Larry van der Schoor in Banking & Finance

interview | Michel Klompmaker & Frank van den Nieuwenhuijzen

Dec 10 00

Banken moeten meebewegen met nieuwe ontwikkelingen www.bankingfinance.eu

“Wat heeft de banksector nodig? Mijn stokpaardje: Rust, Reinheid, Regelmaat. Laat je als sector niet gek maken. Er is al genoeg onrust.” Larry van der Schoor is commercieel bestuurder bij Welten Holding. Hij pleit voor een kalme, beschouwende kijk op de markt, zonder hyperventilatie. “Stijg uit boven de waan van de dag. Durf als sector te zeggen: ik heb even een herstelperiode nodig. Beoordeel me nu niet elke maand maar pas weer over een jaar.” In de bancaire sector signaleert Van der Schoor bovendien een aantal belangrijke trends.

Larry van der Schoor verdiende zijn strepen bij bedrijven als Interpolis/Rabobank en AXA. “In deze organisaties stond ik vaak aan de innovatieve kant. Met één been buiten; op zoek naar nieuwe klanten, andere samenwerkingsvormen en nieuwe organisatieontwikkelingen.” ‘Innovatie’ en ‘creativiteit’ zijn sleutelwoorden voor Van der Schoor.

Inmiddels werkt hij vier jaar bij Welten.

“Ons bedrijf zit in de slagaders bij banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Enerzijds zijn we een trainingsorganisatie, vooral gericht op vaardigheden. Anderzijds helpen we onze relaties al bijna twintig jaar bij een juiste professionele bezetting passend bij hun hoog- en laagconjunctuur.

Trends

Larry van der Schoor: “De financiële markt is heel traditioneel qua organisatieontwikkeling. Het gaat goed of het gaat slecht. Persoonlijk zoek ik naar wat daartussenin zit.

In de banksector ziet Van der Schoor een aantal trends. “Op de eerste plaats: ‘schaalbaarheid’. Bestuurders vragen zich af: hoe kan ik mijn organisatie toekomstvast inrichten? Hoe kan ik desgewenst snel 15 tot 20% indikken, maar ook weer vlot en binnen compliance opschalen bij groei? Banken moeten flink gaan meebewegen met actuele ontwikkelingen, vooral schommelingen van vraag en aanbod. De organisatie moet flexibeler omgaan met steeds sterker wisselende handelsvolumes.

Maak de organisatie groter of kleiner, net wat er nodig is.” Zo ontstaat wat Van der Schoor noemt de ‘harmonicabank’. “Meeveren staat nu nog in de kinderschoenen, maar dit wordt snel anders.”

Bijvoorbeeld creativiteit en energie.

Ik zie dat een beetje als mijn persoonlijke missie.”

Gelet op de schaalbaarheid ziet Van der Schoor het traditionele sociaal plan ver-

dwijnen. “Het sociaal plan in zijn huidige vorm werkt als een wielklem op mobiliteit en remt eigen verantwoordelijkheid van de manager. Er is veel overleg nodig voor twee jaar sociaal plan. In die ruim twee jaar kantelt de samenleving en is het plan in de nieuwe werkelijkheid vaak achterhaald. Groei en krimp worden steeds grilliger. Een dieperliggend nadeel is dat managers eigenlijk nooit écht geconfronteerd worden met een krimpvraag. “Het sociaal plan is een keurige pleister op de wonde. Maar het is beter als de manager de effecten voelt en een creatieve oplossing zoekt. Bijvoorbeeld het afsluiten van eigentijdse arbeidscontracten. Denk aan een terugkeergarantie in de sector. Soms is er even geen capaciteit, maar na een tijdje weer wel. Houd in de tussentijd intensief contact met een medewerker en ga straks weer samen verder.In een moderne samenleving wordt het vermorsen van kennis via grootschalige saneringen ook steeds minder geaccepteerd.”

Van der Schoor wijst ook op een andere invulling van functies. In de financiële sector vindt een verschuiving plaats van ‘functies’ naar ‘rollen’. Het leren organiseren in diverse rollen en het loslaten van starre functies komt in een aantal bedrijven al op gang. Gecombineerde rollen voor een bankprofessional zijn bijvoorbeeld zowel relatiemanager, als projectprofessional maar ook het uitvoeren van bijzonder beheer of schuldsanering. “Moderne en energieke bankiers zitten straks niet meer vast in één taak.” Ook deze verschuiving leidt op haar beurt tot meer flexibiliteit.

Dec 10 00

interview | Michel Klompmaker & Frank van den Nieuwenhuijzen

Een derde trend. De dynamiek in de samenleving waar de financiële sector mee te maken heeft. “10.000 functies in de sector zijn heel moeilijk invulbaar. Dit loopt op tot 25.000 in 2013. Er zijn nu al te weinig medewerkers die de vaardigheid hebben om een goed adviesgesprek te voeren. Die met zelfvertrouwen de discussie aangaan. Er komen steeds minder jongeren op de arbeidsmarkt. Bovendien: het gaat niet zo goed met het imago van de financiële sector. Je moet je dus terdege afvragen: hoe haal ik die jongeren binnen?”

Financieel Papendal

Dec 10 00

Hierover heeft Van der Schoor heldere ideeën. Volgens hem is er een enorme behoefte aan ‘nieuwe ambachtelijkheid’.

Daarbij is de basisvraag: wat is eigenlijk het financiële ambacht? “In de praktijk zien we een mismatch tussen wat er in de bank wordt gevraagd en het profiel van een medewerker. In de retail moet je op dit moment vooral werken met hbo’ers. Die zijn ambachtelijker en geduldiger. Die blijven langer op hun plek in de organisatie.”

Welten traint nu bankiers op vaardigheden. Bijvoorbeeld: Hoe kom ik over in een klantgesprek? Ben ik zelfredzaam in een felle discussie of duik ik in de regeltjes?

“De nieuwe bankier werkt op basis van empathie en nieuwe ambachtelijkheid. Dat is een omschakeling.”

Banken die onder ‘StaatsBosbeheer’ staan worden zwaar gehinderd door extra ‘Brusselse’ compliance en banken zonder staatsfinanciering klagen over ongelijke markten. www.bankingfinance.eu

Om het talenttekort op te vangen, onderzoekt Welten met de financiële sector de haalbaarheid van een ‘Papendal voor de financiële sector’. Nu de rust weer enigszins is terug gekeerd in de sector moet de studie eind 2011 of begin 2012 afgerond zijn. De ambitie is een opleiding op hbo-niveau, waar iemand alle ins en outs mee krijgt, inclusief de beleving. “Een opleiding van vier jaar, met een curriculum dat is gericht op de huidige praktijk. Het eerste jaar intern, omdat een student dan alle emoties leert kennen die bij een team of organisatie horen.” Van der Schoor constateert dat de ‘jeugd’ zich niet meer zo snel laat verleiden door traineeships van de grote merken. “De trigger is een kansrijke omgeving: studenten willen de hele sector verkennen. Bank, verzekeraar en pensioenfonds- een soort wijnproeverij.

Ook hierop willen we inspelen.”

Bloedtransfusie Bedrijven als Welten worden steeds meer gevraagd om dichter bij de banken en verzekeraars te komen staan. Om bijvoorbeeld de kernwaarden van een organisatie te concretiseren voor in- en externe partijen.

“Daarnaast kun je ons zien als een professionele ’bloedtransfusiedienst’. Bij veel banken en verzekeraars heerst vermoeidheid.

Wij brengen frisse mensen binnen die al werkend een rol willen spelen in het realiseren van de nieuwe cultuur. Geen cultuurremmer, maar een drager. En omgekeerd: we nodigen boventallige professionals uit om nieuwe en afwisselende opdrachten uit te voeren via ons eigen platform.” Op deze manier komen professionals in aanraking met een andere wereld. Als deze mensen de mentale switch kunnen maken geeft dat veel energie, aldus Van der Schoor.

Maar zorgen de kortere contracten via interimkrachten ook niet voor een daling van de betrokkenheid? “In theorie wellicht. Echter: Welten matcht bij voorkeur de opdrachten op de ambitie van de individuele professional. Die neemt zijn vak uitermate serieus en verdiept zich bijvoorbeeld ook in de kernwaarden van de bank of verzekeraar. Zo maken we een goede

match tussen klantwens en persoonlijke ontwikkeling.

Back to basics Hoe kijkt Van der Schoor eigenlijk aan tegen de vertrouwensval in de financiële sector? “Het vertrouwen is in ons land fors gedaald. Dat komt ook omdat we internationaal zo’n grote speler waren. Daarom is de reactie nu zo hevig.” Hoe gaan we het vertrouwen herstellen? “Zoeken naar het nieuwe vakmanschap. En normaal aards gedrag. Dicht bij de klant. Adviseer de klant waar hij voordeel kan halen. Dat wekt vertrouwen. Communiceer helder en bouw aan de persoonlijke band. Hierbij zie je ook de vaardigheden weer terug waar ik het eerder over had.”

Ook in de organisatie moet het anders. De echte ‘testosteronbankiers’ zijn nog niet helemaal verdwenen. Maar het nieuwe leiderschap vraagt iets anders. “Nieuwe leiders ontwikkelen zich tot Chief Emotions Officers. Deze mensen lopen warm voor het mooie vak. Ze wijzen op vakmanschap, ambachtelijkheid, eerlijkheid.”

Geef de banken niet dagelijks een rapportcijfer.

Kunnen we wel blijven werken in dezelfde structuur? Moeten banken niet toe naar een meer ‘lokaal model’ - dat brengt de bankier immers ook dichter bij de klant?

“De banken gaan uiteindelijk allemaal weer toe naar een vorm van lokale bediening. Klanten zijn het zat om voor elke zogenaamde standaardvraag te worden verwezen naar internet. Mensen willen gewoon ook een persoonlijk gesprek, vooral in tijden van onrust. Dat betekent natuurlijk niet dat de nieuwe media worden uitgezet. Je kiest voor combinaties. Bijvoorbeeld een intake via de webcam. Aan de hand daarvan stippel je een vervolgroute uit. Heeft de klant persoonlijke begeleiding nodig of niet?” Zo’n maatwerk-aanpak

kan volgens Van der Schoor een modern antwoord zijn op het ‘lokale’ model.

hebben, krijg je gewoon weer een open markt. We zijn allemaal gebaat bij herstel van de banksector en vrije concurrentie.”

Rust en visie Veel banken hebben geprofiteerd van overheidssteun. In de pers wordt wel gesuggereerd dat enkele grote Nederlandse banken onderling een status quo hebben afgesproken. Hun focus is dan om eerst de eigen balans op te poetsen. Deelt Van der Schoor deze aanname? “Ik kijk daar heel genuanceerd naar. In de banksector gaat het nu al een paar maanden goed met de rentecurve. Bij de verzekeraars is het precies andersom. Daar gaat het slecht. Ik ben voorstander van Rust, Reinheid en Regelmaat. We moeten stoppen met hyperventileren.” Van der Schoor wijst erop dat de bancaire sector eerst weer wat meer vet op de botten moet krijgen. “Daarbij komt: banken die onder ‘StaatsBosbeheer’ staan worden zwaar gehinderd door extra ‘Brusselse’ compliance en banken zonder staatsfinanciering klagen over ongelijke markten. Zo krijg je schijncompetitie. Als alle banken straks ook weer de handen vrij

We missen iemand die boven de partijen staat en rust predikt.

De onrust in de financiële wereld concentreert zich vooral ook rond de pensioenfondsen. Hoe kijkt Van der Schoor daar tegenaan? “Voor een pensioen is geduld nodig. Als de rente en de beurs zich herstellen, komen ook de dekkingsgraden weer op niveau. Paniek rond de dekkingsgraad is niet altijd terecht. Sommige media zorgen juist voor onrust door hun berichtgeving over dalende dekkingsgraden. Als je alleen al de dagkoersen anders inricht, is het beeld helemaal anders. 80% van de hectiek is dan weg. Aandelenkoersen niet per dag maar per week, dat zou een zegening zijn voor de mensheid...

Maar ja, dan krijg ik natuurlijk de nodige bankiers over me heen maar dat is goed voor de discussie!” Hetzelfde geldt volgens Van der Schoor voor de dekkingsgraad van de pensioenfondsen. “Je kunt beter uitgaan van een meerjaren-dekkingsgraad.

De trend is veel belangrijker dan welke momentopname ook. Natuurlijk moeten we kosten voor langere levensduur niet onderschatten. Moderne pensioenfinanciering kan ook komen uit bijvoorbeeld eigen wonigbezit of flexibel werken.

Opnieuw pleit Van der Schoor voor rust: “Eigenlijk moet de minister van Financiën met enige relativering boven de bank- en verzekeringsmarkt gaan staan. Gewoon zeggen: natuurlijk is er iets fundamenteels aan de hand. Wat in tien tof vijftien jaar stapsgewijs is ontstaan, herstel je niet in een jaar. Maar we moeten de rust hebben met z’n allen om de problemen op te lossen. Dat kost tijd. Er borrelen de nodige goede initiatieven, die moeten wel het klimaat krijgen om tot wasdom te kunnen komen. l

Dec 10 00