5 minute read
Interview: Janouk Kelderman
Tekst: Fleur Baxmeier
Voor WWF-ambassadeur Janouk Kelderman is natuur veel meer dan af en toe lekker uitwaaien op het strand. Het is het fundament van haar leven en werk. ‘Ik ervaar elke dag dat natuur gezond is en me goed doet.’
Als kind speelde Janouk liever in de tuin achter haar huis dan dat ze op de bank een serie keek. ‘Natuur is een groot onderdeel van mijn leven, al vanaf het allervroegste begin. Ik ben er echt mee opgegroeid.’ Haar jeugd speelde zich af in Doetinchem, in de Achterhoek. Haar moeder werkte als juf en ging later aan de slag bij Natuur- en Milieueducatie. ‘Zij was echt van groen en buiten zijn. Op de basisschool waar ze lesgaf en waar ik ook op zat, hadden we een enorme speelplaats en een moestuin. Mijn oma had een vakantiehuisje in Zeeland waar we vaak naartoe gingen: lekker naar het strand, in weer en wind. Vakanties waren ook altijd gericht op natuur: wintersporten in de bergen of in de zomer naar het strand in Italië.’
Gierende banden
Voor Janouk was de aanwezigheid van natuur in haar leven een vanzelfsprekendheid waar ze zelden bij stilstond. ‘Pas toen ik met mijn vriend ons eerste eigen huisje in Amsterdam huurde, besefte ik hoe bijzonder het eigenlijk is’ vertelt ze. ‘Ineens woonde ik in de grote stad, waar natuur niet om de hoek ligt en je er echt naar op zoek moet gaan.’ Elke keer als ze terugging naar de Achterhoek, werd ze zich bewust van de ruimte en de vrijheid die ze als kind als vanzelfsprekend had ervaren. ‘Ik realiseerde me steeds meer dat ik dat echt nodig heb in mijn leven. Na zeven jaar in Amsterdam ben ik met gierende banden vertrokken naar een plek met meer groen. Om weer dat gevoel te krijgen wat ik vroeger had.’
Sluimerende dreiging
Janouk woont nu met vriend en zoon Bob (1) in een klein dorpje onder Haarlem, tegen de Waterleidingduinen aan. ‘Elk moment kan ik naar buiten, mezelf letterlijk even onderdompelen in het groen. Ze zeggen dat natuur goed doet en gezond voor je is. Dat ervaar ik elke dag en ik wil andere mensen graag bewust maken van dat gevoel.’ Haar drive wordt gevoed door een grote mate van bezorgdheid. Bijvoorbeeld over klimaatverandering, de stijgende zeespiegel, het smelten van de ijskappen. ‘Er is een dreiging die al jaren sluimert en langzaam groter wordt, maar vaak aan onze aandacht ontglipt omdat er wereldwijd ook andere dingen spelen. In mijn beleving krijgt deze problematiek niet genoeg aandacht en zouden we er eigenlijk elke dag Het Journaal mee moeten beginnen.’
Natuur om de hoek
De mediacarrière van Janouk begon bij RTL, als het personage Keet! in Telekids. ‘Dat was superleerzaam voor mij als artiest,’ vertelt ze. ‘Maar na een paar jaar merkte ik dat het beter bij me past om meer maatschappelijk verantwoorde programma’s te maken.’ Die ambitie bracht haar naar de NPO, waar ze programma’s ging maken met een focus op natuur en duurzaamheid. ‘Freek Vonk maakt heel goede en mooie natuurseries, maar ze gaan vaak over exotische en grote dieren die de meeste kinderen waarschijnlijk nooit in het echt gaan zien. Wat ik mooi vind aan bijvoorbeeld SoortSafari, de app en youtube-serie die we met Het Klokhuis maken, is dat de focus ligt op de natuur om ons heen. We moedigen kinderen aan om gewoon in hun eigen straat op zoek te gaan. Je hoeft niet naar de Veluwe of een bos ver weg.’
Niet perfect
In haar privéleven probeert Janouk zo groen mogelijk te leven. Zo eet ze al heel lang geen vlees en rijdt ze elektrisch. Maar ze benadrukt dat dé perfecte manier om duurzaam te leven niet bestaat. ‘Iemand doet wat hij of zij kan – en dat is prima. De wereld heeft meer aan 10.000 mensen die hun best doen dan aan 100 mensen die alles helemaal goed doen.’ Zelf heeft Janouk heel lang niet gevlogen, maar uiteindelijk kwam ze tot de conclusie dat ze dat niet de rest van haar leven kon volhouden. ‘Nu vlieg ik af en toe. Onder meer voor mijn werk, zoals voor de serie over oceanen voor Het Klokhuis. Die afweging maak ik, omdat ik hoop er bewustwording mee te creëren.’
Wel of geen kinderen
Janouk en haar vriend hebben zich afgevraagd of ze wel een kind op de wereld moesten zetten. Want: waar gaat dat heen met de planeet? ‘Totdat ik dacht: als ik een kind op de wereld zet, dan wil ik er een mensje van maken dat zich verwondert over natuurschoon en net zo graag buiten is als ik. Zodat hij uiteindelijk zelf goed voor de natuur gaat zorgen. Van de huidige generatie hoeven we niet veel meer te verwachten, maar ik geloof heel erg dat de generatie die eraan komt er eentje is van wereldverbeteraars en gamechangers. Tot nu toe lukt dat bij onze zoon Bob vrij aardig, in de zin dat hij meer dierengeluiden kan nadoen dan woordjes zeggen, haha.’
Bio
1991 Geboren in Doetinchem 2013 Rondt haar studie musicaltheater aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg af 2014 Presenteert bij Telekids verschillende programma’s en maakt liedjes in de rol van Keet! 2017 Maakt haar debuut als presentatrice bij Het Klokhuis en is sindsdien te zien in verschillende programma’s, waaronder SoortSafari, Natuur de Luxe, WakuWaku en Zapp Your Planet 2020 Sluit zich aan als ambassadeur bij het Wereld Natuur Fonds 2021 Start met de wekelijkse Instagram-serie Duurzame Dinsdag 2022 Schrijft haar eerste kinderboek over duurzaamheid: Janouk zoekt een duurzame wereld 2023 Wordt moeder van zoontje Bob
