Projekt strefy dla studentów w budynku R37.
Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach Dyplom magisterski 2017 Wydział projektowy Studia drugiego stopnia - stacjonarne Kierunek: Wzornictwo Specjalność: Projektowanie komunikacji społecznej Autorzy: Karolina Stoces i Wojciech Biegus Promotor: dr hab. Wiesław Gdowicz, prof. ASP Recenzent: dr Andrzej Klisz
strona 2 | Praca dyplomowa magisterska
Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach Projekt strefy dla studentów w budynku R37. Dyplom magisterski 2017 Wydział projektowy Studia drugiego stopnia - stacjonarne Kierunek - Wzornictwo Specjalność: Projektowanie komunikacji wizualnej
Autorzy: Karolina Stoces i Wojciech Biegus Promotor: dr hab Wiesław Gdowicz, prof ASP Prowadzący: dr hab. Wiesław Gdowicz, prof. ASP dr hab. Justyna Kucharczyk, dr hab. Andrzej Sobaś Recenzent: dr Andrzej Klisz
Parametry pracy | strona 3
Parametry pracy
Opracowania >> Opracowanie pisemne
Materiały wspomagające >> Makieta projektowanych stref obiektu, skala 1:20 - 125cm X 75cm >> Model projektowanych elementów wyposażenia, skala 1:1 >> Płyta DVD z wersją elektroniczną pracy X2 >> Plansze prezentacyjne 7X 100X70cm Zawartość plansz >> Plansza nr 1 - Projektowana strefa relaksu w pokoju studenckim >> Plansza nr 2 - Projektowana strefa pracy w pokoju studenckim >> Plansza nr 3 - Projektowana strefa pracy w pokoju studenckim >> Plansza nr 4 - Projektowana strefa pracy w pokoju studenckim >> Plansza nr 5 - Projektowana strefa klatki schodowej >> Plansza nr 6 - Projektowana strefa klatki schodowej >> Plansza nr 7 - Projektowana strefa klatki schodowej
strona 4 | Praca dyplomowa magisterska
Spis treści I. Wstęp
01. Streszczenie 02. Przedmiot pracy i motywacja 03. Cel pracy 04. Zakres pracy 05. Przebieg projektu 06. Hipotezy, problemy badawcze
09 10 10 11 12 12
II. Część teoretyczna
01 Oczekiwanie 02. Schody 03. Przestrzeń okienna 04. Przestrzenie wspólne do pracy
16 18 24 26
III. Część analityczna
01. Analiza stanu istniejącego - spacer 02. Wybór grupy docelowej 03. Analiza P.R.O.S.I.A.K. 04. Podsumowanie
37 44 52 56
IV. Część projektowa A
01. Analiza nagrań z monitoringu 02. Ścieżki użytkowników 03. Warsztaty na schodach 04. Pola widzenia 05. Założenia projektowe 06. Przeznaczenie i funkcja 07. Strefy funkcjonalne 08. Widoki obszarów projektu 09. Użytkowanie klatki schodowej 10. Analiza antropometryczna 11. Poszukiwania formy 12. Koncepcje 13. Koncepcje niezrealizowane 14. Wybrana koncepcja 15. Testowanie 16. Wprowadzenie poprawek 17. Kolorystyka 18. Wymiarowanie 19. Użytkowanie 20. Technologia i materiały 21. Prototypowanie
Katka schodowa
60 61 62 64 68 70 71 72 73 74 80 80 82 84 90 102 103 104 105 106 107
Spis treści | strona 5
V. Część projektowa B Pokój studencki
VI. Podsumowanie
00. Badanie pokoju studenckiego 01. Zakres projektu 02. Stan zastany 03. Pola widzenia 04. Użytkowanie 05. Wnioski 06. Warsztaty w pokoju studenckim 07. Podsumowanie warsztatów 08. Efekty warsztatów 09. Badanie użyteczności 10. Eksperyment - odczucia 11. Podsumowanie badania 12. Inwentaryzacja 13. Założenia projektowe 14. Koncepcja 1 15. Koncepcja 2 - finalna 16. Wyposażenie
111 112 113 114 118 122 124 128 130 132 134 140 142 146 148 157 168
01. Podsumowanie projektu 02. Słowniczek pojęć, definicji, cytaty 03. Bibliografia 04. Przypisy 05. Spis ilustracji
174 176 178 180 180
I. Wstęp
strona 8 | Praca dyplomowa magisterska - wstęp
Dzien dobry, nazywam się Karolina Stoces i wraz z Wojtkiem Biegusem realizowaliśmy wspólnie projekt, który miał na celu
Projekt skierowany jest do studentów wzornictwa ASP Po filmie -> Proszę zobaczyc samemu jak obecnie prezentuje si przestrzeń budynku kierunku wzrornictwa ASP przy ul. Raciborskiej 37 TAK TO WYGLĄDA Po wykonaniu analizy przestrzennej oraz społecznej wyszczególniliśmy obecne strefy funkcjonalne budynku i wybraliśmy przestrzenie wspólne, które naszym zdaniem mają największy niezrealizowany potencjał: Przestrzeń pokoju studenckiego i klatki schodowej. I tutaj nastpił podział naszej pracy, Wojtek zajął się przestrzenią schodów, a ja pokojem. 1. W pierwszej częsci dotyczącej pokoju studenckiego przedstawie proces projektowy zmiany użytkowania przestrzeni pokoju, a następnie Wojtek opowie o projekcie dotyczącym oczekiwania na klatce schodowej.
Streszczenie | strona 9
01. Streszczenie
Celem projektu jest zmiana sposobów użytkowania przestrzeni wspólnych budynku przy ulicy Raciborskiej 37, który jest siedzibą kierunku wzornictwo ASP Katowice. Proponowane zmiany oparte o badania potrzeb i oczekiwań studentów to zmiana sposobów oczekiwania w przestrzeni wspólnej klatki schodowej oraz użytkowania przestrzeni pokoju studenckiego. Oczekiwanie w przestrzeni klatki schodowej jest wspomagane poprzez zaprojektowane elementy wyposażenia, a w pokoju studenckim zaprojektowane zostały odpowiednie do potrzeb strefy: pracy indywidualnej, grupowej oraz relaksu z uwzględnieniem funkcji magazynowania, wystawienniczej, odpoczynku psychofizycznego oraz „inspirowni”. Rezultatem projektu są rozwiązania pozwalające użytkownikom na modyfikowanie przestrzeni pod kątem swoich potrzeb. Efekty mają wzbudzić w studentach poczucie odpowiedzialności i chęci dbania o wspólną przyjazną i funkcjonalną przestrzeń.
strona 10 | Praca dyplomowa magisterska - wstęp
02. Przedmiot pracy i motywacja Przedmiotem niniejszej pracy jest projekt strefy dla studentów w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, przy ul. Raciborskiej 37. Na potrzeby pracy obszar opracowania został nazwany R37.
1
V. Papanek, “Dizajn dla realnego świata”
„Projektowanie powinno stać się innowacyjnym, wysoce kreatywnym, łączącym różne dyscypliny narzędziem wrażliwym na autentyczne ludzkie potrzeby. Powinno być w większym stopniu zorientowane na prowadzenie badań, a my musimy przestać rujnować Ziemię marnie zaprojektowanymi obiektami i konstrukcjami.” 1 Obserwacje doprowadziły nas do postawienia tezy, że studenci wzornictwa nie utożsamiają się ze swoją przestrzenią (budynkiem R37), a charakter przestrzeni jest nieadekwatny do kierunku, na którym studiują. „Urząd, szpital, muzeum” to określenia, dotyczące przestrzeni R37, wyrażane przez jej użytkowników, które zmotywowały nas do zbadania problemów panujących w budynku wzornictwa i odpowiedzi na pytanie jakie są tego przyczyny i jak sprawić, aby przestrzeń wspólna była bardziej funkcjonalna i przyjazna studentom.
03. Cel pracy
Celem pracy było sprawienie aby strefy wspólne budynku R37, były bardziej funkcjonalne i przyjazne studentom oraz poprawa ogólnego odbioru budynku przez studentów, pracowników i osoby go odwiedzające. Liczymy, że praca zmotywuje również przyszłe pokolenia studentów do szerszego spojrzenia na sprawy uczelni. Ważne jest także zaktywizowanie studentów, wzbudzenie poczucia odpowiedzialności i chęci dbania o wspólną przestrzeń.
Przedmiot i cel pracy oraz uzasadnienie wyboru tematu | strona 11
04. Zakres pracy Ze względu na szeroki zakres podjętego tematu skupiamy się na dwóch obszarach, stanowiących przestrzeń wspólną budynku R37.
Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach przy ul. Raciborskiej 37, budynek Wydziału Projektowego kierunku wzornictwo
przestrzeń klatki schodowej
przestrzeń pokoju studenckiego
projekt zmiany sposobów oczekiwania w przestrzeni wspólnej klatki schodowej.
projekt zmiany użytkowania przestrzeni pokoju studenckiego.
strona 12 | Praca dyplomowa magisterska - wstęp
05. Przebieg projektu
W trakcie trwania projektu przeprowadzona została wraz ze studentami analliza jakości przestrzeni R37. Użytkownicy podczas warsztatów projektowano sposoby na podniesienie jakości przestrzeni uczelni. Zorganizowane zostały konsultacje na temat obecnej jakości przestrzeni i możliwości zmian. Materiał w postaci efektów przedstawiony został podczas spotkania podsumowującego warsztaty. W rezlutacie młodzi ludzie poprzez wspólne diagnozowanie i rozwiązywanie problemów przyczynili się do realnej zmiany w swoim otoczeniu. Dodatkowo upowszechniła się idea możliwości wpływania na decyzję dotyczące swojego środowiska. Podsumowując nasze działania chcemy przedstawić, co w opinii użytkowników należy poprawić w jakości przestrzeni R37 i pokazać koncepcje konkretnych rozwiązań.
06. Hipotezy, problemy badawcze •
Czy sposób zagospodarowania przestrzeni kierunku Wzornictwo na ASP w Katowicach odpowiada na potrzeby studentów i studentek?
•
Jak wykrozystać przestrzeń, aby służyła współpracy i swobodnej dyskusji?
•
Czy na uczelni istnieją miejsca wspólnego działania?
•
Jak spersonalizować szkołę?
•
W jaki sposób urządzić strefy wspólne przestrzeni uczelni?
•
W jaki sposób studenci mogą współdecydować o przestrzeni uczelni?
Na te i wiele innych pytań szukaliśmy odpowiedzi w ramach projektu R37.
Przebieg projektu, hipotezy| strona 13
II. Część teoretyczna
strona 16 | Projekt R37
01. Oczekiwanie
W jak i sp osób można oc zek i wać? •
czekać na kogoś lub na coś z nadzieją lub niecierpliwością
•
przewidywać, że coś nastąpi
•
stać się w przyszłości czyimś udziałem
S p os o by o c ze k i w a n ia ze w zg l ę d u n a i l o ś ć os ó b: •
w pojedynkę
•
w grupie
S p os o by o c ze k i w a n ia ze w zg l ę d u n a a k t y w n o ś ć : •
aktywne
•
bierne
S p os o by o c ze k i w a n ia ze w zg l ę d u n a c za s: •
krótkie, < 10 minut
•
długie (związanego z odprężeniem), >10 minut
Oczekując możemy stać, opierać się o elementy w przestrzeni, siedzień, rozmawiać przez telefon lub korzystać z laptopa. Można także się huśtać, o czym pomyśleli projektanci w pracowni projektowej Daily tous les jours. Stworzyli w Montrealu instalację (fot. 001), dzięki której osoby oczekujące na komunikację miejską mogą przyjemnie, beztrosko i z uśmiechem na twarzy spędzić aktywnie czas. Zaprojektowali huśtawki, które podczas użytkowania wydają melodię. Gdy kilka huśtawkek jest „w ruchu” jednocześnie, melodie zacznie ładnie mieszają się ze sobą. W godzinach wieczornych, dolna część siedziska huśtawka zaczyna świecić, co czyni je bardziej widoczne i atrakcyjne.
> Fot. 001-005
Różne sposoby oczekiwania w przestrzeni publicznej
Niezwykle inspirujący jest również przystanek autobusowy w Mediolanie (fot. 002). Trzy różne wielkości arkusze z folii bąbelkowej, w 3 rozmiarach (dla różnego czasu oczekiwania) - mały kwadrat przez 3 minuty, średni przez 5 minut, największy na 10 minut. „strzelanie” folią bąbelkową działa odstresowująco. W Gdyni pojawiły się nowe meble miejskie - „Przysiadaki” (fot. 003) po to, aby osoba zmęczona mogła chwilę odpocząć i pójść dalej. Przysiadaki świetnie sprawdzają się również na przystankach autobusowych.
Oczekiwanie | strona 17
117 001
001
002
004
001 003
005
strona 18 | Projekt R37
02. Schody
2
Słownik wyrazów obcych PWN
Jak ie p e ł nią funkcje? 1. szereg stopni, często z poręczami, umożliwiający przechodzenie z jednego poziomu na inny 2. przewidywać, że coś nastąpi 2
3
Janusz Andrzej Włodarczyk, ”Lite-
racki Słownik Architektury”
„Schody w budynku służą pokonywaniu wysokości, zwnoszeniu na różne poziomy, to oczywiste. Ale też dla podniesienia rangi budynku, czy też zaakcentowania ważnego miejsca.”3 W budynkach monumentalnych schody umiszczane są zwykle w centralnym miejscu, co sprzyjało spotkaniom towarzyskim i uroczystością w obrębie klatki schodowej, schody zyskiwaly dzięki temu funkcję reprezentacyjną.
Komunikacja Podstawową funkcją schodów jest umożliwianie komunikacji między poziomami. Ruch między pomieszczeniami odbywający się na klatce schodowej jest równie ważny jak same pomieszczenia, a jego organizacja wywiera równie silny wpływ zarówno na interakcje społeczne w pomieszczeniach, jak i same wnętrza tych pomieszczeń. > Fot. 007-011
Schody jako miejsce komunikacji, integracji, pogawędek i oczekiwania
Możliwość prowadzenia krótkich, przypadkowych pogawędek, wymiany gestów grzecznościowych, wyjaśniania rodzących się nieporozumień, żarty i opowieści - to siła napędowa każdej grupy.
Klatka schodowa | strona 19
006
007
001 010
008 118
119 009
121 011
strona 20 | Projekt R37
S cho d y jako scena 4,5
Alexander Christopher, ”Język
Wzorców ”
4
Klatka schodowa nie służy jedynie do przemieszczania się między piętrami. Schody same w sobie są przestrzenią, kubaturą, częścią budynku, o ile ta przestrzeń nie będzie stworzona po to, by żyć, stanie się martwą strefą, która rozdzieli budynek i rozerwie zachodzące w nim procesy. Zmiany poziomu na schodach wielokroć odgrywają ważną rolę podczas spotkań społecznych. Różnice poziomu zapewniają specjalne miejsca do siedzenia; miejsce umożliwiające pełne wdzięku lub dramatyczne’ „wejście’’; miejsce, skąd można przemawiać lub obserwować innych, będąc jednocześnie przez nich widzianym; miejsce, które pomnaża bezpośrednie kontakty, gdy zgromadzonych jest wielu ludzi. Co więcej, jeśli schody będą dobrze spełniać swoją funkcję, co kilka pierwszych stopni stanie się miejscem,w ktorym najprawdopodobniej będą siadywali ludzie.
Scho d y jako siedzisko
5
Wszędzie tam, gdzie się coś dzieje - miejscami najbardziej przyciągającymi ludzi są te zlokalizowane na tyle wysoko, by służyły za punkt obserwacyjny, i na tyle nisko, by dać możliwość włączenia się do akcji. Z jednej strony, ludzie szukają korzystnego punktu, z którego mogą obserwować całą akcję. Z drugiej strony chcą także brać udział w wydarzeniach.
> Fot. 012 - 016
Schody jako miejsce do siedzenia i scena
Pole widzenia człowieka patrzącego na wprost jest znacznie większe poniżej pola horyzontu niż ponad nim. Jest więc oczywiste, że każdy, kto chce obserwować innych ludzi, będzie starał się zająć pozycję nieco powyżej poziomu, na którym toczy się akcja. Kiedy w miejscach publicznych są obszary zarazem bardzo łatwo dostępne i lekko wzniesione, ludzie w sposób naturalny dążą w ich stronę. Przykładami są kawiarnie, tarasy otaczające miejskie place, schodki ganków, schodkowane cokoły pomników i spiętrzone siedziska. W miejscach publicznych ludzie lubią się gromadzić i siedzieć obserwując to, co się dzieje.
Klatka schodowa | strona 21
012
015
013
014
016
strona 22 | Projekt R37
Relak s , o dp oc z y nek , integracja Interesujące rozwiązanie dla przestrzeni klatki schodowej można dostrzec w hotelu Verbier w Aplach Szwajcarskich. Na schodach holu hotelowego znajdują sie długie siedzenia - kanapy, na których można się relaksować, oczekiwać na zakwaterowanie, a także ćwiczyć jogę podczas odbywających się tam cyklicznie zajęć. Na uwagę zasługują również hotelowe nazwy apartamentów: „ Spektakularny„, „Wspaniały”, „Fantastyczny”, „Wow” i istotnie, „Ekstremalne Wow ”. Przykładem wykorzystania schodów do funkcji relaksacyjnej może być także polska realizacja z 2015 r. „mikroinstalacje”, znajdująca się w na schodach prowadzących do Odry przy moście Piaskowym we Wrocławiu. Projektanci umieścili tam kilka minimalistycznych, kolorowych leżaków - siedzisk, dzięki którym mało atrakcyjna przestrzeń stała się jednym z ulubionych miejsc mieszkańców, barwnym miejscem do odpoczynku. „Leżaki” zachęcają ludzi aby usiąść, opalać się i cieszyć się widokiem przyrody. Projekt został wykonany w oparciu o analizę potrzeb w urbanistyce miasta. Jest to przykład przywrócenia do życia „opuszczonych” przestrzeni publicznych bez udziału wielkomilionowych nakładów finansowych.
> Fot. 017 - 021
Schody jako miejsce relaksu i wypoczynku
Klatka schodowa | strona 23
017
018
019
020
021
strona 24 | Projekt R37
03. Przestrzeń okienna Parap et i jego f unkcje
„Okno na świat” i „okna oczyma domu” to określenia ze sfery znaku i symbolu, świadczące o randze tego fragmentu budynku. Według słownika6 jest elementem konstrukcyjnym, zamykającym otwór w ścianie lub w dachu, służącym głównie do oświetlenia i przewietrzania pomieszczeń. E l e m e nt y o k n a:
”Literacki Słownik Architektury”
6
Janusz Andrzej Włodarczyk
•
rama zamontowana w ścianie, tzw. ościeżnica
•
skrzydło okienne
•
wypełnienie ramy skrzydeł okiennych: najczęściej tafla szkła (szyba)
Elementem uzupełniającym, wykańczającym ścianę pod oknem jest parapet. Odpowiednio zaaranżowany, może on pełnić także funkcję niebalanego miejsca do siedzenia i podpierania się. Zdaniem Janusza Andrzeja Włodarczyka przestrzeń okienna jest świetnym miejscem użytkowym. Można tam wypić kawę, obserwując widoki za oknem, pomyśleć, porozmawiać, nie trzeba balkonu - nie wieje i jest ciszej. 6 Można także pracować z laptopem czy też zaczytywać się w ciekawej lekturze. Takie rozwiązania występują zarówno w miejscach prywatnych jak i publicznych jako przestrzeń idealna na przerwę lub spędzanie czasu z najbliższymi.
> Fot. 122-126
Przykłady wykorzystania przestrzeni okiennej, w architekturze wnętrz
Okno | strona 25
022
025 120
023
024
026 121
strona 26 | Projekt R37
04. Przestrzenie wspólne do pracy
Nowe pokolenia mają inne oczekiwania dotyczące sposobów i organizacji przestrzeni do pracy. Dla współczesnego modelu przestrzeni wspólnych do pracy ważne są takie pojęcia jak: kreatywność, innowacyjność, mobilność, współdziałanie. Czasy identycznie ustawionych rzędów typowych stanowisk do pracy przy komputerze, w których królują standaryzacja i ujednolicenie. - minęły. Paradoksalnie, nowym standardem przestrzeni wspólnej jest więc dziś brak określonego standardu. Obcenie popularnością wśród projektantów przestrzeni do pracy cieszy się system ABW9 w myśl którego przestrzeń dostosowywana jest do użytkowników. 9
ABW - Activity-Based Workplace,
zasady zostały sformuowane w raporcie „Nie bój się Activity-Based Working”, 2017 przez liderów rynku środowiska pracy – Hays, Kinnarps i Skanska
> Fot. 027, 030
Wnętrza najlepiej zaprojektowanego biura w 2016 r., według Finest Interior Award, siedziba firmy Opera Software we Wrocławiu > Fot. 028, 029
Wnętrza siedziby firmy AVIVA, zaprojektowanej według Activity-Based Workplace
Za przykład mogą służyć rozpoznawalne nie tylko przez projektantów biura Google’a czy Facebooka, ale także wnętrza biur ( jako przestrzeni wspólnych do pracy) na naszym rodzimym rynku, z których można czerpać inspirację i wiedzę, To właśnie w Polsce znajduje się najlepiej zaprojektowane biuro 2016 roku (według Finest Interior Award 2016) . Nagroda została przyznana pracowni mode:lina za projekt aranżacji wnętrz dla firmy Opera Software we Wrocławiu. Świeżym spojrzeniem na projektowanie przestrzeni do pracy jest siedziba firmy Aviva pracowni InDesign Zbigniew Kostrzewa. Została ona zaprojektowana zgodnie z zasadami Activity-Based Workplace. Wnętrza siedziby Aviva to nie zlepek przypadkowych rozwiązań - to przestrzeń stworzona z uwzględnieniem ich potrzeb, zdrowia, samopoczucia, które wpływa na efektywność.
PrzestrzeĹ&#x201E; kreatywna | strona 27
027
028
029
121 030
strona 28 | Projekt R37
Pr zes t r zeń elas t yc zna Zamian a c za su n a p r ze s t r zeń
1
*raport z projektu Susan Smulders
i Denise clarijs, kinnarps Polska 2016.
1
*Kinnarps Trend Report, 2013
Raport z holenderskiego projektu badawczego autorstwa Susan Smulders i Denise Clarijs pokazuje, że elastyczne miejsce do pracy oparte na różnych aktywnościach często staje się katalizatorem efektywności działań. Według ABW przyglądając się podziałowi czasu pracy na pracę indywidualną i grupową, to na obie kategorie przypada średnio po 50%. Gdyby w tym samym ćwiczeniu wziąć pod uwagę podział na zadania wykonywane w skupieniu i na pracę w dystrakcji, ponownie na obie grupy przypadnie po 50% czasu. wynika z tego, że jedynie 25% czasu naszej pracy spędzamy na zadaniach wykonywanych indywidualnie i w skupieniu, zaś pozostałe 75% czasu pracy to zadania zespołowe wykonywane zarówno w skupieniu jak i w rozproszeniu oraz zadania indywidualne w wykonywane dystrakcji.
Koncepcja Activity-Based Workplace przewiduje miejsca pracy indywidualnej oraz zespołowej
> Fot. 31
Wnętrza zaprojektowane według Activity-Based Workplace
Praca w dystrakcji 50%
> Fot. 30 (Obok)
Praca w skupieniu 50%
Praca indywidualna 50%
25% czasu pracy spędzamy w skupieniu realizując indywidualne zadania
Praca grupowa 50%
| strona 29
031
strona 30 | Projekt R37
„Nietrudno zaprojektować biuro „od A do Z”. Strategia polegająca na kompletowaniu elementów wyposażenia tradycyjnie uznawanych za niezbędne i dopasowywaniu ich do charakteru, wielkości i kształtu pomieszczenia jest dobrze znana, ale nieefektywna. Dziś myślenie o biurze trzeba rozpocząć od głębokiej analizy: z jednej strony potrzeb użytkownika, a z drugiej wielu czynników mających wpływ na efektywność jego pracy.” Balma
Funkcjonalność jest odpowiedzią na aktualne i przyszłe potrzeby użytkowników. Wygodne miejsca do kameralnych spotkań znajdujące się w pobliżu biurka, możliwość szybkiego odizolowania się od otoczenia przy zadaniach wymagających skupienia bądź poufności, wreszcie naturalne wymuszanie aktywności ruchowej – wszystkie te rozwiązania wpływają na pozytywne samopoczucie pracownika. Istnieją czynniki, które przy projektowaniu przestrzeni do pracy mają znaczenie niezależnie od wielkości, aranżacji, funkcjonalności czy estetyki obiektu. Oprócz tak oczywistych czynników, jak: ergonomia, komfort i zdrowie, powinno się dbać również o elementy mające bezpośredni wpływ na samopoczucie użytkownika. Dobrym tego przykładem może być nacisk na obecność żywych roślin, które przestają pełnić rolę jedynie dekoracyjną. Poprawiają one między innymi jakość powietrza, utrzymują w pomieszczeniu odpowiedni poziom wilgotności, tłumią hałas. Rośliny w pomieszczeniu sprawiają, że osoby tam przebywające rzadziej narzekają na bóle głowy, oraz podrażnienie oczu. Naturalna zieleń działa zbawiennie nie tylko na wzrok. Według badań University of Michigan, obecność roślin w przestrzeni biurowej zwiększa zdolność koncentracji i zapamiętywania nawet o 20%! Co jednak zrobić, gdy w obrębie jednego biura użytkownicy podejmują różnego rodzaju czynności – o odmiennym charakterze, stopniu skomplikowania (np. wymagające skupienia), związane z określonymi potrzebami komunikacyjnymi?
> Fot. 032-035
Wnętrza biura firmy Google.
Nowoczesne biuro musi wtedy spełniać nie tylko standardowe oczekiwania (ergonomia miejsc pracy, dobór materiałów, estetyka), ale również cechować się elastycznością, pozwalającą na natychmiastowe modyfikacje. Podejście skutkujące umieszczaniem pracowników we wnętrzach zaprojektowanych zgodnie z mniej lub bardziej udaną wizją architekta odchodzi w przeszłość. Współczesne miejsce pracy dopasowuje się do bieżących potrzeb użytkownika, nawet jeśli będą one skrajnie różne (np. praca w zespole vs. samodzielna praca wymagająca skupienia).
PrzestrzeĹ&#x201E; kreatywna | strona 31
032
033
034
035
strona 32 | Projekt R37
Elas t yc zna p r zes t r zeń w sp ólna to p roces Proces wdrażania nowych rozwiązań od samego początku powinien być zrozumiały dla wszystkich użytkowników. Według Kinnraps warto też pozwolić użytkownikom na współtworzenie przyszłego środowiska pracy, aby było bardziej dostosowane do ich realnych potrzeb. Zaangażowanie pracowników sprawi, że będą czuć się współodpowiedzialni za nową przestrzeń i chętnie skorzystają z zaproponowanych przez siebie rozwiązań. Według the Brain embassy w kreatywnym biurze powinny znajdować się miejsca przewidziane dla wykonywania różnych aktywności. Miejsca pobudzające twórcze myślenie, a także takie, w których można się zrelaksować.
10
The Brain embassy
„Jesteśmy coraz bardziej świadomi tego, że wysokiej jakości design to nie wszystko – każdy element znajdujący się w naszym otoczeniu powinien być przede wszystkim funkcjonalny i pomagać w twórczym i produktywnym działaniu.” Nie ma jednego uniwersalnego modelu organizacji przestrzeni wspólnej do nauki i pracy, ponieważ poszczególne obowiązki w ciągu dnia wymagają różnego poziomu koncentracji. Projektowane takiej przestrzeni powinno odpowiadać wyzwaniom stawianym przez użytkowników. Powszechne stało się tworzenie przestrzeni do pracy, w której każdy będzie czuł się możliwie komfortowo. Odpowiednio przeprowadzona analiza pozwala rozpoznać potrzeby i oczekiwania użytkownika. Pozwala wykonać projekt, który możliwie najlepiej będzie je zaspokajał.
> Fot. 36 Na stronie obok:
Proces wdrażania systemu elastycznego wspólnego miejsca pracy
| strona 33
Wewnętrzna kampania informacyjna skierowana do użytkoników przestrzeni pracy
Powołanie zespołu projektowego, wsparcie go wiedzą i doświadczeniem ekspertów
Badanie opinii pracowników o wymaganiach i potrzebach
Wykorzystanie narzędzi i interaktywnych gier, mające na celu określenie adekwatnych typów przestrzeni pracy
Stworzenie i przedyskutowanie wstępnej koncepcji projektowej Wprowadzenie zmian
Zapoznanie użytwkoników z ostateczną wersją aranżacji przestrzeni
Udział zespołu projektowego w pracach wykończeniowych
Wspólna rozmowa dotycząca zasad pracy w nowej przestrzeni
strona 34 | Projekt R37
| strona 35
III. Część analityczna
strona 36 | Projekt R37
037 7
8 038
039
| strona 37
01. Analiza stanu istniejącego - spacer > Fot. 037-040
Budynek kierunku wzornictwo, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, ul. Raciborska 37
O bu d y nk u Budynek ASP przy ulicy Raciborskiej został wybudowany w 1938 r. w okresie międzywojennym, według projektu L. Sikorskiego, w stylu modernizmu. Początkowo mieściło się tu kasyno oficerskie, po wojnie został on oddany do użytku Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie z filią w Katowicach. Budynek został wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: A/1434/91 z 5 września 1991 r. 13). Obecnie mieści się w nim: •
Wydział Projektowy, kierunek Wzornictwo
•
Administracja Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach
•
Rektorat
10 040
strona 38 | Projekt R37
041
042
043
> Fot. 41-44
Korytarze w budynku R37
044
| strona 39
Kor y t ar ze Korytarze na parterze budynku ASP na ulicy Raciborskiej 37 to duży obszar połączony z korytarzem prowadzącym do rektoratu i pomieszczeń zajmowanych przez pracowników administracji uczelni, a także schodów na wyższe piętro ( jedynej drogi na wyższe kondygnacje) zejścia do kuchni oraz piwnic budynku. Wymiary hallu w przybliżeniu wynoszą 1600 x 1150 cm, (nie wliczając oraz wejścia na schody). Hall stanowi wejście do budynku i obszar przejściowy pomiędzy pomieszczeniami - jest głównym węzłem komunikacyjnym budynku. Korytarz doświetlony jest przez okna z półpiętra, przeszklone drzwi i sztuczne źródła światła np. świetlówki na suficie. Na podstawie obserwacji można stwierdzić, że hall pełni trzy główne funkcje: •
Stanowi główny węzeł komunikacyjny między pomieszczeniami budynku (każdy musi nim przejść przynajmniej dwa razy dziennie)
•
Stanowi „strefę ogłoszeniową”
•
Jest miejscem spotkań, oczekiwania
Korytarze są jedną z najbardziej problematycznych miejsc wskazywanych przez studentów. Chodzi zarówno o ich estetykę jak i funkcjonalność. Brakuje wydzielonych miejsc służących wyciszeniu i integrowanu. Ponadto użytkownicy często spędzają czas siedząc na podłodze i na schodach. Uczestnicy wielkorotnie określali korytarze jako brzydkie, niestetyczne, niezachęcajce do wypoczynku, a także źle oznakowane. W niemal wszystkich konsultacjach studenci komunikowali potrzebę wprowadzenia rozwiązania umożliwiającego siedzenie, czytanie, rozmowy, spożywanie posiłków na korytarzach. Proponowano ustawienie ławek, puf, kanap. Kolejnym częstym postulatem było zagospodarowanie ścian (ekspozycja projektów studenckich), podłogi, schodów. Studenci proponowali wieszanie tablic dydaktycznych, umieszczanie na schodach i podłodze różnego typu informacji graficznych.
strona 40 | Projekt R37
045
046
> Fot. 045-047
Korytarze w budynku R37
047
| strona 41
Ek sp oz ycja p rojek tów Brak jest miejsc, które mogłyby pomagać w rozwijaniu zainteresowań, talentów i pasji studentów, wyrażaniu własnej ekspresji. Przestrzenie pełne ekspresji czynią z uczelni miejsca, z którymi użytkownicy mogą się identyfikować, miejsca których są współtwórcami. Studenci proponują udostępnianie ścian w budynku R37 na obrazy i projekty wielkoformatowe. Dobrym pomysłem według nich jest ogranizowanie konkursów na projekty ekspozycji. Młodzi ludzie chcieliby na ścianach eksponować różnego rodzaju prace własnego autorstwa - od rysunków, przez obrazy, po projekty z zakresu wznornictwa. Innym pomysłem jesrt tworzenie miejsc dystrybucji różnych informacji praktycznych – tablic korkowych, tablic magnetycznych, czy ścian pomalowanych farbą tablicową, na których młodzi ludzie mogliby dodawać różnego typu ogłoszenia o wymianie przedmiotów, pomocy koleżeńskiej, poszukiwaniu chętnych do podejmowania wspólnych przedsięwzięć i projektów. Studenci chcieliby także mieć wpływ na wygląd wnętrz budynku, w którym się uczą.
strona 42 | Projekt R37
048
049
> Fot. 048-050
Klatka schodowa w budynku R37 oraz widok z balkonu
050
| strona 43
K lat ka S cho dowa Schody budynku ASP na ulicy Raciborskiej 37 rozpoczynają się w hallu budynku i prowadzą na I piętro. Stanowią jedyną drogę na wyższe kondygnacje, prowadzące bezpośrednio z głównego wejścia. Na półpiętro prowadzi jeden bieg, na półpiętrze schody rozdzielają się na dwie części z których każda stanowi osobne wejście na obszar piętra. Półpiętro stanowi obszar niezagospodarowany, z rzadka jedynie wykorzystywany jako strefa wystawiennicza. Jest to cześć schodów, która jest dobrze oświetlona i posiada cztery niezależne gniazdka energii elektrycznej. Stanowi miejsce, w którym studenci niekiedy podłączają do ładowarek laptopy lub telefony komórkowe. Często też studenci siadają na stopniach schodów i wykorzystują je jako strefę poczekalni lub integracji. Na podstawie obserwacji można stwierdzić ze schody i obszar półpiętra pełnią dwie główne funkcje: •
Stanowi główny węzeł komunikacyjny między a wyższą kondygnacja budynku (I Piętro)
parterem
•
Stanowi strefę odpoczynku oraz integracji dla studentów
•
Stanowi strefę wystawienniczą
strona 44 | Projekt R37
02. Wybór grupy docelowej
1.
2.
segmentacja rynku
3.
wybór grupy docelowej
G rupa docelowa Naszą główną grupą docelową są Studenci - młodzi ludzie i przyszli projektanci zdobywający wiedzę i umiejętności, które w przyszłości posłużą im do wywierania realnego wpływu na otaczający nas świat. Chcemy sprawić, aby odbywało się to w miejscu które: • • • •
stanowi źródło inspiracji, kreatywności, zapewnia możliwość wygodnego i efektywnego przyswajania wiedzy i nabywania umiejętności, integruje, pomaga w nawiązywaniu kontaktów i przyjaźni, stymuluje do wspólnej kreatywnej pracy oraz podejmowania ciekawych, przydatnych społeczeństwu inicjatyw.
Ważne jest także, aby osoby pracujące i uczące w budynku czuły się w nim komfortowo, aby znajdowały w nim miejsce na relaks oraz integrację - wówczas będą chętniej i lepiej wykonywać swoją pracę, w perspektywie długofalowej znacząco podnosząc jej jakość.
| strona 45
Per sony Ponieważ pomysł renowacji przestrzeni budynku jest projektem społecznym, niezbędnym stało sie określenie profilu przyszłych użytkowników obszarów objętych jego działaniem. Na podstawie rozmów i analiz wypowiedzi przebadanych użytkowników obszaru R37 zostały stworzone persony, które najczęściej korzystają z przestrzeni wspólnej budynku. Na nich planujemy bazować w późniejszych fazach projektu, podczas opracowywania rozwiązań zagospodarowania przestrzeni.
P s ycho graf ia grupy docelowej W komunikacji marketingowej zwraca się uwagę na to, co się mówi i komu się mówi. Ale najważniejsze jest to, JAK się mówi. Psychografia pozwala dopasować treść i formę komunikatu do odbiorcy docelowego. Wskazuje jak mówić, by klient mógł odebrać nasze słowa jak napisane przez samego siebie. W tym celu pomocnym narzędziem okazała się psychoanaliza użytkowników. Według klasyfikacji 4C (Cross Cultural Consumer Classification) , opracowanej przez Young&Rubicam. w populacji da się wyróżnić 7 spójnych grup. Do naszej grupy docelowej należą osoby o 2 typach osobowości: explorers I aspirers. Exlorers – Poszukujący. Dla nich celem są nowe doznania, a drogą do nich – odkrywanie i eksperymentowanie. Są oni otwarci na świat i nonkonformistyczni. Wychodząc poza normy i schematy, szukają siebie „na własną rękę”. Komunikacja skierowana do tej grupy powinna być zaskakująca, błyskotliwa, łamiąca reguły. Ważne jest, aby komunikat wyrażany był z oryginalnego punktu widzenia. Aspirers – Aspirujący. Ich życiowym celem jest uzyskanie wysokiego statusu społecznego, a co za tym idzie – podziwu ze strony innych. ludzie „aspirujący” lubią otaczać się cenionymi markami i nowymi trendami. Kiedy czują podziw – rozkwitają. Dla Aspirers poza treścią ważna jest także forma – imponują im spoty o wysokiej jakości technicznej, wykorzystujące prestiż znanych twórców. Skuteczna komunikacja skierowana do tej grupy powinna podkreślać prestiż produktów i ich innowacyjność.
strona 46 | Projekt R37
S ławomir Wykładowca ASP, 45 lat
“(...) ta tutaj architektura może być szkołą jakąkolwiek, ale broń Boże nie artystyczną (..)” “Jak patrzę na te ekspozycję, która tu jest to myślę, że coś jest dziwnego... no nie bardzo mi się to podoba.“ “W pracowni (...), dla mnie jest serce budynku, dlatego, że tym się zajmujemy, ale wszystko jest ważne. Wiem, że my jesteśmy tylko częścią usługową dla całego obiektu.”
O sobie Mieszkam w Katowicach. Obecnie poza wykładaniem na ASP współtworzę małe biuro projektowe. Na uczelni jestem dwa razy w tygodniu. Lubię palić drewnianą fajkę, czytam literaturę historyczną. Wieczorami przechadzam się po Parku Chorzowskim. Często chodzę na rynek w Katowicach, aby poobserwować ludzi i spotkać się ze znajomymi.
Ja na racib or sk iej 37 Zazwyczaj spędzam tu około 7 - 8 godzin. Boli mnie, że prace moich studentów nie mogą być wyeksponowane nigdzie poza pracownią. Pamiętam budynek z czasów gdy sam tu studiowałem. Na korytarzach było pełno studentów i wszędzie wisiały wystawy naszych prac. •
Chciałbym, aby budynek przyciągał do siebie studentów poprzez swoją atmosferę.
•
Motywuje mnie to, że tutaj pracuję, chce by wydział godnie reprezentował społeczność akademicką.
•
Boję się, że nie spodoba mi się przestrzeń, która będzie uwzględniała tylko upotrzeby młodych ludzi.
•
Wierzę, że dzięki zmianom: będę mógł się bardziej angażować w życie uczelni
Jak b ę dzie się c zu ł? Będzie się bardziej angażował w życie studenckie, organizował wystawy, motywował studentów.
| strona 47
Zosia Pracownik Działu Nauczania, 32 lata
„Sztalugi do wyrzucenia. Dysonans pomiędzy oznakowaniem które jest czyste i eleganckie, a czymś przypadkowym. Przestrzeń niczyja(...)” „Przestrzeń ta powinna być komfortowa, umożliwiać pracę w zespole, powinna być bardziej przyjazna, personalna, z możliwością ingerencji w nią, np. zrobienia czegoś, co będzie sprawiać, że studenci będą czuli że to jest ich miejsce.”
O sobie Mieszkam w Rudzie Śląskiej wraz z mężem i dwójką dzieci. Jeżdzę fordem Mondeo (na kredyt), z 2005 r., zarabiam trochę ponad średnią krajową, szydełkuję. Uwielbiam stare polskie komedie (preferuje okres PRL), czytam poezje i kocham psy, wraz z mężem przygarnęliśmy dwójkę ze schroniska.
Ja na r acib or sk iej 37 Zdaję sobie sprawę z tego że jest to przede wszystkim budynek administracyjny, Nie byłabym zadowolona gdyby na korytarzu obok mojego biura zapanowały krzyki i śmiechy bo utrudniłoby mi to skupienie w pracy, ale chciałbym, aby stan rzeczy się poprawił. •
Chciałabym, aby przestrzeń R37 ożyła, a budynek nabrał odpowiedniego prestiżu.
•
Motywuje mnie to, że pracuję w budynku i chcę się czuć dobrze w miejscu pracy.
•
Boję się, że nie spodoba mi się jeśli przestrzeń zostanie „zdominowana” przez studentów bez uwzględniania historii oraz obecnej funkcji.
•
Wierzę, że dzięki zmianom bedę efektywniej mogła tutaj pracować.
Jak b ę dzie się c zu ł? Będzie czuć się lepiej w przestrzeni, w której codziennie spędza 8 godzin, dzięki temu jej i jej współpracownikom będzie się lepiej i wydajniej pracować.
strona 48 | Projekt R37
Kamila Studentka III roku Wzornictwa, 22 lata
„(..) fajnie byłoby tam (w ogrodzie na tyłach R37 - przyp. WB) spędzać czas w czasie wiosny i lata.” „Zawsze siadam, na parapecie piszę i dzwonię (...). Kiedyś tu stały takie pufy czerwone i tam się siedziało...” „Najwięcej czasu spędza w komputerowej, bo nie ma tam ludzi, a jest miejsce na komputer. W sali studenckiej jak spotkasz znajomych, to nie popracujesz. Przydałoby się miejsce do pracy w samotności.”
O sobie Pochodzę z Dąbrowy Górniczej. Od 3 roku studiów mieszkam w Katowicach, gdzie wynajmuję mieszkanie z dwiema przyjaciółkami z roku. Moim głównym źródłem dochodów są prace na zlecenie. Zostanę w Katowicach na studia magisterskie. Interesuję się dizajnem i sportami ekstremalnymi, jeżdżę na Longboardzie i wspinam się na ściankach.
Ja na racib or sk iej 37 Po ukończeniu studiów chcę udać się na staż do dobrego biura projektowego, dlatego aktywnie udzielam się w konferencjach i warsztatach. Na uczelni spędzam 2 do 3 dni w tygodniu. Wolny czas chciałabym poświęcić na wypoczynek oraz integrację, najchętniej na świeżym powietrzu. •
Chciałabym: aby przestrzeń R37 stała się miejscem integracji i spokojnej pracy.
•
Motywuje mnie: to, że planuję zostać tu na studia magisterskie.
•
Boję się, że: uczelnia zacznie mnie czasowo ograniczać jeśli znajdę dobrą pracę.
•
Wierzę, że dzięki zmianom: będę efektywniej mogła tutaj pracować nad zleceniami i konkursami.
Jak b ę dzie się c zu ł? Będzie mogła efektywniej wykorzystać s wój czas na uczelni na pracę, a także będzie miała też miejsce do organizacji konferencji i warsztatów.
| strona 49
Róża Studentka I roku Grafiki Warsztatowej, 20 lat
“Ooo! to Wy jesteście te „yeti”, którzy są, ale ich nie widać. Ani miejsce nas nie styka ani zajęcia, ani interesy. (...)” “Nie można nazwać tego strefą wystawienniczą, ktoś postawił kilka sztalug i myśli, że jest ok.” „Aula jest przyjemnym miejscem. Jeśli byłaby otwarta mogłaby być takim dużym sercem całego budynku.”
O sobie Pochodzę z Zabrza. Mieszka nadal w domu rodzinnym, więc codziennością są dla mnie dojazdy na uczelnie. Nie lubię tracić czasu w przerwach między wykładami i warsztatami. Interesują mnie gry komputerowe, Manga oraz polskie komiksy. Chciałabym zostać rysowniczką lub grafikiem w firmie projektującej gry komputerowe.
Ja na r acib or sk iej 37 Do budynku R37 zaglądam jedynie wtedy, gdy trwają tam jakieś wykłady na auli oraz gdy ktoś ze znajomych zaprosi mnie do spędzenia tam wspólnie czasu. Na co dzień nie mam prawie żadnego styku, ani z budynkiem, ani ze studentami wzornictwa.
•
Chciałabym, aby przed wykładami znalazło się miejsce, gdzie mogę wygodnie usiąść.
•
Motywuje mnie - rzadko tu bywam, nie obchodzi mnie specjalnie obceny stan rzeczy.
•
Boję się, że gdy zajdą tutaj „dizajnerskie” zmiany zrobi się tu zbyt sterylnie i obco.
•
Wierzę, że dzięki zmianom: będę tutaj w oczekiwaniu na zajęcia.
miło spędzać czas
Jak b ę dzie się c zu ł? Będzie mogła efektywnie wykorzystać swój czas na uczelni nie tracąc czasu na dojazdy do mieszkania i spowrotem, pozna nowych ludzi i studentów.
strona 50 | Projekt R37
Adam Student I roku Wzornictwa, 19 lat
“ (..) jakiś taki nieład, nieporządek miejsce to nie sprzyja efektywnej pracy (...)” „Ludzie z projektowania graficznego znają całą uczelnie, a my nie, nie ma okazji żeby się zintegrować. Budynek jest umarły.” „ Przydałaby się jakaś informacja. Jak są jakieś wykłady i konferencje ludzie którzy sa tu po raz pierwszy pytają gdzie jest jakaś sala ale ja nie mam pojęcia.”
O sobie Pochodzę ze Skoczowa. Od niedawna wynajmuję mieszkanie w Katowicach z innymi studentami z różnych uczelni. Nie znam jeszcze zbyt dobrze miasta. Spędzam czas w rozrywkowym towarzystwie, nie stronię od muzyki klubowej oraz imprez, dużo czasu poświęca na czytanie książek osadzonych w uniwersum Gwiezdnych Wojen.
Ja na racib or sk iej 37 Na uczelni spędzam dużo czasu ponieważ codziennie mam zajęcia. W przestrzeni budynku nie potrafię się odnaleźć. Ciągle podnoszę swoje kompetencje bo chcę w przyszłości zdobyć ciekawą i dobrze płatną pracę, w której będę realizował swoje pasje. •
Chciałbym, aby przestrzeń R37 była bardziej uporządkowana i przyjazna dla potrzeb studentów.
•
Motywuje mnie to, że studiuję tutaj i spędzam tu dużo swojego czasu.
•
Boję się, że zniechęcę się jeśli projekt nie rozwiąże problemów jakie dostrzegam w przestrzeni wspólnej R37.
•
Wierzę, że dzięki zmianom będę chętnie współtworzył wspólnotę wydziału przestrzeni. Bedzie także widział możliwość wypromowania swojego nazwiska dzięki ekspozycji projektów i konkursami.
Jak b ę dzie się c zu ł? Będzie się bardziej angażował Będzie efektywniej mógł wykorzystać swój czas spędzony na terenie akademii, wzmocni się jego poczucie przynależności. w życie studenckie, organizował wystawy, motywował studentów.
| strona 51
Po dsumowanie
Rozmowy z interesariuszami pozwoliły nam określić, co podoba im się w budynku a co nie podoba im się lub wręcz przeszkadza: •
Brak przestrzeni dedykowanej integracji
•
Brak przestrzeni dla odpoczynku
•
Brak miejsca dedykowanego wspólnej pracy
•
Brak kontaktu ze studentami innych wydziałów
•
Chaos wizualny, brak czytelnych punktów informacji
•
Brak akademickiej, kreatywnej atmosfery
•
Brak poczucia pobytu na wydziale projektowym uczelni artystycznej (mała reprezentatywność i nie wyeksponowana tożsamość wnętrza budynku R37).
Głównym celem proektu R37 jest wyzwolenie RADOŚĆI w użytkownikach. Cel ten rozbity został na poszczególne pomniejsze cele takie jak: •
Ułatwienie studentom integracji
•
Ułatwienie użytkownikom przestrzeni wypoczynek w jej obrębie
•
Ułatwienie użytkownikowi przestrzeni organizowanie pracy kreatywnej i koncepcyjnej w budynku.
•
Wyeksponowanie charakter budynku - chcemy pokazać że jest to część wydziału proejktowego uczelni artystycznej.
•
Dostarczenie wyposażenia w przestrzeni wspólnej R37
•
Ukazanie prac studentów poprzez zorganizowanie systemu ekspozycji
wspomagającego
integrację
strona 52 | Projekt R37
03. Analiza P.R.O.S.I.A.K.
W y szc zególnienie s t ref funkcjonalnych w bud y nk u W procesie projektowym zostały wykorzystane metody badawcze, takie jak: analiza społeczna: obserwacje, ankiety i rozmowy, warsztaty i eksperymenty oraz analiza przestrzenno-funkcjonalna.
> Fot. 051
Analiza prosiak
Praca i nauka Reprezentatywna Odpoczynek i integracja Socjalna Informacja Administracja Komunikacja
Przeprowadzona została także autorska analiza P.R.O.S.I.A.K., która pozwoliła określić potencjał poszczególnych stref użytkowych R37 i zdecydować, które będą należały do zakresu opracowania. Opiera się ona na podziale budynku na strefy użytkowe i przydzielanie im puntktów wg. ilości pełnionych funkcji. Im więcej dana strefa dostanie punktów, tym większa jej wartość w oczach interesariuszy. Badania pozwoliły ustalić, które fragmenty przestrzeni dobrze spełniają swoje funkcje, a które wymagają zmian. Pozwoliły także poznać potrzeby oraz oczekiwania użytkowników przestrzeni.
| strona 53
051
strona 54 | Projekt R37
Parter Praca i nauka Reprezentatywna Odpoczynek i integracja Socjalna Informacja Administracja Komunikacja
I PiÄ&#x2122;tro
| strona 55
II Piętro
Po dsumowanie Na podstawie analiz wyszczególnione zostały najczęstsze problemy z jakimi stykają się na odzień użytkownicy przestrzeni wspólnych R37: •
Brak przestrzeni dedykowanej integracji
•
Brak przestrzeni dla odpoczynku
•
Brak miejsca dedykowanego wspólnej pracy
•
Brak kontaktu ze studentami innych wydziałów
•
Chaos wizualny, brak czytelnych punktów informacji
•
Brak akademickiego, kreatywnego klimatu
•
Brak poczucia pobytu na wydziale projektowym uczelni artystycznej (mała reprezentatywność i nie wyeksponowana tożsamość wnętrza budynku R37).
strona 56 | Projekt R37
04. Podsumowanie analizy
G ł ów ne w niosk i: W trakcie realizacji projektu zdiagnozowaliśmy wspólnie z użytkownikami istotne problemy związane z przestrzenią R37. : Ustawienie stołów w pokoju studenckim, w którym dominuje ustawienie stołów, gdzie studenci siedzą zwróceni do siebie plecami. Takie ustawienie nie sprzyja współpracy, wspólnemu rozwiązywaniu problemów. Brak miejsc, które studenci mogliby dowolnie zagospodarować po swojemu, dającego im poczucie posiadania własnego miejsca, np. wydzielonych miejsc służących wyciszeniu się lub zintegrowaniu podczas oczekiwania na zajęcia. Obecnie młodzi ludzie często oczekują siedząć na podłodze i na schodach. Dodatkowo, użytkownicy wielokrotnie określali korytarze jako brzydkie, niestetyczne i niezachęcające do wypoczynku, a także często źle oznakowane. Zauważono również, że obszar R37 posiada nieuporządkowaną przestrzeń wokól budynków. Problemem jest brak miejsc do spędzania czasu na zewnątrz. Teren z przepiękną, zieloną trawą z tyłu budynku jest niezagospodarowany. Studenci wielokrotnie zwracali uwagę na kwestie estetyczne. W budynku panuje chaos estetyczny. Aula (określana mianem serca budynku) jest w większości niedostępna dla studentów podczas czasu wolnego od zajęć. Jedynym pomieszczeniem gdzie studenci się spotykają jest przestrzeń klatki schodowej i pokoju studenckiego.
| strona 57
Na podstawie analiz wyszczególnione zostały najczęstsze problemy z jakimi stykają się na odzień użytkownicy przestrzeni wspólnych R37: •
Brak przestrzeni dedykowanej integracji
•
Brak przestrzeni dla odpoczynku
•
Brak miejsca dedykowanego wspólnej pracy
•
Brak kontaktu ze studentami innych wydziałów
•
Chaos wizualny, brak czytelnych punktów informacji
•
Brak akademickiego, kreatywnego klimatu
•
Brak poczucia pobytu na wydziale projektowym uczelni artystycznej (mała reprezentatywność i nie wyeksponowana tożsamość wnętrza budynku R37).
y docelowej, o z a potrzeba ssamorealizacji m e za
potrzeby o e szacunku a n i uznania zn n
potrzeby grupy docelowej,
strona 58 | Projekt R37
| strona 59
IV. Część projektowa Klatka schodowa
strona 60 | Projekt R37
01. Analiza nagrań z monitoringu W celu lepszego poznania najczęściej wybieranych przez użytkowników dróg oraz ich natężenia, wystosowaliśmy prośbę o udostępnienie nam nagrań monitoringu dla budynku R37. Prośba została rozpatrzona pozytywnie, co dało nam możliwość oglądu codziennych tras, jakie wybierają osoby wchodzące i poruszajace sie po budynku. Przeanalizowane zostały nagrania z dwóch obszarów budynku o różnych porach dnia pomiędzy 9.00 – 17.00. Przeanalizowanie nagrań monitoringu pomogło w wytyczeniu ścieżek użytkowników.
052
> Fot. 052-053
Analiza nagrań z monitoringu
053
| strona 61
02. Ścieżki użytkowników Na podstawie obserwacji, rozmów, nagrań z monitoringu przebadane zostały ścieżki użytkowników. •
ścieżka studenta kierującego się na zajęcia
•
ścieżka użytkownika kierującego się do auli
•
ścieżka wykładowcy kierującego się na zajęcia
•
ścieżka pracownika administracyjnego kierującego się do biura
•
ścieżka pracownika konserwacji powierzchni płaskich kierującego się wgłąb budynku
strona 62 | Projekt R37
03. Warsztaty na schodach W trakcie przygotowań do procesu projektowego niezbędne było przeprowadzenie badań. W etapie przedprojektowym przeprowadzono konsultacje społeczne oraz analizę przestrzenną obiektu. War sz t at y n a s ch o d ach Punkt wyjścia w opracowaniu projektu stanowiło określenie oczekiwań i potrzeb użytkowników. Przeprowadzono badania i konsultacje społeczne (wywiady, ankiety i rozmowy) w celu rozpoznania oczekiwań studentów w stosunku do owego obiektu. Podstawowe zadawane pytania brzmiały : 1. Czy budynek jest przez nich znany, jeśli tak to w jakim kontekście, 2. Jakie wzbudza w nich emocje, 3. Jaką funkcje mógłby według nich pełnić Całość Analizy zakończona została podsumowaniem w postaci wniosków oraz analizy antropometrycznej. Badanie społeczne ze studentami pozwoliło poznanać ich potrzeby, opinie oraz odczucia związane z budynkiem R37. Celem spotkania była również obserwacja postawy ciała, sposobu siedzenia i zachowań podczas przebywania w strefie schodów. > Fot. 054
Różne pozycje ułożenia ciała użytkowników schodów stworzone na podstawie obserwacji podczas warsztatów. > Fot. 055
Warsztaty na schodach.
Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej grupie 30 osób (studentów). Czas badania to ok. 50 min. Wnios k i o g ó ln e •
studenci często zmieniali pozycję ciała
•
odczucia: zimno i twardo
Całość sptokania na schodach została nagrana i z jego przebiegu zmontowana została dokumentacja wideo.
| strona 63
6 054
055
strona 64 | Projekt R37
04. Pola widzenia > Fot. 057-061
Pola widzenia na klatce schodowej.
Na schemacie poniżej przedstawione zostały pola widzenia ze względu na położenie użytkownika w przestrzeni. Wzięto pod uwagę klatkę schodową i hall.
| strona 65
056
057
strona 66 | Projekt R37
058
059
| strona 67
060
061
strona 68 |
05. Założenia projektu Projekt wyposażenia ma za zadanie uruchomić przestrzeń klatki schodowej; sprawić, by studenci i wykładowcy znów chcieli spędzać czas na schodach i korytarzach. Na dzień dzisiejszy klatka schodowa stanowi martwą strefę, która rozdziela budynek na osobne piętra i nie wspomaga integracji mimo, że ma ku temu ogromny potencjał. Dodatkowo panująca w niej pustka i chaos wizualny budzą negatywne skojarzenia, Przestrzeń ta się jedynie na czas wystaw pokonkursowych oraz końcowosemestralnych.
> Fot. 62
Widok na lewy bieg schodów
> Fot. 63
Widok na prawy bieg schodów i siedzących na nich ludzi.
62
63
| strona 69
C o chcemy osią gnąć? •
Uczynić przestrzeń atrakcyjną wizualnie
•
Zwiększyć komfort oczekiwania
•
Podkreslić charakter uczelni
•
Zwiększyć możliwość integracji
Za ł ożenia p rjek towe •
Powtarzalność, modułowość i możliwość łączenia
•
Zróżnicowanie wymiarów
•
Łatwośc składowania
•
Żywa kolorystyka
•
Odporność na zabrudzenia i łatwość czyszczenia
strona 70 |
06. Przeznaczenie i funkcja Docelowym miejscem, dla którego projektowany jest proces oczekiwania, jest klatka schodowa budynku R37. Klatka schodowa budynku kierunku Wzornictwa ASP w Katowicach to miejsce, przez które niemal każdy z użytkowników przechodzi przynajmniej dwa razy dziennie. Jest to główny węzeł komunikacyjny budynku oraz główna droga ewakuacji w przypadku zagrożenia. Przepisy prawa budowlanego, przepisy BHP oraz fakt, że jest to główny kanał komunikacyjny oraz ewakuacyjny budynku, sprawiają, że przestrzeń klatki schodowej jest obszarem bardzo trudnym do zagospodarowania. Elementy, które mógłby wspomóc proces oczekiwania w obszarze klatki schodowej, muszą spełnić szereg wymogów, aby nie zagrozić bezpieczeństwu ich potencjalnych użytkowników. Muszą być dobrze widoczne, łatwe do przemieszczenia oraz do składowania. Powinny także być odporne na zabrudzenia i być łatwe w czyszczeniu. Dodatkową wartość stanowiłoby także możliwość użycia ich we wnętrzach i na zewnątrz budynku. Oznacza to, że poza samymi obiektami w przyszłości powinno zostać także zapewnione miejsce do ich składowania.
> Fot. 64
Izometryczny widok klatki schodowej
> Fot.65
Rzuty oraz widok izometryczny klatki schodowej
64
| strona 71
1. strefa schodów
07. Strefy funkcjonalne
1. strefa schodów 1. strefa schodów 2. balustrady
Schody
>
2. balustrady 2. balustrady 1. strefa schodów
Półpiętro, Parapety
>
2. balustrady
I Piętro, Półpiętro, Balustrady
65
I Piętro, Parapety
>
>
strona 72 |
08. Widoki obszaru > Schody
66 > Pópiętro, Balustrady
67 > I Piętro, Balustrady
68 > Parapety , I Piętro
> Fot. 66-69
Widok obszaru wygenerowanego komputerowo
69
| strona 73
09. Użytkowanie klatki schodowej Siedzenie na schodach i oczekiwanie na zajęcia. • • • • • •
Oglądanie widoków za oknem Sporządzanie notatek Picie napojów Jedzenie Rozmowa przez telefon Rozmowa ze znajomymi
70
Przysiadanie na półpiętrze i na parapecie: • • • • •
Rozmowa przez telefon Picie napojów Jedzenie Rozmowa ze znajomymi Ładowanie baterii telefonu
71
Siedzenie na podłodze przed Aulą, I Piętro: • • • •
Rozmowa przez telefon Rozmowa ze znajomymi Jedzenie Relaks
72
Siedzenie na korytarzu i na parapecie, I piętro: •
Rozmowa ze znajomymi
> Fot. 70-73
73
Najczęściej wykonywane czynności: rozmowa przez telefon
strona 74 |
10. Analiza antropometryczna
| strona 75
A naliza d y s t ansu
Le g e n d a
Punkty dyskomfortu
Dystans indywidualny Faza bliższa
Dystans intymny Faza dalsza
Dystans intymny Faza bliższa
O b s e r w acje:
Wnios k i:
Użytkownik, odchylając ciało do tyłu, naciska odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa na krawędź stopnia.
Dyskomfort w miejscu styku krawędzi stopnia z odcinkiem lędźwiowym kregoslupa
Podczas siedzenia na schodach użytkownicy zwracali uwagę na wystepujące odczucie chłodu i twardość podłoża.
Zimna i twarda powierzchnia stanowi problem. Występuje ucisk na kostę i łydkę u mniejszych użytkowników.
strona 76 |
| strona 77
A naliza d y s t ansu
Legenda
Punkty dyskomfortu
Dystans indywidualny Faza bliższa
Dystans intymny Faza dalsza
Dystans intymny Faza bliższa
O b s e r w acje:
Wnios k i:
Użytkownik odchylając ciało do tyłu naciska odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa, udami oraz zgięciem kolana na krawędźi stopnia.
Dyskomfort w miejscu styku krawędzi stopnia odcinkiem lędźwiowym kregosłupa.
Odchylenie ciała do tyłu skutkuje czesto położeniem dłoni na brudnej i zimnej powierzchni stopnia.
Ucisk na kostkę, łydkę i udo przy wyprostowaniu nóg. Brakuje mozliwości opierania sie na dłonaich bez ich zabrudzenia.
strona 78 |
| strona 79
A naliza d y s t ansu
Legenda
Punkty dyskomfortu
Dystans indywidualny Faza bliższa
Dystans intymny Faza dalsza
Dystans intymny Faza bliższa
O b s e r w acje:
Wnios k i:
Gdy użytkownik siedzi pod balustradą, uciska głowę, a plecy i kość kulszowa nie mają żadnego podparcia.
Dyskomfort w miejscu styku krawędzi stopnia z odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa.
Brakuje wygodnego siedziska przed aulą, tak aby użytkownicy nie musieli siadać na ziemi.
Ucisk na kostkę i łydkę i udo przy wyprostowaniu nóg. Brakuje możliwości opierania sie na dłoniach bez ich zabrudzenia.
strona 80 |
11. Poszukiwania formy Forma obiektów wspomagających oczekiwanie powinna odznaczać się silnym zgeomtryzowanim kształtu. Założeniem było umożliwienie łączenia form w układy funkcjonalne, dlatego odrzucone zostały kształty opływowe i organiczne. Geometryzacja brył i dopasowanie ich do powszechnych na rynku standardów i wymiarów ma zagwarantować ich uniwersalność dla zróżnicowanej grupy odbiorców, jaką stanowią studenci ASP.
12. Koncepcje Na kolejnych stronach zostaną przedstawione koncepcje. Prace nad nimi rozpoczęły się w styczniu 2017 r. i trwały do maja 2017 r. Początkowe rozwiąznia zakładające łączenie ze soba kilku materiałów takich jak sklejka drewniana, tkaina i pianka, były systematycznie upraszczane i przeskalowywane, aby w końcy doprowadzić do powstania finalnej koncepcji, w której budowie użyto tylko jednego materiału. Powstały system wyposażenia zostanie szczegółowo opisany w dalszej częsci pracy.
> Fot. 74
Szkice koncepcyne różnych rozwiąząń produktowych.
| strona 81
74
strona 82 |
13. Koncepcje niezrealizowane Pierwsza koncepcja zakładała zaprojektowanie klasycznej poduszki na schody. Uniwersalność tego elementu miała tkwić w jego prostocie. Chroni użytkownika przed kontaktem z zimną i często zakurzoną powierzchnią. 75
Koncepcja 02 uwzględniła potrzebę odizolowania użytkowników odcinka lędźwiowego kręgosłupa od ostrej kamiennej krawędzi stopnia. Poduszka została wygięta w kształt litery “L”.
76
Koncepcja 03 została opracowana z myślą o uruchomieniu parapetów jako miejsc siedzenaia i podpierania się. Zakładała wykorzystanie go do siedzenia, na schodach, podłodze oraz parapetach. 77
Koncepcja 04 nawiązuje do klasycznych siedzisk w formie sześcianu. Tym co odróżnia ją od obecnych na rynku rozwiązań jest obszycie jej wytrzymałą na rozdarcia tkaniną, która stanowi zawias.
> Fot. 75-82
Koncepcje różnych rozwiąząń produktowych.
78
| strona 83
S p osoby uż y t kowania
Koncepcja 01 na schodach
Koncepcja 01 na podłodze
Koncepcja 02 na schodach
Koncepcja 02 na podłodze
Koncepcja 03 na schodach
Koncepcja 03 na parapecie
Koncepcja 04 sposób działania
79
80
81
82
strona 84 |
14. Wybrana koncepcja Wybrana koncepcja to maksymalne uproszczenie formy i rezygnacja z próby stworzenia przedmiotu o złożonej konstrukcji. Doświadczenie zdobyte podczas prac nad poprzednimi rozwiązaniami wykazały, że obiekt użytkowy powinien być maksymalnie prosty - bez zawiasów, przecięć i naruszania formy, ponieważ osłabia to konstrukcję i może znacząco obniżyć żywotność siedziska. Studenci to grupa odbiorców młodych wiekiem, dlatego postawiono tutaj na przeskalowanie obiektu oraz umożliwienie wykorzystania każdego boku jako samodzielnego siedziska. W efekcie powstał zestaw obiektów kształtem przypominających klocki do słynnej gry TETRIS, które użytkownik może dowolnie zestawiać ze sobą i nadawać im nowe wartości.
> Fot.83
Szkice koncepcyjne wybranej koncepcji
> Fot.84
Wybrana koncepcja A
> Fot. 85
Wybrana koncepcja B
83
| strona 85
Farba poliuretanowa
Pianka PE
Koncepcja 04 A
84
Farba poliuretanowa
Pianka PE
Koncepcja 04 B
85
strona 86 |
330
330
330
158
158
Wybrana koncepcja spotkała się z duża sympatią i studentów i kadry pedagogicznej. Przeskalowane obiekty swoim kształtem uzupełniają stopnie, pasują także do płaskich powierzchni i domyślnie mogą służyć zarówno we wnętrzach przestrzeni wspólnej jak i na zewnątrz budynku. Dodatkowo istnieje możliwość ich łączenia i tworzenia w rezultacie nowych konstrukcji ograniczonych jedynie przez wyobraźnię i potrzeby użytkowników.
397
325
330
> Fot. 86-89
76
Prezentacja obiektów
| strona 87
01 86
87
88
89
strona 88 |
A nliza ergonomic zna Ko b ie t a 5C
090 Siedzi na siedzisku na schodach z podkurczonymi nogami. Odcinek lędźwiowy jest zabezpieczony przed stykiem ze stopniami.
093 Kobieta 5 C wygodnie siedzi na siedzisku na schodach. Nogi wygodnie opierają się o podłoże.
091 Siedzisko o szerokości 330 mm zapewnia wystarczającą ilość miejsca, aby użytkowniczka mogła wygodnie na nim siedzieć.
094 Ustawiając siedzisko wzdłuż stopnia użytkowniczka opiera się łokciem o wyższą cześć siedzika i układa w pozycji półleżącej.
092 Siedzisko o szerokości 330 mm umożliwia także ułożenie go wzdłuż stopnia, dzięki czemu można wyprostować nogi i odprężyć się.
095 Siedzisko o szerokości 33 cm umożliwia ułożenie go wzdłuż i podparcie się na łokciu, ale nie daje już tak komfortowego układu nóg.
| strona 89
M ężc z y zna 9 5 C
096 Siedzi na siedzisku z podkurczonymi nogami. Odcinek lędźwiowy jest zabezpieczony przed stykiem ze stopniami.
097 Siedzisko o szerokości 330 mm jest dość szerokie dla krótkiego czasu siedzenia, nawet dla dużej osoby.
99 Uzytkownik wygodnie siedzi na siedzisku na schodach. Nogi wygodnie opierają się o podłoże.
100 Ustawiając siedzisko wzdłuż stopnia użytkownik 95C siada na jego wyższej części, ponieważ dzięki tamu może oprzeć się plecami o ścianę.
098 Siedzisko o szerokości 330 mm umożliwia także ułożenie go wzdłuż stopnia, użytkownik nie opiera sie o ścianę.
101 Siedzisko o szerokości 330 mm umożliwia większemu użytkownikowi wygodne oparcie się o ścianę i przybranie zrelaksowanej pozycji.
strona 90 |
15. Testowanie
102
> Fot. 102
Prezentacja obiektów w przestrzeni klatki schodowej R37 > Fot. 103
Użycie obiektów jako stolika.
> Fot. 104
Uzycie elementu na drewnianych schodach > Fot. 105
Użycie elementu na zewnątrz budynku podczas prezerwy w zajeciach > Fot. 106
Prezntacja obiektu na stopniach schodów. > Fot. 107
Obiekty w użyciu przez studentów.
Aby określić wartość wybranej koncepcji dla społeczności studenckiej konieczne było udostępnienie ich przyszłym użytkownikom na pewien czas. W celu zbadania ich potencjału przygotowane zostało kilkadziesiąt modeli które (ze względów ekonomicznych) pomalowane zostały na kolory zbliżone do wstępnie przewidywanej palety Pantone. Modele te pozostawiono w przestrzeni wspólnej a studenci zostali poinformowani o możliwości ich testowania. Rezultaty tego badania przeszły najśmielsze oczekiwania i bardzo pozytywnie zaskoczyły autorów oraz samych testujących. Przedstawione w dalszej części pracy zostaną scenariusze użytkowe z działaniami podjętymi przez samych studentów, którzy znaleźli cała gamę zastosowań dla nietypowych obiektów.
| strona 91
103
106
104
105
107
strona 92 |
S cenariusz 1
> Fot. 108-109
Scenariusz 1,2
Siada na 2 elementach 05.A, układa się w wygodnej pozycji, odpoczywa, rozgląda się, patrzy za okno i rozmawia z przyjaciółmi.
108
Układa 2 elementy 05.B na schodach, jedno na drugim, siada, wyciąga telefon i prowadzi rozmowę, spoglądając za okno.
Rozmawia, siedzi na elemencie 05.A w pozycji półleżącej, opierając sie łokciami o balustradę schodów (wcześniej nie było to możliwe). Odpręża się i prowadzi rozmowę.
| strona 93
Scenariusz 2
Układa 2 elementy na schodach jedno na drugim, siada, przyjmuje wygodną dla siebie pozycję, prowadzi rozmowę.
Siada na elemencie i opiera się plecami o ścianę, rozmawia z nadchodzącym znajomym, odpręża się,
109
Układa element 05.A równoległe wzdłuż stopnia schodów, siada na nim wygodnie zapewniając sobie podparcie odcinka lędźwiowego, prowadzi rozmowę ze znajomymi.
strona 94 |
S cenariusz 3
Podchodzi do ułożonych elementów i siada się na nich, dołącza do przyjaciółki, rozmawia, obserwuje wchodzących ludzi.
> Fot. 110-111
Scenariusz 3,4
110
Układa 4 elementy 04.A obok siebie na płaskiej powierzchni układa się na nich , obserwuje wchodzących do budynku ludzi.
| strona 95
Scenariusz 4
Siada na ustawionym pod ścianą elemencie 04.A, opiera plecy o ścianę, rozmawia, przegląda wiadomość w telefonie.
111
Rozmawiają, siedząc na ułożonym płasko elemencie 04.B układa nogi skrzyżnie, rozmawia, obserwuje świat za oknem
Odstawia kubek z kawą na płaską część elementu, dzięki czemu jest ona w zasięgu ręki.
strona 96 |
S cenariusz 5
> Fot. 112-113
Scenariusz 5,6
Siedzi na dużym elemencie, na który nałożony został mniejszy element (dzięki czemu wysokość siedziska została dostosowana do potrzeb użytkownika), obserwuje otoczenie, odpoczywa.
112
Siada na elemencie obróconym na bok, rozmawia i obserwuje wchodzących do budynku i po schodach ludzi.
| strona 97
Scenariusz 6
Podnosi element, aby przenieść go w dogodniejsze dla siebie miejsce.
113
Z kilku elementów konstruuje własne siedzisko, dzieki czemu wygodnie opierając sie balustradę, odpręża się.
strona 98 |
S cenariusz 7
> Fot. 114-115
Scenariusz 7,8
Wychodzi na balkon, konstruuje własne „krzesło” z oparciami na ręce z 3 elementów siada i kontynuuje rozmowę.
114
Rozmawia, pali papierosa na siedzisku, które pozostawiła na balkonie ostatnia, korzystająca z niego osoba.
| strona 99
Scenariusz 8
Wykorzystuje element jako podstawkę na laptopa, prowadzi korektę na korytarzu.
115
Uruchomiona zostaje strefa budynku na II piętrze, tuż przy salach malarstwa.
strona 100 |
Scenariu sz 9
> Fot. 116,117
Scenariusz 9,10
Dwa złożone ze sobą elementy stają się modułowym siedziskiem dla niskiej osoby, dzięki którym może wygodnie przysiąść podczas pracy w sali malarstwa.
116
Element został wykorzystany jako siedzisko podczas pracy i mieszania farb.
| strona 101
Scenariusz 1 0
Element został wykorzystany jako szezlong podczas wspólnego omawinia pracy w sali malarstwa.
117
Elementy wspomagają integrację i umilają pobyt w pracowni na II piętrze.
strona 102 |
16. Wprowadzone poprawki
118
> Fot. 118
Prezentacja poprawionych obiektów. > Fot. 119
Obiekty 04. A w trzech wersjach kolorystycznych.
Podczas testowania użytkownicy zauważyli, że większe siedzisko powinno zostać wyposażone w prosty uchwyt, tak , aby w razie potrzeby można było je przenieść z miejsca na miejsce używając tylko jednej ręki. Zaproponowane więc zostało wgłębienie o głębokości 50 mm.
> Fot. 120
Obiekty 04. B w trzech wersjach kolorystycznych.
83
30
30
83
Głebokość uchwytu 30 mm
| strona 103
17. Kolorystyka
119
S 3040-B40G – NCS
S 1070-R20B – NCS
S 1 0 8 0 -Y – N C S
120
strona 104 |
18. Wymiarowanie 397
R30
R30 78 78
72
330
660
330
330
310
83
83
| strona 105
19. Użytkowanie
Kobieta 5 C siedzenie na siedzisku pod ścianą
Kobieta 5 C siedzenie na siedzisku na schodach
Kobieta 5 C siedzenie na siedzisku pod balustradą
Kobieta 5 C siedzenie na siedzisku pod ścianą
Kobieta 5 C siedzenie na siedzisku na schodach
Kobieta 5 C siedzenie na siedzisku pod balustradą
strona 106 |
20. Technologia i materiały
121
122
Głównym surowcem jest pianka polietylenowa w płytach. Tworzywo to doskonale sprawdzi się w funkcji siedziska ze względu na swoją sprężystość, niską kumulację cieplną oraz wytrzymałość i odporność na zabrudzenia. Przygotowana pianka zostanie spryskana farbą poliuretanową. Nada to elementom wybrane kolory z palety NCS a także dodatkowo podniesie odporność na wpływ warunków atmosferycznych, zabrudzeń, uderzeń itp.. Utworzona z farby powłoka będzie charakteryzowała się chropowatą powierzchnią dzięki czemu zwiększy się przyczepność na powierzchniach płaskich użytkowanej przestrzeni. > Fot. 121
Pianka WU 60 XPE, gęstość 60 kg/m3 > Fot. 122
Powłoka z farby poliuretnaowej.
> Fot. 123
Wycinanie profilu z pianki polietylenowej (PE)
| strona 107
21. Prototypowanie
123
Produkty tego typu mogą powstawać w technologii wykrawania (na prasach) lub frezowania na ploterach CNC. Na potrzeby projektu został przygotowany model CAD, który może zostać w późniejszym terminie przekazany firmie zajmującej się wykrywaniem profili z pianki PE. Materiał może być przygotowany do użycia w blokach (o grubości nawet do 50 cm) ciętym horyzontalnie w celu uzyskania właściwej szerokości siedziska. Może także zostać zgrzany z kilku warstw różnych grubości. Koszty wykonania elementów z pianki WU 45 XPE wynoszą: ok 350 zł dla dużego siedziska) ok 120 zł dla małego siedziska) Do tego należy dodać koszty malowania które mogą być zmienne w zależności od ilości użytej farby i sposobu malowania.
strona 108 | Projekt R37
| strona 109
V. Część projektowa Pokój studencki
strona 110 | Projekt R37
123
124
125
126
127
| strona 111
0.0 B adanie daw nego p okoju Celem analizy było zapoznanie się z problemami, z jakimi stykają się na co dzień studenci wzornictwa w pokój studenckim w budynku ASP na ulicy Raciborskiej 37 - w obszarze przeznaczonym do spędzania wolnego czasu oraz nauki i przygotowania projektów. Przeprowadzone obserwacje pozwoliły wyszczególnić główne funkcje pokoju: strefa pracy indywidualnej, strefa relaksu, umożliwienie wypoczynku, integracja pomiędzy studentami. Pomieszczenie posiada dwa niezależne od siebie źródła światła świetlówki podwieszone pod sufitem, które mogą być niezależnie od siebie włączane i wyłączane. Ponadto przeszklone drzwi zapewniają dostęp oświetlenia naturalnego w ciągu dnia. Nie jest ono jednak wystarczające, by móc komfortowo pracować w pomieszczeniu. Dostęp do przełącznika wyłącznika światła, jest ograniczony, ponieważ znajduje sie przy drzwiach które nie są otwierane. Użytkownik musi przejść na wskroś całego pokoju, aby włączyć światło. Wieszak, umieszczony w rogu pokoju jest mało użyteczny, co sprawia, że użytkownicy wolą wieszać swoje płaszcze na krzesłach. Biurka nie są przystosowane do pracy z laptopem. Jeśli pracują na nich dwie osoby siedzące do dwóch stronach, bardzo szybko zaczyna brakować miejsca. Ponadto brak jest miejsca na wygodne oparcie łokci, brakuje także możliwości bezproblemowego podpięcia laptopa do zasilnia. Użytkownicy często wieszają swój bagaż na krześle. Brak miejsca dla odłożenia toreb sprawia, że każdy użytkownik kładzie swój bagaż w dowolnym miejscu, co powoduje chaos i przyczynia się do zwiększenia bałaganu panującego w pokoju.
Wniosk i Najczęściej problemami z jakimi zderzają się użytkownicy w pokoju studenckim są: • Brak miejsca na bagaż •
Brak dostępu do gniazdek oraz ich niewystarczająca ilość
•
Zbyt mała przestrzeń robocza blatu
•
Brak wygodnych krzeseł
•
Dostęp do włącznika światła oraz gniazdek elektrycznych jest ograniczony przez układ mebli.
•
Brak możliwości modelowania oświetleniem
•
Brak natury, roślin
•
Brak miejsca wystawienniczego (ekspozycji projektów studenckich)
•
Brak miejsca ingeracji między studentami różnych wydziałów
> Fot. 123-127
Problemy z jakimi stykają się studenci w przestrzeni wspólnej.
strona 112 |
01. Zakres projektu Element y skł adowe 1. Analiza przestrzenno społeczna dawnego pokoju studenckiego
2. Analiza przestrzenno społeczna nowego pokoju studenckiego
3. Badanie użytkowania pokoju studenckiego
4. Warsztaty w pokoju studenckim: •
określenie stref funkcjonalnych
•
wskazanie potrzebnego wyposażenia
•
wskazanie pożądanego przez użytkowników nastroju
5. Badanie odczuć: wskazanie emocji, które użytkownicy w poszczególnych strefach pokoju
chcieliby
6. Wykonanie projektu koncepcyjnego aranżacji pokoju
7. Konsultacje społeczne: •
wprowadzenie zmian w projekcie
8. Głosowanie na nową nazwę pokoju
> Fot. 128
Inwentaryzacja stanu zastanego w nowym pokoju studenckim.
9. Przedstawienie projektu
odczuwać
| strona 113
02. Stan zastany Jak ie jes t ob ecne w y p osażenie? • • • • •
niefunkcjonalne nie daje możliwości modyfikacji i konfiguracji przestrzeni pod indywidualne lub grupowe potrzeby nie stymuluje do pracy kreatywnej, nie inspiruje, w efekcie zmniejsza efektywność nauki i pracy poważne, "sztywne", ma urzędowy charakter (zupełnie inny niż ludzie, którzy w niego korzystają) niekomfortowe
2X pufa 2X tablica korkowa 11X komputer stacjonarny
1X szafa metalowa
128
strona 114 | Projekt R37
03. Pola widzenia > Fot. 129-134
Inwentaryzacja stanu zastanego w nowym pokoju studenckim.
Na schemacie poniżej przedstawione zostały pola widzenia ze względu na położenie użytkownika w przestrzeni nowego pokoju studenckiego.
| strona 115
129
130
strona 116 | Projekt R37
131
132
| strona 117
133
134
strona 118 | Projekt R37
04. Użytkowanie
jedzą, rozmawiają
pracują indywidualnie
pracują w grupie
135
> Fot. 135-136
Scenariusze użytkowania,1,2
| strona 119
pracujÄ&#x2026; na laptopie
pracujÄ&#x2026; na komputerze stacjonarnym
136
strona 120 | Projekt R37
odkładają swoje rzeczy pod ścianę
137
> Fot. 137-138
Scenariusze użytkowania: 2,3
| strona 121
pracują zespołowo
projektują
dyskutują
pracują manualnie
138
pracują na laptopie
strona 122 | Projekt R37
05. Stan zastany - wnioski
Studenci ASP przebywają na uczelni wiele godzin, stąd ważne jest dostosowanie przestrzeni tak, by dać im możliwość uczenia się pracy zarówno w czasie zajęć jak i poza nimi. Pro b l e my : Ustawienie ławek, gdzie studenci siedzą do siebie plecami. Takie ustawienie nie sprzyja współpracy, wspólnemu rozwiązywaniu problemów. Stąd postulataty studentów, by zmienić ustawienia stołów na stałe albo wsprowadzić elastyczne metody aranżacji. Rozwiązwanie: Uczesnicy warsztatów proponują ustawienia stołów, które sprzyja dyskusjom, gdzie wszyscy sie widzą. Innym rozwiązaniem, które spotkało sie z uznaniem użytkowników jest ustawienie kilku stołów rozproszonych po całej Sali, przy którym może siedzieć kilka osób. To ustawienie bardzo sprzyja pracy grupowej. Jeśli chodzi o wygląd pokoju studenckiego, użytkownicy zwrócili uwagę, że kolor ścian powinien sprzyjać koncentracji, być swieży. Dodatkowo bardzo potrzebne są różnego typu materiały informacyjne na ścianach, dotyczące ogłoszeń, konkursów. Studenci wyraźnie wskazują na potrzebę miejsc do wspólnej nauki. Potrzebne jest wydzielenie stref, które sprzyja budowaniu przyjaznego nastroju. Pokój należy podzielić na funkcje pracy zespołowej, indywidualnej oraz relaksu.
| strona 123
> Fot. 139
139
Stan zastany - wyniki
strona 124 | Projekt R37
06. Warsztaty W trakcie zorganziowane zostały warsztaty, w trakcie których przeprowadzono burze mózgów, konsultacje społeczne oraz odręczne robienie moodboardów. Warsztaty skierowane były do studentów wszystkich roczników na kierunku wzornictwo. Odbyły się w sali 102 (pokój studencki). Podczas warsztatów studenci tworzyli wizję nowego pokoju studenckiego - ich wspólnej przestrzeni. Wspólnie wygenerowane zostały pomysły, stworzone zostały moodboardy oraz zagospodarowana została koncepcyjnie przestrzeń. Wszystkie pomysły zostały wzięte pod uwagę w części projektowej pracy dyplomowej. Podczas warsztatów panował dobry nastrój, a ich użytwkonicy wykazali się ogromną motywacją do działania i zmian. B ur za m ózg ów Punkt wyjścia w opracowaniu projektu stanowiło określenie oczekiwań i potrzeb użytkowników. Przeprowadzono badania i konsultacje społeczne (wywiady, ankiety i rozmowy) w celu rozpoznania oczekiwań studentów w stosunku do pokoju studenckiego. Podstawowe zadawane pytania brzmiały : 1. 2. 3. 4.
Czy budynek jest przez nich znany? jeśli tak, to w jakim kontekście? Jakie wzbudza w nich emocje? Jaką funkcje mógłby według nich pełnić?
Całość Analizy zakończona została podsumowaniem w postaci wniosków, mapy potrzeb, dokumentacją otograficzną i filmową. B a d anie s p o ł e c z n e ze s t u d e nt ami
> Fot. 140-141
Zdjęcia z przebiegu warsztatów
Zawierało poznanie potrzeb studentów, opinii oraz odczuć związanych z budynkiem R37 oraz obserwacja postawy ciała, sposobu siedzenia i zachowań podczas przebywania w strefie schodów. Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej grupie 25 osób (studentów). Warsztaty trwały 3 godziny. Całość sptokania na schodach została nagrana i z jego przebiegu zmontowana została dokumentacja video.
| strona 125
140
141
> Fot. 142
Blueprint warsztatów i mapa interesariuszy.
1. Fizyczne dowody 1. Fizyczne dowody
strona 126 | Projekt R37
komentarze, deklaracja uczestnictwa uczestników projektu na portalach komentarze, deklaracja uczestnictwa uczestników projektu na portalach
zebranie grupy warsztatowej
burza mózgów
1. Fizyczne dowody
zebranie grupy warsztatowej
udzielanie informacji, publikacja informacji na facebooku (opis warsztatów) udzielanie informacji, publikacja informacji na facebooku (opis warsztatów)
burza mózgów
komentarze, deklaracja uczestnictwa uczestników projektu na portalach
animacja warsztatów
1. Interesariusze wewnętrzni animacja warsztatów
Uczestnicy- studenci Uczestnicy- wykładowcy Animatorzy
zebranie grupy warsztatowej
burza mózgów
2. Interesariusze powiązani Miejsce przechowywania materiałów Pani z portierni Pani sprzątająca Kandydaci na studia Studenci nie biorący udział w warsztatach Firmy z branży architektonicznej Osoby odpowiadające za transport
udzielanie informacji, publikacja informacji na facebooku (opis warsztatów)
animacja warsztatów
3. Interesariusze zewnętrzni miejsce przechowywania materiałów
| strona 127
komentarze, deklaracja uczestnictwa uczestników projektu na portalach
moodboardy, wnioski z burzy mózgów
komentarze, deklaracja uczestnictwa uczestników projektu na portalach
moodboardy, wnioski z burzy mózgów
burza mózgów
burza mózgów
wykonywanie moodboardów praca w grupach
wykonywanie moodboardów praca w grupach
komentarze, deklaracja uczestnictwa uczestników projektu na portalach
moodboardy, wnioski z burzy mózgów
animacja warsztatów
animacja warsztatów
burza mózgów
wykonywanie moodboardów praca w grupach
animacja warsztatów
142
strona 128 | Projekt R37
07. Podsumowanie warsztatów Podczas warsztatów określeno pożądane strefy funkcjonalne, wskazano potrzebne wyposażenie, wskazano pożądany przez użytkowników nastój. 1. jak się czujecie w nowym pokoju studenckim? sucho, poważnie, nieadekwatnie, tymczasowo, wrażenie niedokończenia, sztywność, nie odnajdujemy swojego miejsca, martwa strefa pod oknem, brak świadomości że to pokój studencki, duża niechlujność, trąci myszką, nie można swobodnie ukształtować przestrzeni 2. jak studenci chcą się czuć w pokoju studenckim? najważniejsze żeby można było się skupić, chciałbym czuć spokój ,chciałbym się tu zrelaksować, chciałbym czuć się tu swobodnie, chciałbym mieć miejsce na swoją pracę, na postawienie kawy, chciałbym czuć sie tu swojsko, chciałbym mieć możliwośc chciłabym mieć możliwość modyfikowania oświetlenia przestrzeni 3. pokój studencki kojarzony jest z : salą wykładową, składzikiem, pomieszczeniem gospodarczym 4. z jakim miejscem chcecie, aby ten pokój wam się kojarzył? salonem, pokojem gościnnym, ogródkiem, pracownią (miejscem pracy), przestrzeń co-workingowa 5. co wpływa negatywnie na wasze samopoczucie w tym pokoju? nieporządek, przypadkowe wyposażenie, nieład, brak kabli i przedłużaczy, brak możliwośći nieinwazyjnego oświetlenia pomieszczenia
> Fot. 143-145
6. co wpływa pozytywnie na wasze samopoczucie w tym pokoju? inni ludzie, balkon, przestrzeń, światło, możliwość ukrycia się, komputery ( możliwośc pracy na uczelnianym sprzęcie)
Zdjęcia z przebiegu warsztatów.
7. jak wygląda wasza praca w tym pokoju? praca w grupie, częsta pomoc i wsparcie ze storny reszty grupy w pracy nad własnymi projektami, jest możliwość odizolowania się i skupienia 8. jak relaksujecie się lub odpoczywacie w tym pokoju? rozmowiamy, wychodzimy na balkon, pogawędki
| strona 129
143
144
145
strona 130 | Projekt R37
08. Efekty
M apa p ot r zeb > Fot. 146
Mapa potrzeb powstała w wyniku warsztatów. > Fot. 147
Moodboardy powstała w wyniku warsztatów. > Fot. 148
Układy funkcjonalne powstałe w wyniku warsztatów.
Studenci komunikowali o wyposażeniu, które ich zdaniem powinno się znaleźć w pokoju: Coś na czym można by leżeć lub spać, modelowanie oświetleniem (oświetlanie tylko częsci pokoju), podstawowe narzędzia do pracy (linijki, ekierki, maty do cięcia, noże do cięcia, gilotyna), czajnik, eskpres, kable hdmi (przełączki do monitora), przedłużacze, szafka na rzeczy osobiste, ekrany do oddzielania (parawany), drukarka na żetony, akcja: jarmark rzeczy znalezionych, wieszaki, komputery (możliwośc pracy na uczelnianym sprzęcie), oprogramowanie, namiot, bujaki, pufy, meble modułowe.
146
| strona 131
M oo db oard y geometryczne formy pozytywna energia, kratywność
drewno, mocne akcenty kolorystyczne
zieleń, natura huśtawka
147
Prop onowane ukł ad y funkcjonalne
A
B
Strefa pracy grupowej Strefa pracy indywidualnej komunikacja Strefa relaksu-wewnątrz Strefa relaksu-zewnątrz
148
strona 132 | Projekt R37
09. Badanie użyteczności O pis > Fot. 149
Tabela badania użyteczności pokoju studenckiego.
Na podstawie wcześniejszych obserwacji, analizy i warsztatów wybrane zostały aktywności najczęściej realizowane przez użytkowników w pokoju studenckim. Na ich podstawie stworzone zostało badanie użyteczności mające na celu poznanie, które z aktywności przedstawionych w tabeli były najczęściej wykonywane przez studentów w danych godzinach oraz która strefa funkcjonalna jest najczęściej uczęszczana.
Pr zebieg badania Studenci podczas każdorazowego wejścia do pokoju wstawiali w odpowiednie pole w tabeli kropkę. Do wyboru mieli czynność oraz godzinę, w której była ona wykonywana.
W y brane ak t y w ności Praca na laptopie; Praca na komputerze stacjonarnyml; Praca w grupie; Relaks indywidualny; Relaks grupowy; Wyjście na balkon
Wniosk i Praca na kompuetrze stacjonarnym -> Przeważnie większośc komputerów jest niewykorzystywana, a jeśli ktos zajmuje przy nim miejsce najczęsciej pracuje na laptopie. Obecnie jest 12 komputerów, wystarczyłoby 6. W godzinach wieczornych potrzebne jest dodatkowe doświetlenie wszystkich stref Najczęstszą wykonywaną aktywnością w pokoju studenckim jest : praca na laptopie oraz relaks.
| strona 133
149
7:00 -10:00
10:00-12:00
12:00-14:00
14:00-16:00
16:00-18:00 18:00-20:00
20:00-22:00
Praca na laptopie
13
30
25
20
18
13
7
Praca na komputerze stacjonarnym
2
6
8
9
7
5
4
Praca w grupie
0
3
10
10
7
3
2
Relaks indywidualny
2
3
10
10
11
6
2
Relaks grupowy
3
4
11
12
11
6
7
WyjĹ&#x203A;cie na balkon
4
10
17
16
15
12
8
strona 134 | Projekt R37
10. Eksperyment - odczucia
> Fot. 150
Studentka wypełniająca ankietę badania pożądanych odczuć w pokoju studenckim.
Celem badanie było poznanie pożądanych przez studentów emocji w poszczególnych strefach pokoju studenckiego, zweryfikowanie i porównanie wyników z wcześniej stworzonymi strefami funkcjonalnymi oraz ustalenie kolorystyki i materiałów w danej strefie. Badanie zostało przeprowadzone na grupie 30 użytkowników pokoju. Pr ze b ie g b a d ania 1. Wejdź do pokoju studenckiego 2. Rozglądnij się 3. Czy czujesz się tu dobrze?
NIE
TAK (dziękujemy za pomoc)
4. Wyobraź sobie, że możesz zmienić to wnętrze. 5. Za ich pomocą oznacz na planie po lewej stany emocjonalne adekwatne do Twoich oczekiwań w poszczególnych miejscach. 6. Wybierz kolor kółka (którego znaczenie podane jest w legendzie poniżej) i przyklej je w odpowiednim miejscu. Uwaga: Jeśli zajdzie taka potrzeba możesz wykorzystać maksymalnie 2 kółka o tym samym kolorze.
Le g e n d a s t an ów e m o cjo n aln t ych: ożywienie i kreatywność (praca w zespole) odpoczynek (rozluźnienie, odprężenie) skupienie (praca indywidualna) inne uczucia przyklej swoją emocję i ją opisz
| strona 135
Badanie "Emocje w pokoju studenckim" Cel badania Stworzenie mapy pożądanych emocji w poszczególnych strefach pokoju studenckiego na podstawie badania przeprowadzonego wśród użytkowników. Przebieg badania 1. Wejdź do pokoju studenckiego 2. Rozglądnij się 3. Czy czujesz się tu dobrze?
NIE
TAK (dziękujemy za pomoc)
4. Wyobraź sobie, że możesz zmienić to wnętrze. 5. Za ich pomocą oznacz na planie po lewej stany emocjonalne adekwatne do Twoich oczekiwań w poszczególnych miejscach. 6. Wybierz kolor kółka (którego znaczenie podane jest w legendzie poniżej) i przyklej je w odpowiednim miejscu.
Legenda stanów emocjonalntych: ożywienie i kreatywność (praca w zespole) odpoczynek (rozluźnienie, odprężenie,
Plan pokoju, skala 1:50
skupienie (praca indywidualna) inne uczucia przyklej swoją emocję i ją opisz
150
strona 136 | Projekt R37
Strefa pracy grupowej Lokalizacja Można zaobserwować wyraźnie dwa skupiska strefodpowiednich dla pracy grupowej. Znajdują się one po lewej i po prawej stronie, w pobliżu okien. Co wspomaga pracę biurową? • umożliwienie właściwej stymulacji mózgu, niezbędnej do działań kreatywnych •
stworzenie okazji do współdziałania
•
umożliwienie przeprowadzenia dyskusji, burzy mózgów oraz pracy warsztatowej
•
uruchomienie wzajemnej pomocy i współodpowiedzialności oraz poczucia bezpieczeństwa
•
stworzyenie przyjaznej atmosfery zrozumienia (umożliwić komunikację)
•
Plan pokoju, skala 1:50
| strona 137
Strefa pracy indywidualnej Lokalizacja Największe skupisko strefy skupienia i koncentracji, potrzebnego do pracy indywidualnej znajduje się po prawej stronie pokoju. Użytkownicy jasno komunikują chęć pracy indywidualnej blisko ściany (gdzie czują sie bezpieczniej), w oddaleniu do strefy wejścia. Strefa pracy indywidualnej mocno pokrywa się w obszarze pod oknem ze strefą pracy grupowej. Co wspomaga pracę indywidualną? Brak hałasu płynącego z otoczenia (odgłosów zza okna, wychodzący i wchodzący użytkownicy przestrzeni wspólnej.
•
Plan pokoju, skala 1:50
strona 138 | Projekt R37
Strefa relaksu Lokalizacja Największe skupisko strefy relaksu znajduje sie przy oknach, wyjsciu na balkon oraz na samym balkonie. Dowodzi to, że ludzie do poczucia odprężenia potrzebują światła, powietrza oraz otwarcia na przestrzeń zewnętrzną, naturę, zieleń, słońce. Miejsce w którym możemy uporządkować myśli, obejrzeć film, przeczytać książkę, gazetę lub po prostu porozmawiać. Na przestrzeń do odpoczynku pozytywnie wpływa relacja z przyrodą. Natura sprzyja kontemplacji i wyciszeniu, ukojenia w spokoju i ciszy Co wspomaga relaks? Odczucie rozluźnienia. Przestrzeń do relaksu jest zawsze wyrazem naszych subiektywnych potrzeb i oczekiwań. W przestrzeniach publicznych powinna ona być zróżnicowana i elastyczna.
Plan pokoju, skala 1:50
| strona 139
Inne Oprócz wcześniej określonych potrzebnych funkcji zakomunikowane zostały indywidualne pragnienia takie jak: •
natchnienie,
•
motywacja do pracy, przy wejściu do pokoju,
•
miejsce przeznaczone do zjedzenia przyniesionego jedzenia,
•
informacja, ogłoszenia, konkursy,
•
pokazanie prac studentów,
•
potrzeba odpoczynku psychofizycznego,
•
wyładowanie flustracji.
spdzanie czasu z innymi, rozmowy
natchnienie
integracja
aktywność fizyczna, ćwiczenia
przedłużenie relaksu
jedzonko informacja, ogłoszenia, konkursy motywacja nagrodzone prace studentów
ocena sytuacji
Plan pokoju, skala 1:50 motywacja do pracy w progu
wyładowanie flustracji
strona 140 | Projekt R37
11. Podsumowanie badania Wszystkie oznaczone strefy zostały na siebie nałożone, aby następnie dokonać wyboru co do ostatecnego ich rozmieszczenia. Strefy, która zostały oznaczone z dużą przewagą głosów w jednym miejscu to: strefa pracy indywidualnej, która umieszczona zostanie pod ścianą, w prawej części pokoju i strefa relaksu na balkonie. Ze względu na priorytet usytuowania strefy pracy indywidualnej na komputerach stacjonarnych przy ścianie po prawej stronie, zdecydowano się na umieszczenie powyżej jej strefy pracy grupowej tak, aby cała prawa strona stała się obszarem pracy, a lewa obszarem relaksu i funkcji uzupełniających. Wcześniejsze decyzje związane z koncepcyjnym rozmieszczeniem stref zostały zweryfikowane podczas tego badania i potwierdziły słuszność rozmieszczenia obszarów funkcjonalnych podczas warsztatów.
Plan pokoju, skala 1:50
| strona 141
Wniosk i - koncep cja funkcjonalna
Plan pokoju, skala 1:50
strona 142 | Projekt R37
12. Inwentaryzacja Opróźnienie przestrzeni z obecnych - ruchomych elementów wyposażenia, przygotowanie do wytyczenia potencjalnych stref funkcjonalnych wnętrza z uwzględnieniem predyspocyzji funkcjonalnych architektury wnętrza
parapety wykonane z lastriko (terazzo) grzejniki
drewniany parkiet
> Fot. 151
Stan pokoju studenckiego po opróżnieniu z elementów ruchomych w postaci wyposażenia.
C
D
| strona 143
A
A
B
D
B
C 151
strona 144 | Projekt R37
> Fot. 152-155
Stan pokoju studenckiego po opróżnieniu z elementów ruchomych w postaci wyposażenia.
152
153
| strona 145
154
155
strona 146 | Projekt R37
13. Założenia • • • • • • •
trwałość wytrzymałość lekkość metalowa konstrukcja ażurowość modułowość łatwośc w przenoszeniu
Za ł ożenia dla biurek Biurka o szerokości od 180 do 80 cm, prostokątne o głębokości 80 lub 60 pozwalają na efektywne wykorzystanie pomieszczeń o niewielkich wymiarach. Zastosowanie osłon czołowych i dostawek poszerza możliwości aranżacyjne systemu G4. Bazując na tej samej ramie pod blatem biurka, w zależności od potrzeb można zastosować nogi okrągłe lub kwadratowe, z regulacją wysokości, z opcją zastosowania osłony regulatora, spełniając indywidualne wymagania użytkownika. Podwójne stanowisko pracy, dzięki ograniczeniu ilości nóg, spełnia wymogi ergonomicznego stanowiska pracy. Ścianka międzybiurkowa tapicerowana z listwą funkcyjną może być stosowana do dzielenia podwójnych stanowisk pracy lub do pojedynczego biurka.szeregowych. W zależności od potrzeb można zastosować ścianki międzybiurkowe lub pozostawić otwartą przestrzeń. Nogi montowane po wewnętrzenej stronie mogą być cofnięte od krawędzi, co ułatwia komunikację i gwarantuje swobodę pracy.
| strona 147
Za ł ożenia dla k r zese ł Wytrzymałe, trwałe i stabilne, waga do max. 5kg
Za ł ożenia dla sof y metalowa konstrukcja, mocna tkanina, łatwość w utrzymaniu czystości
F otele do p rac y p r z y komp u terach s t acjonarnych Możliwość regulacji nachylenia z blokadą - w celu zwiększenia stabilności w różnych pozycjach siedzenia. Regulowana wysokość siedziska - w celu zapewnienie wygodnej pozycji podczas siedzenia. Wbudowane podparcie odcinka lędźwiowego zapewnia plecom wsparcie i dodatkową ulgę. Siatkowy materiał oparcia umożliwienie przepływu powietrza, co przynosi ulgę plecom podczas długiego siedzenia. Wszystkie ściany w pokoju pokryte są farbą magnetyczną.
strona 148 | Projekt R37
14. Koncepcja 1
> Fot. 156 (poniżej)
Elementy wyposażenia wybrane do 1 koncepcji na bazie wysażenia IKEA. > Fot. 157
Katalog Ikea, który posłużył za pomoc we wstępnym etapie projektowania.
Koncepcja powstała w oparciu o przeprowadzone badania użyteczności pokoju studenckiego. Podczas konsultacji wspólnie ze studentami na podstawie katalogu Ikea wybieraliśmy wyposażenie, które mogłoby poprawić komfort użytkowania pokoju studenckiego. Przy wyborze produktów zwracano uwagę na wytrzymałośc, łatwość utrzymania w czystości wybieranych produktów oraz lekkość wizualną i ażurowość.
| strona 149
157
strona 150 | Projekt R37
Wariant A
> Fot. 158
Koncepcja 1, wariant A
158
| strona 151
Wariant B
> Fot. 159
Koncpecja 1, wariant B
159
strona 152 | Projekt R37
15. Koncepcja 2 > Fot. 158
Koncepcja 2, widok z góry
Koncepcja powstała w oparciu o przeprowadzone badania użyteczności pokoju studenckiego i zmiany w koncepcji 1.
natchnienie, kontakt z naturą
relaks zęwnętrzny, zielona ściana i siedzący przy niej studenci na projektowym wyposażeniu dla funkcji oczekiwania
strefa relaksu
strefa pracy grupowej
ekspozycja projektów studenckich, system linkowy
strefa pracy indywidualnej strefa aktywności psychofizycznej
odwieszanie kryć i torebek
Inspirownia, miejsce na katalogi i książki
| strona 153
160
strona 154 | Projekt R37
Rega ł W centrum pokoju zaprojektowany została wyspa - regał. Oddziela od siebie przestrzenie, a jednocześnie je łączy. Dzięki metalowej ażurowej budowie przepuszcza światło, a promienie słoneczne filtrowane przez znajdujące się w regale rośliny tworzą interesujące efekty iluminacyjne.
Roslinność obecna w regale zwiększa intymność w strefie, zwiększa efektywność pracy oraz dobre samopoczucie.
Regał spełnia także funkcję magazynowania, a jedna z jego fragmentów umożliwia przygotowania ciepłego napoju. Wyspa usytuowana jest w takim miiejscu, aby z każdej strefy dostęp do niej był swobodny, żeby podchodząc do niego - nie trzeba było przechodzić przez pozostałe strefy.
Dwa rodzaje wkladów, które można włozyć w różny sposób, z priorytetem dostępności do nich z wybranej strony.
W regale można odkładać swoje drobne rzeczy osobiste, narzędzia oraz inne pomoce naukowe.
162
| strona 155
163
164
strona 156 | Projekt R37
St ref a relak su
| strona 157
strona 158 | Projekt R37
St ref a p rac y grup owej
| strona 159
St ref a p rac y ind y w idualnej
strona 160 | Projekt R37
S cenariusz 1
Wchodzi, rozgląda się i czyta aktualności na panelu przesuwnym.
Siedzi na parapecie, czyta. Co jakiś czas spogląda za okno.
167
Rozmawiają, rozciągają się na drabince, rozluźniają spięte mięśnie z udziałem piłek.
Wychodzi na balkon, chce odetchnąć świeżym powietrzem i poleżeć na hamaku.
Rozmawiają, przyczepiają myśli na ścianę, żeby nie uciekły. Wydzielili swoją strefę panelem - jest intymniej.
| strona 161
Scenariusz 2 Pracują w grupie, odczuwają motywację do działania i satysfakcję z wyeksponowanych na ścianie projektów ich kolegów i koleżanek. Siedzą na balkonie wśród natury i oddychają świeżym powietrzem.
Pracuje na komputerze stacjonarnym na aktualnym oprogramowaniu.
168
Pracuje indywidualnie na laptopie. Kończy projekt zaliczeniowy, na stacjonarnych kompuetrach obrazy szybciej się renderują.
Odchodzi od komputera i podchodzi do „inspirowni”, wyjmuje interesujący go katalog firmy produkującej pianki. Szuka natchnienia i możliwości technicznych realizacji projektu.
strona 162 | Projekt R37
S cenariusz 3 Ania Przed chwilą odłożyła na regał „wyspę” swój model 3d czajnika, a teraz w podobnym parzy herbatę. Robi też kawę dla Zosi. Mariusz z Anką przynieśli na balkon modułowe siedziska z obszaru schodów i cieszą się rozmową w przyjaznych warunkach.
Rozmawiają, relaksują się.
169
Basia siedzi na parapecie czytając dobrą książkę, ładując jednocześnie telefon podłączony do ładowarki solarnej znajdującej się na szybie okna.
Zosia pracuje nad projektem na konkurs. Czeka na kawę, która robi jej Ania.
Ola siedzi na parapecie obserwując, co dzieje się w przestrzeni pokoju. Zaraz będzie konsumować drugie śniadanie.
| strona 163
Scenariusz 4 Tu można odwiesić okrycia wierzchnie, torebki, nerki i inne akcesoria ubioru.
Pracują na komputerze stacjonarnym i korzystają z „inspirowni”.
Ćwiczą, rozmawiają, rozluźniają się.
170
strona 164 | Projekt R37
S cenariusz 5
171
Ola siedzi na zaprojektowanym wyposażeniu z pianki przystosowanej do warunków atmosferycznych. Relaksuje się przy zielonej ścianie i rozmyśla
| strona 165
Scenariusz 6
172
Studenci przygotowują wystawy, ekspozycje swoich prac w strefie zewnętrznej budynku. Tym razem w ogrodzie zagościło zoo, wykonane na rzeźbie.
strona 166 | Projekt R37
S chemat koncp ecji ukĹ&#x201A; adu funkcjonalnego Strefa pracy grupowej Strefa pracy indywidualnej Komunikacja Strefa relaksu
| strona 167
S chemat elementów s t a ł ych i ruchomych we w nęt r zu
Elementy stałe
strona 168 |
16. Wybrane elementy wyposażenia
> Fot. 173
Sofa Mags Soft marki Hay.
> Fot. 174
Lampa firmy Line Roset.
> Fot. 175
Roślinność, głównie sukulenty.
| strona 169
> Fot. 176
Regał projektowany
> Fot. 177
Lampa Flos, superloon
> Fot. 178
Krzesła muuto
strona 170 | Projekt R37
Panele p r zesu w ne
> Fot. 179
Schemat możliwości wypełnień panelowych.
170
W projekcie wnętrza uwzględniono przesuwne panele, które są dwustronne. Walorem paneli jest oryginalna wyrazista wartość estetyczną, możliwość personalizowania wypełnień. Materiały: Aluminiowa konstrukcja + wypenienia (przykłady wypełnień w tabeli). Zainstalowane są na suficie. Kompletny zespół przesuwny składa się z szyny. Po wejściu do pokoju ukazuje nam się panel, na którym pojawiają się ogłoszenia, informacje o konkursach oraz wyładowanie emocji w postaci pozostawionych na nim myśli.
> Fot. 180
Schemat montażu paneli
180
| strona 171
> Fot. 181
Układy panelowe.
> Fot. 182
Po każdym z wypłenień (szło, pcv, tkaniny, tablica magnetyczna) można pisać i rysować.
182
VI. Podsumowanie
strona 174 | Projekt R37 - Podsumowanie
01. Podsumowanie projektu
Ws p ó ln e t wo r ze nie p r ze s t r ze ni r37. Projekt R37 motywuje studentów do wspólnego tworzenia swojego „podwórka”. Projekt spotkał się z bardzo pozytywnym odbiorem, został ciepło przyjęty przez studentów ASP. Zainteresowanie, które wzbudził, zmotywowało nas do udostępniania efektów naszej pracy , a także dalszy rozwój projektu w innych przestrzeniach wspólnych. Projekt R37 jest odpowiedzią na spotrzeżone w procesie analizy problemy związane z brakiem komfortowych i przyjaznych przestrzeni wspólnych dla studentów, brakiem poczucia współtworzenia i wpółodpowiedzialności za wspólną przestrzeń. Działanie projektu ma na celu uświadomienie użytkownikom uczelni możliwości, jakie tkwią w ich twórczym środowisku.
Podsumowanie | strona 175
strona 176 | Podsumowanie
02. Słowniczek pojęć i definicji Projek t R37 Projekt dyplomowy magisterski obejmujący swoimi działaniami przestrzeń budynku Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach przy ul. Raciborskiej 37, budynek kierunku Wzornictwa.
O c zek i wanie Czekać na kogoś lub na coś z nadzieją lub niecierpliwością, przewidywać, że coś nastąpi, stać się w przyszłości czyimś udziałem
Ac t i v i t y ‑ based work ing Idea elastycznego projektowania przestrzeni do pracy, która uwzględnia różnorodność obowiązków oraz wykonujących je osób.
Think p ro Filozofia firmy Balma, oznacza spojrzenie na wzornictwo biurowe z trzech perspektyw: inwestora (PRO BIZNES), użytkownika (PRO KLIENT), oraz przestrzeni (PRO DESIGN).
Pokój s tudenck i Przestrzeń przeznaczona do dyspozycji studentom wzornictwa w budynku Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach przy ul. Raciborskiej 37.
B luep rint Zasadą adaptacji z projektu 1995 r. była nienaruszalność szkieletu nośnego i fundamentowego. Z uwagi na zupełnie odmienny sposób użytkowania obiektu, wszystkie wewnętrzne ściany działowe oraz zewnętrze kurtyny szklane zostały zlikwidowane.
Słowniczek pojęć i definicji | strona 177
Per sony Archetypy użytkowników, które służą do tego, by projektanci mieli realistyczne i spójne wyobrażenie docelowych użytkowników produktu. Pozwalają one lepiej zrozumieć potencjalnych klientów. Zrozumienie potrzebne jest natomiast po to, aby można było tworzyć usługę, która będzie lepiej odpowiadała potrzebom przyszłych użytkowników.
M apa interesariusz y Narzędzie analityczne służące określeniu interesariuszy. projektowanej usługi. Dzięki mapie wiemy, kogo warto zaangażować w rozwój produktu w większym stopniu, a kogo tylko informować o postępach.
strona 178 | Podsumowanie
03. Bibliografia Wydawnictwa drukowane 1.
Christopher Alexander, „Język wzorców. Miasta, budynki, konstrukcja”, Gdańsk: GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2008
2.
Neufert, „Podręcznik projektowania architektoniczno budowlanego”, Wyd. Arkady, Warszawa, 2010
3.
Dreyfuss Henry, „ Human factors in design”, 1966
4.
Mościchowska Iga, Rogoś-Turek Barbara, „Badania jako podstawa projektowania user experience”, Wyd. PWN, ‚ Warszawa, 2015
5.
Brown Tim, „Change by design”
6.
Klein Neomi, „No Logo”
8.
Kaniewski Janusz, „Design”
10.
Papanek Wiktor, „Design for the Real World”
12.
„Public Architecture Now”, Taschen
13.
Kubalska-Sulkiewicz K., Bielska-Łach M., Manteuffel-Szarota A. „Słownik terminologiczny sztuk pięknych” Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2007
14.
Pallasmaa J., „Myśląca Dłoń”, Wyd. Instytut Architektury, Kraków, 2015
15.
Pallasmaa J., „Oczy skóry”, Wyd. Instytut Architektury, Kraków, 2015
16.
Rasmussen S.E. „Odczuwanie architektury”, Wyd. Karakter, Kraków, 2015
17.
Rewers E., „Czas przestrzeni”, Universitas, Kraków, 2008
18.
Springer F., „Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni” wyd. Czarne, Wołowiec, 2013
19.
Trzeciak P., „Przygody architektury XX wieku”
Bibliografia | strona 179
20.
Wicha M., „Jak przestałem kochać design” Wyd. Karakter, Kraków, 2015
21.
Wilkoszewska K., „Czas przestrzeni”, Wyd. Universitas, Kraków, 2008
22.
Włodarczyk J. A., „Oblicza architektury, próby”, wyd. Politechniki Białostockiej, Białystok, 2000
23.
Florida Richard, The Rise of The Creative Class”
24.
Analiza potrzeb, PAJP
Artykuły 25.
Pallasmaa J., „Krajobrazy zmysłów, Dotykanie świata przez architekturę”, czasopismo „autoportret” 3 [35] 2011
26.
Łuszczek M., Ptasińska U., „Jak przetworzyć miejsce, podręcznik kreowania przestrzeni publicznych”, wyd. Fundacja Partnerstwo dla Środowiska
Opracowania elektroniczne 27.
http://wfp.asp.krakow.pl/ergonomia2/pliki/Antropometria.pdf
28.
Rubinowicz, Paweł, „Chaos jako porządek wyższego rzędu w wybranych trendach współczesnej architektury”
29.
http://www.wfp.asp.krakow.pl/ergonomia2/danedopobrania.php
Źródła prawne 30.
Ustawa w dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Dz. U. Nr 80 poz. 414 z późniejszymi zmianami)
31.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami)
strona 180 | Podsumowanie
04. Przypisy str. 1.
1
2.
2
Słownik wyrazów obcych PWN
20
3.
3
Janusz Andrzej Włodarczyk, ”Literacki Słownik Architektury”
20
4.
4,5
5.
6
V. Papanek, “Dizajn dla realnego świata”
Alexander Christopher, ”Język Wzorców ”
”Literacki Słownik Architektury” Janusz Andrzej Włodarczyk
12
22 26
05. Spis ilustracji Materiały internetowe Fot. 1 - 5
Różne sposoby oczekiwania w przestrzeni publicznej, źródło: www.pinterest.pl
Fot. 7 - 11
Schody jako miejsce komunikacji, integracji, pogawędek i oczekiwania. źródło: www.pinterest.pl
Fot. 12 - 16
Schody jako miejsce do siedzenia i scena. źródło: www.pinterest.pl
Fot. 17 - 21
Schody jako miejsce relaksu i wypoczynku. źródło: www.pinterest.pl
Fot. 22-26
Przykłady wykorzystania przestrzeni okiennej, w architekturze wnętrz. źródło: www.pinterest.pl
Fot. 27 - 30
Wnętrza najlepiej zaprojektowanego biura w 2016 r., według Finest Interior Award, siedziba firmy Opera Software we Wrocławiu.
Fot. 28-29
Wnętrza siedziby firmy AVIVA, zaprojektowanej według ActivityBased Workplace. źródło: www.pinterest.pl
Przypisy | strona 181
Fot. 30
Koncepcja Activity-Based Workplace przewiduje miejsca pracy indywidualnej oraz zespołowej. źródło: www.pinterest.pl
Fot. 31
Wnętrza zaprojektowane według Activity-Based Workplace. źródło: www.pinterest.pl
Fot. 32 - 35
Wnętrza biura firmy Google. źródło: www.pinterest.pl
Materiały własne Fot. 36
Proces wdrażania systemu elastycznego wspólnego miejsca pracy.
Fot. 37 - 40
Budynek kierunku wzornictwo, Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, ul. Raciborska 37.
Fot. 41 - 47
Korytarze w budynku R37.
Fot. 48 - 50
Klatka schodowa w budynku R37 oraz widok z balkonu.
Fot. 51
Analiza prosiak.
Fot. 52 - 53
Analiza nagrań z monitoringu.
Fot. 54
Różne pozycje ułożenia ciała użytkowników schodów stworzone na podstawie obserwacji
Fot. 55
Warsztaty na schodach.
Fot. 57 - 61
Pola widzenia na klatce schodowej.
Fot. 62
Widok na lewy bieg schodów.
Fot. 63
Widok na prawy bieg schodów i siedzących na nich ludzi.
Fot. 64
Izometryczny widok klatki schodowej.
Fot. 65
Rzuty oraz widok izometryczny klatki schodowej.
Fot. 66 - 69
Widok obszaru wygenerowanego komputerowo.
strona 182 | Projekt R37
Fot. 73 - 73
Najczęściej wykonywane czynności: rozmowa przez telefon Rozmowa ze znajomymi.
Fot. 74
Szkice koncepcyne różnych rozwiąząń produktowych.
Fot. 75 - 82
Koncepcje różnych rozwiąząń produktowych.
Fot. 83
Szkice koncepcyjne wybranej koncepcji.
Fot. 84
Wybrana koncepcja A
Fot. 85
Wybrana koncepcja B.
Fot. 86 - 89
Prezentacja obiektów.
Fot. 102
Prezentacja obiektów w przestrzeni klatki schodowej R37.
Fot. 102
Koncepcje różnych rozwiąząń produktowych.
Fot. 103
Użycie obiektów jako stolika.
Fot. 105
Użycie elementu na zewnątrz budynku podczas prezerwy w zajeciach.
Fot. 106
Prezentacja obiektu na stopniach schodów.
Fot. 107
Obiekty w użyciu przez studentów.
Fot. 108 - 117
Scenariusze użytkowania projektowanych elementów.
Fot. 118
Prezentacja poprawionych obiektów.
Fot. 119 - 120
Obiekty w trzech wersjach kolorystycznych.
Fot. 121
Pinka WU 60 XPE, gęstość 60 kg/m3.
Fot. 122
Powłoka z farby poliuretnaowej.
Fot. 123
Wycinanie profilu z pianki polietylenowej (PE).
Fot. 123 - 127
Problemy z jakimi stykają się studenci w przestrzeni wspólnej.
Fot. 128
Inwentaryzacja stanu zastanego w nowym pokoju studenckim.
Fot. 129 - 134
Inwentaryzacja stanu zastanego w nowym pokoju studenckim.
Fot. 135 - 138
Scenariusze użytkowania.
Spis ilustracji | strona 183
Fot. 139
Stan zastany - wyniki.
Fot. 140 - 141
Zdjęcia z przebiegu warsztatów.
Fot. 143 - 145
Zdjęcia z przebiegu warsztatów.
Fot. 146
Mapa potrzeb powstała w wyniku warsztatów.
Fot. 147
Moodboardy powstała w wyniku warsztatów.
Fot. 148
Układy funkcjonalne powstałe w wyniku warsztatów.
Fot. 149
Tabela badania użyteczności pokoju studenckiego.
Fot. 150
Studentka wypełniająca ankietę badania pożądanych odczuć w pokoju studenckim.
Fot. 151
Stan pokoju studenckiego po opróżnieniu z elementów ruchomych w postaci wyposażenia.
Fot. 152 - 155
Stan pokoju studenckiego po opróżnieniu z elementów ruchomych w postaci wyposażenia.
Fot. 156
Elementy wyposażenia wybrane do 1 koncepcji na bazie IKEA.
Fot. 157
Katalog Ikea, który posłużył za pomoc we wstępnym etapie projektowania.
Fot. 158
Koncpecja 1, wariant A
Fot. 159
Koncpecja 1, wariant B
Fot. 173
Sofa Mags Soft marki Hay.
Fot. 174
Lampa firmy Line Roset.
Fot. 175
Roślinność.
Fot. 176
Regał - wyspa
Fot. 177
Lampa Flos, superloon
Fot. 178
Krzesła muuto
Fot. 179
Schemat możliwości wypełnień panelowych.
Fot. 180
Schemat montażu paneli
Fot. 181
Układy panelowe.
strona 184 | Projekt R37
Stereotypy - palma | strona 185