Taalgids Wevelgem

April 2018 HOE SCHRIJF IK DAT? AFSPRAKEN OVER HET TAALGEBRUIK

TAALGIDS

1

Inhoud

sjabloon en voorgedrukt briefpapier » Sjabloon..........................................................................................................................................................................................p. 4 » Briefpapier en omslagen...............................................................................................................................................................p. 4 » Voorbeeld........................................................................................................................................................................................ p. 5 Aanspreekvorm » Aanspreektitel.............................................................................................................................................................p. 6 » Gebruik zo veel mogelijk ‘je’........................................................................................................................................p. 6 » En hoe spreken we over ons zelf?................................................................................................................................................ p. 7 Afkortingen » Communicatie naar burgers.........................................................................................................................................p. 8 » Werkdocumenten, interne documenten.......................................................................................................................p. 8 » Laat je niet vangen......................................................................................................................................................p. 8 Datum .......................................................................................................................................................................p. 9 Getallen » Aantallen ....................................................................................................................................................................p. 9 » Rangtelwoorden..........................................................................................................................................................p. 9 » Valuta..........................................................................................................................................................................p. 9 » Telefoon, fax en gsm.................................................................................................................................................. p. 10 » Tijdsaanduiding - uurnotatie...................................................................................................................................... p. 10 Hoofdletters » Beklemtoning............................................................................................................................................................ p. 10 » Gebouwen.................................................................................................................................................................. p. 11 » Diensten en functies................................................................................................................................................... p. 11 » Namen en functies......................................................................................................................................................p. 12 » U - uw........................................................................................................................................................................p. 12 » Grote letter of kleine letter? ......................................................................................................................................p. 12 Leestekens » Aanhalingstekens.......................................................................................................................................................p. 13 » Spaties voor of na het leesteken ................................................................................................................................p. 13 Opsomming » Losse woorden .......................................................................................................................................................... p. 14 » Zinnen....................................................................................................................................................................... p. 14 Spelling ................................................................................................................................................................ p. 14 Specifieke taalafspraken bij juridische kwesties .......................................................................... p. 14 Logo & kleurgebruik ........................................................................................................................................p. 15

voorwoord

Hoe we communiceren naar inwoners, bezoekers en partners zegt veel over onze organisatie zelf. Daarom is het belangrijk om de homogeniteit in ons schrijven te bewaren. We moeten als het ware allemaal met dezelfde stem spreken. In deze taalgids vind je een aantal praktische afspraken zowel voor brieven, mails, website, infokrant, …

Let wel: Hou altijd de lezer van je tekst in het achterhoofd. Er bestaan verschillende registers. Hoe je schrijft voor de website is anders dan hoe je nota’s voor de beleidsorganen (collega, raad voor maatschappelijk welzijn, bijzonder comité, gemeenteraad, …) opstelt.

Lezer = inwoner, bezoeker, ‘de burger’: • Brieven, e-mails, folders, website, infokrant, …

• Schrijf vriendelijk en duidelijk. Schrijf zoals je praat. Gebruik geen vaktermen!

Lezer = collega, lid van het college van burgemeester en schepenen: • Nota’s voor het college van burgemeester en schepenen, technische dossiers, …

• Schrijf kort en duidelijk, vaktermen zijn toegestaan.

Respecteer deze regels.

Heb je vragen of twijfels?

Neem contact op met de cel Communicatie!

3

vormelijke afspraken

sjabloon en voorgedrukt briefpapier Niet alleen hoe je schrijft is belangrijk, er zijn ook een aantal vormelijke afspraken waar je rekening mee moet houden bij het opstellen van brieven: • Gebruik altijd de sjablonen van de standaardbrieven en druk ze altijd af op het voorgedrukt briefpapier.

• lettertype: Verdana • grootte: 10 • interlinie: 1,0 • uitlijnen: Lijn altijd enkel links uit. Niet langs beide kanten uitvullen! » Sjabloon Wie de sjablonen gebruikt, kan niet missen! Je vind ze op de O-schijf.

Je kan de afzender onderaan gerust vervangen door jouw eigen naam of je dienst. Al de rest laat je staan. » Briefpapier en omslagen Druk je brieven altijd af op voorgedrukt briefpapier. Brieven worden verstuurd in Amerikaanse omslagen met of zonder venster.

Let op: het venster zit altijd links.

vormelijke afspraken

» Voorbeeld

5

Aanspreekvorm

Aanspreekvorm » Aanspreektitel Hoe je je lezer aanspreekt, hangt af van de boodschap van je brief. Breng je leuk of neutraal nieuws, dan gebruik je ‘Beste’.

Breng je minder leuk nieuws, dan neem je best wat afstand en kan je ‘Geachte’ gebruiken.

Ook de leeftijd van de lezer kan een rol spelen. Oudere mensen worden liever aangesproken met ‘Geachte’. Een jongere generatie kan je aanspreken met ‘Beste’.

Hoe dan ook, gebruik ‘Geachte’ altijd in combinatie met ‘Hoogachtend’ en ‘Beste’ met ‘Met vriendelijke groet’. Gebruik ze nooit door elkaar. formeel

informeel

Geachte meneer/mevrouw (familienaam) Hoogachtend

Beste (voornaam, naam) Met vriendelijke groet

» Gebruik zo veel mogelijk ‘je’ Onze slogan is ‘Wevelgem spreekt je aan’. We roepen je dan ook op om in al je communicatie zoveel mogelijk de je-vorm te gebruiken. Let op: soms past de u-vorm beter. je - jouw

u - uw

• artikels in de infokrant • berichten op de website • teksten op flyers, folders, brochures, affiches • …

• brieven en mails naar burgers (zeker bij eerste contact) • plechtige brieven, mails, uitnodigingen (bijvoorbeeld naar notarissen, advocaten, … ) • …

Let op: ‘u’ en ‘uw’ schrijf je nooit met hoofdletter, tenzij aan het begin van een zin!

Wees consequent en gebruik de u- en je-vorm nooit door elkaar!

Aanspreekvorm

» En hoe spreken we over ons zelf?

Afzender = dienst of ambtenaar Je kan gerust de we-vorm gebruiken. Let wel: je maakt de lezer eerst duidelijk wie die ‘we’ juist is, bijvoorbeeld: het gemeentebestuur, de gemeente, de specifieke dienst, …

De sportdienst hoopt dat je je geamuseerd hebt. We hebben ons best gedaan om …

Het gemeentebestuur heet je van harte welkom. We nodigen je uit op ...

Afzender = algemeen directeur en burgemeester Let op met brieven die ondertekend worden door de burgemeester en de algemeen directeur. Daar gebruik je niet de we-vorm om te verwijzen naar jezelf of je dienst, want de lezer gaat ervan uit dat de brief van de algemeen directeur en burgemeester komen. goed voorbeeld

slecht gebruik van de we-vorm

Geachte

Geachte

Op 20 april heeft de milieudienst vastgesteld dat uw boom te Op 20 april hebben we vastgesteld dat uw boom te groot is.

Hij moet dan ook tegen 1 juni gerooid worden. groot is. Hij moet dan ook tegen 1 juni gerooid worden.

Hoogachtend

Hoogachtend Kurt Parmentier algemeen directeur

Frank Acke OCMW-voorzitter of Jan Seynhaeve burgemeester

De afzenders zijn duidelijk. De milieudienst is de afzender, de brief wordt bekrachtigd door de burgemeester en algemeen directeur.

Kurt Parmentier algemeen directeur

Frank Acke OCMW-voorzitter of Jan Seynhaeve burgemeester

Er is verwarring over de afzenders. De burgemeester en algemeen directeur zijn niet gaan kijken naar de boom, maar zo lijkt het wel door het verkeerd gebruik van de we-vorm.

7

Afkortingen

Afkortingen » Communicatie naar burgers Gebruik geen afkortingen. Veel mensen weten niet wat ze betekenen.

Enkel vakjargon en namen van instanties kan je afkorten. Zorg er wel voor dat je in het begin van je tekst de volledige term gebruikt en tussen de haakjes er de afkorting bijzet. Daarna kan je de afkorting gebruiken.

Het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Moorsele Kern is goedgekeurd. Dit RUP vervangt de oude ….

Let op: ‘college van burgemeester en schepenen’ wordt nooit afgekort! Gebruik dus nooit CBS in brieven naar burgers. Ook in collegenota’s schrijf je ‘college van burgemeester en schepenen’ voluit! » Werkdocumenten, interne documenten Gebruik alleen de meest gangbare afkortingen. Zet er een punt achter. Na het punt volgt nog een spatie.

• bijvoorbeeld P bv.

• pagina P p. 10, p. 11 Afkortingen van eenheden of grootheden krijgen geen punt.

• meter P 10 m • kilogram P 10 kg • procent P 10% (let op: geen spatie tussen cijfer en %) Afkortingen van namen of instanties, vakafkortingen, initiaalwoorden en letterwoorden krijgen geen punt.

• ruimtelijk uitvoeringsplan P RUP • koninklijk besluit P KB Andere afkortingen schrijf je voluit.

• met andere woorden • namelijk • circa Voor de meeste afkortingen bestaat een alternatief in mensentaal.

• m.b.t. P over • a.d.h.v. P met • d.m.v. P door » Laat je niet vangen ‘Sint’ schrijf je altijd voluit!

P Sint-Hilariuskerk De afkorting van belasting op de toegevoegde waarde is btw (niet b.t.w.).

P 10 530 euro (incl. btw)

Datum | getallen

Datum In zinnen schrijf je de maand voluit. Het jaartal kan je in de meeste gevallen schrappen.

Het feest vindt plaats op zondag 14 oktober.

Enkel in kaders of in een kalender mag je de maand in cijfers schrijven.

Dansfeest Pirouette | zondag 14/10 | € 6 | 20 uur Getallen » Aantallen Bij getallen die uit vier of meer cijfers bestaan, zet je een spatie tussen de duizendtallen.

1 10 100 1 000 10 000 100 000 Gebruik enkel een komma als er effectief cijfers na de komma zijn.

10 256 meter 10 256,26 meter » Rangtelwoorden Rangtelwoorden schrijf je met een ‘e’ op dezelfde hoogte als het getal.

124e, 14e, …

Meestal zet word die ‘e’ hoger. Je kan dat afzetten door het rood omcirkelde knopje af te zetten.

Lagere getallen schrijven we in lopende tekst bij voorkeur in woorden.

De eerste dag van het jaar is in het water gevallen.

» Valuta In zinnen schrijven we de valuta voluit.

Een ticket kost 3 euro. Een brief kost je 2 pond, …

Als er btw meegerekend wordt, wordt dat:

Je betaalt 300 euro (incl. btw).

De werken worden geraamd op 10.000 euro (excl. btw).

Ook in tabellen schrijf je ‘euro’ voluit.

kinderen 10 euro

volwassenen 25 euro Enkel in de kalender van de infokrant kan je het euroteken zelf gebruiken. Zet het vóór het cijfer, er staat een spatie tussen het euroteken en het cijfer.

€3 9

getallen | hoofdletters

» Telefoon, fax en gsm Zowel in brieven, websites en teksten schrijf je deze nummers zonder streepjes of punten ertussen. Gebruik spaties om de cijfers logisch te groeperen.

tel. 056 43 35 26

tel. +32 56 43 43 43

fax 056 43 35 26

gsm 0499 18 18 18 Let op: Bij het begin van een zin gebruik je wel een hoofdletter, vb. Gsm, Tel., …

Sinds januari 2015 communiceren we enkel de algemene onthaalnummers (de dienstnummers die op 00 eindigen). Je vindt ze op de site of in de brochure met algemene info. » Tijdsaanduiding - uurnotatie Om de tijd aan te duiden gebruik je cijfers, zet een punt tussen de uurcijfers en de cijfers die de minuten aanduiden. Daarna schrijf je ‘uur’ voluit. Let op: op de kop 10 uur? Je hoeft er geen twee nullen na te schrijven.

12.30 uur

13.15 uur

16 uur

8 uur

8.30 uur

De voorstelling begint om 10.30 uur.

De sportreeksen duren van 11 tot 18.30 uur.

Ook in tabellen, opsommingen of in teksten voor de infokrant schrijf je uren op deze manier.

Hoofdletters

We gebruiken een hoofdletter bij elke nieuwe zin.

Het college van burgemeester en schepenen besliste dat alle medewerkers tijdens de passage van de Ronde van Frankrijk niet moeten werken. Zo kunnen zij ook genieten van dit spektakel. » Beklemtoning Gebruik nooit hoofdletters om iets te beklemtonen. Schrijf zeker nooit volledige zinnen in hoofdletters, dit komt heel schreeuwerig en onbeleefd over. Wil je nadruk leggen op één of meerdere woorden, dan kan je ze in het vet zetten. Let op: overdrijf hier niet mee.

hoofdletters

» Gebouwen

Bib in het Park, bibliotheek Gullegem, bibliotheek Moorsele

cultuurcentrum Guldenberg, CC Guldenberg gemeenteloket gemeentehuis

oud gemeentehuis

De Goederenloods

gemeentelijke basisschool Hoogstraat, Kweekstraat, …

administratief centrum (OCMW) jeugddienst

lokaal dienstencentrum Elckerlyc, LDC Elckerlyc

lokaal dienstencentrum Het Knooppunt, LDC Het Knooppunt

OC De Stekke, OC de Cerf, OC De Brouwerij, OC Ter Walle OCMW Porseleinhallen

sportdienst | zwembad

sporthal De Vlasschaard, sporthal De Schelp, sporthal Gullegem, sporthal Moorsele

sportcentrum Wevelgem

site Sportspoor

woonzorgcentrum Elckerlyc, WZC Elckerlyc

woonzorgcentrum Het Gulle Heem, WZC Het Gulle Heem

serviceflats Ter Meersch, Het Kader, Tilia

Op Stap

Dwarsschuur van ’t Goet Te Wynckele

Oude Pastorie

Vanbutseles molen

molen De Grote Macht » Diensten en functies Functiebenamingen (schepen, ambtenaar, …) schrijf je nooit met hoofdletter. Bevoegdheden of de naam van een departement wel (Milieu, Stedenbouw, Burgerzaken).

college van burgemeester en schepenen burgemeester gemeenteraad

deputatie, gouverneur

schepen van Communicatie dienst Jeugd, jeugddienst, schepen van Jeugd ministerie van Milieu, minister van Milieu, milieuminister agentschap Onroerend Erfgoed, agentschap Wegen en Verkeer dienst Mobiliteit, mobiliteitsambtenaar, mobiliteitsschepen, schepen van Mobiliteit

Let op: schrijf ‘schepen van Mobiliteit’ (functie + bevoegdheid), maar ‘mobiliteitsschepen’ (functie)!

11

hoofdletters

» Namen en functies Schrijf eerst de voornaam, daarna de achternaam. Gebruik de juiste titel zoals vermeld in het organogram. Daarna kan je eventueel nog de dienst vermelden.

Voornaam + naam, titel + dienst (indien titel niet voldoende duidelijkheid schept), …

Conny Vandendriessche, administratief medewerker Milieu, …

Saskia Delombaerde, grafisch medewerker, …

Dieter Deleu, diensthoofd Sport, …

Geert Knockaert, beleidsmedewerker Vrije Tijd, …

Kurt Parmentier, algemeen directeur, …

Leen Hugelier, administratief medewerker Secretariaat, …

Chris Vanderbeke, welzijnsdeskundige, …

Nathalie Versavel, beleidscoördinator Grondgebiedszaken, …

De heer Jan Seynhaeve, burgemeester

» U - uw Schrijf ‘u’ of ‘uw’ nooit met een hoofdletter, tenzij aan het begin van een zin

We nodigen u uit op onze receptie.

Vergeet niet uw papieren mee te brengen. » Grote letter of kleine letter? bvba

besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

nv

naamloze vennootschap

vzw

vereniging zonder winstoogmerk

vof

vennootschap onder firma

cvba

coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

cvoa

coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid

comm. v

commanditaire vennootschap

comm. va

commanditaire vennootschap op aandelen

Word werkt helaas niet altijd mee! De kans is groot dat de autocorrector achter je rug van een kleine letter een hoofletter maakt. Zeker dubbelchecken!

Leestekens

Leestekens Elke zin eindigt op een leesteken.

Titels op de website of in de infokrant hebben geen leesteken. Behalve een vraag, die krijgt uiteraard een vraagteken. Vermijd uitroeptekens.

Doe mee aan onze zomeractie Wil jij ook besparen op energie?

» Aanhalingstekens Aanhalingstekens gebruik je enkel voor een letterlijk citaat of om de betekenis van een woord of uitdrukking te omschrijven.

Gebruik alleen maar enkele aanhalingstekens (‘xxxx’), nooit dubbele (“xxxx”).

Hij zegt: ‘Ik ben blij.’

Het project ‘Heerlijke Heulebeek’

Meer uitleg nodig over citeren: www.taaltelefoon.be/directe-rede-indirecte-rede » Spaties voor of na het leesteken spatie ervoor?

spatie erna?

voorbeeld

punt

neen

ja (1)

Hij komt. Het is belangrijk.

uitroeptekening

neen

ja (1)

Hij komt morgen! Het is belangrijk

vraagteken

neen

ja (1)

Kom je morgen? Het is belangrijk.

komma

neen

ja (1)

Wevelgem, Moorsele

dubbele punt

neen

ja (1)

Niet vergeten: muts

- haakje open

ja

neen

… de infokrant (van mei) wordt …

- haakje dicht

neen

ja

- gedachte open

ja

ja

- gedachte dicht

ja

ja

puntje puntje puntje

ja

ja. Let op: bij het eind van de zin hoef je er geen punt meer achter te zetten

haakjes

gedachtestreepje Ik ga morgen – het is belangrijk - naar die vergadering.

Hij komt … Het is belangrijk

13

opsomming | spelling

Opsomming » Losse woorden Gebruik geen hoofdletters, geen leestekens. Zet ‘bullets’ , geen streepjes.

Als we naar de zee gaan nemen we mee: • een emmer • een zwembroek • zonnecrème

» Zinnen Elke zin start met een hoofdletter en eindigt met en punt.

Het gebouw wordt vergund. Er gelden wel enkele voorwaarden: • De gevels zijn wit.

• De werken worden uitgevoerd door erkende aannemers.

• Bezorg ons na afloop duidelijke foto’s van de werken.

Spelling

Het spreekt voor zich dat je teksten correct gespeld zijn.

Twijfel je? Surf dan naar: • www.taaladvies.net • www.vrttaal.net • www.taaltelefoon.be Specifieke taalafspraken bij juridische kwesties • In een reglement schrijf je: Artikel 1 (voluit dus).

• Als je verwijst naar een wetsartikel, schrijf je: Artikel 135, §2, 1° en artikel 130bis.

• Niet verwijzen naar (alle) wetswijzigingen enkel het artikel vermelden of algemeen blijven: Gelet op het gemeentedecreet, in het bijzonder artikel 2 OF Gelet op het gemeentedecreet en latere wijzigingen.

• Vermelding kadastrale percelen: sectie B, nr. 519v2

Logo | Kleurgebruik

Logo » Correct logo

WEVELGEM SPREEKT JE AAN

WEVELGEM

WEVELGEM

SPREEKT JE AAN

SPREEKT JE AAN

» Fout logo

Kleurgebruik PMS

CMYK

RGB

WEB

RAL

309

C100 M0 Y9 K72

R0 G67 B92

#00435C

RAL 5008

298

C69 M7 Y0 K0

R52 G180 B228

#34B4E4

RAL 5012

102

C0 M0 Y95 K0

R255 G237 B0

#FFED00

RAL 1018

15

VRAGEN? Contacteer de cel communicatie via communicatie@wevelgem.be of 056 43 35 26.