Over&Weer, Jaargang 47, nr2, 2022-2023, DAS Goesting

leiding, jins en loodsen

Scoutsidentiteit

Inderdaad. Als je dit nu aan het lezen bent, heb je het vlaggen. Dan ben je scout of gids voor het leven. Gelukkig is dat één van de mooiste dingen om je leven lang te zijn.

Je scout voelen hangt niet af van het dragen van je uiteraard onberispelij ke uniform en je groepsdas. Het helpt

natuurlijk wel, daar niet van. Maar zoals Clouseau ooit zong: ’t zit vanbinnen. Je scoutswaarden en -normen draag je altijd mee. Ook lang na je scoutscarriè re. Zalig, toch?

Benieuwd hoe scouting een deel van onszelf wordt (én blijft)? Ontdek het op pagina 8 tot 11!

FOTO: Kristof Steurbaut

DE KIJKER

Binnenkort

Ga

Een carrière in de media én in de scouts?

Ketnetwrapper Thomas (22) doet het!

De scoutsjaren van de meeste mensen in deze rubriek liggen vaak al ver ach ter zich, maar kersvers Ketnetwrapper Thomas De Smet zit er nog middenin. Hij is nog maar 22 jaar en zit al sinds zijn zesde in Scouts Sint-Brixius-Rode. Ook dit jaar zet hij zich met volle goes ting in voor zijn givers. Maar komen zijn kwaliteiten als leider ook van pas bij Ketnet?

TE KUNNEN WERKEN?

Het was alleszins geen nadeel om in de scouts te zitten, want je leert er hoe je met kinderen moet omgaan en vooral hoe je met hen kan praten. Zo kan je uittesten wat ze grappig vinden en wat niet.

EEN SCOUTSLEIDER IS DUS EIGEN LIJK DE IDEALE KETNETWRAPPER?

Bij Ketnet vragen ze ons om zelf niet te veel het kind uit te hangen in onze wraps, en dat is eigenlijk als leiding ook wel een beetje. Het is niet omdat je le den tien zijn, dat jij je ook zo moet ge dragen. Je kan natuurlijk wel plezier met hen maken. Het gaat dus om het even wicht vinden. Zeker als leiding moet je ervoor zorgen dat je ook wat gezag hebt.

TAK?

Oh, dat is moeilijk … Ik ben leiding ge weest van de kapoenen, kabouters, jonggidsen en nu voor een tweede keer van de givers. Elke tak heeft zijn vooren nadelen. De kleinsten zijn sneller tevreden met een spel. Met oudere le den kan je al eens een complexer spel spelen, maar dat vraagt natuurlijk meer voorbereiding. Je kan dan wel weer betere gesprekken met hen voeren en vooral ook chillen.

MOMENT OP KAMP?

Elk jaar fietsen we met de givers naar het kampterrein. Ik denk dat dat zowel het rotste als het tofste moment was, want we vertrokken net op de dag dat het veertig graden was buiten. Ik heb al niet de beste conditie, maar ben toch blij dat we dat samen gedaan hebben. ’s Avonds

sliepen we bij een voetbalploeg waar we ons dan mochten douchen. Dat was wel welkom (lacht)

HOE ZOU JIJ DE SCOUTS BESCHRIJ VEN IN DRIE WOORDEN?

Oeh, even denken… (denkt na) Leerrijk, vriendschap en engagement.

DAT LAATSTE IS NU TOEVALLIG OOK WAAR HET JAARTHEMA ‘DAS GOESTING’ OVER GAAT. WAT BETEKENT ‘GOESTING’ VOOR JOU BINNEN DE SCOUTS?

Als kind gaat dat vooral over het avon tuurlijke aspect van scouting: samen spelen, vuil worden en elkaar ontmoe ten. Maar ook een beetje om katten kwaad te kunnen uithalen op momen ten dat de leiding er niet is, en het niet mag zien. Als leiding draait de scouts veel meer rond het tevreden gevoel dat je hebt als je plezier hebt kunnen maken met je leden, maar natuurlijk ook rond de sfeer onder de leiding. Dat is echt magie, en kan je enkel begrijpen als je zelf in de scouts zit. Klinkt cliché, ik weet het.

MERK JE DIE ‘GOESTING’ OOK BIJ ANDEREN?

Dat verschilt natuurlijk bij iedereen. Ze ker onder leiding zie je dat er zijn die

WIE?

vooral zélf heel veel leuke dingen willen meemaken, en anderen die er keihard voor gaan om plezier te maken met le den.

EN, WAT IS JOUW STERKE KANT ALS SCOUTSLEIDER?

Ik ben meer voor de organisatorische kant van leiding zijn. Als iemand me een voorzet zou doen voor een spel, dan moet het wel lukken, maar anders vind ik dat toch moeilijk te bedenken. Ze ker bij bijvoorbeeld givers. Maar als het op communicatie aankomt, dan vind ik mezelf daar wel beter in.

HELPT DAT ORGANISATORISCHE

OOK NIET BIJ EEN JOB IN DE MEDIA?

Ja, toch wel. Ik heb geen manager en hou dus zelf mijn agenda en facturen bij. Daar moet je toch wel even mee bezig zijn. Het kan dus wel dat dat door de scouts komt, waar ik geleerd heb om op eigen benen te staan.

DAG THOMAS, JIJ BENT ÉÉN VAN DE GLOEDNIEUWE KETNETWRAPPERS, MAAR JE BENT OOK NOG ACTIEF ALS GIVERLEIDING. WAS HET EEN VOOR DEEL DAT JE IN DE SCOUTS ZAT OM BIJ KETNET

TEKST: Jeroen Gielen

FOTO: Jeroen Gielen

JE BENT ONDERTUSSEN AL VIJF JAAR LEIDING. HEB JE MISSCHIEN EEN FAVORIETE

WAT WAS AFGELOPEN ZOMER HET LEUKSTE

Thomas De Smet (22) is sinds mei 2022 één van de drie nieuwe Ket netwrappers. Je kent hem mis schien ook van tv-serie Chaussée d’Amour of de horrorfilm Welp Hij zit bovendien ook al zestien jaar in de scouts. Ja, je leest het goed: hij is nog steeds actief scout! Ondertussen is hij vijf jaar leiding.

NOG VEEL SUCCES IN JE VERDERE (SCOUTS)CARRIÈRE, THOMAS!

Evalueren met het kaartspel

Klaveren 3, ik kies jou!

Is jouw kaartspel al onder het stof be land? Of ligt het ergens te beschim melen onder je bed? Ai ai ai … Haal het dan nog maar eens boven, want hier is een idee om je evaluatiemomenten wat speelser te maken met Hier Speelt Een Scout

Als groepsleiding waak je over de sfeer binnen je leidingsploeg. Zowel in het algemeen, als binnen de verschillen de takploegen. Of je nu strubbelingen opmerkt bij de welpentak of alles net rozengeur en maneschijn lijkt te zijn, een laagdrempelige evaluatie is steeds waardevol. Evenementen, de ledenaan tallen of de kwaliteit van je activiteiten … Ze zijn het allemaal waard om eens on der de loep te nemen.

IEDEREEN EEN STEM

Maar hoe helpen die speelkaarten mij evalueren? Wel, bestudeer de taferelen op de kaarten eens. Prachtig, toch? Er gebeuren alledaagse en minder alle daagse dingen op de verschillende af beeldingen, maar telkens met een as pect van scouting.

In een evaluatiegesprek, bijvoorbeeld tijdens een groeps- of takraad, wil je ie dereen aan het woord laten komen. Niet enkel zij die het luidst roepen. Gebruik daarom de kaarten om ieder zijn zegje te laten doen.

Leg alle speelkaarten open op de tafel zodat iedereen ze goed kan zien. Vraag iedereen om een kaart te kiezen waarin ze zich herkennen als leiding. Als elke leiding een keuze heeft gemaakt, ver klaart iedereen hun keuze om de beurt. Jana kiest ruiten acht, want ze leeft he lemaal op als ze zich maar kan verkle den voor een activiteit en de leden kan meenemen in een droomwereld. Daan gaat voor schoppen tien, want in con tact staan met het lokaal bestuur en vin ger aan de pols houden van het jeugd beleid vindt hij de max. Op die manier zet je elk talent in de verf. Tip: ben je met veel leiding? Voorzie dan meer dan één kaartspel. Sommigen zullen zich her kennen in dezelfde kaart.

Heeft iedereen de kaarten een keer be studeerd? Dan kan je meer diepgaande vragen stellen:

• Wat doet jullie tak al goed?

• Waar kunnen jullie nog aan werken?

• Wat wil je graag nog doen dit scout jaar?

Het zal de groep deugd doen om beves tiging te krijgen in wat ze doen, maar er zullen ook werkpuntjes naar boven ko men waar ze misschien zelf nog niet aan dachten. Nadenken over een gezamen lijk doel of uitdaging zorgt voor extra motivatie om er in de koude maanden ook een lap op te geven.

Zit de sfeer goed? Ga dan nog een stap je verder en laat de leiding elkaar com plimentjes geven met de kaarten. Geef de klaveren twee aan Lotte omdat ze de leden met heimwee zo goed troostte op weekend, of Joren de schoppen acht omdat hij altijd met knotsgekke ideeën komt voor een spel.

Meer weten over H ier speelt een scout ? www.scoutsengidsenvlaanderen.be/hier-speelt-een-scout

TEKST: Roosje Raeymaekers

FOTO: Eva Bens

Real talk met je leden

“Mijn (jong)gids vertelde me net dat ze niet blij is met hoe ze eruitziet.”

“Een jongverkenner liet weten dat zijn me dejongverkenner met donkere gedachten kampt.”

“Enkele givers maakten iets grensover schrijdend mee en namen me in vertrou wen.”

Wat als ik niet het juist reageer? Moet ik dit tegen de ouders zeggen? Ik ben toch ook maar gewoon leiding, geen therapeut?

Het zijn vragen die veel terugkomen, die je doen piekeren, maar waar veel leiding vooral iets mee wil doen. Laat ons je al vast op weg helpen om deze gesprekken aan te gaan.

• Vertrek vanuit je bezorgdheid. Durf de situatie te bespreken.

• Bekijk of er een vangnet is (zoals fami lie of vrienden) en wees er een brugje naar.

• Bespreek samen wie er al op de hoogte is en hoe jullie welke partij op de hoog te brengen.

• Reik uit naar je groepsleiding, districts commissaris of de pedagogische staf van Scouts en Gidsen Vlaanderen*, als je er niet uitraakt.

Dat iemand jou iets toevertrouwt, bete kent niet dat jij het moet oplossen. Zulke situaties zijn nu eenmaal moeilijk. Weet dat je niet alleen bent en dat anderen ook kunnen helpen. Verdere hulp zoeken of aangeven dat je het zelf moeilijk vindt, is

meer dan oké. Je zet een eerste stap, en dat op zich is al erg moedig.

We willen gelukkige mensen in een recht vaardige wereld, maar soms gaat het eens niet goed en dat is niets om je over te schamen. Het doet dan erg veel deugd als er een vangnet is. En dat is voor vele mensen de scouts. Het feit dat jouw lid die warmte en veiligheid voelt om iets te de len is van grote betekenis. Daarom willen we jou als leiding graag bedanken: om je in te zetten voor momenten waarbij de zorgen even vergeten kunnen worden. Dankjewel voor jouw engagement!

Meer info over hoe je moeilijke gesprekken aangaat? www.scoutsengidsenvlaanderen.be/moeilijke-gesprekken

(*) info@scoutsengidsenvlaanderen.be

TEKST: Aagje Rottiers FOTO: Hana Reynaert

BOEKENPLANK

Zin in scouting?!

Wat is zingeving voor Scouts en Gid sen Vlaanderen vandaag? Met welke rituelen en symbolen geef ook jij onze beweging mee haar betekenis? Zin in scouting?! zet je aan het denken én doen over totemisatie, belofte, uni form, basispijlers, ontstaan van scou ting en zoveel meer. In deze map vind je veel weetjes, maar ook praktische tips voor scouting vandaag en morgen, aangevuld met verhalen uit scouts- en gidsengroepen zoals de jouwe.

TEKST: Nele De Brabanter

Fier op mijn totemdier

Als (jong)giver wacht je vol span ning op die ene avond. Die ene avond waarop je eindelijk je totem te weten komt. Zou het een zoogdier zijn? Of een vis? Oh, misschien wel een vogel! Bij het horen van je eigenschappen vormt er zich een flauwe grijns op je gezicht, soms rol je zelfs eens met je ogen, terwijl de adrenaline door je lijf raast.

Een totem is dé trots van elke scout of gids. En terecht. Van Wasbeer over Spitsvogel tot Gems, elke totem is uniek. Jouw leiding heeft destijds zorgvuldig en voorzichtig de meest passende ei genschappen gekozen uit een oneindi ge lijst aan mogelijkheden en gepuzzeld tot het plaatje klopte. Tot het jou vorm de. Je mag fier zijn op je totem, het is deel van wie je bent en hoe anderen jou zien als persoon.

Of je het nu eens bent of eerder niet ak koord gaat met je gegeven prominente karaktertrekjes, het zet je in elk geval aan het denken. Zo leer je ook je aanvan kelijk minder positief klinkende eigen schappen te accepteren en na een tijdje leer je ze misschien zelfs te appreciëren. Want hoe cliché het ook mag klinken, er is er maar eentje zoals jij.

URBAN LEGEND EN, WAT GAAT GIJ AANDOEN?

Wat doe jij aan voor de fuif vanavond? Zeker geen uniform, want uitgaan in uniform is verboden. Toch?

Eigenlijk bestaan er geen regels rond uitgaan in uniform. Het is dus aan je scoutsgroep om er afspraken over te maken. Als je je deftig gedraagt, is er

geen probleem. Vergeet wel niet dat je in uniform niet alleen aan je eigen groep gelinkt bent, maar aan heel Scouts en Gidsen Vlaanderen.

TEKST: Eva Cabuy

FOTO: Luka De Wandel

Te koop in alle Hopper Winkels! jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be

TEKST: : Nette De Schrijver FOTO: Melanie Vercauteren

De cijfers liegen niet. Het ledenaan tal bij jonggidsen, jongverkenners en scheepsmakkers daalt in het algemeen meer dan bij andere takken. Haken er ook in jullie groep heel wat leden af op deze leeftijd? Dat is dus niet abnormaal. Maar zeker geen reden om je minder in te zetten, want de leden die wél naar de scouts komen, willen daar gewoon een toffe tijd beleven.

Jonggivers zitten volop in hun puber teit. Ze moeten keuzes maken waarvan ze ervoor niet wisten dat ze bestonden

en hun tijd verdelen over school, hob by’s, familie, vrienden en huisdieren. Het door velen gevreesde woord “planning” komt hier op de proppen. Sommige le den willen namelijk nog graag naar de scouts komen, maar kunnen helaas niet op twee plaatsen tegelijk zijn.

Merk je dat jonggivers enkele ke ren niet opdagen voor een activiteit? Ga dan eens met hen babbelen en kom hen tegemoet. Zo kan je duidelijk maken dat het oké is dat ze er niet altijd bij zijn, zodat ze daardoor niet het gevoel krij gen dat ze maar beter kunnen stoppen met de scouts. Misschien zit er meer achter dan enkel een druk schema? Vin den ze de spelletjes niet zo leuk? Zijn er strubbelingen met andere leden? Gaat het thuis niet zo goed?

jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be fb.com/PloegJonggivers

Voor alles geldt de gouden raad: een gevarieerde en goed georganiseerde werking met een veilig plekje voor elk lid, heeft veel impact op je ledenaantal.

We kunnen niet alles op die dekselse pubers steken, hé.

Heeft jouw groep te weinig leiding of leden, of net te veel? Wil je met andere woorden weten of jouw groep future proof is?

Ontdek het op www.scoutsengidsenvlaande ren.be/futureproof

TEKST: Nele De Brabanter FOTO: Jari Sijbers

GÊNANT SCOUTSMOMENT

Wie: Guitige Coati

Ik herinner het me alsof het gisteren was. Het was 3 juli, de avond voor mijn verjaardag, en dat moest natuurlijk ge vierd worden. De geweldige sfeer was niet kapot te krijgen, de tafel (bleek later) wel. Een tafelblad dat scheef op schra gen ligt kan blijkbaar geen twee vol wassen personen dragen. Daar kwam ik achter op de harde manier. De persoon met wie ik in een vage situatie zat was namelijk mee als foerier. Vurige passie gepaard met de uitbundige vibe leidde tot gekus op de tafel. Veel langer dan dertig seconden kan het niet geweest zijn, want voor ik het wist, zat ik op de grond en was de tafel in elkaar gezakt. Tot mijn grote opluchting waren er geen ooggetuigen. We hebben de brakke ta fel dan maar weer rechtgezet alsof we er niet net keihard waren doorgezakt. Na dat we van de slappe lach af waren, zijn we gewoon teruggekeerd naar de groep met een uitgestreken gezicht, alsof er niets gebeurd was. De gigantische blau we plek op mijn rechterbovenbeen die nog twee weken hardnekkig is blijven staan, bewees nochtans het tegendeel.

Kerstkaartjes

voor iedereen

3, 2, 1, say rendier! Gekke kerstfo to’s nemen met je leidingsploeg, dat is niet alleen zo hard lachen dat je muts scheef zakt, de foto’s zijn ook enorm leuk als wens kaartjes voor je leden en hun ou ders. Je zal zien dat ze het kleine gebaar enorm appreciëren. Denk er wel aan dat niet iedereen kerst viert, dus kies voor een wens als “Fijne feesten” of “Fijn eindejaar”. Haal de versiering al maar van de zolder!

TEKST: Pebbles Antonissen

“Hmm, is het niet al een tijdje geleden dat Mats naar de activiteit is geko men?” en “Pff, Sarah vindt zwemwed strijden blijkbaar belangrijker dan het scoutsweekend?” Herkenbaar?

Scout of gids ben je niet voor even, maar voor het leven

DAS Goesting! We roepen het nu al enkele maanden luidkeels samen aan het begin en einde van de activiteit. Of is dit geen gewoonte bij jouw groep?

Geen probleem, iedere groep heeft eigen tradities, ieder zijn (DAS) goesting!

Doorheen deze vier bladzijden nemen we je mee in de wereld van scouting. Wie zijn we? Wat doen we? Wat drijft ons? En wat maakt ons nu scout of gids?

Grote kans dat je er na al die jaren al veel over weet. Maar wedden dat je ook enkele nieuwtjes te weten komt over je favoriete jeugdbeweging (spoiler alert: dat is dus Scouts en Gidsen Vlaanderen, hè)? Lees vooral snel verder!

HOE HERKEN JE EEN SCOUT OF GIDS?

“Is dat een strikvraag?”, horen we je al denken. Scouts en gidsen zijn – uiter aard – herkenbaar aan het uniform. We dragen het met trots en tonen zo dat we deel uitmaken van de bewe ging. Zo heeft zo goed als elke scouts groep heeft een groepsdas, eentje met een eigen kleurencombinatie. Die dragen we rond onze hals (sommigen rond de mouw), maar het is wel een essentieel onderdeel van ons uniform. Daarmee onderscheiden we ons van andere scoutsgroepen op Herfstont moeting of Dag van de Jeugdbeweging, tijdens een activiteit met je district of een weekend met de gouw. En je weet hoe dat gaat: wat speelse rivaliteit tus sen naburige groepen stimuleert het

samenhorigheidsgevoel en geeft een boost aan je tak.

En dan de rest van het scoutsuniform: het beige hemd en een groene korte of lange broek of rok. Daarmee tonen leden en leiding hun verbondenheid met elkaar. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt mag elke groep eigen af spraken maken over welke uniformstuk ken verplicht zijn voor welke leeftijdstak en welke kleur(en) hun groepsdas heeft.

Of welke kentekens op het hemd (moe ten) hangen, of het hemd een kleur boek of net heel sober mag zijn, en of ze een eigen T-shirt of trui aanbieden.

Het maakt allemaal eigenlijk niet zo veel uit. Zolang we ons maar scout voelen en kunnen ravotten!

TEKST: Roosje Raeymaekers

FOTO: Toon Janssen

ALLEMAAL ANDERS,

SCOUTS!

Lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaande ren, scout of gids zijn, het is een echte levensstijl. We dragen bepaalde normen en waarden mee, die heel algemeen kunnen zijn en voor alle groepen gel den. Maar groepen kunnen ook hun eigen accenten leggen binnen datzelf de kader. De ene groep staat in je dorp bekend om hun sterk uitgewerkte spel letjes en mooi ingeklede fantasiespelen, terwijl de andere gekend is voor de zotte techniekvergaderingen die echte avon turiers maken van hun leden.

En dan hebben we het nog niet gehad over onze zeescoutsgroepen. Zij leggen een extra speciaal

accent in hun scoutswerking. Hoewel de basis exact hetzelfde is als die van de groepen “met beige hemden”, ziet hun uniform er net wat anders uit. Ze dragen een blauwe trui en broek en elke zee scout draagt een gele das. In de koudere maanden doen ze dezelfde activiteiten als ‘gewone’ scoutsgroepen. Wanneer het weer wat beter wordt, gaan ze het water op met roei- en zeilboten.

Scout of gids ben je niet even, maar voor het leven

ALLEMAAL

FOTO: Jan Petré

Een belangrijke waarde van scouting is dat iedereen er bij kan. Scouts en Gidsen Vlaanderen telt heel wat akabegroepen, die zich voornamelijk richten op kin deren en jongeren met een beperking. Maar ook kinderen zonder beperking zijn hier welkom. Die mix maakt deze groepen net leuk en interessant. Steeds meer groepen richten ook een akabetak op en integreren die in hun al bestaande scoutswerking. Of ze kiezen ervoor om een inclusieve scoutsgroep te zijn, waar kinderen en jongeren met een beper king samenspelen met leeftijdsgenoten zonder beperking. Want vergis je niet, akabe is écht scouting.

SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN OOK IN BRUSSEL?!

Onze naam zet je misschien op het verkeerde spoor, maar Scouts en Gid sen Vlaanderen telt ook tien groepen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. En er is meer. Wij zijn namelijk niet de énige scoutsassociatie in België. Er zijn er maar liefst vijf! Samen met FOS Open Scouting en de Franstalige associa ties Les Scouts, Les Guides en Scouts et Guides Pluralistes vormen we de scoutsfederatie GSB (Guiding and Scou ting Belgium). Wist je dat al?

En er is nóg meer. Wereldwijd wordt er een opsplitsing gemaakt tussen scouts enerzijds en gidsen anderzijds: WOSM (World Organisation of the Scout Move ment) en WAGGGS (World Association of Girl Guides and Girl Scouts). Vanzelf sprekend is Scouts en Gidsen Vlaande ren bij beide aangesloten. Dit wist je ze ker niet, hè? Hè?!

en wordt elke vier jaar georganiseerd in een ander land. In 2023 trekken we naar Zuid-Korea.

Maar ook met je groep kan je in contact komen met scouts uit andere landen. Zo kan je een leuke uitwisseling doen op je buitenlands kamp als jin of helemaal al leen als je op Erasmus gaat!

Wil je meer weten? internationaal@scoutsengid senvlaanderen.be

Herken jij de vijf basispijlers?

Je hebt er misschien al vaak of zelfs he lemaal nog nooit van gehoord: de ba sispijlers. Wel, de basispijlers zijn de vijf principes die centraal staan bij de aan pak van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Een cruciaal deel van onze identiteit als scout of gids dus.

ZELFWERKZAAMHEID

Kort gezegd: op de scouts leer je hoe je je plan moet trekken! Een zeehond je smeert zijn eerste boterhammen met choco op kamp en een jonggiver kookt voor de eerste keer op een zelfgemaakt vuur. Op de scouts gaan we samen met onze vrienden uitdagingen aan, maar wel in een veilige omgeving. In de we reld die scouting heet, kunnen we vallen en opstaan, op verkenning gaan en op onze eigen benen leren staan.

ENGAGEMENT

Je inzetten voor de scouts kan op veel verschillende manieren. Jins steken hun

handen uit de mouwen voor de afwas, terwijl de jonggivers het eten opschep pen aan het buffet op het eetfestijn. Gi vers voorzien elk een deel van de bood schappen om samen op kooktocht een heerlijke maaltijd te bereiden. Engage ment draait om bewust kiezen, voor je tak, voor je groep of voor de maat schappij. Met andere woorden: we kun nen op elkaar rekenen.

MEDEBEHEER

Medebeheer, een ingewikkeld woord voor een makkelijk begrip: inspraak. Dat wil zeggen dat leiding van elke tak – van kapoen tot jin – leden hun zegje laat doen. Laat kabouters en welpen om de beurt hun favoriete spel kiezen. Of hang op kamp een doos of zakje in het mid den van de tent, waarin leden briefjes kunnen steken met spelletjes, vieruur

Het meest bekende voorbeeld van ver broedering tussen scouts en gidsen wereldwijd is de Jamboree. Dat is een grote bijeenkomst van scouts en gid sen van 14 tot 17 jaar uit de hele wereld

Wist je dat...

WOSM

WAGGGS

FOTO: Hana Reynaert

FOTO: Janna Dergent

tjes of hun lievelingseten. Oudere tak ken kan je inspraak geven in de regels op kamp, of je laat de derdejaars een spel in elkaar laten steken voor hun medele den. Samen verantwoordelijkheid opne men zorgt voor meer gedragenheid bij leden en leiding.

DIENST

Als scout dromen we van een betere wereld. Givers zetten zich bijvoorbeeld in voor een goed doel dat hen nauw aan het hart ligt. Een welp die anderen helpt met inpakken of een zeehondje die zijn vriendje troost na een val, zolang je el kaar helpt en je je actief inzet voor an deren, draagt iedereen zijn steentje bij.

PLOEGWERK

Herfstontmoeting 2022 is ondertus sen een mooie herinnering, maar hoe heerlijk is dat gevoel van verbonden heid? Al die goesting die we mee naar huis nemen zetten we om in knotsgekke activiteiten om een warm nest te bou wen voor onze leden. Eentje waarin er respect is voor elkaar en iedereen zijn grenzen kan aangeven. Geen enkele scoutsdroom is te zot, we zetten ons samen in om dromen waar te maken.

COLUMN Scouting, learning by doing!

Wat je allemaal wel niet leert in de scouts? Veel, heel veel! Toen ik het aan leiding op Herfstontmoeting vroeg, kreeg ik een ruim palet aan antwoor den: plannen, organiseren, samenwer ken … Vaak ging het ook over waarden of attitudes zoals solidariteit, empa thie, doorzettingsvermogen, en soms ook heel praktische zaken zoals leren koken (hoewel juiste hoeveelheden in schatten nog steeds mijn petje te bo ven gaat), EHBO of je leren oriënteren. Of een marshmallow perfect goud bruin vanbuiten en mellow vanbinnen krijgen.

Dat laatste zal je misschien niet me teen aan een job helpen, maar als het gaat over ervaring met plannen en organiseren, een team ondersteunen en samenwerken, wees dan maar ze ker dat (toekomstige) werkgevers je scoutservaring en je scouts-skills in re kening brengen. Mooi meegenomen, toch?

Als leiding leer je ook omgaan met heimwee, pesten aanpakken in je tak of een bezorgde ouder geruststellen. Maar wat leer je eigenlijk als lid? En wat willen jullie graag dat ze er opsteken? Vraag het volgend weekend je leden zelf een keer: wat hebben jullie al ge leerd bij de scouts? En wat willen jullie nog leren?

Jullie hebben de kans om zelf te bepa len wat jullie jullie leden dit jaar willen bijbrengen, welke skills je ze wil laten ontwikkelen en waarin je ze wil zien groeien, doorheen jullie activiteiten, weekends en kamp. Een kans om met beide handen te grijpen.

Jo Deman Verbondscommissaris

TIP VOOR STARTENDE LEIDING

Hap toe

Ouders en opvoedingsverantwoordelij ken vertrouwen je hun kostbaarste goed toe: hun kind. Wat een blijk van vertrou wen! Mooi eigenlijk. Dus hap toe! Stel je benaderbaar op voor en na de activiteit. Spreek de vader van je kapoen aan na de scouts om hem in te lichten over de schaafwondjes die hij opliep in al zijn

enthousiasme tijdens het bosspel. Ver tel de oma van je welp dat ze deze keer superflink heeft meegespeeld. Je zal zien: ouders appreciëren dat. Ze zijn de slechtste nog niet ;-).

TEKST: Roosje Raeymaekers

FOTO: Jan Petré

Voor ’t eerst op scoutsweekend

De eerste overnachtingen en weekends komen eraan, een spannend moment voor je jonge leden. Voor sommigen is het zelfs de eerste keer dat ze niet bij hun familie overnachten. Heimwee kan dan al eens om de hoek gluren.

Heimwee is een gevoel dat jonge leden vaak bekruipt tijdens rustige momen ten. Probeer daarom je leden ook op die momenten te entertainen. Terwijl een groepje bezig is met de afwas, kan je

spelletjes spelen met de rest of geef je kleurpotloden en boekjes zodat ze zich kunnen bezighouden. Ook ‘s nachts loert de heimwee om de hoek. Zet op de inpaklijst dat je leden hun slaapknuf fel mogen meenemen, zo voelen ze zich ook in hun slaapzak thuis.

zijn het beste medicijn tegen heimwee. Betrek indien mogelijk enkele andere leden. Tweede- of derdejaars durven vaak hun eigen ervaringen delen met de jongere leden van toen ze zelf eens heimwee hadden. Zo voelen ze zich ook verantwoordelijk om voor de anderen te zorgen.

Iedereen superheld!

Ik heet ………………….... (enter je superleidingnaam) en heb volgende superkrachten waardoor mijn leden mij een echte held vinden: ☐ Ik verzin elke week een zotcreatief spel

Ik ben altijd goedgezind, ookal ging ik vorige avond naar een feestje

Ik ken al mijn leden bij naam

Ik speel altijd mee of ik moedig de leden aan ☐ Mijn kampen zijn tot in de puntjes uitgewerkt

Vorming à la Carte gevolgd voor extra inspiratie

Ik tover elke traan om tot een lach

Ik ken alle lievelingsliedjes van de leden ☐ Dode momenten? Tijd om te babbelen met de leden ☐ Ik maak crazy spelborden ☐ Ik ben een non-stop entertainer

Nóg meer plezier halen uit in leiding staan?

Als je merkt dat een lid zich afzondert en het thuisfront mist, ga er dan even mee praten. Probeer het wel te betrekken in het spel. Entertainment en afleiding Ga op Animator en krijg tips en tricks om sterker in je schoenen te staan!

26/12/2022 – 31/12/2022

De Kluis – Sint-Joris-Weert 05/02/2023 – 11/02/2023

De Winner – Pelt 10/04/2023 – 16/04/2023

Drieboomkensberg – Malle

01/07/2023 – 07/07/2023

De Kluis – Sint-Joris-Weert

05/08/2023 – 11/08/2023

De Kluis – Sint-Joris-Weert

Inschrijven via evenementen.scoutsengidsenvlaanderen.be

Beloofd? Beloofd!

Je hebt in de vorige editie van Over & Weer al heel wat kunnen lezen over engagement en motivatie. Wel, het uit spreken van die motivatie en het con creet maken van ons engagement, dat doen we met de scoutsbelofte!

Als lid legde je waarschijnlijk op verschil lende momenten zo’n scoutsbelofte af, maar wat gebeurt er met die belofte als leiding? Wordt die ergens vergeten ach tergelaten zoals een welpenonderbroek

op kamp? Laten we in plaats daarvan onze beloftes nu eens van onder het stof vandaan halen en hernieuwen, zo als altijd, op een scouteske manier.

Het is o zo belangrijk om als leidings ploeg stil te staan bij ieders engage ment, ieders motivatie om in leiding te staan en ieders goesting in scouting. Een beloftehernieuwing kan jezelf en je medeleiding eraan herinneren waarom jij een scout- of gids-in-leiding bent en

Vul je eigen superkracht in:

Vraag aan je leden waarom zij jou een goede leiding vinden:

Welke superkracht zou je medeleiding jou geven?

wat dat voor jou concreet betekent. Enmet het nieuwe jaar in het vooruizichtwaarom niet in de vorm van een nieuw jaarsbrief die voorgelezen wordt op het kerst- of nieuwjaarsleidingsfeestje?

Waarvoor wil jij je dit jaar inzetten? Waar heb je keiveel goesting in? Als extraatje kan je aandenkens maken die jullie na de nieuwjaarsbrieven aan iedereen cadeau doen.

TEKST: Eva Cabuy

FOTO: Leni Dekeyser

TEKST: Sanne Baeten

FOTO: Luka De Wandel

TEKST: Jarne Beliën FOTO: Jari Sijbers

Ping!

3 kant-en-klare leidingsactiviteiten

Skoette! Vrienden voor het leven! Maak van jouw leidingsploeg een hecht team. In dit artikel lees je drie eenvoudige, kant-en-klare ideeën waarmee jullie aan de slag kunnen.

SCOUTSSPELLETJES À LA CARTE

Het hoeft niet moeilijk te zijn: laat alle leiding hun favoriete scoutsspelletje(s) op een papiertje schrijven, steek de pa piertjes in een kom en trek er een spelle tje uit. Laat je innerlijke kapoen nog eens volledig gaan!

SPEEDDATE CLUEDO

Dit spel is fijn als je elkaar een tijdje niet meer hebt gezien. Aan de start van een nieuw scoutsjaar of na een examenpe riode, bijvoorbeeld. Voor dit spel heb je papier en balpennen nodig.

Allereerst vult elke leiding een Clue do-blad in met de volgende informatie:

• je naam of totem

• een activiteit die je deed waarvan je denkt dat niemand het weet

• wie er nog aanwezig was op deze ac tiviteit

• met welk motief je dit deed

Vooraleer de Cluedo start, gaat iedereen op speeddate met elkaar. Maak twee lange rijen en praat gedurende twee minuten met de persoon tegenover je. Probeer zoveel mogelijk informatie te ontfutselen over het persoonlijk le ven van je partner. Na twee minuten is het aan de andere persoon om vragen te stellen. Vervolgens schuift iedereen door.

Hierna verdeel je de leidingsploeg in teams. Het fijnste is om teams te ma ken van mensen die elkaar nog niet zo goed kennen. Je neemt de ingevulde papieren erbij en dicteert per categorie wat erop geschreven staat. Doe jullie best om dit met uitgestreken gezicht en in een andere volgorde te doen. Je kan in deze fase ook gebruikmaken van een spelbegeleider die deze taak op zich neemt.

Elk team probeert vervolgens om de juiste verbindingen te leggen. Wie deed wat met wie en waarom? Hilariteit ver zekerd als er een kleine vergissing tus senzit. Nadien is het eens zo leuk om elkaar het vuur aan de schenen te leg gen en alles te weten te komen over wat jullie hebben opgeschreven.

VROLIJKE, VROLIJKE VRIENDEN

Er zijn veel klassiekers waaruit je kan kie zen. Ja hoor, we doelen op een goeie ouwe gezellige avond aan het kamp vuur met de hele leidingsploeg. Denk: marshmellows, gitaren en klassiekers als Domino. Blaas het stof dus van je zang boekje, zet een pot chocomelk op het vuur en zing samen de longen uit je lijf. Laat de winter maar komen!

TEKST: Eva Cabuy

FOTO: Luka De Wandel

Weekendresident aan het woord

WAT DOET EEN WEEKENDRESIDENT

EXACT?

W: We vatten het samen als ‘conciër ge spelen’: we ontvangen de gasten, we zijn aanspreekpunt waar nodig en doen controle bij vertrek. In De Brink moeten we ook koken voor zij die in de gebouwen logeren …

T: (vult snel aan) … MOGEN we ook koken. Enkele taken zijn ondertus sen ook verdeeld. Meestal koken de mannen, en de vrouwen en kinderen zorgen voor de geitjes van De Brink.

HOE ZIJN JULLIE HIERBIJ GEKOMEN?

W: Na vroegere engagementen, zo als Flamboree, Jamboree, JAMbe*, zochten we een manier om elkaar te blijven zien en het scoutsgevoel lan ger te laten duren.

T: Sindsdien is de vriendschap enkel maar gegroeid. Zo zijn we deze zo

mer met onze ploeg samen op va kantie geweest naar een scoutsdo mein in het buitenland.

WAAROM ZIJN JULLIE

WEEKENDRESIDENT?

T: Het is een excuus om samen te zijn en niet volledig te moeten stoppen met scouts (lacht)

W: De kinderen genieten van een heel weekend in het bos te spelen en ondertussen ook van mee te kunnen helpen. Ze zijn opgegroeid met en in De Brink. In de vijf à zes jaar dat we dit doen hebben we van alle kinderen ook een foto waar de afwasbak dienst doet als bad.

T: We hebben fijne herinneringen aan het domein door vormingscursus sen en scoutsweekends waaraan we vroeger zelf deelnamen. We zien het domein mee veranderen door de ja ren heen en we ontmoeten oude be

kenden die eens terug naar De Brink komen. Zo is er binnenkort een voor bereidend weekend voor de deel nemers van Jamboree 2023 en daar hopen we bekende gezichten terug te zien.

*Flamboree was een internationaal kamp voor scouts tussen de 14 en 18 jaar en hun leiding dat in 2003 en 2009 werd georga niseerd door het toenmalige VVKSM, wat nu Scouts en Gidsen Vlaanderen is. Jam boree is een internationale bijeenkomst van scouts tussen de 14 en 17 jaar die om de vier jaar plaatsvindt. In 2023 gaat het door in Zuid-Korea. JAMbe was een groot evenement in 2007 ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van scouting, door en voor alle scoutsfederaties aangeslo ten bij de Guiding and Scouting Belgium (GSB), waar ook Scouts en Gidsen Vlaan deren deel van uitmaakt.

Laat je (niet) beïnvloeden

Je hebt vast een ideaalbeeld van wat voor leiding je zou willen zijn, maar ingebakken normen en gewoontes binnen een leidingsploeg kunnen dit soms in de weg staan. Die heb je in elke groep, maar daarom is het net zo dapper als iemand toch ‘nee’ durft te zeggen of een andere blik op de zaak werpt. Maar hoe dan?

Een eerste stap zet je door ter sprake te brengen wat je anders zou willen zien. Wees dus niet bang om tijdens een takof groepsraad je mening te uiten of iets in vraag te stellen.

Vertrek vanuit de feiten: wat is er dat je anders zou willen zien? Hoe voel je je daar momenteel bij? Wat vind je bijge volg belangrijk? Een voorbeeld: “Ik heb gemerkt dat de helft van de leidings ploeg niet op het eetfestijn was. Dat vind ik jammer, want ik vind teamspirit belangrijk.” Op die manier kan je goed staven waarom je iets anders zou willen zien.

Als groepsleiding kan je de drempel ver lagen voor leiding om hun stem te laten horen.

ENKELE TIPS:

Geef tijdens groepsraden ieder een kans tot spreken, niet al leen de luidste roepers. Kijk ook goed naar non-verbale signalen (gesloten houding, geen oog contact maken …) Zie je iemand twijfelen? Spreek die dan even aan, weg van de groep.

Neem tijd om leiding individu eel te spreken en te polsen hoe het écht met hen gaat.

Ken de sterktes van je leiding en gebruik die. Leiding met zelfver trouwen durft zich makkelijker te tonen.

Werk actief aan een goede en open groepssfeer. Hallo, team buildings!

WIE?

Tom Van Ooteghem en Wouter Van Espen, weekendresidenten in Hopper Jeugdverblijf De Brink in Herentals

TEKST: Eva Bens

Leiding ad interim

Vervangleiding tijdens de examens

Beginnen die van Over & Weer nu al over de examens? We weten dat het niet de leukste vooruitzichten zijn, maar een voorbereid leiding is er twee waard.

GEPENSIONEERDE LEIDING

Het is fantastisch dat zoveel scouts groepen ook tijdens de examens ver gaderingen doen. Maar soms komt je examenrooster slecht uit, en is er lei dingstekort. Gelukkig is er de oud-lei ding die staan te popelen om zich nog eens in hun uniform te wurmen. Vraag hen wel op tijd, oud-leiding zijn vaak mensen die al werken of die ook drukke weekends hebben. Pols al vóór de exa mens wie het ziet zitten om eens te ko

men helpen, zo weet je meteen wie je moet aanspreken.

VLIEGENDE LEIDING

Sommige groepen maken gebruik van ‘vliegende leiding’. Dat is leiding die zich wel nog wil engageren, maar het niet ziet zitten om evenveel met de scouts bezig te zijn als een ‘voltijdse leiding’. Het kan misschien handig zijn om zo’n team op te starten voor wanneer jullie het even te druk hebben.

We wensen jullie alvast heel veel succes met de examens!

TEKST: Eva Cabuy

December komt eraan. Dat betekent feestdagen en vakantie, en voor de meesten onder ons (helaas) ook stude ren. Sommigen zetten de scouts dan op een lager pitje. Maar wat als je studeren en scouts kon combineren? In sommi ge groepen doen ze het al jaren: samen studeren, samen pauzeren en samen afzien. Want gedeelde smart is halve smart, toch?

AFSPRAKEN MAKEN

Om ervoor te zorgen dat er wel dege lijk wordt gestudeerd, zijn er natuurlijk afspraken nodig. Zorg dat er duidelijk heid is over het gebruik van de lokalen en spreek vaste opruimmomenten af. Je kan ‘ter ontspanning’ meteen checken of alles nog in orde is. De perfecte stu diepauze! Tip: lees zeker de minimum normen voor een goed scoutslokaal.

Spring-eens-binnen-activiteit

Met kerst vallen de examens van de leden vroeger dan die van de leiding. Merk je dat de givers hun leerstof wiskunde beter wil len kennen dan de totale lengte van alle sjorbalken in jullie sjor kot? Verschijnen enkel de eerste jaars jonggivers enthousiast op de scouts? Dan is het tijd om een spring-eens-binnen-activiteit te proberen!

Een spring-eens-watte?! Moet ik mijn konijnenpak uit de verkleed kist vissen? Nee hoor. Tijdens een spring-eens-binnen-activiteit orga niseer je de volledige dag activitei

ten op de scouts, en kunnen je leden binnenspringen wanneer ze willen.

ENKELE IDEETJES

• Picknick

• Gezelschapsspelletjes

• Schilder samen één groot schil derij

Zijn er leden die toch achter hun bu reau blijven zitten? Breng de scouts dan tot bij hen thuis en stuur eens een motivatiekaartje of een pretpak ketje hun kant op. Nadat ze jullie ge heime boodschap hebben ontcijferd, zijn ze helemaal klaar om weer in de boeken te vliegen!

TEKST: Pebbles Antonissen

AF EN TOE PAUZEREN, HÉ

Daarnaast is het handig om de studeer pauzes duidelijk af te spreken. Wees ook voor jezelf waakzaam dat je je hieraan houdt. Tot slot is het altijd leuk om een overzichtje te hebben van wie wanneer examens heeft, zodat je weet wanneer je succesberichtjes moet sturen. Een beetje extra aanmoediging is in deze periode altijd welkom. Veel succes!

PS: Als je examens tegenvallen, heb je tenminste leukere pauzes gehad dan voor de tv te hangen.

TEKST: Bente Van der Schoot

FOTO: Fien Wallays

Vrolijke, vrolijke (studie)vrienden

(GROEPS)LEIDING AAN HET WOORD

Scouts en Gidsen Vlaanderen telt bijna 11.800 actieve leiders en leidsters. Op deze pagina tonen (normaal gezien) twee van hen het achterste

Extra exemplaar - uitschrijven - digitale versie? Met Over & Weer wil Scouts en Gidsen Vlaanderen haar ac tieve leiding inspireren, laten nadenken en laten uitproberen. We brengen de pedagogische visie, praktische informatie en richtlijnen van Scouts en Gidsen Vlaanderen bij leiding thuis (‘over’) en tonen actieve leiding in woord en beeld (‘weer’).

Elk gezin waar iemand woont die bij Scouts en Gidsen Vlaan deren ingeschreven is als jin, actieve leid(st)er of met een on dersteunende functie, ontvangt automatisch Over & Weer Wil je een extra exemplaar? Dat kan. Mail naar onthaal@scouts engidsenvlaanderen.be.

Wil je minder of geen bijlages, liever een digitale versie of echt geen tijdschrift meer ontvangen? Dat kan via groepsadmin.scoutsengidsenvlaanderen.be. Iedereen die lid is van Scouts en Gidsen Vlaanderen kan zich daarop inloggen. Meer info op: www.scoutsengidsenvlaanderen.be/uitschrijventijdschriften

Hoe ben je in een Franstalige

scouts terechtgekomen?

Toen ik de leeftijd van louvetaux of welpen had, ben ik naar de scouts be ginnen gaan met de belofte aan mijn ouders om het tenminste een jaar uit te houden. Dat is gelukkig op heel wat meer uitgedraaid. Thuis spreek ik en kel Nederlands. Frans spreken op de scouts was dus wel belangrijk voor mijn ouders en voor mij uiteindelijk ook. Ik ben er bij de pio’s , of jins zoals jullie het noemen, wel even tussen uit geweest omdat ik het echt spelen miste en de taalbarrière daardoor iets duidelijker werd.

Wanneer zijn jullie scoutsactivitei ten?

Om de twee weken op zondag van 9u tot 17u.

Hoe zijn jullie groepen opgedeeld?

In onze groep start je bij de nutons (6 tot 8 jaar, jongens en meisjes ge mengd). Tussen je 8 en 12 jaar ga je ofwel naar de louveteaux (als jongen) ofwel naar de lutins (als meisje). Jon gens gaan vervolgens naar de éclai reurs (12 tot 17 jaar), terwijl meisjes eerst naar de aventures (11 tot 15 jaar) gaan, en daarna naar de horizons (15 tot 17 jaar). Iedereen komt weer sa men bij de pio’s (17 jaar).*

Geven jullie ook totems?

Ja hoor! Je hebt net zoals in Vlaam se scoutsgroepen een totem en een quali , of voortotem. Die voortotem komt wel pas achter de totem. Ook het kiezen van die totem en quali gaat een beetje anders. De totem is gro

tendeels gebaseerd op het uiterlijk, hoewel er ook rekening wordt gehou den met de eigenschappen van het dier. De quali is dan wel weer volledig gebaseerd op het karakter.

Hoe ziet jullie uniform eruit?

In onze groep dragen we bottinnen, specifieke sokken, een short, een riem, een hemd en een das.**

Gebruiken jullie andere roepnamen voor jullie leiding dan hun echte naam?

Ja, wij noemen iedereen bij hun to tem.

Wat zie je zelf als grootste verschil met een groep van Scouts en Gidsen Vlaanderen?

Moeilijke vraag ... Elke scouts is an ders, heeft zijn eigen gewoontes en houdt zijn eigen tradities in stand.

Een mooie om mee af te ronden!

*Net zoals groepen van Scouts en Gidsen Vlaanderen vaak eigen benamingen voor de verschillende takken hebben, is dit bij de groep van Robbe ook het geval. De officië le takken van Les Scouts zijn de baladins (6 tot 8 jaar), de louveteaux (8 tot 12 jaar), de éclaireurs (12 tot 17 jaar) en de pionniers (16 tot 18 jaar).

**Het dragen van het hemd verschilt bij Les Scouts toch wat van Scouts en Gidsen Vlaan deren. Zo dragen baladins één marineblau we pull, de louveteaux gaan voor een in het groen en pas vanaf de éclaireurs worden er hemden gedragen. Eerst in het blauw, en bij de pionniers draag je een rood exemplaar.

Jouw gegevens

Jouw persoonsgegevens van alle leden worden verwerkt door Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw. We gebruiken die ge gevens voor het ledenbeheer en om je op de hoogte te houden van onze activiteiten. Raadpleeg ons volledige privacybeleid via www.scoutsengidsenvlaanderen.be/privacy

Je kan je gegevens altijd opvragen of veranderen via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of per brief bij Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Wilrijkstraat 45, 2140 Antwerpen. Infor matie, verzoeken of klachten over de verwerking van persoons gegevens? Mail naar privacy@scoutsengidsenvlaanderen.be

Missie

Wij zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een ei gen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

Hoofdredactie

van hun tong.

Maar in deze editie gooien we het om. We kijken over het muurtje bij een Franstalige scoutsgroep! Wie zijn ze? Wat doen ze? Wat drijft hen?

Robbe is leiding bij Unité 103 Fédération Catholique Scoute Mercator Wemmel, een groep die aangesloten is bij de Franstalige scoutsfederatie Les Scouts. De groep telt zo’n 100 leden en 30 leiding.

Robbe Van Mieghem

Welke leid(st)er moet er eens op de achterkant van Over & Weer staan? Mail naar overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be!

TEKST: Merel Van der Schoot