nationale EntertainmentCard, de nationale cadeaukaart voor muziek, dvd’s, games en tickets, bieden wij u tevens een speciale Aangenaam Klassiek-cadeaukaart aan ter waarde van € 5,00. Deze cadeaukaart zit verpakt in het Aangenaam Klassiek Geschenk. U hoeft deze kaart niet te activeren, deze is al voorzien van € 5,00 tegoed en is gereed voor gebruik. U kunt het tegoed op de kaart besteden bij de acceptatiepunten van de Nationale EntertainmentCard. Let op: het tegoed op de kaart is geldig t/m 31 januari 2016. Daarna is de cadeaukaart niet meer geldig. Kijk voor acceptatiepunten op www.nationale-entertainmentcard.nl.
32
oktober 2015
*
LUDOVICO EINAUDI De Italiaanse componist en pianist Ludovico Einaudi was sinds zijn grote doorbraak met de solo-cd ‘Le Onde’ uit 1996 of geliefd of verguisd. Een tussenweg bestond niet. Tot in 2013 zijn album ‘In a Time Lapse’ verscheen. Classic FM prees de “dromerige pianowerken en de beweeglijke orkestrale soundscapes” en The Independent noemde hem de “ware erfgenaam van enerzijds Satie en anderzijds Philip Glass en Steve Reich”. Ook deze opvolger zal een breed publiek aanspreken.
EXC VERK LUSIEF RIJG TIJDE BAAR N DE A ANGE S KLAS NAAM SIEK CAM PAGN E
Releasedatum: 16 oktober 2015
LUDOVICO EINAUDI Elements
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
TOPITEM! ,99
€ 19 Universal Music - Decca - 00289 4811970
(consumentenadviesprijs)
JANINE JANSEN
F USIE R EXCL A A B RIJG K R E V NS TIJDE NAAM E ANG DE A SIEK KLAS GNE PA CAM
Eigenlijk is de naam Janine Jansen voldoende aanbeveling om een cd onverwijld aan te schaffen. Want als Janine Jansen zich ergens aan verbindt, stort ze zich er met hart en ziel in en biedt zij uitvoeringen die alleen al qua emotionele lading goed zijn voor een tien. Dus als zij het ‘Vioolconcert’ van Brahms en het ‘Eerste Vioolconcert’ van Bartók speelt, worden dat modeluitvoeringen, zeker als Antonio Pappano de dirigent is. De bonus cd met het ‘Beste van Janine Jansen’ benadrukt alleen maar dat alles wat deze violiste doet uitzonderlijk is. Releasedatum: 6 november 2015
JANINE JANSEN Brahms Vioolconcert & Bartók Vioolconcert 1 2CD
Deluxe editie inclusief bonus CD Universal Music - Decca - 00289 4789216
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
TOPITEM! ,99
€ 19
(consumentenadviesprijs)
oktober 2015
33
LUCAS & ARTHUR JUSSEN Neville Marriner, de legendarische dirigent van de Academy of St. Martin in the Fields, is de negentig gepasseerd en officieel teruggetreden als dirigent. Slechts als hij per sé met musici wil werken pakt hij de baton weer op. Die eer viel de pianobroers Lucas en Arthur Jussen onlangs te beurt. Marriner leidt de avontuurlijke broers sprankelend door Mozarts concerten voor twee piano’s en een bonus-cd legt nog even de vinger op het Jussen-geheim van quatremainsspel.
LUCAS & ARTHUR JUSSEN Mozart: Double Piano Concertos Deluxe editie inclusief bonus CD 2CD Universal Music - Deutsche Grammophon - 00289 4812132
EXC VERK LUSIEF RIJG TIJDE BAAR N DE A ANGE S KLAS NAAM SIEK CAM PAGN E
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
TOPITEM! ,99
€ 19
(consumentenadviesprijs)
LANG LANG
F USIE R EXCL A A B RIJG K R E V NS TIJDE NAAM E ANG DE A SIEK KLAS GNE PA CAM
De Chinese pianist Lang Lang is en blijft een fenomeen. Uiteraard blijft zijn indrukwekkende pianospel gesteund door een techniek die “ongeëvenaard is onder de huidige pianisten”, aldus de Chicago Classical Review, de reden van de wereldwijde waardering. Hij bewijst dat op zijn jongste solo-cd met een mooie combinatie van werk van Tchaikovsky en de ‘vier Scherzo’s’ van Chopin, een opzwepende tour de force waar de pianist ook live zijn hand niet voor omdraait, getuige de beelden op de bonus-dvd. Releasedatum: 9 oktober 2015
LANG LANG Lang Lang in Paris 2CD +DVD
Deluxe editie inclusief bonus DVD Sony Music - Sony Classical - 88875117612
34 oktober 2015
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
TOPITEM! ,99
€ 19
(consumentenadviesprijs)
IGOR LEVIT “De beste Russische pianist die u nog niet gehoord heeft”, zo introduceerde de Los Angeles Times de twintigplusser Igor Levit in de Verenigde Staten. En er zit wat in. De jonge Rus lijkt niet alleen qua uiterlijk op George Gershwin, “he’s got rhythm”, aldus diezelfde krant. En dat is precies wat deze mooie, slechts tijdelijk verkrijgbare box, met drie fameuze variatiecycli begerenswaardig maakt. Zowel Bach als Beethoven en de twintigste-eeuwer Rzewski krijgen door het overzicht van Levit een enorme voorwaartse drive, die uitnodigt tot ademloos luisteren.
IGOR LEVIT Bach, Beethoven, Rzewski Limited edition 3CD 3CD Sony Music - Sony Classical - 88875060962
EXC VERK LUSIEF RIJG TIJDE BAAR N DE A ANGE S KLAS NAAM SIEK CAM PAGN E
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
TOPITEM! ,99
€ 24
(consumentenadviesprijs)
CHRISTINA PLUHAR & L’ARPEGGIATA
F USIE R EXCL A A B RIJG K R E V NS TIJDE NAAM E ANG DE A SIEK KLAS GNE PA CAM
Claudio Monteverdi wordt meestal genoemd als de man die aan de basis stond van de barokke opera, maar het is de ruim een generatie jongere Francesco Cavalli die in de loop van de 17e eeuw zorgde voor de popularisering van het genre. Vooral tijdens het carnaval in Venetië waren de opera’s van Cavalli groot volksvermaak, vanwege de lyriek en de sensuele verleiding die hij er in bracht. L’Arpeggiata van Christina Pluhar laat met de Spaanse zangeres Nuria Rial deze tijd herleven in meeslepende aria’s en opzwepende dansen. Een prachtig uitgevoerde CD inclusief feestelijke DVD.
CHRISTINA PLUHAR & L’ARPEGGIATA Cavalli: L’Amore Innamorato + Bonus DVD L’Arpeggiata: 15 Years CD +DVD
Casebound deluxe editie: CD+DVD Warner Music - Erato - 08256 4616643 5
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
TOPITEM! ,99
€ 19
(consumentenadviesprijs)
oktober 2015 35
NIEUWE RELEASES CONCERTO KÖLN Avison - Concerti Grossi After Scarlatti
YO YO MA & KATHRYN STOTT Songs From The Arc of Life
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
(consumentenadviesprijs)
Concerto Köln - ensemble Brilliant Classics - Berlin Classics - 0300702BC
Yo Yo Ma - cello, Kathryn Stott - piano Sony Music - Sony Music Entertainment - 88875103162
Heeft u zich ooit afgevraagd hoe de beroemde klaviersonates van Domenico Scarlatti zouden klinken als een heel barokorkest ze uitvoert? Of hoe de noten van Scarlatti opeens nog meer gaan leven als ze getransformeerd worden tot een onvervalst concerto grosso? Gelukkig bestaat het voorbeeld al sinds 1744. De Engelse barokcomponist Charles Avison bewerkte Scarlatti’s sonates tot concerten, voegde er wat van zichzelf aan toe en had een ware hit. Waarom? Luister naar Concerto Köln en raak verslingerd aan deze dansante melodieuze pracht.
Cellist Yo-Yo Ma en pianiste Kathryn Stott zijn niet alleen begenadigde musici in hun eigen discipline, ze zijn ook al dertig jaar goede vrienden en treden regelmatig samen op. Hun gezamenlijke muzikale passie is de basis van een unieke cd. Onder de titel ‘Songs From The Arc of Life’ bewandelen ze hun levensgeschiedenis van jeugd tot heden. Het begint bij het ‘Ave Maria’ van Bach/Gounod en danst via ‘Songs My Mother Taught Me’ van Dvorák en Brahms’ ‘Wiegenlied’ langs even pakkende werken van onder anderen Debussy, Fauré, Grieg en Schumann. Een intiem dubbelportret in muziek.
JORDI SAVALL & HESPERION XXI
NATALIE DESSAY & PHILIPPE CASSARD
The Traveller of Islam Part I: Du Maroc à l’Afghanistan, 1300-1336
Fiançailles Pour Rire Mélodies Françaises
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
(consumentenadviesprijs)
Hesperion XXI / Jordi Savall Harmonia mundi - Alia Vox - AVSA 9913
Natalie Dessay - sopraan, Philippe Cassard - piano, Laurent Naouri - bas-bariton, Quatuor Ebène - ensemble Warner Music - Erato - 08256 4611440 5
De muzikale reizen van gambist Jordi Savall behoeven geen introductie meer. Als een muzikale archeoloog legt hij diepgewortelde culturele sporen bloot en presenteert hij ondertussen oude tot zeer oude muziek als opwindend nieuw leven. Deze keer trekt hij in de voetsporen van de veertiende-eeuwse reiziger Ibn Battuta van Marokko naar Afganistan om de muzikale wortels van de Islam te doorgronden. Het levert verrassend actueel klinkende muziek op, vol sprookjesachtige betovering en onvergetelijke ontroering.
De Franse componist Francis Poulenc heeft niet alleen een devote kant, maar ook vrolijke, ondeugende, haast subversieve trekken. Die even maffe als lyrische Poulenc komt goed tot uiting in zijn ‘Fiançailles Pour Rire’, een liedcyclus die de Franse sopraan Natalie Dessay al jaren op haar repertoire heeft. En hoewel ze het operapodium inmiddels achter zich gelaten heeft, blijft ze een begenadigd zangeres en actrice. En dat betekent feest in deze cyclus en in de andere Franse liederen. Vooral de duo’s met haar echtgenoot, bas-bariton Laurent Naouri, zijn al een reden om deze cd direct aan te schaffen.
GRATIS
AANGENAAM KLASSIEK GESCHENK 2015 CD ©BECKAND
DANIIL TRIFONOV Rachmaninov Variations
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Daniil Trifonov - piano, The Philadelphia Orchestra / Yannick Nézet-Séguin Universal Music - Deutsche Grammophon - 00289 4794970 De jonge Russische pianist Daniil Trifonov heeft al een indrukwekkende prijzenkast en wordt door vele critici en collega’s de hemel in geprezen. “Wat zijn handen doen is technisch ongelooflijk”, zei pianiste Martha Argerich al eens. “Bovendien koppelt hij een natuurlijke zachtheid aan een demonisch element. Ik heb nog nooit zoiets gehoord”. Logisch dat iemand met zulke gaven zich ontfermt over Rachmaninovs duivelse ‘Paganinivariaties’. Met de nog even “Rotterdamse” Yannick Nézet-Séguin op de bok is het niets minder dan een overrompelende sensatie.
36 oktober 2015
MAAK KENNIS MET KLASSIEK RACHEL PODGER 2SA CD
ALISA WEILERSTEIN & INON BARNATAN
Heinrich Ignaz Franz von Biber: Rosary Sonatas
Chopin & Rachmaninov: Cello Sonatas
€ 17,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Rachel Podger - viool, Marcin Swiatkiewicz - harp en orgel, David Miller - luit, Jonathan Manson - cello New Arts International - Channel Classics Records - CCS SA 37315
Alisa Weilerstein - cello, Inon Barnatan - piano Universal Music - Decca - 00289 4788416
Heinrich Ignaz Franz von Biber was een soort Paganini van de zeventiende eeuw. Met zijn avontuurlijke vioolspel was hij zijn tijd ver vooruit. En zelfs nu nog is zijn onbegrensde virtuositeit verbazingwekkend. In de zestien ‘Rozenkranssonates voor Viool en Continuo’ en de indrukwekkende afsluitende ‘Passacaglia voor Viool Solo’ maakt hij gebruik van vele verschillende stemmingen en een veelheid aan technieken om een immer boeiend verhaal te vertellen. Een verhaal dat direct overkomt. Vooral als de koningin van de barokviool, Rachel Podger, het speelt.
Frédéric Chopin achtte delen van zijn ‘Cellosonate’ nagenoeg onspeelbaar. Dankzij het spel vol “beheersing en passie” van celliste Alisa Weilerstein en pianist Inon Barnatan kan dat nu “naar het rijk der fabelen”, aldus de New York Times. Het duo doet een van de weinige kamermuziekwerken van Chopin, waar een ander instrument dan de piano de hoofdrol opeist, gloeien en bloeien. Ook Rachmaninovs ‘Cellosonate’ is dankzij de lyrische macht van Weilerstein en de stuwende kracht van Barnatan een juweel, dat ook na veelvuldig luisteren nog verrast.
MASAAKI SUZUKI
YUJA WANG
Masaaki Suzuki plays Bach Organ Works on the Martinikerk Organ, Groningen
Ravel: Pianoconcerten & Fauré: Ballade
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Masaaki Suzuki - orgel New Arts International - BIS - BIS 2111
Yuja Wang - piano, Tonhalle-Orchester Zürich / Lionel Bringuier Universal Music - Deutsche Grammophon - 00289 4794954
Masaaki Suzuki is voor velen vooral de dirigent van het Bach Collegium Japan en de reeks eigenzinnige opnamen van de ‘Bachcantates’. Zijn wortels liggen echter bij het klavecimbel en het orgel. En als hij in die hoedanigheid de majestueuze orgelwerken van Bach aanpakt, gebeurt er iets bijzonders. Alsof de noten werkelijk vleugels krijgen. Een aangenaam detail voor orgelliefhebbers en chauvinisten: Suzuki koos het Schnitger-Hinszorgel van de Groningse Martinikerk als voertuig van zijn gedachten, een van de grootste en best bewaarde barokorgels ter wereld.
“Ze lijkt alles te hebben”, verzuchtte de New York Times al. En The Guardian loofde haar combinatie van “technische beheersing en emotionele reflectie”. En dat terwijl de Chinese pianiste Yuja Wang nog in de categorie “jonge pianisten” valt. Na de enerverende registratie van de ‘Pianoconcerten’ van Rachmaninov en Prokofiev, laat ze haar briljante sterrenstof nu stralen over de ‘Pianoconcerten’ van Ravel. Betoverend waar mogelijk en met dank aan het Tonhalle-Orchester Zürich meeslepend waar gewenst. Bovendien is Fauré’s ‘Ballade op. 19’ voor velen ongetwijfeld een welkome ontdekking.
SIMONE LAMSMA & ROBERT KULEK Sonatas for Violin and Piano TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
GRATIS
AANGENAAM KLASSIEK GESCHENK 2015 CADEAUKAART T.W.V. € 5,-
Simone Lamsma - viool, Robert Kulek - piano New Arts International - Challenge Classics - CC 72677
Jaap van Zweden noemde haar “een van de meest toonaangevende violisten ter wereld” en de Chicago Tribune sprak na haar debuut in Chicago van een “absolutely stunning performance”. Ruim tien jaar nadat ze het Nationaal Vioolconcours Oskar Back won, is Simone Lamsma een internationale grootheid. Met twee sonates van de vrienden Schumann en Mendelssohn en een schrijnende “oorlogssonate” uit 1914 van Janác ˇek laat de violiste, gesecondeerd door pianist Robert Kulek, horen waarom. Ze is nu eenmaal “een toonbeeld van muzikale eerlijkheid en superieure smaak”, aldus Het Parool.
oktober 2015
37
NIEUWE RELEASES JOS VAN IMMERSEEL & ANIMA ETERNA BRUGGE
ALEXANDER MELNIKOV Schumann: Piano Concerto
Janácˇ ek & Dvorˇák: Sinfonietta & Symfonie 9 “From The New World” TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
(consumentenadviesprijs)
Anima Eterna Brugge / Jos van Immerseel Outhere Distribution - Alpha - ALPHA 206
Alexander Melnikov - piano, Isabelle Faust - viool, Jean-Guihen Queyras - cello, Freiburger Barockorchester / Pablo Heras-Cassado harmonia mundi - harmonia mundi - HMC 902198
Het Anima Eterna van Jos van Immerseel is al lang niet meer dat groepje specialisten dat louter oude muziek zo getrouw mogelijk uitvoert. Met het klimmen der jaren is de muziekkeuze van Van Immerseel ook geklommen. En gelukkig maar, want het werk van onder andere Debussy en Ravel benadert hij op dezelfde zorgvuldige wijze als de oude muziek. Ook zijn reis naar het Bohemen rond het begin van de twintigste eeuw is wonderbaarlijk. Door de “fascinerende sonoriteiten” (Classical Net Review) klinken Janácˇeks ‘Sinfonietta’ en Dvorˇáks ‘Negende Symfonie’ als nieuw.
Het was een even ambitieus als waardevol idee. Tijdens een tournee met de ‘Pianotrio’s’ van Robert Schumann besloten pianist Alexander Melnikov, violiste Isabelle Faust en cellist Jean-Guihen Queyras drie soloconcerten van Schumann naast zijn drie trio’s te zetten. De cd met het ‘Vioolconcert’ was al een groot succes en ook deze tweede cd met het ‘Pianoconcert’ en het ‘Eerste Pianotrio’ is een juweel. Het concert lijkt intiemer dan ooit, het trio orkestraler. “Een intense, vervullende en gelukzalige reis”, aldus het trio. En zo is het.
AMANDINE BEYER & GLI INCOGNITI Vivaldi: Teatro Alla Moda TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
AMSTERDAM PIANO DUO Schumann: Piano Works for Four Hands
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
(consumentenadviesprijs)
Gli Incogniti - ensemble / Amandine Beyer harmonia mundi - harmonia mundi - HMC 902221
Amsterdam Piano Duo Econa Records - MDG - MDG 9041902-6
‘Il teatro alla moda’ was een satirisch pamflet dat de Venetiaanse componist en tijdgenoot van Vivaldi, Benedetto Marcello, in 1720 anoniem publiceerde. Hij trok van leer tegen de gekte van de opera, tegen de virtuositeit van de vocale en instrumentale solisten en tegen de “voorspelbaarheid” van vele componisten. Gli Incogniti, het in 2006 opgerichte ensemble van violiste Amadine Beyer, adopteert de titel van het pamflet om met Vivaldi’s dynamische vioolconcerten juist het tegendeel te bewijzen. Muziek die na zo’n driehonderd jaar nog altijd goed is voor een opwindende adrenaline-injectie.
Neem een Erard uit 1837, zet Wyneke Jordans en Leo van Doeselaar erachter en je waant je opeens in huize Schumann, waar de ‘Werken voor piano vierhandig’ van Robert destijds klonken onder de handen van bijvoorbeeld Clara Schumann en Johannes Brahms. Door het “vederlichte en transparante spel” (de Volkskrant) van het tweetal, weten de pianisten een “fi jn gevoel van intimiteit op te roepen” (Telegraaf). En dat maakt deze mooi opgenomen Schumann-cd tot een manifest voor de allerbeste “huismuziek”.
MAAK OOK KENNIS MET AANGENAAM KLASSIEK FOR KIDS 2015
JONAS KAUFMANN Puccini: Nessun Dorma The Puccini Album TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Jonas Kaufmann - tenor, Orchestre e coro dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia / Antonio Pappano Sony Music - Sony Classical Benelux - 88875092492
MET GRATIS AANGENAAM KLASSIEK GESCHENK
38 oktober 2015
De ware fans hebben er lang op moeten wachten, maar het is zover. Na een Wagner album en een Verdi album waagt tenor Jonas Kaufmann zich nu eindelijk aan aria’s van de componist die hem misschien wel het beste ligt: Puccini. Tussen de grote tenoraria’s uit het oeuvre van Puccini is ‘Nessun Dorma’ natuurlijk de blikvanger. En met de Italiaanse dirigent Antonio Pappano op de bok weet Kaufmann het pleit volledig te winnen. Alsof de reïncarnatie van de beroemde Caruso eindelijk van zich laat horen.
MAAK KENNIS MET KLASSIEK ENSEMBLE HOUTHANDEL
KRYSTIAN ZIMERMAN
Into The Woods
Lutosławski: Piano Concerto, Symphony 2
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Ensemble Houthandel Bertus Distribution - Navis Classics - NC15006
Krystian Zimerman - piano, Berliner Philharmoniker / Sir Simon Rattle Universal Music - Deutsche Grammophon - 00289 4794518
In 2005 besloten vijf jonge blazers op het Koninklijk Conservatorium Antwerpen de krachten te bundelen. Nu tien jaar later is Ensemble Houthandel een blaaskwintet om rekening mee te houden. Met prikkelende muziekcombinaties en verrassende presentaties zet het gezelschap bekend en minder bekend repertoire in een nieuw daglicht. Op de nieuwe cd ‘Into The Woods’ brengen de musici onder anderen George Gershwin, Leonard Bernstein en Malcolm Arnold onder één swingende noemer. Blaasarrangementen en originele werken op het scherpst van de snede.
In 1988 schreef de Poolse componist Withold Lutosławski een ‘Pianoconcert’ voor zijn even virtuoze als eigenzinnige landgenoot Krystian Zimerman. Het concert werd een van de belangrijkste toevoegingen aan het twintigste-eeuwse pianorepertoire en houdt het midden tussen de wereld van Béla Bartók en die van Henryk Górecki. Met de Berliners van Sir Simon Rattle heeft Zimerman nu de definitieve opname geschapen. Ook de ‘Tweede Symfonie’ is een toverachtige wereld op zich, die dankzij Rattle steeds weer nieuwe avontuurlijk mooie ontdekkingen biedt.
DOROTHEA RÖSCHMANN
SIGVARDS KLAVA & LATVIAN RADIO CHOIR
Mahler: Symphony 4
Silvestrov: To Thee We Sing
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Dorothea Röschmann - sopraan, Koninklijk Concertgebouworkest / Mariss Jansons Outhere Distribution - RCOLIVE - RCO 15004
Latvian Radio Choir / Sigvards Klava Outhere Distribution - Ondine - ODE 1266-5
“Jansons verweeft het vulgaire met het verhevene”, zo kopte de Volkskrant na de laatste Kerstmatinee van het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van scheidend chef-dirigent Mariss Jansons. In februari van dit jaar werd deze historische gebeurtenis nog eens herhaald met sopraan Dorothea Röschmann. De live-opname van deze concerten zal al snel als een “monument” de geschiedenisboeken in gaan. Het einde van een glorieus tijdperk samengevat in een van de beste en meest bijzondere opnames van Mahlers lichtvoetigste symfonie.
De diepe sonoriteiten van de koren van de Russisch-Orthodoxe Kerk, de emotionele lading van een componist als Arvo Pärt en een muzikale inhoud die net zo gemakkelijk te vatten is als het werk van Philip Glass. De Oekraïense componist Valentin Silvestrov heeft het allemaal. Vooral de koorwerken van deze bijna tachtigjarige grootheid zijn monumenten van diep Oost-Europese mededeelzaamheid. Zeker als het onvolprezen Lets Radio Koor zich over dit werk ontfermt. Een absolute must voor liefhebbers van de betere koormuziek.
ARTEMIS QUARTET
HANA BLAŽÍKOVÁ
Brahms: String Quartets 1 & 3
El Sabio: Cantigas de Santa Maria
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 14,99
(consumentenadviesprijs)
Artemis Quartet Warner Music – Erato - 08256 4612663 7
Hana Blažíková - sopraan, harp, Barbora Kabátková - sopraan, harp, Margit Übellacker - dulce melos, Martin Novák - percussie Outhere Distribution - PHI - LPH 017
“Als Mozart behoorlijk moeite had met zijn zes Haydnkwartetten, mag ik toch wel mijn best doen om een of twee behoorlijke kwartetten te schrijven”, zo sprak Johannes Brahms nadat hij op veertigjarige leeftijd na vele “mislukte” pogingen zijn eerste twee strijkkwartetten publiceerde. Hij had zijn best gedaan om de erfenis van Beethoven te eren en er wat nieuws aan toe te voegen. Het Duitse Artemis Quartet, al ruim 25 jaar Beethovenspecialist, kan dat als geen ander duidelijk maken. Brahms zoals Brahms klinken moet.
De ‘Cantigas de Santa Maria’ vormen een unieke collectie middeleeuwse liederen, die geschreven zijn tijdens de regeerperiode van koning Alfonso X van Castilië (1252-1284). Deze Alfonso de Wijze had cultuur hoog in het vaandel en verzamelde de beste musici en componisten om zich heen. De aanstekelijke collectie liederen bevat vooral lofzangen op de maagd Maria, die uitblinken door een mix van gregoriaans, westerse en Arabische folklore. Met de harpspelende sopranen van het Tiburtina Ensemble, Hana Blažíková en Barbora Kabátková, is het een waar feest.
oktober 2015
39
KLASSIEKE JUWEELTJES ACADEMY OF ANCIENT MUSIC / RICHARD EGARR
VOX LUMINIS / LIONEL MEUNIER
The Birth of the Symphony Handel to Haydn
English Royal Funeral Music
€ 9,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 9,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
(consumentenadviesprijs)
Academy of Ancient Music / Richard Egarr Outhere Distribution - AAM Records - AAM001
Vox Luminis - ensemble / Lionel Meunier Outhere Distribution - Ricercar - RIC 332
Alles is ooit een keer begonnen. Ook de symfonie en het symfonieorkest. Handel speelde een belangrijke rol en vooral het Mannheimse orkest van Stamitz en Richter zorgde internationaal voor opwinding. De Academy of Ancient Music brengt deze “ontdekking van een nieuw geluid” vol overtuiging voor het voetlicht en laat de symfonie werkelijk als jonge loot aan de stam tot leven komen. Destijds duizelingwekkende instrumentale effecten klinken onder leiding van Richard Egarr weer duizelingwekkend en zelfs in de onschuld van Mozarts ‘Eerste Symfonie’ huist de euforie van de nieuwe instrumentale muziek.
De teraardebestelling van een lid van een koninklijk huis is doorgaans een ware happening, omringd met even sombere als plechtstatige muziek. Waarschijnlijk is dat de schuld van de Engelsen, die daar meesters in waren. Al in de zeventiende eeuw zorgden grootheden als Thomas Morley en Henry Purcell voor indringende noten bij de begrafenis van Queen Mary en Elizabeth I. Het Belgische Vox Luminis zette deze muziek op een rij en “raakt het hart met kalme interpretatieve intelligentie en vocale schoonheid”, aldus Gramophone.
SOL GABETTA
THE CISTERCIAN MONKS OF STIFT HEILIGENKREUZ
Prayer
Chant Music For Paradise
€ 9,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
€ 9,99
(consumentenadviesprijs)
The Cisterian Monks of Stift Heiligenkreuz Universal Music - Decca - 00289 4766774
Sol Gabetta - cello, Amsterdam Sinfonietta / Candida Thompson, Orchestre National de Lyon / Leonard Slatkin, Cello Ensemble Amsterdam Sinfonietta Sony Music - Sony Classical - 88875053142
Komt het door de ontkerkelijking van deze tijd of is het gewoon een feit dat gregoriaans gezang uit de kelen van toegewijde zangers altijd een snaar raakt? In 2009 brachten de monniken van het Oostenrijkse Stift Heiligenkreuz, een van de oudste cisterciënzerkloosters ter wereld, de cd ‘Chant’ uit met ontroerende gregoriaanse klanken. Prompt werden de monniken naast popsterren zoals Leona Lewis bij de Duitse ECHO Awards verkozen tot “Beste Nieuwkomer”. Wie deze reflectieve en meditatieve cd nog niet heeft, kan nu zelf constateren dat deze award geheel terecht was.
De Argentijnse celliste Sol Gabetta had lange tijd veel succes met haar toegift. ‘Prayer’ uit ‘From Jewish Life’ van Ernest Bloch bracht niet alleen het publiek op de banken, ook Gabetta’s interesse in meer Joods geïnspireerde muziek groeide. Het resultaat is een bijzondere collectie muziek van Bloch, Shostakovich en Casals, die misschien niet allerwegen bekend is, maar mede dankzij de overgave van Gabetta en bijdragen van onder anderen onze eigen Amsterdam Sinfonietta zeer vertrouwd klinkt. Om stil bij weg te dromen.
CECILIA BARTOLI Steffani: Stabat Mater 2CD
NIKOLAUS HARNONCOURT & CONCENTUS MUSICUS WIEN Mozart: The Last Symphonies
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 9,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
Cecilia Bartoli - mezzosopraan, Nuria Rial - sopraan, Yetzabel Arias Fernandez - sopraan, Elena Carzaniga - alt, Daniel Behle - tenor, Franco Fagioli - countertenor, Julian Prégardien tenor, Salvo Vitale - bas, Coro della Radiotelevisione svizzera, I Barocchisti / Diego Fasolis
€ 9,99
(consumentenadviesprijs)
Concentus Musicus Wien / Nikolaus Harnoncourt Sony Music - Sony Classical - 88843026352
Universal Music - Decca - 00289 4785336
In 2012 introduceerde mezzosopraan Cecilia Bartoli met de cd ‘Mission’ de vergeten Italiaanse barokcomponist Agostino Steffani. Alles wat Italiaanse barokmuziek tot Italiaanse muziek maakte had deze in 1728 overleden grootheid in zich. Met deze cd, gewijd aan zijn religieuze meesterwerk ‘Stabat Mater’, zette Bartoli de rehabilitatie van deze tijdgenoot van Vivaldi met succes voort. Niet alleen vond ze gevestigde en opkomende grootheden als Franco Fagioli en Julian Prégardien bereid mee te werken, ook en bovenal is het haar stem die elk werk tot een meesterwerk lijkt te maken. Een must!
40 oktober 2015
In 2014 baarde Nikolaus Harnoncourt opzien met een nieuwe opname van de laatste drie symfonieën van Mozart. Niet alleen omdat hij de werken voor het eerst opnam, met zijn in 1953 opgerichte Concentus Musicus Wien, maar ook omdat hij een nieuwe theorie in de praktijk bracht. Volgens Harnoncourt beschouwde Mozart de drie meesterwerken als een eenheid, als een groot instrumentaal oratorium. En zo voert de dirigent het ook uit. Verrassende overgangen, onthutsend goed werkende tempi en “never ever dull”, zoals The Guardian enthousiast opmerkte.
MAAK KENNIS MET KLASSIEK HARRIET KRIJGH CD +DVD
JORDI SAVALL & LE CONCERT DES NATIONS
Elegy
Le Concert Spirituel TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 9,99
€ 9,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
(consumentenadviesprijs)
Harriet Krijgh - cello, Deutsche Staatsphilharmonie Rheinland-Pfalz / Gustavo Gimeno Outhere Distribution - Capriccio - C 5222
Le Concert des Nations / Jordi Savall harmonia mundi - Alia Vox - AVSA 9877
Het heeft even geduurd, maar inmiddels wordt de Nederlandse Harriet Krijgh de “Janine Jansen van de cello” genoemd. Onze Oosterburen weten dit al lang. De 24-jarige celliste studeerde in Duitsland en Oostenrijk en geldt daar al als een fenomeen. Ook haar vorig jaar verschenen vierde cd met onder andere een meesterlijke uitvoering van Bruchs ‘Kol Nidrei’ is daar jubelend onthaald. Tijd voor een kennismaking. Niet alleen via de prachtige miniaturen op deze cd, maar ook via de bijgevoegde dvd met een ontwapenend portret van de celliste.
‘Le Concert Spirituel’ was een van de eerste series publieke concerten ooit. Vanaf 1725 tot het einde van de achttiende eeuw vulden deze concerten het amusementsgat tijdens “religieuze” vakanties als de opera gesloten was. Het betekende de grond waarop de instrumentale muziek tot bloei kon komen. Jordi Savall pakte dit thema met zijn Le Concert des Nations aan om een paar beroemde werken, die tijdens deze concerten klonken, bijeen te zetten. En hij doet het zo goed dat we ons voor de duur van de cd werkelijk in het Parijs van Lodewijk XV wanen.
MARCEL WORMS
KARL JENKINS
Danzas Caribeñas Classical Salon Music from Curaçao, Cuba and Venezuela
The Armed Man A Mass for Peace
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 9,99
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
€ 9,99
(consumentenadviesprijs)
Marcel Worms - piano Bertus Distribution - Zefir Records - ZEF 9639
The London Philharmonic Orchestra e.a. / Karl Jenkins Warner Classics - Warner Classics - 07243 8110152 0
In zijn boek ‘Waarom elf Antillianen knielden voor het hart van Chopin’ beschrijft Jan Brokken de invloed die deze componist had en heeft op het werk van Caribische pianisten/componisten. Werken die klinken naar Chopin, maar dan met zon, zee en de vrolijk melancholische struikelritmes van het Caribische carnaval. Pianist Marcel Worms ontdekte dit “mer à boire” en maakte een aanstekelijke klinkende illustratie van het boek. Een eeuw Caribische walsen en andere dansen die het vakantiegevoel het hele jaar binnen handbereik brengen.
Oneerbiedig gezegd is ‘The Armed Man’ van Karl Jenkins een soort geschiedenis van de religieuze mis in een blender, maar feit is dat dit in 2000 geschreven werk - van de man die ooit toetsenist en saxofonist van de popformatie Soft Machine was - een wereldhit is en blijft. Bijna duizend geregistreerde live-uitvoeringen beleefde deze mix van gregoriaanse elementen, het middeleeuwse volkslied ‘L’Homme Armé’, islamitische oproep tot gebed en veel meer. Ook de opname die in 2001 verscheen onder leiding van de componist heeft nog niets aan kracht ingeboet. Vandaar.
EEN
AANGENAAM
www.nationale-entertainmentcard.nl
CADEAU!
Verkrijgbaar bij entertainmentwinkels, speciaalzaken, videotheken, warenhuizen, supermarkten, AKO, Primera, Libris / Blz. Boekhandels en The Readshop.
VOOR LIEFHEBBERS VAN KLASSIEKE MUZIEK
oktober 2015
41
V E R H A A L E N V E RT E L L E R E DW I N R U T T E N O R K E ST C A M E R ATA A M ST E R DA M KO O R E N S O L I ST E N DIRIGENT J E RO E N W E I E R I N K
Illustratie Milo Rottinghuis www.milo.nu
Wie kent de Mattheüs Passie niet? Edwin Rutten (de enige echte ome Willem, maar ook presentator bij Radio 4 en van het Weense Nieuwjaarsconcert) heeft trouw aan de muziek, trouw aan Bach en trouw aan het verhaal een versie van dit meesterwerk gemaakt speciaal voor de komende generatie Bach liefhebbers! Op zijn bekende beeldende wijze vertelt hij in ruim een uur het verhaal aan de hand van originele muziekfragmenten. Een geweldige kans om uw kinderen of kleinkinderen (8+) kennis te laten maken met uw passie: de Mattheüs. Te zien in: Groningen • Amstelveen • Cuijk • Barneveld • Tiel • Enschede • Heerlen • Eindhoven • Rotterdam • Schiedam • Nijmegen
2CD
€ 9,99
* * consumentenadviesprijs
2 CD’S AANGENAAM KLASSIEK FOR KIDS 2015 MET GRATIS AANGENAAM KLASSIEK GESCHENK
Een klassiek kerstverhaal Aangenaam Klassiek denkt ook aan kinderen met spannende, vrolijke en educatieve opnames op cd. En wie kan klassieke muziek beter vertalen in een verhaal dan Edwin Rutten? De afgelopen jaren hebben veel kinderen genoten van Edwin’s versie van Brittens ‘The Young Person’s Guide to the Orchestra, op rijm’, Saint-Saëns’ ‘Het Carnaval der Dieren’, Wagners ‘Der Ring des Nibelungen’ en de balletten ‘Assepoester & Het Zwanenmeer’. Dit jaar brengt Edwin het klassieke kerstverhaal tot leven… Het Weihnachtsoratorium van J.S. Bach. Philippe Herreweghe dirigeert. Edwin Rutten vertelt…dat belooft een muzikaal kerstfeestje! Jozef, Maria, het kindeke, herderskoren, engelenkoren, drie koningen met cadeautjes. Welke cadeautjes? Hoe heten de drie koningen? En natuurlijk de huiveringwekkende Herodes. Het Weihnachtsoratorium duurt 2,5 uur, maar Edwin Rutten leidt je op 2 CD’s door de meesterlijke muziek en het kerstverhaal. Je maakt kennis met de sfeer van de muziek, de instrumenten, de stemmen van de verschillende zangers en de koren. Met een woordenlijstje, wetenswaardigheden en een quiz. Dit is een mooie opmaat om ooit het complete werk te horen en te zien. “Kerstmis is mijn lievelingsfeest. “Er is een kindeke…”. Johann Sebastian Bach heeft 6 cantates gecomponeerd voor 6 zon- en feestdagen rond kerst en oud en nieuw in 1734-1735, het Weihnachtsoratorium (WO). Ik heb het kerstverhaal in eigen woorden geschreven en verteld. Ik heb de vragen beantwoord die ik zelf heb over het WO, Bach en de bijbel. Op CD1 neem ik je bij de hand, door de cantates heen.. Op CD2 staan dingen waarvan ik denk dat het aardig is om te weten over Bach en het WO. Je hoort ook muziek van Schubert, Mozart en Wagner. Hè? Luister maar! Het is een beginnetje om jullie op het spoor te zetten. Nieuwsgierig te maken. Op je hoofd heb je een fantasieknopje, draai het maar om, krrrk, dan zie in je hoofd wat de muziek speelt en ik jullie vertel. Veel luisterplezier!” - Edwin Rutten
43
KLASSIEK FOR KIDS
100 BEST CHILDREN’S CLASSICS Officieel “for kids”, maar officieus niet te versmaden voor elke volwassen muziekliefhebber. In de serie ‘100 Best…’ is ‘100 Best Children’s Classics’ een absolute topper. Niet alleen door de muziek die zes CD’s lang boeit, met bekende klassiekers als ‘Carnival des Animaux’ en meesterlijke korte, voornamelijk instrumentale “liedjes”, maar ook door de thematische samenstelling. De allerbeste manier om kids al van heel jongs af aan vertrouwd te maken met de weelde van de klassieke muziek.
100 BEST CHILDREN’S CLASSICS De Beste Klassieke Muziek voor Kinderen 6CD Warner Classics - 50999 6485002 3
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
€ 9,99
(consumentenadviesprijs)
ITZHAK PERLMAN Oskar Rieding, Friedrich Seitz en Giovanni Battista Viotti doen misschien niet meteen een lichtje branden bij de meeste muziekliefhebbers. Itzhak Perlman des te meer. Hij wordt dit jaar zeventig en er komen vele mooie CD’s aan. ‘Concertos From My Childhood’ is er een van. Vioolconcerten van bovengenoemde componisten, die iedere ambitieuze jonge violist wel een keer voor zijn neus krijgt. Perlman laat horen hoe het moet en maakt van deze minder bekende componisten warmbloedige huisvrienden.
ITZHAK PERLMAN Concertos From My Childhood
€ 9,99
2CD Warner Classics - 08256 4612964 5
44 oktober 2015
TIJDELIJK VERKRIJGBAAR VOOR SLECHTS
(consumentenadviesprijs)
Probeer nu 3 nummers Zin voor €10,-
STOPT AUTOMATISCH!
Zin! Dát krijg je ervan!
Zin! Dát krijg je ervan!
Zin! Dát krijg je ervan! Nummer 9 / 30 juli - 26 aug 2015 Leer de kunst van het leven!
Het tofste van
Volgens prof. Joep Dohmen
Jane Fonda | Spinvis | Shula Rijxman | Ans Markus | Jimmy Nelson | Viggo Waas
ROER OM? ROER LOS! De beste verandering bereik je zonder doel EXCLUSIEF
Vet, zout, brood & nu weer melk
Achter de coulissen in het Concertgebouw
‘Vanbinnen verandert er niets als je ouder wordt’
Millennium 4-auteur David Lagercrantz
‘Je krijgt het terug mams. Echt.’
Check, maestro, check Arthur Japin in Parijs
De opvolger van Stieg Larsson
Hanneke Groenteman maakt zich vrolijk over voedselhypes
Breek los in je werk
Dat kan een loopbaan lang!
Plezant Mechelen Lekker lanterfanten
Wel de deur uit, tóch het handje ophouden
Elk kwartier een nieuwe patiënt
Trompettist Eric Vloeimans
‘Als jonge hond wilde ik de beste zijn, nu gewoon mezelf’
37 boeken
Vlaanderen
96 KAARTEN VOOR HET FESTIVAL OUDE MUZIEK
LEER DE KUNST VAN HET LEVEN! ‘Omhels je lot & ontdek wat je wilt’
WIN! 201 tickets
35 PAGINA’S
Goesting!
WIN!
Eenzaam? Bést te voorkomen
KOESTER DE MENSEN OM JE HEEN
Nieuws, tips & cijfers over dementie
HEEL HOLLAND MAX’T De magie van omroep MAX (en Martine)
‘Ik krijg na optredens genoeg erotiek van aardige vrouwen’ Hans Dorrestijn
Máxima
loopt weg met het Vlaamse modehuis Natan
Nummer 9 / 30 juli - 26 aug 2015 / € 5,45 / zin.nl
Pia Douwes | Charles Lewinsky | Arita Baaijens | Kader Abdolah | Dick Bruna
Bruce Springsteen | Annemarie Jorritsma | Johan Doesburg | Sophie in ’t Veld Karin Bloemen | Raf Simons | Christine Van Broeckhoven | Rick de Leeuw
ZIN: DÁT KRIJG JE ERVAN!
Een tijdschrift over reizen, boeken, cultuur, gezondheid, financiën en relaties. Elke editie verrassend veel interviews en inhoud en wel 164 pagina’s dik! Informatief, sprankelend & fris!
✁ Ga naar www.zin.nl/klassiekezaken of vul deze bon in ! CODE: 3KE6 ABZIN100
JA, IK WORD ABONNEE EN PROFITEER VAN DE VOLGENDE AANBIEDING 3 NUMMERS ZIN VOOR MAAR €10,STOPT AUTOMATISCH
Deze aanbieding is geldig tot en met 31 december 2015. U abonneert zich ten minste voor de opgegeven periode en het abonnement stopt automatisch. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. Zin kost in de winkel € 5,45. Op deze abonnementsovereenkomst zijn de leveringsvoorwaarden en het Privacy- en Cookiebeleid van New Skool Media B.V. van toepassing.
Naam:
M/V
Straat:
nr:
Postcode:
Woonplaats:
Telefoonnummer:
Geboortedatum:
Ja, ik ontvang graag interessante aanbiedingen van Zin en New Skool Media via e-mail. Ja, ik ontvang graag leuke, interessante acties en aanbiedingen van derden via e-mail, die mij worden gestuurd vanuit Zin. Ik machtig hierbij New Skool Media B.V. het abonnementsgeld automatisch van mijn bankrekening af te schrijven. Mijn IBAN-nummer is:
Datum:
N L Handtekening rekeninghouder:
Stuur deze kaart zonder postzegel op naar Klantenservice Zin, Antwoordnummer 46109, 1060 WB Amsterdam of ga naar Zin.nl/klassiekezaken of bel 085 888 56 51 oktober 2015
45
h c a B . S . J
2015
s t h c a n h i e t e H W m u i r o orat
2CD
€ 9,99
*
MET GRATIS AANGENAAM KLASSIEK GESCHENK * CONSUMENTENADVIESPRIJS
NU VERKRIJGBAAR BIJ UW ENTERTAINMENTWINKEL, CD-SPECIAALZAAK, BOEKHANDEL OF WARENHUIS OF ONLINE VIA WWW.AANGENAAMKLASSIEK.NL
PROFIEL
DE KLASSIEKE ELEMENTEN VAN
LUDOVICO EINAUDI LUDOVICO EINAUDI IS EEN FENOMEEN: DE IMMENS POPULAIRE PIANIST EN COMPONIST HEEFT MET ZIJN MUZIEK VRIJWEL DE HELE WERELD VEROVERD. ZIJN CD’S STAAN STEEVAST BOVENAAN DE KLASSIEKE VERKOOPLIJSTEN, EN ZIJN CONCERTTOURNEES ZIJN MEESTAL VER VAN TEVOREN UITVERKOCHT. IN ELEMENTS, ZIJN MEEST RECENTE WERK, VERKENT HIJ DE BOUWSTENEN VAN HET MENSELIJKE BESTAAN.
FOTO: DECCA/RAY TARANTINO
tijdens zijn leven heeft ervaren, van Afrikaanse muziek tot folk en rock. Einaudi’s werk kenmerkt zich door een relatief simpel muzikaal idee of thema dat in herhaling verandert en ontwikkelt. Ze heeft iets weg van minimal music, maar is eclectischer en omvat vele uiteenlopende muziekstijlen. Zijn meest recente compositie is Elements. Zoals de naam al suggereert staat de wereld om ons heen centraal: de natuurlijke elementen, maar ook de ‘kunstmatige’ elementen van wetenschap, kunst en cultuur. In het werk probeert Einaudi dit gegeven te verkennen en te verbinden. In wezen verklankt het werk zijn speurtocht naar oorspronkelijkheid en het inslaan van nieuwe wegen. Volgens de componist kun je Elements zien als een landkaart van gedachten: soms helder en eenduidig, dan weer gelaagd en chaotisch, een idee dat ook op de cover van de cd, door Einaudi zelf ontworpen, duidelijk tot uitdrukking komt. Bestonden Einaudi’s composities in de beginperiode bijna uitsluitend uit muziek voor piano solo, tegenwoordig maakt het muzikale ensemble een integraal onderdeel uit van zijn werk. Weliswaar blijft de piano een wezenlijk onderdeel van de compositie, het ‘basiselement’ als het ware, maar daaraan worden op Elements percussie, gitaren, strijkers en elektronische instrumenten toegevoegd. Zo maakt bijvoorbeeld sterviolist Daniel Hope zijn opwachting, maar ook de strijkers van Amsterdam Sinfonietta, met wie Einaudi begin 2015 een Nederlandse tournee maakte.
Je zou de muziek ‘filmisch’ kunnen noemen; het verhalende, suggestieve karakter van de muziek maakt haar inderdaad bij uitstek geschikt voor visuele media, en het veelvuldige gebruik ervan in films en series is dan ook niet verwonderlijk. Maar ook het gebruik van dat label doet de muziek wellicht tekort: bovenal is Einaudi’s werk persoonlijk, voor de componist zelf maar ook voor de luisteraar. Einaudi zegt niet te componeren om te behagen, maar vanuit een over t uig i ng, een visie. Dat die visie voor zovelen iet s betekent en emotionele reacties oproept, is misschien wel een teken dat Einaudi’s muziek de tijdgeest goed weet te vangen. Ook Elements is een persoonlijk statement van de componist geworden dat wederom velen zal bekoren en ontroeren. Wat doen hokjes er dan nog toe?
WAT DOEN HOKJES ER NOG TOE?
KLASSIEKEZAKEN.NL
BENJAMIN ROUS
2015
Ludovico Einaudi studeerde aan het Conservatorio Giuseppe Verdi in Milaan onder de befaamde componist Luciano Berio. Hij begon als componist van ‘puur’ klassieke muziek, maar ontwikkelde zich in een andere richting. Zijn werk is een uitstekend voorbeeld van een muziekstroming die de laatste jaren is opgekomen en die moeilijk te vangen is in bestaande hokjes. Critici hebben moeite om zijn stijl onder ‘klassiek’ te scharen, vooral door de grote populariteit en het gebruik van de muziek in massamedia. Einaudi’s muziek klonk in advertenties, trailers, tv-series en films, waaronder kaskrakers als Black Swan en Les Intouchables. In zijn eigen woorden komt zijn muziek weliswaar deels voort uit klassieke muziek, maar verwerkt hij invloeden van andere soorten muziek die hij
LUDOVICO EINAUDI ELEMENTS
Ludovico Einaudi e.a.
DECCA 002894 8119707
oktober 2015
47
binnenkort in het concertgebouw
NIEUW! Het Middagconcert:
Amsterdam Ensemble en Rosanne Philippens vr 2 okt 20.15 uur Grote Zaal
Robin Ticciati & Rotterdams Philharmonisch Orkest in Mahlers Vierde symfonie
di 10 nov 20.15 uur Kleine Zaal
Sarah Connolly & André Morsch zingen de mooiste liederen van Schumann Bernard Haitink dirigeert het Chamber Orchestra of Europe in Schumanns orkestœuvre. Met gastsolisten:
ma 5 okt 20.15 uur Kleine Zaal
Julian Rachlin (viool) & Itamar Golan (piano) Penderecki, R. Schumann en Franck
wo 11 nov 20.15 uur Grote Zaal
Isabelle Faust (viool)
wo 7 okt 20.00 uur Koorzaal
Cursusavond: Musicoloog Michel Khalifa vertelt over Le nozze di Figaro van Mozart
vr 13 nov 20.15 uur Grote Zaal
Gautier Capuçon (cello)
wo 14 okt 19.30 uur Grote Zaal
Orkest van de Achttiende Eeuw met Mozarts Le nozze di Figaro
zo 15 nov 20.15 uur Grote Zaal
Murray Perahia (piano)
ALLES KLINKT MOOIER IN
Foto’s: Gregory Batardon, Marco Borggreve, Felix Broede, Simon van Boxtel, Merlijn Doomernik, Detlev Schneider, Geert Snoeijer, Peter Warren, Julia Wesely
di 29 sep 14.00 uur Kleine Zaal
GESIGNALEERD
FLEMING & DE EMERSONS
intiem modern
Wenen tussen de twee wereldoorlogen was een bijzondere plek. De sociaaldemocraten hadden een meerderheid en voor het eerst kende de stad een democratisch bestuur. De stad bruiste, en het culturele en intellectuele leven bloeide. Een belangrijk element vormde de verdere ontwikkeling van een nieuwe muzikale taal, aan het begin van de twintigste eeuw ingezet door Arnold Schönberg en zijn leerlingen Alban Berg en Anton Webern. Hun muziek heeft misschien de naam ‘moeilijk’ te zijn bij het grotere publiek, maar veel van de composities zijn zo persoonlijk en meeslepend dat de compositiestijl er eigenlijk niet zo toe doet: ze treffen hoe dan ook doel. Dat moeten ook het Emerson String Quartet en Renée Fleming beseft hebben toen zij het interessante programma voor deze cd samenstelden. Het geldt in ieder geval zeker voor de Lyrische suite van Berg. Dit stuk is ontstaan onder invloed van een van die bijzondere constanten in de muziekgeschiedenis die vaak hebben geleid tot grootse composities en die elke muzikale ontwikkeling of omwenteling ontstijgen: gekwelde liefde. De Lyrische suite is de vereeuwiging van Bergs heimelijke verhouding met de getrouwde Hanna Fuchs-Robettin. De compositie verklankt de eerste acht dagen van hun verhouding, eindigend met een lied zonder woorden in het zesde deel, waarin het gevoel van wanhoop en verlating wordt uitgedrukt dat hun afscheid bij Berg te-
FOTO: ANDREW ECCLES
HET EERSTE GEZAMENLIJKE OPNAMEPROJECT VAN TWEE ICONEN VAN HET AMERIKAANSE KLASSIEKEMUZIEKLEVEN, HET EMERSON STRING QUARTET EN SOPRAAN RENÉE FLEMING, HEEFT GERESULTEERD IN EEN AANGRIJPENDE CD WAARIN HARTSTOCHT EN MELANCHOLIE DE BOVENTOON VOEREN. SAMEN VERTOLKEN ZE COMPOSITIES UIT HET WEENSE INTERBELLUM.
weegbracht. Het Emerson String Quartet weet de uiteenlopende emoties van het stuk en het schrijnende slot weergaloos te vangen. Ook spelen zij de alternatieve versie van het slotdeel, waarin het lied zonder woorden een lied mét woorden wordt, op een tekst uit Charles Baudelaires Les fleurs du mal. Het is maar zeer de vraag of Berg ooit de intentie heeft gehad om de gezongen versie daadwerkelijk u it te laten voeren, maar enige bedenkingen verdwijnen als sneeuw voor de zon als zij gezongen wordt zoals Renée Fleming hier doet. Haar stem meandert sensueel tussen de instrumentale partijen door, en vergroot zo de emotionele kracht van deze gepassioneerde en getormenteerde liefdesverklaring.
De intieme sfeer wordt doorgezet in de overwegend sombere, maar buitengewoon mooie liederen van Egon Wellesz. Dit zijn toonzettingen van sonnetten van Elizabeth Barrett Browning, een vooraanstaande dichteres in Victoriaans Engeland, in een Duitse vertaling van Rainer Maria Rilke. Wellesz, een ten onrechte veronachtzaamd componist, componeerde de cyclus in 1934, en de toegenomen politieke spanning heeft ongetwijfeld bijgedragen aan de melancholieke toon die het werk doordrenkt. Fleming, wier stem door velen als ideaal wordt gezien voor de vertolking van het laatromantische repertoire, schittert hier niet door zich als diva op te stellen, maar door zich dienstbaar te maken aan Wellesz’ muziek, en met de Emersons een diep doorvoelde en ontroerende vertolking te geven. Bij wijze van ‘toegift’ besluiten Fleming en het Emersonkwartet met het prachtig berustende Komm, süßer Tod van Eric Zeisl. Een passend slot van een cd waarin een heel emotioneel universum besloten lijkt te liggen. BENJAMIN ROUS
SENSUEEL MEANDERENDE STEM
KLASSIEKEZAKEN.NL
BERG, WELLESZ, ZEISL LYRIC SUITE E.A.
Renée Fleming, Emerson String Quartet DECCA 002894 7883999
oktober 2015
49
CDBESPREKINGEN orkest
orkest
JEAN SIBELIUS
SERGEJ PROKOFJEV
Belshazzar’s Feast, Ouverture in E e.a.
Symphonies nos. 3 & 4
Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. James Gaffigan
Pia Pajala, Turku Philharmonic Orchestra o.l.v. Leif Segerstam
CHALLENGE 060891 7258424 (SACD) / € 24,99
NAXOS 0747313330072 / € 7,99
Vergeleken met de nummers 1 (de Klassieke), 5 en 6 komen Prokofjevs andere symfonieën er meestal bekaaid af in de speellijsten van de symfonieorkesten. Gelukkig is er ‘ons’ Radio Filharmonisch, dat zich met zijn Amerikaanse vaste gastdirigent James Gaffigan ontfermt over de Derde en Vierde. Beide werken zijn treffende voorbeelden van Prokofjevs recyclingtechniek. Hij vond het zonde om goede muziek niet nog eens te gebruiken. De Derde (1928) is gebaseerd op de muziek van de opera L’ange de feu, in de Vierde horen we materiaal uit het ballet L’enfant prodigue. Toch heeft dit in beide gevallen geheel nieuwe symfonische composities opgeleverd, met meer coherentie dan sommige commentatoren ons willen doen geloven. De heftigheid van de Derde vindt zijn tegenhanger in de mildere Vierde, maar beide symfonieën lopen over van de beproefde en geliefde Prokofjev-eigenschappen: scherpe dissonanten afgewisseld met smeltende melodiek, en met de gezonde dosis ironie die zijn handelsmerk is. Gaffigan heeft daarvoor alles in huis: overzicht en scherp inzicht in de partituur, overwicht en natuurlijk een fantastisch orkest waarvan de spelers zowel individueel als samen het beste uit deze muziek naar boven halen.
Bij Sibelius denk je al snel aan de ongenaakbare landschappen van het Hoge Noorden, sombere symfonieën vol introspectie, de grote levensvragen en de nietigheid van de mens. En aan de schitterende introductie van zijn ongeëvenaarde Vioolconcert, waarop ook Leif Segerstam – behalve dirigent van huis uit ook violist, pianist en componist – ooit zijn viooltalent moet hebben beproefd. Maar Sibelius was ook een groots en meeslepend verhalenverteller, zo blijkt uit zijn Belshazzar’s Feast en de andere orkestwerken op het sfeervolle Sibeliusalbum van het Turku Philharmonic Orchestra onder de bezielende leiding van zijn ervaren chef-dirigent Segerstam, die uiterlijk wel iets wegheeft van een langharige, bebaarde gnoom uit de Scandinavische mythologie. De Finse sopraan Pia Pajala zingt met warmbloedige empathie het droevige Lied van het Joodse meisje, dat verlangt naar Jeruzalem omdat ze, omringd door gevaar, bijna verdrinkt in haar tranen. Er volgen een oorlogszuchtig Allegretto, een hoopvolle Dance of Life, een onheilspellende Dance of Dead, en dan weer een weemoedige terugkeer naar de Dance of Life… Zo verhaalt deze kleurrijk georkestreerde muziek over de eindeloze cirkelgang van leven en dood, met Segerstam als indrukwekkende ceremoniemeester.
GERARD SCHELTENS
WENNEKE SAVENIJE
Prokofjevs recyclingtechniek
orkest/concert
De eindeloze cirkelgang van leven en dood
orkest/filmmuziek
CARL NIELSEN
MASCAGNI, ROTA
Nikolaj Znaider e.a. New York Philharmonic o.l.v. Alan Gilbert
Deutsche Staatsphilharmonie Rheinland-Pfalz o.l.v. Frank Strobel
DACAPO 074731 3300365 (4 SACD’S) / € 62,99
CAPRICCIO 084522 1052465 / € 20,99
‘Hij wilde dat de slagwerker in het orkest geen stokjes maar takken gebruikte, regelrecht uit het bos gehaald. Zoiets zegt veel over deze fascinerende figuur die zulke unieke muziek schreef. Traditioneel in formele zin, maar hoogst origineel wat betreft expressie – voor mij een echte kanjer.’ Het was al heel lang een droom van dirigent Alan Gilbert om het symfonisch werk van Carl Nielsen eens intensief uit te pluizen. Wel, de afgelopen jaren hebben ze het in New York geweten: bij talloze gelegenheden werd een lans gebroken voor de zes symfonieën en drie soloconcerten van de Deen, met als gevolg geregeld een nieuwe cd. Nu de laatste verschijnt, worden ze allemaal samengevat in een handzaam doosje. Het integrale symfonische oeuvre door de New York Philharmonic – om door een ringetje te halen, een echte traktatie. Dat van die takken is niet zomaar een anekdote. Gilbert associeert veel muziek van Nielsen met natuurschildering, idylle, Deense folklore. Bij deze uitvoeringen – vooral in de langzame delen – durft hij de laatromantiek te laten herleven, ofschoon Nielsen soms ook nukkige eigentijdsheden niet schuwde. In de Vijfde symfonie (1922) laat hij bijvoorbeeld een kosmische oorlog plaatsvinden tussen licht en donker. Gilbert weet er een filmmuziekachtige spanning mee op te roepen die aan horror grenst.
In de reeks Original Motion Picture Scores van de Deutsche Staatstphilharmonie Rheinland-Pfalz brengt het derde deel een opname van tien jaar geleden met Italiaanse filmmuziek. Pietro Mascagni was net als Richard Strauss een dirigerende componist. Dat hij het orkest tot in alle uithoeken kende, is goed te horen aan zijn partituren. De fijnheid van zijn orkestratie is even weldadig als verbluffend. Wat zijn muziek wellicht aan melodie tekortkomt compenseert hij met de – nauwelijks te vertalen – Italianita: warmte, licht, het welriekende landschap. Het is er allemaal en het is heerlijk. Mascagni is een van de hoofdfiguren van het verisme, een stroming waarin men streefde naar weergave van de werkelijkheid. Ideaal dus voor filmmuziek. Mascagni’s muziek voor Rapsodia Satanica (1915) maakte nog geen deel uit van de film zoals filmmuziek dat tegenwoordig doet. Het is een product dat min of meer op zichzelf kan staan en bij een stomme film werd gespeeld. Door critici werd de productie niettemin binnengehaald als het eerste belangrijke monument van de kunstfilm. De muziek van Nino Rota bij Il Gattopardo van Visconti (1963) druipt van het sentiment maar de componist heeft gelukkig het hart op de goede plek. Erg mooi gespeeld, maar vooral uit historisch oogpunt interessant.
JOS VAN DER ZANDEN
JURJEN VIS
The Symphonies & Concertos
Rapsodia Satanica en Il Gattopardo
Deense folklore
50 oktober 2015
Weldadig en verbluffend
CDBESPREKINGEN concert
concert
HENRI HERZ
DMITRI SJOSTAKOVITSJ Piano Concertos
Piano Concerto nr. 2 in c op. 74, Grande Polonaise brillante op. 30 e.a.
AnnaVinnitskaja e.a. Kremerata Baltica
Tasmanian Symphony Orchestra o.l.v. Howard Shelley (piano)
ALPHA 376001 4192036 / € 22,99
HYPERION 003457 1281001 / € 22,99
De pianoconcerten van Dmitri Sjostakovitsj zijn meer dan eens opgenomen en de onderlinge verschillen in uitvoering zijn vaak groot. Ook de Russische pianiste Anna Vinnitskaja voegt weer een nieuwe laag toe aan al het bestaande. Ze speelt de noten van de componist ingetogen, romantisch bijna, ook waar Sjostakovitsj zich uitleeft in bittere ironie of sarcasme. En het moet gezegd: het werkt. Samen met Kremerata Baltica, die ze zelf in het Concert voor piano trompet en strijkers vanachter de piano dirigeert, en de blazers van de Staatskapelle Dresden, die zorgen voor extra pit in het Pianoconcert op. 102, zet ze een mooie, veelkleurige Sjostakovitsj neer – hij klinkt nu eens niet als die narrige ironische Rus, maar gewoon als een mens van vlees en bloed die zijn diepste zielenroerselen aan de piano schenkt. Ook de koppeling met het Concertino voor twee piano’s en de stormachtige Tarantella voor twee piano’s werkt in dit licht erg goed. In het Concertino, in 1953 geschreven voor zijn zoon Maxim, en in de Tarantella, een bewerking van muziek voor de film The Gadfly, laat Vinnitskaja samen met medepianist Ivan Roedin ten overvloede horen dat Sjostakovitsj een subliem gevoel had voor de piano en weinig nodig had om zijn emoties voor het voetlicht te brengen. Mooi.
Mendelssohn associeerde het virtuoze pianospel van de uit Wenen afkomstige pianist, componist en dirigent Heinrich Herz (1803-1888) met ‘koorddansen en acrobatiek’. Toen Herz in 1816 afreisde naar Parijs om daar te gaan studeren, veranderde hij zijn naam in Henri. Al gauw besloot Herz zich voorgoed in Parijs te vestigen, waar hij floreerde als pianist, componist, leraar, uitvinder en pianobouwer. Herz componeerde tweehonderd werken, waaronder acht pianoconcerten, waarmee hij zelfs in Amerika succes oogstte. Vooral zijn ‘delicate, precieze en krachtige spel, waarmee hij elke noot individualiseert’ – aldus recensent John Sullivan Dwight – werd internationaal geprezen. Toch raakte Herz in de vergetelheid, omdat er maar weinig composities van hem in druk verschenen. Tel dat op bij enkele negatieve kritieken van tijdgenoten en het kwaad is geschied. Maar in de Engelse pianist Howard Shelley, die ook werken opnam van Hummel en Moscheles, heeft Herz een uitmuntend muzikaal pleitbezorger gevonden. Terecht, want de ongecompliceerde romantische muziek van Herz is een weldaad voor hart en hoofd. De pianopartijen zijn melodieus en verfrissend, de orkestratie is kleurrijk zonder bombastisch te worden. Shelley en het Tasmanian Symphony Orchestra zetten Herz met vuur en muzikale elegantie in het zonnetje.
PAUL JANSSEN
WENNEKE SAVENIJE
Mooi
concert
2015
concert
Uitmuntend muzikaal pleitbezorger
RAVEL, FAURÉ MOISEY WEINBERG
Pianoconcerten, Ballade
Diverse solisten en orkesten
Yuja Wang, Tonhalle-Orchester Zürich o.l.v. Lionel Bringuier
MELODIA 460031 7123155 / € 17,99
DG 002894 7949541 / € 14,99
Ludiek: het schijfje in het cd-doosje ziet eruit als een klein grammofoonplaatje, inclusief groeven! Nostalgischer kan het niet: we gaan terug naar de jaren zestig, toen de markt in het Westen werd gedicteerd door het geel van DGG en in Oost-Europa door het rood van het Russische Melodia. Drie topuitvoeringen uit die dagen hier, concerten van de Russische twintigste-eeuwer Moisey Weinberg met respectievelijk Mstislav Rostropovitsj, Leonid Kogan en Alexander Kornejev. Aan hen werden de concerten indertijd ook opgedragen en dus verzorgden ze de premières. Een historisch document, deze heruitgave, want deze kanjers van solisten beleefden toen het hoogtepunt van hun roem. Hoor hoe Rostropovitsj in de finale complexe tirelandes en versieringsnoten met achteloos gemak wegspeelt. Hoor Kogan dartel omgaan met lastige dubbelgrepen, acrobatische registerwisselingen en akkoordbrekingen. Ook fluitist Kornejev wordt het door Weinberg allesbehalve gemakkelijk gemaakt in zijn Fluitconcert uit 1961. Voeg daarbij de grote namen die op de bok staan: Rozjdestvenski, Kondrasjin en Barsjai – en hier herleeft echt een heel tijdperk. Weinberg kennen we tegenwoordig niet goed meer en toegegeven, hij blijft met zijn muziek in de marge van de echte groten. Maar wat doet het er toe, met zoveel muzikale krachtpatserij?
Ook zonder mediahypes en flashy outfit trekt Yuja Wang de aandacht. Cd aan, ogen dicht, en Ravels Pianoconcert in G verovert bruisend en meeslepend de ruimte. Als de klaterende virtuositeit tot bedaren komt, betovert de 28-jarige Chinese evenzeer de oren met fijne kleuren en feeërieke sferen. Zonder in effectbejag te vervallen speelt ze haasje-over met het orkest uit Zürich, waarmee ze in 2003 als tiener haar Europese debuut heeft gemaakt. Het Pianoconcert voor de linkerhand is weer een ander verhaal. Het is gecomponeerd voor Paul Wittgenstein, die in de Eerste Wereldoorlog zijn rechterarm had verloren. Hierin gaat Ravel eerder uit van duistere tinten. Bij de klankexplosies is het alsof niet een tengere pianiste maar een zwaargebouwde klavierleeuw de enorme technische problemen trotseert. In beide concerten vindt Yuja Wang een gelijkwaardige partner in het orkest, dat onder leiding van Lionel Bringuier (net als de pianiste 28 jaar oud) alle symfonische werken van Ravel opneemt. Als intermezzo tussen de twee concerten bevat de cd de Ballade opus 19 van Fauré in de oorspronkelijke versie voor piano solo. Ook hierin overtuigt Yuja Wang met een glashelder toucher en een spannende opbouw. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
JOS VAN DER ZANDEN
EDDIE VETTER
Cello,Violin & Flute Concertos
Muzikale krachtpatserij
KLASSIEKEZAKEN.NL
Feeërieke sferen
oktober 2015
51
00771 - Adv. Berlin Klassieke Zaken
03-09-2015
14:50
Pagina 1
advertentie
NIEUWE RELEASES
OP BERLIN CLASSICS
concert
DVORÁK, LALO Cello concertos
Johannes Moser, PKF - Prague Philharmonia o.l.v. Jakub Hrusa PENTATONE CLASSICS 082794 9048869 / 24,99
03 00 70 2B C
charles avison concerti grossi after scarlatti concerto köln For their new album, Concerto Köln have tracked down yet another gem of the Baroque era.Their journey takes us to England, to the composer Charles Avison and his arrangements of Domenico Scarlatti’s harpsichord sonatas, which represents a milestone in British music history – beautifully interpreted here by one of the leading ensembles in the field of historical performance practice.
Johannes Moser heeft onlangs een exclusief contract getekend bij Pentatone. Op de eerste cd van hun samenwerking is het populaire Celloconcert van Dvorák gekoppeld aan het veel minder bekende werk van Lalo. De twee worden volgens hem met elkaar verbonden door hevige gevoelens van heimwee en verlangen. Zoals Dvorák in de Verenigde Staten vurig naar zijn vaderland verlangde, zo zou Lalo hunkeren naar Spaanse flair en mediterrane verve. Moser kan als rondreizende virtuoos erover meepraten als het gaat om heimwee. In Dvorák speelt hij de solopartij robuust en hartstochtelijk, maar laat hij zijn Andrea Guarneri uit 1694 ook intens zingen in de cantabilepassages en vooral in het melancholieke Adagio. Het orkest uit Praag vindt onder leiding van Jakub Hrusa als vanzelf de natuurlijke toon voor homogeen samenspel. Het Celloconcert van Lalo heeft meer soortelijk gewicht dan zijn populaire Symphonie espagnole. Na het eerste deel met dramatische contrasten en een ‘sprekende’ solopartij krijgt het werk mediterrane tinten in het Intermezzo en slaat de Spaanse flair onweerstaanbaar toe in de virtuoze finale. Het is Johannes Moser en zijn Tsjechische partners wel toevertrouwd, zo’n warmbloedig pleidooi voor een te weinig uitgevoerd meesterwerk.
Spaanse flair
EDDIE VETTER
concert/kamermuziek
DIVERSE COMPONISTEN 030066 4BC
Momenti d'Amore Francesca Lombardi-Mazzulli
The club album from Yellow Lounge
Anne-Sophie Mutter, Lambert Orkis e.a. DG 002894 7950219 (CD+DVD) / € 27,99
Anne-Sophie Mutter is de vijftig inmiddels gepasseerd maar blijft een soort eeuwige jeugd behouden. Niet alleen in haar uiterlijk, maar ook en vooral in haar spel. Een aantal jaren geleden bleek zij al in staat om een grote groep muziekliefhebbers te interesseren die niet primair voor klassieke muziek komen tijdens een Yellow Loungeconcert. Dit concept van DG brengt klassieke muziek in een clubcircuitsetting. En het werkt. Op 7 en 8 mei van dit jaar herhaalde Mutter haar succesvolle clubconcert in Berlijn, nu met het doel een eerste Yellow Lounge-liveopname te maken. En het resultaat vertelt waarom deze clubconcerten zo succesvol kunnen zijn. Met repertoire dat ook voor de gemiddelde pop-, rock- en danceliefhebber interessant is, zoals Vivaldi’s Zomer, Gershwins Preludes, Coplands Hoe-down en het thema van Schindler’s List van Williams, en met haarscherp en inspirerend spel zetten Mutter en haar medemusici de zaal compleet op zijn kop. Die atmosfeer komt op de cd perfect over. Bovendien biedt de gratis bijgevoegde dvd een mooie beeldregistratie van het evenement, inclusief een interview met de violiste die niet alleen nog altijd hartverwarmend briljant speelt, maar blijkens de beelden ook steeds jonger wordt in beweging en uitdrukking.
Mutters eeuwige jeugd
03 00 68 2B C
Agitato
Tamás Pálfalvi
WWW.EDELCLASSICS.DE
52
oktober 2015
PAUL JANSSEN
CDBESPREKINGEN vocaal
vocaal
DIVERSE COMPONISTEN Italia
DIVERSE COMPONISTEN Joyce DiDonato, Antonio Pappano
Juan Diego Flórez, Avi Avital e.a. Filarmonica Gioachino Rossini o.l.v. Carlo Tenan
ERATO 082564 6107896 (2 CD’S) / € 22,99
DECCA 00289478 84088 / € 22,99
Joyce DiDonato is een zangeres wier muzikaliteit uit elke porie van haar lichaam ademt. In september 2014 opende de mezzosopraan het concertseizoen van Wigmore Hall in Londen, met als begeleider Antonio Pappano, die doorgaans op de dirigentenbok in plaats van de pianokruk te vinden is. Die concerten waren zo bijzonder – de rijen voor kaartjes strekten zich tot om de hoek van het gebouw uit – dat Erato ze nu op cd heeft uitgebracht. De eerste helft van het programma bestaat uit klassiek Italiaanstalig repertoire, de tweede helft uit liederen uit het traditionele Amerikaanse muziektheater. In beide genres voelen DiDonato en Pappano zich als een vis in het water. De twee hebben onbetwistbaar chemie en gooien zich voor de volle honderd procent in de muziek. Soms offeren ze een heldere muzikale lijn op voor drama en effect, en heel af en toe, vooral in de tweede helft van het programma, dreigt het wat stroperig zoet te worden. Toch palmen zij met de hoorbare oprechtheid waarmee zij hun programma brengen de luisteraar steeds weer moeiteloos in. Het publiek in Wigmore Hall ging uit zijn dak, en door deze cd waren ook wij er een klein beetje bij.
Met het voor- en achterkantje van de cd-hoes zit het wel snor. Een dorpsweg in een zonnig land, naast de geparkeerde rode Ferrari een lekkere ‘hunk’ met een Ray Ban-zonnebril. Italië! Met het heerlijke vooruitzicht op volares en marechiares haal ik alvast olijven en een fles prosecco uit de koelkast, en het feest kan beginnen. Dat het mij allemaal een beetje tegenvalt, ligt aan Juan Diego Flórez: ik vrees dat zijn prachtige stem te gecultiveerd is voor dit repertoire. Het ontbreekt hem aan de o zo heerlijke boerse smacht van een Di Stefano of de erotische slis van een Corelli. Zijn licht nasale timbre – zo typisch voor veel Zuid-Amerikaanse tenoren – is hier ook een beetje debet aan. Wat natuurlijk niet wegneemt dat dit een cd is waar je enorm veel plezier aan kunt beleven. Dat Flórez een echte Rossini-expert is, hoor je zo: de zeer sprankelend gezongen La Danza spettert je boxen uit en behoort, samen met de Bolero, tot de hoogtepunten. In Vaghissima sembianza van Donaudy weet Flórez een gevoelige snaar te raken, iets wat hem in Gastaldons Musica proibita niet meer lukt, althans, niet op dit niveau. De mandolinebegeleiding in onder meer La canzone dell’amore is niet minder dan briljant.
BENJAMIN ROUS
BASIA JAWORSKI
Joyce & Tony – Live atWigmore Hall
Chemie tussen Joyce & Tony
vocaal
2015
vocaal
Italië!
OLIVIER MESSIAEN L’amour et la foi
Danish NationalVocal Ensemble, Concert Choir & Chamber Orchestra o.l.v. Marcus Creed
DIVERSE COMPONISTEN Fiançailles pour rire
Natalie Dessay, Philippe Cassard, Laurent Naouri, Quatuor Ebène
OUR RECORDINGS 074731 3161263 / € 17,99
ERATO 082564 6114405 / € 14,99
‘Weg met het neoclassicisme, ik wil een nieuwe, frisse spiritualiteit, gekruid met exotiek en oriëntalisme.’ Enfant terrible Olivier Messiaen voegde met zijn Trois petites liturgies de daad bij het woord. De piano als slagwerkinstrument, elektronische klanken van de ondes Martenot en kleuren van de celesta en vibrafoon – dat was in die dagen (1943) regelrecht muzikaal surrealisme. Compromisloze vernieuwing, zeker, maar driekwart eeuw later ervaar je bij deze muziek toch vooral het katholieke, de religieuze overgave, het godsdienstig ritueel erachter. Dirigent Marcus Creed weet aan de vrouwen van het Deens Nationaal Concertkoor loepzuivere intonaties en ragfijne dynamische schakeringen te ontlokken. De hemelse klanken vormen een wonderschone dialoog met dartele pianoklanken in hoge registers. Met precies de juiste galm, zodat je de echo ervaart van de welbekende vogelgeluiden waar Messiaen een patent op had. De muziekliefhebber wordt verder verwend met de Cinq rechants, geschreven voor twaalf solostemmen in 1948. Ook hier wordt enkel genoegen genomen met stemmen die het uiterste aan technische precisie garanderen. Het alweer bijna tien jaar bestaande Deense label OUR Recordings gooit hoge ogen met deze kwaliteit-cd, waarvoor kosten noch moeite werden gespaard. Solisten, orkest, koor, pianist – allemaal van hoog niveau.
Een liedrecital is een project van minstens twee mensen en niet alleen van de zanger. Philippe Cassard en Natalie Dessay staan dus samen als bruidspaar op de cover van de cd Fiançailles pour rire (Verloving voor de lol, de titel van een liedcyclus van Poulenc) en in het binnenwerk verschijnt Dessays echtgenoot Laurent Naouri, die in een van de opgenomen liederen te horen is, als priester met de ringen. Cassard heeft als pianist een feilloos gevoel voor de subtiliteiten van de Franse liedkunst. Dessays stem heeft een iets hardere kern gekregen en soms een vederlicht hees bijgeluidje, maar klinkt ook weer frisser dan een paar jaar geleden. Haar affiniteit met de teksten is enorm. De liederen van Fauré tonen haar niet op haar sterkst; ze komt echt in haar element bij Poulenc. Een hoogtepunt is het Chanson perpétuelle van Chausson, waarin Dessay, Cassard en Quatuor Ebène een heel intieme sfeer weten te creëren. Die intimiteit zet zich voort in de overige liederen van Chausson (Le colibri en Le temps des lilas), vooral ook omdat Cassard een liedbegeleider is die weet op te vallen met – als de muziek erom vraagt – een minimum aan klank en ragfijn spel. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
JOS VAN DER ZANDEN
HEIN VAN EEKERT
Muzikaal surrealisme
KLASSIEKEZAKEN.NL
Intieme sfeer
oktober 2015 53
CDBESPREKINGEN koor
koor/orkest
ARVO PÄRT Te Deum
JEAN SIBELIUS
Estonian Philharmonic Chamber Choir o.l.v. Heikki Seppänen
Absalon Six, Akademisk Kor Kopenhagen, Akademisk Orkester o.l.v. Nenia Zenana
ONDINE 076119 5126028 (2 CD’S) / € 31,99
MEMBRAN 088515 0339671 / € 17,99
Jean Sibelius schreef gedurende zijn hele componistenleven werken voor gemengd koor a capella; hij begon in zijn studententijd en was 89 toen hij zijn laatste koorcompositie voltooide. De Finse koordirigent Heikki Seppänen brengt de stukken hier allemaal samen in lovenswaardige uitvoeringen met het prijswinnende kamerkoor uit Estland. De Baltische staten kennen een rijke zangtraditie, die hier vooral merkbaar wordt in een zekere natuurlijkheid van de zang. Alles klinkt prachtig vrij en ongeforceerd; slechts heel af en toe verhardt het timbre een beetje. Het is een klank die perfect past bij het karakter van Sibelius’ composities, die gekenmerkt worden door directheid en ongekunsteldheid en voornamelijk op de melodie geschreven lijken te zijn. De context van de werken varieert enorm: van volks- en kerstmuziek tot composities voor een begrafenis en een promotieceremonie op een universiteit. Niemand zal durven beweren dat deze verzameling bestaat uit louter meesterwerken, maar de werken zijn nooit minder dan aangenaam, en vaak genoeg weet Sibelius de aandacht te grijpen door mooie melodische wendingen of overtuigende dramatiek, waarbij de uitstekende solobijdragen geen onbelangrijke rol spelen. Voor wie Sibelius vooral associeert met het brede symfonische gebaar is dit essentieel luistervoer.
De muziek van de Estlandse componist Arvo Pärt (1935) heeft hartstochtelijke verdedigers en haters. De eersten noemen Pärt een profeet, voor de laatsten is hij een charlatan en zijn muziek archaïsche kitsch, zwaarmoedige, kleffe humbug. Onder Pärts apostelen zijn musici van naam (onder wie Gidon Kremer, Björk en Keith Jarrett). Geen schande om van hem te houden! De meerstemmigheid van het Te Deum doet middeleeuws aan, elke geste keert terug naar de basis. Waar bij de meeste componisten een Te Deum vreugde kan uitstralen is het bij Pärt vooral diepe ernst. Ongetwijfeld een reflectie van de onderdrukking waaraan het christendom in de Sovjet-Unie blootstond. In de klankblokken is zowaar ruimte voor beweging; als het ware het trillende licht boven een zee van kaarsen. Vorig jaar werd Pärt door de keizer van Japan geëerd met de Praemium Imperiale, de Nobelprijs voor de muziek. Die eer zal hebben geleid tot de heruitgave van deze opname uit 2002. Als bonus tien gezangen uit middeleeuwse Deense codices, met daarin Deense varianten van bekende gregoriaanse gezangen. Het geluid van Absalon Six is fors en glad maar wat mij betreft is er bij hen meer te beleven dan bij het Akademisk Kor.
BENJAMIN ROUS
JURJEN VIS
CompleteWorks for Mixed Choir
Essentieel luistervoer
kamermuziek
2015
koor/orkest
Diepe ernst bij Pärt
JOHANN VON HERBECK Grosse Messe
Philharmonie Festiva, Philharmonischer Chor München o.l.v. Gerd Schaller
JOHANNES BRAHMS String quartets nos. 1 & 3 Artemis Quartet
PROFIL HÄNSSLER 088148 8150032 / € 19,99
ERATO 082564 6126637 / € 14,99
Dirigent Gerd Schaller dwaalt regelmatig rond op de rommelzolder van de muziekgeschiedenis. De laatromantiek heeft daarbij zijn voorkeur. Eerder haalde hij al een requiem van de operettekoning Frans von Suppé onder het stof vandaan. Nu gooit hij hoge ogen met de Grosse Messe van Johann von Herbeck. Wie? Johann von Herbeck, kapelmeester aan de Hofopera, geboren in 1831 en gestorven in 1877. De man die een gezaghebbende positie in het Weense muziekleven aan het eind van de negentiende eeuw bekleedde, dirigeerde in 1870 de première van Schuberts Unvollendete. Mij zei de naam ook niet veel, maar de invloedrijke Weense criticus Eduard Hanslick schreef in 1866 lovende woorden over zijn compositietalent. En terecht, want luister maar eens naar dat subliem geschreven en achtstemmige Agnus Dei waarmee zijn Grosse Messe besluit – je raakt onherroepelijk onder de indruk. Wat een prachtige muziek is dit! Ze zweemt naar Bruckner, flirt met Wagner, vrijt met Bach en lonkt naar Palestrina, maar beschikt ook over een eigen signatuur. De uitvoering is zeer redelijk, al vallen bij het koor de noten niet altijd even zorgvuldig op hun plek. Desondanks, een grote aanrader.
Friedemann Weigle, de altviolist van het Artemis Kwartet, is de afgelopen zomer na een langdurige ziekte overleden. Deze cd, waaraan hij nog heeft meegewerkt, is verschenen te zijner nagedachtenis. Het Berlijnse ensemble speelt hierop het eerste en het derde strijkkwartet van Brahms. Volgens de componist moest zijn eersteling, opgedragen aan een bevriende arts, met een tangverlossing ter wereld komen. Hij had er niet negen maanden maar bijna negen jaar aan gewerkt voordat hij het aan de openbaarheid prijsgaf. Bij het derde kwartet, eveneens opgedragen aan een arts, hoefde hij alleen maar bij de bevalling toe te kijken, zo gemakkelijk ging het. Het contrast tussen de composities is dan ook groot. Zo stormachtig en hartstochtelijk als het eerste is, zo zonnig en opgewekt het derde kwartet. Muziek van Brahms klinkt vaak te zwaar. Niet bij deze strijkers. In hun vertolkingen krijgen de tegengestelde krachten wel het volle pond. Onrust en berusting, warmbloedige uitbarstingen en stille melancholie, humor en ernst, licht en donker staan tegenover elkaar en vormen toch een synthese. Ondanks de versmelting zijn de individuele musici goed te onderscheiden, waarbij het innige geluid van Friedemann Weigle node gemist zal worden. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
OSWIN SCHNEEWEISZ
EDDIE VETTER
Subliem geschreven
54 oktober 2015
Licht en donker
CDBESPREKINGEN 2015
kamermuziek
DIVERSE COMPONISTEN Songs from the arc of life
kamermuziek
JOHANNES BRAHMS The Piano Trios
Yo-Yo Ma, Kathryn Stott
Christian Tetzlaff,Tanja Tetzlaff, LarsVogt
SONY 0888751 031623/ € 14,99
ONDINE 076119 5127124 (2 CD’S) / € 22,99
Waar denkt u aan bij Songs from the arc of life? Inderdaad, ik had er ook niet meteen een associatie bij. Had u daarentegen eerst een blik op de tracklist geworpen – Bach/Gounod: Ave Maria, Fauré: Après un rêve, Saint-Saëns: De zwaan – dan had u deze cd wellicht iets te snel afgedaan als wéér een verzameling encores. The arc of life: Ma en Stott bedoelen er onze levensloop mee, de boog die zich welft van geboorte, via kindertijd, adolescentie, volwassenheid en ouderdom, naar dood. Het voortschrijden der jaren – cellist en pianiste vieren dit jaar respectievelijk hun 60ste en 57ste verjaardag – en hun inmiddels dertigjarige muzikale vriendschap hebben kennelijk een gevoelige snaar geraakt, en beide topartiesten zagen er een aanleiding in een programma samen te stellen van stukken die hun na aan het hart liggen en een ‘soundtrack des levens’ vormen. In hoeverre u zich hierin kunt herkennen is natuurlijk de vraag, maar de keuze heeft beslist een prachtige cd opgeleverd. Encore-repertoire? Wellicht, zij het met enkele onverwachte hoogtepunten: Jacob Gades verrukkelijke hit Tango Jalousie én een deel uit Messiaens Quatuor pour la fin du temps! De lyrische toon en het afwisselend tedere en gulle spel getuigen in elke track van innige vriendschap en liefde voor het repertoire. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
Wie Brahms te broeierig, te introvert, te donker en te complex mag vinden, kan zijn hart ophalen aan de prachtige transparante en gestroomlijnde uitvoeringen die broer en zus Christian en Tanja Tetzlaff hebben gemaakt van zijn Pianotrio’s nr. 2 op. 87 (1882), nr. 3 op. 101 (1886) en nr. 1 op. 8 (1889), in optimaal uitgebalanceerde samenwerking met pianist Lars Vogt. Naar aanleiding van zijn Pianotrio nr. 1 in B op. 8, dat Brahms al schreef in 1854 maar grondig herzag in 1889, bejubelde Schumann zijn jonge collega als de ‘Erneuerer der Musik’, waarop Brahms reageerde: ‘Ik denk niet dat ik mijn trio’s ooit ga uitgeven.’ Dankzij Clara besloot hij zijn eerste trio te herzien in 1889, een fase waarin Brahms verklaarde dat het zinloos was om nog langer naar ‘een huwelijk of het schrijven van een opera te verlangen’. Brahms kortwiekte het onstuimige pianotrio en ontdeed het van compositorische ‘jeugdzondes’, om 35 jaar na dato alsnog met een ijzersterk en vitaal werk naar buiten te treden, dat behoort tot zijn mooiste kamermuziekwerken. Nog meer passie en onstuimigheid zouden Brahms niet misstaan, maar deze opname boeit door zijn opmerkelijke uitgebalanceerdheid.
JAN KUNST
WENNEKE SAVENIJE
Soundtrack des levens
kamermuziek
Gestroomlijnde Brahms
kamermuziek
DIVERSE COMPONISTEN
GRAZYNA BACEWICZ
Fabian Pablo Müller, Olga Salogina
Lutoslawski Quartet
PROFIL HÄNSSLER 088148 8150100 (2CD’S) / € 24,99
NAXOS 074731 3280674 / € 7,99
In Nederland staat de ‘klassieke’ saxofoon aardig op de kaart. Dankzij het pionierswerk van Arno Bornkamp en de manier waarop onder anderen Ties Mellema en Eva van Grinsven de handschoen hebben opgepakt, is het instrument steeds gangbaarder geworden. Toch kan er zowel in Nederland als over de grens nog veel gebeuren om het twintigste-eeuwse en hedendaagse saxofoonrepertoire onder de aandacht te brengen. Dat vonden ook de Duitse saxofonist Fabian Pablo Müller en pianiste Olga Salogina, al jarenlang een vast duo. Met de cd About the classical saxophone willen zij de luisteraar bekend maken met een aantal saxofoonklassiekers. En ze gaan nog een stap verder. De bijgevoegde tweede cd is een ‘play along’ en bevat alleen de pianopartij, zodat de ambitieuze saxofonist de solopartijen mee kan spelen – op de eerste cd laten Müller en Salogina gepassioneerd en meeslepend horen hoe het moet. De bladmuziek zal geen probleem zijn, want de sonate van Creston, de Hot-Sonate van Schulhoff en Denisovs sonate behoren tot het standaardrepertoire voor saxofoon. Alleen het prachtige Two fantastics van Takács is misschien wat minder bekend. Maar alleen al vanwege dit werk is de cd een must voor saxofonisten en saxofoonliefhebbers.
De Poolse Grazyna Bacewicz speelde vanaf haar vijfde viool en soleerde al voor haar twaalfde in concerten met het orkest van haar geboorteplaats Lódz. In 1932 studeerde ze summa cum laude af aan het conservatorium van Warschau, in zowel viool als compositie. Ze schreef liefst zeven strijkkwartetten, die het Lutoslawski Quartet integraal uitbrengt op cd. Aanvankelijk bezigde Bacewicz een neoclassicistisch idioom, zoals te horen in haar eerste kwartet uit 1939, een bruisende cocktail van levendige ritmes en sprankelende melodieën, afgewisseld met Arvo Pärt-achtige introspectie. Het derde kwartet is chromatischer en polyfoner, met nerveuze, springerige motieven in de hogere regionen versus lang uitgesponnen lijnen in de laagte. In het aforistische, deels op een twaalftoonsreeks gebaseerde Zesde strijkkwartet uit 1960 bereikt ze een maximum aan zeggingskracht met gierende glissandi, speelse pizzicati en desolate flageoletten. Ook in het zevende kwartet etaleert Bacewicz haar feeling voor strijkinstrumenten. Met behulp van alle denkbare speelwijzen realiseert zij een schat aan klankkleuren, zonder dat de grote lijn verloren gaat. Hoe verschillend ook, in alle stukken paart Bacewicz een enorme levensvreugde aan diepzinnige bespiegeling. Het Lutoslawski Quartet is met zijn puntgave en ingeleefde spel de ideale vertolker.
PAUL JANSSEN
THEA DERKS
About the classical saxophone
Voor de ambitieuze saxofonist
KLASSIEKEZAKEN.NL
Complete String Quartets I
Puntgaaf uitgevoerd
oktober 2015 55
CDBESPREKINGEN kamermuziek
piano
DOMENICO SCARLATTI
FRANZ XAVER GEBEL
Piano Sonatas
String Quartets
Claire Huangai
Hoffmeister Quartet
BERLIN CLASSICS 088547 0006031
PROFIL HÄNSSLER 088148 8150315 / € 20,99
(2 CD’S) / € 35,99
Frans Xaver Gebel is geen household name, zelfs niet voor de gevorderde muziekkenner. Toch werd de in 1787 bij Breslau (Wroclaw) geboren componist zeer gewaardeerd in Wenen, waar hij vanaf 1810 woonde en werkte. Nog meer steeg zijn aanzien toen hij in 1817 naar Moskou verhuisde, waar hij bleef tot zijn dood in 1843. Door zijn kennis van de Weense klassieken had hij grote invloed in het Moskovitische muziekleven, bijvoorbeeld op Mikhail Glinka. Waarom weten we dan zo weinig van zijn eigen composities? Zes opera’s schreef hij, en zijn kamermuziekavonden waren gewild en beroemd. Zijn werkenlijst is een rommeltje (bijvoorbeeld met twee opussen 27), maar daaraan kan het niet liggen. Wie deze twee strijkkwartetten hoort (hij schreef er minstens drie, plus zeven kwintetten), maakt kennis met een onverwacht talent. Dat in D stamt nog uit Wenen en combineert alle kenmerken van Haydn met vooruitwijzingen naar Mendelssohn. Dat in Es is uit Moskou en past naadloos in de Beethoventraditie. Beide werken tonen een geweldig vakmanschap en een verbazende melodische rijkdom. Het Hoffmeister Quartet (waarvan beide violisten beurtelings primarius zijn) presenteert deze vergeten werken met souplesse, kundig en enthousiast. Voor kamermuziekliefhebbers niet te missen.
Pianisten die zich willen wagen aan Domenico Scarlatti (1685-1757) hebben de keuze uit 550 sonates. Vaak spelen ze er op concerten een handjevol en ze doen er dan goed aan voor contrast te zorgen: niet te veel dezelfde toonsoort, niet te veel dezelfde sfeer. Claire Huangai (1990) lijkt Scarlatti’s oeuvre te overzien en besloot tot een radicale ingreep. Misschien deed de componist het zelf ook wel zo. Cd 1 bevat drie barokke suites, elk bestaande uit zeven of acht sonates, alle in één toonsoort. Ze heeft een zinvolle ordening gemaakt, zoals ook Bach en Händel in hun suites deden. Na een Preludium of Ouverture volgen Courantes, Sarabandes, Menuetten en wat al niet. Daarmee staan we met beide benen in de barok en dat is zeer overtuigend. Minder gelukkig is cd 2 met zes vroegklassieke driedelige sonates. De hoekdelen hebben dezelfde toonsoort, de middendelen een verwante toonsoort. Sommige klinken prachtig; dan lijkt het net of je naar een onbekende sonate van Haydn luistert. Maar er zijn ook sonates waarin het evenwicht tussen de delen ontbreekt door te weinig thematische samenhang. Niettemin: een waagstuk dat navolging verdient. Huangai kan trouwens mooi spelen; romantisch. Daarmee zitten we in de negentiende eeuw!
Geweldig vakmanschap
GERARD SCHELTENS
Romantisch spel van Claire Huangai
k zie k ie z zie era e Mu lass ak uw Mu uziek Op lk • K e • e k • i advertentie e kvl • n e a d z N i o e k a z s u M F k • s O Ja zie p/ lak rele R ek • we pera Kla Mu ziek • lk • n • Po aakv ieu zi e o O • ltu N F d R u • / e p Cu eldmu ziek M le a • Jazz Ou kk o r • e e a P r u e l r k w u v p • e e t M • u k i l O n u W k aa uz ke Nie zz • k• kke Fol e R iek • C eldm ziek • lassie zie iek Ja u r op/ aakvla lturel u z e P K M z u M • • W Mu ke ude ek en le R k • Cu reldm iek • i e e k i e z O r k a s w u e s • a z ieu per ultu muzie Nu kvl Kla eM via de Mu Nederland • Win heel iek N a O C z d • e a k • u u • • k d e R k l k p/F • O we M uzi era azz ssie Muzie ekkabel ele ere zie u Op lk • J n • Po i ltur ldmu k • W ieke M • Kla dedigitale e z • i u u z N C k re /Fo Raa zie Klass kke Ou e M era • Jaz zie We Mu uw Pop akvla turele z Mu ziek • k• • p e l i e • e o k O k a l N d e Cu eldmu z • Pop/F akken ele R Mu era • ssie uzi Ou r Jaz k• Kla de M iek • we u vl p • er e t • u k i l O n a z e i z lk a u Cu • W sieke ke R Ou m k • k Mu ra • N Jazz • p/Fo e d a l l l k zie las e zie • ere Po Raakv ulture M Mu k • K W Op c o n c e r t z r meun d e e olk ken • • C d k e F ude l e l i / k • e e i e z O e r p r k s i k u e o s • a z e P M ieu ultu kvl ek Kla uzi • W e Mu ude Muzi ra • N k ek Raa ek • C reldm k• i e O e i z i e l s • u e e az s e e zi uz uw Op lk • J iek ltur ldmu k • W ieke M • Kla de M e z • i u u z N o C k s re /F zie KlasCAIWAY: kk Ou e Mkanaal Jaz zie ra • 807 We Mu Pop akvla Mu ziek • k• • euw Ope l i e • e o k k a N d e R u u /F824 en • z • kanaal ssie uzi OuKPNe&MXS4ALL: Pop kvlakk turele ek • C era • Jaz Kla de M iek • UPC w & ZIGGO: p • u i l O kanaal 819 n a z e u k uz Ni Ou z• Fol vlakke ele Ra k • C eldmu iek • e M era • Jaz Pop/ z (of r 1819*) r w zie • ak u p a k We ke Mu k • ultu ldmu R type o* lafhankelijk n • van lhet ontvanger • C Nie z • O e F e / k • e e k zie re ie k er op ssi az ak Mu iek ultu muzie k • W e Muz • Kla •J • P aakvl e C d n voor analoge kabelfrequenties: zie uz u • e k onzeiewebsite k le R ziek reld Muzie lassie • O we M akk z l e e u p r v k u k e W M tu K e m uzi • Nieu zz • O k• de Raa • Cul iek iek • eld e s u M r i e s a l z e O e la k • we uz op •J era • W ke Mu k • K zie ltur e M uziek • Nieu • Op olk en • P Cu mu uziek F d e e i i / d u z s l p k z u O u re as e M pera Po kvlak Jaz We ieke M k • Kl ude M ziek • ieuw •C O n• a k• k l e a • s e e u k N o R O i s i z k F z z M ke a• Kla vla Jaz Pop/ Mu ziek • uwe rele ldmu sie per olk • aak Cultu s e de • u i e O R a u r l n concertzender.nl M N • F O • • K iek We kke lturele iek • op/ vlate azz om era muziek zop internet z luisteren iek k • enukabel u •J • P naar k u z e a C Op k i n l m a Mu zz z • R ld u ke M Fo k e e k e / e l r M e a i w p e d Ja re u vl e uz Po Ou • Nie olk • aak Cultu eldm ek • W ssiek R • a r uzi Kla uziek pera rele ziek • • We p/F ele Ra u M o • t l P e u k k ek Cu m • O en • zie uwe M ltur uzi ssie reld k Cu Mu k e Kla i a e We ieke M N d vl JURJEN VIS e Mu k iek
De Concert zender
CDBESPREKINGEN 2015
piano
BACH, BEETHOVEN, RZEWSKI GoldbergVariations e.a.
piano
YANN TIERSEN
‘Pour Amélie’ – Piano Music Jeroen vanVeen
Igor Levit
BRILLIANT CLASSICS 502842 1951294
SONY 088875 0609625 (3 CD’S) / € 24,99
(2 CD’S) / € 9,99
Dit is ongetwijfeld een van de opmerkelijkste releases van dit najaar. Igor Levit brengt zowel Bachs Goldbergvariaties als Beethovens Diabellivariaties en Rzewski’s monumentale The people united will never be defeated! uit in een drie-cd-box. Normaliter is elke afzonderlijke variatiereeks al goed voor hooggespannen verwachtingen, maar de 28-jarige Russisch-Duitse pianist durft het aan om dit supertrio in één keer naar buiten te brengen. Onder andere zijn live-uitvoering van Rzewski’s meesterwerk werd al in diverse kranten bejubeld. Zo sprak The Guardian van ‘astonishing aplomb and sometimes scarcely believable accuracy’. En hoewel er zowel van Rzewski’s werk als van de variatiecycli van Bach en Beethoven inmiddels vele registraties verkrijgbaar zijn, is dit er inderdaad eentje om te koesteren. Niet alleen omdat Levit drie cycli bijeenbrengt die alles met elkaar te maken hebben – Rzweski modelleerde zijn werk naar Bachs Goldbergvariaties en schreef zijn cyclus in opdracht van Ursula Oppens om een uitvoering van Beethovens Diabellivariaties te completeren – maar ook en vooral omdat hij ze even dwingend als betoverend speelt. Wie eenmaal begint met luisteren komt niet meer los van de pianist die met zijn vertolkingen de luisteraar als in Erik of het klein insectenboek de partituur in trekt. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
Ooit was Yann Tiersen uit Brest een van de sterstudenten van het conservatorium in Rennes. Hij studeerde piano en viool en wilde vervolgens dirigent worden. Maar onder invloed van Joy Division en The Stooges begon Tiersen tegen klassiek te rebelleren. Hij leerde gitaar spelen en hij trad op met verschillende punkbands. Gaandeweg onwikkelde hij zich tot de componist van de melancholieke en ontwapenende muziekjes uit de film Le fabuleux destin d’Amélie Poulain, die hem beroemd zou maken. Als componist speelt Tiersen leentjebuur bij de Franse volksmuziek, chanson, musette, wals en straatmuziek, maar deep down liggen zijn compositorische wortels bij Chopin en Satie, en modernere componisten als Glass en Nyman. De muziek van Tiersen is pianist Jeroen van Veen op het lijf geschreven, al heeft hij de neiging de ritmische aspecten te laten prevaleren boven Tiersens soms ongrijpbare en grillige lichtvoetigheden. Maar daarmee geeft hij de muziek van Tiersen wel een duidelijke muzikale structuur en zwaartekracht. Niet alle pianowerkjes op Van Veens Tiersenalbum zijn even boeiend en origineel, maar tussen de 22 korte werken van hooguit viereneenhalve minuut zitten ook absolute muzikale juweeltjes, waar je telkens opnieuw naar wil luisteren. Van Veen speelt ze met liefde en toewijding.
PAUL JANSSEN
WENNEKE SAVENIJE
Om te koesteren
piano
Muzikale juweeltjes
piano/filmmuziek
ALEKSANDR SKRJABIN
DIVERSE COMPONISTEN
Dmitri Aleksejev
Francesco di Fiore
BRILLIANT CLASSICS 502842 1944395 / € 7,99
ZEFIR 871777 4570357 / € 21,99
De cd’s met muziek van Skrjabin vliegen je om de oren. Dat is niet zo vreemd, want de componist overleed honderd jaar geleden op vierendertigjarige leeftijd. Maar welke opnames zullen standhouden? Welke feestuitgaves zullen over tien jaar nog beluisterd worden? Deze cd van pianist Dmitri Aleksejev is wel een heel grote kanshebber. Aleksejev is gepokt en gemazeld in het Russische repertoire en hij speelt de uiterst virtuoze pianostukken van de Russische Chopin met het grootste gemak en een indrukwekkende souplesse. Aleksejev, die alle etudes van Skrjabin momenteel opneemt, registreert op deze cd twaalf etudes en nog wat klein grut zoals de vier Preludes opus 22 en twee Poèmes opus 69. En hij doet dat op fenomenale wijze met veel gevoel voor zowel de chopineske lyriek als het groteske van Skrjabins pianomuziek. Zijn aanpak geeft ruimte aan elke noot, maar verliest ook de lange lijnen nergens uit het oog. Zijn piano fluistert, zijn piano schreeuwt: aan dynamische uitersten is geen gebrek. Deze pianist heeft wat dat betreft weinig tot geen gêne. Steeds weer weet hij met zijn ongedwongen, maar uiterst precieze aanpak het hart van dit repertoire te raken.
De onlangs overleden neuroloog Oliver Sacks zei het destijds al tegen Wim Kayzer in Een schitterend ongeluk: woorden en beelden blijven lang niet altijd hangen, maar geuren en geluiden des te meer. En die roepen weer herinneringen op aan beelden en emoties. Misschien is het daarom zo’n aangename ervaring om naar Pianosequenza te luisteren, een album met filmmuziek voor piano, gespeeld door de Italiaanse pianist en componist Francesco di Fiore. Want terwijl de luisteraar wegdroomt op de lyrische pianoklanken, doemen er beelden op uit The Piano, The Diary of Anne Frank en A Zed & Two Noughts op de relaxte muziek van Michael Nyman, uit At precisely Six O’Clock op poëtische muziek van Di Fiore, uit The Hours en The Truman Show op de klankstromen van Philip Glass, uit Amélie op de originele muziek van Yann Tiersen en uit When Medicine Got it Wrong op de beeldende muziek van William Susman. ‘Endless research and continuing development are among the most important qualities that a composer might have’, aldus deze Italiaan. Het is te hopen dat Pianosequenza een verkoopsucces zal worden, zodat Di Fiore zich ook weer aan het vernieuwende componeren kan wijden.
OSWIN SCHNEEWEISZ
WENNEKE SAVENIJE
Complete Etudes
Pianosequenza
De piano fluistert en schreeuwt
KLASSIEKEZAKEN.NL
Wegdromen op lyrische pianoklanken
oktober 2015
57
ALTIJD EEN VERRASSING SSIEKE MUZIEK BERS VAN KLA VOOR LIEFHEB
• Verkrijgbaar bij uw Klassieke Zaken specialist • Kies zelf een bedrag tussen € 5,- en € 150,• In delen inwisselbaar • Gratis bijpassende cadeauverpakking met ruimte voor een persoonlijke boodschap
De Klassieke Zaken Cadeaukaart is een speciale uitgave van de Nationale EntertainmentCard, de nationale cadeaukaart voor cd’s, dvd’s, games en tickets voor musicals en concerten. Besteedbaar bij winkels (ook online) in heel Nederland. Zie ook www.nationale-entertainmentcard.nl.
CDBESPREKINGEN 2015
orgel
orgel
JOHANN SEBASTIAN BACH
JOHANN SEBASTIAN BACH
Masaaki Suzuki
Luca Guglielmi
BIS 731859 9921112 (SACD) / € 14,99
VIVAT 079777 6006267 / € 22,99
Een liefhebber van Bach, maar niet van diens orgelwerk? Of alle bekende orgelwerken van Bach wel in een of andere uitvoering in huis? In beide gevallen: stop met alle bezigheden en ren terstond naar een goede cd-winkel om deze cd met bekende orgelwerken als de Toccata en Fuga in d BWV 565, de Fantasia in G BWV 572 en de Canonische variaties over Vom Himmel hoch, da komm ich her BWV 769 te kopen. Waarom? Omdat de organist niemand minder is dan Masaaki Suzuki die op het majestueuze Schnitger-Hinz-orgel van de Martinikerk in Groningen duizelingwekkend fantastisch speelt. En omdat de opnametechnici deze sacd ook nog eens zo geregistreerd hebben dat de huiskamer een kerk wordt. Suzuki, de grote man achter het Bach Collegium Japan en een mooie reeks cantateregistraties, komt met deze cd terug bij zijn eerste muzikale liefde. Hij begon zijn carrière ooit op twaalfjarige leeftijd als kerkorganist in Kobe en studeerde orgel en klavecimbel aan het Conservatorium van Amsterdam. Die levenslange liefde voor het orgel, gecombineerd met een diepe kennis van het wezen van Bach, heeft een plaat opgeleverd die Bach ongetwijfeld vreugdevol op de top van de Parnassus doet dansen. Dus aarzel niet en dans mee. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
De titel van deze cd roept vragen op: Bach in Montecassino? Maar het gaat hier om een selectie van orgelwerken van Bach die in het beroemde Spaanse klooster moet zijn uitgevoerd. De collectie is bijeengebracht door de achttiende-eeuwse muziektheoretici Padre Martini en Friedrich Wilhelm Rust, die ook een belangrijke rol hebben gespeeld bij de eerste complete uitgave van Bachs werken. Want de componist werd na zijn dood, in tegenstelling tot wat velen denken, zeker niet vergeten. Padre Martini was een van de belangrijkste muziektheoretici van de achttiende eeuw, ook Mozart heeft nog les van hem gehad, en hij had oog voor de componisten van voorgaande generaties. Voor de opname van deze cd toog Luca Guglielmi naar het Noord-Italiaanse Alice Castello, waar zich in de Chiesa di San Nicolao een orgel uit 1749 bevindt, ideaal dus voor Bachs muziek. De kerk heeft ook nog eens een perfecte akoestiek en Guglielmi is een voortvarend musicus die de vele registers van het orgel heel effectief weet te gebruiken. Hij speelt een doorsnee uit Bachs orgeloeuvre, de Montecassinocollectie bevat werken die we ook uit andere bronnen kennen. De opnametechniek van deze cd is echt een wonder: zelden hoor je een kerkorgel zo rijkgeschakeerd uit de luidsprekers of, beter nog!, uit de hoofdtelefoon komen.
PAUL JANSSEN
MARCEL BIJLO
OrganWorks
Aarzel niet en dans mee
orgel/koor
Bach in Montecassino
Bach in een perfecte akoestiek
verzamel
ARVO PÄRT
Organ music, Choral music Daniel Justin,Thomas Leech Leeds Cathedral Choir o.l.v. Benjamin Saunders
ARVO PÄRT Musica Selecta
Diverse uitvoerenden
BRILLIANT CLASSICS 502842 1949604 / € 7,99
ECM 002894 8119059 (2 CD’S ) / € 22,99
‘Tintinnabuli’ had de titel van deze cd kunnen luiden. Want dat is de overkoepelende term waarmee Arvo Pärt de compositietechniek omschrijft waarmee hij met name in koor- en orgelmuziek de nadruk legt op klokgelui-achtige samenklanken ten behoeve van een gevoel van ascetische eenzaamheid en religieuze concentratie. Op deze cd klinkt die op veel plaatsen door, met name in Cantate domino en Pari intervallo. In werken als de Berliner Messe en Spiegel im Spiegel (hier voor orgel solo) zijn het weer minimalistische technieken die de structuur dragen. Het Leeds Cathedral Choir bestaat uit een jongens-, meisjes- en volwassenenkoor, en in die geledingen is het hier ook te horen. Je kunt alleen maar bewondering hebben voor de wijze waarop de veelal scherpe, onvoorbereide dissonerende samenklanken worden gerealiseerd die de componist verlangt – deze koorleden zijn immers geen professionals. De opname is behoorlijk ruimtelijk, wat niemand zal verbazen die de majestueuze akoestiek van Leeds Cathedral kent. De orgelmotor veroorzaakt een aanzienlijke zoemtoon die de luisteraar behoorlijk afleidt. Jammer, want het gaat om muziek die het moet hebben van intense, volmaakte stilte, die bij Pärt een twee-eenheid vormt met klank.
Arvo Pärt vierde op 11 september zijn tachtigste verjaardag. Voor ECM-baas Manfred Eicher was dat de aanleiding om een programma samen te stellen van opnamen die zijn pionierende label in meer dan dertig jaar heeft gemaakt van de Estlandse componist. Beiden hebben veel aan elkaar te danken: Pärt is vermoedelijk de best verkopende ECM-musicus en het onvermoeibaar ijveren van Eicher heeft zeker bijgedragen tot zijn wereldroem. De ascetisch uitziende Pärt, die in zijn modernistische en seriële periode zo was vastgelopen dat hij acht jaar lang geen noot uit zijn pen kreeg, ging de gregoriaanse en renaissancistische muziek bestuderen. Hij raakte gefascineerd door polyfonie en ontwikkelde zijn eigen tintinnabuli-stijl – ‘tintinnabuli’ betekent ‘klokjes’ – waarmee hij in de tweede helft van de jaren zeventig naar buiten kwam. Het succes was overweldigend. Hierop zat de wereld te wachten: een eenvoudige, in zichzelf gekeerde muziek die niet de pretentie had de muziekgeschiedenis op zijn kop te zetten, maar de luisteraar in contact wilde brengen met hoger sferen. Eicher maakte een representatieve keuze uit het vele materiaal dat ECM van Pärt heeft uitgebracht. Vaak waren het plaatpremières en van veel werken zijn sindsdien meer opnamen uitgebracht, maar deze uitvoeringen en opnamen zijn nog altijd top of the bill. Zie voor de aanbieding pagina 75.
JOS VAN DER ZANDEN
GERARD SCHELTENS
Leeds Cathedral Choir: bewonderenswaardig
KLASSIEKEZAKEN.NL
Top of the bill
oktober 2015
59
CDBESPREKINGEN verzamel
renaissance
ALEXANDER MOSOLOV Iron Foundry, Piano Concerto no. 1 e.a.
ORLANDO DI LASSO
Steffen Schleiermacher, Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin o.l.v. Johannes Kalitzke
Missa super Dixit Joseph & motets Cinquecento
CAPRICCIO 084522 1052410 / € 20,99
HYPERION 003457 1280646 / € 22,99
Vergeef me de woordspelerij, maar de IJzergieterij van Alexander Mosolov (1900-1973) blijft een ijzersterk staaltje van ‘mechanische muziek’. Als muzikale nabootsing van de industriële bedrijvigheid is het stuk een geslaagd voorbeeld van het toekomstgerichte optimisme in de Sovjet-Unie van de jaren twintig. De weergave van de moderne samenleving doet zich op het eerste gehoor voor als een hoop herrie, maar valt bij nader inzien op door de ritmische precisie. De cd is geheel gewijd aan de interessante futuristische periode van Mosolov, die later onder druk van de apparatsjiks zijn streken moest afleren en veel bravere muziek ging schrijven. Hij koos eieren voor zijn geld... Het Eerste pianoconcert is even dissonerend als hamerend, maar kent ook zalvende momenten. Nadat de tractor met veel bombarie is gearriveerd en Legende voor cello wat verlichting heeft geboden, horen we de belangrijke Eerste pianosonate. De slagschaduw van Prokofjev is nooit ver weg. Interessant zijn ook de vier korte krantenberichten, al ontbeert de sopraan Natalja Psjenitsjnikova vocale zeggingskracht. Dat is het enige minpuntje van deze fraaie cd, een mooi portret van een begaafd componist die zijn idealen en ambities onder druk van de omstandigheden later helemaal verloor.
Orlando Lassus is een van de grootste componisten van de zestiende eeuw. Afkomstig uit de zuidelijke Nederlanden werd hij, zo gaat het verhaal, op achtjarige leeftijd door een Italiaanse talentscout ontvoerd vanwege zijn mooie stem. Hij werkte in Italië, maar was het overgrote deel van zijn leven kapelmeester in München. De hier opgenomen mis schreef hij op zijn oude dag, toen de polyfone renaissancestijl in Italië alweer op zijn retour was. Maar Lassus, overleden in 1594, heeft de overgang naar de barok niet meer kunnen meemaken. De mis is gebaseerd op Lassus’ eigen motet Dixit Joseph, dat op deze cd aan de mis voorafgaat. Daarnaast horen we een keuze uit de enorme hoeveelheid motetten die Lassus ons naliet. De cd eindigt met het huiveringwekkende Timor et tremor, een van de aangrijpendste motetten uit de zestiende eeuw. Cinquecento is een Oostenrijks ensemble, met Britse en Vlaamse inbreng. Wat hun vocale stijl en perfecte intonatie betreft doet dit ensemble denken aan het, oude, Hilliard Ensemble. Alleen is er bij Cinquecento wat meer ruimte voor expressie en dynamiek in het zingen. Dat komt de levendigheid van de uitvoeringen ten goede. Maar de heren kunnen ook adembenemend strak zingen. Het laatste akkoord van Timor et tremor snijdt je echt door de ziel!
GERARD SCHELTENS
MARCEL BIJLO
Mooi portret
Adembenemend strak
advertentie
DEBUUT VAN STERVIOLISTE SIMONE LAMSMA BIJ CHALLENGE CLASSICS
CC 72677 | 1 SACD
ˇ MENDELSSOHN | JANÁ CEK | SCHUMANN
Sonatas for Violin and Piano Simone Lamsma Robert Kulek VOOR MEER INFORMATIE OVER CHALLENGE CLASSICS EN ARTIESTEN: WWW.CHALLENGERECORDS.COM
NAI [15-809] CC adv KlassiekeZaken-Simone Lamsma+.indd 1
28-08-15 14:13
CDBESPREKINGEN renaissance
barok
THOMAS TALLIS
JOHANN SEBASTIAN BACH
The Cardinal’s Musick o.l.v. Andrew Carwood
Andreas Staier, Freiburger Barockorchester
HYPERION 003457 1280950 / € 22,99
HMC 314902 0218129 (2 CD’S) / € 22,99
Thomas Tallis (1505-1585) heeft in zijn lange carrière vier Engelse vorsten gediend en veelvuldig van compositiestijl moeten wisselen. Hij werd nog opgeleid in de traditie van de Colleges, de katholieke Engelse koorscholen waarin het componeren en het zingen de hoogste graad van perfectie hadden bereikt. Het titelstuk van deze cd, een vroeg werk van Tallis, is zo’n muzikale kathedraal met een ongelofelijke spanningsboog, het stuk duurt een kwartier. Hij schreef het als hofcomponist onder Edward VI toen Engeland nog katholiek was. Maar toen Hendrik VIII vervolgens de Anglicaanse kerk stichtte moest de muziek veel soberder, bijna ascetisch. Dat horen we in de hier opgenomen morning canticles, muziek van een bijna aandoenlijke eenvoud. The Cardinal’s Musick geeft al doende op deze cd een prachtige staalkaart van de muziek van Thomas Tallis, een componist die door de omstandigheden gedwongen werd zijn stijl radicaal te wijzigen maar die dat op een grandioze wijze deed. Na Hendrik VIII kwam Mary Tudor op de troon, die was weer katholiek, en daarna Elizabeth I die weer Anglicaans was. Tallis heeft ze alle vier naar beste kunnen gediend en dat heeft grootse muziek opgeleverd die hier fabelachtig mooi wordt uitgevoerd.
Na het succes met de concerten van Carl Philipp Emanuel Bach hebben Andreas Staier en het Freiburger Barockorchester elkaar weer gevonden in de zeven klavecimbelconcerten van vader Johann Sebastian Bach. Staier speelt ze op een kopie van een instrument dat Hass in 1734 heeft gemaakt, de tijd waarin Bach vermoedelijk deze werken als leider van het collegium musicum in Leipzig heeft gecomponeerd. Dit gezelschap van professionele musici en studenten trad wekelijks op in de tuin van Zimmermanns koffiehuis, maar het is de vraag of de concerten daar zijn uitgevoerd. Wel is zeker dat ze voor een deel zijn gebaseerd op vioolconcerten. Zoals Staier ze speelt, lijken ze voor het klavecimbel geschapen te zijn. Je raakt bijna buiten adem van zijn virtuoze vaart in de hoekdelen. Daarbij verrijkt hij de muziek met speelse versieringen en cadensen alsof hij ze ter plaatse improviseert. Zo fungeren de langzame delen des te meer als oases van rust en bezinning. Het gelijkgestemde Freiburger Barockorchester musiceert onder aanvoering van concertmeester Petra Müllejans in een minimale, soms zelfs solistische bezetting, zodat de partituren een scherp profiel krijgen. De dialogen tussen orkest en solist sprankelen van het speelplezier.
MARCEL BIJLO
EDDIE VETTER
Ave, dei patris filia
Harpsichord concertos
Grootse muziek
barok
Virtuoze vaart
barok
JOHANN SEBASTIAN BACH Messe in H-moll
Carolyn Sampson, AnkeVondung e.a. Gächinger Kantorei Stuttgart, Freiburger Barockorchester o.l.v. Hans-Christoph Rademann
GIUSEPPE TARTINI Cantabile e suonabile
David Plantier, Annabelle Luis
CARUS 400935 0833142 (2 CD’S) / € 34,99
AGOGIQUE 370067 5500207 / € 22,99
Voor de Bachkenners is de Mis in b, ofwel de Hohe Messe, een mijnenveld vol raadsels en onduidelijkheden. Dat is opmerkelijk, want het betreft een van de meest uitgevoerde en geregistreerde werken van Bach. Menig musicoloog heeft zijn tanden erop stuk gebeten. De autograaf uit Berlijn is door Bachs zoon Carl Philipp Emanuel zo vol gekliederd dat het originele handschrift nauwelijks meer leesbaar is. Dit is echter de meest gebruikte versie. Specialist Hans-Christoph Rademann nam een kijkje in Dresden waar Bachs versie uit 1733 ligt, en maakte een prachtige opname: niet van het Kyrie en Gloria alleen, maar van de volledige mis die Bach aan het eind van zijn leven voltooide. Ook is er een extraatje voor de ware Bachjunk: enkele delen in de verschillende versies, waarbij vooral de wijzigingen in de basaria Quoniam tu solus sanctus opvallen. Er wordt vlekkeloos gezongen door de Gächinger Kantorei Stuttgart en de uitmuntende solisten (onder wie sopraan Carolyn Sampson). Het accentrijke en levendige spel van het Freiburger Barockorchester geeft deze opname extra charme.
Giuseppe Tartini was een van de grote vioolvirtuozen van de achttiende eeuw en hij componeerde zijn vele sonates met de viool in de hand. De titel van deze cd, Cantabile e suonabile, was Tartini’s uitgangspunt bij het componeren. Het ging hem niet om uiterlijk vertoon maar om een zo natuurlijk mogelijke muzikale taal, zangerig en klankvol. Zijn virtuositeit is van een heel andere soort dan die van bijvoorbeeld Vivaldi. De muziek is soms razend moeilijk te spelen omdat Tartini het uiterste van de violist vraagt op het gebied van meerstemmig spel, net zoals Bach dat doet in zijn solovioolmuziek. Tartini schreef zijn sonates zodanig dat de viool het in principe alleen af kan, maar dat ook kan worden gekozen voor een begeleidende cello. Een akkoordinstrument als het klavecimbel is niet nodig, de viool kan de harmonie vaak helemaal in zijn eentje opvullen. Deze sonates verdienen het om vaker gespeeld te worden, er zijn ook maar weinig opnamen van. David Plantier heeft zich al vaker sterk gemaakt voor ten onrechte verwaarloosd vioolrepertoire uit de achttiende eeuw en doet dat op deze opname, hier en daar bescheiden begeleid door celliste Annabelle Luis, ook weer zeer overtuigend.
OSWIN SCHNEEWEISZ
MARCEL BIJLO
Voor de ware Bachjunk
KLASSIEKEZAKEN.NL
Tartini: zangerig en klankvol
oktober 2015
61
CDBESPREKINGEN barok
hedendaags
WILLEM WANDER VAN NIEUWKERK
GEORG FRIEDRICH HÄNDEL
Kadanza
Six Trio Sonatas
Ensemble Amalthée
Marjan Banis, Saskia Coolen, BRISK Recorder Quartet e.a.
ALIUD 087177 5550990 (SACD) / € 24,99
GLOBE 060891 0526124 / €23,99
Händel zette zijn eerste muzikale stappen aan de hand van organist en componist Friedrich Wilhelm Zachow, in zijn geboortestad Halle. Net als Mozart en Mendelssohn was Händel op compositorisch gebied een wonderkind. Nauwelijks te geloven dat hij de hier opgenomen triosonates al op elfjarige leeftijd schreef! Maar goed, op negentienjarige leeftijd had hij zijn eerste opera klaar, Almira, die in 1705 in Hamburg in première ging, en twee jaar later was hij de lieveling van de Romeinse adel. Overeenkomst tussen Händel en Mendelssohn is dat ze al op zeer jonge leeftijd een geheel eigen stijl hadden ontwikkeld die later natuurlijk nog zou rijpen. Maar deze zes triosonates zijn echt al onmiskenbaar gecomponeerd door Händel die, zo jong als hij was, muziektheoretisch al behoorlijk onderlegd moet zijn geweest. De twee melodie-instrumenten, hobo en viool, speelt hij heel knap tegen elkaar uit zoals we dat ook horen in zijn latere werken. Het is muziek die het stadium van probeersel van een elfjarige verre overschrijdt. Geweldig dat we deze muziek nog hebben! Het Belgische Ensemble Amalthée geeft frisse uitvoeringen van deze sonates. Het ensemble bespeelt geen oude instrumenten maar neemt wel de barokke stijlelementen in acht. Dat levert een energiek klinkende cd op.
Een ode aan de blokfluit, aan de recente Nederlands-Vlaamse blokfluitpraktijk en aan de componist Willem Wander van Nieuwkerk. Dat is de kortste en meest passende omschrijving van deze cd. De componist en musicoloog Willem Wander van Nieuwkerk groeide op in de betere pop- en geïmproviseerde muziek en bekwaamde zich daarna in de hedendaagse muziek en compositie. Dat hij onderweg een grote liefde voor de blokfluit opdeed, heeft mede te maken met de relatie die de componist opbouwde met de musici van blokfluitkwartetten als het inmiddels opgeheven Loekie Stardust Kwartet, BRISK en het Flanders Recorder Quartet. Het leidde tot een rijk oeuvre aan blokfluitmuziek waarin niet alleen de achtergrond van Van Nieuwkerk doorklinkt, maar vooral ook zijn liefde voor het instrument. Zijn muziek is over het algemeen welluidend, opzwepend met vleugjes jazz en folklore en vooral ritmisch spannend, maar altijd interessant voor het instrument. Vooral dankzij de uitvoerenden groeien deze opnamen, waarvan het merendeel al eens elders op cd verscheen, uit tot spannende blokfluitwerken die iedereen zou moeten beluisteren die een hekel aan het instrument denkt te hebben. Want in de handen van Van Nieuwkerk is de blokfluit niet die traumatische schreeuwlelijk, maar gewoon een krachtig instrument om een innerlijke stem naar buiten te brengen.
MARCEL BIJLO
PAUL JANSSEN
Muziek van een elfjarig wonderkind
hedendaags
Een krachtig instrument
opera
MAX RICHTER
DAVID LANG
Max Richter, Grace Davidson American Contemporary Music Ensemble
Beverly O’Regan Thiele, Laquita Mitchell e.a. Harlem String Quartet
DG 0028947 952572 / € 22,99
CANTALOUPE 071374 6310721 / € 20,99
Zijn Recomposed: The Four Seasons had al een flinke controverse veroorzaakt onder muziekliefhebbers en met Sleep zet de Duits-Britse Max Richter de tegenstelling helemaal op scherp. De cd From Sleep bevat één uur muziek uit het in totaal acht uur durende opus Sleep. Acht uur, inderdaad: de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid slaap. Sleep is dan ook bedoeld om gehoord (“ondergaan”) te worden tijdens de slaap. Het uittreksel From Sleep bestaat daarentegen uit zeven “vensters die uitzicht bieden op het grote stuk” en is bedoeld om daadwerkelijk, in wakende toestand, beluisterd te worden. Alle voorbeelden en invloeden die Richter in het cd-boekje aanhaalt – Bachs Goldbergvariaties, gospel, slaapliedjes, religieuze muziek, ambient, trance, Elizabethaanse polyfonie – zijn geabstraheerd en gesublimeerd tot een soort hypnotiserende antimuziek, waarin noch spanningsopbouw, noch contrast, noch enigerlei harmonische ontwikkeling of ritmische wending te bespeuren valt en die verbazingwekkend precies, spatzuiver en bijna geïmmaterialiseerd wordt uitgevoerd. Nieuwe kleren van de keizer? Überchille slaapkamermuzak? Unieke kruisbestuiving van muziek en neurowetenschap? Medicijn tegen de alledaagse stress? Eén ding is zeker: de kwalificatie ‘slaapverwekkend’ klonk zelden zo dubbelzinnig in een muziekrecensie.
De Amerikaanse componist David Lang is een van de oprichters van en de grote motor achter Bang on a Can. Samen met Julia Wolfe en Michael Gordon formuleerde hij zijn eigen variant op minimal music. De bijna zestigjarige Lang groeide uit tot een van de krachtigste componisten van de beweging. Zijn sterk door Louis Andriessen beïnvloede taal combineert minimal music met renaissancemodellen en de eenvoud van de betere popmuziek. Vooral in zijn muziektheater levert dat ijzersterke werken op. Zo’n werk is het nu op cd verschenen en al vaak opgevoerde The difficulty of crossing a field, in 1999 geschreven op een libretto van Mac Wellman naar een wonderlijk kort verhaal van Ambrose Bierce uit 1888. Plantage-eigenaar en slavenhouder Williamson verdwijnt vlakbij Selma, Alabama zonder een spoor achter te laten nadat hij een veld van zijn plantage is overgestoken. De opera van Lang focust op de verklaringen van de achterblijvers, zoals Williamsons vrouw (een sterke rol van Beverly O’Regan Thiele), de magistraat die hem dood verklaart en het slavenkoor. Het verhaal is wat enigmatisch maar de koren en aria’s slechts begeleid door een strijkkwartet, zijn buitengewoon pakkend en meeslepend en evenaren in impact de sterkste muziektheaterwerken van Philip Glass.
JAN KUNST
PAUL JANSSEN
From Sleep
The difficulty of crossing a field
Nieuwe kleren van de keizer?
62
oktober 2015
IJzersterk
CDBESPREKINGEN opera
opera
GIOACCHINO ROSSINI Rossini!
Rudolf Schock e.a.
Olga Peretyatko Orchestra e Coro del Teatro Comunale di Bologna o.l.v. Alberto Zedda
MEMBRAN 405379 6002556 (10 CD’S) / € 20,99
SONY CLASSICAL 088875 0574121 / € 25,99
Een Wagnerdoosje om de vingers bij af te likken: opgebouwd rond tenor Rudolf Schock, die de titelrol zingt in een studio-opname uit 1953 van Lohengrin, waarin hij naast Gottlob Frick en Maud Cunitz te horen is, met Josef Metternich en Margarete Klose ijselijk goed als het slechterikenduo Telramund en Ortrud. Wilhelm Schüricht dirigeert en doet dat ook in Das Rheingold uit 1952 – alleen scène 2 en 4 van de opera, de scènes zonder Alberich. Schock speelt de kleine rol van Froh naast Wagnergiganten als Ferdinand Frantz, Wolfgang Windgassen, Josef Greindl en Josef Metternich, terwijl Res Fischer de rollen van Fricka en Erda zingt. Meer grote sterren in een opname uit 1960 van Der Fliegende Holländer onder Franz Konwitschny: Dietrich Fischer-Dieskau in de titelrol, een sterke Marianne Schech als Senta en niemand minder dan Fritz Wunderlich als de Steuermann. Schock zelf zingt de jager Erik. In Die Meistersinger von Nürnberg, live vanuit Bayreuth (1959), is Schock de jonge Walther von Stolzing, met naast zich een ideale Eva in Elisabeth Grümmer: vol van stem, meisjesachtig van toon. Rudolf Kempe dirigeert met frisse kracht voor een cast met Benno Kusche als Beckmesser en Ferdinand Frantz als Sachs. Tien cd’s lang Wagnerfeest!
Voor haar derde soloalbum keert de jonge sopraan Olga Peretyatko terug naar de componist van haar internationale doorbraak: Gioacchino Rossini. Peretyatko’s stem is uiterst flexibel, heeft een glorieuze hoogte, en is op zijn mooist als ze niet te veel druk hoeft te zetten. Meteen in haar eerste twee aria’s, uit Il viaggio a Reims, speelt ze haar grote troeven uit: spetterend vocaal vuurwerk en smeltende lyriek. Ingewikkelde coloraturen worden met elan en bedrieglijk gemak de ether in geslingerd (luister naar het slotrondo uit Matilde di Shabran!), maar Peretyatko weet ook het nodige pathos op te wekken, zoals in de kerkerscène van Amenaide uit Tancredi. Fiorilla’s slotscène uit Il turco in Italia is een prachtig souvenir voor wie haar in die rol zag bij De Nationale Opera in Amsterdam. Alleen bij een rol als Semiramide verlang je misschien naar een voller en krachtiger geluid. De begeleiding is in de meer dan uitstekende handen van een ware Rossini-autoriteit, de inmiddels 87-jarige Alberto Zedda, die de muziek liefdevol laat ademen en vloeien. Gelukkig is niet beknibbeld op het koor, dat het nodige tegenwicht biedt aan al dat sopraangeweld. Wat een smakelijke combinatie, Peretyatko en Rossini.
HEIN VAN EEKERT
BENJAMIN ROUS
RICHARD WAGNER
Rudolf Schock –Wagner Operas
Wagnerfeest!
opera
2015
opera
Smakelijke combinatie
C. W. GLUCK Orfeo ed Euridice
Franco Fagioli, Malin Hartelius, Emmanuelle de Negri Accentus, Insula Orchestra o.l.v. Laurence Equilbey
FRANCESCO CAVALLI L’Amore innamorato
L’Arpeggiata o.l.v. Christina Pluhar (theorbe)
ARCHIV 289479 53159 (3 CD’S) / € 44,99
ERATO 082564 6166435 (CD+DVD) / € 19,99
Er zijn twee verschillende versies van Glucks Orfeo: de oorspronkelijke Weense uit 1762 met Italiaanse tekst en een uitgebreide Parijse uit 1774 met Franse tekst. Deze uitgave bevat de volledige Weense versie, maar daarnaast een cd waarop delen daaruit zijn aangevuld met hoogtepunten uit de Parijse versie, zoals de populaire Dans van de gelukzalige geesten (met de prachtige fluitsolo) en de halsbrekende bravourearia van de hoofdpersoon. De tekst van deze aria is in het Italiaans vertaald en wordt niet door een tenor gezongen maar door een countertenor. De hevig vibrerende en soms ongenuanceerd luid uithalende Franco Fagioli vertolkt ook in de Weense versie de titelrol, die oorspronkelijk bestemd was voor een castraat. Hij veroorlooft zich ter verhoging van het pathos nogal wat vrijheden, zoals zijn collega’s in de achttiende eeuw al deden, tot ergernis van de op soberheid gestelde componist. Geen gebrek aan laaiende hartstocht in de interpretatie van de muzikaal leidster Laurence Equilbey, die samen met het kamerkoor Accentus en het Insula Orchestra meer in passie dan in precisie heeft geïnvesteerd. Het begeleidende cd-boekje laat zich lezen als een puzzel voor gevorderden, maar het loont de moeite.
Of het een goed idee was om deze dubbel-cd van Cavalli L’Amore innamorato te noemen? Dat is twijfelachtig. De muziek van deze opera is namelijk verloren gegaan en nu wordt toch wel erg de suggestie gewekt dat deze opnieuw is opgedoken. In werkelijkheid putten de Oostenrijkse theorbespeelster Christina Pluhar en haar ensemble L’Arpeggiata uit een hele reeks andere opera’s van de vroegbarokke Venetiaanse kapelmeester. Vooral passages waarin de protagonisten naar hartenlust hun emoties kunnen uiten – jaloezie, woede, wraakzucht, verliefdheid, seksuele passie – passeren de revue in werken als La Calisto, L’Artemisia, La Rosinda en La Didone. Bij Pluhar spat de opwinding er aan alle kanten af en samen met de sopranen Nuria Rial en Hana Blazíková weet ze over te brengen hoe het er indertijd (1650) op de Italiaanse theaterbühne aan toeging. Met instrumentale delen, sinfonia’s en ingetogen lamenti, ontstaat een aantrekkelijke afwisseling. Wat een sensatie en spektakel, wat een stemacrobatiek en wat worden er open zenuwen geraakt! Heb je dit gehoord, ben je voorgoed verlost van het idee dat Cavalli slechts een stoffige componist van trage opera seria was. Dit kleine ensemble is transparant, helder en overtuigend en Cavalli had zich geen betere ambassadeur kunnen wensen. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek.
EDDIE VETTER
JOS VAN DER ZANDEN
Laaiende hartstocht
KLASSIEKEZAKEN.NL
Wat een sensatie en spektakel!
oktober 2015 63
CDBESPREKINGEN opera
opera
GILBERT BÉCAUD
PJOTR ILJITSJ TSJAIKOVSKI
Rosanna Carteri, Alvino Misciano e.a. Orchestre de la Société des Concerts du Conservatoire o.l.v. Georges Prêtre
Olesya Golovneva, AlexanderVinogradov e.a. Gürzenich-Orchester Köln o.l.v. Dmitrij Kitajenko
FREMEAUX 356130 2549521 (2 CD’S) / € 28,99
OEHMS CLASSICS 426003 4869639 (2 CD’S) / € 31,99
Angelo – een uit de zee geviste drenkeling – wordt tot leven gewekt, doet zich voor als een prins uit een ver land, wordt verliefd op Maureen die tijdens de afwezigheid van haar verloofde Sean op diens blinde moeder past, Sean komt terug, er is een duel, Maureen wordt blind en alles eindigt daar waar het begonnen is: in zee. Zeg maar een postmoderne Senta en Holländer. Het was nogal een karwei om te achterhalen waar Opéra d’Aran van Gilbert Bécaud over gaat, want de cd-uitgave is buitengewoon onzorgvuldig. Geen libretto, niet eens een synopsis, en je moet ook je best doen om de rolverdeling te vinden. De muziek is zeer filmisch. Geen wonder: Bécaud heeft, voordat hij Édith Piaf ontmoette en zijn ware roeping had gevonden, gewerkt als filmcomponist. De met Ierse volksmuziek gelardeerde opera doet ook veristisch aan. En ik bespeur een vleugje Britten (Peter Grimes!). De uitvoering is zonder meer fenomenaal. In haar laatste aria van de eerste acte weet Rosanna Carteri (Maureen) mij werkelijk te ontroeren. Agnès Disney (Mara) is voor mij een ware ontdekking, zeer imponerend hoe zij de blinde vrouw gestalte weet te geven. Georges Prêtre dirigeert erg bevlogen en geeft het werk de grimmigheid die het verdient.
Ze is wonderschoon, maar het grote publiek heeft niet echt geleerd om van haar te houden: Tsjaikovski’s Jolanta, de prinses die door een ridder te weten komt dat ze blind is en uit liefde voor hem weer gaat zien, werd door grote diva’s als Galina Visjnevskaja, Galina Gortsjakova en, recent nog, Anna Netrebko voor de geluidsdrager opgenomen. Het label Oehms komt nu met een uitgave van een schitterend opgenomen live-uitvoering zonder echt grote sterren waarin dirigent Dmitrij Kitajenko en het Gürzenich-Orchester Köln direct de aandacht naar zich toe trekken. De muziek wordt tot in details afgewerkt, alsof het een van Tsjaikovski’s symfonieën betreft. Door het kleurrijke, warmbloedige orkestspel wordt het plotseling begrijpelijk waarom de componist zo lang de tijd neemt voor de expositie van het verhaal. Voeg daarbij twee fraai contrasterende baritons – Andrei Bondarenko als een gepassioneerde Robert en Vladislav Sulimsky als de wat sinistere geneesheer Ibn-Hakia – en een fris en liefdevol klinkend koppel – Olesya Golovneva in de titelrol en Dmytro Popov als haar held – en het drama dat in deze opera niet altijd op gang wil komen, bloeit vanzelf op. De uitvoering toont een passie die herinnert aan Tsjaikovski’s meesterwerk Jevgeni Onegin. Een verrassende opname die een sterk pleidooi houdt voor de opera.
BASIA JAWORSKI
HEIN VAN EEKERT
Opéra d’Aran
Jolanthe
Zeer imponerend
opera
Ze is wonderschoon
opera dvd
CARL NIELSEN
GIUSEPPE VERDI
Johan Reuter, Stephen Milling e.a. Danish National Symphony Orchestra and Choir o.l.v. Michael Schønwandt
Diana Damrau, Ludovic Tézier e.a. Orchestre et Choeur de l’Opéra national de Paris o.l.v. Francesco Ivan Ciampa
DACAPO 074731 3164165 (2 SACD’S) / € 40,99
WARNER CLASSICS 082564 6166503 / € 22,99
Carl Nielsens 150e verjaardag hoort natuurlijk gevierd te worden met een nieuwe opname van de nationale Deense opera Maskarade, naar het blijspel van Ludvig Holberg. En welke dirigent van dit moment is hiervoor beter geschikt dan Michael Schønwandt? Hij maakte in 2006 een schiterende dvd-opname in een kostelijke regie van Kasper Bech Holten. Een aantal zangers uit die productie heeft hij voor deze nieuwe audio-opname meegenomen, namelijk de mannelijke hoofdfiguren Stephen Milling (Jeronimus) en Niels Jørgen Riis (Leander), die alle kanten van hun komische én vocale talenten tonen. De komische handeling komt neer op allerlei misverstanden rond het gearrangeerde huwelijk van een jong paar met koddige vaders. Het libretto is minder subtiel dan Holbergs origineel, maar de muziek bruist, de humor is onverstaanbaar want Deens maar natuurlijk is er een barmhartige bijsluiter bijgeleverd. Nielsen wilde Le nozze di Figaro, Falstaff en Die Meistersinger naar de kroon steken en dat is hem voortreffelijk gelukt. Je kunt slechtere voorbeelden kiezen! Schønwandt kent de partituur als zijn broekzak en laat de muziek wervelen als geen ander. Een tip: in de ZaterdagMatinee van 19 december (Concertgebouw, Amsterdam) zullen we weten of Markus Stenz dat ook kan...
Vorig jaar vertoond in de Parijse Bastille, nu op dvd. Deze productie van Verdi’s La traviata is destijds niet enthousiast ontvangen, maar voor liefhebbers van een traditionele enscenering met historische kostuums valt er genoeg te genieten. De eerste akte wordt gedomineerd door een groot hemelbed met daarboven de Olympia van Manet. Op de achtergrond vormt het koor als het ware een zwarte muur. Op elke beweging lijkt een fikse boete te staan. Zo krijgt de voorgrond meer reliëf: de tragedie van de courtisane die zich onder sociale druk opoffert nadat ze met de dood voor ogen eindelijk de ware liefde heeft ontdekt. De bezetting is een klasse beter dan die onlangs in Amsterdam. Diana Damrau overtuigt zowel in de briljante coloraturen als in de dramatiek van de volgende bedrijven. Hoogtepunten zijn de confrontatie met Vader Germont (Ludovic Tézier) en het hartstochtelijke afscheid van haar minnaar Alfredo (Francesco Demuro). Malle fratsen in de regie van Benoît Jacquot blijven beperkt tot de scène waarin mannen zigeunerinnen en vrouwen toreadors moeten verbeelden. Francesco Ivan Ciampa neemt soms te trage tempi, maar begeleidt de zangers voorbeeldig met het orkest van de Parijse Opéra.
GERARD SCHELTENS
EDDIE VETTER
Maskarade
La traviata
Bruisende muziek
64 oktober 2015
Traditionele enscenering met historische kostuums
CDBESPREKINGEN opera-aria’s
klassiek/jazz
GEORG FRIEDRICH HÄNDEL Julia Lezhneva: Handel
Luys i Luso
Julia Lezhneva, Dmitry Sinkovsky, Il Giardino Armonico o.l.v. Giovanni Antonini
Tigran Hamasyan, Yerevan State Chamber Choir o.l.v. Harutyun Topikyan
DECCA 00289478 67661 / € 22,99
ECM 602547 323835 / 23,99
We zitten aan het eind van een periode in de cd-geschiedenis waarin zo’n beetje elke zichzelf respecterende zanger een Händelalbum lanceerde, ongeacht of het repertoire nu een essentieel onderdeel vormt van zijn carrière. Julia Lezhneva is een zangeres die wel degelijk thuis is in de muziek van Händel. Haar cd gaat dan ook ergens over: het werk van de jonge Händel, geschreven tijdens zijn tijd in Italië: kleurrijke muziek, met al opvallend veel van de kwaliteiten van de oudere componist. We horen een lieflijke uitvoering van Lascia la spina – de oorspronkelijke versie van het beroemde Lascia ch’io piangi – uit het oratorium Il Trionfo del Tempo e del Disinganno, naast aria’s uit de opera’s Rodrigo en Agrippina en het Salve Regina HWV 241. De zang van Lezhneva is prachtig accuraat en betoverend engelachtig: ietsje te puur voor de vileine Agrippina, maar weer helemaal goed voor de vrouwelijke hoofdrol uit de cantate Apollo e Dafne, wier Felicissima quest’alma een hoogtepunt van de cd is. Il Giardino Armonico, gedirigeerd door Giovanni Antonini, gaat mee in de kwetsbaarheid die L ezhneva durft te tonen, maar geeft ook goed repliek als de zangeres de spanning opvoert. De cd is opgedragen aan Elena Obraztsova, de in januari overleden mezzosopraan van wie Lezhneva les had.
De jonge pianist Tigran Hamasyan staat bekend als een groot jazztalent. Nu vertolkt hij tezamen met een prachtkoor op indrukkende wijze sacrale Armeense muziek.
Betoverend engelachtig
HEIN VAN EEKERT
2015
opera-aria’s
GIACOMO PUCCINI Nessun dorma
Jonas Kaufmann, Orchestra e Coro dell’Accademia Nazionale di Santa Cecilia o.l.v. Antonio Pappano
Sinds hij als negentienjarige met de cd World Passion debuteerde, heeft de jonge Armeense pianist Tigran Hamasyan een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. Hij begon als het typische wonderkind dat met een onvoorstelbaar virtuoze techniek alles aangreep wat hem interesseerde en daaraan zijn eigen draai gaf. Jazz en progrock waren daarin aanvankelijk bepalend, maar meer en meer verwerkte Hamasyan Armeense volksmuziek in zijn composities en improvisaties. In dat opzicht is het niet verbazingwekkend dat hij zich nu waagt aan vertolkingen van sacrale Armeense muziek, waarbij hij liederen van componisten als Grigot Narekatsi en Komitas heeft bewerkt en met het indringende Yerevan State Chamber Choir uitvoert. Toch is het resultaat een overrompelende verrassing. Hamasyan, die de pianopartijen improviseert, blijft volledig weg van zijn gebruikelijke technische machtsvertoon. Anderzijds verliest hij zich ook niet in kitscherige mooispelerij. Heel de cd ademt een intensiteit die een diepe kennis van de muziek en een grote betrokkenheid bij de religieuze thema’s verraadt.
Onvoorstelbaar talent
Hamasyan schaart zich met deze plaat ook in een andere traditie. Denk aan Keith Jarretts interpretatie van George Gurdjieffs muziek of de samenwerking van Jan Garbarek met het Hilliard Ensemble. Luys i Luso steekt die platen naar de kroon en bewijst daarmee opnieuw het onvoorstelbare talent van de pas achtentwintigjarige Hamasyan.
SONY 088875 0924926 / € 14,99
Van zijn Verdi ben ik meestal niet zo gecharmeerd, maar zijn Puccini staat als een huis. Sterker: ik ken waarlijk geen enkele jonge tenor die zich in dit repertoire met Jonas Kaufmann kan meten. Vooral als het om de zwaardere rollen gaat, want Rodolfo en zeker Rinunzio is hij al ontgroeid. Avete torto! (Gianni Schicchi) klinkt dan ook te volwassen, maar mooi is het wel! Des Grieux (Manon Lescaut) doet hij een beetje op de automatische piloot, de rol is hem dan ook op het lijf geschreven. Al kan ik niet ontkennen dat wat meer jeugdig elan, zeker in Donna non vidi mai de uitvoering nog extra zou kunnen oppeppen. Ik mis een beetje het fragiele. Het meest ontroert Kaufmann mij in Ei giunge!...Torna ai felici dì (Le Villi). Het zou mij niet verbazen als het de eerste keer is dat hij de aria zingt, zo fris en betoverend klinkt het. Zijn smachtende “ed io non ho nel cor che tristezza e terror” lijkt rechtstreeks uit zijn ziel te komen. Ook de roerend breekbaar gezongen aria Orgia, chimera (Edgar) laat mij niet koud. Antonio Pappano en zijn orkest werken mee aan de betovering. Deze uitgave maakt deel uit van de campagne Aangenaam Klassiek. BASIA JAWORSKI
KLASSIEKEZAKEN.NL
FOTO: VAHAN STEPANYAN
Smachtend en breekbaar
MISCHA ANDRIESSEN
oktober 2015 65
Aanbevolen door uw
BOEKHANDEL DOMINICANEN Duizenden boeken en muziek in een hemelse ambiance; sinds december 2006 is kwaliteitsboekhandel Boekhandel Dominicanen gehuisvest in de ruim zevenhonderd jaar oude Maastrichtse Dominicanenkerk, vlakbij het mooie Vrijthof. Bij Boekhandel Dominicanen vindt u een prachtig assortiment boeken, van kinderboeken tot kunst, van literatuur tot Limburgensia en van recht tot reizen. Sinds maart 2015 is op de eerste verdieping een volwaardige muziekafdeling toegevoegd met cd’s, dvd’s en vinyl: een breed assortiment klassieke muziek, aangevuld met de betere popmuziek. Op het culturele podium van Boekhandel Dominicanen vinden wekelijks activiteiten plaats zoals signeersessies, debatten, lezingen, interviews en muzikale optredens. Ook worden hier exposities gehouden.
Dominicanerkerkstraat 1, Maastricht Tel. 043-4100010 libris.nl/contact/dominicanen
DIVERSE COMPONISTEN Lost and Found
Albrecht Mayer, Kammerakademie Potsdam DG 002894 7929420
‘Denn es muss nicht immer Mozart sein’, schrijft Albrecht Mayer in zijn voorwoord voor deze prachtige cd met hoboconcerten van Franz Anton Hoffmeister, Ludwig August Lebrun, Joseph Fiala en Jan Antonín Kozeluh. Vrienden, collega’s en concurrenten van Mozart dus. Het concert van Joseph Fiala, de onbekendste van deze vier, is overigens voor Engelse hoorn; een tenorhobo. Deze bijzonder fijne opname van de Kammerakademie Potsdam onder leiding van Peter Rainer geeft ons enig inzicht in de hoge compositorische kwaliteit van Mozarts tijdgenoten. Prettige muziek om bij weg te dromen of om te genieten van de virtuoze kwaliteiten van Albrecht Mayer. Twee jaar struinen in bibliotheken en studie heeft deze opname gekost, maar het resultaat mag er dan ook zijn.
Paul Smeets (inkoper)
VAN DER VELDE BOEKEN Van der Velde Boeken, in 1892 in Leeuwarden opgericht als familiebedrijf, is al meer dan 120 jaar de boekwinkel waar de klant centraal staat. Door de jaren heen is het bedrijf meegegaan met de veranderingen van de tijd. Van der Velde Boeken is inmiddels ook de winkel waar u terecht kunt voor klassieke muziek. Voor u en voor onszelf vernieuwen wij continu, houden we onze winkels up to date en zijn we steeds op zoek naar nieuwe producten en activiteiten. U vindt ons in Groningen, Leeuwarden, Drachten en Sneek.
DIVERSE COMPONISTEN Americano
Pablo Villegas Harmonia Mundi 093046 764920
Een veelbelovende en gelikte omslag: mooie jongen, goede foto; en de naam van de cd biedt een wereld aan muzikale mogelijkheden. Maar is de muziek net zo goed als de omslag doet vermoeden? Volmondig ja! Een heerlijke cd met prachtige bekende en minder bekende gitaarmuziek, met flair vertolkt door veelvuldig prijswinnaar Pablo Villegas. Met een routekaart in het boekje reis je door zowel de Zuid- als Noord-Amerikaanse muziek. Van een tango richting het America van Bernsteins West Side Story en van een feestelijke bossanova naar een wereldpremière van componist John Williams. Villegas speelt met een mooie heldere techniek, soms met een prachtig zangerige toon en vooral met overduidelijk veel plezier. Groningen, Leeuwarden, Drachten, Sneek boekhandelvandervelde.nl
66 oktober 2015
Floris de Wever (verkoper)
SPECIALIST BOEKHANDEL ROELANTS Boekhandel Roelants heeft drie bijzondere winkels in Nijmegen. Eén winkel deelt een pand met het filmhuis Lux. Hier wordt naast boeken en tijdschriften ook klassieke muziek verkocht. We zijn helaas een van de laatste speciaalzaken in Nederland. De winkel wordt gerund door liefhebbers en voor liefhebbers. Klanten nemen de tijd om iets uit te zoeken en wij nemen graag de tijd om te helpen. Brengt u een bezoekje aan de oudste stad van Nederland? Koffie en thee staan klaar en een muziekje waarnaar u nieuwsgierig bent, kunt u in de winkel zo even beluisteren!
Boekhandel Roelants Van Broeckhuysenstraat 34, Nijmegen Tel. 024-3221734 roelants.nl
Little Girl Blue
Sonia Wieder-Atherton Naïve 822186 053768
Sonia Wieder-Atherton is een in Amerika geboren celliste. Haar staat van dienst als solocellist bij diverse orkesten is indrukwekkend. De cd’s die ze heeft opgenomen zijn stuk voor stuk prachtig. Haar spel is roerend, ik zou willen dat ik het creatiever kon uitdrukken. Eén cd springt er voor mij in het bijzonder uit en dat is Little Girl Blue waarop zij onder meer het werk van Nina Simone vertolkt. Wonderschoon gedaan. Waar Nina mijn hart met haar schrijnende stem met enige regelmaat weet te breken, laat Sonia mijn hart zachtjes zoemen. Luister daarnaar!
Heidi Koren (verkoper)
BOEKHANDEL HIJMAN ONGERIJMD NIEUW IN ARNHEM! Vanaf half september verkoopt boekhandel Hijman Ongerijmd klassieke muziek. Dat doen we in de Salon classique. In de Salon classique vindt u een uitgelezen collectie klassieke cd’s en dvd’s. En u bent er welkom voor een kop koffie met leesvoer. Regelmatig staan er activiteiten op het programma, zoals lezingen en livemuziek. Loop de trap op en de klassieke boventonen komen u tegemoet. De Salon classique is uitsluitend op vrijdagen en zaterdagen geopend, daardoor kunnen wij altijd een advies op hoog niveau garanderen. U kunt iedere dag bestellen via peter@hijmanongerijmd.nl en uw bestelling kan iedere dag in de boekwinkel worden afgehaald. Kom snel een kijkje nemen in dit nieuwe klassiekemuziekparadijsje!
Boekhandel Hijman Ongerijmd Grote Oord 15, Arnhem Tel. 026-4424938 hijmanongerijmd.nl/ salon-classique KLASSIEKEZAKEN.NL
ROBERT SCHUMANN Melancholie
Christian Gerhaher, Gerold Huber Sony 088697 1681727
Er zijn door de jaren heen al honderden, zo niet duizenden opnames gemaakt van de liederen van Schumann. Deze in 2008 verschenen cd van Christian Gerhaher, passend Melancholie getiteld, is absoluut een van de prachtigste van het vorige decennium en verdient het om nog eens onder de aandacht te worden gebracht. Luister bijvoorbeeld eens naar het eerste lied van de beroemde Liederkreis opus 39: Gerhaher zingt In der Fremde beheerst, bijna vibratoloos en met een perfect legato. Het gevoel van leegte dat hij hiermee weet op te roepen, is aangrijpend. Gerold Huber is al sinds jaar en dag de vaste pianist van de zanger, en dat hoor je. Hij weet hij de sfeer van elk lied treffend weer te geven en geeft Gerhaher alle ruimte. Deze cd verdient zonder twijfel een plekje in de collectie van iedereen die van de liedkunst houdt! Peter Vijfvinkel (verkoper)
oktober 2015
67
14 ONMISBARE TOPTITELS VAN DE BAROKMUZIEK INFO: STEFAN.NIES@OUTHERE-MUSIC.COM
WWW.OUTHERE-MUSIC.COM
COLUMN HANS HEG
H
Hij intrigeert me al jaren en stelt me zelden teleur. Sinds Jean-Efflam Bavouzet internationaal doorbrak, vooral dankzij zijn exclusieve contract bij Chandos, is hij niet meer weg te denken van de grote podia. Al speelt hij in Nederland lang niet zo vaak als in Engeland. Wel een paar recitals in het Muziekgebouw aan ’t IJ, maar nog nooit in de serie Meesterpianisten even verderop in het Concertgebouw. Vreemd, maar waar. Geen nood, want als er één pianist is die zich enthousiast (en vol ideeën) op de cdmarkt heeft gestort dan is hij het wel. Het Engelse label is dolgelukkig met de Franse meesterpianist. Het produceert aan de lopende band opnamen met hem. Na het complete solowerk van Debussy (hoog genoteerd in de pers), is Bavouzet begonnen aan cycli met alle sonates van Haydn en Beethoven. Alle pianoconcerten van Bartók en Prokofjev zijn al vastgelegd. Gevolgd door de twee van Ravel en concertante werken van Falla, Debussy en Pierné. Bavouzet gaat geen zee te hoog. Hij verdedigt net zo overtuigend eigentijdse componisten als Maurice Ohana of Bruno Mantovani. Zijn spel is briljant, glashelder en stilistisch onberispelijk. Hij is een ideale vertegenwoordiger van de aloude Parijse pianistenschool. Je kunt er wel of niet van houden, maar je kunt niet meer om hem heen. Neem het concert van Ravel, dat voor beide handen. Bavouzet speelde het onlangs nog op de Proms. Het Londense publiek was laaiend enthousiast en ging vooral na de toegift, Etude de Concert van Pierné, volledig uit zijn dak. Het was superieur, gewoon een ‘klassieke’ visie op Ravel. En verre te prefereren boven die van pianisten als Lang Lang
BAVOUZET IS ONSTUITBAAR Op de andere nieuwe cd zorgt Bavouzet met zijn transcriptie voor twee piano’s van Debussy’s Jeux wat mij betreft voor een nog grotere verrassing. Dit ballet heeft een wat zweverig libretto (flirtations op de tennisbaan) en vormt voor menige dirigent een groot probleem door de losse vorm van dit late opus van Debussy. Omdat Pierre Boulez het altijd en overal heeft gedirigeerd is Bavouzet bij hem te rade gegaan voor zijn bewerking. Het resultaat is frappant: spannend en betoverend. Ik wist niet dat op twee vleugels en slechts met vier handen zoveel subtiliteiten mogelijk zijn. Ook in Bartók en Stravinsky is het duo Bavouzet & Guy top.
of Hélène Grimaud, die in dit werk meer met zichzelf bezig zijn dan met Ravel. Het is opmerkelijk dat Bavouzet bij Chandos alle ruimte krijgt. Op de cd met ‘concerten’ van Stravinsky duikt na het Concerto voor piano en blazers, dat verrukkelijke Capriccio en het atonale Movements plotseling zijn tweede ballet uit 1911 op. Vreemd! Pétrouchka, ‘scènes burlesques’ op een Russische jaarmarkt, is toch een orkestwerk? Klopt, stelt de Fransman, maar het werd oorspronkelijk opgezet als Konzertstück. En dat is nog altijd te horen In de definitieve versie met een virtuoze rol voor de piano. Voor Bavouzet werd een droom werkelijkheid. Hij vond het een sensationele ervaring om deze partij te kunnen spelen. “One of my greatest musical joys!”, schrijft hij. En dat is te horen: het is overrompelend. Want ook dirigent Yan Pascal Tortelier en het orkest van São Paulo gaan er stevig tegenaan. Nu nog een opname – met Bavouzet! – van Stravinsky’s Symphony in three movements. Daarin fungeert de piano als slagwerkinstrument dat ritmische zweepslagen uitdeelt. Die vaak veel te slap worden uitgevoerd.
BRILJANT EN GLASHELDER
Jean-Efflam Bavouzet São Paulo Symphony Orchestra o.l.v.Yan Pascal Tortelier CHANDOS 095115 514726 FOTO: HENRY FAIR
KLASSIEKEZAKEN.NL
IGOR STRAVINSKY CONCERTO, CAPRICCIO E.A.
DIVERSE COMPONISTEN TRANSCRIPTIONS FOR TWO PIANISTS
Jean-Efflam Bavouzet, Francois-Frédéric Guy CHANDOS 095115 186329
oktober 2015 69
0825646075843 – Deluxe CD
Beschikbaar vanaf 6-11-’15
GREAT BOXES SMALL PRICES 185 BOXEN ZIJN TOT 31 JANUARI 2016 IN PRIJS VERLAAGD. VRAAG UW KLASSIEKE ZAKEN-SPECIALIST OM DE CAMPAGNE-FOLDER VOOR EEN OVERZICHT VAN ALLE TITELS.
Sabine Devieilhe
Mozart: The Weber Sisters De zangkunst van sopraan Devieilhe wordt getypeerd door de schoonheid van klanken, haar doordringende gevoel voor drama en het grote respect voor de partituur en tekst. Haar nieuwe album komt in nov. uit, zij staat die maand tevens 9 keer in De Nationale Opera te A’dam.
warnerclassics.com
facebook.com/klassiekemuziek
bit.ly/klassiekemuziek-spotify
Beschikbaar vanaf 2-10-’15
Itzhak Perlman
0825646106639 – 3CD
... viert dit najaar zijn 70ste verjaardag. Als eerbetoon aan deze meesterviolist brengt Warner Classics op 25 sept. 2015 een box uit met 77 CD’s.
‘The grandest of all grand operas’ nu op 3CD deluxe
Jonas Kaufmann & Anja Harteros Orchestra e Coro dell’Accademia Nazionale di Santa Cecillia o.l.v. Antonio Pappano
WIL JE EEN SAMPLER VAN DE BOX ONTVANGEN? Kijk dan op facebook.com/klassiekemuziek Dé online klassieke muziek-pagina vol muziek, filmpjes, nieuws & prijsvragen.
KLASSIEKE Ki nderZ AKEN
...VOOR KINDEREN EN ANDERE VOLWASSENEN
LIVE! Hier is een recept om cd’s te kopen. Stap 1 Kies samen met je VMBZOoO* een concert of opera uit. En hop! erheen, LIVE! Kijken en luisteren naar mensen van vlees en bloed die hun kunst laten zien. Zij vinden het fijn dat jij er bent. Hoe voller de zalen, hoe beter voor het muziekleven. Stap 2 Koop de cd of de cd’s van de werken of de solisten die je gehoord hebt. Vaak worden de cd’s na afloop verkocht door de spelers. Handtekening vragen! Stap 3 Thuis de cd’s draaien. Fantasieknopje op je hoofd omdraaien! Ogen dicht en…op het schermpje aan de binnenkant van je voorhoofd zie je het hele concert voorbij komen. ‘Tis nie waar’. ‘Wel degelijk’. Waarom eerst naar een liveconcert en daarna de cd’s kopen? Als je een opera voor het eerst alleen op cd hoort, mis je heel veel. Opera is zingen én toneelspelen én decor én kostuums én licht. Heb je een opera live gezien, draai dan lekker de cd, al of niet met de gezongen teksten in een boekje erbij. Als je heel moderne muziek voor het eerst op cd of de radio hoort denk je misschien ‘Hèèèè??’. Maar als je eerst de musici aan het werk hebt gezien en dan diezelfde muziek daarna op cd of Radio 4 hoort denk je ‘Hééééé!!’. Dat betekent: herkenning en erkenning. Een liveconcert doet ook iets met de spelers en met jou, het publiek. Twee live-cd’s: Klassiek Pianist Vladimir Horowitz. Een opname uit 1986. KLASSIEKEZAKEN.NL
DIVERSE COMPONISTEN HOROWITZ IN MOSCOW Vladimir Horowitz DG 000289 41949929
STRATFORD SHAKESPEAREAN FESTIVAL The Oscar Peterson Trio
je toen geboren zou zijn, was je nu 60 jaar. Legendarische cd met piano, bas en gitaar. Een bed van swing. De bassolo op #7 van Ray Brown in How high the moon ken ik uit mijn hoofd. Geen slagwerk, wel slagwerkeffecten van gitarist Herb Ellis. Ook de stem van Peterson die zelf de aankondiging maakt op #7, #10 en #11. Het wurgend slowe tempo van #8 en het up-up-up-tempo van #9. Is er verschil tussen V.H. en O.P.? Alleen het sóórt muziek. Beiden grootmeesters. Laat weten naar welk concert je bent gegaan en welke cd je hebt gekocht naar aanleiding van dit verhaaltje. Werkte je fantasieknopje? Heb je wel eens van Appeltaartconcerten (stichtingappeltaartconcerten.nl) gehoord? De dertiende mailer ontvangt een cd’tje. Jan van der Voor t was vor ige keer de w innaar. Elke mailer ontvangt per mail de Klassieke Kinderzaken konde.
POLL WINNERS 843602 8691586
Nou dág!
Ik ben altijd weer verbaasd hoe één persoon een zaal met mensen betovert. Er is een verschil tussen: noten spelen en gevoel tussen de noten metselen. Bij #4 begint het publiek al te klappen in de uitklank van de piano, gescandeerd, dat wil zeggen in een toevallig samen gevonden ritme (tempo 138). Er hangt een ontroerende foto van V.H. in het Concertgebouw in Amsterdam, zwaaiend met een wit zakdoekje. Als ik die zie, krijg ik een brok in mijn keel. Jazz Pianist Oscar Peterson. Opname 1956. Als
Edwin Rutten
edwinrutten@edwinrutten.nl *PPS. VMBZOOO = VADERMOEDERBROER ZUSTEROPAOFOMA PS. ZEG MAAR EENS IN EEN LEKKER RITME: V/M/B/Z-O-O-O. MAIL ALS JE HET KUNT PPS. JE KUNT OOK EEN CD’TJE KOPEN ALS VOORBEREIDING OP EEN LIVECONCERT oktober 2015
71
Ook liefhebber van klassieke muziek? * 12 x het magazine voor maar
â‚Ź 27, +
50
GRATIS N BERS VA LIEFHEB VOOR
K KE MUZIE KLASSIE
ard inmentC Enterta le a n o 03-06-13 Nati van de uitgave
* verschijnt 6 x per jaar
dd 1
kaart.in
cadeau
Het toonaangevende magazine vol met recensies, interviews, aanbiedingen en klassieke muziektips! meld je direct aan via klassiekezaken.nl/club of bel 035-6229370
16:20
PUZZEL Jan Peter Raat
OPERA IN KRANTENKOPPEN: In onderstaand schema moeten de namen van opera’s (met eventueel lidwoord, zonder spaties of leestekens) herkend en in de originele taal ingevuld worden naar aanleiding van de 13 omschreven intriges in krantenkoppen. Voor een Russische opera volstaat de gebruikelijke Nederlandse naam. De gearceerde kolom geeft dan een toepasselijk woord.
1) K oning huwt verloofde van kroonprins 2) I n de steek gelaten vrouw stort zichzelf in de rivier 3) Vorst spoelt aan land na schipbreuk 4) Adellijke dame gaat vreemd met jonge knaap 5) Tweelingbroer en -zus worden verliefd op elkaar 6) Vader geeft opdracht verleider van zijn dochter uit de weg te ruimen 7) Bruid vermoordt bruidegom 8) G raaf vermomt zich als dronken soldaat 9) Koning zoekt rust onder schaduwrijke boom 10) Hogepriester beschermt prinses 11) Jaloerse gouverneur wurgt echtgenote 12) Wrede prinses spreekt in raadselen 13) Straatzangeres pleegt zelfmoord
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
OPLOSSING
Stuur uw oplossing met naam, adres en/of e-mailgegevens voor 23 oktober 2015 naar: Vereniging Klassieke Zaken, Postbus 226, 1200 AE Hilversum of algemeen@klassiekezaken.nl. Onder de goede inzenders worden 10 exemplaren van Händels Orlando (dubbel-cd) verloot. Met dank aan Universal Classics.
OPLOSSING PUZZEL Klassieke Zaken Magazine nr. 4-2015 Skrjabin, Faure & Boieldieu KLASSIEKEZAKEN.NL
PRIJSWINNAARS NAAM PLAATS DHR./MW. F.H.M. RUURDA ZANDVOORT MW. G.J. KUIJPER HUIZEN DHR./MW. C.E. MARLEEN ARNHEM MW. A. TEUNISSEN ZWOLLE DHR. L. MASTENBROEK KRIMPEN A/D IJSSEL DHR. J. KNIGGE RIJSWIJK MW. N. D’HOORE BREDA DHR/MW. L. HOFSTEE RUURLOO MW. H. VAN WILLIGEN AMSTERDAM DHR. P. BLEEKRODE AMSTELVEEN
De prijswinnaars ontvangen de cd: Valentina Lisitsa plays Philip Glass. Met dank aan Decca. oktober 2015
73
KLASSIEKE ZAKEN SPECIALISTEN Winkels met postorderservice
De in dit magazine besproken cd’s zijn te allen tijde door de Klassieke Zaken Specialist te bestellen.
ALKMAAR
EINDHOVEN
BOEKHANDEL FEIJN Laat 47 / 072-5409944 www.feijn.nl
BULLIT KLASSIEK Heuvel Galerie 140 / 040-2465107 www.bullitklassiek.nl
ALMELO
EMMEN PLANTAGE VERMEER
HILARIUS BROEKHUIS Koornmarkt 24 / 0546-456717 www.boekhandelbroekhuis.nl AMERSFOORT DE ALGEMENE BOEKHANDEL
MAASSLUIS MASTERSOUND
Noordvliet 29 / 010-5917822 peter@mastersoundonline.nl
MAASTRICHT
BOEKHANDEL DOMINICANEN Dominicanerkerkstraat 1 / 043-4100 010 www.boekhandeldominicanen.nl
Noorderstraat 38-40 / 0591-642088 www.vermeer.plantage.nl ENSCHEDE
MIDDELBURG DE DRUKKERIJ
Leusderweg 184-188 / 033-4622222 www.algemeneboekhandel.nl
BOEKHANDEL BROEKHUIS Marktstraat 12 / 053-4325210 www.boekhandelbroekhuis.nl
AMSTERDAM BOUDISQUE MUZIEK EN FILM
ERMELO RIEMER & WALINGA CD AFD.
BROEKMANS & VAN POPPEL
GOES BOEKHANDEL DE KOPEREN TUIN
KROESE KLASSIEK
GRONINGEN BOEKHANDEL VAN DER VELDE
BOEKHANDEL VAN DER MEER Vuurtorenplein 10 / 071-3613073 www.libris.nl/vandermeer
Alleen postorder / 020-3704502 www.boudisque.nl
Van Baerlestraat 94 / 020-6751653 www.broekmans.com
CHARLES MUZIEK
Weteringschans 193 / 020-6265538 charlesmuziek@planet.nl CONCERTO
Utrechtsestraat 54-60 / 020-6245467 www.concerto.nu APELDOORN NAWIJN EN POLAK BOEKVERKOPERS
Marktplein 24 / 055-5212709 www.nawijn-polak.nl
ARNHEM BOEKHANDEL HIJMAN ONGERIJMD
Grote Oord 15 / 026-4424938 www.hijmanongerijmd.nl/salon-classique
DE BILT BOUWMAN BOEKEN
Hessenweg 168 / 030 2200112 www.libris.nl/bilthoven
BERGEN OP ZOOM QUIST BOEKHANDEL
Fortuinstraat 22-24 / 0164-240232 www.quistboeken.nl
BREDA MUZIEKHANDEL SPRONK / DE VRIJE BOEKHANDEL
Veemarktstraat 40/ 076-5215213 www.muziekvanspronk.nl
COEVORDEN MUSIC & MORE
Friesestraat 50 / 0524-517332 www.blackvinyl.nl
DELFT MUZIEKHANDEL VAN BUYTENE
Binnenwatersloot 16 / 015-2123853 www.cdklassiek.nl
DEN HAAG VELVET / PAAGMAN
Frederik Hendriklaan 217 / 070-3383838 www.velvetmusic.nl
DORDRECHT DE MUZIEKDRAGERIJ
Voorstraat 411 / 078-6163489 www.demuziekdragerij.com DRACHTEN BOEKHANDEL VAN DER VELDE
Raadhuisplein 5 / 0512-544440 drachten@boekhandelvandervelde.nl DRIEBERGEN CD ARTLINE V.O.F.
Traaij 1-C / 0343-521532 www.cdendvd.nl
oktober 2015
NIJMEGEN
BOEKHANDEL ROELANTS LUX, Marienburg 38-39 / 024-3221734 www.roelants.com
Stationsstraat 131 / 0341-552405 www.riemer-walinga.nl
Centrum de Veste / Keizersdijk 16 / 0113-231072 www.koperentuin.nl
A-Kerkhof 45-47 / 050-3125593 www.boekhandelvandervelde.nl HET CARILLON
Oude Ebbingestraat 64 / 050-3123625 www.hetcarillon.nl
PLATO GRONINGEN
Oude Ebbingestraat 41 / 050-3135055 www.platomania.nl
HAARLEM BRUNO KLASSIEK
Gierstraat 50 / 023-5323240 www.brunoklassiek.nl HEERENVEEN BINNERT OVERDIEP
Dracht 60 / 0513-622533 www.binnertoverdiep.nl HENGELO BOEKHANDEL BROEKHUIS
Weemenstraat 45 / 074-2910267 www.boekhandelbroekhuis.nl ’S-HERTOGENBOSCH PIETER VAN OS CD
Snellestraat 44 / 073-6131150 www.pietervanoscd.nl
HOUTEN BOEKHANDEL WIJS
Spoorhaag 144-146 / 030-6353916 www.boekwijs.nl KROMMENIE ERWIN VERMAST CD-DVD SHOP
Zuiderhoofdstraat 2 / 075-6216382 www.erwinvermast.nl LAREN LARENSE BOEKHANDEL
Naarderstraat 9 / 035-5382312 www.larenseboekhandel.nl LEEUWARDEN BOEKHANDEL VAN DER VELDE
Nieuwestad 57-59 / 058-2132360 leeuwarden@boekhandelvandervelde.nl POORT
Voorstreek 6 / 058-2123905 www.poortmusic.nl LEIDEN PLATO LEIDEN
Vrouwensteeg 4-6 / 071-5149689 www.platomania.nl VELVET MUSIC Nieuwe Rijn 34 / 071-5128157 www.velvetmusic.nl
74
Markt 51 / 0118-886874 www.drukkerijmiddelburg.nl
Molenstraat 126 / 024-3221346 www.kroese-online.nl NOORDWIJK
OOSTERBEEK PLANTAGE MEIJER & SIEGERS
Utrechtseweg 208 / 026-3341047 www.plantagemeijerensiegers.nl
RODEN BOEKHANDEL DAAN NIJMAN
Heerestraat 87 / 050-5012967 www.daannijman.nl
ROTTERDAM
DE DOELEN WINKEL Schouwburgplein 50 / 010-2171775 www.dedoelen.nl SCHAGEN BOEKHANDEL PLUKKER
Gedempte Gracht 71-75 / 0224-212941 www.boekhandelplukker.nl SNEEK
BOEKHANDEL VAN DER VELDE Kruizenbroederstraat 36 / 0515-423900 sneek@boekhandelvandervelde.nl SOEST BOEKHANDEL VAN DE VEN
Soesterbergsestraat 54-C / 035-6012419 www.boekhandelvandeven.nl VELP BOEKHANDEL JANSEN & DE FEIJTER
Emmastraat 6 / 026-3628959 www.eenpassievoorboeken.nl VENLO SOUNDS RECORDSHOP BV
Parade 66 / 077-3510625 www.sounds-venlo.nl
WIJK BIJ DUURSTEDE
BOEKHANDEL PETTINGA Markt 12 / 0343-577300 boekhandelpettinga@planet.nl ZUTPHEN MUSIC ALL IN
Beukerstraat 24 / 0575-516444 www.musicallin.net ZWOLLE
PLATO ZWOLLE Klokkensteeg 14 / 038-4225354 www.platomania.nl WAANDERS IN DE BROEREN Achter de broeren 1-3 / 038-4215392 www.waandersindebroeren.nl
Bij alle in dit magazine besproken cd’s staat een adviesprijs vermeld.
EXCLUSIEVE AANBIEDING
31,99 niet clubleden
31,99
22,99*
alleen clubleden
2SACD
* 99 19,
FOTO: ERIC MARINITSCH
2SACD
ODE AAN ARVO PÄRT In 1984 was producer Manfred Eicher van ECM in zijn eentje verantwoordelijk voor de toetreding tot het sterrendom van Arvo Pärt. Met de cd Tabula Rasa zette hij de mysterieuze Est neer als een componist die de noden van zijn tijd begreep en troost bood in uitzichtloze dagen. Sindsdien is Pärt zo ongeveer uitgegroeid tot de huiscomponist van dit label en volgden er vele, inmiddels legendarische, opnamen. Ter gelegenheid van Pärts tachtigste verjaardag vatte Eicher zijn relatie met de componist op twee cd’s samen in een persoonlijke keuze uit de rijke catalogus. Musica Selecta bevat een prachtig overzicht van het werk van Pärt met bekende en minder bekende composities en een enkel niet eerder uitgebracht stuk zoals Most Holy Mother of God. Met namen als Gidon Kremer, het Hilliard Ensemble en Tonu Kaljuste vormt de uitgave niet alleen een parade van grootheden, maar ook en vooral een ode aan Pärt en een mooie kennismaking met en samenvatting van zijn betoverende oeuvre. ARVO PÄRT
MUSICA SELECTA
Fratres, Magnificat e.a. Diverse uitvoerenden
ECM 002894 8119059 (2 SACD’S) / 155 738 VKZ
KLASSIEKEZAKEN.NL
Alleen verkrijgbaar bij de Klassieke Zaken Specialisten. Zie voor de * complete lijst pagina 74 * Geadviseerde Klassieke Zaken-actieprijs, zolang de voorraad strekt of tot 20 november 2015 .
EXCLUSIEVE BOXAANBIEDING 99,99 niet clubleden
99
,99
54,99* 15CD
alleen clubleden
* 99 49, 15CD
FOTO: MARCO BORGGREVE
EEN MONUMENT VOOR BACH In november 2013 voltooiden Masaaki Suzuki en zijn Bach Collegium Japan hun odyssee door de cantates van Johann Sebastian Bach. In chronologische volgorde nam het ensemble alle cantates van de cantor uit Leipzig op. Een groots monument dat in 2010 al eens verzameld werd in vier boxen, met alle tot dan toe opgenomen cantates. Nu zijn de laatste vijftien cd’s bijeengebracht in één doos, met de oorspronkelijke cd-boekjes van de eerder uitgekomen schijfjes. De uitgave bevat de laatste 53 cantates die Bach in Leipzig schreef, met meesterwerken als Ich habe genug BWV 82 en het immer meeslepende Wachet auf, ruft uns die Stimme BWV 140. Een onweerstaanbare mogelijkheid om nu voor weinig geld uw Bachcollectie te vervolmaken of juist kennis te maken met dit tijdloze Japanse monument voor de barokke grootmeester. Muziek waar je niet religieus voor hoeft te zijn, maar wel diep dankbaar en nederig van wordt. JOHANN SEBASTIAN BACH NUN DANKET ALLE GOTT!
Bach Collegium Japan o.l.v. Masaaki Suzuki
BIS 731859 0090527 (15 CD’S) / 155 733 VKZ
biedt u deze uitgave aan.
Alleen verkrijgbaar bij de Klassieke Zaken Specialisten. Zie voor de * complete lijst pagina 74 * Geadviseerde Klassieke Zaken-actieprijs, zolang de voorraad strekt of tot 20 november 2015.