Бизнис ИНФО број 86 од 23.02.2012 г. by Economic Chamber of Macedonia

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО Ваш деловен соработник во светот на бизнисот

www.mchamber.mk Број 86 од 23.02.2012

контакт call центар (02) 15015

www.mchamber.mk

Со грандиозна свеченост и присуство на над 1.200 видни гости Стопанската комора на Македонија го прослави големиот јубилеј

ДЕВЕТ ДЕЦЕНИИ МОЌЕН ГЛАС НА СТОПАНСТВОТО

БИЗНИС ИНФО

ПОДВЛЕЧЕНО

ИЗГРАДБАТА НА ГОЛЕМИ ИНФРАСТРУКТУРНИ И Здружението на градежништвото, индустријата за ЕНЕРГЕТСКИ ОБЈЕКТИ ЌЕ ДОНЕСЕ БЛАГОДЕТ градежни материјали и неметали при Стопанската комора на Македонија. Минатата година недостигот од работа во странство градежните фирми го компензираа дома, каде што се градеше многу. Се градеа и реконструираа НОВИТЕ ТЕХНОЛОГИИ НОСАТ ПРОФИТ патишта, аеродроми, се реализираа големи владини инфраструктурни проекти. Нешто слично ФАКОМ ја заврши минатата година со се планира и годинава. Ќе се работи на почнатиот значително зголемување на оперативните приходи проект за обнова на инфраструктурата во државата и на нето-добивката во споредба со 2010 година, со буџетска поддршка од околу 78 милиони евра кога силно беше погоден бизнисот на најголемите наменети за изградба и реконструкција на локални и клиенти на ФАКОМ, па заради тоа, значително се регионални патишта. Ќе се довршува Коридорот 10, намалија нивните нарачки. односно последното парче од автопатот Александар Тоа не значи дека 2011 година не беше Македонски, во делот Смоквица - Демир Капија. исто така кризна година. Но, ние како компанија успеавме да се преструктурираме и да ја искористиме 2010 година за воведување нови технологии, кои ни овозможија поголема финализација на нашиот краен производ, а со тоа и поголема Оваа инвестиција вреди околу 270 милиони евра. додадена вредност, Се очекува до крајот на годинава да почнат работите што на пазарот носи на првата од неколкуте фази за изградба на пругата поголем профит. За илустрација, производството на кон Бугарија. Во план е и довршување на некои опрема во однос на 2010 година е зголемено за 173%, патни правци, како на пример Струмица - Радовиш, а производството на конструкции за 150%. Сево ова и уште неколку регионални патишта што се почнати резултира со зголемување на вкупниот приход за 42% и треба да завршат со доинвестирање со средства од и физичкиот обем на производство за 20%. буџетот. - Доколку се реализираат овие проекти, (Златко Симоновски, за што барем во поголемиот дел сме оптимисти, генерален директор на ФАКОМ) тоа ќе значи огромен поттик за македонското градежништво. Ќе има работа за сите. Домашните фирми би влегле и како главни и како споредни ПРЕДМЕТИТЕ ВО ФИОКА – ШТЕТА ЗА БИЗНИСОТ извршувачи на работите, што е добро во двата случаја. Имаме моќни и професионално докажани градежни Предмети повеќе не смеат да се чуваат во компании и за нискоградба и за високоградба, кои фиока, бидејќи тоа е на огромна штета на бизнисот. се докажале и дома и во странство како квалитетни Досега имаше и се знаеше кој за колку, што и како изведувачи. Изградбата на големи инфраструктурни може да ти заврши работа. Затоа воведовме и и енергетски проекти ќе донесе благодат на сите кривична одговорност за главниот на институцијата. полиња, од инвестиции до комплетно подобар начин Доколку администрацијата не ви одговри во на живеење - вели Никола Велковски, претседател на дадениот рок од 30 или 60 дена, можете да пријавите

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

во соодветната институција.

Анализите покажаа дека голем број предмети не се одговараат и се направи проблем којшто неопходно бара да се преземаат вакви мерки. Инспекторот му дава дополнителни 10 дена на службеникот, а доколку не се испочитува и тој рок, следудваат казни од 1.500 евра за службеникот, 6.000 евра за неговиот препоставен ако не го казни и 15.000 евра за ресорниот министер, ако не ги казни двајцата. Ова е стапено на сила од април и веќе се во процедура неколку казни. (Иво Ивановски, Министер за информатичко општество и администрација во Владата на Република Македонија) ПОЕФТИНО ОД КОПЕР, ОТКОЛКУ ОД СОЛУН! Порачаната стока од Кина наместо од Солун ја добивме од Копер. Верувајте, плативме пониска цена од онаа што ја плаќавме на солунското пристаниште. Верувам дека Грција ќе ја надмине кризата и дека повторно се ќе биде во ред и со солунското пристаниште. (Трајко Трајчев, сопственик на „Хемија комерц“)

ЗЛАТЕН ПАРТНЕР

ПРЕМИУМ Покровители

Златен партнер за 2012 година

Покровители

на

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

АКТУЕЛНО

ДЕВЕТ ДЕЦЕНИИ МОЌЕН ГЛАС НА СТОПАНСТВОТО

Со грандиозна свеченост во скопскиот хотел „Александар Палас“, со присуство на над 1.200 видни гости, Стопанската комора на Македонија го прослави големиот јубилеј - девет децении од нејзиното постоење (17.02.2012 година). На свечениот чин, покрај членките на најстарата, најбројната

М-р Владимир Пешевски, заменик претседател на Владата на Република Македонија задолжен за економски прашања СОРАБОТКАТА ПРОДОЛЖУВА, ВО СТОПАНСКАТА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА ПРОНАЈДОВМЕ ЗНАЧАЕН ПАРТНЕР За една држава да има здрава економија, потребно е покрај успешна Влада да има и успешни претставници на бизнис-заедницата. Стопанската комора го претставува токму тоа. Успешен претставник на бизнис-заедницата, кој секогаш ги застапувал реалните потреби на компаниите и значајно влијаел врз развојот на економијата и конкурентноста на македонските компании. Владата на Република Македонија ја препознава важноста на учеството на стопанските комори за развој на економијата.Ние имаме исти цели кон кои стремиме. Предлозите, иницијативите и барањата на Стопанската комора на

и најголемата бизнис-заедница во земјава, присуствуваа претставници на државните органи, институции, дипломатскиот кор, претставници на меѓународни институции, здруженија и партнери, гости, пријатели и поддржувачи на Стопанската комора на Македонија и на коморското работење од земјата и од странство.

Во одбележувањето на овој значаен јубилеј за земјава, учествуваа и Алесандро Берберис, претседател на Асоцијацијата на европските комори (Eurochambres), како и заменицитепретседатели на Владата на Република Македонија, м-р Владимир Пешевски и м-р Зоран Ставрески.

АКТУЕЛНО Македонија, секогаш сме ги третирале со висока сериозност и голем респект, бидејќи знаеме дека тие навистина се гласот на бизнис-заедницата. Во изминатиот период во проектите, мерките и економските политики на Владата, це вградени голем дел од препораките на бизнисзаедницата.Тие, пред се, можат да бидат препознаени во програма за работа на Владата на Република македонија, каде над 90 отсто од ставовите на ставовите на Комората се инкорпорирани и за нивно реализирање напорно се работи. Важноста на соработката особено ја препознаваме во овие тешки времиња кога владее светска економска криза. Токму блиската соработка меѓу Владата и бизнис-секторот, како и нивната брза реакција се едни од факторите кои се пресудни за амортизирање на негативните последици од економската криза и имаат значајни влијанија врз успешноста во справувањето со овој горчлив проблем. Сакам да потенцирам дека

БИЗНИС ИНФО

Владата на република Македонија во идниот период ќе продолжи силно да се залага кон реализирање на проекти на полето на инфраструктурата, енергетиката, образованието,

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

земјоделието и туризмот. Ќе останеме силно посветени кон подобрување на бизнис-климата, зголемување на инвестициите, извозот и поддршката кон компаниите се` со цел да обезбедиме деловно опкружување кое на бизнисот ќе му овозможи забрзан развој и конкурентност на глобалниот пазар. Само така ќе успееме да го зголемиме економскиот раст, да креираме нови вработувања и да го подигнеме животниот стандард. Владата на Република Македонија и во иднина ќе продолжи активно да соработува со Стопанската комора на Македонија, бидејќи во неа пронајде значаен партнер.

Алесандро Барберис, претседател на EUROCHAMBRES КОМОРАТА ДА ЈА ЗАЈАКНЕ УЛОГАТА НА ДВИГАТЕЛ НА ПРИСТАПУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА КОН ЕУ Ми причинува задоволство да бидам овде како претседател на EUROCHAMBRES, Асоцијацијата на европски комори за трговија и индустрија, која претставува мрежа на 2000 комори и 23 милиони претпријатија во Европа. Среќен сум што можам да кажам дека Стопанската комора на Македонија е активен член на EUROCHAMBRES многу години, од 2003 година и е сведок на долгогодишните односи меѓу ЕУ и Македонија. Овој однос е значително зајакнат преку вклучување во неколку иницијативи на EUROCHAMBRES кои ги таргетираат стопанските комори и компаниите од Западен Балкан. Македонската комора е дел од европската – и дури од светската – мрежа на стопански комори, бидејќи сите тие

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

ја имаат истата мисија: поддршка на претприемништвото и економскиот развој во нивниот регион или земја. Со тоа што е доверлив центар на знаење и промоција на ЕУ стандардите и политиките, Стопанската комора на Македонија е активно вклучена во развојот и процесот за креирање политики во Македонија. Стопанските комори имаат долг и успешен учинок за поддршка на развојот на приватниот сектор и промовирање на економските реформи. Иако организации кои се засноваат врз база на членство во целина се соочуваат со големи предизвици во денешно време, стопанските комори во економиите во транзиција, како што е Македонија, имаат важна улога да ги претставуваат и поддржуваат нивните компании во овој транзициски процес. Од стратешка гледна точка, и од сегашната позиција на Македонија во рамките на процесот на проширувањето на ЕУ, EUROCHAMBRES ја охрабрува Стопанската комора да ја зајакне својата

БИЗНИС ИНФО

АКТУЕЛНО улога како двигател за пристапување на својата земја кон ЕУ. Во оваа смисла, партнерствата и размената на најдобрите пракси со колегите од ЕУ, што ние ги искусивме со нашите проекти PARTNERS и PACE , се многу корисни. Би сакал да истакнам дека овие проекти на EUROCHAMBRES беа наменети за подобрување на меѓусебното познавање и разбирање меѓу бизнис заедниците во Македонија и во Европската унија, со што се обезбедува посилна свест за можностите како и за предизвиците на пристапувањето на Македонија кон ЕУ. Јас сум среќен и горд што можам да кажам дека благодарение на начинот на кој активностите беа дизајнирани и имплементирани, проектите целосно ги исполнија очекувањата и продонесоа за подготовките на Македонија за членство во ЕУ.

Процесот на пристапување е долгогодишен проект, каде што патувањето е исто толку важно како и крајната дестинација. Ако преговорите за пристапување се на крајот во рацете на политички лидери и во ЕУ и во Македонија, би сакал да потсетам дека нашата улога како бизнис лидери на ова патување е од суштинско значење. Ние треба да бидеме сигурни дека било кога да се случи пристапувањето, бизнис заедницата ќе биде подготвена за тоа. Јас би сакал да истакнам дека е од суштинско значење да бизнис заедниците во Македонија и во Европската унија активно учествуваат во тековната и актуелна дебата за проширувањето на ЕУ. Оваа дебата е нормална и здрава и ќе продолжи најверојатно до самиот крај. Проектите на EUROCHAMBRES силно го зајакнаа капацитетот на

АКТУЕЛНО

македонските комори, така што тие можат да бидат активни играчи во оваа дебата. Со учеството во оваа дебата, важно е дека македонската бизнис заедница ја става својата тежина зад неопходните реформи, кои остануваат главен двигател на процесот на пристапување, и на тој начин да придонесе европскиот проект за Македонија да биде успешна приказна. EUROCHAMBRES отсекогаш ја промовираше улогата на коморите како двигатели во процесот на интеграција. Како водечки претставници на бизнисот македонските комори имаат, повеќе од било кога, легитимна и значајна одговорност да им помогнат на претпријатијата во прилагодувањето на нивниот бизнис на променливите услови кои се предвидени со процесот на пристапување. Ние, во EUROCHAMBRES, би сакале да ја истакнеме нашата посветеност за вклучување на оваа патека

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

на промени и напредок. Ова е причината зошто EUROCHAMBRES има изградено долготрајна и солидна експертиза во помагање на бизнис заедницата и цивилното општество во целост да се подготви за овој предизвик и да обезбеди непречена транзиција. Повеќе години наназад имаме дизајнирано и имплементирано иницијативи за да се олесни процесот на интеграција на коморите и претпријатијата во земјитекандидатки, и ние ќе продолжиме и понатаму. Бизнис-заедницата мора да ја зајакне својата улога во придвижувањето на Македонија кон ЕУ. Процесот на пристапување е долгогодишен проект каде што патувањето е исто толку битно како и крајната дестинација. Ако преговорите на крајот се во рацете на политичките лидери, тогаш нашата улога како бизнис-лидери на ова патување е од суштинско значење.

Важно е македонската деловна заедница да ја стави својата тежина зад неопходните реформи кои остануваат главен двигател на процесот на пристапување и на тој начин да придонесе европскиот проект за Македонија да биде успешна приказна.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

Бранко Азески, претседател на Стопанската комора на Македонија КАКО ЈА ГЛЕДАМЕ РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА НА 100ГОДИШНИНАТА НА КОМОРАТА?

АКТУЕЛНО

А КОИ СЕ ТИЕ КОМПАНИИ ЗДРУЖЕНИ ВО СТОПАНСКАТА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА? Сите компании во Македонија од областа на енергетиката, рударството, металургијата, банкарството, најголемите металопреработувачки, градежни, земјоделско-прехранбени, текстилни, хемиски компании, коишто, сите заедно, создаваат околу 80% од бруто додадената вредност во стопанството, 95% од вкупниот извоз и 90% од годишните даночни приходи од стопанството. Значи, ние денес јавно ја прокламираме својата волја заедно, со носителите на економската политика, активно да партиципираме во остварувањето на оваа цел којашто ќе и’ донесе просперитет на Република Македонија.

ДА ГО НАПРАВИМЕ ТОА ЗАЕДНО! Во 2022 година, Република Македонија би сакале да има: 1.Просечен годишен реален раст на БДП од 6%, вредноста на БДП да достигне 13 милијарди евра, а по глава на жител 6.000 евра. 2.Просечен годишен раст на бруто инвестициите од 9 %, со учество во БДП од 35%. 3.Просечен годишен раст на извозот од 14 %, со учество во БДП од 64%. 4.Со нови 100.000 работни места и стапка на вработеност од 46%. 5.Со современа железничка пруга до Грција и железничко поврзување со Бугарија и Албанија. 6.Со модерен автопат до Гевгелија, Штип и Охрид. 7.Со целосна гасификација на државата. 8.Со намалена енергетска зависност за минимум 30%.

ВАКВА МАКЕДОНИЈА САКАМЕ ДА ВИДИМЕ ПО 10 ГОДИНИ За ваква Македонија, ние, како компании здружени во Стопанската комора на Македонија, спремни сме: -да ги зголемиме извозот и производството; -да го зголемиме нивото на инвестиционен ризик; -да го зголемиме нивото на корпоративната општествена одговорност.

АКТУЕЛНО

БИЗНИС ИНФО

ПРОМОЦИЈА НА АРБИТРАЖАТА И КОРИСТЕЊЕТО СРЕДСТВА ОД ЕВРОПСКИТЕ ФОНДОВИ Присутните на свеченоста имаа можност да ја видат презентацијата на Постојаниот избран суд – Арбитража при

АКО НЕМА КРИЗА, ПРОЕКЦИИТЕ НА КОМОРАТА СЕ ОСТВАРЛИВИ! Се наоѓаме во економски тежок период, компаниите треба да бидат свесни за тоа. Стапките на раст особено во Европа не се многу високи, дури постојат можности за рецесија. Затоа ќе биде императив да се задржи стабилноста на економијата, но без да се заборават инвестициите зашто оние што вложуваат во најтешките времиња обично се најподготвени за идни успеси, изјави пред новинарите м-р Владимир Пешевски по одбележување на јубилејот - 90 години постоење на Стопанската комора на Македонија.

Според него, за Македонија се сосема остварливи проекциите на Стопанската комора до 2022 година во случај на нормален раст на европската економија од два до три отсто. - Стапките на раст над пет отсто не се невообичаени и невозможни за Македонија. Со актуелните владини политики и со развојот што го прават компаниите, ова се реални стапки, но во услови кога не би постоела економска криза во светот. За жал, годинава најверојатно такви стапки не е реално да се очекуваат. Сепак, доколку економската криза се намали, македонската економија е во состојба да расне најмалку двојно повеќе од она што е просек за ЕУ, нагласи Пешевски. Владата има подготвено програми за стимулација на извозот. Дел од нив се реализираат преку Македонската банка за поддршка на развојот. Сепак, смета вицепремиерот, во оваа насока може да се стори повеќе. - Тешко е да се креираат мерки за стимулација на извозот директно кон одредени

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Стопанската комора на Македонија што беше направена од страна на студентите на Факултетот за драмски уметности и за користењето на средства од фондовите на ЕУ, што на шеговит начин го претстави драмскиот уметник Сашко Коцев. Биљана Здравковска – Стојчевска, одговорн уредник на магазинот „Капитал“ низ бројки и факти ја долови економската слика на Македонија.

пазари, но може да се создадат дополнителни мерки за полесен пристап до обртен капитал за фирмите кои извезуваат, рече Пешевски. Тој уште еднаш напомена дека Владата исклучително води сметка за предлозите на коморите со цел подобрување на економските политики. - Најчесто нема разлика меѓу тоа како компаниите и Владата гледаат на тоа, но мора да ги земеме предвид и другите интереси во општеството зашто сме одговорни за севкупните, не само за економските случувања. Оттука, мора да се прави баланс со средствата на Буџетот, подвлече Пешевски. Антони Пешев, претседавач на Собранието на Стопанската комора на Македонија, оцени дека предупредувањето за претстојниот тежок период на економски план се однесува на следната, 2013 година. Како и во годините дури и на војна, годините на најголемата криза не се одразуваат драматично на функционирањето на компанијата во смисла на нивно комплетно настанување. Треба да се внимава на краткорочно планирање на постапките кои би овозможиле п о д о л г о р о ч н о одржливост на бизнисите во период барем до три години. - Најтешката година ќе биде по 2012-та зашто во овие 12 месеци ќе бидат искористени последните атоми на резервите кои компаниите ги чуваат. Не е тајна дека македонската економија има ниско ниво на резерви. Очекуваме банките во овој сегмент, особено НБРМ, да имаат разбирање за олабавување на т.н. рестриктивни мерки врз кои можат да влијаат. Така би се олеснила кредитната политика и би им се овозможило на компаниите со планови за развој да го

интензивираат овој сегмент, рече Пешев. Годинава можеби ќе биде тешка, додаде, од аспект на тоа што Македонија соработува со голем дел од земјите на ЕУ чии економии моментно доживуваат пад на индустриското производство и на развојот што секако ќе се одрази и врз нашата економија. - Владата не може да остане настрана од договарањето со економијата како да се одржат функционалните механизми во движење што ќе значи, на долги стази, можност одредени сектори да повлечат зголемен економски раст. Ние сигнализиравме дека очекувањата за економски голем раст над нулата се неосновани. За нас изненадување е тоа што сега имаме ревизија на стапката на раст, меѓутоа ќе бидеме многу задоволни ако стапката на раст во Македонија остане над нулата. Тоа значи дека ќе влеземе во елитното друштво на земји кои имаат позитивен раст што во овој момент е и реално за очекување, но и на тоа треба да се работи, истакна Пешев. ПРИЗНАНИЈА И ПОДАРОЦИ По повод свечениот јубилеј на претседателот на Стопанската комора на Македонија, Бранко Азески, му беа врачени низа признаниа и подароци. Меѓу нив ги издвојуваме на рудникот „Бучим“ и на компанијата „Лукоил“, како и од претседателот на Македонскотурскиот деловен совет и од локалната самоуправа на Прилеп.

Саво Пејчиновски

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

ПРИЗНАНИЈА

________________________________________________________

Награда на Стопанската комора на Македонија на компании кои успешно работат од основањето на Стопанската комора на Македонија

________________________________________________________

„ЕВРОПА“ АД – Скопје ОД ЗАНАЕТЧИСКА РАБОТИЛНИЦА ВО ИЗВОЗНИК ВО НАД 20 ЗЕМЈИ Во 1882 година е формирана занаетчиска работилница за производство на бонбони, локум и слични производи од шеќер, со петмина работници кои произведувале 250 килограми производи дневно, а од 1948 година наваму се развива како индустриска стопанска организација. Денешниот степен на развој е постигнат со крупни инвестиции, кои овозможија значајни позитивни промени во обемот на производството, асортиманот, квалитетот на производите и дизајнот.

Инвестирано е во реконструкција, модернизација и проширување на производните капацитети, компјутеризација на производниот процес преку нови технологии, како и имплементација на HACCP-стандардите, создавајќи гарантиран квалитет на производите. Со овие активности прерасна во современа фабрика со широк асортиман на производство, и со извоз во повеќе од 20 земји, што се должи на квалитетот на производите кои ги задоволуваат желбите на светскиот пазар.

ПИВАРА „СКОПЈЕ“ АД МЕЃУ ДЕСЕТЕ НАЈДОБРИ КОМПАНИИ ВО ЗЕМЈАВА Во 1922 година е основано индустриското претпријатие - Парна пиварница во Скопје чии основачи биле двајца Чеси, инженерот Виктор Цајс и банкарот Карел Хусник. Тие инвестирале сума од три милиони динари, која веќе наредната година била удвоена, а во 1924 година изнесувала девет милиони тогашни динари.

До 1977 година Пивара „Скопје“ произведувала само пиво и слад, а потоа почнало производство и на повеќе видови безалкохолни пијалаци, од 1991 година почнува производство на безалкохолни пијалаци на The Coca-Cola Company. Приказната на оваа компанија скоро веќе девет децении се создава со многу труд, знаење, искуство и визија, на тим од високомотивирани, лојални и способни поединци, извонредно добро обучени, почитувани и наградени. Со своите перформанси, со години наназад се вбројува меѓу десетте најдобри компании на национално ниво, со годишно производство од над милион хектолитри пиво и безалкохолни пијалаци. ________________________________________________________

„БЛАГОЈ ЃОРЕВ“ АД – Велес НА ПАТОТ КОН ВОДЕЧКИ ПРЕХРАМБЕН КАПАЦИТЕТ ВО РЕГИОНОТ Традицијата на производствениот процес на најстариот капацитет за производство на масло за јадење во Република

ПРИЗНАНИЈА

БИЗНИС ИНФО

Македонија, датира уште од 1923 година. Во обичната шарлаганџилница во Велес произведено е цедено сусамово масло со квалитет меѓу најдобрите производи на Балканот. Можностите на инсталираната опрема претставувале предизвик да се започне да се произведува рафинирано масло од маслодајни семиња какви што се: сончоглед, репка, соја, тутун, памук, афион и други.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

со електрична енергија добиваат и некои други градови, како Тетово, Битола, Велес, Куманово, Прилеп. Во годините што следуваат изградени се повеќе хидроцентрали со цел искористување на хидропотенцијалот на Македонија. „Електрани на Македонија“ АД ЕЛЕМ се нераскинливо поврзани со развојот на производството на електрична енергија во Македонија. ________________________________________________________

Награда на Стопанската комора на Македонија за долгогодишнакоморска активност

________________________________________________________

Светозар Јаневски, партнер на М6 Инвестициски фонд - Скопје ПОСТОЈАНО АКТИВЕН ПОДРЖУВАЧ НА КОМОРСКОТО ОРГАНИЗИРАЊЕ И ДЕЈСТВУВАЊЕ Продолжувајќи ја традицијата на производство на масло за јадење од маслодајни семиња, фабриката континуирано се проширува и технолошки се усовршува за производство, следејќи ги секогаш последните трендови во системите за квалитет, а од 1999 година прераснува во прехранбена компанија која произведува уште стотина разновидни производи за широка потрошувачка и се стреми да прерасне во прехранбен капацитет кој ќе биде водечки во регионот, ориентиран кон задоволување на потребите и барањата на потрошувачите со квалитетни производи, не само на домашниот пазар туку и пошироко, на европскиот или на другите континенти и обезбедување навремена и брза испорака на стоките до сите потрошувачи.

Во целиот свој работен период бил активен поддржувач на коморското организирање и дејствување, започнувајќи како член на Здружението за земјоделство и прехранбена индустрија, преку членство во Извршниот односно Управниот одбор, Собранието на Комората до претседавач на Собранието на Стопанската комора на Македонија. Работниот ангажман во Пивара „Скопје“ го започнува во

________________________________________________________

„ЕЛЕКТРАНИ НА МАКЕДОНИЈА“ АД ЕЛЕМ – Скопје КЛУЧНА УЛОГА ВО РАЗВОЈОТ НА ЗЕМЈАТА Во почетокот на 20-от век, во 1909 година, засветува првата светилка во Скопје. Малата дизел електрична централа која го овозможила тоа имала еден агрегат од 44 kW, со напон од 220 до 240 V и служела за напојување на една пумпна станица за градскиот водовод, за осветлување на зградата на Општината, за 1976 година како технички директор. Бил и раководител на R&D и една улица и за конакот на турскиот валија. на одделот за развој на бизнисот. Оттогаш и активно се вклучува во работата на Комората, во Здружението за земјоделство и прехранбена индустрија при Стопанската комора на Македонија. По девет години работа во различни сектори, во 1985 година станува генерален директор на Скопска Пивара. Челната позиција во компанијата е дополнителен мотив господинот Јаневски да стане член на највисоките органи во Стопанската комора на Македонија и на тој начин да даде дополнителен придонес за подржување и развој на коморските активности. Во два мандата (од 1991 – 1993 и од 1993 – 1997 година) е член на Извршниот одбор на Комората и претседавач на Собранието на Стопанската комора на Македонија (од 1997 – 2001 и од 2001 – 2005 година).

Во периодот од 1909 – 1924 година во главниот град пуштени се во погон уште неколку помошни агрегати, а снабдување

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

________________________________________________________

Специјални признанија

________________________________________________________

Проф. д-р Александар Николовски, ректор на Приватниот Универзитет ФОН – Скопје АНГАЖМАН ПОВРЗАН СО АРБИТРАЖАТА Ректор на Приватниот Универзитет ФОН - Скопје, дипломирал на Правниот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, во 1960 година, а магистрирал и докторирал на истиот факултет.

ПРИЗНАНИЈА

мај 1977 година го потпиша договорот за вработување во МРТ, односно во Информативната програма на Македонското радио и` беше дека „само малку ќе се обиде во новинарството“. Од тогаш, и покрај разновидните можности и прилики, се`уште, е таму. Триесет и пет години во Информативна програма е маратон, во времиња и невремиња со многу предизвици, неволји и пречки, но и убави и несекојдневни случувања. Во 1982 година започна често да ја посетува и Стопанската комора на Македонија. Овде лесната достапност до податоци, честите средби со претставниците на фирмите од различните стопански области, како и со раководните и другите стручни лица, беа пресудни за нејзиното постојано навраќање и следење на случувањата. Ги следеше активностите на здруженијата, управните одбори и собранијата на Стопанската комора, на семинарите, обуките на Асоцијацијата на балканските комори, во која водечка сила беше Стопанската комора на Македонија и имаше многу добра соработка со другите. Сите овие настани за неа беа извори и инспирација за обработка на многубројни теми, со презентирање на разновидни мислења на учесниците, заради посеопфатно претставување на комплексните состојби, како и на барањата на стопанството.

________________________________________________________

Проф. д-р Александар Николовски е првиот претседател на Постојаниот избран суд – Арбитража при Стопанската комора на Македонија, после осамостојувањето на Република Македонија, кога всушност Арбитражата при Комората, покрај за домашните спорови, станува надлежна и за решавање на споровите со меѓународен елемент. Проф. д-р Николовски, уште од почетоците на работата на Арбитражата, но и денес, учествува како арбитер во споровите што се воделе или се во тек пред Постојаниот избран суд - Арбитража при Комората. Исто така, тој е заслужен и за развојот на меѓународната трговска арбитража во Република Македонија и воспоставувањето соработка меѓу Постојаниот избран суд - Арбитража со други арбитражни институции во регионот и пошироко. Проф. д-р Николовски е именуван за арбитер во повеќе меѓународни арбитражи. ________________________________________________________

Влатко Змејковски, новинар во Телевизија „Телма“ ПОСТОЈАНО СО АКТУЕЛЕН ПРИЛОГ ЗА ЕКОНОМСКИТЕ СЛУЧУВАЊА Роден пред нешто повеќе од половина век во Скопје кај стара рампа, детството го поминал во зградите на „Илинденска“ кај Градскиот парк. По дипломирањето на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, работи во Заводот за меѓународна научнотехничка соработка како ментор-професор на педесетина средношколци од Либија, а потоа се вработува како новинар во МРТВ.

Аелита Георгиева, новинар во Македонско радио РЕДОВНО И КВАЛИТЕТНО ИЗВЕСТУВАЊЕ ОД ОРГАНИТЕ И ОБЛИЦИТЕ НА ДЕЛУВАЊЕ НА КОМОРАТА Првата мисла што и` се вртеше во главата кога на 18

Кариерата ја продолжува во Телевизија Телма, каде што активно учествува во подготовките и уредувањето на вестите во оваа куќа како уредник. Во последните 5 години автор е на емисијата „Пазар и пари“, која ги третира сите актуелни злучувања во стопанството кај нас и во светот. Во сите овие изминати 25 години мора да се истакне активната соработка со многу институции, организации и здруженија, а посебно плодната соработка со Стопанската комора на Македонија. Секогаш предмет на интерес на неговото професионално изразување биле актуелните економски проблеми, предизвици и феномени, со што смета дека се дава скромен придонес во расветлувањето на актуелните случувања кај нас.

ПРИЗНАНИЈА

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

________________________________________________________

Награди на Стопанската комора на Македонија на облиците на организирање и работење на Стопанската комора на Македонија за 2011 година

________________________________________________________

Здружение на банкарството ПОТВРДЕНО КВАЛИТЕТНОТО ОРГАНИЗИРАЊЕ НА БАНКАРСКИОТ СЕКТОР ВО ЗЕМЈАВА Здружението на банкарството е основано во 1970 година, како стручен облик на организирање и работење во рамките на Стопанската комора на Македонија. Членови на Здружението се финансиските организации од Република Македонија - банки, друштва за работа со хартии од вредност, лизинг-компании, штедилници, друштва за управување со инвестициски фондови.

чинители од енергетската дејност: производителите на енергија, потрошувачите и научната јавност. Со своето делување МЕА придонесува во создавање услови за стабилно снабдување со енергија, воспоставување транспарентни пазарни односи, иницирање и реализација на проекти кои имаат за цел зголемување на енергетската ефикасност, користење на обновливи извори на енергија и заштита на животната средина. Од мај 2008 година МЕА е полноправна членка на EURELECTRIC. Член во Бордот на директори од РМ е генералниот директор на ЕЛЕМ, д-р Влатко Чингоски. ________________________________________________________

Регионална комора со седиште во Прилеп ГЛАВНА АЛКА МЕЃУ ОПШТИНИТЕ И БИЗНИСОТ

________________________________________________________ Членки на Здружението се сите 17 банки кои работат во Република Македонија. Во Здружението на банкарството членува и КИБС. Претседател на Здружението на банкарството од 2009 година е Ѓорѓи Јанчевски, претседател на УО на НЛБ Тутунска банка АД - Скопје, а заменик-претседател на Здружението е г-ѓа Јитка Пантучкова, претседател на УО на Охридска банка АД - Охрид. Здружението на банкарството при Стопанската комора на Македонија од 1 јули 2011 година стана придружен член на Европската банкарска федерација со седиште во Брисел, што значи потврда за квалитетното организирање на банкарскиот сектор во РМ, како и поттик за следење на европските текови и размена на искуства во оваа дејност.

Регионалната комора со седиште во Прилеп е облик на територијално организирање и работење во рамките на Стопанската комора на Македонија, преку чие функционирање се обезбедува децентрализација на коморските задачи и активности и самостојно одлучување на членовите на Комората за работите и задачите од особено значење за регионот кој ги опфаќа општините: Прилеп, Крушево, Долнени и Кривогаштани.

________________________________________________________

Македонска енергетска асоцијација – МЕА ОБЕДИНЕТИ СИТЕ ЗНАЧАЈНИ ЧИНИТЕЛИ ОД ЕНЕРГЕТСКАТА ДЕЈНОСТ Македонската енергетска асоцијација е конституирана во мај 2005 година, како постојано работно тело на Управниот одбор на Стопанската комора на Македонија за разгледување прашања од областа на енергетиката, усогласување на определбите за развојната политика, рационализацијата, супституцијата и заштедата на енергијата. Во Македонската енергетска асоцијација членуваат: - претставници од здруженијата по дејности во рамките на Стопанската комора на Македонија; - стручни лица и експерти во областа на енергетиката, производители на енергенти, снабдувачи на енергијата и потрошувачи на енергија. Асоцијацијата на едно место ги обединува сите значајни

Регионалната комора со сeдиште во Прилеп има остварено посебни достигнувања во изминатиот период, посебно во иницирањето и поддршката за реализација на главните приоритети за развој на општините од регионот што го покрива. Регионалната комора со седиште во Прилеп со своите активности стана главна алка меѓу општините и бизнисот, како и главен сервис на бизнисот од регионот. Регионалната комора со седиште во Прилеп во изминатиов период оствари голем број меѓународни активности преку организирање бизнис-средби за стопанствениците од

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

ПРИЗНАНИЈА

регионот со збратимени и други градови од многу држави, како и со нивните комори, при што се потпишаа спогодби за меѓусебна соработка. ________________________________________________________

Групација на мелничко-пекарската индустрија ОГРОМЕН ПРИДОНЕС ВО УНАПРЕДУВАЊЕТО НА ДЕЈНОСТА Од 1979 година датира денешното здружување на субјектите од кога практично и постои Групацијата на мелничкопекарската индустрија како облик на организирање и работење во рамките на Стопанската комора на Македонија, преку чие функционирање се обезбедува поуспешно следење на состојбите на пазарот на брашно и пекарски производи, како и регулирање на истиот согласно законските прописи и регулативи, како од домашното законодавство, така и усогласување со европското.

континуираната посветеност и значителен ангажман на планот на корпоративната општествена одговорност преку развивање на долгорочна стратегија со план на активности и издвојување на соодветни ресурси за остварување на тие планови. Како значајни активности во 2011 година се издвојуваат разни донации и хуманитарни акции, спонзорства, финансиска поддршка и сл. ________________________________________________________

Специјално признание за компанија која посетила најмногу едукативни настани во Стопанската комора на Македонија во 2011 година

________________________________________________________

„АЛКАЛОИД“ АД – Скопје ВРВЕН ПРИОРИТЕТ – ЕДУКАЦИЈА НА КАДРИТЕ

Како составен дел од Здружението на земјоделството и прехранбената индустрија, во Групацијата на мелничкопекарската индустрија членуваат правни лица чија основна дејност е производство на леб, пецива и други производи кои ги опфаќа оваа индустриска гранка. Во рамките на Групацијата се разгледуваат законските регулативи и стратешки документи поврзани со овој сектор, а со цел успешна реализација на програмските цели и давањето придонес во надминување на проблемите и унапредување на оваа стопанска гранка.

Брендот „Алкалоид“ е препознатлив и потврден како што е препознатливо и неговото мото: Здравјето пред сè! Слоган кој е мотив при остварувањето на мисијата за поздрав свет и супериорен квалитет на производите и услугите. Континуираниот деловен успех и одржлив развој на „Алкалоид“ е директен резултат на придонесот на целиот тим вработени кои тежнеат кон постојано подобрување и кои неуморно ги промовираат вредностите на компанијата, нејзиниот интегритет и професионален пристап. Поради тоа, еден од врвните

________________________________________________________

Награда на Стопанската комора на Македонија за најголема донаторска активност во 2011 година

________________________________________________________

Стопанска банка АД – Скопје ДОКАЖАНА КОРПОРАТИВНА ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ Стопанска банка АД - Скопје како банка со најдолга традиција на македонскиот пазар и како еден од најзначајните деловни субјекти во Република Македонија има континуирана заложба да придонесува за општеството во кое функционира и тоа преку различни општествени сегменти – поддршка во науката, културата, уметноста, спортот, здравството, образованието, итн. Под раководство на генералниот извршен директор и претседател на Управниот одбор на Банката, во Банката како една од главните корпоративни вредности, традиционално е одржана

приоритети на „Алкалоид“ се инвестициите во кадрите, нивна соодветна обука и доедукација со цел подобрување на бизниспроцесите, управување со постојаните промени, динамиката на работата, технолошкиот напредок, мотивацијата, личниот прогрес, напредување во кариерата итн. Ова се потврдува и со фактот што „Алкалоид“ е компанија чии вработени присуствуваа на најголем број едукативни настани во 2011 година, организирани од страна на Стопанската комора на Македонија.

ПРИЗНАНИЈА

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

________________________________________________________

Специјално признание за компанија за поддршка на градежништвото и придонес во стипендирање - поттикнување на кадри

Награда на Стопанската комора на Македонија за најдобар партнер на Стопанската комора на Македонија од државните институции

________________________________________________________

ГТД „БЕТОН“ АД – Штип КОНТИНУИРАН ПОТТИК НА ШКОЛУВАЊЕ ВИСОКООБРАЗОВНИ КАДРИ

Царинска управа на Република Македонија ПРИМЕР ЗА ПАРТНЕРСКА СОРАБОТКА

Градежната компанија „Бетон“ - Штип е акционерско друштво кое постои и успешно се развива речиси половина век. „Бетон“ - Штип дизајнира и извршува објекти од највисок квалитет во сите области на градежништвото и градежните работи.

Нивните работници земаат учество во сите аспекти на градењето во Република Македонија, а исто така и во изградбата на најкомплицирани објекти надвор од Република Македонија: Чешка, Словачка, Германија, Ирак, Либија, Бугарија, Латвија, Украина, Русија, Казахстан, Узбекистан и други. ГТД „Бетон“ - Штип е компанија која континуирано поттикнува образование на високообразовни кадри, за која цел од 2003 година до денес доделува стипендии, и тоа: - секоја година доделува пет стипендии на Градежниот факултет во Скопје како донација за најуспешни студенти; - во академската 2011/2012 година додели 11 стипендии за деца на работници на „Бетон“ – Штип, за студирање на кој и да било факултет; -во академската 2011/2012 година додели 9 стипендии за студенти запишани на Градежниот факултет и на Архитектонскиот факултет.

Стопанската комора на Македонија, и Царинската управа на Република Македонија ја негуваат децениската соработка со цел олеснување на прекуграничната трговска соработка и поддршка на изградување на конкурентност на македонскиот извоз. Праксата покажа дека воспоставувањето на партнерската соработка меѓу бизнис-заедницата – царинските служби, ја унапредува интернационализација на трговско, транспортно и шпедитерско работење и развој на вкупната економска состојба во земјата. Со заживување на поедноставените царински постапки, примената на едношалтерскиот систем за увозно-извозни дозволи и тарифни квоти – EXIM, како и на голем број практични решенија за забрзување и поедноставување на царинските формалности македонската бизнис-клима се доближува кон ЕУ стандарди во оваа област.

Посебно ја издвојуваме соработката во рамките на Царинско-шпедитерскиот комитет и неговото еволуирање во Советодавно тело, во кое бизнис-заедницата - коморите и Царинската управа на принципот приватно јавно партнерство ги надминуваат проблемите на компаниите кои произлегуваат од царинското работење, но и преку едукацијата го зголемуваат деловниот капацитет на компаниите за надворешно-трговско работење.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

ПОРТРЕТИ

Прес конференција на Алесандро Барберис, претседател на Асоцијацијата на европски комори (EUROCHAMBRES) на скопскиот аеродром

ЗАЕДНИЧКИ ЗЕМЈИТЕ НАЈЛЕСНО ЌЕ ДОЈДАТ ДО РЕШЕНИЕ НА ПРОБЛЕМИТЕ

За полесно да се надминат последиците од економската криза треба да се излезе на пазарите во брзорастечките економии. Таму, во земјите од третиот свет, треба да се побара поддршка за бизнисите, порача Алесандро Барберис, претседател на Асоцијацијата на европски комори (EUROCHAMBRES), кој пристигна во Скопје по повод 90-годишнината од основањето на Стопанската комора на Македонија.

дециден дека тоа не треба да се случи. - Грција има проблеми, но тие мора да се решат зашто во спротивно ќе генерираат други. Сепак, мора да останеме сите заедно, ако се раздвоиме, ќе станеме послаби, рече Барберис. Асоцијацијата на европските комори е формирана во 1958 година. Моментно членки се 23 милиони компании од 45 земји меѓу кои и Македонија. Фокусот

претседателство треба да се фокусира во своите напори за развивање на поповолна бизнис-средина. •Спогодби за слободна трговија – трговските преговори кои се во тек (Индија, Меркосур, итн.) мора да бидат склучени под услов тие да можат да направат конкретна разлика за бизнисот: значително намалување на тарифните и нетарифните бариери, вклучувајќи ги сите сектори (на пример, услугите и јавните набавки) и да обезбеди „побезбедна„ трговија (заштита на правата на интелектуалната сопственост). Ако понудата не е доволно сеопфатна, ЕУ не би ја потпишала (се` уште). Покрај трговските преговори, EUROCHAMBRES исто така ја истакна важноста од олеснување на пристапот до странските пазари за европските компании и ја нагласи улогата на коморите во тој поглед. •Патенти – Финализирање на дискусиите за Европскиот патент.

Секоја земја, напомена Барберис, има свој начин или модел за решавање на проблемите, но клучно е да се обезбеди подобар пристап до финансии преку гарантни фондови. - Протекционизмот не е начин за справување со проблемите, можеби само краткорочно. Неопходно е да се биде конкурентен, а тоа е можно само ако имаме отворени економии. За тоа пак се потребни структурни реформи и производи кои ќе бидат конкурентни со квалитетот и цената, рече Барберис. Според него, интернационализацијата е најбитна за добро позиционирање на пазарите. Барберис како посебно значајно го посочи здруженото дејствување на земјите членки во EUROCHAMBRES. Тоа е, рече, најефикасниот начин за изнаоѓање соодветни решенија за каков било проблем. Од прес-конференцијата што се одржа на скопскиот аеродром „Александар Велики“ претседателот на EUROCHAMBRES порача дека и Македонија мора да го забрза процесот на евроинтегрирање како многу значаен за натамошен развој. - Ве поддржуваме на тој пат. Знаеме дека имате проблем со името, но EUROCHAMBRES е со вас, нагласи Барберис. На прашањето дали Грција треба да ја напушти еврозоната, Барберис беше

на асоцијацијата во овој период се малите претпријатија кои, како што рече Барберис, во актуелнава ситуација многу тешко може да излезат на надворешните пазари. EUROCHAMBRES ги истакна бизнис-приоритетите на данското претседателство СПОГОДБИ ЗА СЛОБОДНА ТРГОВИЈА, ПАТЕНТИ, ПРИСТАП ДО ФИНАНСИИИ На состанокот во Копенхаген со високи претставници на данската влада вклучувајќи ги и Пиа Олсен Духр, министер за трговија и инвестиции и вршител на должноста министер за здравство, претседателот на EUROCHAMBRES, Алесандро Барберис, ги истакна трите специфични цели на кои данското

•Пристап до финансии – Барберис го пофали неодамнешниот предлог за подобрување на капацитетот на банките да им позајмуваат на малите бизниси преку посветување на нераспределени средства од буџетот на ЕУ за зголемување на финансискиот капацитет на Европската инвестициона банка и презентирањето на иницијативата на EUROCHAMBRES за воспоставување на Европски централен гарантен фонд за заеми и акциски капитал. „Јасно е дека мандатот на данското претседателство доаѓа во критичен момент за ЕУ и дека економското управување и разрешување на државниот долг и кризата со еврото ќе биде доминантна тема за месеците што доаѓаат,” - изјави Барберис. „Сепак, данското претседателство не смее да го изгуби од вид фактот дека на крај само бизнисите се тие што создаваат богатство и работни места потребни за да се рестартира европската економија; тие на тој начин треба да обезбедат политиките на ЕУ да ги одразуваат нивните потреби и да ги поддржуваат нивните амбиции.” (Соопштение за печат, Брисел, 8 февруари 2012 година)

ПОРТРЕТИ Алесандро Барберис ПРЕД СЕБЕ СЕКОГАШ АМБИЦИОЗНИ ЦЕЛИ Алесандро Барберис е роден во 1937 година во Турин, Италија, каде што денеска и живее. Неговиот татко бил генерал во армијата. Оженет и е татко на три деца. Дипломирал на Политехничкиот универзитет во Турин како рударски инженер. На 27-годишна возраст се приклучил кон „ФИАТ“, работејќи во Одделот за лиење и ковање во компанијата (Teksid), кде што работел во различни области на различни функции, додека не станал менаџер на фабриката Teksid Miraﬁori. Во 1975 година е назначен на задачата да создаде големо производно место на Fmb, во Бело Хоризонте – Бразил, заедничко вложување со државата Минас Герас, во која фабрика тој подоцна станал и генерален директор. Три години подоцна е на чело на целиот Оддел леење на „ФИАТ“ и раководел со 12 производни единици и 12 илјади вработени. Од 1982 година до 1993 година бил генерален директор и менаџер на Magne� Marelli, извлекувајќи ја компанијата од кризата и претворајќи ја во една од водечките компании во бизнисот со автомобилски делови во светот. Во 1993 година се приклучил на Fiat Auto како централен менаџер и во 1996 година ја презел одговорноста за развој на меѓународната соработка на компанијата. Истата година, 1996, тој ја напуштил Групацијата „ФИАТ“ и се приклучил кон банкарскиот институт Сан Паоло од Торино, како управен директор каде што бил задолжен за управување со човечки ресурси и технологии.

БИЗНИС ИНФО Од 1997 година до 2001 година е назначен за извршен директор на Piaggio & C., најголема компанија за скутери на европскиот пазар, којашто ја реконструирал, повторно ја лансирал и ја подготвил за предавање на новите сопственици. Во 2002 година се вратил во „ФИАТ“ како генерален менаџер на Холдинг-операциите, а подоцна бил именуван за извршен директор и на крајот за потпретседател во 2003 година. Неговото искуство како врвен менаџер го довело до високи позиции во трговски асоцијации и институции на национално ниво. Тој бил претседател на Unione industriale di Pisa (1998-2001), на Confindustria Toscana (1999-2003) и Ancma-Associazione – национална асоцијација на производители на скутери и делови за истите (1999-2001). Од 1999 година тој е член на Комитетот на Confindustria и од 2002 до 2004 година член на Бордот на директори на Confindustria. Тој беше потпретседател на Unioncamere Italiana, ополномоштен за интернационализација, од септември 2006 година до јуни 2009 година. Почнувајќи од октомври 2002 година, тој е заменик претседател на Comau Spa. Од 2004 година тој е претседател на Комората за трговија, индустрија, занаетчиство и земјоделие на Торино. Во март 2007 година е именуван за потпретседател на Агенцијата за инвестиции, извоз и туризам на Пиемонте. Во март 2008 година тој исто така ја презеде функцијата потпретседател на ICC – Меѓународната трговска комора, а од јуни 2008 година е претседавач на компанијата Infocamere. Во моментов работи како советник на голем број италијански компании.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

При донесувањето на избор како професионалец, тој е инспириран од следниве принципи: Секогаш поставувајте амбициозна цел, но со реален пристап; верувајте во она што го правите, додека го правите само она во што верувате; бидете верен на себеси; бидете доверлив додека сте во состојба да ја пренесете довербата во исто време. Господинот Барберис е претседател на EUROCHAMBRES од 1 јануари 2010 година.

Пренесено: Интервју на Алесандро Барберис, претседател на EUROCHAMBRЕS за „Капитал“ ВЛАДАТА ДА ГИ ПОМОГНЕ ИЗВОЗНИЦИТЕ СО ПОВОЛНИ КРЕДИТИ 1. Лидерите на ЕУ веќе подолго време се обидуваат да најдат решение за должничката криза во евро зоната, но без успех. Верувате ли дека овие проблеми можат наскоро да се решат, или поверојатно е дека кризата ќе продолжи? Кој е моделот на EUROCHAMBRЕS за излез од кризата? Кризата нема брзо да заврши, но Европа презема одлучни чекори за стабилизација на ситуацијата. Буџетската консолидација е клучна за заштита на еврото и неговите членови. Ова ќе се постигне преку зајакнување на Пактот за стабилност и раст преку пакетот од шест законски предлози (таканаречениот „sixpack“) и преку договорот меѓу владите за фискална консолидација, кој неодамна беше прифатен од 25 земји-членки на ЕУ и треба да биде ратификуван во март. Во неколку европски земји беа преземени структурни реформи поврзани со работниот труд и конкурентноста и, иако ова е болен процес, ќе вроди со плод, бидејќи ќе ја зајакне флексибилноста на заедничката валута и на нивните економии. Сепак, покрај фискалната консолидација, на Европа ѝ се потребни раст и нови работни места за да ја засили конкурентноста на краток и среден рок. Стратегијата „Европа 2020“ претставува референтна рамка во овој поглед, но таа се темели на долгорочни цели. Неодамнешните заклучоци на Европскиот совет конечно се насочени кон решавање на прашањата околу растот и ржновите работни места на краток рок: лидерите на ЕУ ветија дека ќе инвестираат повеќе пари во образование и обуки и дека ќе ги стават под контрола сегашните проблеми на банките околу кредитите, така што ќе доделат повеќе средства за

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Европската инвестициска банка. Најпосле, имаме почетни чекори во вистинската насока.

2. Какви се предвидувањата околу овогодинешните резултати? Кои земји и бизнис сектори ќе бидат најпогодени од кризата? Рецесијата тропа на вратите од европските земји. Каква е анализата на EUROCHAMBRЕS во врска со економскиот и индустрискиот пад? За жал, рецесијата ќе стане реалност во голем број земји од ЕУ во 2012 година. Според последната Економска анкета (EES) на EUROCHAMBRES, со која се опфатени околу 70.000 компании од 25 европски земји, извозот кон странските пазари е главниот извор на оптимизам за 2012 година, година која инаку ќе се одликува со ограничени инвестиции, занемарлив степен на нови работни места и ограничена продажба на домашниот пазар. Сè на сè, просекот извлечен од анкетата за индексот на бизнис доверба е негативен вторпат во последниве 19 години, откако постои EES. Во врска со вработувањата, резултатите покажуваат дека, иако ќе бидат создадени само мал број работни места, повеќето компании имаат намера да го задржат сегашниот број на вработени. Истовремено, предвидувањата за продажба на домашниот пазар се ниски и, гледајќи го пристапот за внимателно трошење на потрошувачите, и самите бизниси планираат одредена претпазливост во инвестициите. Јасно е дека се потребни структурни реформи во голем број земји од ЕУ за да се зголеми продуктивноста, да се создадат нови работни места и да се засили конкурентноста. 3. Наместо поголема соработка и отвореност поради кризата, земјите водат политика на комерцијални протекции и го зајакнуваат својот извоз преку слабеење на домашната валута. Како ова ќе влијае на економијата, особено на малите економии како Македонија? Протекционистичките

мерки

– од сите видови – претставуваат голема опасност во моментов, бидејќи овие активности не се во духот на слободната трговија и екстремно ја заслабнуваат бизнис довербата. Исто така, ги лишуваат компаниите кои се наоаат во рамките на заштитените пазари од соочување со светскиот пазар. Но, иновацијата и продуктивноста, кои им се потребни на компаниите за да преживеат на глобалната сцена, се директно поттикнати од конкурентност. EUROCHAMBRES силно го критикува протекционизмот како препрека за закрепнувањето на светската економија. Промовираме слободна трговија бидејќи создава нови трговски текови, ги намалува трошоците за работење во странство и обезбедува поголема стабилност за компаниите. Затоа, не треба да се бега од насоченоста кон трговска либерализација, бидејќи тоа е од суштинско значење во нашиот сè поповрзан свет. 4. Македонија е силно изложена на кризата, бидејчи нејзиниот извоз зависи од трговските партнери во ЕУ (Германија, Италија, Грција, Бугарија). Речиси е сигурно дека ќе се соочиме со драстичен пад на извозот оваа година. Како можат македонската влада и нашата економија да се справат со кризата? Тешко е да се избегнат загубите во извозот, со оглед на моменталната ситуација на пазарите на споменатите земји од ЕУ, бидејќи економското забавување ја намалува побарувачката за увозни производи. Македонските извозници треба да се охрабрат целосно да ги искористуваат предностите на ЦЕФТА (Централноевропскиот договор за слободна трговија), регионалната интеграција е мошне корисна во вакви времиња. Исто така, компаниите можат да се пренасочат на други пазари, кои се поризични во нормални услови. Македонската влада треба да им помогне на компаниите да го зголемат извозот во земји кои, за разлика од западните пазари, не се толку погодени од кризата, како што се Кина, Русија или Турција. Во некои земји, извозниците се поттикнуваат со помош на поволни кредити да обезбедат поголем извоз на нови пазари, за да се прошират и надвор од евро зоната; исто така, се поддржуваат брзорастечките сектори, кои имаат повеќекратен ефект во однос на создавањето на нови работни места и одржлив економски развој. 5. Веќе подолго време, земјава се обидува да го реформира својот економски модел, со цел да произведе повисока стапка на раст. Но, овие реформи се одложуваат и избегнуваат. Каков модел би требало

ПОРТРЕТИ да следи една мала економија како нашата по период на транзиција, кога сè уште немаме висока стапка на раст на БДП и висока додадена вредност во производството? Македонија, како и други земји, во моментов минува низ тешки, но исклучително потребни долгорочни реформи. Вашата земја веќе постигна одредено ниво на напредок кое Европската комисија го призна во својот последен Извештај за напредокот. Искуството од транзицијата на централноевропските економии покажува силната правна рамка и функционалното, независно судство, се основата која понатаму треба внимателно да се надградува. Ако нема закони или имплементација на правила, ако не се спроведуваат договорите и не се решава проблемот со корупцијата, Македонија ќе има потешкотии да привлече странски директни инвестиции со кои би се зајакнала нејзината економија. Искрената посветеност на реформите се исплаќа на крајот, но патот до подобри животни стандарди е долг.

6. Компаниите во нашата земја се жалат на лошите бизнис услови, на бавноста и неефикасноста на јавната администрација и на конзерватизмот на банките, кои не ги следат компаниите со кредити. Како можеме да ги подобриме овие услови? Иако ситуацијата се разликува од земја до земја во рамките на ЕУ, проблемот со издавањето кредити од страна на банките е општ проблем. Податоците од Европската централна банка покажуваат банкарските заеми стануваат поретки и поскапи, а побарувачката значително се намалува. Исто така, со стапувањето на сила на Basel III во ЕУ и барањата од Европскиот регулаторен орган за банкарство до најголемите европски банки да достигнат уште повисоко ниво на капитал до јуни 2012 година, кредитните услови најверојатно и понатаму ќе останат тешки. Сепак, ситуацијата може да се подобри на неколку начини, а ЕУ делумно е насочена во тој правец. Како прво, неопходно е да се зајакне „системот на гаранции“ во Европа.

ПОРТРЕТИ Кредитните гаранции се покажаа како моќни инструменти за враќање на протокот на кредит во реалната економија: затоа EUROCHAMBRES се залага за засилување на активноста на ЕУ на ова поле, преку создавање на постојан Европски централен фонд за гаранции, кој ќе биде управуван од Европскиот инвестициски фонд. Истовремено, треба да се промовира капитално финансирање, на пример, преку елиминирање на бариерите на пазарот на капитал. ЕУ неодамна предложи законски предлог за создавање на интегриран пазар на капитал во Европа. Во оваа смисла, исто така ќе биде важно да се алоцираат доволно ресурси за заеми и сопственички инструменти во различни програми кои се предвидуваат во претстојната Повеќегодишна финансиска рамка на ЕУ за периодот од 2014-2020 година. 7. Клучниот проблем на компаниите денес е неликвидноста. Секој секому должи, а на сите им должи државата. Како да излеземе од овој маѓепсан круг на задолженост? Задоцнетите исплати се повторуваат во голем број економии во ЕУ, иако не во сите, што предизвикува драматичен недостиг на ликвидност, го попречува пристапот до кредити и ги отежнува инвестициите. Традиционално, јавната администрација е најлошиот плаќач, но проблемот е акутен и во меѓукомпаниските трансакции, особено во одредени сектори. Проблемот во рамките на ЕУ се решава преку преработената директива околу задоцнети исплати, која беше усвоена во март 2011 година и која се очекува да биде пренесена на национално ниво за две години од нејзиното усвојување. Законот одредува рок од 30 дена за исплата на приватните компании од страна на јавната администрација, со само неколку исклучоци кои се однесуваат на болниците итн. Претходно, EUROCHAMBRES силно се залагаше за усвојување на овој закон. Откако ќе се пренесе и стане целосно функционален, преработениот закон ќе придонесе да се елиминира „културата“ на задоцнети исплати, која е толку присутна во голем број земји од ЕУ. Ако се земе предвид бројот и времетраењето на одложувањата

БИЗНИС ИНФО

при исплата, ова ќе биде еволутивен процес – но, Европа сега е опремена со добри закони, кои ефикасно ќе можат да се справат со проблемот. 9. Кој е моделот кој EUROCHAMBRES го користи за промоција на своите реформи пред законодавците? EUROCHAMBRES има за цел да влијае врз донесувањето на одлуки на ниво на Европа, со поддршка од пошироката европска бизнис заедница. Ние ги тераме законодавците да станат свесни дека нивните одлуки се под строг надзор од приватниот сектор. Еден од нашите големи успеси е настанот наречен „Европски парламент на претпријатија“, каде што претприемачите од 45 европски земји доаѓаат лично да разменат мислења со европските законодавци и да гласаат околу прашањата поврзани со тековните закони кои ја засегаат бизнис заедницата во ЕУ. Овој модел веќе е успешно преземен во голем број земји. 10. Какви предлози би им дале на македонските бизнисмени на конференцијата во Скопје, како можат да ги промовираат своите интереси и цели? Секогаш е полесно да ги промовираш сопствените интереси преку угледна организација, која е во постојан дијалог со властите. За македонските компании, најдобро е да бидат дел од Стопанската комора, која веќе 90-години успешно им помага на бизнисите да растат, и да промовираат економски реформи.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

EUROCHAMBRES Основана во 1958 година, EUROCHAMBRES е Европска асоцијација на трговските и индустриските комори, и е клучен столб на претставување на бизнисот пред европските институции. EUROCHAMBRES го артикулира гласот на преку 20 милиони компаниичленки од 45 европски земји организирани во мрежа од 2000 регионални и локални комори претставувајќи 45 национални и транснационални организации. Повеќе од 93% од овие комапании се мали и средни компании, кои вработуваат преку 120 милиони луѓе. EUROCHAMBRES е единствено тело кое им служи на интересите на сите сектори и сите големини на европските бизниси - темелејќи се врз мултисекторско членство во коморите и е единствено тело кое е најблиску до бизнисот, како резултат на регионалното фокусирање на коморите. Стопанската комора на Македонија е придружна членка на EUROCHAMBRES од 1977 година (ратификувана после осамостојувањето како членка во 2003 година). Придружното членство ги овозможува истите привилегии како и членството, а тоа е директно информирање, учество или повик во креирањето или проценката на трговските или други политики коишто влијаат на економијата и регулативите на ЕУ, како и учество во сите други активности на EUROCHAMBRES. Полноправните и придружните членки со членување во EUROCHAMBRES го потврдуваат својот интернационален капацитет и бонитет.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

Работно тело на Групацијата за агрегати, бетони и асфалти НЕОПХОДЕН ВОДИЧ ЗА ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗАКОНСКАТА РЕГУЛАТИВА

Еднодневен семинар во Стопанската комора на Македонија ТЕМЕЛНО ЗАПОЗНАВАЊЕ СО ХАРМОНИЗИРАНИОТ СИСТЕМ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА СТОКИТЕ

Работното тело на Групацијата за агрегати, бетони и асфалти, составено од експерти, на состанокот одржана нa 21.02.2012 година, расправаше за идните активности на Групацијата. Особено беше потенцирано дека како основна задача на ова тело и Групацијата е да се направата напори да се запознаат сите учесници во производството и контролата на агрегати, бетони и асфалти за законските прописи, посебно за

На 21.02.2012 година во Стопанската комора на Македонија се одржа еднодневен семинар на тема: “Хармонизиран систем за распоредување на стоките и измените што стапија на сила од 1 јануари 2012 година”. Главната цел на овој едукативен настан беше детално запознавање со Хармонизираниот систем (ХС) за распоредување на стоките и најновите измени, објаснување на основните правила за неговата примена во поглед на распоредување на сложени производи и сетови и подобрување на вештините за распоредување на стоките, а се` со цел да се разберат целосно основните за распоредување на стоките во ХС, како и да се разбере методологијата на ХС и да се добие подобар преглед на измените на ХС 2012 што стапија на сила на 1 јануари 2012 година. Семинарот го следеа претставници од компании - увозници, извозници, производители и други професионалци што се занимаваат со увоз/извоз, царински застапници, шпедитери, транспортери, консултанти и правни советници.

имплементацијата на новите законски стандарди. Во обемната и конструктивна дискусија беше нагласено дека потребно е да се направат согледувања и да се посвети посебно внимание на производството и тоа по кои стандарди се одвива, но истовремено и контролата да биде по истите стандарди. Се постави прашањето колку нашите компании се целосно подготвени за имплементација на европските стандарди, бидејќи имплементацијата бара многу прилагодувања и многу средства. На состанокот се заклучи деке е потребно да се подготви водич со цел да се информираат и запознаат компаниите, но надлежните институции за имплементацијата на законската регулатива. Откако ќе биде подоговен и усвоен водичот во наредниот период, истиот ќе биде доставен и до сите заинтересирани страни, кои вршат експлоатација на агрегати, потоа производители на бетони и асфалти, лаборатории, надзорните органи, но и инвеститорите. Целта на оваа иницијатива е, пред се`, да се добие квалитетен производ кој ќе биде вграден во објектите, а при тоа да има максимална можна контрола во текот на самото производство и вградување. Марија Петроска

На семинарот се истражуваа областите на основните правила за распоредување на стоките во поглед на распоредување на производи, сложени производи и сетови што ќе ги подобрат вештините за тарифирање и распоредување на стоката. Целосно се разработија и објаснија правилата за распоредување во ХС, најновите измени на ХС што се применуваат од 1 јануари 2012 година, со цел учесниците што полесно да ги разберат истите. Покрај тоа, се истражуваа помошните алатки за правилно и полесно распоредување на стоката со помош на интернет и електронските бази за распоредување. Предавач на семинарот беше м-р Златко Ветеровски, од Царинската управа на Република Македонија.

СЕДУМ ДЕНА ВО КОМОРАТА

Во рамките на оваа еднодневна oбука, преку презентации, интерактивни дискусии и решавање на практични студии на случај секој од учеснците се стекна со основно познавање на оваа област, за што на секого му беше доделен и соодветен сертификат. Анита Митревска Над 30 компании присуствуваа на семинарот за новите законски прописи од областа на трудовото право ВО ФОКУСОТ ИЗМЕНИТЕ И ДОПОЛНУВАЊАТА НА ЗАКОНОТ ЗА РАБОТНИ ОДНОСИ И ЗА МИНИМАЛНА ПЛАТА Со цел полесно толкување и спроведување на измените во Законот за работни односи и новиот Закон за минимална плата, Стопанската комора на Македонија, на 14 февруари 2012 година, организираше еднодневен семинар на кој присуствуваа повеќе од 30-тина компании. Во областа на работните односи, многу значајна е регулативата која се однесува на утврдување на минималната плата на вработените, односно усогласување на колективните договори со новите законски прописи, потоа измените и допoлнувањата во Законот за работни односи и секогаш актуелните теми за расчистување на меѓусебните штети на работникот и работодавачот, како и штетите

нанесени на трето лице и надомест на штета во случај на судски раскин на Договор на вработување. Предавачи на семинарот беа Теофил Томановиќ, судија на Апелациониот суд Скопје во пензија и д-р Зоран Михајлоски, судија во Апелациониот суд Скопје. Елизабета Андреевска Ефтимова

МАКЕДОНСКА ЕКОНОМИЈА Винаријата „Стоби“ на саемот во Москва СО „ВРАНЕЦ“ ПОЧНУВА ОСВОЈУВАЊЕТО НА РУСКИОТ ПАЗАР Виното „Вранец“ на винарската визба „Стоби“ предизвика голем интерес на Саемот за храна и пијалоци „ПродЕкспо“ што се одржа минатата недела во Москва. „Стоби“, како што соопшти, на саемот се претстави со 11 сорти вино. - На саемот ги претставивме нашите вина како врвно квалитетен производ, но воедно ја промовиравме и Македонија како место со климатски услови слични на оние во најголемите вински региони во Европа, Напа, Бордо и Тоскана, вели Дане Јованов, директор на винаријата.

„Стоби“ произведува вино исклучиво од сопствени лозови насади на вкупно 600 хектари. Големиот интерес што го предизвика „Вранец“ на саемот во Москва, додава Јованов, е поттик за почнување стратегија за освојување на рускиот пазар. На „ПродЕкспо“, на 102.000 метри квадратни изложбен простор, над 2.500 фирми од целиот свет ги презентираа своите производи. Шпаркасе Банка Македонија ЗГОЛЕМЕНА СТАПКАТА НА АДЕКВАТНОСТ НА КАПИТАЛОТ Шпаркасе Банка Македонија, по втор пат во последните три месеци ја зголеми стапката на Адекватност на капиталот и истата во моментов изнесува 26,9%, – соопштуваат од Банката. Минималната пропишана стапка на Адекватност на капиталот од НБРМ изнесува 8%, но согласно турбулентните услови и неизвесностите кои во моментов владеат во глобалното економско опкружување, како и во согласност со стандардите на Групацијата Шпаркасе, ставот на доминантниот сопственик е дека зголемувањето на овој показател е исклучително значаен за стабилноста на

БИЗНИС ИНФО Банката и можноста за нејзин развој преку зголемување на пласманите. Ваквото ниво на капитализираност на Банката и` дава можност да планира зголемување на своите пласмани од 25% во 2012 година. Банката ја задржува својата определба за поддршка на домашната економија и најавува пораст на кредитите за поддршка на стопанството и населението преку долгорочно финансирање со поволни каматни стапки. Новиот капитал во износ од 15 милиони евра ќе биде искористен пред се` за долгорочни пласмани како што се инвестиционото и проектно финансирање на стопанските субјекти, но и за зголемување на понудата на долгорочни станбени кредити наменети за населението. Банката го зголеми својот капитал и ја подобри својата стабилност уште минатата година преку инвестицијата од 15 милиони евра од страна на Австриската Штаермеркише Шпаркасе Банка и дополнително го зголеми на почетокот на февруари оваа година, со деветнаесеттата емисија на акции по пат на приватна понуда со вкупна вредност од 15 милиони евра. Вкупниот капитал на банката во моментов изнесува 35 милиони евра. Економска соработка меѓу Македонија и Израел ПОКРЕНАТА ИНИЦИЈАТИВА ЗА ПОТПИШУВАЊЕ ДОГОВОР ЗА СЛОБОДНА ТРГОВИЈА Меѓу Македонија и Израел постои голем интерес за економска соработка, а со потпишувањето на договорот за слободна трговија се очекува надминување на царинските бариери и на дефицитот во надворешно-трговската размена од македонска страна. Интерес за соработка има во областа на земјоделството, туризмот, обновливите извори на енергија, медицината и информатичката технологија. Министерот за економија Ваљон Сарачини пред неодамнешното Годишното собрание на Македонско-израелскиот бизнис клуб изјави дека од македонска страна е покрената иницијатива за потпишување на договорот за слободна трговија со кој се очекува продлабочување на економската соработка меѓу двете држави. - За нас е многу важно да се елиминираат сите царински бариери за да може нашите производи да бидат полесно достапни на израелскиот пазар. Меѓу двете земји постои голем интерес за економска соработка. Заинтересирани сме за привлекување инвестиции од Израел, особено во делот на енергетската и патната инфраструктура, како и во делот

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

на туризмот, истакна Сарачини, а го цитира МИА.

Тој додаде дека владините мерки и активности се насочени кон тоа да ја направат Македонија атрактивна туристичка дестинација и да се привлечат што повеќе туристи од Израел. За годинава веќе има потпишано договор за привлекување туристи од оваа држава. Од Македонско-израелскиот бизнис клуб се надеваат дека во иднина ќе се интензивира економската соработка меѓу двете држави. Во плановите за годинава меѓу другото планираат организирање бизнис форуми кои се можност за директни контакти меѓу компаниите. Извозот на Македонија во Израел е околу еден милион долари, додека увозот на израелски производи во Македонија изнесува 19 милиони долари, односно има дефицит на македонска страна од околу 18 милиони долари. ТАВ најави нови авиолинии, но... НЕОПХОДНА ПОДРШКА ОД ДРЖАВАТА Концесионерот на македонските аеродроми турски ТАВ преговара со неколку авиокомпании за воведување нови линии. За поголем раст на авиосообраќајот менаџментот бара поддршка и од Владата чии најавени субвенции за авиосообраќајот ги оценува како многу позитивен чекор. Првите луѓе на ТАВ на пресконференција информираа дека по прекинот на летовите на авиокомпаниите „Малев“ и „Чех ерлајнс“ преземаат напори

повторно да ги покријат линиите кон Будимпешта и Прага. - Навистина е потребно многу

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

време за да се воведе некоја нова линија или да се убеди некоја нова авиокомпанија да почне со работа. Има преговори со нови авиокомпании чии имиња не може се уште да ги кажеме. Но, знаете дека во Македонија пазарот е мал, има малку население, а новите авиокомпании бараат фактор на пополнетост на воздухопловот од 70 до 80 проценти, рече главниот оперативен директор на ТАВ Мурат Орнекол, а го цитира МИА. Правиме, додаде, маркетиншки напори, но на некој начин бараме и поддршка од Владата бидејќи така ќе привлечеме многу повеќе компании. Нашата програма за субвенционирање сама по себе не е доволна да се убедат сите авиокомпании кои би биле заинтересирани и недостига малку да одлучат да дојдат, рече Орнекол. Поголем резултат во растот на авиособраќајот, според него, зависи и од македонските граѓани. Зошто да дојдат авиокомпаниите ако нема патници, праша Орнекол. Од сопствената програма за субвенционирање ТАВ досега одвоиле 1,1 милион евра и успеале да привлечат шест нови авиокомпании и еден туроператор. И покрај прекинот со работа на одредени компании постигнале раст на авиосообраќајот од 15 проценти. Од декември 2010 до декември 2011 на скопскиот аеродром имало зголемување на бројот на патници за 11,5 проценти, а на охридскиот за 67,5 проценти, односно вкупно зголемување од 15 проценти на двата аеродрома. Во периодот од 1 јануари до 20 февруари годинава во однос на истиот период лани е евидентирано зголемување за 30 проценти. - Ова се навистина добри резултати кои се надевам дека ќе продолжат и во иднина, посочи Орнекол. Тој демантира дека Владата му помага на ТАВ со субвенции. Самата компанија, посочи, си постави своја програма за субвенционирање уште пред две години од кои има очигледни резултати. Владината најава за субвенции, смета Орнекол, би било одлично нешто за целокупниот авиосообраќај во Македонија. - За да дојдат нови компании и да се зафатат со сериозна работа во Македонија треба најнапред да воспостават своја база овде во Скопје. За да го направат тоа потребно е финансирање за минимум пет години. Како ТАВ не сме во можност да го направиме тоа, но Владата со своите субвенции многу успешно може да привлече нови авиокомпании кои би воспоставиле свои бази во Македонија и на тој начин би биле посериозни клиенти,

БИЗНИС ИНФО појасни Орнекол. Тој додаде дека треба прецизно да се дефинираат критериумите врз основа на кои ќе се доделуваат субвенциите на странските авиокомпании. Ова е многу позитивен чекор бидејќи приходите кои ќе се соберат од сите патници ќе бидат позитивни за целата економија, оцени Орнекол. За работодавачите кои нема да исплатат минимална плата глоба од 6000 до 7000 евра ТЕЧАТ КОНТРОЛИ ВО КОМПАНИИТЕ Работодавачот ако на работникот не му исплати минимална плата ќе заработи глоба во износ од 6000 до 7000 евра, а доколку тоа не го направи одговорното лице кај работодавачот ќе му се изрече глоба од 3000 до 4000 евра. Ова е предвидено со Законот за минимална плата на Република Македонија кој почна да се применува од почетокот на оваа година.

Инспекторите на Државниот инспекторат за труд од 15 февруари почнаа да контролираат во делот на исплатата на минималната плата за 2012 година. - Кај работодавачите каде што во договорите за вработување е предвидена пониска плата од утврдената минимална плата за 2012 година, инспекторот со решение ќе ги задолжи во анекс договорите да се утврди минимална плата, рече на прес-конференција министерот за труд и социјална политика Спиро Ристовски, а го цитира МИА. Тој очекува доследна примена на Законот за минимална плата бидејќи е поддржан од сите социјални партнери. - По цели 20 години Владата, Министерството за труд и социјална политика и партнерите во социјалниот дијалог врз основа на претходно направени согледувања го утврдија износот на минимална плата од 8050 денари, истакна Ристовски. Министерот рече дека казни се уште не се изречени, но оти се констатирани обиди за изигрување на Законот за минимална плата. - Работодавачите да не се

МАКЕДОНСКА ЕКОНОМИЈА обидуваат да прават различна пресметка на платата, затоа што се знае што е плата, што е бруто износ на плата, што е храна и превоз пресметани во основната плата, а доколку не го почитуваат законот ќе бидат санкционирани, додаде тој. Македонија почнува со производство на ново органско ѓубриво „БИОФЛОР“ И ПОЕФТИНИ И ЗНАЧИТЕЛНО ГИ ЗГОЛЕМУВА ПРИНОСТИТЕ По пет години лабораториско испитување и четири години пробни тестирања врз различни растенија, од оваа година Македонија официјално почнува со производство на ѓубривото „Биофлор“ кое значително ги зголемува приносите и е поевтино во споредба со хемиските препарати што се употребуваат за прехрана во земјоделството. Ѓубривото е произведено од органски суровини што се преработуваат во легла на калифорниски глисти и ќе овозможи значителен пораст на производството во органскиот сектор на земјоделството во Македонија. Докажано е дека приносите со употреба на „Бифлор“ се зголемуваат до 60 проценти кај житариците и три пати кај градинарските култури. Според Слободан Вуксановиќ, како што пренесува МИА, кој е најголем производител и координатор на производството на неколку десетици фарми кои со легла на калифорниска глиста произведуваат биохумус, „Биофлорот“ само во Македонија се произведува во течна состојба. Сегашниот капацитет на фармата што се наоѓа во близина на Скопје може да задоволи потреба за прехрана до 5.000 хектари месечно. Можностите за зголемување на „Биофлор“ се поголеми, но дел од производство ќе се продава надвор од Македонија, а досега сериозен интерес за ова ѓубриво пројавиле големи органски производители од Русија, Кина и Египет.

БИЗНИС ИНФО

МАКЕДОНСКА ЕКОНОМИЈА На странските пазари ѓубривото ќе се пласира како македонски производ со постојан квалитет за што веќе во Здружението за производство на биоѓубрива привршуваат подготовките за унифицирање на производството и пакувањето. Значајно е и тоа што со употреба на „Биофлор“ се намалуваат и болестите кај растенијата со што земјоделците ќе остваруваат и заштеди во процесот на заштитата. Уште една докажана предност на ѓубривото е зголемувањето на количеството на Це витаминот кај плодовите. До пет пати поголемото количество на овој витамин ги прави растенијата поотпорни на болести, мраз и суша, а досегашните испитувања покажуваат дека родот при вакви третмани стасува најмалку две недели побрзо во однос на зреењето на растенијата третирани со конвенционалните ѓубрива. Со „Биофлор“ се намалуваат и трошоците и употребата на хемиски средства за заштита од болести, најмногу во овоштарството и лозарството што пак ќе придонесе македонските овошја и вина полесно да се пробиваат на странските пазари. Употребата на Бифлорот и хумусите произведени во фармите со калифорниски црви ќе ја намали и деградацијата на земјоделските површини. Со употребата на Биофлор забележано е освежување на плодната почва, а за речиси милион пати се зголемува присуството на корисни бактерии и микроорганизми. Враќањето на природните услови на плодната почва во оваа деценија има приоритет во стратегиите за развој на земјоделството во целиот свет, бидејќи како последица на интензивни хемиски третмани во последниве две децении годишно се губат околу 30 милиони хектари обработливо земјиште. Поради употребата на класичните хемиски средства за прехрана, годишно се губат и до 2,5 сантиметри од плодната почва. Три компании заинтересирани менаџирање со ТИРЗ Тетово ДО СРЕДИНАТА НА ИДНАТА ГОДИНА ГОТОВИ ПРВИТЕ ФАБРИКИ

за

Три компании, две од Турција и една од Норвешка, доставија понуди на тендерот за менаџирање со Технолошко индустриската развојна зона (ТИРЗ) Тетово по принципот на јавно-приватно партнерство. Искуство со менаџирање со зони имаат норвешката и една од турските компании. - Комисијата за евалуација на тендерот во наредните две недели треба да ги разгледа понудите и да одлучи која од

компаниите ќе се квалификува за втората фаза што ќе почне да се спроведува од 1 април годинава. Квалификуваните компании ќе имаат рок од 40 дена за доставување на конечните понуди, рече министерот за економија Ваљон Сарачини на прес-конференција, а го цитира МИА. Тој прецизира дека доколку се биде во ред до средината на идната година би можеле да бидат готови првите фабрики што ќе функционираат во зоната во Тетово.

Технолошко-индустриската развојна зона Тетово се простира на површина од 94 хектари и во неа во првата фаза е планирано да се изградат 25 до 30 индустриски објекти во кои се предвидува да се отворат до 7.000 работни места. Се предвидува зоната со целата инфраструктура да чини околу 300 милиони евра. Државата треба да ја направи клучката на автопатот Тетово-Скопје за полесно поврзување на зоната до која сега води регионалниот пат Тетово-Желино, како и целата надворешна инфраструктура, додека концесионерот ќе биде задолжен за внатрешната инфраструктура, појасни Сарачини. Директорот на Дирекцијата за Технолошко индустриски развојни зони Виктор Мизо истакна дека предност на менаџирањето зо развојните зони по принципот на јавно-приватно партнерство е што концесионерот може предвреме да ги изгради објектите и да им ги нуди под кирија или за продавање како готови на потенцијалните инвеститори. Тој посочи дека Економскиот совет на вчерашната седница ги разгледувал динамиката и акцискиот план за реализација на изградбата на ТИРЗ за 2012 година во кој влегуваат активностит е за довршување на целата инфраструктура и се што е потребно за инвеститорите во зоните Скопје 1, Скопје 2, Штип и во останатите седум ТИРЗ. - Очекуваме некои од компаниите заинтересирани за инвестирање во ТИРЗ до средината на годинава да донесат одлука за која се надеваме дека ќе биде позитивна за Македонија, рече Мизо.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Њујорк ПРОМОЦИЈА НА МАКЕДОНСКОТО ВИНО И ХРАНА Генералниот конзулат на Република Македонија во Њујорк, Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот, Галеријата „MC“ и Здружението на македонски професионалци од Њујорк, организираа промоција на македонско вино и храна. Промоцијата се одржа во галеријата „МС“ и беше збогатена со настапот на македонските уметници Исмаил Лумановски и Васко Дуковски и со проекција на концерт од Дуке Бојаџиев. Промовирањето на македонското вино и храна во Њујорк е резултат на соработката на четирите организации и македонските уметници, како и на интересот на повеќе увозници на вино и храна од Македонија во САД. Според Златко Богоевски од компанијата Two Friends Imports од Атланта, застапник на вината „Бовин“ и „Попова кула“, поддршката која во последно време ја добиваат од државните институции е од особено значење за зголемување на извозот на производите од Македонија.

Иванчо Ивановски, претседател на Американско-македонскиот деловен совет и сопственик на компанијата FastPakTradining увозник на голем број прехранбени производи од Македонија, смета дека промоцијата на извозот е неопходна за проширување на пазарот за нашите производи во САД. Од Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот информираат дека со Министерството за надворешни работи веќе имаат позитивни резултати во промоцијата на извозот, поддршката на увозниците на вино од Македонија, воспоставувањето на деловни односи со дистрибутерите на вина во повеќе делови на САД, како и во афирмирањето на вината од Македонија и креирањето на нивен позитивен имиџ кај американските купувачи.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Од невработените во Македонија 45,8 проценти се млади на возраст од 15 до 29 години САМО 17,9 ОТСТО ЗАРАБОТУВААТ СВОИ ПАРИ Невработеноста е еден од најголемите проблеми на младите во Република Македонија. Од вкупната стапка на невработеност, 45,8 проценти се млади на возраст од 15 до 29 години. Вкупно 99 отсто од младите сакаат да работат, но само 17,9 проценти или помалку од една петина заработуваат свои пари преку работа, беше истакнато на јавна дебата „Република Млади“. Според анализите на „Реактор - истражување во акција“, речиси 50 отсто од невработените во Македонија се млади, а дури 96,6 проценти од нив би почнале со работа наредната недела.

- Невработеноста е само еден од проблемите на младите. Покрај вработување, тие сакаат да бидат вклучени и во процесите на одлучување, да има плурализам во младински одлуки, нивно директно учество, рече Марјан Забрчанец од Младинскиот образовен форум. Тој ја посочи потребата од закон за млади кој ќе соодветствува на потребите на младите и ќе им дава можност да бидат директно вклучени во социјалните случувања. Затоа, додаде, е организирана и оваа јавна трибина, за широко учество на младите со свои мислења и препораки кои ќе влезат во т.н. Бела книга. Според Линдита Реџепи од Центарот за меѓукултурен дијалог од Куманово, за да бидат поефективни во исполнување на своите цели, младите мора да се здружат. - Последно што треба да се случи е да имаме паралелни групи Македноци, Албанци, Срби, Роми, групи од рурални средини или со одредени попречености. Младите мора да бидат консултирани за да не се оддалечат од општеството и потоа да одговараат на какви било случувања со протести, порача Матијас Кристенсон од Европски младински форум, а го цитира МИА. Учесниците на дебата заклучија дека треба да се создаде Младински парламент како најдемократска форма за организирање на младите. Една од

БИЗНИС ИНФО

МАКЕДОНСКА ЕКОНОМИЈА

пепораките е младите, во недостаток на функционална стратегија, да бидат похрабри и погласни кога сакаат да го споделат својот став. „Република Млади“ е прва од предвидените циклус дебати што ги организира Иницијативата за младинско учество.

Холандските туристи задоволни од престојот во Струга и од хотелите покрај Охридското езеро ПОЗИТИВНИ ОЦЕНКИ И ЗА ДОМАШНИТЕ ХОТЕЛСКИ КАПАЦИТЕТИ Годишното списание на туристичката агенција „Корендон“ од Холандија „Лето 2012“ објавува дека холандските туристи се задоволни од престојот во Македонија изминатата сезона. Тие исто така даваат и позитивна оценка и за домашните хотелски капацитети. Холанѓаните од сите хотели каде што престојувале најголема оцена му даваат на хотелот „Макпетрол“ во Струга 8,7. Оценките за хотелите се резултат на различни, добри и лоши искуства од холандски и белгиски гости кои ја имаат посетено Македонија во аранжман на Корендон: Инекс Горица 7,0; Силекс 7,0; Београд 7,0; Турист 7,2; Десарет 7,3; Метропол 7,3; Дрим 7,8; Дипломат 7,8;

Дончо 7,9; Белведере 8,3; Макпетрол 8,6. „Корендон“ и неколку други тур оператори и годинава ќе ја нудат Македонија во своите туристички понуди. Се очекува бројката на холандски и белгиски туристи, кои во периодот од мај до октомври ќе престојуваат покрај Охридското езеро да ја надмине бројката од 10.000 гости колку што минатата сезона ги имаше овде.

ФОКУСИРАНО Социјалниот дијалог може да даде значаен придонес во спроведувањето на потребните реформи КОМПРОМИС И БАЛАНС МЕЃУ ЕКОНОМСКИОТ И СОЦИЈАЛНИОТ РАЗВОЈ Социјалниот дијалог може да биде двигател на развојот во општеството, да даде значаен придонес во спроведувањето на потребните реформи и да биде движечка сила во одржувањето на баланост на социјалниот и економскиот развој на земјата. Затоа е потребно сите партнери во дијалогот - Владата, синдикатите и работодавачите да ги имаат потребните капацитети и знаења, сметаат учесниците на завршна конференција на Проектот „Зајакнување на капацитетите на Организацијата на работодавачи на патот кон ЕУ“, финансиран од ЕУ.

БИЗНИС ИНФО рамка, потребно е и постоење на развиени капацитети и ресурси кај социјалните партнери, постојана и заемна информираност и соработка, континуиран и ефикасен дијалог меѓу партнерите, - истакнал министерот за труд. Целта на проектот чии резултати беа промовирани на завршната конференција е унапредување на капацитетите на ОРМ како социјален партнер, особено важен во претпристапниот процес на земјата преку учење од словачкото искуство, подобрување на видливоста и претставата за Организацијата на работодавачи меѓу бизнис-секторот и граѓанското општество и поставување механизми за континуирана размена на информации меѓу членовите на Организацијата на работодавачи, социјалните партнери, државната администрација, ЕУ членките и Европската комисија. Организацијата на работодавачи на Македонија со предлог-мерки за подобрување на бизнис-климата ПОТРЕБЕН НОВ ЗАКОН ЗА РАБОТНИ ОДНОСИ, ПОСТОЈНИОТ Е СО НЕПРЕЦИЗНИ И ТЕШКО ПРИМЕНЛИВИ ОДРЕДБИ

- Социјалниот дијалог претставува неопходна алатка во делот на преговорите во разрешување на спротивставените односи меѓу синдикатите, работодавачите и Владата. Тој не е барање на ЕУ, туку императив кој го наметнува животот за разрешување на социјалноекономските односи меѓу трите парнери, рекoл претседателот на ОРМ, Димитар Стојановски, а го цитира МИА. Тој додаде дека тоа е првата алатка која треба да се употреби доколку сакаме да имаме успешен економски раст, социјален мир и правичност во делот на односите меѓу најзасегнатите страни. Вршителот на должност шеф на мисијата на ЕУ во Македонија Роберт Лидл смета дека функционалниот репрезентативен социјален дијалог ќе придонесе кон владините заложби за борбата против високата стапка на невработеност, во создавање инклузивен пазар на трудот и ќе генерира развој и социјална стабилност. - Овие прашања не се одговорност само на Владата, има потреба од заедничка работа и востановување на партнерство за да се помогне процесот на транзиција и да се бара еден поширок консензус од граѓанското општество за овие фази на спроведување на реформите, - рекол Лидл. Министерот за труд и социјална политика Спиро Ристовски нагласил дека во Македонија социјалниот дијалог функционира во рамките на Економско социјалниот совет, како трипартитно консултативно тело кое има значајна улога во процесот на креирање на политиките, легислативата и нивната имплементација. Оваа соработка, рекол, останува движечка сила во одржувањето на баланост меѓу економскиот и социјалниот развој. - За остварување ефикасен социјален дијалог покрај правната и институционална

Домашните инвеститори да бидат рамноправни со странските, да се намалат трошоците на фирмите и да се направат измени на законската регулатива за глобите, се дел од Предлог-мерките на Организацијата на работодавачи на Македонија (ОРМ) за подобрување на бизнис-климата. Претседателот на ОРМ Димитар Стојановски на прес-конференција (15.2.2012 година) рекол дека тие не се против странските инвеститори, но оти е неправедно да не им се даваат бенефиции и на домашните инвеститори кога тие го полнат буџетот и влијаат врз економскиот раст на државата. Од ОРМ сметаат дека Владата треба да најде начин да ги искомпензира и трошоците кои ја зголемуваат цената на производот и услугата, посебно за оние наменети за извоз, а бараат и правилно спроведување на прекршочната постапка. Посочуваат дека од несоодветната информираност на компаниите и лошата едукација на некои инспектори страда бизнисот. - Треба да се спроведува законската постапка. Ги осудуваме прекршителите, но прекршочната постапка треба да се води законито. Има голем број конкретни примери каде има повреди, подвлекол Стојановски, а го цитира МИА. Според ОРМ, потребен е и нов закон за работни односи бидејќи постојниот има многу одредби кои се непрецизни и тешко применливи. - Имаме поголем број забелешки за Законот за работни односи кои може да се надминат само со донесување нов закон. Во постојниот закон има правни поими кои не се дефинирани и претставуваат проблем при примената или се во спротивност со други закони. Има одредби кои го оптоваруваат законот и се тешко применливи, истакнал заменик-претседателот на ОРМ, Ангел Димитров, додавајќи дека нивните членови

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

реагираат оти за одредени членови од законот постои разноликост во судските одлуки. Како тешко применливи ги посочуваат одредбите околу договорот за вработување, менаџерските договори, понудата на нов променет договор пред отказ, одредбите за откажување на договорот за вработување, за прекувремена работа и за користење на годишен одмор. Во постојниот закон, според ОРМ, постојат многу нелогични одредби како што се оние за работа на жените ноќе, за прераспределба на работата, за вреднување на работниците од страна на работодавачот, за оспособување на приправникот итн. ОРМ предлага да се направат и обуки за работникот за однапред познат работодавач со обврска по завршувањето на едукацијата работникот да биде вработен во таа компанија. Министерот за труд и социјална политика Спиро Ристовски со порака БАРАЊАТА НА ОРМ ЌЕ БИДАТ СЕРИОЗНО РАЗГЛЕДАНИ, ПА ЌЕ СЕ ВИДИ ДАЛИ Е МОЖЕН КОМПРОМИС Министерот за труд и социјална политика Спиро Ристовски очекува предлогмерките на Организацијата на работодавачи на Македонија (ОРМ) за подобрување на бизнис климата да бидат изготвени како законски

измени со цел да можат да се разгледуваат најпрво во Министерството, а потоа и на седница на економско социјалниот совет, и да се види дали е можно постигнување компромис. - Дополнително ќе се произнесеме како и за секоја друга иницијатива која произлегла во оваа сфера. Во оваа фаза не би сакал да ги коментитрам предложените мерки, бидејќи имаше повеќе забелешки. Станува збор за барање за промена на едно системско решение за што е потребна поголема анализа, рече министерот Ристовски одговарајќи на новинарски прашања по зaвршната конференција на проектот за јакнење на капацитетите на Организацијата на работодавачи на Македонија, а го цитира МИА. Нашата идеја, рече, е да се постигне донесување законски решенија кои ќе бидат во интерес на сите три страни, иако не секогаш е можно по однос на секое прашање да се постигне консензуално усогласен став со кој ќе настапат сите три партнери.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

Индекси на цените на мало и на трошоците на животот ЦЕНТРАЛНОТО ГРЕЕЊЕ СО НАЈВИСОК СКОК ОД 10,3 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на цените на мало во јануари 2012 година, во однос на претходниот месец, изнесува 101.6, а индексот на трошоците на животот 101.2. Порастот на трошоците на животот од 1.2% е резултат на повисоките индекси на зеленчукот за 10.0%, сушеното овошје за 1.3%, преработките од зеленчук за 0.7%, тестенините и кондиторските производи за 0.6%, месото и преработките од месо за 0.5%.

Во јануари, пораст на индексите на трошоците на животот е забележан и кај централното греење за 10.3%, електричната енергија за домаќинствата за 7.8%, нафтените деривати за 2.1%, средствата за рекреација за 1.5%, цврстите горива за 1.3%, течните горива и гасот и патничките автомобили за 0.7%, козметичките производи за 0.5%, лековите и средствата за образование за 0.4%, облеката за 0.3% и средствата за хигиена за 0.2%. Намалување на индексот на трошоците на животот во јануари 2012 година, во споредба со претходниот месец, е забележано кај овошјето за 3.1%, мастите за 1.4%, рибата за 0.6%, јајцата за 0.4% и алкохолните пијалаци за 0.2%. Исто така, намалување на индексите на трошоците на животот е забележано и кај садовите и приборот за домаќинствата за 0.8%, обувките за 0.6% и мебелот за 0.3%. Индексот на цените на мало и индексот на трошоците на животот во јануари 2012 година, во споредба со јануари 2011 година, бележат пораст од 3.4%.

Индекси на прометот во индустријата ПОРАСТ ОД 24,2 ОТСТО ВО 2011 ГОДИНА Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на прометот во индустријата во декември 2011 година,

во однос на декември 2010 година, изнесува 111,3. Индексот на прометот во индустријата остварен на домашниот пазар во декември 2011, во однос на декември 2010 година, бележи пораст од 4,5%, а индексот на прометот остварен на странските пазари бележи пораст од 17,3%. Гледано по сектори, прометот во индустријата во секторот Рударство и вадење на камен во декември 2011 година, во однос на декември 2010 година, бележи опаѓање од 11,2%, а во секторот Преработувачка индустрија бележи пораст од 12,5%. Според главните индустриски групи, прометот во декември 2011 година, во однос на декември 2010 година, бележи пораст кај Енергија за 13,8%, Капитални производи за 81,0%, Tрајни производи за широка потрошувачка за 74,4% и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 10,6%, додека опаѓање бележи кај Интермедијарни производи, освен енергија за 5,0%. Индексот на прометот во индустријата во декември 2011 година, во однос на ноември 2011 година, изнесува 86.9, додека во периодот јануари-декември 2011 година, во однос на периодот јануаридекември 2010 година, изнесува 124,2.

Цени на земјоделските производи на зелените пазари, пазарите на големо и на добиточните пазари ЗЕЛКАТА, КИКИРИТКИТЕ И ОРЕВИТЕ ВО ЛУШПА НАЈМНОГУ СКОКНАЛЕ Според податоците на Државниот завод за статистика, најголем пораст на најчестите цени на земјоделските производи на зелените пазари во јануари 2012, во споредба со истиот месец од 2011 година, се забележува кај зелката, кикиритките во зрно и лупените ореви. Најголемо намалување на цените е

СТАТИСТИКА забележано кај црвените домати, кромидот и крушите. Најголемо зголемување на најчестите цени на земјоделските производи на пазарите на големо во јануари 2012, во споредба со истиот месец од 2011 година, се забележува кај зелката, јаболката и лупените ореви. Најголемо намалување се забележува кај компирите, кромидот, лукот, морковот, киви и лимоните.

Цените во земјоделството ДОБИТОЧНОТО ПРОИЗВОДСТВО СО РАСТ ОД 11, 1 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на цените во земјоделството во јануари 2012 година, во однос на истиот месец од претходната година, кај инпутот е зголемен за 3.4%, а кај аутпутот е зголемен за 7.5%.

Во јануари 2012 година, во споредба со јануари 2011 година, индексот на цените на инпут 1 (тековно потрошени средства во земјоделството) изнесува 103.4, а индексот на цените на инпут 2 (средства наменети за инвестиции во земјоделството) изнесува 104.5. Во делот аутпут, во јануари 2012 година, во споредба со јануари 2011 година, индексот на цените на растителното производство изнесува 106.7, а индексот на цените на добиточното производство изнесува 111.1.

Низ ГП Богородица минатата година извезени над 45 милиони килограми земјоделски производи ЗЕЛКАТА, ДОМАТИТЕ И БОСТАНОТ СО НАЈГОЛЕМА ИЗВОЗНА РЕАЛИЗАЦИЈА Низ граничниот премин Богородица во текот на 2011 година извезени се над 45 милиони килограми земјоделски производи со потекло од југот на Македонија, што претставува пораст од 3,3 одсто во однос на претходната 2010 година. Најголема извозна реализација има кај зелката со извезени близу 9,7 милиони килограми сезонски плод

СТАТИСТИКА (пролетна и зимска зелка). Потоа следуваат доматите со извозна реализација на близу девет милиони колограми од сите реколти

(ран домат, отворени насади и под пластеници и стакленици). Трет артикл на извозната листа е бостанот со 8,7 милиони килограми извезени количини. Сите тие заедно со кромидот, краставицата, грoзјето, тутунот, јаболкото, јапонското јаболко и праската се домашни производи кои минатата година покажале извозен пораст на количините кои завршиле на пазарите надвор од земјата. На меѓународните пазари завршија и 6.277 тони грозје, од кои најголемиот дел 77 отсто трпезно, а остатокот винско и сушено грозје, потоа 2.163 тони кромид, 2.179 тони краставици, 1.607 тони пипер, од кои 410 тони смрзнат пипер, 1.530 тони праска, 1.362 тони јаболко, 344 тони јапонско јаболко, – објавува МИА. Во извозните остварувања од минатата година спаѓаат и 163 тони тутун и четирикратниот пораст на извозот на тиквата и конзервиран праз. Контролата на количините и квалитетот на производите го врши фитосанитарната служба при Државниот инспекторат за земјоделство, лоцирана на граничниот премин Богородица, која е опремена со најсовремена лабораторија за анализа на земјоделските продукти, а работи во состав на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство.

БИЗНИС ИНФО На скопскиот и на охридскиот аеродром во јануари превезени 23,5 отсто повеќе патници од првиот месец лани И КАРГО ПРЕВОЗОТ ПОГОЛЕМ ЗА 9,8 ОТСТО На двата аеродрома во Македонија во јануари годинава се превезени 68.877 патници, што е за 23,5 проценти повеќе од истиот месец лани, кога биле превезени 51.710 патници. Порастот, како што соопшти Министерството за транспорт и врски, се должи на зголемениот број патници на аеродромот „Александар Велики“ во Скопје, каде во јануари годинава се

регистрирани 60.911 патници што во однос на првиот месец минатата година, кога биле регистрирани 44.875 патници, претставува зголемување од 35,7 отсто. Во овој период е забележано и зголемување на бројот на редовни линии за 36,6 отсто, односно 717 редовни линии во јануари 2012 година во однос на 525 кои биле реализирани во јануари лани. Исто така, забележан е вкупен пораст на бројот на операции на воздухоплови на двата аеродрома во јануари 2012 година и изнесува 923, што е за 17,1 отсто повеќе од 788-те изведени во јануари 2011 година. По реализирањето на проектот за модернизација на македонскиот аеродромски систем по пат на концесија, забележан е континуиран раст на бројот на патници и летови. Во текот на 2011 година на двата аеродрома во Република Македонија биле превезени вкупно 834.273 патници што претставува пораст

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

од 15 отсто во однос на 725.472 во 2010 година. Освен во превозот на патници, забележан е пораст и во карго-превозот од 9,8 отсто.

МЕЃУНАРОДНА СТАТИСТИКА Италија западна во рецесија ПОСЛЕДИЦА ОД СТРОГИТЕ МЕРКИ ЗА ШТЕДЕЊЕ Економијата на Италија кон крајот на 2011 година повторно западна во рецесија како последица на строгите мерки за штедење, покажуваат официјалните податоци на Националниот завод за статистика (Истат).

Италијанскиот бруто домашен производ (БДП) во последниот квартал од 2011 година забележал пад од 0,7 отсто, по падот од 0,2 проценти во третиот квартл. Но, податоците на Истат за цела 2011 година покажуваат дека Италија остварила економски раст од 0,4 отсто. Италија во рецесија беше и во 2009 година, кога беше регистриран пад од 5,1 отсто на економијата. - Намалувањето на буџетското трошење лошо влијае врз економскиот раст. Постојат услови за заздравување на потрошувачката со оглед дека стапката на невработеност во декември достигна нов рекорд од 8,9 отсо, изјави Кјара Корса од банката „Уникредит“.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Хрватскa доби втора по големина стапка на ДДВ во Европа ЗГОЛЕМУВАЊЕ ОД 23 НА 25 ОТСТО Хрватскиот сабор го одобри предлогот за зголемување на стапката на данокот на додадена вредност (ДДВ) од 23 на 25 проценти. Оваа основна стапка важи за сите стоки и услуги со исклучок на маслото и мастите, детската храна и водата, кои имаат стапка на ДДВ од 10 отсто. Новата стапка на ДДВ во Хрватска, која е втора по големина во Европа, ќе почне да се применува од 1 март.

Со измените на Законот за ДДВ, се предвидува од почетокот на идната година пониската стапка на данокот од 10 проценти да се применува и за храната, безалкохолните пијалоци, виното и пивото во угостителските објекти. Саборот ги прифати и измените на Законот за данок на доход со кои нивото на приходите ослободени од оданочување се зголемува од сегашните 1.800 на 2.200 куни (237 на 290 евра). Изменет е и Законот за придонеси, со што од 1 мај годинава стапката на придонесот за здравствено осигурување се намалува од 15 на 13 отсто.

БИЗНИС ИНФО мнозинска сопственост на државата. По пат на јавен тендер, меѓу другите, ќе се приватизираат Новинскоиздавачкото претпријатие „Побједа“, националната авиокомпанија „Монтенегро ерлајнз“, Железничката инфраструктура на Црна Гора, Јадранското бродоградилиште Бијела, хотелската група Будванска ривиера, Улцињската ривиера, Институтот за црна металургија во Никшиќ и Поштата на Црна Гора. Како што е соопштено, со моделот на приватно-јавно партнерство под закуп ќе се понудат и бројни локалитети, стопански друштва и воено-туристички комплекси. Главна цел на приватизацијата е зголемување на конкурентноста и ефикасноста на функционирањето на друштвата, поттикнување странски инвестиции и претприемништво во сите области, зголемување на вработеноста и подобрување на животниот стандард, се наведува во соопштението.

и во банките изнесувале 153,3 милиони евра, додека приливот врз основа на вложување во недвижни изнесувал 165,5 милиони евра. Вкпниот одлив на СДИ изнесувал 92,7 милиони евра, за 1,3 отсто повеќе од 2010 година.

Албанија енергетски се поврзува со Италија ИЗГРАДБА НА ПОДВОДЕН ДАЛНОВОД ВАЛОНА-БРИНДИЗИ Албанската Влада донесе одлука со која се дозволува изградба на подводниот далноводот Валона-Бриндизи, со цел во блиска иднина обновлива енергија да се извезува кон Италија, јави дописникот на МИА од Тирана.

Приливот на странски инвестиции во Црна Гора помал за 24,8 отсто ЗА 11 МЕСЕЦИ ЛАНИ ВЛЕГЛЕ 361,5 МИЛИОНИ ЕВРА Во Црна Гора во текот на 11 месеци во 2011 година забележан е нето прилив на странски директни инвестиции (СДИ) во износ од 361,5 милиони евра, што е за 24,8 отсто помалку од истиот период од 2010 година.

Црна Гора ќе приватизира 11 државни компании ДРЖАВАТА СЕ ОСЛОБОДУВА ОД ИМОТОТ Советот за приватизација, со кој претседавал црногорскиот премиер Игор Лукшиќ, усвоил план за приватизација за оваа година, со кој е предвидена продажба на 11 компании, кои моментално се во

РЕГИОН

Според прелиминарните податоци на Централната банка на Црна Гора (ЦБЦГ) учеството на нето прилив на СДИ во бруто домашниот производ (БДП) за 2011 година изнесувал 11 отсто, за околу четири процентни поени помалку во споредба со истиот период од претходната година. Вкупниот прилив на СДИ во периодот јануари-ноември 2011 година изнесувал 454,2 милиони евра, а ЦБЦГ соопшти дека забележано е намалување на приливот врз основа на сопственичкото и должничкото вложување. Инвестициите во претпријатијата

Според премиерот Сали Бериша, оваа активност се совпаѓа во целост со владината филозофија за целосна либерализација на енергетскиот пазар во Албанија. - Ова е еден изворедно значаен развој, зашто енергетската поврзаност со италијанскиот енергетски пазар не само што има посебно стратешко значење, туку е еден голем чекор во реализиацијата на проектот Албанија да ја претвориме во мала енергетска супер сила во регионот, изјави Бериша. Тој се задржа и на процесот на приватизација на државните објкети, кој, како што рече нема да запре. Набрзо според него ќе почне тендерската процедура за започнување со изградба на три ХЕЦ на каскадата на реката Девол, инвестиција вредна над милијарда евра, потоа изградбата на пет помали ХЕЦ, како и ХЕЦ „Скавица“.

ЕВРОПСКА УНИЈА

БИЗНИС ИНФО

ЕС привлекува научници од сите континенти ТРКА ПО УМОВИ Европскиот совет за научни истражувања започна меѓународна кампања за убедување на научници од светот да дојдат да работат во Европа и за таа цел предложи стипендии кои може да достигнат вредност и до 3,5 милиони евра за пет години. Целта на оваа програма е да се зголеми бројот на научници во Европа, кои не се Европејци. Денес само 2.600 корисници на средства наменети за ученици во Европа, не се Европејци, истакна Долналд Дингуел, генерален секретар на Европски совет за научни истражувања. Негов претседател е Фотис Кафатос.

По Канада, каде учествуваа на конференција на Американското друштво за научни достигнувања, што се одржа овој викенд во Ванкувер, Дингуел предвидува посета на Јужна Африка, Азија, Латинска Америка, Русија, Украина, САД и Мексико. Главен услов за еден научник да добие стипендија од европскиот фонд за научни истражувања е тој половина од времето да го помине во Европа и да работи во европски научен институт. - Програмата е отворена за сите научници. Ние сакаме да покажеме дека ЕУ е привлечна за сите истражувачи, кои ќе бидат оценети од експертската група, изјави Дингуел. Европскиот совет за научни истражувања, кој е создаден во 2007 година, располага со буџет од 1,8 милијарди евра за доделување стипендии за неевропски научници во 2013 година, нагласи Дингуел, кој е вулканолог по образование и кој во 80-тите се преселил од Канада во Европа. Тој нагласи дека во ЕУ постои силна политичка поддршка за научни истражувања наспроти економската криза на стариот континент.

етикетата ќе мора да бидат поставени и логото на ЕУ за органски производи, како и бројот на компанијата која го издала сертификатот. Новиот пропис се однесува на бербата 2012 година. Досегашната регулатива дозволуваше винарите на етикетите да истакнат дека „виното е произведено од органско грозје’’ со што се исклучуваше потврдата дека органските правила се застапени и во процесот на обработката на грозјето во вино. Легислативата, донесена во 2007 година, според Комитетот за земјоделство и органско производство, овозможуваше и измами на потрошувачите, а новата тоа ќе го спречи. Винарските визби што имаат намера да продаваат органско вино не ќе смеат да употребуваат аскорбинска киселина и десулфурикатори при производството, а нивото на сулфити во органското вино, зависно од процентот на шеќер, ќе мора да биде од 30 до 50 милиграми пониско од она во обичните вина. Во Комисијата за агрикултура и рурален развој истакнуваат дека со донесувањето на најновите прописи ЕУ дефинитивно го заврши и комплетира процесот на регулацијата на органското производство во Европа. Другите големи производители на органско вино, меѓу кои најголеми се САД, Чиле, Австралија и Јужна Африка, пред три години ги донесоа прописите за тоа кое вино може да се декларира и продава како органско. Ова е направено зашто потрошувачката на органско вино, поради научно потврдените сознанија дека делува превентивно, па дури и лекува повеќе болести и алергии, стана актуелно, а на пазарот, поради недоволно прeцизните прописи во рамките на ЕУ, често се појавуваа и вина со лажна етикета за нивното органско потекло.

Од годинашнава берба НОВИ ПРОПИСИ ЗА ОРГАНСКО ВИНО ВО ЕУ

Во Бугарија отворена прва кинеска фабрика за автомобили во Европа ДО КРАЈОТ НА ГОДИНАВА ИЗВОЗ ВО МАКЕДОНИЈА, АЛБАНИЈА И ЦРНА ГОРА

Европската унија во следните неколку недели официјално ќе ги објави најновите прописи за органско вино според кои, покрај ознаката „органско вино’’ на

Во Бугарија e отворена фабрика на кинеската автокомпанија „Грејт вол моторс“ и тоа е прв кинески погон за

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

изработка на автомобили во Европа. Планот на компанијата е извоз на тие автомобили на европскиот пазар. Фабриката е отворена во близина на селото Баховица, на север во Бугарија. - Нашите проценки се дека за три до пет години ќе имаме широк спектар на модели произведени овде и тие автомобили ќе бидат продавани во сите европски држави, изјави Фенг Џинг Ванг, претседателка и извршна директорка на „Грејт вол моторс“. Во фабриката, изградена во соработка со бугарската „Литекс мотори“, ќе се вработат 150 луѓе и годишно ќе се произведуваат околу 4.000 автомобили. Плановите се производство во иднина на 50.000 автомобили и 2.000 вработени.

Првите автомобили за извоз во Македонија, Албанија и Црна Гора се очекуваат до крајот на 2012 година, а оваа година се очекуваат и преговори за продажба во Србија.

ЕУ наскоро со многу побрз бежичен Интернет ОТВАРАЊЕ НА ФРЕКФЕНЦИСКИ ПОЈАС ОД 800 МЕГАХЕРЦИ Европскиот парламент го усвои предлогот за отворање на фрекфенцискиот појас од 800 мегахерци за бежичен интернет, што значи дека мобилниот интернет во ЕУ ќе може да достигне многу поголеми брзини. Ваков фрекфенциски појас досега користеше аналогната телевизија, а бежичниот интернет на него ќе се префрли од јули идната година, бидејќи сите аналогни телевизиски канали мораат да станат дигитални до крајот на годината. Појасот ќе го користат новите бежични мрежи од четвртата генерација како што се ЛТЕ и Вимакс, кои можат да достигнат брзина до 100 мегабити во секунда.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Овој договор ќе и овозможи на ЕУ преземање на глобалната лидерска позиција во мобилните телекомуникации, изјави портпаролот на ЕУ за ова прашање Гунар Хоекмарк. Тој истакна дека овој чекор е апсолутно потребен, поради се поголемата употреба на смарт телефони и побараувачката за побрз бежичен интернет.

Еврообврзниците се наметнуваат како краткорочно решение ЗА РЕШАВАЊЕ НА КРИЗАТА ПОТРЕБЕН СЕТ ОД МЕРКИ Европскиот парламент смета дека еврообрзниците се наметнуваат како краткорочно решение во решавањето на кризата во евро-зоната, јави дописникот на МИА од Стразбур. Според европратениците еврообврзниците можат да ја фаворизираат стабилноста на евро зоната на краткорочен период, но само откако ќе бидат решение проблемите кои чекаат на решение во моментов. Во усвоената резолуција ЕП смета дека паралелно со ова треба да бидат воведени и други инструменти за да се одговори на краткорочните побарувања, како пактот за враќање на долгот предложен од германскиот совет на економски експерти.

Резолуцијата усвоена со 515 гласови „за“ и 125 „против“, ја поздравува „зелената книга“ на Европската комисија, со која се предвидува воведување на „обврзници за стабилност“, но смета дека е потребно уште работа по некои прашања. Посебно да се направи ситемот попривлечен за земјите оценети со тројното А, како и за тие кои се тешко задолжени. Потоа зголемување на компетитивноста и воведување на систем за намалување на долгот. Резолуцијата на европратениците нема претензии да тврди дека еврообврзниците ќе дадат брзо решение на актуелните тешкотии во евро зоната. Но усвоениот текст во Стразбур, го става во прв план фактот дека еврообврзниците претставуваат значаен дел од решенијата на краткорочен период. Но за да се издадат заеднички еврообврзници, европратениците признаваат дека е

БИЗНИС ИНФО

ЕВРОПСКА УНИЈА

потребна многу поголема координација на буџетските политики, исто како на економските и политиките за равој на земјите-членки на зоната.

Шведска привлечна за Европејците во време на кризата ОЧАЈОТ ПАТУВА НА СЕВЕР Вработувањето и надежта за посветла иднина привлекуваат се поголем број лица од европските земји погодени со криза да се преселат во Шведска, јави дописникот на МИА од Гетеборг.

Во рамки на проектот „Еурес“, кој се одвива во соработка на Европската комисија со заводите за вработување во земјите-членки на ЕУ, Шведска развива широка соработка и со јужноевропските држави. Бројот на Грци кои побарале и добиле право на престој во Шведска бил двојно зголемен од 400 во 2010 на 800 во 2011 година, според статистичките податоци на шведскиот Миграциски завод. Во пораст е и бројот на Шпанци, Италијанци и Португалци кои бараат работа и престој во Шведска. - Тоа е природна последица од економската ситуација. Тие што се во можност, ја користат шансата, вели Димитриос Каркаманис, економист кој и самиот емигрирал во Шведска во 1969 година, пишува „Свенска дагбладет“ . Преку веб-страница која што самиот ја покренал, Каркаманис често го контактираат Грци кои сакаат да најдат работа во Скандинавија. - Добивам по десетина мејлови неделно и од академци и од работници кои почнуваат да се чувствуваат очајно, вели Кракаманис.

Заштедата на Германците надмина десет билиони евра ПОСТОЈАН РАСТ НА СОПСТВЕНОСТА ВО РАЦЕ НА ПОЕДИНЦИ Заштедите во Германија надминаа уште една граница - прв пат во историјата нивниот вкупен износ ја надмина сумата од десет билиони евра.

Сојузот на германските банкари соопшти дека станува збор за износ добиен од заштедите во готовина, хартии од вредност и недвижнини на семејствата во Германија во третото тримесечие на 2011 година. Бернд Спренгер, финансиски експерт и историчар за финансии изјави дека во периодот по поразот во Втората светска војна во 1945 година, во таа земја е забележан постојан раст на вредноста на сопственоста во рацете на поединците. - Уште во 1960 година, односно 12 години по монетарните реформи и воведувањето на германската марка вкупната заштеда изнесуваше околу 165 милијарди марки, односно околу 80 милијарди евра, рече Спренгер. Триесет години подоцна во пресрет на обединувањето на Германија тој износ се зголемил на 1,4 билиони евра.

Анкета на чешкиот Центар за испитување на јавното мислење ДВЕ ТРЕТИНИ ОД ГРАЃАНИТЕ ИМАА ПОМАЛА КУПОВНА ОД ЛАНИ Најновата анкета на чешкиот Центар за испитување на јавното мислење (ЦВВМ) покажува дека Чесите за своите лични примања можат да купат се помалку производи, јави дописникот на МИА од Прага. Речиси две третини или 66 проценти од анкетираните мислат дека во последната година нивната куповна моќ е опадната. Речиси половината од нив изјавиле дека сега можат да купат помалку прозводи отколку лани, додека 19 проценти сметаат дека пред една година нивната куповна моќ била многу, многу подобра. Тројца од десет анкетирани, последнава година во однос на минатата не забележале никакви промени при трошењето на личниот доход. А само тројца од сто пак изјавиле дека за својата плата можат да купат повеќе производи отколку пред 12 месеци.

БИЗНИС ИНФО

СВЕТ Поддршка на реформите во земјите на Магреб ЕУ ЈА ЛИБЕРАЛИЗИРАШЕ ТРГОВИЈАТА СО МАРОКО Парламентот на ЕУ изгласа Спогодба за либерализација на трговијата со земјоделски прозводи и риба со Мароко (16.02.2012 година). Со Спогодбата веднаш се либерализираат 55% од тарифните броеви на земјоделски производи и 33% од тарифните броеви во секторот рибарство, при извоз од Мароко кон ЕУ. Остануваат квотите за домати, јагоди, краставица и лук. На 70% од земјоделските производи, риби и производи од риба со потекло од ЕУ, при извозот во Мароко, во период од

10 години ќе им се намалува постaпно царината додека не се дојде до ниво од1%. Исто така, усвоен е и Протоколот со кој на Мароко му се овозможува учество во програмите на ЕУ во областа на царинската соработка, енергетиката, претприемништвото, ИКТ, потрошувачката политика, воздушниот сообраќај, истражувањата и здравството. Со Спогодбата и Протоколот ќе се постигнат поголеми инвистирања од ЕУ во Мароко, ќе се зголеми вработеноста и ќе се поддржи процес на апроксимација на националното законодавство на Мароко со законодавство на ЕУ. Љ.Н.

Глобалното производство на челик намалено за 7,8 отсто НИСКА ПОБАРУВАЧКА ВО ИНДУСТРИСКИОТ СЕКТОР Глобалното производство на челик во текот на минатиот месец е намалено за 7,8 отсто на годишно ниво, а само во Кина, која е најголем светски производител на челик, е регистриран

пад од околу 13 проценти.

Како што соопшти Светското здружение за челик, причина за намаленото производство е падот на побарувачката во индустрискиот сектор, предизвикана од несигурните перспективи на глобалниот економски развој. Во јануари 2012 година ширум светот вкуно се произведени 117 милиони тони челик, што претставува пад од 7,8 отсто во однос на истиот месец лани. Во првиот месец од оваа година во Кина се произведени вкупно 52,1 милиони тони челик, додека во вториот по големина производител на овој репромaтеријал во светот Јапонија, се проиведени 8,6 милиони тони, што претставува намалување на годишно ниво од 10,6 проценти. Експертите за челик и железо лани предвидуваа значително зголемување на побарувачката на челик во текот на оваа година, но ваквите прогнози засега не се остваруваат. - Причина за ова е фактот што побарувачката во некои индустриски гранки е релативно слаба, смета аналитичарот Колин Хамилтон.

Турција и Кина потпишаа свапспогодба во вредност од 1,7 милијарди долари ИНТЕНЗИВНА СОРАБОТКА МЕЃУ БРЗОРАСТЕЧКИТЕ ЕКОНОМИИ Турција и Кина потпишаа свап-спогодба во вредност од околу 1,7 милијарда САД долари во рамките на неодамнешната официјалната посета на кинескиот вицепретседател Си Ѓинпин на Анкара, соопштија агенциите. Зделката беше склучена меѓу централните банки на двете земји и предвидува взаемен обем на активи и пасиви во вредност од три милијарди турски лири и 10 милијарди кинески

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

јуани.

Според соопштението на Централната банка на Турција спогодбата ќе биде во сила следните три години и ќе дозволи упростување на трговските процедури за деловните кругови од двете земји. Со взаемна согласност на двете земји спогодбата може да биде продолжена по завршувањето на рокот на нејзиното дејствие. По разговорите меѓу Си Ѓинпин и турскиот претседател Абдула Ѓул, беа потпишани уште шест протоколи и меморандуми. Меѓу нив е Рамковната спогодба за финансиска соработка меѓу државниот буџет на Турција и Кинеската банка за развој,

Протокол за контрола на квалитетот на прехранбените производи, протоколи за намера меѓу државните телевизиски канали и телекомуникациските компании.

Дефицитот на електричната енергија ја менува „свеста“ на многу држави НУКЛЕАРНА РЕНЕСАНСА Низа водечки држави на еден или друг начин признаа дека имаат потреба од нуклеарна енергија, објави рускиот весник „Взглјад“. Германија, главниот противник на развојот на нуклеарната енергија, беше принудена на извесен период да го одложи затворањето на нуклеарните централи. Поради

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

студеното време Германија се соочи дефицит на електрична енергија и мораше да увезува од Австрија. И Франција соочувајќи се со истиот проблем, претседателот Никола Саркози побара операторите да го продолжат рокот на експлоатација до 40 години. Во исто време САД застанаа во заштита на нуклеарната енергија и по 30 години првпат Комисијата за нуклеарно регулирање одобри изградба на нови реактори.

Украина обезбедила 4,56 милијарди долари странски инвестиции ТРЕТИНА ОД ПРИВАТИЗАЦИЈАТА НА „УКРЕТЕЛЕКОМ“

БИЗНИС ИНФО Украинските инвеститори лани во економиите на други земји вложиле само 30 милиони САД долари.

Кина станува најголем светски пазар на злато ИНДИЈА СЕ` УШТЕ НА ЧЕЛО СО КУПЕНИ 933 ТОНИ ЗЛАТО Кина оваа година може да стане најголем светски пазар на злато, бидејќи во таа земја е забележан раст на побарувачката на овој скапоцен метал, соопшти Светскиот совет за злато.

Украина во 2011 година обезбедила 4,556 милијарди САД долари директни странски инвестиции во споредба со 4,655 милијарди во 2010 година, соопшти државната служба за статистика. Од стекнувањето на независноста Украина акумулирала 49,362 милијарди САД долари странски инвестиции или 1.084 САД долари по жител, пренесоа западни агенции.

Најголем дел од инвестициите од почетокот на 2011 година се обезбедени со приватизацијата на националната телекомуникациска компанија „Укретелеком“, и тоа во првото полугодие од годината. Пакет со 92,79 проценти акции е продаден на австриската компанија ЕПИК за 10,575 милијарди гривни (1,3 милијарди долари). Според официјалните статистички податоци во 2011 година најмногу се зголемени вложувањата на инвестоиторите регистрирани на Кипар, за 2,6 милијарди САД долари, додека инвестициите од Австрија лани биле втори по големина - 691.7 милиони, заедно со 444,6 милиони вложени во финансискиот сектор.

Количината на купеното злато во Кина се зголемила за 20 проценти во 2011 година во однос на претходната година на 770 тони, се наведува во годишниот извештај на Светскиот совет. Со тоа Кина се искачи на второто место, веднаш по Индија, која купила 933 тони злато. Растот на приходите во Кина, која е втора најголема светска економија, резултираше со зголемување на побарувачката на златниот накит и други луксузни предмети. Побарувачката на злато како инвестиција во форма на прачки и монети, како и за употеба во електрониката исто така бележи раст во Кина. Во извештајот се додава дека постои можност Кина за прв пат во 2012 година да стане најголемиот светски пазар на злато. Цените на златото остварија рекорден номинален максимум од 1.891,90 САД долари за унца во август минатата година, иако оттогаш бележат пад.

СВЕТ ОН со повик до компаниите ВКЛУЧЕТЕ СЕ ВО БОРБАТА ПРОТИВ ГЛОБАЛНОТО ЗАТОПЛУВАЊЕ! Раководителот на Рамковната конвенција на ОН за климатски промени, Кристијана Фигерес ги повика „истакнатите деловни лидери“ да се вклучат во напорите за намалување на емисиите на штетни гасови со што ќе придонесат во процесот на забавување на глобалното затоплување. - Додека владите со своите политики можат да пормовираат „зелена технологија“ и да помогнат обновливите извори на енергија да им станат поконкурентни на фосилните горива, влијателните компании можат да послужат како поттикнувачи на ваквите политики, бидејќи носителите на одлуки во многу земји ги уважуваат нивните идеи, нагласи Фигерес. Според неа, бизнисмените се повеќе сфаќаат дека приватниот сектор може на порешителен начин да придонесе за намалување на гобалното затоплување. Фигерес нагласи дека одделни големи компании, како што се „Кока Кола“, „Унилевер“ и „Вирџин Груп“, веќе работат на развој на технологии со кои би ги намалиле емисиите на штетни гасови што го предизвикуваат ефектот на стаклена градина.

По дведецениски преговори за климатските промени, минатата година беше постигнат договор меѓу најголемиот број членки на ОН за склучување нова спогодба за задолжително намалување на емисиите на штетни гасови до 2015 година. Експертите предупредуваат на нужноста од намалување на емисиите на штетни гасови потенцирајќи дека натамошното глобално затоплување може да доведе до сериозни последици, како што се екстремни временски услови, суши, поплави и зголемување на нивото на морињата.

НОВИ ТЕХНОЛОГИИ И ПРОИЗВОДИ Филипс со серија звучници Фиделио ВО ТРИ ДИМЕНЗИИ ЗА АНДРОИД УРЕДИТЕ Филипс проширува палета на Фиделио звучници за Андроид смартфони и таблети. Фиделиот звучниците со приклучна станица за Андроид уреди AS851, AS351 i AS111 се направени врз база на Фиделио звучници за Епл линијата. Филипс разви единствен дизајн за приклучување кој се подесува во три димензии за да може телефонот да се постави во станицата (dock). Тие развија и наменска Фиделио апликација за Андроид која автоматски се поврзува со смартфон и приклучната станица преку bluetooth врска. Дополнителна погодност е филипсовата Сонгбрд музичка мрежа. Најмалиот модел има 10 вати синусна моќности и она што го одвојува од други модели на пазарот е посебна технологија за заштита која блокира пречки предизвикани од мобилниот телефон како и AUX влез на задната страна за лесно поврзување со кој било

БИЗНИС ИНФО Нов таблет на „Епл“ би требал да биде претставен во март „АЈ ПЕД“ СО ЗНАЧИТЕЛНО ПОДОБАР ПРОЦЕСОР, ГРАФИКА И КАМЕРА Новиот „таблет“ уред на компаниајта „Епл“, „Aј Пед 3“ би требало да и биде претставен на јавноста во март во Сан Франциско, објави американскатa интернет сајт „Ол Тингс ди“.

Уредот би требало да се најде во продажба во САД седум дена по јавната промоција. Новиот „Ај Пед“ по форма ќе личи на својот претходник, но ќе има помоќен процесор, екран оптимизиран за графички содржини и камера со повисок квалитет. Игрите за „Сони Плејстејшн“ за прв пат надвор од семејството ОТСЕГА И НА СМАРТФОНИТЕ НА HTC

електронски уред. Моделот AS851 има излезна моќност од 30 вати и овозможува дигитална обработка на адуио-сигналот. „Нокиа“ ја разгледува можноста за безжично полнење на батерии СЕ СОЗДАВА УРЕД БЕЗ БИЛО КАКВИ ПРИКЛУЧОЦИ Финската компанија „Нокиа“ работи на развој на Windows Phone уред со NFC, а се разгледува и можноста за безжично полнење на батерии, изјави шефот за дизајн во оваа фирма Марко Ахтисаари. Ахтисаари се наоѓа на оваа функција од 2009 година, а под негово раководство се развиени моделите N9, Lumia 800 и Lumia 900. Тој истакна дека компанијата планира да продолжи во минималистичка насока, а една од целите е отстранување на било какви подвижни делови на мобилниот телефон. Исто така, една од можностите е нудење на уред без било какви приклучоци, така што во иднина на Нокиа телефоните се очекува и систем за безжично полнење. Што се однесува до NFC, потребно е да се почека Мајкрософт да понуди поддршка за оваа технологија.

Тајванската компанија ХТЦ ќе биде една од првите надвор од компанијата „Сони“ која ќе добие сертификат за конзолата „Плејстејшн“ на своите смартфони и таблети, соопштено е во Њујорк. Се очекува ХТЦ и „Сони“ тоа заедно да го објават со соопштение на претстојната изложба „“Mobajl vorld kongres“ во Барселона, кон крајот на овој месец. Сопствениците на смартфони и таблети на ХТЦ на овој начин ќе добијат можност да играат сертифицирани игри од „Плејстејшн“

Сертифицираната програма на „Сони Плејстејшн“ за прв пат беше почната во јануари 2011 година. Доколку сите овие вести станат реалност ХТЦ ќе стане првата странска компанија чии уреди ќе поддржуваат игри на „Плејстејшн“ Засега таквата можност ја имаат само апаратите на „Сони“. Ново руво на „Виндоуз“ ЛОГО ГО СМЕНУВА „ПРОЗОРЕЦОТ“ „Виндоуз 8“ наскоро ќе се најде на пазарот, а популарниот Мајкрософт оперативен систем освен новите функции и новиот дизајн ќе доаѓа и под сосема ново лого.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Препознатливиот шарен „прозорец“ кои могумина повеќе ги потсеќа на знаме заминува во историјата, а ќе биде сменет од лого. За дизајнот на новото лого заслужна е Паула Шер од агенцијата пентаграм, објавено е на официјалниот блог на Мајкрософт. Сем Моро, член на тимот кој го изработува „Виндоуз 8“, тврди дека од самиот старт ветувале големи промени, па ниту логото не може да биде исклучок.

Редизајнирањето на логотипот, тврди Моро, има три главни цели. Првата цел било да се создаде комбинација на модерен и класичен изглед. Втората цел била логото да биде „автентично дигитално“, а третата да изгледа скромно, но самоуверено. Промоција на „Тексас инструментс“ ЏЕБЕН ПРОЕКТОР ЗА „АЈФОН“ Електронската компанија „Тексас Инструментс“ лансираше нов џебен проектор на кој корисниците на телефоните „Ајфон 4“ и „Ајфон 4 С“ ќе можат да ги приклучат своите смартфони кога ќе сакаат да проектираат видео содржини. Новиот џебен проектор на „Тексас Инструментс“ може да се набави во продавниците на американскиот малопродажен синџир „Бриксон“ по цена од 230 долари. Проекторот има батерија од две илјади милиампер часа, која се напојува преку УСБ приклучок. Леќата на проекторот ја осветлува проекциска ЛЕД ламба од 15 лумени и во него е вградена пикопроекторската технологија на „Тексас Инструментс“. На задната страна на апаратот има мал звучник со моќност од половина ват. Но, доколку овој вграден звучник не е доволно гласен, на излезите за приклучување на слушалки можат да се поврзат и надворешни звучници. Проекторот може да емитува слика со дијагонала од 50 инчи (127 сантиметри) со резолуција 640 на 360 пиксели на растојание од околу 2,5 метри. На плеерот има и мало копче кое овозможува изострување на сликата. Дополнителна предност на овој проектор е тоа што може да послужи и како резервна батерија на „Ајфон“ телефоните.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

„Фуџицу“ најави промоција „суперкомпјутер“ БРЗИНАТА 23,2 ПЕТАФЛОПСИ

на

нов

година, додека целиот годишен профит забележа

Јапонската компанија „Фуџицу“ најави дека во својата палета на производи наскоро ќе понуди и „суперкомпјутер“ чија брзина во најсилната конфигурациска верзија теоретски би можела да изнесува 23,2 петафлопси. Компанијата очекува во наредните три години да продаде 50-тина вакви системи, кои се наречени Prime HPC FX10. Овој компјутер претставува спој на високи перформанси и скалабилност, одлична стабилност и супериорна енергетска ефикасност, се наведува во соопштението на „Фуџицу“.

Компјутерот е изработен од компоненти развиени во истражувачкиот центар на „Фуџицу“, што, според компанијата, гарантира високо ниво на сигурност и одлични работни карактеристики. Системот може да се засилува во зависност од потребите на секој конкретен корисник и може да одговори на многу предизвици на современото живеење, како што се развој на нови лекови, превентивно реагирање на природни катастрофи или воспоставување на посигурни и побезбедни општества. Prime HPC FX10 може да се користи и за врвни научни истражувања и за развој и прозводство на нови материјали без притоа да се изработуваат прототипи, бидејќи на него можат да се изведуваат компјутерски симулации со широко поле на примена. Најсилната конфигурација на овој компјутер има 98.304 јазли, кои зафаќаат 1.024 серверски полици, а минималната конфигурација има четири полици со 384 јазли. Меморија на овој компјутер изнесува шест петабајти и во него е вграден новоразвиениот процесор SPARC 64 IXfx со 16 јадра кои работат на 1,848 гигахерци. Компјутерот користи метод на водно разладување со што заедно со ефикасниот дизајн, нуди можност за извлекување на максимални перформанси на искористување на ват електрична енергија, при што секој чвор достигнува брзина на обработка од 236,5 гигафлопси и потрошувачка од еден ват на секои два гигафлопси.

КОРПОРАЦИИ „Карлсберг“ трипати го зголеми профитот во последниот квартал од минатата година ГОДИНАШНИОТ ПЛАН ИСТ КАКО ЛАНСКИОТ Данската пиварница „Карлсберг“ соопшти дека нејзиниот нето профит речиси тројно се зголемил во последниот квартал од 2011 година, благодарејќи на поголемите приходи и фокусирањето на намалувањето на трошоците, но исто така соопшти дека пазарната клима и понатаму е предизвикувачка. Оваа компанија објави дека нејзиниот нето профит во последниот квартал се зголеми на 912 милиони дански круни (161 милион долари) од 316 милиони круни во истиот период претходната

пад од четири отсто на 5,1 милијарда круни од 5,4 милијарди круни во 2010 година. Приходите во последниот квартал се зголемија на 14,9 милијарди круни од 13,4 милијарди круни колку што изнесуваа во истиот период претходната година. „Карлсберг“ очекува дека оваа година оперативниот профит да го задржи истото ниво како и лани. „Ферари“ лани со рекордна продажба ПРИХОД ОД 2,3 МИЛИЈАРДИ ЕВРА Италијанскиот производител на луксузни автомобили Ферари има рекордна продажба во минатата година со приходи од 2,3 милијарди евра. - Можеме да бидеме сосема задоволни, изјави Лука ди Монтечемоло, претседател на Ферари. Тој нагласи дека тие резултати се постигнати благодарение на нови вложувања и

покрај потешкотиите со кои се соочува Европа. Вупниот приход лани се зголемил за 17 отсто од продажбата на околу 7.200 автомобили во светот. Управата проценува дека испораките ќе продолжат да растат во следниот период и оти ќе се прошири на 58 држави од Азија до Јужна Америка. Ди Монтечемоло изјави дека очекува продажбата во следните осум години да биде околу осум илјади луксузни автомобили и голем дел од тоа ќе зависи од Индија, Јужна Америка и Кина каде постои потенцијал за раст на пазарот. Во Кина лани биле продадени 500 автомобили што е за 300 повеќе отколку во 2010 година. „Тата мотори“ со профит благодарение на „Јагуар“ и „Ленд ровер“ ИСПОРАКИТЕ ПРЕТЕЖНО НА ПАЗАРИТЕ СО ЗАБРЗАН РАСТ Индиската група Тата мотори, регистрираше раст на профитот во третото

НОВИ ТЕХНОЛОГИИ И ПРОИЗВОДИ тримесечие од минатата година, благодарение на продажбата на британската филијала Јагуар и Ленд Ровер. Приватната компанија Тата мотори соопшти за нето приход зголемен за 41 отсто во тој период на рекордни 34,1 милијарди рупии (692 милиони долари). Претходната година профитот бил 24,2 милијарди рупии. Профитот е пред се поради испораки на Јагуар и Ленд ровер воглавно на пазари со забрзан раст.Групацијата соопшти дека продажбата на ЈЛР за девет месеци до декември лани е зголемена за 22 отсто на околу 217 илјади автомобили. Британската „Лојдс ТСБ“ банкарска групација им ги намалува бонусите на менаџерите ЗАШТЕДА ОД ПРЕКУ 2 МИЛИОНИ ФУНТИ Една од најголемите британски банкарски групации “Лојдс ТСБ”,соопшти дека ќе им ги намали доделените бонуси за работењето во претходната година на раководниот тим на банката, во вкупен износ од преку два милиони фунти. Како што пренесува дописникот на МИА од Лондон, ваквото решение се однесува нза десетмината извршни директори на банкарската групација, меѓу кои е и поранешниот генерален директор Ерик Даниелс, кој веќе не е во „Лојдс”. Четворица од овие десетмина беа членови на Одборот на директори. Поранешниот прв човек на банката, Американецот Данијелс се предвидува да загуби меѓу 40-50 отсто од доделениот бонус од 1,4 милиони фунти за минатата година. Ова е првпат една британска банка да им ги одзема веќе доделените бонуси на своите поранешни и сегашни функционери, затоа што на крајот од годината финансиските резултати на „Лојдс ТСБ“ беа полоши од оние што се очекуваа. Оваа банка е една од неколкуте што се спасуваа од крах во 2008 година, по кредитниот удар,со државна интервенција и со итно префрлање буџетски пари за подобрување на нејзината нарушена ликвидност. Блокирањето на бонусите и нивното драстично намалување е резултат на силниот политички притисок, пред се, од владиниот партнер во коалицијата, британските либералдемократи и опозициските лабуристи.

Критичарите на банкарското работење и на „културата за бонусите“ сметаат дека „Лојдс ТСБ“ би требало целосно да им ги одземе бонусите на функционерите и во иднина да ги доделува само доколку овие луѓе имаат постигнато вредни резултати. „Лојдс“ банката се соочува со проблеми откако ги прими под свое проблематичните ХБОС („Халифакс“ и „Бенк оф Скотланд“), како и банката „Челтнам и Глостер“.

БИЗНИС ИНФО

ПРЕНЕСЕНО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Интервју на м-р Јелисавета Георгиева, извршен директор на Стопанската комора на Македонија за „Марили“

ДОВЕРБА ДОЛГА ДЕВЕТ ДЕЦЕНИИ

„Нашата традиција, професионалноста во извршувањето на нашите задачи и максималното наше залагање доведоа денес да го прославуваме големиот јубилеј - 90 години. Тоа е нашиот заеднички успех - тоа е успехот на нашите компании - членки!“ Стопанската комора на Македонија обединува повеќе здрженија, асоцијации, групации од сите сфери на стопанството. Кој се` членува во Комората? Во Стопанската комора на Македонија на доброволна основа се членови околу 15.000 фирми, правни лица од сите дејности, кои се организирани во 17 здруженија, 46 групации и 7 асоцијации, а регионално компаниите се организирани во 15 регионални комори. Согласно законските и статутарните одредби, една членка може да биде активна во повеќе здруженија, согласно нејзиниот интерес. Она што сакам да го потенцирам е тоа дека нашата Комора е репрезент на големите и моќни бизниси, кај нас во Здружението на банкарство членки се сите 17 банки кои функционираат во РМ, во Македонската енергетска асоцијација членки се најголемите и најуспешни компании од електроиндустријата, кај нас членуваат најголемите компании од секторот градежништво, сите компании од рударскиот сектор и слично. Стопанската комора на Македонија има флексибилен систем на организирање на своите членки, со цел најдобро да ги артикулира и застапува интересите на своите членки. Нашата комора единствена од сите комори во земјата има меѓународен сертификат ИСО 9001-2008, по кој и работи. Каква е соработката и кои се најчестите прашања за кои се дискутира со здруженијата од бизнис-секторот, членки на Стопанската комора на Македонија? Најчести прашања за кои дискутираат нашите членки се во функција на основната наша задача - унапредување на стопанството и македонската економија. Во тој контекст, покренатите прашања и полемики се однесуваат на условите за работење на деловните субјекти, сегментите на делување за подобрување на бизнис-климата, пред сè од аспект на одредени законски решенија од стопанското законодавство, од царинската и даночната политика и други мерки на

економската политика. Покрај правната регулатива, во тој контекст се и дискусиите за можностите и начините за користење на средствата од Европската унија, за промоција и презентација на нашите членки во странство, како и поврзување со бизниспартнери од одредени странски земји.

Во таа насока, Комората им помага на своите членки во нивната интернационализација преку организирање, учество на разни саеми, презентации и бизнис-форуми во земјата и особено во странство.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Стопанската комора одржува постојани средби со Владата на РМ. Каква е соработката и колку, според Вас, е важна таквата постојана комуникација со државните институции? Комората по вокација е партнер на Владата. Стопанската комора на Македонија одржува редовни контакти со Владата на РМ по прашања кои се однесуваат на стопанството. Доставуваме предлози на мерки и активности за подобрување и олеснување на водењето бизнис. Тоа посебно го истакнуваме во услови на сегашната светска економска криза. Соработката со Владата е задоволителна, иако има простор за подобрување на соработката со министерствата. Тоа посебно го истакнуваме при подготовка на одредени законски и подзаконски акти, за чија содржина инсистираме навреме да бидеме вклучени и активно да соработуваме и да ги информираме нашите членки. Тоа посебно го истакнуваме за спроведувањето на РИА. Особено е позитивна соработката со Царинската управа на Македонија преку нашето учество во Советодавното тело, како и соработката со Управата за јавни приходи. Како Стопанската комора на Македонија работи на превенција или ублажување на последиците од светската криза врз македонската економија? Стопанската комора на Македонија континуирано ги следи економските текови, пристапува кон анализа на состојбите и согласно оценката за очекуваните штети, дава предлози за ублажување на последиците и поддршка на македонската деловна клима. Тоа досега сме го правеле, а ќе продолжиме и во иднина во функција на заштита на македонската економија. Во тие рамки доставуваме предлозите од нашето членство, кои се во рамките на реалните можности за реализација. Впрочем, го бараме она што реално може да се преземе, па затоа и над 90% од нашите предлози кои се аргументирано доставени до носителите на економската политика, се прифатени и инкорпорирани во владината програма за работа. Како се одржува компактноста и стабилноста на една ваква институција, како што е Стопанската комора на Македонија, долги 90 години? Стопанската

комора

на

Македонија, како асоцијација на правни лица, годинава слави 90 години од основањето. Компактноста и стабилноста ја одржува преку довербата на своите членки. Ние и во услови на коморски плурализам и доброволно членство сме најбројната со членство и најдобро организираната бизнис-асоцијација, на која и` искажуваат доверба најголемите и најпрофитабилните, како и скоро сите странски компании кои работат во Македонија. Исто така, со квалитетот на услугите кои ги нудиме – со својата 90годишна долга традиција на коморско дејствување во овој регион, ние сме сигурен извор на информации за сите македонски компании и нивните странски партнери. Нудиме низа услуги, од обезбедување на информации за компаниите, за прописите и законите, па сè до деловна едукација и усовршување, унапредување на квалитетот на работењето, арбитража, регионалното организирање и меѓукоморската соработка. Во услови на пазарна економија со кои проблеми, денес се соочува македонското стопанство и Комората? Клучните проблеми кои главно ги усложнуваат бизнис-процесите во македонската економија во тековниов период можат да се групираaт во следниве сегменти: очекувана намалена побарувачка на стоки од странство; - високата неликвидност; - внатрешната задолженост и - високо ниво на „сива“ економија, што и понатаму се толерира. Посебно е изразен проблемот со неликвидноста, кој отсекогаш бил сериозен проблем во македонската економија поради напластените и нерешените проблеми во изминативе 20 години. Лабавата законска регулатива економската криза и отежнатото сервисирање на долговите, се главните проблеми за моменталната состојба со неликвидноста. Сепак, неликвидноста посебно се изостри во периодот на глобалната економска криза во 2009 и 2010 година со намалената побарувачка од странство, која го прекина синџирот на премостување на истата до одредено ниво и префрлање на проблемот со истата во наредната година. Тоа се рефлектира, во неподносливото изострување на неликвидноста и внатрешната задолженост во македонската економија.

ПРЕНЕСЕНО Кои се стратегиите на кои во моментов работи Стопанската комора на Македонија? Минатата година го отворивме прашањето за промена на економскиот модел на развој, промена која значи премин од модел чиј пораст на БДП се базира на порастот на потрошувачката, кон модел на БДП, чиј раст ќе се базира на порастот на производството и извозот. Главен предуслов за да се реализира тоа е заокружувањето на темелните принципи на пазарната економија, пред сè преку обезбедувањето на: загарантирана приватна сопственост; - соодветен однос меѓу капиталот и трудот и - ефикасна законска регулатива, судство и заштита на сопственоста и договорите. Само по исполнувањето на овој приоритет ќе можеме да очекуваме позитивни ефекти од мерките за поттикнување на производството и извозот, за подобрување на деловниот амбиент, и мерките за управување со агрегатната потрошувачка, ефекти кои ќе ја условат суштинската промена на економскиот модел, или нашиот проект 3И- инвестиции, извоз, инфраструктура. Со кои меѓународни иституции соработувате и на кое поле најчесто ги разменувате своите искуства? Нашата меѓународна соработка е дел од огромно меѓународно и билатерално коморско вмрежување. Стопанската комора на Македонија има потпишано над 180 билатерални спогодби за соработка, не само со коморите туку и со другите бизнис-асоцијации или институции, кои се во врска со бизнисот. Тоа се потврдува и со нашиот ангажман во Асоцијацијата на балканските комори (АБЦ), во Балканскиот центар за трговската промоција (БЦТП). Како придружни членки на Асоцијацијата на европските комори (Eurochambres) – сме информирани за ЕУ, трговските и други политики кои имаат влијание врз економијата и сме во позиција да бидеме консултирани, иако земјата не е членка на ЕУ. Преку членството во Меѓународната трговска комора со седиште во Париз, учествуваме во активностите на интернационалната коморска мрежа и преку нивната соработка со СТО, Царинската светска организација, Европската комисија, ние сме во фокусот на актуелните случувања во глобалната економска сфера. Стопанската комора на

ПРЕНЕСЕНО

БИЗНИС ИНФО

Македонија е национална фокална точка за UN/CEFACT - сервис за препораките на ОН за олеснување на трговијата, транспортот и електронските бизнис-стандарди. На тој начин, и по овој основ сме во тек со иницијативите на ОН во областа на трговијата и транспортот, со процедурите на донесувањето на препораките и сме со обврска истите да ги промовираме кај нашите членки. Значи, ние сме на извориштето за креирање на глобалниот деловен амбиент, а се надеваме дека и со доследната примена на процедурата за проценката на влијанието на регулативата врз заинтересираните страни, ќе бидеме во истата позиција и дома.

вршење дејности од мал обем, со којшто ќе се овозможи да се легализираат одделни активности кои се дел од „сивата“ економија и за истите да се воспостави соодветна евиденција во локалната самоуправа. Со законот да се пропише поедноставена постапка за регистрација на дејности од мал обем, што ги вршат физичките лица во вид на занимање на определени места. Согласно истиот, физичките лица ќе можат да вршат дејности од мал обем само ако се регистрираат во локалната самоуправа. Вршителите од мал обем да не бидат должни да водат сметководство, а плаќањето на данокот да се врши на паушална основа.

На кои меѓународни саеми учествуваат Вашите членки и каква е поддршката за нив од Стопанската комора на Македонија?

Колку години сте на оваа висока позиција во Комората и постојат ли проекти за коишто Вие посебно сте се ангажирале и притоа се постигнале исклучителни резултати во работењето на одредени сектори или компании?

Стопанската комора на Македонија главно учествува на саеми во регионот, ЕУ, како и други европски земји и поретко во воневропските земји (на пример, во ноември 2011 година, во соработка со Амбасадата на Индонезија нашите компании учествуваа како посетители на Меѓународниот саем во Џакарта и како излагачи во Оман). За поткрепа во бројка на одржаните саеми, Стопанската комора на Македонија во 2011 година има организирано учество на 34 саеми со присуство на 365 компании во: Србија, Албанија, Бугарија, Хрватска, Словенија, Грција, Романија, Турција.. Селекцијата на саемите е согласно интересот на компаниите. Според Вас, дали малото стопанство на една земја може и треба да биде двигател и репер за економска стабилност? Малото стопанство има значаен придонес во стабилноста на македонската економија, пред сè од аспект на бројот на вработените, посебно во нашиве услови со висока стапка на невработенсот. Самостојно, нема кондиција да биде двигател на економската стабилност, освен ако се стави во функција на големото стопанство, како надополнување во реализирање на разни производни и услужни активности. Каков е ставот на фирмите и компаните по прашањето за спречување на „сивата“ економија и како Вие и државните институции им помагате во спречувањето на истата? Во насока на спречување на „сивата“ економија, нелегалната трговија и нелојалната конкуренција, предлагавме и сè уште предлагаме да се донесе Закон за

Од 2005 година сум на оваа позиција. Благодарение на активноста на

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

компаниите, довербата, нивната поддршка и активното вклучување во изградување на ставовите кои се од интерес за нивното работење од една страна, како и тимското работење и логистистиката кои сите вработени од Комората им ја пружаат на членките од друга страна, можат да се постигнуваат добри резултати во работењето. Членството на компаниите кое од ден на ден се зголемува, нудењето на квалитетни услуги за нашите компании, како и постојаното залагање преку заедничките активности и партнерскиот однос со Владата, соработката и вмрежувањето со меѓународните бизнисасоцијации придонесуваат да ја постигнеме целта за која постоиме како институција. Нашата традиција, професионалноста во извршувањето на нашите задачи и максималното наше залагање доведоа денес да го прославуваме големиот јубилеј - 90 години. Тоа е нашиот заеднички успех - тоа е успехот на нашите компании членки!

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Разбивање на митовите за „мрзеливите“ Грци ТВРДЕЊА БЕЗ ДОКАЗИ *Во текот на актуелната економска криза се акумулираа многу митови, а оној за „мрзеливи Грци“ е само еден од нив. Така имаме митови за скандинавски модели, исландски решенија, германска продуктивност итн. Сите тие мотиви имаат нешто заедничко – нивна цел е жителите во Европа и светот што поконкретно да се оддалечат од согледувањето на вистинскиот процес кој всушност се случува. Во тие обиди се експлоатира основната човечка потреба за разбирање во комбинација со модерен пристап „на брзо разбирање“.

Денес, кога економската криза во поголема или помала мера ја чувствуваат речиси сите жители, се наметнува потребата за сфаќање, продирање во сржта на проблемот и елевација на чувства на збунетост која завладеа. Тогаш настапуваат едноставни, куси и прифатливи митови – како „соодветни објаснувања“ кои треба да ги задоволат широките народни маси. За митовите и нивните ученици Колку „објаснувањето“ е покусо и поедноставно, побрзо се пренесува – како некаков вирус, вирус кој има фатални последици за поширокото разбирање на економската депресија во која тоне европскиот континент. Слободата на говорот е прекрасна работа и на неа се потпираме кога сакаме своите мисли да ги пласираме во надворешниот свет, но исто така мора да постои и одговорност за она што го зборуваме. Незнаењето не е оправдување – да се биде соучесник во контаминирањето на целото општество со неосновани митови, значи да се биде директно одговорен за трагичните последици во кои тоне погрешно информираното општество. Поради рушење на отровните митови целиот човечки род страдал од неброени неправди, судири и геноциди, а во 20 век можеби повеќе од било кога.

Митот како што е „народите на Африка не се способни да управуваат сами со себе“ доведе до брутална колонизација. Митот за „недостиг на демократија“ доведе до злосторничка инвазија на држави како што се Ирак, Авганистан и Либија. Митот за вина на

БИЗНИС ИНФО цел еден народ доведе до нацистички пекол и Холокауст во кој настрадаа милиони недолжни Евреи. Митот за „сеприсутен тероризам“ од 2001 година не држи во ланци на една агресивна политика која може да не втурне право во бездна на нов воен светски судир. Сите тие митови без разлика дали се мали или големи, дали се агресивни или суптилни, сите заедно творат нездрав консензус врз чиј основ на широките народни маси се дозволува да ги гледаат или дури и да учествуваат во неправдите. Митот за „мрзеливите Грци“ можеби му наштети на грчкиот народ повеќе од која било мерка за штедење или суров притисок кој доаѓа од страна на ММФ, Европската централна банка, Европската комисија итн. Со раширувањето на таквиот мит за Грција се скратува она што во овие моменти им е од најголема можна важност – солидарноста, меѓународната и меѓунационалната солидарност. Веќе утре „куририте на митовите“ ќе можат да ја почувстуваат болната неправда на сопствената кожа, но тогаш ќе биде предоцна. Кус процес на демистификација Како и во случаите на секој друг неоснован мит, рушењето на истиот никогаш не е изводливо со контра-реакција, туку само со контра-аргументи. 1. МИТ ЗА МРЗЕЛИВОСТА Како прво, да го разгледаме деталот на работните часови по глава на жител. Опсежното истражување на центарот на ОЕЦД покажува дека грчкиот работник годишно работи 2.109 часа и се наоѓа на самиот врв на скалата. Единствена држава во која работниците работат повеќе е Јужна Кореја (2.193 работни часа годишно). За споредба, во Германија работникот годишно работи само 1.419 часа, во Холандија 1.377 часа. 2. МИТ ЗА ПОМАЛА ПРОДУКТИВНОСТ Некој може да се обиде да ги оспори дадените бројки доведувајќи ги во прашање „продуктивноста“ и „ефикасноста“ при потрошените работни часови. Сепак, тоа веќе спаѓа во сивата зона на национал-шовинизмот, работник во грчка компанија може да помине половина работно време не работејќи ништо, сурфајќи на интернет, но исто може да биде случај и во Германија. Од друга страна, ако се вреднува продуктивноста во однос на тоа колку 1 час работа создава конкретна монетарна вредност, тогаш на тие листи речиси секогаш на прво место е државата Луксембург – поради специфичноста на индустријата (банкарството, финансиите итн.). Продуктивноста на работникот директно е поврзана со самата инфраструктура на земјата, видот на индустријата и политичкото влијание (како клучен елемент во силата на извозот). 3. МИТ ЗА ПОРАНО ОДЕЊЕ ВО ПЕНЗИЈА Времето за одење во пензија исто така е силен мит кој се наметнува за да се обвини грчкиот народ за главен виновник за големата економска криза. Според податоците на истражувачкиот

СВЕТСКИ ПЕЧАТ центар Евростат, Грците во просек одат во пензија со 61,7 години, што е повеќе отколку во Германија или Франција. Според други истражувања (од понов датум), бројот на годините за одење во пензија е зголемен. Како што пренесува „Шпигел“, во просек грчкиот работник денес оди во пензија со 61,9 години, додека таа бројка во Германија е 61,8 години. 4. МИТ ЗА ОГРОМНАТА ЈАВНА АДМИНИСТРАЦИЈА Понатаму, често се зборува за „огромната“ јавна администрација во Грција, што не е ништо друго туку само еден мит. Според истражувањето на центарот Интернатионал Лабоур Органисатион (ИЛО), во државната служба во Грција работат 22,3 отсто од работната сила. За споредба во Франција таа бројка е 30 отсто, во Холандија 27 отсто, во Шведска 34 отсто. Во Британија 20 отсто работат во јавниот сектор, во Германија 14 отсто. Од тие бројки јасно е дека Грција спаѓа под просекот. Но, важно е да се напомене дека 300.000 работници во грчкиот јавен сектор работат „на одредено“ работно време по договор што значи дека не им следуваат многу бенефиции и работнички права. 5. МИТ ЗА НЕМАРНОСТ И НЕДОСТАТОК НА РЕГУЛАТИВИ Германскиот весник „Шпигел“ исто така донесува неколку детали кои упатуваат на тоа дека приказната за „мрзливите“ Грци е навистина мит, а не реалност. Исто така се наведува дека ДДВ-то во Грција изнесува 23 отсто, во Германија 19 отсто, а во Шпанија 18 отсто. Грција исто така воведе високи даноци на продажбата на горивото и цигарите, а воведен е и т.н. „данок на луксуз“ кој изнесува дополнителни 10 отсто во случај на купување на скапи автомобили, јахти и слично. 6. МИТ ЗА СЛОБОДНИТЕ ДЕНОВИ И ГОДИШНИОТ ОДМОР На митовите и тоа како придонесуваат политичките структури кои имаат директен интерес во демонизирањето на грчките работници. Така германската канцеларка Ангела Меркел изјави дека „народите на јужна Европа повеќе се заинтересирани за одмор отколку да работат“. Уште еден мит – бидејќи врз основ на истражувањето кое го спроведе Еурофонд (Европски фонд за подобрување на животот и работните услови) во просек шпанските и португалските работници годишно користат 22 дена одмор, Грците 23 дена, но затоа просечниот германски работник на одмор годишно поминува дури и повеќе од 30 дена. 7. МИТ ЗА „ПОГРЕШЕН НАЦИОНАЛЕН КАРАКТЕР“ Уште еден ноторен пример на оцрнување на грчките работници, пренесува британскиот колумнист Мајкл Бурк за весникот „Гардијан“. Во својата колумна тој ја пренесе изјавата на лондонскиот градоначалник Борис Џонсон, кој изјави: „Грците кога би можеле да го променат својот национален карактер и да ја откријат скандинавската верба во државата заедно со германската амбиција, катастрофата

СВЕТСКИ ПЕЧАТ може да се избегне“. По повод таа изјава Мајкл Бурк запиша дека лондонскиот градоначалник, на внимателен начин ги повторува ксенофобичните митови против Грците, чиј единствен аргумент е „така се зборува“. - Вистината е целосно поинаква – грчките работници имаат најголем деловен притисок од сите земји на Европската Унија – кој го вели тоа? Па самата Европска Унија, истакнува Мајкл Бурк. По сите точки од истражувањето, грчките работници се наоѓаат во најлоша положба од сите земји на Европската Унија.

8. МИТ ЗА КОРЕЛАЦИЈА НА ТРУДОТ И БОГАТСТВОТО Германија е побогата од Грција, но тој факт нема никаква врска со количествотона вложениот труд. Државите не се богати бидејќи нивното население „многу работи“ – туку токму спротивното, колку е државата посиромашна, населението работи се повеќе. Со зголемување на времетраењето на работата не се доаѓа до лично богатство, ниту до државно богатство. Ширум светот деца работат во фабрики, рудници (на пример во Бангладеш), може да се констатира дека таквата популација најмногу работи – и тоа е вистина, но најмногу работат бидејќи се најсиромашни. Исто како богатите поединци што ги користат сиромашните, така и богатите држави ги користат сиромашните држави. Што се однесува до Германија, бидејќи жителите на Германија се повеќе се богати, согласно на тоа и помалку работат, што е видливо од истражувањето на економскиот центар ФРЕД.

БИЗНИС ИНФО ниво, просторот на самото дно на социјалната хиерархија, на кој се акумулираат овие митови, се намножуваат и се радикализираат. Првата група оперира според методи на чисто „повторување“ откако митовите ќе почнат да се пласираат од страна на силните медиуми, но постои и група која оперира според чисто национал-идеолошки принципи. Во таа друга група спаѓаат лица кои имаат потреба да застанат во одбрана на секој елемент на германската надворешна политика, да ја бранат истата, па дури и без соодветна аргументација. На крај, состојбата е сосема јасна, грчката работничка популација не само што не живее „над просекот на ЕУ“, туку според многу факти се наоѓа на самото дно, посебно кога се работи за работничките права и количината на притисок кој го трпи секој работник. Централните причини поради кои постојат напори да се извртуваат фактите е создавање на поширок консензус меѓу жителите (посебно работниците) во земјите во северна Европа. По своевидната демонизација на грчките работници, може да се претпостави дека истите методи ќе се применат и по прашањето на италијанските, португалските и шпанските работници. Без сомнеж дека наскоро, откако за тоа ќе се создаде потреба, ќе имаме можност да слушаме слични митови и за народите на поранешна СФРЈ. Токму поради тоа демистификацијата на грчкиот мит денес е од голема важност, бидејќи врз тој основ можеме конкретно да ги согледаме и да разбереме слични стратегии кои со цел за кршење на меѓународната работничка солидарност, ќе се применуваат во Европа. (advance.hr – Загреб)

Заедничко (европско) патување „ОБЕДИНЕТИ ВО РАЗЛИКИТЕ“ ТРЕБА ДА ГИ ВОДАТ И ЗЕМЈИТЕ ОД ЗАПАДЕН БАЛКАН

Заклучок

Горните примери се само дел од основно истражување кое треба да се спроведе за целосна демистификација на митот за „мрзеливите Грци“. Но, веќе и елементарните податоци кои ги објавија истражувачки институции на самата ЕУ, јасно покажуваат дека митовите во целост се неаргументирани, без конкретни докази и согласно на тоа заслужуваат да се наречат „митови“. Митовите примарно настануваат во горниот слој на политичката и финансиската структура која има директен интерес за разбивање на грчката државна независност и присилување на целиот народ на финансиски колонијализам. Мотивите во тие кругови се сосема јасни и согласно на тоа се пласираат преку лидери како што е на пример Ангела Меркел. Сепак, многу е поинтересно долното

Пишува: Игор Лукшиќ, претседател на Владата на Црна Гора Повеќе европски лидери претходната година ја означија како „annus horribilis“ (страшна година) бидејќи должничката криза веќе почна да предизвикува пад на економиите на Грција, Ирска и Португалија. Секоја на свој начин, заеднички направија исклучително сложена состојба во

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

економијата на Европа, пред се во еврозоната. Иако во почетокот на минатата година европските лидери имаа одредени проекции, очигледно дека до крајот не знаеја што точно ги чека. Кризата на еврозоната се уште не е решена, а стагнацијата на економиите е очигледна. Дали сепак е можно 2011 воедно да е и „annus mirabilis“, т.е. година на чудата? Па, на некој скромен начин можеме и тоа да го кажеме. Нашиот регион напредува во правец на интеграциите во Европската унија.

Хрватска потпиша договор за пристапување и со тоа ја заклучи последната напорна година од преговорите. Црна Гора во текот на 2011, како официјален кандидат, направи се за да добие датум на почеток на преговори со ЕУ. Верувам дека ќе го почнеме овој процес во јуни 2012 година. Во меѓувреме, црногорското општество останува оптимистично по прашањето за членството во ЕУ: две третини граѓани на Црна Гора го поддржува членството во Унијата. Поддршката од Владата е јасно препознатлива. Според последното истражување, мнозинството би гласале за влез во НАТО. Овие резултати говорат дека и понатаму сме цврсто европски ориентирани, без оглед на актуелната криза во ЕУ. Значи, недвосмислена е определеноста кон европските интеграции и е препознатлива во нашиот регион. Но, тука е товарот од политичкото наследство и тоа не предизвикува само отсуство на соодветен развој, туку и многу страдања и прашања кои бараат решение. Ќе го наведам проблемот со Косово, уставниот поредок на БиХ и проблемот со функционалноста во реализацијата на европскиот курс, спорот во врска со името меѓу Македонија и Грција, или дури и пошироко гледано и ставот на Турција за статусот на Кипар. Брисел очигледно сака да го продолжи процесот на интеграции, но мора и да го реши „гордиевиот јазол“ на економските и социјални проблеми во некои држави членки. Секако дека е подобро овие спорови да се решат пред влезот во ЕУ, за да се избегне акумулација на проблеми кои го забавуваат нормалниот живот на Унијата. Сепак, ЕУ би морала да биде пофлексибилна и со повеќе разбирање кон државите кои поднесоа барање за членство и кои низ исполнување на условите очекуваат и постигнување на одржливо решение на прашањата кои се товар на нивното политичко наследство. Токму европската рамка претставува сидро за стабилност кое овозможува водење на интензивен дијалог со цел за постигнување на одржливи решенија. Практично тоа би можело да значи и голема финансиска поддршка на инфраструктурни проекти (главно автопатишта), паралелно со процесот на приклучување.

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Од друга страна, можеме да ја замислиме Европската унија како брз воз. Воз кој носејќи прогрес според својата конструкција се стреми кон забрзување и ретко забавува. Поради тоа тешко е да се направи пауза за да прими нови патници. Сепак, поради тоа, ни времето на пристапување не би требало и не треба да се гледа како работа на престиж. На пример да речеме, каква врска сега има што Португалија влезе во ЕУ пред Полска? Или на пример, што ќе значи за 30 години што Хрватска се приклучила пред Црна Гора или дури што Словенија се приклучила пред тие две земји? Сите треба да знаеме дека ова е долгорочен проект во кој заедно даваме свој придонес на европскиот мозаик до успехот, во временски хоризонти кои се протегаат со децении, а не со месеци или години.

Порано живеевме во Југославија, заедница која имаше во еден момент 22 милиони жители, се темелеше на политичка мисла на значаен дел на народи од Западен Балкан, дека имаат многу повеќе заеднички работи отколку разлики и дека тие треба да ја градат својата иднина заедно, како единствен политички ентитет. Меѓутоа, тој проект пропадна два пати и два пати заврши со крвопролевање. Пропадна бидејќи се темелеше на top-down стратегија (од горе – па надоле). На прв поглед се согледува прашањето, зарем и денешната Европа не е ист проект? Реалноста е дека Обединета Европа каква што ја познаваме денес настана врз основ на поинаква стратегија bo�om-up или од доле па нагоре, стратегија која обезбеди целосна слобода на соработка меѓу луѓето, обединет пазар, проток на капитал, стока и знаење. И тоа навистина се покажа функционално. Европската унија е моќна приказна за успех на две генерации мировни мисии, кои во меѓувреме донесоа голем просперитет на своите граѓани. Нивното мото е „Обединети во разликите“ кое треба да ги води и земјите на Западен Балкан. Нашиот основен интерес е сите патници што поскоро да можат да бидат во возот кој се вика Европска унија. Како држави сме биле и секогаш ќе бидеме блиску поврзани едни со други, но нашите спорови можат единствено да се решат во поширока рамка како единствен пат кон економски и општествен просперитет. Тоа ќе значи и дека за прв пат ќе можеме да учествуваме во креирањето на заедничката политика на Стариот континент, што само по себе е огромен успех и голема одговорност. Исто така, имаме обврска да дадеме свој

БИЗНИС ИНФО придонес на европскиот воз цврсто да остане на колосекот на успехот поминувајќи низ ова турбулентно време со силни предизвици. Кризата на Европската унија е и наша криза. Акцентот на напредокот на ЕУ во текот на оваа година ќе биде опстанок на оствареното и јакнење на механизмот на нејзината заштита од нови предизвици. Тоа значи дека Европа мора да најде начин и средства конечно да ја спречи должничката криза и да воспостави нови механизми на управување кои ќе спречат да се повтори вакво сценарио. За нас, во оваа година патот е јасен. Црна Гора ќе почне комплициран преговарачки процес, фокусиран на конкретните поглавја 23 и 24 како прва делница од патот, што е новост со оглед на историјата на преговорите за приклучување. Се надеваме дека сите наши соседи исто така ќе напредуваат. Тука пред се мислам на Србија. Црна Гора ќе продолжи да помага на своите соседи, користејќи ги сите капацитети на своите можности, во секоја прилика. Не треба да се жалиме едни на други, туку да се помагаме едни со други со размена на искуствата кои сме ги стекнале во процесот на интеграциите или по пат на координирано политичко влијание со цел за остварување на нашите заеднички интереси. Ниедна земја не треба да биде пречка на патот за другите земји кон Европската унија, како што за жал се случи неколку пати во минатото. Поради тоа, сите мораме да бидеме за силна Европа, а тој кој ќе биде поблиску ќе има поголемо влијание да обезбеди дополнителна поддршка за другите земји од регионот. (Сведок – Белград)

Предлог буџетот на Обама за фискалната 2013 година нема шанси да помине во Конгресот ЖОНГЛИРАЊЕ СО МИЛИЈАРДИ И БИЛИОНИ

Претседателот Обама го обелодени буџетот за фискалната 2013 година, кој е оценет повеќе како политичка реклама во изборната година отколку како државен буџет, со оглед на тоа дека шансите да се усвои во поделениот Конгрес се рамни на нула. Наспроти тоа, на неговите буџетски бројки посветено е големо внимание, бидејќи ја откриваат политичката филозофија на Обама и неговата изборна стратегија. Буџетот, кој почнува на 1 октомври, пред се е наменет на гласачите кои се разбира, нема многу да обрнат внимание (ниту ќе ги разберат) деталите од книга од 256 страни, но ќе обрнат внимание на основните пораки, како што е таа дека богатите треба да се даночат повеќе од сега. Главните бројки во буџетот кој се движи од милијарди до билиони се следните:

СВЕТСКИ ПЕЧАТ Вкупните трошоци на федералната држава проектирани се на 3,8 билиони (3.800 милијарди) долари. На приходната страна, значи тоа што ќе биде собрано од даноците, се само 2,9 билиони, што подразбира буџетска дупка од 900 милијарди. Тој дефицит би бил помал од предвидениот во буџетот за оваа година (1,3 билиони), што во долари е ист буџетски кусок како и тој од пред три години, кога Обама се всели во Белата куќа. Но, како удел во вкупната економија, сепак е помал. Границата на „одржлив“ дефицит според меѓународните и ЕУ стандарди е 3 отсто, а во тукашните проекции тоа ќе се достигне дури во 2017 година. Во меѓувреме, Обама па и некој друг претседател кој ќе дојде по него, за разлика од остатокот од светот, нема некој меѓународен арбитер како ММФ буџетски да го дисциплинира бидејќи Америка има единствена позиција, дека нејзината валута доларот е и резервна светска валута. Што се однесува до политичката порака на буџетот на Обама, таа најкусо кажано е дека не е време да се стегнува ременот, туку дека економското зајакнување треба да се поддржи со нови стимулси. Така предвидено е да се задржат пониски даноци на платите, даночно да се поттикне домашното производство, а 125 милијарди се намалени во инвестициите на патишта и пруги. Помалку пари од оваа фискална година, во следната би имале министерствата за одбрана, земјоделство, финансии, правда, труд, безбедност и за Агенцијата за заштита на природата. Главниот политички елемент на буџетот на Обама е воведувањето на „Правилото на Бафет“ (наречено по најбогатиот Американец инвеститорот Ворен Бафет), т.е. даночење на приходи од капитални инвестиции по иста стапка како и платите, значи по стапка до 30 до 40 отсто. Тоа практично се приходи на 1 отсто најбогати Американци кои до сега беа повластени, бидејќи капиталната добивка сега се даночи со околу 15 отсто, па така излегува дека секретарката на Бафет на својата плата процентуално на државата дава повеќе од нејзиниот шеф на чија сметка секоја година се слеваат стотици милиони. Тоа ќе биде главното оружје на Обама во изборната кампања која почна, наменето пред се за борба против републиканскиот фаворит Мит Ромни за претседателската номинација, чие богатство е даночено токму по „милионерската“ стапка од 15 отсто. Буџетот на Обама, Ромни го дочека „на нож“ оценувајќи го за „навреда за американските даночни обврзници“. Најновата сондажа на расположението кај гласачите која ја направи „Истражувачкиот центар Пју“, покажува дека Обама за прв пат е во значителна предност пред републиканските ривали. Води со 8 поени во дуелот со Ромни, 10 со Рик Санторум, а дури 18 ако на дуел го предизвика Њут Гингрич. (Политика – Белград)

БИЗНИС ИНФО

ДОКУМЕНТИ

Владата на Република Македонија, на седницата одржана на 13.2.2012 година, донесе ПРОГРАМА ЗА ФИНАНСИСКА ПОДДРШКА ВО ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО ЗА 2012 ГОДИНА I Средствата за финансиска поддршка во земјоделството за 2012 година во вкупен износ од 6 932 000 000,00 денари, обезбедени согласно Буџетот на Република Македонија за 2012 година (“Службен весник на Република Македонија” бр. 180/11) раздел 14004 програма 2 потпрограма 20 ставка 464 разни трансфери ќе се користат според следните мерки: Број на мерка

Мерки за поддршка па доходот па земјоделските стопстства

Вкупсн износ на мерката во денари

Дирсктни плаќања за раститслно производство

3 492 500 000,00

Директни плаќања за сточарско производство

2 336 500 000,00

Директни плаќања за органско земјоделско производство

130 000 000,00

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

1.7.

Директни плаќања по површина за одржување на постоечки лозови насади

1.8.

Дирс1сгни плаќања по површиш за одржувањс на постосчки овошни насади

1.9.

Дополнителни директни плаќањаза овошје предадено во преработувачки капацитсти

1.10.

Директни плаќања за произведен и продаден ориентален ароматичен и полуориентален суров тутун од реколта 2011 година

1.11.

Дирс1сгни плаќања за производслво на домашсн ссртифициран ссмснски матсријал за житни. индустриски (освсн TYTVH). и градинарски култури

1.12.

Директни плаќања за производство на домашен лозов калем и овошен саден материјал

1.13.

Дирсктни плаќања за подигањс на нови лозови насади

1.14.

Директни плаќања за подигање нови овошни насади

III Средствата од дел I мерка 2 на оваа програма наменети за директни плаќања за сточарското производство во износ од 2 336 500 000,00 ќе се користат според следните подмерки:

Мерки ш допо.чиите.чиа поддршка з« ртвој па земјоделството (државпа помош во зсијоделството) 4.

Помош за премии за осшлрување

35 000 000,00

Помош за заштита на земјоделското земјиште

3 000 000.00

Помош за одделни категории носители на земјоделско стопанство

Бр. на подмерка

Име на подмерката

2.1.

Директни плаќања за обележани грла говеда

3 000 000.00

2.2.

Дополнитслни дирсктни плаќања од подмсрка 2.1. за чувањс на обслсжани грла говеда

Помош во сточарскиот ccicrop

8 000 000.00

2.3.

Директни плаќања за произведено и продадено кравјо млеко

Помош за воведување на повисоки стандарди на квалитет

16 000 000,00

2.4.

Директни плаќања за одгледани и заклани грла говеда во регистриран кланичен капацитет

2.5.

Дополнителни директни плаќања од подмерка 2.4 за одгледани и заклани грла говсда во рсгистриран кланичсн капацитст за производство на мссо

Материјални трошоци за спроведување на програмата: печатење на образци, набавка на потрошен материјал потребен за ашшцирање по програмата, печатење и достава на известувања до барателите, обезбедување на гориво за вршење контрола на терен, обезбедување на гориво за вршење на советодавни услуги во зсмјодслството, обсзбсдувањс на софтвсрско рсшснис за рсализација на програмата

8 000 000.00

2.6.

Директни плаќања за набавка на високостелни јуници со познато потекло и висок гснстски потснцијал

2.7.

Дирсктни плаќања за обслсжани грла овци од ситс катсгории

2.8.

Дирсктни плаќања за произвсдсно и продадсно овчо млско

2.9.

Пренесени обврски од Програмите за финансиска поддршка во земјоделството од претходните години

Дирсктни плаќања за набавка на машки приплодни грла оригинали и рспродуктори

900 000 000,00

2.10.

Дирсктни плаќања за обслсжани грла кози

2.11.

Дирсктни плаќања за произвсдсно и продадсно козјо млско

Вкупно

6.932.000.000,00

2.12.

Дирсктни плаќања за набавка на приплодни машки грла

10.

II Средствата од дел I мерка 1 на оваа програма наменети за директни плаќања за растително производство во износ од 3 492 500 000,00 ќе се користат според следните подмерки:

2.13.

Директни плаќања по грла маторици

2.14.

Директни плаќања за одгледани и заклани гоеници во регистрирани кланични капацитсти

Бр. ш подмерка

Имс на подмсрката

2.15.

Дирсктни плаќања за набавка на приплодни грла свињи (назимки и нсрсзи)

1.1.

Дирс1сгни плаќања по обработлива зсмјодслска површина за полсдслски култури

2.16.

Дирсктни плаќања за одглсдани и продадсни бројлсри

1.2.

Дополнителни директни плаќања од подмерка 1.1. за одгледување на ориз, сончоглед и фуражнтт култури

2.17.

Директни плаќањазаамортизирани несилки заклани ворегистрирани кланични капацитсти

2.18.

1.3.

Дополнителни директни плаќања од подмерка 1.1. за засеани површини со житни култури со сертифициран семенски матсријал

Дирсктни плаќања за произвсдсни сдноднсвни броЈлсрски пилиња

2.19.

Дирсктни плаќања за произвсдсни сдноднсвни жснски пилиња од јајцсносни хибриди

2.20.

Дирсктни плаќања по прсзимсно пчслно ссмсјство

1.4.

Дирс1сгни плаќања по обработлива зсмјодслска површина за градинарско производство на отворено и во пластеници Дополштслни дирсктни плаќања од подмсрка 1.4. за производство под контролирани УСЛОВИ на домати, пиперки. краславици и режано цвеќе

2.21.

Дирсктни плаќања за набавка на матици

1.5.

2.22.

Дирсктни плаќања за подигањс на нови површини под мсдоносна флора(фацслија. сводија и багрсм)

1.6.

Дополнителни директни плаќања од подмерка 1.4.за градинарскж култури продадени во преработувачки капацитети

2.23.

Дирсктни плаќања за фармсрско одглсдутзањс на носви

2.24.

Дирсктни плаќања за фармсрско производство на полжави

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

IV Средствата од дел I мерка 3 на оваа програма наменети за директни плаќања во органско земјоделско производство во износ од 130 000 000,00 ќе се користат според следните подмерки: Бр на подмерка

Имс на подмсрката

3.1.

Дополнителни директни плаќања од 30% за подмерките од мерка 1 и мерка 2 сертифицирани како растително и сточарско органско производство и производство во преод

3.2.

Директни плаќања за површини наменети за зелено ѓубрење/ угар во плодоред

3.3.

Дирсктни плаќања за прсработка на органски производи и органски производи во прсод од домашно потскло (вклучитслно за доработка и пакување на самоникнати видови со органско потекло)

3.4.

Директни плаќања за продажба на органски производи и органски ттроговоди во преод од домашно потекло

3.5.

Посебни директни плаќања за стручна контрола и сертификација

3.6.

Поссбни дирсктни плаќања за анализа на својства на почва и производ кај зсмјодслски стопанства кои имаат извршсни агрохсмиски, псдолошки или анализи на остатоци од псстициди, тсшки мстали и др. матсрии во 2012 година

V Средствата од дел I мерка 4 на оваа програма во износ од 35 000 000,00 денари за помош за премии за осигурување ќе се користат согласно член 98 од Законот за земјоделство и рурален развоји тоа за осигурано примарно земјоделско производство во 2012 година според дефинирани земјоделски култури со следните максимални површини по корисник: а) до 5 ха за лозови и овошни насади; б) до 2 ха за градинарски култури; в) до 1 ха за тутун; г) до 10 ха за житни култури и д) до 100 пчелни семејства. VI Средствата од дел I мерка 5 на оваа програма во износ од 3 000 000,00 денари ќе се користат за анализа на физичките и хемиските својства на почвата на земјоделски стопанства кои имаат извршени агрохемиски или педолошки анализи во 2012 година, и тоа 70% од трошоците за анализа без ДДВ, но не повеќе од 9.000,00 денари по земјоделско стопанство. VII Средствата од дел I мерка 6 на оваа програма во износ од 3 000 000,00 денари за помош за одделни категории носители на земјоделско стопанство ќе се користат согласно член 102 од Законот за земјоделство и рурален развој како дополнителна помош која се доделува на земјоделски стопанства корисници на директните плаќања. VIII Средствата од дел I мерка 7 на оваа програма во износ од 8 000 000,00 денари за помош во сточарскиот сектор за покривање на административни трошоци за воспоставување и одржување на матично книговодство и трошоци за испитувања извршени за утврдување на генетскиот квалитет или приносот во сточарството ќе се реализираат согласно член 103 став 2 алинеја 1 и алинеја 2 од Законот за земјоделство и рурален развој. IX Средствата од дел I мерка 8 на оваа програма во износ од 16 000 000,00 денари за помош за воведување на повисоки стандарди на квалитет ќе се користат согласно член 106 став 2 од Законот за земјоделство и рурален развој и тоа според следните подмерки: Бр. на подмерка

Име на подмерката

8.1.

Дополнитслна помош од 20% за подмсркитс од мсрка 1 и мсрка 2 за спроведени стандарди за безбедност во примарното производство

2.2.

Дополнителна финансиска поддршка по единица производ употребен како суровина за производи со заштитена ознака на потекло, географска ознака или ознака за традиционален специјалитет

8.3.

Финансиска помош за надоместот на трошоците за воведување на ознака за квалитет

8.4

Финансиска помош за надоместот на трошоците за примена на ознака за квалитет

ДОКУМЕНТИ

X Средствата од дел I мерка 10 на оваа програма во износ од 900 000 000,00 денари ќе се користат за исплата на финансиски средства за пренесени обврски од Програмите за финансиска поддршка во земјоделството од претходните години. XI Корисниците на финансиската поддршка на оваа програма се земјоделски стопанства треба да имаат подмирени обврски и надоместоци за 2011 година за користење на пасишта доколку користат државни пасишта и воден надомест заклучно со 30.04.2012. Корисници на директни плаќања од дел I мерка 2 на оваа програма се земјоделски стопанства кои имаат подмирени надоместоци и обврски кои произлегуваат од Наредбата за здравствена заштита на животните и Законот за идентификација и регистрација на животните. Корисници на директните плаќања од дел V мерка 4, дел VI мерка 5 и дел VII мерка 6 на оваа програма се земјоделски стопанства, запишани во Единствениот регистар на земјоделски стопанства што го води Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство и во регистрите формирани согласно законите од областа на земјоделството, ветеринарството и здравје и заштита на растенијата. Корисници на директните плаќања од дел I мерка 7 на оваа програма се вршителите на јавни услуги согласно член 59 од Законот за сточарство. Корисници на директните плаќања од дел I мерка 8 на оваа програма се семејни земјоделски стопанства и правни лица кои имаат воведено стандарди за безбедност во примарното земјоделско производство (ГЛОБАЛГАП), или стандарди за квалитет на земјоделски прехранбени производи и преработки и се регистрирани во регистар на корисниците на заштитени географски називи или регистар на корисници на традиционален специјалитет. XII Средствата од дел I мерка 7 на оваа програма ќе се реализираат со јавна набавка. Подмерката 3.3 од дел IV на оваа програма се применува на производители кои имаат произведено преработки од примарни земјоделски органски производи или производи во преод од домашно потекло или пак имаат извршено доработка и пакување на самоникнати видови со органско потекло и истите ги имаат продадено. Висината изнесува 2% од вредноста на произведените и продадени производи со максимален износ до 150.000,00 денари по оператор. Подмерката 3.4. од дел IV на оваа програма се применува на правни лица кои вршат трговија или извоз на свежи и преработени органски производи и органски производи во преод од домашно потекло. Висината на поддршката изнесува 5% од вредноста на продадени/извезени производи со максимален износ до 150.000,00 денари по оператор. Подмерката 3.5. од дел IV на оваа програма се применува на субјекти од областа на органското земјоделско производство кои имаат добиено сертификат од овластено тело во 2012 година. Висината на поддршката изнесува 50% од трошоците за добиен сертификат од овластено тело во 2012 година. Подмерката 3.6. од дел IV на оваа програма се применува за анализа на својства на почва и производ кај земјоделски стопанства кои имаат извршени агрохемиски, педолошки или анализи на остатоци од пестициди, тешки метали и др. материи во 2012 година и тоа 70% од трошоците за анализа без ДДВ, но не повеќе од 9.000,00 денари по земјоделско стопанство. Подмерката 8.1. од дел IX на оваа програма се применува на семејни земјоделски стопанства и правни лица кои поседуваат сертификат за спроведени стандарди за безбедност (ГЛОБАЛГАП) примарно земјоделско производство во 2012 година. Висината на поддршката се зголемува за 20% во однос на поддршката за подмерките од мерка 1 и мерка 2. Подмерката 8.2. од дел IX на оваа програма се применува на семејни земјоделски стопанства и правни лица кои своето производство/одгледување и продажба на количината од употребената суровина за земјоделски прехранбен производ со заштитен географски назив и традиционален специјалитет согласно Законот за квалитет на земјоделски производи, и ја предале во преработувачки капацитети. Висината на поддршката изнесува 0,50 ден/кг./литар продадена суровина за подмерките од мерките 1 и 2. Подмерката 8.3. од дел IX на оваа програма се применува на производители на земјоделски или прехранбени производи за првата година од запишувањето во Регистарот на корисници на заштитена географска ознака или Регистарот на корисници на заштитена ознака на потекло или Регистарот на корисници на традиционален специјалитет, најдоцна до 2012 година, кој се води во Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство. Висината на помошта за оваа подмерка изнесува 300.000,00 денари за заштитен производ со географска ознака, ознака за потекло или традиционален специј алитет. Подмерката 8.4. од дел IX на оваа програма се применува на производители на земјоделски или прехранбени производи кои се запишани во Регистарот на корисници на заштитен географски назив (географска ознака или ознака за потекло) кој се води во Државниот завод за индустриска сопственост најдоцна до 2011 година. Висината на помошта на оваа подмерка изнесува 5% од вредноста на продадениот производ, но не повеќе од 150.000,00 денари за заштитен производ по географска ознака, ознака за потекло или традиционален специјалитет. Крајниот рок за поднесување на барања за мерките 4 и 5 на оваа програма е 31.08.2012 година. Крајниот рок за поднесување на барања за подмерките 8.1, 8.2, 8.3 и 8.4.од оваа програма е 30.11.2012 година.

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија

Назив на Проектот

MK-Скопје: Mедицинска опрема, фармацевтски стоки и стоки за лична заштита

Референца

ECZ73869-земји кандидати

Финансиска референца

2012/S 31-050603

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на

15.02.2012 година

Краен рок за 26 .3. 2012 година апликација Сектори

Здравство

Опис на Проектот

Потрошни офталмолошки материјали за јавните здравствени институции

Контакти Министерство за здравство 50 дивизија За Ангелчо Трајановски 1000 Скопје Република Македонија Telephone: +389 23112500 +389 23112500 E-mail: tangelco@yahoo.com Fax: +389 23113014 www.moh.gov.mk Назив на Проектот

Реформи и реконструкција на енергетски системи

Референца

WB909-816/12

Финансиска референца

Услуги

Вид на набавка Финансиер

Republic, Laos, Latvia, Lebanon, Lesotho, Liberia, Libya, Lithuania, Macedonia, Madagascar, Malawi, Malaysia, Maldives, Marshall Islands, Mauritania, Mauri�us, Mexico, Micronesia, Federated States of, Moldova, Mongolia, Morocco, Mozambique, Myanmar, Namibia, Nepal, Nicaragua, Oman, Pakistan, Palau, Panama, Papua New Guinea, Paraguay, Peru, Philippines, Poland, Qatar, Romania, Russian Federa�on, Rwanda, Saint Ki�s and Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Samoa, Sao Tome and Principe, Saudi Arabia, Senegal, Serbia and Montenegro, Seychelles, Sierra Leone, Slovakia, Slovenia, Solomon Islands, Somalia, South Africa, Sri Lanka, Sudan, Suriname, Swaziland, Syria, Tajikistan, Tanzania, Thailand, Togo, Tonga, Trinidad and Tobago, Tunisia, Turkey, Turkmenistan, Uganda, Ukraine, United Arab Emirates, Uruguay, Uzbekistan, Vanuatu, Venezuela, Vietnam, West Bank and Gaza, Yemen, Republic of , Zambia, Zimbabwe Објавено на

14.02.2012 година

Краен рок за 29 .02. 2012 година апликација Сектори

Стопански развој Енергетика

Опис на Проектот

Консултантски услуги за енергетскиот систем на Филипини

Контакт h�ps://wbgeconsult2.worldbank.org/wbgec/index.html Назив на Проектот

Евалуатор на Светска банка

Референца

WB941-816/12

Финансиска референца Светска банка

Земја Afghanistan, Albania, Algeria, Angola, An�gua and Barbuda, Argen�na, Armenia, Azerbaijan, Bahamas, Bahrain, Bangladesh, Barbados, Belarus, Belize, Benin, Bhutan, Bolivia, Bosnia and Herzegovina, Botswana, Brazil, Bulgaria, Burkina Faso, Burundi, Cambodia, Cameroon, Cape Verde, Central African Republic, Chad, Chile, China, Colombia, Comoros, Congo (Brazaville), Congo, Democra�c Republic of the, Cook Islands, Costa Rica, Croa�a, Cyprus, Czech Republic, Djibou�, Dominica, Dominican Republic, East Timor, Ecuador, Egypt, El Salvador, Equatorial Guinea, Eritrea, Estonia, Ethiopia, Fiji, Gabon, Gambia, The, Georgia, Ghana, Grenada, Guatemala, Guinea, Guinea-Bissau, Guyana, Hai�, Honduras, Hungary, India, Indonesia, Iran Islamic Republic, Ivory Coast, Jamaica, Jordan, Kazakhstan, Kenya, Kiriba�, Korea, North, Korea, South, Kosovo, Kuwait, Kyrgyz

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Светска банка

Hai�, Honduras, Hungary, India, Indonesia, Iran Islamic Republic, Ivory Coast, Jamaica, Jordan, Kazakhstan, Kenya, Kiriba�, Korea, North, Korea, South, Kosovo, Kuwait, Kyrgyz Republic, Laos, Latvia, Lebanon, Lesotho, Liberia, Libya, Lithuania, Macedonia, Madagascar, Malawi, Malaysia, Maldives, Marshall Islands, Mauritania, Mauri�us, Mexico, Micronesia, Federated States of, Moldova, Mongolia, Morocco, Mozambique, Myanmar, Namibia, Nepal, Nicaragua, Oman, Pakistan, Palau, Panama, Papua New Guinea, Paraguay, Peru, Philippines, Poland, Qatar, Romania, Russian Federa�on, Rwanda, Saint Ki�s and Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Samoa, Sao Tome and Principe, Saudi Arabia, Senegal, Serbia and Montenegro, Seychelles, Sierra Leone, Slovakia, Slovenia, Solomon Islands, Somalia, South Africa, Sri Lanka, Sudan, Suriname, Swaziland, Syria, Tajikistan, Tanzania, Thailand, Togo, Tonga, Trinidad and Tobago, Tunisia, Turkey, Turkmenistan, Uganda, Ukraine, United Arab Emirates, Uruguay, Uzbekistan, Vanuatu, Venezuela, Vietnam, West Bank and Gaza, Yemen, Republic of , Zambia, Zimbabwe Објавено на

16.02.2012 година

Краен рок за 4.3. 2012 година апликација Сектори

Информатичка технологија

Опис на Проектот

Консултантски услуги за развој на системот на прибирање и обработка на податоци

Контакт (h�ps://wbgeconsult2.worldbank.org/wbgec/index.html Назив на Проектот

РС - Белград: Изградба на автопат

Референца

EIBZ73920

Финансиска референца

2012/S 32-050606

Вид на набавка

Изведбени работи

Финансиер

ЕИБ

Земја

Србија

Објавено на

16.02.2012 година

Краен рок за 15 .3. 2012 година апликација Сектори

Градежништво инженеринг

Опис на Проектот Изградба на автопат E80 Секција - Чифлик - Пирот

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

Контакт Koridori Srbije d.o.o. Beograd, A�n: Mr. Mihajlo Misic, 21 Kralja Petra Street, ﬂoor II, room 228, 11000Belgrade, Serbia. Tel: +381 113344174, Fax: +381 113248682, E-mail: procurement@koridorisrbije.rs, Web site: www.koridor10.rs. Назив на Проектот

MK - Струга: Медицинска опрема , фармацевтски и стоки за лична заштита

Референца

ECZ73922-земји кандидати

Финансиска референца

2012/S 32-052106

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на

16.02.2012 година

Краен рок за апликација Сектори

Здравство

Опис на Проектот

Набавка на материјали за хемодијализа

Контакт Институтот за нефрологија Партизанска бб За Радмила Попоска 6330 Струга Република Македонија Telephone: +389 46781108 +389 46781108 E-mail: nephrol_struga@yahoo.com Fax: +389 46781206 Назив на Проектот

Регионален проект за консултанти за ефикасност

Референца

EBRDZ73942

Финансиска референца

Procurement ref: 35921

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

ЕБРД

Земја Albania, Armenia, Azerbaijan, Belarus, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Croa�a, Estonia, Georgia, Hungary, Kazakhstan, Kyrgyz Republic, Latvia, Lithuania, Macedonia, Moldova, Montenegro, Poland, Romania, Russian Federa�on, Serbia, Slovakia, Slovenia, Tajikistan, Turkey, Turkmenistan, Ukraine, Uzbekistan Објавено на

17.02.2012 година

Краен рок за 2 .3. 2012 година апликација

Сектори

Опис на Проектот

Информатичка технологија Енергетика Животна средина Финансии - банкарство Трговија и индустрија Управување со програми Банката бара искусен консултант за развој на нови бизниси во преработувачката индустрија поврзани со енергетска ефикасност.

Контакт h�p://www.ebrd.com/pages/workingwithus/procurement/no�ces/csu/contact_sheet. doc

Земја

Македонија

Објавено на

17.02.2012 година

Краен рок за 2.4. 2012 година апликација Сектори

Енергетика

Опис на Проектот

Набавка на електрични машини, апарати, опрема и осветлување

Контакт Јавно претпријатие за железничка инфраструктура Македонски железници 1000 Скопје Железничка 50б Република Македонија Telephone: +389 23115419 +389 23115419 E-mail: mz.infra.nabavno@t-home.mk Fax: +389 23111376

Назив на Проектот

Развој на институции во образованието

Референца

WB989-817/12

Назив на Проектот

Локални и регионални патишта

Финансиска референца

Loan number: H3420; Project Id: P102174

Референца

EBRDZ73952

Вид на набавка

Испораки

Финансиска референца

6591-PER-40153

Финансиер

Светска банка

Вид на набавка

Изведбени работи

Земја

Косово

Финансиер

ЕБРД, ЕИБ

Објавено на

17.02.2012 година

Земја

Албанија

Објавено на

17.02.2012 година

Краен рок за 2.4. 2012 година апликација Сектори

Информатичка технологија

Краен рок за 6.4. 2012 година апликација

Опис на Проектот

Набавка на ИТ технологија

Сектори

Контакт Ministry of Educa�on, Science and Technology (MEST). A�en�on: Luan Asllani. Street Address: Agim Ramadani Str. Nn.. Floor/Room number: II-nd Floor, room nr.204. City: Prish�na.. ZIP Code: 10000. Country: Kosova. Telephone: 00 381 38 213 576. E-mail: idep.lasllani@gmail.com Назив на Проектот

MK - Скопје: Електрични машини, апарати, опрема и осветлување

Референца

ECZ73986 – земјикандидати

Финансиска референца

2012/S 33-053814

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Градежништво инженеринг

Опис на Проектот Контакт Valen�na Kazanxhi Chief of Unit Legal and Procurement Unit Fondi Shqiptar i Zhvillimit / Albanian Development Fund Rr. “Sami Frashëri”, Nr. 10, Tirana, Albania Phone: 00355 4 2 235 597/8 Fax: 00355 4 2 234 885 E-mail: vkazanxhi@albaniandf.org

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА www.mchamber.mk Контакт М-р Ацо Спасовски тел. 3244044 факс.3244088 aco@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ На 24 февруари 2012 година ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА САЕМОТ ЗА ГРАДЕЖНИШТВО, ЕНЕРГЕТИКА И РУДАРСТВО, ТЕХНИКА И ДРВНА ИНДУСТРИЈА „ЕКСПОКОС 2012“ (11:00 часот, во Стопанската комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат) Промоција на Меѓународниот саем за градежништво, енергетика и рудударство, техника и дрвна индустрија „ЕКСПОКОС 2012“ со повластени услови за учество на македонските компании Со цел поблиско запознавање со овогодинешнита саемска манифестација ,„ЕКСПОКОС“, од страна на претставници на водечката саемска куќа „ЦЕО“ од Приштина, Косово, на 24 февруари 2012 година, во 11:00 часот, во Стопанската комора на Македонија ќе се одржи бесплатна презентација пред заинтересираните македонски компании.

се одржат и прес-конференции, заедничка вечера на сите излагачи, доделување сертификати на излагачите, а ќе се организираат и бизнис-средби, кои ќе создадат поволни услови за поттикнување на комерцијални ефекти. Стопанската комора на Македонија ќе организира посета на заинтересираните компании на Саемот, но ќе биде и логистичка поддршка на заинтересираните за учество на Саемот како излагачи. Целта на презентацијата е заинтересираните македонски компании да се запознаат со условите, можностите и бенефитите од настапот на Меѓународниот саем за градежништво,енергетика и рударство,техника и дрвна индустрија „ЕКСПОКОС 2012“, како и за воспоставување нови деловни контакти и нивна афирмација на меѓународниот пазар. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани компании да присуствуваат на бесплатната презентацијата, што ќе се одржи на 24 февруари 2012 година, со почеток во 11:00 часот, во Стопанската комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат. Контакт: Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk

Тоа е едно од најважните економски случувања од областа на градежништвото, енергетиката и дрвната индустрија во регионот. На површина од 20.000 метри квадратни ќе учествуваат компании од над 20 земји, меѓу кои Хрватска, Словенија, Македонија, Германија, Босна и Херцеговина, Албанија и др. ,„ЕКСПОКОС 2012“ ќе ги собере на едно место водечките локални и светски производители на: градежни материјали, градежни системи и опрема, градежни полуфабрикати, хемиски помагала за индустрија, керамика, врати и прозорци, изолација, греење и санитарна технологија, електрична инсталација, обработка на метални декорации, метална и неметална опрема, обработка на масивно дрво, домашен и канцелариски мебел, бела техника, санитарен мебел, паркет и дрвени подови, куќи од дрво, декорации од дрво, патишта, индустрија на електрична енергија ,алтернативни извори на енергија, како што се вода, ветер, сонце, гас, јаглен, масла, мерни инструменти и опрема, автоматика и роботика, хемиска и пластична индустрија, телекомуникации, транспортна опрема и др. Воедно, во рамките на Саемот, ќе

На 24 февруари 2012 година во Белград, Србија МЕЃУНАРОДНИ БИЗНИС-СРЕДБИ ОД ОБЛАСТА НА ТУРИЗМОТ 2012 Европскиот информативен и иновативен центар и Здружението на угостителството и туризмот при Стопанската комора на Македонија организираат учество на меѓународните бизнис-средби од областа на туризмот, што ќе се одржат во рамките ма МЕЃУНАРОДНИОТ САЕМ ЗА ТУРИЗАМ 2012, во Белград, Србија, на 24.02.2012 година од 10:00 до 18:00 часот. Цел на овие средби е поврзување и воспоставување деловна соработка меѓу компаниите од областа на туризмот. Ова е единствена прилика потполно бесплатно

да воспоставите контакти и деловни врски со странски тур-оператори, туристички агенции, туристички организации, хотели, ресторани, хостели, ски-центри, бањи и слични субјекти. Деловните средби Ви нудат можност да остварите директни контакти со потенцијалните партнери, да ги сознаете новостите и трендовите во туризмот, да ја промовирате својата дејност и да размените искувства. На деловните средби во 2011 година учествуваа 115 компании од областа на туризмот од 9 земји. Контакт: Лазе Ангелевски Тел: ++ 389 2 3244090 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: laze@mchamber.mk

На 28 февруари 2012 година информативна средба ХИГИЕНСКО ИНЖЕНЕРСТВО И ДИЗАЈН НА ОБЈЕКТИ ЗА ПРЕХРАНБЕНАТА И ФАРМАЦЕВТСКАТА ИНДУСТРИЈА (28.02. 2012 година, 10:00 часот, Стопанска комора на Македонија сала1, на 5-ти кат) Ве покануваме на информативна средба за хигиенско инженерство и дизајн на објекти за прехранбената и фармацевтската индустрија. Хигиенското инженерство и дизајн на објекти е основен предуслов за безбедно производство на храна и фармацевтски производи, но исто така е и законска обврска според домашното и европското законодавство.

Предавач: проф. д-р Владимир Какуринов, претседател на Македонската регионална секција на EHEDG. На средбата се покануваат: • градежни и архитектонски фирми што проектираат и изведуваат објекти за прехранбената и фармацевтската индустрија; • претпријатија за производство, дистрибуција и трговија со материјали

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

и градежна опрема за прехранбената и фармацевтската индустрија; • консултантски куќи што даваат услуги при избор на материјали и параметри за безбедно производство; • сите што сакаат да изградат ново претпријатие според haccp барањата; • сите што сакаат да го преуредат претпријатието според HACCP барањата; • сите што сакаат да дознаат повеќе за неопходните предуслови за HACCP. Заинтересираните учесници за овој инфоден можат да се пријават најдоцна до 27 февруари 2012 година. Контакт: Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: lence@mchamber.mk Контакт: Анита Митревска Тел: (02) 3244057 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: anita.mitrevska@mchamber.mk На 29 февруари 2012 година oбука за ЦИП - Интелигентна eнергија на тема: “ИЕЕ И МОЖНОСТИТЕ ЗА УЧЕСТВО ВО МЕЃУНАРОДНО ФИНАНСИРАНИ ПРОЕКТИ ОД ОБЛАСТА НА АЛТЕРНАТИВНИТЕ ИЗВОРИ НА ЕНЕРГИЈА” од 10.00-15:00 часот Стопанска комора на Македонија, сала 53 на IV кат Потпрограмата Интелигентна енергија е програма во рамките на ЦИП - програмата за конкурентност и иновативност за финансирање проекти и активности коишто ќе поттикнуваат енергетска ефикасност, употреба на нови и обновливи извори на енергија и енергетска ефикасност на протокот на стоки. Со цел поттикнување на компаниите за подготвување и аплицирање со свои проекти на отворениот повик (27 јануари - 8 мај 2012 година), Стопанската комора на Македонија организира обука за ЦИП-Интелигентна енергија. Обуката за ЦИП- Интелигентна енергија ќе се одржи на 29 февруари 2012 година (среда), со почеток во 10:00 часот, во Стопанската комора на Македонија, сала 53 на IV кат. Содржина на обуката: • запознавање со Програмата; • кој е подобен да учествува ? • начин на подготовка на ИЕЕ-2; • како се бараат партнери ? • начин на апликација; • ИЕЕ за 2012 година, цели, рокови, приоритетни теми; • колкави финансиски средства се во

игра? • примери на успешни проекти од ИЕЕ (Интелигентна енергија за Европа) за периодот 2007-2010. Тренер: Јадранка Аризанковска, сертифициран менаџмент консултант. Заинтересираните лица за учество во работилниците можат да се пријават најдоцна до 28 февруари 2012 година. Сите учесници ќе добијат соодветен работен материјал и на крајот на работилницата ќе се стекнат со сертификат како потврда за учество на работилницата. Контакт: Анита Митревска Тел: (02) 3244057 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: anita.mitrevska@mchamber.mk Контакт: Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: lence@mchamber.mk На 1 и 2 март 2012 година во Белград, Република Србија „ЕКО ЕКСПО 2012“ *Посета и учество на Меѓународниот саем за екологија и заштита на животната средина и екоконференција Стопанската комора на Македонија организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд со специјален попуст и со организиран превоз и сместување. Меѓународниот саем за екологија и заштита на животната средина „ЕКО ЕКСПО 2012“ ќе се одржи од 1 – 2 март 2012

година во „БЕЛЕКСПОЦЕНТАР“, во Белград, Србија, и е замислен како најпрестижен саем од тој тип во регионот, кој на едно место ќе ги собере излагачите од Србија, регионот и од светот пошироко. Целта на Меѓународниот саем за екологија и заштита на животната средина „ЕКО ЕКСПО 2012“ е на едно место да се соберат сите оние кои се истакнале со постигнати резултати, а и оние кои сакаат да се афирмираат во оваа област, поаѓајќи од тоа дека размената на знаења и искуства е најбрз пат до она за кое сите тежнееме, а тоа е да се заштити и сочува животната средина. Манифестацијата претставува прв Балкански самит на екологијата и заштитата на животната средина, обновливите извори на енергија и енергетската ефикасност. Истовремено, во рамките на саемската манифестација, на 23 март 2012 година ќе се одржат и Меѓународна конференција за екологија, енергетска ефикасност и обновливи извори, како и билатерални средби меѓу учесниците на настанот. Цената за учество на Конференцијата е 250 евра (+ 18%ДДВ).

Стопанската комора на Македонија организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд од 55 м2, од 29 февруари до 2 март 2012 година. Цената на закупениот заеднички простор со вкалкулиран специјален попуст изнесува 1.500 евра (+18%ДДВ), што ќе се подели наизменично на сите пријавени излагачи. Во зависност од бројот на пријавени компании, ќе биде организиран групен превоз и хотелско сместување Трошоците за превоз и сместување се на товар на учесникот. Сите заинтересирани компании своето учество на Меѓународниот саем во Белград, можат да го пријават најдоцна до 13.02.2012 година. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ Од 1 до 3 март 2012 година, во Истанбул, Турција МЕЃУНАРОДЕН САЕМ ЗА ПРОЗОРЦИ, ВРАТИ И СТАКЛО *Организирана посета на саемот со обезбедено бесплатно хотелско сместување. Во периодот од 1до 4 март 2011 година, во Истанбул, Република Турција се организираат три меѓународни саемски манифестации: - ISTANBUL WINDOW 2011 – 13. Меѓународен саем за прозорци, профили, технологија за производство и машини, опрема, суровини и помошни средства; - ISTANBUL DOOR EXPO 2011 – 4. Меѓународен саем за врати, блендирани врати, панел, системи и помошни средства за врати и - ISTANBUL GLASS EXPO 2011 Саем за производи од стакло, технологија и машини за стакло, помошни производи и хемикалии. Станува збор за меѓународни саемски манифестации на кои свое учество земаат реномирани компании од повеќе земји од светот.

Стопанската комора на Македонија во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „АДОНИС ГРУП“ организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 1 - 3 март 2012 година. Обезбедено е бесплатно сместување, две ноќевања со појадок, влезница за саемот, трансфер од хотелот до саемот. Сместувањето е во реномирани хотели со 4 или 5 ѕвезди. Посетителот ги покрива патните и административни трошоци за саемскиот организатор Адонис во износ од 125 евра по лице, со автобус (доколку е со сопствен превоз, само 45 евра административни трошоци). Уплатените средства до „ Адонис“ и Стопанската комора на Македонија не се рефундираат, доколку учесниците одлучат да го откажат патувањето после истекот на рокот за пријавување. Посетата е ограничена на максимум 2 претставници од една компанија. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонските компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 15 февруари 2012 година. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk

Во делот за прозорци ќе земат учество: компании за преработка на ПВЦ профили, алумински профили, дрвени профили, за дополнителни профили, механизми за прозорци, ПВЦ столарски механизми, механизми за алумински прозорци, рачки за прозорци, обработка на прозорци, машини и додатна опрема, суровини за прозорци, компјутерски програми поврзани со производство и останато. Во делот на стакло ќе бидат изложени: производство на секаков вид стакло и стакленици, машини за обработка, машини за сечење и машини за пакување на стакло, изолационен материјал за стакло, брусење на стакло, резервни делови, компјутерски програми поврзани за продажба на стакло, хемикалии за стакло и останато. Во делот на врати ќе биде застапено: производство на секаков вид врати, додатоци за врати, рачки за врати, рамки, технологија на врати, електро системи за врати, врати за градини, системи и механизми за блендирана врата и друго.

Контакт : Ирена Мојсовска Тел: 3244009 Факс:3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: irena.mojsovska@mchamber.mk Од 1 до 3 март 2012 година, во Осиек, Хрватска МЕЃУНАРОДНИОТ ОСИЕЧКИ ПРОЛЕТЕН САЕМ 2012 *Стопанската комора на Македонија за македонските компании организира посета на саемската манифестација со организиран превоз и сместување Во периодот од 2 до 4 март 2012 година, во Осиек, Република Хрватска, ќе се одржи 19. Осиечки пролетен саем 2012, наменет пред се` за промоција и претставување на земјоделското производство, услугите, новите технологии за унапредување на аграрниот сектор, руралниот развој, а воедно и на регионалниот развој на земјите од

Југоисточна Европа. Осиечкиот саем претставува централна саемска манифестација во Хрватска во делот на аграрниот сектор на кој свое учество ќе земат реномирани домашни и странски компании од следниве сектори: • семенски материјали и расади; зеленчук и овошје; индустриски култури; хортикултура; шумарство; бои и лакови; опрема и машини за земјоделството; сточарство; хемиски и заштитни средства; прехранбени производи; транспорт и логистика; амбалажа и друго.

Стопанската комора на Македонија организира посета на заинтересирани македонски компании на оваа значајна саемска манифестација, со организиран превоз и сместување од 1 до 3 март 2012 година, во зависност од бројот на пријавени фирми. Трошоците за превоз и сместување се на товар на учесникот. Оваа саемска манифестација претставува одлична можност македонските компании да воспостават контакти и да ги унапредат деловните односи со хрватските партнери и потенцијални инвеститори, во време пред зачленување на Хрватска во Европската унија. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ На 5 март 2012 година, во Битола eднодневен семинар: “УЧЕСТВО НА ЕЛЕКТРОНСКИ ПОСТАПКИ ЗА ЈАВНИ НАБАВКИ И Е-АУКЦИИ” (Хотел „Милениум“ – Битола, од 11:00 – 16:00 часот) Семинар за успешно учество на постапките за доделување на договори кои се водат по електронски пат (пребарување на огласи, преземање тендерска документација, поднесување понуди, дигитално потпишување), и учество на електронски аукции. Поттикнати од фактот што на голем број компании-понудувачи не им се познати последните измени и дополнувања на Законот за јавни набавки

(„Службен весник на РМ“ бр. 185 од 2011 година) и најновите текови во врска со спроведувањето на јавните набавки по електронски пат и задолжителното користење на електронските аукции – 100% во 2012 година, Стопанската комора на Македонија организира еднодневен семинар кој ќе придонесе за запознавање и оспособување на учесниците за користење на Електронскиот систем за јавни набавки и учество на е-аукции. Предавачи: м-р Маре Богева Мицовска, директор и м-р Марија Јованоска, раководител на сектор во Бирото за јавни набавки. Програма на семинарот: � Закон за изменување и дополнување на ЗЈН („Сл. весник на РМ“бр.185/11); � Портал за мали јавни набавки (задолжително објавување на малите јавни набавки); � Воведување на технички дијалог со деловната заедница; � Негативни референци; � Квалификациски системи; � Користење на ЕСЈН и е-аукции; � Креирање на кориснички профили и претставување на функционалностите на профилот на економскиот оператор; � Пребарување на објавени тендери и договори; � Задолжителни 100% е-аукции; � Дигитално потпишување на понудите; � Поднесување на понудите преку системот;

� Учество на е-аукции каде критериум за доделување на договорот е најниска цена и економски најповолна понуда. Семинарот е наменет за сите деловни субјекти (економски оператори), кои учествуваат во постапките за јавни набавки, а особено за: � лицата кои електронски ги поднесуваат понудите и учествуваат на еаукции и � менаџментот кој одлучува за содржината на понудите. На семинарот ќе бидат разработени теми поврзани со електронските јавни набавки, како што се: � како да креирате кориснички профил; � основни функционалности на вашиот кориснички профил на системот; � како да комуницирате со договорниот орган преку ЕСЈН; � како најбрзо да добиете информација за новообјавените тендери; � како да учествувате во постапка која се спроведува по електронски пат; � што е електронска аукција и како да учествувате на неа? Сите заинтересирани учесници можат да се пријават најдоцна до 2 март 2012 година. Учесниците е потребно да донесат свој лаптоп, затоа што обуката ќе биде интерактивна со практични вежби и примери на тестниот електронски систем за јавни набавки. Групата ќе биде ограничена на 20 учесници. Сите учесници ќе добијат соодветен работен материјал и на крајот од обуката ќе се стекнат со сертификат како потврда за учество на истата

се оствари институционална соработка помеѓу 9-те стопански комори од Велика Британија и македонските стопански комори. Учеството на настанот е бесплатно и целта на овој настан е да се унапредат бизнис-поврзувањата меѓу британски и македонски компании, кои ќе бидат идентификувани од страна на британските и македонските стопански комори. За таа цел, Ве покануваме за учество во проектот на 6 март 2012 година, преку номинирање на претставници

Контакт: Ристо Најдоски Тел: 048 415536 Факс:048 415536 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: regiopr@mchamber.mk

Стопанската комора на Македонија, со поддршка на Enterprise Europe Network организира 5. Меѓународни бизнис-средби “Tourism@GAST 2012”, што ќе се одржат на 9.3.2012 година (петок), со почеток во 9:30 часот, во рамките на Меѓународниот саем „ГАСТ“, што ќе се одржи од 7 до 11 март 2012 година во Сплит, Република Хрватска. Мултилатералните бизниссредби „Tourism@GAST 2012“ се продолжение на истоимените бизниссредби во рамките на Саемот „ГАСТ“, со учество на повеќе од стотина учесници. Саемот „ГАСТ“ е клучно место за средби и на бројни производители и трговци од секторот за храна, пијалаци, хотелска и угостителска опрема. Ова е единствена прилика за средби со меѓународни компании од регионот и пошироко, на претходно договорени индивидуални состаноци, според Вашиот избор, и тоа во следните сектори:

Контакт: Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: be�@mchamber.mk На 6 март 2012 година, Скопје МАКЕДОНСКО-АНГЛИСКИ БИЗНИС ФОРУМ “THE UK AND MACEDONIAN BUSINESS TO BUSINESS (B2B) EVENT” Британската Амбасада во Скопје во соработка со коморите, спроведуваат проект за вмрежување меѓу британски и македонски компании. Проектот се спроведува како продолжение на претходниот Проект “UK Chamber to MK Chamber event”, каде што

од вашите компании, кои сметате дека одговараат на профилот на пријавените британски компании, со што ќе се овозможи успешно вмрежување. Контакт: Ирена Мојсовска Тел: 3244009 Факс:3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: irena.mojsovska@mchamber.mk На 9 март 2012 година на „ГАСТ“ во Сплит, Хрватска МЕЃУНАРОДНИ СРЕДБИ ЗА ТУРИЗАМ

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ * тур-оператори и туристички агенции; * хотели, мотели и кампови; * здравствен и wellness-туризам; * селски, еко и активен туризам; * промет (автобуски, железнички и воздушен); * осигурување и финансии; * туристички инвестиции; * угостителство, храна и пијалаци; * гастрономска понуда и побарувачка; * интернет-туризам и др.

Учеството на средбите е бесплатно, а контакт-лицата од мрежата на Enterprise Europe Network Ви стојат на располагање во процесот на пријавување и во текот на состаноците. И оваа година се очекуваат партнери од Германија, БиХ, Србија, Црна Гора, Словенија, Македонија, Италија, Унгарија и од други земји. Здружение на угостителството и туризмот Лазо Ангелевски Стопанска комора на Македонија Ph: ++ 389 2 3244090 mob. ++ 389 70 387745 Fax: ++ 389 2 3244026 E-mail: laze@mchamber.mk Меѓународен саем за компјутери од 6 до 10 март во Германија CEBIT FUTURE MATCH 2012 ВО ХАНОВЕР На саемска површина од околу 450 000 м² и со над 700 000 посетители CeBIT е најголем саем за компјутери во

светот. Во рамките на Саемот што се одржува во Хановер, Германија, од 6-10 март 2012 година, Enterprise Europe Network ќе организира 14-ти меѓународни бизнис-средби. Од 1999 година Future Match е можност за излагачите и посетителите на Саемот да најдат партнери за соработка, за развој на производите, истражување, заеднички вложувања, производство, маркетинг и лиценцни договори. Компаниите, универзитетите и истражувачките институти од ИКТ-секторот се исто така поканети за учество на Саемот. На www.futurematch.cebit. de можете да се регистрирате и да воспоставите контакти со CeBIT 2012. Здружение на информацискокомуникациски технологии Лазо Ангелевски Стопанска комора на Македонија Ph: ++ 389 2 3244090 mob. ++ 389 70 387745 Fax: ++ 389 2 3244026 E-mail: laze@mchamber.mk Web: www.mchamber.mk Март 2012 година, во Стопанската комора на Македонија МАКЕДОНСКО-ЧЕШКИ БИЗНИС-СРЕДБИ Стопанската комора на Македонија заедно со Чешката стопанска комора, Ве покануваат на Македонскочешки бизнис-средби. Македонско-чешките бизниссредби ќе се одржат во март 2012 година (дополнително ќе бидете известени за датумот и часот на одржување), во Стопанската комора на Македонија. Бизнис-средбите претставуваат можност за спојување на македонските и чешките компании, продлабочување на економската соработка меѓу Република Македонија и Република Чешка, како и развивање на деловните односи меѓу компаниите од двете земји. Околу 10-тина чешки компании се заинтересирани да остварат средба со македонски компании во делот на индустријата за енергетика (разладни кули, мали хидроелектрани), потенцијални градежни компании за соработка, системи за контрола на пристапот – агенции за безбедност, дистрибутери на системи за контрола на пристапот, сигурносни кутии за безбедност во банки, агенции за безбедост, сегашни и потенцијални извозници и инвеститори во Македонија, со клиенти за договори за јавно-приватно партнерство (локална самоуправа), партнери за трговски бизнис со фотоволтаични технологии, партнери

за joint-venture проекти во фотоволтаични бизниси, сопственици на земјиште погодно за градење на фотоволтаични постројки и партнери од секторот за обновлива енергија – фокусирани на фотоволтаични постројки. За успешна реализација на бизниссредбите, неопходно е македонските компании да го идентификуваат својот интерес за соработка со британските компании. Ве молиме, Вашиот интерес да го најавите во Стопанската комора на Македонија. Контакт: Ирена Мојсовска Тел: 3244009 Факс:3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: irena.mojsovska@mchamber.mk Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk

Од 16 до 19 март Меѓународен саем во Република Албанија “HORECA ALBANIA EXPO 2012” (ХОтели, РЕсторани, КЕтеринг) Стопанската комора на Македонија, организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд со организиран превоз и сместување. Во организација на грчкиот саемски промотор „Експолајн“, за првпат во Албанија ќе се одржи специјализираната саемска манифестација „ХОРЕКА Албанија Експо 2012“. Хорека-секторот, кој го опфаќа прехранбениот и услужните сектори (хотели, ресторани, кетеринг) ќе биде претставен на овој специјализиран саем во Албанија како земја со динамичен развој и посебно со растечки тренд во оваа специјализирана стопанска гранка. На овој Меѓународен саем се очекува да се претстават излагачи од

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

Албанија, но и од земјите од регионот во следниве профилирани сектори: прехранбена индустрија со сите потсектори, професионална опрема за угостителство, прибор за готвење и додатоци, машини за перење и миење садови, специјализиран внатрешен и надворешен декор, текстил за домаќинство, теписи, ѕидни облоги, козметика, бањи, опрема за климатизација (ладење, греење), соларни системи, третман на вода, опрема за базени, врати и прозорци, архитектонски решенија, информацискии и комуникациски системи, хотелска и ресторанска компјутеризација, безбедносни системи, опрема за спорт и рекреација и др.

Саемот е од отворен карактер на кој се очекуваат професионални посетители и тоа: хотели, спа-центри, кафе-барови, ресторани и брза храна, пекарници, пабови и ноќни клубови, болници, големи трговски синџири, дизајнери, архитекти итн. Стопанската комора на Македонија, организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд со организиран превоз и сместување од 15 до 20 март 2012 година. Цената за изложбениот простор со стандардна опрема е 126 евра/м2 (плус ДДВ) . Трошоците за превоз и сместување се на товар на учесникот. Контакт: Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk

Од 14 до 16 март 2012 година Меѓународен саем за керамика, бањи, кујни во Турција “UNICERA 2012” ВО ИСТАНБУЛ *Организирана посета на саемот со обезбедено бесплатно хотелско сместување. Во периодот од 14 до 18 март 2012 година, во Истанбул, Република Турција ќе се одржи 24. Меѓународен саем за керамика, бањи и кујни “UNICERA 2012”. Истовремено ќе се одржат неколку саемски манифестации и тоа: Меѓународен саем за осветлување, мебел и декорација -DEKOREKS и Меѓународен саем за кујни, бањи, мебел и вградени апарати - KITCHEN WORLD. Станува збор за еден од најголемите меѓународни саеми од областа на опрема за бањи, керамика и кујнски сетови, на кои свое учество ќе земат реномирани компании од поголем број земји. На овогодинешното издание на “UNICERA” ќе бидат претставени најновите модели и иновации на: керамика, мермер, гранит, мозаик, санитарни производи, бањи, џакузи, туш-кабини, керамички хемикалии, лепила, вградени плакари, лустери, светла, рефлектори, подни светилки, декоративно осветлување, индустриско осветлување, декоративен мебел, спални соби, детски соби, трапезарии, канцеларии,маси, столчиња,

и декорација, услуги, внатрешна архитектура, дизајн компании и компании за уредување. Стопанската комора на Македонија во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „АДОНИС ГРУП“ организира посета со групен автобуски превоз на македонски компании на саемската манифестација од 14-16 март 2012 година. Обезбедено е бесплатно сместување, две ноќевања со појадок, влезница за саемот, трансфер од хотел до саемот. Сместувањето е во реномиран хотел со 4 или 5 звезди. Посетителот ги покрива патните и административни трошоци за саемскиот организатор „Адонис“ во износ од 125 евра по лице, со автобус (доколку е со сопствен превоз 45 евра административни трошоци), како и организационите трошоци кон Комората. Саемот може да го посетат само двaјца посетители од една кoмпанија. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонските компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 15 февруари 2012 година. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk Контакт: Ирена Мојсовска Тел: 3244009 Факс:3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: irena.mojsovska@mchamber.mk

Од 23 до 25 март 2012 година Меѓународен саем и конференција за градежништво во Албанија “CONSTRUCTION EXPO 2012” ВО ТИРАНА

клупи, мебел за градини, огледала, слики, рамки, камини, антиквитети, декоративно стакло, керамика, порцелан, метал, завеси, ролетни, декоративни предмети, декоративни зидови, тапети, гипсани калапи, паркет, теписи , украсни подни облоги, аудио визуелни системи, системи за безбедност, генератори,фитнес опрема, декоративни скали, прекривки, декоративни сепаратори, панели, зимски градини, базени, сауни, архитектура

Стопанската комора на Македонија организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд со специјален попуст и со организиран превоз и сместување. Во периодот од 23 до 25 март 2012 година, во Тирана, Република Албанија ќе се одржи 12. Меѓународен саем за градежништво “CONSTRUCTION EXPO 2012’’ . Во организација на грчкиот саемски промотор Њу Џенезис, за првпат во Албанија ќе се одржи специјализираната саемска манифестација “CONSTRUCTION EXPO 2012’’, која претходно се одржуваше

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ во Грција и на Кипар. Станува збор за најголемиот меѓународен саем за градежништво во Албанија, на кој свое учество ќе земат реномирани домашни и странски компании од следниве сектори: • градежни материјали; • цивилно инженерство; • високо и нискоградба; • челични конструкции; • излациони материјали; • бои и лакови; • алуминиумски системи; • уреди за климатизација; • мебел за кујни; • енергетски и соларни системи.

Истовремено, во рамките на саемската манифестација, на 23 март 2012 година ќе се одржи Меѓународна конференција за градежништво, енергетика и инфраструктура. Стопанската комора на Македонија, организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд од 100 м2, со организиран превоз и сместување од 15 до 20 март 2012 година. За македонските компании обезбеден е специјален попуст од 40% од регуларната цена за саемски настап (160 евра задолжително осигурување и 78 евра - квадратен метар со вкалкулиран попуст). Стопанската комора на Македонија организира посета и учество на македонски компании на заеднички штанд со организиран превоз и сместување од 22 до 26 март 2012 година. Трошоците за превоз и сместување се на товар на учесникот. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk Контакт: Ирена Мојсовска Тел: 3244009 Факс:3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: irena.mojsovska@mchamber.mk

Од 28 март до 1 април 2012 година 7. Меѓународeн гастрономски фестивал во Република Хрватска „БИСЕР НА МОРЕТО 2012“ ВО СУПЕТАР НА БРАЧ Меѓународниот гастрономски натпревар „Бисер на морето“ ќе се одржи од 28 март до 1 април 2012 година, во хотелот „Кактус“ во Супетар на островот Брач во Република Хрватска. Организатор на седмата по ред традиционална манифестација и овојпат е Сојузот на готвачи од Медитеранот и европските региони со седиште во Сплит. „Бисер на морето“ претставува една од најзначајните гастрономски манифестации на Медитеранот. Во пет дена ќе се одржат: меѓународното натпреварување на професионални готвачи и ученици-готвачи од средните угостителски училишта, гастро-изложба на најдобрите хрватски ресторани, изложба на хрватските и странски производители на храна, работилници и предавања за гастрономијата. На оваа манифестација досега имаат учествувано повеќе од 300 готвачи од деветнаесет земји и тоа: Хрватска, БиХ, Србија, Црна Гора, Македонија, Австрија, Италија, Швајцарија, Словенија, Чешка, Полска, Романија, Турција, Украина, Латвија, Молодавија, Албанија, Саудиска Арабија и Русија. Стопанската комора на Македонија и годинава организира учество на оваа манифестација за сите заинтересирани готвачи-натпреварувачи, ученици-готвачи и македонските компании кои би ги презентирале своите производи на заеднички бесплатен штанд. Учеството на македонските претставници е одлична можност за презентирање на македонската кујна, но истовремено и за претставување на производите на познати македонски компании на хрватскиот пазар. За сите натпреварувачи, учениците, менторите, членовите на жири-комисијата како и медиумска екипа е обезбедено бесплатно сместување. Сите заинтересирани компании кои сакаат да земат учество на оваа гастрономска манифестација, своето учество треба да го пријават во Стопанската комора на Македонија, најдоцна до 1 март 2012 година. Повеќе информации и пријавниот лист се објавени на вебпорталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска тел: 3244 037; факс:3244 088 venera@mchamber.mk

Од 28 до 30 март 2012 година, во Софија, Бугарија МЕЃУНАРОДЕН САЕМ ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ, ОБНОВЛИВИ ИЗВОРИ, РЕЦИКЛИРАЊЕ И УПРАВУВАЊЕ СО ОТПАД Во периодот од 28 до 30 март 2012 година, во Софија, Република Бугарија, ќе се одржи специјализирана Конференција и Меѓународен саем за енергетска ефикасност, обновливи извори, рециклирање и управување со отпад. Станува збор за најголем настан оваа година во Југоисточна Европа од оваа област, на којшто ќе учествуваат повеќе од 200 реномирани излагачи од над 16 земји од Европа и светот, кои ќе ги претстават најновите достигнувања и иновации од енергетска ефикасност, обновливи извори, рециклирање и управување со отпад и екологија. Истовремено ќе бидат одржани и повеќе специјализирани конференции, панел-сесии и билатерални средби со учество на врвни експерти и реномирани предавачи од неколку земји и тоа за: управување со отпадни води, рециклирање, енергетска ефикасност, биоенергија и друго. Меѓународниот саем ќе се одржи од 28-30 март 2012 година во изложбениот и конгресен центар во Софија, Бугарија. Сите регистрирани компании ќе можат да учествуваат на посочените конференции и панел-сесии, како и да остварат билатерални средби со другите учесници. Регистрацијата за учество се врши електронски, на порталот на саемскиот организатор: www.eco.viaexpo.com . Стопанската комора на Македонија организира посета на Меѓународниот саем (со бесплатен влез) и учество на конференциите за заинтересираните македонските компании со организиран автобуски превоз и хотелско сместување. Трошоците за превоз и сместување се на товар на учесникот. Стопанската комора на Македонија ги повикува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на Саемот најдоцна до 10 февруари 2011 година. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: vlatko@mchamber.mk Контакт: Ирена Мојсовска Тел: 3244009 Факс:3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: irena.mojsovska@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 23 февруари 2012, Бр. 86

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА Компанија од Бугарија заинтересирана е за соработка во Република Македонија со компании во областа на испраќање и прием на пратки. Валидност до: 06.10.2012 година Компанија од Белгија бара дистрибутер во Република Македонија за пласмaн на машини за монтирање и демонтирање на гуми за сите видови автомобили, автобуси и земјоделски машини. Валидност до: 6.7.2012 година Компанија од Пакистан бара да преземе фабрика за производство на чевли во Република Македонија, нуди „ЛОН“доработка со капацитет на производство од 2000-3000 пара чевли на ден. Валидност до: 6.12.2012 година Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на бојлери, сончеви колектори, резервоари за топла вода и радијатор. Уредите се со оперативен концепт за економско и еколошко греење. Валидност до: 6.10.2012 година Компанија од Англија бара соработка со трговци на големо во Република Македонија за пласман на видеоигри. Валидност до: 6.4.2012 година Компанија од Турција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на гусени печки на дрва. Валидност до: 6.7.2012 година Компанија од Тајван бара застапник или дистрибутер за пласман на велосипеди и резервни делови за истите во Република Македонија. Валидност до: 7.6.2012 година Македонска компанија издава простор од 3000 m2 наменет за инвестирање за каква било намена во Крива Паланка. Просторот е делив и се наоѓа во централното градско подрачје. Има свој паркиг, вода и струја. Валидност до: 8.02.2013 година Македонска компанија бара соработка во областа на обновлива енергија, располага со сопствено земјиште и простор на кој може да се инсталираат фотоволтаични модули за производство на електрична енергија. Просторот е на површина од 8000 m2 и има своја трафостаница со моќност од 1200KW. Валидност до: 8.02.2013 година

Македонска компанија издава фабрика за производство на чевли комплет опремена за „ЛОН“-производство, што е лоцирана во близина на централното градско подрачје (во Индустриската зона), на ул. Маршал Тито бр.7 во Крива Паланка. Опремена е со видео надзор, портирница, паркинг за непречен влез и излез на тешки товарни возила до 70 тона. Фабриката е обезбедена со струја и вода, а целиот објект е со површина 2000m2, со можност за проширување. Валидност до: 8.02.2013 година Компанија од Бугарија бара дистрибутер за пласман на амбалажа од брановиден картон и хартија за брановиден картон во Република Македонија. Валидност до: 9.5.2012 година Компанија од Ерменија бара дистрибутер за пласман на производи од свежа и замрзната риба, производи од сушена и солена риба, пушени филети од риба во Република Македонија. Валидност до: 9.7.2012 година Компанија од Ерменија заинтересирана е да пласира стерилни течни лекови во Република Македонија. Валидност до: 9.6.2012 година Компанија од Албанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на дрвена граѓа, индустриски производи, паркети и аксесори за мебел. Валидност до: 9.5.2012 година Компанија од Бугарија бара дистрибутер за пласман на свежо и смрзнато пилешко месо. Валидност до: 10.6.2012 година Компанија од Чешка заинтересирана е за соработка со македонски партнери за трговски бизнис со фотоволтаични технологии, за joint-venture проекти во фотоволтаични бизниси, сопственици на земјиште погодно за градење на фотоволтаични постројки, партнери од секторот за обновлива енергија – фокусирани на фотоволтаични постројки. Валидност до: 1.9.2012 година Компанија од Чешка заинтересирана е за соработка со компании од Република Македонија во областа на системи за контрола на пристапот – агенции за безбедност, дистрибутери на системи за контрола на пристапот, како и пласман на сигурносни кутии за безбедност во

Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновски

Македонска пошта, во банки, агенции за безбедост. Валидност до: 1.6.2012 година Компанија од Чешка бара соработка со компании во Република Македонија во областа на проектирање, изградба и ремонт на сите видови разладни кули, како и други активности во проектирање и изградба на индустриски згради, монолитни бетонски конструкции, ремонт и изградба на цистерни за вода, постројки за обработка на вода и мали хидроелектрани. Валидност до: 1.4.2012 година Компанија од Грција бара дистрибутер за пласман на свадбени аксесори и декорации во Република Македонија. Валидност до: 2.6.2012 година Чешка компанија заинтересирана е да пласира регални системи во Република Македонија кои имаат примена во сите подрачја на индустријата, на пр. големи складови - магацини, јавна администрација, банки, мали бизниси и др. Валидност до: 2.6.2012 година Компанија од Англија бара соработка со трговци на големо во Република Македонија за пласман на видеоигри. Валидност до: 6.4.2012 година Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на бојлери, сончеви колектори, резервоари за топла вода и радијатори. Уредите се со оперативен концепт за економско и еколошко греење. Валидност до: 6.10.2012 година Компанија од Бугарија заинтересирана е за соработка во Република Македонија со компании во областа на испраќање и прием на пратки. Валидност до: 6.10.2012 година

Ова е само дел од богатата Понуда и побарувачка на Стопанската комора на Македонија што може да се превземе од нејзиниот веб портал www.mchamber.mk Контакт: Мирјана Коцева Е-адреса: Mirjana@mchamber.mk Тел:3244-035; Факс: 3244-088

тел: : (02) 3244036 savo@mchamber.mk