„ W W a d o w i c a c h był K a r m e l , klasztor na Górce, czasem swojego powstania z w i ą z a n y z postacią Św. Rafała K a l i n o w skiego. W a d o w i c z a n i e licznie uczęszczali d o t e g o klasztoru, a t o o z n a c z a ł o z w i ą z a n i e się z t r a d y c j ą k a r m e l i t a ń s k i e g o szkaplerza. Ja zapisałem się d o szkaplerza m a j ą c chyba 1 0 lat i d o dzisiaj ten szkaplerz noszę".
Jan Paweł II, Dar i tajemnica, Kraków 1996, s. 28-29
"STY
RAfAU
KAUMWRjęi
..i"
h w Wadowicach Vojtyła przyjmuje
£££ S A
I P s
MAM!
Człowiek zdobyty przez Chrystusa Św. Rafał Kalinowski i Jan Paweł II
opracował Szczepan I Praśkiewicz O C D
Wydawnictwo Karmelitów Bosych Kraków 2 0 0 7
Słowami: „człowiek z d o b y t y przez Chrystusa" Jan Paweł II określił Rafała Kalinowskiego w homilii kanonizacyjnej. M o g ą one także stanowić najbardziej zwięzłą charakterystykę osobowości i życia Karola Wojtyły. Głęboka więż duchowa tych dwóch świętych autorów czytelna jest przecież choćby w prostym zestawieniu cytowanych obok słów, które ujawniają pokrewieństwo doświadczeń, jakie były udziałem J ó z e f a Kalinowskiego w warzelni soli w syberyjskim Usolu oraz Karola Wojtyły w kamienioł o m i e w krakowskich Ł a g i e w n i k a c h . . . N i c więc d z i w n e g o , że św. Rafał Kalinowski jako człowiek heroiczny wywarł duży w p ł y w na formację przyszłego Papieża. Jeszcze do niedawna niektórzy spośród polskich karmelitów bosych pamiętali m ł o d e g o Karola przychodzącego d o ich kościoła w Wadowicach, aby uczestniczyć w liturgii, zwłaszcza podczas uroczystości zakonnych. Tam także chętnie się spowiadał. Jeszcze liczniejsi byli ci, którzy m ó w i li o duchowych związkach z Karmelem najpierw seminarzysty, a potem m ł o d e g o kapłana, i w końcu biskupa. M ł o d y biskup Karol Wojtyła odwiedził rodzinne Wadowice 2 3 listop a d a 1 9 5 8 r„ a więc w niespełna dwa miesiące po konsekracji. W ó w czas nie omieszkał także wstąpić d o tamtejszego klasztoru karmelitów bosych, z a ł o ż o n e g o przez św. Rafała Kalinowskiego. Arcybiskup, a później kardynał Wojtyła często przyjeżdżał d o grobu naszego Świętego. Na pewno nie wyobrażał sobie wtenczas, że to właśnie on będzie beatyfikował, a potem kanonizował Rafała Kalinowskiego. Karmel Terezjański w Polsce nie przestaje żywić przeogromnej wdzięczności wobec Sługi Bożego Jana Pawła II za gloryfikację swego Współbrata - o. Rafała Kalinowskiego, odnowiciela Zakonu na ziemiach polskich po kasatach z okresu zaborów. Wdzięczność tę Siostry i Bracia Karmelu wyrażają w modlitwie o rychłe wyniesienie Sługi B o ż e g o Jana Pawła II d o chwały ołtarzy. Modlitwie tej towarzyszy autentyczne zaangażowanie w życie charyzmatem karmelitańskim, którego przykład daje św. Rafał i d o czego zachęcał Ojciec Święty.
O j c z y z n a nie krwi, której d o zbytku się przelało na niwach Polski, ale potu ona potrzebuje! św. Rafał Kalinowski
Z zebranych w niniejszym albumie tekstów w y n i k a jasno, że Jan Paweł II przedstawiał św. Rafała Kalinowskiego przede wszystkim jako człowieka z d o b y t e g o przez Chrystusa, człowieka o d d a n e g o B o g u i bliźnim, czciciela D z i e w i c y M a r y i . C o więcej, w homilii kanonizacyjnej Ojciec Święty powtórzył, że św. Rafał Kalinowski „oddał życie": oddał je „z mi-
. . . p r z e z pracę dojrzewa człowiek,
łości d o Ojczyzny wiekuistej [...] przez karmelitańską profesję"; oddał je
ona bowiem niesie natchnienie trudnego dobra.
„za bliźnich poprzez kapłańską służbę"; o d d a ł je „za rodaków, dla świętej wspólnej sprawy", tj. za O j c z y z n ę ; o d d a ł je w końcu „za sprawę jed-
Wolność stale trzeba zdobywać, nie m o ż n a jej tylko posiadać. Przychodzi jako dar, utrzymuje się poprzez zmaganie. [...] Całym sobą płacisz za wolność - więc to wolnością nazywaj,
ności Kościoła". W wirze dzisiejszego świata, wobec tak wielu w y z w a ń , które niesie współczesność, ta potrzeba „oddawania życia", której przykładem jest nasz Święty Współbrat, jawi się nie tylko jako nader aktualna, ale wprost nie-
że możesz płacąc ciągle na nowo siebie posiadać.
zbędna i opatrznościowa. U c z m y się jej o d św. Rafała Kalinowskiego, t y m
Jan Paweł II
bardziej, że zachęca nas d o tego sam Sługa Boży Jan Paweł II Wielki.
© © © K r a k ó w , 12.05.15 na ul. Rakowicką d o kc
Z n a n e są dwa przemówienia biskupa Wojtyły, najpierw wikariusza kapitulnego archidiecezji krakowskiej, a później jej arcybiskupa o Rafale Kalinowskim, przedstawiające Świętego jako człowieka zdobytego przez Chrystusa, człowieka pełnego heroizmu. Pierwsze z nich zostało wygłoszone 1 2 maja 1 9 6 3 r., w kościele karmelit ó w bosych w Krakowie, z okazji obchodów stulecia powstania styczniowego, w czasie których została odsłonięta tablica pamiątkowa ku czci ojca Rafała i brata Alberta Chmielowskiego, złączonego z naszym Świętym w patriotycznym powstaniu, w życiu z a k o n n y m i później w samej beatyfikacji.
„Józef Kalinowski przychodził d o powstania nie tylko jako wysoko kwalifikowany inżynier i oficer, ale przychodził t a k ż e jako m ą ż wewnętrznie głęboko wyrobiony. [...] Już w t e d y otaczała go sława świętości. Idąc d o powstania, miał on jasne rozeznanie sytuacji: jako oficer i inżynier wiedział, że powstanie po ludzku biorąc, w kategoriach militarnych, politycznych, nie ma żadnych szans. A równocześnie wszystko robił, ażeby wziąć w nim udział. W t y m celu j u ż wcześniej, kiedy jeszcze tylko zanosiło się na powstanie, J ó z e f Kalinowski starał się o zwolnienie z wojska carskiego i o t r z y m a ł to zwolnienie w sam czas. Kiedy szedł d o powstania, m o ż e m y to stwierdzić na podstawie jego notatek, miał pełną świadomość, że tutaj chodzi o poświęcenie siebie dla dobra o g ó ł u , dla dobrej sprawy. Z tą myślą podejmował swoją decyzję"
Z przemówienia z Umaja 1963, Tygodnik Powszechny, 18 sierpnia 1963, nr 33,5.1-2
tablicę ku czci Józefa K ©
Popiersie św. Rafała Ki k a r m e l i t ó w bosych w I
©
Kanonizacja Rafała Kalinowskiego ( o b r a z J. K u m a l i w k l a s z t o r z e w Czernej)
© ©
Aleksander R o m a n , uzdrowiony za w s t a w i e n n i c t w e m
św. Rafała Kalinowskiego, składa w r a z z m a t k ą w i z y t ę Papieżowi © © R z y m ,
17.11.1991.
Uroczystość kanonizacji Rafała Kalinowskiego
Po zatwierdzeniu cudu, który miał miejsce w Wadowicach w roku 1 9 8 9 , i po konsystorzu z w o ł a n y m 2 6 listopada 1 9 9 0 r„ Ojciec Święty z a d e c y d o w a ł o przystąpieniu d o kanonizacji b ł o g o s ł a w i o n e g o Rafała i ustalił, że o d b ę d z i e się ona 1 7 listopada 1 9 9 1 r. w bazylice św. Piotra w Rzymie.
We wprowadzeniu d o M s z y św. kanoniza
„Najdrożsi Bracia i Siostry, dziękujemy z rć ich Świętych, który dzisiaj pozwala n a m ogłc ly, Rafała o d Św. J ó z e f a Kalinowskiego. Bo krokami drogi Środkowej i Wschodniej Eurc Syberii, i był on wszędzie nosicielem pokoju, ścijanami. W swoim życiu, poświęconym Cł litańskim, połączył kontemplację z intensy jednać ludzi z Bogiem i pomagać im we w: Powierzamy jego pośrednictwu sprawę pofc kich ludów Europy, i jednocześnie z całego i naszych grzechów".
Cappella Pa pale presiedi perlacanonizzazione
.•¿•j*.i mt?r *.\i't<ti\<pi*/ ,/<-•//<• me^jdfirrr. % ńemiiu 'Łun.* <r 'l//liCT Jpińriti Allrur/• linfif'"u r.m. / i -rriinurs. 1, •l,tnw.< ,7 itriiwcf in /1 wł 'W» tfmfnf um S'rtu 1. ¿anrn/'//-• ,./•„• nirtime rffii lefffthi* ,jiuht.°iihi 'Jlrr/m aptjA%n?M»/'sanim. f/i. , /i. V'-.'.1 '. .' //.V.-- 'J lricrri/fi.< ,,'1 n.' 'Amin/ wi//tMMi • myitpilWK' "<' //. ti/fmmi'fim. \ ftri fit,iwf JLvtn '/,', .ił.'
W Bulli kanonizacyjnej J a n Paweł II napisał:
„ « P o p r z e z życie tych ludzi, którzy b ę d ą c współuczestnikami naszego człowieczeństwa, w sposób j e d n a k doskonalszy przemieniają się w e d ł u g w z o r u C h r y s t u s o w e g o (por. 2 Kor 3 , 1 8 ) , B ó g u k a z u j e ludziom naocznie swoją obecność i swoje oblicze» (Sobór Watykański II, Lumen
gentium,
50). Z n a k i e m w y b i t n i e świetlanym obecności Boga
w Jego ludzie był błogosławiony R a f a ł Kalinowski. O n t o kroczył pokornie i wiernie ścieżkami Boskiego M i s t r z a ; z j e d n o c z o n y z N i m w miłości o d d a ł chwałę O j c u niebieskiemu, a zachowując Regułę i prawa Zakonu Karmelitów Bosych, Kościołowi przedziwnie się przysłużył świętością życia. [...] P o d t r z y m y w a n y czystą wiarą, gorliwą miłością oraz m o c n ą nadzieją pracował ochotnie w w i n n i c y Pańskiej, splatając życie kontem¿-.fi
,ft-"
placyjne z działalnością apostolską. Praktykę samotności łączył z pilną i owocną troską o z b a w i e n i e ludzi, którzy przyciągani j e g o cnotą uciekali się d o j e g o posługi. Dzisiaj przeto, wpisując j e g o imię d o kanonu Świętych, podczas M s z y św. w y p o w i e dzieliśmy formułę: N a chwałę Trójcy Przenajświętszej, dla wyniesienia świętej w i a r y katolickiej i rozwoju życia chrześcijańskiego, p o w a g ą Pana n a s z e g o Jezusa Chrystusa, świętych A p o s t o ł ó w Piotra i Pawła, i N a s z ą , po d o k ł a d n y m r o z w a ż e n i u sprawy, w e z w a w s z y wielokrotnie p o m o c y Bożej o r a z zasiągnąwszy rady wielu Naszych Braci w biskupstwie, o r z e k a m y i określamy b ł g o s ł a w i o n e g o Rafała o d św. J ó z e f a Kalinowskiego Ś w i ę t y m i postanawiamy, aby w całym Kościele o d b i e r a ł cześć n a l e ż n ą Święt y m . W imię O j c a i Syna i D u c h a Ś w i ę t e g o " .
CzesławGH, Szczepan l Praśkiewicz, Księga pamiątkowa,
Święty Rafał Kraków
Kalinowski,
1993, s. 78-81
# W homilii kanonizacyjnej, stawiając postać i przestanie św. Rafała przed oczy wiernych z całego świata, zachęcając do szczególnej radości Zakon Karmelitański, Polskę i Litwę, której prezydenci i biskupi byli obecni w bazylice św. Piotra, Papież powiedział:
„[Nasz n o w y święty to] człowiek «zdobyty dla Chrystusa». Człowiek, który [...] odkrywa pełne znaczenie Chrystusowych słów z w i e c z e r n i k a : « [ . . . ] nie m a większej miłości o d tej, g d y ktoś życie swoje oddaje z przyjaciół swoich » ( J 1 5 , 1 3 ) . O d d a j e życie... z a rodaków, dla większej wspólnej sprawy. O j c z y z n ę ziemską ukochał tak, że dla tej sprawy wybrał śmierć. [...] O d d a je życie... «z miłości d o ojczyzny wiekuistej» [...] przez karmelitańską profesję, aby jeszcze pełniej miłować na podobieństwo Chrystusa, stając się Jego przyjacielem. [...] O d d a j e życie za bliskich przez kapłańską służbę, zachęcając wszystkich d o doskonałości i d o świętości. [...] O d d a j e życie za sprawę jedności Kościoła. Płonie pragnieniem ujrzenia zjednoczonych w tej samej owczarni braci prawosławnych, pełen nadziei we wstawiennictwo Najświętszej Maryi Panny, tak bardzo przez nich czczonej. [...] Raduj się więc, miasto rodzinne świętego, z sanktuarium w Ostrej Bramie. Raduj się, Wilno. Raduj się, ziemska O j c z y z n o o. Rafała Kalinowskiego. O t o wstępuje d o chwały ołtarzy twój syn: j u ż drugi - po bracie Albercie Chmielowskim - uczestnik powstania n a r o d o w e g o z 1 8 6 3 r. zostaje dziś ogłoszony świętym Chrystusowego Kościoła. Raduj się, święty Karmelu, duchowa ojczyzno o. Rafała - raduj się w roku twojego jubileuszu! [...] Raduj się, M a t k o Polsko! Raduj się, Litwo! Raduj się, Bogurodzico, M a t k o Karmelu! Raduj się, Bogurodzico Dziewico, Polski Królowo! M a t k o Kościoła, M a t k o wszystkich ludów! A m e n " .
HOR, wyd. pol., 1991, nr 12, s. 22
© ©
O b r a z kanonizacyjny Św. Rafała na frontonie bazyliki św. Piotra w R z y m i e (mai. D. Waberska) Spotkanie J a n a Pawła l i z o . K a m i l e m Macclse, g e n e r a ł e m Z a k o n u Karmelitańskiego i o. B e n i g n u s e m W a n a t e m , p r o w i n c j a ł e m z Polski, po M s z y św. kanonizacyjnej
®
J a n P a w e ł II przed t k a n y m w i z e r u n k i e m św. Rafała, d a r e m Z w i ą z k u Sybiraków