Panda 3 2013

MAGAZINE

Terrein winnen

Lobby: achter de schermen winst voor de natuur boeken

HERFST

2013

– p. 10 win-win

WNF-projecten die goed zijn voor de natuur en de mens – p. 14 verliezers

Oliewinning in Virunga zal vooral de natuur schaden – p. 22

winnen

Panda 1

Winnen

Een zeeschildpadje heeft veel hordes te nemen voordat hij de zee in zwemt.

victorie

Beeld: Ben Hicks

Zegetocht

Het is een tragisch gegeven: verreweg de meeste zeeschildpadjes overleven hun eerste jaar niet. Hun prille leven zit dan ook vol gevaren. Nadat moeder schildpad haar eieren heeft gelegd, staan de schildpadjes in wording bloot aan verschillende gevaren. De eieren kunnen worden opgegraven en geroofd door stropers, maar ook bij dieren als honden, wasberen en vossen vallen ze in de smaak. Als de schildpadjes na zo’n 40 tot 60 dagen (afhankelijk van de soort) uit hun ei kruipen, worden ze vaak opgewacht door zeevogels, die dol zijn op de diertjes met hun nog zachte schild. Alleen schildpadjes die uit de snavels van de vogels weten te blijven, bereiken de oceaan. Helaas biedt ook dat geen garantie voor een lang leven.

Veel zeeschildpadden eindigen als prooi voor grote vissen of overlijden omdat ze verstrikt raken in visnetten.

2 Panda

Bekijk meer foto’s via

SMS-abonnement voor zeeschildpadden Wilt u de overlevingskansen van zeeschildpadden vergroten? Steun dan het beschermingswerk van het Wereld Natuur Fonds voor zeeschildpadden met een SMS-abonnement. Stuur ZEESCHILDPAD naar 4333 en u ontvangt één keer per maand via SMS nieuws of leuke weetjes over zeeschildpadden. Een bericht kost € 2,- en dit geld komt geheel ten goede aan de bescherming van zeeschildpadden.

Panda 3

Post Mail direct naar het Wereld Natuur Fonds via

Foto’s in Panda

Op de cover van het zomernummer van Panda staat een prachtige foto van een giraffe met haar jong. Is het mogelijk dat jullie die foto naar me mailen?

Judith van Kester, Vught WNF: Helaas is het niet mogelijk u de foto toe te sturen. Voor Panda maakt het Wereld Natuur Fonds gebruik van het werk van diverse fotografen; daarover worden met de individuele fotografen (financiële) afspraken gemaakt. Daarnaast werken we nauw samen met stockbureaus. Het Wereld Natuur Fonds beschikt dus niet over de rechten van de foto’s, waardoor we ze niet beschikbaar mogen stellen aan derden.

Leeuwin en kob In het zomernummer van Panda las ik over de leeuwin en het kob-kalfje. Het verhaal dat werd verteld, klopt echter niet. Enkele jaren geleden heb ik een documentaire gezien over de leeuwin. Het ‘geadopteerde’ jong en de leeuwin waren veel langer bij elkaar en zwierven samen rond over de vlakte. Zonder voedsel en moedermelk dreigde het jong te verhongeren en werd het steeds zwakker. De leeuwin wilde het jong niet alleen achterlaten en ging voor haar eigen voedsel ook niet op jacht. Uiteindelijk kwam er een leeuw die het jong greep en wegsleurde bij de leeuwin. Dat betekende het droeve einde van het jong.

Christiaan Beijer, Haarlem WNF: De redactie van Panda heeft uitgebreid met de fotograaf gesproken en hij vertelde het verhaal zoals het in Panda

Schrijf of bel ons!

Hebt u een vraag of een opmerking? Wij hebben graag contact met onze lezers, dus laat het ons weten! Schrijf of bel ons, of reageer via Facebook, Twitter of Hyves. U krijgt altijd snel een antwoord.

staat. Maar er zijn meer verhalen bekend van een leeuwin die een jong van een andere diersoort adopteert. Vermoedelijk ging de documentaire die u hebt gezien over een andere gebeurtenis.

Zalm

Sprintkampioenen, spectaculaire overwinnaars en helden in het veld. In deze Panda zetten we winnaars op een voetstuk en luiden we de alarmbel voor de verliezers in de natuur.

Want er is nog een wereld te winnen!

Beeld: Margo Vlamings

Onlangs las ik in Panda dat zalmen de Nederlandse rivieren op zwemmen. Ik dacht dat de zalm in Nederland bijna was uitgestorven.

Kunt u mij daar meer informatie over geven?

G.J. van Bladeren, Amsterdam WNF: De zalm was inderdaad vanaf 1957 verdwenen uit de Rijn, maar dankzij uitzettingen in zijrivieren van de Rijn en de Maas wordt de vis weer vaker gezien. Ook hebben alle landen waar de Rijn doorheen stroomt zich ingezet om het ecosysteem van de rivier zodanig te verbeteren dat de zalm en andere trekvissen zich er weer thuis voelen. Onder meer door verbetering van de waterkwaliteit, de aanleg van vispassages en diverse natuurontwikkelingsprojecten langs de rivieren. Met voorzichtig succes! In 1990 zwommen de eerste zalmen vanuit de Noordzee de Rijn weer op. Ze zwommen door de Rijndelta en de Duitse Nederrijn naar de Sieg, waar ze zich sinds 1994 weer op natuurlijke wijze voortplanten. Sinds 1995 kunnen zalmen de Rijn 700 kilometer ver op trekken tot aan de stuw Iffezheim in de Duits-Franse Bovenrijn. Voor 2015 zal een vispassage worden aangelegd bij de stuw in Straatsburg en de Nederlandse overheid heeft beloofd de Haringvlietsluizen op een kier te zetten. De verwachting is dat het aantal zalmen dan verder zal toenemen.

Zeeschildpadden moeten veel overwinnen p. 2

& meer

Wereld Natuur Fonds Postbus 7, 3700 AA Zeist 0800-1962 info@wwf.nl

Actueel 7, 27, 34

 www.facebook.com/wereldnatuurfonds  www.twitter.com/wNFnederland

Nieuws van het Wereld Natuur Fonds, acties voor donateurs en wetenswaardigheden over klimaat en natuur.

 wnf.hyves.nl

Van papier naar digitaal

Hebt u een smartphone? Dan kunt u met de gratis Layar-app een digitale laag in deze Panda ontdekken.

4 Panda

Download de Layar-app

Zoek naar pagina’s met het

Open de Layar-app en

De extra informatie laadt

op uw Android of iPhone.

Layar-logo.

druk op ‘Tap to view’.

nu in. Veel plezier!

Inhoud

De springbok is kampioen hordelopen p. 8

De haai is de winnaar van de CITESconferentie p. 18

Held uit het veld: WNF-medewerker Ekodeck p. 30

Wildlife crime bestrijden in de rechtszaal p. 32

Terreinwinst 10

Win-Win 14

Knokken 20

Erop of eronder 24

Veel winst voor de natuur wordt achter de schermen geboekt.

Natuurbescherming en armoedebestrijding gaan vaak hand in hand.

Dieren gebruiken bijzondere gevechtstechnieken om te overleven.

Het dierenrijk kent winnaars en verliezers.

Een wereld te winnen 12

Resultaten 17

Ondergang 22

Watergevecht 28

Bomen spelen een cruciale rol bij het tegengaan van klimaatverandering.

Resultaten van en nieuws over campagnes van het Wereld Natuur Fonds.

Vooral de natuur zal lijden onder oliewinning in Virunga Nationaal Park.

In gebieden waar drinkwater schaars is, zijn waterpoelen een strijdperk.

cover

Uitgave: Wereld Natuur Fonds, Zeist

Druk: Roto Smeets, Weert

Artikelen uit Panda mogen uitsluitend

Gorilla’s leven in groepen. De

Concept & realisatie: Label, Arnhem

Papier: Panda wordt gedrukt

na schriftelijke toestemming vooraf van

zilverrug - de mannelijke

Artdirection/vormgeving: Ykes

op Satimat Green, een FSCÂŽ-

het Wereld Natuur Fonds te Zeist en met

leider van de groep - verjaagt

werk, Amsterdam; Label, Arnhem

gecertificeerde papiersoort.

bronvermelding worden overgenomen. Het

indringers door op zijn achter-

Drukwerkbegeleiding:

poten te staan en zich op zijn

Graphic, Leusden

borst te kloppen.

Lithografie: Willem Grafische

Foto: Andy Rouse/Gettyimages

Bewerkingen, Halle

Panda-logo is een beschermd beeldmerk.

Panda 5

ONZE PARTNERS

Het vergroenen van de economie is een noodzakelijke stap om onze kostbare natuur te beschermen. Daarom werkt het Wereld Natuur Fonds samen met bedrijven die door hun marktomvang in staat zijn grondstofmarkten of energieintensieve sectoren in beweging te brengen. De partners zijn voorloper op het gebied van duurzaamheid of hebben de ambitie dat te worden.

IKEA EN HET WERELD NATUUR FONDS GEVEN SAMEN DE AARDE DOOR Bijzondere vogels in de mooiste kleuren. De aarde geeft het. Maar

ons, maar ook voor volgende generaties. Daarom zetten het We-

ze geeft meer. Water en voedsel bijvoorbeeld. Energie, bouwma-

reld Natuur Fonds en IKEA zich in om verantwoord gebruik van

terialen, kleding en schone lucht. Prachtige natuur waar we van

grondstoffen te stimuleren en klimaatverandering aan te pakken.

kunnen genieten. We kunnen niet zonder de aarde. Dat geldt voor

Lees meer over onze samenwerking op www.wnf.nl/ikea

IKEA en het Wereld Natuur Fonds werken sinds 2002 internationaal samen aan het stimuleren van verantwoord katoen, bosbeheer en CO2-reductie.

IKEA EN WNF WERKEN SAMEN AAN VERANTWOORD KATOEN, BOSBEHEER EN CO2 REDUCTIE

6 Panda

20 Jaar Millingerwaard Rond 1990 bestond het natuurgebied de Millingerwaard bij Nijmegen voornamelijk uit akkerland. Samen met andere organisaties startte het Wereld Natuur Fonds het ‘nieuwe natuurproject’, met als doel de natuur in het gebied haar gang te laten gaan. Nu, twintig jaar later, is het akkerland veranderd in een prachtig natuurgebied van honderden hectares. Benieuwd? Trek er dan opuit, want de Millingerwaard is de moeite van een bezoek zeker waard!

Actueel Bekijk een filmpje over de werking van eco-drones via

Win een testrit!

Bruinvissen verhongeren WNF rijdt elektrisch, u ook?

Beeld: Millingerwaard: Rob Webster/WWF, BMW: BMW, bruinvis: naturepl.com/Florian Graner/WWF, eco-drone: WNF

Om onze energievoorziening te verduurzamen, is het belangrijk een begin te maken met elektrisch personenvervoer. Het Wereld Natuur Fonds juicht daarom het streven van onder andere autofabrikant BMW toe om een markt te ontwikkelen voor elektrisch rijden. Het afgelopen jaar heeft het WNF meegedaan aan een pilot elektrisch rijden van BMW, waarvan de testresultaten zijn gebruikt in het doorontwikkelen van de BMW i3. Binnenkort verschijnt deze auto, waar ook het WNF mee gaat rijden. Duurzaamheid staat ook centraal in de productie. Zo is de i3 gemaakt van het lichte materiaal 'carbon', waardoor de auto zuinig rijdt. Accu's worden hergebruikt aan het einde van de levensduur en bij de productie wordt gebruik gemaakt van windmolens om energie op te wekken.

Wilt u ook kennismaken met de i3? Laat dan weten waarom u elektrisch rijden belangrijk vindt. U kunt uw antwoord mailen naar prijsvraag@wwf.nl. Inzenders maken kans op deelname aan het exclusieve BMW pre-drive Event van de BMW i3. Inzenden kan tot en met 30 september. Dan rijdt u als een van de eersten in Nederland in de nieuwe i3.

Meer informatie over de BMW i3 vindt u op  www.bmw.nl/i3

Verhongering, vermagering en infecties zijn de belangrijkste doodsoorzaken van bruinvissen in de Oosterschelde. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Utrecht, in opdracht van het Wereld Natuur Fonds en Stichting Rugvin. De Vakgroep Diergeneeskunde van de universiteit onderzocht de doodsoorzaak van zestig aangespoelde bruinvissen. Acht bruinvissen bleken te zijn verhongerd, ruim dertien procent. Dat is veel hoger dan het percentage bruinvissen dat verhongert in de Noordzee. Volgens een voorlopige conclusie is vooral het lawaai van schurend water langs de Oosterscheldekering een hindernis, waardoor de bruinvis bij voedselschaarste niet de Oosterschelde uit trekt. Het gesloten karakter van de delta heeft dus een directe relatie met de bruinvissensterfte. Het WNF pleit al jaren voor een open delta in Nederland.

Investeren in eco-drones

Begin juli startte het Wereld Natuur Fonds in samenwerking met Oneplanetcrowd zijn eerste crowdfunding-actie: een initiatief waarbij iedereen investeerder kan worden in een eco-drone. Een eco-drone is een onbemand vliegtuigje dat is uitgerust met een camera en gps. Met dit innovatieve hulpmiddel kunnen rangers sneller stropers opsporen.

Een investeerder kon kiezen uit verschillende investeringspakketten, variërend van € 15,- tot € 500,-. Voor een investering krijgt hij ook iets terug: van een foto op de eco-drone tot deelname aan een exclusieve ecodrone-demonstratiedag, afhankelijk van de hoogte van het investeringsbedrag.Het streefbedrag van het WNF was € 10.000,-, waarmee twee ecodrones kunnen worden aangeschaft. De actie liep tot 31 augustus. Bij het ter perse gaan van dit nummer (begin augustus) was € 9.137,- opgehaald.

Panda 7

Winnen

In het dierenrijk worden onvoorstelbare sportieve prestaties neergezet.

atletisch

Snelwandelen Met zijn gewicht krijgt een olifant zijn voeten nooit gelijktijdig van de grond. Daarmee voldoet hij aan de kwalificaties voor snelwandelen, waarbij altijd minimaal één voet contact moet houden met de grond. De olifant haalt 40 km/uur, waarmee hij elke wedstrijd tegen de mens met gemak zou winnen.

Mens: 15 km/uur

Kampioenen 100 meter sprint

De prestaties van menselijke topatleten zijn ongelooflijk: een gemiddelde van 20 km/uur op de marathon en op de sprint ruim het dubbele. Maar zouden ze ook van dieren winnen?

Tekst: Geert-Jan Roebers Beeld: Rob Kemerink

In de sprint is de cheeta de onbetwiste kampioen. Officieel 101 km/uur, officieus nog sneller. Beperkende factor is de koeling, want na een sprint is zijn bloed meer dan 40°C. Mens: 37 km/uur

Hordelopen Gazelles halen meer dan 70 km/uur. De springbok maakt daarbij ook nog bokkensprongen van meer dan 3 meter hoog.

Mens: 30 km/uur met hordehoogtes tussen de 76 en 106 cm.

8 Panda

Lees meer over deze dieren via

10.000 meter Op de lange afstand haalt de gaffelantilope de boeken. De 10 kilometer loopt hij in minder dan 13 minuten (48 km/uur). De marathon (42,195 km) binnen het uur ligt zeker binnen zijn mogelijkheden.

Mens: 23 km/uur

Hoogspringen De poema kan zo’n 5 meter de lucht in springen. Absoluut gezien is hij de kampioen. Maar bekijk je het relatief, dan wint de vlo. Als wij mensen net zo goed konden springen als de vlo, zouden we een hoogte van 300 meter kunnen bereiken.

Mens: 2,45 m

Verspringen Met een persoonlijk record van 15 meter is de sneeuwluipaard met gemak kampioen verspringen.

Mens: 8,95 m Panda 9

Winnen

Veel winst voor de natuur wordt achter de schermen geboekt.

Terrein winnen

Lobby voor de aarde Iedereen kent de campagnes van het Wereld Natuur Fonds en beelden van een neushoornverhuizing gaan de hele wereld over. Minder bekend, maar net zo belangrijk is het lobbywerk van het WNF. Vijf vragen en antwoorden.

Tekst: Suzanne Visser

Lobbyen, waarom eigenlijk? Natuurbescherming is toch een kwestie van dóen?

Klopt. Daarom is het Wereld Natuur Fonds over de hele wereld actief in de natuurgebieden die belangrijk zijn voor de toekomst van onze planeet. Maar de resultaten die daar worden geboekt, moeten wel blijvend zijn. En dat lukt alleen als alle partijen, vooral ook de overheden, erachter staan. Veel bedreigingen voor de natuur ontstaan door een gebrek aan goede wet- en regelgeving en de handhaving daarvan. Denk aan de stroperijcrisis van dit moment. Met een goede lobby kan het WNF de politieke besluitvorming in een land beïnvloeden en daarmee echt bij de kern van het probleem komen.

Hoe pakt het WNF de lobby in Nederland aan? Niet met een legertje

diplomaten in mantelpak met aktetas. De pleitbezorgers van het Wereld Natuur Fonds zijn ‘gewoon’ de inhoudelijke deskundigen en algemeen directeur Johan van de Gronden.

Over de te voeren strategie wordt zorgvuldig nagedacht. Waar, op welk niveau en wanneer moet het WNF zijn stem laten horen om cruciale besluiten te beïnvloeden?

Het lobbywerk vindt plaats op twee vlakken.

In het maatschappelijke debat roert het WNF zich over onderwerpen die de organisatie na aan het hart liggen. Doel: constructieve, duurzame oplossingen propageren voor de uitdagingen waar onze planeet voor staat.

Daarnaast brengt het WNF zijn visie op de politieke actualiteit rechtstreeks over aan beleidsmakers en Kamerleden. Veel natuuren milieuzaken worden op Europees niveau beslist, maar de Nederlandse positie is hierin voor het WNF heel belangrijk. Bovendien kan Nederland minder ambitieuze lidstaten weer meetrekken in de besluitvorming.

Een ‘wakkere’ politieke antenne is cruciaal om op het juiste moment je stem te laten horen.

Daarom heeft het WNF, samen met een aantal andere natuur- en milieuorganisaties, een klein gezamenlijk lobbyteam in Den Haag. Dit team fungeert als ogen en oren ter plekke en is een belangrijke schakel om in politiek Den Haag de boodschap kwijt te kunnen.

Beeld: wereldbol: istock, koraal: naturepl.com/Claudio Contreras/WWF, flamingo: naturepl.com/Anup Shah/WWF, ijsbeer: naturepl.com/

Bekijk drie lobbyresultaten via

Werkt het WNF in de lobby vaker samen met andere natuurorganisaties?

Het Wereld Natuur Fonds werkt veel samen. Met natuurorganisaties, maar ook met andere maatschappelijke partijen. Het WNF is aangesloten bij de Groene 11, een samenwerkingsverband van inmiddels vijftien natuur- en milieuorganisaties. Daarin wordt waardevolle informatie uitgewisseld en worden zo nodig de krachten gebundeld. Voor de positie van het WNF is het fijn dat het nauwelijks geld krijgt van de Nederlandse overheid.

Zo kan het WNF in de contacten met de ministeries vanuit een onafhankelijke rol het belang van de natuur vooropzetten.

Wat kost lobbyen en wat levert het op? De belangrijkste investering is menskracht.

Maar het is onmogelijk om uit te rekenen wat het rendement is van elke euro die in lobbywerk wordt geïnvesteerd. Ten eerste is lobby meestal een kwestie van de lange termijn. Daarbij zijn de resultaten zelden aan één organisatie toe te schrijven. Het Wereld Natuur Fonds heeft zich bijvoorbeeld sterk gemaakt voor het Europees importverbod op illegaal hout, dat in maart ook in Nederland van kracht is geworden. Kun je zeggen dat het verbod het resultaat van de WNF-lobby is? Nee, daar waren ook andere partijen bij betrokken. Was de WNF-lobby zinvol? Zeker.

Resultaten Levert lobbyen altijd het gewenste resultaat?

Soms wel, soms niet, en soms gaat het langzamer dan gewenst. Over de lobby voor een nieuw Europees visserijbeleid is het Wereld Natuur Fonds aan de ene kant heel tevreden; het Europees Parlement schaarde zich achter de voor het WNF belangrijke punten. En dat was nodig, want 80 procent van de Europese visvoorraden wordt overbevist. Helaas kwamen de Europese ministers in de finale fase toch uit op een zwakker compromis: een flinke tegenvaller. Dat is het lastige aan lobbyen, de ene keer win je meer terrein dan de andere. Wat niet wegneemt dat het WNF voortdurend zijn doel voor ogen houdt. Is dit een stap op weg naar een duurzame toekomst? En is die stap groot genoeg?

Het WNF kiest voor een constructieve dialoog. Partijen die onderdeel zijn van een probleem, moeten onderdeel worden van de oplossing.

Of het nu gaat om bedrijvenpartners of om overheden en politici: zij maken verschil voor de natuur. Met hen moet het WNF het gesprek aangaan, om de toekomst van de aarde zeker te stellen.

Vaststaat dat het WNF het niet alleen kan. Het zet projecten op die aantonen dat duurzame oplossingen haalbaar zijn. Maar blijvend natuurbeschermingsresultaat komt er alleen als een overheid deze werkwijze vertaalt in beleid en zodoende zorgt voor uitvergroting.

Een goed voorbeeld is het gedachtegoed achter het ‘Ruimte voor de Rivier’-programma van de overheid. Het WNF liet in de jaren negentig met enkele andere partijen door middel van het plan ‘Levende Rivieren’ zien dat de gevolgen van klimaatverandering in Nederland, zoals een stijgend waterpeil, beheersbaar worden door te werken met de natuur. Inmiddels heeft deze aanpak breed navolging gekregen.

En als dát lukt, is de lobby echt geslaagd.

Drie lobbyvoorbeelden met wisselende successen.

Europees verbod handel illegaal hout Sinds maart 2013 is de handel in illegaal hout in heel Europa verboden.

Ontwikkelings- en natuurbeschermingsorganisaties, waaronder het Wereld Natuur Fonds, hebben bijna tien jaar gestreden voor deze wet.

Europees Visserijbeleid Intensieve onderhandelingen over de herziening van het Europees Visserijbeleid liepen in mei 2013 uit op een compromis. Zeker een stap vooruit, gegeven het oude beleid, maar veel afspraken zijn nog te vrijblijvend of ontberen een juridisch kader.

Bescherming paling De Europese paling is er slechter aan toe dan de tijger of de panda, maar aalvisserij voor consumptie is in Europa nog steeds niet aan banden gelegd.

Andy Rouse/WWF, Amazone: istock

Panda 11

Winnen

Bij het tegengaan van klimaatverandering spelen bomen een cruciale rol.

Beeld: Andre Baertschi/wildtropix.com

Een wereld te winnen

Bomen slaan co2 op. Hoe meer ontbossing, hoe meer co2 er vrijkomt. Het behoud van bos is dus belangrijk in de strijd tegen klimaatverandering.

In de campagne ‘Er is een wereld te winnen’ besteedt het WNF veel aandacht aan de gevolgen van ontbossing en de noodzaak klimaatverandering tegen te gaan.

Lees meer op www.wnf.nl/windewereld 12 Panda

Bekijk meer bomen via

Panda 13

Winnen

Natuurbescherming en armoedebestrijding gaan bij veel projecten van het Wereld Natuur Fonds hand in hand.

Win-win

Winst voor mens en natuur Overal waar het Wereld Natuur Fonds werkt, probeert het natuurbeschermingsprojecten zo in te richten dat ook de bevolking profiteert. Diverse projecten wereldwijd bewijzen dat natuurbescherming en armoedebestrijding samen moeten gaan als we de natuur op lange termijn willen behouden.

Tekst: Suzanne Heuts

D

e mooiste en kwetsbaarste natuur ligt vaak in gebieden waar de mensen arm zijn. De bossen, oceanen, rivieren en graslanden voorzien hen van voedsel en bieden een belangrijke bron van inkomsten. Helaas staan deze gebieden zwaar onder druk door grootschalige landbouw, mijnbouw en de aanleg van palmolieplantages. Het ecosysteem lijdt onder deze economische activiteiten en verslechtert. En dat heeft direct weer negatieve gevolgen voor de leefomstandigheden van de bevolking.

Het Wereld Natuur Fonds ontwikkelt daarom nieuwe methoden en projecten waarbij natuurbescherming ten goede komt aan de natuur én aan de lokale bevolking. In Namibië is samen met lokale gemeenschappen ecotoerisme opgezet. Wilde dieren trekken toeristen aan; dat levert inkomsten op en zorgt voor werkgelegenheid (het bouwen van hotels, gidswerk, voedsellevering), waardoor de leefomstandigheden van de plaatselijke bewoners verbeteren. De bevolking krijgt op deze wijze zelf een belang bij natuurbescherming en zal dat belang ook verdedigen.

Ook projecten die op het eerste gezicht ingaan tegen de belangen van de lokale bevolking, leveren haar op den duur winst op. Bij het 14 Panda

beschermen van visgronden zullen de plaatselijke vissers tijdelijk niet of minder mogen vissen. Omdat de visbestanden zich snel herstellen, leidt dit op de langere termijn tot een stabielere voedingsbron en zelfs tot meer inkomsten uit visserij.

Het programma Payment for Ecosystem Services (PES) van het Wereld Natuur Fonds richt zich op het ontwikkelen van een eerlijk betalingssysteem voor diensten die de natuur levert, zoals schoon drinkwater. Het WNF heeft PES-projecten in Indonesië, Guatemala, Peru en Tanzania, waarbij het betalingssysteem ten goede komt aan zowel natuurbescherming als de arme plattelandsbevolking.

Al deze projecten en programma’s staan of vallen met de steun van de lokale bevolking. Het Wereld Natuur Fonds brengt voor aanvang van een project goed in kaart hoe mens en natuur zich tot elkaar verhouden en hoe mensen gebruikmaken van de hen omringende natuur. Het WNF betrekt de bewoners nauw bij de natuurbeschermingsplannen en legt een groot deel van de verantwoordelijkheid voor het beschermen en herstellen van hun gebied bij hen neer. Daarbij winnen wereldwijd natuur én mensen.

Bekijk nog een project via

Arme boeren verdienen aan schoon drinkwater

PES-project in Tanzania: boeren leggen terrassen aan waarop gewassen kunnen worden verbouwd. De terrassen zorgen ervoor dat de grond minder erodeert, waardoor het rivierwater schoner blijft. De afnemers van het water benedenstrooms betalen de boeren voor deze (en andere) maatregel(en).

La Costa, het kustgebied van Peru, is een barre landstrook, ingeklemd tussen de Stille Oceaan en de uitlopers van de Andes. Het gebied bestaat vooral uit zandwoestijn, het regent er bijna nooit en het beschikt slechts over twee procent van de waterbronnen van Peru. Toch woont het merendeel van de Peruanen in La Costa. Gezonde rivieren en schoon drinkwater zijn voor de miljoenen mensen in deze streek van levensbelang. Enkele jaren geleden traden er zorgwekkende veranderingen op in de watertoevoer van een belangrijke rivier, de Jequetepeque. Watergebruikers benedenstrooms zagen de kwaliteit én kwantiteit van het water dalen. Noodgedwongen werd er steeds meer geïnvesteerd in waterzuivering. Voor de irrigatie van landbouw en het opwekken van waterkracht – door middel van een waterkrachtdam benedenstrooms – was er niet genoeg water meer. Het WNF startte samen met ontwikkelingsorganisatie CARE een ‘Payment for watershed services’-project. Ze benaderden boeren in afgelegen dorpen aan de bovenloop van de rivier en gezamenlijk werd een plan opgesteld: de boeren werden verantwoordelijk voor het duurzaam beheren van het water- en bosgebied en ontvangen daarvoor een betaling van dambeheerders en drinkwaterbedrijven benedenstrooms. De boeren planten nu nieuwe boompjes, zodat er minder erosie plaatsvindt, minder aarde wegspoelt en de rivier minder modderig wordt en de waterkwaliteit verbetert.

Ook gaan ze beter om met pesticiden en mest, waardoor vervuiling afneemt en de natuur langs de oevers zich kan herstellen. De bedrijven en dorpen benedenstrooms beschikken nu over meer en schoner drinkwater.

beeld: Tanzania: EPWS/Dosteus Lopa overige beelden: WWF-Peru

Akkerland met avocado- en appelbomen, alfalfa en een irrigatiesysteem

Dankzij de verkoop van groenten zijn de huizen in het dorp opgeknapt

De dam in de Jequetepeque-rivier

Waterreservoir voor de irrigatie van gewassen

‘De kinderen gaan nu naar school’ María Cita Soto Uriol, boerin en moeder van vijf kinderen, woont in een van de dorpen die deelnemen aan het project in La Costa: “Voordat het project van start ging, verbouwden we maïs en graan.

We werkten hard, maar de grond was schraal en de oogst leverde nauwelijks genoeg op om onze kinderen te voeden. Door het project hebben we geleerd het land beter te irrigeren. We verbouwen nu verschillende soorten groente en fruit, waaronder alfalfa, dat de bodemkwaliteit verbetert. Er is minder erosie en de oogst levert ons genoeg op om een deel te verkopen.

Van het verdiende geld hebben we ons huis opgeknapt en gaan de kinderen naar school. Ik ben ontzettend dankbaar voor dit project.”

Panda 15

onze partners

Winnen doe je bij…. … de Postcode Loterij. Dat geldt voor de deelnemers aan de Nationale Postcode Loterij én voor de 89 goede doelen die zij door hun deelname steunen.

Het Wereld Natuur Fonds is een van die goede doelen. Dankzij het werk van het Wereld Natuur Fonds is onmisbare natuur behouden gebleven en is er nog steeds zicht op een blijvend leefbare wereld.

Kortom: bij de Nationale Postcode Loterij wint de mens én de natuur!

David van der Leij Accountmanager Goede Doelen Nationale Postcode Loterij

Foto: Martin Harvey/fotonatura

De Nationale Postcode Loterij is deisgrootste De Nationale Postcode Loterij de grootste goede doelen loterij van van Nederland.

Sinds Sinds goede doelen loterij Nederland.

1989 werd werd ererruim 3,8 miljard euroeuro geschonken 1989 ruim 3,8 miljard geschonken aan organisaties die zich inzetten voor aan organisaties die zich inzetten mens voor mens en natuur.

Wereld Natuur Fonds is sinds 19931993 en natuur.Het Het Wereld Natuur Fonds is sinds beneficiënt van dede Nationale Postcode Loterij. beneficiënt van Nationale Postcode Loterij.

16 Panda

Waar blijft uw euro?

Natuurbescherming buitenland: 61 cent Natuurbescherming Nederland: 2 cent Voorlichting en educatie: 17 cent

Eigen fondsenwerving: 14 cent Beheer en administratie: 5 cent Overige fondsenwerving: 1 cent

Er is een wereld te winnen – juni 2013

Steun van duizenden mensen

Beeld Wereld te winnen: naturepl.com/Claudio Contreras/WWF, Rangeractie: WNF, ijsbeer: naturepl.com/Andy Rouse/WWF, Wlidlife Crime: WNF

Begin juni ging met een nieuwe tv-commercial de WNFcampagne ‘Er is nog een wereld te winnen’ van start.

De campagne laat zien wat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor de natuur en wat het Wereld Natuur Fonds doet om klimaatverandering tegen te gaan.

Veel Nederlanders hebben de commercial inmiddels gezien en reageren er enthousiast op. Ook hebben duizenden mensen na het zien van de spot een sms van € 1,- gestuurd en daarmee het klimaatwerk van het WNF gesteund.

Commercial gemist? Bekijk hem via layar of online.  www.wnf.nl/windewereld

Voorbereidingen gestart De voorbereidingen voor diverse projecten die door de ‘Arctic Home’-campagne worden gefinancierd, zijn in volle gang. Later dit jaar heeft er een IJsbeertop plaats in

Campagneresultaten Bekijk meer resultaten via

WNF-Rangeractie – maart 2013

WNF-Rangeractie succesvol De WNF-Rangeractie ‘Stop de stropers, red de neushoorn’ heeft maar liefst € 300.363,- opgebracht. Vanaf de start van de actie begin maart hebben enthousiaste WNFRangers, scholen en klassen in het hele land actie gevoerd. Zo organiseerde de Jenaplanschool Antonius Abt uit Engelen een sponsorloop die meer dan € 10.000,opbracht (zie foto). De beste actievoerder van de WNFRangeractie was de 9-jarige Chiara uit Voorhout. Het geld gaat naar verschillende neushoornprojecten in Afrika en Azië en wordt onder andere gebruikt voor de aanschaf van materialen voor parkwachters. Ook worden er neushoornverhuizingen mee gefinancierd.

Wildlife crime op agenda VN De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-moon, heeft eind mei de VN Veiligheidsraad geïnfor-

Rusland, waar regeringsleiders een ijsbeerbeschermingsplan zullen aannemen. Met de Russische overheid zijn besprekingen gestart om meer beschermde gebieden voor de ijsbeer aan te wijzen. En met WWF-Canada en WWFDenemarken bereidt het WNF een project voor dat conflicten tussen mensen en ijsberen moet voorkomen. Er worden onder andere schrikdraad en beerveilige containers ingezet om het voor beren onaantrekkelijker te maken in dorpen naar voedsel te zoeken.

meerd over de zwaarbewapende stropersbendes die de stabiliteit in Centraal-Afrika bedreigen. “Stroperij en de potentiële verbanden met andere criminele of zelfs terroristische activiteiten vormen een ernstige bedreiging voor de vrede en veiligheid in Centraal-Afrika”, aldus Ban Ki-moon.

Hij riep de overheden in het gebied op om samen te werken en gecoördineerd op te treden om de veiligheid te bewaken.

Wildlife crime internationaal op de agenda zetten, was een van de doelstellingen van de wildlife-campagne van het Wereld Natuur Fonds. Voor het WNF waren de uitspraken van Ban Ki-moon dan ook een belangrijke mijlpaal.

Arctic Home – januari 2013

Wildlife crime – november 2012 Panda 17

Winnen

De haai is de grote winnaar van de CITES-conferentie die in maart 2013 werd gehouden in Bangkok.

triomf

winnaar

Om haaien te beschermen spraken tijdens de CITES-conferentie in maart 2013 de aangesloten landen een handelsbeperking af voor drie soorten hamerhaaien, de oceanische witpunthaai en de haringhaai. Japan is het enige land dat niet instemt met de afspraken.

Desondanks heeft CITES hiermee een stap in de goede richting gezet voor een betere bescherming van deze vijf haaiensoorten.

Beeld: Dave Caravias

100.000.000

Jaarlijks worden ongeveer honderd miljoen haaien gedood, vooral om hun vlees en vinnen.

-90%

Door de steeds groter wordende vraag naar producten van haaien zijn de populaties van de haringhaai in de Noordoostelijke Atlantische Oceaan sinds de vorige eeuw met 94 procent afgenomen.

Langs de oostkust van NoordAmerika nam het aantal hamer18 Panda

haaien tussen 1986 en 2001 met bijna 90 procent af.

Vergunning

Tijdens de CITES-conferentie is afgesproken dat de haringhaai, de oceanische witpunthaai en drie soorten hamerhaaien vanaf september 2014 alleen nog maar met een vergunning mogen worden geëxporteerd. Wetenschappers houden in de gaten hoeveel dieren er worden uitgevoerd en beoordelen of er nog vergunnin-

gen kunnen worden verleend.

Fossiel

Haaien komen al miljoenen jaren op onze aarde voor. Er zijn fossielen gevonden van haaientanden die meer dan 400 miljoen jaar oud zijn.

Imago

De haai kampt met een slecht imago. Vaak wordt gedacht dat het dier gevaarlijk is voor de

mens. In werkelijkheid zijn slechts vier à vijf van de in totaal ruim vierhonderd (!) soorten voor de mens gevaarlijk.

1.500.000.000

In totaal zwemmen er ongeveer anderhalf miljard haaien in oceanen wereldwijd. Wetenschappers schatten dat jaarlijks ongeveer één op de vijftien haaien wordt gedood door jacht.

Bekijk meer haaienfoto’s via

14 meter

De walvishaai kan veertien meter lang worden en is daarmee de grootste haai én grootste vis. Zwaar is hij ook: zo’n 15.000 kilo.

Bedreigd

De IUCN (International Union for the Conservation of Nature) houdt met de Rode Lijst bij welke diersoorten bedreigd zijn. Op de lijst staan negen haaiensoorten die ernstig

worden bedreigd, elf soorten die worden bedreigd en 38 soorten die kwetsbaar zijn.

terug in zee, waar het uiteindelijk sterft omdat de haai niet meer kan zwemmen.

Gruweldaad

Souvenir

In veel Aziatische landen wordt haaienvinnensoep gezien als een delicatesse.

Haaien worden dan ook vooral bejaagd vanwege hun vinnen. De jachttechnieken zijn gruwelijk. Vissers snijden de vinnen van de haai en gooien het dier vervolgens

Ziet u op vakantie een leuke ketting met een haaientand?

Laten liggen! Het is namelijk verboden om souvenirs van haaien in te voeren. Bovendien draagt kopen bij aan de ondergang van de haai.

CITES

CITES is een internationaal verdrag waarbij de handel in bedreigde dier- en plantensoorten centraal staat. Overheden van de in totaal 178 aangesloten landen stellen elke drie jaar regels op, met als doel de bescherming van bedreigde soorten.

De haai is al jaren een onderwerp van gesprek tijdens de conventie. Dit jaar is het voor het eerst gelukt om beschermingsmaatregelen voor de haai te treffen.

Panda 19

Winnen

Dieren gebruiken bijzondere gevechtstechnieken om te overleven.

Vechtkunst

2

1 Beeld: Oliver Lucanus/Fotonatura 1

Jeuk

Met zijn gifkaken kan een vogelspin prooien doden en voorverteren. Tegen belagers gebruikt deze spin liever een ander wapen. Hij wrijft haartjes van zijn rug in de richting van zijn vijand. Als de haartjes in contact komen met bijvoorbeeld de ogen of neus, veroorzaakt een chemische stof veel pijn bij zijn tegenstander.

Karatetrap

Gevechten tussen zebrahengsten zijn weinig subtiel. Bijten, schoppen, alles mag. Vooral een trap met de achterpoten kan hard aankomen. Zebra’s kunnen tegen een stootje en de zwakkere partij neemt meestal tijdig de benen. Maar soms vallen er doden.

3

Bekvechten

Zoengoerami’s hebben stekelige lippen waarmee ze in het dagelijks leven algen van stenen schrapen.

Maar de mannetjes van deze Zuidoost-Aziatische vissen gebruiken ze ook bij hun onderlinge machtsstrijd. Wat op een vrijpartij lijkt, is in werkelijkheid een 4 Beeld: Rod Clarke/Naturepl vechtpartij.

Knokken 3 Beeld: Jane Burton/Naturepl

Veel dieren vechten letterlijk om hun bestaan.

Om een prooi te overmeesteren, een belager af te weren of een rivaal af te troeven. Naast kracht bepaalt techniek wie de winnaar wordt. Tekst: Geert-Jan Roebers 8 Beeld: Simon Wagen/John Downer Product/Naturepl

20 Panda

Bekijk enkele vechtfilmpjes via 5

Kickboksen

De krachtige achterpoten van de kangoeroe zijn geduchte wapens. De vrouwtjes hebben respect voor de buidel en het tere jong daarin, en gebruiken hun traptechniek alleen tegen vijanden. De mannetjes ontzien elkaar minder tijdens onderlinge gevechten om een vrouwtje. Ze boksen en trappen elkaar met twee poten tegelijk vol in de buik, terwijl ze zelf hun staart als steun gebruiken. Dankzij hun taaie buikhuid en stevige buikspieren kunnen ze het hebben.

2 Beeld: SteveBloom.com

4

5

Beeld: SteveBloom.com

Secondelijm

6

De peripatus behoort tot de fluweelwormen, dieren die al honderden miljoenen jaren in vochtige bossen voorkomen. Om zijn prooi te vangen of zich te verdedigen, spuit het beestje een vloeistof over zijn slachtoffer.

In contact met de lucht hardt het spul uit en kan de gedupeerde geen kant op. Dankzij zijn fluweelachtige huid heeft de producent zelf geen last van de secondelijm.

7

6 Beeld: George Bernard/NHPA/Fotonatura

Worstelen

Het territorium van een aardbeikikker beslaat hoogstens een paar vierkante meter bosgrond. Daar duldt een mannetje van dit Midden-Amerikaanse gifkikkertje geen concurrentie. Als een rivaal na dreigend gekwaak niet opkrast, mondt het ongewenste bezoek uit in een klassieke worstelpartij. De kikker die op de grond wordt geduwd, is de verliezer. De ander wordt – of blijft – grondbezitter.

Messcherp

De onderste slagtanden van het wrattenzwijn zijn vlijmscherp. Leeuwen en andere roofdieren hebben een heilig ontzag voor deze steekwapens, waarmee het zwijn in vredige tijden wortels en knollen opgraaft. Overigens gebruiken de mannetjes in een onderlinge strijd hun slagtanden zelden. Ze zitten dan geknield tegenover elkaar en duwen met hun knobbelige koppen tegen elkaar totdat een van de twee uit evenwicht raakt.

8

Braaksel

Een stormvogeljong dat op het nest wordt gestoord door een roofdier, heeft een onaangename verrassing voor zijn belager: een dikke straal olieachtig braaksel.

7 Beeld: Hermann Brehm/Naturepl

Panda 21

Winnen

Vooral de rijke natuur zal lijden onder oliewinning in Virunga Nationaal Park.

Ondergang

De verliezers van het winnen De Congolese regering heeft toestemming gegeven om in maar liefst 85 procent van Virunga Nationaal Park naar olie te boren. Als oliemaatschappijen daadwerkelijk in dit nagenoeg onaangetaste park aan de slag gaan, betekent dat een ramp voor het park en zijn bewoners, waaronder de ernstig bedreigde berggorilla.

A

Tekst: Deborah Ligtenberg Beeld: Andy Rouse

lle mensen die het Congolese Virunga Nationaal Park met eigen ogen hebben gezien, zijn het erover eens: Virunga is een paradijs op aarde. Het ruige en ongerepte tropische bos, afgewisseld met begroeide savannes, de adembenemende uitzichten vanaf de vulkaanhellingen en als blauw kloppend hart het Edwardmeer met de bergen van Ruwenzori op de achtergrond, maken dit park tot een heel bijzondere plek. En dan hebben we het nog niet eens over de enorme biodiversiteit die met deze verscheidenheid samenhangt, met als meest in het oog springende verschijningen de zeldzame berggorilla, de girafachtige okapi en de imposante nijlpaarden. In Virunga leven meer soorten zoogdieren, reptielen en vogels dan in welk ander beschermd natuurgebied in Afrika ook.

Helaas staat het behoud van dit achtduizend vierkante kilometer grote natuurgebied onder druk. Door burgeroorlogen, grote stromen ontheemden en vulkaanuitbarstingen was Virunga de afgelopen jaren al ernstig aangetast. Sinds kort heeft het er een nieuwe vijand bij: olie. De Britse oliemaatschappij SOCO wil olie uit de (naar wordt verondersteld) grote voorraden in de Virunga-bodem pompen. Als dit voornemen doorgaat, zijn de gevolgen voor de natuur desastreus. Het betekent dat er wegen en pijpleidingen door het kwetsbare natuurgebied zullen worden aangelegd en bulldozers en ander zwaar materieel hun vernietigend werk zullen doen. Ook het Edwardmeer is potentieel boorgebied. Vissen zullen ontregeld raken door de schokken en trillingen die het boren naar olie in de bodem van het meer zal veroorzaken. Bovendien is er het risico van lekkage. Als er olie ontsnapt, zal de waterkwaliteit

22 Panda

van het nu zo schone Edwardmeer ernstig te lijden hebben.

Dat zal niet alleen de dood van dieren in en rond het meer tot gevolg hebben, maar ook leiden tot de aantasting van het ecosysteem van het park.

Al deze ontwikkelingen zullen negatief uitpakken voor de berggorilla. Wereldwijd zijn er nog maar zo’n 880 berggorilla’s, waarvan er volgens de laatste telling 480 in en om Virunga leven. De onrust in het park zal hun leefklimaat verstoren. Daar komt nog bij dat de praktijk uitwijst dat bij olieboringen mensen zijn betrokken die geen compassie hebben met de natuur, zoals stropers. De angst is dat zij strikken zullen zetten voor klein wild waar ook de berggorilla’s de dupe van kunnen worden, en dat zij op berggorilla’s gaan jagen en het vlees als delicatesse voor veel geld verkopen.

Het Wereld Natuur Fonds maakt zich grote zorgen over de toekomst van het park. De Congolese overheid heeft voor maar liefst 85 procent van het park een olieconcessie uitgegeven. Het gevaar bestaat dat de regering olie boven natuurbescherming verkiest en de wetten zo zal aanpassen, dat Virunga Nationaal Park zijn beschermde status kwijtraakt. Niet alleen het WNF maakt zich grote zorgen; ook Werelderfgoedorganisatie Unesco doet dat en is van mening dat Virunga de laatste plek op aarde is waar je naar olie moet gaan zoeken.

De strijd voor het behoud van het park heeft al een eerste belangrijke vrucht afgeworpen: de Franse oliemaatschappij Total heeft in mei – onder druk van onder meer het WNF – bekend gemaakt af te zien van haar plannen om in Virunga naar olie te zoeken of te boren. Het Britse SOCO heeft deze belofte niet gedaan. Nóg niet. Want één ding is zeker: het WNF zal er alles aan doen om Virunga veilig te stellen.

een wereld te winnen

Bekijk een filmpje van berggorilla’s via

Het Wereld Natuur Fonds voert wereldwijd campagne om olieboringen in Virunga te voorkomen.

Steun het WNF en laat zien dat ook u vindt dat sommige grenzen niet mogen worden overschreden. Trek de grens op www.wnf.nl/virunga

Werelderfgoed Virunga Nationaal Park ligt in het oosten van de Democratische Republiek Congo, langs de grens met Rwanda en Oeganda. Het bestaat sinds 1925 en is daarmee het oudste nationale park van Afrika. Sinds 1979 staat het op de lijst van Werelderfgoed van Unesco. In 1994 kreeg het de status ‘bedreigd werelderfgoed’.

Democratische Republiek Congo

Kenia Tanzania

Bunia Albertmeer Democratische Republiek Congo Buttembo Oeganda

Edwardmeer

Mbarara

Virunga Nationaal Park

Tanzania Goma Kivumeer

Rwanda

Rijkdom In Virunga zijn meer dan tweeduizend plantensoorten geïdentificeerd. Het gebied bevat verschillende soorten tropisch bos en is met 215 soorten zoogdieren, 706 soorten vogels, 109 reptielsoorten en 78 soorten amfibieën het soortenrijkste beschermde gebied in Afrika.

De flanken van de vulkanen van het Virunga-massief vormen het leefgebied van de berggorilla’s.

Ook komt er een kleine populatie van circa twintig oostelijke laaglandgorilla’s voor. Andere dieren die in Virunga Nationaal Park leven, zijn olifanten, nijlpaarden, okapi’s, leeuwen en buffels. Daarnaast speelt het park een belangrijke rol in de lokale economie en het leven van meer dan 50.000 mensen die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van visvangst, handel en toerisme.

Panda 23

Winnen

Het voortbestaan van een diersoort hangt soms aan een zijden draadje.

Overwinnen

WINNAAR

Erop of eronder Beeld: Dick Poelen

WINNAAR

WINNAAR

Noordelijke zeeolifant

Chinese vlagdolfijn

Przewalskipaard

Eind 19e eeuw: Niet geclassificeerd (20 exemplaren) 2005: Niet bedreigd (171.000) De populatie groeit.

1989: Bedreigd (300 exemplaren) 2013: Uitgestorven

1963: Uitgestorven in het wild 2011: Bedreigd (306 exemplaren) De populatie groeit.

Vanwege zijn dikke vetlaag werd er eind 19e eeuw flink gejaagd op de Noordelijke zeeolifant, die in de Grote Oceaan bij de Verenigde Staten en Canada leeft. Hierdoor werd hij op het randje van uitsterven gebracht.

In 1972 kreeg de zeeolifant – net op tijd – een beschermde status. Sindsdien groeien de populaties hard.

24 Panda

De Chinese vlagdolfijn leefde in de Chinese Yangtze-rivier. In 1996 kreeg de rivierdolfijn de status ‘ernstig bedreigd’. Ondanks pogingen van het Wereld Natuur Fonds om het dier te redden, werd de dolfijn dit jaar officieel uitgestorven verklaard.

Rond 1960 raakte het przewalskipaard uitgestorven in het wild. Rond 1900 waren echter een paar veulens gevangen om mee te fokken. Met nakomelingen van deze veulens is verder gefokt en in 1990 startte in Mongolië de eerste herintroductie van przewalskipaarden in het wild.

In 2002 werd een tweede groep uitgezet in Mongolië.

Japanse ibis 1981: Ernstig bedreigd (7 exemplaren) 2013: Bedreigd (630 exemplaren) De populatie groeit.

De Japanse ibis leed medio vorige eeuw erg onder jacht, verdwijning van zijn leefgebied en het gebruik van pesticiden in de landbouw. In de jaren ’60 en ’70 leek de vogel uitgestorven, tot in 1981 een populatie van zeven dieren werd ontdekt. Mede dankzij projecten van het Wereld Natuur Fonds is de vogel er nog steeds.

Om de soort te redden, zijn er ibissen in gevangenschap gefokt en in het Chinese Qinling-gebied in het wild uitgezet.

WINNAAR

Rode lijst Het IUCN (International Union for the Conservation of Nature) houdt sinds 1963 op de zogenaamde Rode Lijst bij welke dieren met uitsterven worden bedreigd en welke dieren veilig zijn. De lijst heeft zeven classificaties: • Uitgestorven • Uitgestorven in het wild • Ernstig bedreigd • Bedreigd • Kwetsbaar • Bijna bedreigd • Veilig/Niet bedreigd

In de loop der jaren hebben veel diersoorten op de rand van uitsterven gestaan. Mede dankzij beschermingsmaatregelen kwam een deel er weer bovenop. Met andere soorten liep het minder goed af. Enkele winnaars en verliezers uit het dierenrijk.

Gaviaal

Witte neushoorn

Gouden leeuwaapje

Tijger

Gouden pad

1946: Niet geclassificeerd (5.000-10.000 exemplaren) 2006: Ernstig bedreigd (182 exemplaren) De populatie neemt af.

1895: Niet geclassificeerd (<100 exemplaren) 2013: Bijna bedreigd (20.000 exemplaren) De populatie groeit (nog).

1980: Bedreigd (200 exemplaren) 2013: Bedreigd (> 1.000 exemplaren) De populatie is stabiel.

1900: Niet geclassificeerd (100.000 exemplaren) 2013: Bedreigd (3.200 exemplaren) De populatie neemt af.

1987: Bedreigd (1.500 exemplaren) 1989: Bedreigd (1 exemplaar) 2008: Uitgestorven

De gaviaal was rond 1970 bijna uitgestorven. Het Wereld Natuur Fonds heeft er samen met anderen voor gezorgd dat belangrijke leefgebieden van de gaviaal werden beschermd. Hoewel het aantal gavialen op sommige plekken toeneemt, neemt de totale populatie nog steeds af. De krokodil komt nog voor in Pakistan, India en Nepal.

De witte neushoorn leeft in oostelijk en zuidelijk Afrika en wordt daar massaal gestroopt. Als het stropen zo doorgaat, loopt de neushoorn grote kans om uit te sterven.

Zijn status is om die reden niet ‘veilig’ maar ‘bijna bedreigd’.

Het gouden leeuwaapje leeft in de bossen van Brazilië en was tussen 1996 en 2003 ernstig bedreigd. Nu gaat het weer beter, maar pas als er ten minste 2.000 aapjes zijn, verdwijnt het dier van de Rode Lijst van bedreigde soorten.

Drie ondersoorten van de tijger zijn inmiddels uitgestorven: de Balinese, Kaspische en Javaanse tijger. Het Wereld Natuur Fonds probeert met diverse projecten het voortbestaan van de overige zes ondersoorten zeker te stellen. Tijgers komen nog voor in India, Oost-Rusland en Zuidoost-Azië.

Tot 1987 werd de gouden pad veel aangetroffen in Costa Rica. Daarna ging het hard: in 1988 waren er nog tien of elf, een jaar later nog maar één. De opwarming van de aarde, verhoogde vulkanische activiteit die mogelijk tot zure regen leidde of een schimmelziekte zijn mogelijke oorzaken van het uitsterven van de pad.

Panda 25

onze partners

Het vergroenen van de economie is een noodzakelijke stap om onze kostbare natuur te beschermen. Daarom werkt het Wereld Natuur Fonds samen met bedrijven die door hun marktomvang in staat zijn grondstofmarkten of energieintensieve sectoren in beweging te brengen. De partners zijn voorloper op het gebied van duurzaamheid of hebben de ambitie dat te worden.

Het behoud van de natuur is een zaak van ons allemaal KLM neemt haar verantwoordelijkheid en werkt samen met partner Wereld Natuur Fonds aan het verduurzamen van de luchtvaart door het verminderen van CO2-uitstoot.

Bijvoorbeeld door efficiĂŤnter brandstofgebruik en het gezamenlijk ontwikkelen van een markt voor duurzame biobrandstoffen. Daarnaast werken we samen aan het behoud van onze prachtige natuur. Onder andere door de Koraaldriehoek in AziĂŤ te helpen beschermen. Lees er meer over op klmtakescare.com

0310.01.310 KLM CSR 205x198 Panda.indd 1

Klimaatverandering vormt een grote bedreiging voor de natuur.

De belangrijkste oorzaak is CO2, die vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen: olie, kolen en gas. Uit het Energie Rapport van het WNF blijkt dat 100 procent duurzame energie in 2050 mogelijk is. Dat is nodig om snelle klimaatverandering tegen te gaan. In dat kader werken KLM en het WNF sinds 2007 samen aan een duurzamere luchtvaart.

38 26 Panda

16-01-13 17:21

Ooggetuige neushoornstroperij Door de enorme vraag naar neushoornhoorn in Azië worden de dieren in Afrika dagelijks gestroopt.

Sjaak Bouma was in juni getuige van neushoornstroperij in het ZuidAfrikaanse Kruger Nationaal Park. Het voorval raakte hem en hij nam contact op met het Wereld Natuur Fonds. Lees zijn verslag online.

Actueel Lees het verslag van Sjaak Bouma via

 www.wnf.nl/ooggetuige

Illegale houtkap bedreigt tijger

Beeld: neushoorn: Sjaak Bouma, tijger: Edwin Giesbers/Fotonautra, visweek: Bewuste Visweek, WNF-dag: WNF

Uit onderzoek van het Wereld Natuur Fonds blijkt dat Rusland de afgelopen jaren twee tot vier keer zo veel hardhout naar China heeft geëxporteerd als wettelijk is toegestaan. Door de massale houtkap wordt het leefgebied van de Siberische tijger steeds kleiner.

Daarnaast wordt het bos toegankelijker voor stropers die het hebben gemunt op prooidieren van de tijger.

Het zijn vooral Chinese vloeren- en meubelfabrikanten die waardevolle hardhoutsoorten halen uit met name het Russische Verre Oosten. Zij fabriceren kant-en-klare houtproducten voor de Europese en Amerikaanse markt. Nederland importeert aanzienlijke hoeveelheden van dit bewerkte hout uit China, onder andere kastjes.

In 2010 ging het om een bedrag van 284 miljoen euro.

Van 9 tot 15 september is het de ‘Bewuste Visweek’, een initiatief van MSC, ASC en het Wereld Natuur Fonds. Tijdens deze week besteden de meeste supermarkten in Nederland extra aandacht aan duurzame vis en schelp- en schaaldieren.

Wereldwijd wordt maar liefst 80 procent van de commerciële vissoorten overbevist en treden er steeds meer negatieve effecten op van het kweken van vis.

Vanwege deze zorgwekkende ontwikkelingen zijn mede op initiatief van het Wereld Natuur Fonds MSC en ASC opgericht. Vis met het MSC-keurmerk wordt duurzaam wild gevangen en vis met het ASC-keurmerk wordt op een verantwoorde manier gekweekt.

Let in uw supermarkt op het logo van de Bewuste Visweek en de keurmerken van MSC en ASC. Zo helpt u mee om het leven in de zee en in kwetsbare kustgebieden te beschermen.  www.wnf.nl/bewustevisweek

Fantastische WNF-dag!

Zondag 26 mei vond in de Efteling de WNF-dag voor donateurs van het Wereld Natuur Fonds plaats. Maar liefst 3.200

@FransTB Dat was fantastisch! Helden Frans Lanting en André Kuipers, met hun indrukwekkende foto’s en verhalen #wnfdag

handtekening van Frans Lanting #wnfdag

donateurs waren erbij.

Hieronder enkele reacties en foto’s die wij via social media en enquêtes hebben ontvangen. Meer zien? Kijk op www.wnf.nl/wnfdag.

@ReneBouwhuis Mooie #wnfdag: @astro_andre geeft een blik op aarde, @LantingFrans lanceert fotoboek + mijn foto

‘Top, top, top, bedankt voor jullie werk. GA ZO DOOR!!!’

@lieskaptein Tadaaa… mijn foto in het WNF fotoboek met

‘Volgende keer weer!’

‘Het belang van ‘het begint bij jezelf’ is goed aangegeven.’

‘Niet-leden hebben een erg interessante dag gemist’

Panda 27

winnen

In gebieden waar drinkwater schaars is, zijn waterpoelen vaak een strijdperk.

Beeld: SteveBloom.com

confrontatie

Voldoende water en prooidieren: meer eisen stelt een leeuw niet aan zijn territorium. Deze leeuwin bewaakt de waterpoel in haar territorium vol overgave.

28 Panda

Bekijk een filmpje over territoriumbewaking via

Panda 29

Winnen

Het Wereld Natuur Fonds prijst zich gelukkig met medewerkers die het beschermen van de natuur als een levenstaak zien.

Held in het veld

‘Tegenwerking motiveert me juist’ De Kameroense Ekodeck Herbert Gatien (38) is park-assistent in Lobéké Nationaal Park. Tijdens zijn werk moet hij sterk in zijn schoenen staan: ‘Ik krijg regelmatig doodsbedreigingen.’

E

kodecks belangrijkste taken zijn het tegengaan van stroperij en het monitoren van ecologische ontwikkelingen. En met resultaat. Zo werd in 2012 een geplande actie tegen stropers een succes. Ekodeck: “We kregen een tip dat een beruchte olifantenstroper in Libongo was gesignaleerd, aan de rand van ons park.

We bereidden een arrestatie voor, maar helaas was de stroper net zelf getipt en ervandoor gegaan. Een dag later hoorden we dat hij een chauffeur had gestuurd om zijn wapen bij een jager in Libongo op te halen. Met een deel van ons team gingen we op onderzoek uit. De chauffeur was snel gevonden. De auto werd doorzocht, maar geen wapen, en dus ook geen arrestatie.

Van een houtkapbedrijf kregen we een tip dat de chauffeur en de jager zich wel degelijk schuldig maakten aan grootschalige stroperij. Zo hadden we dus een reden om terug te gaan.”

Het team vond alleen de chauffeur, die vertelde dat de jager het niet eens was geweest met de ritprijs en verder was gaan lopen. “We vertrouwden het niet.

De autopapieren klopten ook niet en we vertelden de chauffeur dat hij gearresteerd zou worden als hij de jager niet bínnen een uur terug zou brengen. Al snel kwam hij met de jager aanlopen, die op zijn beurt vertelde dat de chauffeur medeplichtig was

30 Panda

Tekst: Laura Thuis Beeld: Jaap van der Waarde/WNF

aan zijn strooppraktijken. Toen we die dag ook nog hoorden dat het andere deel van ons team de olifantenstroper had opgepakt, konden we én de stroper én de jager én de chauffeur afleveren bij de gevangenis van Yokadouma.”

Verdrietige verhalen

Helaas zijn er ook andere verhalen. Ekodeck: “In 2011 is een van mijn ecoguards – Pierre Achille – tijdens een missie in het noordoosten van ons park vermoord.

Dit gebied staat bekend om zijn agressieve stropers en Pierre wilde hier met een andere ecoguard en vier dragers naartoe gaan. Ik had hem vooraf gevraagd of hij niet liever naar een minder gevaarlijk gebied wilde, maar daar wilde hij niets van weten.”

‘Ik word altijd blij als stropers voor een ander beroep kiezen na hun gevangenisstraf’ Eenmaal in het gebied ging het mis. De zes mannen werden beschoten door stropers: één ecoguard raakte gewond, Pierre overleed. “Van dit voorval heb ik veel last gehad.

Want wat zou er zijn gebeurd als ik hem tóch had overgeplaatst? Had hij dan nog geleefd? En zijn vijf kinderen die zonder

vader verder moeten ... Ik dacht ook aan mijn eigen kinderen en besloot ontslag te nemen, omdat het naar mijn mening onverantwoord is om zonder wapens stroperij tegen te gaan.” Maar zover kwam het niet.

Ekodeck: “Toen de directeur van WWF-Kameroen hoorde dat ik ermee wilde stoppen, zei hij: ‘Als jij ontslag neemt, doe ik het ook’.

Dat beurde me op. Ik bleef park-assistent en besloot voortaan alleen nog maar onder begeleiding van militairen gevaarlijke gebieden in te gaan.”

In de loop der jaren heeft Ekodeck diverse doodsbedreigingen gekregen. Bang is hij echter nooit. “Ik weet dat ik op een dag zal sterven. En ik geloof in God, die waakt over mens en dier. De bedreigingen zijn alleen maar een extra motivatie om door te gaan.

Ik word nog altijd heel blij als ik dieren zie terugkeren in de bais, open plekken in het regenwoud, en stropers voor een ander beroep zie kiezen na hun gevangenisstraf.”

Van vader op dochter

Hoewel Ekodeck in de ogen van velen een held is, ziet hij dat zelf anders. “Ik doe gewoon het werk dat ik met volle overtuiging heb gekozen en het allerliefst doe. Ik ben ook heel dankbaar dat ik hiervoor de steun krijg van mijn vrouw en kinderen, die op zo’n 350 kilometer van het park wonen. Mijn dochter van twaalf heeft zelfs al aangegeven dat ze later hetzelfde werk als papa wil gaan doen.

Als ik thuis ben met verlof, moet ik áltijd even met haar het bos in!”

Bekijk twee filmpjes waarin Ekodeck vertelt hoe eco-drones hem kunnen helpen via

Het Jengi-project Ekodeck maakt deel uit van het Jengi-projectteam. In de uitgestrekte regenwouden van Zuidoost-Kameroen werkt het Wereld Natuur Fonds aan verduurzaming van de houtkapindustrie en het tegengaan van grootschalige stroperij. Doel: het rijke gebied behouden voor de toekomst van de mensen en dieren die er wonen.

Ekodeck toont een val waarmee stropers papegaaien vangen.

Panda 31

Winnen

Er is het Wereld Natuur Fonds veel aan gelegen om stropers en handelaren in illegale dierlijke producten in de gevangenis te krijgen.

Vonnis

Gerechtigheid

Stropers en illegale handelaren horen in de cel. Daarom helpt het Wereld Natuur Fonds waar het kan om stropers, en de criminele netwerken achter hen, veroordeeld te krijgen.

Tekst: Jocelyn Vreugdenhil Beeld: Luis Mendo

V

ermalen hoorn van de neushoorn wordt in China en Vietnam als een krachtig geneesmiddel gezien.

Helemaal sinds een hooggeplaatste Vietnamese beambte beweerde dankzij het poeder genezen te zijn van kanker. Daar komt bij dat het een statussymbool is voor rijke Chinezen en Vietnamezen, die het onder andere als anti-katermiddel gebruiken. Die populariteit is niet best voor de neushoorns, want een kilo hoorn levert op de zwarte markt heel veel geld op. Resultaat is dat de neushoornstroperij in bijvoorbeeld ZuidAfrika schrikbarend is toegenomen: van 15 neushoorns in 2007 tot 668 in 2012. Het Wereld Natuur Fonds probeert neushoorns

32 Panda

en andere wilde dieren te beschermen door onder meer te helpen bij het formuleren en handhaven van lokale regelgeving.

Lage straffen

Bij de strijd tegen illegale handel in dieren en planten is het van groot belang dat lokale rechters de internationale afspraken en wetgeving navolgen en wildlife-criminelen veroordelen. Dan hebben we het niet alleen over het veroordelen van individuele stropers, want helaas gaat het vaak om goed georganiseerde criminele organisaties. Zij geven stropers opdracht een bepaald aantal olifanten, neushoorns of tijgers te doden in nationale parken (of waar ze deze ook maar tegenkomen). De buitgemaakte slagtanden, hoorns en huiden worden vervolgens door tussenhandelaren â&#x20AC;&#x201C; smokkelaars â&#x20AC;&#x201C; illegaal verhandeld. Om deze vorm van crimina-

Lees meer veroordelingen via

liteit te stoppen, is het van belang dat álle daders – stropers en smokkelaars – worden gepakt en lange tijd achter de tralies verdwijnen. Het probleem is echter dat de straffen die nu door de lokale rechters in Azië en Afrika worden gegeven veel te laag zijn, als het al tot veroordelingen komt.

Dat ligt niet aan de geldende regels en wetten, want ook in Afrikaanse en Aziatische landen staan celstraffen en boetes op overtreding van de faunawet. De uitvoering is alleen niet goed. Soms verlopen rechtszaken ronduit knullig wegens onkunde en onvermogen. En in veel andere gevallen vallen straffen laag uit of worden gearresteerde criminelen vrijgelaten vanwege corruptie.

In beroep

Reden genoeg voor het Wereld Natuur Fonds om het hele traject, van het arresteren tot het berechten en daadwerkelijk in de cel zetten van wildlife-criminelen, goed in de gaten te houden. Dat deze aanpak werkt, blijkt uit de veroordeling van zeventien ivoorhandelaren in Kameroen. Onder

de gearresteerden waren vier mannen met een buit van veertien slagtanden. De rechter veroordeelde ze tot slechts een maand cel en een kleine geldboete. Het WNF is samen met een aantal partijen in beroep gegaan tegen deze veel te lage straffen. De door het WNF aangetrokken en gefinancierde advocaten drongen bij de rechtbank aan op naleving van de bestaande regels voor de strafmaat om zo potentiële wildlife-criminelen af te schrikken. Het vonnis werd herzien en de straffen verhoogd tot maximaal dertig maanden cel en 160.000 dollar boete. De hoogste straffen ooit in Kameroen!

Andere rol

De rol die het Wereld Natuur Fonds speelt bij rechtszaken verschilt. De ene keer is het WNF zijdelings betrokken, de andere keer levert het een grote bijdrage. Zoals bij de arrestatie van de olifantenstroper Symphorien Sangha eind 2012. Parkwachters waren in samenwerking met het WNF al lange tijd naar hem op zoek. Sangha is berucht wegens het op grote schaal handelen in

ivoor. Om hem te pakken te krijgen, werd een val opgezet in de Centraal Afrikaanse Republiek. Alles verliep volgens plan, tot het moment dat Sangha al schietend wist te ontsnappen. Een van de parkwachters raakte hierbij zwaargewond. Lange tijd werd niets van Sangha vernomen tot hij ineens in Kameroen opdook, wederom als olifantenstroper. Daar werd hij door een heldhaftige, ongewapende politiechef opgepakt. In juni dit jaar startte de rechtszaak tegen Sangha. Voor het WNF was het van groot belang om die rechtszaak goed te laten verlopen. Daarom hielp het Wereld Natuur Fonds mee bij het verzamelen van bewijslast en het zoeken naar getuigen, en huurde het een goede advocaat in. Vooralsnog zit Sangha vast en is er een gevaar minder voor de olifanten. Maar dat wil niet zeggen dat de zaak in kannen en kruiken is.

Pas op het moment dat Sangha voor vele jaren wordt veroordeeld, zijn straf helemaal uitzit en ook zijn handlangers worden gepakt, is de actie geslaagd.

Panda 33

actueel Bekijk de trailer van ‘De nieuwe wildernis’ via

Evenementen van het WNF

De komende maanden is het Wereld Natuur Fonds weer op veel plekken te vinden. Bij WNF-evenementen, maar ook op tv en in het theater. september 2013 t/m mei 2014

Theaterseizoen WNF-Bamboeclub

Als we klimaatverandering effectief een halt willen toeroepen, moeten we overstappen op duurzame energiebronnen, ook voor ons transport. Het Wereld Natuur Fonds werkt daarom samen met KLM aan de ontwikkeling van een markt voor duurzame biobrandstoffen. KLM voert vanaf maart 2013 een half jaar lang wekelijks een trans-Atlantische vlucht uit op biobrandstof en is daarmee de eerste luchtvaartmaatschappij die zich hiervan bedient. De brandstof in de tanks bestaat gedeeltelijk uit biobrandstof van afgewerkt frituurvet. Het toestel vertrekt elke donderdag vanaf John F. Kennedy Airport in New York naar Schiphol. Het WNF juicht het initiatief van KLM toe. De luchtvaartmaatschappij heeft de intentie in de toekomst naar meerdere bestemmingen op duurzame biobrandstof te vliegen.

Kijk voor meer informatie op  www.wnf.nl/klm

6 september, 19.30 uur, Oisterwijk

Vleermuizennacht WNF-Regioteam Midden-Brabant

8 september, 09.00 uur, Roosendaal

Landgoedloop Visdonk

WNF-Regioteam West-Brabant

23 september, Concertgebouw Amsterdam

Première ‘De Nieuwe Wildernis’,

Kijk voor meer info op www.bamboeclub.nl/vriendjesdag

film van Staatsbosbeheer.

Vanaf 26 september in de Nederlandse bioscopen. Kijk op www.denieuwewildernis.nl voor een overzicht van de bioscopen waar de film draait.

14 en 15 september, Park Valkenberg Breda

10 oktober, 09.00 uur, National Geographic

8 september, 09.00 uur, Burgers’ Zoo Arnhem

Vriendjesdag WNF-Bamboeclub

WNF scoort bij FC Twente

Breda Barst Muziekfestival

Uitzending ‘Mission: Save the Ocean’

17 september

6 oktober, Von Gimborn Arboretum, Doorn

De komende twee jaar prijken tijdens de

Inzenden via rangerclub.nl en lifeguard.wnf.nl

thuiswedstrijden van FC Twente de naam en het logo van het Wereld Natuur Fonds op de shirts van de Twentse voetballers.

Een cadeau van de hoofdsponsor van de eredivisieclub uit Enschede, XXImo, een bedrijf dat duurzaam vervoer voor de zakelijke reiziger stimuleert. WNFdirecteur Johan van de Gronden: “Wij zijn vereerd met dit prachtige gebaar.

FC Twente is een voetbalclub met een positieve instelling en een grote maatschappelijke betrokkenheid. Op deze manier hebben we een fantastisch platform om het Wereld Natuur Fonds aan een groot publiek te tonen.” Op zondag 12 mei werden de shirts voor het eerst gedragen tijdens de laatste competitiewedstrijd van het seizoen 2012/2013. Een thuiswedstrijd tegen PSV, die FC Twente met 3-1 won!

WNF-Regioteam West-Brabant

Uiterste inzenddatum foto’s WNF-Photo Award

Beleef de natuur in 3D

WNF-Regioteam Gelderse Vallei & Utrechtse Heuvelrug 12 oktober

21 september, Emmen

EHBO bij dieren

Herfstwandeling

WNF-Regioteam Assen & Emmen

WNF-Regioteam Assen & Emmen 27-29 september, 11.00 uur / 14.30 uur, Warenhuis Vanderveen Assen

Workshop schilderen à la Bob Ross

12 oktober, 14.00 uur, omgeving Loevestein

Rangerstruintocht Loevestein

WNF-Regioteam Rivierenland

WNF-Regioteam Assen & Emmen

21 november, Emmen

29 september, 11.00-17.00 uur, Faunaland Hofstede

WNF-Regioteam Assen & Emmen

Help de natuur

Dierendagfestijn

WNF-Regioteam Haaglanden

Meer informatie over WNF-evenementen vindt u op internet. www.wnf.nl/activiteiten

Beeld biobrandstof: Leonie Hulsman, voetbal: FC Twente, paarden: Staatsbosbeheer, voorjaarslunch: WNF, IBAN: Leonie Hulsman, Africa: BBC

KLM en duurzame biobrandstof

Kijk voor de tourdata op www.bamboeclub.nl/theater

Voor al uw vragen en opmerkingen kunt u onze Servicelijn bereiken via

Vind ons ook op:

0800-1962

info Postadres: Postbus 7, 3700 AA Zeist E-mail: info@wwf.nl Website: www.wnf.nl

(gratis op werkdagen van 9.00-17.00 uur)

Over op IBAN

Geslaagde Voorjaarslunch Het Wereld Natuur Fonds hield op 26 april de traditionele Voorjaarslunch, een jaarlijks evenement voor mensen die het WNF in hun testament hebben opgenomen. WNF-ambassadeur André Kuipers hield tijdens de lunch een prachtig verhaal over zijn ruimtereis. WNF-Wereldteamlid Harm Edens vertelde over zijn betrokkenheid bij de Wildlife Crime-campagne en over zijn avontuurlijke en soms schokkende reis naar Bangkok. Een deelnemer aan de lunch: “Bedankt voor de ontzettend leuke dag. We hebben erg genoten van de presentaties van Harm en André. Bijzonder om ze nu eens in het echt mee te maken. En wat hadden ze een prachtig verhaal.”

Karin Gerritsen, relatiebeheerder nalatenschappen: “Overweegt u om de natuur met uw testament te helpen, of hebt u het WNF al opgenomen in uw testament? Laat het mij weten via 030-6937309 of kgerritsen@wwf.nl.

Misschien mag ik u dan ook welkom heten op de Voorjaarslunch 2014!”

Mogen wij uw e-mailadres?

Het Wereld Natuur Fonds komt graag met u in contact.

Bijvoorbeeld via Panda, Facebook of onze internetsite. Maar soms wil het WNF u liever een e-mail sturen. Om een nieuwe campagne aan te kondigen, om u op de hoogte te stellen van een bereikt resultaat of om uw hulp te vragen voor bijvoorbeeld het ondertekenen van een petitie. Daarvoor heeft het WNF uiteraard uw e-mailgegevens nodig. Graag willen wij u vragen uw e-mailadres via internet aan ons door te geven. Als dank verloten we onder alle inzenders vijf dvd-boxen van ‘Africa’, tien dvd-wallets en vijf boeken ‘Levende planeet’.

De actie loopt tot 1 oktober.

Ma ak kans op de dvd-box ‘Africa’

Vóór 1 februari 2014 gaat iedereen in Nederland gebruik maken van een langer internationaal rekeningnummer, IBAN genaamd. Hiermee wordt betalen binnen Europa een stuk eenvoudiger. Uw IBAN bestaat uit uw rekeningnummer, aangevuld met enkele cijfers en letters. Het Wereld Natuur Fonds zet zelf uw rekeninggegevens om naar IBAN. Daarvoor hoeft u dus niks te doen. Betaalt u via automatische incasso? Dan komt er op uw bankafschrift een machtigingskenmerk van het WNF te staan. Daarmee kunt u controleren of het bedrag dat is afgeschreven, overeenkomt met wat is afgesproken. Aan het moment van afschrijven verandert niets. Wilt u meer weten over IBAN en hoe het WNF ermee omgaat, bezoek dan onze website.  www.wnf.nl/iban

Ze zijn er weer, de nieuwe WNF-kalenders en -kaarten!

Bestel nu de nieuwe producten voor 2014 op  www.wnf.nl/kalender

 www.wnf.nl/email

Het Wereld Natuur Fonds voert het

Het Wereld Natuur Fonds legt bij uw aanmelding gegevens vast

CBF-keurmerk van het Centraal Bureau

die we kunnen gebruiken om u te informeren over onze activiteiten,

Fondsenwerving. Dit houdt in dat het Wereld

projecten en producten. Als u deze informatie niet wilt ontvangen,

Natuur Fonds voldoet aan strenge eisen op

kunt u dat aan ons laten weten via Antwoordnummer 7040, 3700

het gebied van financieel beheer, organisatie,

TA Zeist of via info@wwf.nl. U kunt zich op elk gewenst moment

bestuur en fondsenwerving.

uitschrijven voor onze e-mails.

Panda 35 35 Panda

Bereikt dankzij ú!

“Goed nieuws! Een team van het Wereld Natuur Fonds heeft sporen van de zeer bedreigde Sumatraanse neushoorn gevonden in Kalimantan, het Indonesische deel van Borneo. Dat is heel bijzonder, omdat er voor het eerst in twintig jaar iets is ontdekt dat wijst op de aanwezigheid van het dier. Het team vond pootafdrukken, krassen op boomstammen en sporen in modderpoelen en gaat nu verder onderzoek doen. Het WNF werkt ook aan de bescherming van de neushoorns. De Sumatraanse neushoorn leeft niet alleen in Kalimantan, maar ook op het eiland Sumatra, en in Sabah, in het noorden van Borneo. In totaal zijn er nog amper 200 van deze neushoorns.

Dat zijn er wel heel weinig, maar de sporen in Kalimantan geven aan dat er nog steeds hoop is voor het dier.”

Annelies van Velden, International Finance Manager bij het Wereld Natuur Fonds

Vietnamese mangroves beschermd De mangroves in het getijdegebied Ca Mau Cape in het zuidelijkste puntje van Vietnam hebben medio april een beschermde status gekregen. Het Nationale Park is 41.000 hectare groot (twee keer Amsterdam) en er leven zo’n tweehonderd vis- en honderd vogelsoorten.

Het Wereld Natuur Fonds ondersteunde de Vietnamese overheid bij de aanvraag van de Ramsar-status; Ramsar is een internationaal verdrag over de bescherming van wetlands.

Vroeger beschermden de mangroves van Ca Mau Cape het achterland tegen orkanen. Tijdens de Vietnamoorlog werd het gebied echter grotendeels verwoest. De afgelopen tien jaar is samen met de lokale bevolking gewerkt aan het herstel van het oorspronkelijke mangrovebos.

Foto: Ruud Dankloff, illustratie: Dick Poelen

Gaat u verhuizen of zijn uw gegevens onjuist?

U kunt uw gegevens zelf online wijzigen op www.wnf.nl/gegevenswijzigen. Natuurlijk kunt u voor het melden van een verhuizing ook gebruik maken van een PostNL Verhuisbericht. Vermeld dan s.v.p. uw administratienummer (het nummer boven uw naam en adres).

Bellen kan ook: 0800-1962 (gratis).

Bekijk deze pagina via

Aantal amoerluipaarden groeit langzaam In het uiterste verre oosten van Rusland zijn bij een recente telling vijftig amoerluipaarden (ook wel amoerpanters genoemd) geteld, 45 volwassen dieren en vijf jongen. Dat is bijna een verdubbeling van de populatie vergeleken met een telling uit 2007.

Jarenlang waren er slechts ongeveer dertig luipaarden en stond de populatie op uitsterven. Nu lijkt het erop dat het dier heel voorzichtig uit de gevarenzone begint te komen. Uit de telling blijkt ook dat de luipaarden in een groter gebied voorkomen.

Het Wereld Natuur Fonds is blij met de uitkomst, maar blijft – met uw steun! – werken aan de bescherming van de amoerluipaard. Want ondanks deze hoopvolle ontwikkeling is het nog steeds een van de meest bedreigde diersoorten ter wereld.