Pks czech dyplom inspiracje 260318 by Wieslaw Gdowicz

Inspiracje. Wybrane biblioteki partycypacyjne

W publikacji ukazane zostały projekty współczesnych bibliotek publicznych oraz akademickich. Odpowiadają one na potrzebę ciągłej ewolucji biblioteki, jako miejsca jednoczącego ludzi, przekazującego wiedzę i motywację. Czym jest partycypacja? Słowo partycypacja pochodzi z łaciny i oznacza „uczestnictwo, branie udziału” więc partycypacje społeczną można określić uczestnictwem mieszkańców w życiu publicznym. Jest to oczywiście bardzo szeroka definicja, ponieważ można na nią spojrzeć z różnych perspektyw. Partycypację stanowi pewien proces, który angażuje daną społeczność do godzenia interesów grup i jednostek w imię dobra wspólnego. Partycypacja w bibliotece Z racji problemu, jakim jest spadkek czytelnictwa, dzisiejsze biblioteki nie mogą być już tylko księgozbiorem. Biblioteka powinna stać się centrum kultury, w którym użytkownicy mogą wziąć udział w spotkaniach autorskich, klubach dyskusyjnych, debatach, wykładach, jak również warsztatach, o czym mówi Małgorzata Waleszko „Za partycypacyjną instytucję kultury uznaje się miejsce, w którym goście mogą wnosić własne

pomysły, dzielić się treściami, oraz kontaktować z innymi ludźmi, by wspólnie komentować oraz ponownie wykorzystywać idee, formy wyrazu i obiekty oglądane i kreowane w trakcie odwiedzin. To także miejsca, w których dominującą formą komunikacji jest dialog, a użytkownik jest nie tyle klientem, ile partnerem współpracującym z personelem przy realizacji zadań biblioteki, organizacji wydarzeń i wprowadzaniu nowych rozwiązań”. * Odnosząc się do powyższych słów, biblioteka partycypacyjna jest więc miejscem, gdzie czytelnicy ssą aktywni i współtworzą ofertę biblioteczną. Natomiast sam budynek powinien godzić kilka interesów społeczności takich jak podział na strefy przeznaczone do wypożyczania i czytania książek (również multimediów), łączenia wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych i kreatywnych oraz opartych na innowacji i ciągłym rozwoju, który reaguje na potrzeby użytkowników. Aby uzmysłowić sobie problem, jaki dotyka współczesne biblioteki akademickie, polecam lekturę „Academic Library Autopsy Report, 2050” Briana T. Sullivan. Zostało tam pokazanych sześć kluczowych czynników, przez które biblioteka akademicka „zmarła” samotnie, w dużej mierze zaniedbana i zapomniana przez świat, w którym kiedyś uważana była za serce uniwersytetu. *http://babin.bn.org.pl/?p=4787

PrzykĹ&#x201A;ady partycypacji w bibliotekach publicznych

Biblioforum Gliwice, Polska

Placówka Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gliwicach, znajdująca się w CH FORUM. W ofercie znajdują się książki, audiobooki, czytniki e-booków oraz prasa. W pokoju gier znajdują się gry planszowe oraz konsola PlayStation. Udostępniono także urządzenia All-in-One z dużymi ekranami dotykowymi oraz laptopy`, jak również możliwość skorzystania z drukarki. Bogna Dobrakowska, dyrektorka MBP w Gliwicach, podkreśla, że współczesna biblioteka musi być blisko ludzi – „Wychodzimy do ludzi. Organizujemy literackie wydarzenia m.in. w parkach, na miejskich skwerach, w pomieszczeniach udostępnianych przez GTM w Gliwicach, na miejskim stadionie, w palmiarni. Forum to doskonałe miejsce: dobra lokalizacja, dostępne dla młodszych i starszych czytelników, dla osób z niepełnosprawnością”.

fot. Szymon Zmarlicki /Foto Gość

Funkcja Atrakcyjny układ oraz dodatkowa oferta biblioteki sprawia, że staje się miejscem użytkowym i funkcjonalnym dla użytkownika.

Sopoteka Sopot, Polska

Wnętrze biblioteki inspirowane jest plażą i przyrodą Sopotu. Zostały tu wydzielone przestrzenie do pracy oraz spotkań, jak również „strefa koszy plażowych”, która służy do wyciszenia oraz „strefa plażowania”, gdzie można oddać się lekturze, leżąc na leżakach. Główną zaletą jest to, że odbywają się tutaj również spotkania autorskie, warsztaty, koncerty oraz wydarzenia cykliczne, m.in. Literacki Sopot.

Funkcja Biblioteka odpowiadająca różnym czynnościom, jednoczenie użytkowników, stworzenie klimatu sprzyjającemu relaksowi.

https://www.facebook.com/SopotekaPL/

Oak Park Public Library Chicago, USA

Pracownicy biblioteki publicznej w Oak Park postanowili umieścić w przestrzeni byłej kawiarni miejsce, które zaangażuje społeczność i stworzy coś nowego. W tym przypadku powstał IDEA BOX — tytuł można przetłumaczyć jako „pudełko pomysłów” jest to specjalna wydzielona strefa, pozwalająca użytkownikom na współtworzenie biblioteki. Co miesiąc IDEA BOX zmienia swój charakter, będąc np. wystawą poświęconą poezji pisanej przez czytelników, miejscem wspólnej zabawy czy budowaniem własnej konstelacji gwiazd. Biblioteka prowadzi również ciekawą akcję na zasadzie fotobudki. Użytkownicy robią sobie zdjęcia z napisem dokąd „zaprowadziła ich biblioteka”.

https://http://www.oppl.org/

Funkcja Tworzenie więzi z użytkownikiem poprzez włączenie go w tworzenie jej tożsamości. Akcja społeczna, która wzbudza uczucie więzi oraz motywację między użytkownikami. Jej dodatowym celem jest wspólna zabawa oraz współtworzenie tożsamości biblioteki.

Public Library Teen Center Detroit, USA

Biblioteka jest dostępna wyłącznie dla nastolatków. Robią to, co chcą i to dosłownie. W czytelni znajduje się specjalnie wygospodarowane miejsce dostosowane do organizacji i przeprowadzania warsztatów. Można tu znaleźć m.in. rowery, maszyny do szycia, instrumenty. Dzięki organizacji przestrzeni biblioteka zyskała dodatkowe funkcje, może być miejscem, gdzie uczy się młodzież rzemiosła, które w niektórych dziedzinach może zaniknąć.

Funkcja Zmiana tradycyjnej funkcji biblioteki na rzecz innych czynności np. użyteczne dla młodzieży warsztaty.

foto: HYPE Makerspace/Flickr

„Na uniwersytecie XXI wieku biblioteki stają się miejscami aktywności edukacyjnej z kieszeniami milczenia” Les Watson. Współczesne biblioteki akademickie powinny kierować się strategią, która pokaże studentom, że stanowią one niezbędną przestrzeń do nauki czy inspiracji, wyzbywając się uprzedzenia przestarzałych i zastąpionych przez internet. Nasze odczucia w określonym środowisku mają znaczący wpływ na sposób wykonywanej czynności, zarówno psychologiczny, jak i emocjonalny, dlatego lepiej przystosowana przestrzeń może poprawić naszą wydajność oraz nastrój.

PrzykĹ&#x201A;ady dobrze zaprojektowanych bibliotek akademickich

BUW

Warszawa, Polska

Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie tworzy specyficzną subkulturę „buwerów”– ludzi, którzy spędzają w bibliotece całe dnie. Budynek biblioteki łączy w sobie cztery cechy przestrzeni przyjaznej człowiekowi: bezpieczeństwo, swoboda zachowań, wygoda i ład. BUW został stworzony, aby w nim być. Część dydaktyczna, gdzie można swobodnie krążyć między półkami, łączy się płynnie z rozrywkową, pasażem handlowym oraz ogrodami. Odbywają się tam wystawy, wieczory autorskie, koncerty oraz wykłady. Wśród studentów panuje opinia buwingu, czyli stylu życia, który polega na codziennym przebywaniu w bibliotece oraz związanym bardzo często z podrywem. Szczególnym miejscem w BUW jest chashitsu Kaian – tradycyjny japoński pawilon herbaciany, gdzie można zaparzyć sobie herbatę.

https://www.facebook.com/BUWnaDOBREJ/ 19

Aalto University Espoo, Finlandia

Biblioteka Uniwersytetu w Aalto została podzielona na strefy, gdzie można pracować w ciszy, jak również zrelaksować się. Studenci mogą korzystać z mini salonów, czyli kanap, foteli, a nawet osobnych pomieszczeń, w których można się przespać. Personel biblioteki niejednokrotnie budził przed zamknięciem biblioteki studentów, którzy zasnęli. Przestrzeń tworzą kolorowe akcenty, dodające wartość estetyczną oraz działające inspirująco. Dla biblioteki ważne jest to, aby student czuł się w niej dobrze, znajduje się tam również dużo zieleni, co wpływa na pozytywne samopoczucie.

https://www.glassdoor.de/Fotos/Aalto-University

Curtin University Perth, Australia

Biblioteka TL Robertsona stanowi jedno z najważniejszych budynków na uniwerstytecie. Dzięki nowym technologiom i przyjaznej przestrzeni studenci spędzają tu czas przeznaczony na naukę oraz odpoczynek. Jest tu podział na strefy umożliwiające pracę indywidualną oraz grupową. Znajduje się tu również kawiarenka oraz punkt gastronomiczny, co przełamuje dotychczasowe negatywne postrzeganie wnoszenia do biblioteki jedzenia. Wyposażenie wnętrza zawiera dodatkowe elementy, mogące służyć studentom do spisywania myśli.

http://www.curtin.edu.au/

Ipswich, University of Queensland Brisbane, Australia

Biblioteka znajduje się w centrum budynku na terenie kampusu Ipswich Stworzony ogród z roślinami tropikalnymi oraz sztucznym strumykiem ciągnie się przez centrum biblioteki, oddzielając strefę ciszy od przestrzeni z biurkami komputerowymi i strefami do pracy w grupie. Zaprojektowano go, aby zoptymalizować środowisko uczenia się, tworząc jednocześnie dobrą jakość powietrza w całej bibliotece. Chodząc między regałami, widzi się rośliny, co może stanowić świetne rozwiązanie, spełniające różne potrzeby emocjonalne użytkowników.

http://www.wilsonarchitects.com.au/university-of-queensland

Tama Art University Hachioji, Japonia

Bilioteka uniwersytetu artystycznego znajduje się na przedmieściach Tokio. Biblioteka została podzielona na strefy, gdzie można pracować w ciszy, przeglądać książki lub czasopisma oraz spędzić czas czekając na przykład na autobus. Znajdują się tu również stanowiska, gdzie można przeglądać zbiory multimedialne. Biblioteka tworzy miejsce, gdzie każdy na swój sposób może obcować z książkami lub mediami.

fot. Iwan Baan

Podsumowanie Ludzie, współpracując ze sobą, wymieniając swoje poglądy, pomysły i idee, tworzą w bibliotece swoiste centrum kulturowospołeczne oraz spoiwo lokalnych społeczności, spełniając potrzeby oparte na wspólnocie. Nie możemy jednak zapomnieć o tym, że biblioteki mają pełnić swoją podstawową funkcję, to znaczy gromadzić oraz udostępniać książki. Przedstawione przykłady bibliotek pokazują, jak ważny jest komfort oraz spełnianie potrzeb ich użytkowników. Podział przestrzeni na obszary przeznaczone do pracy w skupieniu oraz grupowej, biblioteka odpowiadająca różnym czynnościom, jednoczenie użytkowników, stworzenie klimatu sprzyjającemu relaksowi, tworzenie więzi z użytkownikiem poprzez włączenie go w tworzenie jej tożsamości, akcje społeczne, wzbudzające uczucie więzi oraz motywację między użytkownikami, jak również zmiana tradycyjnej funkcji biblioteki na rzecz innych czynności oraz wprowadzenie roślin – te działania wpływają na pozytywne doświadczenia związane z odbiorem biblioteki.

Biblioteki akademickie, nie pełnią wyłącznie roli miejsca, które gromadzi książki, ale są przede wszystkim sercem uczelni. Stanowią centrum kampusu akademickiego, odpowiadającego na potrzeby studentów, którzy mogą zostać zainspirowani, zdobywać cenną wiedzę, współpracować oraz uczyć się w ciszy, jak również zrelaksować, a nawet przespać. Stworzenie „domowego” klimatu lub „odskoczni” dla zoptymalizowania środowiska uczenia się oraz stawianie w centrum nie zbiory biblioteki, ale studenta i jego potrzeby. Biblioteka akademicka powinna kierować się strategią, która pokaże studentom, że stanowi ona niezbędną przestrzeń do nauki czy inspiracji.

4. Inspiracje. Wybrane biblioteki partycypacyjne Elżbieta Czech Projekt działań zachęcających do korzystania z biblioteki ASP w Katowicach promotor: prof. ASP dr hab. Wiesław Gdowicz Pracownia Komunikacji Społecznej prowadzący prof. ASP dr hab. Wiesław Gdowicz dr hab Justyna Kucharczyk ASP Katowice 2018