NAZARETAŃSKA SZKOŁA DLA MĘŻCZYZN tłumaczyła Katarzyna Dudek
Kraków 2016
Tytuł oryginału: The School of Nazareth: A Spiritual Journey with St. Joseph © Copyright by Paradisus Dei, Inc. 2016 © Copyright for the Polish edition Wydawnictwo Karmelitów Bosych, Kraków 2016 Przekład i redakcja Katarzyna Dudek Okładka Szymon Pipień Na okładce wykorzystano kadr z filmu: Maryja z Nazaretu, reż. G. Campiotti Dystrybucja na terenie Polski „E-lite Distribution” Design & dtp Paweł Matyjewicz Imprimi potest Tadeusz Florek OCD, prowincjał Kraków, dnia 19 września 2016 r. nr 209/2016 Wydawnictwo Karmelitów Bosych 31-222 Kraków, ul. Z. Glogera 5 tel.: 12-416-85-00, fax: 12-416-85-02 e-mail: wydawnictwo@wkb.krakow.pl
ISBN 978-83-7604-415-6 Druk i oprawa: TOTEM – Inowrocław
Mojej żonie Katie i moim córkom Marii, Clare i Lucy
WPROWADZENIE
W Kościele istnieje piękna tradycja, która mówi, że święty Józef mieszkał na ziemi z Jezusem i Maryją przez trzydzieści lat. Miał trzydzieści lat na adorowanie oblicza naszego Pana i Zbawiciela, trzydzieści lat na kontemplowanie tajemnicy Wcielenia, trzydzieści lat na to, by być prawdziwym ojcem. Józef doświadczył życia, z którym nie może się równać życie jakiegokolwiek człowieka w historii. Żył w wielkiej bliskości z Jezusem i Maryją. I nie tylko; na wiele tajemniczych sposobów był także Ich przewodnikiem. W najbliższych trzydziestu dniach czeka nas wędrówka ze świętym Józefem (dla uczczenia trzydziestu lat, które spędził z Jezusem i Maryją). Będziemy się starali lepiej go poznać, aby mógł nauczyć nas słuchania cichego głosu Boga,
8
Mark Hartfiel Nazaretańska szkoła dla mężczyzn
delikatnego jak „łagodny powiew” (por. Krl , ), oraz tego, jak na ten głos odpowiadać. Nauczy nas być ludźmi „według serca Bożego”1! Lekturę tej książki można oczywiście zacząć w dowolnym punkcie roku, ale najlepszym momentem byłby okres trzydziestu dni poprzedzających jedną z dwóch szczególnych okazji: uroczystość świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny: proponuję zacząć lutego, aby zakończyć powierzeniem się świętemu Józefowi marca; wspomnienie świętego Józefa, Rzemieślnika: proponuję zacząć kwietnia, aby zakończyć powierzeniem się świętemu Józefowi maja.
Pozwolę sobie na prywatną uwagę: moja osobista refleksja i kontemplacja tajemnicy świętego Józefa rozwijała się przez ponad dziesięć lat mojego uczestnictwa w programie ewangelizacyjnym dla mężczyzn Ty jesteś tym człowiekiem! oraz przez niezliczone rozmowy z jego pomysło1
Autor nawiązuje do określenia odnoszącego się do króla Dawida (Dz 13, 22): a man after my own heart. W Biblii Tysiąclecia brzmi ono: „człowiek po mojej myśli”; wyrażenie bliższe przekładowi anglojęzycznemu pojawia się natomiast w 1 Sm 13, 14, gdzie mowa o tym, że Pan wyszukał sobie „człowieka według swego serca”. [Przyp. tłum.].
Wprowadzenie
9
dawcą, Steve’em Bollmanem. Wraz z tysiącami innych ludzi będę mu zawsze wdzięczny za jego niestrudzoną posługę w winnicy Pańskiej. Szczególne podziękowanie kieruję do wszystkich pracowników świeckiego apostolatu Paradisus Dei, którzy wypełniają swoje zadania z wielką ofiarnością, traktując je jak służbę. Dziękuję też mojemu bratu Mattowi, który sprawił, że ta książka stała się lepsza w każdym swoim aspekcie. Dziękuję moim rodzicom, którzy przez swoją bezwarunkową miłość byli moimi pierwszymi nauczycielami w „Szkole Nazaretu”. I wreszcie – dziękuję mojej żonie Katie! To jej miłość i modlitwa sprawiają, że w moim sercu wciąż dzieją się cuda. W Chrystusie, Mark Joseph Hartfiel
PRZEDMOWA
W dzisiejszym świecie wciąż powraca pytanie: „Gdzie się podziali wszyscy dobrzy mężczyźni?”. Słyszę je często, gdy pracuję z młodymi, niezamężnymi kobietami. Gdzie są mężczyźni uznający wartość honoru, czystości i poświęcenia? Gdzie są mężczyźni gotowi walczyć o swoją ukochaną? Choć może trudno znaleźć ich przez media społecznościowe, dostrzec ich w wiadomościach czy spotkać w barze na rogu, zapewniam te dziewczyny, że tacy mężczyźni jednak istnieją. Świat potrzebuje więcej mężczyzn podobnych do świętego Józefa, podobnie jak potrzebuje więcej kobiet na wzór Maryi. Świat potrzebuje osób gotowych na to, by ujawniła się ich heroiczna postawa. Mówi się czasem, że zdecydować się na dziecko to pozwolić swojemu sercu, aby opuściło ciało i zaczęło własne życie na zewnątrz. Jeśli tak jest naprawdę, to Maryja i Józef pozwolili, aby ich serca zostały
12
Mark Hartfiel Nazaretańska szkoła dla mężczyzn
przybite gwoździami do drzewa. Wiedzą, czym jest miłość. Największym pragnieniem tych dwojga świętych jest wymiana serc: w zamian za Twoje otrzymasz ich serca. Jeśli im pozwolisz, nauczą Cię kochać w sposób przekraczający wszelkie wyobrażenia. O to właśnie chodzi w wędrówce, którą proponuje Ci ta książka. Każdego tygodnia na całym świecie dziesiątki tysięcy mężczyzn gromadzą się, aby uczestniczyć w programie ewangelizacyjnym Ty jesteś tym człowiekiem! organizowanym w ich parafii. Mężczyźni ci stają się lepszymi ludźmi, lepszymi ojcami i lepszymi mężami. Nie wchodzą w to doświadczenie sami. Idąc za przykładem świętego Józefa, podążają w stronę krzyża, a ich serca, domy i rodziny przechodzą przemianę. Gdzie podziewają się wszyscy dobrzy mężczyźni na całym świecie? Wierzę, że istnieją i że jeden z nich trzyma teraz tę książkę w rękach. Święty Józef zarabiał na życie, tworząc piękne rękodzieła; w życiu wiecznym zajmuje się tym samym. Czy pozwolisz Świętemu Cieśli popracować nad Twoim sercem przez nadchodzące trzydzieści dni? Czy pozwolisz, aby z uwagą i troską wszedł w tajniki Twojej relacji z Chrystusem i zajął się jej kształtowaniem? Czy zechcesz być formowany przez jego ręce, aby mógł ofiarować
Przedmowa
13
Cię Chrystusowi jako swoje arcydzieło? Czy staniesz się odpowiedzią na pragnienie świata poszukującego dobrych mężczyzn? Będziemy otaczać Cię modlitwą w czasie tej trzydziestodniowej wędrówki. Bądź hojny, a Bóg Cię nie zawiedzie. Katie Hartfiel autorka książek katolickich i profesjonalny mówca womaninlove.org
DZIEŃ 11
NIEPOKALANA [Maryja] jest Tą, którą każdy mężczyzna kocha, kiedy kocha kobietę – bez względu na to, czy jest tego świadomy, czy nie. Ona jest tym, czym chce być każda kobieta, kiedy patrzy na siebie. Jest ideałem kobiety „zaślubianym” przez każdego mężczyznę, kiedy wybiera on sobie małżonkę; jest ukrytym ideałem, który ujawnia się w każdym niezadowoleniu kobiety wobec fizycznej agresji mężczyzny; jest sekretnym pragnieniem każdej kobiety, aby otaczano ją czcią i troską. W Niej wyraża się życzenie każdej kobiety, by piękno wypływające z dobra jej ciała i duszy budziło szacunek i miłość. Jest Ona doskonałym planem miłości, ukochanym przez Boga przed stworzeniem świata, kobietą wymarzoną, która istniała przed wszystkimi kobietami – i to o Niej każde serce może powiedzieć w swojej największej głębi: „Oto kobieta, którą kocham!”. (abp F.J. Sheen, The World’s First Love)
66
Mark Hartfiel Nazaretańska szkoła dla mężczyzn
Na tym etapie naszej wędrówki rozważamy rolę świętego Józefa jako męża Maryi. Aby w pełni docenić to szczególne powołanie, zastanowimy się przez chwilę nad tym, kim jest Maryja. Pisze się o Niej tysiące książek, a jednak nie wyczerpują one tematu Jej wyjątkowej godności. Kolejne kilka akapitów pozwoli jedynie zakosztować piękna Matki Najświętszej. Pełna łaski „Bądź pozdrowiona, łaski pełna, Pan z Tobą” (Łk , ). Przeobfite miłosierdzie Boże nie tylko przebacza grzechy, ale także poprzedza duszę na jej drodze, aby uchronić ją przed popadnięciem w grzech. Wybór zawsze należy do nas: przyjąć lub odrzucić to miłosierdzie. Według zrządzenia Bożej opatrzności Maryja otrzymała to przeobfite miłosierdzie i pełnię łaski Bożej w chwili swojego niepokalanego poczęcia. Dlatego nigdy, w żadnym momencie swojego życia, nie popadła w grzech. Ewa także otrzymała niezwykłą łaskę, ale ich odpowiedzi były całkowicie przeciwne: nieposłuszeństwo Ewy kontrastuje z „tak” Maryi.
Dzień
- Niepokalana
67
Oblubienica Ducha „Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego okryje Cię cieniem” (Łk , ). Dzięki otwartości i wierności Maryi Duch Święty napełnił Jej życie i duszę. Święty Maksymilian Kolbe, najwspanialszy z teologów maryjnych, posunął się tak daleko, że nazwał Ją „oblubienicą Ducha Świętego”. Wiemy, że Maryja nie jest Bogiem i nie ma w sobie ani krztyny boskości; jednak zjednoczenie między Maryją a Duchem Świętym jest niezrównane i niewątpliwe. Maryja była tak całkowicie posłuszna działaniu Ducha Świętego w Jej życiu, że zawsze odpowiadała pozytywnie na Jego poruszenia. Kiedy widzimy jakiś ruch Maryi czy słyszymy Jej słowa, jesteśmy świadkami jednego z przejawów Jej związku z Duchem Świętym. Żywe Tabernakulum „Błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona” (Łk , ). W Starym Testamencie obecność Boża mieszkała w świątyni, gdzie przechowywano
68
Mark Hartfiel Nazaretańska szkoła dla mężczyzn
Arkę Przymierza. Uzyskanie dostępu do Bożej obecności nie było jednak łatwe. Trzeba było przejść przez krużganki zewnętrzne do centrum świątyni, aby dojść do Arki znajdującej się w Świętym Świętych. Zresztą jedynie arcykapłan mógł wchodzić do tych wewnętrznych krużganków, gdzie stała Arka. Świętość Arki wynikała z faktu, że zawierała tablice Dziesięciu Przykazań. Obecność Boża unosiła się nad Świętym Świętych. Znaki starotestamentalne pojawiają się w Nowym Testamencie na różne sposoby. Jezus Chrystus staje się Barankiem Bożym, zabitym za nasze grzechy i grzechy całego świata, aby nas zbawić i dać nam nowe życie. Bóg wszechświata nie mieszka już w materialnym sanktuarium; jest obecny dla ludzkości w nowy sposób, jako dziecko zrodzone z kobiety. Maryja jest więc wypełnieniem znaku Starego Testamentu w Nowym jako żywa Arka. Bóg jest święty, święty, święty – i dosłownie zamieszkał w Jej łonie. Maryja była żywym, ludzkim tabernakulum Pana przez dziewięć miesięcy. Porodziła Autora Życia! Małżonka Józefa Bóg stworzył Maryję jako swoje arcydzieło, aby była naczyniem godnym nosić Jezusa –
Dzień
- Niepokalana
69
Wcielone Słowo – w swoim łonie, karmić Go, opiekować się Nim, kochać Go i być przy Nim do samego końca. Bóg potrzebował też mężczyzny odpowiedniego na męża tego arcydzieła. Wybrał Józefa. Józef otrzymał godność bycia współmałżonkiem Maryi, aby kochać i szanować Ją przez wszystkie dni życia oraz troszczyć się o Jej czystość i świętość. Jeśli czytaliście książkę mojej żony Woman In Love [Zakochana kobieta], znacie historię jej modlitwy za przyszłego męża całe lata przed tym, jak go poznała. Modliła się żarliwie do Boga o nawrócenie dla mężczyzn w świecie, aby pragnęli świętości. Choć w tamtym czasie nie znaliśmy się i mieszkaliśmy w różnych stanach Ameryki, moje nagłe nawrócenie miało miejsce dokładnie w tygodniu, kiedy podjęła gorliwe postanowienie, że będzie w tej intencji prowadzić dziennik. Napisała setki listów adresowanych do „Przyszłego Męża” i wręczyła mi je wieczorem w wigilię naszego ślubu. Cóż za początek małżeństwa! Kiedy opowiadamy naszą historię, ludzie czasem mówią mi: „Ależ musisz czuć presję z tak wysoko postawioną poprzeczką! Ona przez tyle lat modliła się za ciebie”. Presję? Wyobraź sobie świętego Józefa! Jego żoną była Najświętsza Maryja Panna!
70
Mark Hartfiel Nazaretańska szkoła dla mężczyzn
Kiedy mężczyzna kocha kobietę, musi stać się jej godny. Im większa jest jej cnota, im szlachetniejszy jej charakter, im bardziej oddana jest prawdzie, sprawiedliwości, dobroci, tym wyżej mężczyzna musi mierzyć, aby na nią zasłużyć (Fulton J. Sheen, Life is Worth Living).
OSOBISTA REFLEKSJA: Maryja jest ucieleśnionym wyrazem tego, co oznacza być kobietą w pełni. Jest genialna w prawdziwie kobiecy sposób. Jest święta i rzuca światło na prawdziwą kobiecość. Jako mężczyzna jesteś wezwany, aby traktować każdą kobietę, a zwłaszcza swoją żonę, z szacunkiem należnym arcydziełu Boga. Uprzedmiotowienie kobiet w naszej kulturze jest wielką tragedią. Nie możesz pozwolić światu, aby wykrzywił twój sposób postrzegania kobiet. Pozwól świętemu Józefowi, by nauczył cię patrzeć na kobiety tak jak on. Diabeł jest oszustem i swoimi chytrymi sposobami zwiódł człowieka, skłaniając go, by zastąpił miłość pożądaniem. Jesteśmy jednak chrześcijanami i stać nas na coś lepszego. „Zadaniem każdego mężczyzny jest obrona godności każdej kobiety” (Jan Paweł II, Audiencja generalna, listopada ).
Dzień
- Niepokalana
71
Ojcze Niebieski, dziękuję ci za dar Najświętszej Maryi Panny i za dar mojej żony. Pomóż mi wzrastać w czystości serca i umysłu we wszystkich moich relacjach. Bądź dla mnie natchnieniem, abym nigdy nie traktował innych przedmiotowo, lecz podchodził z szacunkiem do piękna i świętości kobiet oraz niezawodnie wspierał ich godność i cnotę. Amen. Święty Józefie, odsłoń przede mną miłość Ducha Świętego obecną w mojej żonie. Amen.
SPIS TREŚCI Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Część pierwsza Wprowadzenie do tajemnicy świętego Józefa (dni – ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Część druga Sprawiedliwy przed Bogiem (dni – ) Część trzecia Małżonek Maryi (dni – Część czwarta Ojciec Jezusa (dni
–
Część piąta Szkoła Nazaretu (dni Zakończenie (dni
) ...........................
)
– –
.............
.............................
) )
.........................
............................
Modlitwy z prośbą o wstawiennictwo świętego Józefa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .