Бизнис ИНФО број 60 од 30.06.2011 година by Economic Chamber of Macedonia

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Број 60 од 30.06.2011

БИЗНИС ИНФО

контакт call центар (02) 15015

www.mchamber.mk

Владата најавува нова „клима“ во туризмот согласно барањата на Здружението на угостителството и туризмот при Стопанската комора на Македонија

ПОЗИТИВЕН ВЕТЕР ВО „ЕДРАТА“ НА НАДЕЖНАТА ИНДУСТРИЈА БИЗНИС КЛИМА Банкарите со оптимистички пораки до реалниот сектор

ОЧЕКУВАЈТЕ ПОВЕЌЕ КРЕДИТИ ДО КРАЈОТ НА ГОДИНАВА

АКЦИИ Акционен план за заедничко делување меѓу Меѓународната трговска комора и Светската царинска организација

БОРБА ПРОТИВ ШВЕРЦОТ И ПИРАТЕРИЈАТА

БИЗНИС ИНФО

ПОДВЛЕЧЕНО НОВ НАЧИН НА КОМУНИКАЦИЈА И РАЗВОЈ НА КАРДИОХИРУРГИЈАТА ВО ЗЕМЈАВА

СОПСТВЕНО ПРОИЗВОДСТВО НА ЗДРАВА ХРАНА

На планот на надворешната соработка и тенденциите за поврзување со светски познати партнери што се занимаваат со производство на здрава и еколошка храна, „Скопски пазар“ во својата среднорочна програма п л а н и р а почнување сопствено производство на здрава храна и прехранбени производи за домашниот и странскиот пазар. Целиот проект подразбира франшизинг, односно инволвирање на познати светски компании со усвојување испробани и тестирани лиценци. Многу од големите регионални играчи не контактираа, но наша одлука е засега Скопски пазар да не ја менува сопственичката структура. Остануваме Овој собир покажа дека во отворени за соработка и можни заеднички Македонија желбата за средување на вложувања во интересни проекти“, состојбите во здравството е голема. Еден е начинот за подобро здравство, размена на (Сашо Давитковски, генерален идеи, следење на странските иновативни директор на Скопски пазар) методи, вложување во превенција, наместо во лечење. Голема филозофија нема, ДОВЕРБАТА СЕ ВРАЌА МЕЃУ ОСИГУРИТЕЛНИОТ туку само труд, надградба, вложување, И СТОПАНСКИОТ СЕКТОР комуникација. Еден е патот за успех – соработката. Што побрзо се разбере дека Деловниот сектор, посебно средните клучот е во соработката на сите полиња, и големите претпријатија, се во тешка полесно ќе се пребродат сите препреки економска состојба. Не само поради актуелниот со кои секојдневно се соочуваме ние како период на криза, туку и поради дубиозните доктори и самите пациенти. Ова е само агрегирани нарушувања на должничкопочеток на еден голем проект во Македонија доверителните односи од минатите периоди на и се надевам дека допрва ќе имаме што да прводецениската транзиција, кои и денеска се кажеме и покажеме. чувствуваат преку слабата ликвидност, особено на добар дел од т.н. македонски големи фирми (Д-р Жан Митрев) и јавниот сектор. Кај поголем дел од нив, а тоа подразбира и кај деловните субјекти кои Подобрување на состојбата во кардиохирургијата во Македонија, зголемување на превенцијата од кардиоваскуларни болести, едукација на населението и следење на иновативни методи, се дел од заложбите на Здружението на македонските кардиоваскуларни хирурзи. Тоа се формира со цел да се отвори нов начин на комуникација и развој на кардиохирургијата во Македонија.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

деловно гравитираат кон нив, готовинското плаќање за користење услуги (во нашиот случај премија за осигурување) е речиси незамисливо. Од тие причини, осигурителното друштво не може да функционира деловно, без готовинска и сигурна наплата со оглед на обврските по основ на оштети, кои се немерливо повисоки од премиите на овие субјекти. Од друга старана, пак, дерегулативата на осигурителниот пазар, покрај позитивни, овозможи и појава на негативни појави, невообичаени до тој период кај нас. Негативните појави се манифестираа со формирање непрофесионални и неодговорни продажни канали, ненаменско управување со средствата од премиите, појава на преголеми режиски трошоци во дејноста, што резултираше со намалена способност за сервисирање на штетите кај некои осигурителни друштва. Наведените појави предизвикаа одредено нарушување на меѓусебната доверба и утврдија потреба од поголема внимателност во постапката на избор на клиенти-осигуреници, при утврдувањето на обемот на осигурителното покритие и утврдувањето начини на обезбедување на наплатата при склучување на договорите за осигурување, како што е селективност од страна на клиентот при избор на осигурител. Сепак, се посилни се сигналите на враќање на довербата мегу двата сектори. За нашите клиенти, покрај вообичаените осигурителни продукти, постои можност за комбинирање на осигурителните продукти се до нивна оптимизација, согласно потребите на клиентите и професионалните стандарди на осигурителната дејност, а сметаме на подигнување на услугата преку додатни вредности на соработката. (Драган Лазарески, директор на Кроација Осигурување А.Д. Скопје – Неживот)

ЗЛАТЕН ПАРТНЕР

ПРЕМИУМ Покровители

Златен партнер за 2011 година

Покровители

на

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

БИЗНИС ИНФО

АКТУЕЛНО

ПОЗИТИВЕН ВЕТЕР ВО „ЕДРАТА“ НА НАДЕЖНАТА ИНДУСТРИЈА Намалувањето на ДДВ во туризмот од 18 на 5%, како што бараше Здружението на угостителството и туризмот при Стопанската комора на Македонија, а Владата вети дека ќе го реализира во следниот период, ќе значи потенцијал за развој на туристичката дејност во земјава. Само со оваа мерка, според проекциите на коморското Здружение, во туристичкиот бизнис ќе останат 7 до 8 милиони евра. -Намаленото ДДВ ќе значи и поевтини цени за хотелските услуги до 15 отсто, нагласи Снежана Јовановска – Трајковска, претседател на Здружението угостителството и туризмот на редовната прес конференција во Стопанската комора на Македонија (27.6.2011 година). Бизнисмените од туристичката дејност посочуваат дека ваквата мерка, заедно со најавената реорганизација на Агенцијата за промоција и за поддршка на туризмот во Македонска национална туристичка организација (чија цел ќе биде спроведување на Стратегијата за туризам и поголема и подиректна соработка со бизнисзаедница и локалната самоуправа), како и постојните субвенции за странски туристи, претставуваат можност за развој на туристичката дејност каде што директно работат 15.000 луѓе, а учеството во БДП е 1,5 отсто.

Снежана Јовановска – Трајковска Здружението на угостителството и туризмот во изминатиот период укажуваше на фактот дека преку туризмот можат да се привлечат странски инвестициони вложувања, да се креираат нови работни места, да се промовираат културните вредности и природните богатства на Македонија. Комората останува на предлогот - развојот на

Охридските хотелиери очекуваат бериќетна туристичка сезона НАД 10.000 СТРАНСКИ ГОСТИ ПОВЕЌЕ ОД ЛАНИ Охридските хотелиери очекуваат 110 илјади ноќевања само од холандските туристи, а годинава ќе ги има и од Финска, Русија, Полска и други земји. Со топло време, раздвижена ривиера, гости на плажите, во чаршијата, угостителските објекти, хотелите и културно историските споменици, каде се почесто се гледаат странски гости, почна летната туристичка сезона во Охрид. Чартер летовите од Холандија, кои од први јули ќе ги има 4 неделно, во Охрид се очекува годинава да донесат околу 14 илјади гости со 110 илјади ноќевања, само преку закуп на охридските хотели од тур-операторот „Корендон“, што е дополнето со групи и од Бенелукс, Финска, Русија, Полска и други земји. Се очекува оваа летна сезона во Охрид да биде подобра од ланската со над десет илјади странски гости. И покрај економската криза и нискиот стандард на граѓаните, охридските туристички работници летово очекуваат и домашни гости, кои тука можат да се сместат од пет евра за кревет во приватните соби, до 55 евра во хотелските апартмани со понуда на цени за секаков џеб. туризмот Владата да го рализира во соработка со бизнис-заедницата. Реалната конкуренција од околните земји согласно расположивите природни ресурси, и фактот што во Македонија се` уште нема странски инвеститори од познатите туристички светски брендови како во земјите од регионот, укажува дека Македонија се` уште не е подоготвена за презентација во светот како атрактивна туристичка дестинација. Поради тоа, за најсоодветен национален туристички маркетинг на Република Македонија, неопходно е прво од едно место, односно од Агенцијата за туризам (која ја има клучната одговорност за развојот на туризмот и неговото позиционирање во светски рамки), да се креира македонски туристички бренд, како синџир во кој ќе бидат

содржани сите видови на туризам согласно расположивите ресурси (езерскиот, бањскиот, планинскиот, руралниот туризам и др.). Бинзис-заедницата алармира дека со минималната финансиска владина помош од 800.000 евра во 2011 година за развој на туризмот (во 2010 година од околу 600.000 евра), оваа индустрија нема ни сила, ни конкурентност во меѓународни рамки. За успешно градење на меѓународната конкурентност, неопходно е националната туристичка политика да се подреди кон таа цел, најмалку до моментот на воспоставување на соодветен степен на развој, односно конкуретност на приватниот сектор. Стопанската комора на Македонија е со став дека поголем развој на туристичката дејност може да се реализира ако се исполнат најавените ветувања: инвестиции во подобрувањето на инфраструктурата во туризмот и поттикнувањето на транзитниот туризам; субвенционирање на каматите за малите и средните претпријатија кои дејствуваат во гранката туризам, преку посебна кредитна линија на МБПР, со што ќе се намалат каматните стапки за купување, изградба, доизградба, адаптација и доуредување на мали сместувачки капацитети – хотели и мотели до 50 легла , со стандард не повеќе од три ѕвезди; продолжување со субвенционирањето на странскиот организиран туристички промет (од 20 до 70 евра по турист, во зависност од земјата, за гостин над три дена). Даниела Михајловска Василевска

СЕДУМ ДЕНА ВО КОМОРАТА

Проект ТЕМПУС “КРЕИРАЊЕ МРЕЖИ ЗА СОРАБОТКА МЕЃУ УНИВЕРЗИТЕТИТЕ И ИНДУСТРИЈАТА ЗА ЕДУКАЦИЈА ЗА ОДРЖЛИВИ ТЕХНОЛОГИИ“ Во рамките на активностите на Проектот ТЕМПУС „Креирање мрежи за соработка меѓу универзитетите и индустријата за едукација за одржливи технологии“, денес се одржа десиминациона конференција во Стопанската комора на Македонија. Како учесници во ТЕМПУСпроектот се три европски универзитети и тоа од: Белгија - Гент (Katholieke Hogeschool Sint-Lieven), Германија - Биркенфелд (University of Applied Sciences - Environmental Campus Birkenfeld) и Австрија - Виена (Vienna University of Technology). Од балканските земји учествуваат по два универзитета од Србија (универзитетите од Нови Сад и од Ниш), Босна и Херцеговина (универзитетите од Источно Сараево и од Тузла) и од Република Македонија, како носители на

едукативниот дел на Проектот. Во Проектот се вклучени и стопанските комори од регионот, како и фирми од производниот сектор. Како носители на едукативните активностите од нашата земја се Технолошко-металуршкиот факултет при Универзитетот „Св Кирил и Методиј“ од Скопје и Технолошко-техничкиот факултет при Универзитетот „Гоце Делчев“ од Штип. Стопанската комора на Македонија е учесник во овој проект, а како претставници од индустријата учествуваат фирмите “BOMEX Refractory“ од Пехчево и „11 Октомври ЕУРОКОМПОЗИТ“ од Прилеп.

БИЗНИС ИНФО Согласно планираните активности, во текот на минатата година се реализираа обуките на учесниците во проектот во европските земји. Претставниците од универзитетите, стопанските комори и индустриите од балканските земји имаа можност преку теоретски предавања, практични примери и посети на мали и средни претпријатија и индустриски комплекси да се запознаат со различни примери на одржливите технологии, можностите за користење на алтернативни извори на енергија, како и користување на отпадот како потецнијална суровина. Во текот на целата оваа година се работи во мрежа на изготвувањето на курсот меѓу шесте универзитети од регионот и трите европски универзитети. Курсот кој ќе биде понуден на кадарот од индустријата ќе овозможи обновување и надградба на знањето во областите од одржливоста на општеството и индустријата, запознавање со легислативата, одржливите технологии, обновливите извори на енергија и концептот на нулта-емисија. Посебен дел од курсот е наменет за прехранбената индустрија, фармацевската и козметичката индустрија, хемиската индустија и за инженерството на материјали. Во постапка е формирање на компјутерски лаборатории на факултетите кои се имплементатори на Проектот во кои ќе може да се реализира обуката на кадар од индустијата. Овој проект претставува еден од првите проекти кој е намент за индустријата во рамките на програмата за доживотно учење.

Презентација “Финансирање на реалната економија – Како да се привлече капитал за развој преку Берзата?” НЕБАНКАРСКИТЕ ИЗВОРИ НА КАПИТАЛ ПОВТОРНО СТАНУВААТ АТРАКТИВНИ Во организација на Македонската берза на хартии од

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

вредност и Стопанската комора на Македонија, на 23 јуни 2011 година се одржа презентација на тема: “Финансирање на реалната економија – Како да се привлече капитал за развој преку Берзата?”.

На присутните им се обрати Иван Штериев, главен извршен директор на Македонската берза на хартии од вредност. Тој истакна дека финансирањето преку пазарите на капитал, во светски рамки, повторно станува примамливо и атрактивно. -Потребата од созревање на некои нови акционерски друштва и на старите трансформирани кои се сега водечки на Берзата, стравот за разводнување на сопственичката структура што секогаш постои и е легитимен до одредена мерка, но и други фактори, како недоволното

познавање на целата проблематика и слабата понуда од финансискиот сектор за компаниите, се причините поради кои досега во Македонија и во поширокиот регион нема многу емисии на хартии од вредност, – нагласи Иван Штериев. Исто така, тој истакна дека презентацијата не е наменета само за некотирани компании, туку е поврзана со можноста за издавање нови акции и финансирање развој на компании преку Берзата. Извршниот директор Елена Јакимовска Петровска

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

изврши презентација за начинот и можностите на компаниите за котирање на Берзата. Со своја презентација се обрати и Евита Иванова, советник на Управата на Македонската берза на хартии од вредност. Свои излагања пред бројните присутни имаа и Михајло Брова Зиков од Комерцијална банка АД - Скопје и Катерина Илиќ Нонкуловска од Стопанска банка АД - Скопје, потоа претставници на финансиски посредници и учесници на пазарот на хартии од вредност во Република Македонија.

Производите на „СИКА“ се враќаат на македонскиот пазар ПОБЛИСКУ ДО КЛИЕНТИТЕ Во Стопанската комора на Македонија (23.6.2011година), швајцарската фирма „СИКА“, преку својата сестринска фирма „Сика Хелас“, Грција, пред заинтересирани македонски компании производители на бетони, имаше презентација на своите иновации на технологии за производство на сите видови бетони.

Во своето излагање, Јоргос Кацандонис, директор на „Сика Хелас“ од Грција, истакна дека нивната цел и залагање е, пред се`, долгорочна соработка со македонските компании врз основа на партнерски односи, заради успешна примена на новите технологии за бетон. Во иднина постои интерес и за отворање на подружница на „Сика“ во Македонија, што значи поблиску до своите клиенти. Се` почестата

БИЗНИС ИНФО примена на нови технологии и иновации во градежништвото при изведба на сите видови објекти од нискоградбата, хидроградбата и високоградбата, се наметнува потребата од зголемување на квалитетите и својствата на бетоните, за што „Сика“ посветува посебно внимание и примена на современи материјали.

СЕДУМ ДЕНА ВО КОМОРАТА

ФедерлегноАрредо – Италија, организираа промоција на MADE Expo 2011 – Милано, Италија. Како што беше истакнато на презентацијата, Саемот што ќе се одржи од 5 до 8 октомври 2011 година, е еден од поголемите саеми во Италија. На едно место, за време на саемот, ќе се претстават дизајнери, архитекти и производители на производи за ентериерно и екстериерно уредување од целиот свет. Со посебно внимание беше проследено и обраќањето на Денис Сантакјара (Denis Santachiara), истакнат дизајнер, познат на меѓународната стручна јавност со своите дела на ентериери и архитектонски проекти, самостојни изложби, како и предавањата и семинари на многу универзитети На презентацијата беа и институции, меѓу кои: ISIA во претставени иновациите за Фиренца, Училиштето „Риетвелд“ водонепропусни, самозбивачки и во Ротердам, Кралскиот колеџ масивни бетони, за готови бетони со ниска цена на производство и за ултра високи перформанси за вредни бетони, презентирани преку примери на изведени објекти. Компаниите искажаа интерес за производите на „СИКА“, а при тоа, се предложи, почесто да се одржуваат едукативни семинари, но, не само со теоретски дел, туку и практично, директно кај производителите, односно фабриките за производство на во Лондон, Les ateliers во Париз, бетон. Училиштето за цртање во Барселона (Escuela de diseno di Марија Петроска Barcellona). Исто така, одржувал семинари и на Универзитетот во Токио, Универзитетот во Ерусалим, Академијата на уметностите во Санкт Петербург, Академијата во Брера и Политехничкото Промовиран Меѓународниот училиште во Милано. Господинот саем MADE Expo 2011 – Милано, Сантакјара одржувал курсеви за Италија мастер во Домус Академијата, Европскиот институт за дизајн, FMI ДЕНОВИ НА ДИЗАЈНЕРИ, во Вашингтон, на Универзитетот АРХИТЕКТИ И СТРУЧЊАЦИ ЗА Кембриџ во Бостон, IUAV во ЕНТЕРИЕРИ Венеција, на Креативната академија во Милано и на Универзитетот Стопанската комора на „Веритас“ во Коста Рика. Македонија во соработка со ИЧЕ – Италијанскиот институт за Марија Петроска надворешна трговија – Скопје, Економски дел на Амбасадата на Република Италија во Скопје,

БАНКАРСТВО И ОСИГУРУВАЊЕ Не се очекуваат посериозни последици врз македонската економија од грчката криза ОГРАНИЧЕНИ МОЖНОСТИ ЗА ПРЕЛЕВАЊЕ Кризата во Грција не е позитивен настан за македонската економија и не се очекуваат посериозни последици врз домашната економија, изјавил вицепремиерот и министер за финансии Зоран Ставрески, одговарајќи на новинарски прашања на заедничката прес-конференција со шефот на Мисијата на ММФ Вес Мекгру и гувернерот на НБРМ Димитар Богов. - Кризата во Грција, секако, не е позитивен настан за македонската економија, но од друга страна македонската економија многу умешно го надомести тоа што го загуби со грчката криза преку освојување нови пазари. Фактот дека извозот во првите четири месеци расте со стапка од 44 проценти истовремено кога се случува пад на извозот во Грција, покажува дека тој проблем е надоместен, односно дека македонските компании се присутни на други пазари, рекол министерот, а го цитира МИА

Тој додал дека каналите преку кои може да се прелее таа криза се ограничени и истакна дека во иднина очекува да нема посериозни последици од грчката криза врз македонскта економија, иако, смета дека за сите би било добро таа криза да се разреши по еден нормален пат, односно преку договор на Грција со приватните инвеститори за репрограмирање на нивниот долг и на тој начин да се смалат ризиците и тензиите. И шефот на Мисијата на ММФ за Македонија Мекгру смета дека директното влијание на кризата врз македонската економија не е толку големо. - Ова, додаде, не претставува позитивен настан во однос на некои инвестиции што ги имате, но вашите банки имаат стабилна состојба и не зависат од нивните филијали во Грција. Се надеваме дека оваа состојба ќе се

БИЗНИС ИНФО стабилизира, но ризиците остануваат високи, додал тој. Според Богов и Стопанска банка и Алфа банка, кои се во сопственост на грчки банки имаат одлична капитализираност. - И на двете банки капиталот постигнува 18 отсто, што е повеќе од законскиот лимит од 8 отсто. Ликвидноста е одлична и не очекуваме никакви негативни ефекти, рече Богов и додаде дека и двете банки не се потпираат на ликвидноста од матичните банки, ниту пак имаат можност да изложуваат кон матичните банки поради законските рестрикции, изјавил гувернерот. Тој истакна дека кризата покрај преку банкарскиот сектор, потенцијалот може да се прелее и преку надворешната трговија и преку странските директни инвестиции. За извозот истакна доколку се погледнат податоците, тие покажуваат дека извозот кон Грција во последните три години се намалува, но оти ефектите од тоа не се чувствуваат во вкупниот извоз кој расте со стапка од 40 отсто. За странските директни инвестиции посочи дека Грција во последните 3-4 години не е еден од најголемите странски инвеститори и оти други земји имаат доминантно учество, а во првите три месеци странските директни инвестиции се прилично високи и достигнаа 204 милиони евра.

Предлог на осигурителните компании ПОЕВТИН ЗЕЛЕН КАРТОН, А ПОСКАПО ОСИГУРУВАЊЕТО ЗА АВТООДГОВОРНОСТ Намалување или бесплатно издавање на зелениот картон, а зголемување на цената на осигурувањето за автоодговорност, предлагаат осигурителните компании во врска со најавеното поевтинување на зелената карта што се плаќа при патување во странство. До нив, како што тврдат, досега не е пристигнат конкретен предлог за поевтинување на зелениот картон. - Немаме некои конкретни најави и предлози за поевтинување. Се надевам дека во блиска иднина надлежните институции во соработка со нас ќе успеат да најдат некој баланс којшто ќе значи солидарноста да се подели на таков начин што едноставно цената на зелената карта ќе биде само оперативен трошок за хартија или бесплатно, а кај автоодговорноста

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

да се направи баланс, односно зголемување на автоодговорноста, а намалување или бесплатно давање на зелените картони, истакнал на пресконференција Драган Лазаревски, директор на „Кроација Осигурување“ АД - Скопје, која одбележа две години од своето работење.

Тој посочил дека постои убедување оти и во Македонија треба со полисата за автоодговорност да се подигне и зелениот картон, но оти со тоа се отвора прашањето за цената на автоодговорноста. - Прашањето за зелената карта е меѓународно, а не прашање на една држава. Порано тоа прашање беше уредено на еден солидарен систем, значи секој оној што требаше да оди во странство со основната полиса за автоодговорност прибавуваше бесплатно и зелена карта. Меѓутоа со расцепкувањето и формирањето на национални пазари за осигурување се наметна политика да се плаќа зелен картон, односно премијата за зелена карта да ја плаќа само оној кој што патува во странство. Тоа е неприродно нарушување на принципот на солидарност којшто подразбира сите учесници во сообраќајот без разлика дали патуваат во странство или не, треба да партиципираат во можната нивна одговорност ако нанесат штета на трети лица во странство, рекол Лазаревски, а го цитира МИА. „Кроација Осигурување“ АД - Скопје - Друштво за неживотно осигурување, што одбележува две години од своето работење, отвори ексклузивен продажен салон во центарот на Скопје. Компанијата во првиот квартал од годинава бележи раст од 47 проценти во однос на истиот период минатата година. „Кроација осигурување“ АД - Скопје функционира како дел од групацијата „Croa�a Osiguruvanje“ d.d Загреб. Основано е на 6 мај 2009 година и досега има отворено продажни салони во 15 градови во Македонија.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

ПроКредит Банка отвори Регионален бизнис-центар во Битола СПЕЦИЈАЛИЗИРАНА УСЛУГА ЗА БИЗНИС-ЗАЕДНИЦАТА ОД ПЕЛАГОНИСКИОТ РЕГИОН ПроКредит Банка отвори Регионален бизнис-центар во Битола кој ќе го покрива Пелагонискиот регион. Отворањето на бизнис-центарот е во насока на стратешката определба на ПроКредит Банка за силна поддршка и развој на бизнис-заедницата во регионот на Битола и Прилеп, особено на малите и средни претпријатија, – соопштуваат од Банката. -Бизнис-центарот е организиран со цел да пружи квалитетно банкарство кое ќе се темели на принципите на брзина, флексибилност, транспарентност и

индивидуален пристап кон клиентите, што подразбира стручно советување и целосна поддршка за финансиското работење, и е еден од четирите регионални бизнис-центри на ПроКредит Банка, - изјави Александар Тодоров, директор на Регионалниот бизнис-центар на свеченото отворање.

До сега ПроКредит Банка во регионот на Битола и Прилеп има исплатено повеќе од 13.000 бизнис-

ИЗДВОЕНО ВО КРЕДИТИРАЊЕТО ПОСВЕТЕНИ НА КВАЛИТЕТНИ ПРОЕКТИ Во услови на растечки финансиски потенцијал на банките и релативно поволни движења во реалниот сектор на економијата, можеме да очекуваме забрзување на кредитната активност до крајот на годината. Сепак, како што е потенцирано многу пати досега, фактичките кредитни текови кон приватниот сектор најмногу се детерминирани од понудата на издржани и профитабилни проекти за финансирање. Притоа, добар инвестициски предлог може да дојде од кој било сектор, но сепак, како сектори со поголем потенцијал би ги издвоиле енергетскиот сектор, здравството, ИТсекторот, прехранбената индустрија, градежништвото, металната индустрија и индустријата на обоени метали. Во тој контекст, Стопанска банка АД Скопје како и досега останува посветена на сервисирање на целокупната квалитетна кредитна побарувачка во земјата. (Д-р Глигор Бишев, претседател на Управниот одбор на Стопанска банка АД Скопје) КРЕДИТИ САМО ЗА ТЕКОВНИ ПОТРЕБИ Бизнис-секторот генерално не чувствува подобрување во работењето. Компаниите немаат доволно пари и поради тоа бараат кредити само за надминување на тековните финансиски проблеми. Земаат од една банка за да вратат кредит во друга и тоа ги одржува во живот, но нема инвестициски циклус кој може да обезбеди стабилен развој. (Маја Штериева, финансискиот директор на Комерцијална банка)

БАНКАРСТВО И ОСИГУРУВАЊЕ кредити во вкупен износ од 48 милиони евра. ПроКредит Банка е развојно ориентирана Банка, која нуди комплетна палета на услуги и чија мисија е поддршка и развој на малите и средни претпријатија. Акционерите на ПроКредит Банка сметаат дека приватниот бизнис-сектор создава најголем број работни места и дава значителен придонес за развојот на економијата во земјата.

Нов атрактивен туристички креди на ТТК Банка ДО 120.000 ДЕНАРИ НА 36 МЕСЕЦИ ПО ЗАБРЗАНА И ЕДНОСТАВНА ПРОЦЕДУРА Во пресрет на летните одмори ТТК Банка воведе нов, атрактивен туристички кредит со кој граѓаните ќе можат полесно и побрзо да отпатуваат до посакуваната дестинација. Туристичкиот кредит на ТТК Банка нуди атрактивна годишна каматна стапка од 11,5 проценти за сите корисници и е без жиранти. Промотивно од овој месец, па до крајот на годината, туристичките кредити се одобруваат без надоместоци за одобрување и без провизија. Кредитите се достапни за износи до 120.000 денари, со рок на отплата до 36 месеци. Покрај олеснетите услови на туристичкиот кредит, ТТК Банка им овозможува на граѓаните поголема достапност до туристичките кредити, преку мрежата на туристички агенции, соработници на банката – „Гренада“, „Пет“, „Тера Травел“ и „Никекс“. Листата секојдневно се проширува. Во интерес на корисниците слободно да отпатуваат до нивната дестинација од соништата, забрзана е и процедурата за одобрување на кредитното барање.

РЕЗУЛТАТИ

БИЗНИС ИНФО

Управата за животна средина го прифати барањето на Стопанската комора на Македонија за регистрација на нова компанија во колективното управување со отпадот од пакување МЕСЕЦ ДЕНА ЗА - КОНКУРЕНЦИЈА Успешната примена на актуелната регулатива од областа на управување со отпад која се однесува на отпадот од пакувањата е од општ национален интерес и во насока на вкупните активности за зачувување на животната средина. Во функција на успешна примена на Законот за управување со пакување и отпад од пакување, Стопанската комора на Македонија на 21 јуни 2011 година упати барање до Министерството за животна средина и просторно планирање за одложување во рок од 30 дена за реализација на членот 21, став 1 и 2 од Законот. На почетокот на тековниот месец во Стопанската комора на Македонија се одржаа работни состаноци, на кои стопанските субјекти донесоа Одлука за формирање нов правен субјект за постапување со отпадот од пакување, при што и ги започнаа конкретните активности за негово регистрирање. Со цел да се заврши целосно постапката и да се стави во функција уште едно правно лице (со лиценца за постапување со отпад од пакување на пазарот делува фирмата „Пакомак“), согласно членот 21 став 1 и 2 од Законот, беше побарано Управата за животна средина да им даде на заинтересираните стопански субјекти дополнителен

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

временски рок од 30 дена. Во прилог на барањето на Стопанската комора на Македонија беше дадена едногласната констатација на стопанствениците дека со основањето на уште еден правен субјект во голема мера ќе се придонесе кон поуспешна примена на Законот и запазување на националните интереси во делот на зачувување на животната средина, пре се` преку учество на поголем број засегнати стопански субјекти. Со функционирањето на новиот правен субјект ќе се создадат услови за поголема конкурентност и ефикасност, како во однос на спроведувањето на Законот, така и во однос на работењето на стопанските субјекти. Почитувајќи ги барањата на стопанствениците, а со заедничка цел за успешно имплементирање на рагулативите за управување со амбалажниот отпад, Управата за животна средина позитивно одговори, оставајќи времени рок од 30 дена за регистрација на правниот субјект, почнувајќи од денот на поднесување на барањето. При тоа, Управата за животна средина ја дава поддршката на сите напори на стопанските субјекти во рамките на Стопанската комора на Македонија насочени во правец на имплементација и спроведување на Законот за пакување и отпад од пакување.

ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА „Гранит” од Скопје ПОПРАВКА НА ДЕЛНИЦАТА ОД КАТЛАНОВО ДО ВЕЛЕС ЗА 7,23 МИЛИОНИ ЕВРА Градежното друштво „Гранит” потпиша договор со Агенцијата за државни патишта за рехабилитација на магистралниот пат од М-1 на делницата од Катланово до Велес. Вредноста на договорот изнесува 444,5 милиони денари (7,23 милиони евра) со вклучен ДДВ, а рокот на изведба е 18 месеци. „Гранит” е компанија со примарна дејност во областа на градежништвото која се занимава со проектирање, изградба и надзор на мостови, тунели, производство на градежни материјали, нискоградба, хидроградба, високоградба, изведба на електроинсталации и патишта. „Гранит” успешно работи во повеќе странски земји во кои има и свои претставништва, меѓу кои во: Германија, Русија, Албанија, Бугарија, Украина, Хрватска и Црна Гора. Во Пелагонија се очекува принос од четири тони пченица по хектар ЗАДОЦНЕТА ЖЕТВА СО СОЛИДНИ ПРИНОСИ Најголемиот производител на лебно жито во Македонија, Земјоделскиот комбинат „Пелагонија“ со задоцнување ќе ја почне годинешната жетва на пченицата, пред се` поради зачестените врнежливи денови и непристапноста на теренеот. Според агро-експертите, сепак, поголем застој во жетвените работи нема, бидејќи во тек е жетвата на јачменот, додека пак жетвата на пченицата ќе почне кон крајот на идната седмица. -Мајските дождови придонесоа да доцни жетвата на пченицата. Сепак на почетокот од идниот месец ќе вршиме

интензивно собирање на лебното жито и очекуваме жетвата да започне најдоцна до 7 јули. Првичните прогнози упатуваат на солидни приноси кои ќе се движат меѓу 4 и 4,3 тони пченица по хектар, потврди Драги Петровски, генерален директор на ЗК „Пелагонија“, а го цитира МИА. Во ЗК „Пелагонија“ со пченица се засадени околу 8.000 хектари, јачменот е застапен на 2.300 хектари, додека маслодајната репка е засеана на 1.500 хектари. Агро-експертите во ЗК „Пелагонија“ очекуваат жетвата на јачменот да заврши до крајот на викендот, а просечните приноси

АЛТЕРНАТИВИ ДРАЧ ЗАСИЛЕНО СЕ КОРИСТИ Во овој момент Драч почна засилено да се користи од македонските компании за контејнерската стока, но не е апсолутна замена за Солун затоа што албанското пристаниште е плитко и таму не можат да влезат големи бродови за превоз на руда, метали и нафта. Поради ова, Драч се уште не е доволно разработен, но ние отворивме претставништво таму и имаме наш вработен затоа што очекуваме полека работите да се менуваат. Во Македонија има најави дека ќе се гради пругата од Коридорот 8. Албанија, пак, зеде обврска до крајот на 2011 година да изгради автопат кон Македонија. Автопатот кон Косово и кон Црна Гора е веќе направен. Затоа мислам дека ќе има промена на работите во овој дел“. (Зоран Арнаутов, оперативен директор на „Фершпед“)

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

КОМОРСКИ СИСТЕМ

Меѓународната трговска комора и Светската царинска организација потпишаа Меморандум за зајакнување на партнерството, модел на приватнојавно партнерство БОРБАТА ПРОТИВ ШВЕРЦОТ И ПИРАТЕРИЈАТА Дводневната конференција „Отворени денови за трговија“, во седиштето на Светската царинска организација (СЦО) во Брисел, заврши со потпишување Меморандум за разбирање меѓу организаторот и Меѓународната трговска комора (МТК), со цел утврдување активности во однос на размената на информации, знаења и искуства меѓу лидерите и експертите од царината и бизнис-заедницата. Претходниот Меморандум за разбирање беше потпишан во 1996 година, со што започна соработката за унапредување и поддршка на ефикасноста на на царинската контрола и нејзино олеснување. Kunio Mikuriya, Генерален секретар на Светска Царинска Организација (СЦО/ WCO) и Jean-Guy Carrier, Генерален секретар на Меѓународна трговска комора (МТК/ICC) по потпишувањето на ревидираниот Меморандум за разбирање Ревидираниот документ содржи листа на заеднички активности со цел подобро разбирање на процедурите на корисниците и обезбедување подобри канали на комуникација. Документот овозможува учество на Меѓународната трговска комора во техничките комитети на Светската царинска организација, вклучувајќи ги и оние кои се однесуваат на царинската вредност, изградување на капацитетите и интегритетот. Со Меморандумот е утврден Акционен план за заедничко делување со полицијата во однос на меѓусебно препознавање на проблемите и хармонизација на царинските процедури на глобално ниво. Утврдени се и заеднички програми меѓу МТК и Бизнис-акцијата за прекинување на шверцот и пиратеријата (БАСЦАП). -Ни претстои соработка со СЦО и националните влади за зајакнување и имплементација на интелектуалната сопственост во слободните трговски зони, што вклучува истраги и доброволни акции од страна на бизнисот. Очекуваме и заеднички активности со СЦО на полето на царинските оленувања во полза на бизнисот, но и на царинската администрација, – изјави генералниот секретар на МТК. Долгогодишното партнерство меѓу МТК и СЦО

датира од шеесеттите години, со воспоставувањето на системот АТА-карнет, па се` до денес, кога во фокусот е борбата против пиратеријата.

ПОСЕТИ Соработка со Австралиско-македонската стопанска комора ЗАЕДНИЧКА ПРОМОЦИЈА НА МАКЕДОНСКОТО СТОПАНСТВО ПРЕД АВСТРАЛИСКАТА ДЕЛОВНА ЈАВНОСТ - Австралиско-македонската комора, основана и со поддршката на Стопанската комора на Македонија, освен што ја промовира македонската економија меѓу нашите иселеници, таа може да се стави во функција на промотор на македонските стопански потенцијали пред целата австралиска деловна заедница, информираше Јове Стојановски, член на Управниот одбор на Австралискомакедонската комора при постетата на Стопанската комора на Македонија (28.6.2011 година). - Во Австралија е стасана втора генерација на едуцирани млади луѓе, а во последните години и многу образовани млади луѓе од Македонија се иселија во Австралија, кои се вработени во значајни австралиски компании, банки, универзитети. Оваа заедница има потреба од стопанските и други информации од Македонија и таа може да даде квалитативно различен придонес во развојот на билатералните стопански односи, но и во економската соработка со трети пазари. Во таа мисија ни е потребна поддршка на Стопанската комора на Македонија, - нагласи Јове Стојановски. Токму затоа со домаќините беше разговарано за начините на конкретна институционална соработка меѓу двете деловни асоцијации. (Љ.Н.)

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА Оценки на ММФ по завршување на еднонеделната мисија ЕКОНОМСКИТЕ ПОЛИТИКИ НА ВЛАДАТА ЗДРАВИ И ВО СОГЛАСНОСТ СО ДОГОВОРЕНОТО Закрепнувањето на македонската економија што почна минатата година продолжува, а ММФ очекува годинава растот да достигне три проценти поддржан со силниот извоз и инвестициските трошења. Ова е оценката на Мисијата на ММФ по еднонеделните разговори со властите за економските политики и реализацијата на кредитната линија за претпазливост. Ова е прв преглед на економските и финансиските состојби по одобрувањето на Кредитната линија за претпазливост од страна на ММФ на земјава. Прегледите се вршат на шест месеци. Кредитната линија од 390 милиони евра, одобрена во јануари годинава, е во времетраење од две години. Владата досега одлучи да повлече 220 милиони евра кои се користат за сите буџетски потреби. Според шефот на Мисијата на ММФ Вес Мекгру, како што го цитира МИА, врз основа на прелиминарните податоци економските политики се во согласност со програмата на властите поддржана од Кредината линија за претпазливост, вклучувајќи го фискалниот дефицит и нивото на девизните резерви. - Властите ја потврдија нивната

заложба за постигнување таргет на фискалниот дефицит од 2,5 отсто од БДП годинава, како и да го намалат дефицитот на околу 2 отсто следната година. Во поглед на монетарната политика, моменталната состојба се чини дека е во согласност со стабилноста на девизниот курс и контролата на инфлацијата, при што НБРМ би било значајно да остане подготвена за приспособување на политиките доколку е потребно со цел да се одбранат тие цели, истакнал Мекгру на заедничката прес-конференција со вицепремиерот и министер за финансии Зоран Ставрески и гувернерот на Народната банка на Република Македонија Димитар Богов. Тој додаде дека растот на инфлацијата е резултат на зголемените цени на храна и горива, но оти тие

притисоци се стабилизираа и се очекува да се намалат, додека пак основната инфлација останува ниска. Надворешниот биланс на Македонија, додаде, е неконтролиран и би требало главно да биде финансиран од странски директни инвестиции, при што девизните резерви остануваат на задоволително ниво. За финансискиот сектор оцени дека целокупно останува стабилен, со високи нивоа на адекватност на капитал, голема ликвидност и стабилизирање на нефункционалните заеми. Мекгру смета дека овие општи поволни состојби и натаму се изложени на ризици од неповолните надворешни случувања, повикувајќи на претпазливост и внимание со цел да се задржи соодветната заштита. Министерот за финансии разговорите со Мисијата ги оцени како плодни и ефективни, во кои заеднички е констатирано дека заздравувањето на економијата оди во нагорна линија и има се` повеќе индикатори дека македонската економија годинава ќе оствари солиден пораст кој Владата предвидува да изнесува 3,5 проценти. Тоа, како што рече, е поткрепено со растот на инвестициите и извозот како клучни компоненти на растот на економската активност. - Економските политики на Владата во првите пет месеци останаа здрави и исполнети се индикативните таргети што беа договорени и во делот на буџетскиот дефицит и во делот на девизните резерви. Ја повторивме и нашата определба дека до крајот на оваа година Македонија ќе продолжи со такви политики, пред се` со постигнување на предвиденото ниво на буџетски дефицит од најмногу 2,5 проценти од БДП и во тој контекст Македонија и во следната година ќе продолжи со здрава фискална политика и ниско ниво на буџетски дефицит, истакнал министерот Ставрески. Тој додал дека буџетскиот дефицит, односно таргетот договорен со ММФ е остварен во услови кога капиталните расходи, односно трошоците за капитални инвестиции во првите пет месеци од годинава се за 50 проценти повисоки во споредба со минатата година. - Значи, истакнал министерот, има едно извонредно остварување на капиталните расходи во првите пет месеци од оваа година и ние ќе останеме на таа политика на промена на структурата на буџетските расходи во насока на одржување на повисоко ниво на капитални расходи. Финансирањето на буџетскиот дефицит во текот на оваа и следната година, како што рекол Ставрески, се реализира и преку оваа кредитна линија

и во иднина со планираното издавање на еврообврзница, како и користење на можности за продлабочување на големината на домашниот пазар. - Тоа се области на кои и во иднина ќе останеме заеднички да работиме со ММФ и преку една комбинација што ќе се обезбедат од екстерни и домашни извори ќе се обезбедат доволно средства за финансирање на буџетскиот дефицит и за останатите потреби и за следните години, рече министерот и додаде дека издавањето на еврообврзница е можно да се случи и до крајот на годината, но зависи од тоа дали условите на пазарот ќе бидат соодветни. Издавањето еврообврзница го поддржува и Мисијата на ММФ, посочувајќи дека во иднина би било добро парите од кредитната линија да бидат крајно средство за користење.

Министерот истакна дека во иднина ќе се продолжи со напорите за остварување на координирани политики кои ќе овозможат да се задржат макроекономската стабилност, пред се` ниското ниво на инфлација, како основен предуслов за раст. - Сигналите што се праќаат од фискалната и монетарната политика во голем дел се усогласени и овозможија и покрај предизвиците што ги имавме од цената на горивата и одредени прехранбени производи на светските берзи сепак ифналцијата да ја задржиме во ниски рамки и до крајот на годината таа да остане на ниско ниво, - истакнал Ставрески. Гувернерот на Народната банка, Димитар Богов рекол дека во текот на разговорите е утврдено дека се блиски во видувањата и проекциите со ММФ. - Економијата е во нагорен тренд. Имаме позитивни движења, а притисокот кој го имавме врз инфлацијата се исцрпи во првите месеци од годината и во април и мај имаме веќе стабилизирање. Очекуваме стабилизацијата на цените да продолжи и во наредните месеци и кон крајот на годината годишната стапка да почне да се намалува, изјавил Богов и додал дека за идната година го афирмирале ставот дека инфлацијата ќе се спушти под три проценти. Го поминавме, додаде, периодот зад нас кој беше карактеризиран барем

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

БИЗНИС ИНФО

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА

во поранешните периоди на избори со зголемена несигурност, но овој пат не забележавме никакви нарушувања во април и мај, ниту на планот на инфлацијата, ниту на девизниот пазар. Ако овој период го поминавме без некои поголеми турбуленции, извесно е дека навлегуваме во помирен период и овие наши проекции за инфлацијата и за стабилизирање на движењата во платниот биланс се засноваат на цврсти убедувања, - рекол гувернерот на НБРМ.

Дуинг бизнис 2011: Македонија меѓу најдобрите во ЈИЕ за бизнис СКОПЈЕ, БИТОЛА И ТЕТОВО МЕЃУ ТОП БИЗНИС ДЕСТИНАЦИИ Скопје, Битола и Тетово се рангирани меѓу најдобрите бизнис дестинации од 22 града во седум држави во Југоисточна Европа. Во најновиот извештај на Светска банка Дуинг бизнис 2011, што беше презентиран во Виена, овие три македонски града го зазедоа првото, третото и петото место. - Македонските градови и Македонија се рангирани меѓу најдобрите во ЈИЕ, што е доказ дека меѓу земјите во регионот има најдобра бизнис клима, односно најдобри реформи за подобрување на бизнис климата, изјавил вицепремиерот и министер за финансии Зоран Ставрески, кој учествува на конференцијата на која се презентира извештајот Дуинг бизнис за ЈИЕ за 2011 година, а го цитира МИА. Според него, ова е уште една потврда за она што се презема за подобрување на бизнис климата, а рангирањето на 4-то место во светот во извештајот во 2008 и прогласувањето како трет најдобар реформатор во 2010 се показател дека Македонија во континуитет прави добри реформи во однос на бизнис климата. - Ова е уште еден извештај кој заедно со оние од 2008 и 2010 година, потврдува дека во континуитет Македонија прави добри реформи во однос на бизнис климата. Како резултат на

тие реформи Македонија успеа во 2007 и 2008 година да ги оствари најдобрите економски резултати со највисоко ниво на инвестиции од над 1,2 милијарди евра и висок економски раст од 5,5 проценти во просек. Во 2009 и 2010 година кога дојде светската економска криза овие реформи ја направија македонската економија да биде поотпорна на кризата да може македонските компнии да ја преживеат кризата и еве 2011 година кога кризата веќе завршува да почнеме повторно да остваруваме економски раст. Потврда за тоа се резултатите од првиот кавартал од оваа година во кој Македонија има петти најдобар резултат во Европа со пораст на БДП од над 5 проценти, истакна Ставрески. Извештајот Дуинг бизнис ги мери реформите во четири области. Првата е во започнувањето бизнис каде, како што рече министерот, апсолутно стоиме најдобро во регионот и сме на 5-то место во светот. - Потребни се само три дена за да почне компанија да работи во Макдонија при што самото регистрирање на компанијата може да се направи за четири часа. И тоа е најдобриот резултат во целиот свет, посочил Ставрески. Во однос на вториот индикатор за добивањето дозволи за градба, Македонија има исто така напредок, особено во делот на скратување на процедурите за градба. Со најновите измени процедурите се скратени од 21 на четири за да почне да се гради еден бизнис објект. При што и комуналиите се намалени за 95 проценти, односно изнесуваат само 5 проценти во однос на претходното ниво што Македонија дополнително ќе ја направи уште поконкурентна, истака Ставрески и додаде дека очекува во следниот извештај на Светска банка Дуинг бизнис на национално ниво во овој индикатор да имаме значително подобрување. Тој потенцира дека имаме подобрување и кај индикаторот за регистрирање на имот, односно дека во делот на катастарот каде се забрзани процедурите, воведена е електронска можност за поднесување документи, а намалени се и тарифите на катастарот. Според министерот, во овој дел со проектот со Светска банка има коренити промени во функционирањето на катастарот на подобро и тоа е реформа што исто така е истакнувана како добар пример. Во извештајот и според четвртиот индикатор кој се однесува на извршувањето на договорите, односно во делот кога има комерцијални спорови, во Македонија има подобрување, односно побрзо се завршува еден комерцијален спор и пократко трае постапката, иако

како што смета Ставрески, тука има се уште простор за подобрување. - Извештајот е една верификација на добрите политики и реформи што се прават и на национално и на локално ниво во делот на намалаување на процедурите, олеснување на условите за бизнис, намалување на трошоците на компаниите. Секако, овие политики со оглед на тоа дека сме најдобри во регионот, очекуваме и во иднина уште повеќе да дадат резултати во привлеквање инвестиции било тие да се странски било домашни, односно да го отворат оној инвестициски циклус и креирање нови работни места што беше споменато и од креаторот на овој извештај кој рече дека со условите што се во Македонија и резултатите остварени во делот на реформите за бизнис климата се очекува значајно зголемување во следните години на инвестициите и отворање на нови работни места, изјавил минитерот Ставрески во Виена. Извештајот што беше денеска презенитран опфаќа 22 града од Македонија, Црна Гора, Србија, Босна и Херцеговина, Косово, Молдавија и Албанија. Потпишан Меморандум за соработка меѓу царинските управи на Македонија и Полска ЗАЕДНИЧКА БОРБА ПРОТИВ НЕДОЗВОЛЕНАТА ТРГОВИЈА И ПРЕКУГРАНИЧНИОТ КРИМИНАЛ Царинската управа на Република Македонија и Царинската управа на Полска потпишаа Меморандум за борба против царинските измами и развој на партнерски односи. Меморандумот е потпишан од страна на директорите на двете институции во Брисел на Годишното собрание на Советот на Светската царинска организација (СЦО). Како што соопштува Царинската управа на Република Македонија, Меморандумот претставува основа за натамошно продлабочување на билатералната соработка меѓу двете царински служби и има за цел поефикасна заедничка борба против недозволената трговија и прекуграничниот криминал и заштитата на финансиските интереси и безбедноста. Меморандумот дава основа и за соработка на полето на професионално усовршување на царинските службеници преку заеднички програми за обука.

ВЕСТИ ОД МАКЕДОНСКАТА ЕКОНОМИЈА Прилепска пиварница со нова инвестиција во производството БЕСКИСЕЛГУРНА ФИЛТРАЦИЈА ЗА ЦЕЛОСНО ОТСТРАНУВАЊЕ НА ОТПАДОТ Прилепска пиварница инвестираше во нова опрема за бескиселгурна филтрација, која ќе овозможи по филтрацијата да нема отпад. Со ова компанијата се вброи меѓу трите во Европа кои поседуваат ваков тип опрема со која се заштитува животната средина.

- Водени од новите текови на производство, а притоа од нашата желба да обезбедиме максимална автоматизација и модернизација на Пиварницата, се решивме за оваа инвестиција. Со неа вложуваме долгорочно за иднината на оваа компанија. Секогаш се стремиме да бидеме иноватори и на тој начин ќе продолжиме да ја развиваме Прилепска пиварница, затоа што нашите потрошувачи го заслужуваат најдоброто, истакнала Панде Самарџиоска, заменик-генерален директор на Прилепска пиварница, а ја цитира МИА. Инвестицијата во процесот на производство се состои во поставување мембрански филтри каде што се отстрануваат фините честитки на квасец и протеинскиот талог. Новиот начин на филтрација дозволува и постојана стабилизација на пиво за намалување на состојките кои негативно влијаат на горчината на пивото, со што се добива чиста, фина горчина. Опремата е набавена од светските производители од Германија. Прилепска пиварница АД Прилеп е основана во 1924 година. Инвестициите во висока технологија ја направија една од најмодерните пиварници на Балканот. Покрај домашните брендови: Блум, Златен даб, Крали Марко, Мајсторско

БИЗНИС ИНФО

пиво, Газоза, Портокалада, ги полни и лиценцните пијалаци Пепси, Миринда, Севен ап и е ексклузивен импортер за пивата Туборг и Карлсберг. Со поставување топлински распределители и термостатски вентили тела 62 до 115 евра годишна заштеда за греење ИНТЕРЕСОТ НА ПОТРОШУВАЧИТЕ И НАТАМУ МАЛ Од 62 до 115 евра може да се заштедат годишно за греење ако се постават топлински распределители и термостатски вентили, покажа пилот проектот „Распределба и наплата на топлинската енергија на ниво на стан” што изминатата грејна сезона 2010/2011 го спроведе Снабдување Исток. Според пилот проектот, инвестицијата би била околу 50 евра за грејно тело или 250 евра за стан со пет грејни тела, а враќањето на вкупното вложување за период од 2,5 до 4 години. Притоа, заштедата зависи исклучиво од однсеувањето на потрошувачите, односно од тоа колку штедат.

Проектот на Снабдување Исток опфати објект со вкупно 8 стана и еден деловен потрошувач. Во нив прв пат беа поставени топлински распределители и термостатски вентили или вкупно 81 грејно тело. Опремата беше инсталирана пред почетокот на грејната сезона, а се направија две отчитувања, на крајот на ноември и на крајот на декември. Распределителите не мерат потрошена енергија, туку ја регистрираат емисијата на топлина од радијаторот. Индивидуалната потрошувачка на секое домаќинство се пресметува како удел од вкупната потрошувачка на целиот објект. Од 8 потрошувачи, топлинска

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

енергија заштедиле 5 во однос на моделот за распределба и наплатата по метар квадратен. Најголемата заштеда региsтрирана кај еден потрошувач е 24 отсто или 10,851 денари. На крајот од грејната сезона 2010/2011 Снабдување Исток на сите пет потрошувачи што заштедиле, за да ги стимулира, им достави корегирана фактура, согласно остварената заштеда, додека на останатите три им достави фактури согласно постојниот модел за распределба и наплата на топлинска енергија и покрај тоа што имаа потрошено повеќе топлинска енергија. Во наредниот период, за грејната сезона 2011/2012, Снабдување Исток планира да опреми уште два објекта за мерење и наплата на топлинската енергија на ниво на стан, но општ е впечатокот дека интересот е многу мал. Во изминатиот период распределбата на топлинска енергија се вршеше согласно грејната површина и потрошувачите не беа мотивирани да штедат. Ако се земат актуелните цени на топлионската енергија, просечниот годишен трошок за греење на стан со 55 метри квадратни грејна површина е 480 евра. Пилот проектот што го спроведе Снабдување Исток беше финасиран од фирмите „Техем“, производител на топлински распределители, и „Данфос, производител на термостатски вентили. „Геопром“ се претстави на европскиот саем „Витафудс“ во Женева ВО ДРУШТВО СО НАЈГОЛЕМИТЕ ПРОИЗВОДИТЕЛИ НА ДОДАТОЦИ ЗА ХРАНА Македонската компанија „Геопром“ ги претстави своите производи на Саемот „Витафудс“ во Женева, Швајцарија. Компанијата се претставува трета година по ред на овој саем за хранителни препарати, фармацевтска индустрија, козметичка индустрија и додатоци за храна. На Саемот, кој е најголем во Европа, со преку 20.000 посетители и 600 компании-излагачи, се излагаат диететски суровини и готови

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

производи. - „Геопром“ на овој начин доби свое место меѓу најголемите европски произведувачи на додатоци за храна и фармацевтски компании, велат од компанијата и додаваат дека искуството покажува оти учеството на саеми посебно во оваа индустрија значи инвестиција во иднината на компанијата.

„Геопром“, како македонска компанија за трговија и производство на додатоци за храна и хербални лекови, својот пласман го гледа надвор од границите на Македонија. Како што објавува МИА, во моментов извезува околу 40 отсто од сопственото производство. Почнати се првични разговори за пласмани со компании од Шпанија, Италија, Шведска, Полска, Израел и други, а во преговори и подготовки се за прв извоз со компании од Холандија, Норвешка, Азербејџан и Иран. Отворен нов деловен центар на „Униор“ ИНВЕСТИЦИЈА ОД 1,3 МИЛИОНИ ЕВРА Нов деловен центар на Компанијата „Униор“ отворен е во населбата Илинден. Тој опфаќа административен и продажен дел. Изградбата на деловниот центар почна во март минатата година. Изведувач на проектот беше „Прототип“ од Скопје, а инвестицијата е вредна 1.307.000 евра, од кои опремата чини 115.000 евра. Директорот на „Униор“, Мирче Сергиевски, вели дека целта на отворањето на новиот деловен центар е да се биде поблиску до корисниците, подобрување на сервисот

БИЗНИС ИНФО

ВЕСТИ ОД МАКЕДОНСКАТА ЕКОНОМИЈА

и доставата и прикажување на новитети во областа. Со изградбата на деловниот објект се планира зголемување на продажбата и бројот на вработени. Од компанијата планираат зголемување на продажбата од годинава до 2015 година да порасне од 1.589.000 евра на два милиони евра, односно пораст од 6 отсто, а бројот на вработени од постоечките 14 да се зголеми на 20. „Униор“ е еден од најстарите и најголемите европски производители на клешти и друг вид рачен алат со врвен квалитет. Фирмата во Скопје е формирана на 8 јуни 1992 година, како друштво со ограничена одговорност со доминантен капитал на „Униор Зрече“ од Словенија.

кредитен рејтинг B1 што покажува дека има финансиска стабилност. Според сите показатели, следниот период Гевгелија може да се носи со задолжувања за изградба на одредени инфраструктурни проекти кои се неопходни. Тоа е голема придобивка за нас, полесен настап пред финансиските институции од каде ќе можеме да побараме заеми на долг рок за да ги платиме и да ги реализираме инфраструктурните побарувања на Гевгелија, рече градоначалникот на Гевгелија Иван Франгов.

ОПШТИНСКИ БИЗНИС Уште пет општини во Македонија со меѓународен кредитен рејтинг ГЕВГЕЛИЈА, ГОСТИВАР, КУМАНОВО И ШТИП СО B1, А ИЛИНДЕН СО B2 Општините Гевгелија, Гостивар, Куманово и Штип имаат меѓународен кредитен рејтинг B1, a Oпштина Илинден B2, објавија Меѓународната агенција за кредитен рејтинг Мoody’s Investor Services, Македонскиот центар за финансиска обука и Проектот на УСАИД за локална самоуправа. - Добриот кредитен рејтинг покажува дека добро се менаџирал буџетот, општината нема долгови и има фискален капацитет. Добивањето кредитен рејтинг општината ја легитимира пред сите меѓународни финансиски институции и искуството на Општина Велес е позитивно зашто со добивањето на кредитниот рејтинг многу полесно остваривме контакт со Светската банка, изјавил градоначалникот Горан Петров, а го цитира МИА. Според него, кредитниот рејтинг треба да го имаат сите општини во Република Македонија бидејќи, како што рече, на тој начин полесно ќе бидат препознаени надвор од границите на државата. Петров потсети дека Велес заедно со Струмица беа првите општини кои добија кредитен рејтинг. - Општина Гевгелија доби

Татјана Лукановска, претседател на Македонскиот центар за финансиска обука, посочи дека рејтингот значи давање оценка за кредитниот ризик, односно за потенцијалите и опасностите од евентуално неостварување финансиски обврски на секоја поединечна општина. Во носењето на кредитната оценка, додаде, најголемо влијание има т.н. оперативната средина или институционална поставеност во една држава, нејзиниот вкупен економски развој, БДП што го остварува... - Генерална е оценката дека финансиската состојба е добра. Постои добра ликвидност во општините и нема висока изложеност на долг, рече Лукановска, потенцирајќи дека Македонија стана препознатливо место за инвестирање, за домашни и странски инвеститори. Распишан тендерот за јавноприватно партнерство за бањата „Кежовица“ РЕКОНСТРУКЦИЈА И ВОВЕДУВАЊЕ НОВИ СМЕСТУВАЧКИ, ТЕРАПЕВТСКИ И СПА-КОМПЛЕКСИ Општина Штип го објави меѓународниот тендер за јавноприватно партнерство за Градската бања „Кежовица“. Портпаролот на Општината, Милена Ристова-

ВЕСТИ ОД МАКЕДОНСКАТА ЕКОНОМИЈА Михајловска вели дека тендерот ќе биде отворен до 28 август 2011 година. - Општина Штип и Јавното претпријатие „Исар“ договорот со инвеститорот во Градската бања „Кежовица“ ќе го склучат за период од 30 години. Со реализација на проектот треба да се обезбеди унапредување на туристичката инфраструктура, потоа ослободување на „Исар“ од несуштинските дејности, анимација на бањскиот туризам и воведување на нови сместувачки, терапевтски и спа-комлекси, информира РистоваМихајлова, а пренесува МИА.

Во договорот за јавноприватно партнерство е наведено дека приватниот партнер е должен во рок од една година да изврши реконструкција на градската бања и има можност за доградба на постојниот сместувачки капацитет. - Приватниот партнер на „Исар“ треба секоја година да му го исплаќа понудениот процент од нетодобивката, а по реконструкцијата и модернизацијата на постојните објекти цената на досегашните бањски услуги може да се зголеми најмногу за 40 отсто, - истакна Ристова-Михајловска. Таа додаде дека одлуката за одделувањето на Градската бања „Кежовица“ од Комуналното претпријатие „Исар“ и за склучување договор за јавно-приватно партнерство е донесена едногласно од страна на сите политички партии, кои се дел од Советот на Општина Штип.

Соработка на Kочани со унгарскиот град Сигетсентмиклош и со бугарската општина Рила ЗАЕДНИЧКИ ВО ЕКОНОМСКИ И СОЦИЈАЛЕН РАЗВОЈ

БИЗНИС ИНФО

Општина Кочани ќе соработува со збратимениот унгарски град Сигетсентмиклош и на стопански план, беше договорено на средбата на градоначалниците Ратко Димитровски и Фодор Анталне. Унгарските претставници при посетата на Кочани посебен интерес покажаа за оризот, градинарските производи и геотермалните води. Договорено е и продлабочување на соработката на полето на културата, уметноста, образованието и спортот. - Збратимувањето беше воспоставено преку спортот, борењето, но оваа посета даде можност за проширување на соработката и во други области, рече градоначалникот на Сигетсентмиклош Анталне. Делегацијата од Унгарија во изминатите два дена посети неколку стопански објекти, изворите на геотермална вода, рекреативниот центар Пониква и браната Градче со живописните водопади. Општините Кочани и Рила од Република Бугарија како партнери во реализацијата на проекти од областа на комуналната инграструктура и од социјалната компонента користат средства од Европските фондови.

Реализацијата на двата проекти е во тек, а на средба во Кочани е договорено аплицирање за десетина нови проекти на новиот повик за прекугранична соработка. Задоволни сме од досегашната соработка со Општина Кочани. Реализиравме три проекти во изминатите две години, а сега во тек е реализација на проект од социјалната сфера во кој ние сме носители, а Кочани ни е партнер. Соработката ќе продолжи со подготовка на нови проекти со кои ќе аплицираме за средства од фондовите на ЕУ за прекугранична соработка, изјави Ѓорги Кабзималски, градоначалник на Општина Рила, а го цитира МИА.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Престојот во Кочани делегацијата од Рила го искориости и за посета на туристичикиот локалитет Пониква. Почна бербата на вишни во штипско РОДОТ ДОБАР, ЦЕНАТА ЗАДОВОЛИТЕЛНА Штипската фирма „Овоштар“ од село Аргулица почна со берба на вишните. Директорот Бојан Стефанов вели дека имаат околу 140 хектари насад, но ќе берат само од 40 хектари, зашто останатите површини се млади или подигнати годинава.

Првичните резулати покажуваат дека просечните приноси ќе бидат пет тони по хектар. Родот е со многу добар квалитет, но не сме задоволни од количината. Последните десетина дена во нашиот атар немаше доволно врнежи дожд, изјавил Бојан Стефанов, а го цитира МИА. Тој потенцира дека откупната цена што се движи околу 28 денари за килограм, е задоволителна. Вишните ќе бидат преработени овде, во погонот на фирмата „Фрукатана“, во село Аргулица, ситната вишна ќе биде ставена во алкохол, а крупната во компот или пастер. Нашите производи 100 процентно се извезуваат на странските пазари, компотот во Босна и Херцеговина и Хрватска, вишната во алкохол во Франција каде што пласираме 800 до 900 тони вишни преку нашиот тамошен долгогодишен партнер, додека пастерот го извезуваме во Холандија, - рекол Стефанов. „Фрукатана“ е најголемиот преработувач и откупувач на вишни во земјава. Според Стефанов, во Македонија се произведуваат околу 3.000 тони вишни, а „Фрукатана“ откупува 1.200 до 1.500 тони или речиси половина од вкупните приноси.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Република Албанија ги укина царините за увоз на земјоделски производи од регионот ШАНСА ЗА МАКЕДОНСКИТЕ ПРОИЗВОДИТЕЛИ Парламентот на Република Албанија го усвои предлогот нa Владата за укинување на царинските давачки зa увоз на земјоделски производи од земјите во регионот. Co оваа одлука практично е ислолнета обврската што произлегува од Договорот за слободна трговија ЦЕФТА, потпишан во 2006 и ратификуван во 2007 година, со цел создадвање слободен пазар на производи и услуги во регионот.

Донесувањето на наведената одлука наиде на различни реакции кај експертите од областа на агрикултурата во Република Албанија. Една група го поздравува овој потег и смета дека истата ќе придонесе за развој на трговијата со соседните звмји при што особено се потенцира Косово, како и заради фактот што ќе се создаде посилна конкуренција и намалување на цените на земјоделските производи на домашниот пазар. Други, пак, сметаат дека оваа одлука нема да има некаков позитивен ефект, од причина што извозот на земјоделски производи од Албанија и онака е многу скромен. Според нивно мислење, оваа одлука може да налрави дополнителна штета врз слабо развиеното домашно земјоделско производство со увоз на производи кои ќе бидат доминантни на пазарот во однос на домашните. Се истакнува дека албанските земјоделци и досега се соочувале со конкуренција на производите од останатите земји во регионот, а со воведувањето на новите лравила нивната положба ќе буде уште потешка. Bo овој контекст се наведуваат податоците на Државниот завод за стасистика INSTAT каде стои дека во првите 4 месеци од 2011 година е направен увоз на храна, пијалоци и тутун во износ од околу 206 милиони eвpa, додека извозот на истите е 10 пати помал и изнесува околу 20 милиони евра. Во секој случај треба да се истакне дека одлуката за укинувањето на царинските давачки за земјоделски производи е многу значајна за Р. Македонија во насока на зголемување на извозот на земјоделски производи во оваа соседна земја. Приликата треба максимално да биде искористена од страна на производителите, односно трговците за поуспешен настап на

БИЗНИС ИНФО албанскиот пазар, се разбира со соодветна поддршка на надлежните институции во РМ. Србија почна изградба на првата соларна електроцентрала во земјата ИНВЕСТИЦИЈА НА ЗЛАТИБОР ОД 15 МИЛИОНИ ЕВРА Србија почна со изградба на првата соларна електроцентрала во земјата, која ќе се финансира од локалната осигурителна компанија „Дунав“ и српската државна електродистрибутивна компанија (ЕСБ).

Електроцентралата со моќност од пет мегавати ќе биде изградена на Златибор, на 220 километри југозападно од Белград. Изградбата на централата ќе чини 15 милиони евра. Градоначалникот на Чајетина Милан Стаматовиќ изјави по повод почетокот на градежните работи, дека Златибор, каде што има 250 сончеви денови годишно, е соодветно место за изградба на соларна централа. Генералниот директор на ЕСБ Драгомир Марковиќ истакна дека неговата компанија ќе инвестира во наредните години 45 милиони евра во производството на електрична енергија од сонце и ветер.

Бугарија лани со странски директни инвестиции од 1,6 милијарди евра

РЕГИОН декември 2010 година изнесува 2,6%, а годишната инфлација во споредба со мај 2010 година достигна 4,8%. Во април годинава тој процент изнесуваше 4,6%. Во мај 2011 година, цените на прехранбените производи бележат намалување за средно 0,5%. Според прогнозите на ММФ, инфлацијата во Бугарија за 2011 година ќе достигне до 4,2% и 3% за 2012 година, а прогнозите на бугарската Влада за 2011 година изнесуваат 3,6%. Во однос на инвестициите, Бугарската трговска и индустриска комора ги објави податоците за странските директни инвестиции во Бугарија за 2010 година. Тие изнесуваат 1,63 милијарди евра. На листата на првите десет држави со најголеми инвестиции во Бугарија се: Холандија, Белгија, Кипар, Грција, Германија, Русија, Велика Британија, САД, Унгарија, Шпанија и Италија. Според податоците на БНБ, Турција, Македонија и Романија се државите кои привлекле најмногу бугарски инвестиции. Така, за периодот јануари 2001 – јуни 2010 година, во Турција е инвестиран бугарски капитал од 83,7 милиони евра, во Македонија 66,8 милиони евра и во Романија 60,4 милиони евра. Бугарските инвестиции во Србија, за истиот период, изнесуваат 54 милиони евра, а во Грција 51,3 милиони евра. Вкупните бугарски директни инвестиции, во 2010 година, изнесуваат 149,8 милиони евра.

Светската банка и одобри на Црна Гора кредит од 59,1 милиони евра ПОДРШКА ЗА ДРЖАВНИОТ БУЏЕТ Светската банка и одобри кредит на Црна Гора во износ од 59,1 милиони евра, соопшти црногорското Министерство за финансии.

НАЈГОЛЕМИ ИНВЕСТИТОРИ ХОЛАНДИЈА, БЕЛГИЈА, КИПАР... Според последно објавените податоци на Националниот институт за статистика на Република Бугарија, инфлацијата за месец мај во Бугарија изнесувала точно нула. Кредитниот аранжман веќе е усогласен, а бордот на директори за тоа формално ќе одлучи во крајот на август или почетокот на септември. Кредитот ќе биде искористен за поддршка на државниот буџет, прецизираат од Министерството. Кредитот е со грејс период од пет години, на период од 20 години и со камата од околу 2,5 отсто. Поскапувањето за јануари-мај 2011 година

периодот наспроти

СТАТИСТИКА Индустриското производство во мај РАСТ ОД 11,8 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на индустриското производство во мај 2011 година во однос на мај 2010 година изнесува 106.9. Гледано по сектори, индустриското производство во секторот Рударство и вадење на камен во мај 2011 година, во однос на мај 2010 година, бележи пораст од 27.3%, во секторот Преработувачка индустрија бележи пораст од 11.9%, а во секторот Снабдување со електрична енергија, гас, пареа и климатизација опаѓање од 24.4%.

БИЗНИС ИНФО Ваквото зголемување е резултат, пред сé, на зголемувањето на просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен во секторите: Други услужни дејности (25.9%), Информации и комуникации (15.9%) и Стручни, научни и технички дејности (12.2%). Намалување на просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен во однос на претходниот месец е забележано во секторите: Финансиски дејности и дејности на осигурување (2.6%), Преработувачка индустрија (1.9%) и Трговија на големо и трговија на мало; поправка на моторни возила и мотоцикли (1.6%). Просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен во април 2011 изнесува 30 172 денари. Во април 2011 година, 2.0% од вработените во Република Македонија не зеле плата. Нето-плата по вработен

Според главните индустриски групи, производството во мај 2011 година, во однос на мај 2010 година, бележи пораст кај Интермедијарни производи, освен енергија за 12.2% Капитални производи за 87.0%, Трајни производи за широка потрошувачка за 103.9% и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 10.2%, додека кај Енергија бележи опаѓање за 30.1%. Индексот на индустриското производство во периодот јануари - мај 2011 година, во однос на периодот јануари - мај 2010 година, изнесува 111.8.

Просечна бруто и нето -плата по вработен ВО ПЛИКОВИТЕ БЛИЗУ 500 ЕВРА БРУТО Бруто-плата по вработен Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на просечната месечна исплатена бруто- плата по вработен, во април 2011 година, во однос на април 2010 година, изнесува 100.3.

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на просечната месечна исплатена нето- плата по вработен, во април 2011 година, во однос на април 2010 година, изнесува 100.3.

Ваквото зголемување е резултат, пред сé, на зголемувањето на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во секторите: Други услужни дејности (26.4%), Информации и комуникации (16.2%) и Стручни, научни и технички дејности (11.7%). Намалување на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во однос на претходниот месец, е забележано во секторите: Финансиски дејности и дејности на осигурување (2.9%), Трговија на големо и трговија на мало; поправка на моторни возила и мотоцикли

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

(2.4%) и Преработувачка индустрија (2.1%). Просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во април 2011 изнесува 20 519 денари. Во април 2011 година, 2.0% од вработените во Република Македонија не зеле плата. Во почетокот на оваа година, Државниот завод за статистика ја примени новата Национална класификација на дејностите (НКД Рев. 2). за прибирање и обработка на податоците за просечната месечна исплатена бруто-плата. Месечните индекси на просечната исплатена брутоплата по вработен за 2010 година се преработени според новата Национална класификација на дејностите (НКД Рев. 2). Деловни тенденции во преработувачката индустрија ЗГОЛЕМЕНИ ЗАЛИХИТЕ НА ГОТОВИ ПРОИЗВОДИ Според податоците на Државниот завод за статистика, менаџерите ја оценуваат економската состојба на деловните субјекти во мај 2011 година како поповолна во однос на претходниот месец, како и во однос на мај 2010 година. Оценката за обезбеденоста на производството со порачки е иста како и во претходниот месец. Обемот на производството на деловните субјекти во мај 2011 година бележи мал пад во споредба со претходниот месец, очекувањата за обемот на производството во наредните три месеци се поповолни, а очекувањата за бројот на вработените се малку понеповолни. Во мај 2011 година, залихите на суровини и репроматеријали, како и сегашните набавки на суровини и репроматеријали се под и околу нормалата. Залихите на готовите

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

производи во мај 2011 година се зголемени во споредба со претходниот месец. Според оценката на менаџерите, во наредниот период, просечните набавни цени на инпутите ќе се зголемат, како и продажните цени на готовите производи. Просечното искористување на капацитетите на деловните субјекти во мај 2011 година изнесува 62,7% од нормалното искористување. Најголемо влијание врз ограничувањето на обемот на производството во мај 2011 година имаат следните фактори: недоволната странска побарувачка со 19,5%, недоволната домашна побарувачка со 18,4%, финансиските проблеми со 13,2% и неизвесното економско опкружување со 9,7%.

БИЗНИС ИНФО В,Г и Д - Вадење на руди и камен; Преработувачка индустрија и Снабдување со електрична енергија, гас и вода од 13,7%. Активно население СТАПКАТА НА НЕВРАБОТЕНОСТ 31,2 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, во I квартал од 2011 година активното население во Република Македонија брои 944 216 лица, од кои се вработени 649 575 лица или 68,8%, а 294 641 лице или 31,2% се невработени лица.

Бруто-домашен производ ВО ПРВОТОТРИМЕСЕЧЈЕ РАСТ ОД 5,1 ОТСТО Според проценетите податоци на Државниот завод за статистика, стапката на раст на брутодомашниот производ (БДП) за првото тримесечје од 2011 година изнесува 5,1%.

Бројот на вработените лица во I квартал од 2011 година спореден со истиот период од минатата година е зголемен за 5,5%. Во однос на истиот период од 2010 година бројот на невработените лица бележи намалување од 4,8%. Стапката на активност во овој период е 57,1, стапката на вработеност 39,3, додека стапката на невработеност изнесува 31,2.

СТАТИСТИКА кои што 617 се во индивидуална сопственост. Просечната корисна површина на завршените станови е 64,2 м2. По региони, најмногу се градеше во Скопскиот регион, потоа Пелагонискиот, Источниот итн. Според податоците на Државниот завод за статистика, во 2010 година од страна на индивидуалните сопственици извршени се градежни работи во вредност од 12 275 165 илјади денари. Во текот на 2010 година се градеа вкупно 4526 објекти и завршени се вкупно 4281 стан со вкупна површина од 386 698 м2, од кои што 142 се станови во викенд куќи со вкупна површина од 10 898 м2. Просечната корисна површина на завршените станови е 90,3 м2. По региони, најмногу се градеше во Полошкиот регион, потоа Скопскиот, Југозападниот итн. Бесправно изградени објекти ВО 2010 ГОДИНА РЕГИСТРАНИ 1630 Според податоците на Државниот завод за статистика, во текот на 2010 година на територијата на Република Македонија регистрирани се 1 630 бесправно изградени објекти.

Вредност на извршени градежни работи Финалната потрошувачка на домаќинствата вклучувајќи ги непрофитните институции што им служат на домаќинствата, во однос на истиот период од 2010 година, номинално расте за 7,5%,а нејзиното учество во структурата на брутодомашниот производ изнесува 76,9%. За истиот период, Извозот на стоки и услуги забележа зголемување во номинален износ од 40,5%, а Увозот на стоки и услуги номинално порасна за 43,6 %. Во првото тримесечје од 2011 година, е забележан пораст во повеќето сектори, а најголем пораст е забележан во секторите: Ѓ Градежништво од 21,2% и секторите

КОМПАНИИТЕ НАЈМНОГУ ГРАДЕЛЕ ВО СКОПСКИОТ, А ИНДИВИДУАЛЦИТЕ ВО ПОЛОШКИОТ РЕГИОН Според податоците на Државниот завод за статистика, во 2010 година од деловните субјекти кои се занимаваат со градежна дејност се извршени градежни работи во вредност од 12 750 651 илјади денари. Од нив, 4 183 738 илјади денари се за објекти во индивидуална сопственост. Во текот на 2010 година се градеа вкупно 1497 објекти, и завршени се вкупно 871 станови со вкупна површина од 55 944 м2, од

Според видот на објектот бесправно се изградени 673 згради - според намената, зградите може да бидат станбени, станбено - деловни и деловно - станбени и куќи за одмор - (41.3%), 394 доградби (24.2%), 269 гаражи (16.5%), 214 огради (13.1%), 65 тераси (4.0%) и 15 скалила (0.9%). Најголем број бесправно изградени објекти се во приватна сопственост (97.5%)

ЕВРОПСКА УНИЈА Истражување на Евростат MAКЕДОНСКИОТ БДП 60 ДО 70 ОТСТО ПОД ПРОСЕКОТ НА ЕУ * Во групата на земји чиј БДП изнесува од 25% до 40% под европскиот просек, покрај Хрватска, се и Словачка и Естонија, Унгарија и Полска Луксембург минатата година ја потврди позицијата на најбогата земја во Европската унија, со највисок БДП по глава на жител. На спротивната страна е Бугарија како најсиромашна, покажаа првите проценки на Евростат. Извештајот ги опфаќа 27-те земји-членки на ЕУ, три членки на ЕФТА, четири земји-кандидати и три земји од Западен Балкан, наведуваат од Евростат. Минатата година, БДП на Луксембург по глава на жител изразен во паритет на куповната моќ, бил речиси три пати повисок од просекот на Европската унија. Кнежевството ја оставило далеку зад себе второпозиционираната Холандија, чиј БДП е 34% повисок од европскиот просек.

Данска, Ирска, Австрија и Шведска ја сочинуваат групата чиј БДП во 2010 година беше околу 25% над европскиот просек. Германија води во групата на земји, во која се уште и Белгија, Финска и Велика Британија, со БДП од 10 до 20% повисок од просекот на Европската унија. Овој просек, пак, го прават земјите како што се Шпанија, Италија и Кипар. Грција, Словенија, Малта, Португалија и Чешка ја сочинуваат групата со БДП од 10% до 20% понизок од европскиот просек. Хрватскиот БДП по глава на жител, мерено според куповната моќ изнесува 39% под просекот на Европската унија. Со тоа Хрватска се наоѓа во групата на земји чиј БДП е од 25% до 40% под европскиот просек. Во оваа група земји се Словачка, Естонија, Унгарија и Полска. Најблиска е Полска, чиј БДП е 38% понизок од европскиот просек. Во Романија и Бугарија БДП

БИЗНИС ИНФО е околу 55% под европскиот просек, истакнуваат од Евростат. Во групата што ја сочинуваат Црна Гора, Македонија, Србија, Босна и Херцеговина и Албанија, БДП е од 60 до 70% под европскиот просек. Ревидираните проценки ќе бидат објавени во декември 2011 година. Оваа година рекорден пораст во Германија

економски

НАЈВИСОКО ОД ОБЕДИНУВАЊЕ НА ЗЕМЈАТА Германија оваа година ќе оствари најголем економски пораст од обединувањето на земјата, пред 22 години, соопшти Институтот за макроекономија и истражување на конјуктура од Дизелдорф. Германската економија, според шефот на овој Институт Густав Хорн, во 2011 година ќе има четирипроцентен пораст, најмногу благодарејќи на силната побарувачка на странските пазари, пред се во кина и други азиски земји. Поволната конјуктура која во Германија владее веќе втора година по ред ќе влијае значително да се намали и бројот на банкроти на компании во текот на оваа година. Експерти предвидуваат дека во текот на оваа година бројот на банкротирани компании во Германија нема да биде поголем од 31.000. Доколку оваа прогноза се оствари може да се зборува за враќање на стандардното преткризно ниво.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Повеќе од две третини од населението во Германија ја има изгубено довербата во заедничката европска валута по кризата во Грција, покажуваат најновите анкети. Жителите на Германија се повеќе се сомневаат во еврото, а според податоците на социолошкото истражување спроведено од страна на институтот „Аленсбах“, објавени во неделата, 71 процент од анкетираните немаат доверба во еврото. Само 19 проценти од Германците се уште не се сомневаат во силата на заедничката европска валута. Во април оваа година процентот на анкетирани кои изразија недоверба во однос на еврото изнесуваше 66 проценти, додека во 2008 година овој број беше нешто помал од 50 проценти.

Мерките на Европската унија и Меѓународниот монетарен фонд за спасување на Грција не влеваат доверба кај луѓето, покажуваат резултатите на социолошкото истражување, наведува весникот „Шпигел онлјан“. Речиси 68 проценти од испитаниците се сомневаат дека пакетите за помош во вредност од неколку десетина милијарди евра за земјите од еврозоната ќе успее да ја стабилизира европската валута. Само 15 проценти сметаат дека курсот на еврото може да се стабилизира.

ЕК ги обврза енергетските компании да ја намалат продажбата на електрична енергија ПОТТИК ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ Германскиот бруто домашен производ (БДП) е зголеме во првиот квартал, сметано според годишна основа, за високи 5,2 отсто, покажуваат податоците на Федералното статистичко биро на оваа земја од Визбаден. Германците ја губат довербата во еврото СОМНЕЖОТ ВИРЕЕ КАЈ ПОВЕЌЕ ОД ДВЕ ТРЕТИНИ ОД НАСЕЛЕНИЕТО

Европската комисија усвои директива со која ги обврзува енергетските компании во Европската унија да ја намалат продажбата на електрична енергија за 1,5 проценти на годишно ниво поради зголемување на енергетската ефикасност на економијата на земјите-членки, - изјави европскиот комесар Гинтер Етингер. Намалувањето на продажбата на електрична енергија, што мора да биде усвоено во сите земји-членки на ЕУ, може да се реализира со зголемување

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

на енергетската ефикасност на потрошувачите, со модернизација на системите за греење, со вградување двојни прозорци, со изолација на покривите и слични мерки, се истакнува во препораката на ЕК. Претходно, земјите-членки на Унијата се согласија до 2020 година да ја

намалат потрошувачката на електрична енергија за 20 проценти во однос на 2005 година. Но, поставената цел нема да биде реализирана ако се продолжи со ова темпо и намалувањето ќе биде само за девет отсто. Поради тоа, ЕК одлучи да усвои директива со која се заострува политиката за зголемување на енергетската ефикасност во ЕУ. Резултатите од истражувањето на Европската комисија за користење на компјутерите и Интернетот од младата популација ПОВЕЌЕ ЗА ЗАБАВА, МАЛКУ ЗА УЧЕЊЕ Младите во Европа повеќе ги користат компјутерите и Интернетот за забава, отколку за учење, покажуваат резултатите од едно истражување објавени од Европската комисија. Истражувањето опфаќа 31 држава, меѓу кои земјите од ЕУ, како и Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Турција. Неделно 83 проценти од младите на 15-годишна возраст го користат Интернетот за забава, а 46 отсто - за подготвка на домашните работи. Едвај 20 отсто ги користат компјутерите на училиште за експерименти, читање

БИЗНИС ИНФО или изучување на странски јазик. Најмалку половина од европските училишта обезбедуваат по еден компјутер на двајца ученици, покажува истражувањето. Во последните десет години разликите во обезбедувањето компјутери за учениците во одделни земји се претопиле, додава ЕК. Велика Британија е најдобро опремена со високотехнолошки средства во училишните установи и на еден ученик доаѓа по повеќе од еден компјутер. Во просек за ЕУ еден компјутер на училиште го користат од еден до четворица ученици. Најлоши во тој просек се Грција и Турција - на еден компјутер работат по шет до шест ученици. Средна Европа доживува инвестициски бум ОЧЕКУВАЊАТА ОДАТ ДО 5 МИЛИЈАРДИ ЕВРА

Средна Европa доживува „златно време” во однос на инвестициите, констатираат економските експерти. Во првото полугодие од 2011 година значително е порасната инвестициската активност, посебно на најважните пазари како што се Чешка, Полска, Словачка, Унгарија и Романија, јавува дописникот на МИА од Прага. Досега тие оствариле инвестиции во вкупна вредност од 2,09 милијарди евра споредено со 1,83 милијарди евра колку што беше остварено во второто полугодие на 2010 година. Со регионот доминира Полска, а чешкиот и унгарскиот пазар во истиот период бележат пораст на обемот на инвестиции од 295 милиони на 744 милиони евра и од 78 милиони на 233 милиони евра. Според експертите, оваа година ќе ги надмине сите очекувања кога според предвидувањата ќе бидат остварени инвестиции со вкупна вредност од пет милијарди евра.

ЕВРОПСКА УНИЈА ЕУ ја прифати Дунавската стратегија УСЛОВИ ЗА ДОЛГОРОЧЕН РАЗВОЈ НА 14 ДРЖАВИ Шефовите на држави и влади на членки на ЕУ ја прифатија Дунавската стратегија за равој на подунаскиот регион, објави во Брисел премиерот на Унгарија Виктор Орбан. Тој потсети дека во подунавскиот регион во минатото имало голем број

судири, но сега со помош на широка соработка се создаваат услови за долгорочен развој. Стратегијата во април ја прифати Советот на ЕУ и таа би требало да ја зајакне територијалната соработка меѓу подунавските држави. Во стратегијата се вклучени 14 држави, меѓу кои осум членки на ЕУ - Австрија, Бугарија, Чешка, Германија, Унгарија, Романија, Словачка, Словенија, Хрватска, БиХ, Србија, Молдавија, Црна Гора и Украина. Во тој регион живеат 115 ммилиони луѓе.

Луксембург со најевтини бензини во ЕУ НАЈСКАПИ ЦЕНИ ВО ХОЛАНДИЈА Луксембург е местото во ЕУ, каде полнењето на автомобилите со гориво е најповолно, покажуваат резулатот од истражувањето, објавено од медиумската група Ер-Те-Ел во Белгија. Истражувањето покажува дека најниската цена на горивата е во Луксембург, каде литар бензин А95 чини 1,30 евра. Најскапи се горивата во Холандија, каде литар бензин чини 1,69 евра. Просечната цена на бензинот во тој дел во Европа е околу 1,50 евра, според посоченото истражување.

ЕВРОПСКА УНИЈА Во предвечерието на претстојните летни одмори, над половината Белгијци го планираат претстојниот одмор со автомобил, се додава во резултатите од истражувањето. Буџетскиот дефицит на Романија изнесува 1,36 проценти од БДП НАД НАЈАВЕНОТО НИВО Буџетскиот дефицит на Романија во мај изнесуваше 1,36 проценти од бруто домашниот производ, што е над нивото претходно објавено од романскиот министер за финансии. Вкупниот консолидиран буџет на Романија кон крајот на мај бележи дефицит од 7,42 милијарди леи (1,75 милијарди евра), што претставува 1,36 проценти од БДП. Претходно, романскиот министер за финансии Георге Јаломицану прогнозираше буџетскиот дефицит за овој период да изнесува 1,2 проценти. Во однос на претходниот месец буџетскиот дефицит е зголемен за 3 милијарди леи (0,7 милијарди евра) или 0,8 проценти од БДП. Приходите во првите пет месеци изнесуваат 70,7 милијарди леи и бележат зголемување од 10 проценти во однос на истиот период минатата година, додека трошоците изнесуваат 78,17 милијарди леи и се 3,4 проценти помали во однос на минатата година. Европа почнува со истражувачки проекти за супербрз интернет во домовите на граѓаните СО БРЗИНА ОД 1 ГИГАБАЈТ ВО СЕКУНДА Почнуваат работите со 13 истражувачки проекти во областа на фотониката, поконкретно во сферата на оптички мрежи што обезбедуваат брз пренос на податоци, соопшти Европската комисија. Целта е да се разработат технологии за обезбедување супербрз домашен интернет, со брзина од еден гигабајт во секунда. Проектите беа одбрани во 2010 година од Австрија, Германија, Полска и Велика Британија, како и од Израел кои заедно ќе инвестираат вкупно 22,3 милиони евра. Обезбедувањето брз и ултрабрз пристап на интернет за секој европски граѓанин до 2020 година и зголемени

БИЗНИС ИНФО инвестиции во европски истражувања во информатиката и комуникациските технологии се клучни цели од програмата во областа на науката. Сите истражувачки проекти се насочени кон откривање начини за обезбедување проток на информации со брзини од 1 и над 1 гига/бајт по секунда за домашно користење и истовремено намалување на оперативните расходи за ултрабрз широкопојасен пристап. Една третина од финансирањето ќе покрие ЕК, а останатиот дел од националните агенции. Истражувачките проекти ќе траат две до три години.

КРИЗАТА ВО ГРЦИЈА

Единствен начин Грција да избегне банкрот ШТЕДЕЊЕ, ШТЕДЕЊЕ, ШТЕДЕЊЕ Прифаќањето на планот за штедење од страна на грчкиот Парламент е единствен начин Грција да избегне банкрот, не постои „план Б“, предупреди во Брисел еврокомесарот за економски и монетарни прашања Оли Рен.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

кредиторите се обединија околу предлогот на Франција за примена на моделот со „Брејди обврзниците“, користени за спас на Латинска Америка пред 22 години, пишува „Фајненшел тајмс“. Околу 50 претставници на банкарскиот и осигурителниот сектор, повеќето од Франција и Германија, се сретнале во Рим, за да го разгледаат предлогот на француските банки за доброволно продолжување на матуритетот на половината од долгот во наредните три години преку нови 30-годишни обврзници. Француската банка Бе-Ен-Пе (БНП) поседува најголем дел од грчките обврзници во износ од пет милијарди евра, додава весникот. Според друг напис на „Фајненшел тајмс“, европски претставници го разгледуваат „планот Б“ за секој случај, ако Парламентот во Атина не успее да го одобри пакетот мерки за строго штедење во износ од 28 милијарди евра. Тие мерки се условот под кој меѓународните кредитори во јули ќе одделат помош од 12 милијарди евра. Проценки на гувернерот на битанската централна банка Марвин Кинг ВЕРОЈАТНОСТА ГРЦИЈА ДА БАНКРОТИРА ИЗНЕСУВА 80 ПРОЦЕНТИ

Долгогодишната програма за строги економски мерки (2012-2015 година), чии детали беа утврдени минатата недела од грчката Влада и меѓународните кредитори, предвидува пакет мерки во вредност од 28,4 милијарди евра и приватизација за 50 милијарди евра. Дебатите во грчкиот Парламент започнати вчера и прифаќањето на програмата в четврток се услов за добивање пари од ЕУ и ММФ, со кои земјата ќе ги врати долговите. - Не постои план Б за избегнување инсолвентност, оцени Рен, повикувајќи ги грчките политички раководители да преземат своја одговорност.

ЕУ подготвува „Брејди обврзници“ за Грција ЛАТИНОАМЕРИКАНСКО СЦЕНАРИО ИЛИ „ПЛАН Б“ Европските финансиски институции составиле план за продолжување на намалувањето на значителен дел од грчкиот државен долг за 30 години, откако

Проценките на стоковите и монетарните пазари за можноста Грција да стане неплатежно способна во моментов изнесуваат 80 проценти, изјави денеска гувернерот на британската централна банка Марвин Кинг. Кинг забележа дека Банк оф Ингланд, финансиксата институција што тој ја раководи, разработила план за спречување на кризните последици, во случај Атина да не успее да се справи со долговите. Евентуалната неплатежноспособност на грчката економија е потенцијална закана за финансискиот сектор на Обединетото кралство. Француските и германските банки, кои работат во Грција, во случај на крах на економскиот систем, нема да можат да ги опслужуваат кредитите, што ги добиле од британски финансиски институции. Шефот на Банк оф Ингланд забележа исто така, дека помошта од еврозоната и Меѓународниот монетарен фонд за Атина нема да стане исцелител на економските проблеми на земјата, која, според него, по секоја цена треба да го зголеми обемот на својот извоз и да го намали увозот.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Истражување на GfK Custom Research за пазарот на работна сила во светот СЕКОЈ ЧЕТВРТИ ПОДГОТВЕН ДА ЗАМИНЕ ВО СТРАНСТВО Повеќе од четвртина од работната сила во државите е подготвена да замине во странство за да најде подобра работа, покажува најновото истражување на GfK Custom Research. Според резултатите од анализата, најмногу на тоа се согласни работниците на возраст од 18 до 29 години, а помалку дипломираните и докторите на науки.

Најпогодени се Централна и Јужна Америка, речиси 6 од 10 од вработените во Мексико и половина од работната сила во Колумбија. Две петини од вработените во Бразил и Перу се подготвени да ја минат границата во потрага по подобра кариера. Други пазари што се на врвот на 17-те земји во кои беше спроведено истражувањето за подготвеноста за емиграција за подобра работа, се и Турција на третото место, Унгарија на седмото, Русија на осмото и Португалија и Велика Британија на деветтото место. Дури и САД и Канада кои важат за традиционално стереотипни поради нивната релативна незаинтересираност за живеење во странство се соочуваат со овој проблем. Една петина од нивните работници се подготвени да се преселат во друга држава за да најдат подобра работа. Истражувањето на GfK покажа и дека еден од четворица вработени во компаниите имаат намера да го напуштат работното место во следните 12 месеци. Во Македонија ситуацијата во овој поглед е стабилна бидејќи само 18 проценти од вработените активно бараат нова работа. Ситуацијата е загрижувачка во Колумбија и во САД, каде што околу половина од работниците сакаат да ја променат работата, додека Бразил и Белгија се

БИЗНИС ИНФО соочуваат со постабилно задржување на работното место. Кај нив само 15 проценти од вработените активно бараат промена на работните места.

САД и ЕУ воведуваат единствени стандарди за електричните автомобили УНИФИЦИРАЊЕ НА УРЕДИТЕ ЗА НАПОЈУВАЊЕ СО ЕНЕРГИЈА САД и земјите од Европската унија планираат да усвојат единствени стандарди за електричните возила, што треба производителите да ги поттикне на развој и пласман на поголем број еколошки чисти автомобили, најави трговскиот комесар на ЕУ Карел де Гухт. Тој изјави дека земјите се доближиле до изработката на единствени прописи за електромобилите, благодарение на кои „ компаниите ќе избегнат насочување во различни правци и ризик од пазарни бариери“, пренесе американската агенција Блумберг. Претставникот на концернот „Џенерал моторс“ Роб Патерсон изјави дека овој американски производител го поддржува

воведувањето на единствени стандарди, кои процесот на развој, инженеринг и производство на електрични автомобили ќе го направат поедноставен, истакнувајќи дека најважна задача е унификација на уредите за напојување со енергија. Освен тоа, со стандардите мора да се предвиди и предупредувачки звук со чија помош овие електрични возила, што се практично нечујни, на пешаците ќе им го најавуваат своето доближување.

СВЕТ Азија ја надмина Европа по бројот на милионери ПРЕСУДЕН ЕКОНОМСКИОТ РАСТ НА КОНТИНЕНТОТ Азија во 2010 година прв пат имаше поголем број милионери од Европа и брзо се приближува до првопласираната на оваа листа - Северна Америка, покажува објавениот извештај на организацијата „Ворлд велт рипорт“. Во извештајот се наведува дека во азиско-пацифичкиот регион во 2010 година живееле 3,3 милиони луѓе со богатство поголемо од еден милион долари, не сметајќи ја вредноста на нивните домови што е за околу десет отсто поголема отколку претходната година.

Благодарејќи на економскот раст во земјите со најголем број жители, Азија ја надмина Европа, каде бројот на милионери лани порасна за шест отсто на 3,1 милиони. На прво место и натаму е Северна Америка со 3,4 милиони богаташи или 8,6 отсто повеќе отколку во 2009 година. - Сосема е реално Азија во блиска иднина да ја надмине и Северна Америка според бројот на милионери, се наведува во извештајот. Кога станува збор за бројот на милионери по држави, во водство се САД, пред Јапонија, Германија и Кина. Кина лани имала 535.000 милионери или 58.000 повеќе отколку во 2009 година. Иако Азија дури лани за прв пат ја надмина Европа по број на милионери, вкупно богатство на азиските милионери веќе неколку години наназад е поголемо од она на европските.

СВЕТ Украина во пресрет на европскиот шампионат во фудбал во 2012 година РАСТЕ ПОБАРУВАЧКАТА НА ТУРИСТИЧКИ РАБОТНИЦИ Туристичкиот пазар на Украина полека закрепнува од кризата и се враќа на обемот од 2008 година. Највисоко зголемување за 11,5 пати на бројот на слободни работни места се случи во делот на “продажба на туристички услуги”. Во овој период двојно повеќе се зголеми бројот на слободни работни места и тоа за обучени професионалци во туристичките организации, за туристичките водич и и за раководители од областа на туризмот.

Според работодавците, овој тренд на отворање нови работни места се должи на фактот дека подготовките за новата летна сезона започнаа веднаш по завршувањето на зимската туристичка сезона, а туристичките агенции веќе во март и април започнаа со продажба на аранжманите за мајските празници. Од тие причини, напливот на нови слободни работни места се случи во овој период. Вработувањето на нови лица порано немало економско оправдување бидејќи во месеците февруари – април во Украина немало голем број на туристички аранжмани. Главниот фактор кој силно влијаеше на пазарот на трудот во туристичкиот сектор во почетокот на 2011 година беше укинувањето на лиценците за работа на туристичките агенции. Фактот дека во туристичката дејност се здоби со право да работи кој и да било поединец претприемач или правно лице, логично доведе до зголемување на бројот на туристички агенции и слободни работни места во делот на продажба на туристички услуги. Оваа мерка овозможи поединци да отвораат агенции пред сезоната, а по неа истите да ги затвораат.

БИЗНИС ИНФО Во перспектива, оваа мерка сепак ќе придонесе на долг период да се зголеми бројот на слободни работни места во туристичкиот сектор и ќе има влијание за време на одржувањето на Европскиот шампионат во фудбал во 2012 година. Одредени компании сериозно започнаа да се подготвуваат за овој настан уште во 2010 година со проширување и средување на работните простории. Според експертите, побарувачката за водичи, туристички водичи, експерти за резервирање на хотели и сл., ќе се зголеми како што се наближува шампионатот. Според менаџерот на компанијата „ТУИ Украина“, Олесја Романек, компаниите се должни да понудат конкурентни услови и на обучени професионалци и на кандидати кои во одредено време сакаат да се здобијат со специфични знаења (странски јазици, познавање на системот на резервирање итн.). Туризмот како и многу други индустриски гранки беше погоден од кризата. Продажбата на аранжмани опадна за 40-45%. Но, во овој момент обемот на туристичкиот пазар речиси го поврати нивото од 2008 година, а продажбата во некои области дури и ги надмина оние од 2008 година. Во иднина, во отсуство на нови кризи, пазарот би требало да расте за 20-25% на годишно ниво. По завршувањето на летната туристичка сезона 2011 година, најверојатно дека на пазарот на труд нема да има толку голем број на слободни работни места како во март и април, но во споредба со 2010 година, јасно се гледа позитивната динамика.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

(ФАО), чија главна задача ќе биде намалување на бројот на гладните во светот во време на рекордно високи цени на храната. Грацијано, досегашен регионален претставник во ФАО за Латинска Америка и Карибите, победи во второто гласање со 92 од 180 гласови на земјите-членки на таа организација на ОН. Тој доби повеќе гласови од Мигуел Ангел Моратинос од Шпанија и четири други кандидати. Грацијано ќе го замени Сенегалецот Жан Диуф, чие 18годишно раководење на ФАО доведе до промени на статутот на организацијата и временско ограничување на мандатот. ФАО, со седиште во Рим, е најголема Агенција на ОН со годишен буџет од околу милијарда долари. Долго време ФАО се соочува со барањата на најголемите донатори, како што се САД, да се реформира и да го намали буџетот.

Египет нема потреба за средства од Светската банка или ММФ КАТАР ОБЕЗБЕДИ ПОДРШКА ОД 500 МИЛИОНИ ДОЛАРИ Египет нема потреба за средства од Светската банка или ММФ и покрај тоа што беше постигнат договор откако беше преразгледан буџетот и намален дефицитот, изјави министерот за финансии Самир Радуан.

Бразилецот Жозе Грацијано да Силва, нов шеф на ФАО ГЛАВНА ЗАДАЧА НАМАЛУВАЊЕ НА БРОЈОТ НА ГЛАДНИТЕ НА ПЛАНЕТАВА Каиро

Бразилецот Жозе Грацијано да Силва денеска е избран за нов генерален директор на Организацијата на Обединетите нации за храна и земјоделство

- Во овој момент немаме потреба да се обратиме кон Банката или Фондот, изјави Радуан. Минатата недела Катар обезбедил 500 милиони долари поддршка за египетскиот буџет. На 1 јуни египетската Влада одобри буџет за 2011-2012 година со расходи поголеми за 25 отсто со

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

цел нови работни места и помош за сиромашните во државата.

Јапонија се обидува да изнајде средства за обнова на регионите погодени од земјотресот и цумани ЕКСПЕТСКАТА ВЛАДИНА КОМИСИЈА ПРЕДЛАГА ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА ДАНОЦИТЕ Зголемување на даноците во Јапонија со цел собирање средства за обнова на регионите погодени од земјотресот и цумани од 11 март предложи експертска владина комисија. Не е јасно колку препораките ќе влијаат со оглед на политичките тензии околу премиерот Наото Кан, јавуваат американски медиуми. Со предлогот се прави основа за покривање на расходите за обнова на североисточните региони на Јапонија кои беа опустошени од земјотресот со интензитет од 9 степени по Рихтер и цунами, кои се над 124 милијарди долари.

Токио Проценките на јапонската Влада се дека зградите, сообраќајниците и пристаништата во Јапонија претрпеле штети од земјотресот и цунами од 11 март во висина од 16,9 билиони јени (109,8 милијарди долари). Најновата цифра е близу долната граница на распонот во претходна проценка на Владата - од 16 до 25 билиони јени. Во соопштение од Кабинетот се вели дека проценките за штети врз станбени објекти и фабрики се 10,4 билиони јени (129, 14 милијарди долари) и сообраќајниците и пристаништата имаат штети од 2,2 билиони јени (27,3 милијарди долари). Покрај тоа се проценува дека земјоделието и рибарската

БИЗНИС ИНФО индустрија претрпеле штети од 1,9 билиони јени, инфраструктурата во секторот гас и вода од 1,3 билиони јени и државниот имот од околу 1,1 билиони јени. Во проценките не се вкалкулирани оштетувања на нуклеарни централи, се додава во соопштението.

СВЕТ

Пушење, бизнис, здравје

за протест поради новите ограничувања, забраната прво треба да биде оценета по судски пат, бидејќи може да биде толкувана како дискриминирачка. Досега делумната забрана за пушењето беше оценета како форма на дискриминација бидејќи сите објекти не беа во состојба да ги разделат зоните за пушачите и за непушачите.

САД СО ИНИЦИЈАТИВА ЗА ЦЕЛОСНА ЗАБРАНА ВО СИТЕ ЗАТВОРЕНИ МЕСТА ВО СВЕТОТ!

Привршува изградбата на спорната Иранска нуклеарка Бушер

Претставници на американското Здружение за борба против ракот изразија надеж дека ќе ги убедат Обединетите нации до 2040 година да воспостават свет без пушачи и на тој начин да ја намалат опасноста од рак, дијабетес, но и од респираторни и кардиоваскуларни заболувања. Претставници на Здружението побараа забрана на пушењето во светот на сите затворени места, како јавни, така и приватни, но и генерализирање на воведување на шокантни фотографии на кутиите цигари. Членови на Здружението бараат и зголемување на даноците на сите тутунски производи за најмалку десет отсто, како и на производителите на тутун да им бидат забранети реклами и покровителство на настани. Спротивен е примерот на Организацијата на сопственици на угостителски објекти во Белгија. Таа, имено, ќе поднесе иницијатива до Уставниот суд за утврдување на уставноста на планираната целосна забрана за пушење во баровите и кафулињата.

ПУШТАЊЕ ВО УПОТРЕБА НА КРАЈОТ НА АВГУСТ Спорната иранска нуклеарна електроцентрала Бушер, по бројните технички проблеми, на крајот на август конечно ќе биде пуштена во употреба и приклучена на мрежата. Сите проблеми се решени, постројката е безбедна, го цитираат иранските медиуми шефот на иранската дипломатија Али Акбар Салеги. Реакторот од 1.000 мегавати, од руско производство, одмана требаше да биде приклучен на мрежата, но стартот беше одложуван заради наводни технички проблеми.

Бушер

Делумната забрана за пушење во угостителските објекти, што веќе е во сила, се разгледува пред Уставен суд, кој се уште не се има изјаснето. Според иницијаторите

Постојат шпекулации дека доцното вклучување на реакторот е последица на компјутерскиот вирус „Стукнет“, како и дека имало нормални технички проблеми, па се до саботажа од страна на Русија, со чија помош беше изградена постројката. Нуклеарката Бушер се наоѓа на околу 1.200 километри јужно од Техеран, во Персискиот залив.

ФОКУСИРАНО: КИНЕСКА ЕКСПАНЗИЈА Велика Британија и Кина со нов трговски договор ПОТПИСИ ПОД ТРГОВИЈА „ТЕШКА“ 1,4 МИЛИЈАРДИ ФУНТИ Британскиот премиер Дејвид Камерон и кинескиот премиер Вен Џиабао потпишаа трговски договор во вредност од 1,4 милијарди британски фунти. Кинескиот премиер Вен беше во тридневна посета на Велика Британија. Тој со останатите високи кинески службеници во Лондон се сретна со британскиот премиер Камерон. На средбата беа разгледани начините за зголемување на трговијата меѓу двете земји.

БИЗНИС ИНФО Германија и Кина во Берлин склучија договори во вредност од над 15 милијарди долари, соопшти кинескиот премиер Ван Џиабао, цитиран од француските медиуми. Вкупно се потпишани 14 договори, од кои четири целосно трговски, а еден засега е соработка на германскиот технолошки гигант Сименс со кинеската влада. Останатите спогодби се за соработка меѓу германската и кинеската влада.

Британскиот премиер Камерон по средбата со Вен истакна дека и двајцата изразиле согласност дека Европа не треба да се плаши од конкуренцијата на Кина. Камерон, кој го посети Пекинг во ноември 2010 година, ја смета трговијата со Кина како значаен дел од својата стратегија за зајакнување на растот на британската економија. - Брзиот економски раст на Кина е добра вест за Велика Британија. Тоа значи внесување на повеќе пари во нашата економија и има потенцијал да создаде повеќе работни места и инвестициски можности за британскиот бизнис и дома и во Кина, објави Канцеларијата на британскиот премиер.

Кина од европскиот авиопроизводител Ербас нарача 62 авиони од моделот А320, соопштија германски извори од списокот договори, потпишани денеска меѓу Берлин и Пекинг, информираа француските медиуми. Локалните медиуми вредноста на порачката ја проценуваат на седум милијарди евра. Германскиот канцелар Ангела Меркел и нејзиниот кинески колега денеска на средбата во Берлин изјавија дека си поставуваат за цел да ја зголемат трговијата меѓу двете земји, кои се најголемите извозници во светот, до 200 милијарди евра (280 милијарди долари) годишно во текот на идните пет години, пренесоа светските агенции.

Германија и Кина потпишаа договори во вредност од 15 милијарди долари ЦЕЛ - ДО 200 МИЛИЈАРДИ ЕВРА ГОДИШНА ТРГОВИЈА

-Тоа што е веќе доста добро, може уште повеќе да се подобри, забележа Меркел, цитирана од германските медиуми. Канцеларот потсети дека билатералната трговија во моментов изнесува 130 милијарди евра годишно. Кинескиот премиер, пак, ја искористи можноста за да ја потврди довербата на својата земја во еврозоната, изјавувајќи дека должничката криза во некои земји членки, како Грција, е со „привремен карактер“. Според Ван Џиабао, ЕУ е „доволно силна за да се справи со сегашните предизвици“. Кина инвестира 308 милијарди САД долари во технологија ФОКУСОТ ВРЗ ПРИМЕНАТА НА БИОТЕХНОЛОГИЈАТА

Ван Џиабао

Лондон

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Ангела Меркел

Кина во следните пет години во технолошки развој ќе инвестира 308 милијарди САД долари, изјави Лу Јандун, членка на Државниот совет за време на Меѓународната конференција за биоекономија во градот Тјанџин.

Развојни приоритети во периодот на 12-тата петолетка од 2011 од 2015 година ќе биде биофармацијата, биотехниката и биотехнологијата во земјоделството и производството, објави кинескиот весник „Чајна дејли“. Во следните пет години кинеската Влада ќе се фокусира на примената на биотехнологијата во интерес на економскиот напредок на земјата, за зголемување на ефикасната заштита на животната средина, како и за развој и воведување на еколошки чисти процеси на изградба. Уште еден значителен правец на работа на Владата во следниот петгодишен период според Лу Јандун ќе биде иновативната медицина за чиј развој од буџетот ќе бидат одвоени околу 3,1 милијарда САД долари.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

„Сааб“ не може да исплати плати, ама тука се Кинезите СПАС ВО ПОСЛЕДЕН МОМЕНТ Шведскиот концерн за автомобили „Сааб“ поради недостиг од пари не може да им исплати плати на вработените. Во моментов „Сааб“, кој веќе подолго време, почнувајќи од декември 2009 година, минува низ длабока криза, е во преговори со цел да добие пристап до свеж капитал, како на кус рок, така и преку продажба на објекти и лизинг. Но, засега нема никакви гаранции дека преговорите ќе завршат успешно, - соопштува концернот.

- Навистина мораме да изразиме жалење дека ќе бидеме принудени да им соопштиме на вработените зошто ќе останат без своите плати сега пред празникот Иванден, вели Гунила Густавс при информативната служба на „Сааб“. Според неа, не постојат никакви сигурни прогнози за колку време би можело да се очекува решение околу исплатата на платите. Соопштението за неможноста да им бидат исплатени платите на околу 1.500 вработени, беше дистрибуирано по елетронски пат. Но, како во бајките, пресвртот дојде од Далекиот Исток. Едно кинеско препријатие деновиве нарача 582 автомобила од шведскиот концерн „Сааб“, чија вредноста на нарачката се проценува на 13 милиони евра. Како што јави дописникот на МИА од Гетеборг, раководството на „Сааб“ не сака да соопшти за кое кинеско претпријатие станува збор. „Сааб“ очекува да ги добие парите неделава, а со што овој шведски производител на автомобили ќе добие можност да им ги исплати платите на своите вработени, како и долговите на некои свои испорачатели. Дискусиите околу добивање свеж капитал во концернот, како, на пример, преку продажба на објекти на фабриката, продолжуваат, соопшти информативната служба при „Сааб“.

БИЗНИС ИНФО „Мудис“ го намали кредитниот рејтинг на „Тојота“ ПРИЧИНАТА Е НЕСПОСОБНОСТА ПОВТОРНО ДА СЕ ОСТВАРУВААТ СТАБИЛНИ ПРИХОДИ Меѓународната агенција за кредитен бонитет „Мудис“ денoвиве за еден степен го намали рејтингот на јапонскиот автоконцерн „Тојота“, од „Аа2“ на „Аа3“, оставајќи го на листата за ревизија со можност за натамошно намалување. Како основна причина за намалување на рејтингот експертите од „Мудис“ укажуваат на неспособноста на јапонската компанија повторно да остварува стабилни приходи. Агенцијата „Тојота“ ја смести на листата за ревизија заради прекинот во синџирот на испорака по разурнувачкиот земјотрес и цунамито во Фукушима од 11 март. Аналитичарите, исто така, стравуваат дека се поострата конкуренција во светската автоиндустрија, засилувањето на јенот и високата цена на сировините, негативно ќе се одразат врз заработувачката на водечкиот јапонски концерн.

КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС намалување на годишните трошоци за 120 милиони д о л а р и , што опфаќа укинување на околу 500 работни места. Оваа компанија во првото тромесечие забележи загуба од 178 милиони долари. Таа ги проценува реорганизациските трошоци на 55 милиони долари. „Нокиа“ продолжува со соработката со Си-Ен-Ен УСЛУГИ ВО ОБЛАСТА НА ТРИДИМЕНЗИОНАЛНИ МАПИ Најголемиот светски производител на мобилни телефони „Нокиа“, објави дека ќе дава услуги на мапирање за ТВ мрежата Си-Ен-Ен интернешнал њуз. Во „Нокиа“ истакнуваат дека таа соработка ќе надогради искуство на двете компании кои го стекнаа за време на кралската венчавка во Британија во крајот на април кога американската мрежа ги користеше тридимензионалните мапи на „Нокиа“ на своите платформи.

Заздравувањето на профитот на „Тојота“ во 2012-2013 финансиска година ќе биде послабо од пресметаното ниво заради падот на уделот на пазарите во различни региони, силниот јен и високите цени на сировините, наведува „Мудис“. На почетокот на јуни јапонската корпорација соопшти дека очекува пад на годишната заработувачка во финансиската 2011-2012 година за 35 отсто. „СТ-Ериксон“ укинува 500 работни места ДЕЛ ОД ЗАГУБИТЕ СЕ САНИРААТ СО ОТКАЗИ „СТ-Ериксон“, заедничката компанија на шведскиот гигант „Ериксон“ и италијанско-францускиот „СТМајкроелектроникс“ со седиште во Женева, ја објави новата програма за

„Нокиа“ соопшти дека и нејзините корисници ќе може да користат апликација која ќе овозможи пристап до меѓународните извештаи на Си-Ен-Ен како и директно гледање видео-содржини преку интернет.

КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС „Меркатор“ и „Конзум“ почнаа преговори за поврзување САМО ДОГОВОР ЗА ПОНАТАМОШНИТЕ ЧЕКОРИ „Меркатор“ и „Конзум“ почнаа разговори за стратешко поврзување, потврди Жига Дебељак, претседател на управата на словенечкиот трговски синџир. - Имавме прелиминарни разговори со Ивица Тодориќ и неговата екипа. Разговорите ќе продолжат следните недели, изјави Дебељак во текот на собранието на аквионери на „Меркатор“.

Тој меѓутоа не откри какво стратешко поврзување се планира. -Се договоривме за натамошните чекори, беше се што Дебељак откри. Тој, меѓутоа, не сакаше да открие за што точно разговарале со Тодориќ, ниту за тоа како „Меркатор“ и „Конзум“ можат ќе се поврзат. Тој само откри дека не било говорено за најавената продажба на 50,03 отсто од акциите на „Меркатор“ на меѓународен тендер. -Засега е договорено јавноста да не се информира за текот на разговорите. Тоа ќе го сториме ако дојде до некаков договор со „Агрокор“, вели Дебељак. ХТЦ во јули лансира нов „смартфон“ „ЕВО 3Д“ ЗА ЕВРОПСКИОТ ПАЗАР Тајванската компанија ХТЦ објави дека нејзиниот „смартфон“ под името „Ево 3Д“ ќе се појави на европскиот пазар во јули. Новиот „смарт“ телефон е опремен со тридимензионален екран од 4,3 инчи, за чија употреба не се потребни специјални очила, 3Д фотографски апарат и двојадрен процесор од 1,2 гигахерци. Цената на новиот смартфон на ХТЦ се уште не е позната.

БИЗНИС ИНФО ТРЕНДОВИ, ДВИЖЕЊА, ПРОГНОЗИ Претставник на Светската банка го проценува развојот на Турција ЗА 25 ГОДИНИ ГЛОБАЛЕН ИГРАЧ НА СВЕТСКАТА СЦЕНА Во следните 25 години Турција ќе стане еден од 15-те глобални столбови на светската сцена со сила да изврши влијание врз други земји, изјави Мансур Дајлами, претставник на Светската банка. Дајлами, кој е раководител на екипа во Светската банка што се занимава со глобалните тенденции, прогнозата ја даде на средбата во Анкара по повод објавувањето на извештајот на банката „Перспективи на глобалниот развој 2011“. Според Дајлами, Турција може исто така да стане една од најбогатите земји во светот во рамки на следните 20 години со соодветно балансиран развој, усогласен со меѓународно и внатрешно побарување. Турската економија има добри перспективи за иднината со младо население, кое има потреба од значителни инвестиции во образованието, посочи Дајлами. Значително зголемување на побарувачката на камиони во Европа НАЈБАРАНИ ТЕШКИТЕ ТОВАРНИ ВОЗИЛА Во Европа е забележано зголемување на побарувачката на камиони, со особено зголемување на популарноста на тешките товарни возила. Побарувачката на камиони во Европа во мај е повторно зголемена, со тоа што минатиот месец во 27 европски земји, како и во Исланд, во Норвешка и во Швајцарија регистрирани се 185.000 камиони од различен тип, што е за една четвртина повеќе во однос на мај 2010 година, покажуваат податоците на Асоцијацијата на европски производители на автомобили. Во сите земји од Европската унија е забележан раст на продажбата на камиони за десет и повеќе проценти, освен во Шпанија каде продажбата на камиони е намалена за 13,3 проценти. На прво место е Германија каде е забележан раст на побарувачката од речиси 38,4 проценти, а втора е Франција со раст од 32,2 проценти. Трета е Велика Британија со

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

зголемување на побарувачката на камиони од 17 проценти. Бројот на испорачани тешки камиони во Европа е зголемен за 63 проценти. Побарувачката на автобуси, исто така бележи зголемување од 5,3 проценти. ОН предупредува на последиците од најголемата суша во последните 60 години во Африканскиот рог СЕ ЗАКАНУВА НЕДОСТИГ НА ХРАНА И ГЛАД Најголемата суша во последните 60 години што го зафати Африканскиот рог предизвика огромен недостог на храна и глад, така што луѓето во некои реони во Сомалија и Кенија едвај преживуваат, се наведува во објавениот извештај на Службата на ОН за хуманитарните прашања. Повеќе од 10 милиони жители се загрозени од сушата во Џибути, Етиопија, Кенија, Сомалија и Уганда, а ситуацијата и понатаму се влошува. - Две слаби дождовни сезони по ред ја предизвикаа најголемата суша од 1950-51 година во многу африкански земји, изјави портпаролот на Службата Елизабет Барс. Според неа не постои веројатност за подобрување на ситуацијата до следната година. Барс додаде дека цените на храната во овој регион значително се зголемиле, што придонело голем број сиромашни семејства да дојдат до работ на смртта поради глад.

Нивото на изгладнетост меѓу децата во најлошо загрозените области е двапати повисоко од прагот од 15 отсто, а се очекува тоа и да се зголеми. - Речиси половина од сомалиските деца кои пристигнуваат во бегалските кампови во Етиопија се прегладнети, а оние кои пристигнуваат во Кенија се малку во подобра состојба, нагласи Барс.

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Економијата на арапската пролет ОТВОРЕНИ ЗА БИЗНИСИ? * Економските реформи на Блискиот Исток можат да се покажат потешки отколку оние во Источна Европа. Западот треба и тука да помогне

Дали арапската пролет е моментот 1989 кој се повторува? Колапсот на комунизмот ја пререди Источна Европа - и политички и економски - во вибрирачки пазар на економии кои изникнаа од рушевините на централното планирање. Оптимистите аргуменираат дека економските транзиции на Блискиот исток и на северот на Африка можат да ги трансформираат регионалните лабави економии. Земјите како Египет и Тунис не треба да градат капиталистички системи од почеток. На нивните државно контролирани економии им е потрбна надргадба, по природа слично - но не и по ниво - на оние во источна Европа. За несреќа, иако оваа задача е помала, постојат неколку причини зошто може да биде потешка. Неспоредливо со Источна Европа, арапските држави (оние кои имаат нафтени богатства и оние кои ги немаат) имаат капиталистички економии, во кои цените и приватните претпријатија играат голема улога. Сепак тоа е дезориентиран, патријахален капитализаим, карактеризиран од доминантната држава, од клептократските монополи, тешките правила и од масивните субвенции. Ова ја покрена корупцијата, го намали развојот и остави милиони луѓе без работа. Високите цени на нафтата им дава галантност за големи трошења. Оние кои немаат такви богатства се соочуваат со огромни фискални хаоси. Замете го Египет за пример. Освен земјоделството, 40 проценти од економијата е во државни раце, а мал дел контролира војската. Приватните фирми се задавени со црвена лента. Субвенциите за храна и гориво, кои изнесуваат и 10 проценти од БДП, го билдаат буџетот. Резултатот од ова е дека Египет се соочува со фискален

БИЗНИС ИНФО хаос, но исто така има неодложна потреба за надградба на нивниот економски модел. Ва врвот од работите што треба итно да се направат се реформи на субвенциите, со што обврските на владата ќе се преиначат кон најпотребното. Следни се пакет на мерки потребни за поттикнување на приватните бизниси, за растурање на монополите, за намалување на мешањето на државата и на прилагодување на правилата, со што тие повеќе би ја поттикнувале отколку гушеле конкуренцијата. Ова звучи како соголена верзија на посткомунистичката агенда за транзиција, каде приватизацијата и создавањето на конкурентни пазари беа исто така приоритетни. За несреќа, Блискиот исток се соочува со два големи проблеми кои источна Европа ги немаше.

СВЕТСКИ ПЕЧАТ дебелите мачори помогна масата да се собере на плоштадот Тахир. Среќата и користа за храбрите Значи економската тразниција на Блискиот исток може да биде потруцкава отколку онаа во Источна Европа (која и самата беше прилично груба на почетокот). Западната стратегија за помош мора да се менува според состојбите. Сеж досега фокусот беше на финансиска помош: Америка на Египет му понуди намалување на долгот, ММФ понуди позајмица во пари со неколку „мали“ обврски. Сето ова купува време, но не промовира реформи. Во иднина помошта мора да биде поусловна, со цел да се помогнат приватните бизниси. Уште поважно од кешот ќе биде вољата на запад да понуди слободна трговија и вистинска интеграција на успешните реформисти и демократи. Можеби не членство во ЕУ, но нешто блиску до тоа. (Економист – Лондон) Банките во Република Србија заработија 9,6 милијарди динари за три месеци НАЈУСПЕШНИ „БАНКА ИНТЕЗА“, УНИКРЕДИТ БАНКА“ И „РАЈФАЈЗЕН“

Прво, транзицијата во источна Европа имаше чиста цел: членство во Европската Унија. И покрај сите сегашни тешкотии во ЕУ, тоа тоагш овозможи и силна политичка мотивација и детален план за реформи. Економиите на Блисикот исток и северна Африка немаат таков сличен мотив. Не е опција приклучување во ЕУ. И иако европските полтичари зборуваат за подлабоко партнерство со „разбудените“ држави, тие сеуште одбиваат да ги урнат трговските бариери кои се важни, како оние за извоз на земјоделски производи. Второ, апетитите за реформи се далеку понејасни. Источните европејци сакаа економска слобода заедно со демократијата. На Блискиот исток народниот гнев заради корупцијата и високата невработеност сеуште не се преведени во барања за целосни економски реформи. Економската либерализација има слаба репутација, благодарејќи на реформите кои се случија на почетокот на оваа деценија, чии плодови одеат кон оние „добро поврзаните“. Навистина, желбата за освета против

Во првото тримесечје од оваа година банките остварија приход пред даночењето од 9,6 милијарди динари, што е 38 отсто повеќе во однос на истиот период лани, објави Народната банка на Србија. Бројот на банките кои работеле со загуби е намален за една во однос на минатото тримесечје и на крајот на март изнесува 10 банки. Првите пет банки по висина на остварениот приход пред даночење се „Банка Интеза“ со 2,7 милијарди динари, „Уникредит банка“ со 1,6 милијарди, „Рајфајзен“ – 1,4 милијарди, „Комерцијална банка“ – 0,9 милијарди и „Еуробанк ЕФГ“ – 0,8 милијарди. Првите пет банки по висина на остварени загуби се „Војвоѓанска банка“ со 0,8 милијарди динари, „ОТП банка“ – 0,5 милијарди, „Алфа банка“ – 0,4 милијарди, „Марфин банка“ – 0,2 милијарди и „Креди агрикол“ – 0,1

СВЕТСКИ ПЕЧАТ милијарда динари. Вкупната актива на банкарскиот сектор на Србија на крајот на првото тримесечје во 2011 година изнесува 2.453 милијарди динари и е намалена за 81 милијарда во однос на последното тромесечје во 2010 година.

Со вкупна актива од 343 милијарди динари и учество од 14 отсто во вкупната актива на банкарскиот сектор, „Банка Интеза“ претставува најголема банка во банкарскиот систем во Србија. По неа следи „Комерцијална банка“ со 255 милијарди динари актива и со учество од 10,4 отсто. Во однос на претходното тримесечје дојде до одредени прераспределби во редоследот на најголемите шест банки, а најголем напредок на ранг листата на најголеми десет банки забележа „Сосиете Женерал“ банката со поместување на две места, која на крајот на март со 148 милијарди динари се наоѓа на шесто место по големина на активата во банкарскиот сектор. Две банки ги подобрија своите позиции за по едно ранг место - „Рајфајзен“ која повторно е трета по големина и „Уникредит банка“ која е четврта по големина. Истовремено, две банки ги влошија своите позиции за по две ранг места - „Еуробанк ЕФГ“ банка, пад од трето на петто место на крајот на март и „Хипо Алпе Адриа Банка“ – пад од шесто на осмо место. Во банкарскиот сектор во Србија на крајот на првото тримесечје во 2011 година вкупно работат 33 банки, непроменет број во однос на претходното тромесечје, кои вработуваат 29.899 луѓе. Трендот на намалување на бројот на вработените во банкарскиот сектор во Србија, почна во текот на 2009 година и за прв пат е спречен имајќи предвид дека на крајот на првото

БИЗНИС ИНФО тромесечје оваа година во споредба со крајот на 2010 година, бројот на вработените лица е зголемен за 12. Во однос на претходното тромесечје вкупно 13 банки го намалија бројот на вработените за 231, додека 20 банки го зголемија бројот на вработените за 243. Организациската мрежа на банкарскиот сектор на крајот на март во споредба со крајот на минатата година е намалена за 26 деловни единици, филијали, експозитури и шалтери. Од вкупниот број на банки, 21 банка се наоѓаат во сопственост на странски лица, додека 12 банки се наоѓаат во сопственост на домашни лица – осум во сопственост на државата како мнозински или најголем поединечен акционер и четири банки во сопственост на приватни лица. Најзначајните странски банки според учеството во вкупната актива во секторот потекнуваат од Италија и Австрија со по 21 и 18 отсто од вкупното учество, потоа следи Грција со 16 отсто, Франција со 9 отсто и сите останати земји со вкупно 9 отсто учество. (Глас јавности – Белград) Складираните суровини чекаат повисоки цени ИНВЕСТИЦИИ ВО СИЛОСИ НОСАТ ПРОФИТ * Пазарот на земјоделски производи, посебно на аграрни суровини, е приказна за себе. Светската банка предупреди: натамошен нагорен тренд може да води кон криза со средства за храна како онаа од 2007 година

Вејн Бринкмајер, 63-годишен фармер од Небраска, од појасот на САД во кој се одгледува пченка, лани направи уште еден силос. „Овде се отвора силосот. Го чистиме и дезинфикуваме, а ќе се полни во септември, по есенската жетва“. Бринкмајер одгледува пченка и соја. Тој поседува пет силоси. „Сопствен простор за складирање станува се’ поважен од година во година. Кој произведува поголеми количества, може жетвата

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

да ја зачува и да ја продава кога цените ќе скокнат уште повеќе“. Калкулации со цените Многумина фармери во САД сега инвестираат како Бринкмајер во силоси за житарици. Фармерите играат на тоа дека цените на суровините натамошно ќе скокаат. Цената на пченката на берзата за суровини во Чикаго минатата година двојно порасна. Само во минатиот месец скокот изнесуваше 16 насто.

Потрошувачката на суровини во светот, според ОН, би можела да се зголеми за трипати до 2050 година. Потрошувачите во развиените земји речиси не ја ни почувствуваа експлозијата на цените, но натамошен скок би ја направил пченката недостапна за осиромашените луѓе во неразвиените и во земјите во развој. „Во одредени земји на светот веќе имаме криза во исхраната или на средства за исхрана. Сметам дека долгорочно, прехранбени средства од добар квалитет ќе бидат поскапи. Но, верувам дека земјоделците ширум светот се во состојба да ја задоволат растечката побарувачка“, проценува Мартин Рихенхаген, шеф на Управниот одбор на АГКО, производител на земјоделски машини што се продаваат во 140 земји од светот, кој профитира од расположението на земјоделците за инвестирање. Со порастот на населението, во Кина и Индија особено расте побарувачката на житарици. Тие, во меѓувреме, почнуваат да инвестираат во обработливо земјиште во Африка, вели Рихенхаген. Финансиските професионалци зборуваат за висока нестабилност, ризичност, шпекулантите за идеални услови. Лошо е за малите земјоделци, кои немаат можности како Вејн Бринкмајер да изградат магацини за залихи, па мораат да ја продаваат жетвата, иако во тоа време цената е ниска, а производните трошоци високи.

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија

Објавено на

21.6.2011 година

Назив на Проектот

Проект за енергетска ефикасност

Краен рок за апликација

Отворен

Референца

WB2675-802/11

Сектори

Здравство

Финансиска референца

Credit No.: IDA 3870-1 YF, Loan No.: IBRD 7466 YF; Project Id: P075343

Опис на Проектот

Медицинска опрема Фармацевтски стоки и средства за лична заштита

Вид на набавка

Изведбени работи

Финансиер

Светска банка

Земја

Србија

Објавено на

21.6.2011 година

Краен рок за апликација

10.8. 2011 година

Контакт Институт за нефрологија Партизанска бб A�n:Радмила Попоска 6330 Струга Република Македонија Tel. +389 46781108 +389 46781108 E-mail: nephrol_struga@yahoo.com Fax +389 46781206

Сектори

Градежништво - инженеринг Енергетика

Опис на Проектот Доградба на јавните згради за подобрување на енергетската ефикасност LOT 1. Основно школо “Милан Мијалковиќ” -Јагодина, Основно школо “Владислав Петковиќ Дис” Грљан, Средношкпло “Рајко Бошниќ” - Буково LOT 2. Институт за слепи “Zbriњavaњe” - Панчево, Институт за возрасни “Male Pчelice” - Крагуевац, реконструкција на топланата во “Zbriњavaње” – Панчево LOT 3. Основно школо “12.септември” - Мајданпек,Средно школо “Рајко Бошниќ” - Буково,Основно школо “Стеван Чоловиќ” - Ариље LOT 4. Основно школо “Алчекса Дејовиќ” Севојно, Основно школо “Милан Благојевиќ” - Лучани, Основно школо “Слободан Секулиќ” - Ужице, Школо за граматика- Врњачка Бања LOT 5. Здравствен центар “Д-р Драгиша Мишовиќ” - Чачак,Специјална болница – Врњачка Бања, Општа болница - Јагодина LOT 6. Општа болница - Сента, Здравствен центар - Врбас, Институт за рехабилитација - Младеновац LOT 7.основно школо “12 декември” - Сјеница, Основно школо “Петар Лековиќ” - Пожега, Основно школо “Бранко Радичевиќ” - Прибој,Технолошко школо - Приепоље LOT 8. Институт за возрасни Тутин, Институт за деца и адолесценти Ветерник Контакт Министерство за инфраструктура и енергетика. Краља Милана 36. 11000 Белград,Република Србија. Јелена Павловиќ, e-mail: jelena.pavlovic@zdravlje.gov.rs. Мирјана Брајовиќ, e-mail: mirjana.pavlovic.brajovic@seea.gov.rs

Назив на Проектот

BA - Сараево:ИПА - набавка на опрема за пописот во БиХ, дополнување

Референца Финансиска референца

Назив на Проектот

Проект за условен трансфер на пари во готово

Референца

WB2396-802/11

Финансиска референца

Loan No: 7735-MK, Project ID No: P103974

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Светска банка

Земја

Македонија

Објавено на

22.6.2011 година

Краен рок за апликација

6.7. 2011 година

Сектори

Образование Финансии и банкарство Управување со програми

Опис на Проектот

Консултантски услуги: оперативна оценка на програмата на трансфер на пари во готово за средно образование

Контакт Министерство за труд и социјална политика Даме Груев14 Скопје Република Македонија E-mail: sbatova@mtsp.gov.mk

EuropeAid/129581/C/SUP/BA

Назив на Проектот

MK - Скопје: ИПА - Подобрување на базата на податоци посебно во функција на ефективна база на податоци и нејзино чување во Секторот за макроекономска политика, дополнување

BGUE-B2010-22.020200-C8-ELARGDELBiH

Референца

EuropeAid/129865/D/SER/MK

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Финансиска референца

Земја

Босна и Херцеговина

Објавено на

21.6.2011 година

Краен рок за апликација Сектори Опис на Проектот

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

23.8. 2011 година

Објавено на

22.6.2011 година

Информатичка технологија

Краен рок за апликација

22.7. 2011 година

Сектори

Информатичка технологија Економски развој

Опис на Проектот

ИПА — Подобрување на базата на податоци посебно во функција на ефективна база на податоци и нејзино чување во Секторот за макроекономска политика

LOT 1. ICT infrastructure LOT 2. data capture pla�orm

Контакт (Supplement to the Oﬃcial Journal of the European Union, 30.12.2010, 2010/S 253388457) European Union, represented by the European Commission, on behalf of and for the account of the beneﬁciary country, Sarajevo, BOSNIA AND HERZEGOVINA

Назив на Проектот

MK – Струга - медицинска опрема, фармацевтски стоки и средства за лична заштита

Референца

ECZ66199 – земји-кандидати

Финансиска референца

2011/S 117-193703

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

Контакт Министерство за финансии, Одделение за централно финансирање и договарање Република Македонија www.cfcd.ﬁnance.gov.mk

Назив на Проектот

MK - Скопје: ИПА - Развој на интегриран систем на тарифи Дополнување

Референца

EuropeAid/131365/D/SER/MK

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Земја

Македонија

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија Објавено на

22.6.2011 година

Краен рок за апликација

22.7. 2011 година

Сектори

Информатичка технологиоја Банкарство и финансии Трговија и индустрија Јавна администрација

Опис на Проектот ИПА - Развој на интегриран систем на тарифи 2011/S 118-193708 Контакт Министерство за финансии, Одделение за централно финансирање и договарање Република Македонија/ www.cfcd.ﬁnance.gov.mk

Назив на Проектот

MK - Скопје: ИПА - Развој на интегриран систем на тарифи Дополнување

Референца

EuropeAid/131366/D/SER/MK

Финансиска референца

Контакт Ministry of Economy, Trade and Energy. Blvd. “Deshmoret e Kombit” 1001. Tirana, Albania. A�: Mr. Elson Caka - Specialist. Tel: (355-4) 222-2245/ 74122. E-mail: elson.caka@mete.gov.al. Web-site: www.mete.gov.al

Назив на Проектот

Проект за зајакнување на конкурентноста

Референца

WB2756-802/11

Финансиска референца

IDA Grant H 187 MD; IDA Credit 4119 MD, Project Id: P089124

Вид на набавка

Испораки

Финансиер

Светска банка

Земја

Молдавија

Објавено на

24.6.2011 година 4 .8. 2011 година

Вид на набавка

Услуги

Финансиер

Европска комисија

Краен рок за апликација

Земја

Македонија

Сектори

Информатичка технологија Општествени служби

Објавено на

22.6.2011 година

Краен рок за апликација

22.7. 2011 година

Опис на Проектот

LOT 1. Набавка на ИТ-опрема и канцелариска опрема LOT 2. Набавка на локална телефонска станица и телефони LOT 3. Набавка на локална телефондска станица

Сектори

Информатичка технологиоја Банкарство и финансии Трговија и индустрија Јавна администрација

Опис на Проектот ИПА - Развој на интегриран систем на тарифи 2011/S 118-193705 Контакт Министерство за финансии, Одделение за централно финансирање и договарање Република Македонија/ www.cfcd.ﬁnance.gov.mk

Контакт Project Implementa�on Unit of the World Bank Compe��veness Enhancement Project within the Ministry of Economy and Trade. A�n: Mr. Aureliu Casian, Execu�ve Director. 180, Stefan cel Mare Ave., oﬃce 815, Chisinau, MD-2004, Moldova Rep. of. Tel: + 373 22 296-723; 296-724. Fax: + 373 22 296-724. E-mail: piu@mec.gov.md.

Назив на Проектот

Испорака на медицинска опрема

Проект за енергетска ефикасност

Референца

EuropeAid/131681/M/SUP/XK

Референца

WB2675-802/11

Финансиска референца

Credit No.: IDA 3870-1 YF, Loan No.: IBRD 7466 YF; Project Id: P075343

Финансиска референца Вид на набавка

Услуги

Вид на набавка

Изведбени работи

Финансиер

Европска комисија

Финансиер

Светска банка

Земја

Косово

Земја

Србија

Објавено на

25.6.2011 година

Објавено на

21.06.2011

26.7. 2011 година

Краен рок за апликација

10.08. 2011

Сектори

Здравство

Сектори

Градежништво-инженеринг енергетика

Опис на Проектот Supply of Medical Equipment for Emergency room, Observa�on room and ICU Ambulance” (PROC/271/11) Ref: EuropeAid/131681/M/SUP/XK

Назив на Проектот

Опис на Проектот Доградба на јавните згради за подобрување на енергетската ефикасност LOT 1. Основно школо “Милан Мијалковиќ” Јагодина,Основно школо “Владислав Петковиќ Дис” Грљан,Средношкпло “Рајко Бошниќ”Буково LOT 2.Институт за слепи “Zbrinjavanje”Панчево,Институт за возрасни “Male Pcelice”Крагуевац, реконструкција на топлана “Zbrinjavanje” Панчево LOT 3. Основно школо “12. септември”Мајданпек,Средно школо “Рајко Бошниќ”Буково,Основно школо “Стеван Чоловиќ”Ариље LOT 4. Основно школо “Алчекса Дејовиќ”Севојно,Основно школо “Милан Благојевиќ”Лучани,Основно школо “Слободан Секулиќ”Ужице школо за граматика- Врњачка Бања LOT 5. Здравствен центар “DrДрагиша Мишовиќ”Чачак,Специјална болница –Врњачка Бања,општа болница Јагодина LOT 6. Општа болница Сента,здравствен центарВрбас,Институт за рехабилитација Младеновац LOT 7.основно школо “12 декември”,Сјеница,основно школо “Петар Лековиќ”Пожега, основно школо “Бранко Радичевиќ”Прибој,Технолошко школо Пријепоље LOT 8. “Институт за возрасни Тутин” Институт за деца и аделосценти Ветерник Проект за реформи на бизнис-окружувањето и за зајакнување на институциите (BERIS WB2746-802/11 Loan 4841-ALB, IDA credit 4239-ALB, Project Id: P096643 Услуги Светска банка Албанија 24.6.2011 година 7 .7. 2011 година Економски развој Финансии и банкарство Управување со програми Јавна администрација Консултантски услуги за бизнис-окружување Се очекува да почне во јули 2011 година , а да заврши во ноември 2011 година.

Контакт

www.eulex-kosovo.eu/en/tenders

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА Контакт М-р Ацо Спасовски тел. 3244044 факс.3244088 е-маил-aco@mchamber.mk www.mchamber.mk

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

Интензивни летни курсеви по деловен англиски јазик „ИСКОРИСТЕТЕ ГО ЛЕТОТО – НАУЧЕТЕ АНГЛИСКИ ЈАЗИК!“ Интензивни летни курсеви по деловен англиски јазик Јуни- септември 2011 година Сала 53 на IV кат Стопанска комора на Македонија Стопанска комора на Македонија заедно со Центарот за странски јазици “Sunrise”, во периодот од јуни-септември 2011 година организираат интензивни летни курсеви по деловен англиски јазик. Оваа обука преку интерактивна настава ќе ги развие Вашите вештини за секојдневно деловно работење, како што е професионалната деловна комуникација. Истовремено ќе Ви овозможи да ги освежите и надополните своите претходно стекнати знаења, да го збогатите речникот со термини, да ја подобрите употребата на граматичките правила и да го усовршите користењето на деловните термини.

Обуката ќе ја спроведе: Менче Грозданова, дипломиран професор по англиски јазик. Наставата ќе трае вкупно 36 часа/45 минути час, еден месец, во блок-часови, три пати неделно (понеделник, среда и петок), од 1416.30 часот. Максимален број во една група е 8 слушатели. Сите учесници кои ќе го положат завршниот тест ќе се стекнат со сертификат за успешно завршено ниво. Цена на еден степен: 5.900,00 денари +ДДВ. Во цената е вклучен и оригинален учебник од програмата Oxford. За повеќе учесници од иста компанија следува попуст. Контакт : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 be�@mchamber.mk Анита Митревска Тел: (02) 3244057 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 anita.mitrevska@mchamber.mk

Oд 28 до 30 септември 2011 година „CULINARIA FINE FOOD“ во „БЕЛЕКСПО – центарот“ во Белград, Република Србија ЗАЕДНИЧКИ ШТАНД НА МАКЕДОНСКИТЕ ПРОИЗВОДИТЕЛИ ПО ПОВЛАСТЕНИ УСЛОВИ * Купувачите на храна и пијалоци Ве бираат

СОДРЖИНА: Овој интензивен курс ќе опфати теми од областа на маркетинг и продажба, менаџмент и финансиски менаџмент, човечки ресурси, односи со јавноста, брендирање, бизниспланирање и сл. СТЕПЕНИ: 1. Elementary 2. Pre-Intermediate 3. Intermediate 4. Upper-intermediate Определувањето на степенот ќе се изврши со претходно тестирање на пријавените учесници.

Стопанската комора на Македонија организира групно учество на македонските компании на зеднички штанд под повластени услови и единствена можност за средба со светски познатите синџири на маркети, како „ЛИДЛ“, „ТЕСКО“, „МЕТРО“ и други. Специјализираниот саем „Culinaria Fine Food“ ќе се одржи од 28-30 септември 2011 година, во конгресниот Белекспо-центар во Белград, Република Србија. Оваа саемска манифестација не е наменета за широка публика, посетители, веќе за професионалните купувачи кои однапред имаат договорени средби со излагачите. Ова саемска манифестација на добра храна

и пијалаци се одржува по втор пат и ги спојува водечките производители и клучните купувачи од регионот и од Европа, а со цел снабдување големи трговски синџири, меѓународни организации, специјализирани

работилници за деликатесна храна, институции и кетеринг-компании, хотели и ресторани. • Одделни компании ќе се претстават преку национални павилјони (Италија, Грција, Хрватска, Словенија, Турција ...). • Саемскиот концепт овозможува непосредна комуникација и остварување средби меѓу излагачите и домашните и странски купувачи (Lidl, Tesco UK, Globus, Supreme Group, Ax Food, Horeca, НАТО, малопродажни трговски синџири, увозници итн.) врз основ на селекција од страна на купувачите. • Ќе бидат организирани дегустации и натпревари на различни национални кујни. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за организирано учество на Саемот. Контакт: Влатко Стојановски Тел: 3244 004 факс: 3244 088 vlatko@mchamber.mk Венера Андриевска Тел: 3244037; факс 3244088 venera@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ Бесплатен семинар СИМУЛАЦИЈА „ПОДГОТВЕНОСТ ЗА КРИЗА” ЗА ЕФЕКТИВНО УПРАВУВАЊЕ СО ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ 29 јуни 2011 година 14:00-17:30 часот Стопанска комора на Македонија, сала 4 на 5. кат Предавач: Д-р Никос Мулонопоулос, вонреден професор по информатички системи, Продекан на ALBA Graduate Business School Симулацијата “Подготвеност за криза” е развиена од страна на конзорциумот на универзитети и организации, меѓу кои се и INSEAD & ALBA Graduate Business School. Симулацијата се фокусира на идејата за подготвеност за криза, којашто директно влијае врз способноста на носителите на одлуки за ефективно справување со кризни ситуации. Симулацијата обезбедува платформа во која учесниците може да видат како организациите, во блиска иднина, ќе можат да одговорат правилно и продуктивно на кризната ситуација за да ја избегнат натамошната ескалација на кризата. Ова ја дава основата за дијагностицирање на организациските бариери и

кризи. Агенда * Вовед во управувањето со кризи и на важноста на ефективна соработка * Прашалник за подготвеноста за соочување со кризна ситуација * Симулација на опасност/ неволја. Прва видео снимка: Почеток * Групна вежба: Извори на кризата и ефектите * Втора видео снимка: Првите реакции * Групна вежба: Разбирање на кризата * Трета видео снимка: Завршување/крај * Групна вежба: Решавање на криза * Презентација на резултатите од прашалникот- Дискусија * Заклучоци – Проценки

ПРОГРАМА 1. Презентација на Законот Предавач: Ана Каранфилова Мазнова, раководител на Секторот за управување со отпад при Министерството за животна средина и просторно планирање. 2. Надзор на спроведување на Законот и казнени одредби Предавач: Дарко Блинков, државен инспектор за животна средина, Канцеларија во Скопје. 3. Запознавање со улогата и активностите на „Пакомак“ Предавач: Филип Ивановски, директор на „Пакомак“, компанија за управување со отпад од пакување.

Семинарот е наменет за: менаџери на човечки ресурси, тренинг менаџери Предавањето ќе се одвива на англиски јазик. Контакт : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 be�@mchamber.mk Ленче Зикова Тел: (02) 3244054 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 lence@mchamber.mk

спречување на организациите да постигнат повисоко ниво на подготвеност за кризата. Симулацијата обезбедува за кандидатите алатка за авто-дијагностика на организациска подготвеност за криза, за која тие можат директно да аплицираат во нивните организации за да се процени на еден систематски начин сегашното ниво на Организациска подготвеност за криза, како и можни акции за значително подобрување на истата. Сесијата ќе се: • фокусира на претставите / идеите за соработка – тимска работа и способноста за одлучување во ситуации на ограничена комуникација; • ќе им помогне на учесниците да имаат можност да проценат и постепено да ги подобрат своите вештини за управувањето со

за управување со пакување и отпад од пакување и импликации на работењето на компаниите”

Еднодневен семинар: “ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗАКОНОТ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ПАКУВАЊЕ И ОТПАД ОД ПАКУВАЊЕ И ИМПЛИКАЦИИ НА РАБОТЕЊЕТО НА КОМПАНИИТЕ” 30 јуни 2011 година, 10:00-15:00 часот, Стопанска комора на Македонија, сала 4 на 5-ти кат Со цел запознавање на компаниите со Законот за управување со пакување и отпад од пакување и со обврските произлезени од истиот, кој ќе почне да се применува од 1 јули 2011 година (без можност за повторно одложување), Стопанската комора на Македонија на 30 јуни 2011 година, со почеток во 10 часот, организира еднодневен семинар на тема: “Имплементација на законот

Семинарот е наменет за сите производители на отпад (производители, увозни компании и трговски компании и сл.). Сите заинтересирани за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 27 јуни 2011 година. Цената за 1 учесник изнесува 3.540 денари (3.000+ДДВ) за компании-членки и 4.720 денари за 1 учесник (4.000+ДДВ) за компании кои не се членки на Комората. Контакт : Анита Митревска Тел: (02) 3244057 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 anita.mitrevska@mchamber.mk Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 lence@mchamber.mk

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

Од 30.6.2011 до 2.7.2011 година, во Бурса, Република Турција MЕЃУНАРОДЕН САЕМ ЗА БЕБЕ, ДЕТСКА ОБЛЕКА И ДЕТСКИ ПОТРЕБИ * Организирана посета на Саемот со обезбедено бесплатно хотелско сместување Во периодот од 30 јуни до 3 јули 2011 година, во Бурса, Република Турција, ќе се одржи 6. Меѓународен саем за бебе, детска облека и детски потреби. Станува збор за еден од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани турски и странски компании за: • бебешка и детска облека; • постелнини, бањарки, пелени; • образование и обука; • друга дополнителна опрема и додатоци; • мебел и декорација; • играчки; • бебешки и детски игралишта; • хигиенски производи; • козметика; • храна и слатки производи; • здравствени установи; • забавишта; • консултантски услуги и психолошки центри; • осигурување и др. Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „Адонис Груп“, организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 30.6. до

2.7. 2011 година, со автобуски превоз и алтернативно во сопствена режија. Обезбедено е бесплатно сместување, две ноќевања со појадок, локален трансфер, како и бесплатни влезници за Саемот. Сместувањето е во реномиран хотел со 4 или 5 звезди. Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон саемскиот организатор „Адонис“ од 95 евра со автобуски

превоз (доколку е со сопствен превоз - 35 евра), како и организационите трошоци кон Комората. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација. Контакт: Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004 Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 vlatko@mchamber.mk Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 venera@mchamber.mk На 1 јули 2011 година во Стопанската комора на Македонија, сала 1 на V кат МАКЕДОНСКО-ТУРСКИ БИЗНИСФОРУМ СО КОМОРАТА НА МЛАДИ ПРЕТПРИЕМАЧИ ОД ТУРЦИЈА

Група од петнаесетина турски бизнисмени, членови на комора на млади претприемачи на Турција, ќе ја посетат Република Македонија. Нивната цел е да воспостават деловни контакти со македонски компании од различни стопански дејности. Во рамките на нивната посета, Стопанската комора на Македонија организира Македонско-турски бизнис-форум, со цел воспоставување билатерални деловни средби со македонски компании, кои би се јавиле како нивни потенцијални деловни партнери. По завршувањето на официјалниот дел на Бизнис-форумот, планирани се билатерални разговори меѓу компаниите од повеќе стопански сектори: електрика и електроника, логистика, накит, консултантски услуги, автоделови, патнички превоз, обувки и кожа и друго.

Ве молиме, Вашиот интерес за деловни средби со турските компании да го најавите најдоцна до 28 јуни 2011 година (вторник). Контакт : Љубица Нури Тел: ++ 389 2 3244045 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 nuri@mchamber.mk Венера Андриевска Тел: ++ 389 2 3244037 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: venera@mchamber.mk

Советување „МОЖНОСТИ ЗА ЕНЕРГЕТСКО ИСКОРИСТУВАЊЕ НА НАОЃАЛИШТАТА ЗА ЈАГЛЕН ВО НЕГОТИНО -МАРИОВО СО ЈАМСКА ЕКСПЛОАТАЦИЈА“ На 7 јули 2011 година, во Хотел „Парк“ - Неготино Организатор: ЗДРУЖЕНИЕ НА ЕНЕРГЕТИЧАРИТЕ НА МАКЕДОНИЈА Триесетгодишното мирување за изградба на нови руднички и термокапацитети и увозната стратешка ориентираност за електрична енергија, се главните виновници за енергетската состојба во Република Македонија. Без овие енергетски капацитети нема енергетско решение. Енергетска стратегија за Македонија се и јаглените. Проценетите вкупни геолошки резерви на јаглен во

басенот Мариово, можноста за нивна реална експлоатација, за изградба на соодветен ТЕ-капацитет од 300 MW во непосредна близина на копот, ги

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ оправдува заложбите на стручната јавност, јагленот од ова наоѓалиште да биде вклучен во проекциите за задоволување на енергетските биланси на Република Македонија. Наоѓалиштето на лигнит „Мариово“ располага со 111 милиони тони геолошки резерви на јаглен од категориите A, B и C1 со просечна калорична вредност од 7,6 MJ/ kg. Со најновите достигнувања за подземна експлоатација на „Велење“ во “Мариово“, ќе се обезбеди максимално искористување на слојот и откопување со минимални загуби. За идната експлоатација на лигнитското наоѓалиште „Мариово” треба да се смета на вкупни експлоатациони резерви од 61.260.000 тони, со годишно производство на рудникот, приближно 2 милиона тони. Од посебен интерес е користењето на наоѓалиштето на јаглен во Мариово и ревитализација на тој регион, кој е запуштен после миграцијата на населението во седумдесттите години од минатиот век. Кон крајот на 2008 година е изработен Проект за детални геолошки истражувања и испитувања на наоѓалиштето „Неготино“. Во почетокот на 2010 година е изработен Елаборат за изведени геолошки, хидрогеолошки и геомеханички истражувања и испитувања за јаглен во рамките на јагленовото наоѓалиште „Неготино“. Со последните извршени истражувања и испитувања пресметани се 65.464.372 m3, односно 82.485.108 тони геолошки резерви на јаглен. Во физибилити-студијата се дефинирани основите на техничкотехнолошките решенија за методите и начинот на експлоатација, потоа техничко-економската оправданоста од можната експлоатација на јаглен во рудникот „Неготино“, и конечно профитот од експлоатацијата и нејзиното значење. За идната експлоатација на лигнитското наоѓалиште „Неготино” треба да се смета на вкупни експлоатациони резерви од 49.739.240 тони. Во тие резерви, на подземна експлоатација припаѓаат 40.739.240 тони или 81,9%, додека останатите 9.000.000 тони или 18,1% припаѓаат на површинска експлоатација на наоѓалиштето. Независно од тоа, дали ќе биде изградена нова термоцентрала, лоцирана во непосредна близина

на постојната, или постојната Термоцентрала од 210 MW, со нејзина неопходна адаптација од постојниот погон на мазут, во погон на јаглен, со век на траење на рудникот од 25 до 30 години, може да се претпостави дека ќе се појави потреба од значајно зголемување на производниот капацитет во однос на подземните услови за експлоатација на ова наоѓалиште на јаглен. Организаторот ЗЕМАК, како и и на сите досегашни советувања, очекува плодна дискусија и одговори на многу прашања, како и голема посетеност, како придонес во развојот на енергетиката во Република Македонија. Дополнителни информации можат да се добијат на следниите е-адреси: zemak@telekabel.net.mk; bozinkocev@mt.net.mk . Обезбеден е автобус до Неготино. Здружение на енергетичарите на Македонија - ЗЕМАК Контакт: Зорица Мешкова Тел: ++ 389 2 3244019 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: zorica@mchamber.mk

Од 25 – 31 јули 2011 година, Охрид МЕЃУНАРОДНА ЛЕТНА ШКОЛА 2011 „НАПРАВИ РАЗЛИКА – СТАНИ ИНОВАТИВЕН ЕВРОПСКИ ЛИДЕР“ Целта на летната школа e градење на лидерски вештини и компетенции во областа на иновациите и зголемувањето на јавната свест за потребата да се дејствува и да се промовира иновативното размислување (повеќе информации на сајтот: h�p://www.wix.com/macecomm/ieul2011).

Со интерактивна групи од 30 студенти, модерирани од македонски и меѓународни експерти, летната школа ветува дека ќе обезбеди одлично учење.

Детали за летната школа : Учесници: студенти од целиот свет Место: Хотел „Славија Спектар“ Охрид Цена: 100 евра, во кои се вклучени сместување, на база полн пансион, предавања, паузи за кафе. * За сите идни учесници кои студираат по ЕКТС, Летната школа обезбедува 2 кредита, кои можат да се искористат на вашиот факултет. Контакт : Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: lence@mchamber.mk Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074 Факс:++ 389 2 3244088 Call Центар : (02) 15015 E-адреса: be�@mchamber.mk

Од 8 до 10 септември 2011 година во Пекинг, Кина САЕМ ЗА АВТОДЕЛОВИ CIAPE (China Interna�onal Auto Parts Expo) Од страна на Канцеларијата за економски и трговски односи на Амбасадата на НР Кина, Стопанската комора на Македонија е информирана е дека од 8 до 10 септември 2011 година во Пекинг, Кина, ќе се одржи 5. Саем CIAPE (China Interna�onal Auto Parts Expo). На Саемот ќе се презентираат најеминентните производители, купувачи и корисници на автоделови, електроника, автогалантерија од Кина и регионот. Минатата година на Саемот учествуваа 1.356 компании од 122 земји, а истиот беше посетен од околу 50.000 посетители. Доколку има заинтересирани компании да го посетат Саемот CIAPE, организаторот ги покрива трошоците за две ноќевања во хотел, како и трошоците за транспорт од хотелот до местото на одржување на Саемот. Исто така, организаторот зема обврска да договори средби со најмалку 10 кинески компании со македонските компании-посетители на CIAPE. Подетални информации за посета на Саемот може да се добијат во Стопанската комора на Македонија или во Канцеларијата на економски и трговски односи на Амбасадата на НР

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

БИЗНИС ИНФО

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

Кина ( e-mail: eco@t-home.mk, тел.: 02 3069-658 и 02 3069 668). Заинтересираните за посета на Саемот можат да се регистрираат на веб-страницата www.iapechina.com, најдоцна до 10 август 2011 година. Контакт: Војкан Николовски Тел.: 02 3244 068 Факс: 02 3244 088 Call Центар : (02) 15015 vojkan@mchamber.mk

Од 4 до 13 ноември 2011 година во Швајцарија САЕМ ЗА ХРАНА И ПИЈАЛАЦИ „COMPTOIR BROYARD” ВО ПАЈЕРН *Доколку постои интерес за настап на македонски компании, Управниот комитет на Саемот во Пајерн, ќе ја прифати Р. Македонија како земјапартнер на овогодинешниот саем и на македонските компании ќе им ги понуди специјални повластени услови за настап Во периодот од 4 до 13 ноември 2011 година, Стопанската комора на Македонија, организира учество на македонски компании на 6. Регионална саемска манифестација за храна и пијалаци „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија. Доколку постои интерес за настап на македонски компании, Управниот комитет на Саемот во Пајерн, ќе ја прифати Р. Македонија како земјапартнер на овогодинешниот саем и на македонските компании ќе им ги понуди следните услови: - бесплатен неуреден изложбен простор од 80м2, со можност за негово проширување; - во еден од рестораните, простор од околу 200 м2, кој ќе биде определен за промоција на македонски специјалитети и пијалаци; - за лицата кои ќе бидат ангажирани

во ресторанот (двајца готвачи и 2 келнера, облечени во народна носија), бесплатно сместување и храна; - за лицата кои ќе бидат присутни на штандот во текот на целата саемска манифестација,ќе има голем попуст за хотелското сместување и храна (истите ќе бидат околу 60 франци дневно). „COMPTOIR BROYARD“ е една од најголемите специјализирани регионални саемски манифестации во Пајерн и клучно место каде се среќаваат многубројни производители и трговци од областа на прехраната и пијалаците и тоа: - месо и месни производи, опрема за месна ндустрија и месарници; - млеко и млечни производи; - риба; - какао, бонбони, чоколади, сладолед; - брашно и производи од брашно; - диетална, макробиотичка храна; - производители на здрава, био и органска храна; - пакување (хартија, фолија, пластика); - конзервирана храна; - природна минерална и изворска вода; - безалкохолни и енергетски пијалаци; - сокови, сирупи и екстрати; - пиво, суровини и опрема за индустријата за пиво; - вина од сите винарски земји и региони; - вински и овошни ликери, овошни и други ракии; - јаки алкохолни пијалаци, опрема и машини за производство; - опрема и машини за винарство.

Програмата на „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија, покрај промоција на производителите на храна и пијалаци, нивно дегустирање и продавање, нуди и можност за учество и во други програмски содржини. Целта на оваа заедничка соработка е промоција и изнаоѓање деловни можности за македонските компании кои се занимаваат со производство и продажба на производи и услуги од

областа на прехранбената индустрија. Саемската регионална манифестација „COMPTOIR BROYARD”, претежно е наменета за производители на храна, пијалаци (алкохолни и безалкохолни), туристички агенции, хотелскоугостителски објекти, производители на здрава, био и органска храна. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании својот интерес за учество за излагање на Саемската регионална манифестација „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија, да го пријават најдоцна до 1 август 2011 година. Контакт: Венера Андриевска тел:3244037; факс:3244088 Venera@mchamber.mk Влатко Стојановски Тел: (02) 3244004; Факс:(02) 3244088 Call Центар : (02) 15015 vlatko@mchamber.mk

БИЗНИС ИНФО

четврток, 30 јуни 2011, Бр. 60

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА Компанија од Германија бара соработка во областа на обновлива енергија во Република Македонија, и нуди системи за соларна енергија,соларни системи,електрични инсталации,кровни работи, одрзување и сервис како и монтажа на фотоволтаични системи. Валидност до: 15.11.2011 година Компанија од Хрватска бара да увезува полутврд кашкавал во количина од 20 тони од познатите врсти Ementaler,Gouda.Edam од Република Македонија како и кравјо бело сирење. Валидност до: 15.12.2011 година Компанија од Турција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на кабли за телефон, камери, мрежа (податоци-пренос), аларм, коаксијални, сигнал команда, пожар, ниско напонски енергетски кабли. Валидност до: 15.9.2011 година Компанија од Хрватска бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на машини за печатење: -еднобојни тампон машини; -двобојни тампон машини; -тробојни тампон машини. Валидност до: 17.09.2011 година Македонска компанија изнајмува објект во индустриската зона Визбегово, с. Стенковец. од 2.000 m2. Објектот е наменет за изложбен салон заедно со магацин, фабрика за лесна индустрија. ресторант, канцаларии или друга намена за бизнис. Валидност до: 20.6.2012 година Компанија од Кина бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на железен оксид, зелен хром оксид, црн јаглен и алуминиум сулфат. Валидност до: 20.9.201 година Компанија од Романија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на специјални Q кутии за менување на топлината во топлинската технологија. Валидност до: 20.9.2011 година Компанија од Кина бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на железен оксид, цинк фосфат и други хемиски препарати киселини: глацијална оцетна киселина, оксална киселина, мравја киселина, борна киселина, стеаринска киселина, Methacrylic киселина, sulfonic киселина. - Други хемикалии: Бакар сулфат, Colophony, ЈКП, PDCB, сода бикарбона, Pentaerythritol, цинк оксид, ЦУК, нафта смола, боракс, TDI, парафински восок и др. Валидност до: 20.9.2011 година Компанија од Романија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на специјални Q цевки за спроведување на термичка топлина, со висока ефикасност на спроводливост. Валидност до: 20.9.2011 година Компанија од Романија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на бисквити. Валидност до: 21.9.2011 година Бугарска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на даски за

пеглање и метални сушилници за алишта. Валидност до: 22.10.2012 година Турска компанија бара соработка со македонски производители на мебел и градежни компании. Валидност до: 22.10.2011 година Хрватска компанија бара компании во Република Македонија од областа на ИТопрема, мебел и алат за опремување на работниот простор на нивнатата филијала во Скопје. Валидност до: 22.10.2011 година Чешка компанија на недвижности е еден од водечките и најбрзорастечки компании за недвижнини во Централна и Источна Европа. Компанијата е продолжена рака на Avestus Капитал Партнерс, силен меѓународоден инвеститор за недвижности со седиште во Ирска, сопственик и управува со средства во вредност од над 8 милијарди евра. Avestus Недвижнини делува како водач и советник во структурирање, финансирање, развој и управување на разновидно портфолио на актива. Компанијата има завршено бројни проекти во Централна и Источна Европа и во моментов е во развој, управување или лизинг на недвижен имот со вкупна површина од над 2.200.000 м2. Македонска компанија нуди на продажба станови на атрактивна локација во населбата Рача во Охрид, становите се во објект кој е наоѓа на самиот регионален пат Свети Нум - Охрид, веднаш до училиштетото во населбата Рача на само 100 м од езерото и познатите охридски плажи и на само 2 км оддалеченост од центарато на градот. Валидност до: 22.10.2011 година Компанија од Шпанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на преси за балирање на метални отпадоци, преси за хартија, картон и пластика во различни големини. Валидност до: 8.10.2011 година Компанија од Босна и Херцеговина бара дистрибутери во Република Македонија за пласман на челични јажиња. Валидност до: 8.12.2011 година Производител на фета сирење од Канада со бренд Macedonian Feta Cheese заинтересиран е дел од производството да го пренесе во Република Македонија. Валидност до: 13.12.2011 година Компанија од Германија бара да инвестира во отворање погон во Република Македонија за производство на грејачи за седишта и клими за седишта за потребите на автомобилската индустрија. Валидност до: 13.10.2011 година Македонска компанија нуди ПВЦ канализациони цевки и фитинг, ПЕ-црева и фитинг, комплетен и врвен асортиман за одводна и доводна опрема. Валидност до: 14.10.2011 година Полско-руска трговска компанија бара соработка со производители на овошје и зеленчук во Република Македонија за пласман на рускиот пазар. За успешна соработка бара заинтересираните македонски компании да им

Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновски

испратат фотографии од нивните производи, информации за истите (спецификација), начини на одгледување, начини за нивно чување од расипување, начини на пакување и ценовник за истите. Побарувачката за која што се заинтересирани е 100 тони од секој производ неделно. Тие се подготвени за испорака франко или испорака во Ростов или Санкт Петербург. Бараат да бидат информирани за можности и профил на заинтересираните македонски компании. Валидност до: 14.12.2011 година Консалтинг компанија од Франција во име на компанијата Holding Trophy бара потенцијален бизнис-партнер за производство на текстил или кожа во Република Македонијана, кои ќе можат технички да ги изведат производите кои ќе се произведуваат по европски стандарди и ќе го задоволат пазарот. Во врска со текстилната облека, 80% од нивните производи се водоотпорни и се потребни специјални машини за шиење. Валидност до: 14.12.2011 година Македонска компанија бара пласман на трикотажни производи на странски пазари. Валидност до: 22.12.2011 година Швајцарска компанија е заинтересирана да гради фабрика за производство на протеински пијалаци (слични на Red Bull) вообласта на Прилеп и Крушево, со можност за врабоотување на 350 лица. Извозот е загарантиран. Валидност до: 4.12.2011 година Швајцарска компанија е заинтересирана да купи хотел во непосредна близина на Охридското Езеро. Валидност до: 4.12.2011 година Швајцарска компанија бара да инвестира 40 милиони САД долари во областа на Охридското Езеро (Охрид,Струга), во изградба на најсовремен хотел со казино. Валидност до: 4.12.2011 година Швајцарска компанија е заинтересирана да го купи Фудбалскиот клуб „Вардар“ и во близина на стадионот „Филип Втори“ да игради рекреативен и трговски центар. Валидност до: 4.12.2011 година Бугарска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на руска вотка од марката Стличнаја, Столичнаја кристал, Московскаја и Рискаја. Валидност до: 4.9.2011 година Компанија од Црна Гора бара да откупува ореви, лупени, струмички кикирики, тетовски грав и кромид од Република Македонија. Валидност до: 7.12.2011 година Ова е само дел од богатата Понуда и побарувачка на Стопанската комора на Македонија што може да се превземе од нејзиниот веб портал www.mchamber.mk Контакт: Мирјана Коцева Е-адреса: Mirjana@mchamber.mk Тел:3244-035; Факс: 3244-088

тел: : (02) 3244036 факс: (02) 3244088 savo@mchamber.mk