Бизнис ИНФО број 62 од 14.07.2011 година by Economic Chamber of Macedonia

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

Број 62 од 14.07.2011

БИЗНИС ИНФО

контакт call центар (02) 15015

Стопанската комора на Македонија им сигнализира на домашните компании да ја користат можноста за поврат на ДДВ од странство

СОСТОЈБИ Јавните комунални претпријатија, општините и инспекторите и управувањето со пакување и отпад од пакување

ЗАКОНОТ ЕВРОПСКИ, АМА УСЛОВИТЕ ЗА РАБОТА НА ЛОКАЛНО НИВО БАЛКАНСКИ

www.mchamber.mk

ЗАШТЕДЕТЕ ПЕТТИНА ОД ТРОШОЦИТЕ! ЗАФАТИ ОН ги поддржуваат новите правила на Меѓународната трговска комора (ICC)

ЕДИНСТВЕН СТАНДАРД ЗА БАРАЊЕ ГАРАНЦИИ ВО СВЕТОТ

СЛЕДНИОТ БРОЈ НА „БИЗНИС ИНФО“ ИЗЛЕГУВА НА 1 СЕПТЕМВРИ

БИЗНИС ИНФО

ПОДВЛЕЧЕНО НАЈВАЖНО ОД СЕ Е КАДАРОТ! Вие може да купите опрема, на пример, хардвер, но ако немате добар софтвер, кој исто така чини многу пари, или доколку ги немате полните перформанси од него, ако немате постојано сервисирање, обновување на поребните енергенси, потрошни материјали, бескорисно ќе биде купувањето на хардверот. И најважното од сe е кадарот, бидејќи морате да имате постојано обучуван надградуван кадар, кој е подготвен да ги користи перформансите на донесената опрема.

Ние континуирано секоја година одвојуваме големи средства за инвестиции во опрема. Минатата година се инвестирани повеќе од 900 илјади евра само за обнова на опрема. Оваа година бројките ќе бидат уште поголеми, бидејќи отвораме неврохирургија, што планираме да биде изведено на европско ниво во делот на опремата. Едноставно, не можете да останете на едно исто ниво, опремата застарува, а секоја дејност раѓа нови потреби. Сопствениците на Ремедика го прават најдоброто за да ни се овозможат услови да дадеме најквалитетни услуги. Годинава почнуваме и голем проект за просторно проширување на Ремедика. (Андреја Арсовски, медицински директор на Ремедика)

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

ПРОМОЦИЈА НА ЧЕТИРИ ИЗВОЗНИ СЕКТОРИ

и меѓународните донори, како што се УСАИД, ГИЗ, СИПО, ЦБИ, ќе изработиме истражување на пазарот. Потоа, економскиот промотор ќе добие план по кој Стратегијата за промоција на извозот е ќе треба да работи на пазарот каде што е назначен. готова, но ќе помине на Влада кога ќе се конституира На пример, еден промотор ќе може да и помогне на новата Влада. Работиме заедно со консултанската македонска извозна компанија на тој начин што ќе и отвори врата, односно ќе ја поврзе со малопродажен компанија Booz синџир како што е Tesco. Alen&Hamilton, во рамки на (Виктор Мизо, директор проектот IDEAS на Агенцијата за привлекување на УСАИД, на странски инвестиции) изработка на стратешки и бизнис-план за ВЛЕГУВАМЕ ВО ЗОНАТА НА ПОГОЛЕМА ЗАДОЛЖЕНОСТ преструктурирање на Инвест Македонија, врз основа на кој ќе функционира и работењето на Македонија е далеку од оние критични новиот сектор во Агенцијата за промоција на извозот. Четири сектори начелно се дадени како земји, како што се Шпанија, Португалија, Британија, клучни, на кои ќе се прави промоција на извозот. Тоа ама со 60 проценти надворешен бруто-долг во се ИТ-секторот, метално-машинска автомобилска однос на БДП, влегуваме во зоната на поголема индустрија, текстилот и агробизнисот. Според задолженост. Не сме веќе умерено задолжени. стратегијата, буџетот за активностите поврзани со Македонија треба сериозно да размисли и да промоцијата на извозот треба да биде 800.000 евра направи анализа, бидејќи опасноста од зголемување годишно, а околу 30 луѓе е проектирано дека треба да на долгот е тука. Ѕвоната веќе ѕвонат. Треба да се работат во Агенцијата само на овој сегмент. Од сите види што е причината овие сектори на почеток ќе се изберат два со кои ќе за ваквото зголемување. се почне, а кои би можеле да дадат најбрзи ефекти. Јасно е дека не е Исто така, ќе се направи и анализа на кој профил проблем само јавниот на компании ќе им се даваат услуги од областа долг. Тој колку толку се на промоција на извозот, во прва инстанца. Тука, контролира, барем кога всушност, треба да се искристализира одлуката дали се гледаат официјалните Инвест Македонија ќе работи само традиционлана податоци. Но, загрижува сума, извозна промоција што вклучува помош со контакти вкупната и маркетинг, или ќе стане развојна агенција која приватниот долг заедно со јавниот. Владата треба да изготви анализа, ќе помага во градење и зајакнување на извозниот капацитет на компаниите. Во овој дел УСАИД прави особено околу конкурентноста на македонската анализа од искуствата од повеќе земји, кои се слични економија во насока на зголемување на извозот за по големина на Македонија или имаат релативно да се види во кој правец се движи македонската економија. Сега има поволни ветрови, поради слични сектори. Во меѓувреме, промоторите се среќаваат цените на светските берзи, но, сепак, не може да со сите стопански комори, разговараат со сите бидеме задоволни од структурата на економијата кластери, во контектс на промоцијата на извозот што создава голем трговски дефицит, кој се покрива што ќе ја прават. Како ќе функционира целата со дознаките. Треба да се смени и кредитната активност во рамки на Агенцијата? Почетниот политика и да се поддржат извозните компании што контакт компанијата ќе треба да го направи овде можат да ја повлечат економијата. со нас, со одделот во Агенцијата кој ќе работи на (Мирољуб Шукаров, професор) тоа. Ние во централата, во соработка со коморите

ЗЛАТЕН ПАРТНЕР

ПРЕМИУМ Покровители

Златен партнер за 2011 година

Покровители

на

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

МОЖНОСТИ

ЗАШТЕДЕТЕ ПЕТТИНА ОД ТРОШОЦИТЕ! Врз основа на согледувањата на Стопанската комора на Македонија, кои беа изнесени на редовната прес конференција (11.7.2011 година), можноста за поврат на ДДВ од странство многу малку се користи во пракса. Причините за тоа, според спроведената анкета, главно се: -дел од македонските компании, не се запознати со можностите и условите за поврат на ДДВ од странство, искажан на девизните фактури од странските компании; значаен дел се запознати, но според нив, постапката и достапноста на странските даночни управи ги одвраќа од преземање активности за поврат на ДДВ, кој поврат соодветно ќе ги намали трошоците за работењето. Најчесто се работи за услуги кои компаниите ги искористиле во странство при посета на семинари, конгреси, обуки, закуп на саемски штандови, ноќевања, како и разни трошоци кои го пратат транспортот. -За да ги охрабриме

македонските компании на тој план, затоа што законодавство во овој сегмент е усогласено со европското, повратот на ДДВ може да се реализира од сите земјичленки на Европската унија, како и од државите на поранешна СФРЈ, - истакна на прес-конференцијата Мирко Винцетиќ, застапникот на швајцарската фирма „CASH BACK“.

Тој соопшти дека „CASH BACK“, отвори своја фирма во Македонија „ ДДВ СЕРВИС ИМО ДООЕЛ„, со канцеларија во Стопанската комора на Македонија. На средбата со новинарите, Мирко Винцетиќ накратко укажа на можноста и потребната документација за поврат на ДДВ, како и за тоа дека стапките

на ДДВ во државите на ЕУ се движат од 17 до 25 отсто, што практично значи дека со враќање на данокот од странство се заштедува една петина од трошоците. Како што објасни Винцетиќ, рефундацијата на ДДВ се врши врз основа на разни трошоци на име услуги како хотелско смесување, саеми, конгреси, семинари, котизации, членарини, патарини, гориво, деловни забави, адвокатски услуги, услуги за реклама, за лизинг, обработка и доработка на производи. Покрај ДДВ платен за услугите, може да се рефундира и ДДВ платен на увозот на работа под услов да е пресметан и искажан во фактурата. Роковите за поднесување барања за поврат на данок на додадена вредност во поголемиот број земји на ЕУ се шест месеци по истекот на календарската година (за 2010 година крајниот рок е 30 јуни 2011 година). Исклучоци се Белгија и Холандија (ретроактивно наназад три години). - Македонија во однос на повратот на ДДВ има статус како да е земја-членка на Унијата, што е многу важно и треба да се искористи. За македонските компании рефундација на данокот е можна од 24 земји и од републиките на поранешна Југославија, од БиХ и Црна Гора за сите услуги, а од Србија само за услугите околу саемите, - истакна Винцетиќ.

УСОГЛАСУВАЊА Семинар за “Улогата на jавните комунални претпријатија, општините и инспекторите согласно Законот за управување со пакување и отпад од пакување”

ЗАКОНОТ ЕВРОПСКИ, АМА УСЛОВИТЕ ЗА РАБОТА НА ЛОКАЛНО НИВО - БАЛКАНСКИ Семинар во организација на Здружението на комунални дејности на тема: “Улогата на јавните комунални претпријатија, општините и инспекторите согласно Законот за управување со пакување и отпад од пакување” се одржа во Стопанска комора на Македонија (7.7.2011 година). На семинарот, освен претставници од комуналните компании, учествуваа и претставници од општините. Целта беше да се информираат и двете страни ( и компаниите и инспекторите во општините ) за обврските и активностите согласно Законот за управување со пакување и отпад од пакување согласно членот 26 од Законот кој го регулира работењето на градоначалникот согласно овој закон и обврските и односите со јавните претпријатија. Раководителот на секторот за управување со отпад при Министерството за животна средина и просторно планирање, Ана Каранфилова Мазнова, го презентираше пред присутните Законот со неговите специфики. Дарко Блинков, државен инспектор за животна средина, канцеларија во Скопје, ги потенцираше казнените одредби од Законот и обврските на инспекторите согласно истиот. И двајцата ја потенцираа европската димензија на Законот, националните цели со кои за 10 години од сега ќе треба да се координира 60% од отпадот од пакување, а за 8 години 25 % од отпадот од пластика да се врати во прометот рециклиран. Свое обраќање на семинарот имаше и директорот на „Пакомак“, компанијата за управување со отпад од пакување, Филип Ивановски,

кој ја претстави организациската структура на компанијата, начинот на соработка со општините и можноста за инвестирање во нова опрема за јавните комунални претпријатија преку склучување договор за соработка. Претставниците од јавните претпријатија за комунален отпад се интересираа за начинот на кој тие во иднина ќе соработуваат со „Пакомак“, за формирањето и почнувањето со работа на приватните фирми – собирачи на отпад, за начинот на селектирање на истиот. Инспекторите од општините посочија дека иако Законот е европски не е прилагоден на условите на работа на локално ниво. Велат се` уште активностите се централизирани, односно општините се се уште само извршители на законите донесени од страна на државата. Поради тоа, според нивно мислење, тешко се имплементираат. Со Законот за управување со пакување и отпад од пакување, предвидено е новоформирани компании каде основачи се самите фирми - производители на отпад да се контролира и менаџира отпадот од пакување, што подразбира селектирање на хартија, пластика, лименки и стакло и нивно рециклирање. На тој начин приоритет број еден е драстично намалување на комуналниот отпад, со крајна цел заштита на животната средина. Даниела Михајловска Василевска

КОЛЕКТИВНО ДОГОВАРАЊЕ

БИЗНИС ИНФО

Агросиндикатот и Здружението на работодавачи за земјоделство и прехранбена индустрија при ОРМ потпишаа Колективен договор

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

на нафтениот пазар, не смее да има право на учество во јавните наддавања за купување на државни парцели за изградба на бензински

НАЈНИСКАТА ПЛАТА ЗА ЗЕЈОДЕЛСТВОТО 7.350 ДЕНАРИ, ЗА ПРЕХРАНБЕНАТА ИНДУСТРИЈА 8.600 ДЕНАРИ Колективен договор за земјоделство и прехранбена инустрија потпишаа Агросиндикатот и Здружението на работодавачи за земјоделство и прехранбена индустрија при Организацијата на работодавачи на Македонија (ОРМ) како репрезентативни социјални партнери. По неколку месечни преговори меѓу работните групи на работодавачите и Синдикатот се

монетарно посредување и дејноста на посредување во работењето со хартии од вредност и стоковни договори. Постигнат е договор висината на одделните надоместоци да се утврдува во процент од основицата. Регресот за годишен одмор и новогодишниот надомест, според договорот, ќе изнесуваат најмалку 60 проценти од основицата, соопштува Организацијата на работодавачи на Македонија. Според ОРМ, Колективниот договор е потпишан по 16-месечни преговори меѓу работните групи на работодавачите и Синдикатот.

ИЗДВОЕНО утврдија најниските плати, за секторот земјоделство 7.350 денари и за секторот прехранбена индустрија 8.600 денари. Утврдувањето на максимумот е слободно. Како што соопшти ОРМ, минималните износи се земени како појдовна категорија за пресметка по Националната класификација на работни места, но со нов стимулативен коефициент за сложеност на работното место кој отстапува од досегашната регулатива по Општиот колективен договор и е многу постимулативен за работниците. Потпишан Колективен договор за друштвата од друго монетарно посредување РЕГРЕСОТ ЗА ГОДИШЕН ОДМОР И НОВОГОДИШНИОТ НАДОМЕСТ 60 ОТСТО ОД ОСНОВИЦАТА Здружението на работодавачи од финансиска дејност и дејностите од осигурување при Организацијата на работодавачи и Синдикатот на работниците од финансиските организации потпишаа Колективен договор за друштвата од друго

СЛОЖЕНАТА УРБАНИЗАЦИЈА НА ПАРЦЕЛИТЕ ГИ ОГРАНИЧУВА ИНВЕСТИЦИИТЕ Не се согласувам со тоа дека монополот на Окта ги ограничува нашите инвестиции. Ние немаме намера да градиме рафинерија во Македонија. Капацитетот на рафинеријата на ЛУКОИЛ Нефтохим во Бургас изнесува 10 милиони тони годишно. На Окта – еден милион тони годишно. На овој податок сметам дека не се потребни коментари.Ќе се повторам уште еднаш – единствено ограничување на инвестициите за ЛУКОИЛ е сложеноста на урбанизацијата на земјишните парцели, добивањето на море дозволи од разни институции, добивањето маркици и добивањето документи со одобренија, измена на генералните и на деталните урбанистички планови. На пример, без разлика на сите наши обраќања до различни институции, во текот на изминатите 5 години, ние не можеме да го решиме прашањето на изградба на бензински станици во општините Центар, Бутел, Чаир, Ѓорче Петров и Карпош. Но, ние сме оптимисти и се надеваме дека и во овие општини во блиска иднина ќе се појават бензински станици под брендот ЛУКОИЛ.Сметам дека претпријатие кое има монополистичка положба

станици. Такви ограничувања постојат во сите земји од Европа. Сметам дека вакви измени во законодавството треба да се внесат и во Македонија. Што се однесува, пак, до оценката за македонскиот нафтен пазар, сметам дека тој допрва ќе се развива, има уште многу простор за подобрување на услугите за граѓаните, за градење нови бензински станици и ширење на мрежата и за други компании, не само за ЛУКОИЛ. Со растот на стандардот на граѓаните, а тоа сигурно ќе се случи со приближувањето на процесот за зачленување во ЕУ, тие ќе бараат се подобри и подобри услови. Оние приватни бензински станици коишто нема да ги модернизираат своите објекти, нема да го покачат нивото на услуги, едноставно ќе исчезнат, ќе се појават други, помодерни објекти од ваков тип. (Андреј Куку, генерален директор на Лукоил Македонија)

НА ХАРТИЈА ЕДНО, ВО ПРАКСАТА ДРУГО Точно е дека Македонија последниве години е споменувана меѓу топ реформаторите во светот во извештаите на Светска банка, и тоа е многу позитивен напредок, но во практика, нештата не се секогаш толку добро изведени како што би требало, ако ја гледаме реформската страна.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

Се работи за корупцијата, правната сигурност, достапноста на земјиште за градење. Значи накусо кажано, на хартија многу реформи се направени, но на терен треба уште многу работа, треба да се применат во практика. (Симоне Филипини, амбасадор на Кралството Холандија во Република Македонија)

СО СУПЕРБРЕНД ДО КАПИТАЛИЗАЦИЈА НА СТАТУСОТ Сега почнуваме со ново прогласување на Супербрендс за Македонија за 2011/2012 година. Ова е втор избор во Македонија. Во некои земји со поразвиена економија е практика секоја година да се прогласува Супербрендс, додека во Македонија и во други земји тоа се прави на две години. Гласањето е веќе завршено. Првото гласање беше само од страна на стручно жири, додека годинава освен гласот на стручното жири (сопственици на брендови, претставници од медиуми, маркетинг-аганеции, институции, здруженија, академици...), решивме да вклучиме и интернет-гласање на кое својот став можеа да го искажат и самите потрошувачи. Гласањето, на кое добивме околу 8.000 гласови, веќе е завршено. Со комбинација на овие два начини на гласање се добива пореална слика за тоа кои се навистина брендовите во Македонија кои се перципираат како супребрендови. Ова е поголем предизвик и за сопствениците на брендовите. Следниот чекор, кој практички сега го стартуваме, е на компаниите, односно на брендовите кои се најдоа

БИЗНИС ИНФО на врвот на листата, а по стандардите на Супербрендс ја добија потребната просечна оценка, да им се понуди членство во Супербрендс. Тоа ќе трае во следните 3-4 месеци и ќе заврши со свечена церемонија на доделување на наградите и објавување на новата книга Супербрендс некаде кон крајот на годината. Ќе им се пристапи на околу 130-140 компании, кои добија најмногу поени од првично селектираните 1.100 компании. Во Македонија во првата година во Супербрендс влегоа околу 30 компании, а годинава очекуваме тој број да биде поголем. Со добивање на статусот Супербренд компанијата има можност да си го капитализира својот статус, затоа што Супербренд ги идентификува најдобрите брендови во најширока смисла на зборот. Ние не правиме рангирање на брендовите во рамките на една пазарна категорија, туку го вреднуваме брендот и неговата позиција на еден пазар, без разлика за каков производ станува збор. Ова е шанса еден бренд да се одвои од другите со кои си конкурира на пазарот. Носителите на статусот Супербренд можат да го користат соодветниот знак во сите форми на комуникација, вклучувајќи огласување, амбалажа, продажни

материјали, интерни и екстерни продажни пораки и на Интернет. Што е предноста? Добива можност за користење на знакот и можност за презентација на брендот во книгата на четири страници. Направените истражувања во Адриатик регионот покажуваат дека 63% од испитаниците го препознаваат знакот Супербренд. На прашањето дали би преферирале производ кој го има овој знак пред тие што не се Супербренд, на ниво на Загреб одговорот е 100%, додека на ниво на Адриатик е 75%. Ова е само уште една потврда како може да се искористи и какви бенефити може да донесе поседувањето на статусот Супербренд. (Зоран Саздовски, директор на Супербрендс Македонија)

КОЛЕКТИВНО ДОГОВАРАЊЕ СОЦИЈАЛНОТО ПАРТНЕРСТВО – КЛУЧ ЗА УСПЕХОТ НА ГЕРМАНСКИТЕ КОМПАНИИ Невозможно е да се пресликаат состојбите од една национална економија во друга, поради различните услови и околината во која земјите дејствуваат. Затоа не може едноставно да се копира тоа што некоја земја го прави. Македонија може да ги види практиките на Германија и да го извлече позитивното од нив. Но, мора сама да најде начин да им се доближи на иновациите. Позитивно и препознатливо за големите бизниси во Германија е тоа што постои една специфична организација во компаниите, која е причина за нивниот голем успех. Тоа е социјалното партнерство меѓу вработените и работодавачите, кое диктира трасиран пат кон успехот и иновациите. Работодавачите разговараат со своите вработени за проектите, визијата, идниот раст и чекорите кои ќе ги преземат. Вработените треба да бидат вклучени во донесувањето одлуки, а оваа карактеристика треба да биде присутна, не само кај големите компании, туку и кај малите и средни фирми. Помина времето кога работодавачите даваа само насоки, без да ги вклучат вработените во процесот на одлучување и делегирање на одговорноста. Во Германија, за големите компании социјалното партнерство е регулирано и со закон, а и свеста на работодавачите е на повисоко ниво. Во Европа веќе постојат проекти и иницијативи ваквите социјални партнерства да се применуваат во сите земји. Тоа можеби ќе биде тема и на “Ресита“ мрежата за следната годишна летна академија. (Петер Шулте, советник за меѓународна соработка на универзитетите од Институтот за европски прашања)

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА „Македонски Телеком“ ВОВЕДЕНА ЕЛЕКТРОНСКА СМЕТКА „Македонски Телеком“ воведе нова услуга Електронска сметка за резиденцијалните корисници. Услугата е лесна за користење, овозможува брз и едноставен пристап до сметките. Електронската сметка ги содржи сите информации како и печатената. Достапна е преку веб-страницата Мој Телеком и со користење на услугата, корисниците имаат сигурен пристап до својата сметка 24 часа во текот на денот.

Активирањето на Електронска сметка може да се направи преку страницата Мој Телеком со јавување на бесплатниот телефонски број 171 или пак во продажните салони на „Т-Хоме“ и „Т-Мобиле“. По активирањето на услугата Електронска сметка, секој корисник на својата е-адреса ќе добие информација од кога е достапна сметката, нејзиниот број и висината на износот. Истовремено, преку страницата Мој Телеком корисниците ќе можат електронски, брзо и сигурно да ја платат сметката со платежни картички Виза и МастерКард, без провизија и дополнителни трошоци. По активирањето на Електронската сметка услугата „Моја сметка“ ќе биде бесплатна. Сите корисници кои по активирањето на услугата имаат потреба од сметка во печатена форма, можат да се обратат во еден од продажните салони на „Телеком“. Практикантска работа Македонија „Лето 2011“

во

ЕВН

ШЕЕСЕТ СТУДЕНТИ ЌЕ ЈА РАЗВИВААТ СВОЈАТА КЕРИЕРА Во текот на летниот период, шеесетина студенти, поделени во три групи, имаат можност да ја развиваат

БИЗНИС ИНФО

својата кариера во ЕВН Македонија преку практикантска работа. Целта на Проектот, кој компанијата го спроведува трета година по ред, е стекнување практично искуство.

Како што се наведува во соопштението, со обезбедување на летната пракса, ЕВН Македонија нуди експертиза со која директно го поддржува образовниот процес, придонесува за унапредување на академскиот развој, но и за личниот развој на практикантот. Практикантите се ангажирани во различни оддели во компанијата, а низ практичната работа ги води ментор, лице определно да обезбеди вовед на практикантот во работната средина и запознавање со правилата и процесите во компанијата. За таа цел ЕВН Македонија потпиша меморандум за соработка со повеќе факултети од каде доаѓаат студентите кои практицираат во компанијата. Рудникот „Бучим“ и штипскиот Музеј потпишаа Договор за истражување на „Боров Дол“ ПРОЦЕНКА НА РУДНИ РЕЗЕРВИ ОД 40 МИЛИОНИ ТОНИ Рудникот за бакар и злато „Бучим“ - Радовиш и Заводот за заштита на споменици и Музеј на град Штип потпишаа Договор за археолошки истражувања на локалитетот „Боров Дол“. Заменик-менаџерот на Рудникот „Бучим“, Николајчо Николов вели дека првпат во земјава една фирма финансира во истражување на археолошки локалитети, а со цел на истиот терен да се изврши истражување на рудните резерви. - За нас е од големо значење истражувањето, бидејќи новиот рудник „Боров Дол“ треба да биде континуитет на постојниот рудник од 2019 до 2030 година. Значи,

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

таму се проценува дека има рудни резерви од 40 милиони тони. За да се потврдат, треба да се извршат геолошките истражувања, а пред нив треба да се извршат и археолошките истражувања, појаснил Николов, а го цитира МИА. Тој истакнал дека Рудникот „Бучим“ во археолошките истражувања на трите локалитети ќе инвестира 60.000 евра, од кои 50.000 ќе бидат дадени како средства на Музејот, а со останатите 10.000 евра ќе се опремат археолозите за истражување на теренот. Рудникот „Бучим“ со сопствена механизација ќе го расчисти и теренот, потоа ќе направи пристапни патишта до локалитетот „Боров Дол“.

Директорот на ЗЗС и Музеј на град Штип, Зоран Читкушев истакнал дека истражувањата на трите археолошки локалитети се очекува да почне во август, по добивањето на потребните дозволи од надлежните институции. Тој потенцира дека очекуваат интересни откритија на теренот, со што ќе потврди или не дали на „Боров Дол“ има рударски окна од пред неколку века, односно дали и во минатото овој крај бил познат по ископувањето на бакар и злато. Локалитетот „Боров Дол“ се наоѓа на територија на општините Штип и Конче. Институт за земјотресно инженерство и инженерска сеизмологија (ИЗИИС) промовираше најсовремен софтвер ПРОЕКТИРАЊЕ АРМИРАНИ БЕТОНСКИ ЗГРАДИ ПО ЕВРОПСКИ СТАНДАРДИ Проектирање по европски прописи на армирани бетонски згради според евро код EC2/EC8 и брза анализа на конструкциите ќе овозможи софтверското решение IZIIS SAGA - B на Институт за земјотресно

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

инженерство и инженерска сеизмологија (ИЗИИС). Софтверот, според директорот на ИЗИИС Михаил Гаревски, е на ниво на водечките светски софтвери, а неговата изработка е особено важна за науката и за градежништвото во Македонија. Михаил Гаревски - Градежните инженери ќе можат лесно, брзо и едноставно да ги анализираат и најсложените конструкции. Ова е тродимензионална анализа на конструкции и ќе може да проектираат по европските прописи. Софтверот ќе овозможи подобро проектирање, по европските прописи кои би требало што е можно побргу да влезат во Македонија, изјави Гаревски, а го цитира МИА. Тој нагласи дека софтверот може да се дотерува по барање на проектантите, а доколку инженерите имаат нејаснотии ќе може да им помогне тимот од ИЗИИС. Виктор Христовски, раководител на Проектот за развој на софтвер во ИЗИИС посочи дека софтверот ги содржи регулативите од евро код 0 и 1 за оптоварувања, евро код 2 за бетонски конструкции и евро код 8 за конструкции градени во земјотресно подрачје. - Идејата е да се понуди една методологија со која самиот софтвер ги води инженерите успешно да можат да проектираат конструкции и корисниците ќе имаат поддршка и можност да се консултираат во секој момент, - истакна Христовски.

„Микросам“ АД - Прилеп со водечка позиција во процесот на дизајнирање и производство на прототипна лабораториска опрема за производство на композитни греди во “Trans-IND”-проектот на ЕК КОРИСТЕЊЕ ВО НОВАТА ГЕНЕРАЦИЈА НА МОСТОВИ БАЗИРАНИ НА КОМПОЗИТНИ МАТЕРИЈАЛИ На 7.7.2011 година, во просториите на „Микросам“ АД во Прилеп, се одржа работна средба со партнерите – учесници во “Trans-IND”-проектот: „Нов индустријализиран процес на градба за транспортни инфраструктури, базирани на полимерни композитни компоненти“, во рамките на “FP7“ Рамковната програма на Европската комисија. Како дел од Конзорциумот составен од 21 партнер од Европската унија (компании и истражувачки институции и универзитети), „Микросам“ има водечка позиција во процесот на дизајнирање и производство на прототипна лабораториска опрема за производство на композитни греди, кои како составен дел ќе се користат во новата генерација на мостови кои се изработуваат од композитни материјали. Работната средба која имаше за цел дефинирање на прогресот, ја водеше менаџерскиот тим на „Микросам“.

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА

На неа присуствуваа претставници од следните к о м п а н и и и вклучени во „Работниот пакет 4“: “Huntsman” Швајцарија, “VanWees” - Холандија, “Fraunhofer Ins�tute” - Германија, “Acciona” - Шпанија, “Mostostal” - Полска. На истата беа презентирани иновативните технички решенија кои „Микросам“ ги реализираше во изминатиот период како и планираните активности во периодот кој следи. Досегашното искуство на „Микросам“ во слични научно-истражувачки проекти (FP6 – Мостови на иднината и др.), го потврди уште еднаш доделениот епитет - технолошки лидер во креирањето на современи, комплетно автоматизирани решенија за потребите на индустријата на композитни материјали.

Град Скопје издаде уште една Б-интегрирана еколошка дозвола „ВИВАКС“ ПРОИЗВЕДУВА БЕЗ ЗАГАДУВАЊЕ Град Скопје издаде Б-интегрирана еколошка дозвола за усогласување со оперативен план на компанијата „Вивакс“ од Скопје, која се занимава со производство на сокови. Издавањето Б-интегрирани еколошки дозволи е регулирано со Законот за животна средина. Законот воведува два вида дозволи - А и Б интегрирани еколошки дозволи. Надлежен орган за издавање на Аинтегрираните еколошки дозволи е Министерството за животна средина и просторно планирање, а за Бинтегрирани еколошки дозволи надлежноста е поделена меѓу единиците за локална самоуправа и министерството, односно надлежен орган за издавање на Б-интегрирани еколошки дозволи се единиците на локална самоуправа. Исклучок се заштитените подрачја за кои дозволата ја издава МЖСПП. - Целта која треба да се постигне со воведувањето на овој тип дозволи е спречување и намалување на загадувањето, се вели во соопштението од Град Скопје. Дозволата, издадена на „Вивакс“ е достапна на увид на јавноста секој работен ден од 08:30 до 16:30 часот во просториите на Град Скопје, во Секторот за заштита на животната средина и природата. Евентуалните забелешки за дозволата може да се достават до Град Скопје во писмена форма во рок од 14 дена, - информира Град Скопје.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА Македонија презема активности за примена на концептот на општествена одговорност како начин на вложување во заедницата ПРОМЕНА НА МЕНТАЛИТЕТОТ И ЗАЕДНИЧКА ПОСВЕТЕНОСТ НА ПРИВАТНИОТ, ЈАВНИОТ И НЕВЛАДИНИОТ СЕКТОР Македонија презема активности за примена на концептот на општествена одговорност како начин на вложување во заедницата, но за конкретни придобивки неопходна е промена на менталитетот и заедничка посветеност на приватниот, јавниот и невладиниот сектор. Такви пораки упатија учесниците на тематскиот форум „Вложување во заедницата“, што се одржа денеска во Скопје, како дел од активностите во Проектот „Општествена одговорност на претпријатијата во Македонија“. Инвестирањето во заедницата, оценија учесниците на форумот, не треба да биде заради чистење на совеста, туку понуда на фирмите и институциите на нешто повеќе од материјалното. Македонската Влада има формирано Национално координативно тело за општествена одговорност и усвои Национална агенда за примена на тој концепт за периодот од 2008 – 2012 година, со што е прва земја од ЈИЕ која има таков документ, информирал министерот за економија Фатмир Бесими, а го цитира МИА. Дел од активностите на Координативното тело е спроведувањето

смени целосно сликата за општествената одговорност, но е значаен чекор за негова промоција. Никица Кусиникова претставник на Здружението „Конект“ информира дека секоја година околу 50 претпријатија од Македонија добиваат награди или признанија за нивните добри општествено одговорни практики. - Во третата компонента Проектот предвидува поддршка за претпријатијата и институциите за изработка извештаи за општествена одговорност со што ќе има попрецизни сознанија за нивните активности, - најавила Кусиникова. Претставникот на Делегацијата на ЕУ во Македонија Робин Лидл, порача дека претпријатијата во општествената одговорност треба да се водат од вредностите, а целите што си ги поставуваат да бидат изводливи и мерливи, во насока на заеднички амбиент за граѓаните за прифаќање стандарди. - Важно е да се знае дека сите мали и средни претрпијатија не се исти, некои се доста напредни некои не и затоа не постои единствен начин за пристап кон општетвена одговорност. Значајно е тој пристап да биде практичен и да може да се постигне вредност со него, - навел Лидл. Според Татјана Лазаревска, извршен директор на Македонската развојна фондација за претпријатија, општествената одговорност не треба да биде замена за јавната политика туку да придонесе за исполнување на нејзините цели. - Тоа подразбира залагање за вклучување на маргинилизираните групи во работниот процес, инвестирање во развој на вештини на вработените, поддршка на иновации, рационално користење на природните ресурси, поголема почит кон човековите права и намалување на сиромаштијата, - рекла Лазаревска. На светско ниво над 8.700 компании од 130 држави се потписници на глобалниот договор на Обединетите нации за општествена одговорност, меѓу кои и неколку големи компании од Македонија. Програма за рурален развој проектирана на 657 милиони денари државни пари

на Проектот за општествена одговорност, а покрај денешниот ќе следат уште пет форуми и караван на активности низ сите градови во државава за подигање на свеста на повеќе нивоа. Вредноста на двегодишниот проект е 400.000 евра, од кои 65 проценти ги покрива Европската комисија. Општествената одговорност, укажа министерот, е пракса за која големите компании во Македонија покажуваат исклучителен интерес преку проекти, а исто така и институциите, но и од невладиниот сектор. - Проектите кои ги правиме се за промена на менталитетот дека инвестирањето во заедницата е од голем интерес за стопанските субјекти, јавниот и невладиниот сектор. Тоа може да се постигне единствено со интегрирана иницијатива и активност, - навел Бесими. Според него, Проектот нема да ја

ПОКОНКУРЕТНО ПРОИЗВОДСТВО И УНАПРЕДУВАЊЕ НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА Преку Програмата за рурален развој проектирана на 657 милиони денари државата и оваа година ги поттикнува зголемувањето на конкурентноста на земјоделското производство, унапредувањето на животната средина и руралните подрачја, подобрувањето на квалитетот на животот во послабо развиените средини и диверзификацијата на економските активности. Финансиски се поддржуваат проекти за обука и информирање на земјоделците, за модернизација на земјоделските стопанства, за зголемување на економската вредност на шумите, за преработка и маркетинг на производите. Со цел поинтензивен развој на руралните средини со помалку од 15.000 жители, Програмата предвидува средства

за инвестиции во патна инфраструктура, за реконструкција на плоштади и зелени површини, за модернизирање патеки и излетнички места. Планирана е и помош за зачувување на неразвиените предели и нивните традиционални карактеристики. Програмата поддржува формирање и работа на земјоделските задруги. Издвоени се 69 милиони денари за воспоставување и подобрување на човечкиот потенцијал на задругата, како и за помагање на промотивните активности за производство и пласман на нејзините производи. Околу 60 милиони денари се наменети за маркетинг на земјоделските производи, а се овозможува и кофинансирање на 20 проценти од трошоците за амбалажа и маркетинг на македонското вино, но не повеќе од шест денари за извезено шише.

Со 10 милиони денари ќе се кофинансираат инвестициите за зголемување на економската вредност на шумите, за одржливо стопанисување со приватните шуми и за примарната обработка на дрвната и на биомасата на шумите. Во Програмата за рурален развој се дефинирани и средства за техничка поддршка, односно за учество на саемски манифестации.

Донесен Правилникот што ќе овозможи прецизна евиденција на количините, складирањето и прометот на овошјето и зеленчукот ДВЕ И ПОЛ ГОДИНИ ПОДГОТВИТЕЛЕН ПЕРИОД ДО НОВИОТ СИСТЕМ ЗА КВАЛИТЕТ Водење прецизна евиденција за расположливите количества овошје и зеленчук, нивното потекло, квалитет и промет ќе овозможи Правилникот за поднесување месечни и годишни извештаи за откупени, продадени и складирани количества свежо овошје и зеленчук по видови, сорти и класи што го донесе Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство. Со Правилникот се пропишува формата и содржината на обрасците за поднесување месечни и годишни извештаи за откупени, продадени и складирани количества свежо овошје и зеленчук по видови, сорти и класи, како и нивното потекло, кои ги доставуваат операторите со овие земјоделски производи. Во извештаите треба да бидат наведени основните податоци за операторот, сопственото производство во тони, доработувачкиот капацитет, ладилникот,... Операторот ќе треба да го наведе и бројот на редовни кооперанти и останати добавувачи, како и главните пазари за

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА

пласман на овошјето и на зеленчукот. Засега откупувачите и трговците немаат ваква обврска и се` уште нема попрецизни информации за изготвување производствени и извозни политики.

Со влегување во сила на овој Правилник донесен согласно Законот за квалитет на земјоделски производи и ЕУрегулативите, од 1 јануари 2014 година странските трговци ќе може да добијат детална информација каде да го побараат она што им е потребно. За примената на Правилникот е предвиден 2,5л годишен подготвителен период зашто со него практично се воспоставува нов систем за квалитет на земјоделските производи.

Рекапитулар на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) за 2010 година ВО ЗАДОЛЖИТЕЛНИТЕ ФОНДОВИ 12,5 МИЛИЈАРДИ, А ВО ДОБРОВОЛНИТЕ 43 МИЛИОНИ ДЕНАРИ Во 2010 година во задолжителните пензиски фондови се пренесени околу три милијарди денари. Вкупниот износ на средства на 31 декември лани достигна 12,5 милијарди денари или над 200 милиони евра што е 2,94 отсто од Бруто домашниот производ, соопшти директорот на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) Булент Дервиши, а пренесува МИА. Износот на средствата на доброволните пензиски фондови, пак, на 31 декември 2010 година, како што информира Дервиши на прес-конференција, изнесува околу 43 милиони денари или 713 илјади евра. Просечниот годишен принос на задолжителните пензиски фондови во периодот од 2008 до 2010 е 3,3 отсто, а на доброволните за последните 12 месеци изнесува 5,5 проценти. Инвестициското портфолио во задолжителните и доброволните пензиско фондови е слично по структура. Вклучува домашни хартии од вредност, депозити и акции, како и инвестиции во странство. - Учеството на домашните хартии од вредност и банкарските депозити во задолжителните пензиски фондови е намалено во однос на 2009 година, а учеството на странските инвестиции е зголемено. На

крајот од 2010. структурата беше 54 отсто државни хартии од вредност, 32 процента банкарски депозити, три отсто домашни акции и 11 проценти инвестиции во странство, истакна Дервиши, презентирајќи го петтиот Годишен извештај за состојбите во капитално финансираното пензиско осигурување. Нешто повеќе од една третина, 35 отсто од средствата, се инвестирани во инструменти во домашна валута, најголем дел, 60 проценти, се во евра, додека многу мал дел отпаѓа на инвестиции во други валути (американски долари, швајцарски франци и фунти). Според МАПАС, минатата година продолжило зачленувањето во двата пензиски столба. Бројот на членови во вториот столб - задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување, до крајот на 2010 достигнал 267.000 што е зголемување во однос на 2009 за околу 13 отсто, а во третиот столб - доброволното капитално финансирано пензиско осигурување, бил 7.000.

внатрешниот и меѓународниот патен сообраќај и со неа се регистрира работното време на возачите и мобилните работници и времето на управување на возачите со возилото. Работилничката картичка е наменета за работилниците односно сервисите овластени за инсталирање, проверка, контрола и поправка на дигитални тахографи. Картичката за превозник ја користат превозниците кои задолжително водат евиденција за времето на управување со возилото и направените паузи за време на возењето. Контролните картички пак, се наменети за лицата кои вршат надзор. При вршење на надзорот на пат, контролното лице може да преснимува податоци од возачката картичка и од уредот во возилото. - Со имплементацијата на одредбите од Законот за работно време, задолжителните одмори на мобилните работници и возачите во патниот сообраќај и уредите за запишување во патниот сообраќај, се овозможува побезбеден транспорт, како и спречување на пречекорувањето на максималното неделно работно време на мобилните работници, оценува Министерството за транспорт и ги повикуваме превозниците и возачите кои досега не обезбедиле соодветни мемориски картички, да поднесат барање со цел успешно имплементирање на законските одредби. Според Министерството за транспорт, процесот на издавање на мемориски картички за дигиталните тахографи, претставува практично доближување до законодавството на Европската унија и со него се овозможува Агенцијата која секојдневно ја и ефективно подобрување на условите за контролира работата на пензиските друштва вршење превоз во патниот сообраќај. и фондови, минатата година детектирала одредени грешки и неправилности, но не и незаконитости. Директорот Дервиши рече дека биле изречени две решенија и две Здружението на енергетичари на Македонија укажувања за пензиските друштва во врска со - ЗЕМАК за можностите за искористување маркетинг активности. на јагленови наоѓалишта во Неготино и Мариово со јамска експлоатација Издавање мемориски картички за дигиталните тахографи за домашните возачи до крајот на минатиот месец ДОСТАВЕНИ 1.752 БАРАЊА, ИЗДАДЕНИ 1.625 ПЕРСОНАЛИЗИРАНИ КАРТИЧКИ Од стартот на процесот за издавање мемориски картички за дигиталните тахографи за домашните возачи, до крајот на минатиот месец СИЗ „Македонија сообраќај“ издаде 1.635 персонализирани картички, а вкупно се доставени 1.752 барања, - соопштува Министерството за транспорт и врски. Македонија, истакнува Министерството, е една од првите земји во регионот која го заокружи процесот на имплементирање на одредбите од Европската спогодба за мобилните работници во меѓународниот патен превоз (АЕТР). Од издадените 1.635 персонализирани картички, 1.490 се возачки, 132 превознички, 12 работилнички и една е контролна картичка. Возачката картичка е наменета за професионалните возачи кои учествуваат во

ТЕЦ „НЕГОТИНО“ МОЖЕ ДА СЕ ПРЕНАМЕНИ НА ЈАГЛЕН Термоцентралата ТЕЦ „Неготино“ наместо на мазут може да се пренамени да работи на јаглен кој се наоѓа во непосредна близина. Ова е главниот заклучок на советувањето на Здружението на енергетичари на Македонија - ЗЕМАК за можностите за искористување на јагленови наоѓалишта во Неготино и Мариово со јамска експлоатација, што се одржа во хотелот „Парк“ во Неготино.

Доктор

Гоце

Василевски

од

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА Рударскиот институт од Скопје рекол дека котелската постројка во ТЕЦ „Неготино“ овозможува на едноставен начинн да се промени типот на горивото од постојните скапи горива на релативно поевтини горива. - Јагленот кој се наоѓа во близина на ТЕЦ „Неготино“ може да храни една цела нова термоелектрана од 210 мегавати, но може исто така да се искористи доколку постојната опрема во електраната се преориентира од мазут на јаглен. Сепак треба да се работи на физибилити студија со анализа на сите параметри кои би влијаеле на конечната оценка за реализација на еден ваков зафат, рекол Василевски, а го цитира МИА. На наоѓалиштето кај Неготино досега биле вршени неколку геолошки анализи. Златко Илиевски од Градежениот институт „Македонија“ подвлекол дека во рамките на стратегијата на државата за обезбедување на енергенси за идниот период сериозно се има пристапено кон доистражување на сите наоѓалишта на јаглен во Мариово. - Ако се има предвид податокот дека 80 отсто од електричната енергија

во Македонија се обезбедува од термоелектаните, а тие како горива ги користат фосилните горива, односно јаглените, таквиот приод на државата е оправдан и сериозен и вродува со резултати, - посочил Илиевски. Потпретседателот на ЗЕМАК, Зоран Божинкочев истакнал дека јагленовите наоѓалишта во Македонија можат да обезбедат континуирана работа на електраните во државата за следните дваесетина години. Холандска поддршка за македонскиот текстилен сектор СОЗДАВАЊЕ УСЛОВИ ЗА РАЗВОЈ НА БРЕНДОВИ Заменик-претседателот на Владата задолжен за економски прашања Владимир Пешевски се сретна со претставници на Холандскиот центар за промоција на извозот од земјите во развој и претставници на македонскиот текстилен сектор. На средбата присуствуваше и амбасадорката на Кралството Холандија во Република Македонија Симоне Филипини. Како што соопштува владината прес-служба, пред присутните биле презентирани резултатите од Тренингпрограмата за поддршка на извозот во

текстилната индустрија, поддржана од Холандскиот центар за промоција на извозот од земјите во развој при холандското Министерство за надворешни работи. Програмата што почна во 2006 година и вклучува 22 македонски компании од текстилниот сектор, резултираше со зголемување на извозот на компаниите за над 4,6 милиони евра и проширување на нивните пазари во Холандија, Германија и Велика Британија. Вицепремиерот Пешевски укажа благодарност за холандската поддршката и изјави дека текстилниот сектор, кој беше еден од најпогодените во светската економска криза, останува приоритет за поддршка и развој на Владата. - Текстилниот сектор е еден од најзначајните за македонската економија, бидејќи опфаќа 37 отсто од вработените во преработувачката индустрија. Владата останува посветена на креирање основа за негов натамошен развој преку создавање услови за развој на македонските брендови што ќе бидат препознатливи во регионални и глобални рамки, изјавил Пешевски, а пренесува МИА. Според него, за развој на текстилната индустрија во наредниот период ќе се донесат пакет-мерки за поддршка и поттик на извозот на домашните компании. Компаниите кои минаа низ селективен процес добија индивидуална поддршка од холандски експерти од областа на текстилната индустрија која се состоеше од тренинзи во делот селектирање и набавка на основни материјали, како и креирање и промовирање сопствена колекција. Холандскиот центар за промоција на извозот од земјите во развој во текот на изминатите години успешно спроведе низа програми наменети за подобрување

поддршка на Mercedes - Benz Македонија беше организирана работилница на која учествуваа над 50-тина идни академски граѓани од повеќе европски држави и од Македонија. Студентите од Австрија, Белгија, Шпанија, Чешка, Бугарија, Финска, Франција, Латвија, Полска, Португалија, Италија, Германија, Србија, Украина, Шведска и Македонија ги изнесоа своите идеи за тоа како да се искористат вистинските можности за деловна ефикасност во контекст на серија клучни елементи како што се: континуираното вложување во човечкиот капитал, подготвеноста да се инвестира во иновациите, потоа мотивација како движечка сила за поголема успешност и флексибилното однесување на пазарот. - Иновациите ги сметаме како предизвик за секој млад човек да остави свој белег во непосредната околина. Иновациите секогаш го движеа човештвото, а тоа пак е нашето основно мото, да се мотивираат младите луѓе и да бидат лидери во иновациите, изјавила Елена Иванова, член на бордот на БЕСТ, одговорна за човечки ресурси, а ја цитира МИА. Од Mercedes - Benz Македонија најавуваат дека и во иднина ќе продолжат да ги поддржуваат младите иноватори. - Особено задоволство ни претставува нам како компанија претставник на фабриката во Mercedes - Benz Македонија да им пружиме што можеме повеќе на сите студенти, идните лидери во иновациите. Впрочем и нашиот автомобилски бренд, е лидер во иновациите, бидејќи пред точно 125 години го иновираа првиот автомобил и повеќе светот не беше ист, истакна Владица Кокаловиќ, директор на маркетинг во Mercedes - Benz Македонија. Бордот на европски студенти по технологија – Скопје е непрофитна и неполитичка студентска организација која во Македонија работи веќе девет години. БЕСТ е присутна во 32 земји во Европа, во 89 универзитети и достапна е за над еден милион студенти. Проект „Практиканство како поддршка за прво вработување на млади лица до 27 години“ ПОДНЕСУВАЊЕ АПЛИКАЦИИ ДО 20 ЈУЛИ

на извозот на текстилната, винарската, металуршката и ИТ-индустрија, а исто така обезбеди помош и за туристичкиот сектор во Република Македонија. Студентите со свои идеи за деловната успешност и претворање на кризата во предност МОТИВИРАЊЕ НА МЛАДИТЕ ЛУЃЕ ДА БИДАТ ЛИДЕРИ ВО ИНОВАЦИИТЕ Во рамки на меѓународната летна академска школа што се организира во Македонија од страна на Бордот на европски студенти по технологија (БЕСТ) на тема „Лидерство во технолошки иновации“ со

Работодавачите кои се заинтересирани нивните вработени да се вклучат во Проектот „Практиканство како поддршка за прво вработување на млади лица до 27 години“, може да поднесат апликација до 20-ти овој месец до Агенцијата за вработување на Република Македонија.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА

Проектот овозможува стекнување практични знаења и вештини во период од три месеци, односно во период од 3 октомври годинава до 31 јануари следната година. Секој селектиран практикант ќе потпише тримесечен договор за практиканство со Агенцијата за вработување и со работодавецот, во кој се содржани деталните услови, права и обврски. Работодавецот треба да номинира ментор, кој ќе му дава соодветни насоки на практикантот и ќе информира за неговата редовност за време на практичната работа. Трошоците за месечниот надомест за практиканството во износ од 4000 денари, како и осигурувањето во случај на несреќа при работа за секој практикант ќе бидат покриени од страна на Проектот, додека персоналниот данок на доход ќе биде покриен од Агенцијата за вработување. Работодавачите кои сакаат да се вклучат во оваа компонента од Проектот треба да е правно лице и да не е државна или јавна институција, да има најмалку две вработени лица, да ги има подмирено сите даночни обврски, како и придонесите за социјално осигурување за своите вработени за 2010 година. Проектот, во кој може да бидат ангажирани 512 лица, е финансиран од ЕУ, во рамките на Оперативната програма за „Развој на човечки ресурси 2007-2013“ (ИПА Компонента 4). Можност да се оценува администрацијата преку апарат поставен на шалтерите КЛИК ЗА (НЕ)ЗАДОВОЛСТВО ИЛИ НЕУТРАЛНОСТ Министерот за информатичко општество и државна администрација Иво Ивановски и директорката на Фондот за здравствено осигурување (ФЗОМ) Маја Парнарџиева-Змејкова го промовираа уредот за оценување на администрацијата од страна на граѓаните. Во подрачната единица на ФЗОМ во Скopje граѓаните ќе имаат можност да ја оценат услугата на вработените на шалтерите, преку апаратче на кое може да кликнат дали се задоволни, неутрални или незадоволни. - Овој уред е веќе неколку дена инсталиран во оваа канцеларија.

Во моментов има 14 уреди на шалтерите и со тоа се заокружува бројката од 60 шалтери во Македонија кои во овој момент функционираат на овој начин. Од уредите за оценување треба да инсталираме уште 40 во наредните денови. Станува збор за пилотпроект за да ги видиме позитивните страни и негативностите за во иднина да спроведеме голема набавка за секој шалтер и институција,

изјавил министерот за информатичко општество, Иво Ивановски. Со Фондот има неколку заеднички проекти кои се во тек. - Во минатото го презентиравме овој уред во неколку институции. ФЗОМ е една од најпосетените институции од граѓаните и затоа голем акцент во реформата на администрацијата е токму на оваа институција, бидејќи по бројот на посетеност и услуги кои ги дава, Фондот е дефинитивно една од лидерите во Македонија, - додал Ивановски. Според Парнарџиева-Змејкова, ФЗОМ во последно време добива големо внимание од Владата, особено од Министерството за информатичко општество и јавна администрација. - Имајќи предвид дека сме исклучително обемна и комплексна

институција каде што фигурираат голем број осигуреници, ова е еден од повеќето проекти кои ФЗОМ со задоволство ги имплементира и преку кој ќе може да се искаже задоволство или незадоволство од комуникацијата со Фондот. Мислам дека на овој начин постојано ќе имаме поттик да се подобруваме и реформираме, - истакнала ПарнарџиеваЗмејкова. Во последните неколку дена, 1.400 граѓани во подрачната единица на ФЗОМ го искористиле уредот за оценување. Според резултатите, 80 проценти од граѓаните се задоволни од услугата, додека 4 отсто не се задоволни од услугите на одредени шалтери. Македонскиот и хрватскиот катастар потпишаа Меморандум за разбирање ЗАЕДНИЧКИ ВО РЕАЛИЗАЦИЈА НА ЕВРОПСКАТА ДИРЕКТИВА INSPIRE Македонската Агенција за катастар на недвижности и на хрватската Државна геодетска управа од есен ќе бидат вклучени во регионален проект за воспоставување цврста инфраструктура на просторните податоци, како обврска од европската Директива Inspire. Вредноста на Проектот е 1,5 милиони евра, а се финансира од Европската унија. Во интерес на заокружување на реформите и усогласување со европските стандарди двете институции ќе ја продлабочуваат соработката и во геодезијата, катастарот, картографијата и геоинформатиката, најавија директорите на Агенцијата за катастар на недвижности и на Државната геодетска управа Љупчо Георгиевски и Жељко Бачиќ по потпишувањето на Меморандумот за разбирање, во присуство

на вицепремиерот за економски прашања Владимир Пешевски, а го цитира МИА. - Со Меморандумот се воспоставува долгорочна соработка меѓу двата катастри со размена на знаења и искуства под закрилата на ЕУ, што е зедничка цел на државите во регионот, - оценил по потпишувањето вицепремиерот Пешевски. Соработката меѓу катастрите на Македонија и на Хрватска е од големо значење не само за двете држави, туку е и добар сигнал за соработка која треба да постои меѓу институциите во регионот, како реално преточување на соработката во политиката. - Убеден сум дека Агенцијатата за катастар на недвижности и во иднина ќе остане една од водечките институции во Македонија за спроведување на реформите, - рекол Пешевски. Според директорот Георгиевски, двете институции ќе разменуваат научни и технички информации, прописи, спецификации, стандарди и производи и ќе соработуваат во обуки на вработените, како подготовка и реализација на регионални проекти од заеднички интерес. Со Меморандумот се дефинираше и координацијата на ставовите и заедничкото настапување пред меѓународни професионални организации. Со Меморандумот Македонија добива одлична можност за црпење релевантни искуства и знаења со институциите од регионот кои имаат исти или слични проблеми при имплементацијата на европските регулативи, - оценил Георгиевски. Неговиот хрватски колега истакнал дека и двете агенции спроведуваат бројни реформи, претежно во областа на администрацијата со користење кредити и дотации од Светската банка и помош од ЕУ, со цел да го доведат пазарот на недвижности на ниво со кое ќе биде заштитена сопственоста. - Во тој процес одлучивме да ги користиме сите искуства и знаења кои се постигнати на ова поле на светско ниво и преку размена на искуства што поскоро да ги спроведеме реформите и да ги искористиме светските стандарди, - навел Бачиќ. Тој истакна дека подготовката на инфраструктурата на просторните податоци во која ќе учествуваат преку проект Македонија и Хрватска е подлога за функционирање на сите институции кои се занимаваат со недвижности во ЕУ. Од носењето на Директивата Inspire во 2007 година сите држави кои се во процес на пристапување кон ЕУ се должни во постојната регулатива да вклучат одредби со кои ќе ги регулираат овие просторни податоци. Покрај со хрватскиот катастар, македонската Агенција за катастар на недвижности претходно потпиша меморандуми за разбирање и со катастрите на Холандија и Шведска.

ОПШТИНСКИ БИЗНИС Југозападниот плански регион во Македонија ќе ги поттикнува селективните видови туризам ФРЕНЦУСКИ ИСКУСТВА ЗА РАЗВОЈ И ПРОМОЦИЈА НА РУРАЛНИОТ ТУРИЗАМ Регионот на Долна Нормандија, Франција, и Центарот за развој на Југозападниот плански регион во Македонија преку заеднички активности ќе ги поттикнуваат селективните видови туризам со цел продолжување на туристичката сезона што е особено важно за раст на туристичката економија, истакнале на финална средба претставниците на регионалните власти и на туристичките организации од оваа француска област, кои изминатата недела неколку дена беа гости на Југозападниот плански регион. - Соработката може да се реализира во делот интензивирање на руралниот туризам зашто тука има многу потенцијали, - истакнала Сандрин Фанже, шеф на секторот за развој на туризмот од Долна

Нормандија. - Македонија може да ги искористи француските искуства во професионализацијата на туристичките работници, како и во опсервацијата на туристичката економија, особено во делот на потребите на клиентите. Договорено е заеднички да се работи и на промоција на туристичките потенцијали на Југозападниот плански регион за што од француска и македонска страна до крајот на август ќе биде изработен и акциски план. Во неговото моделирање, од македонска страна, ќе биде вклучена и Националната агенција за промоција на туризмот, која според француските искуства, особено треба да биде од голема полза за малите даватели на услуги во областа на туризмот, а кои во Регионот ги има во изобилство, но се уште остануваат непознати за странските посетители. Според раководителот на Центарот за развој на Југозападниот плански регион Мирјана Лозаноска,

БИЗНИС ИНФО значајно е низ соработката да се остварат видливи резултати што позитивно ќе се одрази врз развојот на локалните иницијативи во регионот. Неколку општини од Регионот на Долна Норманција во изминатиов период соработуваат со општините Охрид, Струга, Вевчани и Дебар во разни домени од општественото живеење.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

вредности. Според новата програма за просторно и урбанистичко планирање, локалната самоуправа е во постапка на донесување на ГУП-урбан опфат „Баир Битола“ за површина од 82 хектари, како и ГУП за урбаната населба Довлеџик која се наоѓа на влезот во овој град од страната на Охрид.

Во Берово ефектуирани инвестиции на странска и две домашни компании ОТВОРЕНИ 70 РАБОТНИ МЕСТА Со новите инвестициони вложувања на една странска и две домашни компании во Берово се отворени седумдесет нови работни места.

Турската компанија „УЛМАК“ го рестартираше производството во поранешната текстилна фабрика „Белема“ и вработи триесет квалификувани текстилци, а според предвидената динамика се очекува да бидат вработени уште седумдесет лица. Четириесет нови работни места се отворени во угостителската и трговската дејност. На стартот на годинашнава туристичка сезона „Аурора“ во својот хотелски комплекс вработи 25 млади беровчани, а трговската компанија „КИТ-ГО„ од Штип петнаесетина во новоотворениот супермаркет во Берово. Во општината Берово се во тек уште неколку инвестиции по чија реализација ќе се отворат уште стотина нови работни места. Општина Битола ГОДИНАВА ПОСТАПКА ЗА НОВ ГУП Општина Битола годинава ќе ја почне постапката за изработка и донесување нов генерален урбанистички план-ГУП за градот и населените места. Последниот ГУП е изработен и донесен пред повеќе од 10 години и според експертите ги надминал своите употребни

Од општина Битола информираат дека во тек е постапката за донесување на 38 детални урбанистички планови-ДУП, кои се во фаза на нацрт, а чие доцнење беше предизвикано од ставањето во мирување на повеќе активности поради одржувањето на предвремените парламентарни избори. НАМАЛЕНИ ТРОШОЦИТЕ ЗА ЕЛЕКТРИЧНА ЕНЕРГИЈА Општина Битола во текот на минатата година потрошила помалку пари од предвидените средства за електрична енергија. Според извештајот на Одделението за комунални дејности, наместо планираните 41,2 потрошени се 35 милиони денари, што се смета како квалитетна заштеда. Општина Битола во текот на 2010 година ги подобри приходите од надоместоци, односно комунални такси за улично осветлување. Според извештајот, програмата е реализирана со 103,78 насто, или наместо планираните 55 остварени се приходи од 59,7 милиони денари. Од општина Битола информираат дека собраните средства во најголем дел биле искористени за плаќање на потрошената електрична енергија за улично осветлување, поправка и одржување на опремата, како и набавка на материјали потребни

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

за одржување на електричните инсталации и мрежи во овој град. Источно планскиот регион доби грант од Словенија за воведување ГИСсистем ЕДНОСТАВНО ДО ИМОТНИ ЛИСТОВИ Владата на Словенија одобри грант во висина од 120 илјади евра за 11 општини од Источно планскиот регион во Македонија за воведување ГИС - систем. Воведувањето на ГИС-системот на граѓаните, но и на општините ќе им овозможи да видат преку интернет, кои градежни парцели се слободни за градење, да се информираат за нивната продажба, а општините детално да ги видат куќите и објектите со цел реално да се утврди колку треба и да се наплати за данок на имот. Проектот се реализира со цел граѓаните од источна Македонија да можат по електронски пат да добиваат имотни листови и други потребни документи од соседните општини, со што ќе се намалат и патните трошоци на граѓаните. Грантот од Словенија ќе покрие 60 проценти од реализацијата на проектот, а останатите 80 000 евра ќе ги обезбедат општините, во зависност од нивната големина и бројот на жители.

БИЗНИС ИНФО како јавно претпријатие треба да ги икористиме за реконструкција на филтер станица, до која сега пристигнува водата за пиење од бунарскиот систем, изјави Мицевски. Тој додаде дека проектот за реконструкцијата се подготвува, а веќе во јануари 2012 година ќе почнат и тендерските постапки за набавка на градежен материјал и опрема. Од ХС „Злетовица“ вода за пиење треба да добијат вкупно шест општини од источна Македонија, но во меѓувреме општините треба да изградат или да ги реконструираат филтер станици за да ја примаат водата од цевководот.

Македонија следните три години дел од туристичката понуда во Холандија ПРОДАЖБА НА 7.000 АРАНЖМАНИ И ЗГОЛЕМЕН БРОЈ РЕДОВНИ ЧАРТЕРЛЕТОВИ Охридските хотелиери и претставниците на тур-операторот ТУИ Холандија викендов потпишаа договори за закуп на аранжмани на охридската ривиера за следните три туристички сезони. Наредната сезона ТУИ Холандија планира да продаде над седум илјади аранжмани, а со цел да се задоволи побарувачката, туристичкиот оператор за следната сезона, најави и зголемување на редовните чартерлетови од Холандија до Охрид. По тој повод, вицепремиерот Владимир Пешевски одржа средба со претставници на ТУИ Холандија, на која се запозна со плановите Македонија и следната година да биде дел од нивната туристичка понуда.

Штипското комунално претпријатие ќе ја реконструира филтер станицата ТЕНДЕРСКИТЕ ПОСТАПКИ НА СТАРТОТ ОД ИДНАТА ГОДИНА Филтер станицата во Штип ќе се реконструира на почетокот на 2012 година. Директорот на ЈП „Исар“, Никола Мицевски вели, како што пренесува МИА, дека се одобрени парите од кредитот што општината го зема од јапонската консултантска куќа „Џајка“ за реконструкција на филтер станица, со цел да ја преземе водата од цевководот од Хидросистемот „Злетовица“. Станува збор за средства во висина од 400.000 евра кои ние

По средбата, вицепремерот Пешевски изјавил дека фактот што тур-операторите ги продолжуваат договорите за следните години говори дека Македонија е атрактивна туристичка дестинација. - На средбата разговаравме за тоа како можеме да ја подобриме туристичката понуда на Македонија. За

ОПШТИНСКИ БИЗНИС нас е од големо значење да ја зголемиме атрактивноста и конкурентноста на Македонија во рамките на глобалниот туристички пазар. Затоа во иднина целиме кон зголемување на квалитетот и разновидноста на нашиот туристички сектор, изјавил Пешевски, а го цитира МИА. ТУИ Холандија е лидер во холандската туристичка индустрија. Во 2010 компанијата пласираше 1,3 милиони аранжмани на холандскиот пазар и имаше обрт од 1,4 милијарди евра. ТУИ Холандија е дел од групацијата ТУИ Травел, која е водечки тур-оператор во Европа. Оперира во 180 земји и сервисира над 30 милиони туристи во глобални рамки. Групацијата поседува 150 авиони и приближно вработува околу 49.000 вработени, кои работат на шест континенти.

За складирање тон жито во прилепските силоси на „Агроберза“ ќе се плаќа 40 денари месечно ЗА ВРЕМЕ НА ЖЕТВАТА РАБОТА ОД 9 ДО 19 ЧАСОТ СЕКОЈДНЕВНО И ВО ВИКЕНДИТЕ По 40 денари за тон месечно

ќе чини складирањето и чувањето на житото во силосите на ЈП „Агроберза“ во Прилеп. Оваа цена е прифатена на состанокот со претставници на здруженијата на индивидуални земјоделци. Ако производителот одлучи да го повлече житото во првите три месеци, цената ќе изнесува 48 денари за тон месечно, - информира ЈП „Агроберза“. Како и во претходните години, ограничување на количините што може да ги донесе еден земјоделец нема да има, а капацитетот на силосот е 30.000 тони. - Житото што ќе биде чувано во силосите на ЈП „Агроберза“ треба да ги исполнува минималните стандарди предвидени со Правилникот за складирање. Тоа значи максимална влажност на зрното од 13 проценти,

ОПШТИНСКИ БИЗНИС објаснуваат во „Агроберза“, а пренесува МИА. По барање на земјоделците

работното време на силосите за време на жетвата ќе биде продолжено, од 9 до 19 часот. Ќе се работи и за време на викендите. Годинава се очекува поголем интерес за чување и складирање на пченицата зашто лани откупната цена за неколку месеци се зголеми двојно. Доколку нема поголеми елементарни непогоди, земјоделците предвидуваат над 300.000 тони принос со одличен квалитет. Само во Пелагониско се очекуваат 60.000 тони. Цената, велат, ќе биде најмалку 15 денари за килограм. Во спротивно нема да го предадат родот на преработувачите. - Државата пролетва на мелничарите им даде пченица од стоковните резерви по 16 денари за килограм кога увезуваа за 20 денари. Добија 40.000 тони, но не ја намалија цената на лебот, - вели Вељо Тантаров, претседател на Сојузот на земјоделците. Македонскиот пазар годишно има потреба од околу 280.000 тони пченица. Поради праксата на мелничарите, да не се откупува домашното жито во целост, увозот во просек достигнува 120.000 тони.

Во Струмичко се очекуваат над 22.000 тони лебно жито РОДОТ ЗА ДЕСЕТТИНА ПОГОЛЕМ ОД ЛАНИ Во годинашнава жетвена кампања во Струмичко, која летово почна нешто подоцна од вообичаениот термин поради нестабилното време во периодот на зреењето на есенските

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

посеви, се очекува родот на пченицата да биде најмалку 10 насто поголем од лани.

Годинава просечните приноси ќе бидат поголеми, а и квалитетот на лебното жито е одличен. Поради тоа очекуваме нормален откуп и повисоки откупни цени од лани, велат во земјоделските здруженија „Екоградинар“ и „Кукла“. Како што се очекува, од околу 5.800 хектари во овој регион летово се очекува да бидат добиени над 22.000 тони жито, а вкупната реколта ќе биде побогата за околу 2.500 тони.

Почна бербата Струмичко

на

тутунот

во

Здружението на тутунопроизводители „Јака“ во Струмица, а пренесува МИА. Земјоделците уште сега, на стартот на бербата, се задоволни од квалитетот на тутунот чие производство по повеќегодишна стагнација бележи тенденција на пораст првенствено, како што велат, поради стимулативните мерки од државата. - Субвенциите од 60 денари за предаден килограм придонесоа за постојано зголемување на интересот за производство, истакнуваат струмичките тутунари.

Тетовската млекарница инвестира половина милион евра во нова опрема СЛЕДИ РЕБРЕНДИРАЊЕ НА ПРОИЗВОДИТЕ Тетовската млекарница инвестира половина милион евра во нова опрема, како дел од првата фаза за модернизација.

СЕ ОЧЕКУВА РОД ОД НАД 4000 ТОНИ Во струмичкиот регион каде деновиве почна бербата на тутунот годинава од околу 2.000 хектари, се очекува да бидат набрани над 4.000 тони. - Според нашите проценки, годинава површините засадени со тутун се поголеми за десетина проценти во однос на лани. Ова се должи, пред се, на редовната исплата на државните субвенции за развој на тутунопроизводството, како и на солидните откупни цели во последните години, изјави Станчо Андонов од

Инвестирано е во нова линија за производство на јогурт и павлака, целосно автоматизиран процес на ферментација и пастеризација, комплетна примена на ЦИП-систем, како и во целосна реконструкција на делот за производство на сирење и кашкавал со поставување нови линии за производи, соопштуваат од Тетовската млекарница. Со новата опрема системот за производство е подигнат на високо ниво. Воведувањето нови системи на производство овозможи целосно ребрендирање на нивните производи свежо млеко, јогурт, павлака, сирење и кашкавал.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

Индекси на продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар

Откуп и продажба на земјоделски производи ВИСОК СКОК НА ОТКУПОТ ОД ИНДИВИДУАЛНИТЕ ПРОИЗВОДИТЕЛИ и услуги“ за 0,7 проценти, „мебел, покуќнина и одржување на покуќнина“ за 0,2 проценти, „алкохолни пијалаци, тутун“, „рекреација и култура“ и „ресторани и хотели за 0,1 отсто. Нема промени за трошоците во групите „домување, вода, електрика, гас и други горива“ и „образование“. Туризам ЗГОЛЕМЕН ТУРИСТИ

споредба со јуни 2010, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се повисоки во групата Енергија за 17,1%, Нетрајни производи за широка потрошувачка за 7,4%, Интермедијарни производи, освен енергија за 6,9%, Трајни производи за широка потрошувачка за 4,2% и Капитални производи за 1,9%.

БРОЈОТ

НА

Според податоците на Државниот завод за статистика, вредноста на вкупниот откуп и продажба на земјоделски производи во мај 2011 година изнесува 692 924 илјади денари, што претставува намалување за 0,6% во однос на мај 2010 година. Вредноста на откупените земјоделски производи од индивидуалните земјоделски производители е зголемена за 39,2%, а

СТРАНСКИ

Според податоците на Државниот завод за статистика, бројот на туристите во мај 2011 година изнесува 56 094, а бројот на ноќевањата изнесува 129 420. Бројот на туристите во мај 2011 година, во однос на мај 2010 година, е зголемен за 1.6%, а бројот на ноќевањата е намален за 1.5%. Бројот на домашните туристи во мај 2011 година, во однос на мај 2010 година, е намален за 18.8%, а бројот на странските туристи е зголемен за 20.8%.

Трошоците на живот во јуни ПАД ОД 0,6 ОТСТО ВО ОДНОС НА МАЈ Трошоците на живот, мерени преку цените на стоките и на услугите за лична потрошувачка, во јуни во однос на мај годинава се намалени за 0,6 отсто, а споредено со истиот месец лани бележат зголемување за 4,1 проценти, покажуваат податоците на Државниот завод за статистика. Анализирано по главни групи, според намената на потрошувачката, во јуни во однос на мај, намалување на трошоците на живот статистика евидентира во групите „храна и безалкохолни пијалаци“ за 1,3 проценти, „транспорт“ за 1,2 проценти, „облека и обувки“ за 0,3 проценти, „здравје“ и „комуникации“ за 0,1 проценти. Трошоците на животот бележат пораст во групите „останати стоки

СТАТИСТИКА е зголемен за 2.9% и тоа: кај домашните туристи има намалување за 12.2%, а кај странските има зголемување за 21.6%

ВО ЈУНИ МЕСЕЧЕН ПАД ОД 0,6 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, во јуни 2011, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се пониски за 0,6% на месечно ниво, а се повисоки за 10,9% на годишно ниво. Во јуни 2011, во споредба со мај 2011, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се пониски во групата Енергија за 1,8%. Во јуни 2011 година, во

продажбата од сопственото производство на претпријатијата е намалена за 16,1%. Зголемување на вредноста на вкупниот откуп и на продажбата е забележено кај житата, индустриските и градинарските растенија, млекото, млечните производи и кожата и волната, додека намалување е забележано кај фуражните растенија, овошјето, алкохолните пијалаци, добитокот, живината и јајцата и рибата Во Македонија минатата година евидентирани 30,9 отсто сиромашни

Бројот на ноќевањата на домашните туристи во мај 2011 година, во однос на мај 2010 година, е намален за 17.4%, а бројот на ноќевањата на странските туристи е зголемен за 17.0%. Во периодот јануари - мај 2011 година, во однос на истиот период од претходната година, бројот на туристите е зголемен за 6.4% и тоа: кај домашните туристи има намалување за 9.1%, а кај странските има зголемување за 20.6%. Во периодот јануари - мај 2011 година, во однос на истиот период од претходната година, бројот на ноќевањата

НАЈРАНЛИВИ ГРУПИ СЕ ПОВЕЌЕЧЛЕНИТЕ СЕМЕЈСТВА Во Република Македонија минатата година се евидентирани 30,9 отсто сиромашни лица за разлика од 2009 година кога стапката на сиромаштија била 31,1 процент. Стапката на сиромаштија кај невработените е 41,8 процент, односно 44,8 отсто од сите сиромашни се невработени лица. Како што соопшти Државниот завод за статистика, најранливи групи се повеќечлените домаќинства со

СТАТИСТИКА оглед на фактот дека 47,3 проценти од сиромашните живеат во семејства со 5 и повеќе членови.

БИЗНИС ИНФО МЕЃУНАРОДНА СТАТИСТИКА Невработеноста во САД се зголеми на 9,2 проценти ВРАБОТУВАЊАТА РЕЧИСИ СТОПИРАНИ

Образованието на главата на домаќинството, исто така, влијае на бројот сиромашни. Вкупно 54,7 отсто од сиромашните живеат во домаќинства чиј носител нема или има завршено најмногу основно образование. Како сиромашни се сметаат лица, семејства и групи лица чии ресурси (материјални, културни и социјални), се на ниво кое ги исклучува од минимално прифатливиот начин на живеење во земјата.

Секоја седма фирма во Македонија е без вработени!? НУЛАТА НАЈПРИСУТНА ВО ТРГОВИЈАТА И ПРЕРАБОТУВАЧКАТА ИНДУСТРИЈА Близу 11 илајди фирми од 75 илјади активни фирми во Македонија немаат ниту еден вработен, покажуваат податоците од Државниот завод за статистика. Тоа значи дека секоја седма фирма во Македонија работи без да има вработено ниту еден вработен. Законите во Македонија дозволуваат да се регистрира фирма со 0 вработени. Единствено што е задолжително е секоја фирма да има директор, односно управител кој ќе ја претставува фирмата.

Најголем дел од фирмите со ниту еден вработен се во трговијата, дури 2.721, а во преработувачката индустрија 853 фирми се регистрирани без вработени. Како е можно тогаш фирмите воопшто да работат? Не само што е можно, туку податоците покажуваат дека меѓу 100-те најголеми компании во Македонија има четири компании кои со нула вработени прават милионски профити.

Стапката на невработеност во САД се зголеми минатиот месец на 9,2 проценти, а вработувањата се речиси стопирани имајќи предвид дека е забележано најмало зголемување на бројот на вработените во изминатите девет месеци, соопшти американското Министерство за труд. Во соопштението се наведува дека во јуни бројот на вработените е зголемен за само 18 илјади, што е бројка значително помала од очекуваната. Бројот на невработените Американци во јуни се зголемил за речиси 175 илјади, на 14,1 милион. Државниот сектор минатиот месец го намали бројот на вработените за 39 илјади, додека во изминатите осум месеци бројот на работните места во тој сектор е намален за дури 238 илјади. Минатомесечната стапка на невработеност е за 0,1 процент поголема во однос на мај и е на највисоко ниво од декември 2010 година. Две години откако рецесијата на најголемото стопанство во светот официјални заврши, компаниите вработуваат се помалку лица и покрај рекордните резерви на готовина и добрата заработувачка. Претседателот Барак Обама изјави дека новите бројки го потврдуваат тоа што веќе многумина го знаат, дека САД имаат пред себе долг пат пред да успеат да направат пресврт во економската состојба. Обама истакна дека предизвиците со кои е соочено стопанството на САД во изминатите два месеци, меѓу кои се растот на цените на бензините и природната катастрофа во Јапонија, која доведе до пореметување во снабдувањето на американскиот пазар, не се создадени преку ноќ, па поради тоа

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

и не можат да бидат решени преку ноќ. Криза за чоколадо му се заканува на светот ЦЕНИТЕ ЌЕ РАСТАТ Потребите за чоколадо во светот растат, но во исто време производството на какао опаѓа. Голема е веројатноста по 2011-2012 година светот да се справи со недостаток на чоколадо, се вели во прогнозата на Меѓународната организација за какао (ICCO). Според агенцијата „Блумберг“ во текот на земјоделската сезона 20112012 година, што почнува во октомври, потребите за какао ќе изнесуваат околу 3,9 милиони тони. Во текот на годината очекувањата се дека ќе се произведе 4,03 милиони тони. Прогнозите се дека по ова ќе следува тренд на намалување на производството, што ќе доведе до раст на цените, кои во текот на март паднаа на 17 отсто.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

ЕБРД со рекордни инвестиции во првата половина од 2011 година ФИНАНСИРАНИ 161 ПРОЕКТ СО 3,5 МИЛИЈАРДИ ЕВРА Европската банка за обнова и развој (ЕБРД) во првите шст месеци во 2011 година финансираше 161 проект, што претставува рекордна бројка за првата половина од една година во досегашната 20-годишна историја на Банката и јасен показател за големата посветеност на финасирањето во 29 земји во регионот каде што е присутна ЕБРД, се наведува во соопштението на оваа финансиска институција.

Изразено во бројки, ЕБРД инвестираше рекордни 3,5 милијарди евра во првата половина од годината, значително повеќе во однос на истиот период лани. ЕБРД инвестираше околу една милијарда евра во индустријата, трговијата и земјоделството, во финансиските институции, енергетиката и во природни ресурси. Таа инвестираше околу 600 милиони евра во транспорт и локална инфраструктура. Инвестициите во енергетската ефикасност и климатските промени достигнаа 1,2 милијарди евра, што е речиси 50 отсто повеќе од истиот период 2010 година. Коментирајќи го рекордното ниво на инвестиции претседателот на ЕБРД Варел Фриман вели: „Кризата не е завршена. Приватниот сектор има значително поголеми побарувања за финансирање заради реструктуирање и за поддршка на економскиот раст за време на закрепнувањето“. - ЕБРД е посветена на поддршка на регионот за време на овој кризен период. Инвестициите во првата половина од годината беа доделувани во областите каде што финансирањето беше најмногу потребно, но беа многу добро распоредени ширум целиот регион, дополнува тој. Во Западен Балкан Банката финансираше 23 проекти, што е повеќе од една третина во однос на првата

БИЗНИС ИНФО половина од минатата година. Земја во која Банката најмногу инвестирала е Русија со една милијарда евра. Фримен дополнува дека ЕБРД и натаму ќе одговара на барањата на своите клиенти во приватниот сектор и најверојатно годината ќе ја заврши со финансирање на проекти вредни девет милијарди евра. Проценки на Виенскиот институт за меѓународни студии ЕКОНОМСКО ЗАЖИВУВАЊЕ ВО ЗЕМЈИТЕ НА СРЕДНА, ИСТОЧНА И ЈУГОИСТОЧНА ЕВРОПА Во сите земји на Средна, Источна и Југоисточна Европа, годинава ќе дојде до економско оживување, покажува анализата на Виенскиот институт за меѓународни економски студии. - Патот кон просперитетот ќе биде поспор отколку во периодот пред 2007 година и помал од 5 проценти, изјави чешкиот научен соработник Петр Хавлик, кој учествувал во изработка на анализата. Севкупно, пренесува дописникот на МИА од Прага, годинава, економијата на регионот би требало да порасне за 3,1 посто, идната година за 3,7 посто, додека во 2013 година да забележи пораст за

3,8 проценти. Најбрзо ќе се зголемува БДП во Словачка, Полска и Балтичките земји, чии пазари во последните две години претрпеа значителни штети. Уште поголемо подобрување на економијата се очекува кај земјите кои допрва ќе влезат во ЕУ, покажува анализата. Во истражувањето се вели дека Македонија и Црна Гора, како двигатели на Балканот очекуваат подобрување на бруто домашниот производ (БДП) од 2 процента, што е повеќе од 1,9 процентниот пораст, кој

РЕГИОН ќе биде остварен во земјите на ЕУ. Поголем пораст на економски план, се очекува кај Турција односно годишен пораст на БДП за 6 проценти. Главен ,,мотор” на сите економии треба да биде извозот, кој е клучен особено за Чешка, Унгарија и Романија. А многу е важен и развојот во земјите на еврозоната, кои во повеќе случаи се главни клиенти на Централна и Источна Европа. Корупцијaта, по сиромаштијата, втор најголем проблем во Црна Гора ПОД МАСА ВО ПРОСЕК 233 ЕВРА Корупцијата е втор најголем проблем во Црна Гора, по сиромаштијта, а просечниот износ на митото изнесува 233 евра, покажува истражувањето на Канцеларијата на Обединетите нации за борба против дрогата и криминалот (УНОДЦ). Претставникот на УНОДЦ, Мајкл Јандл изјави на денешната презентација на истражувањето „Корупцијата во Црна Гора: искуството на граѓани со подмитувањето“, дека граѓаните корупцијата ја рангираат како голем проблем. Истражувањето е спроведено врз пет илјади испитаници на возраст од 18 до 64 години. - Речиси десет отсто од испитаниците дале мито. Повеќе од 54 отсто мито им дале на лекари, 47 отсто на полициските службеници, а околу 40 отсто подмитиле медицинска сестра, истакна Јандл. Според Јандл 9,7 отсто од испитаниците признале дека минатата година барем еднаш некого подмитиле. - Во просек давале по 233 евра, 15 отсто од испитаниците мито дале еднаш, а 85 проценти повеќе пати, рече тој наведувјаќи дека според резултатите од истражувањето највисок степен на корупција има во северна и јужна Црна Гора. СОСЕДИ: АЛБАНИЈА Албанија ќе гради 443 хидроцентрали ВИЗИЈА ЗА РЕГИОНАЛНА ЕНЕРГЕТСКА СУПЕРСИЛА Албанската Влада има намера големиот воден потенцијал да го преточи во големи енергетски вредности за Албанија и Албанците,

РЕГИОН

БИЗНИС ИНФО

најави албанскиот премиер Сали Бериша при промоцијата на првата фаза од обемниот енергетски проект за изградба на хидроцентралата „Аште“ кај Бушат на северот од земјата. - Ќе изградиме уште 443 хидроцентрали низ целата територија на земјата, која ќе ја претвориме во регионална енегетска суперсила. Во развојот на една земја, енергијата е темел за сите темели и претставува движечка сила во сите области, изјавил Бериша. Како што јавува дописникот на МИА од Тирана, досега албанската Влада има издадено дозволи за изградба на 220 хидроцентрали, од кои на 36 се работи интензивно. Реализиацијата на проектот „Аште“ уште пред една година ја почна австирската компанијан „Вербунд“ во соработка со корпорацијата „ЕВН“. Станува збор за инвестиција вредна 200 милиони евра, со која се предвидува изградбна на две хидроцентрали, „Аште 1“ и „Аште 2“, при што ќе се користи најсовремена технологија во овој сектор.

туристи престојувале со ноќевање, 36 проценти биле на еднодневен престој, додека 10 отсто албанската територија ја користеле како транзит.

Нивната изградба се планира да заврши во 2012 година, по што од овие хидроцентрали со струја ќе се снабдуваат над 100.000 домаќинства.

Албанија ќе го намали буџетот за 130 милиони евра, но...

Во првите шест месеци Албанија ја посетиле 1,2 милиони туристи НАЈБРОЈНИ ГОСТИТЕ ОД КОСОВО, МАКЕДОНИЈА И ЦРНА ГОРА Во првите шст месеци од годинава Албанија ја посетиле 1,2 милиони туристи, од кои 764.593 се странци, а останатиот број отпаѓа на домашни туристи, односно на албанските емигранти, јавува дописникот на МИА од Тирана. Споредено со истиот период лани, бројот на странските туристи бележи зголемување за 39,2 отсто. Околу 54 отсто од странските

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

- Оваа политика се заснова целосно на успехот на економскиот модел на оваа Влада и не е обично прашање на добра волја, изјави Бериша. Истражувањето покажува дека повеќе од 40 отсто од анкетираните изјавиле дека понудиле мито, а само еден процент го пријавил тоа. Како причина за непријавувањето, 33 отсто кажале дека не пријавиле затоа што сметале дека на никој не му е грижа за тоа, а десет отсто тоа не го сториле поради страв, појасни Јандл.

Саранда И натаму, најбројни се туристите од Косово или 34 отсто, а потоа од Македонија 16 отсто, од Црна Гора 10 отсто, од Италија шест отсто и од Германија три отсто. Странските туристи најчесто за влез во Албанија го корителе преминот „Морина“ на албанскокосовската граница кај Кукс или над 30 отсто, потоа „Муриќан“ на границата со Црна Гора кај Сукобин и „Ќафасан“ на границата со Македонија кај Струга. Според албанското Министерство за туризам, млади и спорт во првото тримесечjе од туризмот Албанија остварила приходи во износ од 174,8 милиони евра или за 8,5 отсто повеќе од истиот лански квартал.

ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА ПЛАТИТЕ ВО ДРЖАВНАТА АДМИНИСТРАЦИЈА И НА ПЕНЗИИТЕ Албанскиот министер за финансии Ридван Боде најави намалување на државниот буџет за 130 милиони евра. Тој, исто како што неодамна изјави и премиерот Сали Бериша, потенцираше дека е неопходно намалување на трошоците, јавува дописникот на МИА од Тирана. Боде вети дека јавниот долг нема да биде поголем од 60 отсто од бруто домашниот производ (БДП), а намалениот економски раст го оправда со „состојбата во регионот“. И покрај препораките на ММФ, Владата најавува зголемување на пензиите и платите во државната админстрација.

Тој нагласи дека истражувањето покажало дека за време на последните локални избори регистрирани се случаи, кога на граѓаните за нивниот глас им се нудени пари или некаква стока.

Подмитувањето, нагласува Јандл, во Црна Гора е почеста форма на криминал од некои други, како што се крадењето, разбојништвото или физичкиот напад.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

Намалување на кредитниот рејтинг на Португалија ЦРВЕНО СВЕТЛО ЗА ЕВРОЗОНАТА Трошоците за кредитите на презадолжената Португалија драстично пораснаа, а вредноста на нејзините акциите опадна, откако агенцијата за определување на кредитни рејтинзи „Мудис“ го намали рејтингот на португалските обврзници за четири степени, на шпекулативен статус. Ненадејното влошување на финансиската состојба на Португалија се заканува да ја зголеми должничката криза во еврозоната, имајќи предвид дека соседната Шпанија, која досега успеваше да избегне поголемо влијание од финансиските проблеми во еврозоната, веднаш ги почуствува последиците од намалувањето на португалскиот рејтинг.

„Мудис“ деновиве соопшти дека го намалила рејтингот на Португалија за четири степени од „Баа1“ на „Ба2“, со напомена дека може да дојде до дополнително намалување. Во соопштението се наведува дека намалувањето на кредитниот рејтинг е резултат на проценката дека на Португалија, на која во мај и беше одобрен пакет за помош од 78 милијарди евра, ќе и треба втор пакет пред да може да се врати на финансиските пазари.

Обвинување на Жан Клод Трише за членките на Европската унија ВО ЕКОНОМСКОТО УПРАВУВАЊЕ НЕДОЗВОЛИВА НЕБРЕЖНОСТ Членките на Европската унија покажаа финансиска небрежност, постојано игнорирајќи ги барањата од европскиот Пакт за стабилност и раст, кои налагаат строго ограничување на

БИЗНИС ИНФО обемот на буџетскиот дефицит, изјави неодамна претседателот на Европската централна банка Жан Клод Трише. - Во областа на економското управување покажана е недозволива небрежност. Исполнувањето на барањата од Пактот за стабилност и раст, особено во Франција, никогаш не е сфаќано како обврзувачко, рече тој на еден економски форум, кој се одржува во јужна Франција.

Тој истакна дека доколку членките на ЕУ строго ги почитувале барањата кои се однесуват на економската контрола, финансиите на најголемата и најуспешната регионална интеграција во моментов би биле во многу подобра состојба. Трише повика за заострување на буџетската контрола, како и за построги надгледувања на финансиската нерамнотежа и конкурентноста. Како пример за неопходноста од заострување на буџетската контрола, Трише ја наведе Германија, која благодарение на својата разумна буџетска политика подобро од другите земји ја преброди кризата. - Тајната е во внимателна, одмерена и постојана контрола, заклучи Трише. Еврозоната подготвена да го зголеми фондот за финансиска стабилност СТРАВ КРИЗАТА ДА НЕ СЕ ПРЕЛЕЕ ВО ИТАЛИЈА, ШПАНИЈА... Земјите од еврозоната се подготвени да го зајакнат фондот за спасување на економиите на своите членки, кој моментално располага со 440 милијарди евра, стравувајќи од опасноста грчката криза да се прошири во Италија или Шпанија, изјави шефот

ЕВРОПСКА УНИЈА на Еврогрупата Жан-Клод Јункер. Во изјавата дадена по состанокот со министрите за финансии од 17-те земји членки на еврозоната, Јункер истакна дека е постигната согласност за мерките кои вклучуваат „јакнење на флексибилноста и обемот на Европскиот фонд за финансиска стабилност“. Тој додаде дека конкретни предлози со примена на мерки ќе бидат наскоро претставени. Во соопштението објавено по осумчасовниот состанок е поздравена одлуката на ММФ за неодамнешната исплата на новата транша финансиска помош за Грција, како и предлозите од приватниот сектор за придонес во финансирањето на втората програма помош, на што веќе се работи.

Министрите заклучија дека одговорноста за решавање на кризата е на Грција, но ја признаа потребата за поширок пристап и економска политика свртена кон иднината, со цел да им се помогне на владите во нивните напори да се изборат со должничката криза и да ја зачуваат финансиската стабилност во еврозоната, се наведува во соопштението на Еврогрупата. Познати брендови во Централна и Источна Европа продаваат свои производи со понизок квалитет СЕ СОЗДАВААТ ЛИ ПАЗАРИ ОД „ВТОР РЕД“ Производите што ги продаваат познатите светски марки во Централна и Источна Европа се со понизок квалитет од оние што им се нудат на потрошувачите во западноевропските земји, посочува бриселскиот весник „Либр Белжик“, повикувајќи се на резултатите од едно истражување на словачката Aгенција на потрошувачите. „Либр Белжик“ посочува дека доколку жителите на државите од Западна Европа купат „Кока Кола“ во Унгарија или Романија ќе бидат изненадени бидејќи вкусот е различен

СТАТИСТИКА од оној на кој што се навикнати во нивните земји. До ваквите сознанија е дојдено врз основа на испитувања на квалитетот на прехранбени продукти и пијалaци во Германија, Австрија, Чешка, Полска, Словачка, Унгарија, Романија и Бугарија, со кои биле опфатени стоковни марки на „Кока Кола“, „Нескафе“ и „Милка“. Весникот посочува дека испитувањето утврдило дека производите што се продаваат на источните земји на ЕУ се со понизок квалитет и поинаков вкус од стоките со иста марка и иста етикета што им се нудат на граѓаните на земјите од Западот.

„Либр Белжик“ наведува дека во одговор на прашањето на бугарскиот министер за земјоделство и храна Мирослав Најденов во врска со квалитетот на производите што се продаваат во источните земји на ЕУ, еврокомесарот за здравство и заштита на потрошувачите Џон Дали наведува дека производителите „немаат никаква обврска да продаваат стоки со ист квалитет во сите држави на ЕУ“. - Единствено е важно да бидат почитувани основните принципи кои ја гарантираат безбедноста на прехранбените продукти, како и нивното правилно етикетирање, се посочува во одговорот на Дали. „Либер Белжик“ цитира и одговор на компанијата „Кока Кола Чешка“ во кои се тврди дека не станува збор за продажба на стоки со понизок квалитет. - Ние едноставно се обидуваме да ги прилагодиме производите на различните вкусови на потенцијалните клиенти, се вели во реакцијата. Агрономот Петар Хавел оценува дека жителите на источноевропските земји „не се подготвени да плаќаат повеќе за определени марки, па затоа се задоволуваат со понизок квалитет“. Експертот за средноевропски пазари Љубомир Дрјановски пак оценува дека ваквата пракса на постоење на производи од иста марка со различен квалитет, создава ризик

БИЗНИС ИНФО од развој на „пазари од втор ред“.

Проценка на експертите на банката „Рајфајзен“ за Централна и Источна Европа ГОДИНАВА ЕКОНОМСКИ РАСТ ОД 3,3 ОТСТО Регионот на Централна и Источна Европа во текот на 2011 година ќе оствари економски раст од 3,3 проценти, а догодина тој ќе биде уште поголем, проценуваат експертите на банката „Рајфајзен“ - Грција и нејзината должничка криза сега се во центарот на вниманието на сите и критичните точки во Централна и Источна Европа се ставени во втор план, изјави директорот на Одделот за истражување и анализа на банката, „Рајфајзен Рисрч“, Петер Брезиншек. Според него, во моментот сите земји со конкуретни економии базирани на извоз бележат значителен подем. - Земјите што имаат силни врски со Германија и германските компании се во целосна експанзија, па затоа економиите на Полска и Словачка остврауваат високи нивоа на раст, наведе Брезиншек.

Тој потенцира дека за разлика од Централна и Источна Европа, регионот на Југоисточна Европа оваа година ќе има нешто псолаб економски раст, кој ќе изнесува 1,9 проценти. Брезиншек прогнозира и дека состојбата во Грција наскоро ќе се стабилизира и дека валутите на земјите од Централна и Источна Европа ќе ги подобрат своите позиции. Над 10.000 вработени во ЕК замаат над 80.000 евра годишна плата ЕВРОПРАТЕНИЦИТЕ ГО ПРАЗНАТ БУЏЕТОТ Повеќе од 10.000 луѓе кое се вработени во Европската комисија, што е половина од сите вработени во ЕК, добиваат годишна плата 80.000

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

евра, се наведува во извештајот на ЕК. Во извештајот се истакнува оти платата на европратениците е повеќе од двапати повисока во споредба со пратениците во британскиот Парламент. Извештајот за платата на европратениците е објавен во моментот кога ЕК се обидува да добие согласност за буџетот во периодот од 2014 до 2020 година, во кој се предвидува зголемување од седум проценти. Во ЕК на оппределено и на неопределено време работаат вкупно 23.928 луѓе, а половината од нив или 10.240 земаат годишна плата повеќе од 80.000 евра. Невработеноста во Чешка најмала во последните две години ЗА ЕДНО РАБОТНО МЕСТО КОНКУРИРААТ 12,5 ЗАИНТЕРЕСИРАНИ Невработеноста во Чешка, во месец мај го достигна најниското ниво во последните две години и изнесува 8,1 проценти, јавува дописникот на МИА од Прага. Како што соопшти Министерството за труд и социјална политика, регистрирани се 478.775 невработени лица, а распишани 38.416 слободни работни места. Што значи дека за едно работно место конкурираат 12,5 заинтересирани, што е повторно најмалку во последните неколку години. - Анализата во последните неколку месеци покажува задоволителни резултати, но не треба да заборавиме дека во јуни 2008 година, пред кризата, имаше речиси 152.000 слободни работни места и невработеноста изнесуваше пет проценти, потсетува аналитичарот Томаш Волф. Според него најавеното намалување на порастот на европската економија ќе влијае и на чешкиот пазар на трудот кога по неколкумесечно намалување на невработеноста може да дојде до повторен пораст на бројот на лица кои бараат работа.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

Новиот директор Кристин Лагард за „клучното прашање“ на ММФ ПРИОРИТЕТ Е ОТВОРАЊЕТО НОВИ РАБОТНИ МЕСТА Отворањето на нови работни места треба да биде „клучно прашање“ за Меѓунарoдниот монетарен фонд, изјави во Вашингтон новиот директор на Фондот, Кристин Лагард. Невработеноста и натаму е висока на многу места и тоа значи дека ќе не` чека уште многу работа, нагласи Лагард на нејзината прва прес-конференција по преземaњето на функцијата директор на ММФ.

Таа нагласи дека сака да ја продолжи работата на нејзиниот претходник Доминик Строс-Кан, потенцирајќи го значењето на „вработувањето и социјалните прашања“ во активностите на ММФ. Во справувањато со невработеноста ММФ уште минатото лето започна соработка со Меѓународната организација на трудот. Според Лагард, ММФ ќе се осврне и на справувањето со проблемите со долговите на државите и со опасноста од прегревање на новите пазарни економии. - Заздравувањето во светот е нерамномерно и очигледно дисбалансирано, додаде Лагард.

Препорака Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) НАЈСИРОМАШНИТЕ ТРЕБА ДА БИДАТ ПОШТЕДЕНИ ОД СТРОГИ ЕКОНОМСКИ МЕРКИ Најсиромашните слоеви на населението треба да бидат

БИЗНИС ИНФО поштедени од строгите економски мерки, изјави специјалниот советник во Кабинетот на извршниот директор на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Жу Мин. Економското опоравување е во тек, но ризиците од повторен пад растат. Нивото на невработеност се уште е многу високо, изјави Жу во обраќањето на Форумот „Економски средби во Екс ан Прованс“. Според Жу, имајќи ги предвид должничките кризи во кои се наоѓаат некои земји, потребно е да се преземат економски мерки за намалување на долговите со цел да се обезбеди долгорочен раст. Жу смета дека при преземањето на овие мерки мора да се води сметка за поддршка на најсиромашните и најранливите слоеви на населението. - Тоа би можело да се обезбеди преку обезбедување на мрежи за социјална заштита за невработените како и преку поуспешно собирање на даноците, смета Жу. Во Декларацијата усвоена на Форумот во јужниот француски град Екс ан Прованс се препорачува развиените земји во своите идни програми за намалување на буџетските дефицити, кои механички ќе доведат и до намалување на приходите на семејствата, да превземат мерки

СВЕТ атомска енергија (МААЕ) НУКЛЕАРНАТА ЕНЕРГИЈА ЗА ГОДИНА ДО ДВЕ ЌЕ БИДЕ БЕЗОПАСНА Нуклеарната енергија ќе биде безопасна за една до две години, благодарение на мерките, кои земјите во светот ги преземаат по нуклеарната катастрофа во Фукушима, изјави генералниот директор на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), Јукио Амано.

Јукио Амано - Нуклеарната енергија и натаму е добра, а по една до две години ќе можам да кажам дека таа има главно значење за развојот и оти работи во безбедна средина, рече Амано во Буенос Аирес, каде учествува на церемонијата за одбележување 20-годишнината од Аргентинско-бразилската агенција за нуклеарна соработка. - Научивме дека најважна е безбедноста. Сега сите земји треба да соработуваат за нејзино зајакнување, додаде првиот човек на МААЕ.

Кина планира да ја поддржи економијата на еврозоната, но и да го зголеми своето влијание

за заштита на најсиромашните слоеви на населението. Жу, кој беше специјален советник на поранешнито извршен директор на ММФ Доминик Строс Кан, се почесто се споменува како најсериозен кандидат за заменик на актуелниот шеф на Фондот, Кристин Лагард.

Проценка на Јукио Амано, генерален директор на Меѓународната агенција за

ЕВРАТА ГИ ЗАМЕНУВААТ ДОЛАРИТЕ ВО ТРЕЗОРИТЕ ВО ПЕКИНГ Кина во изминатите недели продава голем дел американски долари од своите девизни резерви и купува евра. Според западните финансиски екперти, Банката на Кина продава по две милијарди американски долари дневно и една третина од нив ги заменува со евра. Експертите сметаат дека Кина со нејзините девизни резерви од три трилиони долари веќе ја има улогата на значаен фактор коj го одредува движењето

СВЕТ во светската економија и влијае врз донесувањето на политичките одлуки. - Постојат информации дека во изминатиот период обемот на американските хартии од вредност кои ги поседува Кина е намален. До сега, Кина беше вториот, по Јапонија, сопственик на хартии од вредност на САД. Сепак, овој тренд на промена на финансиските приоритети на Кина кон Стариот свет јакне, изјави рускиот аналитичар Василиј Михејев.

БИЗНИС ИНФО земји кои имаат тешкотии, сметаат европските политиколози. Експертите се прашуваат колку брз ќе биде растот на економското и политичко влијание на Кина во Европа и како ќе се однесуваат европските политичари, доколку бидат врзани со кинески кредити. Сепак, веќе сега неодамна омилените теми за кинеското кршење на човековите права, европските новинари ги заменија со големите економски можности на кинескиот пазар. Можно е Русија да не го оствари планот за нулти дефицит на буџетот до 2015 ДРАСТИЧНИОТ РАСТ НА ЦЕНАТА НА НАФТАТА ЈА ПОЛНИ ДРЖАВНАТА КАСА, НО...

Пекинг Тој истакна дека планот на Кина за диверзификација на структурата на резервите во злато и девизи имаат како финансиски, така и политички карактер. Купувањето евра се поврзува со тоа што Кина планира да ја поддржи економијата на еврозоната. Без оглед на поволните договори потпишани за време на неодамнешната посета на премиерот на Државниот совет на Кина, Вен Џијабао на земјите од Европа и изјавата на Пекинг дека нема да дозволи слабите европски економии да пропаднат, сепак, Европа на последните чекори на Кина гледа сосема поинаку. - Кина е заинтересирана не само за размена на ембарго за испорака на оружје од европско производство и добивање на современа технологија, туку и за јакнење на економското и политичкото влијание во Европа. Со спасувањето на Грција од банкрот и пружањето на неопходните кредити, Кина успеа да влезе во стратешките гранки во земјата - туризмот и сообраќајот. Сосема е можно, таква иднина да ги чека и останатите европски

Русија ќе мора да живее со „дупка“ во буџетот многу подолго од плановите на Владата и можно е да не ги оствари плановите за урамнотеженост на буџетот до 2015 година, објавуваат руските медиуми повикувајќи се на неименувани извори во Владата во Москва. Според истиот извор, руското Министерство за финансии изработило Рамковен план за периодот 2012-2014 со кои се предвидува буџетскиот дефицит во 2012 и 2013 година да биде на ниво од 2,7 проценти од бруто домашниот производ (БДП), а во 2014 година 2,3 отсто. Претходно, согласно рускиот Закон за буџетот за периодот 2011-2013 се предвидуваше буџетскиот дефицит во 2012 да изнесува 3,1 отсто од БДП, а во 2013 2,9 проценти.

Според владиниот извор, стратешката цел на Русија за намалување на буџетскиот дефицит засега се исполнува, но дека за во следниот период ќе мора да биде земена предвид и

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

висината на цената на нафтата. По десет години суфицит на буџетот, за време на глобалната финансиска криза во 2009 година буџетските трошоци на Русија ги надминаа приходите, со што беше остварен дефицит на ниво од 6,4 проценти од БДП. Благодарејќи на дрстичниот раст на цената на нафтата Русија успеа делумно да ја пополни „дупката“ во буџетот многу побрзо од владините планови, па така лани дефицитот беше сведен на 4,0 отсто од БДП, а според најновите прогнози за годинава тој се предвидува да не биде поголем од 1,3 отсто. Истражување џорнал“

на

„Волстрит

БОГАТИТЕ РУСИ ПАРИТЕ ГИ ПРЕФРЛААТ ВО ЕВРОПА Руски бизнисмени се повеќе ги привлекуваат активи во Европа, а особено недвижности кои повеќе се „на цена“ од кеш, објавува Волстрит џорнал. Весникот оценува дека руски богаташи префрлаат пари во Европа бидејќи се загрижени за спорната економска обнова и неизвесната политичка ситуација

во време на претстојните избори. Само 12 богати бизнисмени чуваат голем дел од својата заштеда во рубљи, а во 2009 година трипати се намали бројот на оние кои во руска национална валута го имаат доверен својот имот, се вели во анкета на швајцарската банка УБС АГ и Кемден медија, меѓу претприемачи кои имаат промет од 100 милиони долари годишно и со лично богатство поголемо од 50 милиони долари. Пред три години две петини анкетирани во руската валута гледале сигурност, до 2011 година тој број се намалил на само пет отсто. Загриженоста е пред се поради инфлацијата и состојбите

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

во руските банки. Најпопуларно меѓу руските бизнисмени и понатаму е купување недвижност на југ во Франција и во Лондон, вели Грег Робинсон од УБС. Либија бара нови инвеститори во проектите на ЕНИ ПРЕГОВОРИ СО РУСКИ И КИНЕСКИ ЕНЕРГЕТСКИ ФИРМИ Владата на Либија почна преговори со руски и кинески енергетски фирми за преземање на проектите од компанијата ЕНИ, откако оваа италијанска компанија без претходна најава го повлече својот персонал, изјави либиски владин функционер.

БИЗНИС ИНФО е до 2042 за производство на нафта и до 2047 за експлоатација на природен гас. Извршниот директор на компанијата ЕНИ, Паоло Скарони во мај изјави дека спогодбите на таа италијанска фирма имаат меѓународен карактер и „доколку тие би се нарушиле резултат би бил меѓународно несогласување, кое би било особено сериозно за земја како што е Либија, која има многу пари во странство“. Останатите големи инвеститори во либискиот енергетски сектор меѓу другите се „Ројал Дач Шел“, францускиот „Тотал“, британскиот „БП“, норвешкиот „Статоил“ и австрискиот ОМВ. Одобрен извоз на украински гас во Полска ИСПОРАКА НА 200 МИЛИОНИ КУБНИ МЕТРИ ГАС

Повлекувањето беше направено без никакво претходно предупредување и либиската Влада почна преговори со големи руски и кинески нафтени компании заради нивно влегување во партнерство во тие инвестиции, истакна тој, но не прецизираше за кои компании станува збор. Италијанската енергетска компанија претходно оваа година го повлече персоналот од Либија, по избивањето на немирите во таа земја. Оттогаш заедно со други меѓународни фирми кои имаат инвестиции во Либија, воспостави конктакт со бунтовниците, кои се борат против режимот на либискиот лидер Моамер Гадафи и чие упориште е во Бенгази. ЕНИ, која во Либија беше присутна од ’50-те години на минатиот век е најголемата странска нафтена компанија во земјата, која лани произведуваше 270 илјади барели нафта дневно. Важноста на нејзините договори

Укринскиот претседател Виктор Јанукович го потпиша Законот кој и овозможува на компанијата „Нафтогас Украина“ реализација на договорот со Полската петрохемиска копанија (ПГНИГ) за испорака на гас. Амандмани на Законот за принципи на работата на пазарите на природен гас кој икраинскиот Парламент ги усвои на 17 јуни годинава и

СВЕТ овозможуваат на „Нафтогас“ и нејзините филијали да извозуваат природен гас произведен во земјата во количини кои ги одреди Министерството за енергетика и индустрија за јаглен. „Нафтогас Украина“ и ПГНИГ во октомври 2004 година склучија договор за изградба на гасовод Устилуг (Укриана) и Хрубешув (Полска) за снабедување на југоисточните делови на Полска. Изградбата на гоасоводот беше завршена во септември 2005 година. „Нафтогас“ од јануари годинава го прекина извозот на украинскиот гас во Полска, но ПГНИГ побара испораките да се реализираат како што е предвидено со договорот, што е во сила до крајот на 2020 година. Украинскиот заменикминистер за енергетика, Владимир Макуха изјави дека договорот меѓу „Нафтогас“ и ПГНИГ е предвидена испорака околу 200 милиони кубни метри гас во 2011 година и следните години. Украина годишно произведува околу 20 милијарди кубни метри природен гас. По важечкиот Закон повеќе од 90 отсто произведена количина, „Нафтогас“ мора да го насочи за потребите за домашното население.

КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС Tрадиционална листа на 500 најголеми компании во светот на Fortune Global НА ЧЕЛО И ГОДИНАВА WAL-MART STORES А м е р и к а н с к и о т малопродажен гигант Wal-Mart Stores веќе втора година по ред е најголема светска компанија според остварени приходи, покажува годинашната листа на магазинот Fortune Global. Според оваа листа американските компании и натаму доминираат на традиционалната листа на 500 најголеми во светот и од САД ги има вкупно 133. Потоа следат од Јапонија со 68 и од Кина со 61 компанија, а на листата годинава има 15 кинески компании повеќе од лани. Европа, исто така, има силна присутност благодарение најмногу на француските (35) и на германските (34) компании, а силни позиции заземаат и компаниите од пазарите во раст како што се Русија, Бразил и Индија. Бројот на американските компании на листата забележително е опаднат во последните 10 години со оглед дека во 2001 година ги имаше 185, додека Кина бележи силен прогрес во однос на декадата порано кога на листата заземаше само 12 места. Wal-Mart ја завзеде

челната позиција благодарение на оставрените приходи од 422 милијарди долари во изминатата деловна година и е на врвот осум пати во историјата на листата што ја изготвува магазинот Fortune Global. Најпрофитабилна компанија е швајцарскиот гигант Нестле, кој во 2010 година оствари добивка од дури 33 милијарди долари, и тоа дел благодарение на продажбата на имот. Wal-Mart лани имал профит од 16,4 милијарди долари. Вкупната добивка на сите 500 компании на листата на Fortune Global се зголемила за 59 насто во однос на претходната година. Германската автомобилска

БИЗНИС ИНФО индустрија соборува рекорди ЗА ПОЛОВИНА ГОДИНА ПРОИЗВЕДЕНИ ТРИ МИЛИОНИ ВОЗИЛА Автомобилот беше и остана најомилената играчка на Германците. Како инаку да се објасни фактот што на германската автомобилска индустрија и’ оди подобро отколку кога било предходно. Германците купуваат автомобили, како никогаш и да немало расправии за заштита на климата и втроглавиот пораст на цената на горивото. Според тоа такво беше и расположението на претставникот на Здружението на германската автомобилска индустрија (ВДА) по повод претставувањето на податоците за првата половина од оваа година. „Очекуваме нови рекорди, и во извозот и во производството“, изјави претседателот на ВДА, Матијас Висман. Во првите шест месеци од годинава, германската автомобилска индустрија во погоните во Германија произведе околу три милиони автомобили, што е најголема вредност досега. За тоа придонесе и порастот на новорегистрирани автомобили во Германија, но моторот на порастот, сепак, е извозот и тоа, пред се’, во САД. И тука со над половина милион продадени возила, германските автомобилски компании ги соборија сите рекорди. Автомобилскиот пазар во САД е во пораст, но уште побрзо расте уделот на германските произведувачи. Втор растечки пазар е Азија, и тоа, пред се’, економиите како на Индија и на Кина. Потенцијалот тука е уште

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

поголем, бидејќи и куповната моќ на повеќе од две милијарди луѓе е во постојан пораст. Но, и покрај втроглавиот успех на прекуморските пазари, Западна Европа и понатаму останува најважна извозна цел на германските произведувачи на автомобили. – пишува „Дојче Веле“. Но, секој пораст има свои граници. Претставниците на индустријата стравуваат дека токму откажувањето од нуклеарната енергија во Германија и стравот дека тоа би можело да ја поскапи електричната енергија, со себе може да повлече и некои ригорозни мерки, како што е преселување на производството во странство. Сообраќајниот експерт Стефан Брацел не гледа така песимистички на иднината на автомобилската индустрија. Но, тоа, пред се’, зависи од иновативноста на германските инженери. „Горивото може да ја надмине и цената од две евра по литар, но ако истовремено и моторите достигнат подобра искористеност тоа нема да влијае на популарноста на автомобилите и нивната продажба“, смета Брацел. Тој, исто така, смета дека влегувањето на електроавтомобилите на голема врата на пазарите ќе почека уште некоја година. „Се’ уште батериите го прават електроавтомобилот поскап од бензинскиот и дизелскиот, па затоа со автомобилот на електричен погон се’ уште не може добро да се заработи“, смета Брацел. Германската автомобилска индустрија не е позната по мали возила кај кои не е тешко да се постигне потрошувачка од четири литри. Затоа, целото внимание, како што смета Матијас Висман,

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

би требало да биде насочено кон постигнување подобра ефикасност токму во овој сегмент по кој германската автомобилска индустрија е најпозната. „Голема уметност ќе биде автомобилите како што се „мерцедес“ С-класа или БМВ серија 7 да се доведат до потрошувачка од пет литри, и тоа е најголем предизвик“, заклучува Висман. Планови на француската автомобилска индустрија „Рено“ ГОДИНАВА РЕКОРДНА ПРОДАЖБА Француската автомобилска индустрија „Рено“ планира да воспостави нов рекорд со продажба на над 2,6 милиони нови автомобили во текот на 2011 година, од кои најмногу на странскиот пазар надвор од Европа, каде што во првото шестмесечје беа забележани слаби резултати. Како што јавува дописникот на МИА од Париз, во првата половина на годинава „Рено“ продаде 1,37 милиони атомобили во целиот свет, што претставува за 1,9 отсто повеќе во споредба со истиот период минатата година. Зголемување на продажбата е забележана пред се` на меѓународниот пазар за 20 отсто, односно со 542.400 продадени автомобили, благодарение на Бразил и Русија, кои претставуваат 40 проценти од пазарот на „Рено“. Продажбите се намалиле само во Јужна Кореја за марката „Рено самсунг моторс“ поради

тешкотиите со снабдување со делови од Јапонија поради катастрофата која ја погоди оваа земја. Додека светскиот пазар паѓа под шармот на францускиот конструктор, на европскиот пазар продажбата се намали за 7,4 отсто, а во Франција „Рено“ забележа намалување на продажбата за 9,9 проценти. Ова намалување

БИЗНИС ИНФО на продажбата се одрази и со спектакуларни намалувања на некои модели на „Рено“, како „Клио“ и „Твинго“, кои можеа да се нарачаат за иста или дури пониска цена од моделите на „Дачиа“. Вториот семестар од 2011 година „Рено“ ќе го одбележи со пуштање во продажба на првите електрични модели, кои се една од стратегиските определби на групата иако доцни развојот на акумулаторите за овие автомобили.

КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС што претходно го критикувал и рускиот премиер Владимир Путин. Исто така, влезот на „Гаспром“ во RWE би можел да наиде на отпор во Берлин бидејќи би ја зголемил енергетската зависност

RWE преговара со „Гаспром“ за влез во германската компанија ПРЕГОВОРИ И ПОКРАЈ ПРОТИВЕЊЕТО НА ВЛАДАТА ВО БОН Германскиот енергетски концерн RWE преговара со рускиот „Гаспром“ за негов можен влез во германската фирма, објавија германското списание „Шпигл“ и весникот „Зидојче цајтунг“, повикувајќи се на извори од RWE. Германската Влада досега не дозволуваше влез на руски фирми во клучни германски претпријатија. Според „Зидојче цајтунг“, договорот меѓу RWE и „Гаспром“ би можел да предизвика тензија меѓу Берлин и Кремљ. Медиумите пренесуваат дека во Париз се сретнале директорот на RWE Јирген Гросман и највисокиот претставник на „Гаспром“ Алексеј Милер и разговарале за шансите на рускиот државен гигант да влезе во RWE. Бидејќи Владата во Берлин донела одлука за укинување на нуклеарните електрани, Гросман има намера да ја реструктуира компанијата и за тоа бара финансиски силен партнер. „Гаспром“ притоа би можел да одигра значајна улога, не само како испорачувач на гас. - Станува збор за деловни врски меѓу нашите компании, истакна Гросман за „Шпигл“, а резултатите од преговорите планира да ги претстави пред надзорниот одбор на RWE. Доколку двата концерна се договорат за некаква врска, тоа би можело да и` предизвика проблеми на германската Влада, предупреди весникот. Таа досега го спречуваше влезот на руски инвеститори во значајни фирми како што се ЕАДС, „Дојче телеком“ или „Инфинеон“,

на Германија од Русија, од каде веќе увезува 40 отсто од потребниот гас. - Доколку „Гаспром“ сака да се ангажира во Германија, тогаш тоа е во ред. Секое претпријатие би требало да има право да и` даде понуда на германската компанија за преземање. Германија не треба да го дискриминира „Гаспром“, го коментираше Гросман можното несогласување на политичарите. Тој додаде дека е добредојден секој кој ќе донесе капитал во Германија и ќе купи германски акции. Последниот збор во секој случај би го имала Канцеларијата за заштита на конкуренцијата, која веќе предупреди дека можниот влез на „Гаспром“ во RWE би можел да се соочи со германскиот закон за конкуренција.

„Туркиш ерлајнс“ со силни амбиции ЛЕТ КОН НАЈДОБРА АВИОКОМПАНИЈА ВО СВЕТОТ „Туркиш ерлајнс“ неодамна беше прогласена за најдобра авиокомпанија во Европа и во блиска иднина посакува таква титула и во светски рамки, изјави директорот на омпанијата Темел Котил. Тој наведе дека во 2009 и 2010 година турскиот национален авиопревозник беше избран за најдобра авиокомпанија во Југоисточна Европа, а годинава е избрана за најдобра авиокомпанија во цела Европа од копманијата за истражување на воздухопловството „Скајтрапс“, со седиште во Лондон.

КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС - Во меѓувреме заедно со добивањето на тие награди, ние бевме класифицирани како втори во светот во низа категории. Нашата цел е да станеме најдобри во светот, изјави Котил.

Во последните шест години „Туркиш ерлајнс“ бројот на дневни летови го зголеми од 400 на 1.000, а целта и е да достигне и 2.000 летови дневно. - Забележуваме пораст од 20 проценти годишно. Ако продолжи таквиот годишен раст верувам дека ќе ја постигнеме целта во многу краток рок, - истакна Котил. „Туркиш ерлајнс“ е една од најбрзо развивачките авиокомпании во светот. Годишно превезува по 25 милиони патници, а во 2010 година нето-заработката изнесуваше 286 милиони турски лири (122,5 милиони евра).

БИЗНИС ИНФО визиофонија и да ја зацврсти врската со „Мајкрософт“, кој е подготвен да го купи „Скајп“ за 8,5 милијарди долари. „Фејсбук“, кој објави дека ја надминал бројката од 750 милиони корисници, ја презентира и новата услуга за групни дискусии „четување“, кое досега можеше да функционира само меѓу две лица. ХТЦ во меѓувреме објави дека по цена од 300 милиони долари ја купува компанијата „С3 графикс“, специјализирана за дводимензионални и тродимензионални графички картички, наменети за персоналните компјутери.

Кулминација на војна на патенти меѓу „Епл“ и „Самсунг“ СУДСКА РАЗВРСКА ЗА НАЈНОВИТЕ ТЕХОЛОГИИ Компанијата „Епл“ побара судска забрана за продажба на четири производи на „Самсунг“ во САД, што според американските медиуми, претставува кулминација на војната на патенти меѓу двете ривалски компании.

Спогодба која треба да му овозможи на „Фејсбук“ да се пробие на пазарот на визиофонијата ПАРТНЕРСТВОТО СО „СКАЈП“ ЗА ЗАЦВРСТУВАЊЕ НА ВРСКАТА СО „МАЈКРОСОФТ“ „Фејсбук“ склучи партнерство со „Скајп“, која ќе му овозможи користење на услугата на Скајп визиофонија, информира сопственикот и основачот на „Фејсбук“ Марк Закерберг.

Станува збор за спогодба, која треба да му овозможи на „Фејсбук“ да се пробие на пазарот на

Побараната судска забрана се однесува „Инфјуз 4Г“, „Галакси С4Г“, „Дроис Чарџ“ и „Галакси Таб 10.1“ поради „копирање“ на уредите на „Епл“ „Ајфон“ и „Ајпед“. Доколку Судот го прифати барањето на „Епл“, „Самсунг“ ќе има рок од два месеци да ги повлече производите од пазарот во САД. Двете компании досега неколкупати побараат забрана за продажба во САД на мобилните апарати на ривалскиот производител под обвиннеие за копирање.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

„Епл“ лансира НОВА ГЕНЕРАЦИЈА „АЈ ФОН“ Американската компанија „Епл“ планира во третиот квартал на 2011 година на пазарот да претстави нова генерација на својот „смарт“ телефон „Ај Фон“, објави весникот „Волстрит Џурнал“. Според весникот, новиот модел на „Ај Фон“ ќе биде потенок и посветол од својот претходник „Ај Фон 4“, кој беше претставен во јуни 2010 година. Од „Епл“ истакнуваат дека почетното производство на новиот модел на „смарт“ телефон ќе биде во околу еден милион примероци. Според аналитичарите, производството на новиот „Ај Фон“ би можело да започне во август, а телефонот да биде претставен во септември или октомври.

Авикомпанијата „Норвеџиан“ купи 11 нови авиони ГОЛЕМ РАСТ НА ПАТНИЧКИОТ АВИОСООБРАЌАЈ Норвешка нискобуџетна авиокомпанија „Норвеџиан“ соопшти дека обезбедила средства на набавката на 11 нови авиони од типот „Боинг 737-800“ во вредност од 550 милиони долари. Како што јави дописникот на МИА, во соопштението на авикомпанијата со седиште во Осло, се наведува дека испораката на новите авиони ќе трае до крајот на 2012 година. Менаџментот на „Норвеџиан“ ја потврди одлуката за оваа голема зделка откако беше презентиран неочекуванои силен пораст на патничкиот авиосообраќај во јуни годинава. Бројот на патниците на „Норвеџиан“ се зголемил за 19 отсто во споредба со јуни 2010 година.

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

ЕУ ја предводи трката за трговски договори ТЕХНОКРАТИТЕ СИЛНО ВЕРУВААТ ВО КОРИСТА ОД ЛИБЕРАЛИЗАЦИЈАТА

Европската униија ги надмина ривалите, вклучувајќи ги и САД и Кина, за запечатување на трговски договори со лукративни пазари, додека разговорите за пакт на глобалниот пазар остануваат закочени. Договорите за слободна трговија помеѓу Европската Унија и Јужна Кореа, кои започнаа, се очекува да елиминираат 98,7 проценти од даноците, да создадат нови работни места, и евентуално да ја удвојат трговијата помеѓу нив за повеќе од 120 милијарди евра. - Овој договор за слободна трговијае најамбициозниот трговски договор досега кој ЕУ го склучила, и треба да стане пресвтница за нашите трговски односи со Азија, рече Карел де Гухт, комесарот на ЕУ за трговија. Договорот е направен за во првата година да им спаси на европскте извозници 850 милиони евра, преку укинувања на даночните давачки за увоз на добра, од вино и храна до хемикалии и автомобили, додека во исто време ќе се елиминираат сите забрани и ќе се гарантираат европските инвестиции. Целосниот ефект ќе стапи на сила по неколку години, а во меѓувреме ќе трае прилагодувањето. Разговорите за глобална трговија во рамките на Светската трговска орханзација пропаднаа, а билатералните договори претставуваат шанса да се зголеми извозот и поделбата на пазарот. ЕУ се движи побрзо нив да ги обезбеди отколку САД, Кина и Индија. Во следните години,

БИЗНИС ИНФО блокот се надева да склучи догори со Канада, Индија, растечките југоисточни азиски држави и други. Извозниците од ЕУ треба да извезуваат 75 проценти од нивните добра надвор преку ослободување од даноци, и да имаат извесна сигурност која ќе им дозволува долгорочни инвестициски стратегии, вели Џозеф Френсис, висок службеник во лондонскиот Центар за истражување на економски политики, кој е специјализиран за регионални и билатерални договори за трговија. Европската аполитичка предност Како што се политички лукративни, договорите за слободна трговија се полесни за Европа да ги спроведе отколку САД, а истото важи и за Бразил, Кина и Индија, и секако и за аутсајдерот од СТО, Русија. Европскиот се уште силен и просперитетен 500 милионски потрошувачки пазар, ја прави посакуван партнер за извозните сили како Јапонија, кои ги подигнаа на повисоко ниво барањата за слободна трговија заради страв од губење на пазарниот колач од Јужна Кореја. Технократската и економски фокусираната природа на европските трговски договори, на блокот исто така му дава шанса за постигнување договори необременети од политички тензии. Европската трговска политика има една клучна предност пред другите трговски сили: водена е од комитет од неизбрани технократи кои веруваат во користа од трговската либерализација, и кои се воглавно имуни на политички тензии и притисоци, вели Ричард Болдвин, професор по меѓународна економија на женевскиот институт „Градјуејт“ . Наспроти ова, силната репутација на Кина како извозен предатор и прашањата околу почитување на човековите права, станаа пречка на патот за склучување договори. Нивните трговски разговори со Норвешка беа прекинати откако минатата година норвешкиот Нобелов комитет му ја додели нобеловата награда за мир на кинескиот дисидент Лиу Џиабо, а потрошувачките пазари како САД и ЕУ се загрижени додека ги задржуваат ефтините кинески добра

СВЕТСКИ ПЕЧАТ како причина за започнување на трговски договори. Како и да е, Пекинг е закана за Европа заради серијата неформални комерцијални договори со африканските држави кои се богати со ресурси. Во Индија и Бразил политички сменетата природа на трговски политики и посакуваните супституции за увоз, покажаа бавен прогрес во трговската либерализација. А администрацјата на Обама во Вашингтон се бори со трговски договори кои може да ги налути синдикатите и да ги подели демократите, со што се успорија напорите за постигнувањее билатерални дговори со Панама, Колумбија и Јужна Кореја. - Нека е јасно, денес САД немаат функционална трговска политика, вели Витал Мореира, претседател на Комисијата за меѓународна трговија во Еврипскиот парламент. Внатрешни предности Можби ќе бидат потребни години за постигнување договори, како што е сучајот со европските договори со нивните поранешни колонии. Зад ова преговарачите во европската комисија мора да поминат низ одобрување од 27-те влалди во блокот и во Европскаиот парламент, како и низ групите на цивилното општество. Но, се додкеа темите како што се климатските промени и бебедноста на храната сеуште го привлекуваат вниманието на активистите, нема илузии дека со пропаста на светскиот трговски довогор дека билатерланите трговски договори ќе избегаат од нивната важност. Европскиот паралмент во трговските договори ги вклучи лритериумите за социјала и екологија, но со групите кои се работат во корист на индустријата и кои доминираат со европската политичка сцена, неизвесно е дали законодавците можат да одат дотаму за да стаат вето на некој договор. - Тоа е затоа што европските одлуки за закони имаат толку степени со што комисијата добива голема моќ во трговската политика, рече Бодлвин од женевскиот институт „Градјуејт“. (Форбс – Њујорк)

СВЕТСКИ ПЕЧАТ На светот му се заканува нова голема економска криза ДОАЃААТ НЕМИНОВНИ ПРОМЕНИ

Западната цивилизација е на работ на стопански колапс, во британскиот весник „Телеграф“ предупреди Лиам Халиган, главен економист за „Просперити Keпитал Манаџмент“ и еден од најугледните британски новинари. Халиган со години ги покрива економските теми во водечкиот светски печат, вклучувајќи ги „Економист“, „Фајнаншал Тајмс“ и „Вол Стрит Џурнал“. Последните пет години е уредник на стопанската рубрика во „Сандеј Телеграф“, поради што неодамна од организацијата на британските новинари е прогласен за новинар на годината во подрачјето на економијата.

Но, наспроти тоа неговите предупредувања ретко се сфаќаа сериозно. А Халиган веќе 20 години предупредува на неодржливоста на доминантниот модел на западното стопанство. Должничката криза која во многу држави во евро зоната, но и во САД допрва треба да го достигне својот врв, може од темели да ја промени светската економија, верува Халиган. Последиците од хаосот во евро зоната и САД ќе се чувствуваат со десетици години Токму во овој момент глобалната економија е соочена со две потенцијални катастрофи: на евро зоната поради Грција, но и други земји кои се на работ на банкрот, се заканува рушење, а САД се наоѓаат сред партиски преговори од чиј резултат зависи дали по 2 август оваа година ќе може и понатаму да ги санира своите тековни обврски. Иако се работи за два налик одвоени случаи, овие две кризи

БИЗНИС ИНФО се тесно поврзани, предупредува Халиган. Имено, коренот им е идентичен, и евро зоната и САД плаќаат данок на повеќе децениското лагодно живеење и неконтролираното задолжување. - Состојбата во која моментно се наоѓаат САД и евро зоната ќе има разорно влијание на западната цивилизација. Последиците ќе ги чувствуваме уште со десетици години, тврди Халиган. На работ на нова глобална криза Аналитичарот на „Телеграф“ смета дека новата голема криза, во моменталните услови е практично неизбежна. Во САД Барак Обама и републиканците веројатно на крај ќе постигнат договор (иако малкумина се сомневаат дека застапниците на „Ти Парти“ навистина се доволно луди свесно да ја втурнат Америка во банкрот), а лидерите на евро зоната веќе ќе смислат начин да го дистрибуираат товарот од неодговорноста на некои членки, на сите даночни обврзници на ЕУ и да ги спасат Грција, Португалија, Ирска, можеби дури и Италија, од ивица на бездната. Барем привремено. Но закрпувањето на дупките, кои повторно се отвараат од ден на ден, не е никакво решение. Примерот со Италија, истакнува Халиган, тоа најдобро го илустрира. Италија е трето најголемо стопанство во ЕУ и седмо најголемо во свет. Но, истовремено тоа е држава во која идните пет години на наплата доаѓаат 1000 милијарди евра кредитен долг. - Италија едноставно е преголема за да може да се спаси. Евро зоната можеби ќе може да го преживее банкротот на Грција, но банкротот на Италија би значело дека понатаму се би било можно, пишува Халиган. Во Америка пак, состојбата дополнително ја компликуваат претстојните претседателски избори во 2012 година, на кои Обама ќе се бори за нов мандат, што значи дека преговорите кои треба да го спасат стопанството, стануваат пред се политички ринг. Ако никој не попушти, САД за еден месец ќе дојдат во ситуација да мора да бираат дали на Кина ќе и платат идна рата на кредит или ќе продолжи на своите граѓани да исплаќа социјална помош. Ако некој попушти (а веројатно ќе попушти), сеедно, за една или две години ќе гледаме реприза и повторно ќе го чекаме Конгресот да одобри на американскиот

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

претседател задолжување надвор од секоја граница на здрав разум. Западот наскоро ќе мора да сфати дена нема задолжување без ризик - Западњаците кои мислат дека нашите масовни јавни долгови се туѓ проблем ги чека грубо будење. Најголемиот дел од нашите обврзници се во рацете на Кина и големите извознички на нафта. Често слушам коментари дека тие држави нема да се осудат да престанат да даваат кредити, бидејќи така ќе ги обезвреднат обврзниците кои веќе ги поседуваат. Тоа е неверојатен самобендисан став, пишува Халиган, кој тврди дека западните стопанства и понатаму нормално функционираат само затоа што најризичните кредити сеуште не дошле на наплата. - Ова што се случува е само почеток. Верувам дека многу западни земји ги чека репрограмирање на долговите, а тие сеуште не се подготвени тоа да го признаат. Посебно бидејќи лидерите на т.н. „развиени“ земји, се потпираат на полагање на девалвација на своите валути со што си ја олеснуваат позицијата, а на кредиторите наметнуваат своевиден „мек банкрот“. Порано или подоцна, приватните инвеститори и т.н. развојни пазари ќе ја намалат својата кредитна изложеност кон Западот, а Америка и Западна Европа конечно ќе мора да сфатат дека нема задолжување без ризик, заклучува Халиган. Нова „Голема игра“ околу Авганистан

БИТКА ЗА СУРОВИНИ Уште од 19-от век околу влијанието и суровините на богатиот Авганистан се натпреваруваа Русија и Велика Британија - тоа беше „Голема игра“. Сега е во тек нова „Голема игра“ – меѓу САД и Кина. Се проценува дека авганистанските суровини се вредни повеќе илјади милијарди долари, а енергетските потенцијали на другите централноазиски земји се многу поголеми. До сега тоа во најголем дел беше „недопрена торта“. Иран,

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

Пакистан, Индија, Русија, а пред сите САД и Кина најголемото парче од таа „торта“ го сакаат за себе. Многу експерти говорат дека во позадина на војната против тероризмот всушност се крие војна за природни ресурси. Американците најавија повлекување на своите војници од Авганистан – но нивните интереси тука и понатаму остануваат. Но, пристапот на суровини, според мислењето на доцентот на Факултетот за политички науки при Слободниот универзитет во Берлин, Томас Гревен, не е доволно регулиран.

Според „најлошото сценарио“, значи ако дојде до регионален судир, не може да се смета на договори за експлоатација на суровини. Во тој случај пристапот до рудните богатства мора да биде обезбеден со воени средства кои вклучуваат изградба на нови воени бази и соработка со силите за безбедност. Тој што ги контролира суровините, го контролира светот САД и Кина последните десет години интензивно се натпреваруваат во обидите да обезбедат надмоќ над рудните наоѓалишта во светот. Двете земји се свесни дека директниот пристап до суровините истовремено значи и обезбедување на услови за понатамошен развој. Така новата „Голема игра“ всушност одлучува чие влијание ќе биде посилно во 21 век – кинеското или американското, смета Гревен. - САД не се рамнодушни на можноста за добивање на суровини од Авганистан, или пак од другите земји во централна Азија. Кина не учествува во меѓународните воени акции, во конкретниот случај во борбата против тероризмот, а истовремено Кина ги освојува економските пазари. Пекинг се труди на своите компании да обезбеди концесии, верува германскиот експерт.

БИЗНИС ИНФО Кинеските инжинери уште во 2007 година почнаа да истражуваат место на иден рудник за бакар, за кој купија концесија. Големи кинески инвестиции Кинеската влада веќе со години офанзивно е во „куповна“ политика во Авганистан и другите централно-азиски земји. Така Пекинг обезбеди право на експлоатација на најголемиот рудник на бакар источно од Авганистан, што многу го разлути Вашингтон. Цената – вистинска ситница: 3 милијарди долари. На патиштата кои ги изградија Американците наскоро камионите бакарот ќе го превезуваат во правец на Кина. Пекинг официјално ги отфрлува тврдењата дека има намера да стане супер-сила, како во Авганистан, така и во целиот регион. Меѓутоа, аналитичарите сметаат дека кинеската цел сепак е доминација и тоа во најмала рака во цела Азија. Јурген Стефен, раководител на одделението за Азија од фондацијата „Фридрих берт“ смета дека „вистината е некаде во средина. Кина, дури и ако тоа го сака, не може повеќе да го негира фактот дека е важен регионален играч“. До сега Кина избегнуваше директни судири со Вашингтон, иако таа присутност од стотици илјади американски војници во своето непосредно соседство го доживуваше како голема закана. А американските планови да останат во Авганистан и по 2014 година, се извор на нова загриженост во Пекинг, вели Стефен: „Очигледно е дека на Кина не и е во интерес да биде опкружена со американски воени бази. Кинеската влада исто така знае дека во некој догледен период оваа состојба нема да може да се избегне. Поради тоа верувам дека Кина сега ќе се сврти кон Пакистан“. Интензивирање на односите меѓу двете земји – кинескиот претседател Ху Џијантао во мај 2010 година беше домаќин на претседателот на Авганистан Хамид Карзи во Пекинг.

Пакистан нов пријател на Кина? Близината на Пакистан за Кина е од повеќекратно значење. Од една страна Пекинг на Исламабад гледа како на верен сојузник против

СВЕТСКИ ПЕЧАТ Индија, негов најголем соперник во регионот. А од друга страна Кина верува дека со помош на исламската република Пакистан, полесно ќе успее да ги реализира своите интереси во Авганистан – а посебно по повлекувањето на воените сили на САД. Во врска со резултатот од оваа нова „Голема игра“ Стефен не сака ништо да прогнозира. Сеуште не се знае, смета тој, кој на крајот ќе излезе како победник. Но, тоа за Авганистан може да биде катастрофално, смета експертот од Берлин, „бидејќи враќањето на талибанците или судир меѓу големите ривали во регионот, како Кина, Индија и САД, би довело до трајни судири во Авганистан, судири од кои таа земја долго нема да може да се извлече“. (Дојче веле – Берлин)

Загрозени пензиските фондови во САД ТРОЈЦА ВРАБОТЕНИ РАБОТАТ ЗА ЕДЕН „БЕЈБИ БУМЕР“

Трошоците за пензиите и медицинските услуги за пензионерите се во нагол пораст во Соединетите Држави, па многу Американци се плашат дека нема да имаат доволно пари удобно да живеат кога ќе бидат премногу стари и нема да можат да работат. Многу пензионирани Американци добиваат примања од Агенцијата за социјално осигурување, владина програма која е клучен извор на приходи за граѓани постари од 65 години. Меѓутоа, зголемените трошоци на таа програма, го принудуваат Конгресот да разгледа за намалување на бенефициите, поголеми даночни стапки или да ја помести старосната граница за одење во пензија. Финансиските проблеми на социјалното осигурување потекнуваат од големиот бран на пензионирање на т.н. „бејби бумери“, генерација родена по Втората светска војна, која растела

СВЕТСКИ ПЕЧАТ во 1950-тите и 1960-тите години во минатиот век. Проблемот е што „бумерите“ цел живот плаќале данок за да издржуваат претходни генерации пензионери, додека сега има помалку Американци кои работат за да го финансираат истото ниво на бенефиции за „бумерите“. Тројца вработени плаќаат данок за да издржат еден примач

на социјална помош. До 2030 година тој однос ќе биде само двајца вработени на секој пензионер. Џин Сетфанд, висока претставничка на Американското здружение на пензионери (ААРП), вели дека за многумина Социјалното осигурување е многу критично и промените мора детално да се разгледаат и воведат. „Се друго во суштина е намалено до ниво во кое практично ништо не останува, или има но недоволно. Поради тоа, ако владата не го поддржи системот како Социјалното осигурување, Господ знае што ќе се случи со пензионерите“, вели Сетфанд. Само незначителен дел од работодавците плаќаат пензии на своите пензионирани работници, како надомест на примањата на социјалното осигурување. Наместо тоа, многу работодавци нудат програми за штедење под назнаката 401-К. Работниците вложуваат дел од платите на сметка заштитена од даноци и се помагаат со исплатите од тој буџет по пензионирањето. Работодавците наведуваат дека плановите за 401-К се помалку скапи од традиционалните пензии. За да се поттикне учество и од страна на работниците во овие програми работодавците често даваат и сопствен придонес во висина на уплатите на вработените. Новите анкети во САД и другите земји сега покажуваат дека голем број на луѓе малку знаат за инвестирањето. Анамариа Лусарди од катедрата за бизнис на Универзитетот Џорџ Вашингтон спроведе две студии за тоа. „Проблемот е што преголема одговорност се префрлува на

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

работниците за да се обезбеди доволно да штедат за пензија, а истовремено тие не се потковани со знаење, ниту пак располагаат со механизми потребни за носење на одлуки поврзани за пензија“, објаснува Лусарди. Таа додава дека ако пензионерите сакаат нивниот план за пензија да функционира, тие мора да ги разберат финансиските концепти како акумулација на интереси, инфлацијата и ризикот од инвестирање во разни фондови. „Добро е што живееме подолго, но што правевте со себе последните 30 години“, прашува пензионерот Реј Грин. Реј Грин кој посетувал курс за финансии, истакнува дека ефикасно раководење со пензиските фондови е поважно од кога било , бидејќи подобрата здравствена нега помага на луѓето да живеат подолго, но и ги зголемува трошоците на животот на пензионерите. (Гласот Вашингтон)

на

Америка

милијарди долари повеќе од што собрала во буџетот. Растот од 16,6 отсто во само еден месец може да се оправда само со падот на приходите од даноците и со растот на трошоците на каматите. Истовремено лани дефицитот изнесуваше 6,56 милијарди куни, т.е. беше помал околу 600 милиони куни од сегашниот. А како дојде до кусок во државната каса? За почеток, вкупните приходи до мај беа помали за милијарда куни од лани. Падот на приходите не го следеше еднакво темпото на падот на расходите, па државата од граѓаните собра 42,39 милијарди куни, а владата потроши 49,57 милијарди куни. Потфрлија

–

Дефицитот на Република Хрватска скокна на 7,2 милијарди куни ДРЖАВАТА УПОРНО ТРОШИ ПОВЕЌЕ ОТКОЛКУ ШТО СОБИРА

* Во еден месец владата потроши 1,2 милијарди куни повеќе од што собрала во буџетот, а растот од 16,6 отсто во само еден месец може да се оправда само со падот на приходите од даноците и со растот на трошоците на каматите Според податоците за приходи и расходи на државната статистика првите пет месеци оваа година, се чини дека консолидирањето на државната каса на Министерството за финансии тешко му поаѓа од рака. Иако според приходите во мај се очекуваше дека ќе се спречи експлозијата на дефицитот, се случи токму спротивното. Дефицитот се зголеми на 7,2 милијарди куни, т.е. во еден месец владата потроши нови 1,2

приходите од даноците, додека износите на уплатените придонеси останаа на минатогодишно ниво. Имено, приходите од придонесите на вработените се движат околу 15,7 милијарди куни, а тоа што зачудува е дека од мај на меѓугодишно ниво нема разлика во наведената ставка, наспроти забележаниот пад на вработувањата и растот на регистрираната невработеност. Од друга страна, помалите даноци за нафтата и нафтените производи го срушија вкупниот резултат на приходите од даноците, од кои на крајот на мај државата собра 24,5 милијарди, т.е. околу 700 милиони помалку од лани. И по пет месеци ДДВ бележи раст, па се собраа 14,55 милијарди куни, т.е. 1,7 отсто повеќе од лани, а во мај е остварен раст на приходите од 140 милиони куни. Сепак, ѕвездата на оваа сезона е данокот на приход, кој расте по стапка од 15 отсто во првите пет месеци во кои се собраа 3,83 милијарди куни од тој данок. Иако од почетокот на годината е евидентиран пад на приходите со намалувањето на трошоците, владата се прилагодуваше на новонастанатата состојба. Во мај владата се ослободи од стегите и потроши половина милијарда куни повеќе од мај 2010 година. Потрошените 10 милијарди

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

куни се одговорни за растот на дефицитот, а парите од буџетот истекоа поради платите, пензиите, субвенциите за стопанството во јавните компании, како и за плаќањата на каматите за кредитите и обрзниците. Така за плати на своите вработени државата потроши 12,87 милијарди куни во пет месеци, што значи дека државните службеници трошат 26 отсто од вкупниот буџет, а ако на тоа се додадат и трошоците за пензиите кои изнесуваат 17,57 милијарди куни, јасно е дека државата 62 отсто од трошоците ги издвојува за тие две ставки. Сепак и платите и пензиите се задржаа на ниво на минатогодишните податоци, додека задолжувањето резултираше со зголемување на трошоците за каматите. Така од буџетот за 5 месеци отидоа 3,38 милијарди куни за камати, што е 600 милиони куни повеќе од истиот период лани. Трошоците за камати ги надминаа трошоците за субвенции во стопанството и јавните компании, кои изнесуваа околу 3 милијарди куни. (Вјесник – Загреб) Бум на кривични дела на интернет САЈБЕР- КРИМИНАЛОТ СЕ ШИРИ КАКО ЧУМА

* Утврдените штети преку деликти направени во интернет само во Германија се покачени за една третина. На удар вебстраниците на владата, партиите, медиумите и стопанските претпријатија...На рака на наглиот пораст му одат пред се’ мобилните уреди како смартфоните и социјалните мрежи како Фејсбук Сојузната криминалистичка служба - БКА лани во Германија регистрира околу 60 илјади случаи на измама преку интернет, што е скок од речиси 20 проценти. Штетата за една година нарасна од 37 милиони евра во 2009, на 61,5 милиони лани. Тоа се само „светлите“ бројки; „темното“ поле на сајберкриминалот, според проценката на Јерг Цирке, претседател на БКА, е најмалку двојно поголемо.

БИЗНИС ИНФО Најострото оружје на сајберкриминалците се таканаречените „бот“-мрежи, масовно поврзување на далечински управувани компјутери, инфицирани со „шад“-програми, без нивните сопственици да имаат каков било поим за тоа. Јерг Цирке спомнува дека до 700.000 компјутери секојдневно криминалците ставаат под своја контрола за одредена цел. „Тие ’бот‘-мрежи тогаш напаѓаат сервери на властите, на големи претпријатија или на мали фирми. Сајбер-криминалците сакаат да блокираат пристап во интернет, за да изнудат пари, да ограничат можност за дејствување на властите или и да вршат политички притисок. Примерот на Естонија од пред неколку години покажа дека и држави се цел на напади“, вели Цирке. И властите загрозени Во 2007 година хакери ги парализираа веб-страниците на владата, партиите, медиумите и стопанските претпријатија во оваа балтичка земја. Една банка мораше два дена да го прекине меѓународниот платен промет. Запрена беше исплатата на сметки и плати. Во Германија нема напади од такви размери, па сепак експертите се во состојба на аларм како никогаш досега. На пример, таканаречениот „фишинг“ кај вршењето банкарски работи преку интернет е зголемен за 82 процента. Притоа сторителите со фалсификувани мејлови или манипулирани програми си обезбедуваат пристап до банкарските податоци на граѓаните. „Секогаш кога големите банки ќе воведат нова технологија, опаѓа бројот напади во онлајнбенкинг. Се чини дека се создава ефект на прилагодување на корисниците, а криминалците располагаат со нови сознанија. И потоа повторно расте криминалот“, забележува Дитер Кемпф, претседател на Битком - Сојузното здружение на информационото стопанство, телекомуникациите и новите медиуми. Посебна улога на смартфонот Сторителите, кои дејствуваат меѓународно, се чини дека профитираат од безгрижноста на многумина корисници на интернет и од се’ поголемата раширеност

СВЕТСКИ ПЕЧАТ на мобилните уреди во светот. Според Битком, 85 проценти од испитаниците се чувствуваат загрозени во интернет, но само секој четврти сопственик на смартфон располага со антивирусна заштита и дури секој петти со „фајервол“ за заштита од несакани пристапи до неговиот апарат, се чуди Јерг Цирке, челникот на БКА. Тој смета дека е безусловно потребно систематски да се меморираат таканаречените ИП-адреси (ај-пи) на компјутерите, за да им се влезе на трагата на криминалците, но, вели, за жал во Германија тоа не е дозволено. Претседателот на Битком смета дека опасноста е помалку драматична. Интернет-стопанството и провајдерите од областа на комуникациите заеднички стартуваа иницијатива против „бот“-мрежата: кога ќе наидат на индиции за загрозен приватен компјутер, веднаш го информираат корисникот.

„Нему му се укажува дека има веб-страница за дезинфекција на неговиот компјутер, како и хотлајн. Ние уште не знаеме точно колку е ефективна оваа наша понуда. Резултати ќе има дури наесен. Но, од меѓубилансот знаеме дека ова доведе до значително прочистување. Германија, за среќа, го загуби првото место во меѓународна конкуренција според бројот на нападнати ’бот‘мрежи“, вели Дитер Кемпф. Во иднина политиката, органите на кривичен прогон и стопанството имаат намера уште поинтензивно да ги здружат силите против интернет-криминалот. Централна функција притоа би можел да преземе Националниот центар за сајбер-одбрана, што официјално беше отворен кон средината на минатиот месец (јуни 2011) во Бон.

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија

Назив на Проектот

Испорака на медицинска опрема за итна помош

Назив на Проектот

Moldelectrica - Пренос на електрична енергија

Референца

EuropeAid/131681/M/SUP/XK

Референца

EIBZ66626

Финансиска референца.

Финансиска референца

Вид на набавка

Услуги

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Финансиер

ЕИБ

Земја

Косово

Земја

Молдавија

Објавено на

5.7.2011 година

Објавено на

5.7.2011 година

Краен рок за апликација

26.7. 2011 година

Краен рок за апликација

Отворен

Сектори

Здравство

Сектори

Градежништво - инженеринг Енергетика

Опис на Проектот

EULEX Косово бара понудувач на медицинска опрема за итна помош во Приштина

Опис на Проектот

Контакти

h�p://www.eulex-kosovo.eu/en/tenders

Рехабилитација и модернизација на дел од високонапонска преносна мрежа на Moldelectrica, the state-owned Moldovan transmission system operator.

Назив на Проектот

BA - Сараево: ИПА - лабораториска опрема за контрола на храна во БиХ

Референца

EuropeAid/128355/C/SUP/BA

Финансиска референца

BGUE-B2009-22.020200-C8-ELARG DELBIH

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Земја

Контакт:

IS Moldelectrica, Moldova

Назив на Проектот

Консултантски услуги за мониторинг и верификација на проекти на механизми за чист развој надополнување Update

Референца

WB2855-803/11

Босна и Херцеговина

Финансиска референца.

Selec�onNo. 1037588

Објавено на

5.7.2011 година

Вид на набавка

Услуги

Краен рок за апликација

5.9. 2011 година

Финансиер

Светска банка

Сектори

Земјоделство Рурален развој Заштита на потрошувачи

Опис на Проектот

LOT 1. chromatographs. LOT 2. atomic absorp�on spectrophotometers. LOT 3. various laboratory equipment

Контакт European Union, represented by the European Commission, on behalf of and for the account of the beneﬁciary country/countries, Sarajevo, BOSNIA AND HERZEGOVINA

Назив на Проектот

EPS - Проект за броила

Референца

EBRDZ52459

Финансиска референца

6068-GPN-40379; 6428-GPN-40379

Вид на набавка

Услуги, испораки, изведбени работи

Финансиер

ЕБРД

Земја

Србија

Објавено на

5.7.2011 година

Краен рок за апликација

Отворен

Сектори

Градежништво, инженеринг Информатичка технологија, енергетика, управување со програми

Опис на Проектот -Консултантски услуги за поддршка на проектната единица основана од ЕПС; -стоки и соодветни услуги за набавка на броила од средна волтажа и нивно инсталирање; - стоки и соодветни услуги за набавка на броила за ниска волтажа и нивна инсталација; -испораки и услуги, воведување и тренинг на hardware and so�ware и менаџмент. Контакт EPS Balkanska 13, Belgarde 11000, Serbia Email: kabinet@eps.rs Tel: +381 11 3611 434 +381 11 3611 434 Fax: +381 11 3611 908

Земја Afghanistan, Albania, Algeria, Angola, An�gua and Barbuda, Argen�na, Armenia, Azerbaijan, Bahamas, Bahrain, Bangladesh, Barbados, Belarus, Belize, Benin, Bhutan, Bolivia, Bosnia and Herzegovina, Botswana, Brazil, Bulgaria, Burkina Faso, Burundi, Cambodia, Cameroon, Cape Verde, Central African Republic, Chad, Chile, China, Colombia, Comoros, Congo (Brazaville), Congo, Democra�c Republic of the, Cook Islands, Costa Rica, Croa�a, Cyprus, Czech Republic, Djibou�, Dominica, Dominican Republic, East Timor, Ecuador, Egypt, El Salvador, Equatorial Guinea, Eritrea, Estonia, Ethiopia, Fiji, Gabon, Gambia, The, Georgia, Ghana, Grenada, Guatemala, Guinea, Guinea-Bissau, Guyana, Hai�, Honduras, Hungary, India, Indonesia, Iran Islamic Republic, Ivory Coast, Jamaica, Jordan, Kazakhstan, Kenya, Kiriba�, Korea, North, Korea, South, Kosovo, Kuwait, Kyrgyz Republic, Laos, Latvia, Lebanon, Lesotho, Liberia, Libya, Lithuania, Macedonia, Madagascar, Malawi, Malaysia, Maldives, Marshall Islands, Mauritania, Mauri�us, Mexico, Micronesia, Federated States of, Moldova, Mongolia, Morocco, Mozambique, Myanmar, Namibia, Nepal, Nicaragua, Oman, Pakistan, Palau, Panama, Papua New Guinea, Paraguay, Peru, Philippines, Poland, Qatar, Romania, Russian Federa�on, Rwanda, Saint Ki�s and Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Samoa, Sao Tome and Principe, Saudi Arabia, Senegal, Serbia and Montenegro, Seychelles, Sierra Leone, Slovakia, Slovenia, Solomon Islands, Somalia, South Africa, Sri Lanka, Sudan, Suriname, Swaziland, Syria, Tajikistan, Tanzania, Thailand, Togo, Tonga, Trinidad and Tobago, Tunisia, Turkey, Turkmenistan, Uganda, Ukraine, United Arab Emirates, Uruguay, Uzbekistan, Vanuatu, Venezuela, Vietnam, West Bank and Gaza, Yemen, Republic of , Zambia, Zimbabwe Објавено на

6.7.2011 година

Краен рок за апликација

18.7. 2011 година

Сектори

Земјоделство - рурален развој Информатичка технологија Животна средина Финансии - банкарство Управување со програми

Опис на Проектот

Консултантски услуги на Тhe World Bank Carbon Finance Unit’s (CFU) за подршка на BioCarbon Fund Project Managers and the Project En��es

Контакт

h�ps://wbgeconsult2.worldbank.org/wbgec/index.html

Назив на Проектот

Скопје Урбан транспорт – Партнерство за менаџмент на сообраќајот и менаџмент на градските улици

Референца

EBRDZ66638

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија Финансиска референца Вид на набавка

Услуги

Финансиер

ЕБРД

Земја

Македонија

Објавено на

6.7.2011 година

Краен рок за апликација

28.7. 2011 година

Сектори

Транспорт Урбан развој

Опис на Проектот

Воведување систем на автоматски сообраќаен менаџмент (“ATM”); Реконструкција на улицата Првомајска

Контакт Град Скопје Сектор за меѓународна соработка За Ловрен Маркиќ Бул. Илинден бб Скопје, 1000 Република Македонија tel. +389-2-329-7235 +389-2-329-7235 fax.+389-2-3207-525 e-mail: lovrenm@skopje.gov.mk or lovren.markic@gmail.com The EBRD’s Contact Person: Yvonne Wilkinson European Bank for Reconstruc�on and Development One Exchange Square London EC2A 2JN Tel: + 44 20 7338 7123 + 44 20 7338 7123 Fax: +44 20 7338 7451 E-mail: wilkinsy@ebrd.com

Назив на Проектот

AL-Тирана: ИПА - подготовка на тендерски документи за систем за канализација во Velipoja (phase III), дополнување

Референца

EuropeAid/131274/C/SER/AL

Финансиска референца Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Земја

Албанија

Објавено на

6.7.2011 година

Краен рок за апликација

2.9. 2011 година

Сектори

Земјоделство - рурален развој Градежништво - инженеринг Животна средина Урбан развој

Опис на Проектот

Подготовка на тендерски документи за систем за канализација во Велипоја

Контакт

European Union, represented by the European Commission, on behalf of and for the account of the beneﬁciary country, Tirana, ALBANIA

Назив на Проектот

Проект за модернизација на здравствениот систем

Референца

WB2885-803/11

Финансиска референца

Credit number: 4154-ALB; Project Id: P082814

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Светска банка

Земја

Албанија

Објавено на

7.7.2011 година

Краен рок за апликација

18.8. 2011 година

Сектори

Здравство

Опис на Проектот

LOT 1. LAPAROSCOPY & ENDOUROLOGY SYSTEM LOT 2. ENDOSCOPIC SYSTEM FOR GASTRO-ENTEROLOGY LOT 3. HF SURGERY UNIT LOT 4. ELECTROSURGERY ENERGY PLATFORM LOT 5. ANESTHESIA MACHINE LOT 6. O.R. PATIENT MONITOR LOT 7. NON-INVASIVE PATIENT MONITOR LOT 8. SURGICAL INSTRUMENTS SET LOT 9. MOBILE C-ARM PROCUREMENT OF MEDICAL EQUIPMENT FOR PEDIATRIC DEPARTMENT IN TUHC

Контакт Saimir KADIU Director MINISTRY OF HEALTH FINANCIAL PLANNING DEPARTMENT HEALTH SYSTEM MODERNIZATION PROJECT Blvd. “Bajram CURRI”, Floor third, room # 9 Tirana, Republic of Albania. Mobile: +355 67 20 42 735 E-mail: skadiu@icc-al.org

Назив на Проектот

Проект за одржлива енергија

Референца

WB2880-803/11

Финансиска референца

Project Id: P089656

Вид на набавка

Испораки, изведбени работи

Финансиер

Светска банка

Земја

Македонија

Објавено на

7.7.2011 година

Краен рок за апликација

19.8. 2011 година

Сектори

Градежништво - инженеринг Енергетика

Опис на Проектот

LOT 1. Детски градинки: „Сончоглед“, „Сонце“, „Синоличка“ во општина Гази Баба LOT 2. Lot 2 Воведување мерки за енергетска ефикасност во јавни згради во општините Гази баба и Кисела Вода

Контакт Министерство за економија A�n: Шпетим Нуредини Државен советник за енергетика и минерални извори Јуриј Гагарин 15. 1000 Скопје Република Македонија. Tel: +389 (0)2 3093430, 3093 530, 3090 096, 3090 097. E-mail:nuredini@economy.gov.mk, cc: andon.kirov@economy.gov.mk

Назив на Проектот

Проект за менаџмент и администрација на земјиште Компонента А: Сигурност на посредувањето и регистрацијата на правата на недвижна сопственост

Референца

WB2861-803/11

Финансиска референца

Credit No. 4263-ALB; Project Id: P096263

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Светска банка

Земја

Албанија

Објавено на

6.7.2011 година

Краен рок за апликација

21 .7. 2011 година

Сектори

Земјоделство - рурален развој Економски развој Управување со програми Законодавство

Опис на Проектот

Консултантски услуги за тренинг на службите за регистрација на недвижна сопственост

Контакт IMMOVABLE PROPERTY CENTRAL REGISTRATION OFFICE. Addres: Rr: “Jordan Misja”. Tirana, Albania. A�n.: Rezar Turdiu, Director of Project Planning and Monitoring Department. Tel +355/4/2400621. Fax +355/4/2403306. E-mail: rezar.turdiu@zrpp.gov.al

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА Контакт М-р Ацо Спасовски тел. 3244044 факс.3244088 е-маил-aco@mchamber.mk www.mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ Интензивни летни курсеви по деловен англиски јазик „ИСКОРИСТЕТЕ ГО ЛЕТОТО – НАУЧЕТЕ АНГЛИСКИ ЈАЗИК!“ Интензивни летни курсеви по деловен англиски јазик Јуни- септември 2011 година Сала 53 на IV кат Стопанска комора на Македонија Стопанска комора на Македонија заедно со Центарот за странски јазици “Sunrise”, во периодот од јуни-септември 2011 година организираат интензивни летни курсеви по деловен англиски јазик. Оваа обука преку интерактивна настава ќе ги развие Вашите вештини за секојдневно деловно работење, како што е професионалната деловна комуникација. Истовремено ќе Ви овозможи да ги освежите и надополните своите претходно стекнати знаења, да го збогатите речникот со термини, да ја подобрите употребата на граматичките правила и да го усовршите користењето на деловните термини. СОДРЖИНА:

Обуката ќе ја спроведе: Менче Грозданова, дипломиран професор по англиски јазик. Наставата ќе трае вкупно 36 часа/45 минути час, еден месец, во блок-часови, три пати неделно (понеделник, среда и петок), од 1416.30 часот. Максимален број во една група е 8 слушатели. Сите учесници кои ќе го положат завршниот тест ќе се стекнат со сертификат за успешно завршено ниво. Цена на еден степен: 5.900,00 денари +ДДВ. Во цената е вклучен и оригинален учебник од програмата Oxford. За повеќе учесници од иста компанија следува попуст. Контакт : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 be�@mchamber.mk Анита Митревска Тел: (02) 3244057 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 anita.mitrevska@mchamber.mk

Од 25 – 31 јули 2011 година, Охрид МЕЃУНАРОДНА ЛЕТНА ШКОЛА 2011 „НАПРАВИ РАЗЛИКА – СТАНИ ИНОВАТИВЕН ЕВРОПСКИ ЛИДЕР“

Овој интензивен курс ќе опфати теми од областа на маркетинг и продажба, менаџмент и финансиски менаџмент, човечки ресурси, односи со јавноста, брендирање, бизниспланирање и сл. СТЕПЕНИ: 1. Elementary 2. Pre-Intermediate 3. Intermediate 4. Upper-intermediate Определувањето на степенот ќе се изврши со претходно тестирање на пријавените учесници.

Целта на летната школа e градење на лидерски вештини и компетенции во областа на иновациите и зголемувањето на јавната свест за потребата да се дејствува и да се промовира иновативното размислување (повеќе информации на сајтот: h�p://www.wix.com/macecomm/ieul2011).

Со интерактивна групи од 30 студенти, модерирани од македонски и меѓународни експерти, летната школа ветува дека ќе обезбеди одлично

учење. Детали за летната школа : Учесници: студенти од целиот свет Место: Хотел „Славија Спектар“ Охрид Цена: 100 евра, во кои се вклучени сместување, на база полн пансион, предавања, паузи за кафе. * За сите идни учесници кои студираат по ЕКТС, Летната школа обезбедува 2 кредита, кои можат да се искористат на вашиот факултет. Контакт : Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: lence@mchamber.mk Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: be�@mchamber.mk

Покана за посета на две саемски манифетстации што ќе се одржат од 14 до 16 септември 2011 година во Република Турција “BURSA AGROKULTURE 2011” И „BURSA 4th STOCKBREEDING AND EQUIPMENT FAIR”, * Организирана посета на Саемот со обезбедени бесплатни влезници и хотелско сместување Во периодот од 14 до 16 септември 2011 година, во Бурса, Република Турција, ќе се одржи 9. Mеѓународен саем за земјоделие, семиња и млечна индустрија “BURSA AGROKULTURE 2011” и Меѓународниот саем за сточарство и опрема за сточарство “BURSA 4th STOCKBREEDING AND EQUIPMENT FAIR”. Станува збор за една од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани турски и странски компании. Посетителите на Саемот ќе имаат можност да видат: - земјоделска механизација и технологија, стакленици, системи за наводнување, земјоделски лекови, семиња, саден материјал, хортикултура, цвеќарство, еколошко

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

земјоделство, стаклени градини, агроинформатика, млеко и млечни производи и живинарство.

Во областа на сточарството може да се видат: сточарски производи, ветеринарство, лекови и опрема и механизација за сточарство. Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „Адонис Груп“, организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 14 - 16 септември 2011 година, со автобуски превоз и алтернативно во сопствена режија. Обезбедени се бесплатно сместување, две ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4 или 5 ѕвезди), локален трансфер, како и бесплатни влезници за Саемот. Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон саемскиот организатор „Адонис“ од 95 евра со автобуски превоз (доколку е со сопствен превоз - 35 евра), како и организационите трошоци кон Комората (2.950 денари за членки, а 4.270 денари за нечленки на Комората). Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 5.8.2011 година. Контакт: Венера Андриевска тел:3244037; факс:3244088 Venera@mchamber.mk Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004; Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 vlatko@mchamber.mk

Oд 07 до 14 септември 2011 година во Република Словенија МЕЃУНАРОДЕН САЕМ ЗА ШИРОКА ПОТРОШУВАЧКА, ЗАНАЕТЧИСТВО И ПРЕТПРИЕМНИШТВО „ЦЕЛЈЕ 2011“ Стопанската комора на Македонија оганизира посета на Саемот и учество на билатерални средби со словенечките излагачи, а обезбеден е бесплатен автобуски превоз и бесплатна влезница за Саемот! Стопанската комора на Македонија, во периодот од 8 до 15 септември 2010 година, во Целје, Република Словенија, организира посета на реномираниот Меѓународен саем за широка потрошувачка, занаетчиство и претприемништво “Целје 2011”.

одржување деловни билатерални средби со словенечките излагачи на Саемот. Стопанската комора на Македонија ќе учествува на Саемот на заеднички коморски штанд, на којшто македонските компании можат бесплатно да се претстават преку промотивни материјали, брошури и каталози. Стопанската комора на Македонија ги повикува сите заинтересирани македонски компании да го пријават своето учество на Саемот најдоцна до 1.8.2011 година. Пријавниот лист може да се превземе преку веб порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска тел:3244037; факс:3244088 Venera@mchamber.mk Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004; Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 vlatko@mchamber.mk

Станува збор за најголемиот саем во Словенија на чие овогодинешно издание ќе земат учество над 1000 директни и околу 1700 индиректни изложувачи од преку 30 земји од целиот свет, од следниве стопански гранки: • деловни услуги и сервиси (ИТК индустрија, телекомуникации, банкарски сектор итн.); • опрема за дрвна и метална индустрија; • мебел; • градежни материјали; • обновливи извори на енергија; • прехранбена индустрија; • бела техника; • туризам; • текстил и облека; • автомобилска индустрија и др. Стопанската комора на Македонија организира посета на Саемот со организиран бесплатен автобуски превоз, сместување (на товар на посетителот) и бесплатни саемски влезници. Во рамките на саемската манифестација предвидено е и

Покана за посета на две саемски манифестации во Република Турција од 15 до 17 септември „EUROASIA PACKING - ISTANBUL 2011„ И “ISTANBUL FOOD-TECH 2011” * Организирана посета на Саемот со обезбедени бесплатни влезници и хотелско сместување Во периодот од 15 до 17 септември 2011 година, во Истанбул , Република Турција, ќе се одржи 17. Mеѓународен саем за пакување „EUROASIA PACKING - ISTANBUL 2011„ и 6. Саем за технологија на храна “ISTANBUL FOOD-TECH 2011”.

од

Станува збор за една поголемите специјализирани

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани турски и странски компании. Посетителите на Саемот ќе имаат можност да ги видат производите што турските и странски компании ќе ги пласираат од областа на: - системи за автоматизација, полнење вреќи, енокодирање со бар код машини, компресори, подвижни ленти и системи, машини за сушење, флексо-машини за печатење, машини за пакување храна, машини за кеси, регулатори, отпори, машини за сечење, машини за вакуум-пакување, индустриски миксери, артикли за намалување на мувлата, адитиви, пластични суровини, заштитни материјали за пакување, алуминиумско пакување, шишиња, кутии, картони за пакување, флексибилни пакувања (стиропор), стаклена амбалажа, херметички кутии, метално пакување, хартиено пакување, пластични кеси, угостителски прибор за еднократна употреба, дрвена амбалажа, лепила, маркери, пакување рециклиран материјал и др. Во делот на технологијата на храна можат да се видат пекарници, технолгија за пијалоци, безбедност на храната, адитиви, системи за складирање на храна, технологија на пијалаци и течна храна, технологија за млеко и млечни производи, технологија за месо, технологија за слатки и производи од житарки, хигиена и контрола за квалитетот на технологијата за прехранбени адитиви, чување храна, ладење, вентилација и друго. Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „Адонис Груп“, организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 1517.9.2011 година, со автобуски превоз и алтернативно во сопствена режија. Обезбедено е бесплатно сместување, две ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4 или 5 ѕвезди), локален трансфер, како и бесплатни влезници за Саемот. Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон саемскиот организатор „Адонис“ од 95 евра со автобуски превоз (доколку е со сопствен превоз - 35 евра), како и организационите трошоци кон Комората (2.950 денари за членки, а 4.720 денари за нечленки на Комората). Стопанската комора на

Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 5.8.2011 година. Контакт: Венера Андриевска тел:3244037; факс:3244088 Venera@mchamber.mk Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004; Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 vlatko@mchamber.mk

Oд 28 до 30 септември 2011 година „CULINARIA FINE FOOD“ во „БЕЛЕКСПО – центарот“ во Белград, Република Србија ЗАЕДНИЧКИ ШТАНД НА МАКЕДОНСКИТЕ ПРОИЗВОДИТЕЛИ ПО ПОВЛАСТЕНИ УСЛОВИ * Купувачите на храна и пијалоци Ве бираат Стопанската комора на Македонија организира групно учество на македонските компании на зеднички штанд под повластени услови и единствена можност за средба со светски познатите синџири на маркети, како „ЛИДЛ“, „ТЕСКО“, „МЕТРО“ и други. Специјализираниот саем „Culinaria Fine Food“ ќе се одржи од 28-30 септември 2011 година, во конгресниот Белекспо-центар во Белград, Република Србија.

купувачи кои однапред имаат договорени средби со излагачите. Ова саемска манифестација на добра храна и пијалаци се одржува по втор пат и ги спојува водечките производители и клучните купувачи од регионот и од Европа, а со цел снабдување големи трговски синџири, меѓународни организации, специјализирани работилници за деликатесна храна, институции и кетеринг-компании, хотели и ресторани. • Одделни компании ќе се претстават преку национални павилјони (Италија, Грција, Хрватска, Словенија, Турција ...). • Саемскиот концепт овозможува непосредна комуникација и остварување средби меѓу излагачите и домашните и странски купувачи (Lidl, Tesco UK, Globus, Supreme Group, Ax Food, Horeca, НАТО, малопродажни трговски синџири, увозници итн.) врз основ на селекција од страна на купувачите. • Ќе бидат организирани дегустации и натпревари на различни национални кујни. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за организирано учество на Саемот. Контакт: Влатко Стојановски Тел: 3244 004 факс: 3244 088 vlatko@mchamber.mk Венера Андриевска Тел: 3244037; факс 3244088 venera@mchamber.mk Од 8 до 10 септември 2011 година во Пекинг, Кина САЕМ ЗА АВТОДЕЛОВИ CIAPE (China Interna�onal Auto Parts Expo)

Оваа саемска манифестација не е наменета за широка публика, посетители, веќе за професионалните

Од страна на Канцеларијата за економски и трговски односи на Амбасадата на НР Кина, Стопанската комора на Македонија е информирана е дека од 8 до 10 септември 2011 година во Пекинг, Кина, ќе се одржи 5. Саем CIAPE (China Interna�onal Auto Parts Expo). На Саемот ќе се презентираат најеминентните производители, купувачи и корисници на автоделови, електроника, автогалантерија од Кина

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

и регионот. Минатата година на Саемот учествуваа 1.356 компании од 122 земји, а истиот беше посетен од околу 50.000 посетители.

Доколку има заинтересирани компании да го посетат Саемот CIAPE, организаторот ги покрива трошоците за две ноќевања во хотел, како и трошоците за транспорт од хотелот до местото на одржување на Саемот. Исто така, организаторот зема обврска да договори средби со најмалку 10 кинески компании со македонските компании-посетители на CIAPE. Подетални информации за посета на Саемот може да се добијат во Стопанската комора на Македонија или во Канцеларијата на економски и трговски односи на Амбасадата на НР Кина ( e-mail: eco@t-home.mk, тел.: 02 3069-658 и 02 3069 668). Заинтересираните за посета на Саемот можат да се регистрираат на веб-страницата www.iapechina.com, најдоцна до 10 август 2011 година. Контакт: Војкан Николовски Тел.: 02 3244 068 Факс: 02 3244 088 Call Центар : (02) 15015 vojkan@mchamber.mk Од 19 до 23 октомври 2011 година во Индонезија „TRADEXPO INDONESIA 2011” ВО ЏАКАРТА И ДЕЛОВНИ СРЕДБИ НА МАКЕДОНСКИ И ИНДОНЕЗИСКИ КОМПАНИИ * За првите 10 пријавени компании обезбедено бесплатно хотелско сместување Во организација на Националната агенција за унапредување на трговијата на Индонезија, од 19 до 23 октомври 2011 година, во Џакарта, Индонезија, ќе се

одржи 26. Меѓународен саем на стоки за широка потрошувачка „TRADEXPO INDONESIA 2011”. Годинешнава саемска манифестација, најголема од овој вид во Индонезија, има за цел промоција на репрезентативни производи од различни стопански дејности од индонезиско потекло кои ги отсликуваат брзиот индустриски развој и богатството на ресурси, наследството и културната традиција на оваа азиска земја. Саемот претставува исклучителна можност, бројните странски посетители поблиску да се запознаат со висококвалитетните индонезиски производи и да остварат непосредни контакти со реномирани производители и трговци од Индонезија.

INDONESIA” со организиран авионски превоз и хотелско сместување, бесплатен влез на саемот, како и посредување при издавање визи за Индонезија. За првите 10 пријавени македонски компании пријавени преку Стопанската комора на Македонија обезбедено е бесплатно хотелско сместување за времетраење на саемската манифестација. Детални информации за настанот можат да се добијат на официјалната интернет-страница на Саемот: www.tradexpoindonesia.com . Целокупните трошоци за посета на Саемот (авионски билети, хотелско сместување и локални трансфери) ќе бидат објавени навреме. Вашиот иницијален интерес за посета на Саемот, Ве молиме, да го најавите најдоцна до 23 август 2011 година, преку пополнување на анкетниот лист, којшто може да се превземе од веб порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk

Над 1000 компании ќе земат учество на годинешниот саем, на којшто ќе бидат изложени најразлични стоки за широка потрошувачка: • автомобилски компоненти внатрешни делови; • прехранбени производи; • спортска опрема, текстил конфекција; • електроника и електрика; • мебел и производи од дрво; • гума и гумени производи; • медицинска опрема и апарати; • занаетчиски ракотворби и друго.

и и

За време на саемската манифестација, Стопанската комора на Македонија, во соработка со Амбасадата на Индонезија, со седиште во Будимпешта, ќе организира билатерални деловни средби на македонските посетители со индонезиските излагачи, а воедно е оставена можност за остварување на посети на фирми по претходно изразен интерес. Стопанската комора на Македонија, како овластен национален координатор, организира посета на македонски компании на “TRADEXPO

Контакт: Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk Од 31.10 до 5.11.2011 година во Хавана “FIHAV EXPOCUBA 2011“ И ДЕЛОВНИ СРЕДБИ МЕЃУ МАКЕДОНСКИ И КУБАНСКИ КОМПАНИИ Во перидот од 31 октомври до 5 ноември 2011 година, во Хавана, Куба, ќе се одржи 29. Меѓународен саем на стоки за широка потрошувачка “FIHAV EXPOCUBA 2011”. На овогодинешната саемска манифестација ќе земат учество локални и странски производители и трговци од различни стопански дејности. Во 2010 година, повеќе од 1.000 излагачи од 58 земји ги промовираа своите производи за широка потрошувачка, машини, технологија, електроника, медицина, суровини и репроматеријали за индустрија и друго. За време на саемската

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ манифестација, Стопанската комора на Македонија, во соработка со Амбасадата на Куба, со седиште во Софија, ќе организира билатерални деловни средби на македонските посетители со кубанските излагачи.

Стопанската комора на Македонија, како овластен национален координатор, организира посета на македонски компании на “FIHAV EXPOCUBA 2011” со организиран авионски превоз и хотелско сместување, бесплатен влез на Саемот, како и посредување при издавање визи за Куба. Целокупните трошоци за посета на Саемот (авионски билети, хотелско сместување и локални трансфери) ќе бидат објавени навреме. Вашиот иницијален интерес за посета на Саемот, Ве молиме, да го најавите најдоцна до 23 август 2011 година. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk Од 4 до 13 ноември 2011 година во Швајцарија САЕМ ЗА ХРАНА И ПИЈАЛАЦИ „COMPTOIR BROYARD” ВО ПАЈЕРН * Доколку постои интерес за настап на македонски компании, Управниот комитет на Саемот во Пајерн, ќе ја прифати Р. Македонија како земјапартнер на овогодинешниот саем и на македонските компании ќе им ги понуди специјални повластени услови за настап Во периодот од 4 до 13 ноември 2011 година, Стопанската комора на Македонија, организира

учество на македонски компании на 6. Регионална саемска манифестација за храна и пијалаци „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија. Доколку постои интерес за настап на македонски компании, Управниот комитет на Саемот во Пајерн, ќе ја прифати Р. Македонија како земја-партнер на овогодинешниот саем и на македонските компании ќе им ги понуди следните услови: бесплатен неуреден изложбен простор од 80м2, со можност за негово проширување; - во еден од рестораните, простор од околу 200 м2, кој ќе биде определен за промоција на македонски специјалитети и пијалаци; - за лицата кои ќе бидат ангажирани во ресторанот (двајца готвачи и 2 келнера, облечени во народна носија), бесплатно сместување и храна; - за лицата кои ќе бидат присутни на штандот во текот на целата саемска манифестација,ќе има голем попуст за хотелското сместување и храна (истите ќе бидат околу 60 франци дневно). „COMPTOIR BROYARD“ е една од најголемите специјализирани регионални саемски манифестации во Пајерн и клучно место каде се среќаваат многубројни производители и трговци од областа на прехраната и пијалаците и тоа: - месо и месни производи, опрема за месна ндустрија и месарници; - млеко и млечни производи; - риба; - какао, бонбони, чоколади, сладолед; - брашно и производи од брашно; - диетална, макробиотичка храна; - производители на здрава, био и органска храна; - пакување (хартија, фолија, пластика); - конзервирана храна; - природна минерална и изворска вода; - безалкохолни и енергетски пијалаци; - сокови, сирупи и екстрати; - пиво, суровини и опрема за

индустријата за пиво; - вина од сите винарски земји и региони; - вински и овошни ликери, овошни и други ракии; - јаки алкохолни пијалаци, опрема и машини за производство; - опрема и машини за винарство. Програмата на „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија, покрај промоција на производителите на храна и пијалаци, нивно дегустирање и продавање, нуди и можност за учество и во други програмски содржини. Целта на оваа заедничка соработка е промоција и изнаоѓање деловни можности за македонските компании кои се занимаваат со производство и продажба на производи и услуги од областа на прехранбената индустрија. Саемската регионална манифестација „COMPTOIR BROYARD”, претежно е наменета за производители на храна, пијалаци (алкохолни и безалкохолни), туристички агенции, хотелско-угостителски објекти, производители на здрава, био и органска храна. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании својот интерес за учество за излагање на Саемската регионална манифестација „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија, да го пријават најдоцна до 1 август 2011 година. Контакт: Венера Андриевска тел:3244037; факс:3244088 Venera@mchamber.mk Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004; Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 vlatko@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 14 јули 2011, Бр. 62

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА Реномирана компанија од Македонија продава комплет фабрика со автоматска линија за производство на чист природен течен јаглендиоксид, квалитет наменет за производство на кока кола, и пепси кола, со капацитет цирка 1000 кг/на час готов производ, со машина за полнење на течен јаглендиоксид во боци од 2,5-50 литри, со две статички цистерни и една цистерна за превоз на течниот гас до купувачите, со два изворa (бунарa) на вода и со сопствена концесија за земјиштето. Цена по договор. Лица за контакт: Љупчо Капетаноски моб.00389 70208105, Здравко Консулоски моб.00389 70371800,Иван Стрезоски 00389 70306294. Валидност do: 21.10.2011 година Компанија од Полска бара да откупува цреши од Република Македонија. Валидност: 06.12.2011 година Турска компанија бара соработка со македонски производители на мебел и градежни компании. Валидност до: 22.11.2011 година Македонска компанија нуди плац на продажба со површина од околу 17000м2 на атрактивна локација во индустриската зона на 2-3 километри од центарот на Скопје, со намена за комерцијални објекти покрај автопат. Валидност до: 22.12.2011 година Компанија од Турција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на чевли, кожни додатоци, чанти, паричници, ремени и др. Валидност до: 23.10.2011 година Компанија од Турција бара соработка со фирми во Република Македонија во областа на електриката, електрониката, инсталации, одржување, автоматизација, мерни инструменти за заедничко инвестирање или извоз-увоз. Валидност до: 23.10.2011 година Хрватски трговски синџир бара соработка со производители на зеленчук во Република Македонија за пласман во Хрватска. Валидност до: 23.12.2011 година Компанија од Пакистан бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на ориз, свеж зеленчук и овошје. Валидност до: 24.10.2011 година Компанија од Хрватска заинтересирана е да увезува зеленук од Република Македонија за пласман во Хрватска. Валидност до: 27.12.2011 година Реномирана компанија од Македонија продава комплет фабрика со автоматска линија за производство на чист природен течен јаглен диоксид, квалитет наменет за производство

на кока кола и пепси кола со капацитет цирка 1000 кг/на час готов производ, со машина за полнење на течен јаглен диоксид во боци од 2,5-50 литри, со две цистерни за превоз на течниот гас до купувачите, со два извора (бунари) на вода и со сопствена концесија за земјиштето, цена по договор. Контакт: Љупчо Капетаноски, моб. 070208105, Здравко Консулоски, моб. 070371800, Иван Стрезоски, моб. 070306294. Валидност до: 27.10.2011 година Компанија од Украина бара соработка со компании и бизнисмени од Република Македонија за реализација на Проект за комплетна преработка на тврд отпад, комплетна изведба во однос на изработка, проектирање, производство на опремата, изведување на градежно-монтажни работи, обучување на персоналот. Изградбата на една ваква фабрика трае 1 година, а инвестицијата е повратна за 2 години. Валидност до: 28.12.2011 година Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на термостати за радијатори со чија помош се штедат милиони тони нафта или кубни метри природен гас и придонесуваат кон намалување на емисиите на СО2.. Валидност до: 28.11.2011 година Компанија од Црна Гора заинтересирана е за соработка со фирми во Република Македонија производители на мермер и травентин, посебно мермер сивец, во блокови и за производители на камена и мермерна галантерија (мијалници, пепелници, вазни и сл.), за кои можат да обезбедат пласман на црногорскиот и на египетскиот пазар. Валидност до: 28.12.2011 година Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на мерни апарати за електроника за термографска градба и термографија. Валидност до: 28.09.2011 година Компанија од Швајцарија заинтересирана е за инвестирање во Скопје, купување недвижен имот, како и изградба на станбени згради и трговски објекти. Валидност до: 28.12.2011 година Компанија од Италија заинтересирана е да соработува со македонски производители на дрво за обработка кое ќе биде наменето за финален производ во даски за изработка на предмети во домаќинството. Валидност до: 28.12.2011 година Компанија од Чешка бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на топлинска техника за бања и дизајн радијатори, печки на цврсти горива. Валидност до: 9.9.2011 година

Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновски

Компанија од Црна Гора заинтересирана е да пласира во Република Македонија сточно брашно од 50 до 100 тона и брашно од 300 до 400 тона месечно. Валидност до: 11.9.2011 година Турска компанија бара соработка со текстилни фабрики во Република Македонија за пласман на користени машини за производство на текстил. Валидност до: 11.9.2011 година Реномирана македонска компанија производител на мебел бара дистрибутер за продажба на мебел во други земји. Валидност до: 11.12.2011 година Француски бизнисмен е заинтересиран за инвестирање во Република Македонија да купи или да изгради луксузни хотели со казино на Охридското Езеро или во некој од зимските туристички центри. Валидност до: 11.12.2011 година Британска компанија со седиште во Загреб заинтересирана е да инвестира во Охрид и во новиот зимски туристички центар Кожув. Валидност до: 12.12.2011 година Хрватска компанија бара соработка со печатници кои се занимаваат со печатење на весници, книги и друг вид на печатење во Република Македонија за пласман на репроматеријали. Валидност до: 15.9.2011 година Хрватска компанија има интерес да соработува со македонски компании кои сакаат да купат мастер франшиза за продажба на бела техника. Валидност до: 18.9.2011 година Компанија од Израел заинтересирана е да пласира контејнери во Република Македонија. Валидност до: 18.9.2011 година Грчка компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на електрични апарати за домаќинство. Валидност до: 18.9.2011 година Грчка компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на пластична амбалажа за течности. Валидност до: 18.9.2011 година Ова е само дел од богатата Понуда и побарувачка на Стопанската комора на Македонија што може да се превземе од нејзиниот веб портал www.mchamber.mk Контакт: Мирјана Коцева Е-адреса: Mirjana@mchamber.mk Тел:3244-035; Факс: 3244-088 тел: : (02) 3244036 факс: (02) 3244088 savo@mchamber.mk