Feesten Fietsen &
Tweehonderd jaar geleden werd Napoleon Bonaparte in Waterloo definitief verslagen door de hertog van Wellington en generaal Gebhard Leberecht von Blücher. 2015 is dan ook een herdenkingsjaar voor Napoleon en die herdenking brengt ons verrassend genoeg ook naar het Brugse Ommeland. Want wat velen niet weten, is dat we het pittoreske kanaal tussen Brugge en Sluis te danken hebben aan de Franse krijgsheer, die zijn oorlogshavens met elkaar wilde verbinden. De Damse Vaart wordt dan ook wel eens het ‘Napoleonkanaal’ genoemd.
Gratis snoep Napoleon
se Vaart’ 0 jaar Dam oep. 0 ‘2 n va g idin land met sn bij Naar aanle gse Omme s trakteert Bru elnameformulier lang rre, e te d S it te d t ro e G m e Ga Huyse d in e e. m m m m a a D aat 3 in D Toerisme Maerlantstr chap getrakteerd n va b co Ja ezels n jij en je g Daar worde een Napoleon-snoep. op
Napoleon kon het niet hebben dat de verbinding Brugge-Damme-Sluis op het einde van de achttiende eeuw niet meer bevaarbaar was. Hij wilde koste wat het kost een verbinding tussen zijn twee oorlogshavens Duinkerke en Antwerpen. Dit wilde hij doen via een kanaal via Brugge-DammeSluis tot in Breskens. Via de Westerschelde in Breskens kon hij dan zo de oorloghavens bereiken. Om Brugge met Damme en Sluis te verbinden, sloegen Spaanse krijgsgevangenen in 1812 mee aan het graven. Toen Napoleon twee jaar later voor het eerst verslagen werd, was het kanaal nog niet af. Enkele jaren later werd Napoleons idee echter opnieuw opgepikt maar dan niet meer helemaal tot Breskens! In 1818 werd voort gegraven tot op 1 kilometer van Sluis. Pas op het einde van 1857 werd het laatste stukje kanaal aangelegd, waardoor Sluis eindelijk bereikt werd. De rol van Napoleon en de cruciale gebeurtenissen bij de aanleg van het kanaal komen aan bod in de tentoonstelling ‘200 jaar Damse Vaart’, die van 1 augustus tot en met 13 september kan bezocht worden in het stadhuis van Damme. Het verleden van het kanaal kan je echter ook op het terrein ontdekken. Op zes locaties langs de Damse Vaart en op de boot Lamme Goedzak zijn historische verhalen op doek te lezen.
zoektocht
Om 200 jaar Damse Vaart gepast te vieren stippelden we op de volgende pagina’s een familiezoektocht uit. Volg de aanwijzingen en de kaart en zoek de drie foto’s om onze vragen op te lossen. Op die manier kraak je ongetwijfeld het codewoord van onze zoektocht. Voor 10 winnaars liggen er familietickets klaar voor Plopsaland.
Maar niet enkel de geschiedenis wordt belicht. Er staan ook culinaire, sportieve en culturele evenementen op het programma. Blikvangers zijn het culinaire weekend met eetfestijn ‘BONAPPETIT!’ en het openluchtrestaurant van Vrienden van de Smaak, te paard langs de Damse Vaart, een Stand Up Paddle (SUP) happening op de Damse Vaart, de theaterfietstochten ‘Diederick Vannoucke en de sleutel van de Damse Vaart’, het Straatmuziekfestival Damme en een fietszoektocht langs hoeve- en streekproducten. Bekijk alle evenementen, verhalen en tips op www.200jaardamsevaart.be. ‘200 jaar Damse Vaart’ is een initiatief van het Brugse Ommeland, de provincie West-Vlaanderen en de steden Brugge, Damme en Sluis.
Fietsen We beginnen onze fietstocht, die de knooppunten van het fietsnetwerk ‘Brugse Omme land’ gebruikt, aan knooppunt 2. Even oppassen tijdens het oversteken van de drukke R30 en we zitten al aan de linkeroever van de Damse Vaart, ook wel de ‘Noorweegse Kaai’. We fietsen een kleine drie kilometer, tot we aan knooppunt 2 linksaf kunnen slaan in een enkel voor fietsers toegankelijk weggetje, richting Fort van Beieren in Koolkerke. Eenmaal de vraag voor de zoektocht opgelost is, keren we terug richting Damse Vaart, waar we de tocht voortzetten richting Oostkerke. We fietsen voort, tot we het Schipdonk- en het Leopoldkanaal treffen, in de volksmond ook wel eens de Stinker en de Blinker genoemd. Een grote kilometer verder steken we deze waterlopen over, om onze weg voort te zetten richting Hoeke, de kleinste deelgemeente van Damme.
Na 17 kilometer fietsen bereiken we Sluis, waar de Damse Vaart eindigt. Na een bezoek aan de stad keren we terug langs de Damse Vaart. Aan knooppunt 54 steken we het kanaal over met het zelfbedieningsveert ‘Kobus’, waardoor we onze weg even kunnen vervolgen langs ‘Fort Sint-Donaas’. Dat doen we tot de Natiënlaan, waar we rechtsaf slaan en de Damse Vaart opnieuw oversteken. Linksaf in de Krinkeldijk, tot aan knooppunt 56. Daar slaan we dit keer linksaf, zodat onze weg zich vervolgt langs de Damse Vaart Noord. Een kilometer verderop steken we de Stinker en de Blinker opnieuw over, maar nu via de sifon. We fietsen voort tot knooppunt 13, waar we de Damse Vaart nog maar eens oversteken voor een bezoek aan Damme. Van daaruit gaat het opnieuw richting Brugge, waar zich aan knooppunt 2 het einde van de route bevindt.
zoektocht Dit jaar vieren we 200 jaar Damse Vaart. De Damse Vaart vormt in de regio al jaren een aantrekkingspool zeker voor toerisme en recreatie. De Damse Vaart is druk bezocht door fietsers, wandelaars of voor een geslaagde daguitstap met het volledige gezin. Dit jubileum namen we dan ook graag aan om een fietszoektocht uit te werken. Op deze pagina’s stippelden we een route met de knooppunten uit. Onderweg namen we drie foto ’s met telkens een bijhorende vraag. Waar we die drie foto’s trokken, verklappen we niet. Wel geven we de drie coördinaten, die telkens verwijzen naar een hokje in het raster op de kaart, om de zoektocht te vergemakkelijken. In ieder coördinatenvlak vind je met wat zoekwerk een foto terug voor het oplossen van een vraag. De oplossing van de vraag vul je telkens in het antwoordrooster in. Met de genummerde letters vorm je vervolgens het codewoord. Het codewoord mail je voor 30 september naar zoektochtdamme@kw.be. Vermeld er ook je naam, adres en telefoon bij. Uit alle correcte antwoorden verloten we 10 gezinstickets voor Plopsaland. De winnaars krijgen hun prijs toegestuurd en worden in de maand oktober in Krant van West–Vlaanderen vermeld. De zoektocht is ook beschikbaar bij de toeristische infokantoren van Brugge, Damme en Sluis of vind je terug via www.200jaardamsevaart.be.
vraag 1 Wanneer we in Koolkerke even afwijken van het parcours, kunnen we het naar Maximiliaan Emmanuel van Beieren vernoemde Fort bezoeken, dat dateert uit het begin van de achttiende eeuw. Op de exacte locatie van bovenstaande foto vind je een infobord. Daarop staat een doorsnede van onder meer de gracht rond het fort. Wat is de term voor wat tussen twee ‘bedekte wegen’ gelegen is?
1
D2
6
8
vraag 2
A5
De Damse Vaart verbindt Brugge en dit Nederlandse grensstadje, waar de man van het bovenstaande vergulde borstbeeld thuis was. Het beeld, te vinden aan de oever van de Vaart, is van de hand van beeldhouwer Pieter Puijpe. Wat is de – dubbele – voornaam van de afgebeelde woordenboekmaker?
4
vraag 3
C3
In de thuishaven van Tijl Uilenspiegel en Jacob van Maerlant vindt elke tweede zondag van de maand een bijzondere markt plaats. Hoe mag Damme zich dankzij onder meer die markt, maar ook de talrijke gespecialiseerde winkels, noemen? Tip: zoek het niet te ver van het stadhuis!
2
9 3
7 5
oplossing
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Fietsen We beginnen onze fietstocht, die de knooppunten van het fietsnetwerk ‘Brugse Omme land’ gebruikt, aan knooppunt 2. Even oppassen tijdens het oversteken van de drukke R30 en we zitten al aan de linkeroever van de Damse Vaart, ook wel de ‘Noorweegse Kaai’. We fietsen een kleine drie kilometer, tot we aan knooppunt 2 linksaf kunnen slaan in een enkel voor fietsers toegankelijk weggetje, richting Fort van Beieren in Koolkerke. Eenmaal de vraag voor de zoektocht opgelost is, keren we terug richting Damse Vaart, waar we de tocht voortzetten richting Oostkerke. We fietsen voort, tot we het Schipdonk- en het Leopoldkanaal treffen, in de volksmond ook wel eens de Stinker en de Blinker genoemd. Een grote kilometer verder steken we deze waterlopen over, om onze weg voort te zetten richting Hoeke, de kleinste deelgemeente van Damme.
Na 17 kilometer fietsen bereiken we Sluis, waar de Damse Vaart eindigt. Na een bezoek aan de stad keren we terug langs de Damse Vaart. Aan knooppunt 54 steken we het kanaal over met het zelfbedieningsveert ‘Kobus’, waardoor we onze weg even kunnen vervolgen langs ‘Fort Sint-Donaas’. Dat doen we tot de Natiënlaan, waar we rechtsaf slaan en de Damse Vaart opnieuw oversteken. Linksaf in de Krinkeldijk, tot aan knooppunt 56. Daar slaan we dit keer linksaf, zodat onze weg zich vervolgt langs de Damse Vaart Noord. Een kilometer verderop steken we de Stinker en de Blinker opnieuw over, maar nu via de sifon. We fietsen voort tot knooppunt 13, waar we de Damse Vaart nog maar eens oversteken voor een bezoek aan Damme. Van daaruit gaat het opnieuw richting Brugge, waar zich aan knooppunt 2 het einde van de route bevindt.
zoektocht Dit jaar vieren we 200 jaar Damse Vaart. De Damse Vaart vormt in de regio al jaren een aantrekkingspool zeker voor toerisme en recreatie. De Damse Vaart is druk bezocht door fietsers, wandelaars of voor een geslaagde daguitstap met het volledige gezin. Dit jubileum namen we dan ook graag aan om een fietszoektocht uit te werken. Op deze pagina’s stippelden we een route met de knooppunten uit. Onderweg namen we drie foto ’s met telkens een bijhorende vraag. Waar we die drie foto’s trokken, verklappen we niet. Wel geven we de drie coördinaten, die telkens verwijzen naar een hokje in het raster op de kaart, om de zoektocht te vergemakkelijken. In ieder coördinatenvlak vind je met wat zoekwerk een foto terug voor het oplossen van een vraag. De oplossing van de vraag vul je telkens in het antwoordrooster in. Met de genummerde letters vorm je vervolgens het codewoord. Het codewoord mail je voor 30 september naar zoektochtdamme@kw.be. Vermeld er ook je naam, adres en telefoon bij. Uit alle correcte antwoorden verloten we 10 gezinstickets voor Plopsaland. De winnaars krijgen hun prijs toegestuurd en worden in de maand oktober in Krant van West–Vlaanderen vermeld. De zoektocht is ook beschikbaar bij de toeristische infokantoren van Brugge, Damme en Sluis of vind je terug via www.200jaardamsevaart.be.
vraag 1 Wanneer we in Koolkerke even afwijken van het parcours, kunnen we het naar Maximiliaan Emmanuel van Beieren vernoemde Fort bezoeken, dat dateert uit het begin van de achttiende eeuw. Op de exacte locatie van bovenstaande foto vind je een infobord. Daarop staat een doorsnede van onder meer de gracht rond het fort. Wat is de term voor wat tussen twee ‘bedekte wegen’ gelegen is?
1
D2
6
8
vraag 2
A5
De Damse Vaart verbindt Brugge en dit Nederlandse grensstadje, waar de man van het bovenstaande vergulde borstbeeld thuis was. Het beeld, te vinden aan de oever van de Vaart, is van de hand van beeldhouwer Pieter Puijpe. Wat is de – dubbele – voornaam van de afgebeelde woordenboekmaker?
4
vraag 3
C3
In de thuishaven van Tijl Uilenspiegel en Jacob van Maerlant vindt elke tweede zondag van de maand een bijzondere markt plaats. Hoe mag Damme zich dankzij onder meer die markt, maar ook de talrijke gespecialiseerde winkels, noemen? Tip: zoek het niet te ver van het stadhuis!
2
9 3
7 5
oplossing
1
2
3
4
5
6
7
8
9
tips In het Brugse Ommeland gaat de 200ste verjaardag van de Damse Vaart niet ongemerkt voorbij. De dubbele eeuw wordt gevierd met een evenementenprogramma van juni tot september. Een uitgebreid gamma aan activiteiten laten je de omgeving, zijn troeven en boeiende geschiedenis ontdekken. De volledige feestkalender en alle info zijn terug te vinden op de website www.200jaardamsevaart.be. Hieronder geven we je al enkele tips!
4
TIP 1
NOG MEER ZOEKEN LANGS DE DAMSE VAART Ben je gek op zoektochten? Met de brochure ‘Wie zoekt, die vindt! Zoektochten in het Brugse Ommeland’ krijg je een overzicht van alle zoektochten in de regio. Met de zoektocht ‘100% West-Vlaams in Damme’ ga je op verkenning langs de Damse Vaart en de omgeving van Damme terwijl je de lekkerste adresjes ontdekt! De zoektochtenbrochure is gratis te verkrijgen via de diensten voor toerisme en ook online te bekijken en bestellen. www.brugseommeland.be/zoektochten
De Damse Vaart is populair bij fietsers, maar je kan hier ook zalig wandelen. Wat vroeger forten en linies waren in de Staats-Spaanse oorlogen, zijn vandaag heerlijke groengebieden. Zo is er het Fort van Beieren, een vesting uit de 18de eeuw en vandaag een wandeldomein. Je kan ook het natuurgebied Stadswallen Damme gaan verkennen via een kort wandelpad met infoborden. Ook toegankelijk voor rolstoel en buggy. www.fortvanbeieren.com en www.toerismedamme.be/stadsomwalling
1
5
TIP 5
TIP 2
DE GESCHIEDENIS IN WOORD EN BEELD Wat was de aanleiding voor het graven van de Damse Vaart? Hoe belangrijk was de rol van Napoleon? Op deze en nog meer vragen geeft de tentoonstelling ‘200 jaar Damse Vaart’ een antwoord. Je ontdekt het verhaal via documenten en kaarten, filmpjes en scheepsmodellen. Recente foto’s en kunstwerken vervolledigen de tentoonstelling. Gratis te bezoeken tussen 1 augustus en 13 september in stadhuis Damme, elke dag van 10 tot 12.30 en 13 tot 18 uur. www.200jaardamsevaart.be
UITGEBREID EN GEVARIEERD PROGRAMMA We kunnen niet alle evenementen opsommen, maar hier geven we nog een aantal blikvangers in het programma. Op 12 en 13 juni is er het culinaire weekend met ‘Bonappetit!’ en openluchtrestaurant. Op 14 en 20 juni en 4 juli kan je mee schil deren aan een openluchtschilderij. Op 20 en 21 juni is er ‘Te paard langs de Damse Vaart’. Tot slot zijn er nog het straatmuziekfestival in Damme op 4 juli en een Stand Up Paddle Happening op 12 juli. www.200jaardamsevaart.be
2
6
TIP 3
TIP 6
LOGEER-, TAFEL- EN DOE-TIPS
PITTIGE THEATERFIETSTOCHTEN 200 jaar Damse Vaart wordt op eigenwijze manier gevierd met deze theaterfietstocht door prijswinnend theatermaker Ferini. De pittige fietstocht start en eindigt op de Groote Markt in Sluis en gaat richting Damme. Je kan ook starten vanuit Damme. Je fietst langs de Damse Vaart en over enkele dijkjes vlakbij. De tochten vinden 12 keer plaats tussen juni en september. Plaatsen zijn beperkt, dus schrijf je snel in via de website! www.200jaardamsevaart.be
TIP 4
WANDELEN LANGS FORTEN EN LINIES
3
Deze reportage zet het nog eens extra in de verf: de omgeving van de Damse Vaart is de ideale bestemming voor een korte vakantie of een dagje uit. Op de website naar aanleiding van de 200ste verjaardag bundelen we verschillende leuke logeer-, tafel- en doe-tips. Je vindt er ook activiteiten voor groepen terug. Een vaste waarde in de regio is de Boekenmarkt, elke tweede zondag van de maand in Damme. www.200jaardamsevaart.be