4 minute read
Reportage: Als de storm komt
Tekst en beeld: Sabine Bos
Wie denkt aan de Filipijnen, denkt aan zee. De archipel bestaat uit 7641 eilanden en het water is dus altijd in de buurt. De zee zorgt voor voedsel, inkomsten uit visserij en toeristen bezoeken graag de paradijselijke stranden. Maar het leven aan de Filipijnse kust wordt steeds gevaarlijker.
De Filipijnen stonden in 2024 voor de derde keer op een rij op de eerste plek in de WorldRiskIndex. Dat is een rapport waarin het risico op natuurrampen en de negatieve gevolgen van klimaatverandering voor 193 landen wordt ingeschat.
Naast aardbevingen teisteren tyfoons het Aziatische land: gemiddeld zijn het er meer dan twintig per jaar. Voorheen waren deze tropische stormen enigszins voorspelbaar, maar ze lijken vaker, langer en heviger toe te slaan. De 26 letters van het alfabet zijn niet langer voldoende om alle tyfoons per jaar in de Filipijnen een naam te geven.
Spannende evacuatie
Filipijnse vissers, zeewierkwekers, schippers en tourgidsen wonen dicht bij hun werk. Er is helaas weinig dat deze kustbewoners, hun gezinnen, dieren, boten en huizen kan beschermen wanneer een tyfoon de kracht van de zee aanwakkert.
Sommige gezinnen worden tijdens een storm naar stenen gebouwen geëvacueerd. Deze zijn vaak veiliger dan de houten huizen met daken van golfplaten, waarin veel kustbewoners wonen. ‘Het schuilen was heel spannend en eng’, zegt een kind dat een evacuatie meemaakte. ‘De storm maakte veel herrie, iedereen was bang.’
Tyfoons lijken vaker,langer en hevigertoe te slaan.
Betonnen zeeweringen en mangrovebossen zijn vaak de enige obstakels die tussen de mensen en de krachtige zee staan. Maar de betonnen zeeweringen zijn kostbaar, ook om te repareren.
Mangrovebossen zijn van nature aanwezig en blijken goede golfbrekers. Ze hebben al vaak voorkomen dat dorpen door de sterke golven zijn verzwolgen. Helaas zijn mangroves op veel plekken verdwenen. Mensen kappen de kustbomen voor hout om op te koken of om op de plek van de mangroves hotels of andere infrastructuur te bouwen.
Beschermende bomen
Een van de hevigste tyfoons van de afgelopen jaren was Rai in 2021, ook wel bekend als de supertyfoon Odette. ‘Die storm heeft de betonnen zeewering in ons dorp zwaar beschadigd’, vertelt Lanie Blancada, dorpshoofd van Salvacion op het eiland Siargao.
‘Maar gelukkig hadden we mangroves die ons beschermden. Onze huizen staan in het mangrovebos, op ongeveer een halve kilometer van de open zee. Ze hadden wel schade aan de daken door de harde wind, maar waren nog grotendeels intact. In een naburig dorp, dat niet in het mangrovebos ligt, waren de huizen volledig weggespoeld.’
Belangrijke lessen
Veel kustbewoners weten dat mangroves levens redden en willen graag meer bescherming, herstel van de bossen, en eventuele andere natuurlijke oplossingen die hen beschermen tegen de negatieve gevolgen van klimaatverandering.
WWF en het Rode Kruis hebben de handen ineengeslagen om te werken aan natuurlijke oplossingen in de meest kwetsbare regio’s op de Filipijnen. Samen met de bewoners maken we plannen voor de bescherming van hun kust. De lessen die geleerd worden zijn relevant voor de hele regio. Hopelijk kunnen ze in de toekomst grotere gebieden in deze kwetsbare archipel veiliger en klimaatbestendiger maken.
