Over&Weer Jaargang 43 nr3, 2018-2019, Minder Is Meer

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Wilrijkstraat 45, 2140, B-2140 Antwerpen - zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd juli & sept) - Afgiftekantoor: Antwerpen X • P409371

P. 04 P. 12 P. 22

U WIL DE KOMENDE JAREN NOG EEN WITTE KERST? EERSTE HULP BIJ PESTGEDRAG HOU DE DIEF UIT JE LOKAAL

zeswekelijks tijdschrift VOOR LEIDING & jins

DECEMBER 2018

JRG 43

Vooraf

Samen zijn we slimmer dan alleen Ik ben fier! Fier op scouting en fier op jullie.

Want terwijl sociale en andere media bol staan van ruzies, persoonlijke aanvallen en moddergooien, kiezen we bij scouting resoluut voor een model van overleg en medebeheer. Samen zoeken naar een oplossing, samen beslissen wat het best is.

Voor de groep, de leden. Los van ego, eigen gewin of zwartmakerij. Â Als leiding helpen we onze leden opgroeien als individu en in groep. Daar kiezen we voor.

FOTO: Jochem Janssens

Nu en in de toekomst. Dat is niet altijd de gemakkelijkste weg. Het vraagt veel nuance en is soms ingewikkeld. Maar juist daar ligt de kracht. De kracht van mens-zijn, samenleven, jezelf ten dienste stellen voor een hoger doel.

Echt samenwerken is ploeteren, vertragen en vaak opnieuw moeten beginnen. Maar even goed is het jezelf overwinnen, in het belang van anderen: de leden, je medeleiding, ouders. Voor elkaar en voor een betere wereld. In 2019 en alle tijden. Â Anton Smagghe Verbondscommissaris

2

U wil ook de komende jaren nog een witte kerst?

4 22

Minder is ook met de feestdagen meer

Hou de dief buiten

6 Tweedehands uniformen

24 Rumble in the jungle

8 26

Winteractiviteiten

Eerste hulp bij pestgedrag

10

Hoogtes en laagtes

27

12 28

Scout up your X-mas

Snoezelen met akabe

8 vooroordelen over vorming

16 34

Proper water

Wat is het meest ecologische totemdier?

14 32

Leidingsactiviteiten als cadeautje

Krak?Boem!

Handige tips voor je buitenlands kamp

18 20 3

U wil ook de komende jaren nog een witte kerst?

TIJD OM DE KLIMAATOPWARMING TEGEN TE GAAN! TEKST: Maïté Liekens i.s.m. Ploeg Ecologie ecologie@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/ploegecologie

Het is weer die tijd van het jaar, de kerstfeestjes zijn daar!

En met dit handige stappenplan, breekt niemand daarover zijn hersenpan.

Voor al wie zijn feest een beetje kerstboomgroen wil maken, let eens op de volgende zaken:

Stap 1: To kerstboom or not to kerstboom?

Geen kerst zonder echte kerstboom, toch?

Maar zo’n boom is groot en zwaar en moet vervoerd worden met de auto. Hebben jullie al een plastic boom, of vinden jullie er een in de kringwinkel?

Gebruik die dan zeker tot het einde der tijden. Zo niet, maak een boom van karton of oude boeken, een groen geverfde pallettenboom met geraapte takken uit het bos of zelfs een gesjorde boom, scoutesker kan niet!

Kerstballen maak je zelf: laat de kapoenen mooie dennenappels sprokkelen. Of maak met de welpen zoutdeegvormpjes met al die pakken Stap 2: bloem die toch maar in de kast liggen.

Cadeautjestijd!

Met linten en kerstverlichting met LED-lichtjes wordt het Een boom is natuurlijk niets zonder cadeautjes nog mooier. eronder. Maar Wies had echt geen nood aan die frisbee van Batman en Julie had toch liever iets anders gekregen dan een roze hoedje met pluimen. Vermijd pijnlijke wegwerpsituaties en laat jullie leden of leiding een wish/hatelijstje maken met wat ze best wel of net echt niet zouden willen.

Maakt dat de verrassing minder leuk? Jullie kunnen ook vragen aan de leden om één van hun eigen spullen cadeau te doen, zo hoeven ze geen geld uit te geven en leren ze nog maar eens: scouts is delen!

Tóch naar de winkel? In de kringwinkel vind je de gekste en origineelste cadeaus zonder te diep in de buidel te moeten tasten. Daarbij doe je nog een goede daad ook door te kopen in de Kringwinkel, waar mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt van een opleiding kunnen genieten en werkervaring opdoen. Nog leuker kan het zijn om zélf iets in elkaar te steken: koekjes bakken, een CD met een speciale afspeellijst, een T-shirt met een totem op of een theekop versierd met oude nagellak, de opties zijn eindeloos.

4

Stap 3: Inpakken die handel Inpakpapier is zo 2017. Ga de uitdaging aan om alles behalve inpakpapier te gebruiken om jullie cadeaus in te verstoppen: krantenpapier met een grappig artikel op, een oude poster van de Over & Weer, een oude sjaal van de bomma volgens de Furoshiki-methode, een gigantische doos met maar een mini-pakje erin of wc-papier. Het is allemaal herbruikbaar of recycleerbaar.

Stap 4: Tafeltje dekje Elke keer als iemand zo’n wit, plastic wegwerpbord gebruikt, sterft er een baby-ijsbeer op de Noordpool. Jullie zijn gewaarschuwd.

Stap 5: En de kaarsjes dan?

Kaarsen zet je best niet zomaar open en bloot op tafel, zeker niet bij jongere leden.

Vraag aan jullie leden of leiding om elk een uitgewassen glazen pot mee te brengen, doe er eventueel een laagje zand in en zet er voorzichtig een theelichtje in. Liever iets specialer? Zoek wat lege blikken bij elkaar - let op voor de scherpe randen als je ze uitwast - en sla er met een dikke nagel en een hamer een heleboel gaatjes in. Met een kaarsje erin krijg je zo een mooi lichtschouwspel.

En jullie kunnen ze zelfs ophangen in jullie lokaal!

Stap 6: Een natje en een droogje

van ploeg Ecologie! xoxoxo

Ondertussen heeft iedereen al honger en dorst. Omdat jullie geen zin hebben om voor die ene vegetariër iets apart te maken, koken jullie dit jaar gewoon vegetarisch voor iedereen!

Als hapje krijgen ze bladerdeeg bestreken met rode en groene pesto, opgerold, in schijfjes gesneden en even de oven in. Of guacamole gemaakt met erwtjes in plaats van avocado’s, want die onbetrouwbaren zijn toch altijd te rijp of net niet genoeg. Lekkere verse chocomelk met fairtrade­chocolade of een lokaal fruitsapje in een herbruikbare beker, en niet alleen de kerstman in Lapland maar ook de boer in het Zuiden is blij.

5

Minder is ook met de feestdagen meer!

December is een echte feestmaand! Van de goedheilige man die langskomt bij de brave kapoenen over Kerstmis tot aan nieuwjaar met eventueel nog een verjaardagsfeestje ergens tussenin. Maar, kan het ook met wat minder afval?

In de verschillende pakjes zitten tips om jullie feestjes groener te maken. Zo zijn er niet alleen cadeautjes voor de kapoenen, maar ook voor het milieu.

TEKST: Sara Wellens & Lieselotte Schoeters | FOTO’S: Fien Wallays kapoenen@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/PloegKapoenenZeehondjes

Cadeautjestijd Cadeautjes zijn leuk en ze opendoen is nog leuker! Maar wat met al dat papier? Cadeautjes inpakken in oude kranten? Of even je scoutsdas, trui of hemd gebruiken? Jullie komen vast en zeker op leuke ideeën en wij horen ze graag dus, haast je naar de facebookpagina van ploeg Kapoenen en Zeehondjes.

En waarom niet samen met de kapoenen de verpakking maken voor de cadeautjes? Een oud laken en textielstiften zorgen al snel voor de meest originele cadeauverpakking ooit!

Een ander leuk idee is om de kapoenen zelf een cadeautje te laten maken. Een ruim wit T-shirt met een zelfgemaakte tekening zorgt voor een fantastisch en uniek T-shirt dat de kapoenen nog lang kunnen dragen.

Niet alleen wij, maar ook de Sint is zich bewust van al die plastiekdeeltjes in de oceanen. Hij moet er namelijk elk jaar door als hij met zijn stoomboot naar België komt. Maar waar doen de Pieten hun snoepjes in? Plastic zakjes?

Natuurlijk niet! De goedheilige man kan wel mee met zijn tijd. Laat de kapoenen een brooddoos meenemen in plaats van een schoen en dan kunnen de Pieten die zeker en vast vullen!

6

Etenstijd Jullie kennen het vast en zeker wel: na de jaarlijkse feestmaaltijd heeft niemand zin om af te wassen. Daarom gebruikten jullie vroeger wegwerpborden en bestek. Wel, die tijd is voorbij! Bedenk een leuk spel voor tijdens de afwas en alle kapoenen willen meedoen. Een race tussen de verschillende afwastafels, om ter snelst een volledige bestekset afwassen? Het kan allemaal. Een ander optie natuurlijk is een bestekloos menu. Maak dan zeker niet teveel eten want zonder bestek eet iedereen minder, zeker van een warme maaltijd. Je kan natuurlijk ook feestelijke wraps en hapjes voorzien.

Een menu vastleggen is een echte uitdaging. Zeker als je rekening moet houden met allerlei allergieën.

Maar wie van jullie durft de uitdaging aan om vegetarisch, lokaal én met seizoensgroenten te koken? Een heerlijke winterse spinaziepuree met een spiegeleitje, vegetarische spaghetti boordevol groentjes, wortelrisotto, macaroni met prei, de opties zijn eindeloos. En vergeet geen doosjes voor de overschotten. Vraag op voorhand aan de ouders om er eentje mee te geven.

Knutseltijd Bij een feestje hoort natuurlijk versiering.

En die maken we zelf. Wat dachten jullie van een sneeuwmannetje om ergens op te hangen? De binnenkant van drie kroonkurkjes van frisdrank, boven elkaar geplakt op een lintje vormen het lichaam van de sneeuwman. Teken er oogjes en een wortelneus op en het sneeuwmannetje is klaar.

Ook de kartonnen binnenkant van een keukenrol toveren jullie in 1,2,3 om tot een ster. Knip de keukenrol in cirkeltjes van een centimeter en duw ze plat zodat je een hoekje hebt. Lijm aan beide zijden van je hoekje een ander stukje keukenrol. Met zo’n zestal cirkeltjes vorm je een ster.

Ploeg Kapoenen heeft een muzikaal kerstcadeautje voor jullie: liedjes van de Steen van Nowan! Joepie! Vanaf 20 december kan je ze downloaden op www.scoutsengidsenvlaanderen.be/ liedjesvannowan. Wees er snel bij, want ze zijn maar drie maanden beschikbaar: tot 20 maart 2018. Ga al zingend en dansend aan de slag met je groep en geniet van de schattige kapoenenstemmetjes.

Voor je het weet zingen jullie alle liedjes luidkeels mee!

7

Rumble in the jungle Junglespelletjes. Deze zomer door ploeg KaboutersWelpen uitgetest op enkele kampen en goed bevonden.

TEKST: Bram Scheerder | FOTO: Mieke Heymans kabouterswelpen@scoutsengidsenvlaanderen.be fb.com/kabouterswelpen

Baloe de honingdief Alle beren zijn verzot op honing. Zo ook Baloe, de harige vriend van Mowgli. Mowgli moet dan ook vaak honing verzamelen voor Baloe.

En daarbij wordt hij vaak gestoken.

HET SPEL Eén van de kabouters of welpen is Baloe en moet proberen om zoveel mogelijk honing te stelen van de bijen. Iemand anders is Mowgli en helpt hem daarbij.

Alle bijen verzamelen zich rond Mowgli en een geblinddoekte Baloe. Eén voor één beginnen ze allemaal te zoemen: “zzzzzzzz”. Dan brult Baloe plots heel luid waarop alle bijen weglopen. Daarvoor krijgen ze tien tellen de tijd. Als die om zijn, blijven de bijen stilstaan en beginnen ze opnieuw luid te zoemen. Baloe gaat geblinddoekt op zoek naar de zoemende bijen. Hij probeert zoveel mogelijk bijtjes te tikken in één minuut. Mowgli mag Baloe helpen door tips te roepen.

8

Olifantenrace Als we de legende mogen geloven, hebben de olifanten de jungle geschapen. Met hun scherpe slagtanden ploegden ze de grond om en creëerden ze het fantastische landschap.

HET SPEL De kabouters en welpen vormen per drie een olifant. Eén iemand is de kop, de andere twee vormen het lichaam.

Laat ze op één lijn staan en om ter eerst racen naar het einde van het terrein en terug. Niet alleen de snelste olifant wint. Je kan ook de grappigste, traagste, schattigste olifant een prijs geven.

Baloe en Bagheera of Shanti en Shere Khan Een spel gebaseerd op Ratten en Raven, maar dan in junglethema.

HET SPEL Vervang de namen door twee namen uit het jungleverhaal die gelijkaardig klinken, bijvoorbeeld Baloe en Bagheera of Shanti en Shere Khan.

Als verhaal kan je een deel uit het boek gebruiken of er zelf eentje bedenken.

Al de spelletjes die we gespeeld hebben zijn .. gebaseerd op spelletjes uit de spelendatabank: www.scoutsengidsenvlaanderen.be/spelendatabank.

Eens je je kampthema kent, kan je met een beetje fantasie elk spel ombouwen tot een junglespel.

De kabouters en welpen zullen zich al gauw in de jungle wanen.

Veel speelplezier!

9

-K

+

-N

+ - KN

+

+ C=I

B=V

+ S=G

-D

Een bosspel is altijd leuk, het stadsspel is je favoriete activiteit, maar met de winter in aantocht lijk je als leiding beperkt in je activiteiten. Geef er een twist aan en je krijgt ineens veel nieuwe spelideeĂŤn. Een bosspel in het lokaal? Pleinspelen in het klein?

Hoe haal je meer uit je binnenspelen?

Minder is ook hier meer!

TEKST: Gerlinde Meeus FOTO’S: Loes Claerhout jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/hierleefteenjonggiver

10

S=N

Heb jij ook al eens zo’n zalig binnenspel georganiseerd? Deel het met ons! Like onze Facebookpagina en stuur ons je leukste ideeën, foto’s of momenten.

De drie origineelste binnenspelen komen dan op de pagina te staan.

Het BinnenstebuitenBosspel Bal- en kleinspelen Pleinspelen in het mini. Het lijkt onmogelijk, maar met wat fantasie is alles mogelijk.

Brainstorm met je leidingsploeg over de leukste pleinspelen en bedenk hoe je er een miniatuurversie van op poten kan zetten.

Omgekeerd verstoppertje wordt een heuse uitdaging als je het hele lokaal kan gebruiken.

En wat gebeurt er als je Dikke Bertha speelt met tafels en stoelen als obstakels? Een kleine nieuwe regel kan ervoor zorgen dat het spel een leuke nieuwe twist krijgt. Vlaggenroof binnen?

Kleed je lokaal groen aan. Zorg ervoor dat je meerdere ruimtes ter beschikking hebt of maak je grootste lokaal vrij.

Speel dan bijvoorbeeld een spel met kampen in het lokaal. Focus op de spelletjes die je speelt, op het verhaal dat je vertelt aan je jonggivers of op het doel van het spel. En je zal zien: als je het bos uit het spel haalt, ontstaan er plots allerlei gekke voorstellen.

Ontsnappen aan de koude FantasieRijk Laat ook de fantasie van de leden een rol spelen.

Organiseer themanamiddagen die de leden mee mogen bepalen. Een casinonamiddag, een indoorpretpark bouwen, of een bonte avond? Hoe zotter, hoe liever. Zet in op thema’s die leven bij jonggivers: favoriete social media, films, muziek.

Inspraak in de thema’s zorgt er ook voor dat de jonggivers graag naar de activiteit zullen komen.

Dan trotseren ze met plezier de kou om naar de scouts te fietsen.

Jonggivers houden van een uitdaging.

Bouw een heuse escaperoom in je jonggiverlokaal. Laat ze samen opdrachten en raadsels oplossen, zodat samenwerken de enige optie is. Speel in op thema’s die leven bij de leden. Laat bijvoorbeeld hun favoriete vlogger een gastoptreden maken. Zorg ervoor dat ze zich helemaal in hun sas voelen als ze samen zoeken hoe ze uit het lokaal kunnen ontsnappen. Het resultaat is dan niet alleen een toffe vergadering, maar ook een sterkere groep jonggivers.

11

Eerste hulp bij pestgedrag Veel mensen denken dat er vooral bij jongere takken gepest wordt. Maar niets is minder waar. Pesten gebeurt op giverleeftijd gewoon veel onopvallender: via fluisterende roddels en social media bijvoorbeeld. Negen tips om goed te reageren op pesten bij givers.

Beter voorkomen dan genezen Givers hechten veel belang aan de groep waarin ze leven en hoe anderen hen binnen deze groep zien. Als leiding heb je veel meer invloed op de groep en de interne relaties dan je soms denkt. Zo kan je de kans op pesten verminderen: Hou de sterke en de zwakke punten van je leden in het achterhoofd als je een activiteit in elkaar steekt. Zorg voor genoeg variatie zodat iedereen eens kan uitblinken in een spel. Als er leden zijn die wat buiten de groep vallen, organiseer dan een verbindende activiteit ‘wij tegen de leiding’ in plaats van een verdelende activiteit ‘groepjes tegen elkaar’.

Maak in de groep ruimte voor open communicatie. Het vieruurtje is het ideale moment om elkaar wat beter te leren kennen. Snijd als leiding ook eens moeilijke topics aan zodat leden leren opkomen voor hun mening. Geef ook regelmatig complimenten aan je leden. Zo stimuleer je anderen om dat ook te doen en maak je leden bewuster van hun sterke punten.

TEKST: Ruben Coppens | FOTO: Trijn Nyckees givers@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/gidsenverkenners

12 10

Wees als leiding op je hoede: pesten gebeurt bij givers vaak onder de radar. Praat met je leden om te weten wat er speelt binnen de groep. Socialemediaprofielen kunnen je helpen om de interne relaties binnen de groep beter te begrijpen. Als je potentiele pestproblemen tijdig detecteert, kan je ze vaak nog in de kiem smoren.

Oplossingen zoeken

Je staat er niet alleen voor

Er is niet ĂŠĂŠn kant-en-klare aanpak bij pesten. Maar hou het volgende altijd in je achterhoofd:

Omgaan met pesten blijft ook voor ervaren leiding een uitdaging. Elke pestsituatie is namelijk anders en er bestaat geen kanten-klare oplossing. Vraag dus op tijd hulp en raad. Enkele bronnen die je kunnen helpen:

Betrek de hele groep bij het zoeken naar oplossingen. Naast pesters en slachtoffers zijn er immers vaak anderen die meelopen of het pesten bewust negeren. Groepsgesprekken zijn dus de sleutel tot succes.

Focus niet op feiten maar op het slechte gevoel van het slachtoffer, zo voelen pesters zich minder terechtgewezen en is de kans groter dat hun empathie wordt aangewakkerd.

Straffen heeft vaak maar een klein beetje effect en is zeker bij givers niet de juiste aanpak. Gooi het dus over een andere boeg en bekijk het als een kans om er als groep sterker uit te komen. Laat de groep zelf oplossingen bedenken voor het pestprobleem. Geef ze de tijd en ruimte om die oplossingen te realiseren en organiseer indien nodig gesprekken om bij te sturen.

Andere (giver)leiding binnen je groep, gemeente of district. Vraag eens rond hoe anderen het probleem zouden aanpakken of hoe ze soortgelijke pestgevallen hebben opgelost in hun groep. Jeugd- en districtsraden zijn de ideale plaats om ondersteuning te krijgen bij aanhoudende problemen.

Tumult vzw is er in de eerste plaats voor het jeugdwerk en heeft een No Blame-methode ontwikkelt Je vindt er alles over op tumult.be/pesten Ze hebben ook pestexperts die je kan mailen.

Contacteer ploeg Givers (fb.com/ gidsenverkenners). Wij staan altijd klaar voor ondersteuning, tips & tricks of gewoon eens een goede babbel.

13

Scout up your X-mas Of je nu moet studeren of volop kan genieten van vakantie, bij iedereen staan er hoogstwaarschijnlijk (familie)feesten op het programma. Door al dat feestgedruis, ligt de scouts soms wat stil. Geen nood, ook een familiefeest kan je scoutesk aanpakken. Ga samen met je jins de uitdaging aan!

TEKST: Laura Van den Brande, Sander Van Tendeloo, Mike Weyten, Joris Schoeters en Marieke Van Broeckhoven FOTO’S: Jos Van Ham, Kristof Janssens | jins@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/jinguin.scoutsengidsen

Verknip de opdrachten hiernaast en verdeel ze onder jins en leiding.

Of geef een lijst en daag elkaar uit om zoveel mogelijk opdrachten uit te voeren. Bewijzen kan met een foto, post in een Facebook of Whatsappgroep. Zo maken jullie de kerstfeesten de meest scoutesk mogelijke feesten ooit. En geef nu toe, wat is er leuker dan dat?

14

1. Doe een slow met je bomma/ bompa/tante of nonkel.

2. Doe een photobomb in scoutsuniform.

3. Eet één gang van de maaltijd zonder handen.

4. Voorzie een muzikaal pakket en speel dit spel met heel de familie.

17. Speel sardientje, ook wel omgekeerd verstoppertje genoemd. Eén iemand verstopt zich in het huis, al de andere familieleden moeten die persoon zoeken en er in stilte bij gaan zitten.

18. Wanneer het gesprek iets te luidruchtig is, roep ‘Krak?’ over heel de tafel en wacht tot iedereen ‘Boem!’ antwoordt.

5. Maak een vleeshoop met alle nichten en neven.

19. Laat iedereen zijn/haar bord doorschuiven naar links.

Eet ook verder van je nieuw gekregen bord.

6. Speel ‘Schipper mag ik overvaren?’ met heel de familie.

20. Reageer enkel als men je aanspreekt met je totem.

7. Speel ‘Dikke Berta’ met heel de familie.

21. Eet één gang van de maaltijd uit je gamel.

8. Maak een scouteske constructie met de feesttafel.

22. Doe geblinddoekt en aan elkaar vasthangend je cadeautjes open.

9. Maak een piramide met alle glazen.

10. Speel dassenroof met de dassen van alle gasten.

23. Doe je cadeautjes open met ovenwanten aan.

24. Slaap een nachtje in een tent buiten.

11. Maak een kampvuur (of gebruik een vuurkorf moest een kampvuur toch wat te overmoedig zijn).

25. Kies één familielid en spreek tegen hem of haar alsof je aan kapoenen leiding geeft.

12. Smelt marshmallows boven een kaars.

26. Steek een scoutsspel ineen voor heel de familie.

13. Sluit het feest af met het avondlied.

27. Houd een omgekeerde avond: begin met het dessert en eindig met het voorgerecht.

14. Lees de missie voor van Scouts en Gidsen Vlaanderen.

15. Maak popcorn boven een kaars.

16. Doe alle lichten uit en speel dodende straal: een sluipspel dat je in het donker speelt. De personen die het eindpunt bewaken, krijgen een zaklamp.

28. Ga in formatie staan met heel je familie en roep het jaarthema.

29. Dans de jaarthemadans met al je neven en nichten.

30. Speel het vurenspel met kaarsen: verdedig je eigen kaars terwijl je probeert die van je familieleden uit te blazen. Je familieleden doen uiteraard hetzelfde 13 met jouw kaars.

Leidingsactiviteiten als cadeautje De feestdagen komen eraan. Gebruik de gezelligheid als inkleding voor je volgende groepsraad of leidingsactiviteit. Hieronder volgen alvast wat tips.

TEKST: Ise Kenis | FOTO’S: Marie Bracquinée groepsleiding@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/ploeggrl

Maak een muzikaal pak voor tijdens de groepsraad. Je geeft het pak door op muziek. Als de muziek stopt, moet degene die het pak vastheeft zijn mening geven over een topic.

Zo komt iedereen aan bod, niet alleen degenen die altijd aan het woord zijn.

Organiseer Secret Santa tijdens het eindejaarsfeestje. Iedereen trekt de naam van een medeleiding en geeft die een cadeautje.

Minder is meer! Laat leiding niets nieuws kopen maar laat ze thuis op zoek gaan naar iets leuks dat ze niet meer gebruiken.

Tijdens je groepsraad zit elk agendapunt in een kerstbal.

Wanneer de boom leeg is, is het tijd om vuurstokjes aan te steken!

Versier je leidingslokaal. Hang slingers en lichtjes op. Zet een kerstboom. Gebruik oude takkentekens in plaats van kerstballen om je boom helemaal kerstproof te maken.

16

Hou een groepsraad op locatie. Zoek een stal en verkleed je als figuur uit het kerstverhaal.

Vergeet geen foto’s te nemen.

Hou een karaokeavond met de leiding met enkel kerstliedjes.

Samen meekwelen op slechte liedjes, dat is pas scouting.

Speel bingo na de laatste vergadering van het jaar. Gebruik verloren voorwerpen als prijsjes. Win-winsituatie: jullie gaan naar huis met iets leuks en het lokaal is weer wat meer opgeruimd.

Op zoek naar een leuke kasactie?

Vraag aan winkels in de buurt of jullie mogen helpen met cadeautjes inpakken.

Verkleed je tijdens de groepsraad in kerstthema.

Vergaderen is veel leuker in rendierpak of met kerstlichtjes rond je lijf.

Hou een nieuwjaarsborrel na een activiteit. Nodig ouders uit en verkoop of trakteer warme chocolademelk. Gezelligheid troef!

Bovendien is het de uitgelezen kans om te netwerken en bij te praten met ouders.

Laat iedere leid(st)er een goed voornemen bedenken voor 2019.

Hang het op in het leidingslokaal en help elkaar om je doelen te bereiken.

Als de feestdagen (en examens) achter de rug zijn, kan het aftellen naar de zomerkampen beginnen. Hou eventueel een knutselmoment in de kerstvakantie en maak een aftelkalender naar het kamp.

Stuur alle leiding en leden een kerstkaartje met een leuke wens.

Begin je groepsraad met een nieuwjaarsbrief vol wensen voor het nieuwe jaar.

Geef je leiding allemaal een persoonlijk bedankje als eindejaarsgeschenk. Een leuk complimentje kost niets en kan erg leuk zijn.

17

Proper water TEKST: Niek Hoste, Erwin De Blanger | FOTO’S: Erwin De Blanger technieken@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/ploegtechnieken

Je kan het belang van zuiver en veilig drinkwater niet overschatten. Daar zal iedereen die op kamp ooit met massale buikloop en maagkrampen werd geconfronteerd het over eens zijn. Uiteraard geldt dat ook voor de algemene hygiëne op kamp. Je handen wassen na een toiletbezoek, de foeragetent en de kooktenten proper houden, het is allemaal belangrijk.

Kortom, meer kampvreugde door minder besmettingen (klinkt als een jaarthema A).

Zo ingewikkeld moet dat niet zijn:

Scouts Bolderberg werd drie jaar geleden getroffen door het Noro-virus op kamp.

Sindsdien namen ze drastische maatregelen.

Met succes, want nu komen de vrolijke kampeerders gezonder terug van kamp dan toen ze vertrokken. Enkele tips van Scouts Bolderberg!

Let it flow De groep maakt gebruik van ‘officiële’ plastic buizen voor de waterleidingen. Dat zijn dus geen tuinslangen die door de gebruikte zachtmakers schadelijke stoffen kunnen afgeven. Scouts Bolderberg gebruikt dezelfde tuinslangen als waterbedrijven. Het nadeel van deze slangen is dat ze niet echt plooibaar zijn, voor het bochtenwerk heb je dus koppelstukken nodig.

Ze maken de aansluiting op een veilig afnamepunt voor drinkwater. Dat kan een kraantje bij de boerderij zijn, maar ook een (op voorhand aan te vragen) standpijp van de gemeente.

Op het vorige groepskamp was er een aftappunt voor drinkwater (voor het vullen van drinkbussen e.d.) voorzien dat rechtstreeks op de waterleiding was aangesloten. Goed plan, want het voorkomt alweer infecties.

18

De ‘drukbuis’ zoals deze zwarte leiding met blauwe streep officieel heet, kan je het best ingraven om te voorkomen dat ze kapotgereden wordt. Ingraven zorgt uiteraard ook voor een betere temperatuurhuishouding. Sowieso moet je zorgen voor voldoende doorstroming, ook met deze drukbuizen. Stilstaand water blijft een risico voor besmettingen. Laat het water daarom altijd voldoende lopen voor je water neemt om te koken of te douchen.

Onderhoud

Hygiene in foerage en douche

Natuurlijk is elk systeem maar zo goed als het onderhoud ervan. Als je de waterleiding na gebruik niet goed doorspoelt, heb je volgend jaar gegarandeerd weer problemen.

Op kamp mag het zeker al eens wat minder proper zijn, maar basishygiëne blijft toch een goed idee. Voorzie bijvoorbeeld ontsmettende handgel op ‘kwetsbare’ plekken (HUDO, fouragetent…). In ziekenhuizen, openbare keukens én Hopper Jeugdverblijven kom je die flesjes niet voor niets tegen.

Advies van de apotheek:

Spoel de leiding grondig door.

Zorg dat alle verontreiniging weggewassen is (zand, insecten, mest…).

Leg de leiding volledig ondergedompeld gedurende minimaal een uur (maar mag ook langer) in een mengsel van water met ongeveer 2% javel.

Spoel voor het volgende gebruik grondig door (javel smaakt niet lekker en is niet gezond).

Door de douches veilig, proper en privé te maken, overhaal je ook de meest verlegen leden om zich eens lekker te wassen. Ook hier hebben die gasten van Scouts Bolderberg zich van hun beste kant laten zien:

Zelf gedaa

n?

Trots op ju llie eigen technieke n o plossin Laat het w eten aan te g? chnieken@ scoutseng idsenvlaa nderen.be (ter attenti e van Mus /Niek contactere n jullie. Zo ) en wij kunnen we het de len vrienden in met al onze de beweg ing (en daarb uiten).

Overdreven hygiëne is natuurlijk ook niet goed.

Kinderen mogen en moeten af en toe eens lekker vuil kunnen worden, maar dat vuil hoort niet thuis in het eten. Kortom, speel en geniet van het scouts- en gidsenleven, maar hou de keuken en de hudo proper!

19

Snoezelen met akabe Voor akabeleden kan het soms allemaal een beetje te druk worden. Dan is een snoezelmoment ideaal. Maar hoe begin je er aan?

TEKST: Machteld De Ryck | FOTO: Bert Goyvaerts | TEKENINGEN: Lise Vanlerberghe akabe@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/akabescouts

Snoezelen, wasda?

Snoezelen staat voor doezelen en snuffelen.

In een snoezelruimte worden de vijf zintuigen één voor één geprikkeld aan de hand van leuk geknutselde voorwerpen, zachte sfeermuziek en een juiste doelgerichte inrichting van de ruimte. Dankzij een goed uitgedacht stappenplan en voorwerpen in de ruimte die één zintuig prikkelen, krijgen kinderen tijdens het snoezelmoment de kans om tot rust te komen.

Het is dus ideaal als pauze tijdens een drukke dag.

Aan de slag!

De ruimte moet vooral sfeervol zijn.

Zorg voor verduistering met gordijnen en gedempte verlichting. Leg tapijt en kussens op de vloer. Daar kan je op zitten en het wordt meteen gezelliger. Zorg voor een harmonieus geheel. Te veel chaos in de inrichting heeft het tegenovergestelde effect. Harmonie is ook niet hetzelfde als saai, het is wel degelijk de bedoeling om aantrekkelijke voorwerpen te maken die kinderen mee willen vastpakken en verkennen.

Een paar ideetjes:

Voelen Knuffelzetel: naai een hele hoop oude knuffelberen vast aan een doek die je over een zetel drapeert.

Trilvloer: bouw met bierbakken en paletten een verhoogde vloer. Leg daaronder muziekboxen en zet luide basmuziek op. Als de leden erop liggen, gaan de trillingen door heel hun lichaam.

Zorg wel voor oordopjes.

Horen en zien

Ratelwiel: hang kleurige kralen over de spaken van een fietswiel. Als het wiel draait, ratelen de kralen en dwarrelen de kleuren op en neer.

Ruiken

Geurmannetje: teken een gezichtje op een blikken doos, met een open neus in het midden. Maak een houten stamper die als hoedje kan dienen en stamp daarmee kruiden, bladeren, gras fijn in de blikken doos. Door de open neus kunnen de leden de vrijkomende geuren ruiken.

Proeven Fruitshake: Maak (samen met de leden) fruitsmoothies en giet ze uit in leuke kommetjes met een rietje.

20

Een traject kan er bijvoorbeeld als volgt uitzien:

Snoezelritueel - vijf minuten: geen te bruuske overgang van de buitenwereld naar de snoezelwereld. Door een vast ritueel te gebruiken, weten de leden dat het snoezelmoment eraan komt.

Bijvoorbeeld: de Grote Wijze Uil nodigt iedereen in het dierenrijk uit, maar daarvoor moeten de leden wel hun schoenen uitdoen en een speciale dierenmuts opzetten.

Snoezelmoment Bereid het snoezelmoment voor. Een duidelijk en terugkerend traject maakt het moment herkenbaar en rustgevender voor de kinderen, wat uiteraard het hoofddoel is. Zorg ervoor dat het snoezelmoment niet té lang duurt, kijk goed of de leden nog geboeid zijn en schakel snel genoeg over op een andere fase in het snoezelen.

Stiltemoment - vijf minuten: wennen aan de nieuwe ruimte.

Bijvoorbeeld: iedereen kiest een zelfgemaakt kussen uit om op te zitten en beschrijft wat hij/ zij ziet.

Exploreren van een eerste uitgekozen zintuig - tien minuten: in één hoek van de ruimte mogen de leden zelf een voorwerp uitkiezen en het ontdekken.

Exploreren van een tweede uitgekozen zintuig - tien minuten: in een andere hoek van de ruimte kiezen de leden een nieuw voorwerp uit.

Afrondingsmoment - vijf minuten: klaarmaken om weer naar de buitenwereld te gaan. Als afsluiter kan je ook het smaakzintuig prikkelen met een yoghurtje of limonade uit een gekke beker.

Tenslotte doet iedereen zijn snoezelmutsen uit en schoenen weer aan…

Veel snoezelplezier!

Meer informatie, inspiratie en exploratie?

Joep Derie en Ronny Vanoosthuyse, Het grote snoezelboek, Abimo Uitgeverij.

21

Hou de dief buiten Helaas maakten een aantal scoutsgroepen het al mee: een inbreker forceerde het slot van het lokaal en ging er met de groepskas vandoor.

Hoe kan je zoiets voorkomen? Hoe maak je je lokaal inbraakproof?

TEKST: Stina Derynck | FOTO: Benny Proot, Patrick Hattori, rtv beheer@scoutsengidsenvlaanderen.be

Wie is de dader?

Beveilig het lokaal (beter)

De meeste inbraken in scoutslokalen worden gepleegd door niet-professionele inbrekers.

Het zijn meestal gelegenheidscriminelen die een gemakkelijk doelwit zoeken en inbreken uit noodzaak of uit vandalisme. En dat is ook een beetje goed nieuws, want het betekent dat veel van die inbraken te vermijden zijn.

Om je lokaal beter te beveiligen, moet je vooral aan de buitenschil aanpassingen doen. Binnendeuren afsluiten zorgt er meestal enkel voor dat er meer schade is.

Maak goeie afspraken

Ga op zoek naar mogelijke, zwakke plekken.

Het heeft geen zin om één superstevig slot te plaatsen maar op andere buitendeuren een oud slot te laten zitten. Ook inbrekers zoeken immers naar de zwakste plek. Vergeet zeker de aanhechtingspunten en de verankering van je deur of raam niet. Een superdeur met een superslot maar met slechte scharnieren kan je nog altijd gemakkelijk forceren.

De eerste en belangrijkste stap is om je als groep goed te organiseren: Maak goede afspraken met je medeleiding. Wie sluit de lokalen af en controleert of alle ramen dicht zijn?

Laat geen materiaal rondslingeren op het terrein, want daarmee kunnen inbrekers een deur forceren of een raam ingooien.

Vergrendel deuren en ramen langs boven en onder met een stevige schuifgrendel.

Voorzie drie à vier scharnieren per deur.

Vraag aan de buren of ze een oogje in het zeil willen houden.

Laat geen kostbaar materiaal of geld achter in het lokaal. Heb je toch waarde­ volle elektronica in het lokaal staan?

Zet het dan uit het zicht van het raam en bewaar de serienummers en aankoop­ facturen. Dat maakt het gemakkelijker om, indien nodig, aangifte te doen.

Plaats rolluiken, luiken of platen. Zo moeten inbrekers meer moeite doen om binnen te geraken. Dat kan zowel aan de binnen- als aan de buitenkant, maar zorg er altijd voor dat je ze goed vergrendelt.

Investeer in veiligheidsglas. Dat is niet alleen goed als inbraakpreventie, het is ook veiliger voor leden of leiding.

Een meerpuntsvergrendeling geeft meer bescherming dan een regulier slot, maar is wel duurder. Zorg verder dat je cilinder niet uitsteekt en plaats een veiligheids­ rozet.

Plaats buitenverlichting met een bewegingssensor.

22

Tip Laat je lokaal gratis controleren door een preventie-adviseur in je gemeente. Kijk op www.diefstalpreventieadviseur.be of vraag via de jeugdraad of de politie alle jeugdlokalen in de gemeente wil screenen op inbraakpreventie.

Alarm Heb je echt alles geprobeerd maar blijf je last hebben van inbraken? Dan kun je je lokaal ook nog elektronisch beveiligen met een alarm of bewakingscamera’s. Denk er op voorhand goed over na. Want als het alarm afgaat, moet er natuurlijk ook iemand gaan kijken. En respecteer de wettelijke regels. Ook een nepmodel van een alarminstallatie of camera kan inbrekers afschrikken.

Er is ingebroken: wat nu?

Is er toch ingebroken, verwittig dan meteen de politie en laat een proces-verbaal opmaken.

Geef hen ook de serienummers door van dure spullen. Kom nergens aan tot de politie aangekomen is en maak foto’s van de schade.

Is de schade aan je lokaal groter dan 500 euro?

Doe dan aangifte in de lokalenpolis van Scouts & Gidsen Vlaanderen.

Meer weten?

Meer info vind je op www.jeugdlokalen.be op onze website bit.ly/lokalenpolis of in de brochure Jeugdlokalen & Inbraakpreventie bit.ly/brochureinbraak of neem contact op met de dienst Verzekeringen via verzekeringen@scoutsengidsenvlaanderen.be of 03 231 16 20

23

Tweedehands uniformen Een tweedehandswinkeltje voor uniformen: het is hip! Niet alleen handig voor jonge leden die snel uit hun uniform groeien.

Het verlaagt ook de financiële drempel én hergebruiken is veel ecologischer dan weggooien.

4.

Koppel terug naar de groepsraad.

Neem een principiële beslissing: gaat de groepsraad ermee akkoord om het concept van een tweedehandswinkel verder uit te werken? Zo ja, laat een (eventueel nieuwe) werkgroep een voorstel voor de praktische organisatie ervan uitwerken.

5.

Ga inspiratie halen bij andere groepen in de buurt. Hebben ze tips en tricks? Of kunnen jullie een samenwer­kingsverband op touw zetten?

6.

Bedenk een verkoopsysteem.

En­kele voorbeelden: een winkel met een permanent aanbod, een jaarlijkse actie, een tweedehandsmarkt of een vraag- en aanbodlijst. Kies voor een concept dat past bij je groep, de behoefte en jullie eigen mogelijkheden.

7.

Maak duidelijke afspraken over de kwaliteitscri­teria waaraan een uniformstuk moet voldoen om in aanmerking te komen voor verkoop.

Communiceer die ook. Zijn er geen scheuren en zitten alle knopen er nog aan? Gewassen en gestre­ken?

Kentekens er afhalen of niet?

8.

Werk met vaste verkoopprijzen.

Het is niet de bedoeling om winst te maken met de verkoop en zo de groepskas te spijzen. Eén derde van de catalogusprijs van Hopper Winkel is een goede maatstaf. Je kan aan de ouders vragen om de oude uniformstukken gratis ter beschikking te stellen (‘een gift aan de groep’).

9.

Maak een goede taakverdeling en afspraken om voor continuïteit te zorgen.

TEKST: Orion Jacobs, Kirsten Loos | FOTO: Lucas Flies diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/ploegdiversiteit

Een tweedehandsverkoop opzetten in 10 stappen

1.

Toets je eerste idee af bij je medeleiding. Zijn er al vragen gekomen van ouders voor tweedehandsuniformen? Denk je dat er kinderen zijn die het financieel moeilijk hebben? Stel een werkgroep samen.

2.

Kan het ouder- of groepscomité mee zorgen voor praktische ondersteuning?

3.

Organiseer een bevraging bij de ouders (en niet de leden!) om een zicht te krijgen op de vraag en het aanbod van tweedehandsuniformen.

Leg ook uit waarom je overweegt om een tweedehandswinkel op te starten (duurzaam, kostenbe­sparend en drempelverlagend). Peil naar de behoefte: is er enkel nood aan uniformen of bijvoorbeeld ook aan kampmateriaal?

24

10. Als het organisatiemodel op poten staat en is goedgekeurd door de groepsraad kan je de tweedehandshandel lanceren.

Aandachtspunten voor de promotiecampagne

Leg het hoe en waarom van de tweedehanshandel uit.

Schep geen valse verwachtingen.

Maak duidelijk dat het hele systeem afhankelijk is van vraag en aanbod en dat die twee - zeker in de beginfase - niet onmiddellijk in evenwicht zullen zijn. Leg duidelijk uit welk materiaal er tweedehands verkocht wordt, wat de kwaliteitsen prijsafspraken zijn en wat je eventueel met de winst doet.

Leg uit hoe het systeem werkt: Waar en wanneer kunnen ouders stukken binnenbrengen of uitzoeken? Wie is de contactpersoon?

Maak een leuke folder en schenk permanent aandacht aan je tweedehands­verkoop in het ledenblad.

Meer informatie over de verkoop van tweedehandsuniformen en een uit­ gebreid stappenplan voor het opzetten van zo’n tweedehandsverkoop, vind je in de brochure ‘Alsjeblief dankjewel’. Gratis te downloaden op SCOUTSENGIDSENVLAANDEREN.BE alsjeblief

Te koop in Hopper Winkel voor 2 euro.

Wist j e dat? ... ploeg Diversiteit bezig is om tweedehandswinkels in hetzelfde district te laten samenwerken? Zo kan de ene winkel met een tekort aan bepaalde maten, ouders doorsturen naar een nabijgelegen groep met een tweedehandswinkel of zelf uitwisselen met die andere groep. ... Akabeast in Aalst bezig is om een online tweedehandswinkel uit te werken? Het is nog work-in-progress, maar we houden jullie op de hoogte.

Vragen?

Je AGC diversiteit en/of ploeg Diversiteit ondersteunt je graag. diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.be.

... ploeg Diversiteit en Hopper Winkel bezig zijn om een systeem uit te werken om leden met verminderd lidgeld korting te geven bij de aankoop van een uniform ? Ook daarover houden we jullie op de hoogte.

25

Hoogtes en laagtes SOLL, dé avonturenploeg van Scouts & Gidsen Vlaanderen staat in 2019 weer helemaal paraat! Klaar om het voorjaar te vullen met avontuurlijke giverweekends op maat.

Minder is meer, en dat zullen jullie tijdens onze weekends meteen ondervinden. Met je hele givertak trek je naar het zuiden van ons land. Een rugzak met wat slaapgerief is voldoende om rotsen te bedwingen, grotten te verkennen en rond een kampvuur te zingen. Oh, en we varen ook af en toe op een rivier. Kortom, een weekend waar nog lang over nagebabbeld zal worden!

Heb jij ook interesse om met je givers mee op pad te gaan? Houd dan zeker onze SOLL-facebookpagina in de gaten! Neem alvast een kijkje om te weten wat we allemaal doen tijdens zo’n weekend.

Inschrijven is de boodschap, wie er niet op tijd bij is, is gezien! Tot het voorjaar van 2019!

Onze planning laat jullie niet koud.

Let op, onderstaande weekends zijn onder voorbehoud: Klim- & Speleoweekend: 22 tot 24 februari 2019 Klim- & Speleoweekend: 8 tot 10 maart 2019 Klim- & Speleoweekend: 26 tot 28 april 2019 Klim- & Vaarweekend: 10 tot 12 mei 2019 Klim- & Vaarweekend: 24 tot 26 mei 2019 Het zijn er minder dan zes, dus schrijf jullie snel in via: https://www.scoutsengidsenvlaanderen.be/archief/soll

26 26

Soll is blijvend op zoek naar begeleiding met pit. Wil je mee?

Stuur dan een mail naar soll@scoutsengidsenvlaanderen.be!

Earth Hour.

Op zaterdagnacht organiseert Scouts en Gidsen Vlaanderen de jaarthemanacht. Een actie tegen verspilling. In alle hoeken van Vlaanderen.

Earth Hour is de grootste klimaatactie ter wereld.

En alle scouts en gidsen over de hele wereld doen mee.

Speel op zaterdag 30 maart 2019 rond 20u30 met elke tak hun activiteit in het donker. We rekenen op jullie.

FOTO: Omar Wilssens | krakboem@scoutsengidsenvlaanderen.be

Steek je licht op op www.scoutsengidsenvlaanderen.be/jaarthemanacht

Totems waar je het warm van krijgt TEKST: Cedric Heremans, Bertrand Goethals | TEKENINGEN: Lise Vanlerberghe zingeving@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/PloegZingevingScoutsGidsenVlaanderen

Minder is meer, ook rond het totemvuur. De ecologische pootafdruk van onze meest geliefde totems varieert nogal. Daarom stelden wij op wetenschappelijk totaal onverantwoorde (maar hoogst vermakelijke) wijze een lijstje op van totems die je voortaan maar beter mijdt of waarmee je mogelijkerwijs het klimaat redt.

Groene totems Merinoschaap Het merinoschaap steekt de rest van het dierenrijk naar de kroon als het op isolatie aankomt. De wol van dit kuddebeest behoort tot de fijnste en zachtste die je kunt vinden.

Geen wonder dus dat merinowol een geliefd breimateriaal is. Merinoschapen hebben een streepje voor op dikketruiendag. Bovendien zijn ze erg knuffelbaar.

Kwal Toegegeven, het is niet de meest sexy totem aller tijden, maar als je weet hoe jaloersmakend energiezuinig onze bevriende neteldieren zijn, wil je nooit meer iets anders. Kwallen zijn namelijk de onversaagde kampioenen in het energiezuinig voortbewegen. Hoewel ze meestal maar wat ronddobberen en meesurfen met de deining van de zee – wat an sich ook erg energie-efficiënt is – hebben die gelatineballonnen een ingewikkelde maar doeltreffende manier ontwikkeld om zich gericht te verplaatsen. We besparen jullie de wetenschappelijke details omdat we het zelf ook niet meer zo goed snappen – het is iets met duale vortexen in tegengestelde richting en de sluitspierachtige donut van hun achterlijf – maar onthoud dat een doordeweekse kwal drie à vijf keer efficiënter zwemt dan een zalm. Indrukwekkend, niet?

28

Minder Groene totems Zalm Wilde zalm, daar kun je bezwaarlijk iets op tegen hebben. Die moedige beestjes zwemmen zich godganse dagen te pletter, maar ze doen dat op zo’n karige voedselvoorraad dat ze een toonbeeld van energie-efficiëntie zijn. Hun gekweekte soortgenoten zijn echter een pak veeleisender. Wat zij aan voedsel, elektriciteit en brandstof kosten om tot volle wasdom te komen, dat levert hen een plaatsje bij de grootste vervuilers uit dit lijstje op.

Echt geen groene totems Fregatvogel

Olifant Wat een mastodont als de Afrikaanse olifant dagelijks aan broeikasgassen de lucht in stuurt, is een ietwat onsmakelijk detail. ’t Is maar dat ze in België met zo weinig zijn, anders stootten olifanten de koeien meteen van de porseleinen troon. Dat gasvertoon compenseren ze met hun dieet: olifanten zijn straight-edge veganisten en beperken hun ecologische pootafdruk dus voornamelijk via hun consumptiegedrag. Daarentegen zijn ze wel verantwoordelijk voor grootschalige vernielingen van bosgebieden.

De fregatvogel is vernoemd naar een van de grootste vervuilers op aarde, een uit de kluiten gewassen oorlogsschip. Nu zijn wij sowieso al tamelijk vredelievend van aard en in die hoedanigheid misschien niet geheel onpartijdig, maar als je weet dat marineschepen niet hoeven te beantwoorden aan de energie-efficiëntienormen die de Internationale Maritieme Organisatie oplegt aan de scheepvaart, veren je nekhaartjes toch ook recht? Daardoor kunnen zij ongehinderd drie procent van de broeikasgassen uitstoten. Het zal die fregatvogel worst wezen, maar echt ecologisch verantwoord gaat ‘ie niet door het leven.

Bever De bever is geboren met een baksteen in de maag. Het is sterker dan hemzelf, hij moet en zal burchten en dammen bouwen, met ingenieuze irrigatiesystemen en viaducten.

Dat doet de bever met wat voorhanden is: hout. Zo ontregelt hij niet alleen de natuurlijke afvloeiing van het water in zijn omgeving, hij zorgt ook voor een klinisch afgeknabbelde omgeving. En in een bos zonder sprokkelhout is het niet zo prettig spelen.

29

8 vooroordelen over vorming

TEKST: Trijn Nyckees, Lara Easton, Wietske Van Pelt FOTO: Nationaal Archief Nederland vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/vorming

1. IK GA DAAR EEN HELE WEEK IN EEN DUF LOKAAL ZITTEN EN

NAAR POWERPOINTS KIJKEN

Echt niet! Vorming dat is DOEN! Je kan zelf aangeven of je meer binnen of buiten wilt zijn, en je gaat aan de slag met groepsopdrachten of maakt zelf een spel.

2. IK KEN DAAR NIEMAND

Bij vorming werken we met kleine groepen, waarbij we proberen om mensen samen te zetten die elkaar nog niet zo goed kennen. Waarom? Omdat je dan automatisch meer nieuwe vrienden maakt! Je leert ook het meest van mensen uit andere groepen, bijvoorbeeld hoe zij de dingen aanpakken en omgaan met tradities. ’s Avonds en in de pauzemomenten kan je wel weer naar de mensen van je eigen groep gaan.

3. IS DAT NIET MET TONEELTJES EN VERKLEDEN?

IK DOE DAT NIET GRAAG!

Inkleden kan op duizend verschillende manieren. Sta jij niet te springen om theatraal een speluitleg te doen, maar vind je het wel fijn om een zot spelbord te maken? Prima!

Je kan altijd zelf kiezen wat je doet en hoe ver je in iets gaat.

4. VORMING, DAT IS TOCH ENKEL VOOR NIEUWE LEIDING DIE

NOG NIETS KENT?

Er is voor elk wat wils; voor mensen die nog niet zoveel kennen van scouting tot ervaren rotten die staan te springen om hun ervaring door te geven.

30

5. ALS ZEESCOUTS- OF AKABELEIDING GA IK

DAAR NIETS AAN HEBBEN

Mis poes! Je kan zelf mee beslissen waarover je wilt leren. Veel thema’s zijn voor iedereen van toepassing: zoals pesten, omgaan met ouders, een fijne sfeer in je tak, leden & leiding of motiveren.

6. IK HEB ECHT GEEN WEEK TIJD EN DA’S KEI VER! - Onze meerdaagse cursussen veranderen telkens van locatie. We houden ook rekening met mensen die van ver moeten komen door niet te vroeg te starten en niet te laat te eindigen.

- Je zal daarna veel minder tijd moeten steken in bijvoorbeeld voorbereidingen of problemen oplossen ;) Tijd gewonnen dus!

- Ben je op zoek naar een korte vorming om in je groep te doen? Vraag het aan je DC of stuur een mailtje naar vorming@scouts­ engidsenvlaanderen.be 7. VORMING, DA’S VOOR SEUTEN

Ja, klopt. Niét! Weet je wie je allemaal vindt op vorming? Gemotiveerde leiding (maar echt mensen, ongezien) die goesting hebben om zich een week uit te leven en te babbelen met leiding van andere groepen. Bovendien zouden wij de dansmoves die ’s avonds in de bar geshowd worden niet meteen linken aan seuten. Trouwens seuten zitten sowieso al bij een andere jeugdbeweging dus geen probleem.

8. IK GA ER NIETS MEE ZIJN

99% van onze deelnemers vindt dat ze op vorming iets geleerd hebben dat ze kunnen gebruiken in hun eigen groep. Je doet sowieso inspiratie op, of dat nu tijdens de sessies gebeurt of ’s avonds aan het kampvuur. Je weet beter waar je goed in bent en dat helpt je om beter in leiding te staan. Je kan ook een attest behalen waar je zowel bij andere organisaties als tijdens het solliciteren iets mee bent.

bit.ly/vormingskalender

31

Minder stress is meer plezier!

HANDIGE TIPS VOOR JE BUITENLANDS KAMP TEKST: Geerte Marreel & Maarten Michels | FOTO: Leander Moens internationaal@scoutsengidsenvlaanderen.be | fb.com/internationaal.scoutsengidsenvlaanderen

Een buitenlands kamp organiseren vraagt iets meer dan een gewoon kamp voorbereiden.

Deze handige tijdlijn met tips maakt het werk alvast wat lichter.

SEPTEMBER Wilde ideeën, allemaal welkom!

Stel een ruwe planning op.

OKTOBER

NOVEMBER

Welk kamp?

Trektocht?

Uitwisseling?

Internationaal kamp?

Welke bestemming haalt het uiteindelijk?

DECEMBER Knopen doorhakken, centen zoeken en kamp registreren Reken bij het opstellen van de begroting een reserve van 10% van het totale budget. Hierdoor moet je bij onverwachte kosten tijdens je kamp niet besparen op activiteiten of eten en drinken.

Communiceer samen met de kampprijs aan de ouders ook hoeveel reserve jullie voorzien hebben en wat er gebeurt als er over is na het kamp.

JUNI Puntjes op de i Na de registratie van je buitenlands kamp, krijg je automatisch je Internationaal Scouts- en Gidsenpaspoort opgestuurd. Dat paspoort, één per kamp, bewijst in het buitenland dat jullie lid zijn van een erkende scouts- en gidsenbeweging.

De paspoorten worden vanaf april gebundeld verstuurd, dus het kan even duren voor je je paspoort ontvangt. Registreer je kamp daarom goed op tijd. Zo heb je het paspoort zeker voor je vertrekt.

32

MEI Materiaal Wat hebben jullie allemaal nodig en hoe geraakt het ter plaatse?

Meer tips voor je buitenlands kamp kan je terugvinden in het Internationaal Kampvisum. Alle groepsleiding kreeg via de districtscommissaris enkele exemplaren. Als je er écht nog een extra nodig hebt, kan je ze ophalen bij Hopper Winkel. Maar check het goed. Scouts en Gidsen Vlaanderen verdeelt elk jaar veel meer exemplaren dan er kampen doorgaan. Minder is meer.

Heb je nog vragen over je buitenlands kamp? Mail naar internationaal@scoutsengidsenvlaanderen.be

JANUARI

INTERNATIONAAL

KAMPVISUM

JOUW GIDS VOOR EEN BUITENGEW OON BUITE NLANDS KAMP

FEBRUARI

Vervoer

Internationale extra’s

Hou bij het plannen van je vervoer rekening met de verschillende mogelijkheden. Het vliegtuig is vaak de snelste manier om ergens te geraken, maar is niet ecologisch, vaak duurder en je kan niet veel materiaal meenemen.

Je kan meestal ook in meerdere dagen met de bus of trein op je bestemming geraken. En zo kan je onderweg ook nog een tussenstop inlassen op een unieke plaats of stad. Het overwegen waard.

Op kamp gaan naar een ander land is één ding, de lokale cultuur leren kennen is iets anders. Probeer tijdens je kamp contacten te leggen met de lokale bevolking: zoek een overnachtingsplaats bij een lokale scoutsgroep en speel de dag daarna samen nog een stadsspel of zoek op een plaatselijke markt naar de lokale specialiteiten.

APRIL

MAART

Formaliteiten & administratie Leden hebben vaak een individuele reisbijstandsverzekering, maar in groep heb je daar weinig aan. Met de extra reisbijstandsverzekering van Scouts en Gidsen Vlaanderen ben je ook als groep in het buitenland verzekerd: de volledige groep kan bij grote problemen samen gerepatrieerd worden en je bent beter verzekerd dan bij de standaard ledenpolis.

Gezocht: inhoud.

Geef je kamp vorm!

Meer info op www.scoutsengidsenvlaanderen.be/verzekeringen

JULI Maak dat je weg bent Een identiteitskaart kwijt in het buitenland? Met deze drie stappen raak je al een eind verder:

AUGUSTUS Nagenieten en evalueren

1. Bel DOC-STOP 00800 2123 2123 (gratis, 24/24, 7/7, ook in het buitenland) 2. Doe, in geval van diefstal, aangifte bij de politie.

3. Neem contact op met ambassade of consulaat.

De contactgegevens vind je terug op diplomatie.belgium.be

33

Wist je dat ...

Er de afgelopen jaren maar liefst 7 nieuwe groepen werden opgericht? En het einde is nog niet in zicht, nog eens 8 groepjes enthousiastelingen zijn de opties aan het onderzoeken om nog meer nieuwe groepen te stichten in hun regio!

BRECHT ANTWERPEN (2X)

GENT

OUDENAARDE

HERENT

RIEMST

Lidgeld 2018-2019: 32,90 euro

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Wilrijkstraat 45 | 2140 Antwerpen Tel. 03 231 16 20 | Fax 03 232 63 92 info@scoutsengidsenvlaanderen.be

Hoofdredactie: Mieke Heymans Eindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Anton Smagghe, Wilrijkstraat 45, 2140 Antwerpen Taalcorrectie: Joris Claus, Tine Lassuyt Opmaak: volta | vormgeving Drukkerij: Graphius Foto kaft: Lotte Eilers Werkten mee aan dit nummer: Anton Smagghe, Maité Liekens, Sara

Wellens, Lieselotte Schoeters, Bram Scheerder, Gerlinde Meeus, Ruben Coppens, Laura Van den Brande, Sander Van Tendeloo, Mike Weyten, Joris Schoeters, Marieke Van Broekhoven, Ise Kenis, Niek Hoste, Machteld De Ryck, Stina Derynck, Orion Jacobs, Kirsten Loos, Cedric Heremans, Bertrand Goethals, Trijn Nyckees, Lara Easton, Wietske Van Pelt, Geerte Marreel, Maarten Michels,

Missie: Wij zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen.

Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen?

Bel tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20.

Wil je een extra Over & Weer?

Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar secretariaat@scoutsengidsenvlaanderen.be Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen.

Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor zes nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Wilrijkstraat 45, 2140 Antwerpen, 03 231 16 20.

De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld.

De persoonsgegevens van alle leden worden verwerkt door Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw. We gebruiken die gegevens voor het ledenbeheer en om je op de hoogte te houden van onze activiteiten. Raadpleeg ons volledige privacybeleid via www.scoutsengidsenvlaanderen.be/privacy. Je kan je gegevens altijd opvragen of veranderen via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of per brief bij Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Wilrijkstraat 45, 2140 Antwerpen. Informatie, verzoeken of klachten over de verwerking van persoonsgegevens? Mail naar privacy@ scoutsengidsenvlaanderen.be Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer BE55 4096 5041 4144. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen.

Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclusprint, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren.

Hopper wenst je een lichtrijk scoutsjaar! ✩ Fair & Bio ✩ Duurzaam & lokaal ✩ Veiligheid ✩ Verkenning ✩ Kwaliteit

www.hopper.be

KLEEF HIER JE GROEPSFOTO

Deze pagina is van?

Scouts Tielt

Wie vult dit in? Alle leiding van Scouts Tielt.

Vanwaar zijn jullie? Tielt in West-Vlaanderen, terug te vinden op domein Watewy.

Hoeveel leden en leid(st)ers telt jullie groep? We zijn met 230 leden en 39 leiding en ook een pak stammers (oud-scouts).

Oprichtingsdatum? Scouts Tielt werd (her)opgericht in 1994. Sindsdien is onze jeugdbeweging uitgegroeid tot een gevestigde waarde in Tielt en omstreken.

Hebben jullie veel/weinig speelterrein? Wij hebben een leuk en groot speelterrein, met heuveltjes, gras, een tennisplein en een zandspeelterrein.

Bijnamen van leiding of leden? Jo : Vally, Knally, Valèire, Pornjo, Aperjo, of Valerie.

Jelle: destructieve pony, Fauve: Foef, Tijl: Tijlbal en voor de dames Balleke, Maxime: Maximili-anus De gekste totem in je groep? Fiere Pony Welke activiteit maakt je groep uniek? Na de heroprichting van onze scouts proberen we om de vijf

jaar iets speciaals te doen. Vier jaar geleden was dat een startweekend. Twee dagen lang konden ouders en leden genieten van spelen, muziek en eten. Volgend jaar bestaan we 25 jaar en gaan we

voor het eerst op groepskamp.

Wat is jullie beste verkoopstruc op een financiĂŤle activiteit? Bij de givers houden we een competitie tussen vrouwen en mannen. Dat helpt om de leden te motiveren om te verkopen. De winnaar krijgt

een boys-/girlsnight op het kamp in de zomer.

Het stiekemste kusplekje in/rond de lokalen? De wc’s doen het altijd goed đ&#x;˜‰ maar een zelf gesjorde toren op een evenement bij ons doet het sinds kort ook zeer goed, scoren gegarandeerd.

Wat is de beste kampmaaltijd ooit klaargemaakt? Balls en glory met de complimenten aan Emile

Vanhoucke!

Wat is de langste discussie ooit geweest op de groepsraad? Limonade van Fanta of van Ordal.

Wat is een domme traditie binnen jullie groep? Sinds vorig jaar hebben we een nieuwe uitdaging: de hespenworstchallenge. Je moet een schelletje proberen in te slikken zonder erop te bijten en dan mag je drie nieuwe leid(st)ers uitdagen om het te proberen. Het is moeilijker dan je denkt đ&#x;˜‰.

Wat is het strafste verhaal van jullie groep? Toen we vorig jaar op onze kampplaats in Denenmarken terugkwamen met onze boodschappen, was onze foeragetent over een hek gewaaid. Tenten vasthangen

is de boodschap.

Waar zijn jullie niet zo trots op? Soms zijn de leid(st)ers echte varkens en liggen de lokalen er niet zo proper bij.

Wat wens je je groep toe tegen 2025? Dat er vooral veel plezier gemaakt wordt en dat er nog altijd een heel grote vriendengroep zal zijn. Want hier maak je vrienden voor het leven đ&#x;˜‰ Lekker clichĂŠ maar waar!

Elke Over & Weer laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien.

Zelf invullen? overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be