Klaartje van Veldhoven & Matthias

KLAARTJE VAN VELDHOVEN & MATTHIAS HAVINGA

HET GELOOF IN

Door Benjamin Rous

Op hun nieuwe cd Miroir de peine zetten sopraan Klaartje van Veldhoven en organist Matthias Havinga muziek voor sopraan en orgel van Nederlandse componisten centraal. De religieus geïnspireerde composities nodigen uit tot reflectie, maar bieden ook troost en genot.

Klaartje van Veldhoven vertelt dat de kiem voor de nieuwe cd Miroir de peine, die zij samen met organist Matthias Havinga maakte, in haar conservatoriumtijd ligt. “Ik hoorde tegen het einde van mijn studie op een examen iemand het lied Magna res est amor van Hendrik Andriessen zingen. Ik was meteen verliefd op dat stuk. Ik dacht toen: dat wil ik ooit nog eens zingen en opnemen. Je wacht dan tot het juiste moment zich voordoet. Ik deed een concert met Matthias, en dacht: dat zou te gek zijn. Ik greep hem meteen bij de kladden.” Havinga voegt glimlachend toe: “Ze wachtte gewoon tot ze een organist in het wild zou tegenkomen.”

“Wat bij het orgel zo tof is, is dat je kunt uitpakken, maar dat je ook een ongelooflijke puurheid kunt opzoeken”, vertelt Van Veldhoven enthousiast. Havinga: “Omdat koorzang zo belangrijk was hebben de orgels in veel kerken veel variatie in de zachte stemmen, om die zang goed te kunnen begeleiden. Ik ben nergens echt sterk als ik Klaartje begeleid, maar toch is er superveel dynamische variatie, omdat het orgel die mogelijkheden biedt.” Van Veldhoven: “Ik vind het wel heel fijn dat er ook instrumentale stukken op staan, zodat Matthias even helemaal los kan gaan en kan laten zien wat het orgel in huis heeft.”

In hun zoektocht naar het juiste repertoire voor de cd kwamen de twee uiteindelijk op composities uit de periode van 1919 tot 1955. Van Veldhoven: “We wilden naast Andriessen ook een aantal andere componisten die te weinig gespeeld en gezongen worden een plek geven.” Havinga: “De Tweede Wereldoorlog is in de muziekgeschiedenis echt een keerpunt. Toch blijven Nederlandse componisten redelijk behoudend. Andriessen blijft in dezelfde stijl schrijven als voor de oorlog en is dan ineens ouderwets. De muziek van Rosy Wertheim is superromantisch, Bertus van Lier zou je ook zo vroeger plaatsen. Alleen Henk Badings zou je gematigd modern kunnen noemen.”

De stukken hebben over het algemeen diepreligieuze teksten. Wat hebben die voor betekenis in een geseculariseerde tijd? “Magna res est amor is weliswaar een tekst van Thomas a Kempis en is doordesemd met het christelijke denken,” reflecteert Havinga, “maar reikt veel verder dan dat. Het gaat echt om de

Foto: Merlijn Doomernik

MUZIEK

‘Ik was meteen verliefd op dat stuk’

kern van het mens-zijn.” Van Veldhoven: “Miroir de peine gaat óók om een moeder met haar kind en haar worsteling met zijn lijden. Er zitten zoveel thema’s in die universeel zijn, dan hoef je niet per se religieus te zijn om dat in te voelen.”

Zware kost? “Je moet er wel een beetje je best voor doen”, geeft Havinga toe. “Een luchtige cd, waarin het allemaal over de lente gaat, kan natuurlijk ook mooi zijn. Maar in dit geval worden vragen opgeworpen. Dat vonden wij mooi, dat het in die zin diepgaande muziek is.” Van Veldhoven: “We hopen mensen die het horen ook wat genot of troost te geven. De cd symboliseert een beetje de moeilijke coronaperiode waar we als artiesten uit komen. Het is denk ik ook wel goed voor een musicus dat zo’n cd een specifieke periode in je leven en carrière weerspiegelt, net zoals de componisten met hun muziek hun tijd weerspiegelen.”

ANDRIESSEN, BADINGS e.a. MIROIR DE PEINE

KLAARTJE VAN VELDHOVEN, MATTHIAS HAVINGA BRILLIANT CLASSICS 5028421963044 VKZ.NL/22137 € 9,99