БИЗНИС ИНФО бр.38 од 27.01.2011 година

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

1

Членка на: Број 38 од 27.01.2011

контакт call центар (02) 15015

www.mchamber.mk

Либерализацијата внесува нова економска логика кај енергетските капацитети во земјава

ПОЗНАТИОТ КУПУВАЧ ОДИ НА ПАЗАР ЗАФАТИ Македонија за најмногу две години ќе се ослободи од пластичните кеси

МОЖНОСТИ Втората фаза од Едношалтерскиот систем носи значително подобрување на деловната клима

ПРОИЗВОДИТЕЛИТЕ СЕ ОБЛЕКУВААТ КЛИКОТ ОТВOРА ВО ЗЕЛЕНО И ЗАТВОРА

ФИРМА

БИЗНИС ИНФО

2

четврток, 27 јануари 2011

ПОДВЛЕЧЕНО

ОПТИМИЗАМ СО ЗАДРШКА ИЗВОЗОТ ГЛАВНА ЗАДАЧА НЕМА ДОВОЛНО ПЧЕНИЦА НА ДОМАШНИОТ ПАЗАР

Сакам да бидам оптимист за проценките на меѓународните финансиски институции за порастот на нашиот БДП, но сметам дека мора да се биде претпазлив по сите економски случувања.

Значи конјуктура има, побарувачка има, производството е зголемено. Но, маргината меѓу ценатата на влезните ресурси и цената на излезниот производ е така мала што се уште не може да се направат некои поголеми ефекти за да се каже дека веќе влегуваме во еден сериозен, стабилен период и да ги планираме наредните наши стратешки чекори. Во таква поизиција се уште не сме. (Александар Панов, директорот на „Макстил“)

Покровители

Нашите планови се да го прошириме пласманот на балканските земји, што значи проширување на асортиманот и зголемување на извозот, со што ќе се зголеми и вкупниот пазар. На балканските пазари оди 80% од извозот, а остатокот во САД, Канада, Австралија.

Евидентно е дека нема доволно пченица на домашниов пазар. Почнавме сите да купуваме од странство.

Правиме планови и за извоз во Украина. Белорусија исто така е интересна извозна дестинација затоа што е блиску до Европа. Тоа Таму, пак, цените секојдневно ни е практично нашата стратегија за растат. Деновиве тон пченица се раст на извозот во 2011 година. купува и над 250 евра. Со платени давачки за транспорт цената ќе (Сашо Наумоски, биде многу повисока. генерален директор на ПИ „Витаминка„ од Прилеп) (Благој Стојчев, сопственик на „Млин Стојчев“ од Битола)

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

3

ТРИБИНА Јавна расправа по текстовите на измените на законите за градење и просторно и урбанистичко планирање

ПОЕДНОСТАВУВАЊЕ НА ГРАДЕЊЕТО ВО ЧЕТИРИ ЧЕКОРИ Миле Јанакиески, министер за транспорт и врски во Владата на Република Македонија, на состанокот одржан на 26.01.2011 година, пред членките на Здружението на градежништвото, индустријата на градежни материјали и неметалите при Стопанската комора на Македонија, ги презентираше новите предлог-измени на законите за градење и просторно и урбанистичко планирање. Измените кои се предлагаат, истакна Миле Јанакиески, се потреба, но и резултат на Договорот за соработка меѓу Владата на РМ, претставувана преку Министерството за транспорт и врски и Меѓународната финансиска корпорација (IFC), членка на Групацијата на Светската банка, за споведување на проект за поедноставување на постаката за издавање одобренија за градење во нашата држава. Како што истакна министерот, големо внимание се посветува на постапката на одобрение за градење и тоа да биде, условно кажано, во четири чекори, со што ќе се намали времето при добивањето на одобрението. Сите согласности од другите институции, ќе треба да бидат обезбедени по службен пат, а ќе се користи инструментот молчењето е одобрување, а доколку настанат штети поради непостапување на овие субјекти, обврската за надомест на штета ќе биде на товар на субјектите. Измените што се предлагаат се однесуваат и на намалување на категориите на објекти од пет на две, а со тоа и лиценците на фирмите треба да се сведат на А и Б лиценца. Во процедурите, исто така, се предлага, за објекти за индивидуално домување со површина до 200 м2 да нема задолжителна ревизиај на проектот и надзор при изградбата, а изведувачот ќе ја преземе целата одговорност, (материјална и кривична) со потпишување изјава, заверана на нотар, дека објектот е граден согласно

одобрението за градење и основниот проект. Во измените се предлага укинување на решението за локациски услови, се прошируваат видови на градби за кои не е потребно одобрение за градење и друго. Новина во овие измени е зголемување на одговорноста при изградба на градби. Правните лица треба да имаат осигурување за штети во осигурителна компанија, висината е различна, во зависност од видот на лиценцата. Во целост, предложените измени се во насока на намалување на процедурите во добивањето на одобренијата за градење, а со тоа и намалување на трошоците на инвеститорите. Во обемната расправа, при што беа поставени повеќе прашања и предлози за предложените измени, истите можат да се сведат на: - градежниците сметаат дека предложените измени нудат подобрување на законската регулатива во градежништвото; - во предлозите има неколку дилеми и прашања кои треба да се разгледаат повторно, посебно во делот на надзорот, од причина што надзорот го штити инвеститорот, потоа, се истакна потребата од проект на изведена состојба, усогласување на лиценците од пониска категорија и рок на усогласување и друго. На крајот се донесе заклучок дека во петок, на 28.01.2011 година, до Министерството за транспорт и врски, ќе бидат доставени сублимирани предлог-забелешките изнесени од состанокот, но и од дополнително добиените писмени предлози по одделни членови од страна на фирмите, се` со цел подобрување на текстот и на решенија, кои ќе бидат во насока на ефикасна и брза имплементација на понудените законски решенија. Марија Петроска

Миле Јанакиески, министер за транспорт и врски во Владата на Република Македонија пред градежниците во Комората

СМАЛЕНИ ПРОЦЕДУРИ И ПОНИСКИ ТРОШОЦИ ЗА ПОТТИК НА ГРАДБАТА

Како резултат на Договорот за соработка меѓу Владата на Република Македонија, претставувана преку Министерството за транспорт и врски и Меѓународната финансиска корпорација (IFC), членка на Групацијата на Светската банка, спроведен е проект со цел поедноставување на постапката за издавање одобренија за градење во Република Македонија. Министерството за транспорт и врски имајќи ги предвид дадените препораки подготви Закон за измени и дополнувања на Законот за градење кои се во насока на поедноставување на процедурата за добивање одобрение за градење. Со измените е извршена прекатегоризација на градбите и со Законот се предвидени две категории на

градби, од значење за Републиката и од локално значење. Исто така, со законот е извршено дефинирање на линиските инфраструктурни градби. Извршено е прецизирање на обврските на надлежниот орган по прием на барање за одобрение за градење, како и роковите во кои е должен да постапи. Една од позначајните измени е во поглед на субјектите кои се вклучени во постапката преку давање согласности при изградба на градбите при што е извршено прецизирање за кои видови градби е потребно да се прават посебни елаборати за влијанието врз животната средина и заштита од пожар, прецизирано е за кои објекти дава согласност Министерството за внатрешни работи,

4

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

ТРИБИНА Министерството за здравство, Дирекцијата за заштита и спасување, во кои случаи се изработуваат заштитно конзерваторски услови. Со Предлог-законот е предвиден нов начин на давање на согласности за инфраструктурни приклучоци (електроенергетска согласност, согласност за приклучок на водоодводна и комунална инфраструктура), како и други согласности и се предвидува сите потребни согласности да се даваат на записник пред органот којшто ја спроведува постапката. Доколку во иднина настанат штети, поради непостапување на овие субјекти, обврската за надомест на штета ќе биде на товар на субјектите. Исто така, со Предлогзаконот се предвидува за градби наменети за индивидуално домување со површина до 200 м2, имајќи го предвид фактот дека се работи за поедноставни градби за индивудуална употреба, нема да биде задолжителна ревизија на основниот проект и надзор при изградбата, а истите ќе се ставаат во употреба со изјава од изведувачот заверена на нотар дадена под полна материјална и кривична одговорност со која ќе потврди дека објектот е изграден во согласност со одбрението за градење и основниот проект. Со измените на Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за градење извршено е дополнување на градбите за кои не е потребно да се издава одобрение за градење и се предвидува за изградба на огради, потпорни ѕидови, помошни градби кои се во функција на објект за домување или друг вид на објект и се градат на иста урбанистичка парцела (гаража, остава, септичка јама и сл.), за базени на ниво на терен за индивидуална употреба да не се издава одобрение за градење, поради тоа што се работи за едноставни градби кои се во функција на друг објект и се на иста урбанистичка парцела со објектот во чија функција се истите. Со измените се воведува и правилото молчењето е одобрување во случаите кога нема да биде запазен законскиот рок за издавање на одобрение за градење. Имајќи предвид дека се укинува решението за локациски услови, заради запазување на јавноста на постапката се предвидува надлежниот орган да ги извести непосредните соседи за издадено одобрение за градење, кои имаат право во рок од 15 дена од издавањето на одобрението за градење да извршат увид во документацијата и да поднесат жалба. Во насока на поедноставување на процедурата е и измената во поглед на приклучувањето на објектот на водоводна и канализациска инфаструктура, при што се предвидува надлежната општина по добиено известување од инвеститорот да ја спроведе постапката за инфраструктурно приклучување на градбата (водовод и канализација) со надлежните субјекти. Извршено е усогласување на одредбите за лиценците кои треба да ги поседуваат правните лица кои се учесници во изградбата, а во согласност со новата категоризација на градбите. Заради зголемување на одговорноста при изградбата на градби се предвидува овие правни лица да имаат осигурување за одговорност за штета во осигурителна компанија во Република Македонија, која би можела со нивната работа да им се предизвика на инвеститорите или на трети лица, при што годишната осигурана сума за градбите од прва категорија од член 57 на овој закон не може да биде пониска од 10.000 евра во денарска противредност, а за

градбите од втора категорија не може да биде пониска од 5.000 евра во денарска противредност. За исполнување на оваа обврска е предвиден рок од 90 дена по истекот на кој рок се предвидува одземање на лиценцата доколку таа не е исполнета. Предложени се измени и дополнувања на Законот за просторно и урбанистичко планирање. Со оглед на фактот дека во примената на Законот, Министерството за транспорт и врски на Република Македонија констатираше одредени недоречености на поодделни одредби што создаваа потешкотии во неговата имплементација, се пристапи кон подобрување на текстот на Законот и во оваа смисла се извршија соодветни изменувања и дополнувања на поодделните одредби од Законот. Со предметните измени се уредуваат условите и начинот на системот на просторното и урбанистичкото планирање, видовите и содржината на плановите, изработувањето и постапката за донесување на плановите и следењето на реализацијата на плановите, надзорот и други прашања од областа на просторното и урбанистичкото планирање. Со одредбите од Законот се утврдени и прекршочни санкции за сторителите на прекршоците утврдени со Законот. Со предложените измени и дополнувања на Законот за просторно и урбанистичко планирање се цени дека не е неопходно и не е рационално да се водат две постапки за издавање на документација на градење на објекти и затоа ќе се скрати и ќе се поедностави постапката за донесување на урбанистичка планска документација и постапката за отпочнување со градење на објекти, така што со законот се предлагаат измени во делот на постапката за издавање решение за локациски услови, односно бришење на овие одредби. На овој начин значително ќе се поедностави и ќе се скрати постапката за добивање на одобрение за градење со што ќе се намалат и трошоците на инвеститорите. Со оглед на тоа што со Законот се предлага бришење на одредбите за издавање решение за локациски услови, потребно е да се измени и делот од Законот во кој се уредени прашањата на инспекцискиот надзор. Заради ова се предлага бришење и на одредбите од Законот со кои е пропишан инспекцискиот надзор кои го вршат урбанистичките инспектори на Државниот инспекторат за градежништво и урбанизам и овластените урбанистички инспектори на општините. Со измените предложени со членовите 1, 2, 8 и 9 од Предлогот на Законот се вршат измени со кои локалната и државната урбанистичка планска документација ќе се донесуваат за подрачја надвор од планскиот опфат. Со член 3 и 4 од Предлогот на Законот се предлага прецизирање на овие одредби со цел дефинирање на субјектите кои треба со свои мислења и предлози да се вклучат во постапката за донесување на генералните и деталните урбанистички планови. Останатите одредби се наменети за бришење на одредбите со кои се регулира инспекцискиот надзор и изменување на одредбите со кои се регулира прашањето за начинот на поведување на прекршочна постапка. Затоа, поради напред наведеното, предложените измени и дополнувања на одделни одредби од законот имаат за цел појасно и попрецизно дефинирање на одредени прашања кои се регулираат со овој закон, со што ќе се овозможи нивна доследна примена.

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

5

РЕЗУЛТАТИ АД „Електрани на Македонија“ во 2010 година

НАЈГОЛЕМО ПРОИЗВОДСТВО ОД ПОСТОЕЊЕТО НА ЕНЕРГЕТСКИОТ СИСТЕМ НА ДРЖАВАВА

АД „Електрани на Македонија“ 2010 година ја заврши со рекордно производство од 6.462 гигават часови електрична енергија, што е најголемо производство од постоењето на енергетскиот систем во државата, истакнал директорот на АД ЕЛЕМ Влатко Чинговски на пресконференција, а пренесува МИА. Произведени се за 444 гигават часови повеќе од планираните 6.018 гигават часови со Енергетскиот биланс. Тоа е натфрлување од 7,4 отсто.

- Во производството во 2010 година се бележат два значајни рекорда. Првиот е најголемото производство од постоењето кое е за 62 гигават часови поголемо од досегашниот рекорд од 1998 година кога беа произведени 6.400 гигават часови. Вториот е рекордното производство на хидроелектраните кое изнесува 2.184 гигават часови и е значително повеќе од досегашниот рекорд постигнат во 2006 година кога беа произведени 1.510 гигават часови, рекол Чингоски. Во однос на планираното со Енергетскиот биланс произведени се за 1.037 гигават часови повеќе од хидропостројките што е натфрлање за 90,5 отсто. Рекорди бележат сите хидроцентрали, а дополнителен успех е реализацијата на вообичаеното производство од 4.277 гигават часови од термопостројките што е направено во услови кога првиот блок на РЕК Битола не работеше цели четири месеци поради модернизација. При тоа, како што појаснил, направени се заштеди од 961.000 тони јаглен што е доволно за 6-месечно производство на еден блок од РЕК Битола или за годишното производство на ТЕЦ Осломеј.

- Зголеменото производство придонесе за намалување на увозот на електрична енергија и за заштеди од 60 милиони евра. Со Енергетскиот биланс беше предвидено да се увезат 439 гигават часови електрична енергија, а увезени се само 284 гигават часови за што се издвоени 12,9 милиони евра или е постигната заштеда од 13 милиони евра, рекол Чингоски. Во 2008 година за увоз на електрична енергија, посочи, беа потрошени 81 милон евра, во 2009 година 21,8, а во 2010 година 12,9 милони евра што е за 71 отсто помалку во однос на 2008 година.

- Во минатата година бележиме и за 141 отсто зголемување на продажбата на вишоци на електрична енегија преку аукции на слободниот пазар во однос на 2009 година од што се заработени 23,24 милиони евра. Лани продадовме 670 гигават часови електрична енергија што е значително повеќе од 277. гигават часови во 2009 или 21 гигават часот во последните четири месеци во 2008 година од кога почна продажбата на слободниот пазар, истакнал Чингоски. Како резултат на одличните резултати во 2009 и 2010 година АД ЕЛЕМ и минатата година продолжи со своите инвестициски активности за подобрување и модернизација на постојните капацитети и изградба на нови.

- За таа намена во 2010 година ЕЛЕМ инвестираше 50 милони евра од кои 22 милони за модернизација на првиот блок на РЕК - Битола, 17,3 милиони евра за транспортниот систем за јаглен од Брод Генотино до Суводол, 3,6 милиони евра за рекострукција и модернизација на двата турбоагрегати во подружница „Енергетика“ и 2,7 милони евра за новиот Диспечерски центар, - рекол Чингоски. За 2011 година најавено е дека ќе продолжи ревитализацијата на РЕК Битола со модернизација на вториот блок, како и ревитализацијата на хидроелектраните во втора фаза, доизградбата на ХЕЦ „Св. Петка„, започнувањето со градба на ХЕЦ „Бошков Мост„, Паркот на ветрени електрани во Богданци и подготвителните работи на Луково Поле.

Либерализацијата внесува нова економска логика кај енергетските капацитети во земјава

ПОЗНАТИОТ КУПУВАЧ ОДИ НА ПАЗАР

Вишоците струја кои ги има ЕЛЕМ, ги нуди на пазарот. Другите потребни количини компаниите ќе си ги набават преку трговците со електрична енергија на заедничкиот пазар на електрична енергија. Друго решение нема. Порано се мислеше дека ако, на пример, се вклучи „Фени“, ќе немаме струја во Македонија. Тоа сега воопшто не е важно. „Фени“ ќе си најде енергија од каде што му е најповолно. He постојат веќе гаранции дека ако некој од големите потрошувачи почне засилено да работи, ние ќе треба за него да градиме нови капацитети за производство на струја. Никаде во светот не се градат енергетски капацитети за познат купувач. Се прават за пазар, а пазарот е тој кој ги регулира понудата, потрошувачката и цените. Ако имате поголема потрошувачка, цените на струјата ќе пораснат. Струјата е како и кој било друг производ. Сосема друго прашање е населението, односно домаќинствата. Нашата цел е за граѓаните да обезбедиме и испорачаме енергија под најприфатливи економски услови. Кај овој сегмент, главен испорачател на енергија е ЕЛЕМ и очекуваме тоа да биде така уште подолго време. Тука не постои можност некој кој ќе дојде однадвор да понуди електрична енергија и да биде поевтин од ЕЛЕМ. А во поглед на снабдувањето со струја на останатите сегменти, ќе се бориме на пазарот. За таа цел, формиравме и посебна фирма ЕЛЕМ-Трејд, која се занимава исклучиво со трговија со струја и таа

БИЗНИС ИНФО

6

четврток, 27 јануари 2011

ПОКРИОВИТЕЛИ може да се јави како увозник или снабдувач на струја за некоја компанија која има поголема потреба за епектрична енергија. Идејата е таа компанија да искористи дел од нашата евтина енергија, која ни е вишок, и со комбинирање на енергија од увоз да направи таков микс кој ќе биде најприфатлив за компаниите. Така, во иднина би можеле да правиме пакети кои ќе бидат нојприфатливи за домашните компании потрошувачи на струја и на тој начин да го помогнеме економскиот развој во земјава. Тоа ќе се постигне на тој начин што со постепена либерапизација на пазарот на електрична енергија, најголем дел од производството на струја на ЕЛЕМ се ослободува од обврските за испорака на тарифните потрошувачи. Домаќинствата денес во Македонија трошат околу 3.000 гигават-часови. Тоа е половина од производството на ЕЛЕМ. Ако таа енергија ја испорачуваме по регулирана цена, како досега, на ЕЛЕМ му остануваат уште околу 3.000 гигават-

часови кои, комбинирани со струја од увоз, можеме да ги понудиме на компаниите во Македонија кои самостојно купуваат енергија на отворениот енергетски пазар, како, на пример, „Макстил“, ОКТА, „Усје“ и слично. Еве, на пример, како што сум информиран, ЕЛЕМТрејд го доби тендерот за снабдување со електрична енергија на ОКТА во текот на 2011 година. Станува збор за мала количина електрична енергија - ОКТА бара околу 9 мегавати - ЕЛЕМ-Трејд понуди најповолна цена и затоа ОКТА се одлучи за нас. Тоа ќе биде прв годишен договор што ќе го склучи нашата трговска компанија за струја. На тој начин, постепено ќе собереме знаење и можности во иднина да работиме и со некоја друга компанија и целосно да се прилагодиме кон либерализацијата на пазарот со електрична енергија. (Влатко Чинговски, генерален директор на АД ЕЛЕМ во „Капитал“)

„Алкалоид“ од Скопје

СТАТИСТИКА

ИМПЛЕМЕНТИРАН НАЈСОВРЕМЕН ПОДАТОЧЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ ALKASAP

„Алкалоид КОНС“ ДОЕЛ - Скопје, друштво-ќерка на „Алкалоид“ АД - Скопје, од 17-ти овој месец започна да работи во најсовремениот податочен информациски систем SAP, светски лидер во ERP системите (Enterprise Resourse Planning). Со оваа имплементација „Алкалоид“ АД - Скопје засега е единствената македонска компанија што извршила RollOut во свој поврзан субјект на SAP ERP (брендирано име AlkaSAP) како најдобро и најкомплексно светско решение за интегриран систем за управување со податоците.

RollOut во „Алкалоид КОНС“ опфаќа четири функционални модули и тоа: финансии, контрола, управување со материјали и магацини, продажба и дистрибуција. Имплементирањето го изврши проектен тим кој се состоеше од 40 експерти од различни области вработени во „Алкалоид КОНС“, „Алкалоид“ и хрватската софтверска компанија B4B. Со овој проект се очекува да се оствари повисока ефикасност во работењето на „Алкалоид КОНС“, како и на матичното друштво со неговите поврзани субјекти, оптимизација, стандардизација, интеграција и унификација на севкупните бизнис-процеси.

Деловни тенденции во прерабoтувачката индустрија

РАСТЕ ОПТИМИЗМОТ НА МЕНАЏЕРИТЕ

Според податоците на Државниот завод за статистика, менаџерите ја оценуваат економската состојба на компаниите во декември 2010 година како поповолна во однос на претходниот месец, како и во однос на декември 2009 година. Оценката за обезбеденоста на производството со порачки е поповолна во однос на претходниот месец. Обемот на производството на деловните субјекти во декември 2010 година бележи пораст во споредба со претходниот месец, очекувањата за обемот на производството во наредните три месеци се поповолни, како и очекувањата за бројот на вработените. Во декември 2010 година, залихите на суровини и репроматеријали, како и сегашните набавки на суровини и репроматеријали се под и околу нормалата. Залихите на готовите производи во декември 2010 година се зголемени во споредба со претходниот месец.

Според оценката на менаџерите, во наредниот период, просечните набавни цени на инпутите ќе се зголемат, како и продажните цени на готовите производи. Просечното искористување на капацитетите на деловните субјекти во декември 2010 година изнесува 61.4% од нормалното искористување. Најголемо влијание на ограничувањето на обемот на производството во декември 2010 година имаат следните фактори: недоволната странска побарувачка со 21.8%, недоволната домашна побарувачка со 17.2%, финансиските проблеми со 12.9% и неизвесното економско опкружување со 12.0%.

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

7

АКТУЕЛНО Подготвено ново решение за пласман на грчкиот капитал во странство за што парламентот ќе расправа во февруари

ДАНОЧНО ЗАТЕГАЊЕ НА ГРЧКИТЕ ИНВЕСТИТОРИ БЕЗ РЕТРОАКТИВНО ДЕЈСТВО

- Министерството за економија и финансии на Грција е свесно за проблемите со кои ќе се сoочат грчките инвеститори во странство со примена на регулативата бр. 3842, од април 2010 година, со која нема да ce имаат предвид фактурите – трошоците на работењето во странство, при намалувaње на корпоративниот данок. Затоа, оваа регулативата нема да се применува ретроактивно, туку од 2011 година. Министерството ја следи состојбата и бара начини како да се ублажаат последицити по работењето на компаниите - основачи на компании во странство – изјави Олга Мезеридоу Фауова, прв секретар за економски и трговски односи во Канцеларијата за врски и нов шеф на Трговското представништво на Грција во Македонија при посетата на Стопанската комора на Македонија.

-Состојбите внимателно ги следиме, во контакт сме со нашите инвеститори и ја очекуваме конечната завршница до крајот на месецов. Со Стопанската комора на Македонија ја продолжуваме соработката и меѓусебното информирање. Согласно програмата на ОЕЦД за воспоставување на поголема даночна контрола во земјите-членки, предложено е со нoвиот Закон за грчките инвестиции во странство да се укине директната субвенција на инвеститорите во балканските земји. Таа изнесувала 30 отсто од тоталната вредност на инвестицијата. Законот допрва треба да помине во Парламентот. Ова субвенција има основ во Грчката програма за подршка на Балканот донесена во 2003 Македонија за најмногу две години ќе се ослободи од пластичните кеси

ПРОИЗВОДИТЕЛИТЕ СЕ ОБЛЕКУВААТ ВО ЗЕЛЕНО

Последните две години употребата на пластичните кеси во Македонија е намалена за 40 до 50 отсто. Наместо нив, некои од поголемите маркети веќе ги користат биоразградливите кои се помалку штетни. Како што беше речено на редовната пресконференција во Стопанската комора на Македонија,

година.

Втората мерка од програмата на ОЕЦД е содржана во Законот бр. 3842 од април месец 2010, со кој, земјите партнери, се групираат во земји на даночни раеви (оф шор) и “некооперативни“ земји – земји со кои Грција нема склучено спогодба за размена на даночните информации. На 19 ноември 2010 година, е донесена листа на тие земји, над четриесет, во кои е и Република Македонија. До сега беше неизвесно дали ова листа и новите прописи ќе се применуваат ретроактивно, за 2010 или ќе важат за 2011 година. Сега е јасно, дека нема да има ретроактивна примена (h�p://www.minfin.gr/portal/el или h�p://www.minfin.gr/portal/ сајт на Министерство за економија и финансии на Република Грција). Согласно оваа регулатива, грчки инвеститори во странство, фирма основач, авансно плаќаше 10 отсто данок на вкупните трошоци на компанијата во странство, а остатокот на трошоците се докажуваше со фактурите, кои во случај да бидат признати од даночната администрација, беа признавани како трошок и истиот се иземаше од даночната основица. Сега, согласно новата регулатива, се предлага, авансно да се плаќа данок 20 отсто без можност докажување и признавање на остаток трошоци кои би биле субвенционирани. Да ли овој предлог ќе помина на Парламент ќе се знае во февруари. Република Македонија треба итно и упорно да се ангажира со Република Грција да склучи билатерални конвенции за размена на даночните информации, одбегнување на двојното оданочување и заштита на странските инвестиции. Во Министерството за економија и финансији на Грција велат дека такова иницијатива , по 1998 година кога е застанат процесот, не е пројавена. Љубица Нури а пренесено од МИА, намерата е многу скоро биоразградливите кеси целосно да ги заменат пластичните иако нивното производството е поскапо и засега само две до три фабрики кај нас се занимаваат со оваа дејност. Според Мирко Јакимовски, претседател на Групацијата за производство и преработка на пластични кеси при Стопанската комора, дали биоразградливите кеси ќе бидат бесплатни или ќе се продаваат и колку ќе чинат, ќе одлучуваат трговските друштва што ги пуштаат во промет.

- Моите информации велат дека до 2013 година биоразградливите кеси треба целосно да ги заменат

8

БИЗНИС ИНФО

ЗАФАТИ пластичните. Периодов сега е практично за адаптација, рече Јакимовски. Еден тон биоадитиви кои се користат при производството на биоразградливите кеси, чини 10.000 евра. Со оглед дека биодативите се додаваат до три отсто при продукцијата на биоразградливите кеси, вложувањата во однос на пластичните би биле 100 до 300 евра поголеми.

- Дополнителна опрема во фабриките за производство на биоразградливи кеси не е потребна, неопходно е само да се купат биоадтиви, посочи Јакимовски и додаде дека физички, биоразградливите кеси воопшто не се разликуваат од пластичните па нивниот состав ќе може да се утврдува ОЛЕСНУВАЊА Германската Влада го потпиша Договорот за ослободување од двојно оданочување со Македонија

НАТАМОШНО ОЛЕСНУВАЊЕ НА ТРГОВСКАТА РАЗМЕНА

Владата на Сојузна Република Германија го потпиша Договорот за ослободување од двојното оданочување со Република Македонија, соопшти Претставништвото на Унијата на германските комори за индустрија и трговија во Скопје.

- Потпишувањето на овој Договор е уште едно олеснување во стоковната размена меѓу Македонија и Германија. Често ни се обраќаат компании кои се незадоволни поради тоа што треба два пати да платат данок и во Македонија и во Германија, вели Михаел Шмидт, директор на германското стопанство за Србија, Македонија, Црна Гора, Албанија и Косово. Договорот за избегнување двојно оданочување во однос на даноци на доход и имот меѓу владите на Македонија и Германија, беше ратификуван од Собранието на РМ во 2007 година, но на негова ратификација од страна на надлежните германски институции се чекаше повеќе од три години. Со него заменува германско-југословенскиот од 26 март 1987 година кој важеше во досегашните германскомакедонски односи. Договорот помеѓу СФРЈ и СРГ за одбегнување на двојното оданочување потпишан во Бон на 26 март 1987 година престана да важи во германско-македонските односи од 1-ви јануари годинава, од датумот на примена на Договорот склучен меѓу Република Македонија и СР Германија. Германија е еден од петте најважните трговски партнери на Македонија што лани беше и прв на ранг листата. Од вкупната надворешно-трговска размена, 44,2 отсто се реализираат со Германија, Грција, Србија, Бугарија и Италија.

четврток, 27 јануари 2011

само преку инспекциските контроли. До пред 15 години Македонија беше голем увозник на кеси, но денес, освен што ги задоволува своите потреби, остварува и значителен извоз. Увозот е сведен на минимум. Како што информира Јакимовски, поради намалената употреба на пластичните кеси, една фабрика во земјава е затворена. Редуциран е и бројот на вработени во уште

неколку капацитети. Во Македонија околу 25 фабрики произведуваат пластични кеси и нивното пренасочување кон продукција на биоразградливи нема да претставува проблем, сметаат од Стопанската комора. Со Oдлука на Владата на Република Македонија

ЦАРИНАТА ЗА УВОЗОТ НА БЕЛИОТ ШЕКЕР ОД 30 НА 5%

Во наредните девет месеци царината за увоз на белиот шеќер ќе изнесува пет отсто. Одлуката да се намали царината од 30 проценти, колку што изнесуваше досега ја донесе Владата на седницата од 18.01.2011 година. Вицепремиерот и министер за финансии Зоран Ставрески на прес-конференција, како што известува МИА, истакнал дека мерката е во насока на поддршка на домашната кондиторска индустрија и поддршка на македонското стопанство.

- Воведена е на барање на стопанството и соодветствува на условите на пазарот, односно заради зголемување на берзанската цена на шеќерот поради состојбите во земјите кои се главни производители на шеќер Тајланд, Бразил и Австралија, рекол Ставрески. Тој најави дека доколку се позитивни ефектите од оваа времена мерка, а Владата очекува да бидат, таа мерка ќе продолжи и натаму и ќе се трансферира во долгорочно намалување на царинската стапка.

- Засега нема размислувања за намалување на царината на пченицата, затоа што имаме сопствено производство, а не се размислува и за намалување на акцизите на нафтените деривати, нагласил Ставрески.

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

9

МОЖНОСТИ Втората фаза од Едношалтерскиот систем носи значително подобрување на деловната клима

КЛИКОТ ОТВOРА И ЗАТВОРА ФИРМА Македонија во наредниот период значително ќе

а реализацијата на втората компонента на овој проект, односно електронскиот систем за стечај и листата на дисквалификувани субјекти ќе имаат далекусежни ефекти во доменот на една од најболните точки на македонската економија, а тоа се макотрпните и долготрајни стечајни постапки, односно затворањето на компаниите. Со ова добиваме ново средство во борбата за здрава економија, кое ќе претставува превенција за влез во деловниот живот на субјектите кои носат товар од претходните деловни зафати, подвлекол Бесими. Интегрираното решение за управување со стечајните постапки, посочи, овозможува целосно следење на постапката онлајн, со што се нуди нов увид во постапките и посакувано ниво на транспарентност кое до сега беше болна точка од процесот за затворање на трговските друштва.

- Дел од истата компоненетата е и регистарот на дисквалификувани директори и основачи т.н „Црната листа“ на физички и правни лица кои не смеат да регистрираат субјекти по три основи - кривични и прекршочни судски пресуди, и блокирани банкарски сметки. Останатите две компоненти вклучуваат онлајн регистрација на трговските друштва со директно пријавување на вработените во

ја подобри деловната клима преку имплментацијата на втората фаза од Едношалтерскиот систем што ќе понуди радикални подобрувања во начинот на регистрацијата на трговските друштва, на вработените во Агенцијата за вработување и Фондот за здравствено осигурување, како и во начинот на затворање на трговските друштва и водењето на стечајните постапки. – објавува МИА. Втората фаза од Едношалтерскиот систем, која е во завршна фаза, е еден од 13-те потпроекти што Министерството за економија и Централниот регистар ги реализираат во изминатите две години во рамките на БЕРИС - Проект за реформа на деловното окружување и институционално зајакнување, во соработка со Светска банка. Втората фаза од Едношалтерскиот систем е веќе во тест фаза. Во Централниот регистер се надевааат дека до крајот на првата половина на февруари ќе се вклучи во системот. Проектот е составен од три компоненти. Првата е електронско поднесување на документи за регистрација на трговски друштва и други правни лица со електронско поврзување со Агенцијата за вработување, Пензискот фонд и Фондот за здравствено осигурување, во функција на пријавување на првото вработување, втората - електронски ЦРНА ЛИСТА ЗА ШПЕКУЛАНТИТЕ НА ПАЗАРОТ систем за евиденција на стечајни постапки и листа на дисквалификувани субјекти, а третата - електронско Ќе се прави црна листа на директори и газди на фирми кои поднесување на документи за залог и лизинг и поврзување работат шпекулативно на пазарот. Преку Централниот регистар ќе се води список на сите кои имаат блокирани сметки, неколку пати отвориле фирми, со Нотаријатот. ги ставиле во стечај па отвориле нови и имаат кривични или прекршочни Целта на проектот е унапредување на условите за санкции за тоа. Сите овие нема да можат повторно да отворат нови подобра деловна клима, зголемување на привлечноста на фирми.

-Довербата е нешто најсвето на пазарот,токму и во тоа е македонскиот пазар за странски инвеститори, поефикасни и потранспарентни административни процедури, како и поентата,да направивме една софтверска алатка која ќе овозможи доверба на сите оние што сакаат фер да работат, а ќе им се зголемување на опфатот на безбедни електронски услуги поголема забрани да водат бизнис сите оние кои се шпекуланти на пазарот - изјавил кои и се нудат на деловната заедница. Фатмир Бесими, Министер за економија, а го цитира МИА.

- Владата на Република Македонија сериозно Црната листа ќе помогне да се одржат фер услови на се посвети на подобрување на условите за водење пазарот,доверба кај инвеститорите и сигурност на вложените пари. бизнис, а значајниот напредок на ова поле го забележа и Списокот ќе биде јавен и достапен за сите од февруари. Тие што сакаат да ги запознаат шпекулантите на пазарот, за тоа ќе мора да платат. меѓународната заедница што е потврдено и со извештајот -Сите оние кои сакаат релевантни информации од релевантни на „Doing Business“ во делот на отворање на бизниси со институции ќе мора да платат, ќе се плаќа се додека не се овозможат високото петто место во светот. Денеска презентираниот услови за развој на нови алатки и регистри, - изјавил Ванчо Костадиновски, проект е еден од оние за унапредување на деловната клима, директор на Централен регистар. регистар веќе нуди и информации за сите отворени истакнал вицепремиерот за економски прашања Владимир стечаи, за Централниот движење на стечајната маса, за побарувања од компании и Пешевски на презентацијата на проектот Втората фаза од граѓани. Од наредниот месец ќе се води и регистар за залог и лизинг. Со ова Едношалтерскиот систем, а го цитира МИА. надлежните сметаат се засилува едношалтерскиот систем во Македонија. Тој посочи дека со него се скратуваат сите постапки за регистрирање фирма што значат трошоци и време и Агенцијата за вработување и Фондот за здравство, и оти дозволува и увид во стечаите и дисквалификуваните електронски упис на залог и лизинг, што во многу ќе ја олесни работата на бизнис заедницата, граѓаните и сите субјекти. Министерот за економија, д-р Фатмир Бесими инволвирани институции, додал Бесими. Тој нагласи дека се очекува втората фаза од имплементацијата на Втората фаза од Едношалтерскиот систем ја оценил како еден од најзначајните и од Едношалтерскиот систем да ги унапреди условите за информатичко-технолошки аспект најнапредни проекти на подобра деловна клима и да ја зголеми привлечноста на Владата на Република Македонија, адресиран за потребите македонскиот пазар за странски инвеститори. Директорот на Централниот регистар Ванчо на бизнис секторот за поефтино, поефикасно и технолошки напредно поднесување на деловни и финансиски Костадиновски потсети дека првата фаза од проектот Едношалтерски систем почна да се реализира во 2006 податоци.

- Проектот Втора фаза на Едношалтерскиот година и оти со неа со дополнувањата од 2007 и 2008 година систем претставува вистинска инфраструктурна реформа, се скрати времето потребно за регистрација на фирма од 48 дена на само 4 часа.

БИЗНИС ИНФО

10

четврток, 27 јануари 2011

ФОТОРЕПОРТАЖА

Македонски фирми учествуваа на „ВИРОЕХПО 2011„ во Република Хрватска

ИНТЕНЗИВИРАЊЕ НА ВРСКИТЕ СО ВИРОВИТИЧКОТО СТОПАНСТВО

Во периодот од 20-23 јануари 2011 година во Вировитица, Република Хрватска се одржа 16-тиот меѓународен саем на стопанството, занаетчиството и земјоделието „ ВИРОЕХПО 2011„ . На манифестацијата, под покровителство на Владата на Република Хрватска, се претставија над 700 фирми, излагачи од 19 земји од регионот и пошироко, а ја отвори претседателката на хрватската Влада, Јадранка Косор. На саемот, којшто е насловен „Македонија - земја партнер“, учествуваа 27 фирми од Македонија со свои производи од областа на текстилот, земјоделството, винарството, занаетчиството и туризмот, кои ги претставија своите производи и остварија многубројни контакти.Некои од македонските компании потпишаа и договори за продолжување на својата бизнис соработка. Компанијата ТВИН – Вировитица најави отварање на фабрика за намештај во Охрид.Покрај компаниите на саемот свои презентации имаа и општините Велес и Охрид. Македонската стопанска делегација беше предводена од заменикот министер за економија, Методиј Хаџи Васков. Во рамките на манифестацијата првиот ден се одржа бизнис форум меѓу претставниците на Македонија и Хрватска на две теми - „Надворешно трговската размена на Вировитичко подравската жупанија и Македонија“ и „Како да се направи бизнис со Македонија“. Потоа, Стопанската комора на Македонија- Регионална комора со седиште во Охрид и Регионалната комора со седиште во Велес потпишаа спогодби за соработка со Хрватската стопанска комора - Жупаниска комора на Вировитица , со што ја зацврстија уште повеќе својата досегашна соработка. Наредниот ден во рамките на Саемската манифестација за прв пат се одржа економски форум (мултилатерални бизнис средби) на кој настапија 63 компании од регионалните стопански комри од шест земји: Хрватска, Словачка, Маџарска, Србија, БИХ и Македонија, а чии домаќини беа Вировитичката регионална комора, чија заедничка цел беше воспоставување на меѓусебни контакти, воспоставување на нови коморски контакти, продолжување на соработката и заеднички настап на трети пазари. Наредните коморски средби и збратимување на општина Охрид со Дубровник, договорено е да бидат во Дубровник, а домаќин ќе бидае Регионалната комора на Дубровник. Венера Андриевска

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

Струмица со сопствени средства гасификацијата на општината

ќе

ја

спроведе

ПРОЕКТ СО ПОСТАВУВАЊЕ НА СПЕЦИЈАЛНИ ГАСНИ ЦЕНТРАЛИ

Со проектираниот буџет за 2011 година општина Струмица до почетокот на годинашнава грејна сезона ќе го реализира капиталниот проект од областа на енергетиката за пренос, управување и дистрибуција со природен гас, за што е формирано и јавно претрпријатие за енергетика „Струмица-гас“. Се работи за изградба на виртуелна гасификација со гасоводна мрежа од 13 километри и комплетна опрема за компресирање, декомпресирање и транспорт на природниот гас од Петрич, Република Бугарија. Според примерот на некои земји во светот, гасифицирањето ќе се реализира без изградба на главен гасовод, туку со поставување на специјални гасни централи. За реализација на проектот позитивно се изјаснија граѓаните и бизнис секторот. Гасификацијата требаше да биде реализирана со 2,8 милиони евра кредит од Светска банка и еден милион евра од општинскиот буџет. Но, по недобивањето согласност за долгорочно задолжување на општината, сега сите средства ќе ги обезбеди локалната самоуправа, а реализацијата ќе започне веднаш по завршувањето на тендерските процедури за изградба на гасоводниот систем - Гасификацијата е многу важен проект за општина Струмица. Тоа ќе значи заштеда на енергија во домаќинствата, во стопанството, во јавните општински и државни институции и во најголемата економска гранка земјоделството. Но, и покрај неразбирањето од централната

власт, која не постапи според Законот за финансирање на локалната самоуправа и во согласност со Упатството за задолжување на општините кои ги исполнуваат условите за подигање кредит, ние не се откажуваме од овој проект и направивме концепт да го реализираме со сопствени буџетски средства, изјавил градоначалникот Зоран Заев, а го цитира МИА. Куманово е првата општина во која е формиран локален економско-социјален совет

ПРИОРИТЕТ НА ДОКВАЛИФИКАЦИЈА НА НЕВРАБОТЕНИТЕ

Локалниот економско-социјален совет годинава ќе работи на воспоставување, поттикнување и развој на социјалниот дијалог и усогласување на различните ставови, мислења и интереси помеѓу, претставниците на Регионалниот Синдикален Совет, локалната власт и бизнис заедницата. Членовите на Советот оваа година особено внимание ќе посветат на доквалификација на невработените

11 ОПШТИНИ лица. Според, Гордица Бошковска, член на Советот и претставник од Синдикатот, Советот ќе собира информации за генерирање проекти со кои може да се аплицира за добивање средства од европските претпристапни фондови.

- За нас како Совет, значајни се и грантовите од владата кои се наменети за економскиот развој на општината. Неопходно е и искористување на активните мерки што ги презема и Агенцијата за вработување на пазарот на трудот. Ќе ги искористиме сите потенцијали за намалување на невработеноста во општината, информира Бошковска. Куманово е првата општина во државата во која е формиран локален –економско-социјален совет. Со помош на американската Агенција за меѓународна помош УСАИД, вакви совети, наскоро ќе бидат формирани и во Струмица, Битола и Тетово. Советот е трипартитно тело, составено од претставници од синдикатот, локалната власт и бизнис заедницата. Телото има за цел реализирање проекти со кои ќе се намали невработеноста во општина Куманово. Кавадарци ќе гради градски пазар со средства од Меѓународната банка за обнова и развој

ЗАДОЛЖУВАЊЕ ВО ВИСИНА ОД 105 МИЛИОНИ ДЕНАРИ

Советниците на општина Кавадарци на неодамнешната седница донесоа одлука за започнување на постапка за долгорочно домашно задолжување на општината за изградба на градски зелен пазар. Висината на задолжувањето, односно максималниот износ на главницата изнесува 105 милиони денари. Станува збор за долгорочно домашно задолжување на општината кое ќе се оствари преку потпишување на договор за подзаем со Министерството за финансии, во рамки на средствата обезбедени со Проектот за подобрување на општинските услуги финансиран со заем од Меѓународната банка за обнова и развој - Светска банка. Градоначалникот Александар Панов во воведното излагање по однос на одлуката за задолжување ја истакна потребата од ваков деловен објект.

- Програмата за изградба на зелен пазар, која е дел од програмата за економски развој опфаќа изградба на подземен паркинг, затворен зелен пазар како јавен објект, деловни единици, трговски центар, кино сала и простории за администрација. Овој капитален проект е од големо значење за економски развој на општината, но и за потребите на граѓаните, рече Панов. Со изградбата на овој комерцијален објект, ќе се подобрат условите за работа на зелениот пазар, ќе се добијат нови деловни простории, но, и повеќе паркинг места и намалување на сообраќајниот метеж особено изразен за време на пазарните денови. Објектот ќе овозможи лоцирање на повеќе стопански субјекти на една локација, подобрување на шопинг условите за граѓаните на општина Кавадарци. Програмата за изградба на зелен пазар ќе се реализира во неколку фази, а вкупната вредност се проценува на 184,5 милиони денари.

БИЗНИС ИНФО

12 ПРОГНОЗИ ЕБОР ја ревидира проекцијата за растот на македонската економија за 2011 година од 2,3 на 3,2 проценти

ГЛАВНИОТ ДВИГАТЕЛ Е РАСТОТ НА ЦЕНАТА НА МЕТАЛИТЕ И КРЕДИТОТ НА ММФ

Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) во најновиот квартален извештај ја ревидира стапката на растот на БДП на Македонија за годинава од 2,3 на 3,2 проценти. Во извештајот на банката се наведува дека Македонија ќе има корист од глобалниот пораст на побарувачката и на центата на металите, како и од одобрената кредитната линија од 480 милиони евра од ММФ. ЕБОР годинава предвидува позитивен економски раст во сите држави од Западен Балкан и ги корегира претходните проекции. За Албанија од 2,2 на 2,6, за Бугарија од 2,4 на 2,6, за Црна Гора од 2,5 на 3,1, а за Србија од 2,9 на 3 отсто. Вкупната економија на државите во ЈИЕ во 2011 ќе порасне за 2,6 проценти, наместо претходно предвидените 2,2 отсто. Во 2011 ќе продолжи економското заздравување на повеќето европски економии, но и натаму остануваат одредени ризици. Просечниот економски раст во Европа годинава, ЕБОР го проценува на 4,2 отсто.

четврток, 27 јануари 2011

отсто (лани 1,9 отсто), во Албанија 2,9 проценти (3,4 отсто во 2010 година), БиХ 2,5 отсто (2,4 отсто лани) и во Хрватска 2,8 проценти (1,9 отсто минатата година). Најнизок пораст на потрошувачките цени оваа година, од еден отсто, ќе има Црна Гора, која лани забележа најниска инфлација меѓу земјите од Западен Балкан, која изнесуваше само 0,6 проценти. Кои се проекциите на ММФ за економскиот пораст на Балканот за 2011 година?

ЛИДЕР ЦРНА ГОРА, НА ОПАШКАТА ХРВАТСКА

Најголем економски пораст оваа година меѓу земјите од Западен Балкан, според прогнозата на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), ќе оствари Црна Гора од 4,5 отсто, откако лани забележа пад на бруто домашниот производ (БДП) од 1,8 проценти. По неа следува Албанија, со проектиран пораст на БДП за 2011 година од 3,2 отсто, во споредба со минатогодишното јакнење од 2,6 проценти. Македонија и Босна и Херцеговина, како што очекува ММФ, годинава ќе остварат економски пораст од по три отсто. Македонскиот БДП минатата година е зголемен 1,2 отсто, додека БиХ лани оствари пораст од 0,5 проценти. Според најновите проекции на ММФ, Србија оваа година, исто така, ќе оствари економски пораст од три отсто, по минатогодишното зголемување на БДП од 1,5 проценти. Најмал пораст на БДП во 2011 година меѓу балканските земји ќе забележи Хрватска од 1,6 проценти, по ланското слабеење на економијата од 1,5 отсто.

И ММФ ТИПУВА НА 3 ОТСТО Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) во најновиот извештај за глобалните економски перспективи во 2011. предвидува дека економскиот пораст на Македонија годинава ќе биде три отсто. Македонскиот БДП, според проценките на оваа финансиска институција, лани се зголемил за 1,2 отсто. Најголем економски раст оваа година меѓу земјите од Западен Балкан ќе оствари Црна Гора од 4,5 отсто, откако лани забележа пад на бруто домашниот производ (БДП) од 1,8 проценти. По неа следува Албанија, со проектиран раст на БДП за 2011 година од 3,2 отсто, во споредба со минатогодишните 2,6 проценти. За Србија и за Босна и Херцеговина се предвидува раст од три отсто. Најмал пораст на БДП во 2011 година меѓу балканските земји ќе забележи Хрватска од 1,6 проценти. Кога станува збор за потрошувачките цени, ММФ очекува дека највисока инфлација од 4,4 отсто оваа година ќе забележи Србија. Порастот на потрошувачките цени во Македонија ќе изнесува три

Кога станува збор за потрошувачките цени, ММФ очекува дека највисока инфлација од 4,4 отсто оваа година ќе забележи Србија. Порастот на потрошувачките цени во Македонија годинава ќе изнесува три отсто (лани 1,9 отсто), во Албанија 2,9 проценти (3,4 отсто во 2010 година), БиХ 2,5 отсто (2,4 отсто лани) и во Хрватска 2,8 проценти (1,9 отсто минатата година). Најнизок пораст на потрошувачките цени оваа година, од еден отсто, ќе има Црна Гора, која лани забележа најниска инфлација меѓу земјите од Западен Балкан, која изнесуваше само 0,6 проценти.

БИЗНИС ИНФО

13 ТРЕНДОВИ Директните инвестиции во европскиот пазар за Најголем дел од активностите во тој регион бил недвижнoсти лани достигнаа 20,6 милијарди евра концентриран на секторот за деловни недвижности, со удел од 46 проценти. Околу 45 отсто трансакции се однесувале на инвестиции во недвижности вредни до 100 милиони евра. Меѓу тие големи трансакции било купувањето на хотелот Директните инвестиции во европскиот пазар за „Интерконтинентал“ во Прага од страна на групацијата недвижнoсти лани достигнаа 20,6 милијарди евра, што е „Вестмонт хоспиталити“, што е прво преземање на некој зголемување за 68 отсто во однос на 2009 година, покажа хотел со пет ѕвезди во тој регион од почетокот на кризата на најновото истражување на консултантската компанија „Џонс пазарот на недвижности. Најголемата трансакција во регионот на централна Ланг Ласал“ (ЈЛЛ). и источна Европа во 2010 година била Извештајот на овој остварена во Варшава каде „Унибејвтор по големина брокер Родамко“ ги купи шопинг центрите во светот на пазарот „Аркадија“ и „Виенска“. на недвижности, кој го Најголемата трансакција во пренесува МИА, покажува секторот за деловни недвижности дека во четвртиот квартал е објавена во Русија, каде „Ленмар лани во Европа во околу капитал“ купи пет деловни згради за 150 трансакции на околу 690 милиони евра. недвижен имот вредноста Кога станува збор за светскиот изнесувала 6,7 милијарди пазар на комерцијални недвижности, евра, што е дури 80 отсто главно деловни згради, шопинг центри повеќе од претходното и индустриски објекти, во 2010 година тримесечје и најголема директните инвестиции достигнаа 234 квартална вредност во милијарди евра, што е зголемување за цела 2010 година.

50 отсто во однос на осумгодишниот Околу 20 од минимум од 209 милијарди долари во 2009 година, се најголемите трансакции биле направени во последниот истакнува во извештајот на ЈЛЛ. квартал, вклучувајќи ја и аквизицијата на шопинг центарот Тој брокер очекува обемот на глобалните „Дрејк серкес“ во Плимут во Велика Британија, од страна трансакции во 2011 година да порасне на компанијата „Ленд“ за повеќе од 275 милиони евра во декември РЕКОРДНА ПОБАРУВАЧКА за 25 отсто, пред се благодарение на силното јакнење во САД. и купувањето на удел од 51 отсто За големиот раст на директните И ЗА ОБВРЗНИЦИТЕ НА во шопинг центарот „О’Паринор“ светски инвестиции на пазарот на во Париз од страна на компанијата ЕВРОЗОНАТА комерцијални недвижности лани „Рокспринг“ за 224 милиони евра придонесе и зголемената активност Претставници на Европскиот фонд за лани во октомври. Велика Британија во вкупните финансиска стабилност изјавија денеска во првата половина на годината на лански трансакции на недвижности дека на првата аукиција на обврзници во клучните пазари и генералниот скок на во Европа учествувала со 31 отсто, а организација на Фондот, која беше наменета инвестициската активност во четвртиот Германија со 23 проценти. Холандија за финансирање на заемот за Ирска, квартал, кога вредноста на глобалните забележана е рекордна побарувачка. трансакции надмина 100 милијарди и Франција заедно учествувале со 4 Фондот на еврозоната за помош долари, прв пат од почетокот на милијарди евра. на презадолжените членки, вреден 440 Од средноевропските земји, милијарди евра, соопшти дека побарувачката светската економска криза во 2007 Полска во третиот квартал остварила на обврзниците била речиси девет пати година. Обемот на инвестициите скокна добри резултати со трансакции поголема од понудата, како и дека примила вредни 677 милиони евра, со што нарачки во вредност од 44,5 милијарди евра на 759 милијарди долари на врвот на светскиот пазар на недвижности во 2010 година ја зацврсти својата од повеќе од 500 вложувачи. во 2007 година, пред да „пукне“ Во соопштението на Европскиот позиција на петти по големина пазар фонд за финансиска стабилност се наведува финансискиот балон на тој пазар и да на недвижности во Европа. Според податоците на дека каматата на пет годишните обврзници поттикне избивање на глобална криза изнесува 2,89 процени. во 2008 година. компанијата „ЦБ Ричард Елис“, лани Силната побарувачка на ЈЛЛ очекува обемот на пазар на недвижносту во централна и обврзниците од првата понуда на Фондот за на пазарот на источна Европа остварил промет од пет помош на Ирска од вкупно 67,5 милијарди инвестициите милијарди евра, што е зголемување евра беше очекувана, откако Јапонија недвижности во Северна и Јужна за 90 отсто во однос на 2009 година. соопшти дека ќе купи 20 проценти од Америка оваа година да порасне за 40 отсто на 135 милијарди долари, а Пазарот на недвижности во емитуваните обврзници. во Европа, Блискиот Исток и Африка, овој регион, по падот на минимум како и во азиско-пацифичкиот регион во првиот квартал од 2009 година, за 10 до 15 отсто, на 150, односно 95 продолжи да зајакнува во текот на 2010, при што во четвртото милијарди долари. тримесечје биле регистрирани над 30 инвестициски Бројни големи пазари на недвижности во азискотрансакции, вредни 1,7 милијарди евра. Инвестициската активност била посебно силна пацифичкиот регион лани исто така забележаа силен раст во Русија и Полска, кои лани заеднички учествувале со 74 во однос на 2009 година, вклучувајќи го скокот од 219 отсто отсто во вкупните инвестиции на пазарот на недвижности во Сингапур, 77 отсто во Австралија, 41 отсто во Кина и 28 проценти во Хонг Конг. во централна и источна Европа. четврток, 27 јануари 2011

ВО КРИЗА СКОК ОД НЕВЕРОЈАТНИ 68 ОТСТО

14 ЕВРОПСКА УНИЈА

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

Јапонци ќе градат една од најголемите соларни електро-централа во Бугарија

ИНВЕСТИЦИЈА ОД 1,2 МИЛИЈАРДИ ЕВРА ВО ЈАМБОЛ

Во Бугарија ќе биде изградена една од најголемите соларни електроцентрали, а ќе ја градат Тошиба и Токиска електроенергија со учество на јапонската Влада во финансирањето. Централата ќе биде изградена до март 2012 година во Јамбол, град во јужниот дел од државата. Проектот чини 1,2 милијарди евра. Енергетскиот објект во почетокот ќе работи со капацитет од околу 50 мегавати, но во следните пет години ќе се зголеми на 250 илјади кв/часови. Партнер на Јапонците во Бугарија ќе биде чешката ОЕЗ група која ќе финансира 10 отсто. Бугарија има намера до 2020 година околу 16 отсто од потребите за електрична енергија да ги обезбеди од обновливи извори. Во моментот, седум отсто од потребите се добиваат од таков вид извори на енергија благодарение на изградба на ветрогенератори во североисточниот дел од државата. Бугарија со инвестиции од 380 милиони евра во електромрежата

НАЈГОЛЕМИ ЗАФАТИ ВО ОБНОВА

Повеќе од 380 милиони евра се планирани да се потрошат во електромрежата во следните четири години, изјави бугарскиот министер за економија, енергетика и туризам, Трајчо Трајков. Планирано е 160 милиони евра да бидат за обнова на стари и изградба на нови електрични водови во должина од околу 1.200 километри. Околу 113 милиони евра ќе бидат вложени во обнова на посебни елемeнти на мрежата додека за изградба на нови трансформатори ќе бидат потрошени околу девет милиони евра. Според министерот, парите ќе бидат потрошени на подобрување на електропроводната мрежа наместо на големи и скапи инвестициски проекти како хидроелектраната Цанков камен и нуклеарката Белене. ММФ и` одобри кредит од 30 милијарди САД долари на Полска

МЕРКА ЗА ЗАЧУВУВАЊЕ НА МАКРОЕКОНОМСКАТА СТАБИЛНОСТ

Меѓународниот монетарен фонд и одобри кредит на Полска во висина од 30 милијарди САД долари. Полската Влада не планира овие средства да ги искористи за тековни потреби, а на износот гледа како на претпазлива мерка, се вели во соопштение на ММФ. Првиот заменик-извршен директор на ММФ, Џон Липски изјави дека во Полска се очекува балансиран економски раст, а властите во земјата се приврзаници на идејата за воведување мерки за зачувување на макроекономската стабилност. Тој посочи дека постојат ризици за забавување на растот кои, според него, се поврзани најмногу со можната финансиска нестабилност во други делови на Европа.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

15 РЕГИОН

Супербренд на Хрватска во 2010 година

ДЕВЕДЕСЕТ НАЈДОБРИ ОД 1100 ФИНАЛИСТИ

Меѓународната организација „Супербренд„, на 20 јануари 2011 година, во Загреб, организираше свечено доделување на истоименото признание. Супербренд “во Хрватска се доделува веќе четврта година по ред. На настанот била претставена најновата публикација „Супербренд Хрватска 2010 година„, а биле претставени и 90 најдобри хрватски супербрендови за 2010 година, коишто одлучиле активно да го капитализираат својот статус. Статусот на супербренд е гаранција за избор на квалитет и претставува силна и долготрајна марка на стока која ја оправдува довербата на купувачите. Со свеченото доделување на наградите беше заокружен изборот на хрватски

SUPERBRANDS CROATIA 2010 1. ABC INTERIJER 2. AGROKOR 3. ANTENA ZAGREB 4. AUTOZUBAK UPRAVLJANJE VOZNIM PARKOM 5. BAMBI 6. BAUHAUS 7. BERNARDA 8. BLANKA VLAŠIĆ 9. BLITZ-CINESTAR 10. B.NET 11. BOL 12. CEKIN 13. CITY CENTAR ONE 14. COMMEL 15. CROATIA AIRLINES 16. CROMARIS 17. DORMEO 18. EDURO 19. EGMONT 20. ERICSSON NIKOLA TESLA 21. ESTARE CULTO 22. EUKANUBA 23. FARINA 24. FIDIFARM 25. FORNETTI PECIVA 26. FRODDO 27. GALERIJA KLOVIĆEVI DVORI 28. GRAWE 29. HERTZ 30. HITA VRIJEDNOSNICE 31. HOK OSIGURANJE 32. HRVATSKA LUTRIJA 33. HYPO ALPE ADRIA BANK 34. IMAGE HADDAD 35. ISKON 36. JADRAN GALENSKI LABORATORIJ 37. JAMNICA 38. KONZUM 39. KOSMODISK 40. KUTJEVO 41. LEDO 42. LIDER 43. LIMES PLUS 44. LURA GRUPA 45. MATAŠ

46. MEDICAL INTERTRADE 47. MEGGLE 48. MLINAR 49. NARODNE NOVINE 50. NARODNI RADIO 51. NATURAL WEALTH 52. NCP 53. NEXE 54. NICOLAS CONCEPT 55. NIKEL 56. ORION PIROTEHNIKA 57. PIK VRBOVEC 58. POLI 59. PORSCHE LEASING 60. POSLOVNI DNEVNIK 61. PRIVREDNI VJESNIK 62. PRO ALARM 63. RALU LOGISTIKA 64. RRIF 65. SALONA 66. SIMBEX 67. SIRANA GLIGORA 68. SONAX 69. ŠKOLSKA KNJIGA 70. TARDI 71. TRIUMPH 72. UNIQA OSIGURANJE 73. VALVOLINE 74. VARTA 75. VERN 76. VIDI 77. VIESSMANN 78. VINA MATOŠEVIĆ 79. VINDIJA 80. VITALIS 81. VIVAT FINA VINA 82. WESTIN HOTEL ZAGREB 83. WORLD CLASS HEALTH ACADEMY 84. YTONG 85. Z’BREGOV 86. ZAGORJE TEHNOBETON 87. ZAGREBAČKA BANKA 88. ZAGREBAČKO GRADSKO KAZALIŠTE KOMEDIJA 89. ZDENKA 90. ZVIJEZDA

супербрендови, што започна со формирањето на експертската комисија во април 2010 година. Како што нагласил Борут Земљич, генерален директор на „Superbrands Adria�c„, дури 1100 домашни и странски брендови се нашле на листата на финалисти, којашто била подготвена во соработка со водечките хрватски агенции за истражување на пазарот (GFK CROATIA, AGB Nielsen, Hendal, Ipsos Plus, Memrb, Nielsen и Prizma). За најдобрите се гласало врз основа на препознатливоста, репутацијата, квалитетот, довербата и долготрајната доследност. Експертската комисија била составена од водечки маркетинг, бизнис, академски експерти и претставници на медиумите, а многу важна улога имале и самите потрошувачи. Дури 23 000 од нив гласале за својата омилена марка и на тој начин дале дополнителна вредност на избраните брендови. Меѓународната организација „Супербренд„ е глобален и независен авторитет во областа на брендирањето. Присутна е на четири континенти и во 88 земји во светот, каде што има за цел да се идентификуваат водечките брендови на секој пазар, а со тоа да се поттикнува дисциплината на брендирање. “Трговските марки ги прошируваат границите на нивното работење – излегоа од, до неодамна ексклузивниот домен на маркетиншкиот оддел, па сега се составен дел на деловните показатели и од вокабуларот на сопствениците, акционерите, управата, па дури и на одделот за финансии. Токму финансиските експерти ќе дадат нова динамика на маркетингот во моментот кога ќе го вклучат мерењето на финансиската вредност на трговските марки во своите анализи, врз основа на кои се донесуваат стратешки и тактички одлуки од страна на менаџментот. Супербрендовите не се само имиња кои се промовираат. Во почетокот може да се работи за име или за заштитен знак, но со време се стекнуваат со единствена “карактеристика” која ги прави препознатливи на пазарот. Перфекцијата, одличниот дизајн, автентичните карактеристики и вистинската комуникација ќе бидат основа на водечките брендови во иднина. Креирањето на уникатни и интензивни искуства на некој производ, постојано развивајќи ги односите со потрошувачите - е клучна стратегија за опстанок на пазарот “, - заклучил Борут Земљич.

16 СВЕТ

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

ФАО бара воведување мерки против шпекулациите на пазарите со храна

ВИСОКИТЕ ЦЕНИ СОЗДАДОА КОНТРАБАНДА

Генералниот директор на Организацијата на Обединетите нации за храна и земјоделство (ФАО), Жак Дијуф предупреди на уште една криза со храната и побара воведување на прописи со кои би се спречила активноста на шпекулантите со прехранбените суровини.

- Високите цени и нивната нестабилност ќе продолжи и во следните години, доколку не се избориме со структурните причини на нерамнотежата на меѓународниот земјоделски систем, - изјави Дијуф. Тој ја истакна итната потреба за „нови мерки на транспарентност и регулација“.

- Во следните 40 години нужно ќе биде да се зголеми земјоделското производство за 70 проценти, при што во земјите во развој и за 100 отсто. Тоа значи дека официјалната помош за земјоделството ќе се зголеми за 44 милијарди САД долари, а инвестициите во приватниот сектор во аграрот ќе пораснат за 60 милијарди САД долари - на 200 милијарди САД долари годишно. Тие пари ќе треба да се искористат и за финансирање на малите работи за регулација на водените ресурси, за изградба на локални складишни капацитети, за селски патишта, пристаништа за рибарските бродови и за кланици во земјите во развој, - наведе Дијуф. Во јануарскиот извештај на ФАО се наведува дека светските цени на шеќерот и на месото достигнаа рекордна вредност, додека индексот на цените на житарките, пред се` на пченицата, оризот и на пченката, достигна највисока вредност од август 2008 година.

Проширувањето на пристапот до странски пазари од големо значење за нови работни места во САД

КИНЕСКИТЕ ИНВЕСТИЦИИ ЌЕ ВРАБОТАТ 235.000 ЛИЦА

Американскиот претседател Барак Обама изјави дека едно од најважните нешта кои би помогнале за создавање работни места и за зајакнување на позициите на американските претпријатија е отворањето на повеќе пазари во светот за американски стоки. Во редовното неделно обраќање до нацијата Обама посочи дека проширувањето на трговијата е од решавачко значење за отворање работни места во момент кога стапката на невработеност во САД изнесува високи 9,4 отсто. Тој рече дека добивањето пристап до странски пазари било причина поради која се сретнал оваа недела со кинескиот претседател Ху Џинтао. Во рамките на посетата на Џинтао на Вашингтон, двете држави потпишаа договори во висина од 45 милијарди САД долари. Кинескиот претседател изјави дека Пекинг планира да ги зголеми инвестициите во САД за неколку милијарди САД долари. Според Обама, овие зделки ќе обезбедат 235.000 работни места во Америка.

Синџирот ресторани за брза храна „Мекдоналдс“ во 2010 година

РЕКОРДНА ДОБИВКА ОД 5 МИЛИЈАРДИ САД ДОЛАРИ

Синџирот ресторани за брза храна „Мекдоналдс“ минатата година оствари добивка од 4,95 милијарди САД долари што е значително зголемување во однос на претходната година кога беше остварен профит од 4,55 милијарди САД долари. Приходите во 2010 година во споредба со 2009 година се зголемени за 22,74 милијарди долари. Позитивни се резултатите и во последниот квартал од 2010 година кога „Мекдоналдс“ оствари 1,24 милијарди долари чиста добивка, односно два проценти повеќе во споредба со истиот период минатата година. Синџирот за брза храна кој во 117 држави има 32.000 ресторани во последниот квартал од годината бележи зголемување на продажбата во сите земји од светот. Во последното тримесечје синџирот бележи пораст на продажбата од 4,4 проценти во САД, 3,4 проценти во Европа и зголемување од 5,5 проценти во Азија, Пацификот, Блискиот исток и Африка. Зголемувањето на продажбата во САД, што е главниот пазар на „Мекдоналдс“ во четвртото тримесечје, е помало во споредба на третото. Од компанијата наведуваат дека причините за тоа се лошото време и големите студови. Исто така, „Мекдоналдс“ нагласува дека на приходите влијае и растот на трошоците за состојките на нивните јадења.

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО Европските кризи ја поткопуваат поддршката на владите

ПОЛИТИЧКИТЕ РЕЈТИНЗИ ВО СЕРИОЗЕН РИКВЕРЦ

Политичките проблеми кои ги шокираа ирската и португалската влада минатиот викенд, може да бидат знак за опасност за другите европски влади кои се соочуваат со гласачи кои се бесни заради кратењата на буџетите, изјаввуваат аналитичарите. Оваа мешаница може да им попречи на државите да тргнат нанапред со опоравувањето по кризата.

- Пазарите сакаат да видат јасна посветеност за фискално стегање, и каква било политичка нестабилност или социјално контрирање може да ги одложи мерките да бидат имплементирани, вели Емили Гај, аналитичар во „Кепитал економист“ од Лондон. Таа укажа на тоа дека инвеститорите се нервозни за политичката несигурност во државите во долгови заглавената еврозона, вклучувајќи ја тука и Белгија - каде политичките надмудрувања ја оставија земјата без влада во изминативе седум месеци. По неколку месеци штрајкувања заради непопуларните мерки за штедење, канидатот на владејачката Португалска социјалистичка партија на претседателските избори во неделата жестоко загуби, освојувајќи само 20 проценти од гласовите напроти 53-те проценти од независниот кандидат подржан од главната опозициска Социјалдемократска партија. Двете партии се обврзаа на буџетските кратења наспроти јавното незадоволство. Премиерот на Ирска, кој беше обвинет дека ја дотерал државата во банкрот откако пукна балонот со градежништвото, настрада откако Зелената партија се повлече од неговата коалициска влада. Ирска сега мора да го помине критичниот закон за покачување на даноците пред Парламентоот да се самораспушти месецов, со цел меѓународните инвеститори да се уверат дека Ирска сериозно се бори со својот дефицит.

- Кризите во Португалија и Ирска изгледа како да привлекуваат повеќе гласови на протест против европските влади, како што плановите за закрепнување почнуваат да гризат и да се развлекуваат низ годините на повторното финансиско прлагодување, вели Ванеса Роси, постар истражувач во „Четам хаус“, лондонска тинк-тенк организација. Португалија и Ирска беа притиснати да ги адаптираат мерките за закрепнување кои вклучуваа намалување на платите, раст на даноците и намалување на социјалната помош.

- Станува јасно дека ќе имаме многу судари против владите заради сето ова што се случува. Мислам дека ова растење на анти-закрепнувачкките гласови ќе продолжи, изјави Роси. Сега вниманието се врти кон претстојните покраински избори во Германија, Европскиот банкар, каде проблематичната коалициска Влада можеби ќе треба да отпечати уште „спас-пари“ за да ја заштити 17-члената европска валута. Седум од 16-те германски сојузни покаринаи годинава имаат избори, а тоа провоцира серија тестови, од февруари до септември. Анкетите укажуваат дека десноцетристичката Влада на канцеларката Ангела Меркел може да очекува тешкотии најмногу заради локални прашања, потоа заради лоша слика за Владата по непопуларни одлуки како што се продолжување на векот на нуклераните централи, и заради непопуларноста на помалиот коалициски партнер, Слободните демократи. Сепак, нејзината влада ќе биде тешко предизвикана да ги избегне здодевните гласачи заради фрлањето милијарди во пакети за спасување, без гаранции за извршени реформи за возврат. Како прилог на ова, највискиот суд во Германија се очекува во следните месеци да одлучи во врска со жалбите против заемот даден на Грција, и за создавањето на евро спасувачкиот фонд.

- Меркел се соочува со притисоци од две страни - од граѓаните, кои гледаат со помалку симпатии на она што според мене беше неизбежно, затоа што нешто мораше да се стори за да се спаси еврото... и исто од потенцијалните одлуки на Федералниот уставен суд, вели Герт Лангут, професор по политика

17 СВЕТСКИ ПЕЧАТ – ИЗБОР

на Универзитетот во Бон. Франција, другата голема европска сила, не се соочува со претседателски и парламентарни избори до следната година. Но, претседателот Никола Саркози веќе е внимателен додека 61 процент од Французите имаат негативно мислење за него, според анкетата која ја направи агенцијата БВА. Најакутните политички проблеми најверојатно ќе се појават кај финансиски најслабите членки на блокот. Ирската партија Фиана Феил, која на секои избори освојува најмногу места во парламентот уште од 1932, се очекува да доживее страшен дебакл следниот месец откако земјата се лизна до работ на банкрот, и како и Грција, минатата година побара заем. Владата на Португалија не се соочува со избори се до 2013. Но, опозициските партии се заканија дека ќе побараат гласање за доверба на Владата ако владината политика пропадне и биде приморана да земе заем. Во меѓувреме, пакетот за закрепнување направен за да се избегне финансиска инекција го зголеми гневот кај јавноста. Луиса Диого, 55-годишна наставничка во средно училиште од Лисабон, чија плата беше намалена за шест проценти, гласно искажа гнев против лошото владино управување.

- Владата не смее да биде пуштена од контола. Тие се единствено виновни, рече таа. Како Грција и Ирска, и Португалија е една од помалите членки на еврозоната и може да биде спасена без големо оптоварување врз европскиот фонд за заеми. Позагрижувачки проблем е Шпанија, четврта по големина економија во еврозоната. Проблемите таму можат загрижувачки да ги подигнат европските финансиски тензии. Популарноста на премиерот Хозе Родриго Запатеро падна откако невработеноста во Шпанија достигна 20 проценти со бледи проценки за раст, и затоа конзервативната опозициска Народна партија се очекува да оствари голем успех на регионалните и локалните избори во мај. Општите избори се закажани за 2012, но анкетите покажуваат дека ако тие се одржат сега, Народната партија ќе победи. Грција има малку повеќе простор за дишење затоа што социјалистите на Јоргос Папандреу, избран во 2009, не ги очекуваат избори се до октомври 2013.

- Таа е една од владите кои всушност не се соочуваат со избори во следните три години, што е секогаш убаво кога се обидувате да направите многу непопуларни работи, рече Дејвид Рајли, директорот на „Фич рејтингс менаџмент“. (Португал Њуз – Лисабон) Патишта во снабдувањето со нафта и гас

ГАСОВОДЕН ШАХ ПРЕКУ ЦРНОТО МОРЕ

*Русија напредува со своите шепи една по една, полека но многу сигурно, по гасоводната шаховска табла. И по неодамнешниот дипломатски преврат, Владимир Путин сега го игра последниот потег врз патиштата во снабдувањето со нафта и гас од Русија за Европа Две новости укажуваат на важниот развој на нештата во преносот на европската нафта и гас. Прво, долгоочекуваното проширување на гасоводот кој оди од Каспиското Езеро до Новоросијск е договорено меѓу „Каспискиот гасоводен конзорциоум“ (ЦПЦ) и Москва. Втората е договорот за изградба на нафтовод од Црното Море до Медитеранот преку Турција (од Самсун до Џејхан). Дали ове два настани навистина не се поврзани? ЦПЦ пренесува нафта од Тенгиз (Казахстан) до Црното Море. Блискиот „суперџин“ Казхаган се очекува да започне со работа некаде во 2014 или 2015. Но Москва никогаш не сакала нафтените казахстански полиња да бидат управувани од странци. Тие го запреа проширувањето на нафтоводот на ЦПЦ (од 28 на 68 метрички тони нафта годишно) во периодот од пет години, исто како што претходно ја одложуваа првата фаза од ЦПЦ. Исто така, тие имаат намера да наплаќаат скапа транзитна маржа.

18

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

СВЕТСКИ ПЕЧАТ – ИЗБОР Неодамна, Москва изнуди ветување од „Шеврон“, главниот оператор во Тенгиз, да ги спроведува танкерите со нафта од Новоросијск до Бургас, на бугарскиот брег, од каде нафтата ќе тече кон Александруполис (во Грција) и кон егејскопт брег. Овој нафтовод ќе биде 51 процент во сопственост на Русија. Но, во 2010 бугарскиот премиер Бојко Борисов (избран во 2009) опомена на ризикот од загадување на чистите плажи на јужна Бугарија и губење на тамошниот лукративен туризам, во замена за смешните 36 милиони долари годишно кои би ги добивале од транзитна маржа. Претходната социјалистичка Влада беше многу покооперативна. Во теоријата, постои поедноставна алтернатива. Танкерскиот товар од Новоросијск може да стигне до Егејот преку турските премини. Како и да е, танкерите минуваат меѓу двете половини на Истанбул и затоа Турција ја ограничи големината на танкерите и ги спроведува преку северните приоди, заради безбедност. Вознемирените руски преговарачи забележуваат дека ова се коси со Конвенцијата од Монтреал, која дозволува слободен премин, но зголемениот танкерски сообраќај преку премините не е решение. Нешто порано, застрашувачкото противење на нафтовод Самсун-Џејхан (со 75 милиони метрички тони нафта годишно) дојде од Игор Сечин, рускиот вицепремиер за безбедност. По се, Турција дозволи на нејзина територија да минува нафтоводот БакуЏејхан, преку кој се извезуваат 50 милиони метрички тони касписка нафта без оптоварувања на Москва. Како и да е, во 2009 беше постигнат договор меѓу Путин и Ердоган со што му се овозможи на „Газпром“ да минува преку територијата на Украина заедно со јужниот гасовод на „Газпром“ преку турската континентална врска кон јужен Балкан. За возврат, Путин се согласи Самсун-Џејхан да пумпа руска и тенгиска нафта кон Медитеранот, и покрај најмалку дискретното протестирање на Сечин во Анкара дека нафтоводот нема никаква економска смисла. Победата на „Газпром“ се впиша како загуба на Сечин. Циниците велат дека „Јужниот Поток“ како гасовод е измислен за да му се спротивстави на духот на од Европа спонзорираниот „Набуко“, гасоводот без гас! Неколкуте договори меѓу Путин и Ердоган може да изгледаат како наметнување врз ЕУ и Украинците. Последниве, со смената на Јушченко со Јанукович, очекуваа дека ќе ги подобрат односите со Москва. Сепак, и покрај првите пријателски гестови, Киев изгледа потајно му дозволи на „Украњефтгаз“ да создаде нов сојуз со „Газпром“. Постојат и неколку други индикации дека Киев ја навреди Мисква. Ккао одговор на ова, и покрај уверувањата на Киев дека преносот на нафта и гас кон Западот ќе продолжи непречено, „Газпром“ продолжи да потпишува договори со влади и претпријатија од југоисточна Европа, за снабдување со гас преку „Јужен Поток“. Изгледа дека Москва се откажа од проектот „БургасАлександруполис“. Откако „Самсон-Џејхан“ е одобрен, имаме силни докази дека „Јужен Поток“ можеби сега помалку ќе изгледа како џиновски блеф, а повеќе како огромен проект. Но, како овој огромен инженериски зафат ќе биде финансиран, останува да се види, бидејќи досега неговата цена достигна до фантастични 20 милијарди долари. (Монд дипломатик - Париз)

ПРЕКУ 60 НАСТАНИ И СИМПОЗИУМИ КОИ ЌЕ ЈА РЕФЛЕКТИРААТ „ПРОНАОЃАЧКАТА МУДРОСТ“

*Што може МИТ да постигне во следните 150 години? Да пронајде лек за ракот? Идни истражувања под вода и во Вселената? Вештачка интелигенција?

Отворањето на Изложбата „МИТ 150“ во музејот на Институтот за Технологии на Масачусетс (МИТ) го започна првиот од 150-те дена на свечени настани по повод едноипол вековното постоење на Институтот. Прославата ќе вклучува симпозиуми, перформанси и изложби кои ќе го рефлектираат револуционерниот придонес на МИТ и визија

како Институтот ќе придонесе во креирањето на иднината. Комитетот за прославата на „МИТ 150“, предводен од проф. д-р. Дејвид Миндел, испланира над 60 настани ставени под главната тема „пронаоѓачка мудрост“.

- Темата го отсликува претприемачкиот дух поттикнат од инспирацијата и знаењето, објаснува д-р Дејвид Миндел. Многу од настаните се отворени за јавноста, со што се исполнува една од целите - да се едуцира и инспирира светот за науката и технологијата. Според Миндел, Комитетот за прослава исто така ги истакнува идеите за истражување и образование. Серијата од шест симпозиуми осмислени од тимот претставници на факултетите на МИТ, ќе ги истражува интердисциплинарните прашања и теми наменети за светската публика. Целта на овие симпозиуми е да се доведат интелектуалните лидери од МИТ и од целиот свет заедно да ги истражуваат глобалните прашања низ панелни дискусии. Серијата симпозиуми започнува на 27 јануари со темата „Економиите и финансиите: Од теорија преку пракса до политики“. Според веб страницата на „МИТ 150“, темите кои ќе бидат дискутирани за време на пролетниот семестар ќе вклучуваат интегративни истражувања за ракот, потоа за женското лидерство во науката и инженерството, за добата на компјутацијата, за истражувања на земјата, воздухот, океаните и вселената, но и на мозокот, свеста и машините. Д-р Дејвид Миндел вели дека „Емоционалниот центар“ на 150-те дена ќе биде на 10 април, кога преку 10.000 луѓе ќе се соберат во бостонскиот Конвенциски и изложбен центар за прославата на Денот на статутот на МИТ. Според Миндел, овој собир ќе го слави највисокиот степен на достигнување - моралните и интелектуалните постигнувања на МИТ. На Собирот на новиот век ќе се потсетиме на Средновечниот собир од 1949, кој ќе има функција на формален академски настан. Гостите говорници ќе ја истакнат улогата на МИТ во инспирацијата на заедницата за да се зафати со предизвиците на иднината.

- Најдобриот придонес кој можеме да го направиме за МИТ е да го продолжиме прогресот во иднина, изјави Миндел. Миндел очекува настаните по повод 150-годишнината кај присутните да поттикне обновена желба да ги надминат пречките и проблемите, сеж во корист на доброто на човекот, а истовремено и „запалување“ на оптимизмот за откривања и ветувања за оваа генерација на напредни мислители.

-Верувам дека луѓето негуваат почит кон МИТ, и за неговата историја и за неговите достигнувања, и разбираат што е тоа толку посебно и единствено во врска со МИТ, истакна Миндел. Се надевам дека луѓето ќе се осврнат наназад и ќе увидат дека МИТ и самиот се редефинирал. Во време на економска неизвесност, мораме на заедницата да и помогнеме да пронајде визија за 21 век, додаде тој. Визијата е содржана во Изложбата „МИТ 150“, „најскапата изложба било кога организирана од Музејот МИТ“, стои на веб страницата на музејот. Кураторот на изложбата Дебра Даглас, во соработка со целата заедница на МИТ, преку процес на номинација и гласање стигна до 150 пронајдоци кои ќе бидат изложени. Даглас вели дека секој објект ја раскажува приказната која треба да инспирира и едуцира. На отварањето на изложбата на 21.1.2011 година, претседателот Сузан Хокфилд рече дека објектите во целина го опишуваат карактерот на МИТ.

- Изложбата содржи многу објекти кој се брилијантно смели, но и други кои се совршено бесмислени, рече Хокфилд. Според зборовите на директорот на музејот МИТ, Џон Дјурант, МИТ е „фабрика за идеи, а истовремено е место во кое постојано се реосмислува иднината. Можете да ги видите 150-те години на реосмислената иднина, вклучувајќи ја и иднината која допрва треба да дојде. Други големи настани кои ќе бидат дел од прославата се „Отворената куќа“, „МИТ глобалниот предизик“ и проектот „Бесконечна историја“. Прославата завршува со „Тек Деј“ на 5 јуни, и со собири на завршените студенти по генерации, веднаш по свеченото доделување на дипломи.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

19 МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија превземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија

Назив на проектот

MK-Скопје-психијатриски услуги

Референца

ECZ62292-земји кандидати

Финансиска референца. 2011/S 11-017002 Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на

18.01.2011

Краен рок за апликација

4.о3. 2011

Сектори

Здравство

Опис на проектот

набавка на Methadone и buprenophryne за програмата за заштита на пациенти со болести на зависност во Македонија за 2011

Контакт Министерство за здравство 50 Дивизија бр. 6 лице: Бетим Ламалари 1000 Скопје, Република Македонија Tel. +389 23112500 E-mail: be�m.lamallari@zdravstvo.gov.mk Fax +389 23113014 Internet address(es) www.moh.gov.mk Назив на проектот

MK-Скопје-услуги за поправка и одржување

Референца

ECZ62313-Агенција

Финансиска референца.

2011/S 12-018887

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на

17.01.2011

Краен рок за апликација

10.3. 2011

Сектори

Градежништво-инжинеринг

Опис на проектот

Се бара компанија со потребна лиценца согласно Законот за градба - C лиценца за одржување на патишта во општината Аеродром

Контакт Општина Аеродром Венијамин Мачуковски бр. 6 за:Светлана Лазевска 1000 Скопје, Република Македонија Teл. +389 22401548 E-mail: svetlana.lazevska@aerodrom.gov.mk Fax +389 22401546 Internet address(es) www.aerodrom.gov.mk

Назив на проектот

MK-Скопје: медицинска опрема, опрема за фармација и продукти за лична заштита

Референца

ECZ62345-земји кандидати

Финансиска референца.

2011/S 13-020353

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на

18.1.2011

Краен рок за апликација

1.03. 2011

Сектори

Здравство:

Опис на проектот Опрема за лаборатории од областа на биотехнички лаборатории LOT 1. Laboratory for anatomy LOT 2. Laboratory for microbiology LOT 3. Laboratory for parasitology LOT 4. Laboratory for physiology and pathophysiology LOT 5. Single-opening laboratory press LOT 6. Laboratory mixer LOT 7. Gas analysis chamber for free formaldehyde emission and “VOC- vola�le organic compounds” LOT 8. TABER ABRASER LOT 9. Device for tes�ng of opening and closing of windows LOT 10. Moving-replacing (deassembling and assembling), service and calibra�on of universal tes�ng machine ZWICKROELL, TYPE Z250 LOT 11. HAAKE falling ball viscometer LOT 12. Density analyser of wood-based panels LOT 13. Laboratory for plant pathology and microbiology LOT 14. Laboratory for primary wood processing LOT 15. Laboratory for ecological food produc�on LOT 16. Laboratory for biochemistry and molecular biology / laboratory for GMO LOT 17. Laboratory for determina�on of seeds quaqlity, gene�c iden�fica�on and long-therm conserva�on LOT 18. Plant pathology – virology laboratory Контакт Министерство за образование и наука Мито Хаџи Василев Јасмин бб 1000 Skopje, Република Македонија Tel. +389 76446100 E-mail: borco.aleksov@mon.gov.mk Fax +389 23118414 Internet address(es) www.mon.gov.mk Назив на проектот

MK-Скопје: опрема за радио, телевизија, комуникации и телекомуникации

Референца

ECZ62346-Земји кандидати

Финансиска референца.

2011/S 13-020352

Вид на набавка

Испораки

БИЗНИС ИНФО

20 МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

четврток, 27 јануари 2011

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија превземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на Краен рок за апликација Сектори

Комуникации, односи со јавност, служби за информации општествени служби, општествени науки, население

Опис на проектот

Назив на проектот

ПРОЕКТ ЗА РЕФОРМИ ВО ЕНЕРГЕТСКИОТ СЕКТОР И ПОДОБРУВАЊЕ НА ЕФИКАСНОСТА (ESREI

18.1.2011

Референца

WB428-791/11

2.03. 2011

Финансиска референца.

TF No 071612

Вид на набавка

Услуги испораки изведбени работи

Финансиер

Светска банка, СИДА

Земја

Молдавија

Објавено на

14.01.2011

Краен рок за апликација

отворен

Сектори

Градежништво-инжинеринг енергија

Опрема за 2 лаборатории во МРТВ и 1 лабораторија за Факултетот за безбедност на Унуиверзитетот „Св. Климент Охридски„ - Битола LOT 1.

Laboratory for criminal iden�fica�on and registra�on LOT 2. Laboratory for audio and video data processing LOT 3. Studio for produc�on

Контакт Министерство за образование и наука Мито Хаџи Василев Јасмин бб 1000 Skopje, Република Македонија Tel. +389 76446100 E-mail: borco.aleksov@mon.gov.mk Fax +389 23118414 Internet address(es) www.mon.gov.mk Назив на проектот

ХИДРОЦЕНТРАЛА ОМБЛА

Референца

EBRDZ62198

Финансиска референца.

6282-GPN-42219

Вид на набавка

УСЛУГИ, ИСПОРАКИ ИЗВЕДБЕНИ РАБОТИ

Финансиер

Европска банка за обнова и развој

Земја

Хрватска

Објавено на

14.01 2011

Краен рок за апликација

14.01. 2012

Сектори

Градежништво-инжинеринг информатичка технологија енергија програма-менаџмент со ресурси општествени услуги, општествени науки, население телекомуникации

Опис на проектот Хрватското електростопанство ХЕП планира изградба на хидроцентрала ОМБЛА лоцирана на Дубровничката река на 5 км западно од Дубровник. Проектот е проценет на 130 милиони евра подготвителни работи, организациски работи на терен и изградба Контакт Ljubica Cvenic and/or Tomislav Pavisa Hrvatska elektroprivreda d.d.

Address: Ulica grada Vukovara 37, 10000 Zagreb, Hrvatska e-mail address: Ljubica.cvenic@hep.hr ; Tomislav.pavisa@hep.hr Tel: +385 1 6322 079 ; +385 20 468 627 Fax: +385 1 6322 143 ; +385 1 20 422 978

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА Контакт М-р Ацо Спасовски тел. 3244044

Опис на проектот Целта е да се обезбеди доверливост на енергетските испораки и ефикасност на производството и потрошувачката Проектот има 3 компоненти: 1. Обнова на системот на парно греење на центарот за мајки и деца 2.Техничка студија за идентификација на приоритетна обнова и инвестирање во топлификациониот систем на Кишинев 3.Техничка студија за долгорочен систем на оптимизација и инверстирање за енергетска испорака во Кишинев Контакт Moldova Energy Projects Implementa�on Unit.

Ms. Ludmila Burlui, Director of MEPIU. 1, Alecu Russo Str., Block 1A, office 163.

2068, Chisinau, Moldova.

Tel: (373-22) 49 67 90.

Fax: (373-22) 49 67 91.

E-mail: mepiu@energy.moldnet.md.

Web site: www.mepiu.moldnet.md Назив на проектот

MK-Скопје: градежни работи за изградба на објекти за забава, спорт, култура, сместување и ресторани

Референца

ECZ62409-земји кандидати

Финансиска референца.

2011/S 15-023395

Вид на набавка

Изведбени работи

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Објавено на

22.01.2011

Краен рок за апликација

8.03. 2011

Сектори Градежништво-инжинеринг Општествени служби, општествени науки, население Опис на проектот Изградба на 100 (сто) повекенаменски спортски сали во РМ ориентациона вредност без ДДВ 10 000 000,00 евра Почеток на работите 23.3.2011. Завршување 23.3.2014 Контакт Агенција за млади и спорт ул. Франклин Рузвелт бр. 34 Спасов Диме 1000 Skopje, Република Македонија Тел. +389 023296006 +389 023296006 E-mail: spasovdime@gmail.com

факс.3244088 е-маил-aco@mchamber.mk www.mchamber.mk

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

21

СЕМИНАРИ, САЕМИ, МАНИФЕСТАЦИИ Еднодневен семинар “АКТУЕЛНИ ПРАШАЊА ОД ЗАКОНОТ ЗА РАБОТНИ ОДНОСИ” 28 јануари 2011 година (петок) од 9.30-15:00 часот Сала 4 на V кат, Стопанска комора на Македонија ПРОГРАМА • Конечност и извршност на одлуката со која се одлучува за правата, обврските и одговорностите на работникот • Остварување на заштита на правата работникотнедоречности во Законот за работните односуи, посебно во делот на отказот на договорот за вработување • Можност за определување на привремени мерки од страна на надлежниот суд согласно Законот за паричната постапка и Законот за извршување • Улогата на инспекцијата на трудот според Законот за работните односи. Предавач: Теофил Томановиќ, судија на Апелациониот суд Скопје во пензија.

• Меѓусебен однос на член 54 и 55 од Законот за работни односи со Законот за трговските друштва во делот кој се однесува на деловните лица • Принципи на корпоративно управување • Наградување на менаџерите • Договор за уредување за односите меѓу деловните лица • Претставување на важноста на менаџерскиот договор • Одговорност на деловните лица • Партиципација на вработените во управување на друштвото. Предавач: Д-р Зоран Михајлоски, судија во Апелациониот суд - Скопје • Паричната казна - услови за изрекување и роковите на застареност • Привремено отстранување на работникот од кај работодавачот • Член 95 од Законот за работни односи • Престанување на важноста на договорот за вработување врз основа на судска одлука • Надомест на материјална штета предизвикана на работникот со незаконска одлука со која се одлучува за неговите права од работниот однос. Предавач: Теофил Томановиќ, судија на Апелациониот суд Скопје во пензија. Сите заинтересирани за учество на овој семинар, можат да се пријават најдоцна до 24 јануари 2011 година. Цената за еден учесник изнесува 5.310 денари за 1 учесник (4500+ДДВ) за компании членки и 7.080 денари за 1 учесник (6000+ДДВ) за компании кои не се членки на Контакт: Ленче Зикова тел: 02 32 44 054 факс: 02 32 44 088 lence@mchamber.mk

Анита Митревска тел:02 32 44 057 факс.02 32 44 088 anita.mitrevska@mchamber.mk

Обука “Како да се подготвите за користење на ИПАРД средствата и успешно да ја пополните апликацијата и инвестиционата програма за проект” 1-2 февруари 2011 година од 09.00-17:00 часот Сала 53 на IV кат, Стопанска комора на Македонија Обуката е наменета за учесници од секторот земјоделство, преработка и рурална економија, рурален туризам кои имаат во план да ги прошируваат и модернизирааат производните капацитети преку инвестиции во основни средства, прилагодување на објекти и набавка на нова опрема и при тоа да се користат не повратни средства за кофинансирање на инвестициите од ИПАРД средствата да ја посетат оваа дводневна обука. Корисници на ИПАРД средствата се земјоделци, производни и преработувачки фирми од секторот месо, млеко, овошје, зеленчук, вино, рибарство, рурални стопанства, рурален туризам и занаетчиство. Обуката е предвидена да ги исполни следниве цели: 1. Запознавање на учесниците за критериумите за учество за ИПАРД програмата; 2. Подготовка за методот на апликација на корисниците за користење на средствата според дефинираните мерки (101, 103 и 302); 3. Запознавање на учесниците со прифатливи трошоци и за инвестирање (101, 103 и 302); 4. Претставување на бизнис планот потрбен за апликација за ИПАРД; 5. Објаснување на постапка за барање и за исплата на средствата за финансирање. Предавачи: Марија Васкова Рајковчевска и Ристо Иванов – Консултанти од Центарот за имплементација на развојни идеи – ЦИРИ - Стопанска комора на Македонија. Заинтересираните лица за учество во работилниците можат да се пријават најдоцна до 27 јануари 2011 година. Пријавниот лист и подетални информации може да се превземат од сајтот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Ленче Зикова тел: 02 32 44 054 факс: 02 32 44 088 lence@mchamber.mk

Елизабета А. Ефтимова тел:02 32 44 074 факс.02 32 44 088 be�@mchamber.mk

Еднодневен семинар „Внатрешната ревизија во трговските друштва и јавните претпријатија во Република Македонија“ Предавач: Трајко Спасовски, раководител во Секторот за централна внатершна ревизија, Министерство за финансии на Република Македонија.

10 февруари 2011 година 10:00-16:30 часот Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат Агенда -Законот за трговските друштва и обврската за основање Служба за внатрешна ревизија; -Надворешната ревизија во приватниот и

БИЗНИС ИНФО

22

четврток, 27 јануари 2011

СЕМИНАРИ, САЕМИ, МАНИФЕСТАЦИИ јавниот сектор; -Внатрешна ревизија во приватниот и јавниот сектор; -Поврзаност меѓу внатрешната ревизија, раководењето и управувањето; -Барања на ЕУ од аспект на финансиската контрола; -Концепти на ревизија; -COSO филозофија; Планирање за оценка на ризикот и изложеност, Материјалност и модел на ревизорски ризик, Влог на ревизорот во процесот на управување со ризик; -Ревизија на перформанси, Оперативна ревизија, Ревизија заснована врз системите. Семинарот е наменет за компаниите, aкционерските друштва, јавните претпријатија, јавните установи и другите правни лица кои се во државна сопственост или во кои државата е акционер. Сите учесници на семинарот ќе добијат соодветен работен материјал и сертификат за учество. Заинтересираните за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 4 февруари 2011 година. Пријавниот лист и подетални информации може да се превземат од сајтот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Ленче Зикова тел: 02 32 44 054 факс: 02 32 44 088 lence@mchamber.mk

Анита Митревска тел:02 32 44 057 факс.02 32 44 088 anita.mitrevska@mchamber.mk

На 10 февруари 2011 година во Стопанската комора на Македонија ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА САЕМОТ ВО ЦЕЛЈЕ Со цел запознавање со Програмата на манифестациите за 2011 година Саемот во Целје, Република Словенија, на 10 фебруари 2011 година, со почеток во 11:00 часот, сала 4 на 5-ти кат, во Стопанската комора на Македонија ќе се одржи бесплатна саемска презентација пред заинтересираните македонски компании. Презентацијата ќе биде извршена од страна на Бреда Обрез Прескар, извршниот директор на оваа водечка саемска куќа во Словенија. Саемот во Целје е организатор на 20 меѓународни саемски манифестации и секоја година, неговиот изложбен простор е посетен од над половина милион луѓе. Тоа е една од ретките куќи во Словенија која успеа да го задржи бројот на посетители, дури и да го зголеми во последните три години. Учеството на пазарот на саемски манифестации во Словенија на Саемот во Целје изнесува над 50 отсто. Тој располага со 60.000 метри изложбен простор. Во мометот има 25.000 метри затворен и над 18.000 метри отворен простор. Најважен настан што се организира од Саемот во Целје е Меѓународниот трговски саем (MOS), кој е несомнено најголемиот саем и бизнис-настан во Словенија. Тој секоја година е домаќин на над 1.500 излагачи од повеќе од 30 земји. Една од карактеристиките на Саемот во Целје е исклучително богатата изложбена програма за секоја саемска манифестација, наменета за различни тематски групи, што е привлечно за компаниите од металургијата, електротехниката, преработката на дрво, прехранбената индустрија, домакинството, градежништвото, телекомуникациите, банките, осигурителните компании, туристичките агенции. Изложбените програми се дополнети со презентација и на стока за широка потрошувачка. Целта на презентацијата во Стопанската комора на

Македонија е заинтересираните овдешни компании да се запознаат со условите, можностите и бенефитите од настап на саемските манифестации во Целје, кои ја отвораат вратата за промовирање на македонското стопанство, не само на словенечкиот, туку и на пазарите на Европската унија. Доколку постои интерес, по завршување на презентацијата, компаниите ќе имаат можност за директни контакти со извршниот директор на Саемот во Целје. Обука за ЦИП-ИНТ Интелигентна eнергија “ИЕЕ (Интелигентна енергија за Европа) и можностите за учество во меѓународно финансирани проекти од енергетскиот сектор” 8 февруари 2011 година (вторник) од 10.00-15:00 часот Сала 1 на V кат, Стопанска комора на Македонија Потпрограмата Интелигентна енергија е програма за финансирање проекти и активности кои што ќе поттикнуваат енергетска ефикасност, употреба на нови и обновливи извори на енергија и енергетска ефикасност на протокот на стоки. Оваа програма ги обединува активностите од програмите e-TEN, Modinis i e-Content, во согласност на новоинтегрираните стратегии за европското информациско општество (e-2010 – European Informa�on Society 2010). Содржина на обуката • Кој е подобен да учествува ?

• Начин на подготовка на ИЕЕ-2 • Како се бараат партнери ?

• Начин на апликација • ИЕЕ за 2011, цели, рокови, приоритетни теми • Колкави финансиски средства се во игра?

• Примери на успешни проекти од ИЕЕ (Интелигентна енергија за Европа) за периодот 2007-2010. Тренер: М-р Живко Димов, ЦМЦ (сертифициран менаџмент консултант). Сите учесници ќе добијат соодветен работен материјал и на крајот на работилницата ќе се стекнат со сертификат како потврда за учество на работилницата. Заинтересираните лица за учество во работилниците можат да се пријават најдоцна до 4 февруари 2011 година. Пријавниот лист и подетални информации може да се превземат од сајтот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Ленче Зикова тел: 02 32 44 054 факс: 02 32 44 088 lence@mchamber.mk

Елизабета А. Ефтимова тел:02 32 44 074 факс.02 32 44 088 be�@mchamber.mk

На 8 и 9 февруари 2011 во хотел „Дрим“ во Струга меѓународна конференција СИСТЕМИ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО БЕЗБЕДНОСТ И ЗДРАВЈЕ ПРИ РАБОТА Македонското здружение за заштита при работа (МЗЗПР) како единствен колаборативен ILO/CIS центар за информации на Меѓународната организација на трудот (МОТ) во Македонија во соработка со Државниот инспекторат за труд (ДИТ) на 8 и 9 февруари 2011 во хотел „Дрим“ во Струга ја организира Првата меѓународна конференција за системи за управување со безбедност и здравје при работа.

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

23

СЕМИНАРИ, САЕМИ, МАНИФЕСТАЦИИ Би сакале да напоменеме дека активностите на Македонското здружение за заштита при работа се признаени како во земјата, така и надвор од неа и на конференцијата своето присуство и презентација го потврдија: -Др. Шенгли Ниу, Меѓународна организација на труд – Женева (ILO) -Г-дин Тим Трегенза, Европска агенција за безбедност и здравје – Билбао (EU OSHA) -Г-ѓа Богларка Бола, Европска агенција за безбедност и здравје – Билбао (EU OSHA) -Г-дин Малколм Мекинтур, (IOSH – UK) -Г-ѓа Крис Хејс, (IOSH – UK) -Г-ѓа Сусане Улк, (ENETOSH – Denmark) -Г-дин Џианкарло Бјанки, (ENHSPO – Italy) -Г-ѓа Зофиа Павловска, (CIOP – Poland) -Претставници од сродни организации од Словенија, Хрватска, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Србија, Косово, Бугарија и Албанија - Претставници од Стопанска Комора на Македонија ,организации на работници и работодавачи од Македонија, институти и јавни организации од облата на медицина трудот, стопански комори од регионот и Европа , проект на европска банка, факултети, меѓународни организации кои што имаат допирни точки со безбедноста и здравјето на вработените - И за крај, претставник од Норвешкиот трудов инспекторат, како партнери во реализацијата на проектот “Градење на капацитети за БЗР“ кои што се реализира во рамките на билатералната соработка помеѓу Република Македонија и Кралството Норвешка. Повеќе информации за конференцијата може да се добијат на веб страната h�p://conference.mzzpr.org.mk/, или во канцеларијата на Македонското здружение за заштита при работа (02 2774 868). Лице за контакт: Љупчо Кочовски – Раководител на проект (075 – 432 051).

осигурување на стока • ИНКОТЕРМС и царинската вредност • Како да се користат правилата ИНКОТЕРМС 2010?

• Кои се главните карактеристики на ИНКОТЕРМС 2010?

• Кои правила се укинати, а кои се НОВИ?

• Поединечните карактеристики на сите ИНКОТЕРМС правила: EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP, DDU, FAS, FOB, CFR, CIF. Сите учесници на семинарот ќе добијат практичен прирачник за „Инкотермс 2010„. Контакт: Ленче Зикова Тел: (02) 3244054; Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: lence@mchamber.mk Семинар

“ИНКОТЕРМС 2010 И ПОЗНАВАЊЕТО НА ПРЕФЕРЕНЦИЈАЛНО ПОТЕКЛО НА СТОКИТЕ, КАКО ПРЕДУСЛОВ ЗА ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА КОНКУРЕНТНОСТА, ПАМЕТНО ИНВЕСТИРАЊЕ И ИЗБЕГНУВАЊЕ НА ПОТЕНЦИЈАЛНИ КАЗНИ“ 3-5 февруари 2011 година Хотел „Атена Палас„ 5*, Халкидики, Грција

Предавачи: Карло Змајшек, директор на Центарот за шпедиција во „Макпетрол„ АД – Скопје и Даниел Монев, директор на компанијата за колсантинг за меѓународна трговија, царинско посредување и издаваштво “ЈАСС” и овластен дистрибутер на Светската царинска организација.

Семинари

ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА “ИНКОТЕРМС 2010” ВО БИТОЛА Во насока на еднообразното толкување на правилата во меѓународната трговија коешто ја олеснува размената и помага да се избегнат меѓународните спорови и недоразбирање меѓу партнерите, Стопанската комора на Македонија, организира семинари на тема: “Инкотермс 2010”. Семинарот ќе се одржи на 29 јануари 2011 година во Битола и ќе се одржи во хотелот „Епинал“ од 11 до 15 часот. Предавач: Карло Змајшек, директор на Центарот за шпедиција во „Макпетрол„ АД – Скопје.

- Што е тоа Инкотермс и зошто 2010? Зошто секоја фактура во надворешно-трговското работење содржи Инкотермс правило?

- Дали сте информирани за најновите измени на Меѓународните трговски правила – Incoterms® 2010 by the Interna�onal Chamber of Commerce (ICC) Програма 1. “ИНКОТЕРМС 2010” • Што е тоа ИНКОТЕРМС и зошто 2010?

• Зошто се содржани во секоја фактура за промет со стоки во надворешната трговска размена?

• Кои се предностите на ИНКОТЕРМС?

• Тие се дел од договорот за ...?

• Што не е ИНКОТЕРМС?

• Поделба во 2 и 4 групи • ИНКОТЕРМС и институциските карго-клаузули за

стоки во

Програма: 1. “ИНКОТЕРМС 2010” - Што е тоа ИНКОТЕРМС и зошто 2010?

- Зошто се содржани во секоја фактура за промет со

надворешната трговска размена?

- Кои се предностите на ИНКОТЕРМС?

- Тие се дел од договорот за ...?

- Што не е ИНКОТЕРМС?

- Поделба во 2 и 4 групи - ИНКОТЕРМС и институцските карго-клаузули за осигурување на стока - ИНКОТЕРМС и царинската вредност - Како да се користат правилата ИНКОТЕРМС 2010?

- Кои се главните карактеристики на ИНКОТЕРМС 2010?

- Кои правила се укинати, а кои се НОВИ?

- Поединечните карактеристики на сите ИНКОТЕРМС правила: EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP, DDU, FAS, FOB, CFR, CIF. Предавач: Карло Змајшек, директор на Центарот за шпедиција во „Макпетрол„ АД - Скопје.

2. Познавањето на преференцијално потекло на стоките како предуслов за зголемување на конкурентноста, паметно инвестирање и избегнување на потенцијални казни -Дали вашата книговодствена евиденција е соодветно прилагодена на условите од договорите за слободна трговија?

-Дали поседувате соодветни изјави од добавувачи или странски докази за преференцијално потекло?

-Дали сте подготвени за царински контроли за

24

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

СЕМИНАРИ, САЕМИ, МАНИФЕСТАЦИИ докажување на преференцијалното потекло за стоките за кои е издаден доказ за потекло (ЕУР.1 или изјава во фактура)?

-Понекогаш е потребна многу мала инвестиција или многу мало прилагодување на набавките за да ги исполните условите за стекнување на преференцијално потекло. Семинарот може да ви помогне: да го зголемите вашето познавање на правилата за стекнување на преференцијално потекло и другите услови од договорите за слободна трговија како и нивна соодветна примена; како да применувате соодветна кумулација на потеклото на стоката (билатерална или дијагонална) во рамките на договорите за слободна трговија со ЕУ, ЦЕФТА и ЕФТА (поволности, земји вклучени во дијагонална кумулација, специфичности кога се или не се ненадминати минимални операции, исклучувања од дијагонална кумулација...); како да ја прилагодите книговодствената евиденција и соодветно да ја чувате (складирате) стоката во зависност од правилата за стекнување на преференцијално потекло; кога е потребно да се обезбедат соодветни изјави од добавувачи или странски докази за потекло потребни за докажување на потеклото на употребените репроматеријали; да го зголемите вашето познавање во однос на принципот на територијалност, забраната на враќање или ослободување од царина, потребата од задолжителна информација за потекло, уверение за директна пратка или одобрение за примена на сметководствено раздвојување; како да го намалите ризикот од можни казни. Сите учесници на семинарот ќе добијат соодветен работен материјал, практичен прирачник за Инкотермс 2010, сертификат за учество, список со учесници и нивни контакти. Заинтересираните за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 21 јануари 2011 година. Поопширни информации, Агендата и Пријавниот лист може да се преземат од веб- порталот на Стопанската комора на Македонија: www. mchamber.mk Контакт : Ленче Зикова Тел: (02) 3244054 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: lence@mchamber.mk Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: (02) 3244074 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: be�@mchamber.mk Oд 2 до 6 март 2011 година во Република Хрватска „ГАСТ 2011“ ВО СПЛИТ Во периодот од 2 до 6 март 2011 година, Стопанската комора на Македонија, организира учество и посета на македонски компании на Меѓународниот саем за храна, пијалоци, кафе, хотелска и угостителска опрема, туризам и мебел „ГАСТ 2011“ во Сплит, Жњан, Република Хрватска. Стопанската комора на Македонија во соработка со Сплитскиот саем организира учество на македонските компании на заеднички национален штанд по привилегирани услови (20% попуст за уреден штанд и 25% за неуреден штанд, како и бесплатна страница во Каталогот на саемските излагачи). За сите посетители од земјава обезбедени се бесплатни влезници за Саемот.

На 35.000 метри квадратни изложбена површина „ГАСТ 2011„ е една од најголемите специјализирани саемски манифестации и клучно место каде што се среќаваат многубројни производители и трговци од областа на прехраната, пијалоците, хотелска и угостителска опрема. Исто така, ГАСТ е во бизнис-круговите познат и како место за договарање и логистика за туристичката сезона. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании своето учество за посета и излагање на Меѓународниот саем „ГАСТ 2011„ да го пријават најдоцна до 31.1.2011 година. Поoпширни податоци и пријавниот лист може да се преземат од веб-порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска Тел: 3244037; Факс:3244088 Е-адреса: venera@mchamber.mk Од 13 до 17 април 2011 година Меѓународeн гастрономски натпревар во Супетар, Република Хрватска БРАЧ СО „БИСЕР НА МОРЕТО“ Меѓународниот гастрономски натпревар „Бисер на морето“ ќе се одржи од 13 до 17 април 2011 година, во хотелот „Кактус“ во Супетар на островот Брач во Република Хрватска. Организатор на шестата по ред традиционална манифестација и овојпат е Сојузот на готвачи од Медитеранот и европските региони со седиште во Сплит. „Бисер на морето“ претставува една од најзначајните гастрономски манифестации на Медитеранот. Во шест дена ќе се одржат: меѓународното натпреварување на професионални готвачи и ученици-готвачи од средните угостителски училишта, гастро изложба на најдобрите хрватски ресторани, изложба на хрватските и странски производители на храна, работилници и предавања за гастрономијата. Во Супетар на едно место ќе се соберат готвачи од целиот свет. Минатата година, покрај готвачите од Хрватска, Србија, Австрија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Италија и Албанија, Швајцарија, Словенија, Турција и Бугарија, учествуваа и мајсторите за готвење од земјава, кои покажаа и забележителни вештини во подготвувањето на рацепти од ова поднебје и се вратија со вкупно 36 медали. Стопанската комора на Македонија и годинава организира посета на оваа манифестација за сите заинтересирани готвачи-натпреварувачи, ученици-готвачи и македонските компании кои би ги презентирале своите производи на заеднички бесплатен штанд. Учеството на македонските претставници е одлична можност за презентирање на македонската кујна, но истовремено и за претставување на производите на познати македонски компании на хрватскиот пазар. За сите натпреварувачи, учениците, менторите и членот на жири-комисијата е обезбедено бесплатно сместување. Сите заинтересирани компании кои сакаат да земат учество на оваа гастрономска манифестација, своето учество треба да го пријават во Стопанската комора на Македонија, најдоцна до 1 март 2011 година. Повеќе информации и Пријавниот лист може да се преземат од веб-порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk Контакт: Венера Андриевска тел:3244037; факс:3244088 E-mail:Venera@mchamber.mk

четврток, 27 јануари 2011

БИЗНИС ИНФО

25

Стопанска комора на Македонија – ЕИИЦМ

На 16 и 17 февруари 2011 Саем и Настан за технолошка и бизнис-соработка, во Шпанија

EGÉTICA-EXPOENERGÉTICA 2 ВО ВАЛЕНСИЈА

Стопанската комора на Македонија - ЕИИЦМ организира посета на Вториот саем за технолошка и деловна соработка. Настанот ќе се одржи во Валенсија на 16 и 17 февруари 2011 година, за време на заедничките меѓународни саеми: - EGÉTICA-EXPOENERGÉTICA: Саем за енергии; - ECOFIRA: Саем за вода, почва, воздух, отпад и нивни технологии и услуги и - EFIAQUA: Саем за ефикасно водостопанство. Настанот ќе се состои од меѓународна платформа која им овозможува на компаниите и организациите од секторот на енергија, вода и отпад, да се среќаваат со цел да се споделат иновативните технолошки предлози, да бараат решенија за технолошки предизвици и да започнат бизниссоработка. Области на интерес: - Одржливо производство и дистрибуција; - Новите технолошки решенија (енергија

и животна средина); - Ефикасност во градежништвото; Ефикасност во транспорт и одржлива мобилност; Урбанистичко и индустриско управување со отпад; - Управување со системи за животната средина: - Оценување на индустриски отпад; - Потврдување, рециклирање; - Еко-производи; - Третманот на отпадните води; - Колекционирање и третман за прочистување на водата; - Набавка и дистрибуција на вода; - Контрола на поплави; - Крајбрежната заштита; - Проекти за финансирање. Рокови: - до 3 февруари 2011 година: регистрација и поднесување на профили; - до 9 февруари 2011 година: барања за билатерални средби. Повеќе информации за саемите: EGÉTICA - EXPOENERGÉTICA: www.ege�ca-expoenerge�ca.com ECOFIRA: www.feriavalencia.com / ecofira EFIAQUA: www.feriavalencia.com / efiaqua Веб-сајт на Вториот настан за технолошка и деловна соработка:

h� p : / / w w w. e nte r p r i s e - e u ro p e - n et wo r k . ec.europa.eu/public/bemt/home.cfm?even�d=2460 Влезот и учеството на саемот се бесплатни. Контакт: Лазо Ангелевски, проектен консултант тел: (02) 3244090 laze@mchamber.mk Софче Јовановска, проектен консултант тел: (02) 3244060 sofce@mchamber.mk

На 25 и 26 февруари Меѓународен брокерски настан во Република Србија

ТУРИЗАМ И ВИНО ВО БЕЛГРАД Стопанската комора на Македонија – Европскиот иновативен и информативен центар во Македонија организира посета и учество на Меѓународниот брокерски настан за ТУРИЗАМ И ВИНО, што ќе се одржи во Белград, од 25-26 февруари 2011 година.

1. Брокерски настан во секторот туризам На Меѓународниот саем за туризам (25 февруари 2011 година во Белград), Enterprise Europe Network од Србија ќе организира меѓународен брокерски настан наменет за претприемачите кои бараат партнери во секторот Туризам. Меѓународниот саем за туризам во Белград е еден од најважните туристички саеми во регионот. Во текот на Саемот, има повеќе од 700 излагачи од 38 земји, на 30.000 м2 внатрешен простор, исполнат со околу 50.000 посетители. IFT е член на Европската асоцијација за туризам саеми од 2003 година. вино

2. Брокерски настан за производителите на

Во рамките на Меѓународниот саем за вино (26 февруари 2011 година, во Белград), Србија Enterprise Europe Network ќе организира меѓународен брокерски настан кој се однесува на претприемачите кои бараат деловни партнери во секторот за производство на вино. Сите информации во врска со регистрацијата на учесниците, поединечниот распоред и роковите се достапни на веб-страната www.EENBrokerage.info, Контакт: ЛАЗО АНГЕЛЕВСКИ, проектен консултант Тел 02 3244 090 е-маил laze@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

26

четврток, 27 јануари 2011

Стопанска комора на Македонија – ЕИИЦМ

На 22 и 23 март 2011 година Меѓународен конгрес за исхрана и здравство во Франција

БИЗНИС�ФОРУМ ВО ДИЖОН

За време на 6. Меѓународен конгрес за исхрана и здравство во Дижон, ќе се одржи бинзис-форум (брокерски настан) на којшто ќе можат да се разменат искуства со други учесници за време на конгресот. Овој настан ги таргетира индустриите за прехранбени производи, лабораториите, технички центри кои се занимаваат со храна и исхрана. Поентата на овој настан во споредба со други настани со слични теми е сензорскиот пристап (вкус, арома, структура/ состав....). Секоја организација (индустрија, јавна или приватна истражувачка лабораторија, технички центар), која има технолошка или know-how понуда или барање или која бара партнери е добредојдена за да се приклучи во деловните средби со компании од цела Европа. Брокерскиот настан се организира во рамките на 6. Меѓународен конгрес за исхрана и здравство во Дижон. Над 370 средби меѓу компаниите се организирани за време на последниот Конгрес во

САЕМИ ВО ЈАНУАРИ И ФЕВРУАРИ Европскиот информативен и иновативен центар во Македонија, во Стопанска комора на Македонија, го организира Вашиот настап на саемите и бесплатно ќе Ве поврзе со сите странски учесници на некој од следниве настани каде е организатор партнер на ЕЕН мрежата:

01/02/2011

02/02/2011

04/02/2011 10/02/2011 10/02/2011 14/02/2011

16/02/2011

22/02/2011

2010 година. Сите информации и регистрација ( пред регистрација на брокерскиот настан) може да се најдат на www.tastenutri�on-health.com или на линкот на горенаведениот конгрес.

On-line Регистрација h�p://b2match.eu/taste-nutri�on-health2011/par�cipants/new ЕЕН Проект www.een.mk Софче Јовановска sofce@mchamber.mk, Тел: +389 (02) 3244060 Лазo Ангелевски laze@mchamber.mk Тел: +389 (02) 3244090

Февруари 2011 година Mee�ngpoint “Learning and IT” at LEARNTEC 2011 Karlsruhe (Germany) MicroMountains iNNOVATION fORUM for Micro Technology 2011 Villingen-Schwenningen (Germany) Life Sciences Brokerage Event Edinburgh (United Kingdom) b2fair SME Forum 2011 Luxembourg (Luxembourg) Fruit Logis�ca 2011 Brokerage Event Berlin (Germany) Mobile World Congress Brokerage Event 2011 Barcelona (Spain) EGÉTICA-EXPOENERGÉTICA: II Technology and Business Coopera�on Event – Energy, Water and Wastes - Valencia (Spain) Eilat-Eilot Renewable Energy Conference & Exhibi�on 2011 - Eilat (Israel)

БИЗНИС ИНФО

четврток, 27 јануари 2011

27

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА Компанија од Босна и Херцеговина бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на кожна галантерија, машки и зенски кожени чанти, каиши,ракавици, новчаници и кожа на метража Вид на соработка: Производи, производство Област на соработка : Трговија на големо и мало Валидност до:18.03.2011 Германска компанија нуди услуги во развој и во одржливо снабдување со електрична енергија и начини на заштеда на ефикасно користење на енергијата Вид на соработка: Консултанска услуга Област на соработка : преработувачка индустрија Валидност до 18.02.2011 Грчка компанија бара застапник во Република Македонија за пласман на дрвен и метален канцалариски мебел Вид на соработка: Производи, производство Област на соработка : Трговија на големо и мало Валидност до:9.04.2011 Грчка компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на сладолед во прав, млеко во прав и преливи Вид на соработка: Производи, производство Област на соработка : Трговија на големо и мало Валидност до:9.04.2011 Грчка компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на машини за производство на сладолед Вид на соработка: Производи, производство Област на соработка : Трговија на големо и мало Валидност до:9.04.2011 Турска компанија бара соработка со македонски производители на мебел и градежни компании Валидност до:29.05.2011 Компанија од Турција баа дистрибутер во Република Македонија за пласман на алуминиумски системи за балконски огради, држачи за скали Валидност до:3.05.2011 Германска туристичка агенција бара да организира патувања на туристички групи од Република Македонија за посета на Боденско езеро во Германија Валидност до:4.05.2011 Германска туристичка агенција бара да организира патувања на туристички групи од Штудгард во Република Македонија и обратно Валидност до:4.06.2011 Турска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на акрилни,волнени и жерсе предива

Валидност до:5.08.2011 Турска компанија нуди специјализирани машини за дупчење при испитување на градежно земјиште Валидност до:5.04.2011 Германска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на ѓубрива и пестициди Валидност до:5.04.2011 Германска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на земјоделски семиња,масло,слад и разни други производи за прехрана Валидност до:5.03.2011 Македонска компанија нуди услуги во превоз на стоки во друмскиот сообраќај Валидност до:5.12.2011 Турска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на копчиња Валидност до:10.05.2011 Германска компанија е заинтересирана да соработува во Република Македонија во областа на пружање на услужни дејности во тешка индустрија и енергија на ветер Валидност до:11.05.2011 Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на земјоделки машини, трктори,комбинирани жетварки,телескопски утоварувачи,агроски, нудат и употребувани земјоделски машини за разни намени во земјоделството по поволни цени Валидност до:11.06.2011 Бугарска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на хартија и картон и различни производи од хартија, Налепница хартија Картонски пакувања Картон за правење цилиндрични контејнери Хартија за книги и учебници Разни форми на хартија Хартија за весници Хартија за вреќи и кеси хартија за пакети Валидност до:11.05.2011 Бугарска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на даски за пеглање и метални сушари за алишта Валидност до:13.01.2012 Турска компанија бара застапник во Република Македонија за продажба на санитарни арматури за кујни ,купаила и др. Валидност до:13.06.2011 Компанија од Бугарија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на производи наменети за Хигиена и дезинфекција во здравство Хигиена и дезинфекција во индустријата,

Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновски

земјоделството, јавни простории и транспорт Дезинфекција на водата за пиење и вода во базените Чистење на високо загадени површини Валидност до:13.05.2011 Компанија од Турција бара сорасботка со текстилни фабрики во Република Македонија за пласман на ткаенини за производство на облека Валидност до:14.05.2011 Компанија од Шпанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на системи и уреди за заштита од гром Валидност до:14.05.2011 Германска туристичка агенција бара соработка со туристички агенции во Република Македонија за организирање на патувања во Росток и Варнемунде но и организирање на туристички групи од Росток во Македонија Валидност до:17.07.2011 Компанија од Малезија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на зачини и семиња Валидност до:18.05.2011 Македонска компанија бара партнери за соработка во Европска унија за извоз на работна облека Валидност до:18.12.2011 Компанија од Малезија нуди путер од какао,какао во маса и какао во прав Валидност до:20.05.2011 Туристичката агенција „Турист„-Битола нуди патувања со промотивна цена од 149 евра во Египет (Каиро-Хургада 8 дена) дата 22.0129.01.2011 ) со авион полетување од Софија h�p://www.turist.com.mk/ Валидност до:29.01.2011 Турска компанија бара соработка со македонски компании во керамичката и индустрија за гума за пласман на цинк оксид Валидност до:20.06.2011 Турска компанија бара соработка со македонски млекари за плaсман на најсовремени машини за молзење на млеко Валидност до:20.06.2011

Ова е само дел од богатата Понуда и побарувачка на Стопанската комора на Македонија што може да се превземе од нејзиниот веб портал

www.mchamber.mk Контакт: Мирјана Коцева Е-адреса: Mirjana@mchamber.mk Тел:3244-035; Факс: 3244-088

тел: : (02) 3244036 факс: (02) 3244088 savo@mchamber.mk