IKS, październik nr 10 (276)/ 2014

Wydawnictwo Miejskie Posnania

październik

nr 10 (276)/2014

Cena 4,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN 1231-9139

Regula Mühlemann

Światowe gwiazdy

w Filharmonii Poznańskiej

David Fray

Partnerzy koncertu:

24.I0.20I4 piątek, godz. 19.00

Aula Uniwersytecka

W 100. ROCZNICĘ URODZIN JANA KARSKIEGO

NIEDOKOŃCZONA MISJA

FILIP fortepian WOJCIECHOWSKI Łukasz BOROWICZ dyrygent

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej • Roman Palester, Polonezy M. K. Ogińskiego • Richard Addinsell, Koncert warszawski • Antonín Dvořák, Symfonia nr 9 op. 95 e-moll (Z Nowego Świata) DL / MW Bilety online: bilety24.pl

www.filharmoniapoznanska.pl

Bilety: kasa FP (ul. Wieniawskiego 1), tel. 61 853 69 35, pn-pt: 13-18; CIM (ul. Ratajczaka 44), pon-pt: 10-19, sob: 10-17

Pomysłodawcą koncertu z okazji 100. rocznicy urodzin Jana Karskiego jest Prezes Wojciech Pawłowski, właściciel Wydawnictwa Poznańskiego i jednocześnie członek Rady Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego Partner:

Mecenas sezonu:

Wyłączny partner

Współpraca:

Sponsorzy:

Sponsorzy sezonu:

Ogólnopolski patron medialny:

Patroni medialni:

ergii Źródła Pozytywnej En

DOWE MIĘDZYNARO AŃSKIE

MIEJSCE

TARGI POZN MI SALAGOZWIE SKA 14 UL. GŁO

tp24.pl ticketpro.pl, www.m 14 w dniach 23 - 25.10 bilety dostępne www. zpłatnego wstępu na TOUR SALON 20 a śląskiego ze stoiska województw bilet upoważnia do be ki ian dz po es ni tu oraz odbioru prezen WYDARZENIE TOWARZYSZĄCE TARGOM

REGION PARTNERSKI TARGÓW

ORGANIZATORZY

polecamy

Co lubi czytać prezydent?

Ze wszystkich wyzwań, jakie ostatnio krążą wśród internetowej społeczności, najbardziej twórcze wydaje się pytanie o li­ stę książek, które w największym stopniu ukształtowały nasze spojrzenie na świat.

Nic nie zastąpi spojrzenia na Poznań okiem architekta i urbanisty. Z tego i wielu innych powodów ważne miejsce w mojej domowej bibliotece zajmują Wspomnienia architekta, autorstwa Władysława Czar­ nieckiego, któremu Poznań zawdzięcza między innymi projekty budynków Colle­ gium Historicum czy restauracji Magnolia.

Dwa kolejne tytuły to historie postaci bardzo różnych, ale równie wybitnych.

Grzech pierworodny. Autobiografia An­ thony’ego Quinna daje sposobność wej­ rzenia w duszę artysty, Steve Jobs Waltera Isaacsona – spojrzenia na znaczenie hu­ manizmu we współczesnych produktach technologicznych.

Na koniec przyznaję się do dwóch czytelni­ czych słabości. Podobnie jak wiele innych osób nie wyrosłem z młodzieńczych lektur i nadal ważna jest dla mnie m.in. Tajemnicza wyspa Juliusza Verne’a. Druga słabość to Fizyka popularna Friedricha Katschera – chyba jeszcze nie znalazłem na Face­ booku osoby, która wymieniłaby właśnie tę pozycję…

Podzielenie się moją listą z czytelnikami IKS-a ma jeszcze jedno uzasadnienie: na przełomie września i października za­ mierzamy udowodnić, że… w Poznaniu lubimy czytać. Takie hasło przyświeca akcji, której pomysłodawcą jest Lubimy Czytać, największy polski portal interne­ towy dla miłośników książek, mający swą siedzibę na słynnym dziedzińcu PTPN. Zmieniają się czasy, zmieniają się sposoby udostępniania literatury i wiedzy, ale przy ulicy Mielżyńskiego nadal króluje książka i trudno się z tego nie cieszyć.

Ryszard Grobelny Prezydent Miasta Poznania

2

4

Czy w Poznaniu lubimy czytać?

10

Otwarcie fotoplastykonu

26

Wspominamy Jerzego Piotrowicza

październik 2014

w numerze TEMAT MIESIĄCA

4 Możemy czytać jeszcze więcej/A. Solak czyli ile jest prawdy w tym, że papier jest już passé

WYDARZENIA

7 Miasto, którego nie ma na mapie?/ M. Malinowski Poznańskie Dni Fantastyki

8 „Kościelscy”, szlachetny przedmiot pożądania/ P. Śliwiński wręczenie jednej z najważniejszych nagród literackich

10 Zez sterowany, fotomagia i koło historii/ D. Bartkowiak otwarcie fotoplastykonu już 10 października

12 W poezję zasłuchani / K. Gumienna Struny na ziemi z muzyką W. Pawlika w Teatrze Wielkim

13 Urok Richarda Bony/ T. Janas „Afrykański Sting” powraca do Poznania

14 Festiwal bez fajerwerków/ M. Lubocka Nostalgia Festival

HISTORIA, JUBILEUSZE

25 Nie dałem się rozbroić/A. Sikorski

w październiku 2004 odszedł Przemysław Bystrzycki

26 Pustka po malarzu/A. Niziołek

Jerzego Piotrowicza, w 15. rocznicę śmierci, wspomina Ryszard Książek

28 Muchy mają 10 lat!/ T. Janas

urodzinowy koncert poznańskiego zespołu

Z CYKLU

29 Zdarzyło się w Poznaniu/ D. Kolbuszewska poznański epizod wojny północnej

30 Fotografia/ M. Piotrowska

Bronisław Schlabs na przekór zimnej wojnie

32 Architeka 25-lecia/J. Głaz

architektura hotelowa w Poznaniu

34 Za rogatkami/ W. Gostyński zaproszenie do Lubonia

36 Nowa muzyka z Poznania/A. Szulc-Woźniak Meccore String Quartet

TURYSTYKA I SPORT

37 15. Poznań Maraton/ L. Gracz

ponad 6 tysięcy biegaczy wystartuje 12 października

38 Poznańska specjalność/J. Pałuba

RECENZJE

16 Sztuka żarliwości/A. Szulc-Woźniak Orkiestra Filharmonii Poznańskiej w Berlinie

18 Więcej niż sześć strun/ T. Janas zakończyła się siódma Akademia Gitary

19 Świętych wy-obcowanie/A. Rogulska premiera w Scenie Roboczej

20 Smakowanie życia/A. Sikorski fascynująca rozmowa rzeka z Julią Hartwig

ROZMOWY

21 Film musi się oglądać/A. Solak z Małgorzatą Kuzdrą z kina Muza

22 Teatr należy do miasta/A. Szulc-Woźniak z Magdą Grudzińską, dyrektorką Teatru im. W. Bogusławskiego w Kaliszu

24 Muzyczne crime story/ M. Nawrocka-Leśnik z Sebastianem Gonciarzem, reżyserem musicalu Jekyll & Hyde

nasze miasto kuźnią młociarskich mistrzów

40 Nowy trener, nowe nadzieje/ L. Gracz Lech pod wodzą Macieja Skorży

41 Modowe inspiracje/ E. Semrau

8. edycja Art & Fashion Forum w Starym Browarze

CO, GDZIE, KIEDY 42 film 46 teatr 54 MUZYKA 65 SZTUKA 70 MUZEA 80 książki 86 CENTRA KULTURY 95 VARIA 99 kalendarium wydarzeń instytucje i imprezy dotowane przez Urząd Miasta

Poznania

instytucje i imprezy dotowane przez Urząd Marszałkowski w Poznaniu

wydarzenia, którym patronuje IKS partnerem wydawniczym IKS-a jest Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu Archiwalne numery IKS-a dostępne są na stronie internetowej Wydawnictwa Miejskiego Posnania: wmposnania.pl

Wydawca Wydawnictwo Miejskie Posnania, ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań, tel. 61 851 86 01, ­iks@wm.poznan.pl, wmposnania.pl, kultura.poznan.pl Redaktor naczelna IKS-a Katarzyna Kamińska Zespół (Dział Publikacji Infor­ macyjnych) Mateusz Malinowski (kierownik), Elżbieta Woźna (z-ca kierownika, sekretarz IKS-a), Jan Gładysiak, Tomasz Janas (redaktor prowadzący), Sylwia Klimek, Anna Solak Współpraca Tomasz Bombrych, Cezary Omieljańczyk Korekta Anna Nowotnik Opracowanie gra­fi czne Joanna Pakuła Skład i łamanie Studio Graficzne WMP Druk Zakład Poligraficzny Antoni Frąckowiak Nakład 2500 egz. Prenumerata RUCH S.A., prenumerata.ruch. com.pl, prenumerata@ruch.com.pl, tel. 801 800 803 lub 22 717 59 59, w g. 7-18.

Copyright by Wydawnictwo Miejskie Posnania 2014 Informacje o imprezach i wydarzeniach przyjmowane są do 8. dnia każdego miesiąca. Zastrzegamy sobie prawo do skrótów oraz opracowania zamówionych tekstów. Nie odpowiadamy za zmiany repertuarowe oraz treść reklam (również na stronach okładkowych). Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programach.

Indeks nr 369845

3

Możemy czytać jeszcze więcej! czyli ile jest prawdy w tym, że papier jest już passé Skala ogólnokrajowa nie napawa optymizmem, jednak poznaniacy czytają dużo i chętnie. Licznie biorą też udział w wydarzeniach oscylujących wokół literatury, takich jak happeningi i festiwale czy cykliczne wymiany książek używanych.

J

esień to czas, w którym chętniej zaszywamy się w domu z kubkiem ciepłej herbaty i książką w dłoni. Przełom września i października wydaje się więc idealnym terminem dla wszel­ kich akcji społecznych propagujących czytelnic­ two. Z tego samego założenia wyszli pomysło­ dawcy inicjatyw, które wkrótce zamienią miasto w mekkę miłośników czytania. W październiku, w ramach Tygodnia Literackiego, miasto opa­ nują prawdziwe mole książkowe. Wszystko za sprawą wydarzeń takich jak Festiwal Fabuły czy akcja „W Poznaniu lubimy czytać”.

Prawdziwe książkowe szaleństwo Kto za tym wszystkim stoi? Między innymi popularny portal internetowy ­ Lubimyczytac.pl, który przy współpracy z Biblioteką Raczyń­ skich i Urzędem Miasta, przez wspólną akcję „W Poznaniu lubimy czytać” postanowił

4

udowodnić, że Poznań ma bardzo szerokie powiązania z literaturą. W październikowej ofer­ cie jest coś dla specjalistów i coś dla zwykłych czytelników. Dla tych pierwszych warsztaty, wykłady i wydawnicze nowinki technologiczne, dla drugich – spotkania z autorami, promocje i flashmoby z książką w tle. Jednym słowem – w Poznaniu będzie to siedem dni prawdziwego książkowego szaleństwa.

– Ten tydzień został wymyślony po to, żeby wszyscy zajmujący się w Poznaniu literaturą mogli połączyć siły w jednej wspólnej akcji – tłumaczy Izabela Sadowska, prezes i współwła­ ścicielka serwisu Lubimyczytac.pl.

To m.in. na tym portalu pojawiają się głosy osób, które doceniły pomysł. „Jako świeżo upieczony student cieszę się, że Poznań wita mnie u siebie takim fajnym wydarzeniem!”, „Bardzo dobra inicjatywa. Co więcej – dzieje się blisko mnie.

W Poznaniu bywam dość często, więc nie sprawi mi to większej różnicy, że odbywa się właśnie tam” – piszą internauci.

Tak się składa, że wydarzenie, o którym mowa, splecie się z podobnymi, równie literackimi wydarzeniami w tym miesiącu. Od 4 do 5.10

fot. Antykwariat Mały Książek

T EM AT MIE SI ĄCA

w mieście odbędą się bowiem Poznańskie Dni Fantastyki (więcej na s. 7), a już 15-18.10 Cen­ trum Kultury Zamek zaprosi na swój nowy Festi­ wal Fabuły (patrz s. 84).

Książka? Co to takiego?

Jak to właściwie jest z tym czytelnictwem? Z jed­ nej strony coraz większą popularność zyskują wszelkie, także nowoczesne formy czytania, akcje społeczne z książką w tle czy coraz bar­ dziej modne artbooki, z drugiej – jako naród nie zachwycamy, jeśli chodzi o statystyki czytelnic­ twa i znajomość tego, co aktualnie dzieje się na rynku wydawniczym.

Wystarczy wspomnieć badania poziomu czytel­ nictwa co dwa lata przeprowadzane przez Biblio­ tekę Narodową w Warszawie wraz z TNS Polska.

Od ostatnich wyników aż się włos jeży na gło­ wie. Blisko 61% z nas nie czyta w ogóle, a tylko 11% można zaliczyć do tak zwanych czytelników „rzeczywistych”, czyli osób czytających regular­ nie, siedem i więcej książek rocznie. Humoru nie poprawia fakt, że przynajmniej jednokrotny kontakt z książką w ciągu całego roku miało 39% rodaków, ale to kategoria bardzo szeroka, w któ­ rej mieszczą się takie wydawnictwa jak słowniki, encyklopedie czy poradniki.

Na kanwie tak niewesołych wiadomości powstało już wiele skeczy czy satyrycznych rysunków.

Gdyby się jednak głębiej nad tym zastanowić, nie ma w tym nic śmiesznego. Niskie czytelnictwo to jednocześnie niskie uczestnictwo w kulturze, a przy okazji bardziej uboga wiedza i jeszcze uboższy język. Okazuje się jednak, że Poznań nie ma się czego wstydzić na tle innych polskich miast. Szereg wydawców, bibliotekarzy, księgarni i stowarzyszeń, a przede wszystkim sami autorzy i krytycy literatury dbają o to, by czytanie książek stanowiło normę, a nie dziwaczną ekstrawagan­ cję. To w stolicy Wielkopolski mają swoją siedzibę liczne wydawnictwa o ogólnopolskim zasięgu (Media Rodzina, Zysk i S-ka i inne), księgarnie (w tym również te internetowe, jak Merlin.pl), fundacje, antykwariaty czy stowarzyszenia dzia­ łające na rzecz jakości i poprawy czytelnictwa.

Poznań książką stoi Kiedy rok temu Paweł Jarzyniewski, właści­ ciel antykwariatu Mały Książek, postanowił otworzyć swój mały biznes przy ul. Za Bramką,

wiedział, że sporo ryzykuje. W powszechnej opi­ nii zajmowanie się sprzedażą książek (zwłaszcza używanych) nie rokuje zostania milionerem.

Gwarantuje za to sporą satysfakcję. – Moje obserwacje skłaniają mnie do pozytywnej opinii na temat czytającego Poznania, choć odnoszę wrażenie, że czytelnicy zamykają swoje gusta w kilku stałych kategoriach: kanon, fantastyka, science fiction i poezja. Nadal jednak poznaniacy czytają chętnie i sporo – podkreśla. Jak mówi, zagadką pozostaje dla niego fakt, dlaczego udział w wydarzeniach czytelniczych jest tak bardzo zróżnicowany. Jako przykład podaje takie akcje jak „PrzyTARGaj książki” czy „Poznań poetów”, które zbierają spore rzesze uczestników, oraz mniejsze, często przez poznaniaków omijane. – Wystarczy tu wspomnieć choćby festiwal Ende­ mity, który moim zdaniem jest jednym z ciekaw­ szych wydarzeń literackich odbywających się w Poznaniu – mówi.

Na frekwencję nie mogą też narzekać poznańskie biblioteki. Przykładem może być Wielkopolska Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kul­ tury. W wypożyczalni przy ul. Prusa w 2013 r. czytelnicy wypożyczyli dokładnie 29 918 ksią­ żek, w 2014 tylko przez pierwsze półrocze już przeszło 18 tys. W wypożyczalni i czytelni specjalistycznej Pracowni Krajoznawczej przy ul. Kramarskiej tylko od stycznia do czerwca tego roku wypożyczono 1344 książki. Co z tego wynika? – Z naszej biblioteki regularnie

Festiwal Fabuły Stasiuk, Rudnicki, Witkowski, Kuczok… to tylko część gości tegorocznego Festiwalu Fabuły, który CK Zamek po raz pierwszy zorganizuje w połowie października. Docelowo akcja ma się powtarzać co dwa lata i przyciągać do miasta najciekawsze postaci literackiego świata. Jak mówi kurator festiwalu Marcin Jaworski: „Potrzeba snucia i słuchania opowieści jest jedną z naszych podstawowych i oczywistych potrzeb. Literatura spełnia ją pierwsza i najpełniej. I to niezależnie od formy: prozy, poezji, dramatu czy scenariusza”. Tym bardziej warto stać się częścią dyskusji, programów edukacyjnych i wieczorów autorskich organizowanych w Zamku.

15-18.10 Więcej informacji na s. 84 oraz na www.zamek.poznan.pl

5

korzystają studenci, ale także mieszkańcy Jeżyc i okolic – mówi Anna Biedakowa, rzecznik biblioteki. – Dość powiedzieć, że zapisanych jest ok. 6 tys. czytelników – dodaje.

Statystyki Biblioteki Raczyńskich wypadają rów­ nie korzystnie. W ubiegłym roku pojedynczy czytelnik wypożyczył tu 26 tytułów (dorosły) i 18 (dziecko). Każdą z 42 filii odwiedza dziennie średnio 78 osób. Biblioteka ma przy tym blisko 90 tys. zarejestrowanych czytelników. Z wypoży­ czalni w nowym gmachu tylko w czerwcu odno­ towano blisko 18,5 tys. wypożyczonych książek i multimediów, a w roku 2013 cała Biblioteka Raczyńskich udostępniła (na zewnątrz i na miejscu) ponad 2 miliony 320 tysięcy egzem­ plarzy (!). – Czytelnicy najchętniej wypożyczają beletrystykę, choć popularnością cieszy się rów­ nież sensacja, fantastyka, reportaże i biografie – zdradza Anna Kozłowska z działu promocji biblioteki. A jaką książką zachwyciła się ostat­ nio? – Wyjątkowo ciepło myślę o przepięknej książce Na wysokiej górze Krystyny Miłobędzkiej i Iwony Chmielewskiej, zresztą chyba wszystkie picture-books pani Iwony Chmielewskiej to pozycje absolutnie wyjątkowe, nie tylko pod

W Poznaniu lubimy czytać Dla amatorów czytania pod kołdrą, którym nieobce jest spędzanie czasu z książką do białego rana, „Nocna wymiana książek” w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa (3.10). Dla marzących o zdobyciu wiedzy sommeliera, chcących poznać wszystkie zagadki wina warsztaty …bo winne są książki w księgarni Bookarest. Dla tych, którzy lubią i czytać, i biegać, charytatywny „Bieg z książką” wokół jeziora Malta (5.10).

Dodatkową motywacją niech będzie fakt, że już na mecie na biegaczy czekać będą miłe niespodzianki. Oczywiście książkowe. Co to takiego? Nowości wydawnicze, które otrzymają w zamian za przekazanie swojej książki na rzecz poznańskiego Hospicjum Palium. Będzie i coś dla najmłodszych czytelników. Warsztaty dla dzieci Ależ ty bajki opowiadasz w Bibliotece Raczyńskich (4.10) pozwolą zastanowić się, czym dokładnie jest 12 słów ukrytych w 12 różnych opowieściach. A co, jeśli Twoim ulubionym pisarzem jest Witkacy? Wtedy koniecznie musisz wybrać się na spektakl Vitcatius w Teatrze U Przyjaciół (4.10). Te i wiele innych wydarzeń to propozycje organizatorów akcji „W Poznaniu lubimy czytać”.

29.09-5.10 Więcej informacji na s. 81 oraz na www.poznan.lubimyczytać.pl/program

względem kunsztu ilustracji, ale i wzruszającego przesłania – mówi.

Książki można PrzyTARGać Stałe grono fanów mają też, wspomniane już wcześniej, targi wymiany książek. – Opierając się na własnych doświadczeniach – zarówno orga­ nizatorki akcji czytelniczych, jak i blogerki książ­ kowej – uważam, że poznaniacy czytają – stwier­ dza Anna Kubacka, jedna z pomysłodawczyń projektu Czytelnisko, który regularnie organi­ zuje w Poznaniu akcje „PrzyTARGaj książki”.

Do tej pory Czytelnisko zorganizowało 10 edy­ cji wymiany książek. Na każdej pojawiło się przynajmniej dwustu uczestników, a każdy z nich statystycznie przyniósł ze sobą 12 ksią­ żek. Przykładowo, tylko podczas jednej edycji, w maju tego roku, podczas akcji „Ulica książek” książkami w Poznaniu wymieniło się blisko 160 osób, które przyniosły ze sobą łącznie 1700 egzemplarzy. „Ulica książek” zamieniła Święty Marcin w prawdziwy raj dla bukinistów. Anna Kubacka zdradza, że na wymianie często poja­ wiają się te same twarze, osoby, które wymieniają książki uprzednio zdobyte. Jej zdaniem to dobry znak, który pokazuje, że akcja rzeczywiście ma sens i jest dobrze odbierana przez mieszkań­ ców. Przyznaje, że największym zainteresowa­ niem cieszą się kryminały, romanse i książki z gatunku fantasy i s.f. Jak przypuszcza, powo­ dem jest nie tylko największa popularność tego właśnie rodzaju literatury, ale również fakt, że to do takich książek czytelnik po prostu nie musi wracać. A co sama czyta na co dzień? – Jako że należę do psychofanek Paragrafu 22, najbardziej czekam teraz na wspomnienia Eriki Heller Tu spał Yossarian – przyznaje.

Dobrego zdania o czytających poznaniakach jest również grupa Baśnie Właśnie, która posta­ nowiła propagować literaturę… opowiadając stare legendy. – Publiczność często przycho­ dzi na nasze spotkania z książką w ręku. I nie jest to zawsze ta sama książka – mówi Martyna Rubinowska, liderka i bajarka grupy. Jak mówi, zawsze możemy czytać jeszcze więcej, ale należy się cieszyć z każdej zainteresowanej osoby. – I zachęcać ludzi do tego, by czytali sobie nawza­ jem – dodaje.

Anna Solak

6

wydarzenia festiwale

Miasto, którego nie ma na mapie?

Gry, literatura, zabawa, nauka, wykłady, dyskusje. Fantastyka we wszystkich formach i odmianach dla zagorzałych fanów i tych, którzy dopiero rozpoczynają z nią swoją przygodę. To wszystko będzie można spotkać na początku października w Centrum Kultury Zamek.

S

towarzyszenie Klub Fantastyki Druga Era zaprasza na trzecie już Poznańskie Dni Fan­ tastyki w pierwszy weekend października. Miło­ śnikom wszelkich gatunków fantastyki swoje przestrzenie udostępni Centrum Kultury Zamek.

Bloki pełne spotkań Przez dwa dni uczestnicy wydarzenia będą mieli możliwość zapoznania się z różnymi formami fantastyki: od gier fabularnych, poprzez gry planszowe, po literaturę science fiction. Organi­ zatorzy przygotowali różnorodne bloki progra­ mowe. I tak w ramach bloku literackiego będzie można spotkać się ze znanymi polskimi pisa­ rzami i autorami fantastyki. Udział zapowiedzieli m.in.: Aneta Jadowska, Marcin Mortka, Paweł Zych, Jerzy Rzymowski, Łukasz Henel. Będzie też blok poświęcony grom fabularnym i larpom, za to dla dzieci będą gry planszowe oraz wszel­ kie materiały do twórczości plastycznej. Ponadto w programie: możliwość spotkania z bajarzami i krótkie warsztaty artystyczne. Miłośników dziesiątej muzy z pewnością zachwyci impreza towarzysząca PDF-om, czyli maraton filmowy.

Nauka też fantastyczna Poznańskie Dni Fantastyki to jednak nie tylko dobra zabawa. Obcowanie z fantastyką to rów­ nież okazja do przyswojenia sobie wiedzy z nie­ malże wszystkich dziedzin nauki, takich jak np. biotechnologia, historia, językoznawstwo czy fizyka i astronomia. Na uczestników czekają naukowe panele dyskusyjne i prelekcje, które z pewnością nie będą nudne. Wszystko to dzięki organizatorom, którzy, co warto podkreślić,

il. materiały organizatorów

Poznańskie Dni Fantastyki, 4-5 października

wszyscy są wolontariuszami i nie czerpią korzy­ ści finansowych z udziału w przedsięwzię­ ciu. „Cieszy nas posiadanie własnego wkładu w rozwój kultury i spędzenie czasu z otwartymi ludźmi” – piszą organizatorzy na stronie inter­ netowej imprezy, wyjaśniając swoje motywacje.

Fantastyka mieszka w Poznaniu Jeden z czołowych polskich autorów fantastyki (którego nazwiska chwilowo nie mogę sobie przy­ pomnieć) stwierdził kiedyś, że Poznań z mapy polskiej fantastyki należałoby wymazać. Ta śmiała propozycja przegrała z rzeczywistością. Poznań wymazać się nie pozwolił, a wręcz coraz mocniej zaznacza swoją obecność. Mocną pozycję czoło­ wego festiwalu fantastyki ugruntował już Pyrkon, który w tym roku odwiedziło 25 tys. miłośników gatunku. Konkurs literacki „Poznań fantastyczny” przyciąga autorów z całego kraju, a jego efektem są kolejne antologie opowiadań. Na początku października ukaże się pierwszy numer kwartal­ nika Biuletyn Fantastyczny. Debiutujące dwa lata temu Poznańskie Dni Fantastyki przypominały raczej bardzo ubogiego krewnego Pyrkonu, ale z roku na rok zwiększają swój rozmach i zyskują na znaczeniu. Wcześniejsze edycje przyciągnęły po blisko tysiąc osób; w tym roku organizatorzy oczekują pobicia zeszłorocznego rekordu.

Poznańskie Dni Fantastyki 4-5.10, CK Zamek, wstęp wolny więcej na df.poznan.pl

Mateusz Malinowski

7

W Y D A R Z E N I A K S IĄŻ K I

„Kościelscy”, szlachetny przedmiot pożądania wręczenie jednej z najważniejszych nagród literackich Przypomina mi się pierwsza połowa lat dziewięćdziesiątych. Warszawa, spotkanie z paroma młodymi poetami, mającymi za sobą głośne debiuty w bibliotece bruLionu, dzień ogłoszenia, kto zostanie laureatem Nagrody Kościelskich. Napięcie, niecierpliwość, rozczarowanie, irytacja.

Nagrodę dostał Artur Szlosarek, też debiutant, z Krakowa, jednak mniej znany i niekojarzony z artystyczną rewoltą.

W

Festiwal Literacki Nagroda Kościelskich 10-11.10 W programie m.in. warsztaty edukacyjne dla młodzieży, dyskusje panelowe Kto nie dostanie Kościelskich? oraz Pisarka publiczna, a także tradycyjne Wielkie Nocne Czytanie. więcej: www. koscielscy.pl

8

tamtym okresie „Kościelscy”, jak popu­ larnie nazywano wyróżnienie przyzna­ wane w dalekiej Szwajcarii, mieli nad Wisłą, Wartą i Odrą rangę nieomal magiczną. Nagroda była rodzajem pasowania na pisarza pierw­ szej rangi, nominacją do Parnasu, inwestycją w świetlaną przyszłość. Gwarantowała sławę i tysiącami franków podbudowywała budżet.

Szlachectwo Jeśli przyjrzeć się liście laureatów, od 1962 roku poczynając, to wyjaśnienie tego szczególnego szlachectwa przestaje dziwić: 1962 – m.in. Sła­ womir Mrożek, 1963 – Zbigniew Herbert, 1964 – Tadeusz Konwicki, 1965 – Andrzej Kijowski i Wiktor Woroszylski, 1966 – Gustaw Herling­ -Grudziński i Włodzimierz Odojewski, 1967 – Tadeusz Nowak i Jarosław Marek Rymkiewicz, 1968 – Jan Błoński i Ryszard Przybylski, 1969 – Urszula Kozioł i Jerzy Kwiatkowski, w latach 70.

– najważniejsi poeci Nowej Fali (m.in. Stanisław Barańczak i Ryszard Krynicki), w latach 80. – wielu autorów zaangażowanych politycznie i wielu stroniących od polityki, w latach 90. – najważniejsi przedstawiciele literatury i krytyki „po przełomie” (Olga Tokarczuk, Magdalena Tulli, Andrzej Stasiuk, Marcin Świetlicki, Jacek Podsiadło, Andrzej Sosnowski).

Nie wymieniam wszystkich nazwisk, gdyż w pierwszych dziesięcioleciach laureatów za poszczególne lata było z reguły kilku (czterech, pięciu), a dopiero później zazwyczaj dwóch lub tylko jeden. Nie o każdym pamiętam, sporo autorów nie potwierdziło nadziei obudzo­ nych przez ich utwory debiutanckie, parę razy nagroda przypadła twórcom, którzy mieli już swoją wybitną pozycję, czego najwyrazistszym przykładem jest przyznanie „Kościelskich” Wisławie Szymborskiej w roku… 1990. W spi­ sie laureatów z dawnych i niedawnych czasów nie znajdziemy za to nazwisk kilku poetów pierwszoplanowych, z Mironem Białoszewskim i Eugeniuszem Tkaczyszynem-Dyckim na czele.

Niezależność Bezsprzeczny autorytet nagrody wynikał ze sprzęgnięcia kilku czynników. Na pierwszym miejscu należy wymienić jej niezależność.

Przyznawana w Genewie, pozyskiwana ze środ­ ków prywatnej fundacji, sygnowana przez kapi­ tułę złożoną z wybitnych osobowości świata kultury, wolna od nacisków politycznych, niepodległa jakiejkolwiek władzy, w okresie PRL-u była absolutnym wyjątkiem. Do 1989 roku życie literackie zależało – w różnym stop­ niu w różnych okresach – od tzw. polityki kul­ turalnej, czyli zespołu narzędzi ideologicznych i ekonomicznych, których ówczesna władza używała do kontroli nad środowiskiem ze swej natury niepokornym, krytycznym i dążącym do zwiększenia zakresu swobód. W związku z tym nagrody – też w rozmaitym stopniu – służyły jako premia dla pisarzy niewzbudza­ jących fermentu, mniej czy bardziej uległych wobec narzuconych reguł, autorów niekolizyj­ nych z aktualnym kursem rządzącej partii. Na tym tle Nagroda Kościelskich, przyznawana

bez nowych głosów literackich każda współ­ czesność wydaje się sobie czym innym, niż jest w rzeczywistości.

Dzisiaj Tak było, a jak jest? Czym Nagroda Kościel­ skich jest dzisiaj? Czymś mniej, to oczywiste.

Obecnie mamy w Polsce co najmniej kilka nagród literackich, które ważą – finansowo, promocyjnie – dużo więcej: Nike, Nagroda Literacka Gdynia, wrocławskie nagrody Silesius i Angelus, Nagroda im. Wisławy Szymborskiej, Gdański Poeta Wolności, Paszporty Polityki, Nagroda Warszawska, Nagroda im. Józefa Mac­ kiewicza… Przyznawane są przez wielkie media i wielkie miasta, także przez zasłużone redakcje (Odry, Literatury na Świecie) i środowiska (np.

PEN Club). Ich autorytet bywa niekwestiono­ wany, bywa, że towarzyszy im znaczny rozgłos.

Gorzej z wpływem na poziom czytelnictwa.

Uczciwa rozmowa W zmienionej sytuacji Nagroda Fundacji im.

Kościelskich nie jest już ewenementem. Nie znam jednak nikogo, żadnego mieszkańca Pol­ ski Literackiej, komu byłaby obojętna, nadal pozostaje bowiem jednym z niewielu laurów zarezerwowanych dla pisarzy młodych i młod­ szych. Stoi za nią piękna tradycja, w jury zasia­ dają znakomici specjaliści, m.in. prof. Jerzy Jarzębski, nie dotyczą jej zarzuty o koteryjność czy upolitycznienie.

Od lat 90. wręczana była naprzemiennie w Kra­ kowie i Warszawie, później także w Miłosła­ wiu, a od kilku lat wyłącznie w Miłosławiu.

To decyzja nadzwyczaj trafna. Ciche wielko­ polskie miasteczko, siedziba rodu fundatorów, nie tylko okazało się gościnne i chłonne, lecz ponadto symbolizuje niecentralność literatury, jej poniekąd z definicji prowincjonalny rodo­ wód, to, mówiąc jaśniej, że sztuka powstaje, gdzie chce, pod zaskakującymi adresami, nie­ koniecznie w stolicach. Urok Miłosławia polega też na tym, że – leżąc daleko od medialnych fabryk sławy – pomaga w prowadzeniu uczci­ wej rozmowy o tym, czego chcą pisarze (prócz „Kościelskich”, rzecz jasna), czego chcemy od pisarzy.

Tigran Mansurian

fot. M. Kaczyński, CK Zamek

za granicą, lecz niemająca stricte politycznego charakteru, wspierająca niezależność litera­ tury, lecz daleka od chęci popychania pisarzy w jakimś konkretnym światopoglądowym kierunku, była bezcennym azylem dla normal­ ności. Nie tylko stanowiła wyraz uznania dla młodych autorów i nadziei, że zapiszą ciekawą, ważną kartę w przyszłej historii literatury, lecz ponadto przywracała zaufanie do literatury jako instytucji moralnej, szukającej sprawie­ dliwości, której nieobojętna była wiarygodność deklarowanych wartości.

Pomost W drugiej kolejności wymienić należy wspo­ mniany już aspekt promocyjny i prognostyczny. „Kościelscy” po części naprawiali szkody, jakie wyrządzała PRL-owska praktyka lansowania pisarzy wygodnych i marginalizowania opor­ nych. Przekraczali granice popularności i uzna­ nia. Nie zapominajmy, że jeszcze 25 lat temu literatura polska dzieliła się, dość hermetycz­ nie, na krajową i emigracyjną, w latach 80. zaś literatura krajowa podzielona była dodatkowo na tzw. oficjalną, cenzurowaną, publikowaną w państwowych i spółdzielczych wydawnic­ twach, oraz piśmiennictwo „drugiego obiegu”, podziemne, niezależne, bezdebitowe. W tych okolicznościach nagroda, mimo iż jej wolno­ ściowa misja nie budziła najmniejszych wątpli­ wości, odgrywała rolę pomostu między odse­ parowanymi światami. To skutek, znamiennych dla kapituły, wysokich wymagań artystycznych – wśród laureatów prawie nie ma twórców, któ­ rym „Kościelscy” przypadli za postawę, a nie za książkę. Dotyczy to również krytyków i eseistów, w zdecydowanej większości przypadków bardzo wybitnych.

No i wreszcie – nastawienie na młodość, owszem, przedłużoną do czterdziestki (górna granica wieku kandydatów do nagrody), lecz przeważnie młodą naprawdę. Wspieranie pisa­ rzy na dorobku, już świetnych, dobrze roku­ jących, lecz zazwyczaj w trudnym położeniu, często osamotnionych, bez środków do życia, to zadanie każdej szanującej się społeczności.

Po prostu bez literatury wiemy o sobie mniej, bez pisarzy zagrożona jest ciągłość kultury,

Krystyna Dąbrowska zdobyła nagrodę w ub.r. za tomik Białe krzesła, wyd. WBPiCAK

z ostatniej chwili!

Tegorocznym laureatem Nagrody Kościelskich został Krzysztof Siwczyk.

Uhonorowano go za poemat Dokąd bądź opublikowany przez Wydawnictwo a5

Piotr Śliwiński

9

W ydarzenia fotografia

Zez sterowany, fotomagia i koło historii

fot. archiwum prywatne

otwarcie fotoplastykonu już 10 października

Antoni Rut

Marzenie o oglądaniu zdjęć w trójwymiarze można zrealizować w bardzo prosty sposób – wystarczy mieć przed sobą fotografię stereoskopową i, patrząc na nią, zrobić zeza.

Nie jest to jednak czynność komfortowa i na dłuższą metę jest męcząca, dlatego najpierw wymyślono stereoskop, a potem fotoplastykon. Płaski dotąd kadr nagle zyskał magiczną głębię, jeszcze zanim ruszył wraz z taśmą filmową.

P

ierwszy stereoskop był rówieśnikiem foto­ grafii – wymyślił go Anglik, Charles Wheat­ stone, w 1840 r. Urządzenie składało się z dwóch luster i dwóch soczewek do oglądania fotografii w trójwymiarze. Aby cała ta maszyneria miała sens, trzeba było wykonać fotografie stereosko­ powe, czyli tzw. stereopary. W tym celu nale­ żało zrobić dwa zdjęcia tego samego obiektu lub widoku, zestawić je z sobą i patrzeć na nie tak, aby każde było widoczne pod innym kątem.

Resztę wykonywał ludzki mózg, który łączył oba obrazy w jeden, przestrzenny.

Jak ożywić fotografię Taką stereoparę można wykonać normalnym aparatem fotograficznym (choć nie jest to łatwe, szczególnie w przypadku obiektów rucho­ mych) lub specjalnym aparatem stereoskopo­

10

wym wyposażonym w dwa obiektywy. Stereo­ skop Wheatstone’a – duży, ciężki i nieporęczny, posłużył jego twórcy do kilku eksperymentów, a potem o nim zapomniano.

Dziesięć lat później fotografia nadal była zjawi­ skiem bardzo młodym, ale już nie tak fascynu­ jącym. Po krótkim okresie zachwytu możliwo­ ścią utrwalania mijającego czasu, jej najbardziej dociekliwi twórcy zaczęli myśleć o tym, jak ją ożywić. Powrócono wtedy do marzeń o trzecim wymiarze. Fizyk David Brewster zmodernizo­ wał wynalazek Wheatstone’a, a jego stereoskop zrobił błyskawiczną karierę, stając się mod­ nym gadżetem w wielu europejskich domach.

W 1861 r. Olivier Holmes skonstruował kolejną wersję stereoskopu, lekką i tanią. Odtąd zabawa z trójwymiarową fotografią stała się dobrem powszechnym.

Miasta i egzotyczne podróże Popularność magicznej sztuczki zmieniającej płaski obraz w przestrzenne scenki wykorzystał Alois Polanecky, który w 1866 r. zbudował pierw­ szy fotoplastykon – sporych rozmiarów drew­ niane, wieloboczne urządzenie, wewnątrz którego specjalna maszyneria przesuwała 50 stereofoto­ grafii do 25 wmontowanych w obudowę stereo­ skopowych wizjerów. Odtąd zamiast oglądania pojedynczych fotografii można było wziąć udział w na poły tajemniczym seansie, w czasie któ­ rego przed oczami 25 widzów siedzących wokół drewnianego bębna przewijały się serie obra­ zów tworzących najczęściej tematyczne kolekcje przedstawiające miasta, góry, wydarzenia histo­ ryczne i egzotyczne podróże. Pierwszy fotopla­ stykon, udoskonalony przez Augusta Fuhrmanna w latach 80. XIX w., pojawił się w Berlinie. Po nim firma jego konstruktora wyprodukowała setki kolejnych, które stanęły w całych Niemczech, a niebawem w innych krajach europejskich. Aby

fot. materiały Galerii Miejskiej Arsenał

zaspokoić ciekawość widzów, wykonano setki tysięcy czarno-białych i ręcznie kolorowanych stereofotografii, które można było wypożyczać, by zachęcić miłośników trójwymiarowych foto­ grafii do regularnych wizyt.

Idole prawie jak żywi Jedno z takich urządzeń stanęło w latach 20.

XX w. w Poznaniu przy ul. Piekary. W 1951 r. ówcześni właściciele, państwo Silscy, przenieśli je do budynku na tyłach posesji przy ul. Armii Czerwonej 53 (dzisiaj Święty Marcin), a 20 lat później fotoplastykon kupił Władysław Rut, wielki pasjonat fotografii i Poznania. Przez 30 lat tysiące poznaniaków przychodziło do tego niewielkiego, nieco mrocznego pomieszczenia ze skrzypiącą, drewnianą podłogą, siadało na jednym z 24 taboretów, przykładało oczy do wmontowanych w drewniany walec okularów, regulowało sobie ostrość specjalnym pokrętłem i na kilkanaście minut przenosiło się do egzo­ tycznego Egiptu, w zaśnieżone Pieniny albo na wielki plac budowy ratajskich osiedli. Młodzież oglądała fotografie znanych artystów i zespo­ łów rozrywkowych, bo w dobie siermiężnego PRL była to jedyna okazja, by zobaczyć ich prawie „jak żywych”. Każda kolekcja składała się z 48 stereofotografii przesuwających się co 15 sekund. W 1982 r. fotoplastykon odziedziczył po ojcu Antoni Rut. Utrzymywał go dzięki sąsia­ dującemu z nim laboratorium fotograficznemu, ponieważ wstęp na stereofotograficzny seans był bezpłatny. Konserwował urządzenie i naprawiał silnik elektryczny napędzający mechanizm.

Drugie życie mechanizmu Dla wielu mieszkańców Poznania fotoplastykon był miejscem szczególnym – za ciężką kotarą dzielącą drewniany walec od światła i świata umawiali się na randki, spędzali wagary, prze­ nosili się z szarej rzeczywistości w nieco odreal­ nioną, pociągającą krainę bajki. Wkrótce Antoni Rut rozpoczął pokazy stereofotografii na dużym ekranie i otworzył galerię fotograficzną, w której prezentował prace swoje i uznanych artystów fotografików oraz organizował wernisaże ogól­ nopolskich konkursów fotograficznych. Stworzył jeden z niewielu w ówczesnym Poznaniu salo­ nów fotograficznych, swoistą instytucję kultury prezentującą nie tylko fascynujący świat foto­

grafii i stereofotografii, ale także historię fotogra­ ficznych eksperymentów. Pod koniec lat 90. XX w. fotoplastykon zaczął umierać. Z 24 wizjerów działało już tylko 12, coraz mniej poznaniaków zaglądało na Garncarską, fotografia cyfrowa, komputeryzacja i internet spowodowały, że labo­ ratorium fotograficzne Ruta cieszyło się coraz mniejszym zainteresowaniem. W 2005 r. Antoni Rut zamknął je, a sam fotoplastykon, nieczynny już od kilku lat, rozłożył na części i zamknął w piwnicy. Tylko raz dał się namówić na jego pre­ zentację – w czasie 6. Biennale Fotografii w Sta­ rym Browarze w 2009 r. Stare urządzenie stało się jedną z największych atrakcji. W 2013 r. fotopla­ stykon kupiło od Ruta miasto. Od października, odkurzony i wyremontowany, stanie w odnowio­ nych pomieszczeniach Galerii Miejskiej Arsenał.

I znów będzie czarował poznaniaków i turystów urokami starych fotografii oglądanych w trój­ wymiarze, ale inaczej niż w kinie, bo inna jest skala. Drobniutkie figurki, maleńkie przedmioty i pomniejszone do rozmiarów niewielkiej foto­ grafii cuda natury rozszerzają źrenice, „wchodzą w oczy” i przenikają jakimś rodzajem tajemnicy, która na kilkanaście minut unieruchamia widza w środku nadzwyczajnego spektaklu.

Jeden z 24 okularów poznańskiego fotoplastykonu

10.10 – otwarcie fotoplastykonu, Galeria Miejska Arsenał, Stary Rynek 3 Organizatorzy: Galeria Miejska Arsenał, Wydawnictwo Miejskie Posnania

Danuta Bartkowiak

11

W Y D A R Z E N I A m uzyka

W poezję zasłuchani

fot. M. Janus

Struny na ziemi z muzyką Włodka Pawlika w Teatrze Wielkim

Włodek Pawlik – pierwszy w historii Polak, który zdobył nagrodę Grammy, podczas koncertu w Teatrze Wielkim przybliży nam twórczość Jarosława Iwaszkiewicza.

N Struny na ziemi Wystąpią: Andrzej Seweryn – recytacja Lora Szafran – śpiew Marek Bałata – śpiew Włodek Pawlik – fortepian Paweł Pańta – bas Cezary Konrad – perkusja Teatr Wielki 6.10, g. 20 bilety: 40-120 zł

12

iektórzy twierdzą, że nie da się śpiewać wierszy Iwaszkiewicza. A ja postaram się udowodnić, że to jest możliwe – powiedział Pawlik w grudniu 2010 roku, na krótko przed premierą swojego nowego projektu. Ceniony na całym świecie, wielokrotnie nagradzany polski pianista jazzowy sięgnął do schyłkowego i – zda­ niem krytyków – najlepszego okresu w twór­ czości jednego z najwybitniejszych polskich literatów minionego stulecia. Autor ścieżek muzycznych do międzynarodowych produk­ cji filmowych (Nightwatching Petera Greena­ waya, Within the whirlwind Marleen Gorris) nadał muzyczną oprawę wybranym wierszom z tomów Xenie i elegie, Śpiewnik włoski, Mapa pogody oraz Muzyka wieczorem. Utwory z entu­ zjastycznie przyjętego albumu Struny na ziemi, uznanego w rankingu Rzeczpospolitej za Jaz­ zową Płytę Roku 2011, będzie można usłyszeć 6 października w poznańskim Teatrze Wielkim.

Na scenie, oprócz laureata nagrody Grammy (muzycznego odpowiednika Oscarów, który

trafił w ręce Pawlika dzięki płycie Night in Calisia) oraz instrumentalistów z prowadzonego przez niego tria (basisty Pawła Pańty i perkusisty Cezarego Konrada), pojawią się równie wiel­ kie nazwiska – z poezją Iwaszkiewicza zmierzą się wokaliści Lora Szafran i Marek Bałata oraz Andrzej Seweryn, doskonale znany szerokiej publiczności aktor i reżyser teatralny.

Sięgając po lirykę Iwaszkiewicza, Włodek Paw­ lik dołączył do nielicznego – ale jakże intere­ sującego! – grona artystów, którzy w wierszach legendarnego Skamandryty odkryli ogromny muzyczny potencjał. Pierwszym z nich był przy­ jaciel i daleki krewny poety, Karol Szymanowski.

Co ciekawe, to on objaśniał Iwaszkiewiczowi, czym jest muzyka jazzowa. O tych rozmowach wspomina poeta w Pismach muzycznych, ubole­ wając nad tym, że ta wielka fascynacja, będąca pamiątką z podróży za ocean, nie znalazła odzwierciedlenia w utworach Szymanowskiego.

Potem śladami młodopolskiego kompozytora poszli Tadeusz Szeligowski i Tadeusz Baird.

Poezja Iwaszkiewicza uwiodła również Czesława Niemena, który na wydanej w 1980 roku płycie Postscriptum zamieścił kompozycję Nim przyjdzie wiosna ze słowami pochodzącymi z tomu Warkocz jesieni i inne wiersze (1954).

Czy projekt Struny na ziemi dorówna fenome­ nalnemu przedstawieniu Jazz i poezja zapre­ zentowanemu przez Krzysztofa Komedę na początku lat 60.? Czy muzyka Włodka Pawlika rzeczywiście jest w stanie przywołać ducha Iwaszkiewicza, rozmiłowanego w kontrastach poety, dramatopisarza i prozaika? Mając na uwadze dotychczasowy imponujący dorobek wybitnego pianisty i kompozytora, który – jak sam przyznaje – myśli uszami, z pewnością można pozazdrościć wszystkim tym, którzy będą mogli wziąć udział w tym niecodziennym wydarzeniu.

Karolina Gumienna

W ydarzenia m uzyka

Urok Richarda Bony „Afrykański Sting” powraca do Poznania

J

ego patent na muzykowanie wydaje się prosty.

Tyle że nielicznym artystom udawało się tak bezpretensjonalnie i przebojowo łączyć elementy muzyki afrykańskiej, soft jazzu oraz pop music.

A próbowało wielu. Richard Bona w dość krótkim czasie awansował z szeregu bardzo kompetentnych muzyków drugoplanowych do grona liderów gro­ madzących wokół siebie fanów na całym świecie.

Pewność i wyczucie Bona ma wszystko, co potrzebne, żeby odnieść sukces, i nie przeszkadza mu w tym nawet dość ambitny repertuar – jak na standardy współczesnej sceny pop. Richard Bona jest zatem przede wszyst­ kim sceniczną osobowością, instrumentalistą o fantastycznych umiejętnościach technicznych, ale jednocześnie obdarzonym naturalną lekkością i radością muzykowania, niepozbawionym cha­ ryzmy. Gra na wielu instrumentach, ale to gitara basowa stała się jego „numerem jeden”, ułatwiając przy okazji rozentuzjazmowanym fanom – i recen­ zentom – przyklejenie jakże dźwięcznej i trwałej etykietki „afrykańskiego Stinga”. Ogromne sce­ niczne i studyjne doświadczenie sprawia, że z wielką pewnością i wyczuciem porusza się po muzycznym rynku. A jego twórczość? Ma w sobie dość egzotyki, by zafrapować stosunkowo wymagającą publicz­ ność, a zarazem tyle popularnie brzmiących wąt­ ków, melodii, aranży – że bez kłopotu trafia w gust stosunkowo szerokiej publiczności.

Multiinstrumentalista Jak twierdzi, jego muzycznymi mistrzami są Ludwig van Beethoven oraz James Taylor. Dekla­ ruje, że nigdy nie zagrałby na płycie Britney

fot. materiały organizatorów

Uwielbiany w Polsce wokalista i basista (choć tak naprawdę jest multiinstrumentalistą) po raz kolejny zagra w Poznaniu. Richard Bona – bo oczywiście o nim mowa – wystąpi w październikowy wieczór w Centrum Kongresowo-Dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego.

Spears. Uwielbia boks, a nawet sam go trenował.

Bona to artysta z charakterem. Jest samoukiem.

Warto o tym pamiętać, gdy wspominamy, że ten urodzony i wychowany w Kamerunie artysta ma w swym przebogatym portfolio współpracę z wieloma wybitnymi muzykami kręgu jazzu i rocka. Do nagrań i koncertów zapraszali go m.in. Joe Zawinul, Chick Corea, Pat Metheny, Bobby McFerrin. Mało jeszcze wówczas znany, koncertował przed laty w Poznaniu jako członek zespołów Zawinula i Metheny’ego – zresztą u tego ostatniego grał na instrumentach perkusyjnych.

A muzykuje niemal na wszystkim. Jeszcze w Afryce sam produkował swoje balafony, gitary, flety. W 1989 roku wyemigrował do Europy.

Pierwszą autorską płytę nagrał 10 lat później.

Bonafied Jego ostatnim jak dotąd fonograficznym osiągnię­ ciem jest ubiegłoroczna płyta Bonafied. Artysta raz jeszcze prezentuje tu szeroki wachlarz swoich możliwości – dając fanom to, za co go tak lubią: granie i śpiewanie lekkie, pełne uroku, a zara­ zem zakotwiczone głęboko w tradycji. Poszerzał tam zresztą pakiet swojej oferty – z jednej strony o coraz wyraźniejsze elementy muzyki latynoskiej, z drugiej: nawet echa francuskiego kabaretu!

Koncert Richarda Bony Aula Centrum Kongresowo­-Dydaktycznego UM (ul. Przybyszew­ skiego 37) 21.10, g. 20 bilety: 99-149 zł

Tomasz Janas

13

W Y DA R Z ENI A FE ST I WA L E

Festiwal bez fajerwerków Nostalgia Festival, 23-25 października Nie szykuje się nic spektakularnego czy szokującego. To dobrze, bo przecież nie o fajerwerki chodzi w tych dniach. Raczej o treść, refleksję i wzruszenie.

P

rogram tegorocznej Nostalgii jest kolejnym dowodem na od lat konsekwentnie wypeł­ nianą ideę tego festiwalu, ideę czerpania ze źró­ deł i przemieszania tradycji z tym, co niesie ze sobą współczesność. I choć zwykle oczekujemy od muzycznych wydarzeń powiewu świeżości, nowości i różnego rodzaju zaskoczeń, w przy­ padku Nostalgii typ artystycznego apetytu jest trochę inny. Organizatorzy powtórnie zapraszają tych samych gości, zarówno kompozytorów, jak i wykonawców. Chętnie wracają – a wraz z nimi publiczność – do tematów poruszonych dwa, pięć czy siedem lat temu, ale wciąż jeszcze nur­ tujących i nigdy niewyczerpanych.

Powiew z Armenii Tym razem program muzyczny festiwalu celowo został osnuty wokół nazwisk dwóch tylko kompo­ zytorów, których utwory szczelnie jednak wypeł­ nią trzy październikowe koncerty. Pochodzą z krajów oddalonych od siebie o pół kuli ziemskiej – z Ameryki i Armenii. Organizatorzy zapew­ niają, że zbadamy, jaka jest wzajemna relacja tych dwóch kultur – zantagonizowanych w latach zimnej wojny – odkąd przestała być przedłuże­ niem wrogości dwóch imperiów. Będziemy mogli śledzić ich połączenie i przenikanie na gruncie muzycznym, który zupełnie odrębnie ustosunko­ wuje się do praw politycznych. A przede wszyst­ kim – mamy słuchać i czerpać.

Armenię upodobała sobie Nostalgia szczegól­ nie. Dzięki temu w październiku po raz kolejny będziemy gościć Tigrana Mansuriana – jednego z czołowych ormiańskich kompozytorów, obec­ nego już na pierwszej edycji festiwalu w 2007 roku. Wystąpi w Poznaniu nie tylko jako kom­ pozytor-mistrz, ale także w roli wykonawcy,

14

interpretując własne dzieła. Obok niego na scenie pojawi się Anja Lechner – niemiecka wioloncze­ listka, również znana już słuchaczom Nostalgii, ostatnio z ubiegłorocznych koncertów z Tarko­ vsky Quartet oraz z braćmi Saluzzi z Argentyny.

W bieżącym roku brała udział w nagraniu płyty z utworami Mansuriana, wykonując dedyko­ wane jej wyjątkowo ekspresyjne Quasi Parlando.

Carter – Mansurian Wspólnie z Lechner i Mansurianem pierwszy koncert festiwalu otworzy Neo Quartet – powstały w 2006 roku polski kwartet smyczkowy, lubujący się głównie w wykonywaniu muzyki najnowszej, skomponowanej na przełomie XX i XXI stulecia.

Ich interpretacja pozwoli nam skonfrontować ze sobą dwa dzieła tego samego gatunku: Kwartet Smyczkowy nr 2 Tigrana Mansuriana oraz Kwartet Smyczkowy nr 2 Elliotta Cartera, drugiego z głównych bohaterów tegorocznej Nostalgii.

W porównaniu do Elliotta Cartera celebrujący w tym roku 75. urodziny Mansurian jest wciąż młodzieńcem. Zmarły w 2012 roku Carter przeżył bowiem aż 103 lata. Jego dorobek zawiera mnó­ stwo muzyki w przeróżnych gatunkach, od utwo­ rów na instrumenty solowe czy nietypowe składy kameralne, przez chóralistykę, aż po wielkie dzieła sceniczne. W prezentowanych podczas koncertów kompozycjach poznamy zarówno Cartera ścisłego, matematycznego czy architektonicznego wręcz w swoim języku muzycznym, jak i grającego na emocjach, nostalgicznego i wyciszającego.

Fortepian – i orkiestra Drugi koncert festiwalu stanowić będzie recital fortepianowy Macieja Grzybowskiego, pocho­ dzącego z Warszawy artysty, który – podobnie jak Neo Quartet – specjalizuje się w muzyce współ­ czesnej. Spod jego palców wybrzmią kompozycje Mansuriana i Cartera na fortepian solo. Ormiań­ ski gość będzie mógł tego wieczoru wspólnie z nami posłuchać polskiej interpretacji m.in. swojej Nostalgii, skomponowanej w 1976 roku.

fot. materiały organizatorów

Tigran Mansurian

Przybliżenia większych form obu kompozytorów podejmie się Orkiestra Kameralna l’Autunno pod batutą Adama Banaszaka. Ten złożony z młodych poznańskich instrumentalistów zespół brał już udział w ubiegłorocznej edycji festiwalu Nostalgia, a koncert prezentujący muzykę drugiej połowy XX w. spotkał się z dużym uznaniem publiczno­ ści. Tym razem we współpracy z Chórem Akade­ mickim UAM dokonają polskiego prawykonania Requiem Tigrana Mansuriana, poświęconego pamięci ofiar ludobójstwa w Armenii. Podczas ostatniego koncertu zabrzmią także kompozycje Elliotta Cartera napisane na orkiestrę smyczkową.

Nie tylko muzyka Nostalgia Festival to jednak nie tylko muzyka.

To także spotkania z żywym człowiekiem, wzo­ rem poprzednich edycji zawarte w cyklu Rozmów przy instrumentach i obrazach. W każdym z trzech festiwalowych dni artyści zapraszają do dialogu i wspólnego pochylania się nad tema­ tami oscylującymi wokół muzyki i Armenii.

Codziennie pokazywane będą również filmy, w tym filmy dokumentalne dotyczące kompozy­ torów, których muzyka zabrzmi podczas koncer­ tów. Zobaczymy m.in. Barwy granatu Siergieja Paradżanowa, Here Bradena Kinga czy Ararat w reżyserii Atoma Egoyana. Zarówno projekcje, jak i spotkania odbywać się będą w siedzibie Fundacji Malta przy ul. Ratajczaka 44.

Równolegle do festiwalu Nostalgia, również w Poznaniu między 20 a 26 października, po raz pierwszy w Polsce odbywać się będzie Atelier dla Młodych Menedżerów Festiwali.

Inicjatorem imprezy jest Europejskie Stowa­ rzyszenie Festiwali (European Festival Asso­ ciation) – jedna z najstarszych europejskich sieci, zrzeszająca ponad 100 festiwali z 42 kra­ jów, a polskim gospodarzem Malta Poznań Festival. Uczestnicy Atelier wezmą udział w wykładach, konsultacjach, dyskusjach i warsztatach prowadzonych przez dyrektorów najbardziej prestiżowych festiwali, a także spo­ tkają się z przedstawicielami lokalnych insty­ tucji kultury.

U dominikanów Choć tegoroczna odsłona Nostalgii jeszcze się nie zaczęła, na myśl o niej już ogarnia mnie właśnie nostalgia – na razie za miejscem, czyli chłodnym i noszącym silne znamiona opusz­ czenia wnętrzem kościoła oo. Jezuitów, które doskonale współgrało dotychczas z klima­ tem festiwalu. W tym roku dźwięki zabrzmią w innej świątyni – kościele oo. Dominikanów przy al. Niepodległości 20. Na wszystkie wyda­ rzenia Nostalgii wstęp jest wolny, a bezpłatne wejściówki na koncerty można odebrać w Cen­ trum Informacji Miejskiej.

Magdalena Lubocka

Nostalgia Festival Koncerty: 23.10, g. 20.30 Mansurian / Carter.

String. Wykonanie: Anja Lechner / Tigran Mansurian / Neo Quartet 24.10, g. 20.30 Mansurian / Carter.

Piano. Wykonanie: Maciej Grzybowski 25.10, g. 20.30 Mansurian / Carter. Orchestra.

Wykonanie: Orkiestra Kameralna l’Autunno / Chór Akademicki UAM pod batutą Adama Banaszaka

15

R ecenzje m uzyka

Sztuka żarliwości

fot. archiwum prywatne

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej w Requiem dla świata Romana Maciejewskiego

Agata Szulc-Woźniak absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza i poznańskiej Akademii Muzycznej.

Interesuje się zagadnieniami korespondencji sztuk i szeroko rozumianą kategorią dramatyczności

16

Wielkie rocznice potrzebują wydarzeń kulturalnych. Z tym jednym zastrzeżeniem – wydarzenia również muszą być wielkie.

Upamiętnienie wybuchu II wojny światowej domaga się repertuaru na miarę swojego ogromu – ogromu terroru i zniszczenia, aby przeciwstawić mu symboliczną moc tworzenia i siłę pamięci.

M

ało które dzieło mogło stanąć naprze­ ciw największego skandalu XX wieku bez wstydu, jako oczyszczająca odpowiedź na absurd przemocy. Mało które mogło w ogóle reprezentować współczesność, naznaczoną piętnem Zagłady. Theodor Adorno nie miał jednak racji, twierdząc, że sztuka po Auschwitz jest barbarzyństwem – fascynujące Requiem dla świata Romana Maciejewskiego to wyraz solidarności z ofiarami wojen i jednocześnie głos pojednania. Ten głos w piątkowy wieczór 5 września wybrzmiał wyjątkowo uroczyście.

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej pod batutą Łukasza Borowicza i rewelacyjny MDR Rund­ funkchor z Lipska, wraz z polsko-niemieckimi solistami udowodnili, że nawet najtrudniejsze wspomnienia są szansą na budowanie wspól­ noty i refleksję bez oskarżeń i wrogości.

Ofiarom wojen wszech czasów Witając publiczność na tym szczególnym koncercie w Wielkiej Sali Koncertowej berliń­ skiego Domu Radia, Krzysztof Zanussi zachę­ cił do potraktowania Requiem jako rachunku sumienia, przypominającego o śmierci. Choć początkowo zabrzmiało to może na wyrost patetycznie, już pierwsze akordy fortepianu rozpoczynające niemal mistyczne Requiem aeternam otwarły słuchaczy na odbiór zupełnie nowej jakości, prawie katartyczny. Czy wpły­ nęła na to znacząca data, czy miejsce? Może imponujący rozmiarami skład wykonawczy?

A może jednak samo dzieło, jakby na przekór tematowi zła, świeże i jasne?

Requiem to opus vitae Maciejewskiego – utwór dedykowany ofiarom światowej przemocy, który powstawał przez kilkanaście lat i jest, zgodnie z pragnieniem autora, świadectwem jego ducho­ wego dojrzewania. Pracę nad własnym wnę­ trzem Maciejewski traktował bardzo poważnie: wychowanek Nadii Boulanger, przyjaciel Artura Rubinsteina, artysta doceniany na najwięk­ szych festiwalach muzyki współczesnej swoich lat, potrafił zmienić pracę w ­ hollywoodzkiej wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer na posadę organisty w polskim kościele. Do tego stopnia ignorował los własnych kompozycji, że w trosce o ich przyszłość upowszechnianiem dzieł Macie­ jewskiego zajął się jeszcze za życia artysty jego brat Wojciech. Dziwactwo? Egzaltacja? A może imponująca samoświadomość?

Tylko Requiem Odbiór, który wykraczał poza kolekcjonowa­ nie wrażeń zmysłowych, poza śledzenie subtel­ nie cieniowanej melodii, wyrażanej w coraz to nowych kontekstach harmonicznych, był w jakiś sposób niesprawiedliwy dla muzyków na scenie.

Ich umiejętności i wszelkie artystyczne aspekty wykonania schodziły na dalszy plan: miały sens jedynie w ścisłej relacji z dziełem i zajmowały o tyle, o ile stawały się służebne wobec utworu.

Requiem to dzieło tak poważne i autentyczne, a zarazem stworzone z taką ostrożnością, że mogło zaistnieć w sali koncertowej tylko wtedy, kiedy pozwoliło mu się wybrzmieć jak naj­ bardziej prawdziwie, jak najmniej teatralnie.

Wyobraźnia Maciejewskiego wystarczyła do stworzenia utworu kompletnego – który łatwo można by zagłuszyć wyszukaną interpretacją.

Słowa Requiem są jasne i mocne. Mocna i czysta jest muzyka. Nie trzeba niczego więcej. Arty­ ści na scenie zdawali się to rozumieć. Tenor,

fot. A. Hoffmann

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej podczas koncertu w Berlinie

Martin Homrich zachwycał minimalizmem – momentami prawie wypowiadał, a nie wyśpie­ wywał swoje partie, co przywodziło na myśl modlitewną kontemplację. Wioletta Chodowicz również podporządkowała się tekstowi, osłabia­ jąc nieco siłę swojego krystalicznego sopranu.

W jej wykonaniu fraza Inter oves locum praesta zabrzmiała tak anielsko, a jednocześnie subtel­ nie, jak tylko można to sobie wyobrazić. Świetną formę potwierdził słynny chór z Lipska, który zaprezentował z imponującą przejrzystością skomplikowaną, potrójną fugę z Kyrie. A w emo­ cjonalnym Dies irae był wprost wstrząsający.

I powodował ciarki!

Wszystkie kolory orkiestry Przysłuchując się kolejnym częściom utworu (a był na to czas – całość trwała dwie godziny!), wpadało się oczywiście w pułapkę porównań i tropienia nawiązań. I wiodło to do paradok­ sów, bo muzyka Maciejewskiego, bez wątpienia oryginalna, czasem wydawała się bliska baro­ kowej polifonii i retoryce, miejscami uderzała romantycznym patosem, aż nabrzmiałym emo­ cjami, a innym razem, dzięki mistrzowskiej instrumentacji, przywodziła na myśl raczej ilustracyjną muzykę filmową. Ilustracyjność ta, związana z wszechstronnym wykorzystaniem możliwości brzmieniowych sekcji dętej, była dla muzyków sporym wyzwaniem, zwłaszcza bio­ rąc pod uwagę obszerność utworu i to, że wiele

jego części było połączonych attacca. Orkiestra i dyrygent z pełną odpowiedzialnością stanęli na wysokości zadania. Na szczególne uznanie zasługują bogate w znaczenie solowe partie oboju w wykonaniu Tomasza Gubańskiego.

Ważne miejsca w zespole przypadły też harfie i klawesynowi – bez koncentracji i zaangażowa­ nia Pauliny Porazińskiej i Anny Blum ­Requiem straciłoby swoją niepowtarzalną barwę.

Przesłanie zawsze aktualne Krytycy współcześni Maciejewskiemu doce­ niali jego rozmach i żarliwość. To nie powinno się zmienić zwłaszcza dziś – kiedy sztuka ucieka od dociekania prawdy w dziedziny żartu i karykatury i tak chętnie, że niemal bez zasta­ nowienia, wybiera fragment zamiast całości.

Koncert, którego głównym przesłaniem miało być pojednanie polsko-niemieckie, wykra­ czał poza kontekst historyczny, kierując myśl publiczności, jak chciał Maciejewski – ku współczesnym Ofiarom kaźni tyranów. Ofiarom ludzkiego bezprawia. Ofiarom łamania Boskiego porządku natury. W obliczu terrorów na Ukrainie i w Państwie Islamskim Requiem przypomniało z całą powagą i bez wykrętów, że zło domaga się sprawiedliwości. Ale także, że potrzebuje przebaczenia. Requiem zabrzmi przejmująco, kiedy usłyszy się jego motto: „Ojcze, zapomnij im, bo nie wiedzą, co czynią”.

Agata Szulc-Woźniak

Koncert Requiem dla świata Orkiestra Filharmonii Poznańskiej MDR Rundfunkchor Leipzig Łukasz Borowicz – dyrygent Wioletta Chodowicz – sopran Agnieszka Rehlis – mezzosopran Martin Homrich – tenor Adam Palka – bas 5.09, g. 20, Berlin, Wielka Sala Koncertowa Domu Radia (Großer Sendesaal, Haus des Rundfunks)

17

R ecenzje festiwale

Więcej niż sześć strun

fot. archiwum prywatne

zakończyła się siódma Akademia Gitary

Tomasz Janas absolwent polonistyki na UAM, recenzent muzyczny

Akademia Gitary, Poznań i Wielkopolska 10.08-07.09

18

Mandolina, harfa, a także dziewięciostrunowe norweskie hardingfele pełniły główne role podczas tegorocznego festiwalu Akademia Gitary. Nikomu ze słuchaczy nie przeszkadzało, że brzmiały nie tylko gitarowe dźwięki…

P

róba zrecenzowania kilkutygodniowego festi­ walu – odbywającego się w ponad 20 miej­ scowościach – na podstawie ledwie trzech koncer­ tów wydawać się może pomysłem karkołomnym.

Owe trzy koncerty w Auli UAM były jednak najbardziej spektakularnymi wydarzeniami, dają więc dobre pojęcie o charakterze festiwalu.

Jerusalem Concerto Pierwszym była oficjalna inauguracja festiwalu, podczas której zagrali wspólnie izraelski wir­ tuoz mandoliny Avi Avital i wybitny poznański gitarzysta Łukasz Kuropaczewski. Głównym punktem programu było premierowe wykonanie Jerusalem Concerto – utworu napisanego spe­ cjalnie dla nich przez cenionego kompozytora Angela Gilardino. To nie była muzyka „lekka, łatwa i przyjemna”, ale wieczór i tak zakończyła owacja na stojąco. Jerusalem Concerto to swego rodzaju marzenie o pokoju i harmonii w tym mieście – i w świecie. W tym kontekście prze­ konująco brzmiała muzyka, w której splatały się głosy obu instrumentów. Wyczuwalna była też swoista emocjonalna więź między Avitalem i Kuropaczewskim, w ich graniu – pełnym unie­ sienia, emocji, pasji.

Flamenco Tydzień później w Auli UAM zagrał hiszpański mistrz flamenco Vicente Amigo. W swej biografii ma sporo przykładów na to, że z dużą otwartością traktuje tradycję gatunku i chętnie podejmuje wycieczki w kierunku innych stylów. Myliłby się jednak ten, kto by się spodziewał eksperymentów podczas koncertu. Mistrz flamenco pokazał się w Poznaniu jako wybitny kontynuator tradycji

wielkich klasyków gatunku. Jako muzyk, który niebywale sprawnie, wręcz porywająco realizuje misję przypominania dorobku poprzedników.

Grana przez niego muzyka jednak nie rzuciła mnie na kolana. Czy było w niej za dużo wirtu­ ozerii, a za mało duszy, czy może ja jestem uod­ porniony na głębię flamenco? Nie wiem.

Między Norwegią a Katalonią Wydarzeniem był koncert Arianny Savall i Pet­ tera Udlanda Johansena Hirundo Maris. To właściwie muzyczna hybryda – składają się na nią elementy muzyki dawnej i barokowej, ale też ludowych tradycji z różnych stron Europy.

W tym bogactwie natchnień artyści fenomenal­ nie odnajdują własną, oryginalną ścieżkę. Jest to też chyba jakaś forma opowieści o ich własnej drodze z dwóch krańców kontynentu. Ona, uro­ dzona w Bazylei, ale zatopiona w rodzimej, kata­ lońskiej tradycji; on z pasją śledzący dziedzic­ two swojej kultury norweskiej. Zbierają utwory wywodzące się z obu źródeł, dorzucają sporą garść pieśni sefardyjskich, własne kompozycje i budują z tego spójną, złożoną, pełną ciepła, wielobarwną opowieść…

Oczywiście w ramach festiwalu odbyło się kilka­ dziesiąt koncertów w całej Wielkopolsce, w tym tradycyjny Happening Gitarowy na Starym Rynku.

Instrumenty Siódma edycja Akademii Gitary przeszła do historii. Mierząc ją jakością galowych koncertów, możemy powiedzieć, że była naprawdę znako­ mita. Nie zawsze dominowała w nich gitara kla­ syczna – była wszak i mandolina (Avital), gitara flamenco (Amigo), harfa (Savall) czy tradycyjna norweska odmiana skrzypiec – hardingfele (Johansen). Najważniejsza przecież jednak nie jest bezwzględna wierność nazwie festiwalu, lecz wzruszenia i emocje, jakie budzi muzyka. A tych naprawdę nie brakowało. Ta szeroka stylistyczna oferta znakomicie wróży przyszłości festiwalu!

Tomasz Janas

RECEN Z JE T E AT R

Świętych wy-obcowanie Maria Kwiecień bierze na spytki świętych i schizmatyków, szukając odpowiedzi na pytania o istotę miłosierdzia i katolicyzmu.

życia, grożą pustosłowiem. W tle wybrzmiewają nagrania kazań sejmowych Piotra Skargi oraz słowa Jana Pawła II – wszystkie tak samo martwe poza kontekstem jak matczyna kasza i śmietana.

Wyczerpanych tą dekonstrukcją i rosnącą tem­ peraturą widzów aktorzy zapraszają na zupę ku pokrzepieniu ciała i ducha. Po przerwie trzeba się będzie wreszcie zastanowić nad słowami. „Czym jest dla pana miłosierdzie?” – wypytuje trzech schizmatyków-mariawitów dziennikarka w świetle reflektorów. Żaden z nich nie wie. Już nie wie, dawniej wiedział, i tęskni teraz za mło­ dością, która pozwalała mu ślepo wierzyć. Klu­ czem do obcowania ze świętymi jest bowiem brak zrozumienia.

Reżyserskim zamysłem Marii Kwiecień było zaproszenie do rozmowy, jednak publiczność nie włączała się chyba w spektakl tak chętnie, jak chcieliby tego twórcy. Rozmowa sprowadziła się do wywiadu, a więc rozmowy kontrolowanej, przeprowadzonej przez samą reżyserkę. W tym impulsie do dyskusji zabrakło nieco swobody – kiedy w rozmówcę wyceluje się światła reflekto­ rów, trudno spodziewać się innej odpowiedzi niż pusta paplanina, którą karmi się zarówno publi­ cystyka, jak i prosta wiara. Głównymi rozmów­ cami pozostaje więc galeria niespokojnych dusz, a ze świętymi naprawdę trudno się porozumieć.

D

Anna Rogulska polonistka, anglistka, tłumaczka. Pisuje o teatrze, książkach i przekładzie, ale szczególnym uczuciem darzy pociągi relacji Kraków-Poznań

Anna Rogulska

Świętych obcowanie scenariusz fot. K PICTURES

uszno, tłoczno, a drzwi wyjściowe zasta­ wione przez umajoną kapliczkę czy ołtarz – oto obraz polskiego katolicyzmu według Marii Kwiecień. Na zamkniętą na cztery spusty Scenę Roboczą laureatka konkursu rezydencyjnego Nowa Generacja rzuca ostre światło reflektorów i zaprasza do rozmowy o religijności oraz zwią­ zanych z nią specyficznie polskich zjawiskach.

Katolicyzm jawi się w tym świetle jako religia utożsamiana przede wszystkim z dzieciństwem, naiwnością i zaślepieniem, a także silnym kul­ tem matki – Matki Polki, Matki Boskiej Królowej Polski czy mariawickiej „Mateczki” Marii Fran­ ciszki Kozłowskiej. Do tego oczywiście cała gale­ ria świętych, a między nimi Jerzy Popiełuszko czy Faustyna Kowalska. Bawiąc się dźwiękami, reflektorami, kamerą i publicznością, aktorzy próbują rozbić idealne święte obrazki, ukazując momenty pęknięcia i rozdarcia.

Jerzego Popiełuszkę zatem odwiedza matka, która nie rozumie jego misji i próbuje nakłonić do powrotu do domu. Adam Mickiewicz nama­ wia Gerszona Rama na chrzest, a zagubieni dziewiętnastowieczni malarze pragną ukojenia w śmierci, podczas gdy na Feliksę Kozłowską papież nakłada ekskomunikę. Gdzieś między nimi krąży szalona dziewczynka poszukująca swojego „Misia” i ufnie rzuca się w ramiona każ­ dego napotkanego mężczyzny. Ta galeria niespo­ kojnych dusz to właśnie obcowanie ze świętymi, pustymi ikonami, w których nie pozostało już wiele z żywego człowieka. Próba rozbicia tych pomników prowadzi jednak do banałów: „Czy jesz kaszę?” – pyta matka Popiełuszki. „Śmietana się wylała”, „Wszystko się wali, wszystko, pęka”, „Krowa się ocieliła”, „Ojciec chory, spać nie może” – święte cudowności nie przystają do prozy

fot. archiwum prywatne

premiera w Scenie Roboczej

i reżyseria: Maria Kwiecień premiera: 5.09 Scena Robocza

19

R E C E N Z J E K S IĄŻ K I

Smakowanie życia fascynująca rozmowa rzeka z Julią Hartwig

fot. M. Ciesielski

Wybitna poetka Julia Hartwig zgodziła się opowiedzieć Arturowi Cieślarowi o swoim życiu. Ta książka to obcowanie z mądrością, dobrocią i wrażliwością niezwykłej kobiety.

Andrzej Sikorski poeta, archeolog, redaktor, fan radia i badacz przeszłości poznańskiego Ostrowa Tumskiego

Życie to podróż, to ocean, z Julią Hartwig rozmawia Artur Cieślar, wyd.

Zysk i S-ka, Poznań 2014

20

N

ikomu chyba nie trzeba przedstawiać Julii Hartwig. Poetka, eseistka, tłumaczka, nade wszystko baczna obserwatorka tego, co tutaj, teraz i przed. Delikatnie odmawia wywia­ dów. Jednak Artur Cieślar, pisarz i reportaży­ sta, przełamał wszystkie lody (dzięki wsparciu Jerzego Illga, przyjaciela Damy Polskiej Poezji i Anny Piotrowskiej) i oto mamy nieśpieszną rozmowę-opowieść, dopisującą „nowe” bardzo intymne do jej poezji i Dzienników!

Jak Pan mnie namówił?

Choć podczas autoryzacji Pani Julia (jeśli mogę sobie pozwolić na taką zażyłość) usunęła naj­ bardziej intymne zwierzenia, kokieteryjnie stwierdziła z uśmiechem: „Jak Pan mnie na to namówił? Musiałam postradać zmysły! Kto to widział takie rzeczy opowiadać o sobie…” (ze wstępu). Jednak powiedziała: o uczuciach, przyjaźni, sztuce, podróżach, przemijaniu i codziennym cierpieniu, na tle piękna i tajem­ nicy, przyrody i czułości Człowieka, który godzi się na rzeczy tego świata w wymiarze jednostkowym, rodzinnym.

Rekomendacje na ostatniej stronie okładki stanowią swo­ istą esencję zawartości. „(…)

Tak sobie myślałem, wczytu­ jąc się w uroczą, mądrą, pełną taktu i dystynkcji opowieść wybitnej poetki Julii Hartwig o jej życiu. Stoicki dystans mędrca sąsiaduje w niej z refleksją na temat sztuki rozkoszowania się smakiem

i aromatem każdej chwili, bo poetycka uwa­ żalność może służyć również temu, by nie przeczekiwać życia, lecz przeżywać go w naj­ drobniejszym szczególe” (Józef Baran). „(…)

Apologetka chwili szanuje codzienność, trenuje obserwowanie świata, a odżywa w podróży. W miarę upływu lat czuje się coraz bogatsza i bardziej uprzywilejowana…” (Agata Tuszyńska).

Utkana na wierszach Naturalnie cała, świetnie zredagowana roz­ mowa została utkana na wierszach. Stały się one swego rodzaju osnową, pomiędzy którą przeciskają się zdarzenia, osoby, niedopowie­ dzenia. Jak się okazuje, Maestra nie wszystko powiedziała w strofie. Dlatego proszę wygodnie rozsiąść się i smakować: Czas przyjaźni i czas miłości, Podróż w czasie i podróż w przestrzeni, Sztukę malarską i sztukę życia, Sens cierpienia i sens przemijania.

Warto powracać do ostatniej rozmowy, w której Autorka Gorzkich żali (2011) zbiera i pomaga porządkować i nam rozrzucone nie­ materialnie w istnieniu: zła, niebezpieczeń­ stwa, katastrofy, agresje, cierpienia, wątpie­ nia, przemijania i konieczności odejścia – bo takie jest życie. I najważniejsze, „(…) by umieć docenić życie i potrafić dobrze o nim myśleć” (s. 136). Absolutnie trzeba się zgodzić z A. Cie­ ślarem, który puentuje na okładce: „Rozmowa z Julią Hartwig to obcowanie z mądrością, dobrocią i wrażliwością niezwykłej kobiety, której dane było zamieszkać w słowie”. Tak właśnie. Szkoda, że tylko tyle udało się „wyci­ snąć” z wielkiej Damy, i aż tyle. A swoją drogą, zazdroszczę koledze po piórze warszawskich konwentykli przy „biedermeierowskim sto­ liku, na którym zawsze stał imbryk z czarną herbatą i leżały kruche ciastka, cienkie i deli­ katne, jakie Pani Julia uwielbia”!

Andrzej Sikorski

R ozmowy

Film musi się oglądać To duże przeżycie oceniać filmy międzynarodowe?

Na pewno spore wyzwanie. Jechałam z nastawie­ niem, że raczej wiem, co mi się w kinie podoba, a co nie, i potrafię to uzasadnić, ale martwiłam się, co będzie, jeśli okaże się, że mam zupełnie inną wizję niż pozostali. Każda z czterech osób w jury pochodziła z innego kraju, była więc wyjęta z zupełnie innego kontekstu. Na szczęście okazało się, że mamy wspólne czucie kina.

A co z poczuciem odpowiedzialności?

Nagroda, którą przyznawaliśmy – Europa Cinemas Label – nie wiąże się z żadną nagrodą finansową dla zwycięskiego filmu. Gwarantuje mu za to dodatkową promocję i dystrybucję.

W związku z tym musieliśmy wybrać taki film, który widzowie kin znajdujących się w sieci Europa Cinemas (w tym m.in. kino Muza – przyp. red.) chcieliby oglądać.

Na czym stanęło?

Wybraliśmy film Fidelio, l’odysseed d’Alice (Fidelio, odyseja Alicji) w reżyserii Lucie Borleteau.

Historię dziewczyny, która wyrusza na morze i trafia do klasycznie męskiego świata. To pierw­ szy film tej reżyserki z autorskim scenariuszem, a jednak jest już dojrzały i posiada doskonałą rolę kobiecą Ariane Labed. Swoją drogą aktorki, która na tym samym festiwalu od głównego jury otrzymała nagrodę Srebrnego Lamparta. Jej nazwisko na pewno jeszcze kiedyś usłyszymy.

Zobaczymy go w Muzie?

Wszystko zależy od tego, czy znajdzie swojego dystrybutora. Niestety, sama nagroda nie gwa­ rantuje automatycznej dystrybucji. Takie festi­ wale mają to do siebie, że twórcy przyjeżdżają na nie z różnym zapleczem – jedni od razu przy­ wożą agenta sprzedaży, inni dopiero muszą go tutaj poszukać.

O czym opowiada zwycięski film i co zadecydowało akurat o jego wyborze?

Dobrze napisany, logiczny scenariusz. Sporo z oglądanych przez nas filmów reprezentowało poważny, głęboki arthouse. Taki, który mógłby się znaleźć na naszym festiwalu Nowe Hory­ zonty. Zresztą o Nowych Horyzontach mówi się właśnie, że to takie nasze, polskie Locarno.

Prócz Fidelio… mieliśmy jeszcze dwa, trzy filmy, o które trochę się pokłóciliśmy, np. godzinny dokument Brat i siostra i film Perfidia. Co cie­ kawe, część z nich otrzymała później nagrody od innych jury. Często to tak zwane „filmy festiwa­ lowe”, które mają rację bytu tylko przy ściśle okre­ ślonej, wyselekcjonowanej publiczności.

A jakie filmy lubi widownia Muzy i Ty sama?

Dla mnie najgorszym rodzajem filmów są te z nie­ adekwatnymi aspiracjami, czyli np. te, które chcą być komedią, a nią nie są, chcą pokazywać meta­ fizykę i prawdy o życiu, a stają się jego karykaturą.

Najważniejszym kryterium jest to, czy film „się ogląda”, czy widz nie cierpi podczas seansu. Liczy się więc nie tylko to, jak została poprowadzona historia, ale i to, jak została zrealizowana.

Taki był zwycięzca tegorocznego Locarno?

Festiwal wygrał filipiński film, który trwał pięć i pół godziny (śmiech). Nie wierzę w takie kino, więc niestety nie udało mi się zmobilizować, żeby go zobaczyć. Z drugiej strony uważam, że Boyhood, który we wrześniu graliśmy w Muzie, jest jedną z lepszych propozycji tego roku – a przecież trwa blisko trzy godziny.

Po powrocie wiesz już, w jakim kierunku zmierza światowe kino?

Na podstawie tego, co widziałam, mogę śmiało stwierdzić, że jedna grupa twórców szuka wciąż nowych dróg i zaskakujących środków, a inna osiąga swoje cele klasycznymi środkami. Jedni i drudzy w tym samym stopniu mogą stworzyć rzecz banalną albo perełkę. Wszystko zależy od talentu twórcy.

fot. archiwum prywatne

z Małgorzatą Kuzdrą z kina Muza, o zasiadaniu w jury tegorocznego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Locarno

Małgorzata Kuzdra absolwentka filozofii na UAM w Poznaniu, przez trzy lata studiowała filmoznawstwo. Od 2007 roku prowadzi kino Muza. Współpracuje przy Festiwalu Filmów Animowanych Animator.

Jedna z pomysłodawczyń Festiwalu Twórczości Kobiet No Women No Art. Członkini jury Europa Cinemas Label na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno w sierpniu tego roku

rozmawiała Anna Solak

21

R ozmowy

Teatr należy do miasta z Magdą Grudzińską, dyrektorką Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu Przez wiele lat była Pani dyrektorką Krakowskich Reminiscencji Teatralnych, które zyskały opinię jednego z najważniejszych polskich festiwali teatralnych. Kiedy pojawiła się decyzja, żeby odejść?

Doszłam do etapu, w którym stwierdziłam, że zrobiłam wszystko, co mogłam. Poczułam, że zaczynam się wypalać. Myślę, że w dzie­ dzinie artystycznego zarządzania co jakiś czas potrzebna jest zmiana na kierowniczych sta­ nowiskach. Chodzi o to, by przychodziły osoby z nowymi pomysłami. Zawsze istnieje niebezpie­ czeństwo wkradania się rutyny i nawet najlepsi, jeśli za długo pozostają w miejscu, zaczynają zamykać się w swoich działaniach. Nadszedł czas, by poszukać nowych wyzwań.

Dlaczego wybór padł akurat na teatr w Kaliszu?

Bardzo chciałam pracować w Wielkopolsce. Poza tym w Kaliszu mogę wykorzystać swoje dotych­ czasowe doświadczenie, jednocześnie ucząc się czegoś nowego, bo do tej pory nie pracowałam w instytucji kultury i nie prowadziłam teatru repertuarowego. Jako dyrektorka festiwalu mia­ łam okazję na wielką skalę zobaczyć, jak funkcjo­ nują teatry w Polsce i za granicą. To się przyda w Kaliszu – wpuszczenie świeżego powietrza i nowej energii w teatr, który, dodajmy, objęłam w bardzo dobrej kondycji. Od strony organizacyj­ nej wszystko działa bez zarzutu, artystycznie też jest dobrze. Niepokoi mnie tylko, że przez ostat­ nie lata teatr w Kaliszu stał się raczej lokalny.

Uda się przyciągnąć tu widzów z Poznania albo Wrocławia?

Problemem Kalisza jest to, że chociaż leży w świet­ nym punkcie geograficznym, trudno tu dojechać.

Myślę jednak, że nasze propozycje teatralne będą na tyle ciekawe, że uda się pokonać trudności.

Ponadto jesteśmy jedynym teatrem repertuaro­ wym w promieniu stu dwudziestu kilometrów.

To potencjał, który powinniśmy wykorzystać.

22

Chciałabym częściej pokazywać nas w regionie i sprawić, by teatr kaliski zaczął być widoczny w Polsce. Kiedyś częściej gościł na festiwalach nie tylko w kraju, ale i za granicą. Będę się starała, żebyśmy wrócili do tego obiegu.

Kalisz rzeczywiście jest wart zainteresowania.

Wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy, że Kalisz jest tak zachwycający – i że zachwycający jest teatr, położony przy pięknym parku miejskim. Praco­ wało nad nim trzech wybitnych architektów mię­ dzywojnia: Czesław Przybylski, Juliusz Żórawski i Karol Frycz. Chciałabym, żeby Polacy dowie­ dzieli się, jaką mamy tu perłę i że jako instytucja jesteśmy trzecim co do wieku teatrem w Pol­ sce. Teatr ma też nieprzypadkowego patrona – kiedy Bogusławski przyjechał tu w 1799 roku na występy, spotkał się z bardzo entuzjastycznym przyjęciem i zakochał się w tym mieście. Jego przyjazd i recepcja jego przedstawienia spowodo­ wały, że podjęto decyzję o wybudowaniu budynku teatralnego. Związki miasta z teatrem są bardzo silne i wieloletnie. Warto to podkreślać.

Czy młodzi kaliszanie identyfikują się z teatrem?

Kiedyś teatr był pełen młodych widzów, teraz jest gorzej, ale chcemy rozwijać działalność edukacyjną. Współpracuje z nami pedagożka teatru Magda Szpak, która właśnie przygotowuje pierwszą odsłonę specjalnego programu, doty­ czącego spektaklu Fantazy w reżyserii Macieja Podstawnego. Istotą pedagogiki teatru jest to, że projekt edukacyjny powstaje w ścisłej współ­ pracy z realizatorami przedstawienia. Pośredni­ cząc między spektaklem a widzami, pomaga zro­ zumieć język współczesnego teatru – to, o czym przedstawienie mówi.

To taki program aktywizacji widowni?

Chodzi o to, by kaliszanie czuli, że teatr naprawdę należy do tego miasta i jest dla nich otwarty.

Chcę rozwinąć współpracę z lokalnymi środo­

fot. archiwum prywatne

wiskami i organizacjami, żeby to miejsce żyło także poza spektaklami, a kaliszanie poczuli, że mogą tu przyjść ze swoimi pomysłami. Warto prowadzić dialog z publicznością i wzajemnie się rozwijać. Ważne jest też, co zaproponujemy najmłodszym.

Widz przygotowany od małego stanie się bardziej świadomy.

Spoczywa na nas duża odpowiedzialność doty­ cząca tego, jaki obraz teatru ukształtujemy w młodych widzach. Chciałabym pokazać nie tylko maluchom, ale też szkolnym dzieciom, że teatr to nie zabytek architektoniczny, ale miejsce, w którym mówi się o współczesnych proble­ mach. Jeśli nawet inscenizujemy lekturę szkolną, to po to, żeby powiedzieć coś o dzisiejszym świecie. Po spektaklu można rozmawiać godzi­ nami nie o sprawach technicznych: czy aktorzy dobrze zagrali, czy scenografia była ciekawa, ale o tematach, które przez dane przedstawienie są uruchamiane.

Z jednej strony troska o jakość spektakli, z drugiej – zabieganie o widownię. Tak to wygląda?

Prowadząc instytucję kultury finansowaną ze środków publicznych, mamy misję do wypeł­ nienia i pewne obowiązki wobec społeczeństwa.

Powinniśmy zwracać uwagę na to, czy jesteśmy dostępni, czy możemy o sobie faktycznie mówić „teatr publiczny”. Staramy się, żeby tak było.

Niedługo przed moim przyjazdem do Kalisza zakończony został remont obu budynków. Przy­ stosowano je dla potrzeb niepełnosprawnych.

Osoby poruszające się na wózkach mogą się teraz dostać na obie sceny. Przy Dużej Scenie mamy też słuchawki dla niedosłyszących. Wprowadzi­ liśmy także nową ofertę biletową – osoba z nie­ pełnosprawnością może przyjść z opiekunem i w cenie jednego biletu otrzymać dwa miejsca.

W przyszłości chciałabym wprowadzać spekta­ kle tłumaczone na język migowy lub z napisami oraz audioskrypcją. Kolejne udogodnienie, które planuję, to oferta dla rodziców, którzy chcieliby przyjść do teatru, ale nie mają z kim zostawić swoich pociech. Raz w miesiącu do teatru zapro­ simy dorosłych wraz z maluchami. Będziemy szukać powodów, dla których niektórzy do nas nie przychodzą. Nie zawsze to jest oczywiste, a same przeszkody bywają łatwe do usunięcia.

Magda Grudzińska absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Wcześniej pełniła funkcję dyrektora Międzynarodowego

Festiwalu

Krakowskie

Reminiscencje Teatralne i wicedyrektora do spraw administracyjnych w CK Rotunda w Krakowie. Obecnie dyrektor Teatru im.

Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.

Czego możemy się więc spodziewać w nowym sezonie?

Obejmując stanowisko dyrektora w czerwcu, musiałam przygotować nowy sezon w dwa mie­ siące. Nie było to łatwe, bo większość reżyserów miała już sprecyzowane plany, ale się udało.

Jestem bardzo zadowolona, że udało się pozyskać m.in. Macieja Podstawnego, Remigiusza Brzyka, Mikołaja Mikołajczyka czy Marcina Cecko. Ali­ cja Morawska-Rubczak wyreżyseruje autorskie przedstawienie dla dzieci do trzeciego roku życia. Taki teatr dla „najnajmłodszych” cieszy się dużym zainteresowaniem w Polsce, ale w Kaliszu do tej pory go nie było. Ciekawie zapowiada się też spektakl o mieście Weroniki Szczawińskiej, nowej kierowniczki artystycznej naszego teatru.

Będzie to eksploracja kaliskich historii i próba zrozumienia tożsamości tego miejsca. rozmawiała Agata Szulc-Woźniak

23

R ozmowy

Muzyczne crime story

fot. Paweł Pyrz

z Sebastianem Gonciarzem, reżyserem musicalu Jekyll & Hyde, na podstawie noweli Roberta Louisa Stevensona

Sebastian Gonciarz

Musical Jekyll & Hyde na podstawie noweli Roberta Louisa Stevensona muzyka: Frank Wildhorn libretto: Frank Wildhorn, Leslie Bricusse, Steve Cuden reżyseria: Sebastian Gonciarz Teatr Muzyczny premiera: 10.10, g. 19 kolejne spektakle: 11, 18 i 25.10, g. 18; 14-17.10 oraz 22-24.10, g. 19

24

Już 10 października w poznańskim Teatrze Muzycznym premiera Jekylla & Hyde’a, historii, która doczekała się wielu realizacji. Na czym polega jej fenomen?

Tekst opowiada o tym, że tak naprawdę siebie nie znamy. Bo nawet jeśli jesteśmy dobrzy, to jakaś cząstka zła i tak w nas drzemie i możemy ją niechcący obudzić. Postaci Jekylla i Hyde’a to dwa przeciwstawne charaktery. Ja jednak nie chciałbym robić przedstawienia o dobru i złu, tylko o tym, że nie do końca znamy samych sie­ bie. To fenomen tego tekstu i istota spektaklu.

Czy zmienił Pan ten tekst w jakikolwiek sposób?

W zasadzie pozostał taki, jaki był, ponieważ opiera się na pewnych prawdach epoki. Akcja dzieje się w Londynie ponad 200 lat temu. Nie chciałem tego w żaden sposób unowocześniać, przenosić w inne miejsce albo czas. Oryginalna estetyka z góry daje nam pewną konwencję teatralną.

Pana wersja tej sztuki będzie horrorem czy obrazem psychologicznym?

Myślę, że i jednym, i drugim. Bardziej nawet thrillerem. To crime story, za pomocą któ­ rego nakreślimy obraz zła, które obudziło się w bohaterze. Zaznaczam jednak, że nie należy rozpatrywać spektaklu jako rozprawki psy­ chologicznej nad człowiekiem, który ma jakiś problem.

Czy jako reżyser, który ukończył szkołę baletową i muzyczną, czyta Pan ten tekst inaczej i widzi coś poza opisaną w nim teorią „wielorakiego ja”?

Nie wydaje mi się, żeby jego interpretacja zale­ żała od wykształcenia. Chyba każdy czyta go podobnie. Postać Jekylla i Hyde’a jest tak wielo­ wymiarowa, że każdy widz powinien dostrzec przesłanie: Uważaj na siebie, bo nigdy nie wia­ domo, co w sobie kryjesz.

Do kogo kieruje Pan spektakl? Tę historię zna kilka pokoleń, więc może tym razem na widowni zasiądą młodsi poznaniacy?

Nie rozpatrywałbym tego w kategoriach telewi­ zyjnych. Wcale nie musimy dotrzeć do jakiejś określonej grupy docelowej. Swój spektakl adresuję do ludzi wrażliwych, którzy zain­ teresowani są tym, co dzieje się wokół nich i wewnątrz nich samych.

W jaki więc sposób chce Pan przyciągnąć widza do teatru?

Wystarczy tytuł i muzyka, która jest jedną z najpiękniejszych napisanych do musicali.

Porównałbym ją do tej z Upiora w operze czy Nędzników. W Jekyll & Hyde dużo jest muzyki wprowadzającej atmosferę, która z kolei wypro­ wadza akcję sceniczną do przodu. I nie ukry­ wam, że chętnie z niej korzystam, bo wzbogaca spektakl i nadaje mu tempo.

Piosenki usłyszymy w tłumaczeniu... …Michała Rusinka. Pracując nad nimi, tro­ chę zmodyfikował teksty, ale wyłącznie ze względów technicznych. Język polski jest sza­ lenie trudny, jeżeli chodzi o jego umieszczenie w partiach staccato.

Co każdy widz powinien jeszcze wiedzieć?

Warto wspomnieć o tym, że obsada Jekyll & Hyde to miks etatowych pracowników i tych, którzy zajmują się na co dzień tylko musicalem.

Liczę na to, że okaże się on dobrym koktajlem, w którym te dwie estetyki się połączą. Podkreślę jednak, że wszyscy bez wyjątku przeszli casting, ponieważ moim zdaniem jest to najszybszy spo­ sób weryfikacji scenicznych umiejętności. rozmawiała Monika Nawrocka-Leśnik Spektakl prezentowany na podstawie specjalnej umowy z agencją Music Theatre International (MTI). Wszelkie autoryzowane materiały uzyskano od agencji MTI. 421 West 54th Street, New York, NY 10019, www.MTIShows.com

historia , jubileusze

Nie dałem się rozbroić!

Dziesięć lat temu zamilkła maszyna do pisania z szerokim wałkiem, na której dzień przed śmiercią Przemysław Bystrzycki (1923-2004) wystukał ostatnie zdania. Dzięki pani Janinie, żonie pisarza, wszystko jest w tym samym miejscu do dziś: biurko, teczki, notatki, książki i zdjęcia, jakby za chwilę miał wejść do pracowni i oznajmić: – Mniejsza z tym, co sobie o mnie myślą ci i owi.

W

ytrwał „w marszu” do końca. Zwyczaj­ nie mówił i pisał w ponad dwudziestu książkach: o wywózce i tułaczce kazachstańskiej, o AK, o cichociemnym Kawalerze Virtuti Mili­ tari, o najdłużej czynnym radiotelegrafiście Pol­ skiego Państwa Podziemnego i o powrotach do miejsc i wydarzeń, które zacierał czas. Szanował ludzi, nie tracił wiary i nadziei, nawet gdy zapa­ dały najwyższe wyroki. „Tak mnie nauczono, było warto” – powtarzał.

Z Przemyśla do Poznania W Poznaniu przeżył dwie trzecie życia – wycho­ wał się w rodzinie inteligenckiej w Przemy­ ślu, tam przed wybuchem II wojny światowej ukończył trzy klasy gimnazjum. Tutaj zdobył wykształcenie, założył rodzinę, pisał książki, artykuły, omówienia i recenzje; tutaj zawiązał przyjaźnie po grób; tutaj też, jako cichociemny, doglądany był przez „odpowiednie służby” i TW. Wiedział o tym i powtarzał: „Nie dałem się roz­ broić!”. Współzałożyciel i redaktor miesięcznika Nurt, członek Związku Literatów Polskich, Pen Clubu, Honorowy Obywatel Miasta Poznania (2003) oraz Przemyśla, nade wszystko zwykły­ -niezwykły lokator kamienicy przy ul. Wyspiań­ skiego (potem bloku przy ul. Drużbickiego).

Cichociemny Po aresztowaniu przez NKWD z całą rodziną został wywieziony do Kazachstanu. W 1941 r. próbował ucieczki – nie udało się, skazano go

fot. archiwum rodzinne

w październiku 2004 odszedł Przemysław Bystrzycki

na 10 lat łagrów. Zwolniony z więzienia dostał się do punktu werbunkowego Polskich Sił Zbrojnych w Kustanaju. Potem wybrzeżem Jeziora Aralskiego, wzdłuż Syr-darii, przez Morze Kaspijskie dotarł do Palestyny i dalej, do Wielkiej Brytanii, do Sekcji Dyspozycyj­ nej Sztabu Naczelnego Wodza. Jako ochotnik przeszedł przeszkolenie w tzw. szybkiej radio­ telegrafii. Zaprzysiężony w Oddziale IV Sztabu NW skierowany został do Brindisi – chciał walczyć w kraju. W nocy 22/23.10.1944 r. jako skoczek cichociemny został zrzucony w oko­ licach Nowego Targu. Aresztowany i skazany.

Napisał o tym i bił się o Znak cichociemnych przez ćwierć wieku (inne książki do wybuchu Solidarności też ukazywały się z poślizgami pocenzorskimi). Ale wygrał, wspierany przez panią Janinę, która wiernie i długo maszero­ wała z eleganckim dżentelmenem o żołnier­ skiej sylwetce i w berecie. Żona i córki mogłyby jeszcze wiele powiedzieć o domowych brydżach, dysputach z Romanem Brandstaetterem, Kazimierą Iłłakowiczówną i przyjaciółmi, o płytach i historiach książek, które czyta kolejne pokolenie.

Przemysław Bystrzycki z żoną i córkami w latach 50.

Andrzej Sikorski

25

HISTORIA, JUBILEUSZE

Pustka po malarzu

fot. M. Ciesielski

Jerzego Piotrowicza, w 15. rocznicę śmierci, wspomina Ryszard Książek

Ryszard Książek prezes Towarzystwa Jerzego Piotrowicza, przyjaciel i pomocnik artysty Jerzy Piotrowicz ur. w 1943 r., zmarł 30 października 1999 roku w Poznaniu.

W latach 60. XX wieku studiował na PWSSP w Poznaniu, swoje pracownie miał na Wildzie i Ratajach.

Autor m.in. cykli Anioły wildeckie, najbardziej znany jednak z tworzonych od początku lat 80. serii obrazów inspirowanych malarstwem minionych wieków, Biblią oraz kulturą europejską: Sen Jakubowy, Commedia dell’arte, Kuszenie, Pracownie wielkich mistrzów, Uczty, Hiob, Infantki, Błazenady, aż po ostatnie Bestie.

26

Obrazy Piotrowicza wypełniają całe mieszkanie Ryszarda Książka, zwłaszcza jego pokój. Żyje wśród infantek, Dulcynei i Don Kichotów, marionetek, Żydów, cyprysów van Gogha i postaci śmierci, którymi Piotrowicz zapełniał swoje płótna. Wiszą na ścianach, stoją na starych meblach, wśród rockowych płyt, książek i pamiątek...

Który obraz dostałeś od niego jako pierwszy?

Kogo ci przypominam z 1989 roku, przedstawia­ jący małpę, koguta, osła i mędrców. Trochę przez przypadek – Ryszard Krynicki akurat przyszedł do Piotrowicza, by wybrać coś na ilustracje do książki, którą wydawał. Piotrowicz trzymał rysunki i grafiki w kartonach i Krynicki zauwa­ żył, że o nie nie dba. Wtedy Jerzy, chyba mu na złość, ostentacyjnie podarował mi ten obraz.

Taki już był. A najwięcej prac dostałem w moje imieniny, 3 kwietnia, na początku lat 90. Obrazy Jerzego wróciły z wystawy w Izraelu, odebrałem je z biura spedycyjnego i zawiozłem do siebie.

Nazajutrz chciałem mu je odwieźć, a on rzuca, że są już moje. Wszystkie. „No co, k…, nie cieszysz się?” To było coś, bo do swoich obrazów podcho­ dził bardzo emocjonalnie i zawsze niechętnie się ich pozbywał.

Jak się poznaliście?

W 1981 roku zacząłem pracować w galerii BWA, dzisiejszym Arsenale. Któregoś dnia rano przed pracą siedzimy z Józiem Bockiem, szefem działu wystaw, w kawiarni przy galerii. Kawa, spokój, cisza, pan Józio spożywa papierosika, gdy nagle do środka wpada rozemocjonowana postać w czarnym golfie, przeklinająca na czym świat stoi – Piotrowicz. Świeżo co oglądałem jego obrazy – galeria właśnie przygotowywała mu wystawę – i byłem pod ich dużym wrażeniem.

W pewnej chwili Jurek spojrzał na mnie i mówi: „No i co tak patrzysz, mały?”. I tak się zaczęło. Za coś chyba mnie polubił, bo wkrótce zabrał mnie

do siebie do pracowni po kolejne obrazy na eks­ pozycję. Potem pyta, czy bym mu nie poodbijał trochę grafik. Miał starą prasę graficzną, na któ­ rej, by ją uruchomić, trzeba było stawać. Nabawił się przez nią przepukliny i potrzebował pomoc­ nika, i tak zacząłem z nim odbijać grafiki. Kiedy przyszedł stan wojenny, Jurek zaczął się obawiać, że przez tę prasę może się nim zainteresować SB. Wpadł do mnie do galerii i mówi: „Rychu, daj mi swój adres na wypadek, gdybym musiał się ukry­ wać”. Mądry Józio Bock, jak to usłyszał, powie­ dział: „No, teraz wy już jesteście ze sobą związani na dobre i złe”. Miał rację.

O Piotrowiczu krążą opowieści jako o malarzu z krwi i kości, a zarazem człowieku trudnym, niedostępnym, bezkompromisowym.

Był wybuchowy, czasem obsesyjnie złośliwy, zwłaszcza gdy ktoś nadepnął mu na odcisk.

Nie lubił konformizmu, dorobkiewiczostwa, wygarniał to wprost ludziom, potrafił wyzwać ich od najgorszych, więc się na niego obra­ żali. Często to była także obrona przez atak, był w końcu nadwrażliwcem. Ale ja widziałem go też z innej perspektywy. Jurek miał wielką potrzebę bycia wśród ludzi i swoich znajomych, także tych, z którymi się ścierał, traktował para­ doksalnie jak swoją rodzinę. Miał znajomych z różnych środowisk, od artystów, przez leka­ rzy, po muzealników, i właściwie codziennie do nich wychodził. Rano wstawał i rysował, robił grafiki, przygotowywał do odbicia matryce, po czym jechał do miasta. W południe można go było spotkać na Starym Rynku albo na uli­ cach w centrum, chodził, czekając, czy napotka kogoś znajomego, albo robił obchód, szedł do Arsenału, do Muzeum Narodowego, czasem zaglądał do Teatru Ósmego Dnia, a na koniec wpadał do ASP, by wytknąć artystom, że miasto jest szare, bure i że powinni wyjść na zewnątrz i Poznań ubarwić. Potem wracał do siebie i malował aż do wieczora, kiedy znów wycho­

Jerzy Piotrowicz, Las Meninas, 1987, olej, płótno, 120 x 100 cm

fot. archiwum Muzeum Narodowego w Poznaniu

dził na miasto – do knajp. Dużo pił, a kiedy się upił, robił awantury. Gorzej, że potem nie mógł malować, nie potrafił niczego stworzyć, dopóki tego alkoholu nie odchorował. Gryzł się tym, bo miał poczucie, że traci czas. Zamy­ kał się w pracowni, lizał rany i rzucał się w wir pracy – nic go wtedy nie było w stanie od niej oderwać. A potem jakaś cholera znów gnała go, by się napił.

Widziałeś, jak malował?

To była dla niego czynność intymna. Dlatego dopiero po wielu latach zobaczyłem, jak pra­ cuje – dosłownie nagle zaczął skakać, tańczyć przed płótnem, ekspresyjnie uderzać w nie pędzlem, tak że obraz cały drgał i rezonował na sztaludze. On też się wtedy zmieniał, two­ rzenie dawało mu wielką radość. To wszystko widać w jego obrazach, poetyckich, ale bardzo ekspresyjnych, kolorowych – Jurek twierdził zresztą, że obraz powstaje na palecie. Praco­ wał jednocześnie nad kilkoma obrazami, ale te, które chwilowo zdejmował ze sztalugi, ustawiał zawsze plecami do siebie, żeby ich nie widzieć.

A czasem, kiedy chciał odpocząć od swoich tematów, malował po prostu jakąś martwą naturę. Dla przyjemności.

Piotrowicz odwoływał się do wielkiego dziedzictwa kultury – czerpał inspirację i tematy z Biblii, z wielkiej literatury, jak Don Kichot, z mistrzów malarstwa hiszpańskiego, włoskiego, holenderskiego… Dystansował się od współczesnego świata?

Nie mieścił się w nim. To prawda, malował, inspirując się starymi mistrzami, jak Rembrandt, Tintoretto, Goya, Velázquez, van Gogh czy inni.

Gdy jedną nogą tkwił we współczesności, drugą stąpał gdzieś w ich czasach i miejscach. Mówił, że najlepiej by się czuł, tworząc w XVII wieku – był bardzo sceptyczny wobec współczesnych nurtów w sztuce, takich jak instalacja czy per­ formance. Uważał, że nic z nich nie przetrwa, a on chciał, by sztuka trwała, chciał, by został po nim ślad.

Była jesień 1999 roku, przygotowywał swoją dużą, monograficzną wystawę w Arsenale, gdy nagle zmarł. Kogo straciłeś?

Człowieka, który w dużym stopniu wypeł­ niał moje życie, był jego bardzo ważną częścią.

Myślę, że Piotrowicz pozostawił pustkę po sobie także w obszarze miasta. To pustka po czło­ wieku, który Poznań niespecjalnie lubił, ale był dla niego ważną postacią, dodawał mu koloru i prowokował mieszkających tu ludzi do tego, żeby wychodzili ze swojej skorupy. W ciągu tych piętnastu lat urządziłem Jurkowi różne wystawy we wszystkich chyba zaprzyjaźnionych z nim poznańskich galeriach. Ale porządnej, całościo­ wej monograficznej wystawy, która pozwoliłaby mu wyjść poza Poznań – co mu się należy – nie udało się zrobić. Przymierzał się do niej kiedyś Włodek Nowaczyk z Muzeum Narodowego, wielką ochotę miałby na nią być może dyrektor Wojciech Suchocki, ale z jakichś powodów nic się nie dzieje.

Poznań jest coś winny Piotrowiczowi?

Nie wiem. Niech każdy sobie sam odpowie. Ale mógłby o nim pamiętać. rozmawiał Andrzej Niziołek

27

HISTORIA, JUBILEUSZE

Muchy mają 10 lat! urodzinowy koncert poznańskiego zespołu

fot. J. Czerwiński

Przed nami kolejne święto rocka: dziesięciolecie hucznie będzie celebrowała grupa Muchy. Wraz z nią w klubie Eskulap pojawią się goście, m.in. Kasia Nosowska i Paweł Krawczyk z Heya, Happysad oraz Peja.

G

Muchy – dziesięciolecie goście: m.in.

Kasia Nosowska, Happysad, Peja 10.10, g. 17, Eskulap bilety: 39 zł – w przedsprzedaży), 49 zł – w dniu koncertu

28

alanteria, Miasto doznań, Przesilenie, Zamarzam, Nie przeszkadzaj mi, bo tańczę – to tylko niektóre spośród największych przebojów, które przyniosły artystom sporą popularność u rockowej publiczności. Nagrali cztery płyty dłu­ gogrające (czwarta właśnie się ukazuje na rynku), stworzyli kilka przebojów, zdążyli być rockową nadzieją („najciekawszym polskim zespołem bez nagranej płyty”), a potem błyskawicznie dołączyli do krajowej czołówki, współpracowali z Haliną Frąckowiak i Ryszardem „Peją” Andrzejewskim.

Wzbudzili sensację w plotkarskich mediach – gdy zdemolowali pokój hotelowy (jak się potem okazało, w ramach artystycznej prowokacji), stali się jednym z najważniejszych zespołów na roc­ kowej scenie Poznania. A wszystko to w ciągu zaledwie dekady… Zespół Muchy obchodzi wła­ śnie dziesięciolecie działalności. Hucznie będzie je świętował podczas wielogodzinnego koncertu 10 października w klubie Eskulap.

Optymalne rozwiązania Cechą charakterystyczną zespołu są dość czę­ ste zmiany składu. To jednak dowód twórczych, artystycznych ambicji lidera – Michała Wiraszki.

Wciąż poszerza paletę brzmieniową – zespół zaczynał jako skromne rockowe trio, teraz jest kwintetem, a najważniejszym jego celem jest ofe­ rowanie publiczności jak najlepszej propozycji

pod względem muzycznym, tekstowym, aranża­ cyjnym, brzmieniowym. Do wykonania tego zada­ nia lider stara się znaleźć optymalnych partnerów.

Zespół zakładali: Michał Wiraszko, gitarzy­ sta, basista Piotr Maciejewski oraz perkusista Szymon Waliszewski. To oni zdefiniowali owo pierwotne charakterystyczne brzmienie zespołu, poszerzane w następnych latach. Aktualny skład Much tworzą: Michał Wiraszko – śpiew, gitara, Krzysztof Zalewski-Brejdygant – gitara, instru­ menty klawiszowe, śpiew, Michał Puchała – gitara, instrumenty klawiszowe, śpiew, Tomasz Skórka – bas oraz Łukasz Stachowiak – perkusja.

Mocna pozycja Muchy to rockowo brzmiąca gitara – czasami szorstka i chropowata, kiedy indziej przebo­ jowo-dynamiczna, to muzyka mocno osadzona w tradycji nowej fali i indie rocka, choć szuka­ jąca własnej ścieżki i własnych definicji styli­ stycznych. Oparta na gitarach, ale niestroniąca też od brzmienia instrumentów klawiszowych.

Wzbogacona przemyślanymi tekstami Wiraszki i jego charakterystycznym, jakby lekko zachryp­ niętym wokalem. Czy taką muzykę przyniesie też czwarta duża płyta – następczyni Terroromansu, Notorycznych debiutantów i Chcęcicośpowiedzieć? Wolno wierzyć, że umocni pozycję poznańskiej grupy na rockowej scenie.

Zacni goście Podczas uroczystych urodzin w klubie Esku­ lap pojawią się także specjalni muzyczni goście zespołu. Wśród artystów, których posłuchamy, mają się znaleźć byli członkowie zespołu, a także Katarzyna Nosowska i Paweł Krawczyk z grupy Hey, Ryszard „Peja” Andrzejewski oraz zespół Happysad. Zagrają także młode poznańskie zespoły: The Ploy, Terrific Sunday i Eleanor Gray.

Koncert ma poprowadzić Piotr Stelmach z radio­ wej Trójki, planowana jest też relacja na żywo na radiowej antenie.

Tomasz Janas

ZDARZ YŁO SIĘ W POZNANIU

Trwożne chwile poznański epizod wojny północnej Od czterech lat trwa wojna północna (­1700-1721, między Królestwem Danii i Norwegii, Rosją, Saksonią, Prusami a Szwecją). Rzeczpospolita pozostaje w niej formalnie neutralna do 1704 r., ale znaczna część walk toczy się na jej terenie.

16

września 1703 r. Szwedzi zajmują Poznań i natychmiast przystępują do naprawy murów miejskich. Rozliczne kontrybucje narzu­ cane przez okupanta rujnują miasto ekonomicz­ nie. Rok później Poznań oblegają Rosjanie i Sasi oraz polskie chorągwie pospolitego ruszenia.

Ogień i rzezie Wojska rosyjskie i saskie dowodzone przez gene­ rała Johana Patkula zostają dostrzeżone z „wież miasta” 29 września 1704 r., ale przez kolejne dwa tygodnie nie wykonują żadnego ruchu. Płoną natomiast przedmieścia Poznania, na rozkaz dowodzącego obroną generała Arweda Axela Mardefelda. Oszczędzone zostają: Chwaliszewo, klasztor Bernardynów, kościół św. Marcina, klasz­ tor Karmelitów Bosych i kościół św. Wojciecha.

W Poznaniu przebywa 1200 Szwedów, potem jesz­ cze dodatkowo 2000 żołnierzy i koni przysłanych z Torunia posiłków (podczas oblężenia miasta Szwedzi dwukrotnie będą musieli urządzić rzeź kilkuset koni, które z braku miejsca „stajennego” trzymano „pod zamkiem, na ulicach i w rynku”).

Odwleczony początek 14 października Patkul rozpoczyna oblężenie.

Jego wojska przemieszczają się z prawego na lewy brzeg Warty – „skąd jedynie o skutecznym oblężeniu Poznania myśleć można” – i otaczają „szerokim półkolem fortyfikacje miejskie, rów­ nolegle do nich”. Stojące na wyniesieniu zabudo­ wania kościoła św. Marcina stają się „głównym stanowiskiem Patkula”. 15 października na bruki, dachy Poznania i głowy przerażonych mieszkań­ ców spadają pierwsze bomby i kamienie miotane z wież oblężniczych. „Żydom w szczególności

powierza komendant zaszczytną choć najniebez­ pieczniejszą stosunkowo misyą gaszenia bomb wrzucanych do miasta”. Mieszkańcy zostają zobowiązani do zaopatrzenia się w zapasy wody, ziemi i gnoju na wypadek pożaru. „Co robili i czem się w owych krytycznych i trwożnych chwilach zaprzątali Jegomość pan Pothun, pre­ zydent, wraz z rajcami?” Nie wiemy.

Koniec Kolejne dni przynoszą podobne kronikarskie zapiski – bombardowania za dnia, noce spo­ kojne, bombardowania w nocy, dni niespokojne...

Wojskom Patkula udaje się zrobić niebezpieczny wyłom w fortyfikacjach przy Bramie Wrocław­ skiej (24.10), zdobywa też Chwaliszewo. W odpo­ wiedzi Szwedzi palą most. Kolejne ataki na Bramę Wrocławską (26.10) wydają się przygotowywać ostateczny szturm, Patkul przysyła jednak przez posłańca list, w którym żąda kapitulacji. Żądanie zostaje wyśmiane. Mimo dalszych sukcesów oble­ gający odstępują 2 listopada od murów miasta.

Daina Kolbuszewska

Cytaty wykorzystane w artykule pochodzą z publikacji K. Jarochowskiego Zdobywcy i okupanci staropolskiego Poznania, Wydawnictwo Miejskie 2007

29

Z cyklu F otografia

Prawdziwe olśnienie Bronisław Schlabs na przekór zimnej wojnie Wystawa The Family of Man, przygotowana przez zespół Edwarda Steichena w nowojorskim MOMA – Museum of Modern Art, jest najsłynniejszą prezentacją fotografii, jaka kiedykolwiek miała miejsce.

D

ość powiedzieć, że Rodzinę człowieczą obejrzało 9,5 miliona ludzi. Po gigan­ tycznym sukcesie w Ameryce pojechała w świat. Dokładnie 55 lat temu dotarła do Pol­ ski. Wszystko za sprawą ciekawych powiązań zmarłego przed pięciu laty poznańskiego abs­ trakcjonisty Bronisława Schlabsa.

Potrafił strasznie hałasować „To, co robicie, to nic niewarte!” – w drugiej połowie lat 50. XX w. Schlabs zaczął krzyczeć na kolegów fotografów. Jeden z nich, Marian Kucharski, wspomina, że „był bardzo impul­ sywny, egocentryczny”. To, co proponował na spotkaniach członków oddziału poznańskiego Polskiego Towarzystwa Fotograficznego PTF, po prostu musiało się ziścić w stu procentach. „Potrafił hałasować strasznie. I przekonywał” – mówi Kucharski. „Rozbijał skostnienie powo­ jennej estetyki. I napotykał opór” – stwierdza Janusz Nowacki. „Należał do ludzi wysokiej klasy” – ocenia Stefan Wojnecki.

W tamtym okresie Schlabs w zawrotnym wprost tempie zmienił ścieżkę swojego twór­ czego rozwoju. Z naginającego się do socreali­ stycznej estetyki reportażysty stał się jednym z wiodących fotografów awangardowych. Jeż­ dżąc pomiędzy Poznaniem, Gliwicami i Sano­ kiem, stworzył z Jerzym Lewczyńskim i Zdzi­ sławem Beksińskim nieformalną, za to jedną z najciekawszych grup fotograficznych w Pol­ sce. Rezultaty jej poszukiwań w 1959 r. krytyk Alfred Ligocki nazwał „antyfotografią”. Schlabs z całej tej trójki najmocniej wszedł w abstrak­ cję, próbując z rozmachem przebić się z nią

30

do międzynarodowego grona fotografów. Nie znając języków obcych, napisał do Ottona Ste­ inerta, który już w 1949 r. zainicjował powsta­ nie grupy Fotoform, a dwa lata później pod jej szyldem zaprosił międzynarodowe grono arty­ stów do udziału w wystawie Subjektive Fotografie w Saarbrűcken.

Subiektywna fotografia i krok w nowoczesność Steinert był wielkim, choć apodyktycznym strategiem. Jego wystawa miała kolejne edycje.

Już w pierwszej (złożonej z 725 prac!) pojawiły się nazwiska Amerykanów. Po międzynarodo­ wym sukcesie następna ekspozycja, w 1952 r., była już mniejsza, po to by bardziej uwidocz­ nić prace samej Fotoform, zaczęła natomiast wędrować – od Amerikahaus w Monachium po USA i Tokio. Otto Steinert stał się światowym autorytetem i nawiązał cenne kontakty, m.in. z dyrektorem MOMA Edwardem Steichenem oraz amerykańskimi fotografami „subiek­ tywnymi” – Minorem Whitem i Aaronem Siskindem.

Ale wróćmy do Poznania… Oto Schlabs w 1957 r., wspólnie z niemieckimi subiek­ tywistami, organizuje tu niezwykle istotną w historii polskiej fotografii międzynarodową ekspozycję Krok w nowoczesność w Galerii PTF. Steinert wpisuje go na listę uczestników ostat­ niego, trzeciego pokazu Subjektive Fotografie, który odbędzie się w 1958 r. w Kolonii podczas Photokina.

Bronislaw, Polish, born 1920 Przez trzy lata ich relacja owocuje niebywałymi sukcesami dla Polaka i poznańskiego środo­ wiska fotograficznego. Do pokazania zdjęć z Zachodu Schlabs potrzebuje wsparcia insty­ tucji – PTF i ZPAF (Związku Polskich Arty­ stów Fotografików). Pod ich egidą sprowadza do Poznania, a następnie do „opanowanych”

Wystawa Rodzina człowiecza na MTP w Poznaniu, 9.04.1960 r.

przez Lewczyńskiego Gliwic wystawę prac Aarona Siskinda (!). Na oficjalne zaproszenie ZPAF jesienią 1959 r. The Family of Man jako Rodzina człowiecza przyjeżdża do Warszawy.

A jednak dokładnie widać, kto za tym stoi, gdy w lutym 1960 r. siedem fotogramów pozna­ niaka zawisa w Nowym Jorku w MOMA na wystawie The Sence of Abstraction in Contemporary Photography (Sens abstrakcji we współczesnej fotografii). Podpisane są tak: „Schlabs, Bronislaw, Polish, born 1920” [mat. MOMA].

Wśród 75 fotografów z 7 krajów, pokazują­ cych 300 prac, oprócz Schlabsa z Polską zwią­ zane są tylko niezidentyfikowana przeze mnie bliżej Rose Mandel, Amerykanka urodzona w 1915 r. w Polsce, i Lotta Jacobi, urodzona w 1896 r. w Niemczech, ale skądinąd wiadomo, że był to Toruń, skąd jako dwulatka przeniosła się z rodziną do Poznania i żyła w nim 24 lata.

Nie ma za to Steinerta. Jego prace były za mało abstrakcyjne? (Do MOMA jedzie w 1962 r.). Jest natomiast Siskind, White i Steichen, a nawet Alfred Stieglitz.

O jedności ludzkich pragnień Piękne miał Schlabs przedwiośnie 1960 r. Luty – Nowy Jork, MOMA, 9 kwietnia – Poznań, wer­ nisaż Rodziny człowieczej. Wszystko to wynika z jego korespondencji. Schlabs jest cały czas w Polsce, nie jeździ już tyle do Sanoka i Gli­ wic. Grupa „antyfotografów” (z Lewczyńskim

i Beksińskim) rozpada się. Artysta na spotka­ niach z kolegami w Poznaniu traci impet – za słaby jest odbiór jego idei. Nie widać go też wśród „śmietanki” gości zgromadzonych przed wstęgą, którą przecięto na otwarcie The Family of Man. „Nie pchał się przed kamery” – komen­ tuje Stefan Wojnecki. „To było olśnienie” – Marian Kucharski jest jeszcze dziś poruszony, gdy mówi o Rodzinie człowieczej. Zaproszenia wydrukowano na odbitkach jednej z ekspono­ wanych fotografii. Zdjęcia naklejono na płyty pilśniowe, również w wielkich formatach, np.

3 x 5 m – zdumiewających wówczas w Polsce.

Pokazano je w hali MTP przy ul. Grunwaldz­ kiej, z powodu ilości metrów bieżących, których potrzebowała wystawa: 503 prace 273 autorów z 68 krajów. Steichen uznał fotografię za najdo­ skonalszy i najbardziej bezpośredni sposób, by pokazać jedność ludzkich pragnień i doświad­ czeń na całym świecie, chciał, by z uniwersal­ nych tematów wyłaniało się to, co łączy wszyst­ kich ludzi. Udało mu się to w środku zimnej wojny, idealnie trafił w moment. Wystawa olśniewała we wszystkich krajach, lecz zarówno Steichen, jak i Schlabs mieli wiele szczęścia, że zaczęła podróżować w momencie, gdy Chrusz­ czow postawił na tzw. pokojowe współistnienie ZSRR i USA. Inaczej nigdy nie dotarłaby do bloku wschodniego.

Monika Piotrowska

31

Z CYKLU ARCHITEKA 25-LECIA

Nie gwiazdki czynią gwiazdę hotelowej architekturze Poznania przygląda się Jakub Głaz W targowym mieście były na wagę złota – zawsze ich brakowało. Dopiero po 1989 r. zaczęło szybko przybywać hotelowych pokoi w nowych, adaptowanych i modernizowanych budynkach. Stare hotele zyskały nowe kostiumy, nowe ukrywały się w dawnych lub założyły na siebie ich imitacje. Najlepiej jednak wypadły te, które miały odwagę być współczesne i oryginalne.

N

ajwiększy symbol poznańskiego hotelar­ stwa, hotel Bazar, zamknięto na rok przed „upadkiem komuny”. Do dziś trwa jego remont i nie wiadomo nawet, czy powróci on do swojej dawnej funkcji. Przez 26 lat wyrosła mu bowiem spora konkurencja: zarówno w pobliżu, jak i w bardziej peryferyjnych lokalizacjach.

Powiew wielkiego świata Pierwszy był Hotel Park. Stanął w roku 1990 między odtworzonym właśnie jeziorem Malta i ul. Baraniaka (proj. Klemens Mikuła); zbudo­ wany przez kanadyjską firmę ze sprowadzonych zza oceanu prefabrykatów. Niska horyzontalna, pałacykowa bryła o zielonych, typowych dla postmodernizmu spadzistych dachach jawiła się wtedy jako luksus i powiew wielkiego świata, choć od razu było widać, że jest raczej prze­ ciętna. Ta nijakość pomogła jej po latach wtopić się w maltański krajobraz, tak że łatwo dziś Hotel Park przeoczyć.

Nieco inaczej stało się na obrzeżach Cytadeli, gdzie przy ul. Winogrady wyrósł w roku 1997 silny biały akcent: hotel Vivaldi (proj. ASCO, Wojciech Marcinkowski i Robert Drobnik).

Zwarta, dynamicznie zakomponowana budowla o łukowato wygiętych elewacjach i przenika­ jących się w narożu płaszczyznach wyjątkowo dobrze „osiadła” pośród zieleni, celując w mia­ sto zadziornym narożnikiem dachu. Stała się swego rodzaju forpocztą dalszej zabudowy „sta­ rych” Winograd i kompozycyjnym zwornikiem

32

pagórkowatej okolicy. Niestety, po kilku latach klarowną formę nieco zdeklasowano pomalo­ waniem fragmentów elewacji na zielono i osło­ nięciu ich poziomymi łamaczami światła. To tak, jakby eleganckiej damie nałożyć pospieszny makijaż i założyć tombakowe wisiory.

Gwiazdki rozczarowują Na Winogradach można jednak mówić o ele­ gancji. Zabrakło jej za to w przypadku kolej­ nego, bardzo długo oczekiwanego przybytku. „Wreszcie będzie pięć gwiazdek” – emocjono­ wały się media, zapowiadając długo odwlekaną budowę pierwszego hotelu tak wysokiej klasy.

Obiekt sieci Sheraton zastąpił w 2006 r. kino Bałtyk i otaczające je nijakie kamienice budo­ wane na Pewukę. Rezultat był równie słaby, jak silne były oczekiwania. W samym centrum wylądował zwalisty kloc o banalnych podziałach fasady i mającym ją urozmaicać topornym rusz­ cie – współczesnej wersji gzymsu. Klocowata nadbudówka z basenem i niezdarne połączenie z sąsiednią kamienicą pokazują wyraźnie braki talentu projektantów z trójmiejskiej pracowni MAT. O jakimkolwiek dialogu z formą targo­ wych pawilonów czy zabytkowej drukarni Con­ cordia – nie ma tu mowy. Mogło być zresztą gorzej: hotel to połowa pierwotnych zamierzeń.

Od strony ul. Roosevelta miało wyrosnąć skrzy­ dło biurowe – tej samej klasy i autorstwa co Sheraton. Zamiast niego doczekamy, być może, oryginalnego, wysokiego biurowca zaprojekto­ wanego przez Holendrów z pracowni MVRDV. Bogate wnętrza Po Sheratonie nie widać w ogóle jego pięciu gwiazdek. Odwrotnie stało się dwa lata później przy Starym Browarze, gdzie przy ul. Kościuszki budująca go spółka Fortis otworzyła butikowy hotel Blow Up. Nie poddano go standardo­ wej klasyfikacji. Gwiazdek więc nie ma, ale jest architektoniczna gwiazda – i to ukryta: za zachowanymi ceglanymi elewacjami dawnej

fot. M. Ciesielski

prokuratury. W wypatroszone zabytkowe mury wstawiono nową konstrukcję mieszczącą unika­ towo zaprojektowane i wyposażone pokoje. W tę wyjątkową przestrzeń wprowadza ciemny hall z interaktywną wideoinstalacją, skontrastowany z jasnym przeszklonym pasażem łączącym Blow Up ze Starym Browarem i urządzoną tuż obok kawiarnią w dawnej suszni.

Na unikatowy, ale niewielki Blow Up sporej wiel­ kości cień rzuca inny nowy hotel – IBB Andersia, który zajął połowę wieżowca po drugiej stronie ulicy (Pracownia Architektoniczna Ewy i Stani­ sława Sipińskich, 2007). O ile prosta i banalna, choć konsekwentna forma „drapacza chmur” nie rzuca na kolana, o tyle uznanie budzi projekt hote­ lowych wnętrz: czytelnych i nieco odmiennych od międzynarodowego blichtru wielkich hotelo­ wych sieci. Atutem są jasne pokoje z leżankami ulokowanymi tuż przy wielkich oknach. Z nie­ których widać inną wysoką bryłę: dawny hotel Poznań przemianowany na Novotel i gruntownie odmieniony po przebudowie z roku 2002 autor­ stwa architektów z pracowni Wojciecha Kolesiń­ skiego. Toporną wielką płytę, z której powstał budynek, osłonięto jasną elewacją o regularnej siatce podziałów i z charakterystycznymi otwo­ rami okiennymi o ukośnie ściętej bocznej krawę­ dzi. Dość niechlujnie wykonany budynek z cza­ sów późnego Gierka zyskał schludne i neutralne szaty. Podobnie potraktowali ci sami architekci dawną hotelową chlubę miasta: hotel Merkury przemianowany na Mercure. Lekkiej, wyjątkowo dobrze zakomponowanej bryle z 1964 r. prze­ róbka nie wyszła jednak na dobre. Charaktery­ styczny szachownicowy układ okien zastąpiono typowym regularnym podziałem, odpowiada­ jącym wymuszonej przez nowego właściciela dyspozycji wnętrz. O oryginalnym wyglądzie przypominać ma zróżnicowanie odcienia mię­ dzyokiennych ceramicznych płaszczyzn. Zabieg ten jest jednak prawie nieczytelny. Jeszcze gorzej jest w bezpłciowych wnętrzach urządzonych z sieciową sztampą. Z esprit szlachetnych lat 60. zostało w Merkurym niewiele.

Kopiści i puryści Ducha nieco bardziej odległej historii próbo­ wali za to naśladować autorzy dwóch innych hoteli: Stare Miasto przy ul. Rybaki (2004)

i Włoskiego przy Dolnej Wildzie. Imitacja i pastisz XIX-wiecznego eklektyzmu nie wyszły jednak nowym budynkom na dobre. Od pierw­ szego spojrzenia widoczny jest fałsz i umow­ ność ich kostiumów. Uczciwsza jest za to forma dwóch innych hoteli: prostych, nowoczesnych, bez pretensji do bycia czymś więcej niż zbiorem wygodnych noclegowych pokoi. To hotele Etap przy ul. Lechickiej (2005) oraz Ibis przy ul. Kra­ kowskiej (2001). Ten ostatni współprojektowało (razem z Jerzym Gurawskim) biuro ASW Archi­ tekci, które w tym roku zabłysnęło wyjątkowo udanym hotelem Puro, tuż przy dawnej synago­ dze na obrzeżu zespołu staromiejskiego. Nowo­ czesny budynek o bardzo starannie zakompo­ nowanych elewacjach wypełnił zdegradowaną przestrzeń u wylotu ulicy Żydowskiej. Do rytmu dawnych kamieniczek nawiązuje trójkątnymi szczytami, których linia prowadzi wzrok od strony Starego Rynku ku bóżnicy. Bez pastiszu, naśladownictwa i kopiowania form dawnych udało się tu połączyć nowoczesność i lekkość z historycznym kontekstem. Hotel „zszył” też umiejętnie masywną bryłę świątyni z pierzejami dość kameralnych ulic. Puro poka­ zuje wyraźnie: nie pozorny prestiż międzyna­ rodowych „sieciówek” czy niechlujne kopiowa­ nie historii mają szansę być nową wizytówką Poznania. To ważna lekcja na przyszłość – nie tylko w przypadku hoteli.

Hotel Puro przy ul. Stawnej

Jakub Głaz

33

Z A ROG AT K A MI

Serdecznie dobry człowiek Luboń Kiedy napisałem do mojej dobrej znajomej, że na kolejną wycieczkę zaproszę czytelników IKS-a do Lubonia, otrzymałem krótkiego e-maila: „(...) to bardzo nieoczywiste miejsce, jeśli chodzi o wyprawę turystyczną.

No chyba że mówimy o turystyce zakupowej!”. Mimo to (a może właśnie dlatego!) zapraszam do Lubonia.

L

uboń jest jednym z najmłodszych miast w Wielkopolsce – powstał w 1954 roku w wyniku połączenia osady fabrycznej Luboń oraz wsi: Żabikowa i Lasku. Najstarszą częścią mia­ sta jest Żabikowo, o którym pierwsza wzmianka pochodzi z 1283 roku. W Żabikowie w latach 1870-1876 działała – założona przez Augusta Cieszkowskiego – Wyższa Szkoła Rolnicza im.

Haliny (dla uczczenia zmarłej żony Cieszkow­ skiego), w której kształciła się młodzież ze wszyst­ kich zaborów. Mówi o tym pamiątkowa tablica na zachowanym budynku. W okresie II wojny świa­ towej w Żabikowie mieścił się obóz dla Żydów wykorzystywanych do budowy autostrady Frank­ furt nad Odrą–Łódź, a także hitlerowskie Więzie­ nie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracy. Na terenie dawnego obozu znajduje się obecnie Muzeum Martyrologiczne. Celem naszej wycieczki jest natomiast Sanktuarium Błogosła­ wionego Edmunda Bojanowskiego mieszczące się w kaplicy przy domu generalnym Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia Naj­ świętszej Marii Panny.

Rok błogosławionego Edmunda Bojanowskiego Z okazji przypadającej w listopadzie dwusetnej rocznicy urodzin polski Kościół obchodzi rok błogosławionego Edmunda Bojanowskiego – działacza religijnego i oświatowego, założyciela Zgromadzenia Sióstr Służebniczek. Bojanowski urodził się w Grabonogu, w rodzinie ziemiań­ skiej, która przeniknięta była zdrową pobożnością

34

i patriotyzmem. W dzieciństwie, dzięki wierze i modlitwie swojej matki, został cudownie uzdro­ wiony. Ze względu na słabe zdrowie zmuszony był przerwać studia, a także naukę w semina­ rium duchownym. Jako osoba świecka w 1850 roku założył pierwszą ochronkę w Podrzeczu oraz Bractwo Wychowawczyń Ochronek, które stanowiło zalążek Zgromadzenia Sióstr Służeb­ niczek. W swoim pracowitym życiu Bojanowski zakładał ochronki dla dzieci, apteki dla ubogich, wypożyczalnie książek oraz czytelnie. Zmarł w 1871 roku i został pochowany w podziemiach kościoła w Jaszkowie koło Śremu, gdzie wów­ czas znajdował się dom generalny zgromadzenia.

Na ołtarze wyniesiony został przez Jana Pawła II, który podczas mszy beatyfikacyjnej w 1999 roku powiedział o Bojanowskim: „Wiedziony pełnym wrażliwości rozeznaniem potrzeb, dał początek licznym dziełom wychowawczym, charytatyw­ nym, kulturalnym i religijnym, które wspierały materialnie i moralnie rodzinę wiejską. Pozosta­ jąc świeckim człowiekiem, założył dobrze w Pol­ sce znane Zgromadzenie Sióstr Służebniczek. (...)

Zapisał się w pamięci ludzkiej jako serdecznie dobry człowiek, który z miłości do Boga i do czło­ wieka umiał skutecznie jednoczyć różne środowi­ ska wokół dobra. W swojej bogatej działalności daleko wyprzedzał to, co na temat apostolstwa świeckich powiedział Sobór Watykański II (...)”.

Jego dzieło trwa...

W Polsce są cztery odrębne Zgromadzenia Służebniczek: wielkopolskich, starowiejskich, śląskich i dębickich. Siostry pracują także poza granicami – we Włoszech, w Szwecji, Kazach­ stanie, na Białorusi, a nawet w Brazylii. Zgro­ madzenie kontynuuje pracę wychowawczą i charytatywną, zapoczątkowaną przez swego założyciela, a obecnie przystosowaną do współ­ czesnych warunków społecznych. Posługiwanie sióstr w Kościele obejmuje szczególnie wycho­ wanie dzieci i młodzieży, opiekę nad chorymi

fot. Z. Szmidt

Pomnik-ławeczka bł. Edmunda Bojanowskiego

i biednymi, a także różne formy pracy parafial­ nej i charytatywnej.

Sanktuarium Dom generalny zgromadzenia od 1920 roku mie­ ści się w dawnym domu gminnym i szpitalu – przy obecnym placu Bojanowskiego. Do budynku przylega kaplica pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, do której w 1930 r. sprowadzono z Jasz­ kowa prochy bł. Edmunda Bojanowskiego.

W 1999 roku dekretem metropolity poznańskiego kaplica ta została ustanowiona Sanktuarium bł.

Edmunda Bojanowskiego. Przed budynkiem znajduje się pomnik błogosławionego, a w sierp­ niu tego roku została odsłonięta i poświęcona przez ks. abpa Stanisława Gądeckiego ławeczka (autor Piotr Garstka) z elementem zjeżdżalni przedstawiająca Edmunda Bojanowskiego w oto­ czeniu dzieci. Jest ona lubianym miejscem zabaw matek z pociechami, o czym miałem okazję przekonać się podczas spaceru po powstałym na początku XX wieku dawnym centrum Żabikowa.

Obok znajduje się dawny kościół gminy ewange­ licko-augsburskiej, po II wojnie światowej przeka­ zany rzymskokatolickiej parafii pw. św. Barbary.

Tą drogą przemierzał błogosławiony...

Myślę, że jeśli październikowa pogoda będzie sprzyjać, warto przedłużyć wycieczkę (lub raczej pielgrzymkę) szlakiem Edmunda Bojanow­ skiego. Trasa okrężna z Lubonia liczy około

180 km i wiedzie przez Jaszkowo (w domku, w którym znajdował się pierwszy dom główny zgromadzenia, mieści się izba pamięci założy­ ciela i odtworzona sala ochronki), Podrzecze (w tej wsi Bojanowski założył pierwszą ochronkę, a obecnie mieści się tu dom sióstr z przedszko­ lem) do Grabonoga (w drewnianym dworku, w którym Bojanowski przyszedł na świat, mieści się Muzeum im. bł. Edmunda Bojanowskiego z ciekawymi zbiorami etnograficznymi i umiesz­ czonym na poddaszu „pokojem Edmunda”).

Kolejnym etapem naszej podróży jest Święta Góra pod Gostyniem, z przepiękną bazyliką, w któ­ rej matka wymodliła uzdrowienie śmiertelnie choremu Edmundowi, a on kształtował później swoją maryjną pobożność. W drodze powrotnej zatrzymamy się jeszcze w sanktuarium w Górce Duchownej. Tu, po opuszczeniu „z powodu sła­ bości zdrowia” seminarium w Gnieźnie, Boja­ nowski zamieszkał u swego przyjaciela ks. Sta­ nisława Gieburowskiego i tu w 1871 roku zmarł.

Po powrocie z wycieczki obejrzałem w PTV ciekawy film dokumentalny pt. Edmund Bojanowski – serdecznie dobry człowiek; mogą go Państwo obejrzeć w wideotece: www.tvp.pl/ poznan/reportaz/reportaze-tvp-poznan/wideo/ edmund-bojanowski-serdecznie-dobry-czlo­ wiek/16310079. Serdecznie polecam.

Witold Gostyński

35

fot. archiwum zespołu

Z CY K LU NOWA MUZ Y K A Z POZ N A NI A

We czworo jednym głosem Meccore String Quartet Meccore to zespół, z którym melomani powinni wiązać szczególne nadzieje.

Nie tylko dlatego, że zbiera laury na najważniejszych konkursach kwartetów smyczkowych na świecie, nie tylko dlatego, że już od pięciu lat organizuje znakomity festiwal Q’arto Mondi. Ich zespołowa filozofia gry wróży sukcesy i długą, owocną współpracę.

Ż

eby razem grać, trzeba być gotowym na kompromisy – mówi Michał Bryła, altowiolista Meccore. – Poznać swoje wady i zalety i dzięki tej wiedzy lepiej rozumieć się w muzyce. Ważne jest też, żeby się nie znie­ chęcać, wytrwać w zespole mimo trudności w komunikacji. I ważny jest dystans. To, by we wspólnym graniu nie zgubić siebie.

Od porywu serca do dojrzałej decyzji Recepta na sukces w kwartecie brzmi trochę jak przepis na związek. I w takiej konwen­ cji możemy właściwie pozostać, bo początki Meccore są spontaniczne i idealistyczne jak każda romantyczna historia. Kwartet powstał w 2007 r. jako zespół niekonkursowy, stwo­ rzony z myślą o wspólnym muzykowaniu: z czystej, bezinteresownej pasji. To wydaje się zaskakujące – świetni instrumentaliści, którzy zdobywają pierwsze nagrody na międzynaro­ dowych konkursach solistycznych, nie mogliby chyba grać ot tak, dla siebie. Ale właśnie taki był początkowy zamysł.

Kiedy skład się ustabilizował (Aleksandra Toma­ sińska, Wojciech Koprowski, Michał Bryła i Karol Marianowski), Meccore poświęcił dwa miesiące na pracę nad wymagającym repertu­ arem. – Po tak krótkim czasie zgłosiliśmy się na konkurs Borcianiego, nie do końca zdając sobie sprawę z prestiżu tej imprezy – wspomina Bryła. – Dopiero na miejscu okazało się, że to jeden z najważniejszych konkursów kwartetów

36

na świecie. Kiedy trafiliśmy do drugiego etapu i organizator zaproponował nam uczestnictwo w master classes z Artemis Quartett, zrozumieli­ śmy, że warto zainwestować w przyszłość.

Trzy lata później, w 2011 r., na wzmiankowa­ nym Międzynarodowym Konkursie Kwartetów Smyczkowych Premio Paolo Borciani w Reggio Emilia Meccore zabłysnął już w pełni i zgarnął Nagrodę Finalisty i Nagrodę Specjalną. To oraz m.in. zdobycie pierwszych miejsc na Między­ narodowych Konkursach Muzyki Kameralnej w Sondershausen (2009) i w Weiden (2010) otwo­ rzyło mu drzwi do światowej kariery: tras koncer­ towych po Stanach Zjednoczonych i Włoszech, występów na najważniejszych festiwalach muzyki kameralnej w Europie, wielu nagrań radiowych i telewizyjnych – oraz do wydania własnej płyty.

Dla Poznania Jak każda romantyczna historia, i ta w pewnym momencie przestaje dotyczyć samych bezpo­ średnio w nią zaangażowanych, i zachwyca szersze grono. W 2010 r. Meccore zwrócił się do Ministerstwa Kultury i Miasta Poznania o dofi­ nansowanie projektu festiwalu muzyki kameral­ nej. Q’arto Mondi, imprezę na światowym pozio­ mie, zawdzięczamy poznańskiemu kwartetowi nie tylko jako pomysłodawcy, ale też wyjątkowo obrotnemu organizatorowi. Przyznane środki nie wystarczają na sowite wynagradzanie zapro­ szonych zespołów, więc wszystko, co odbywa się w ramach Q’arto Mondi, dzieje się na zasa­ dzie świadczenia sobie wzajemnej uprzejmości i w imię – chyba nie przesadzę? – dzielenia się miłością do muzyki.

Przed Meccore nowe wyzwania związane ze zmianą składu (w tym roku Aleksandrę Bryłę zastąpił Jarosław Nadrzycki) i nowe, ambitne projekty. Przed melomanami oby jak najwięcej muzyki kameralnej, która w Poznaniu zyskuje należną jej rangę.

Agata Szulc-Woźniak

SPORT

15. Poznań Maraton ponad 6 tysięcy biegaczy wystartuje 12 października aratończycy z całego świata pobiegną w Poznaniu już po raz piętnasty, aby pokonać dystans 42 km i 195 m. W dotychczaso­ wych czternastu imprezach wystartowało łącznie 41 594 zawodniczek i zawodników z 48 państw, a 101 z nich ukończyło wszystkie czternaście poznańskich maratonów. Z roku na rok liczba uczestników rośnie. W pierwszej edycji stanęło na starcie 831 osób, w ubiegłym roku pobiegło 5756.

I tym razem znów padnie rekord uczestnictwa, bo do 2 września zgłosiło się już 6045 zawodników, a zapisy trwały w najlepsze jeszcze przez miesiąc.

Trasa tegorocznego maratonu jest taka sama jak w ubiegłym roku i prowadzić będzie sprzed wejścia na targi przy ul. Grunwaldzkiej do Inea Stadionu przy ul. Bułgarskiej, a po jego okrą­ żeniu dalej ul. Taczanowskiego, następnie ul.

Hetmańską za Jezioro Maltańskie, stamtąd ul.

Warszawską w kierunku Cytadeli i z powrotem na tereny MTP, gdzie na placu św. Marka usytu­ owana będzie meta.

Przebiegnięcie ponad 40 km to niebywały wysiłek, więc organizatorzy zawsze starają się wspomagać uczestników biegu. Oczywiście tylko w zakre­ sie, na jaki zezwala regulamin. Na trasie zostaną rozstawione cztery punkty: najpierw będzie to pojemnik z wodą do zmoczenia sobie ciała, następnie punkt z pożywieniem (banany i czeko­ lada), pięć kilometrów dalej punkt z wodą do picia i do zmoczenia ciała, a przy czwartym stanowisku na biegaczy czekać będą napoje izotoniczne.

Dla najlepszych uczestników przewidziano jak co roku nagrody pieniężne. Za pierwsze miejsce wśród kobiet i mężczyzn jest do wzię­ cia 20 tys. zł, za drugie – 12 tys. zł, za trzecie – 8 tys. zł. Nagrody przyznawane są do 10 miejsca.

Wśród wszystkich, którzy w regulaminowym czasie do 6 godzin ukończą bieg, losowany będzie samochód. Tym razem jest to volvo V40 cross country.

Leszek Gracz

Program 15. POZnań Maraton piątek, 10.10 g. 10-20 wydawanie pakietów startowych (biuro zawodów, MTP, hala nr 3) g. 10-20 Targi Poznań Sport Fair (MTP, hala nr 3) sobota, 11.10 g. 9-21 wydawanie pakietów startowych (biuro zawodów, MTP, hala nr 3) g. 9-21 Targi Poznań Sport Fair (MTP, hala nr 3) g. 10-13 biegi dla dzieci i młodzieży na dystansie 1, 2, 3 km (tereny przy Jeziorze Maltańskim) g. 14-20 Pasta Party (MTP, hala nr 3) g. 16-19 prelekcje (MTP, Hol Wschodni, sala zielona) niedziela, 12.10 g. 8.30 ceremonia otwarcia g. 8.40 rozgrzewka, prowadzenie Fitness Klub Magiel g. 9 start z ul. Grunwaldzkiej ok. g. 11.05 finisz pierwszych zawodników i dekoracja zwycięzców g. 11.30-15 dekoracje w kategoriach wiekowych oraz pozostałych klasyfikacjach g. 15.15 zakończenie biegu maratońskiego g. 15.20 wręczenie nagrody – weekendowego pobytu w Sheraton Stockholm Hotel g. 15.30 losowanie samochodu volvo V40 cross country g. 15.35 ceremonia zamknięcia

reklama

M

37

SPORT MISTRZOWIE

Poznańska specjalność nasze miasto kuźnią młociarskich mistrzów Rzut młotem to jedna z technicznych konkurencji lekkoatletycznych, polegająca na rzucie kulą, do której przymocowana jest linka stalowa zakończona uchwytem.

Zawodnik wykonuje rzut z koła o średnicy 2,135 m, otoczonego siatką ochronną.

Seniorki rzucają młotem o wadze 4 kg, seniorzy – 7,26 kg.

T

o najkrótsza, encyklopedyczna definicja tej widowiskowej i ciekawej konkurencji lekkoatletycznej, w której reprezentanci Polski notowali i nadal notują znakomite wyniki, zdo­ bywają medale igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata i Europy. W tym gronie są zawodnicy wywodzący się z poznańskich klubów. Tutaj także pracują najlepsi trenerzy tej dyscypliny.

Podczas tegorocznych lekkoatletycznych mistrzostw Europy w Zurychu (12-17.08) repre­ zentanci Polski spisali się znakomicie. Anita Włodarczyk (dziś Skra Warszawa, wcześniej Kadet Rawicz i AZS AWF Poznań) zdobyła złoty medal z rezultatem 78,76 m (nowy rekord Pol­ ski i rekord ME). Brązowy medal wywalczyła Joanna Fiodorow (AZS OŚ Poznań) z wynikiem 73,67 m. Z kolei wśród mężczyzn wicemistrzo­ stwo Europy wywalczył Paweł Fajdek (Agros Zamość) z rezultatem 82,05 m, natomiast Szy­ mon Ziółkowski (AZS OŚ Poznań), prawdziwy weteran w tym gronie, uplasował się na piątej pozycji z dobrym wynikiem 78,41 m.

Ziółkowski od ponad dwóch lat pracuje z poznańskim trenerem Grzegorzem Nowakiem.

Wcześniej jego trenerem był Krzysztof Kaliszew­ ski, ale od początku swojej przygody z młotem pracował z trenerem Czesławem Cybulskim, aż do 2008 roku. Cybulski trenuje obecnie Joannę Fiodorow i Pawła Fajdka. Wcześniej także praco­ wał z Anitą Włodarczyk. Można postawić tezę, że w Poznaniu, pod trenerską ręką Czesława Cybul­ skiego, wychowali się wszyscy najlepsi młociarze

38

naszego kraju. I nie miał znaczenia fakt, że zawodniczki i zawodnicy trenowali w marnych warunkach – w krzakach przy poznańskiej Cyta­ deli czy też pod mostem św. Rocha nad Wartą.

Szymon Ziółkowski Szczególną postacią wśród polskich młociarzy jest z pewnością Szymon Ziółkowski. Prawdziwa ikona męskiego rzutu młotem na świecie. 38-letni zawodnik brał udział w pięciu kolejnych igrzy­ skach olimpijskich: Atlanta 1996, Sydney 2000, Ateny 2004, Pekin 2008 i Londyn 2012. Z Sydney przywiózł złoty medal i do dzisiaj jest jedynym przedstawicielem Poznania i Wielkopolski, który wywalczył tytuł mistrza olimpijskiego. W 2001 roku potwierdził swoją pozycję nr 1, wygrywa­ jąc mistrzostwa świata seniorów w kanadyjskim Edmonton. Ziółkowski ustanowił też wtedy swój rekord życiowy 83,38 m, który do niedawna był jeszcze rekordem Polski. W 2005 roku Ziółkowski podczas MŚ w Helsinkach zajął trzecie miejsce, ale osiem lat później przyznano mu tytuł mistrza świata. Powodem był doping, jakiego używali Bia­ łorusini Iwan Tichan i Wadzim Dziewiatowski.

W 2009 roku w Berlinie Ziółkowski zdobył kolejny, tym razem srebrny medal mistrzostw świata.

Przegrał tylko ze Słoweńcem Primozem Kozmu­ sem. Nieco mniej szczęścia miał w mistrzostwach Europy. Cztery razy zajmował piąte miejsce: Budapeszt 1998, Göteborg 2006, Barcelona 2010 i teraz w Zurychu. Ale ma również brązowy medal mistrzostw Europy, zdobyty w Helsinkach w 2012 roku. Ziółkowski zapowiada, że absolutnie nie zamierza rezygnować z wyjazdu na szóste igrzy­ ska olimpijskie. Ma wielką ochotę wystąpić w Rio de Janeiro w 2016 roku. Znając Ziółkowskiego, można z wielkim prawdopodobieństwem założyć, że za dwa lata do Brazylii pojedzie, i to wcale nie na wycieczkę krajoznawczą.

Joanna Fiodorow Interesującą postacią jest też 25-letnia Joanna Fiodorow, zdobywczyni brązowego medalu ME

w Zurychu. W 2013 roku pochodząca z Augu­ stowa Fiodorow musiała przerwać treningi.

Okazało się bowiem, że ma zakrzepicę, tę samą chorobę, która spowodowała śmierć złotej medalistki olimpijskiej w tej konkurencji Kamili Skolimowskiej. Na szczęście w porę wyleczono Fiodorow i dzisiaj ta zawodniczka zdobywa mistrzowskie laury. W maju tego roku w nie­ mieckim Halle ustanowiła swój rekord życiowy 74,39 m. Słabo jednak wypadła w mistrzostwach Polski w Szczecinie (niespełna 68 m) i trener Cybulski nie włączył jej do kadry na Zurych. Na szczęście we władzach Polskiego Związku Lekkiej Atletyki zmieniono tę decyzję i Fiodorow mogła wystąpić w mistrzostwach Europy. W konkur­ sie finałowym poznanianka w ostatniej kolejce osiągnęła 73,67 m i „wskoczyła” na trzeci sto­ pień podium. „Jestem najszczęśliwszą kobietą na świecie, w całej galaktyce” – mówiła do kamery rozpromieniona Joanna Fiodorow po zakoń­ czeniu konkursu w Zurychu. Rzeczywiście spi­ sała się w Szwajcarii fantastycznie i udowodniła niedowiarkom, że potrafi się pozbierać z bardzo trudnych sytuacji. Wszystko też wskazuje na to, że nadal będzie pracowała z trenerem Cybulskim.

Anita Włodarczyk Fiodorow dzielnie więc wspierała w Zurychu swoją koleżankę Anitę Włodarczyk, która wywalczyła mistrzostwo Europy z rezulta­ tem 78,76 m. W ostatnich latach Włodar­ czyk jest niekwestionowaną gwiazdą polskiej lekkiej atletyki. Ma w swoim dorobku sre­ bro Igrzysk Olimpijskich w Londynie 2012,

fot. W. Wylegalski (2x)

Joanna Fiodorow

Szymon Ziółkowski

w mistrzostwach świata zdobywała złoto i sre­ bro (Berlin 2009 i Moskwa 2013), a w mistrzo­ stwach Europy dwa razy sięgała po złoto (Helsinki 2012 i Zurych 2014) i raz po brąz (Bar­ celona 2010). Od lat także „goni” rekord świata.

Pierwszy (77,96 m) ustanowiła w 2009 roku.

Poprawiła go rok później (78,30 m). W pogoni za rekordem ścigała się z Niemką Betty Heidler.

31 sierpnia 2014 roku w Berlinie Włodarczyk odebrała najlepszy rezultat swojej rywalce, i to u niej w domu! Polka uzyskała 79,58 m. Do magicznej granicy 80 metrów pozostało już bardzo niewiele...

Paweł Fajdek Nieco wcześniej, bo 23 sierpnia 2014 w War­ szawie, Paweł Fajdek poprawił trzynastoletni rekord Polski Szymona Ziółkowskiego. Podczas Memoriału Kamili Skolimowskiej Fajdek osią­ gnął 83,48 m, o dziesięć centymetrów więcej od poprzedniego wyniku Ziółkowskiego. Zawod­ nik nie był zadowolony ze srebrnego medalu w Zurychu, gdzie przegrał z Węgrem Krisztia­ nem Parsem różnicą 64 cm. Ale Fajdek jest jesz­ cze bardzo młodym zawodnikiem, ma dopiero 25 lat. W 2013 roku podczas mistrzostw świata w Moskwie został najmłodszym młociarzem w historii, który zdobył złoty medal. Fajdek od kilku lat pracuje z trenerem Czesławem Cybul­ skim i jak na razie ta współpraca przynosi dosko­ nałe efekty. Jeśli nadal tak się będzie układała, to będą kolejne sukcesy. Sukcesy wypracowane także w krzakach przy poznańskiej Cytadeli...

Jacek Pałuba

39

SPORT

Nowy trener, nowe nadzieje Lech pod wodzą Macieja Skorży Zupełnie nie udał się Mariuszowi Rumakowi start z drużyną Lecha w europejskich pucharach, bez rewelacji rozpoczął rozgrywki sezonu 2014/2015 w ekstraklasie, nic więc dziwnego, że zarząd klubu postanowił się z nim rozstać.

N

owym trenerem „Kolejorza” został 42-letni Maciej Skorża. Podpisał trzyletni kontrakt i choć nie ujawniono jego wartości, szacuje się, że może zarabiać w Lechu około 60 tys. zł miesięcznie.

Szkoleniowiec jest pełen optymizmu i wiele obiecuje sobie po Lechu. „Potencjał tego klubu pozwala realnie myśleć o regularnej grze w fazie grupowej europejskich rozgrywek” – zapowie­ dział już na wstępie. „Prywatnie mogę powie­ dzieć, że będę usatysfakcjonowany tylko wtedy, jeżeli wygramy ligę. Jest to do zrobienia, choć to piekielnie trudne zadanie” – dodał Maciej Skorża. „Sytuacja w zespole jest dość skomplikowana.

Wszyscy jesteśmy zgodni, że wyniki nie są na miarę tego, co drużyna mogłaby osiągać.

fot. W. Wylegalski

Maciej Skorża

40

Potrzebna jest poprawa przede wszystkim w dwóch elementach: mentalnym oraz dyscy­ pliny taktycznej” – mówił Skorża na konferencji prasowej po objęciu zespołu. „Tej drużynie bra­ kuje naprawdę detali, ale w dzisiejszej piłce są one najważniejsze”.

Maciej Skorża chce skoncentrować się na pracy w dwóch etapach. Pierwszy, doraźny, to szybka poprawa gry poprzez wprowadzenie nowych zawodników już teraz. Drugi, długofa­ lowy, zmierzający do wskazania najpilniejszych wzmocnień, aby już po zimowym oknie transfe­ rowym konsolidować drużynę pod kątem wystę­ pów w europejskich pucharach.

Trener podkreślił, że potrzebne jest Lechowi wzmocnienie zwłaszcza w ofensywie, po odej­ ściu Łukasza Teodorczyka. W tym przypadku klub zareagował niemal natychmiast. Czeczeń­ ski napastnik Lechii Gdańsk Zaur Sadajew został wypożyczony na rok do Lecha. Nie jest to jednak wzmocnienie na miarę oczekiwań tak trenera, jak i kibiców, a innych już w tym roku nie będzie.

Leszek Gracz

Maciej Skorża urodził się w Radomiu. Tam też stawiał pierwsze piłkarskie kroki w miejscowym Radomiaku. Po rozpoczęciu studiów na warszawskiej AWF krótko grał jako obrońca w AZS AWF. Karierę trenerską rozpoczął w 1994 r., szkoląc grupy młodzieżowe w Legii. W 1999 r. trafił do Amiki Wronki, gdzie dalej zajmował się młodzieżą. Przed sezonem 2002/2003 został trenerem drużyny rezerw Amiki.

Współpracował też z Pawłem Janasem, prowadząc „bank informacji” w olimpijskiej reprezentacji Polski. W maju 2003 r. został asystentem Janasa w kadrze narodowej seniorów. W 2004 r. został pierwszym szkoleniowcem Amiki, ale już w listopadzie 2005 r. zrezygnował z tej funkcji i objął Dyskobolię Grodzisk Wielkopolski, z którą zdobył Puchar Polski oraz Puchar Ekstraklasy. W 2007 r. Skorża podpisał kontrakt z Wisłą Kraków, z którą dwukrotnie (2008, 2009) zdobył mistrzostwo Polski. Od czerwca 2010 r. prowadził Legię, z którą dwukrotnie wygrał rozgrywki Pucharu Polski. We wrześniu 2012 r. został trenerem saudyjskiego klubu Ettifaq FC. W sezonie 2012/2013 ligi saudyjskiej zajął z drużyną szóste miejsce. Nie przedłużył kontraktu i w czerwcu ubiegłego roku odszedł z klubu.

TURYST YK A I SPORT PLOT

Modowe inspiracje 8. edycja Art & Fashion Forum w Starym Browarze Poznań coraz częściej kojarzony jest nie tylko z targami i biznesem, ale także z modą i designem. Na kształtowanie tego wizerunku bez wątpienia wpłynęło powstanie takich miejsc, jak Stary Browar czy Concordia Design. oznań to także kolebka wielu znanych ogól­ nopolskich, a coraz częściej europejskich marek związanych z odzieżą czy biżuterią. Przy­ kładami mogą być: Solar, Apart lub Yes. Również w stolicy Wielkopolski odbywa się jedna z naj­ ważniejszych imprez modowych kraju. To Art & Fashion Forum, które w tym roku odbędzie się po raz ósmy, od 10 do 17 października. Pomy­ słodawczynią tej imprezy jest Grażyna Kulczyk, kierująca od dekady Starym Browarem.

Młodzi projektanci i technologie Hasło tegorocznego Art & Fashion Forum to „Chic Geek” – podczas licznych spotkań, warszta­ tów oraz pokazów uczestnicy będą skupiali się na tematyce technologii i wzornictwa. Impreza cieszy się opinią otwartej platformy inspiracji i edukacji.

Atrakcyjności, a zarazem prestiżu AFF dodają bez wątpienia tzw. wykładowcy, w zeszłym roku prominentne nazwisko to Scott Schu­ man – jeden z najlepiej rozpoznawalnych na świecie modowych street bloggerów. W tym roku oprócz znanych twarzy, jakimi są projek­ tantka Ania Orska czy światowej klasy ilustra­ tor Tomasz Sadurski, grono mentorskie wzbo­ gacą projektant Alireza Massoumnia, znany ze współpracy z Thierrym Muglerem, Calvinem Kleinem czy Cartierem, oraz Ina Lekiewicz, szefowa działu mody czasopisma Elle.

Nie można zapominać, że istotną rolą Art & Fashion Forum jest także promowanie wscho­ dzących talentów związanych z modą. Nowością w programie wydarzenia będą natomiast targi New Market. Pozwolą one zaprezentować się fir­ mom i markom z Europy Środkowej, łączącym

fot. J. Pindych

P

elementy mody i technologii. Szczegóły AFF dostępne są na stronie www.starybrowar5050. com/AFF. Modnie przez cały rok Swój prywatny festiwal mody można mieć w Poznaniu przez cały rok, a to dzięki butikom i pracowniom lokalnych projektantów działają­ cych w Starym Browarze. Prezentowane przez Orską, Bizuu, Anię Kruk czy Hektora & Kargera kolekcje imponują kreatywnością.

Jednak poznańska moda to nie tylko oferta z wyższej półki. To również niszowe butiki i second-handy. Przykładem miejsca, które jest zarówno jednym, jak i drugim, jest Noonah.

Jego właściciele to pasjonaci, oferujący unika­ towe modele powstałe według własnych projek­ tów oraz jako second-hand. Adres Noonah to ul.

Garbary 71. Podczas modowych eksploracji mia­ sta warto zwrócić szczególną uwagę na tę ulicę.

Można tu znaleźć również Priscilla Gallery (ul.

Garbary 65) – miejsce dla tych, którzy kochają modę i stale poszukują czegoś nietuzinkowego.

Po sąsiedzku mieści się również Decoculture – sklep z oryginalnymi, często wykonywanymi na zamówienie meblami oraz dodatkami do domu.

Butik Priscilla Gallery

Ewa Semrau

Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna

41

film

fot. materiały organizatorów

Kadr z filmu Kacper i Emma – zimowe wakacje

Jesienią na pewno nie będzie nudno nowości dla najmłodszych w kinie Muza Jeszcze nigdy w Poznaniu tak nie rozpieszczało się

(kawiarnia tuż obok kina Muza), kiermasz książek, a także

dzieci. Do tej pory jedynym skierowanym do nich festi-

konkurs na historię obrazkową festiwalowych Jeży (najcie-

walem filmowym był Międzynarodowy Festiwal Filmów

kawsze prace zostaną nagrodzone).

Młodego Widza Ale Kino! W tym roku ma się to zmie-

Inna kinowa nowość to Filmoteka szkolna. Nowe horyzonty

nić. Do 5.10 potrwa u nas Kino Dzieci – nowy festiwal

edukacji filmowej – projekcje edukacyjne dla dzieci i mło-

obecny w 15 miastach Polski. W Poznaniu – zagości

dzieży, którym towarzyszyć będą warsztaty i konkursy (dla

w dobrze znanym widzom kinie Muza.

młodszych) oraz panele dyskusyjne (dla starszych widzów).

– Pierwszy raz taki festiwal rozgrywa się w naszym kraju

Znajdą się tu tytuły, których wcześniej próżno było szukać

w aż tylu miastach – mówi Gosia Kuzdra, kierowniczka

w polskich kinach, mimo iż publiczność oglądała je na mię-

Muzy. – Można powiedzieć, że tu w Poznaniu mamy już

dzynarodowych festiwalach. Projekt obejmuje aż 40 miast

swoje Ale Kino!, ale to przecież cały czas za mało – dodaje.

i jest prowadzony przez Stowarzyszenie Nowe Horyzonty.

Podczas Kina Dzieci najlepszy film wyłoni jury złożone

Potrwa od października do kwietnia 2015 roku. W tej chwili

z dziennikarzy i autorów książek dla dzieci. W Poznaniu obej-

do udziału w nim zapisało się już ponad 2 tys. uczniów.

rzymy aż 6 z 8 filmów konkursowych. Na festiwalowych

Jeśli o dzieciach mowa, nie można przegapić kolejnego

pokazach swój głos odda także publiczność (głosują i dzieci,

nowego cyklu Muzy pod hasłem Dzieciaki do kina! To

i dorośli), przyznając własną nagrodę. Zobaczymy m.in Mecz

wydarzenie rezerwowane jest dla widzów w wieku 5-9

życia, Eskil i Trynidad czy Kacper i Emma – zimowe wakacje.

lat. Jako jego otwarcie, w weekend 4-5.10, organizatorzy

Prócz tego: warsztaty plastyczne i książkowe w Cichej Kunie

przygotowali klasykę gatunku – wielki disneyowski hit Król Lew. Tradycyjnie również jesienią kino zaprasza na Poranki Rodzinne dla rodziców 3-6-latków, w każdą sobotę o g. 11.

– Tu oglądamy animacje i dobranocki sprzed lat, bo wiemy, że ta grupa dzieci rzadko do nas przychodzi – tłumaczy Gosia Kuzdra. Równie rzadko na seans pozwalają sobie rodzice z maluchami, dlatego cykl Z dzieckiem w kinie, gdzie panuje lekko przygaszone światło i wyciszony dźwięk, a w kinie znajduje się miejsce na wózek i przewijak, powstał właśnie z myślą o nich.

42

Anna Solak

film wybrane premiery filmowe

autora Pamiętnika i Najdłuższej podróży.

Dawson i Amanda byli parą, która rozstała się w burzliwych okolicznościach.

Po 20 latach dawni kochankowie spotykają się na pogrzebie najlepszego przyjaciela. Razem ze wspomnieniami wraca pożądanie, ale i powody, przez które kiedyś zerwali znajomość. Być może teraz stanowią jeszcze większe zagrożenie. Ta niezwykła historia

thriller

Jacka. Od lat dorosła i samodzielna,

miłości i o wyborach, których musimy

nie potrafi odciąć się od matki, z którą

dokonywać, dążąc do szczęścia.

nieustannie się kłóci. Mimo to nie

¦ Pinokio

potrafi przerwać błędnego koła. Jak

familijny

reż. Scott Frank

reż. Anna Justice

długo można powracać do przeszłości

premiera 3 października

premiera 17 października

bez szkody dla teraźniejszości? Joanna

Znany z takich obrazów jak Uprowa-

Ponadczasowa historia drewnianego

Orleańska w roli córki i Ewa Wiśniew-

dzona czy Przetrwanie Liam Neeson

chłopca, którego nos niebezpiecznie

ska jako matka to naprawdę obiecująca

znów w formie. W październiku zagości

się wydłużał, kiedy kłamał, w kolejnej

ekranowa para.

na szklanym ekranie jako bezwzględny

filmowej adaptacji. Propozycja Anny

¦ Mój kuzyn Zoran

tropiciel zła, które czai się wszędzie.

Justice to wystawna ekranizacja kla-

reż. Matteo Oleotto

Eks-policjant Matt Scudder po odejściu

sycznej i niezmiennie popularnej bajki

premiera 24 października

ze służby pracuje jako prywatny detek-

Carla Collodiego. Pełna humoru historia

40-letni Paolo nie interesował się kuzy-

komedia

tyw. Jednym ze zleceń jest sprawa

nem do momentu, w którym musiał się

porwania i brutalnego zabójstwa żony

nim zaopiekować. Początkowo ten fakt

handlarza narkotyków. Niestety, pod-

budzi jego przerażenie. Nic dziwnego,

czas prowadzonego śledztwa okazuje

skoro sam nie potrafi dobrze zadbać

się, że nie była ona jedyną ofiarą seryj-

o siebie. To właśnie humor i dystans do

nych morderców, którzy mogą uderzyć

rzeczywistości jest największą zaletą

ponownie. Detektyw postanawia zrobić

tej prostej, a mimo to wartej poznania

wszystko, by temu zapobiec.

historii, która cały czas balansuje na

¦ Dla ciebie wszystko melodramat

granicy realności. Chyba że ktoś bar-

reż. Michael Hoffman

dzo wierzy w niewyjaśnione, ukryte

premiera 17 października

talenty. Takie jak ten, który posiada Zoran – mistrz gry w lotki, za każdym

Miłosna historia oparta na bestselledrewnianego pajacyka, który za sprawą

razem trafiający w sam środek tarczy.

magii ożywa i wyrusza w świat na

Ludzie pokazani w krzywym zwiercia-

poszukiwanie przygód. Warto przypo-

dle, choć śmieszni, wydają się bardzo

mnieć ją sobie raz jeszcze.

realni.

¦ Zbliżenia

dramat

reż. Magdalena Piekorz premiera 24 października Doskonale znany polskim widzom z filmów Senność i Pręgi duet Magdalena Piekorz i Wojciech Kuczok tym razem postanowił opowiedzieć widzom historię więzi rodzinnych. Marta jest rzeźbiarką i jednocześnie żoną kochającego

fot. materiały dystrybutorów (5x)

rowej powieści Nicholasa Sparksa,

oprac. A.S.

więcej na

¦ Krocząc wśród cieni

miłosna opowiada o losach pierwszej

43

film

Ojcze nasz fot. A. Skowrońska

Xenia, reż. Panos H. Koutras

Bartosz Żurawiecki poleca Ucz się sam!

Alfabet (Alphabet) reż. Erwin Wagenhofer Proponuję wszystkim nauczycielom, by z okazji swojego święta fot. materiały dystrybutora

zrobili sobie prezent i wybrali się do kina na nowy dokument austriackiego

twórcy

Erwina

Wagenhofera Alfabet. Jest to bowiem

przenikliwa

analiza

światowego systemu edukacji, który w Polsce, zdaje się, źle

Chociaż jeden z dwóch głównych

się w dzisiejszej Grecji, wciąż podno-

się miewa od niepamiętnych

bohaterów Xenii nosi imię Odyse-

szącej się po kryzysie i przesyconej

czasów. Na podstawie doświad-

usz, to bardziej pasowałoby do niego

nastrojami ksenofobicznymi, nie jest

czeń zebranych w Chinach,

Telemach.

rozdzierającym dramatem społecznym.

Ameryce i Europie Wagenhofer

Tak nazywał się syn homeryckiego herosa,

To bezczelna i odświeżająca mieszanka

pokazuje, że szkoła wyłącznie

zdesperowany, by odnaleźć swego ojca,

kina drogi, melodramatu i kampowego

zabija. Wyobraźnię, niezależność,

który nie powrócił z wojny trojańskiej.

kiczu. Panos H. Koutras odniósł zresztą

wrażliwość… Traktuje uczniów

18-latek z filmu Panosa H. Koutrasa, za

w Europie sukces poprzednim (niestety,

przedmiotowo, a proces kształ-

namową młodszego o dwa lata, eks-

niepokazywanym w Polsce) filmem,

cenia schematycznie i coraz

centrycznego Danny’ego, także rusza

zatytułowanym Strella, w którym nader

częściej w kategoriach rynko-

w podróż z Aten do Salonik, gdzie mieszka

przewrotnie potraktował toposy znane

wych. Zmienia kolejne pokolenia

ponoć ich rodziciel. Mężczyzna opuścił

z greckich tragedii.

w posłuszne maszyny podporząd-

gromadkę, gdy chłopcy byli malutcy.

W Xenii realistyczne sekwencje przery-

kowane rygorom konformizmu

Danny i Odyseusz są po matce Albańczy-

wają znienacka wizyjne sceny, niczym

i rywalizacji.

kami, przebywają na terenie Grecji niele-

z infantylnych ilustracji do Alicji w kra-

W ostatniej części filmu pozna-

galnie, a w dodatku muszą stawiać czoło

inie czarów. Bierze w nich udział m.in.

jemy francuskiego edukatora,

zarówno sympatykom rosnącej w siłę

wielki, gadający ludzkim głosem kró-

Arno Sterna, który swojego syna

skrajnej prawicy, która nie lubi obcych,

liczek. Naszym bohaterom patronuje

André nigdy nie posłał do szkół.

jak i albańskim imigrantom, którym

zaś uwielbiana przez nich włoska diwa,

Dzisiaj André jest muzykiem,

nie podoba się długa, tleniona grzywka

Patty Pravo. Bo też, prawdę mówiąc,

plastykiem, rzemieślnikiem, poli-

i kołyszący ruch bioder Danny’ego.

chłopaków bardziej niż odnalezienie

glotą. I szczęściarzem pozbawio-

Współczesne kino greckie ma na swoim

ojca interesuje udział w programie tele-

nym tych wszystkich traum, jakie

koncie wiele sukcesów, przyzwyczaiło

wizyjnym dla młodych talentów wokal-

w nas zostawiła szkoła.

nas jednak do filmów wystudiowanych

nych Greek Star.

Premiera 17 października.

i metaforycznych (Kieł, Attenberg).

Premiera 24 października.

Xenia jest inna. Choć akcja rozgrywa

44

Bartosz Żurawiecki

film

Syberyjski niedźwiedź Geograf przepił globus (Geograf globus propil), reż. Aleksandr Veledinsky Oto w obskurnym pociągu poznajemy wstawionego Wiktora (w tej roli Kon-

w literaturze i odegrane w rosyjskim

stantin Chabienski, pamiętny Anton

czy radzieckim filmie.

Gorodecki w filmie Straż nocna, straż

Niezapomniany Siergiej Bondarczuk

dzienna Timura Bekmambetowa). Ucie-

jako więzień kacetu, pijący wódkę

kając przed konsekwencjami swego

szklankami w filmie Los człowieka,

pijaństwa, biolog-akademik z Moskwy

mówił: „Po pierwom nie zakuszaju”

przyjmuje pracę nauczyciela geografii

(po pierwszym nie zakąszam). Kto raz

w szkole w Permie, na granicy Europy

widział go w tej roli – gdzie stawką

i Azji.

alkoholowego challenge’u było prze-

Reżyser

cież życie bohatera filmu – ten już

ogranicza się tylko do opisania historii

Przemysław Toboła poleca

łatwo nie będzie osądzał widm pijań-

upadku wrażliwej jednostki. Do pija-

Legenda Nicka Cave’a

stwa krążących po Rosji. Spektrum

nego świata, w którym czas mierzy

20 000 dni na Ziemi

jest szerokie: od kota Behemota

się kieliszkami wódki i butelkami piwa

(20 000 Days on Earth)

z Mistrza i Małgorzaty Michaiła Buł-

na kaca, Wiktor wciąga żonę, dziecko,

reż. Jane Pollard, Iain Forsyth

hakowa, pijącego benzynę z prymusa,

ale przede wszystkim uczniów. Tak jak

Dokumentalny zapis z życia

po Wienieczkę z Moskwy – Pietuszki,

legendarny drink „Syberyjski Niedź-

Nicka

pseudobiograficznego poematu Wie-

wiedź” (mrożony spirytus z szampa-

tekściarza i pieśniarza. 20 000

niedikta Jerofiejewa – katalog drinków

nem, w proporcjach pół na pół), fabuła

dni – bo tyle mija od dnia uro-

budzący ból głowy od samej lektury.

filmu składa się z alkoholowych ciągów,

dzenia do dnia kręcenia filmu.

Różne smaki alkoholu, różne odcienie

zakończonych na sposób trochę tra-

Narratorem biografii jest sam

choroby duszy.

giczny i trochę komiczny – jak z rosyj-

Nick Cave, obdarzony głosem

Geograf przepił globus to dramat psy-

skiego wicu o tygrysie – i smieszno,

potrafiącym budzić demony.

chologiczny. Tytuł brzmi jak szyderczy

i straszno.

Towarzyszymy

kres picia – film otwiera zresztą scena

Premiera 3 października.

porannego przebudzenia w mał-

Veledinsky

nie

Przemysław Toboła

Cave’a,

legendarnego

artyście

od

żeńskim łożu, przy maszynie do pisania, gdzie pisze teksty swoich nieśmiertelnych songów, po fragmenty prób z zespołem The Bad Seeds.

Film uhonorowany nagrodami: na festiwalu Sundance 2014 otrzymał nagrody reżyserskie dla najlepszego zagranicznego filmu

dokumentalnego,

na

festiwalu Transatlantyk 2014 – nagrodę publiczności dla najlepszego filmu festiwalu. fot. materiały dystrybutora

jak z pijackiego poematu Jerofiejewa.

Aleksandr

fot. A. Skowrońska

niacze, tyle już razy opisywane były

Oprócz Nicka Cave’a w filmie występują: Blixa Bargeld, Susie Bick, Arthur Cave, Earl Cave, Warren Ellis.

Premiera 31 października.

więcej na

Rosja i wódka, pozornie pojęcia bliź-

45

teatr

Ósemki płyną pod prąd

46

Spektakl Teczki miał premierę w styczniu 2007 r.

„Zamierzamy się spotkać, wymienić doświadczeniami

Kilkumiesięczny cykl wydarzeń otworzy wykład Janusza

i pasjami, nazwać miejsce, w którym się znaleźliśmy,

Majcherka oraz wystawa, na którą złożą się fotografie

i pomyśleć, w jaką stronę chcemy dalej zmierzać” –

Joanny Helander, materiały filmowe (archiwalne i współ-

deklaruje zespół Teatru Ósmego Dnia. Pod pretekstem

czesne) oraz reportaże radiowe Wandy Wasilewskiej i Marii

50 urodzin zaprasza na festiwal „Pod prąd...”. Inaugura-

Blimel.

cja – 17 października.

Dzień po otwarciu – 18.10 – wraz z gronem zaprzyjaźnionych

Zaczynali jako Studencki Teatr Poezji Ósmego Dnia w 1964 r.

poznańskich twórców i miejskich aktywistów poprowadzą

– kontrkulturowy „teatr poezji” powołali do życia studenci

akcję społeczno-artystyczną „Manifestacja”. „Chcemy dziś,

polonistyki UAM. Pierwszym kierownikiem grupy był

we współpracy z młodymi poznańskimi twórcami i anima-

Tomasz Szymański, a do zespołu należeli m.in. Stanisław

torami kultury, postawić pytania o rolę sztuki we współ-

Barańczak i Lech Raczak. Treść gorejąca według wierszy

czesnym mieście i życiu społecznym” – piszą w programie.

Juliana Tuwima to pierwszy spektakl, który zrealizowali.

Wraz z Ósemkami w „Manifestacji” udział wezmą m.in.

Potem powstało jeszcze kilka na podstawie twórczości Anny

Teatr Biuro Podróży, Usta Usta Republika, Porywacze Ciał,

Achmatowej, Osipa Mandelsztama, François Villona…

Circus Ferus, Stowarzyszenie No Women No Art.

Od tamtego czasu minęło 50 lat. Dziś Ósemki to zespół

24.10 festiwal na moment przeniesie się do Warszawy –

legenda. W swej artystycznej biografii skolekcjonowali

w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego

setki przedstawień i teatralnych podróży w różne zakątki

zaplanowano debatę Polityczne sedno sztuki, w której głos

świata. Na swoją legendę pracowali pod prąd nurtom,

zabiorą m.in. Krzysztof Żwirblis (Akademia Ruchu), Grze-

wbrew zmieniającym się władzom i ustrojom. Gdzie są

gorz Laszuk (Komuna Otwock i Komuna Warszawa) i Ewa

dziś? „Inspirują nas miejsca i ludzie tego miasta. Często

Wójciak (Teatr Ósmego Dnia). Następna debata – Sztuka –

inspirujemy siebie nawzajem. Do naszego projektu zapra-

rewolucja – miasto – odbędzie się już w Poznaniu – 29.10.

szamy więc artystów, kuratorów, miejskich aktywistów.

Kolejne wydarzenia festiwalu zaplanowano na listopad

Zamierzamy się spotkać, wymienić doświadczeniami

i grudzień.

i pasjami, nazwać miejsce, w którym się znaleźliśmy,

¦ Festiwal „Pod prąd. 50 lat Teatru Ósmego Dnia”,

i pomyśleć, w jaką stronę chcemy dalej zmierzać” – dekla-

październik-grudzień 2014. Otwarcie wystawy oraz

rują w programie jubileuszowego festiwalu „Pod prąd. 50

wykład inauguracyjny Janusza Majcherka: 17.10,

Sylwia Klimek

lat Teatru Ósmego Dnia”, który zainaugurują 17.10 w swo-

g. 19, Teatr Ósmego Dnia. Program pozostałych paź-

jej siedzibie przy ul. Ratajczaka 44.

dziernikowych wydarzeń – w repertuarze na s. 51

fot. P. Graff

fot. P. Graff

50-lecie legendy poznańskich teatrów alternatywnych

teatr ¦ Portret z magnolią fot. A. Skowrońska

scen. i reż. Marek Zgaiński

Agencja Artystyczna WojArt

3 i 13.10, g. 20; 19.10, g. 19

ul. Unii Lubelskiej 16/25

¦ Usta Angeliny

tel. 602 267 421, www.wojart.pl

scen. i reż. Marek Zgaiński

¦ Sceny dla dorosłych, czyli sztuka

4.10, g. 18; 12.10, g. 17; 27.10, g. 20

kochania

¦ Faceci na wybiegu

występują: Anna Oberc, Katarzyna Skrzy-

scen. i reż. Marek Zgaiński

necka, Piotr Gąsowski, Jakub Przebindowski

5 i 26.10, g. 17; 9, 17, 20 i 24, g. 20

17.10, g. 18 i 21, kinoteatr Apollo

¦ Związek partnerski

bilety: 95 zł (tel. 602 267 421, w CIM przy ul.

scen. i reż. Marek Zgaiński

Ratajczaka 44 i na www.wojart.pl)

5 i 12.10, g. 19; 23.10, g. 20

Art Stations Foundation

by Grażyna Kulczyk

scen. i reż. Marek Zgaiński 6.10, g. 20

Ile to już lat się znamy? Ogląda-

ul. Półwiejska 42, tel. 61 859 61 29

¦ Rokendrol albo mów mi teściu

łam je na różnych scenach jako

office@artstationsfoundation5050.com

scen. i reż. Marek Zgaiński

świeżo upieczone absolwentki

www.artstationsfoundation5050.com

11 i 25.10, g. 18 i 20; 18.10, g. 18; 30.10,

szkoły baletowej. Obie zdolne,

www.starybrowarnowytaniec.pl

g. 20

pracowite, świetne technicz-

Ewa Obrębowska-Piasecka poleca Sztuka poruszania zmysłów

¦ Arka, czyli dwoje na kanapie

¦ Back to Bone Rosalind Crisp

nie,

inteligentne,

wyraziste

uwaga! premiera!

Polski Teatr Tańca

w ruchu. Dziś, kiedy wszystkie

To druga z trzech premier przygotowanych

dyr. naczelna i artystyczna Ewa Wyci-

trzy

z okazji 10-lecia Fundacji Art Stations.

chowska

są dla mnie mistrzyniami teatru

Rosalind Crisp – australijska choreo­

Studio, ul. Kozia 4, tel. 61 852 42 41

tańca. Gatunku, o którym wie-

grafka, rezydująca we Francji – zaprosiła

teatr@ptt-poznan.pl, www.ptt-poznan.pl

dzą wszystko. Dowodziły tego

do współpracy siedmiu polskich tance-

rezerwacja biletów: impresariat@ptt-

po wielekroć każdym swoim

rzy. W spektaklu Back to Bone zatańczą:

-poznan.pl

ruchem, mięśniem, ścięgnem,

Martyna Lorenc, Anna Nowicka, Janusz

tel. 61 852 40 08

grymasem, spojrzeniem, a przede

Orlik, Katarzyna Wolińska, Julia Plawgo,

¦ Sanatorium

wszystkim świadomością ciała,

Tomek Pomersbach i Maria Zimpel.

uwaga! premiera!

doprowadzoną do perfekcji.

3.10, g. 19; 4.10, g. 18, Stary Browar,

chor. i reż. Karina Adamczak-Kasprzak,

Bardzo jestem ciekawa ich spo-

Słodownia +2

Agata Ambrozińska-Rachuta

tkania z prozą Brunona Schulza

¦ Sacre Davida Wampacha

9.10, g. 20, CK Zamek

i inspiracji estetyką filmów Woj-

Francuski choreograf odnosi się do legen-

więcej w ramce obok

ciecha Hassa. Dlatego w ciemno

darnego Święta Wiosny w choreografii

¦ Jewrope

rezerwuję sobie turnus w Sana-

Wacława Niżyńskiego.

uwaga! premiera!

torium – spektaklu Kariny Adam-

5.10, g. 19, Stary Browar, Studio Słodow-

chor. Yoshiko Waki

czak-Kasprzak i Agaty Ambroziń-

nia +3

18 i 19.10, g. 20, TanzFaktur Köln, Kolo-

skiej-Rachuty.

nia (Niemcy), premiera polska: grudzień

Oddaję się w ich ręce z pełnym

Mój Teatr

2014, CK Zamek

zaufaniem, nie licząc na ukojenie

dyr. Marek Zgaiński

¦ Sumo,

Fertała

zmysłów, lecz ich poruszenie.

ul. Gorczyczewskiego 2/1A

i Nondescript, chor. Urszula Bernat-

Spodziewam się ekspresji sil-

tel. 668 856 444, biuro@mojteatr.pl

-Jałocha

nych osobowości, znakomitego

www.mojteatr.pl

25.10, g. 19, Scena Wspólna

warsztatu, wyrafinowanej formy.

bilety: 25 zł

¦ Efekt halo, chor. Daniel Stryjecki

Premiera Sanatorium Polskiego

¦ Randka w ciemno

i Out in the Line Up (gościnny spektakl

Teatru Tańca – 9 października

scen. i reż. Marek Zgaiński

Teatru Tańca Zawirowania)

w Centrum Kultury Zamek.

2, 4, 10 i 18.10, g. 20; 26.10, g. 19

26.10, g. 19, Scena Wspólna

chor.

Agnieszka

bardzo

wydoroślałyśmy,

więcej na

repertuar Poznań

47

teatr Republika Sztuki Tłusta Langusta

¦ Wystawa Paluchem pisane

dalena Wołłejko, Piotr Siejka, Marta

Prezentacja rysunków Justyny Paluszyń-

Walesiak, Marcin

ul. Gwarna 11

skiej – niezależnej poznańskiej artystki

Osik; organizator: Sollus Entertainment

ustausta@ustausta.pl

i aktorki, związanej z Teatrem Biuro

12.10, g. 17 i 20; bilety 50-150 zł

www.tlustalangusta.pl

Podróży i grupą artystyczną Circus Ferus.

bilety: 10 i 15 zł

24-25.10, g. 19; wstęp wolny

¦ Dziecko-dorosły-dzieci

¦ Pokaz pracy Studia Aktorskiego

Teatru Żywe Wiązania

Teatru Porywacze Ciał

ul. Grunwaldzka 55/1

spektakl dla młodzieży (16+)

26.10, g. 19; wstęp wolny

tel. 61 867 17 85 i 602 299 066

Piętowski/Albert

Scena Robocza

Centrum Rezydencji Teatralnej

biuro@scenarobocza.pl

17.10, g. 19, więcej w ramce poniżej ¦ Płyń rybko dalej! Teatru Żywe Wią-

Sala Ziemi MTP

bilet@scenarobocza.pl

zania

pawilon nr 15 (Poznań Congress Center)

www.scenarobocza.pl

spektakl dla dzieci (4+) połączony

¦ Klub hipochondryków

bilety: 10 i 15 zł

z warsztatami teatralnymi

występują: Zbigniew Zamachowski,

¦ Smacznego! Teatru Strefa Ciszy

19.10, g. 10, więcej w ramce poniżej

Piotr Polk, Wojciech Malajkat, Mag-

3.10, g. 19 ¦ Hiob, mój przyjaciel – monodram Janusza Stolarskiego

Ryby i dzieci Dwa

10.10, g. 19 spektakle

Teatru

Żywe

¦ Uczta Teatru Usta Usta Republika

Wiązania pokaże w październiku

11.10, g. 19

Republika Sztuki Tłusta Langusta.

¦ Świętych obcowanie Marii Kwiecień

Teatr-pracownię Żywe Wiązania

17.10, g. 19

założył w 2013 r. w Centawie (woj.

recenzja spektaklu na s. 19

opolskie) Dominik Gąsowski: lal-

¦ Baśnie z mchu i liszaja duetu Kocha-

karz, animator, rzemieślnik, członek

nowski/Bzdyl

„PSPiA Klanza” w Lublinie. Zespół

24.10, g. 19

tworzy spektakle w konwencji

¦ Antywestern Laury Leish

teatru lalek, scenografie i lalki

scen. i reż. Ewa Kaczmarek

teatralne. W Poznaniu pokaże Płyń

25.10, g. 19

rybko dalej! dedykowany widzom

¦ Zegar bije Teatru Rodzinnego Noma-

najmłodszym (4+) oraz Dziecko-

dów Kultury

-dorosły-dzieci

26.10, g. 18

–

dla

starszej

widowni (16+).

Pierwszy z nich to improwizowana opowieść inspirowana perską bajką

Scena Wspólna

Samada Behrangi o przygodach małej rybki, która opuszcza swój stru-

Teatru Łejery i Centrum Sztuki Dziecka

myk, żeby dopłynąć do morza, będącego dla niej symbolem wolności.

ul. Brandstaettera 1/ul. Za Cytadelą

Mimo wielu ostrzeżeń przed czyhającymi po drodze niebezpieczeństwami

tel. 603 441 012

odważna rybka realizuje swoje marzenie… Spektaklowi towarzyszą warsz-

teatr@lejery.pl, www.teatr.lejery.pl

taty teatralne dla dzieci i dorosłych.

¦ Koncert Pstryk! Abecadło

Propozycja dla starszych widzów – Dziecko-dorosły-dzieci – to opowieść

Wiersze Juliana Tuwima w wykona-

o przyjaźni pomiędzy Fynnem, genialnym samoukiem z jednej z robot-

niu wokalistki Basi Raduszkiewicz przy

niczych dzielnic Londynu, a małą dziewczynką Anną, która została przy-

akompaniamencie

garnięta przez rodzinę głównego bohatera. Historia przeplata się z opo-

kompozytora wszystkich utworów.

wieściami (w formie słuchowiska) rodziców o swoich dzieciach, a także

1.10, g. 10 i 11.15; bilety: 10 zł

historiami dzieci, które przeżyły tragedie wojenne...

S.K.

Jarka

Kordaczuka,

¦ W przestrzeniach muzyki

¦ Teatr Żywe Wiązania: Płyń rybko dalej!, 19.10, g. 10, i Dziecko-doro-

dla dzieci 6+

sły-dzieci, 17.10, g. 19, Republika Sztuki Tłusta Langusta, ul. Gwarna 11

3.10, g. 9.30, 12 i 18 (warsztaty); g. 12-19.30 (instalacje, seanse filmowe)

48

teatr 4-5.10, g. 12-18 (instalacje, seanse filNajmniejszy Bal Świata w Teatrze Animacji

mowe); bilety: 5 zł ¦ Feniks powraca do domu Jarosławy Pulinowicz reż. Jerzy Moszkowicz dla widzów 10+ koprodukcja Teatr Nowy w Poznaniu 12.10, g. 13; 13.10, g. 10 i 18; bilety: 15 zł ¦ Tadek Niejadek reż. Katarzyna Golaszanka dla dzieci 3+

fot. materiały Teatru Animacji

15 i 17.10, g. 10 ¦ Alicja w Krainie Czarów reż. Elżbieta Drygas i Jerzy Hamerski 16.10, g. 10 ¦ Scena Czytana – wybrane teksty z konkursów dramatopisarskich organizowanych przez Centrum Sztuki Dziecka dla widzów 14+

¦ Warsztaty teatralne dla seniorów

spektaklem do g. 12 i g. 15-18; sob.-

27.10, g. 18, wstęp wolny

20.10, g. 19-20.30, CK Dąbrówka

-niedz. g. 10-14

¦ Fonoblog – finał projektu

bilety: 1 zł

bow@teatranimacji.pl www.teatranimacji.pl

30.10, g. 11 ¦ Czy umiesz gwizdać, Johanno? Nicka

Studio Teatralne Blum

bilety: 16, 18 i 20 zł

Wooda na podstawie książki Ulfa Starka

OK Wierzbak

¦ Wąż Marty Guśniowskiej (dla dzieci 4+)

reż. Laura Słabińska

ul. Wojska Polskiego 6/8

reż. Janusz Ryl-Krystianowski

spektakl dla widzów 10+

blum@free.art.pl, www.teatr-blum-pl

2-3.10, g. 9.30; 4.10, g. 11; 5.10, g. 11

31.10, g. 9 i 11; bilety: 15 zł

konieczna jest wcześniejsza rezerwacja

i 13; 7.10, g. 10

biletów: tel. 666 987 001

¦ Smoki Maliny Prześlugi (dla dzieci 6+)

Studio – Teatr Castingowy mplusm

lub marketing.blum@gmail.com

reż. Marián Pecko

bilety rodzinne: 35 zł

8.10, g. 9.30 i 11.30; 9.10, g. 10

Piątkowskie Centrum Kultury Dąbrówka

spektakle w Concordia Design

¦ Calineczka (dla dzieci 5+)

os. B. Chrobrego 117

ul. Zwierzyniecka 3

na motywach baśni H.Ch. Andersena

tel. 514 763 916, 607 194 255

¦ Co To? – spektakl dla dzieci w wieku

reż. Artur Romański

mplusm@op.pl

do 3 lat

15 i 21.10, g. 10; 16-17.10, g. 9.30

www.mplusm.one.pl

5.10, g. 10 i 11

i 11.30; 18-19.10, g. 11

¦ Underground wg Christo Bojczewa

¦ Pudełko – spektakl dla dzieci w wieku

¦ W beczce chowany Roberta Jarosza

reż. Anna Szymczak

1 rok-5 lat

(dla młodzieży)

spektakl w ramach Poznan Slavic Fest

11.10, g. 10 i 11.30

reż. Janusz Ryl-Krystianowski

pod patronatem Instytutu Filologii Sło-

¦ Blumowe Piosenki – koncert dla

15.10, g. 13; 16.10, g. 18, Scena Mło-

wiańskiej UAM

dzieci w wieku 2-6 lat

dych

13.10, g. 19.13, Hol Biblioteki WFPiK

25.10, g. 10 i 11.30

¦ Król Mięsopust J.M. Rymkiewicza

¦ Śluby panieńskie, czyli Fredro

Teatr Animacji

reż. Janusz Ryl-Krystianowski

w opałach (wersja współczesna)

dyr. Marek Waszkiel

22-23.10, g. 18, Scena Młodych

reż. Anna Szymczak

dyr. artystyczny Janusz Ryl-Krystianowski

¦ Czerwony Kapturek (dla dzieci 3+)

19.10, g. 20, klub W Starym Kinie, ul.

ul. Św. Marcin 80/82, tel. 61 853 72 20

reż. Janusz Ryl-Krystianowski

Nowowiejskiego 8, obchody 15-lecia

kasa: wt.-czw. godzinę przed spektaklem

22-24.10, g. 9.30 i 11.30; 25-26.10,

klubu; bilety: 5 zł

do g. 12 i g. 15-17; pt. godzinę przed

g. 11; 28.10, g. 10

więcej na

(dla młodzieży)

UAM, ul. Fredry 10; wstęp wolny

49

teatr ¦ Najmniejszy Bal Świata Maliny Prze-

¦ Koncert Zaduszkowy

¦ Obsługiwałem angielskiego króla

ślugi (dla dzieci 5+)

pamięci ofiar II wojny światowej

Bohumila Hrabala

reż. Janusz Ryl-Krystianowski

30.10, g. 19

reż. Piotr Cieślak

29-31.10, g. 9.30 i 11.30

spektakle dla dzieci

14-16.10, g. 19

¦ Myszki i wojna, czyli o dziel-

¦ Mister Barańczak

Teatr Atofri

nym Albercie i żółtym serze Davida

reż. Jerzy Satanowski

założycielki Beata Bąblińska i Monika

­Chesky’ego

18-19.10, g. 19

Kabacińska

reż. Robert Drobniuch, kier. muz. Adam

¦ Wiśniowy sad Antoniego Czechowa

ul. Rybaki 22/22, tel. 601 378 158

Banaszak

reż. Izabella Cywińska

atofri@gmail.com, www.teatratofri.pl

15-17.10, g. 10 i 12; bilety: 20-25 zł

22-23 i 25-26.10, g. 19 ¦ Dziady Adama Mickiewicza

bilety: 12 zł

reż. Radosław Rychcik

reż. i wyk. Beata Bąblińska, Monika Kaba-

Teatr Nowy im. Tadeusza Łomnickiego

cińska

dyr. Piotr Kruszczyński

Foyer Dużej Sceny

Po spektaklu wszystkie dzieci wezmą udział

ul. Dąbrowskiego 5, tel. 61 848 48 85

¦ Obwód głowy – wprowadzenie do

w zabawie-instalacji Nauka pływania.

info@teatrnowy.pl

spektaklu

5.10, g. 10.30 i 12, Scena Nowa CK Zamek

kasa: pon.-sob. g. 13-19, niedz. g. 16-19

17.10, g. 18

¦ Ślady – spektakl dla dzieci 1 rok-5 lat

rezerwacja biletów: Biuro Obsługi Widzów

¦ Z cyklu Nowy czyta dzieciom: Tove

reż. Barbara Kölling

tel. 61 847 24 40, 61 847 86 24

Jansson Kto pocieszy Maciupka?

19.10, g. 12.30 i 15, Teatr Nowy,

bow@teatrnowy.pl

26.10, g. 15; bezpłatne wejściówki

w ramach TE_ATRakcji

www.teatrnowy.pl

Scena Nowa

¦ Grajkółko – spektakl dla dzieci 1 rok-

bilety: 15-60 zł

¦ Elsynor

-5 lat

Duża Scena

reż. Grzegorz Gołaszewski

scen. i reż. Beata Bąblińska, Monika

¦ Przyjęcie dla głupca Francisa Vebera

1-2.10, g. 19.30

Kabacińska

reż. Tadeusz Bradecki

¦ Osiecka. Byle nie o miłości

26.10, g. 10.30 i 12, Stary Browar, Sło-

1.10, g. 19

recital Julii Rybakowskiej, reż. Piotr

downia +2

¦ Namiętność Petera Nicholsa

Kruszczyński

reż. Krystyna Janda

3-4.10, g. 19.30

Teatr Muzyczny

3-5.10, g. 19 (pożegnanie z tytułem)

¦ Moja Piaf

dyr. naczelny i artystyczny Przemysław

¦ Gorączka czerwcowej nocy

recital Bożeny Borowskiej-Kropielnickiej,

Kieliszewski

dramat. Tomasz Śpiewak, reż. Remigiusz

reż. Piotr Kruszczyński

ul. Niezłomnych 1e

Brzyk

10-11.10, g. 18.30

tel. do kasy 61 852 29 27

7-8.10, g. 19

¦ Obwód głowy Włodzimierza Nowaka

kasa: pon. g. 9-14, wt.-pt. g. 9-19, sob.

¦ Dwunastu gniewnych ludzi Regi-

uwaga! premiera!

g. 15-18, niedz. 2 godz. przed spektaklem

nalda Rose’a

reż. Zbigniew Brzoza

bow@teatr-muzyczny.poznan.pl

reż. Radosław Rychcik

„Poprzez losy dzieci, które w wyniku

www.teatr-muzyczny.poznan.pl

10-12.10, g. 19

zawirowań historii musiały zmieniać

¦ Jabłonka – spektakl dla dzieci 1 rok-5 lat

29-31.10, g. 19

¦ Jekyll & Hyde uwaga! premiera!

Czołowy broadwayowski musical na deskach Teatru Muzycznego reżyseruje Sebastian Gonciarz. Rozmowa z reżyserem na s. 24.

10.10, g. 19 – premiera; 11.10, g. 18; 14-17 i 22-24.10, g. 19; 18 i 25.10, g. 18; bilety 35-120 zł ¦ Krakowski Salon Poezji Anny Dymnej 25.10, g. 12; bilety: 7 zł

50

Aktorskie warsztaty u Raczaka Niepowtarzalna okazja dla prawdziwych teatralnych pasjonatów – fundacja Orbis Tertius organizuje warsztaty fizycznej ekspresji aktorskiej, które zakończą się spektaklem. Legendarny reżyser Lech Raczak zaprosił do współpracy aktorów: Janusza Stolarskiego, Małgorzatę Walas, Darię Anfelli, muzyków: Jacka Hałasa i Pawła Palucha oraz mima Tomasza Dajewskiego. Wspólnie poprowadzą intensywne zajęcia (150 godzin), które będą się odbywać w weekendy od listopada 2014 do maja 2015. Pracę zakończy pokaz spektaklu. Koszt całego kursu: 500 zł. Szczegóły: orbistertius.pl. Zapisy: fundacja@orbistertius.pl

teatr

fot. J. Wittchen

Elsynor w Teatrze Nowym

dwukrotnie tożsamość narodową, język

bilety w biurze teatru pon.-pt. w g. 11-14

oraz rezerwacja@teatr-polski.pl

oraz… matkę, opowiemy o ludziach,

lub przed spektaklami

www.teatr-polski.pl

którzy poprzez wojnę postawieni zostali

¦ Pod prąd. 50 lat Teatru Ósmego

bilety: 20-70 zł

po przeciwnych stronach, a mimo to

Dnia:

Duża Scena

potrafili odrzucić uprzedzenia i nauczyli

¦ Otwarcie wystawy oraz wykład inau-

¦ Opera za trzy grosze Bertolta Brechta

się żyć z całym bagażem złych i dobrych

guracyjny Janusza Majcherka

z muzyką Kurta Weilla

doświadczeń” – piszą twórcy.

17.10, g. 19, Teatr Ósmego Dnia

reż. Paweł Szkotak

24.10, g. 19.30 – premiera; 25-26

¦ Akcja społeczno-artystyczna „Mani-

3-5.10, g. 18

i 28.10, g. 19.30

festacja”

¦ Otello Williama Szekspira

Trzecia Scena

18.10, g. 16, Teatr Ósmego Dnia oraz plac

reż. Paweł Szkotak

¦ Sceny z…

Wolności

10-12.10, g. 18, Sztuka dla Seniora

spektakl gościnny Studia Aktorskiego STA

¦ Debata Polityczne sedno sztuki

¦ Balladyna Marcina Cecko

5.10, g. 17

24.10, g. 19, Instytut Teatralny im.

reż. Krzysztof Garbaczewski

¦ Lekcja Eugène’a Ionesco

Z. Raszewskiego w Warszawie

18-19.10, g. 19

reż. Waldemar Szczepaniak

¦ Debata Sztuka – rewolucja – miasto

¦ Mizantrop Moliera

18-19.10, g. 17

29.10, g. 19, Teatr Ósmego Dnia

dramat. Julia Holewińska, reż. Kuba

¦ Umówmy się na dziś. Ballady

więcej o festiwalu – na s. 46

Kowalski 24-25.10, g. 18; 26.10, g. 19

recital Andrzeja Lajborka

Teatr Polski

25-26.10, g. 17.30

dyr. naczelny i artystyczny Paweł Szkotak

¦ Opowiadanie świata

ul. 27 Grudnia 8/10

widowisko narracyjno-muzyczne

tel. 61 852 56 27-9

8.10, g. 18

ul. Ratajczaka 44, II p.

kasa: wt.-sob. g. 10-19, niedz. i święta

Malarnia

tel. 61 855 20 86, teatr@osmego.art.pl

16-19

¦ Kotka na rozpalonym blaszanym

www.osmego.art.pl

rezerwacje: tel. 61 852 05 41

dachu Tennessee Williamsa

Teatr Ósmego Dnia

Foyer I piętro

więcej na

i romanse rosyjskie

51

teatr

W krainie cudowności

reż. Kuba Kowalski

kier. muz. Maciej Wieloch

1-2 i 7-8.10, g. 19

reż. i chor. Emil Wesołowski

¦ Oblężenie Piotra Rowickiego

1.10, g. 19

uwaga! premiera!

¦ Black Diamond Danish Dance Theatre

reż. Joanna Zdrada

chor. Tim Rushton

spektakl na podstawie sztuki, która zwy-

4.10, g. 19

ciężyła w tegorocznej edycji konkursu

więcej na s. 53

Metafory Rzeczywistości

¦ Skrzypek na dachu Jerry’ego Bocka/

22.10, g. 19 – premiera; 23 i 29.10, g. 19

Josepha Steina

Galeria

kier. muz. Aleksander Gref

¦ Dr@cula. Vagina dentata Agaty

reż. i chor. Emil Wesołowski

Biziuk, Agnieszki Makowskiej

5.10, g. 18; 7-8.10, g. 19

reż. Agata Biziuk

¦ Nabucco Giuseppe Verdiego

15-16.10, g. 19; 19.10, g. 16.30

kier. muz. Massimiliano Caldi, reż. Marek Weiss-Grzesiński

Dziecko i czary Maurice’a Ravela i Słowik Igora Strawińskiego

Teatr U Przyjaciół

10 i 14.10, g. 19; 12.10, g. 18

należą do najpiękniejszych dzieł

ul. Mielżyńskiego 27/29, tel. 61 851 67 95

Sala im. W. Drabowicza

operowych dla dzieci. Premierę

teatr@uprzyjaciol.pl, www.uprzyjaciol.pl

¦ Komedia o niemej żonie Tadeusza

obu szykuje Teatr Wielki. „Pełne

bilety: 15 zł

Zygfryda Kasserna

uroku i finezji dzieła stanowią

¦ Vitcatius

reż. Piotr Kruszczyński

spore wyzwanie dla wyobraźni

reż. Tomasz Zajcher

kier. muz. Krzysztof Słowiński

i rozmachu współczesnych reali-

4 i 25.10, g. 20

3 i 9.10, g. 19.30

zatorów” – zaznaczają twórcy.

¦ Gomber

Sala Biała Bazaru Poznańskiego

I zabierają widza do krainy dzi-

reż. Tomasz Zajcher

¦ Z cyklu Opera w Bazarze Poznań-

wów i cudowności, w której

6 i 16.10, g. 20

skim – koncert

śpiewają meble, zwierzęta i ogień

¦ Ostatnia ucieczka Brunona Schulza

wystąpią: Małgorzata Olejniczak-Woro-

(opera Ravela) czy słowik i śmierć

reż. Tomasz Zajcher

biej,

(baśń Strawińskiego). „Oba dzieła

9.10, g. 20

Kucza, Olena Skrok

powstawały w burzliwych cza-

¦ Appendix

20.10, g. 19

sach, kiedy nawet dorośli czuli

reż. Tomasz Zajcher

spektakle dla dzieci

nieodpartą pokusę ucieczki ze

23.10, g. 20

¦ Kopciuszek Sergiusza Prokofiewa

świata realnego w świat magii,

¦ Przedwczesny pogrzeb

balet fantastyczny w dwóch aktach

czarów i ułudy. Dwa miesiące po

reż. Tomasz Zajcher

kier. muz. Przemysław Neumann

prapremierze Słowika wybuchła

30.10, g. 20

chor. Paul Chalmer

Trafankowski,

Marika

2.10, g. 18

Wielka Wojna. Ravel zaczął pisać Dziecko i czary, kiedy służył na

Teatr Wielki

¦ Dziecko i czary Maurice’a Ravela

jednym z frontów tej wojny jako

im. Stanisława Moniuszki

i Słowik Igora Strawińskiego

kierowca ciężarówki” – czytamy

dyr. Renata Borowska-Juszczyńska

uwaga! premiera!

w zapowiedzi.

ul. Fredry 9

kier. muz. Grzegorz Wierus

Oba dzieła nie są zbyt często

tel. 61 659 02 00

reż. Ran Arthur Braun

wystawiane – na tym większą

kasa: pon.-sob. g. 13-19, niedz. i święta

25.10, g. 18 – premiera; 26 i 28-29.10,

uwagę zasługuje ich poznań-

g. 16-19

g. 18

tel. do kasy 61 659 02 31

więcej w ramce obok

¦ Dziecko i czary Mauri-

zamówienia: Biuro Obsługi Widzów

spektakle i koncerty gościnne

ce’a Ravela i Słowik Igora

tel. 61 659 02 80, 61 659 02 28

¦ Koncert Włodka Pawlika Struny na

Strawińskiego. Premiera –

www.opera.poznan.pl

ziemi

25.10, g. 18, Teatr Wielki

bilety: 20-110 zł

6.10, g. 20

¦ Straszny dwór Stanisława Moniuszki

więcej na s. 12

ska realizacja.

52

Jaromir

S.K.

teatr ¦ Koncert Hey Unplugged!

13.10, g. 20 ¦ Intryga Teatru Kamienica reż. Jan Englert 19.10, g. 19 ¦ Koncert Macieja Maleńczuka Psychodancing 27.10, g. 19

fot. S. Meisner

repertuar Wielkopolska Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie

Uwodzicielska mozaika dźwięków i ruchu

dyr. Joanna Nowak ul. Chrobrego 32

Po raz pierwszy w Poznaniu – 4 października w Teatrze Wielkim – wystąpi

tel. 61 426 22 91

cieszący się dużym uznaniem Duński Teatr Tańca. Zespół zaprezentuje swój

inf. Dział Organizacji Widowni, tel. 61 426

najnowszy spektakl Black Diamond w choreografii Tima Rushtona, którego

16 15, bilety@teatr.gniezno.pl

premiera odbyła się 9 maja: „Wspaniały spektakl. Imponujący tancerze, piękna

www.teatr.gniezno.pl

scenografia i muzyka, z dobrym tempem, atmosferą i życiem. Duński Teatr

bilety: 30 i 40 zł oraz 20 i 25 zł, ulgowe

Tańca uwodzi, porusza, pobudza” – pisali pierwsi krytycy.

14 zł, wejściówka dla opiekunów grup

W spektaklu wykorzystana została muzyka Alexandra Balanescu, Philipa

zorganizowanych – 2 zł

Glassa i duńskiego didżeja i producenta muzycznego Trentemøllera. „Mozaika

¦ Szpak Fryderyk

dźwięków – od hałaśliwych strzępków, przez elektroniczne beaty, po melodie

reż. Łukasz Gajdzis

liryczne i romantyczne – tworzy tło tak różnorodne, jak oprawa wizualna” –

2-3.10, g. 10 i 11.30; 4.10, g. 11

zdradzają twórcy.

¦ Most nad doliną Janosa Haya

¦ Black Diamond Danish Dance Theatre, chor. Tim Rushton

reż. Joanna Grabowiecka

4.10, g. 19, Teatr Wielki

S.K.

8.10, g. 11; 9.10, g. 11 i 19 Albeego

¦ Fantazy Juliusza Słowackiego

Scena Kameralna

reż. Maria Spiss

uwaga! premiera!

¦ Tadek Niejadek wg Wandy Chotom-

18.10, g. 19; 19.10, g. 18

reż. Maciej Podstawny

skiej

¦ Król Edyp/Antygona Sofoklesa

„Fantazy w Kaliszu to fantazja o latach 90.

reż. Małgorzata Kałędkiewicz

reż. Józef Jasielski

Hasło: przemiana. Powtórz hasło: trans-

1 i 7-9.10, g. 9

28-29.10, g. 11; 30.10, g. 9.30 i 12.15

formacja. Czas akcji: 1841 rok. W tym

¦ Abonament na szczęście

czasie w Berlinie doktoryzuje się Karol

koncert z piosenkami Agnieszki Osieckiej

Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu

Marks. Kapitalizm, poddany już krytyce

10-12.10, g. 19

w Europie, na ziemiach polskich jest led-

¦ Czarodziejskie sztuczki wg Braci

wie rozpoznawany. Widzimy w Fantazym

Grimm

dyr. Magda Grudzińska

świadectwo

adapt. Dariusz Sosiński

pl. Bogusławskiego 1

i zapóźnienia...”

22 i 24.10, g. 9;

kasa biletowa: tel. 62 760 53 11

17.10, g. 19 – pokaz przedpremierowy;

23.10, g. 9 i 10.30

bow@teatr.kalisz.pl

18.10, g. 19 – premiera;

¦ Pszczółka Majka na motywach

www.teatr.kalisz.pl

19, 23 i 25.10, g. 19; 21-22 i 24.10, g. 11;

serialu animowanego Pszczółka Maja

Duża Scena

26.10, g. 17

reż. i scen. Małgorzata Kałędkiewicz, Iza-

¦ Szalone nożyczki Paula Portnera

¦ Piotruś Pan wg J.M. Barriego

bela Piątkowska

reż. i oprac. muz. Marcin Sławiński

adapt. i reż. Michał Derlatka

29.10, g. 9 i 10.30

2-5.10, g. 19

30 i 31.10, g. 9 i 10.45

polskiej

zaściankowości

Teatry – oprac. Sylwia Klimek

więcej na

¦ Kto się boi Virginii Woolf Edwarda

53

muzyka muzyka klasyczna

certowych świata, grając pod batutą

¦ Koncert nadzwyczajny

takich dyrygentów, jak Pierre Boulez,

Gwiazdy światowych scen operowych

Filharmonia Poznańska im. Tadeusza Szeligowskiego

Christoph Eschenbach, Paavo Jarvi, Kurt

Regula Mühlemann – sopran

Masur, Riccardo Muti, Esa-Pekka Salonen

Łukasz Borowicz – dyrygent,

czy Jaap van Zweden. W USA David Fray

prowadzenie koncertu

ul. Św. Marcin 81

zadebiutował latem 2009 r. z Cleveland

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej

tel. 61 852 47 08, fax 61 852 34 51

Orchestra. Grał z takimi orkiestrami, jak

w programie: m.in. słynne arie z oper

www.filharmoniapoznanska.pl

Boston Symphony Orchestra, San Franci-

W.A.

dyrektor Wojciech Nentwig

sco Symphony i New York Philharmonic.

P. Czajkowskiego oraz... niespodzianki

dyrygent-szef Marek Pijarowski

Występował także z orkiestrami z Dallas,

Regula Mühlemann – młoda szwajcar-

tel. kasy biletowej 61 853 69 35

Cincinnati, Indianapolis, z San Francisco

ska śpiewaczka w 2010 r. ukończyła kon-

kasa czynna pn.-pt. w g. 13-17 oraz

Symphony, Los Angeles Philharmonic

serwatorium w Lu­cernie. Zadebiutowała

godzinę przed koncertem

oraz Chicago Symphony. Od 2007 roku

w Theater an der Wien, partią Isolier w ope-

rezerwacja w kasie i przez internet

pianista ma podpisany ekskluzywny kon-

rze Hrabia Ory Rossiniego. Sezon 2012­-

¦ Koncert Inauguracja sezonu

trakt z wytwórnią Virgin Classics, dla któ-

-2013 rozpoczęła w berlińskiej Staatsoper.

Gwiazdy światowych estrad

rej nagrał już kilka płyt.

Kolejne sukcesy w sezonie 2013-2014 to

David Fray – fortepian

3.10, g. 19, Aula UAM

role w Grand Théâtre de Genève, na Verbier

Marek Pijarowski – dyrygent

bilety: 20-50 zł, 15 zł wejściówki

Festival oraz debiut na festiwalu w Aix-en-

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej

¦ Inauguracja 47. sezonu Pro Sinfo-

-Provence. Śpiewała także w teatrach ope-

Ryszard Daniel Golianek – wprowadze-

niki

rowych w Lucernie, w Zurychu i w Teatro la

nie słowne do koncertu

Muzykoteka Młodego Człowieka

Fenice w Wenecji. Latem 2012 r. zadebiuto-

w programie: W.A. Mozart – XXII Koncert

koncert Tanecznym krokiem do Ameryki

wała na festiwalu w Salzburgu. Śpiewaczka

fortepianowy Es-dur KV 482, R. Strauss –

Julia Balas – fortepian

występuje nie tylko na deskach teatrów

Symfonia alpejska op. 64 TrV 233

Paweł Przytocki – dyrygent

operowych, ale także często koncertuje.

David Fray urodził się w 1981 r. w Tarbes

Sinfonia Iuventus

Artystka pracuje z tak znanymi dyrygen-

we Francji. Jest absolwentem Konserwa-

w programie: J. Zarębski – Polonez

tami, jak Nello Santi, sir Simon Rattle, Daniel

torium Muzycznego w Paryżu, a karierę

triumfalny (opracowanie R.D. Golianka),

Harding, Enoch zu Guttenberg, Pablo Heras-

rozpoczął w 2004 roku, gdy zdobył drugą

J. Strauss – Walc Friedenspalmen op.

-Casado czy Ivor Bolton.

nagrodę na Międzynarodowym Konkur-

207, M. Ravel – La valse, G. Gershwin –

10.10, g. 19, Aula UAM

sie Muzycznym w Montrealu. Artysta

Błękitna rapsodia

bilety: 55-100 zł, 30 zł wejściówki

występuje ze znakomitymi orkiestrami

4.10, g. 15, Aula UAM

¦ Koncert Requiem aeternam

w najbardziej prestiżowych salach kon-

bilety: 15 zł wejściówki

75 lat Poznańskich Słowików

Mozarta,

Suita

Mozartiana

Marta Boberska – sopran Melinda Heiter – mezzosopran Gustavo De Gennaro – tenor Adam Palka – bas Gaetano D’Espinosa – dyrygent Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii

Poznańskiej

Poznańskie

Słowiki Maciej Wieloch – przygotowanie chóru Orkiestra Filharmonii Poznańskiej

fot. A. Hoffmann

Krzysztof Szaniecki – prowadzenie kon-

Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznańskiej Poznańskie Słowiki

54

certu w programie: W.A. Mozart – Requiem d-moll KV 626 17.10, g. 19, Aula UAM bilety: 20-50 zł, 15 zł wejściówki

¦ 438. Koncert Poznański Requiem

Krzysztof Węgrzyn ukończył Akade-

aeternam

mię Muzyczną im. Fryderyka Chopina

75 lat Poznańskich Słowików

w Warszawie w klasie skrzypiec Zenona

Marta Boberska – sopran

Brzewskiego. Jest laureatem Między-

Melinda Heiter – mezzosopran

narodowego Konkursu im. L. Spohra

Gustavo De Gennaro – tenor

w Niemczech, Konkursu Skrzypcowego

Adam Palka – bas

w Montrealu, zwycięzcą Międzynaro-

Gaetano D’Espinosa – dyrygent

dowego Konkursu Skrzypcowego im.

Chór Chłopięcy i Męski

R. Lipizera w Gorycji oraz Konkursu

Poznańskiej

Poznańskie

Elżbieta Woźna poleca

im. K. Szymanowskiego w Warszawie.

Słowiki

Koncertował jako solista i kameralista

Maciej Wieloch – przygotowanie chóru

w Ameryce i Europie. Dokonał wielu

Kompozytor zapomniany

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej

nagrań radiowych, telewizyjnych i pły-

Roman Palester to kompozy-

Krzysztof Szaniecki – prowadzenie kon-

towych. Jego repertuar zawiera m.in.

tor ciągle mało znany i rzadko

certu

utwory W. Lutosławskiego, G. Ligetiego,

wykonywany. W okresie mię-

w programie: W.A. Mozart Requiem

L. Nono, A. Schnittke, A. Pärta i K. Pen-

dzywojennym

d-moll KV 626

dereckiego. Przez wiele lat był pierwszym

ceniony i honorowany licznymi

18.10, g. 18, Aula UAM

koncertmistrzem

Filharmo-

nagrodami. Komponował m.in.

bilety: 20 zł wejściówki

niczno-Operowej w Hanowerze, a od 1993

muzykę do pierwszych polskich

¦ Koncert Niedokończona Misja

r. jest profesorem Akademii Muzycznej

filmów dźwiękowych, do sztuk

w 100. rocznicę urodzin Jana Karskiego

w tym mieście. Prowadzi kursy mistrzow-

teatralnych i audycji radiowych.

Filip Wojciechowski – fortepian

skie na całym świecie. Jest jurorem

Po II wojnie jego utwory były

Łukasz Borowicz – dyrygent

międzynarodowych konkursów skrzyp-

często wykonywane, a muzyka

Orkiestra Filharmonii Poznańskiej

cowych. Zainicjował powstanie Między-

do pierwszych powojennych pol-

w programie: R. Palester – Polonezy

narodowego Konkursu Skrzypcowego im.

skich filmów (Zakazane piosenki,

M.K. Ogińskiego, R. Addinsell – Koncert

J. Joachima w Hanowerze, pełni funkcję

Ostatni etap i in.) przyniosła mu

warszawski, A. Dvořák – IX Symfonia

dyrektora artystycznego tegoż konkursu.

popularność. Był uważany za jed-

e-moll Z Nowego Świata op. 95

Gra na weneckich skrzypcach Domenico

nego z najwybitniejszych ówcze-

24.10, g. 19, Aula UAM

Montagnany z XVIII wieku.

snych polskich kompozytorów.

26.10, g. 18, Aula UAM

W roku 1951 zdecydował się na

bilety: 25 i 35 zł

emigrację. Od 1952 do 1972 roku

bilety: 20-50 zł, 15 zł wejściówki

Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus

Orkiestry

był

niezwykle

mieszkał w Monachium i pracował w polskiej sekcji Radia Wolna Europa. Skomponowane

tel. 61 851 66 86

w 1943 roku Polonezy Michała

www.amadeus.pl

Kleofasa Ogińskiego usłyszymy

dyrektor-dyrektor artystyczny

24.10 podczas koncertu zorga-

Agnieszka Duczmal

nizowanego z okazji 100. rocz-

www.amadeus.pl

nicy urodzin Jana Karskiego.

¦ Koncert Echa korzeni – Emigranci

W programie znajdą się jeszcze

Orkiestra Kameralna Polskiego Radia

dwa popularne utwory: Koncert

Amadeus

warszawski Addinsella i IX Sym-

Krzysztof Węgrzyn – skrzypce

fonia Z Nowego Świata Dvořáka.

Agnieszka Duczmal – dyrygent w programie: M. Spisak – Concertino na orkiestrę smyczkową, A. Panufnik – Koncert skrzypcowy, J. Radzyński – Serenada na smyczki

Krzysztof Węgrzyn

fot. materiały organizatorów

Al. Marcinkowskiego 3

Orkiestrę Filharmonii Poznanskiej poprowadzi Łukasz Borowicz, a solistą będzie pianista Filip Wojciechowski.

więcej na

Filharmonii

fot. A. Skowrońska

muzyka

55

muzyka

Chopin – Paderewski, Joanna Marcinkowska

¦ Koncert z cyklu Czwartki z muzyką

ul. Św. Marcin 87

16.10, g. 18, Aula Akademii

tel. 61 856 89 00

¦ Koncert studencki

fax 61 853 66 76

Orkiestra CoOperate

www.amuz.edu.pl

Adam Domurat – dyrygent

e-mail: amuz@amuz.edu.pl

w programie: muzyka współczesna

rektor Halina Lorkowska

16.10, g. 19, Aula Nova

¦ Koncert inaugurujący rok akade-

¦ Koncert papieski w cyklu Ponie-

micki 2014/2015

działki w Akademii

Orkiestra

(wyd. Akademii Muzycznej

Symfoniczna

Akademii

dawną w ramach Sesji Bachowskiej

20.10, g. 19, Aula Nova odsłonięcie

tablicy

Muzycznej im. Ignacego Jana Pade­

¦ Uroczyste

rewskiego

ufundowanej przez Ambasadę Repu-

Joanna Marcinkowska – świetna

Jerzy Salwarowski – dyrygent

bliki Azerbejdżanu o treści: „Ignacemu

pianistka związana z Poznaniem,

w programie: L. van Beethoven –

Janowi Paderewskiemu z wdzięczno-

nagrała płytę, której słucha się

V Symfonia c-moll op. 67, R. Wagner –

ścią za wspieranie procesu uznania

z ogromną satysfakcją nie tylko

Uwertura

niepodległości Republiki Azerbejdżanu

z uwagi na walory interpreta-

Z. Kodály – Tańce z Galanty

1918-1920 – Ambasada Republiki Azer-

cyjne, ale także dla bardzo inte-

9.10, g. 19, Aula Nova

bejdżanu”

resująco dobranego repertuaru.

¦ Recital fletowy

21.10, g. 18.30

Chopinowskie Wariacje B-dur

Eva Oertle – flet

¦ Koncert z cyklu Arcydzieła kamera-

na temat La ci darem la mano

Vesselin Stanev – fortepian

listyki

z Don Juana W.A. Mozarta op. 2,

10.10, g. 19, Aula Nova

21.10, g. 19, Aula Nova

znane przede wszystkim w wer-

¦ Śpiewanki

¦ V Ogólnopolski Konkurs Lutniczy

sji na fortepian z towarzysze-

opieka merytoryczna: Katedra Chórali-

im. Włodzimierza Kamińskiego

niem orkiestry, Marcinkowska

styki

20-26.10, g. 10-22, Sala Prezydencka

prezentuje jako utwór solowy. Tę

12.10, g. 16, Aula Nova

21-23.10, g. 10-22, Sala Kameralna

wirtuozowską muzykę artystka

¦ Koncert kameralny

25-26.10, g. 10-22, Aula Akademii

uszlachetnia wielką dbałością

Elżbieta Sajka – altówka

organizacja:

o piękno każdej frazy, świetli-

Kurt Georg Hooss – klawesyn

Towarzystwo Muzyczne im. Henryka

stość barwy instrumentu, kry-

w programie:

Wieniawskiego w Poznaniu, Związek

staliczny dźwięk. Myślę jednak,

É. Jacquet de la Guerre – Sonata nr 4,

Polskich Artystów Lutników

że najważniejszą pozycją na

W. Flackton – Sonata C-dur op. 2 nr 4,

współorganizacja:

krążku jest niesłusznie niedo-

T. Giordani – Sonata B-dur, J. Christian

Akademia Muzyczna im. Ignacego Jana

ceniana Sonata es-moll op. 21

Pepusch – Sonata d-moll, Ch. Podbiel-

Paderewskiego w Poznaniu

Paderewskiego.

rozbudo-

ski – Sonata C-dur na violę da braccio

¦ Recital saksofonowy Aleksandry

wane dzieło, o „złowróżbnym”,

i basso continuo (bez oznaczeń części),

Mańkowskiej

„fatalistycznym”

wydźwięku,

W. Flackton – Sonata G-dur op. 2 nr 6,

nagroda rektora Akademii Muzycznej

uznawane przez Paderewskiego

Ch.M. Wolff – Sonata C-dur na violettę

w Poznaniu prof. dr Haliny Lorkowskiej,

za jeden z najlepszych jego

i koncertujący klawesyn, C.Ph.E. Bach

przyznana na Koncercie Roku 2014

utworów, w wykonaniu Marcin-

– Sonata g-moll (Wq 88) na violę da

Dyplomantów Polskich Uczelni Muzycz-

kowskiej ukazuje – rozsadzaną

gamba i klawesyn w oprac. na violę da

nych, który odbył się 7.05 w Akademii

skrajnymi emocjami i roman-

braccio i klawesyn

Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta

tyczną ekspresją – klarowną

13.10, g. 19, Aula Akademii

Bacewiczów w Łodzi

formę sonatową.

¦ Sesja Bachowska

22.10, g. 19, Aula Nova

13 i 15.10, g. 14-17, Sala Marszałkowska

¦ Koncert z cyklu Czwartki z muzyką

¦ Koncert z cyklu Środy organowe

dawną

15.10, g. 19, Aula Nova

23.10, g. 18, Aula Akademii

im. I.J. Paderewskiego)

To

Teresa Dorożała-Brodniewicz

56

Akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiego

do

opery

Tannhäuser,

muzyka ¦ Koncert chóralny

na ograniczoną liczbę miejsc konieczna

turka i Szacuneczek, studenci Akademii

Chór z Berlina

jest wcześniejsza rezerwacja. Opłata

Muzycznej w Poznaniu oraz zespół bale-

23.10, g. 19, Aula Nova

uczestnika dokonywana na miejscu.

towy. Wykonawcy będą grać w otwar-

¦ Konferencja solfeżowa

¦ 11-12.10, I Ogólnopolskie Warsz-

tych oknach na różnych kondygnacjach

25.10, g. 10-20, Aula Nova

taty Altówkowe im. Feliksa Nowo-

kamienicy. Dodatkową funkcję sceno-

¦ Wykład w ramach cyklu Muzyka

wiejskiego – autorskie warsztaty

graficzną pełnić będzie światło reflekto-

kameralna w multimedialnej przestrzeni

poprowadzi Ewa Guzowska, informacje

rów skierowanych na kamienicę.

27.10, g. 16-18, Sala Prezydencka

i zapisy: kursmuzyczny@interia.pl

1.10, g. 18.30, Śródka, wstęp wolny

¦ Koncert z okazji 125. rocznicy uro-

¦ 12.10, g. 18 Koncert altówkowy,

Koncert realizowany jest w ramach pro-

dzin Witolda Friemanna w ramach cyklu

wstęp wolny

jektu W środku Śródki, finansowanego

Muzyka kameralna w multimedialnej

¦ 22.10, g. 18 Wieczór Akademicki

przez Miasto Poznań w programie Cen-

przestrzeni

w Willi Wśród Róż – koncert z udzia-

trum Warte Poznania.

27.10, g. 19, Aula Nova

łem studentów i pedagogów poznań-

organizator: Fundacja Puenta

¦ Koncert towarzyszący konferencji

skiej Akademii Muzycznej

akordeonowej

wstęp wolny

inne koncerty:

W rytmach muzyki jest Pan, w swojej świątyni… wystąpi zespół instrumentów dętych

28.10, g. 19, Sala Kameralna na koncerty Akademii wstęp wolny

¦ 151 Koncert Świętomarciński

¦ Koncert na Starą Kamienicę

Castle Brass w ramach wydarzenia

z okazji Międzynarodowego Dnia

Rytmy Marcina organizowanego przez

Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa Nowowiejskiego

Muzyki

CK Zamek

w jednej z opuszczonych kamienic

4.10, g. 17, kościół pw. św. Marcina

Willa Wśród Róż, al. Wielkopolska 11

zabrzmi utwór Koncert na Starą Kamie-

www.nowowiejski.pl

nicę skomponowany przez młodego

¦ V Koncert z cyklu Muzyka na nowo

¦ 4.10, g. 11-12.30 Warsztaty arty-

kompozytora Tomasza Citaka. Podczas

odkryta

styczne Muzyczne zabawy u Mistrza

koncertu wystąpią dzieci ze śródeckich

Autor Bezimienny Dankowski. Pierwszy

Feliksa dla dzieci w wieku przedszkolnym

szkół muzycznych, Dziecięcy Zespół

Wielko Polski

(4-6 lat). Zajęcia będą realizowane od paź-

Perkusyjny Gladiatorzy, Drums Regi-

Zespół wokalno-instrumentalny Musica

dziernika 2014 do maja 2015 r. Ze względu

ment, śródecka orkiestra KuSza – Kul-

Maxima

Musica Maxima wystąpi 5.10

więcej na

¦ Koncert z cyklu Wtorki wokalne

fot. materiały organizatorów

28.10, g. 19, Aula Nova

57

muzyka Lemolo to zespół amerykańskiej dreampopowej wokalistki Meagan Grandall. ¦ 3.10, g. 20 Mister D. ¦ 4.10, g. 20 Ogólnopolski Zlot Fanów Depeche Mode ¦ 5.10, g. 20 Fismoll (więcej na s. 60) ¦ 6.10, g. 20 Chodź na solo, czyli Stand-Up w Blue Note #3 fot. materiały organizatorów

¦ 7.10, g. 20 Co-Sovel Autorski projekt Izoldy Sorenson, znanej z zespołów takich jak Drekoty i Julia Marcell. Jej muzyka określana bywa mianem alternatywnego popu, elektroniki i indie-folk. ¦ 8.10, g. 20 Nowi Mistrzowie: Organ Spot

Bajzel solo

Klasyczne jazzowe organowe trio,

To niespokojny, artystyczny duch, który sam komponuje, pisze teksty

bez udziału basisty. Muzyka tej grupy

i nagrywa wszystkie dźwięki. Przy pomocy zapętlania sampli perkusyjnych,

to

gitar granych oraz wokali śpiewanych przez niego na żywo tworzy muzykę

z ukłonem w stronę starych mistrzów.

do złudzenia brzmiącą jak kilkuosobowa formacja. Muzyk ma na swoim kon-

W repertuarze znajdziemy autorski

cie cztery świetnie przyjęte płyty.

materiał, współczesne kompozycje,

Artysta zagrał już kilkaset koncertów w kraju i za granicą. Bajzel grał trasy

a także standardy jazzowe we wła-

z takimi projektami, jak Lao Che, Pogodno, Kasia Nosowska, Baaba czy

snych aranżacjach.

Tymon&Transistors. Od 2011 roku razem z Jackiem Budyniem Szymkiewi-

Kajetan Galas – Hammond B3, Szymon

czem (Pogodno) tworzą duet Babu Król, z którym wystąpią 20 listopada

Mika – gitara, Grzegorz Masłowski –

w Meskalinie.

perkusja

¦ 28.10, g. 19, Meskalina; bilety: 15 zł przedsprzedaż, 20 zł w dniu kon-

¦ 10.10, g. 20 Jazz Top w Blue Note:

certu

Vein (Szwajcaria) feat. Greg Osby

współczesna

(USA)

szkoła

organowa,

Jedna z głównych postaci amerykańwprowadzenie do koncertu – Alina

archiwów, głównie z Archiwum Archi-

skiego saksofonu – Greg Osby, współ-

Mądry

diecezjalnego w Poznaniu.

pracownik takich artystów, jak Herbie

W programie kompozycje Wojciecha

5.10, g. 18, kościół pw. św. Małgorzaty,

Hancock, Dizzy Gillespie, Jack DeJoh-

Dankowskiego, który był związany

Rynek Śródecki

nette, wystąpi z towarzyszeniem rewe-

z Poznaniem i Wielkopolską. Jego

wstęp wolny

lacyjnego szwajcarskiego tria Vein.

utwory licznie zachowały się w archi-

klubowe granie

wach wielkopolskich (ok. 1760-po 1814) i znajdują się także w Archiwum

58

Greg

Osby

–

saksofon,

Michael

Arbenz – fortepian, Thomas Lähnz – kontrabas, Florian Arbenz – perkusja

oo. Paulinów na Jasnej Górze.

Blue Note Jazz Club

¦ 12.10, g. 20 Lombard

Musica Maxima to zespół wokalno-

ul. Kościuszki 79, tel. 61 657 07 77

¦ 14.10, g. 20 Pendragon

-instrumentalny. Nawiązuje on do daw-

www.bluenote.poznan.pl

¦ 15.10, g. 20 Ewelina Rajchel, Piotr

nej tradycji kapel muzycznych działa-

¦ 1.10, g. 20 Kasia Rościńska, Kasia

Kałużny: Piosenki Burta Bacharacha

jących w Rzeczypospolitej. W XVIII w.

Dereń

działało takich zespołów na terenie

Koncert charytatywny na rzecz Stowa-

¦ 16.10, g. 19.30 Wojtek Pilichowski

naszego kraju kilkaset. Muzyka, którą

rzyszenia Na Tak

¦ 17.10, g. 16 Blue Note Poznań Com-

wykonuje zespół, to muzyka XVII, XVIII

¦ 2.10, g. 19.30 Lemolo (USA) + LES KI

petition: otwarte przesłuchania kon-

i początku XIX w. Pochodzi z polskich

kursowe

muzyka Pierwszy w Poznaniu konkurs dla mło-

co z czasem zaowocowało współpracą

gaskar) – śpiew, Mike Russell (USA) –

dych instrumentalistów jazzowych oraz

z największymi sławami jazzu. Znaleźli

gitara, śpiew, Dicarlo (USA) – perkusja,

wokalistów z kręgu jazzu, bluesa, soulu,

się wśród nich tacy artyści, jak Ravi

Darryl Taylor (USA) – bas

funku i piosenki autorskiej. Jury prze-

Coltrane, Vincent Herring, John Hicks,

¦ 25.10, g. 20 Maria Răducanu

wodniczy Krzesimir Dębski.

Lonnie Plaxico, Cedar Walton czy

(Rumunia) + Fest-Noz

wstęp wolny

Nancy Wilson.

¦ 26.10, g. 20 Paula i Karol

¦ 17.10, g. 21 Blue Note Poznań

Jeremy Pelt – trąbka, Martin Terens –

¦ 29.10, g. 20 Nowi Mistrzowie:

Competition: Piotr Wyleżoł Trio, gość

fortepian, Josh Ginsburg – kontrabas,

Piotr Lemańczyk Quartet – North +

specjalny Krzesimir Dębski

Jonathan Barber – perkusja

Jam Session

¦ 19.10, g. 19 Blue Note Poznań Com-

Do swojego nowego zespołu Piotr

Specjalny koncert autorskiego tria jed-

petition: koncert laureatów

Lemańczyk, jeden z najwybitniejszych

nego z najlepszych polskich pianistów –

wstęp wolny

polskich basistów jazzowych, zapro-

Piotra Wyleżoła. Gościem specjalnym

¦ 21.10, g. 19.30 KLUSKA – KLU-

sił młodych muzyków, którzy mimo

będzie przewodniczący jury Blue Note

bowe Spotkania KAbaretowe

swojego wieku mają w dorobku sze-

Poznań Competition – Krzesimir Dębski.

¦ 23.10, g. 19.30 Grzegorz Hyży

reg nagród i wyróżnień artystycznych.

¦ 18.10, g. 16 Blue Note Poznań

¦ 24.10, g. 20 Mfa Kera (Madagas-

Muzyka, którą grają, jest wypowiedzią

Competition: otwarte przesłuchania

kar), Mike Russell (USA) – Black Heri-

poprzez radość współtworzenia i wza-

konkursowe

tage: Tribute To Nelson

jemnego rozumienia siebie.

fot. materiały organizatorów

wstęp wolny

Ekscytująca mieszanka oryginalnych

Piotr Lemańczyk – kontrabas, Szymon

¦ 18.10, g. 21 Blue Note Poznań

kompozycji o afrykańskim rodowo-

Łukowski – saksofon tenorowy i sopra-

Competition: Jeremy Pelt Quartet

dzie – od afro beats do bluesa, reggae,

nowy, Emil Miszk – trąbka, Sławomir

(USA)

rytmów brazylijskich, afro-kubańskich,

Koryzno – perkusja

Zespół jednego z przodujących, mło-

arabskich, soulu i jazzu oraz rapu

dych, amerykańskich trębaczy jazzo-

i gospel. Mieszanka niezwykle dyna-

Klubokawiarnia Meskalina

wych. Artysta już na początku swojej

miczna, bardzo mocno przemawiająca

Stary Rynek 6, www.meskalina.com

kariery związał się z Mingus Big Band,

do słuchaczy. Skład: Mfa Kera (Mada-

¦ 9.10, g. 19 Lola Lynch

Piotr Lemańczyk Quartet wystąpi w Blue Note 29.10

więcej na

59

fot. M. Ciesielski

muzyka Dwie EP (Lola Lynch EP 2011, Vanilla EP

jest jednym z najpopularniejszych pol-

2013) określiły charakter grupy łączący

skich twórców działających w sieci.

tradycję

bilety: 40 zł przedsprzedaż, 50 zł w dniu

amerykańskiej,

brytyjskiej

i polskiej rockowej alternatywy przy-

koncertu (tylko 80 biletów).

prawionej solidną dawką psychodelii.

¦ 23.10, g. 19 BAASCH

Skład zespołu: Marcelina Polniak –

BAASCH to pierwsze w pełni solowe

wokal, Martyna Bugajna-Skrzypczak –

przedsięwzięcie

instrumenty

Krystian

już w dorobku zarówno udział w kilku

Blejder – gitara, Łukasz Krzyszkowiak –

wydawnictwach, jak i liczne występy

perkusja, Marcin Skrzypczak – gitara,

w klubach i na scenach festiwalowych.

Konrad Szadkowski – bas

bilety: 20 zł w dniu koncertu

klawiszowe,

bilety: 12 zł przedsprzedaż, 20 zł w dniu koncertu ¦ 14.10, g. 19 CeZik & KlejNuty

muzyka,

który

ma

polecamy

roku swoją twórczość publikuje w inter-

Aksamitna trąbka Chrisa Bottiego

necie. Do tej pory na kanałach YouTube

Oto kolejny z niekłamanych ulubieńców

CeZik oraz KlejNuty opublikował kilka-

poznańskiej

dziesiąt filmów. Najpopularniejsze zostały

tu znany i zawsze owacyjnie witany

wyświetlone kilka milionów razy. Artysta

przez szerokie grono fanów Chris Botti

Tomasz Janas poleca

CeZik, czyli Cezary Nowak, od 2009

Koncert z zamkniętymi oczami?

Przyznam, że nie jestem wielbicie-

publiczności.

Świetnie

lem oklaskiwania artystów tylko za sam fakt ich pochodzenia z Pozna-

Fish wystąpi 9.10 w Eskulapie

nia. Kiedy jednak okazuje się, że twórca pochodzący „stąd” proponuje wartościową i oryginalną muzykę, jako pierwszy jestem gotów bić mu brawo. Tak właśnie rzecz się ma z Fismollem, który debiutował w ubiegłym roku, mając 19 lat, i z miejsca stał się jednym z ciekawszych nowych zjawisk na krajowej scenie muzycznej. W ostatnim czasie rzadko pojawiał się w tutejszych klubach muzycznych, tym większe zainteresowanie budzi koncert, który da w Blue Note. Naprawdę nazywa się Arkadiusz Glensk, wychował się na poznańskim Dębcu. Cały kraj usłyszał o nim rok temu, gdy opublikował najpierw kameralny hit Let’s Play Birds, a potem album At Glade. marzy, by publiczność podczas koncertów nie skupiała się na wrażeniach wzrokowych, tylko z zamkniętymi oczami chłonęła muzykę. Okazja do tego już 5 października…

60

fot. materiały Agencji Ranus

Fismoll twierdził w wywiadach, że

muzyka zagra 5 października w Sali Ziemi MTP

dołączył do zespołu Marillion. Śpiewał

o g. 20.

w nim w okresie uważanym przez wielu

Solowe albumy trębacza stawały się

fanów za najlepszy w historii zespołu.

bestsellerami. Zanim jednak to się stało,

Od roku 1988 – po rozstaniu z grupą –

Botti zasłynął jako znakomity muzyk

Fish z powodzeniem kontynuuje karierę

sesyjny. Popularność przyniosła mu

solową. Artysta przybywa do Poznania

przede wszystkim wieloletnia posada

ponownie w ramach promocji ubiegło-

trębacza w zespole Stinga, ale do współ-

rocznej płyty A Feast of Consequences.

pracy zapraszali go też tak wielcy artyści

¦ 9.10, g. 20, Eskulap; bilety: 120 zł T.J.

jak Paul Simon, Joni Mitchell czy Aretha Franklin.

Marcin Wasilewski Trio z gościem

określanego jako smooth jazz. Ma na

Jeżeli rzeczywiście jest tak, że część

koncie dziesięć płyt studyjnych plus kilka

publiczności kojarzy członków Marcin

koncertowych i składankowych. Ostatni

Wasilewski Trio przede wszystkim jako

rów i kilka muzycznych niespodzianek

jak dotąd krążek artysty to pochodzący

byłych członków zespołu Tomasza Stańki,

– nagrała z triem, którego skład two-

już sprzed dwóch lat Impressions. Umie-

to czas najwyższy to przekonanie zweryfi-

rzyli eksperymentujący, improwizujący

ścił na niej m.in. własną interpretację

kować. Owszem, współpraca ze słynnym

muzycy Wacław Zimpel, Wojciech Tra-

Chopinowskiego Preludium Nr 20. Ten

trębaczem była niewątpliwie nobilitująca,

czyk i Robert Rasz (niegdysiejsze poznań-

wybór tak tłumaczył w Polskim Radio:

ale artyści mają na koncie wiele warto-

skie trio The Light). Ci sami znakomici

„Nie można nazywać się fanem muzyki

ściowych własnych dokonań. Startowali

instrumentaliści towarzyszą Gabie Kulce

i nie kochać Chopina, to przepiękna

przecież ponad dwie dekady temu, a ich

na jej najnowszym krążku, wydanym na

muzyka. Jego melodie są jednocześnie

Simple Acoustic Trio było jednym z naj-

początku września albumie The Esca-

wyrafinowane i zwyczajnie cudowne”.

ciekawszych młodych polskich zespołów

pist. Ten pierwszy od pięciu lat autorski

¦ 5.10, g. 20, Sala Ziemi

połowy lat 90. Potwierdzały to ówczesne

krążek Kulki z premierowym materiałem

płyty Komeda i When Will The Blues

został znakomicie przyjęty przez recen-

Leave. Znakomicie przyjmowano też

zentów, bo też artystka potwierdza tu, że

Ryba i Ryba

nagrania grupy z ostatniej dekady, kiedy,

jest na naszej scenie bardzo oryginalnym

Chyba nigdzie na świecie nie jest witany

po zmianie nazwy, już jako Marcin Wasi-

zjawiskiem. Nawiasem mówiąc, przez

tak gorąco jak w Polsce: 9 października

lewski Trio nagrali dla słynnego ECM

owe pięć lat Gaba Kulka nie próżnowała.

o g. 20 w Eskulapie zaśpiewa Fish. Jako

albumy January i Faithful.

W tym czasie podjęła kilka fascynują-

support wystąpi poznańska grupa Ryba

Tym razem grający na fortepianie lider

cych artystycznych kolaboracji: z Olem

And The Witches. Fish to barwna postać.

oraz jego wierni partnerzy, Sławomir

Walickim współtworzyła projekt The

W internecie bez kłopotu odnajdziemy

Kurkiewicz – kontrabas i Michał Miśkie-

Saintbox, z muzykami zespołu Baaba

jego biografię, łącznie z wykazem zajęć,

wicz – perkusja, przedstawiają muzykę

przedstawiała

którymi się parał, takimi jak: obsługa

ze swego najnowszego krążka Spark Of

Maiden (jako Baaba Kulka), z Janem Mły-

dystrybutora paliw, ogrodnik czy pra-

Life, także wydanego przez ECM. Do jego

narskim własne interpretacje piosenek

cownik leśny. Urodził się nieopodal Edyn-

nagrania zaprosili świetnego szwedz-

jego ojca – Wojciecha (Młynarski Plays

burga w 1958 r. jako Derek William Dick.

kiego saksofonistę Joakima Mildera.

Młynarski), a z Konradem Kuczem eksplo-

Z pracy bywał ponoć zwalniany z przykła-

Artyści wystąpią w kwartecie w Sali

rowała obszary współczesnej elektroniki.

dowym zarzutem: „nieustanny marzyciel,

Wielkiej CK Zamek 12.10.

30.10 Kulka będzie promowała album

niezdolny do zmierzenia się z rzeczywi-

¦ 12.10, g. 20, Sala Wielka CK Zamek;

stością”. Od młodości kochał art roc-

bilety: 40 i 50 zł.

T.J.

Gaba Kulka zagra 30.10

T.J.

pastisze

nagrań

Iron

The Escapist w Sali Wielkiej CK Zamek o g. 20. ¦ 30.10, g. 20, Sala Wielka CK

kowych czy progresywnych wykonawców w rodzaju Genesis czy Pink Floyd.

Kulka z nową płytą

Jego marzenie, by na poważnie stanąć

Swą ubiegłoroczną płytę Wersje – zawie-

na scenie, spełniło się, gdy w 1981 r.

rającą nowe aranżacje starszych utwo-

Zamek; bilety: 30 i 40 zł

T.J.

Muzyka – oprac. Elżbieta Woźna

więcej na

bilety: 150- 250 zł

fot. M. Kmita

wydał w 1995 r. Dziś jest gwiazdą nurtu

Swój pierwszy własny album First Wish

61

muzyka idealny pretekst dla wokalnych popisów.

Irlandka potrafi dziko zaszaleć lub nostalfot. A. Skowrońska

gicznie uwodzić, a mąż Darrel efektownie jej wtóruje ostrą jazdą gitary. (8,9) RAY

LAMONTAGNE

–

Supernova

(RCA) Cztery poprzednie albumy dostatecznie opisały twórczość artysty z amerykańskiego stanu New Hampshire. Jako

Ryszard Gloger i Wojciech Skrzydlewski polecają nowe płyty

autor piosenek i ich wykonawca nie kryje folkowych fascynacji. Do śpiewu przy akompaniamencie gitary akustycz-

kilka płyt w stylu bluegrass. Tym razem

nej wykorzystał na płycie kilku muzy-

akustyczne instrumenty, takie jak gitary,

ków, którzy subtelnie ożywiają muzykę

skrzypce i mandoliny, konkurują z nowo-

dźwiękami instrumentów klawiszowych

czesnym brzmieniem pop-rocka. To już

i sekcji rytmicznej. Producent płyty Dan

42 album w dyskografii Dolly, dostatecz-

IMELDA MAY – Tribal (Decca) Woka-

Auerbach (z zespołu Black Keys) powy-

nie tradycyjny, a zarazem cieszący ucho

listka i multiinstrumentalistka z Dublina

ginał, poskręcał melodyjne piosenki,

amatorów muzyki lekkiej, łatwej i przy-

spędziła już ćwierć wieku na estradzie.

jemnej. Parton skomponowała większość

W drodze do sukcesu sama komplikowała

utworów na płycie, nagrała także własne

sobie życie, występując najpierw pod

wersje piosenek Boba Dylana i Jona Bon

panieńskim nazwiskiem Imelda Clabby.

Jovi. W dwóch nagraniach wokalistka

Przełomem był debiut płytowy w 2003 r.

śpiewa w duecie z Kennym Rogersem

oraz współpraca z Joolsem Hollandem

i Williem Nelsonem. Parton opiewa uroki

i Jeffem Beckiem. Ze statuetką Meteor

okolic Smoky Mountains w stanie Ten-

Award dla Artystki 2009 roku w Irlandii,

nessee, gdzie artystka mieszka. Album

Imelda wdarła się na światową scenę.

z kategorii rzadko już spotykanej, zestaw

Na czwartej płycie wykonuje muzykę,

bardzo dobrych piosenek i przyjemny

która jest jej żywiołem. To rockabilly z lat

w słuchaniu od początku do końca. (8,9) RIVAL SONS – Great Western Valkyrie

50. lekko podrasowane nową falą lat 80. Większość utworów skomponowała

przydając im większej wyrazistości, prze-

(Earache) Pod koniec listopada ten kali-

sama lub z mężem, gitarzystą Darrelem

strzeni i zmienności nastroju. Dzięki temu

fornijski zespół zagra w Warszawie. Fani

Highamem, który rewelacyjnie wpisuje

każda z 10 piosenek Lamontagne’a jest

znają już kilka płyt kwartetu, który tworzy

się z elektryczną gitarą w klimat akustycz-

zdecydowanie inna i bardzo intrygująca

muzykę na bluesowo-rockowym funda-

nego grania kontrabasu i perkusji. Umie-

w warstwie brzmieniowej. Można rozko-

mencie jak pół wieku temu Led Zeppe-

jętne domieszanie elementów swingu

szować się melancholijnie przy utworach

lin. Silny, szorstki śpiew wokalisty Jaya

i country do bardzo rytmicznych, tanecz-

Airwaves, Pick Up A Gun i No Other Way

Buchanana, riffy gitarowe oraz mięsista

nych piosenek lub melodyjnych ballad to

lub rytmicznie kołysać przy następnych

podstawa sekcji rytmicznej pozwoliły gru-

She’s The One i Julia. Płycie brak tylko przebojowego nagrania, którym artysta zyskałby szerszą publiczność. (7,8) DOLLY PARTON – Blue Smoke (Dolly Records)

Symbol

amerykańskiego

kiczu, a zarazem jedna z najwspanialszych artystek muzyki country. Z biegiem lat coraz bardziej doceniana jako autorka piosenek, którymi nakarmiła kariery wielu gwiazd muzyki popularnej.

W ostatnim czasie Parton przygotowała

62

muzyka pie znaleźć się w gronie koncertowych

niejsze etapy kariery artystycznej. Na

atrakcji. Wartość kwartetu wzrośnie dzięki

pierwszym krążku jest nawet akcent pol-

piątej płycie studyjnej, dowodzącej kon-

ski w utworze Fortune teller, który rozpo-

sekwentnego rozwoju i energii drzemiącej

czyna zwiastun w naszym języku. Sym-

w muzykach. Wyzwolona ekspresja i bez-

patycy rocka z południa Stanów powinni

kompromisowe brzydkie, zniekształcone

zwrócić uwagę na ten krążek. (8,8)

brzmienie są obecne w każdej z 10 piose-

RODNEY CROWELL – Tarpaper Sky

nek. Jeśli nawet rockowa klasyka napędza

(New West Records) Poprzednia płyta

grę zespołu, efekt jest piorunująco świeży

Rodneya Crowella Old yellow moon była

i w znacznym stopniu nowoczesny. Zespół

nagrana w duecie z Emmylou Harris jako

łamie schematy rytmiczno-harmoniczne,

nostalgiczna podróż w krainę wspólnej

najwyższej klasy. Tak jest i tym razem,

gościnnie grający na organach Ikey Owens

artystycznej młodości z lat 70. ubiegłego

piosenki napisane przez Townesa Van

z zespołu Mars Volta wciska swoje partie

wieku. Płyta zdobyła Grammy i wyróż-

Zandta, Guya Clarka, Merle Haggarda,

w gęstą fakturę gitar Scotta Holidaya.

nienie Americana Music Association.

Alana Jacksona i Jesse Winchestera

Świetne piosenki ubrane w drażniące ucho

Tarpaper sky to powrót do najwyższej

w wykonaniu Williamsa nabierają szcze-

brzmienie surowego blues rocka, a w finale

formy Crowella, autora piosenek, woka-

gólnego blasku. (8,7)

dwa pięknie rozbudowane utwory Where

listy i gitarzysty eksplorującego stylistykę

BLACK STONE CHERRY – Magic Moun-

I’ve Been i Destination On Course. (9,9)

mieszczącą się w country, folku i rocku.

tain (Roadrunner Records) Choć pocho-

TOO SLIM AND THE TAILDRAGGERS

Wydana na 40-lecie kariery artystycznej

dzą z małego miasteczka w Kentucky, ich

– Anthology (Underworld Records)

może z powodzeniem zająć miejsce obok

sława obejmuje fanów southern rocka na

Tim „Too Slim” Langford lideruje zespo-

Diamonds and dirt (1988) i Life is messy

całym świecie. Debiutowali w 2006 r.,

łowi Too Slim and the Taildraggers od

(1992), dwóch najlepszych płyt Crowella.

najnowsza płyta jest czwartą w dorobku

1986 roku, kiedy to w rodzinnym Spo-

Wiele wcześniejszych płyt Rodneya Cro-

kwartetu, w którego skład wchodzą:

kane w stanie Washington założył zespół

wella ogniskowało się wokół wspólnej

śpiewający gitarzysta Chris Robertson,

­rocko­wy. Jego zespół szybko zdobył

tematyki i podobnej melodyki, ta jest bar-

perkusista John Fred Young, gitarzysta

uznanie fanów i krytyki. Przeszło ćwierć

dzo zróżnicowana stylistycznie, co czyni

Ben Wells i basista Jon Lawhon. Kolejne

wieku działalności artystycznej zaowoco-

ją wyjątkowo atrakcyjną dla nowych

płyty zespołu dokumentują coraz wyż-

wało wieloma znakomitymi nagraniami,

fanów artysty. Piosenki zarejestrowane

szy poziom kompozycji i nagrań, jednak

w których lider ukazuje swoje możliwości

na tej płycie zostały nagrane w oszczęd-

grupa jest najbardziej ceniona za żywio-

autorskie, wokalne i instrumentalne. Po

nej technice studyjnej, bez nakładek

łowe koncerty. Godne uwagi jest to, że

stronie artystycznych aktywów zespół

i postprodukcji. Mają jednak doskonały

Black Stone Cherry największe sukcesy

Langforda ma 15 płyt, dwie z nich – Shi-

klimat muzyczny. (8,8)

osiągnęła na Wyspach, rodzinne Stany

ver (2011) i Blue heart (2013) – omawia-

DON WILLIAMS – Reflections (Sugar

nie doceniły jeszcze kunsztu zespołu.

liśmy na łamach IKS-a. Anthology to 34

Hill Records) Mistrz łagodnej, melodyj-

Magic Mountain przynosi 13 utworów

utwory umieszczone na dwóch CD. Ten

nej i wyluzowanej muzyki country, nazy-

żywiołowo wykonanych, w których gita-

wybór nie uwzględnia wczesnych nagrań

wany przez fanów „the Gentle Giant”,

rowe dialogi Robertsona i Wellsa stano-

gitarzysty, jednak dokumentuje najważ-

u schyłku kariery regularnie dostarcza

wią kwintesencję ich stylistyki. Mocne

świetne płyty. W 2012 r. wzruszali-

rockowe granie. (7,8)

śmy się przy dźwiękach płyty And so it goes, teraz Williams przedstawia zestaw 10 piosenek, z których większość stanie się evergreenami country. Jak zwykle piosenki Dona opiewają miłość, troski prostych robotników rolnych, amerykańską rodzinę, spięte są prostymi melo-

stał zawsze z pracy autorów piosenek

więcej na

diami i zaśpiewane tym powalającym

Ocena w skali dziesięciostopniowej. Pierwsza cyfra oznacza muzyczne wykonanie, druga – produkcję i realizację.

63

barytonem mistrza. Don Williams korzy-

fot. M. Ciesielski

muzyka źródeł szuka w tradycji punk rocka

skiego

i nowej fali. Do tego melodyjne tematy,

(nagrywał m.in. z zespołem Merzbow).

artystę

niebanalne teksty, świetne – moto-

Kolektywna improwizacja w ich wyko-

ryczne, ale i wielobarwne – brzmienie

naniu kołysze się między freejazzowymi

zespołu i znakomity wokal Lidii Felkel.

uniesieniami, a niemal punkową moto-

To jeden z tych zespołów, dla których

ryką. Znakomite!

pomysł na muzykowanie nie jest tylko

Adre’N’Alin

grą z konwencjami, ale świadomym

(Requiem Records) To płyta fascynu-

wyborem, przekazem płynącym z głębi

jąca i zarazem niejednoznaczna: bar-

serca.

dzo współczesna, jeśli chodzi o użyte

–

Balazsa

Surface

Pandiego

Tensions

środki, nowocześnie brzmiąca, a jed-

Tomasz Janas poleca nowe płyty (nie tylko z Poznania)

nocześnie szalenie niedzisiejsza w swej tęsknocie do piękna, szlachetności, harmonii. Mamy tu ciekawe melodie i zgrabnie budowany liryczny nastrój, wciągające elektroniczne brzmienia

Szajba – Wolno szybko szybko wolno

i bardzo przekonujący wokal. Do tego

(No Pasaran Records) Szajba to wciąż

subtelne echa muzyki klasycznej. Wra-

stosunkowo nowa i mało rozpozna-

żenia dopełniają przemyślane, wyra-

walna grupa, choć ton jej poczynaniom

finowane aranże. Adre’N’Alin, kolejny

nadają przecież dobrze znani i doświad-

znakomity poznański wykonawca, jest

czeni artyści. To zarazem jeszcze jeden

Trzaska/Mazur/Pandi

–

&

od lat dobrze znany bywalcom tutej-

zespół pokazujący, jak wiele cieka-

Feathers (Gusstaff) A38 Ship to klub

szych klubów. Ma na koncie też kilka

wych zjawisk rodzi się w Poznaniu. Od

muzyczny mieszczący się na barce,

wydawnictw. To autorski, solowy

początku na czele zespołu stoją Bulwa,

a działający na wodach Dunaju, prze-

projekt Igora Szulca, który – okazjonal-

czyli Piotr Bielewski – były lider Apatii

pływających przez Budapeszt. W tych

nie – zaprasza do współpracy innych

oraz śpiewający basista Zwierzak –

niecodziennych

na

artystów. Imponujące muzyczne dzieło

Sebastian Dolata, pamiętany z zespołu

żywo, nagrał swój najnowszy świetny

to jego praca, jest bowiem autorem

Dump. Dołączył do nich na perkusji

album Mikołaj Trzaska. Artysta jest od

utworów, wokalistą, gra na fortepia-

Makary – syn Sebastiana, a później

długiego czasu we wspaniałej formie,

nie i całość opracowuje elektronicznie.

także śpiewająca Litula – Lidia Felkel.

wydaje znakomite płyty, daje świetne

Płyta już jakiś czas temu ukazała się

Debiutancką płytę wydali już kilka mie-

koncerty. Najnowszy album to wraże-

w formacie plików na portalach oferu-

sięcy temu, warto jej poszukać, choć

nie potwierdza. Grane przez Trzaskę

jących muzykę. W tych dniach ukazuje

nie w każdym „dobrym sklepie muzycz-

frazy są czasem niemal modlitewne,

się fizycznie, pod postacią srebrnego

nym”, raczej w tych z twórczością

czasem hymniczne, chwilami unoszą

krążka, nakładem zasłużonej dla sceny

rzeczywiście niezależną. To ożywcza,

się w powietrzu pełnymi furii, chropo-

niezależnej oficyny Requiem. Warto

energetyczna muzyka, która swych

watymi porywami, kiedy indziej staje

poszukać!

Tar

okolicznościach,

się bardziej refleksyjny, by za moment znów pognać z niezwykłą energią. Tę muzyczną propozycję znacząco wzbogacają dwaj artyści, którzy stanęli na drodze Trzaski. Grają tu bowiem trzej godni siebie partnerzy. Na akustycznej gitarze basowej, choć podłączonej do prądu, zagrał Rafał Mazur – eksperymentujący muzyk (nagrywał m.in. z członkami

Mikrokolektywu).

Na

perkusji słyszymy świetnego węgier-

64

sztuka snymi regułami projektowania graficz-

Stary Rynek 6

nego. Całości dopełni miniwystawa

tel./fax 61 852 95 01, tel. 61 852 95 02

kilku prac prowadzącego warsztaty,

www.arsenal.art.pl

który rok temu uhonorowany został

arsenal@arsenal.art.pl

Najlepszym Dyplomem Roku 2013 wro-

czynna: wt.-sob. g. 12-19, niedz.

cławskiej Akademii Sztuk Pięknych.

g. 11-15

¦ 5.10, g. 11-16 podsumowanie Tygo-

¦ Tydzień Literacki W Poznaniu

dnia Literackiego. Do odczuwania ksią-

lubimy czytać

żek innymi zmysłami niż wzrok zachęci

29.09-5.10

poznański Teatr Post Factum.

Sztuki plastyczne to nie tylko obraz –

¦ oficjalne otwarcie Fotoplastykonu

takie hasło przyświeca Galerii Miej-

Poznańskiego w nowo wyremontowa-

skiej Arsenał podczas tegorocznego

nej przestrzeni Galerii Miejskiej Arsenał

Tygodnia Literackiego. Na wydarzenie

(wejście od strony Starego Rynku) wraz

składać się będą zarówno warsztaty

z wernisażem wystawy prac fotogra-

dla młodzieży, jak też miniwystawa

ficznych Władysława Ruta

prac łączących w sobie w kreatywny

wernisaż: 10.10, g. 18-22

Zjawiskowo piękna kobieta na

sposób słowo i obraz.

uwaga! wystawa prac fotograficz-

tle brzydkiej ulicy. Ekscentrycz-

¦ od 29.09, Sala Kameralna, miniwy-

nych Władysława Ruta trwać będzie

nie ubrany mężczyzna, a za

stawa prac inspirowanych sztuką ASCII

od 10.10 do 21.10. Wystawa prac ste-

nim miejska szarzyzna. Gustaw

Artu, reprezentatywną dla pionierskiej

reofotograficznych Władysława Ruta

Holoubek i Tadeusz Konwicki

ery

prezentowana będzie od 10.10 do 14.10

przy stoliku w słynnym stołecz-

i komputerów osobistych. Specjal-

oraz od 29.10 do 20.11

nym Czytelniku. To prace Tade-

nie na potrzeby Tygodnia Literackiego

¦ Prezentacja poświęcona stereo-

usza Rolke, prekursora polskiej

ikoniczne dzieła sztuki współczesnej

fotografii I wojny światowej w Foto-

fotografii reportażowej. Przez

zostaną tak przetworzone, by uwydat-

plastykonie Poznańskim w ramach

lata podglądał życie artystyczne

nić ich potencjał jako obiektów wizual-

wystawy I wojna światowa w 3D, połą-

w Polsce. Rejestrował, jak zde-

nej lektury. W powstałych ilustracjach

czona z promocją najnowszego tomu

rzał się w nim smutek i zwyczaj-

środki plastyczne zastąpione będą

Kroniki Miasta Poznania, który poświę-

ność Peerelu z kolorowością

w znacznej mierze cytatami twórców

cony będzie Wielkopolsce i Poznaniowi

krajowej

tych dzieł.

w trakcie tego wyjątkowego konfliktu

znanych ludzi kultury i sztuki

¦ 2-10.10 wystawa książek artystycz-

otwarcie: 14.10, g. 17

w kontekście przypadkowych

nych młodych twórców

czynna do 28.10

zdarzeń, zabaw, pracy. Stąd

¦ 4.10, g. 14, Sala Kameralna, Mean-

¦ Wracając do źródeł – wystawa

właśnie

dry sztuki lat 80. i 90. – warsztaty dla

prac absolwentów fotografii UAP

Tyrmandowskie Życie towarzy-

młodzieży w wieku 13-18 lat. Poprowa-

kuratorki:

skie i uczuciowe. Te fotografie

dzi je wrocławski malarz, Mariusz Wil-

Anita Lipiec

to także dokument historyczny

derman, w swej twórczości czerpiący

wernisaż: 1.10, g. 18

widoków, miejsc, atmosfery

pełnymi garściami z estetyki lat 80.

czynna do 19.10

czasu, których już nie ma.

i 90. Konwencje popularne parę dekad

¦ Pokaz z cyklu Transformacje

Prace można oglądać w Gale-

temu, gdy o Photoshopie słyszeli tylko

17.10, g. 18

rii Ego, która niegdyś mieściła

nieliczni, a okładki książek, magazy-

Finałowy pokaz z cyklu Transformacje.

się na Starówce, a teraz zaj-

nów czy płyt projektowano prawie bez

Spotkanie podsumuje tegoroczny cykl

muje obszerne pomieszczenia

użycia komputera, do dziś mają swoje

spotkań i prezentacji prac z zakresu

w modernistycznej willi przy

wierne grono fanów. Nawrót do tej

ruchomej grafiki, powstałych w Pra-

ul. Wyspiańskiego. Od jakiegoś

estetyki stanowić będzie punkt wyjścia

cowni Semiotyki Wizualnej Uniwersy-

czasu systematycznie prezen-

do przeprowadzenia z młodzieżą działań

tetu Artystycznego w Poznaniu. Pokaz

tuje fotografię artystyczną.

plastycznych oraz zapoznania z ówcze-

najlepszych prac studenckich zosta-

mediów

cyfrowych

Marianna

Michałowska,

Piotr Korduba poleca Życie artystyczne i towarzyskie

bohemy.

tytuł

Chwytał

parafrazujący

więcej na

internetu,

fot. A. Skowrońska

Galeria Miejska Arsenał

65

sztuka nie poszerzony o twórczość młodego

wernisaż: 24.10, g. 18

Kozłowski,

absolwenta i pracownika naukowego

czynna do 5.11

Mariusz Kruk, Maciej Kurak, Piotr Kurka,

Katarzyna

Krakowiak,

Agata Michowska, Antoni Mikołajczyk,

pracowni – Mariusza Kołodziejczaka.

Słowo wstępne wygłosi prof. Ryszard

Galeria Art Stations

Andrzej Pepłoński, Monika Sosnowska

K. Przybylski.

Stary Browar

czynna do 31.10

¦ wystawa związana z 34. edycją

ul. Półwiejska 42

¦ 4.10, g. 15.30 oraz 25.10, g. 16 opro-

Konkursu im. Marii Dokowicz, orga-

tel. 61 859 61 22

wadzanie kuratorskie po wystawie;

nizowanego przez Uniwersytet Arty-

office@artstationsfoundation5050.

wstęp wolny

styczny w Poznaniu

com

prowadzenie: Piotr Kurka, Wojciech

Maria Dokowicz ukończyła poznańską

www.artstationsfoundation5050.com

Bąkowski

uczelnię w 1932 r. W swoim testa-

czynna codziennie w g. 12-19

¦ 4.10, g. 16.30 pokaz filmów doku-

mencie zapisała 10 tysięcy dolarów na

¦ Instalatorzy

mentalnych Instalacja oraz Patrząc

coroczne twórcze stypendium zagra-

kurator: Mateusz Bieczyński

Galeria Art Stations zaprasza na spotka-

niczne dla najzdolniejszego absolwenta.

współpraca i aranżacja wystawy:

nie z Joanną Janiak, która zaprezentuje

Stypendium jej imienia przyznawane

Maciej Kurak

dwa dokumenty powstałe w latach 90.

jest od 1980 r. (z jedną przerwą w roku

artyści: Wojciech Bąkowski, Jan Ber-

na zlecenie TVP w Poznaniu: Instalacja

1981).

dyszak, Izabella Gustowska, Jarosław

z 1995 r. oraz program filmowy Patrząc przygotowany w 1992 r. Tematyka filmów bezpośrednio nawiązuje do zagadnienia Poznańskiej Szkoły Instalacji, jej początków i artystów związanych nie tylko ze środowiskiem poznańskim, ale w szczególności z przywołanym medium.

Artykwariat ul. Paderewskiego 8, Bazar Poznański tel. 61 855 10 16 fax 61 853 11 88 www.artykwariat.pl info@artykwariat.pl czynna: pon.-pt. g. 11-19, sob. g. 10-16 Artykwariat – umiejscowiony w historycznym budynku hotelu Bazar – ma w swojej kolekcji szeroką gamę dzieł sztuki europejskiej XIX i początku XX w. ¦ październik prezentacja prac związanych z projektem Shifting Africa w ramach 4. Biennale Mediation

Galeria AT ul Solna 4 tel. 61 853 11 81 galeriaat@wp.pl fot. T. Rolke

www.galeria-at.siteor.pl ¦ Nowe Prace Joanna Adamczewska wenisaż 20.10, g. 18 Galeria Ego, wystawa Tadeusz Rolke. Życie towarzyskie i uczuciowe. Fotografie z lat 60.

66

czynna do 31.10 w g. 15-18

sztuka Galeria Łazienna ul. Łazienna 4 ¦ Dom gry Andrzej Zdanowicz otwarcie wystawy: 10.10 czynna do 31.10 w g. 10-17

Galeria Miejska Mosina pod patronatem ZPAP Okręgu Poznańskiego, UA w Poznaniu i MOK ul. Niezłomnych 1 tel. 61 819 15 91 www.galeriamosina.pl galeriamosina@kultura.gmina.pl kier. artystyczny: Dorota Strzelecka czynna: wt.-pt. g. 9-15, niedz. g. 10-13 ¦ Lightskin – performance Kompozycja świetlna tworzy na ciele fot. materiały organizatorów

tancerki egzoszkielet. Światło jest

Galeria Łazienna zaprasza od 10.10 na wystawę malarstwa Andrzeja Zdanowicza Dom gry

w czasie rzeczywistym bezprzewodowo „przesyłane” do kostiumu tancerki i sprzężone z projektowanym w przestrzeni dźwiękiem, powstaje w ten sposób rodzaj wirtualnej mapy ciała.

Poprzez ruch zaburzona zostaje ciągłość obecności oraz percepcja wzrokowa, co tworzy nieustanne powidoki zdefrag-

Galeria Aula UAP

¦ Tadeusz Rolke. Życie towarzyskie

mentowanego świetlnie ciała. Pulsujący

Uniwersytet Artystyczny

i uczuciowe. Fotografie z lat 60.

luminescencjami ruch tancerki definiuje

Al. Marcinkowskiego 29

wernisaż: 10.10, g. 19

przestrzeń i wyznacza jej specyfikę.

galeria.aula@gmail.com

czynna do 29.11

start: 14.10, g. 18.15

www.aula.uap.edu.pl ¦ Nieoczywiste N_14 wystawa najciekawszych dyplomów z fotografii

W październikowym Arteonie

wybranych przez promotorów

¦ W październikowym

czynna 1-10.10

innymi, sylwetkę Olgi Boznańskiej w przededniu

Arteonie,

między

¦ wystawa poplenerowa Ogólno-

monograficznej wystawy w Muzeum Narodo-

polski Plener Rysunkowo-Malarski im.

wym w Krakowie przybliża Justyna Żarczyń-

Krystyny Drążkiewicz dla najzdolniej-

ska. ¦ O twórczości Kathariny Grosse w kon-

szych uczniów najstarszych klas liceów

tekście wystawy w Museum Kunstpalast w Düsseldorfie pisze Wojciech

plastycznych.

Delikta. Tekstem o drzeworycie japońskim nową serię dotyczącą japoni-

czynna 13-19.10

zmu w sztuce europejskiej otwiera Włodzimierz Wrzesiński. ¦ O rzeźbach Kwestorowska. Prezentację twórczości Alfreda Lenicy we wrocławskim

ul. Wyspiańskiego 41/3

Muzeum Narodowym omawia Agata Ruszkowska, a wystawie Corpus

tel. 61 662 67 67

trwającej w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki przygląda się Michał Haake.

510 230 269

¦ W październikowym Arteonie ponadto – jak zwykle – komentarze, recen-

ego@galeriaego.pl

zje książkowe, aktualia i inne stałe rubryki.

www.galeriaego.pl

więcej na

Alberta Giacomettiego i wystawach jego prac w 2014 roku pisze Anita

Galeria Ego

67

sztuka ¦ Pawana na śmierć Infantki – wystawa rzeźb Wiesława Napierały wernisaż: 17.10, g. 18.15

Galeria Obok Naukowe Koło Medialne UAM ul. Słowackiego 20, tel. 61 829 28 12 www.galeriaobok.art.pl ¦ Moc kamieni Lech Szymanowski otwarcie wystawy:13.10 czynna do 25.10 ¦ Fotografia 3 + n Naukowe Koło Medialne UAM

fot. materiały organizatorów

galeria@galeriaobok.art.pl

otwarcie wystawy: 27.10

Performance na Głogowskiej

czynna do 8.11

Perfex to działania artystyczne, warsztaty oparte na dźwiękach i badające

Galeria Profil

przestrzeń oraz performance’y. W październiku, przez cały miesiąc, przy

CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82

ulicy Głogowskiej w Poznaniu, w budynku byłego Cocktail Baru Hortex oraz

tel. 61 646 53 20, www.zamek.poznan.pl

w Galerii Raczej odbywać się będą działania kulturalne oscylujące w nie-

czynna: wt.-niedz. g. 11-19

określonych granicach sztuki performance.

edukacja

Zaproszeni artyści przeprowadzą serię warsztatów dla mieszkańców

¦ Mała Akademia Sztuki – zajęcia

i artystów, między innymi warsztaty ruchowo-przestrzenne, przewidujące

plastyczne dla dzieci w wieku 4-9

improwizacyjną pracę z ciałem, czy też warsztaty z hałasu.

lat, odbywają się w poniedziałki w g.

W przeszklonych przestrzeniach, pamiętających czasy świetności śród-

17-18.15

miejskich ulic, odbędą się również angażujące publiczność performance’y

¦ Spotkania z Wyobraźnią – zajęcia

oraz koncerty i prezentacje artystów.

plastyczne dla dzieci w wieku 7-14 lat

W wydarzeniu wezmą udział artyści z różnych krajów: William „Bilwa”

(grupy zorganizowane)

Costa & Jasmin Schaitl, Golem Mecanique, Kaisa Luukkonen & Peter, Łukasz Trusewicz, Hiroko Tsuchimoto, Justyna Scheuring, Yoto (tb)

PBG Gallery

Dokładny program wydarzeń dostępny na stronie:

Wysogotowo k. Poznania

www.galeriaraczej.wordpress.com

ul. Skórzewska 35

¦ Perfex, 1-31.10, ul. Głogowska 29 (przestrzeń po kawiarni Hortex) oraz

tel. 61 665 17 00

Galeria Raczej (ul. Głogowska 53)

czynna: pon.-pt. g. 8.30-16.30 ¦ Okolicznościowe wystawy z oka-

68

zji Jubileuszu 20-lecia PBG

micznego UA w Poznaniu, prowadzo-

kuratorka wystawy: Dorota Walenty-

czynna do 31.10

nej przez prof. Sławomira Kuszczaka

nowicz

¦ Bitwa o Monte Cassino – wystawa

i dr. Pawła Fliegera

wystawa w ramach projektu kurator-

okolicznościowa z okazji 70. rocznicy

Wystawie prac studentów towarzyszy

skiego time-specific

bitwy

wystawa prac pedagogów.

czynna do 26.10

czynna do 31.10

wernisaż: 28.10, g. 18

PBG Gallery

Galeria Fotografii pf

Skalar Office Center

CK Zamek

www.pianobar.poznan.pl

ul. Górecka 1

ul. Św. Marcin 80/82

¦ Explicite – wystawa malarstwa

¦ Akt drugi – wystawa prac stu-

¦ Mladen Bizumic Bankruptcy and

abstrakcyjnego Romualda Błaszczyka

dentów Pracowni Rysunku Anato-

Reorganization

czynna do 31.10

Galeria Piano Bar Stary Browar, ul. Półwiejska 42

sztuka Galeria Piekary ul. Św. Marcin 80/82 Dziedziniec Różany CK Zamek www.galeria-piekary.com.pl galeria@galeriapiekary.com.pl czynna: pn.-pt. g. 10-18 wstęp wolny ¦ Antoni Starczewski. Artysta i uniwersum organizator: Fundacja 9/11 Art Space partner: Galeria Piekary czynna do 24.10 (pon.-pt. g. 10-18) wstęp wolny

Galeria Polan 100 os. Polan 100 tel. 61 879 71 51 www.polansto.pl ¦ Ślady światła wystawa zorganizowana przez Związek Artystów Plafot. M. Noniewicz

styków Oddział Poznański w ramach II Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki kurator: Antoni Rut artyści: Jarosław Gwoździk, Andrzej Haegenbarth,

Rafaela

Jasionowicz,

Wracając do źródeł

Rafał Jasionowicz, Jacek Kulm, Domi-

wystawa prac absolwentów fotografii UAP

nik Lesiczka, Leszek Lesiczka, Andrzej

Zaproszeni do wystawy artyści są absolwentami kierunku fotografia poznań-

Maciejewski, Mirosław Mizera, Wła-

skiego Uniwersytetu Artystycznego. Artystyczne wybory podejmowane po

dysław Nielipiński, Jagoda Pawelczak,

ukończeniu szkoły popchnęły ich w różnych kierunkach – niektórzy pozostali przy

Kazimierz Rafalik, Antoni Rut, Piotr

fotografii, inni – zawsze zainteresowani bardziej estetyką intermediów – tworzą

Skórnicki,

dzisiaj prace przestrzenne, audiowizualne. Pokazane zostaną różnorakie postawy

Mirosław

Skrzypkowski,

Stanisław Wojcieszak

artystyczne, wyrastające z tradycji poznańskiej uczelni, dlatego też na wysta-

wernisaż: 17.10, g. 18

wie znalazły się zarówno klasyczne fotografie dwuwymiarowe, jak i prace prze-

więcej na s. 94

strzenne i filmy. Artyści łączą często praktykę artystyczną z kuratorską, a zawsze budowania marki poznańskiej tradycji szkolnictwa fotograficznego.

ul. Za Groblą 3/4

Wystawa jest realizowana w ramach obchodów 25-lecia nauczania na kie-

tel. 601 637 099

runku fotografia na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Jest też zapo-

www.thinkart.pl

wiedzią planowanego na 2015 rok trzytomowego wydawnictwa. Jego częścią

¦ wystawa malarstwa DźwiękO-

będzie obszerne omówienie zawierające dokumentację wystawy.

brazy

¦ Wracając do źródeł – wystawa prac absolwentów fotografii UAP

autorzy: Izabela Rudzka, Robert Barto-

artyści: Ewa Axelrad, Jakub Bąkowski, Paweł Bownik, Michał Grochowiak, Paweł

szek, Dariusz Głowacki

Kula, Katarzyna Majak, Marek Noniewicz, Adam Pańczuk, Daniel Rumiancew,

wernisaż: 17.10, g. 19

Dorota Walentynowicz, Zorka Project (Monika Bereżecka, Monika Redzisz)

czynna do 12.11

kuratorki: Marianna Michałowska, Anita Lipiec Galerie –

oprac. Tomasz Bombrych

wernisaż: 1.10, g. 18, czynna do 19.10

więcej na

aktywnie wspierając środowisko twórcze w Polsce, przyczyniają się także do

Think Art-Myślenie Sztuką

69

Wszystko co dotyczy historii miasta 60 lat Muzeum Historii Miasta Poznania

70

W roku 2014 mija 60 lat od otwarcia Muzeum Historii

do fotografowania oraz archiwum fotograficzne Jerzego

Miasta Poznania w ratuszu. W 1953 roku Prezydium

­Unierzyskiego.

Miejskiej Rady Narodowej przekazało ratusz, gmach

W ciągu 60 lat muzeum zorganizowało ponad 140 wystaw

o najwyższej randze zabytkowej, Muzeum Narodowemu

czasowych. Sześćdziesiąte urodziny Muzeum Historii Mia-

z przeznaczeniem na siedzibę Muzeum Historii Miasta.

sta Poznania będą okazją do opowiedzenia o tych, dzięki

Uroczyste otwarcie muzeum odbyło się 22 lipca 1954 roku.

którym zbiory muzeum stale się powiększają – o darczyń-

Tegoż dnia uruchomiono po raz pierwszy po wojnie ratu-

cach. Jubileusz ma być także pretekstem do przypomnie-

szowe koziołki. Wydarzeniom tym towarzyszyły nieprze-

nia o powiązaniach między dzisiejszym oddziałem Muzeum

brane tłumy poznaniaków zgromadzone na Starym Rynku.

Narodowego w Poznaniu a otwartym 15 lutego 1930 roku

W dniu otwarcia muzeum nie posiadało żadnych wła-

Muzeum Miejskim, którego częścią był Dział Kasprowi-

snych obiektów. Obecnie zbiory liczą ponad 35 tys. muze-

czowski z pracownią poety i biblioteką liczącą blisko 5 tys.

aliów. Muzeum kolekcjonuje wszystko, co dotyczy historii

tomów. Od niedawna w Muzeum Historii Miasta Poznania

miasta i jego mieszkańców. Obok malarstwa, rzeźby, gra-

można oglądać zabytkowe meble i obrazy z pracowni Jana

fiki, rzemiosła artystycznego, posiada bogate zbiory pla-

Kasprowicza, a on sam będzie jednym z bohaterów jubile-

nów i map, fotografii, starodruków i inkunabułów, pocz-

uszowych obchodów.

tówek, archiwaliów, przedmiotów codziennego użytku.

¦ Cykl wydarzeń w ramach 60 lat Muzeum Historii Mia-

Ważną częścią zbiorów są również trzy odrębne kolekcje:

sta Poznania, 10-11.10. Szczegółowy program obcho-

Wielkopolskich Bractw Strzeleckich, fotografii i sprzętów

dów na s. 73

fot. T. Szymański

muzea

muzea muzea w Poznaniu

¦ Śmierć i życie w starożytnym Egipcie – jedna z najlepszych w Polsce ekspozycji zabytków ze starożytnego Egiptu

Pałac Górków, ul. Wodna 27

¦ Archeologia Sudanu – największa

tel. 61 852 82 51

w Polsce kolekcja prezentująca w spo-

www.muzarp.poznan.pl

sób przekrojowy dzieje tego kraju od

wt.-czw. g. 10-15, pt. g. 10-18,

paleolitu aż po podbój Arabów

sob. 11-18, niedz. 12-17

¦ Sztuka naskalna Afryki Północnej –

bilety: 8 zł, ulgowe 4 zł

ryty naskalne sprzed tysięcy lat

w soboty wstęp wolny (na niektóre

ekspozycja czasowa

wystawy czasowe również w soboty

¦ Przeobrażone krajobrazy. 10 000

obowiązują bilety)

lat przemian

ekspozycje stałe

kurator: Mateusz Stróżyk

¦ Pradzieje Wielkopolski – prezentuje

czynna do 9.11

życie ludzi w Wielkopolsce od epoki

Wystawa poświęcona wpływowi czło-

Wojna krymska i Generałowa

kamienia do schyłku starożytności

wieka na przestrzeń i środowisko. Za

Przed 160 laty na Krymie, podczas

¦ Tu powstała Polska – obejmuje czasy

pomocą różnych multimediów autorzy

tzw. wojny krymskiej, generał

średniowiecza i przedstawia rolę, jaką

pokażą, jak badacze rekonstruują spo-

Władysław Zamoyski szykował

odegrał nasz region w tworzeniu pol-

soby dostosowywania się przez dawne

Polaków do desantu z Turcji na

skiej państwowości

społeczności do panujących warunków

Rosję, a jego żona, Generałowa

fot. A. Skowrońska

Archeologiczne

Jacek Kowalski poleca

Jadwiga, czyniła zabiegi dyplomatyczne, wizytując harem sułtana, ucząc się tureckiego, perskiego etc. Czujecie Państwo rys aktualności? To nic jeszcze. Powołała

Piwo prosto z Sudanu

kursorskie dzieło O wychowaniu, w którym przestrzega rodziców, iż – na przykład – „grzech sodomski” nie wynika z „przyrodzonych skłonności”, lecz ze „złych przykładów i wpływów”. To też brzmi jakby aktualnie, w kontekście tego, co nam poczynają wciskać w program szkolny (a nawet w

niniejsze

wydawnictwo).

Na wystawie zaprezentowane będą po raz pierwszy w Poznaniu naczynia

Szczęściem Generałowa jest dziś

typu „beer jar”. Są to ceramiczne butle, w których przechowywano piwo

kandydatką na ołtarze, a krymski

w Sudanie około 1500 lat temu. Zabytki odkryli archeolodzy z poznańskiego

epizod zaowocował wystawą na

Muzeum Archeologicznego w trakcie badań ratunkowych w Sudanie na IV

Zamku Kórnickim (trwa do 23.10):

katarakcie Nilu w latach 2003-2010. Pięknie dekorowane naczynia umiesz-

Tureckie fascynacje Działyńskich

czone były wśród innych darów w grobach należących do społeczności

i Zamoyskich. Obejrzyjcie Państwo,

kultury późnomeroickiej i postmeroickiej w miejscowościach es-Sadda

nawiedźcie trumnę Generałowej

i Hagar el-Beida. Znaleziska datowane są od IV do VI wieku n.e. Wystawa

(w kolegiacie), zakupcie nową

prezentować będzie również wszystkie aspekty związane z produkcją piwa.

edycję O wychowaniu, strzeżcie

¦ Wystawa z cyklu Bliskie spotkania z… – Piwo w starożytnym Suda-

dzieci przed zgubnym wpływem

nie; kurator: Dobiesława Bagińska, Muzeum Archeologiczne, 15.10-15.12

i westchnijcie za wojnę krymską.

więcej na

Dzbany na piwo odkryte przez poznańskich archeologów w Sudanie

fot. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

też szkołę dziewcząt i napisała pre-

71

muzea Armii „Poznań” Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych Cytadela-Mała Śluza, tel. 61 820 45 03 www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl wt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-16 bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł w piątki wstęp wolny ekspozycja stała ¦ Wierni przysiędze – Armia „Poznań” fot. Domena publiczna

w kampanii wrześniowej 1939 r.

Antoniusz i Kleopatra na obrazie Lawrence’a Almy-Tademy

Zaproszenie na ślub

Bambrów Poznańskich ul. Mostowa 7 pt. i sob. g. 10-14, grupy po wcześniejszym umówieniu, tel. 602 658 961 wstęp wolny ekspozycja stała

Kleopatra VII Filopator i Marek Antoniusz zapraszają na ceremonię zaślubin,

¦ Dzieje

na terenie Muzeum Archeologicznego w Poznaniu. Uroczystość uświetni

którzy przybyli na zaproszenie władz

Legion X Gemina (Equites), dlatego nie zabraknie atrakcji dla młodszych

miasta Poznania do wsi podmiejskich

i starszych gości. Impreza będzie idealnym momentem, aby omówić „aktu-

w 1. poł. XVIII w.

osadników

z Bambergu,

alne” społeczne, polityczne i kulturowe problemy na linii Egipt-Rzym. Niestety całość zakończą dramatyczne w skutkach wydarzenia...

Etnograficzne

¦ Weekend edukacyjny Egipski Rzym – Rzymski Egipt, Muzeum Arche-

Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu

ologiczne, 25.10; wstęp wolny

ul. Grobla 25 (wejście od Mostowej 7) tel. 61 852 30 06, www.mnp.art.pl wt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob.

naturalnych i jak wyglądał proces

1 do 17.10, tel. 61 852 82 51 w. 206;

i niedz. g. 11-18

dokonywania przez nie modyfikacji śro-

wstęp wolny

bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł, 1 zł – dzieci

dowiska.

¦ 25.10 weekend edukacyjny pt. Egip-

w wieku 7-16 lat

wydarzenia

ski Rzym – Rzymski Egipt; wstęp wolny,

w soboty wstęp wolny

¦ 10.10, g. 12 warsztaty kulinarne

więcej w ramce powyżej

Na stołach Egipcjan, Greków i Rzy-

72

Archidiecezjalne

tel. 61 852 82 51 w. 206; wstęp wolny

w Akademii Lubrańskiego

¦ 15.10 otwarcie wystawy z cyklu Bli-

ul. Lubrańskiego 1

skie spotkania z… pt. Piwo w starożyt-

tel. 61 852 61 95

nym Sudanie

www.muzeum.poznan.pl

więcej w ramce na s. 71.

wt.-pt. g. 10-17, sob. g. 9-15

¦ 18.10, g. 12 spacer po średniowiecz-

bilety: 8 zł, ulgowe 5 zł

nym Poznaniu w ramach Senioralni.

ekspozycje stałe

Poznań, zbiórka w Muzeum Archeolo-

¦ Sztuka gotycka, Skarbiec, Salon ofia-

gicznym, obowiązują zapisy od 1 do

rodawców, Galeria sztuki nowożytnej

17.10, tel. 61 852 82 51 w. 206

ekspozycja czasowa

uczestnictwo bezpłatne

¦ Motyw sakralny w ekslibrisie

¦ 21.10, g. 13 warsztaty starożytnego

kolekcja ekslibrisów Ryszarda Wagnera

Wystawa Motyw sakralny w ekslibrisie

garncarstwa, obowiązują zapisy od

czynna do 31.10

w Muzeum Archidiecezjalnym

rys. R. Wagner

mian, obowiązują zapisy od 1 do 9.10,

ekspozycja czasowa

wystawy: 60 obiektów na 60 urodziny

¦ 100 lat zbiorów etnograficznych

oraz wystawa dokumentów związanych

w Poznaniu

z Janem Kasprowiczem ze zbiorów Archi-

Wystawa z cyklu Rzeczy mówią. Każdy

wum Państwowego w Poznaniu

obiekt jest samodzielnym bohaterem

¦ 10.10 wystawa Marchołt gruby

z indywidualną „biografią”, własną

a sprośny Jana Kasprowicza w insce-

historią do opowiedzenia.

nizacjach Teatru Polskiego w Poznaniu

wydarzenia

z lat 1935 i 1965, Biblioteka Raczyńskich,

¦ 18.10, g. 16 spotkanie z cyklu Przed-

łącznik między gmachami biblioteki

miot do rozmowy pt. Rozmowa ze…

¦ 10.10 wystawa Słynni Marynkarze –

św. Barbarą; wstęp wolny. Pretekstem

Jan Kasprowicz w Liceum Ogólnokształ-

i bohaterem spotkania będzie obraz

cącym św. Marii Magdaleny w Poznaniu

przedstawiający wizerunek św. Bar-

¦ 10.10 Apel Kasprowiczowski w Szkole

bary, malowany temperą na płótnie

Podstawowej nr 54

z podklejoną litografią.

¦ 10.10 Skład Kulturalny: promocyjna

rys. D. Jarząb

muzea

Pretekstem i bohaterem spotkania 18.10 z cyklu Przedmiot do rozmowy pt. Rozmowa ze…

sprzedaż wydawnictw Jana Kaspro-

Farmacji

św. Barbarą w Muzeum Etnograficznym będzie

wicza oraz warsztaty plastyczno-lite-

obraz przedstawiający wizerunek św. Barbary,

Al. Marcinkowskiego 11

rackie dla dzieci, zapisy na warsztaty

z warsztatu poznańskiego z XIX w.

tel. 61 851 66 15

w Składzie Kulturalnym.

pon., śr., pt. g. 9-15

¦ 11.10, g. 10 spacer Śladami Kaspro-

ekspozycja czasowa

wstęp wolny

wicza, zbiórka przed Liceum św. Marii

¦ Oskar Kolberg w Wielkopolsce

ekspozycja stała

Magdaleny

autor prezentacji: Janusz Jaskulski

¦ Meble z apteki w Miłosławiu w stylu

¦ 11.10, g. 11.30 zwiedzanie wieży

neorenesansu północnego z końca

ratuszowej, obowiązują zapisy dzień

XIX w., naczynia apteczne: porcela-

wcześniej w ratuszu; wstęp wolny

Komunikacji Miejskiej MPK Poznań

nowe, cynowe, szklane od XVII w.,

¦ 11.10, g. 11.30 w ratuszu pokaz

ul. Głogowska 131/133

sprzęt apteczny z XIX i XX w.

filmów ze starych kaset wideo, m.in.

tel. 61 839 62 07

filmu o darczyńcach i prezentacji multi-

czynne dla grup po wcześniejszym

Historii Miasta Poznania

medialnych o historii muzeum

uzgodnieniu telefonicznym

Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu

¦ 11.10, g. 11.30 gry i zabawy dla

ekspozycja stała

ratusz, Stary Rynek 1

dzieci w ratuszu; wstęp wolny

¦ Pamiątki związane z historią komu-

tel. 61 856 81 93, www.mnp.art.pl

¦ 11.10, g. 16 spotkanie Opowieści

nikacji miejskiej w Poznaniu: przedwo-

wt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob.

o Harendzie, Kasprowiczu i Brzedze;

jenne bilety, mundury, torby i akcesoria

i niedz. g. 11-18

wstęp wolny

konduktorskie, kasowniki i automaty

bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł, 1 zł – dzieci

biletowe oraz oryginalne elementy

w wieku 7-16 lat

Instrumentów Muzycznych

w soboty wstęp wolny

Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu

ekspozycja stała

Stary Rynek 45, tel. 61 852 08 57

¦ Historia Poznania od XV w. do 1945 r.

www.mnp.art.pl

Literackie Henryka Sienkiewicza

wydarzenia

wt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob.

Oddział Biblioteki Raczyńskich

¦ 10-11.10 cykl wydarzeń z okazji

i niedz. g. 11-18

Stary Rynek 84, tel. 61 852 89 71 (72)

60. urodzin Muzeum Historii Miasta

bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł, 1 zł – dzieci

wt.-pt. g. 9-17, sob. g. 9-16

Poznania:

w wieku 7-16 lat

bilety: 4 zł, ulgowe 2 zł

¦ 10.10, g. 16 inauguracja obchodów

w soboty wstęp wolny

w soboty wstęp wolny

w ratuszu połączona z prezentacją multi-

ekspozycja stała

¦ Muzeum Literackie Henryka Sienkie-

medialną o Muzeum Historii Miasta Pozna-

¦ Kolekcja instrumentów lutniczych,

wicza powstało dzięki fundacji Ignacego

nia, pokaz filmu Justyny Żarczyńskiej

fortepianów, instrumentów drewnia-

Mosia, jako jeden z oddziałów Biblioteki

i Kuby Baszczyńskiego o darczyńcach,

nych i blaszanych.

Raczyńskich. Można w nim zobaczyć

więcej na

wagonów tramwajowych.

73

muzea we wtorki wstęp wolny

fot. ze zbiorów Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza

ekspozycje stałe

Henryk Sienkiewicz z córką Jadwigą

¦ Męczeństwo więźniów Fortu VII w okresie II wojny światowej ¦ Więźniowie Fortu VII w więzieniach i obozach III Rzeszy – zmarli i zaginieni ¦ Wysiedlenia mieszkańców Poznania i Wielkopolski do Generalnej Guberni w latach 1939-1941 ekspozycje czasowe ¦ …i ślad po nich zaginął. Zagłada chorych psychicznie w komorze gazowej w Forcie VII ¦ Ja szukam życia i umrę cicho… –

Sienkiewicz i jego kobiety

życie i twórczość Stefana Balickiego

Na nowej wystawie prezentowane będą po raz pierwszy oryginały listów, najbliższym otoczeniem. Pierwszą z tego cyklu będzie wystawa Kobiety bli-

Mieszkanie-Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny

skie Sienkiewiczowi. Wernisażowi towarzyszyć będzie koncert Waldemara

Oddział Biblioteki Raczyńskich

Rychłego z zespołem. Utwór oparty na motywach muzycznych ze zbiorów

ul. Gajowa 4 m. 8, tel. 61 847 36 45

Oskara Kolberga skomponowany został przez Waldemara Rychłego spe-

pon. g. 13-15, czw. g. 16-18, grupy

cjalnie do filmu niemego z 1926 r. pt. Bartek Zwycięzca. Film wyświetlany

wycieczkowe prosimy zgłaszać:

będzie podczas koncertu; wstęp z zaproszeniami.

tel. 61 885 89 24 w g. 13-15

¦ Otwarcie wystawy Kobiety bliskie Sienkiewiczowi, Muzeum Literackie

lub 61 847 36 45

Henryka Sienkiewicza, 21.10, g. 17; wstęp na wernisaż z zaproszeniami

wstęp wolny

dokumentów i pamiętników związanych z Henrykiem Sienkiewiczem i jego

ekspozycja stała ¦ Dorobek literacki, materiały ikonopamiątki po nobliście. W czerwcu zostało

bilety: 14 zł, dzieci 10 zł, grupowe 10 zł

otwarte po gruntownej przebudowie.

¦ W podziemiach klasztoru Franciszka-

wydarzenia

nów można oglądać makiety dawnego

¦ 9.10, g. 10 warsztaty malowania na

Poznania. Pierwsza przedstawia gród

Narodowe Galeria Malarstwa i Rzeźby

jedwabiu Jesienny spacer, grupy 10-20

na Ostrowie Tumskim w czasach pierw-

Al. Marcinkowskiego 9

osób, koszt 100 zł

szych Piastów, druga – miasto z początku

tel. 61 856 80 00, 61 852 59 69

¦ 21.10, g. 17 otwarcie wystawy

XVII w. Półgodzinnym prezentacjom

www.mnp.art.pl

Kobiety bliskie Sienkiewiczowi

towarzyszą komentarz historyczny oraz

wt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob.

¦ 23.10, g. 10 warsztaty graficzne Mój

efekty specjalne. Trzecia makieta, przed-

i niedz. g. 11-18

pierwszy exlibris, grupy 10-20 osób,

stawiająca Stary Rynek, przeznaczona

bilety: 12 zł, ulgowe 8 zł, 1 zł – dzieci

koszt 100 zł

jest dla osób niewidomych.

w wieku 7-16 lat

Makiety Dawnego Poznania

Martyrologii Wielkopolan Fort VII

wolny

podziemia klasztoru Franciszkanów na

Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk

¦ Nowy gmach: Galeria Sztuki Polskiej

Górze Przemysła, wejście od ul. Ludgardy

Niepodległościowych

(od oświecenia do współczesności).

tel. 61 855 14 35

ul. Polska, tel. 61 848 31 38

¦ Stary gmach: Galeria Sztuki Staro-

www.makieta.poznan.pl

www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl

żytnej, Galeria Sztuki Średniowiecznej,

zwiedzanie codziennie (również wersje

wt.-niedz. g. 9-16

Galeria Sztuki Polskiej XVI-XVIII w.,

obcojęzyczne), g. 11-19.15

bilety: 2 zł, ulgowe 1 zł

Galeria Malarstwa Obcego.

graficzne, pamiątki po poetce.

w soboty na wystawy stałe wstęp

74

ekspozycje stałe

muzea Pracownia-Muzeum Józefa I. Kraszewskiego

czynna do 26.10

Powstania Wielkopolskiego 1918-1919

wydarzenia

Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk

ul. Wroniecka 14, tel. 61 855 12 44

¦ 4.10, g. 11.15 wykład w cyklu Świat

Niepodległościowych

pon.-pt. g. 10-15 (inny termin można

obrazów pt. Claude Monet, Plaża

Odwach, Stary Rynek 3

uzgodnić telefonicznie)

w Pourville, 1886 wygłosi Piotr Micha-

tel. 61 853 19 93

wstęp wolny

łowski

www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl

ekspozycja stała

¦ 4.10, g. 11.15 cykl Sito Sztuki pt.

wt.-pt. g. 10-17, sob. i niedz. g. 10-15

¦ Dary i pamiątki, które otrzymał

Zamaszysty krajobraz – zajęcia pla-

bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł

pisarz w 1879 r. z okazji 50-lecia pracy

styczne dla dzieci, obowiązują zapisy,

w soboty wstęp wolny

literackiej (depozyt PTPN).

tel. 61 856 80 00

ekspozycja stała

ekspozycja czasowa

¦ 10.10, g. 19 z cyklu Miejsca i ludzie,

¦ Polskie państwo powstańcze 1918-

¦ IMPONDERABILIA i inne –

wykład Zabytki Toledo; prowadzenie

-1919 w byłym zaborze pruskim

wystawa malarstwa Niny Badowskiej

Piotr Szaradowski; wstęp wolny

ekspozycja czasowa

wernisaż 16.10, g. 18

¦ 11.10, g. 11.15 cykl Sito sztuki, zaję-

¦ Wielkopolscy pancerniacy 1919-

Artystka urodzona w Poznaniu, studia

cia plastyczne dla dzieci, pt. Jesienne

-1945

artystyczne w Państwowej Wyższej

powidoki,

kurator wystawy, autor scenariusza:

Szkole Sztuk Plastycznych ukończyła

obowiązują zapisy, tel. 61 856 80 00

Anna Kosmowska

dyplomem (1970) w pracowni prof.

¦ 18.10, g. 11.15 cykl Sito sztuki, zaję-

czynna do 31.12

Jana Węcławskiego. Uprawia rysunek

ekspozycja czasowa ¦ Mediations Biennale

Oddział Biblioteki Raczyńskich

cia plastyczne dla dzieci, pt. Potwory… czy potworów spółka? obowiązują zapisy, tel. 61 856 80 00 ¦ 19.10, g. 12 cykl Palcem po mapie, zajęcia dla dzieci od lat 6, pt. Stany Zjednoczone, obowiązują zapisy fot. R. Maciejewski/Fotoportal.poznan.pl

tel. 61 856 80 00 ¦ 20.10, g. 11.15 cykl Muzealna Akademia Dziecięca, zajęcia dla dzieci w wieku 6-12 lat, przygoda II – W ogrodzie Moneta ¦ 25.10, 16.30 cykl Dekoder, spotkanie pt. Józef Stasiński, Śnię nadal II, 1970; wstęp wolny

Nowa wystawa czasowa przybliży strefę, która trwa na Ostrowie Tumskim

Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk

od ponad tysiąca lat. Zaciszna wyspa to jedno z niewielu miejsc w Pozna-

Niepodległościowych

niu, w którym na co dzień sfera duchowości przeważa nad szarością dnia

CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82

codziennego. Dzieje się tak już od setek lat. Od wieków nad tym miejscem

tel. 61 852 94 64

górowały świątynie – w niektórych nadal trwają modlitwy, a do innych już

www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl

nigdy nie wstąpimy. W trakcie badań wykopaliskowych archeolodzy natra-

wt.-pt. g. 9-17, sob. i niedz. g. 10-16

fiają na odległe przejawy sacrum. To drobne i trudno uchwytne ślady, które

bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł

są świadectwem życia duchowego dawnych mieszkańców wyspy.

w soboty wstęp wolny

¦ Wystawa czasowa Oblicza Sacrum w Rezerwacie Archeologicznym

ekspozycja stała

Genius loci, wernisaż 29.10, g. 13, czynna do 30.11, kuratorzy wystawy:

¦ Powstanie Poznańskie 1956 – oca-

Magdalena Sprenger, Anna Połuboczek

lona pamięć

więcej na

Modlitwy wciąż trwają

Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956

75

muzea zabytkowych wnętrz kamienicy, w której mieści się placówka.

Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa Nowowiejskiego al. Wielkopolska 11, tel. 61 853 40 76 inf. o koncertach: www.nowowiejski.pl wt.-sob. g. 10-16 (grupy prosimy o wcześniejsze zgłoszenie) bilety: 6 zł, ulgowe 5 zł, grupy szkolne

Prace Niny Badowskiej można obejrzeć podczas jej wystawy IMPONDERABILIA i inne w Pracowni-Muzeum Józefa I. Kraszewskiego od 16.10

rys. D. Jarząb

i przedszkolne z Poznania 2 zł ¦ Salon istnieje w miejscu, gdzie żył i tworzył Feliks Nowowiejski w latach 1929-1939 i gdzie zmarł 18 stycznia 1946 r., po powrocie z wojennej tułaczki.

i malarstwo. Ulubioną techniką malar-

– pilotażowy program dla szkół prowa-

W mieszkaniu pozostawiono pierwotny

ską artystki jest pastel, akwarela,

dzony przez archeologów z Rezerwatu

układ wystroju wnętrz z bogatym zbio-

a ostatnio akryl.

Genius loci. Zajęcia odbywają się od

rem pamiątek po kompozytorze.

wtorku do piątku w godzinach pracy

Rezerwat Archeologiczny Genius loci

rezerwatu. Decyduje kolejność zgłoszeń,

Unitry

telefonicznie: 61 852 21 67 lub na adres

ul. Przełajowa 4

Oddział Muzeum Archeologicznego

mailowy: rezerwat@muzarp.poznan.pl

Muzeum mieści się w Zespole Szkół

w Poznaniu

¦ 16.10, g. 12 spotkanie Średniowie­

Łączności

ul. ks. Posadzego 3

czna kuchnia w Rezerwacie Genius loci;

tel. 784 783 874

www.muzarp.poznan.pl/rezerwat/

wstęp wolny

unitra-muzeum@unitra-muzeum.pl

tel. 61 852 21 67

¦ 30.10, g. 12 spacer pt. Śladami historii,

pon.-pt. g. 8-16

wt.-czw. g. 10-16, pt. g. 11-18, sob.

której nie widać gołym okiem, obowiązują

wstęp wolny

g. 9-17, niedz. g. 10-15 (ostatnie wejście

zapisy tel. 61 852 21 67; wstęp wolny

¦ Ekspozycję tworzy sprzęt audio firm

na pół godziny przed zamknięciem)

76

zrzeszenia Unitra, takich jak: Diora,

bilety: 6 zł, ulgowe 4 zł

Rogalowe Muzeum Poznania

Fonica, Radmor, ZRK, Eltra i Tonsil.

w niedziele wstęp wolny

Stary Rynek 41/2 (wejście od ul. Klasz-

Zrzeszenie Unitra powstało w latach

ekspozycja stała

tornej)

60. ubiegłego wieku. Firmy te były jed-

¦ Doskonale zachowane umocnienia

tel. 690 077 800 (rezerwacje)

nak nastawione głównie na eksport.

drewniano-ziemnych

www.rogalowemuzeum.pl

Jeszcze w latach 80. sprzęt był bardzo

Mieszka I i Bolesława Chrobrego z X/

godziny pokazów: 12.30, 13.45, 15,

trudno dostępny. Można było kupić go

XI w. oraz fundamenty muru ceglanego

w poniedziałki nieczynne

na giełdach lub zobaczyć na Międzyna-

otaczającego wyspę, wybudowanego

Na pokazy o g. 9 i 10 obowiązuje wcze-

rodowych Targach Poznańskich.

z inicjatywy biskupa Jana Lubrańskiego

śniejsza rezerwacja, dla grup możliwe

w początkach XVI w.

ustalenie osobnej godziny pokazu.

ekspozycja czasowa

bilety na pokazy w j. polskim: osoby

Uzbrojenia – Cytadela Poznańska

¦ Oblicza Sacrum

3-16 lat: 12 zł (14 zł za pokaz z kozioł-

Oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk

wernisaż 29.10, g. 13, czynna do 30.11

kami), osoby powyżej 16 lat: 14 zł (16 zł

Niepodległościowych

więcej w ramce na s. 75

za pokaz z koziołkami); pokazy odby-

al. Armii Poznań, tel. 61 820 45 03

Wydarzenia

wają się w grupach 4-30-osobowych

www.muzeumniepodleglosci.poznan.pl

¦ 1-31.10 Pałac Mieszka I w Poznaniu.

¦ Pokaz wypieku rogali świętomar-

wt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-16

Jak odkrywa się historię – zajęcia tema-

cińskich, prezentacja historii Poznania,

bilety: 6 zł, ulgowe 3 zł

tyczne z odwiedzinami na wykopaliskach

poznańskiej gwary oraz zwiedzenie

w piątki wstęp wolny

wałów

grodu

muzea ekspozycje stałe

niemieckiej 1914-1918. W 100-lecie

grodem z X-XI w. na terenie Wielkopol-

¦ Między Wehrmachtem a Armią Czer-

wybuchu I wojny światowej; wstęp

ski. Zachowane do dziś wały osiągają

woną – poznaniacy w bitwie o swoje

wolny

8-9 m wysokości. ekspozycja stała

miasto w 1945 roku plenerowa

ciężkiego

sprzętu wojskowego XX w.

muzea wokół Poznania

¦ Między plemieniem a państwem

Mundury, broń i oporządzenie pol-

Adama Mickiewicza w Śmiełowie

Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego w Jaraczu

skich formacji wojskowych w latach

Oddział Muzeum Narodowego

Jaracz 45, 64-610 Rogoźno

1914-1945

w Poznaniu

tel./fax 67 261 05 15

¦ Broń pancerna Wojska Polskiego

tel. 62 740 31 64, www.mnp.art.pl

wt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 11-17

1918-1945

wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz. g. 10-16

bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł

¦ Lotnicy Armii „Poznań”

bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł

¦ Muzeum powstało na terenie części

¦ Poznań 1945, broń pancerna

w soboty wstęp wolny

dawnej osady młyńskiej w Jaraczu.

czynna od 3.10

¦ Klasycystyczny pałac otoczony par-

Tworzą je zrekonstruowana stajnia przy-

kiem krajobrazowym jest przykładem

młyńska, młyn wodny oraz dom młyna-

Wielkopolskie Muzeum Wojskowe

XVIII-wiecznej siedziby szlacheckiej.

rza z ekspozycją muzealną poświęconą

Wnętrza pałacowe mieszczą muzeum

historii społecznej młynarstwa.

Oddział Muzeum Narodowego

poświęcone pamięci Adama Mickiewi-

w Poznaniu

cza, który spędził tu lato 1831 r.

ekspozycje czasowe ¦ Za mundurem panny sznurem.

Stary Rynek 9

Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie

www.mnp.art.pl

Muzeum Gospodarki Mięsnej w Sielinku

wt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob.

ul. Parkowa 2, 64-330 Opalenica

tel. 61 810 76 29

i niedz. g. 11-18

tel./fax 61 447 36 14

www.muzeum-szreniawa.pl

bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł, 1 zł – dzieci

wt., pt. g. 9-13, śr., czw. g. 9-15

wt.-pt. 9-17, sob. i niedz. 9-18

w wieku 7-16 lat

sob.-pon. nieczynne

bilety: 12 zł, ulgowe 7 zł

ekspozycja stała

bilety: 2 zł, ulgowe 1 zł

w soboty wstęp wolny

¦ Pamiątki po kryptologach Enigmy,

¦ Ekspozycja ukazuje historię rzemio-

¦ Rolnictwo polskie od VIII do XVIII w.,

broń i oporządzenie wojska w XVII w.,

sła rzeźnickiego i przemysłu mięsnego

gleboznawstwo, uprawa roli i roślin,

broń i pamiątki narodowe z XVI-XIX w.,

od połowy XVII w. do lat 60. XX w.

chów i hodowla zwierząt, pszczelar-

kolekcja biżuterii patriotycznej, galeria

Zebrane muzealia dokumentują prze-

stwo, przetwórstwo i przemysł rolno-

starej broni, pamiątki z powstania wiel-

twórstwo mięsa od chwili uboju po

-spożywczy, rzemiosło wiejskie, narzę-

kopolskiego 1918/19 (największy zbiór

wyrób wędlin i sprzedaż.

dzia i maszyny rolnicze oraz historia

tel. 61 852 67 39

Szreniawa, ul. Dworcowa 5

społeczna wsi, dzieje lecznictwa zwie-

w kraju), pamiątki po Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej i PSZ na Zachodzie.

Gród w Grzybowie

rząt i weterynarii na ziemiach polskich,

ekspozycja czasowa

Rezerwat Archeologiczny

transport wiejski, zaopatrzenie wsi

¦ W 100-lecie wybuchu I wojny

Oddział Muzeum Pierwszych Piastów

w wodę.

światowej. „Obcy mundur – dola

na Lednicy

wystawa czasowa

taka…”. Polacy z zaboru pruskiego

Grzybowo k. Wrześni

¦ Rosjanie – historia i kultura

w armii niemieckiej 1914-1918

tel. 507 513 798

czynna do 12.10

czynna do 4.01.2015

e-mail: grod.grzybowo@onet.eu

wydarzenia

kurator: Alina Sokołowska

pon.-niedz. 10-18, od 15.10.: 9-15

¦ 5.10 festyn Poznańska Pyra

wydarzenia

bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł

¦ 11.10, g. 11 uroczystości jubile-

¦ 25.10, g. 12 spotkanie z Aliną Soko-

¦ Gród w Grzybowie pochodzi z okresu

uszowe z okazji 50 lat istnienia muzeum.

łowską, kuratorem wystawy „Obcy

formowania się państwa Piastów.

W programie

mundur – dola taka…” Polacy w armii

Jest największym (4 ha powierzchni)

czasowej Dziesięć wieków rolnictwa

otwarcie

wystawy

więcej na

¦ Wystawa

77

muzea polskiego, posadzenie pięciu platanów

ekspozycji); widoczny wał grodowy; na

kurator: Krzysztof Kowalski (Muzeum

w parku muzealnym, udostępnienie

podgrodziu – rekonstrukcja fragmentu

Narodowe w Szczecinie)

zwiedzającym zrewitalizowanych za­­

zabudowy drewnianej.

czynna do 1.02.2015 Wystawa opowiadająca o dziejach naj-

bytkowych zabudowań folwarcznych

Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie

starszej części szczecińskiej kolekcji

ul. Kostrzewskiego 1

cji zaprezentowane są te spośród pomor-

Lednogóra, tel. 61 427 50 10

tel. 61 426 46 41

skich zabytków archeologicznych, które

www.lednicamuzeum.pl

www.mppp.pl

odbyły najdłuższą wędrówkę, zanim po

pon.-niedz. 10-18, od 15.10.: 9-15

wt.-niedz. g. 9-18

wielu latach trafiły ponownie do „macie-

bilety: 10 zł, ulgowe 5 zł

bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł

rzy miast pomorskich”.

Pierwszych Piastów na Lednicy

¦ Wyspa

z reliktami

architektury

starożytności pomorskich. Na ekspozy-

w niedziele wstęp wolny

¦ Pomnik wspomnień

kamiennej – pałacowej i sakralnej –

ekspozycje stałe

Projekt wystawienniczy w ramach

z okresu panowania Mieszka I i Bole-

¦ Początki państwa polskiego

II Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii

sława Chrobrego (X-XI w.); podwodne

¦ Broń w dawnej Polsce

im. Ireneusza Zjeżdżałki

pozostałości dwóch mostów traktu

¦ Piastów malowane dzieje

wernisaż: 12.10, g. 16

poznańsko-gnieźnieńskiego

¦ Gniezno w dawnych wiekach

czynna do 31.10

(prze-

prawa promowa na Ostrów Lednicki

ekspozycje czasowe

czynna do 15.10 w godzinach otwarcia

¦ Zaginione – Ocalone

Przyrodniczo-Łowieckie w Uzarzewie Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie

Kawiarnia nad jeziorem Jelonek

tel. 61 818 12 11 www.muzeum-szreniawa.pl wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz. g. 10-16 (ostatnie wejście na pół godziny przed zamknięciem) bilety: 8 zł, ulgowe 6 zł, pawilon trofeów egzotycznych 3 zł w soboty wstęp wolny

fot. K. Kaczyński

ekspozycje stałe

Zanim powstał pomnik

¦ W pałacu: historia łowiectwa. ¦ W powozowni: zwierzęta Wielkopolski w ich naturalnym środowisku, kolekcja ptaków i jaj. ¦ W pawilonie: trofea egzotyczne oraz

Pomnik to potoczna nazwa zespołu budynków Pomnika Tysiąclecia Pań-

zbiór papug.

stwa Polskiego w Gnieźnie, w którym do dziś funkcjonują obok siebie dwie

ekspozycja czasowa

instytucje: Muzeum Początków Państwa Polskiego oraz I Liceum Ogólno-

¦ Henryk

kształcące w Gnieźnie. Zanim zadecydowano o wybudowaniu tego obiektu,

i myśliwy

teren przez niego zajęty był miejscem rekreacji mieszkańców miasta zwa-

czynna do 20.11

Sienkiewicz

–

pisarz

nym parkiem Piastowskim. Edukatorzy z muzeum wspólnie z grupą mło-

kopolskiego Festiwalu Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki w Muzeum

Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof.

Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu

Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, wernisaż: 12.10, g. 16,

Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie

wystawa czynna do 31.10

www.muzeum-szreniawa.pl

dzieży z sąsiedniego liceum postanowili przyjrzeć się dawnym bywalcom parku Piastowskiego i odszukać ich na starych, rodzinnych fotografiach. ¦ Pomnik wspomnień – projekt wystawienniczy w ramach II Wiel-

78

muzea skansen czynny codziennie od świtu do zmierzchu – unikatowa kolekcja uli kłodowych, koszowych i figuralnych wt.-sob. 9-17, niedz. 10-17 bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł w soboty wstęp wolny ekspozycja stała ¦ Historia bartnictwa i pszczelarstwa, rasy hodowanych pszczół, ich anatomia oraz produkty pszczele.

Wielkopolski Park Etnograficzny fot. A. Rut

Dziekanowice-Lednogóra Oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, tel. 61 427 50 40 www.lednicamuzeum.pl

Wystawa Przestrzeń poza przestrzenią w Muzeum Ziemi Średzkiej w Koszutach w dniach 24-31.10

pon.-niedz. 10-18, od 15.10.: 9-15 (ostatnie wejście na pół godziny przed

wt.-sob. g. 9-17, niedz. g. 13-18 (ostatnie

bilety: 14 zł, ulgowe 7 zł

zamknięciem)

wejście na pół godziny przed zamknięciem)

¦ Wśród eksponatów uwagę zwraca

bilety: 10 zł, ulgowe 5 zł

bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł

unikatowa kolekcja etnograficzno-przyrod-

ekspozycja stała

w soboty wstęp wolny

nicza zebrana przez hr. W. Zamoyskiego.

¦ Rekonstrukcja wsi wielkopolskiej:

ekspozycja stała

ekspozycja czasowa

kilkadziesiąt zróżnicowanych chronolo-

¦ Historia wikliniarstwa i plecion-

¦ Tureckie fascynacje Działyńskich

gicznie (od XVII do XX w.) i społecznie

karstwa w Polsce ze szczególnym

i Zamoyskich

obiektów

wiejskiego

uwzględnieniem terenu Wielkopolski,

czynna do 23.10

z historycznej Wielkopolski z komplet-

historia chmielarstwa w Polsce prezen-

nie urządzonymi wnętrzami.

tująca rejon nowotomyski.

Wikliniarstwa i Chmielarstwa w Nowym Tomyślu

ekspozycja czasowa

Ziemi Średzkiej w Koszutach

¦ Wiklina 2014

tel. 61 285 10 23

czynna do 31.10

wt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz. g. 11-15 bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł

Oddział MN Rolnictwa w Szreniawie

Zamek w Gołuchowie

w soboty wstęp wolny

tel. 61 442 23 11

Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu

Dworek szlachecki z XVIII w., pamiątki

www.muzeum-szreniawa.pl

tel. 62 761 50 94, www.mnp.art.pl

związane z przeszłością ziemi średzkiej.

wt.-pt. g. 9-16, sob. i niedz. g. 10-16

ekspozycja stała

bilety: 10 zł, ulgowe 7 zł

¦ Mała siedziba ziemiańska w Wiel-

we wtorki wstęp wolny

kopolsce – meble, obrazy i przedmioty

ekspozycja stała

dekoracyjne z przełomu XIX i XX w.

¦ Zbiory malarstwa zachodnioeuropej-

ekspozycja czasowa

skiego i polskiego XVI-XVII w., meble,

¦ Przestrzeń poza przestrzenią

tkaniny oraz wazy starożytne.

Wystawa

Poznańska Karta Turystyczna Do większości poznańskich muzeów z Poznańską Kartą Turystyczną wstęp wolny.

Kartę można nabyć m.in. w punktach CIM, szczegóły: tel. 61 851 96 45.

czasowa

zorganizowana

w ramach II Wielkopolskiego Festiwalu

Zamek w Kórniku

Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki,

Biblioteka Kórnicka PAN

autor fotografii: Antoni Rut, wernisaż

Kórnik, ul. Zamkowa 5, tel. 61 817 00 81

24.10, g. 18 w Muzeum Ziemi Średzkiej

wt.-niedz. g. 10-16 (ostatnie wejście na

Dwór w Koszutach, czynna do 31.

pół godziny przed zamknięciem)

Muzea – oprac. Jan Gładysiak

więcej na

budownictwa

79

książki spotkania / wydarzenia

Centrum Kultury ZAMEK ul. Św. Marcin 80/82 tel. 61 646 52 76

pl. Wolności 19

kasa tel. 61 646 52 60

dyr. Anna Gruszecka

dyr. Anna Hryniewiecka

tel. 61 885 89 62 , www.bracz.edu.pl

www.ckzamek.pl

wystawy

¦ 1.10, g. 18, Sala Wielka

¦ 10-10.11 (wejście od Al. Marcinkow-

Promocja książki Maraton. Wywiad

skiego)

rzeka z Ryszardem Grobelnym. Udział

Wystawa Marchołt gruby a sprośny Jana

wezmą Ryszard Grobelny i Michał

Kasprowicza w inscenizacjach Teatru

Kopiński

Czytajcie Witkowskiego

Polskiego w Poznaniu z lat 1935 i 1965

¦ 9.10, g. 18, Scena Nowa

Zbrodniarz i dziewczyna Michała

¦ 16.10, g. 18

Kto nie dostanie „Kościelskich”? –

Witkowskiego to z pozoru książka

Pracownia-Muzeum J.I. Kraszewskiego,

dyskusja o kryteriach przyznawania

dla wtajemniczonych w prozę...

ul. Wroniecka 14

nagród literackich. Udział wezmą: Inga

Witkowskiego. Powracają znane

Imponderabilia i inne – wernisaż

Iwasiów, Jaś Kapela, Piotr Śliwiński,

wątki erotyczno-obyczajowe, peł-

wystawy malarstwa Niny Badowskiej

Szczepan Kopyt; prowadzenie Przemy-

no tu aluzji do jego wcześniej-

wydarzenia

sław Czapliński

szych książek, krajobraz jest

¦ 6-9.10 Dni kultury czeskiej w Pozna-

¦ 13-15.10, Scena Nowa

szczelnie wypełniony przez nocny

niu

Romans z wierszem – sesja naukowa

i nieoficjalny

W programie m.in.:

¦ 13.10, g. 18, Scena Nowa

i język, witkowski, kapitalna mie-

¦ 7.10, g. 18 Otwarcie wystawy foto-

Festiwal Fabuły – zapowiedź – spotka-

szanka potoczności, wulgarności

grafii Oldřicha Škáchy Václav Havel na

nie z Krzysztofem Jaworskim

i wykwintu. Słowem Zbrodniarz...

wyciągnięcie ręki

¦ 14.10, g. 19, Sala Wielka

to słynne Lubiewo 20 lat później.

¦ wykład Romana Madeckiego Komu-

Klucze do wyobraźni – spotkanie z Jac-

„Już nie uprawiam prozy wyso-

nikacja międzyludzka w dramatach Vác-

kiem Podsiadło z udziałem Adama

kiej – autoironicznie wyznaje

lava Havla

Poprawy i Pawła Próchniaka; prowa-

bohater – teraz Witkowski to

¦ o polsko-czeskim Cieszynie, literatu-

dzenie Katarzyna Kuczyńska-Koschany

synonim popu”. Z pozoru właśnie

rze i kawiarni literackiej Avion – spotka-

Spotkanie

tak: książka jest na poły plotkar-

nie z Renatą Putzlacher-Buchtovą

Być może należało mówić. 1984-2012

skim, na poły sensacyjnym roman-

¦ spotkanie autorskie Mariusza Suro-

w wyborze Piotra Śliwińskiego, który

sem, który ma przede wszystkim

sza, autora książki Pepiki. Dramatyczne

w posłowiu pisze: „Spośród wszyst-

bawić. Ale to nie wszystko. Naj-

stulecie Czechów

kich poetów swojego pokolenia, czyli

pierw odkrywamy, że mamy tu do

¦ 11.10, g. 10

roczników 60., on był poetą najbardziej.

czynienia z wyrafinowaną grą lite-

Spacer Śladami Kasprowicza, zbiórka

Zdawał się wręcz poezji wybrańcem –

racką. Z kolei obserwując zabiegi

przed liceum św. Marii Magdaleny. Na

w drodze, czuły na szczegół, z wraż-

miłosne, kosmetyczne, wizerun-

zakończenie prezentacja książek z daw-

liwością w stanie ciągłej mobilizacji,

kowe, całą tę szamotaninę wokół

nej biblioteki Jana Kasprowicza w gma-

z Miłością na ustach, czasami gniewny,

własnego szczęścia lub choćby

chu Biblioteki Raczyńskich

nie do podrobienia”.

minimum satysfakcji, powodze-

¦ 13.10, g. 19 Salon u Raczyńskich,

¦ 15-18.10

nia, dostrzegamy w tym nie tylko

czyli chwil kilka z poezją i prozą Nobli-

Festiwal Fabuły

starzejącego się geja, ale może

stów poświęcony twórczości Alice

więcej na s. 84

zdarzyć się i tak, że dostrzeżemy

Munro z udziałem prof. Ingi Iwasiów

¦ 21.10, g. 18, Scena Nowa

siebie. No i wreszcie kryminał…

i tłumaczki Agnieszki Kuc

Seryjni poeci. Goście: Adam Kaczanow-

No tak, ale kryminałów nie wolno

¦ 14.10, g. 18

ski, Dariusz Sośnicki; prowadzenie Piotr

opowiadać, trzeba przeczytać.

Dom Literatury, ul. Wroniecka 14,

Śliwiński

Czytajcie!

wykład

Podczas spotkania promowane będą

fot. M. Ciesielski

Biblioteka Raczyńskich

Piotr Śliwiński poleca

Wrocław...

No

dr

Małgorzaty

Delimaty

z Wydziału Historycznego UAM

80

wokół

wyboru

wierszy

najnowsze zbiory poznańskich poetów:

książki Wydawnictwo Zakamarki

W Poznaniu lubimy czytać!

ul. Romana Maya 1

Do 5.10 trwa akcja „W Poznaniu lubimy czytać”. W jej ramach szczególnie

¦ Jujja Wieslander w Poznaniu!

polecamy spotkanie z Piotrem Bojarskim Komisarz Kaczmarek, czyli poznań-

W dniach 27-28.10 Poznań odwie-

ski kryminał retro, które odbędzie się w Salonie Posnania (ul. Ratajczaka 44)

dzi Jujja Wieslander – szwedzka

2.10 o g. 17. Spotkania autorskie w pierwszych dniach października odby-

autorka serii bestsellerowych książek

wać się będą też w CK Zamek, a także Księgarni PWN i Bibliotece Raczyń-

o Mamie Mu i Panu Wronie oraz zbioru

skich.

opowiadań Kajtek i Miś. Szczegóły

3.10 od g. 21w hallu WSNHiD akcja „Nocna wymiana książek”. Każdy może

programu spotkań z autorką na www.

zabrać tyle książek, ile przyniesie (do 5 tytułów). 5.10 bieg wokół Jeziora Mal-

zakamarki.pl

tańskiego: „nie ma zapisów, nie ma pomiaru czasu, nie ma rywalizacji”. Jest jeden warunek: należy przynieść książkę i pokonać z nią dystans 5,4 km!

W ramach akcji „W Poznaniu lubimy czytać” odbędzie się też m.in. festiwal Dni Fantastyki, będą spektakle teatralne w WSNHiD, Teatrze U Przyjaciół,

w ybrane nowości poznańskich w ydawnictw

Galerii Arsenał, liczne warsztaty dla dzieci i dla dorosłych, panele dyskusyjne, konkursy.

In Rock

Szczegółowy program na stronie: lubimyczytac.pl/poznan

www.inrock.pl ¦ Paul Brannigan, Ian Winwood,

Wysokie ogniska Sośnickiego oraz

¦ Leśni bracia oraz Słoń o ptasim

Metallica tom 1. Narodziny. Szkoła.

Happy end Kaczanowskiego.

sercu – warsztaty literacko-plastyczne

Metallica. Śmierć

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny

dla dzieci w wieku 3-7 lat

Metallica to jeden z największych

¦ Zeszyt z aniołami – warsztaty lite-

zespołów wszech czasów. Kwartet

Księgarnia Z Bajki

racko-plastyczne dla dzieci w wieku

z Kalifornii na całym świecie sprzedał

os. Przyjaźni 125

6-10 lat

ponad sto milionów płyt, a pięć jego

os. Wichrowe Wzgórze 124

¦ 1.10, g. 10 i 12

tel. 61 820 05 82

Z okazji

Dnia

amerykańskiej listy przebojów. Ale

www.ksiegarnia-bajka.com.pl

Muzyki spotkanie literacko-muzyczne

historia Metalliki to coś więcej niż

bajka-ksiegarnia@tlen.pl

z Marią Strzykowską, autorką książki

komercyjny sukces i pochwały kryty-

spotkania i warsztaty

Cybernuty wylądowały

ków – ich droga od obskurnych garaży

¦ 17.10, g. 19 spotkanie z Anną Kann,

wstęp wolny

w Los Angeles na najsłynniejsze sta-

Międzynarodowego

kolejnych albumów trafiło na szczyt

autorką książki Do zobaczenia w Barce-

diony świata naznaczona była bólem

lonie, wstęp wolny (os. Przyjaźni)

Salon Posnania

¦ 27.10, g. 18 spotkanie z Jujją Wie-

ul. Ratajczaka 44

slander, autorką książek o Mamie Mu

¦ 2.10, g. 17

i ostatnio wydanej Kajtek i Miś, wstęp

W ramach akcji W Poznaniu lubimy

wolny (os. Przyjaźni)

czytać spotkanie z Piotrem Bojarskim

poranki literackie

Komisarz Kaczmarek, czyli poznański

¦ Poranek literacki, czyli godzina rado-

kryminał retro; prowadzenie Karol Sza-

ści dla najmłodszych. Czytanie i zabawy

ładziński

integracyjne z rodzicami, dziadkami,

¦ 28.10, g. 18.30

opiekunami.

Prezentacja 50. numeru pisma Proto-

W każdą sobotę g. 11 (os. Przyjaźni),

kół kulturalny. Udział wezmą: redaktor

wstęp wolny

naczelny Jerzy Grupiński oraz autorzy

i dramatami.

mie także pokaz prac ceramicznych

ul. Wielka 10

Marioli Kalickiej, poezja śpiewana

rezerwacja terminów i więcej informa-

Tomasza Kapitańczyka i Omira Sochy;

cji tel. 510 086 296

prowadzenie Edyta Kulczak.

więcej na

współpracujący z pismem. W progra-

Księgarnia Zysk i S-ka

81

książki problem pedofilii i wykorzystywania

Stulecie urodzin Jana Karskiego

nieletnich. ¦ Dominik

Dán,

Noc

ciemnych

kłamstw

„Przez okres prawie trzystu lat losy naszego narodu nie były i nie są w naszych rękach. (…) jesteśmy

Publicat – Grupa Wydawnicza

otoczeni z dwóch stron przez tak

www.publicat.pl

potężnych sąsiadów, a jednocze-

Książnica

śnie świat zachodni kierowany swo-

¦ Simon Scarrow, Centurion (pre-

imi interesami, postępuje w myśl

miera 6.10)

swoich interesów; wszystko to

Rzym i imperium Partów od dawna

razem uzależnia nas przede wszyst-

rywalizują ze sobą o królestwo Palmiry,

kim od konstelacji międzynarodo-

położone pomiędzy dwoma mocar-

wych” – mówił Jan Karski w 1991 r.

stwami…

w Tygodniku Powszechnym.

¦ Salvador Dalí, Rewolucja parano-

Karski uważał Wielkie mocarstwa

iczno-krytyczna (premiera 15.10)

wobec Polski… za dzieło swojego życia, gorzką próbę zrozumienia sytuacji

Dalí perfekcyjnie sprzągł własną sztukę

Polski na arenie międzynarodowej. Może ona być inspiracją dla wszystkich,

z oryginalnymi poglądami i stylem

którzy chcą zrozumieć sytuację geopolityczną Polski i wynikające z niej kon-

życia. Fascynował onirycznymi obra-

sekwencje. Odpowiada na pytania, które dręczą nas do dzisiaj.

zami, publicznymi happeningami, swą

Książkę będzie można nabyć w promocyjnej cenie podczas koncertu Niedo-

metodą paranoiczno-krytyczną. Pole-

kończona misja, w 100. rocznicę urodzin Jana Karskiego, który odbędzie się

gała ona na świadomym naśladowaniu

24.10 w Filharmonii Poznańskiej.

przez artystę wizji ludzi obłąkanych, paranoików, za pomocą odpowiednich praktyk i ćwiczeń umysłowych.

82

Oto historia o rodzinie, przyjaźni, wie-

Media Rodzina Sp. z o.o.

Papillon

rze w siebie i w spełnienie marzeń,

www.mediarodzina.com.pl

¦ Parauszek i przyjaciele (premiera

opowiedziana

wywiadom

¦ Hans Christian Andersen, Dzien-

13.10)

z zespołem i jego najbliższym oto-

niki Wybór i przekład Bogusława

czeniem. Tom pierwszy (obejmujący

Sochańska

mniej więcej połowę tej epickiej

Polskie

historii) koncentruje się na drodze

wybór dokonany z dziesięciotomowej

¦ Michael

zespołu do międzynarodowej sławy

duńskiej edycji. Tłumaczka kładzie

śniegu

aż do wydania przełomowego Czar-

szczególny nacisk na podróże Ander-

¦ Miguel de Cervantes Saavedra,

nego Albumu.

sena i jego związki z kulturą ówcze-

Przemyślny szlachcic Don Kichot

snej Europy (w tym Polski). Dzienniki

z Manczy

Kontekst

wskazują również tropy, biograficzne

W 2005 r. minęła 400. rocznica pierw-

www.wkn.com.pl

źródła wielu baśni i powieści Ander-

szego wydania Przemyślnego szlach-

¦ Ks. Aleksander Woźny, Nauki dla

sena. Duńczyk był bowiem bacznym

cica Don Kichota z Manczy. Z tej oka-

często komunikujących. Trzecie nie-

obserwatorem otaczającej go rzeczy-

zji przygotowano nowe tłumaczenie.

dziele 1968-1972. Część 3

wistości.

Czytelnik przekona się, że Don Kichot

25 stycznia 2014 r. w parafii pw. św.

¦ Bohdan Głębocki, Musza Góra

oprócz tego, że jest wielką literaturą,

Jana Kantego rozpoczął się proces

¦ Nele Neuhaus, Zły Wilk

jest też powieścią pełną humoru.

beatyfikacyjny ks. Aleksandra Woź-

To kolejny kryminał, w którym Nele

¦ Jeffrey Archer, Ostrożnie z marze-

nego, proboszcza tej parafii w latach

Neuhaus nawiązuje do baśni braci

niami

1945-1983. Prezentowane tu nauki były

Grimm – tym razem do Czerwonego

Kolejna część serii Kroniki Cliftonów.

ważnym „dopowiedzeniem” w jego

Kapturka i O wilku i siedmiu koźląt-

¦ Tomasz Sekielski, Sejf 3. Gniazdo

pracy duszpasterskiej.

kach. Autorka porusza w powieści

kruka

dzięki

wydanie

Dom Wydawniczy REBIS Dzienników

to

www.rebis.com.pl Cunningham,

Królowa

książki Trzecia część thrillera o kulisach pol-

w FA-arcie i Nowym Nurcie. Jego

skiej polityki i służb specjalnych. Kon-

utwory publikowano również w takich

tynuacja mrożącego krew w żyłach

czasopismach jak bruLion, Czas Kultury,

Sejfu. W kraju narasta kryzys poli-

Kresy. W 2000 r. otrzymał Medal Mło-

tyczny. Trwa rozgrywka, w której

dej Sztuki w kategorii literatura. Wydał

stawką jest życie wielu ludzi i wart

m.in. tomy wierszy Stany, Sośnicki.

miliardy dolarów kontrakt na wydoby-

Szary człowiek, Nowe zoo, Szkielet

cie irackiej ropy.

małpy. Mieszka w Poznaniu.

¦ Martí Perarnau, Herr Guardiola Guardioli jako trenera Bayernu Mona-

Wydawnictwo Miejskie Posnania

chium. Autor miał dostęp do legendar-

www.wmposnania.pl

nego katalońskiego trenera – a także do

¦ Piotr Bojarski, Pętla

szatni i piłkarzy – od chwili ogłoszenia

Zaduszki 1938 roku. Mglista, zimna

Książka ukazująca pierwszy rok Josepa

jesień w Poznaniu. Fale Warty wyrzu-

jego transferu, dzięki czemu otrzymujemy szczegółowe sprawozdanie

wszyscy – bez względu na wiek, status

cają na brzeg zwłoki nieznanego

z pracy Guardioli, obserwujemy jego

materialny, pochodzenie. Ojciec Cyprian

mężczyzny.

upór w dążeniu do doskonałości.

Klahs, dominikanin, w swojej książce

komisarz Zbigniew Kaczmarek nie ma

¦ Snorri Kristjansson, I popłynie

zachęca do częstego i owocnego odma-

wątpliwości: to zabójstwo. Czy pocho-

krew

wiania różańca. Proponuje tematy do

dzenie zamordowanego ma znaczenie

¦ Conn Iggulden, Imperator. Pole

medytacji, przypomina historię modli-

w endeckim mieście? Czy próba wcią-

mieczy

twy, tłumaczy jej znaczenie. Odsłania

gnięcia policji w polityczną rozgrywkę

Trzeci tom cyklu Imperator.

piękno tego, co bliskie i powszednie.

ma drugie dno? A może za zbrodnię

¦ Andrzej Zimniak, Władcy świtu

¦ Dominik Jarczewski OP, Bierz

odpowiada tajna organizacja terrory-

Powieść SF z zakresu social fiction,

i czytaj

styczna? Czyli kto?

która mimo silnego sztafażu fantastycz-

13 rozmów, dzięki którym odkryjesz

Pętla Piotra Bojarskiego to czwarty

nego skupiona jest na aspektach socjo-

na nowo Pismo Święte. Dlaczego Bóg

tom z serii powieści kryminalnych

logicznych i psychologicznych.

zażądał ofiary od Abrahama? Czy Stary

o komisarzu Kaczmarku, których akcja

¦ Nicolas Vanier, Bella i Sebastian

Testament usprawiedliwia przemoc?

rozgrywa się w przedwojennym Pozna-

Wzruszająca opowieść o prawdziwej

Po co cztery Ewangelie? Jak rozszyfrować

niu. Dotychczas ukazały się: Kryptonim

przyjaźni, wierności, odwadze i miłości.

Apokalipsę? Autor do rozmów o Biblii

Posen (2011), Mecz (2012), Rache zna-

¦ Mark Siemionowicz Sołonin, Czer-

zaprosił między innymi: prof. ks. Bartosza

czy zemsta (2013).

wiec 1941. Ostateczna diagnoza

Adamczewskiego, ks. prof. Waldemara Chro­

Zwieńczenie badań nad przyczynami

stowskiego, ks. prof. Wojciecha Pikora,

klęski Armii Czerwonej w 1941 roku.

dr Barbarę Strzałkowską.

Prowadzący

śledztwo

Tysiące stron ze ściśle tajnych zasobów

obu walczących armii: oficerów Wehr-

Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury

machtu oraz dowódców i żołnierzy

www.wbp.poznan.pl

sowieckich.

¦ Adam Kaczanowski, Happy end

archiwalnych opisują wybuch wojny, konfrontują

relacje

przedstawicieli

cały dorobek poetycki Adama Kacza-

www.wdrodze.pl

nowskiego i większość jego utworów

¦ Cyprian Klahs OP, Różaniec. Modli-

prozatorskich, opatrzony posłowiem

twa prostoty i głębi

Anny Kałuży.

Różaniec jest chyba najczęściej odma-

Kaczanowski jest poetą, prozaikiem,

wianą modlitwą. Sięgają po niego niemal

performerem. Debiutował w 1994 r.

więcej na

Happy end to zbiór obejmujący niemal

W drodze

83

książki Festiwal Fabuły Te cztery dni będą zapewne wielkim wydarzeniem dla wielbicieli literatury. Od 15 do 18.10 trwać będzie pierwsza edycja Festiwalu Fabuły. W jego ramach odbędą się m.in. spotkania z czołowymi pisarzami. Organizatorem festiwalu jest CK Zamek.

Wybrane punkty programu: ¦ 15.10, g. 18, Scena Nowa, Darek Foks ¦ 15.10, g. 20, Nowe Kino Pałacowe, Seans z Kuczokiem; bilety: 10 zł ¦ 16.10, g. 17, Sala Wielka, Janusz Rudnicki i Wojciech Kuczok ¦ 16.10, g. 19, Sala Wielka, Michał Witkowski ¦ 17.10, g. 17, Sala Wielka, Ziemowit Szczerek ¦ 17.10, g. 19, Sala Wielka, Zygmunt Miłoszewski ¦ 17.10, g. 21, Nowe Kino Pałacowe, Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię, reż. J. Majewski; bilety: 10 zł ¦ 18.10, g. 15, Scena Nowa, rozstrzygnięcie konkursu „Poznań Zły” z udziałem jury: J. Jodełki, E. Szybowicz i P. Bojarskiego ¦ 18.10, g. 16, Scena Nowa, Beata Chomątowska ¦ 18.10, g. 18, Sala Wielka, Andrzej Stasiuk wstęp na większość wydarzeń jest wolny; szczegóły: www.zamek.poznan.pl

T.J.

Wydawnictwo Naukowe UAM

snych kawiarni. Rozpoczyna się od ciastek

cami starożytnymi (Heraklitem, Plato-

o dźwięcznych imionach Carmen i Flirt,

nem, Sokratesem, Hezjodem, Homerem)

www.press.amu.edu.pl

„kompleksu skorupki” i pewnego balonika.

i współczesnymi (Giorgio Agambenem,

¦ Daria Hejwosz-Gromkowska (red.),

Dalej jest tylko ciekawiej… Jest to bowiem

Giorgio Collim, Walterem Benjaminem,

Rekonstrukcje tożsamości w kulturze

historia pełna uroku, ciepła i wspomnień.

Pascalem Quignardem).

natychmiastowości

¦ Krzysztof Rutkowski, Artes Libera-

¦ Michał Paweł Markowski, Dzień na

Książka ukazuje współczesną kulturę

les. O nauczycielach i uczniu (premiera

ziemi. Proza podróżna (premiera 22.10)

w kontekście takich czynników, jak przy-

22.10)

Autorski projekt i pierwszy utwór beletry-

spieszenie, atomizacja i wzrost anonimo-

Książka jest wynikiem wieloletniego

styczny wybitnego krytyka literackiego

wości stosunków międzyludzkich.

namysłu nad źródłami mądrości, nad

łączący w sobie powieść, esej podróżniczy

¦ Katarzyna Krzak-Weiss, W ogrodzie

pochodzeniem

sensem

i fotografię. Trzy wątki wzajemnie się uzu-

duszy. Studia nad wyposażeniem ilu-

uprawiania sztuk i nauk oraz nad moż-

pełniają i tworzą spójną narrację, w której

stracyjnym polskich edycji modlitew-

liwościami

Eseje

znajdzie się miejsce dla tak różnych obsza-

nika „Hortulus animae”

w niej pomieszczone to rodzaj rozmowy

rów, jak architektura brazylijska i Szwejk,

Pierwsza od 1918 r. próba monograficz-

z mistrzami duchowymi autora: mędr-

malarstwo holenderskie i futbol.

mowy,

„dobrego

nad bycia”.

nego opracowania modlitewników Hortu-

¦ Wiesław Kot, Sto najważniejszych

lus animae. Były one drukowane w Pol-

scen filmu polskiego (premiera 22.10)

sce od 1513 po 1638 r.

To rodzaj przewodnika po filmie polskim.

Nie jest przeznaczona do lektury jednokrot-

84

Wydawnictwo Poznańskie

nej. To przystępny kurs, po który sięga się

www.wydawnictwopoznanskie.com

przez lata, pomoc dla każdego, kto próbuje

¦ Izolda Kiec, Historia polskiego

poznać bogactwo polskiej kinematografii.

kabaretu (premiera 8.10)

¦ Thomas R. Martin, Starożytny Rzym.

Od Zielonego Balonika do Mumio. Od

Od Romulusa do Justyniana

kabaretu literackiego do rewii. Po radio

(premiera 22.10)

i telewizję. To pierwsza biografia polskiego

Niezwykła i dramatyczna historia o tym,

kabaretu. Jest to historia śmiechu, żartu

jak mała, słaba osada stała się potęgą

i ironii, przedstawiona jak opowieść pod-

rządzącą światem śródziemnomorskim.

słuchana w jednej z zadymionych i cia-

Autor opisuje okres od założenia Rzymu

książki w VIII w. p.n.e., po kres rządów Justy-

wizualnych i językowych, potrafią w nie-

¦ Ferdynand A. Ossendowski, Wacek

niana w VI w. n.e.

banalny i poruszający sposób wyrazić

i jego pies

wciąż aktualny apel o pokój na świecie.

¦ Jarosław Kaczyński, Moja biografia

Wydawnictwo Czwarta Strona

¦ Martin Widmark, Tajemnica wy­

polityczna. Historia PC

¦ Åsa Hellberg, Ostatnia wola Sonji

ścigu

Autor ujawnia wiele nieznanych dotąd

(premiera 8.10)

21. tom popularnej serii dla początku-

szczegółów ze swego życia.

Wyobraź sobie, że w Twoim życiu poja-

jących czytelników Biuro Detektywi-

¦ Gregory Clark, Pożegnanie z jał-

wia się dobra wróżka, która zna wszystkie

styczne Lassego i Mai. Tym razem w Val-

mużną. Krótka historia ekonomii

Twoje niespełnione marzenia, lęki i troski.

leby rozgrywa się wyścig rowerowy.

Clark stawia tezę, że o zamożności i ubó-

I nie spocznie, dopóki nie zaczniesz uśmie-

¦ Virginie Aladjidi, Emmanuelle Tchou­

stwie państw nie decydują wyzysk, czyn-

chać się do siebie w lustrze...

kriel, Ilustrowany inwentarz zwierząt.

niki geograficzne czy posiadane zasoby,

¦ Thomas Maier, Masters of sex (pre-

Ilustrowany inwentarz drzew

lecz kultura. ¦ Arthur Conan Doyle, Sherlock Hol-

miera 22.10)

mes tom 2: Sherlock Holmes: Dolina trwogi. Przygody Sherlocka Holmesa.

www.zysk.com.pl ¦ Maria

Szypowska,

Konopnicka,

Szpargały Sherlocka Holmesa.

www.swietywojciech.pl

jakiej nie znacie

Wydanie z ilustracjami Sidneya Pageta.

¦ Anselm Grün, Odważ się zacząć na

Maria Konopnicka to jedna z najważniej-

¦ Jana Wagner, Pandemia

nowo

szych postaci życia kulturalnego Polski

Połączenie thrillera, powieści drogi i dra-

W życiu doświadczamy niepowodzeń.

w okresie zaborów. Ten portret-mozaika

matu psychologicznego.

Dotyka nas choroba, ponosimy porażki

pozwoli czytelnikom lepiej zrozumieć

¦ Marcin Wolski, Sodoma

w życiu zawodowym, czasem zawodzą

dzieła poetki, ale też przybliży żywego

Marcin Wolski zaprasza do współczesnej

nas nawet przyjaciele. W takich sytu-

człowieka: odważną kobietę o szerokich

Sodomy i każe swemu bohaterowi powtó-

acjach trudno uwierzyć, że czeka nas

horyzontach, która współtworzyła świa-

rzyć zadanie, które Bóg zlecił ongiś Lotowi.

jeszcze coś dobrego i że warto rozpocząć

domość narodową w okresie, gdy kraju

Jeśli nie znajdzie dziesięciu sprawiedli-

swoje życie od nowa… Ojciec Anselm

nie było na mapach.

wych, jego miasto, gigantyczna dziesięcio-

Grün zachęca do wewnętrznego spokoju

¦ Janusz Kapusta, Plus minus. Pod-

milionowa metropolia, ulegnie zagładzie.

i cierpliwości, wdzięczności i zaufa-

ręcznik do myślenia

¦ Marek Ławrynowicz, Patriotów 41

nia Bogu – postaw, które pomogą nam

Janusz Kapusta, odkrywca K-dronu,

Opowieść o mieszkańcach pewnego

podejmować wyzwania, jakie stawia

rysownik New York Timesa, swoją naj-

domu. Tych sprzed wojny, którzy go zbu-

przed nami każdy nowy początek.

nowszą książką dowodzi, że jest także

dowali, marząc, że będzie dla nich schro-

¦ Joanna Krzyżanek, Księga porad

pisarzem. I to pisarzem na miarę Stani-

nieniem do końca życia, tych z okresu

językowych Lamelii Szczęśliwej

sława Jerzego Leca, któremu do Myśli

wojennego i tych z czasów PRL.

To już 5 tom serii opowieści Lamelii Szczę-

nieuczesanych rysunki potrzebne nie

¦ Mariusz Bechta, Pogrom czy odwet

śliwej, starszej nauczycielki, która kocha

były. Kapuście – inaczej – rysunek przy-

To wyczerpujące studium najazdu par-

komputery za ich nieobliczalność i książki –

daje się, bo jest on punktem wyjścia do

tyzantów z organizacji Zrzeszenie Wol-

za mieszkające w ich wnętrzach mole.

spostrzeżeń, na jakie wpada co chwilę

ność i Niezawisłość na podlaski Parczew

jego autoportret, myśląca figurka sza-

5.02.1946 r.

chowa, która siedzi w pozycji Buddy.

¦ Zbigniew Zborowski, Trzy odbicia

Zakamarki www.zakamarki.pl

w lustrze

¦ Davide Cali, Serge Bloch, Wróg

¦ Ryszard

Niezwykle mocna w swej konstrukcji,

wypłata

a zarazem prostocie książka ukazująca

Poznań, czerwiec 1982 r. Milicjanci

bezsens wojny i jej absurdalne mecha-

z Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego

nizmy. Cali i Bloch – mistrzowska para

pod kierunkiem porucznika Marcinkow-

twórców książek obrazkowych skiero-

skiego nie mają chwili wytchnienia.

Ćwirlej,

Błyskawiczna

wanych do czytelnika w każdym wieku – używając bardzo oszczędnych środków

Książki – oprac. Tomasz Janas

więcej na

Wydawnictwo Święty Wojciech

Zysk i S-ka

85

centra kultury Centrum Kultury Zamek ul. Św. Marcin 80/82 tel. 61 646 52 76 kasa: tel. 61 646 52 60 dyr. Anna Hryniewiecka www.ckzamek.pl kino ¦ 4.10, g. 17, Sala Kinowa, Rytmy Marcina w kinie: O krok od sławy, reż. Morgan Neville; bilety: 2 zł fot. materiały organizatorów

¦ 19.10, g. 13.30, Sala Kinowa, Kino, kawiarnia i spacer: filmy z festiwalu Off Cinema: Romanse, reż. Katarzyna Gondek, Polska 2013; Spacer, reż. Filip Jacobson, Polska 2012, wstęp wolny ¦ 21.10, g. 13.30, Sala Kinowa, Filmy z festiwalu Off Cinema: Spacer, reż.

Filip Jacobson, Polska 2012; Głosy, reż.

Rock-opera w Zamku

Konrad Szołajski, Polska 2012; wstęp

Jeden z najciekawszych reżyserów europejskiego teatru, święcący triumfy

wolny

na międzynarodowych festiwalach – Markus Öhrn powraca do Zamku! Tym

¦ 23.10, g. 13, Sala Kinowa, Kuchnia

razem zobaczymy jego rock-operę Bis zum Tod („Aż do śmierci”). Spektakl

Filmowa – kolejne spotkanie, na któ-

jest zwieńczeniem tryptyku badającego otchłanie zachodniego wzorca ide-

rym będzie można podglądnąć film od

alnego życia rodzinnego (dwie pierwsze części prezentowane były w CK

kuchni

Zamek w kwietniu 2013 r.). Bis zum Tod opowiada o bezkompromisowej

¦ 23-25.10, Sala Kinowa, Time Frame Film

skłonności ku drugiemu człowiekowi, która staje się zabójczym mechani-

Festival – przegląd filmów nieoczywisty,

zmem samozniszczenia. Burza emocji zatopiona jest tu w feerii obrazów,

nie tylko ze względu na treść, ale i formę,

świateł i potężnych dźwięków.

w jakiej są wykonane; wstęp wolny

¦ 4.10, g. 20, Sala Wielka, spektakl Bis zum Tod, reż. Markus Öhrn w ramach

¦ 31.10, g. 21, Sala Kinowa, National

programu nie jesteś mi obojętny

Theatre Live: Medea Eurypidesa; bilety:

bilety: 20 i 30 zł

25 i 30 zł

wydarzenie towarzyszące

¦ wykłady w kinie: Emocjonalne i neu-

¦ 4.10, g. 18, Scena Nowa, wykład Anny Burzyńskiej Markus Öhrn.

tralne – nowe i najnowsze kino niemiec-

Przewodnik; wstęp wolny

kie; bezpłatne wejściówki ¦ 8.10, g. 11.30, Sala Kinowa, Od

86

Caligariego do Sophie Scholl. Panorama

¦ Klub Krótkiego Kina; Sala Kinowa;

¦ 27.10, g. 19 Sztuka dokumentu –

kina niemieckiego XX i XXI wieku,

bilety: 5 zł, karnet: 10 zł

przegląd filmów ze zbiorów festi-

prof. Mikołaj Jazdon

¦ 6.10, g. 19 100 lat temu wybuchła

walu Off Cinema w Poznaniu: Wojny

¦ 15.10, g. 11.30, Sala Kinowa, Pamięć

I wojna światowa – pokaz specjalny filmu

domowe, reż. Aleksandra Popińska,

II wojny światowej w filmie niemieckim

Lekcja martwego języka, reż. Janusz

2012; Self(less) Portrait, reż. Matej

XXI wieku, prof. Andrzej Szpulak

Majewski, 1979

Bobrik, 2012; Samotny Samarytanin,

¦ 22.10, g. 11.30, Sala Kinowa,

¦ 13.10, g. 19 Jazz, Mrożek i znalezione

real. Barak Heymann, 2010

Dokument metafizyczny – twórczość

fotografie – pokaz filmów krótkometrażo-

¦ Poznańskie dni fantastyki; bilety: 15 zł

Wernera Herzoga, prof. Katarzyna Mąka-

wych Janusza Majewskiego i spotkanie

¦ 4.10, Sala Kinowa, Fantastyczny mara-

-Malatyńska

z reżyserem

ton filmowy: g. 21 Teoria Wszystkiego;

¦ 29.10, g. 11.30, Sala Kinowa,

¦ 20.10, g. 19 Minkowski. Saga, reż.

g. 23.50 Kongres

Muzyka w twórczości Reinera Wernera

Rafael Lewandowski, 2013 – pokaz spe-

¦ 5.10, g. 11, Sala Kinowa, Fantastyczne

Fassbindera, Anna Igielska

cjalny filmu i spotkanie z reżyserem

kino dla dzieci: Spirited Away; bilety: 10 zł

szczegółowy program na www.ckzamek.pl

centra kultury koncerty

mentarzem Oko pamięci. Twórczość

¦ 16 i 17.10, Scena Nowa, konferencja

¦ 7.10, g. 19, Sala pod Zegarem, Moja

Horsta Hoheisela i Andreasa Knitza;

Memorials in the Age of the Anthropocene

Muzyka #28: Natalia Hyżak Powrót do

wstęp wolny

(konferencja w j. angielskim)

przyszłości...; wstęp wolny

¦ 1.10, g. 18, Sala Wielka, promo-

¦ 21.10, g. 18, Scena Nowa, Seryjni

¦ 12.10, g. 20, Sala Wielka, Marcin

cja książki Maraton. Wywiad rzeka

Poeci;

Wasilewski Trio; bilety: 40 i 50 zł

z Ryszardem Grobelnym

Dariusz Sośnicki; wstęp wolny

¦ 30.10, g. 20, Sala Wielka, Gaba Kulka;

W spotkaniu udział wezmą: Ryszard

¦ 23.10, g. 18, Scena Nowa, debata

bilety: 30 i 40 zł

Grobelny i Michał Kopiński; wstęp

Funkcja symboliczna ulicy Św. Marcin

¦ 31.10, g. 19, Sala Wielka, Gramy

wolny

i jej rola w procesie odnowy ulicy

u siebie: Plum / Kilwater; bilety: 10 zł

¦ 4.10, g. 17-23, ulica Święty Marcin,

¦ 24.10, g. 18, start: plac Wolności,

teatr/taniec

Rytmy Marcina

spacer Jaką wizję Poznania i jego miesz-

¦ Cykl Wyjście z cienia teatru ewolu-

na koncerty i warsztaty wstęp wolny;

kańców symbolizuje ulica Św. Marcin?

cji cienia

seanse kinowe: 2 zł

¦ 30.10, g. 18, Sala pod Zegarem, Geek

¦ 3.10, g. 19, Dziedziniec Różany, Zapo-

Zapraszamy na drugą edycję muzycznego

Girls Carrots, wstęp wolny

mniana historia; bilety: 10 i 15 zł (stu-

wieczoru na ulicy Święty Marcin.

¦ Senioralni. Poznań 2014

denci pierwszego roku wejście za okaza-

¦ 7.10, g. 17, Scena Nowa, wykład prof.

¦ 6.10, g. 17.30, Hol Balkonowy,

niem legitymacji – za darmo)

Ewy Łętowskiej Konstytucja o stosunkach

wykład Marii Fenrych Poznańska kamie-

¦ 5.10, g. 19, Dziedziniec Różany, Fin

państwo-Kościół i o wolności sumienia.

nica; wstęp wolny

Amor; bilety: 10 i 15 zł (studenci pierw-

Spory, manipulacje, remedia

¦ 8.10, g. 17.30, Sala Prób, warsztaty

szego roku wejście za okazaniem legity-

¦ 10-12.10 Międzynarodowa konfe-

z odpoczywania; wstęp wolny

macji – za darmo)

rencja naukowo-szkoleniowa Medy-

¦ 16.10, g. 17.30, Hol Wielki, zwiedza-

¦ 9.10, g. 20, Sala Wielka, Sanatorum –

cyna w okupowanej Polsce w cieniu

nie zamku z przewodnikiem; bezpłatne

premiera spektaklu Polskiego Teatru Tańca,

nazizmu

wejściówki do odbioru w kasie CK Zamek

reż. Karina Adamczak-Kasprzak, Agata

więcej informacji na stronie: www.ump.

od 9.10 (liczba miejsc ograniczona)

Ambrozińska-Rachuta; bilety: 20 i 40 zł

edu.pl

¦ 20.10, g. 17.30, Hol Balkonowy,

spotkania

¦ 14.10, g. 18, Sala Kominkowa, wykład

wykład

¦ 1 i 8.10, g. 18, start Hol Balkonowy,

prof. dr. hab. Antoniego Wójcika Greckie

Spychalski. Malarz z Poznania; wstęp

wykład i zwiedzanie wystawy z ko-

kosmos to w Poznaniu porzundek

wolny

goście:

Macieja

Adam

Kaczanowski,

Szymaniaka

Jan

Reinterpretacja klasyki Historia opowiedziana w Pigmalionie G.B. Shawa była zwykle czytana jako romans, w istocie jednak jest opowieścią o społecznym treningu, który musi przejść każdy, kto chce wieść życie członka mieszczańskiej elity. Powtarzanie słów, nauka języka jako symboliczny moment nabywania kompetencji kulturowych – ta sytuacja stanie się centrum przedstawienia Wojtka Ziemilskiego. Pigmalion posłuży również do zbudowania metafory o szerszym znaczeniu: zostanie wykorzystany do zdiagnozowania sytuacji duchowej Polaków po 1989 roku. Polskie społeczeństwo po politycznym przełomie wielokrotnie było instruowane, że musi przejść skomplikowany proces „edukacji do demokracji”: nauczyć się odpowiednich sposobów zachowania, by zasłużyć na miejsce pośród „normalnych”, cywilizowanych narodów Zachodu. uwaga! premiera! ¦ 25.10, g. 20, Sala Wielka, Pigmalion, reż. Wojtek Ziemilski; bilety: 20 i 30 zł wydarzenia towarzyszące ¦ 25.10, g. 18, Scena Nowa, spotkanie podsumowujące badanie socjologiczne My, Mieszczanie z udziałem socjologów Marty Skowrońskiej i Filipa Schmidta oraz kuratora programu – Tomasza Platy; wstęp wolny

szczegółowy program na www.ckzamek.pl

więcej na

¦ 24.10, g. 20.30, Sala Kinowa, projekcja filmu My fair lady, reż. George Cukor (1964 r.); bilety: 5 zł

87

centra kultury 46

¦ Czwartek o sztuce; wstęp wolny

¦ Warsztatownia

¦ 2.10, g. 18.30, Hol Balkonowy, wykład

ul. Fredry, nowa pracownia plastyczna,

¦ 25.10 warsztaty teatralno-plastyczne

Karoliny Brzezickiej Wokół Kantora

sala 248) warsztaty dla dzieci w wieku

Bajkowe podróże małe i duże

¦ 23.10, g. 18.30, Hol Balkonowy,

7-12 lat; bilety: 10 zł

wystawy

wykład Marii Fenrych Zamek na Wzgórzu

¦ 4.10, g. 10 z cyklu Muzy warsztaty

¦ 1.10-2.11, Hol Wielki, Ostatni taki zamek,

Przemysła

Muzyka i Architektura

jedyny taki zamek Ireneusz Zjeżdżałka

¦ Zwiedzanie

¦ 11.10, g. 16-19 warsztaty z cyklu

W ramach II Wielkopolskiego Festiwalu

¦ 10.10, g. 18, start plac Mickiewicza,

Tajemnice rysunku; wstęp wolny

Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki.

zwiedzanie ulicy Święty Marcin: Pomniki

¦ 18.10, g. 10 z cyklu Muzy warsztaty

więcej na s. 94

i tablice pamiątkowe; wstęp wolny

Natura i Architektura

¦ do 12.10, przestrzenie zamku, wystawa

¦ 12.10 Niedziela na Zamku

¦ Strefa Zabawy

Oko pamięci

¦ 17.10, g. 21, Hol Wielki, nocne zwie-

dla dzieci w wieku 3-5 lat w każdą sobotę

Pierwsza w Polsce prezentacja doko-

dzanie z przewodnikiem; bilety: 15 zł

w g. 10-10.45, Bawialnia; bilety: 10 zł

nań duetu artystów Horsta Hoheisela

(liczba miejsc ograniczona)

¦ 4.10 warsztaty teatralno-plastyczne

i Andreasa Knitza. Twórcy działają razem

¦ 18.10, g. 12, Hol Wielki, zwiedza-

Bajkowe podróże małe i duże

od dwudziestu lat, a w swoich dziełach

nie zamku dla dzieci; bilety: 5 zł (liczba

¦ 11.10

miejsc ograniczona)

warsztaty literacko-plastyczne Malowane

temat pamięci.

¦ 22.10, g. 18, Hol Wielki, zwiedza-

nenufary, których inspiracją jest książka

bilety: 5 zł grupowy, 6 zł ulgowy, 8 zł

nie zamku z przewodnikiem; bilety: 5 zł

Linnea w ogrodzie Moneta

normalny

(wejście

od

artyskrzatowo-zakamarkowe

¦ 18.10 hiphopowe impresje taneczne

podejmują w sposób niekonwencjonalny

(liczba miejsc ograniczona) ¦ Dni Migracji; na wszystkie wydarzenia wstęp wolny ¦ 26.10, g. 11-12.30, Scena Nowa, warsztaty dla dzieci na podstawie Małej książki o rasizmie, prowadzenie Mamadou Diouf (dzieci w wieku 6-12 lat, możliwość zakupienia publikacji po spotkaniu) ¦ 26.10, g. 15-17.30, Sala Wielka, Piknik Cudzoziemców (Migrant Info Point) oraz koncert Mamadou & Sama Yoon fot. materiały organizatorów

¦ 26.10, g. 18-20, Scena Nowa, debata Jestem uchodźcą, jestem migrantem, mieszkam w Polsce prowadzący: Roman Kurkiewicz ¦ 27.10, g. 17-19, Sala Kinowa, film 300 mil do nieba, reż. Maciej Dejczer ¦ 28.10, g. 18-20, Scena Nowa, debata Jestem z Polski, byłem uchodźcą, byłem

The Metropolitan Opera: Live in HD to wielokrotnie nagradzana seria trans-

prowadzący: Przemysław Wielgosz

misji operowych na żywo w jakości HD. Widzowie mają okazję zobaczyć

¦ 28.10, g. 20.30, Sala Wielka, spektakl

najlepsze inscenizacje w doborowej obsadzie. Projekcje dają publiczności

Strefa Wolno-Słowa – finał warsztatów

poczucie bezpośredniego uczestnictwa w tych wyjątkowych przedstawie-

prowadzonych w CK Zamek od 24.10

niach. Opery wykonywane są w języku oryginału, a spektakle grane są

warsztaty

z napisami w językach polskim i angielskim.

¦ 6.10, g. 17, Hol Wielki, warsztaty

¦ 11.10, g. 18.55, Sala Wielka, Makbet – Giuseppe Verdi

upcyklingowe Zrób sobie lalkę; bilety: 5 zł

¦ 18.10, g. 18.55 Sala Kinowa, Wesele Figara – Wolfgang Amadeusz Mozart

¦ 20.10, g. 17, Hol Wielki, warsztat Eko-

bilety: 40 zł ulgowy, 50 zł normalny; karnety: 360 zł ulgowy, 450 zł normalny

Zabawki; bilety: 5 zł

88

Opera na żywo

migrantem

szczegółowy program na www.ckzamek.pl

centra kultury ośrodki kultury

CSD;

wstęp

wolny,

obowiązują

www.bramapoznania.pl

zapisy (młodzież od 14 lat i dorośli)

¦ 7 i 14.10, g. 14-15.15 specjalne zwie-

Austriacki Ośrodek Kultury UAM

uwaga!

dzanie ekspozycji Bramy Poznania

i zapisy na wydarzenia: Lucyna Perz,

¦ 9 i 16.10, g. 15-17 warsztaty

Centrum Egzaminacyjne ÖSD

rezerwacje@csdpoznan.pl, tel. 61 646

edukacyjne dla seniorów Skojarzeni

kier. Bernadeta Sturzbecher

44 73, 666 391 233

z historią

szczegółowe

informacje

¦ 11.10, g. 11-12.30 warsztaty dla

ul. Zwierzyniecka 7

rodzin Jak zostać rycerzem w cyklu

czynne: pon.-pt. g. 9.30-16.30, sob.

Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT Brama Poznania ICHOT

g. 10-14

ul. Gdańska 2

dla seniorów Dzieło pod lupą. Wycieczka

tel. 61 829 24 24, austruni@amu.edu.pl www.austria-uniwersytet.poznan.pl

g.

18

Wyspa przygód ¦ 15, 22 i 29.10, g. 15-16.15 wycieczka

wt.- pt. g. 9-18, sob. i niedz. 10-19

detaliczna

w ramach akcji Österreich liest – Austria

bilety: 15 zł normalny, 9 zł ulgowy, 8 zł

¦ 23 i 24.10, g. 15.30-17 warsztaty

czyta; wstęp wolny

grupowy (od 10 os.), 30 zł rodzinny i 5

edukacyjne dla seniorów Sprzedawcy

¦ październik zapisy na kursy języka

zł dla posiadaczy Poznańskiej Karty

wspomnień

niemieckiego,

Rodziny Dużej

uwaga! na warsztaty wstęp wolny,

tel. 61 647 76 34

zapisy tel: 616 477 634, dla chętnych

¦ 28.10,

wieczór literacki

wszystkie

poziomy

zaawansowania

Centrum Sztuki Dziecka ul. Św. Marcin 80/82 dyr. Jerzy Moszkowicz tel. 61 646 44 70, www.csdpoznan.pl Scena Wspólna ¦ 1.10, g. 10 i 11.15 koncert Pstryk!

Abecadło dla dzieci w wieku 5-8 lat; bilety: 10 zł ¦ 3-5.10 20. Biennale Sztuki dla Dziecka W przestrzeniach muzyki dla dzieci od 6 lat; bilety: 5 zł, obowiązują zapisy ¦ 3.10, g. 9.30, 12 i 18 warsztaty (9-12 lat), g. 12-19.30 instalacje i seanse filmowe ¦ 4-5.10, g. 12-18 instalacje i seanse filmowe ¦ 12.10, g. 13 i 13.10, g. 10 i 18 spektakl Feniks powraca do domu dla dzieci od 10 lat i dorosłych; bilety: 15 zł ¦ 30.10, g. 11 finał projektu www. biennaledladziecka.pl w ramach 20.

Biennale Sztuki dla Dziecka Fonoblog ¦ 31.10, g. 9 i 11 spektakl Czy umiesz gwizdać, Johanno? dla dzieci od 10 lat, współpraca: Teatr Łejery; bilety: 15 zł

nych tekstów z konkursów dramatopisarskich

organizowanych

przez

Instalacja interaktywna Plasterki muzyki II w ramach 20. Biennale Sztuki dla Dziecka

więcej na

¦ 27.10, g. 18, prezentacja wybra-

fot. P. Bedliński

Scena Czytana

89

centra kultury ¦ g. 14 spotkanie poświęcone wołoskiej architekturze z Tomaszem Ogińskim, historykiem sztuki; wstęp wolny ¦ g. 16 pokaz filmów dokumentalnych Florina Iepana (Bela Lugosi. Upadły wampir, Dzieci z dekretu); wstęp wolny ¦ g. 16-19, studio tańca EtnoBalans, fot. archiwum artysty

ul. Wielka 19, warsztaty tańców rumuńskich; wstęp wolny, zapisy do 20.10 na: malgorzata@dombretanii.org.pl ¦ g. 20, Blue Note, koncert Marii Răducanu; bilety: 30 i 40 zł ¦ g. 21.30, Blue Note, koncert Fest

O Niedźwiedziu i Czarnej Helenie

Noz; bilety: 30 i 40 zł

oraz inne niezwykłe historie Artura Andrusa

¦ 26.10

Niewymuszony, inteligentny żart, ogromny dystans do siebie i rzeczywistości,

¦ g. 12 pokaz rumuńskich filmów animo-

celne spostrzeżenia, niesamowicie trafne puenty – tak w wielkim skrócie można

wanych i warsztaty językowo-kulturowe

opisać poczynania sceniczne Artura Andrusa. W Centrum Kultury i Bibliotece

dla dzieci; wstęp wolny, zapisy do 20.10

Publicznej Suchy Las artysta pojawi się wraz z zespołem na recitalu kaba-

na: malgorzata@dombretanii.org.pl

retowym. Usłyszymy m.in. utwory z płyty Myśliwiecka, która zawiera takie

¦ g. 14.30 pokaz filmu Pozycja dziecka;

hity jak: Piłem w Spale, spałem w Pile czy O Niedźwiedziu i Czarnej Helenie.

wstęp wolny

oprac. A.S

¦ g. 16.30 spotkanie autorskie z dr

¦ 17.10, g. 19, sala widowiskowa CKiBP w Suchym Lesie, recital kaba-

Emilią Ivancu; wstęp wolny

retowy Artura Andrusa

Estrada Poznańska możliwość

bezpłatnego

zwiedzania

Bramy Poznania z przewodnikiem

¦ g. 18 wykład Co łączy Wołoszczyznę

sekretariat@estrada.poznan.pl

uwaga! na obie wycieczki wstęp wolny,

z włoszczyzną?

do

¦ 13.10, g. 19, Scena na Piętrze, mono-

zapisy tel: 61 647 76 34

regionu dr. Tomasza Klimkowskiego

dram Katechizm Białego Człowieka;

¦ 25.10, g. 11-12.30 warsztaty dla

(UAM Poznań); wstęp wolny

bilety: 35-55 zł

rodzin Bajka czy nie bajka

¦ g. 19 wykład Valachia – Terra

uwaga! na oba warsztaty wstęp wolny,

Balcanica dr Emilii Ivancu (UAM

zapisy poprzez formularz zgłoszeniowy

Poznań); wstęp wolny

dostępny na stronie www.bramapozna-

¦ 23.10, od g. 17.30, kino Muza, prze-

nia.pl

gląd współczesnego kina rumuńskiego

Wprowadzenie

¦ do 2.11, Śluza Katedralna, wystawa

(Japoński piesek, Gruszki na wierzbie,

Mikrownętrza

Quod Erat Demonstrandum); bilety: 8 zł

Mało

¦ 24.10, g. 19 spektakl Mistrz Manole, bezpłatne

zaproszenia

do

odbioru

Dom Bretanii Fundacja Poznań – Ille-et-Vilaine

w Domu Bretanii od 20.10

Stary Rynek 37

rowe, prowadzenie dr Emilia Ivancu i dr

dyr. Elżbieta Sokołowska

Tomasz Klimkowski; wstęp wolny

tel. 61 851 68 51

¦ g. 12.30 spotkanie z Marią Răducanu,

www.dombretanii.org.pl

gwiazdą

¦ 22-26.10 6. Festiwal Kultur Regionów

Festiwalu Kultur Regionów Europy;

Europy – Rumuńska Wołoszczyzna:

wstęp wolny

¦ 25.10 ¦ g. 10 warsztaty językowo-kultu-

muzyczną

tegorocznego

fot. P. Bedliński

urbanistyczne.

miejsca – duży potencjał; wstęp wolny

90

ul. Masztalarska 8, tel. 61 852 88 33

¦ 22.10

25.10 w Blue Note rumuńska pieśniarka Maria Răducanu wykona wołoskie pieśni ludowe w jazzowej interpretacji

centra kultury ¦ 18.10, g. 20, kino Muza, premiera Björk: Biophilia Live; bilety: 23 zł

SPOT ul. Dolna Wilda 87 tel. 61 835 88 40, www.spot.poznan.pl ¦ 3.10, g. 18 spacer po parku Jana Pawła II i analiza miejsca do zaprojektowania przestrzeni publicznej w ramach otwartego konkursu; wstęp wolny ¦ 4-5.10, g. 9 warsztaty projektowe dotyczące ingerencji w parku Jana Pawła II; wstęp wolny ¦ 5.10, g. 10 Bieg Śniadaniowy na trasie 5 km, zakończony wspólnym, wil-

Zdjęcie Michała Wasążnika z wystawy Nowy Świat w Galerii Rozruch

deckim śniadaniem; wstęp wolny ¦ 16.10, g. 19 wernisaż wystawy

¦ 3.10, g. 18, klub artystyczny Ab Owo,

Bartosza

koncert charytatywny dla Oliviera;

¦ do 2.11 wystawa fotograficzna

wstęp wolny

Iwony Stoińskiej-Kairskiej Tango, dino-

¦ 18.10, g. 15 degustacja win natural-

¦ 11.10, g. 20, klub artystyczny

zaury i kamienny las, czyli Argentyna –

nych; wstęp wolny

Ab Owo, koncert Piotra Kuźniaka

kraj o wielu twarzach; wstęp wolny

Autobiografia;

wstęp wolny, wystawa czynna do 27.10

¦ 23.10,

g.

20

koncert

Taylora

(Trubadurzy); bilety: 25 zł

wstęp wolny

Piwnica duchowa Karmelitańskie Centrum Duchowości

dotyczącą poznańskich neonów; wstęp

¦ 20-21.10, g. 10-20, klub artystyczny

Wzgórze św. Wojciecha

wolny

Ab Owo, biuro festiwalu filmowego

klasztor oo. Karmelitów Bosych

Wyścig Jaszczurów

ul. Działowa 25, tel. 61 852 92 93

McFerrina; bilety: 39 zł

¦ 15.10, g. 19, klub artystyczny Ab

¦ 28.10, g. 18 wernisaż wystawy

Owo, koncert zespołu The Shelter;

NeoWilda prezentującej dokumentację

Fundacja Mały Dom Kultury

¦ 21.10, g. 18, Galeria Rozruch,

wojciechciak@poczta.onet.pl

wernisaż

prowadzący o. Wojciech Ciak OCD

ul. Zamkowa 3/4

Stowarzyszenia EkoArt Przyroda nie-

¦ 1.10, g. 19.15 koncert Zespołu

mdk@krzyk.pl, www.mdk.krzyk.pl

ujarzmiona; wstęp wolny

Muzyki Dawnej Anonymous

przeglądu

twórczości

¦ 5.10, g. 12.30 z cyklu Zakamarki

¦ 7.10, g. 19 spotkanie z Arkadiuszem

Małego Domu Kultury warsztaty dla

Ogród Botaniczny

Stańczykiem Dla Was to napisałem

dzieci w wieku 4-8 lat i ich rodziców

Uniwersytetu im. A. Mickiewicza

z cyklu Dialogi poetyckie

wokół książki Fridy Nilsson Moja mama

w Poznaniu

¦ 15.10,

Gorylica; wstęp wolny, liczba miejsc

ul. Dąbrowskiego 165

Przyciągnij mnie, pobiegniemy, cz. 3

ograniczona, zapisy: tel. 696 310 592

Ogród otwarty do 31.10

z okazji uroczystości św. Teresy z Avila,

lub mailowo: julia@fundacjamdk.pl;

(wejście od ul. Dąbrowskiego)

cykl Wielcy Mistycy

warsztaty trwają ok. 60-90 min

tel. 61 829 20 23

¦ 21.10, g. 19.30 spotkanie z cyklu

www.ogrod.amu.edu.pl

Galeria spotkań pod hasłem Chwała

Jeżyckie Centrum Kultury

¦ 15.10, g. 18, sala wykładowa im.

huculistom – z Michałem Kruszoną,

ul. Jackowskiego 5-7

Z. Czubińskiego, Pawilon Ekspozycyjno-

pisarzem i podróżnikiem

www.jck-poznan.pl

-Dydaktyczny, spotkanie poznańskiej

¦ 28.10, g. 19 pokaz filmu Anny

tel. 61 66-11-079

Grupy OTOP z cyklu Ptaki dla laika

Pietraszek O ks. Jerzym Piopiełuszce

¦ 2-18.10, g. 12-17, Galeria Rozruch,

i przyrodnika

z cyklu Kino duchowe

wernisaż fotografii Michała Wasążnika

¦ 19.10, g. 16, Pawilon Letni, spotka-

uwaga!

Nowy świat; wstęp wolny

nie z cyklu Ławeczka literacka

wstęp wolny

g.

na

19.15

wszystkie

inscenizacja

wydarzenia

więcej na

Nowickiego

91

centra kultury Spotkanie z Jolą Załecką, kreatorką mody, 2.10 w PoemaCafe

¦ 4, 11, 18 i 25.10, g. 10.30 (2-4/5 lat) i g. 12 (od 5 lat) warsztaty dla dzieci ¦ 4.10 Materiał na książkę ¦ 11.10 Koty i nasturcje u Jana Kasprowicza na Harendzie ¦ 18.10 W średniowiecznym zamku ¦ 25.10 Kosmiczne historie

fot. archiwum J. Załeckiej

uwaga! obowiązują zapisy; bilety: 10 zł ¦ 11.10, g. 12 wystawa prac plastycznych Harenda w oczach dzieci; wstęp wolny

Stowarzyszenie Twórców i Sympatyków Kultury

PoemaCafe

¦ 24.10, g. 16-20 i 26.10, g. 10-14

ul. Kochanowskiego 2a

ul. Langiewicza 2

warsztaty

biuro@stisk.pl

www.poemacafe.pl

w HEHO, rezerwacja miejsc mailowo:

www.stisk.pl

¦ 2.10, g. 18.30, Salon Poetycki im.

marta@heho.pl lub tel. 501 444 029

¦ 10.10,

dla

rodzin

Halloween

Wincentego Różańskiego, spotkanie

g.

18, Galeria Ferwor

w Green Way, ul. 23 Lutego 11,

z kreatorką mody Jolą Załecką Poetyka

Salon EMPIK

wystawa prac Alicji Leszczyńskiej,

mody. Wyspy możliwe i nie...; wstęp

ul. Ratajczaka 44, tel. 22 461 05 16

czynna do 28.11

wolny

poznan.mega@empik.com

¦ do 13.11, Green Way, Zeylanda 3,

¦ 3.10, g. 20 koncert jazzowy Oskar

¦ 18.10, g. 18 wernisaż wystawy

wystawa Na przestrzeni lat…, malar-

Stabno Trio; bilety: 35 zł, konieczna

Janusza Kafarskiego Południe Etiopii –

stwo Benedykta Żyto z Leszna

rezerwacja

ginąca różnorodność; wstęp wolny

¦ 6, 13, 20 i 27.10, g. 19-21 Stolik

¦ do

31.11,

Galeria

Poetycki, czyli swobodne rozmowy

Skład Kulturalny

Podolanach, wystawa poplenerowa

o poezji; wstęp wolny

Galeria MM

Plener malarski – Skoki 2014

¦ 18.10, g. 20 koncert Beatgirls String

ul. Św. Marcin 24

¦ do

Trio; bilety: 20 zł (do 10.10) i 25 zł (po

tel. 500 683 092, www.skladkulturalny.pl

Galeria, ul. Taczaka 2a, wystawa foto-

10.10), konieczna rezerwacja

skladkulturalny@gmail.com

grafii Pauliny Śnieg Babie lato

31.11,

Młodzieżowa

¦ 25.10, g. 20 spektakl Dziady wg A. Mickiewicza w wykonaniu Cabaretu BB; bilety: 35 zł, konieczna rezerwacja

Pracownia Ceramiczna HEHO ul. Żydowska 35a/11a tel. 501 444 029 marta@pracowniaheho.pl www.heho.pl ¦ 4.10, g. 11 warsztaty dla dzieci i dorosłych

Malujemy

skarbonki,

rezerwacja miejsc mailowo: marta@ heho.pl lub tel. 501 444 029; koszt: 30-40 zł w zależności od wybranej skarbonki

92

2.piętro,

ul. Druskienicka 32, w SP nr 62 na

Zdjęcie z wystawy Janusza Kafarskiego Południe Etiopii – ginąca różnorodność

Green

centra kultury domy kultury

¦ do 31.12, Klub Seniora, sala nr 8 w SP nr 62 w Poznaniu ul. Druskienicka

Młodzieżowy Dom Kultury nr 3

uwaga! na wszystkie wystawy wstęp

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1

wolny

ul. Droga Dębińska 21

mdk3@tmpsc.pl, www.mdk3lazarz.pl

tel. 61 833 79 10, www.mdk1.pl

¦ 3.10, g. 17.30 impreza Podwieczorek

Szkoła Języka Francuskiego UAM

sekretariat@mdk1.nazwa.pl

z Mikołajkiem z cyklu Od czytania do

¦ 24.10, g. 17, Galeria pod Arkadami,

działania dla dzieci w wieku 7-10 lat

kier. Elżbieta Tchórz

promocja antologii Żeby marzyć z wier-

¦ 4.10, g. 11 warsztaty plastyczne

Collegium H. Cegielskiego

szami laureatów XVII i XVIII Lednickiej

Kasztanowe ludki z cyklu Tworzymy dla

ul. 28 Czerwca 1956 r. nr 198

Wiosny Poetyckiej; wstęp wolny

dzieci w wieku 3-6 lat z rodzicami

tel./fax 61 829 29 47

¦ 25.10, g. 13, Galeria pod Arkadami,

¦ 10.10, g. 17.30 samorządowa dysko-

francuski@amu.edu.pl

XIII Przegląd Twórczości Nauczycieli;

teka jesienna

www.amu.edu.pl/alliance

wstęp wolny

¦ 11.10, g. 11 warsztaty plastyczne

32, wystawa Portrety i kwiaty

ul. Jarochowskiego 1 tel. 61 866 57 47

sekretariat i biblioteka: pon.-pt. g. 9-15

Jesienny collage dla dzieci w wieku 3-6

¦ do 3.10, g. 14-17, sekretariat, zapisy

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2

na kursy językowe

ul. Za Cytadelą 121

DK Jagiellonka

¦ od 13.10 wystawa fotograficzna

tel. 61 820 11 12

os. Jagiellońskie 120

Karoliny Fabiś Chamonix i Mont Blanc

mdk2@mdk2.pl, www.mdk2.pl

tel. 608 34 66 75

w obiektywie; wstęp wolny

¦ 2 soboty w m-cu, g. 9.55-12.20

lub 61 877 51 64 w g. 15-19

warsztaty

¦ 11.10, g. 7.50 wycieczka W cie-

szczegóły na www.amu.edu.pl/francuski

Otwieralnia;

lat z rodzicami

informacje

Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury

i zapisy: agnes.jan@gmail.com

niu

¦ 11, 18 i 25.10, g. 9.30-12.30 warsz-

os. Jagiellońskie 12 (obok Biedronki);

taty Mamy projekt!

koszt: 80 zł, obowiązują zapisy

ul. Bolesława Prusa 3

¦ 17.10, g. 16.30-19.45 warsztaty

tel. 61 664 08 50

Manualia z Mamami

DK Stokrotka

www.wbp.poznan.pl

uwaga! więcej informacji i zapisy: d.pu-

ul. Cyniowa 11

¦ 4.10, g. 8 impreza krajoznawcza

czylowska@mdk2.pl

tel./fax 61 867 19 19

Wielkopolska bez tajemnic pod hasłem

¦ 25.10, g. 11-14 otwarte warsztaty

dkstokrotka@tlen.pl

O czym szumią dęby. Żerkowsko-

lepienia w glinie Lepi-My; więcej infor-

¦ 3.10, g. 18 wernisaż i wystawa obra-

-Czeszewski Park Krajobrazowy, zbiórka:

macji i zapisy: l.sokolowska@mdk2.pl

zów Zbigniewa Okopskiego W świecie

antonińskich

dębów,

zbiórka:

pl. Mickiewicza; bilety: 40 zł, obowiązują zapisy w Pracowni Krajoznawczej przy ul. Kramarskiej 32, tel. 61 66 36 028, 61 66 36 062, 61 66 24 091 ¦ 13-31.10 II Wielkopolski Festiwal Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki (wię-

ul. Szkolna 16 tel. 61 250 04 00, ekontakt@osrodekkultury.pl, www.osrodekkultury.pl ¦ 17.10, g. 19, sala widowiskowa, recital kabaretowy Artura Andrusa; bilety: 40-50 zł (więcej w ramce na s. 90)

Zdjęcie z cyklu Rodzina bez granic. Spotkanie Klubu Obieżyświatów już 3.10 w ODK Pod Lipami

więcej na

Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna Suchy Las

fot. thefamilywithoutborders.com

cej w ramce na s. 94)

93

centra kultury II Wielkopolski Festiwal Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki 13-31.10 Ireneusz Zjeżdżałka (1972-2008) debiutował w końcu lat 90. Należał do cenionych polskich dokumentalistów przełomu XX i XXI w. Październikowy festiwal fotografii nazwany jego imieniem obejmie aż 60 wystaw fotograficznych w całej Wielkopolsce, w tym aż 16 w samym Poznaniu. ¦ 10.10, g. 18, Biblioteka Uniwersytecka, ul. Ratajczaka 38/40, wystawa zbiorowa FotoStawka Obok Grupy Literycznej Na Krechę ¦ 13.10, g. 18, Klub Os. Krąg, ul. Dmowskiego 37, poplenerowa wystawa polsko-niemiecka Fotodialog ¦ 13-31.10, Biblioteka Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych, ul. Głogowska 26, wystawa pokonkursowa Kolskiego Klubu Fotograficznego Fakt Portret 2013 ¦ 13-31.10, Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego, ul. Powstańców Wlkp. 16, wystawa Miejskiego Domu Kultury w Turku Pejzaż 2012 ¦ 14.10, g. 17, Klub Mamałyga, ul. Nowowiejskiego 17, wystawa Inside-outside Świetlicy Kolektyw Fotograficzny ¦ 14.10, g. 19, CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82, wystawa Ireneusza Zjeżdżałki Ostatni taki zamek, jedyny taki zamek ¦ 15.10, g. 19, ODK Pod Lipami, os. Pod Lipami 108a, wystawa Jerzego Wierzbickiego Team Chittagong ¦ 16.10, g. 16, Galeria OBOK, ul. Słowackiego 20, wystawa Lecha Szymanowskiego Moc Kamieni ¦ 16.10, g. 17, WBPiCAK, ul. Prusa 3, wystawa pokonkursowa Moja Wielkopolska ¦ 16.10, g. 19, SPOT, ul. Dolna Wilda 87, wystawa Bartosza Nowickiego Autobiografia ¦ 17.10, g. 18, DK Polan Sto, os. Polan 100, wystawa zbiorowa ZAP Ślady światła ¦ 18.10, g. 17, SARP, Stary Rynek 56, wystawa Mieszkańcy Poznańskiej Grupy Fotograficznej Inna ¦ 18.10, g. 19, ODK Słońce, os. Przyjaźni 120, wystawa grupy Mobilni Bez pośpiechu. Opowieści z ulic i podwórek ¦ 23.10, g. 18.18, Face to face, ul. Garbary 59, wystawa Związku Polskich Artystów Fotografików Wielkopolska/Teraz ¦ 24.10, g. 12, Urząd Wojewódzki, al. Niepodległości 16/18, wystawa Kolekcji Wrzesińskiej: Muzyki milczenia Nicolasa Grospierre’a i Déjà vu Zbigniewa Tomaszczuka ¦ 24.10, g. 17, Galeria Oko-Ucho, ul. Masztalarska 8, wystawa Jana Rosołowskiego Krzyk uwaga! na wszystkie wystawy wstęp wolny oprac. A.S.

94

muzyki i nie tylko oraz minirecital Kaliny

ODK Pod Lipami

¦ 13.10, g. 19 Niezapomniany kon-

Perz-Klimkiewicz

Biblioteka Raczyńskich

cert piosenek aktorskich w wykonaniu

¦ 8.10, g. 17 przedstawienie teatralne

os. Pod Lipami 108a

Kaliny Perz-Klimkiewicz; bilety: 10 zł

dla dzieci Śpiąca królewna

tel. 61 820 07 93

¦ 24.10, g. 17 Dzień Złotego Wieku –

¦ 15.10, g. 19 spektakl Przed sklepem

fax 61 828 73 47

zabawa taneczna dla seniorów, prowa-

jubilera

odkpodlipami@psmwinogrady.pl

dzenie DJ Grześ; bilety: 15 zł

¦ 18.10, g. 10 X Turniej Brydża

www.psmwinogrady.pl

¦ 27.10, g. 19 XVIII PeStKa, czyli

Sportowego Par

www.bracz.edu.pl

Poznańskie

¦ 22.10, g. 17 koncert dziewcząt ze

¦ 3.10, g. 19 Klub Obieżyświatów –

wystąpią m.in. Czesuaf, Czołówka

Studium Piosenki Stokrotki

Szukając

Piekła i Kabaret Krzesełko; bilety: 18 zł

¦ 24.10, g. 18 Koncert Piosenki

Zelandia, Tonga, Fidżi i Vanuatu – spo-

Musicalowej w wykonaniu słuchaczy

tkanie z Rodziną bez granic; bilety: 5 zł

Centra kultury –

szkoły muzycznej

¦ 10.10, g. 17 Teatr Młodego Widza –

oprac. Anna Solak

uwaga! na wszystkie wydarzenia wstęp

Teatr Krokodyl Morska opowieść; wstęp

wolny

wolny

krainy

Taka-Tuka:

Nowa

Spotkanie

Kabaretowe,

CK Zamek – oprac. Katarzyna Milecka

varia

Turystyka z pasją Tour Salon, 23-25 października Spotkania z podróżnikami i cudami Najlepszy serwis internetowy nie zastąpi bezpośredniego kontaktu z podróżnikami. Organizatorzy zaplanowali m.in. drugą edycję Festiwalu Podróżniczego „Śladami Marzeń”. Pierwszą odwiedziło ponad 1000 widzów, którzy wysłuchali ponad 10 prelekcji. Po raz drugi na targach odbędzie się finałowa gala plebiscytu 7 Nowych Cudów Polski organizowana przez National Geographic – Traveler. Z szesnastu propozycji czyPo raz dwudziesty piąty na terenie Międzynarodo-

telnicy wybiorą siedem miejsc, które zasługują na

wych Targów Poznańskich odbędą się najważniejsze

to miano (wśród kandydatów jest Brama Poznania).

targi branży turystycznej .

„Poprzez plebiscyt chcemy promować ciekawe, ale

Dla specjalistów z branży turystycznej targi stanowią

wciąż niewystarczająco znane zakątki ze wszystkich

ważną przestrzeń wymiany doświadczeń i wiedzy. Indy-

polskich województw” – mówi Martyna Wojciechow-

widualni odbiorcy mają możliwość odbycia trzydnio-

ska, redaktor naczelna Travelera, która również ma

wej podróży dookoła świata, zapoznania się z ofertami

pojawić się na targach.

wystawców, a także udziału w degustacjach, koncertach,

Scena i książka

pokazach oraz licznych konkursach.

Nieodłącznym targowym krajobrazem jest specjalnie

Region partnerski – Śląskie

przygotowana Scena Kultury, na której organizowane

W tym roku regionem partnerskim Tour Salonu jest woje-

będą wystąpienia, prelekcje i różnego typu prezentacje.

wództwo śląskie. Różnorodne atrakcje, zarówno przyrodni-

Szczegółowy program Sceny Kultury dostępny będzie

cze, jak i kulturowe, przyciągają corocznie do tego regionu

tuż przed targami. Z kolei podczas Ogólnopolskiego Prze-

ponad 4 mln turystów. Bogactwo oferty turystycznej na

glądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej będzie można

każdą pogodę i porę roku sprawia, że każdy znajdzie tu coś dla

spotkać się z autorami wyróżnionych książek i nabyć ich

siebie. Miłośnicy wycieczek rowerowych, wspinaczki i spły-

publikacje.

wów kajakowych mogą oddać się swoim pasjom w otocze-

Wizyta koziołków

niu średniowiecznych zamków, warowni i strażnic na Szlaku

Fundacja Rozwoju Miasta Poznania ogłosiła konkurs

Orlich Gniazd. Pasjonaci kultury w Beskidach odkryją skarby

„Koziołki dla Poznania”, którego ideą jest stworzenie pro-

wielowiekowej historii i tradycji. Na aktywnych turystów

jektów poznańskich koziołków, które później będą ekspo-

czekają szlaki piesze i rowerowe, a zimą dobrze przygoto-

nowane w przestrzeni miejskiej, będą również dostępne

wane trasy narciarskie. Śląskie miasta otwierają swoje

dla turystów w formie pamiątek czy pojawią się na insta-

podwoje dla lubiących tętniące życiem miejsca.

lacjach przenośnych. Prezentacja zgłoszonych prac odbę-

Kraj partnerski – Gruzja

dzie się właśnie na Tour Salonie. oprac. M.M.

Tegorocznym krajem partnerskim Tour Salonu jest Grukierunek, który wybierają turyści w letnie wakacje, ale

¦ Wyjątkowym gościem będzie w tym roku Zespół

również na zimowe wyjazdy narciarskie. W Gruzji turysta

Pieśni i Tańca Śląsk. W pełnej okazałości 120-oso-

podziwia najwyższe w Europie góry, chłonie dziewiczą

bowy zespół będzie można podziwiać na koncercie

przyrodę podczas wspaniałych spacerów i zachwyca się

galowym A to Polska właśnie, który odbędzie się

cudami architektonicznymi. To kraina kamiennych wież

23.10 w Sali Ziemi MTP o godz. 18. Wydarzenie jest

strażniczych osadzonych w wysokich górach i rzeźbio-

biletowane. Ostatni raz publiczność podziwiała zespół

nych drewnianych balkonów czy udekorowanych fre-

na targach 51 lat temu, w 1963 roku.

skami kościołów oraz secesyjnych miast.

¦ Więcej informacji: www.tour-salon.pl

więcej na

zja. W ofertach biur podróży to coraz bardziej popularny

95

varia październikowe rocznice

Pamiętajcie o Janie Karskim

w Poznaniu Fryderyk Chopin. Artysta dał

Rok 2014 został ogłoszony przez

m.in. koncert w rezydencji ks. Antoniego

Sejm RP Rokiem Jana Karskiego.

Radziwiłła (dzisiaj Urząd Miasta).

Związane z tą inicjatywą wydarze-

1.10.1994 Hiszpański kompozytor Llorenç

nia odbywające się w całym kraju

Barber zaprezentował koncert na dzwony

są okazją do przypomnienia współ-

kościołów śródmieścia Poznania.

czesnym tej nietuzinkowej osoby

2.10.1914 Urodził się Jan Nowak-Jeziorański (zm. 2005), legendarny „Kurier z Warszawy”, organizator i wieloletni szef Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa,

fot. www.jankarski.net

1.10.1828 Przez dwa dni przebywał

i jej dramatycznego życiorysu.

Jan Karski (prawdziwe nazwisko Jan Kozielewski) urodził się w 1914 r. w Łodzi. Tuż przed wybuchem II wojny światowej rozpoczął pracę

Honorowy Obywatel Miasta Poznania.

3.10.1924 Zmarł hr. Władysław Zamoy-

w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Podczas okupacji zaangażował się

ski (ur. 1853), działacz społeczny.

w działalność ruchu oporu i został kurierem Polskiego Państwa Podziem-

5.10.1789 Urodził się abp Leon Przyłuski

nego. Dwukrotnie wprowadzony do warszawskiego getta, był naocznym

(zm. 1865), metropolita poznański i gnieź-

świadkiem tragicznej sytuacji Żydów. W przebraniu ukraińskiego żołnierza

nieński, prymas Polski.

spędził również kilka godzin w obozie przejściowym w Izbicy, z którego

7.10.2004 Zmarł Przemysław Bystrzycki

Żydów transportowano do obozów zagłady w Sobiborze i na Majdanku.

(ur. 1923), cichociemny, pisarz, Hono-

W 1942 r. Jan Karski przekazał informacje o eksterminacji Żydów zachodnim

rowy Obywatel Miasta Poznania.

sojusznikom, apelując o podjęcie działań mających na celu powstrzymanie

8.10.1939 Adolf Hitler wydał dekret, na

Holokaustu. W lipcu 1943 r., w dwa miesiące po zagładzie warszawskiego

mocy którego z dniem 1.11.1939 Wielko-

getta, spotkał się w Białym Domu z prezydentem Stanów Zjednoczonych,

polska została wcielona do Rzeszy.

Franklinem D. Rooseveltem. Rozmowy nie przyniosły oczekiwanych rezul-

10.10.1939 Utworzone kilka dni wcze-

tatów, a interwencja aliantów nigdy nie nastąpiła.

śniej więzienie w Forcie VII zostało prze-

Po wojnie Jan Karski pozostał w USA, nie mogąc wrócić do komunistycznej

jęte przez Gestapo, stając się miejscem

Polski. Przez czterdzieści lat wykładał stosunki międzynarodowe i teorię

kaźni mieszkańców Wielkopolski.

komunizmu w tamtejszej School of Foreign Service, kuźni amerykańskiej

11.10.1804 Urodził się Seweryn Mielżyński

elity dyplomatycznej.

(zm. 1872), działacz społeczny i polityczny,

W 1995 r. Jan Karski otrzymał z rąk prezydenta Lecha Wałęsy Order Orła

malarz, fundator muzeum przy Poznańskim

Białego, a 29 maja 2012 r. prezydent Barack Obama odznaczył go pośmiert-

Towarzystwie Przyjaciół Nauk.

nie Prezydenckim Medalem Wolności, najwyższym amerykańskim odzna-

13.10.1924 Urodził się Jerzy Kurczew-

czeniem cywilnym.

ski (zm. 1995), dyrygent, kompozytor,

W działania związane z przypominaniem dorobku polskiego kuriera aktyw-

twórca Poznańskiego Chóru Chłopięcego

nie włączył się również Poznań. Już w kwietniu Wydawnictwo Poznańskie

i Poznańskiej Szkoły Chóralnej.

wydało dzieło życia Jana Karskiego Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919-

17.10.1904 Otwarto Muzeum im. Cesa-

-1945. Od Wersalu do Jałty. W czerwcu odbyły się warsztaty edukacyjne

rza Fryderyka III w Poznaniu.

dla nauczycieli i dla młodzieży, otwarto wystawę Jan Karski. Człowiek

18.10.1934 W pałacu Działyńskich zain-

wolności. W lipcu podczas pikniku rodzinnego na Starym Rynku odbyły

augurowano „Czwartki Literackie”.

się m.in. wystawa i pokazy filmowe. Można było zobaczyć i sprawdzić, jak

22.10.1994 Na cmentarzu Miłostowskim

powielano ulotki w Państwie Podziemnym. O innych projektach związanych

otwarto kwaterę żołnierzy niemieckich

z osobą Jana Karskiego piszemy w działach Muzyka i Książki. Szczegółowe

poległych w latach II wojny światowej.

informacje o jego życiu i działalności można znaleźć na stronach www.jan-

23.10.1964 Zmarł Kazimierz Greger

karski.org oraz na prowadzonej przez Fundację Edukacyjną Jana Karskiego

(ur. 1887), fotografik, autor m.in. zdjęć

www.jankarski.net

z powstania wielkopolskiego. oprac. J.P.

96

oprac. M.M.

varia wycieczki i spacery

¦ 11.10, g. 10 i 16 Malta – w poszukiwa-

tewne pod Krzyżem Papieskim z uczcze-

¦ Nie siedź w domu, chodź na

niu śladów Doliny Świętojańskiej, zbiórka

niem relikwii św. Jana Pawła II

przed kościołem Jana Jerozolimskiego,

¦ 20.10, g. 19, Aula Nova Akademii

Miłośników Miasta Poznania

zakończenie przed wejściem do Nowego

Muzycznej, ul. Święty Marcin 87, Koncert

¦ 4.10, g. 10 Park Wilsona, zbiórka przy

Zoo; czas trwania wycieczki ok. 2 godz.

Papieski Jan Paweł II – Świętymi bądź-

pomniku W. Wilsona

więcej na www.PoPoznaniu.pl

cie, wystąpią: Sołecki Chór Kameralny,

wycieczkę

zaprasza

Towarzystwo

¦ 11.10, g. 10 Park Mickiewicza, zbiórka przy pomniku A. Mickiewicza ¦ 18.10, g. 11 Śladami Hipolita Cegiel-

w ydarzenia i spotkania

skiego, zbiórka przed LO im. Marii Mag-

Zespół Solistów Lumen Vocale, Chór Amici Canti ¦ Towarzystwo Miłośników Miasta

daleny, ul. Garbary

¦ Dni Papieskie 2014 – program

Poznania zaprasza na

¦ 25.10, g. 11 Śladami Karola Marcin-

obchodów w Poznaniu

¦ 6.10, g. 18 wykład dr. Marka Rezlera

kowskiego, zbiórka przed LO im. Marii

¦ 12.10, g. 10, katedra na Ostrowie

Masoneria w Poznaniu

Magdaleny, ul. Garbary

Tumskim, msza św. pod przewodnictwem

¦ 22.10, g. 16 Klub 6 Kontynentów

udział bezpłatny, więcej na www.

bpa Grzegorza Balcerka; g. 12, kościół pw.

Wyspy Malediwy i Galapagos

tmmp.poznan.pl

Wszystkich Świętych, ul. Grobla 1, msza

¦ 23.10, g. 18 wykład akademicki

św. z udziałem Chóru Akademii Muzycznej

z cyklu: Oskar Kolberg i Wielkopolska

¦ Koło Przewodników PTTK im. Mar-

im. I.J. Paderewskiego; g. 17, katedra, spe-

wszystkie wykłady odbywają się

celego Mottego zaprasza na prze-

cjalna edycja cyklu Verba Sacra pt. Święci

w Urzędzie Miasta Poznania, pl. Kole-

chadzki

Jana Pawła II, fragmenty tekstów osób

giacki 17, wstęp wolny

¦ 5.10 Naramowice, zbiórka przy wej-

kanonizowanych przez Jana Pawła II czytać

ściu do hotelu Naramowice

będą dzieci, jako symbole świętości życia

¦ Środowe widowiska

¦ 11.10 Przechadzka dla osób nie-

¦ 16.10, g. 21, park im. Jana Pawła II

Seanse filmowe w Sali Kameralnej

pełnosprawnych Znana i nieznana

na Łęgach Dębińskich, spotkanie modli-

Towarzystwa Muzycznego im. Henryka

Śródka, zbiórka na rondzie Śródka przy wyjściu z przejścia podziemnego od strony Śródki; czas trwania wycieczki ok. 2 godz.

Biuletyn Fantastyczny ukaże się na początku

¦ 12.10 Mosty Poznania, zbiórka przy

października

wejściu do budynku Victoria Center,

Nowy, bezpłatny kwartalnik w całości

ul. Strzelecka

poświęcony fantastyce, skierowany

¦ 19.10 Spacer po Cytadeli Tumskiej

jest do entuzjastów tego gatunku,

oraz po prawobrzeżnych umocnieniach

a także do tych, którzy poszukują swojej pasji. Pismo będzie informować

Poznańskiej Twierdzy (przy współpracy

o odbywających się w całej Polsce konwentach i wydarzeniach, spotkaniach

Towarzystwa Miłośników Miasta Lubo-

z osobami związanymi z fantastyką, premierach książkowych, kinowych oraz

nia), zbiórka przy moście Jordana

gier komputerowych i planszowych. W każdym wydaniu publikowane będą

¦ 26.10 Wzgórze św. Wojciecha i jego

materiały poświęcone zagadnieniom z obszaru fantastyki, których treść oparta

otoczenie, zbiórka przy kościele św. Woj-

jest na wypowiedziach specjalistów, znawców tematu, twórców.

ciecha

Dystrybucja i zasięg m.in.: w siedzibie Poznańskiego Klubu Fantastyki „Druga

Wszystkie spotkania rozpoczynają się

Era”, na poznańskich uczelniach (Uniwersytecie im. A. Mickiewicza, Politech-

o g. 11, udział bezpłatny, więcej na

nice Poznańskiej oraz Uniwersytecie Artystycznym). Zasięg drukowanej wer-

www.przewodnicy-pttk.org

sji Biuletynu Fantastycznego, w nakładzie 2500 egz., obejmuje Aglomerację oprac. M.M.

zaprasza na wycieczki w konwencji

¦ Więcej informacji oraz wersja online dostępne na stronie biuletynfan-

Free Walking Tours, tzn. jeśli spacer

tastyczny.pl oraz Facebooku. Pierwszy numer ma się ukazać 4.10.

spodoba się uczestnikom, można podziękować przewodnikowi napiwkiem

więcej na

Poznańską. Wydawca: Poznański Klub Fantastyki „Druga Era”. ¦ Grupa przewodników Po Poznaniu

97

varia ­Wieniawskiego, zawsze w ostatnią środę

¦ 17.10, g. 10-10.45 Mądre wybory

miesiąca o g. 18, ul. Świętosławska 7

w sklepie, czyli jak nie dać się zwieść

¦ 29.10 Życie w tonacji dur – portret

producentom

Jadwigi Kaliszewskiej, film ze zbiorów

dr. inż. Anny Malinowskiej; Wydział

–

wykład

Nauk o Żywności i Żywieniu, Uniwer-

Biblioteki Raczyńskich, liczba miejsc

98

żywności

ograniczona, konieczna rezerwacja: tel.

¦ 7.10, g. 10-11.30 W jaki sposób

sytet Przyrodniczy, ul. Wojska Pol-

61 852 26 42, biuro@wieniawski.pl,

można zwiększyć swoją emeryturę

skiego 31, sala 208

więcej na www.wieniawski.pl

z ZUS? – warsztat poprowadzi Małgo-

¦ 20.10, g. 12 drzwi otwarte w Aka-

rzata Muszyńska, liczba miejsc ogra-

demii 50+ Profutura, w programie:

WOW! Będzie się działo!

niczona, Centrum Inicjatyw Senioral-

wykład wraz z prezentacją filmową

2.10 Największy festiwal klubowy

nych; zapisy: ul. Mickiewicza 9a lub tel.

Kultura i zwyczaje w Wielkiej Bryta-

WOW! Wielkie Otrzęsiny powraca na

61 847 21 11, 61 842 35 09

nii oraz informacje na temat kursów

jedną październikową noc do Pozna-

¦ 7.10, g. 14-15.15 zwiedzanie eks-

językowych, komputerowych i zasad

nia. Studenci już po raz dziewiąty roz-

pozycji Bramy Poznania, hol główny;

funkcjonowania szkoły; zapisy: tel. 604

poczną rok akademicki w wybucho-

zapisy: Brama Poznania (ul. Gdańska 2)

582 621; Akademia 50+ Profutura,

wym stylu, wyruszając na imprezowy

lub tel. 616 477 634

ul. Ratajczaka 20/24

maraton po klubowej mapie swojego

¦ 8.10, g. 17.30 warsztaty z odpoczy-

¦ 22.10, g. 17-18 Zdrowy kręgosłup –

miasta. Jedna opaska otworzy bramy

wania – doświadczone psycholożki

zajęcia dla osób z dolegliwościami

najlepszych lokali z wyselekcjonowa-

zwrócą uwagę na sposób, w jaki odpo-

w obrębie pleców; zapisy do 6.10:

nymi setami didżejskimi, pokazami

czywamy, Centrum Kultury Zamek,

tel. 606 306 122; Centrum Zdrowia

tanecznymi,

Sala Wielka, ul. Św. Marcin 80/82,

ASGO, ul. Marcelińska 92-94

i tysiącami imprezowiczów.

tel. 61 646 52 60

¦ 25-26.10 festiwal Zwrotnik Raka.

Szczegóły na

¦ 9.10, g. 12-16 spotkanie z rehabili-

Tandem po zdrowie. Psychoonkologia

www.wielkieotrzesiny.pl

tantem w Centrum Medycznym Stan-

i psychodietetyka; organizator: Stowa-

ley; ul. 28 Czerwca 1956 r. nr 135/147;

rzyszenie Psyche Soma Polis, w progra-

Senioralni. Poznań 2014

zapisy: tel. 600 338 584

mie m.in.: wykłady, panele dyskusyjne,

W poprzednim numerze zapowia-

¦ 10.10, g. 10 Dekada Polski w Unii

badania

daliśmy

tegorocznej

Europejskiej. 10 na 10? – spotkanie

oraz promocja zdrowych artykułów

akcji Senioralni. Teraz prezentujemy

poprowadzi prof. dr hab. Tomasz Budni-

żywnościowych, poradnictwo, degu-

wybrane wydarzenia odbywające

kowski; organizatorzy: Wyższa Szkoła

stacja; informacje: tel. 502 994 497,

się w Poznaniu przez cały paździer-

Nauk Humanistycznych i Dziennikar-

618 202 746

nik. Szczegółowy program na stronie

stwa, Akademia Trzeciego Wieku oraz

¦ 28.10, g. 11-13 Budowanie rela-

www.centrumis.pl oraz w „tytce

Regionalny Ośrodek Debaty Międzyna-

cji z własnymi dziećmi, które nie są

seniora” dostępnej w siedzibie Cen-

rodowej, ul. gen. T. Kutrzeby 10

już dziećmi – warsztat, prowadzenie

trum Inicjatyw Senioralnych, ul. Mic-

¦ 14.10, g. 11-12.30 ABC dobrego snu

Marta Rogowska, liczba miejsc ogra-

kiewicza 9a

i profilaktyka bezsenności – warsztat

niczona; Centrum Inicjatyw Senioral-

¦ 2.10, g. 14.15 aqua gimnastyka z ele-

poprowadzi Anna Korobczak z Pra-

nych; zapisy: ul. Mickiewicza 9a lub tel.

mentami relaksacji, Centrum Pływania

cowni Psychologii i Psychoprofilak-

61 847 21 11, 61 842 35 09

i Fitness FitSwim, ul. Górna Wilda 83/5;

tyki, liczba miejsc ograniczona, Cen-

¦ 30.10, g. 12-13 Żywienie w cu-

zapisy: tel. 61 830 36 28 lub recepcja@

trum Inicjatyw Senioralnych; zapisy:

krzycy – wykład Marty Lewando-

fitswim.pl; bilety: 8 zł

ul. Mickiewicza 9a lub tel. 61 847

wicz, dietetyczki ze Stowarzyszenia

¦ 3.10, g. 10-10.45 Jak zaawansowany

21 11, 61 842 35 09

„mali bracia Ubogich”. Po wykładzie

wiek zmienia potrzeby pokarmowe

¦ 16.10, g. 10 Zabawowy trening

możliwość skorzystania z porad die-

człowieka? – wykład poprowadzi prof.

głowy – ćwiczenia usprawniające

tetycznych; zapisy: tel. 508 143 118,

dr hab. Jan Gawęcki, Wydział Nauk

pamięć i koncentrację, organizator:

618 437 255; siedziba stowarzyszenia

o Żywności i Żywieniu, Uniwersytet

Stowarzyszenie „Na Wspak”; Centrum

ul. Dąbrowskiego 18

Przyrodniczy, ul. Wojska Polskiego 31,

Bukowska, ul. Bukowska 27/29; zapisy:

sala 208

tel. 609 560 142

szalonymi

inaugurację

konkursami

profilaktyczne,

konsultacje

Varia – oprac. Mateusz Malinowski

kalendarium wydarzeń Koncerty Farne w soboty o g. 12.15, Fara Poznańska, ul. Gołębia 1

1 października (środa) Koncert Pstryk! Abecadło dla dzieci w wieku 5-8 lat Centrum Sztuki Dziecka, g. 10 i 11.15 Spotkanie literacko-muzyczne z M. Strzykowską księgarnia Zysk i S-ka, g. 10 i 12 Promocja książki Maraton.

Wywiad rzeka z Ryszardem Grobelnym CK Zamek, Sala Wielka, g. 18 Wykład i zwiedzanie wystawy z komentarzem Oko pamięci.

Twórczość Horsta Hoheisela i Andreasa Knitza CK Zamek, start Hol Balkonowy, g. 18 Wystawa prac absolwentów fotografii UAP Wracając do źródeł Galeria Miejska Arsenał, g. 18 Koncert na Starą Kamienicę z okazji Międzynarodowego Dnia Muzyki Śródka, g. 18.30 Przyjęcie dla głupca F. Vebera, reż. T. Bradecki Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Kotka na rozpalonym blaszanym dachu T. Williamsa, reż. K. Kowalski Teatr Polski, Malarnia, g. 19 Straszny dwór S. Moniuszki Teatr Wielki, g. 19 Koncert Zespołu Muzyki Dawnej Anonymous Piwnica duchowa, g. 19.15 Elsynor, reż. G. Gołaszewski Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 19.30 Koncert charytatywny na rzecz Stowarzyszenia Na Tak, wystąpią: Kasia Rościńska, Kasia Dereń Blue Note, g. 20

2 października (czwartek) Wąż M. Guśniowskiej reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30

pa ź d zierni k 2014

Wernisaż fotografii Michała Wasążnika Nowy świat Jeżyckie Centrum Kultury, Galeria Rozruch, g. 12

Koncert charytatywny dla Oliviera Jeżyckie Centrum Kultury, klub artystyczny Ab Owo, g. 18

Spotkanie z P. Bojarskim Salon Posnania, g. 17

Spacer po parku Jana Pawła II i analiza miejsca do zaprojektowania przestrzeni publicznej w ramach otwartego konkursu SPOT, g. 18

Kopciuszek S. Prokofiewa Teatr Wielki, g. 18 Wykład Karoliny Brzezickiej Wokół Kantora CK Zamek, Hol Balkonowy, g. 18.30 Spotkanie z kreatorką mody Jolą Załecką Poetyka mody.

Wyspy możliwe i nie...

Salon Poetycki im. Wincentego Różańskiego, g. 18.30 Kotka na rozpalonym blaszanym dachu T. Williamsa, reż. K. Kowalski Teatr Polski, Malarnia, g. 19

Koncert inaugurujący sezon Gwiazdy światowych estrad: David Fray – fortepian, Marek Pijarowski – dyrygent, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej Aula UAM, g. 19 uwaga! premiera!

Back to Bone Rosalind Crisp Stary Browar, Słodownia +2, g. 19 Smacznego! Teatru Strefa Ciszy Scena Robocza, g. 19

Koncert Lemolo (USA) + LES KI Blue Note, g. 19.30

Namiętność P. Nicholsa reż. K. Janda Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19

Elsynor, reż. G. Gołaszewski Teatr Nowy, Scena Nowa g. 19.30

Klub Obieżyświatów – Szukając krainy Taka-Tuka: Nowa Zelandia, Tonga, Fidżi i Vanuatu – spotkanie z Rodziną bez granic ODK Pod Lipami, g. 19

Randka w ciemno scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20

3 października (piątek) Wąż M. Guśniowskiej reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 20. Biennale Sztuki dla Dziecka W przestrzeniach muzyki dla dzieci od 6 lat Centrum Sztuki Dziecka g. 9.30, 12 i 18 warsztaty (9-12 lat), g. 12-19.30 instalacje i seanse filmowe Impreza Podwieczorek z Mikołajkiem z cyklu Od czytania do działania, dla dzieci w wieku 7-10 lat MDK nr 3, g. 17.30 Opera za trzy grosze B. Brechta, reż. P. Szkotak Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 Wernisaż i wystawa obrazów Zbigniewa Okopskiego W świecie muzyki i nie tylko oraz minirecital Kaliny Perz-Klimkiewicz DK Stokrotka, g. 18

Spektakl Zapomniana historia CK Zamek, Dziedziniec Różany, g. 19

Impreza krajoznawcza Wielkopolska bez tajemnic pod hasłem O czym szumią dęby. Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy WBPiCAK, g. 8 Warsztaty projektowe dotyczące ingerencji w parku Jana Pawła II SPOT, g. 9 Wycieczka Park Wilsona zbiórka przy pomniku W. Wilsona, g. 10 Warsztaty Muzyka i Architektura z cyklu Muzy CK Zamek, wejście od ul.

Fredry, nowa pracownia plastyczna, sala 248, g. 10 Warsztaty teatralno-plastyczne Bajkowe podróże małe i duże CK Zamek, Bawialnia, g. 10 Warsztaty dla dzieci Materiał na książkę Skład Kulturalny, g. 10.30 (2-5 lat) i g. 12 (od 5 lat) Warsztaty dla dzieci i dorosłych Malujemy skarbonki Pracownia Ceramiczna HEHO, ul. Żydowska 35a/11a, g. 11 Wąż M. Guśniowskiej reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 11

Osiecka. Byle nie o miłości Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 19.30

Warsztaty plastyczne Kasztanowe ludki z cyklu Tworzymy, dla dzieci w wieku 3-6 lat z rodzicami MDK nr 3, g. 11

Komedia o niemej żonie T.Z. Kasserna Teatr Wielki, Sala im. W. Drabowicza, g. 19.30

Wykład Piotra Michałowskiego z cyklu Świat obrazów, Claude Monet, Plaża w Pourville, 1886 Muzeum Narodowe, g. 11.15

Koncert Mister D. Blue Note, g. 20

Zajęcia plastyczne dla dzieci z cyklu Sito Sztuki, Zamaszysty krajobraz Muzeum Narodowe, g. 11.15

Portret z magnolią scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Koncert jazzowy Oskar Stabno Trio PoemaCafe, g. 20 Nocna wymiana książek hol WSNHiD, g. 21

4 października (sobota) Poznańskie Dni Fantastyki CK Zamek więcej na s. 7

20. Biennale Sztuki dla Dziecka W przestrzeniach muzyki dla dzieci od 6 lat Centrum Sztuki Dziecka, g. 12 instalacje i seanse filmowe Warsztaty dla młodzieży w wieku 13-18 lat Meandry sztuki lat 80. i 90.

Galeria Miejska Arsenał, Sala Kameralna, g. 14 Inauguracja 47. sezonu Pro Sinfoniki Aula UAM, g. 15

99

kalendarium wydarzeń Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Instalatorzy Galeria Art Stations, g. 15.30 Pokaz filmów dokumentalnych Instalacja oraz Patrząc Galeria Art Stations, g. 16.30 151. Koncert Świętomarciński W rytmach muzyki jest Pan, w swojej świątyni…, wystąpi zespół instrumentów dętych Castle Brass kościół pw. Świętego Marcina, g. 17 Rytmy Marcina w kinie: O krok od sławy, reż. Morgan Neville CK Zamek, Sala Kinowa, g. 17 Rytmy Marcina ul. Święty Marcin, g. 17 Back to Bone Rosalind Crisp Stary Browar, Słodownia +2, g. 18 Usta Angeliny scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 18 Opera za trzy grosze B. Brechta, reż. P. Szkotak Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 Wykład Anny Burzyńskiej Markus Öhrn. Przewodnik CK Zamek, Sala Nowa, g. 18 Namiętność P. Nicholsa reż. K. Janda Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Black Diamond Danish Dance Theatre Teatr Wielki, g. 19 Osiecka. Byle nie o miłości Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 19.30 Ogólnopolski Zlot Fanów Depeche Mode Blue Note, g. 20 Randka w ciemno scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Vitcatius, reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20 Bis zum Tod, reż. Markus Öhrn w ramach programu nie jesteś mi obojętny CK Zamek, Sala Wielka, g. 20 więcej na s. 86

100

5 października (niedziela) Poznańskie Dni Fantastyki CK Zamek więcej na s. 7 Warsztaty projektowe dotyczące ingerencji w parku Jana Pawła II SPOT, g. 9 Bieg Śniadaniowy na trasie 5 km, zakończony wspólnym, wildeckim śniadaniem SPOT, g. 10

pa ź d zierni k 2014 Sacre Davida Wampacha Stary Browar, Słodownia +3, g. 19 Związek partnerski scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 19 Namiętność P. Nicholsa reż. K. Janda (pożegnanie z tytułem) Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Spektakl Fin Amor CK Zamek, Dziedziniec Różany, g. 19

Co To? Studia Teatralnego Blum Concordia Design, g. 10 i 11

Koncert Fismolla Blue Note, g. 20

Jabłonka Teatru Atofri CK Zamek, Scena Nowa g. 10.30 i 12

Koncert Chrisa Bottiego Sala Ziemi, g. 20

Wycieczka Naramowice zbiórka przed hotelem Naramowice, g. 11

6 października (poniedziałek)

Gomber, reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20

7 października (wtorek) Dni kultury czeskiej w Poznaniu Biblioteka Raczyńskich więcej na s. 80 Wąż M. Guśniowskiej reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 10 Specjalne zwiedzanie ekspozycji Bramy Poznania ICHOT Brama Poznania, g. 14 Wykład prof. Ewy Łętowskiej Konstytucja o stosunkach państwo–Kościół i o wolności sumienia. Spory, manipulacje, remedia CK Zamek, Scena Nowa, g. 17 Gorączka czerwcowej nocy, dramat. T. Śpiewak, reż. R. Brzyk Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19

Wąż M. Guśniowskiej reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 11 i 13

Dni kultury czeskiej w Poznaniu Biblioteka Raczyńskich więcej na s. 80

Bieg z książką wokół Jeziora Maltańskiego Malta, g. 12

Warsztaty upcyklingowe Zrób sobie lalkę CK Zamek, Hol Wielki, g. 17

Kotka na rozpalonym blaszanym dachu T. Williamsa, reż. K. Kowalski Teatr Polski, Malarnia, g. 19

20. Biennale Sztuki dla Dziecka W przestrzeniach muzyki dla dzieci od 6 lat Centrum Sztuki Dziecka, g. 12 instalacje i seanse filmowe

Wykład Marii Fenrych Poznańska kamienica w ramach Senioralni 2014 CK Zamek, Hol Balkonowy, g. 17.30

Skrzypek na dachu J. Bocka/J. Steina Teatr Wielki, g. 19

Wykład Marka Rezlera Masoneria w Poznaniu Urząd Miasta, pl. Kolegiacki 17, g. 18

Spotkanie z Arkadiuszem Stańczykiem Dla Was to napisałem z cyklu Dialogi poetyckie Piwnica duchowa, g. 19

Faceci na wybiegu scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 17

Klub Krótkiego Kina: 100 lat temu wybuchła I wojna światowa – pokaz specjalny filmu Lekcja martwego języka, reż. Janusz Majewski CK Zamek, Sala Kinowa, g. 19

Moja Muzyka #28: Natalia Hyżak Powrót do przyszłości…

CK Zamek, Sala pod Zegarem, g. 19

Sceny z… – spektakl gościnny Studia Aktorskiego STA Teatr Nowy, Trzecia Scena, g. 17

Stolik Poetycki, czyli swobodne rozmowy o poezji PoemaCafe, g. 19

V Koncert z cyklu Muzyka na nowo odkryta: Autor Bezimienny Dankowski.

Pierwszy Wielko Polski wystąpi zespół wokalno-instrumentalny Musica Maxima kościół pw. św. Małgorzaty, Rynek Śródecki, g. 18

Chodź na solo, czyli Stand-Up w Blue Note #3 Blue Note, g. 20

Warsztaty dla dzieci w wieku 4-8 lat w ramach cyklu Zakamarki Małego Domu Kultury Fundacja Mały Dom Kultury, g. 12.30

Opera za trzy grosze B. Brechta, reż. P. Szkotak Teatr Polski, Duża Scena, g. 18

Koncert Struny na ziemi, wystąpią Andrzej Seweryn – recytacja, Lora Szafran – śpiew, Marek Bałata – śpiew, Włodek Pawlik – fortepian, Paweł Pańta – bas, Cezary Konrad – perkusja Teatr Wielki, g. 20

Skrzypek na dachu J. Bocka/J. Steina Teatr Wielki, g. 18

Arka, czyli dwoje na kanapie, scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20

Koncert Co-Sovel Blue Note, g. 20

8 października (środa) Dni kultury czeskiej w Poznaniu Biblioteka Raczyńskich więcej na s. 80 Smoki M. Prześlugi reż. M. Pecko Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30 Wykład prof. Mikołaja Jazdona Od Caligariego do Sophie Scholl. Panorama kina niemieckiego XX i XXI wieku CK Zamek, Sala Kinowa g. 11.30

kalendarium wydarzeń Przedstawienie teatralne dla dzieci Śpiąca królewna w wykonaniu aktorów z Krakowa DK Stokrotka, g. 17 Warsztaty z odpoczywania w ramach Senioralni 2014 CK Zamek, Sala Prób, g. 17.30 Opowiadanie świata widowisko narracyjno-muzyczne Teatr Polski, foyer I piętro, g. 18 Wykład i zwiedzanie wystawy z komentarzem Oko pamięci.

Twórczość Horsta Hoheisela i Andreasa Knitza CK Zamek, start Hol Balkonowy, g. 18 Gorączka czerwcowej nocy dramat. T. Śpiewak, reż. R. Brzyk Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Kotka na rozpalonym blaszanym dachu T. Williamsa, reż. K. Kowalski Teatr Polski, Malarnia, g. 19 Skrzypek na dachu J. Bocka/J. Steina Teatr Wielki, g. 19 Koncert Nowi Mistrzowie: Organ Spot Blue Note, g. 20

9 października (czwartek) Dni kultury czeskiej w Poznaniu Biblioteka Raczyńskich więcej na s. 80 Warsztaty malowania na jedwabiu Jesienny spacer Muzeum-Pracownia Henryka Sienkiewicza, g. 10 Smoki M. Prześlugi reż. M. Pecko Teatr Animacji, g. 10 Warsztaty edukacyjne dla seniorów Skojarzeni z historią ICHOT Brama Poznania, g. 15-17 Dyskusja Kto nie dostanie „Kościelskich”?

CK Zamek, g. 18 Koncert inaugurujący rok akademicki 2014/2015: Orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej im.

I.J. Paderewskiego, Jerzy Salwarowski – dyrygent Aula Nova, g. 19

Koncert Loli Lynch klubokawiarnia Meskalina, g. 19 Komedia o niemej żonie T.Z. Kasserna Teatr Wielki, Sala im.

W. Drabowicza, g. 19.30 Koncert Fisha, jako support wystąpi poznańska grupa Ryba And The Witches Eskulap, g. 20 Faceci na wybiegu scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Sanatorium Polskiego Teatru Tańca, chor. i reż. K. Adamczak-Kasprzak, A. Ambrozińska-Rachuta CK Zamek, g. 20 Ostatnia ucieczka Brunona Schulza, reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20

10 października (piątek) Międzynarodowa konferencja naukowo-szkoleniowa Medycyna w okupowanej Polsce w cieniu nazizmu, 10-12.10 CK Zamek Początek 8. edycji Art & Fashion Stary Browar więcej na s. 41 Warsztaty kulinarne Na stołach Egipcjan, Greków i Rzymian Muzeum Archeologiczne, g. 12 Cykl wydarzeń z okazji 60. urodzin Muzeum Historii Miasta Poznania w ratuszu, inauguracja obchodów Muzeum Historii Miasta Poznania, g. 16 Koncert z okazji 10-lecia zespołu Muchy klub Eskulap, g. 17 Teatr Młodego Widza – Teatr Krokodyl Morska opowieść ODK Pod Lipami, g. 17 Samorządowa dyskoteka jesienna MDK nr 3, g. 17.30 Wystawa zbiorowa FotoStawka Obok Grupy Literycznej Na Krechę Biblioteka Uniwersytecka g. 18

pa ź d zierni k 2014 Wystawa prac Alicji Leszczyńskiej Galeria Ferwor, g. 18 Otello W. Szekspira reż. P. Szkotak Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 Zwiedzanie ulicy Święty Marcin: Pomniki i tablice pamiątkowe zbiórka na pl. Mickiewicza, g. 18 Oficjalne otwarcie Fotoplastykonu Poznańskiego w nowo wyremontowanej przestrzeni Galerii Miejskiej Arsenał wraz z wernisażem wystawy prac fotograficznych Władysława Ruta Galeria Miejska Arsenał (wejście od Starego Rynku), g. 18-22 Moja Piaf – recital B. Borowskiej-Kropielnickiej Teatr Nowy, Scena Nowa g. 18.30 Wykład Piotra Szaradowskiego Zabytki Toledo z cyklu Miejsca i ludzie Muzeum Narodowe, g. 19 Koncert nadzwyczajny Gwiazdy światowych scen operowych: Regula Mühlemann – sopran, Łukasz Borowicz – dyrygent, prowadzenie koncertu, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej Aula UAM, g. 19

Randka w ciemno scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20

11 października (sobota) I Ogólnopolskie Warsztaty Altówkowe im. Feliksa Nowowiejskiego, 11-12.10 – autorskie warsztaty poprowadzi Ewa Guzowska, informacje i zapisy: kursmuzyczny@ interia.pl Salon Muzyczny-Muzeum Feliksa Nowowiejskiego Wycieczka W cieniu antonińskich dębów DK Jagiellonka, g. 7.50 Warsztaty Mamy projekt!

MDK nr 2, g. 9.30 Wycieczka Park Mickiewicza zbiórka przy pomniku A. Mickiewicza, g. 10 Spacer Śladami Kasprowicza z okazji 60. urodzin Muzeum Historii Miasta Poznania, zbiórka przed LO Marii Magdaleny Muzeum Historii Miasta Poznania, g. 10 Artyskrzatowo-zakamarkowe warsztaty literacko-plastyczne Malowane nenufary, inspirowane książką Linnea w ogrodzie Moneta CK Zamek, Bawialnia, g. 10

Recital fletowy: Eva Oertle – flet, Vesselin Stanev – fortepian Aula Nova, g. 19

Pudełko Studia Teatralnego Blum Concordia Design, g. 10 i 11.30

Hiob, mój przyjaciel – monodram J. Stolarskiego Scena Robocza, g. 19

Wycieczka Malta – w poszukiwaniu śladów Doliny Świętojańskiej zbiórka przed kościołem Jana Jerozolimskiego, g. 10 i 16

uwaga! premiera!

Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Dwunastu gniewnych ludzi R. Rose’a, reż. R. Rychcik Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Nabucco G. Verdiego Teatr Wielki, g. 19 Wernisaż wystawy Tadeusz Rolke. Życie towarzyskie i uczuciowe. Fotografie z lat 60.

Galeria Ego, g. 19 Jazz Top w Blue Note: Vein (Szwajcaria) feat. Greg Osby (USA) Blue Note, g. 20

Warsztaty dla dzieci Koty i nasturcje u Jana Kasprowicza na Harendzie Skład Kulturalny, g. 10.30 (2-5 lat) i g. 12 (od 5 lat) Warsztaty dla rodzin Jak zostać rycerzem, w cyklu Wyspa przygód ICHOT Brama Poznania g. 11-12.30 Warsztaty plastyczne Jesienny collage z cyklu Tworzymy, dla dzieci w wieku 3-6 lat z rodzicami MDK nr 3, g. 11

101

kalendarium wydarzeń Wycieczka dla niepełnosprawnych Znana i nieznana Śródka zbiórka na rondzie Śródka, g. 11 Zajęcia plastyczne dla dzieci Jesienne powidoki z cyklu Sito sztuki Muzeum Narodowe, g. 11.15 Pokaz filmów ze starych kaset wideo, filmu o darczyńcach i prezentacji multimedialnych o historii Muzeum Historii Miasta Poznania Muzeum Historii Miasta Poznania, g. 11.30 Zwiedzanie wieży ratuszowej z okazji 60. urodzin Muzeum Historii Miasta Poznania, obowiązują zapisy dzień wcześniej Muzeum Historii Miasta Poznania, g. 11.30 Gry i zabawy dla dzieci z okazji 60. urodzin Muzeum Historii Miasta Poznania Muzeum Historii Miasta Poznania, g. 11.30 Wystawa prac plastycznych Harenda w oczach dzieci Skład Kulturalny, g. 12 Spotkanie Opowieści o Harendzie, Kasprowiczu i Brzedze, z okazji 60. urodzin Muzeum Historii Miasta Poznania Muzeum Historii Miasta Poznania, g. 16 Warsztaty z cyklu Tajemnice rysunku CK Zamek, wejście od ul. Fredry, nowa pracownia plastyczna, sala 249, g. 16 Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 18 Otello W. Szekspira reż. P. Szkotak Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 Rokendrol albo mów mi teściu, scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 18 i 20 Moja Piaf – recital B. Borowskiej-Kropielnickiej Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 18.30 The Metropolitan Opera: Live in HD: Makbet – Giuseppe Verdi CK Zamek, g. 18.55 więcej na s. 88

102

Uczta Teatru Usta Usta Republika Scena Robocza, g. 19 Dwunastu gniewnych ludzi R. Rose’a, reż. R. Rychcik Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Koncert Piotra Kuźniaka (Trubadurzy) Jeżyckie Centrum Kultury, klub artystyczny Ab Owo, g. 20

12 października (niedziela) Wycieczka Mosty Poznania zbiórka przed Victoria Center, ul. Strzelecka, g. 11 Feniks powraca do domu J. Pulinowicz, reż. J. Moszkowicz Scena Wspólna, g. 13 Śpiewanki, opieka merytoryczna: Katedra Chóralistyki Aula Nova, g. 16 Usta Angeliny scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 17 Spektakl gościnny Klub hipochondryków; występują: Z. Zamachowski, P. Polk, W. Malajkat, M. Wołłejko, P. Siejka; organizator: Sollus Entertainment MTP, Sala Ziemi, g. 17 i 20 Koncert altówkowy Salon Muzyczny-Muzeum Feliksa Nowowiejskiego, g. 18 Otello W. Szekspira reż. P. Szkotak Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 Nabucco G. Verdiego Teatr Wielki, g. 18 Związek partnerski scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 19 Dwunastu gniewnych ludzi R. Rose’a, reż. R. Rychcik Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Koncert Lombardu Blue Note, g. 20 Koncert Marcin Wasilewski Trio i Joakima Mildera CK Zamek, Sala Wielka, g. 20

pa ź d zierni k 2014 13 października (poniedziałek) II Wielkopolski Festiwal Fotografii im. I. Zjeżdżałki 13-31.10, więcej na s. 94 Feniks powraca do domu J. Pulinowicz reż. J. Moszkowicz Scena Wspólna, g. 10 i 18 Sesja Bachowska Sala Marszałkowska Akademii Muzycznej, g. 14 Spotkanie z K. Jaworskim CK Zamek, g. 18 Poplenerowa wystawa polsko-niemiecka Fotodialog Klub Os. Krąg, g. 18 Koncert kameralny: Elżbieta Sajka – altówka, Kurt Georg Hooss – klawesyn Aula Akademii Muzycznej, g. 19 Salon u Raczyńskich poświęcony twórczości Alice Munro Biblioteka Raczyńskich, g. 19 Monodram Katechizm Białego Człowieka Scena na Piętrze, g. 19 Niezapomniany koncert piosenek aktorskich w wykonaniu Kaliny Perz-Klimkiewicz ODK Pod Lipami, g. 19 Klub Krótkiego Kina: Jazz, Mrożek i znalezione fotografie – pokaz filmów krótkometrażowych Janusza Majewskiego i spotkanie z reżyserem CK Zamek, Sala Kinowa, g. 19 Stolik Poetycki, czyli swobodne rozmowy o poezji PoemaCafe, g. 19 Underground wg Ch. Bojczewa, reż.

A. Szymczak, Teatr Castingowy mplusm Hol Biblioteki WFPiK UAM, ul. Fredry 10, g. 19.13 Portret z magnolią scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Koncert Hey Unplugged!

Teatr Wielki, g. 20

14 października (wtorek) Specjalne zwiedzanie ekspozycji Bramy Poznania ICHOT Brama Poznania, g. 14 Wystawa Inside-outside Świetlicy Kolektyw Fotograficzny Klub Mamałyga, g. 17 Prezentacja poświęcona stereofotografii I wojny światowej w Fotoplastykonie Poznańskim w ramach wystawy I wojna światowa w 3D, połączona z promocją najnowszego tomu Kroniki Miasta Poznania, który poświęcony będzie Wielkopolsce i Poznaniowi w trakcie tego wyjątkowego konfliktu Galeria Miejska Arsenał (wejście od Starego Rynku), g. 17 Wykład M. Delimaty Dom Literatury, g. 18 Wykład prof. dr. hab. Antoniego Wójcika Greckie kosmos to w Poznaniu porzundek CK Zamek, Sala Kominkowa, g. 18 Koncert CeZik & KlejNuty klubokawiarnia Meskalina, g. 19 Klucze do wyobraźni – spotkanie z Jackiem Podsiadło CK Zamek, g. 19 Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Obsługiwałem angielskiego króla B. Hrabala, reż. P. Cieślak Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Nabucco G. Verdiego Teatr Wielki, g. 19 Wystawa Ireneusza Zjeżdżałki Ostatni taki zamek, jedyny taki zamek CK Zamek, g. 19 Koncert Pendragona Blue Note, g. 20

15 października (środa) Festiwal Fabuły CK Zamek więcej na s. 84 Otwarcie wystawy Piwo w starożytnym Sudanie z cyklu Bliskie spotkania z…

Muzeum Archeologiczne, g. 10

kalendarium wydarzeń Tadek Niejadek reż. K. Golaszanka Scena Wspólna, g. 10 Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersena reż. A. Romański Teatr Animacji, g. 10 Myszki i wojna, czyli o dzielnym Albercie i żółtym serze D. Chesky’ego, reż. R. Drobniuch Teatr Muzyczny, g. 10 i 12 Wykład prof. Andrzej Szpulaka Pamięć II wojny światowej w filmie niemieckim XXI wieku CK Zamek, Sala Kinowa, g. 11.30 W beczce chowany R. Jarosza, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, Scena Młodych, g. 13 Sesja Bachowska Sala Marszałkowska Akademii Muzycznej, g. 14 Wycieczka dla seniorów Dzieło pod lupą. Wycieczka detaliczna ICHOT Brama Poznania, g. 15 Spotkanie poznańskiej Grupy OTOP z cyklu Ptaki dla laika i przyrodnika Ogród Botaniczny, sala wykładowa im. Z. Czubińskiego, g. 18 Koncert z cyklu Środy organowe Aula Nova, g. 19 Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Obsługiwałem angielskiego króla B. Hrabala, reż. P. Cieślak Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Dr@cula. Vagina dentata reż. A. Biziuk Teatr Polski, Galeria, g. 19 Spektakl Przed sklepem jubilera DK Stokrotka, g. 19 Koncert zespołu The Shelter Jeżyckie Centrum Kultury, klub artystyczny Ab Owo, g. 19 Wystawa Jerzego Wierzbickiego Team Chittagong ODK Pod Lipami, g. 19 Inscenizacja Przyciągnij mnie, pobiegniemy, cz. 3, z okazji uroczystości św. Teresy z Avila z cyklu Wielcy Mistycy Piwnica duchowa, g. 19.15

Koncert Eweliny Rajchel, Piotra Kałużnego: Piosenki Burta Bacharacha Blue Note, g. 20

16 października (czwartek) Konferencja Memorials in the Age of the Anthropocene (w j. angielskim) 16-17.10 CK Zamek, Scena Nowa Festiwal Fabuły CK Zamek więcej na s. 84 Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersena reż. A. Romański Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30 Alicja w Krainie Czarów reż. E. Drygas, J. Hamerski Scena Wspólna, g. 10 Myszki i wojna, czyli o dzielnym Albercie i żółtym serze D. Chesky’ego reż. R. Drobniuch Teatr Muzyczny, g. 10 i 12 Spotkanie Średniowieczna kuchnia Rezerwat Archeologiczny Genius loci, g. 12 Warsztaty edukacyjne dla seniorów Skojarzeni z historią ICHOT Brama Poznania, g. 15-17 Wystawa Lecha Szymanowskiego Moc Kamieni Galeria OBOK, g. 16 Wystawa pokonkursowa Moja Wielkopolska WBPiCAK, g. 17 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem w ramach Senioralni 2014; bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie CK Zamek od 9.10 CK Zamek, Hol Wielki, g. 17.30 Wernisaż wystawy Imponderabilia i inne wystawa malarstwa Niny Badowskiej Pracownia-Muzeum J.I. Kraszewskiego, g. 18 Koncert z cyklu Czwartki z muzyką dawną w ramach Sesji Bachowskiej Aula Akademii Muzycznej, g. 18 W beczce chowany R. Jarosza reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, Scena Młodych, g. 18

pa ź d zierni k 2014 Spotkanie promujące Gabinet min. Krzysztofa Skubiszewskiego Waga Miejska, g. 18 Koncert studencki: Orkiestra CoOperate, Adam Domurat – dyrygent Aula Nova, g. 19 Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Obsługiwałem angielskiego króla B. Hrabala, reż. P. Cieślak Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Dr@cula. Vagina dentata reż. A. Biziuk Teatr Polski, Galeria, g. 19 Wernisaż wystawy Bartosza Nowickiego Autobiografia SPOT, g. 19 Koncert Wojtka Pilichowskiego Blue Note, g. 19.30 Gomber, reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20

17 października (piątek) Festiwal Fabuły CK Zamek więcej na s. 84 Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersena reż. A. Romański Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30 Tadek Niejadek reż. K. Golaszanka Scena Wspólna, g. 10 Myszki i wojna, czyli o dzielnym Albercie i żółtym serze D. Chesky’ego reż. R. Drobniuch Teatr Muzyczny, g. 10 i 12 Blue Note Poznań Competition: otwarte przesłuchania konkursowe Blue Note, g. 16 Warsztaty Manualia z Mamami MDK nr 2, g. 16.30 Obwód głowy – wprowadzenie do spektaklu Teatr Nowy, foyer Dużej Sceny, g. 18 Wystawa zbiorowa ZAP Ślady światła DK Polan Sto, g. 18 Pokaz z cyklu Transformacje Galeria Miejska Arsenał, g. 18

Spektakl gościnny Sceny dla dorosłych, czyli sztuka kochania; występują: A. Oberc, K. Skrzynecka, P. Gąsowski, J. Przebindowski; organizator: Agencja Artystyczna WojArt kinoteatr Apollo, g. 18 i 21 Koncert Requiem aeternam z okazji 75-lecia Poznańskich Słowików: Marta Boberska – sopran, Melinda Heiter – mezzosopran, Gustavo De Gennaro – tenor, Adam Palka – bas, Gaetano D’Espinosa – dyrygent, Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznańskiej Poznańskie Słowiki Aula UAM, g. 19 Spotkanie z A. Kann księgarnia Z Bajki, g. 19 Dziecko-dorosły-dzieci Teatru Żywe Wiązania Republika Sztuki Tłusta Langusta, ul. Gwarna 11, g. 19 Świętych obcowanie M. Kwiecień Scena Robocza, g. 19 Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Pod prąd. 50 lat Teatru Ósmego Dnia: otwarcie wystawy i wykład inauguracyjny J. Majcherka Teatr Ósmego Dnia, g. 19 Recital kabaretowy Artura Andrusa CKiBP Suchy Las, sala widowiskowa, g. 19 Wystawa malarstwa DźwiękObrazy Think Art-Myślenie Sztuką ul. Za Groblą 3/4, g. 19 Faceci na wybiegu scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Nocne zwiedzanie z przewodnikiem CK Zamek, Hol Wielki, g. 21 Blue Note Poznań Competition: Piotr Wyleżoł Trio, gość specjalny: Krzesimir Dębski Blue Note, g. 21

103

kalendarium wydarzeń 18 października (sobota) Festiwal Fabuły CK Zamek więcej na s. 84 Warsztaty Mamy projekt!

MDK nr 2, g. 9.30 Warsztaty Natura i Architektura z cyklu Muzy CK Zamek, wejście od ul. Fredry, nowa pracownia plastyczna, sala 250, g. 10 Warsztaty Hiphopowe impresje taneczne CK Zamek, Bawialnia, g. 10 X Turniej Brydża Sportowego Par DK Stokrotka, g. 10 Warsztaty dla dzieci W średniowiecznym zamku Skład Kulturalny, g. 10.30 (2-5 lat) i g. 12 (od 5 lat) Wycieczka Śladami Hipolita Cegielskiego zbiórka przed LO M. Magdaleny, g. 11 Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersena reż. A. Romański Teatr Animacji, g. 11 Zajęcia plastyczne dla dzieci Potwory… czy potworów spółka? z cyklu Sito sztuki Muzeum Narodowe, g. 11.15 Zwiedzanie zamku dla dzieci CK Zamek, Hol Wielki, g. 12 Spacer po średniowiecznym Poznaniu zbiórka w Muzeum Archeologicznym, g. 12

Warsztat Eko-Zabawki CK Zamek, Hol Wielki, g. 17

Zajęcia dla dzieci od lat 6, Stany Zjednoczone z cyklu Palcem po mapie Muzeum Narodowe, g. 12 Ślady Teatru Atofri Teatr Nowy, Scena Nowa g. 12.30 i 15

Koncert papieski z cyklu Poniedziałki w Akademii Aula Nova, g. 19

Rokendrol albo mów mi teściu, scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 18

Pokaz Kino, Kawiarnia i Spacer: filmy z festiwalu Off Cinema CK Zamek, Sala Kinowa, g. 13.30

Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 18

Spotkanie z cyklu Ławeczka literacka Ogród Botaniczny, Pawilon Letni, g. 16

Koncert z cyklu Opera w Bazarze Poznańskim Bazar Poznański, Sala Biała, g. 19

438. Koncert Poznański Requiem aeternam 75 lat Poznańskich Słowików Aula UAM, g. 18

Wernisaż wystawy Janusza Kafarskiego Południe Etiopii – ginąca różnorodność salon EMPIK, g. 18 The Metropolitan Opera: Live in HD: Wesele Figara – Wolfgang Amadeusz Mozart CK Zamek, g. 18.55 więcej na s. 88 Mister Barańczak reż. J. Satanowski Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Balladyna M. Cecko reż. K. Garbaczewski Teatr Polski, Duża Scena, g. 19 Wystawa grupy Mobilni Bez pośpiechu. Opowieści z ulic i podwórek ODK Słońce, g. 19 Randka w ciemno scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Premiera Björk: Biophilia Live kino Muza, g. 20

Degustacja win naturalnych SPOT, g. 15 Spotkanie z cyklu Przedmiot do rozmowy, Rozmowa ze… św.

Barbarą Muzeum Etnograficzne, g. 16

Blue Note Poznań Competition: Jeremy Pelt Quartet (USA) Blue Note, g. 21

Pod prąd. 50 lat Teatru Ósmego Dnia: akcja społeczno-artystyczna Manifestacja Teatr Ósmego Dnia i plac Wolności, g. 16

Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersena reż. A. Romański Teatr Animacji, g. 11

Wykład Macieja Szymaniaka Jan Spychalski. Malarz z Poznania w ramach Senioralni 2014 CK Zamek, Hol Balkonowy g. 17.30

Wystawa Mieszkańcy Poznańskiej Grupy Fotograficznej Inna SARP, g. 17

Koncert Beatgirls String Trio PoemaCafe, g. 20

Blue Note Poznań Competition: otwarte przesłuchania konkursowe Blue Note, g. 16

104

Lekcja E. Ionesco reż. W. Szczepaniak Teatr Nowy, Trzecia Scena, g. 17

pa ź d zierni k 2014

19 października (niedziela) Płyń rybko dalej! Teatru Żywe Wiązania Republika Sztuki Tłusta Langusta, ul. Gwarna 11, g. 10 Spacer po Cytadeli Tumskiej zbiórka przy moście Jordana, g. 11

Dr@cula. Vagina dentata reż. A. Biziuk Teatr Polski, Galeria, g. 16.30 Lekcja E. Ionesco reż. W. Szczepaniak Teatr Nowy, Trzecia Scena, g. 17 Blue Note Poznań Competition: koncert laureatów Blue Note, g. 19 Portret z magnolią scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 19 Mister Barańczak reż. J. Satanowski Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Balladyna M. Cecko reż. K. Garbaczewski Teatr Polski, Duża Scena, g. 19 Spektakl gościnny Intryga Teatru Kamienica Teatr Wielki, g. 19 Śluby panieńskie czyli Fredro w opałach, reż. A. Szymczak, Teatr Castingowy mplusm klub W Starym Kinie ul. Nowowiejskiego 8, g. 20

20 października (poniedziałek) V Ogólnopolski Konkurs Lutniczy im. Włodzimierza Kamińskiego, 20-26.10 Akademia Muzyczna inf. na www.amuz.edu.pl Zajęcia dla dzieci w wieku 6-12 lat z cyklu Muzealna Akademia Dziecięca, przygoda II – W ogrodzie Moneta Muzeum Narodowe, g. 11.15

Klub Krótkiego Kina: Minkowski. Saga, reż. Rafael Lewandowski – pokaz specjalny najnowszego filmu i spotkanie z reżyserem CK Zamek, Sala Kinowa, g. 19 Warsztaty teatralne dla seniorów; organizator: Teatr Castingowy mplusm CK Dąbrówka, os. B. Chrobrego 117, g. 19 Stolik Poetycki, czyli swobodne rozmowy o poezji PoemaCafe, g. 19 Faceci na wybiegu, scen. i reż.

M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20

21 października (wtorek) Calineczka na motywach baśni H.Ch. Andersena reż. A. Romański Teatr Animacji, g. 10 Warsztaty starożytnego garncarstwa Muzeum Archeologiczne, g. 13 Pokaz filmów z festiwalu Off Cinema CK Zamek, Sala Kinowa, g. 13.30 Wernisaż wystawy Kobiety bliskie Sienkiewiczowi Muzeum-Pracownia Henryka Sienkiewicza, g. 17 Seryjni poeci – spotkanie z D. Sośnickim i A. Kaczanowskim CK Zamek, g. 18 Wernisaż przeglądu twórczości Stowarzyszenia EkoArt Przyroda nieujarzmiona Jeżyckie Centrum Kultury, Galeria Rozruch, g. 18

kalendarium wydarzeń Koncert z cyklu Arcydzieła kameralistyki Aula Nova, g. 19

Recital saksofonowy Aleksandry Mańkowskiej Aula Nova, g. 19

KLUSKA – KLUbowe Spotkania Kabaretowe Blue Note, g. 19.30

Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19

Spotkanie z cyklu Galeria spotkań pod hasłem Chwała huculistom – z Michałem Kruszoną, pisarzem i podróżnikiem Piwnica duchowa, g. 19.30 Koncert Richarda Bony Centrum Kongresowo-Dydaktyczne UM, g. 20

22 października (środa) Czerwony Kapturek reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30 Wykład prof. Katarzyny Mąki-Malatyńskiej Dokument metafizyczny – twórczość Wernera Herzoga CK Zamek, Sala Kinowa, g. 11.30 Wycieczka dla seniorów Dzieło pod lupą. Wycieczka detaliczna ICHOT Brama Poznania, g. 15 Koncert dziewcząt ze Studium Piosenki Stokrotki DK Stokrotka, g. 17 Wykład Tomasza Klimkowskiego (UAM Poznań) Co łączy Wołoszczyznę z włoszczyzną? Wprowadzenie do regionu Dom Bretanii, g. 18 Zwiedzanie zamku z przewodnikiem CK Zamek, Hol Wielki, g. 18 Wieczór Akademicki w Willi Wśród Róż Salon Muzyczny-Muzeum Feliksa Nowowiejskiego, g. 18 Król Mięsopust J.M. Rymkiewicza reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, Scena Młodych, g. 18 uwaga! premiera!

Oblężenie P. Rowickiego reż. J. Zdrada Teatr Polski, Malarnia, g. 19 Wykład Emilii Ivancu (UAM Poznań) Valachia – Terra Balcanica Dom Bretanii, g. 19

Wiśniowy sad A. Czechowa, reż. I. Cywińska Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19

23 października (czwartek) Time Frame Film Festival – przegląd filmów nieoczywisty, nie tylko ze względu na treść, ale i formę, w jakiej są wykonane 23-25.10 CK Zamek, Sala Kinowa Czerwony Kapturek, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30 Warsztaty graficzne Mój pierwszy exlibris Muzeum-Pracownia Henryka Sienkiewicza, g. 10 Kuchnia Filmowa – spotkanie, na którym będzie można podglądnąć film od kuchni CK Zamek, Sala Kinowa, g. 13 Warsztaty edukacyjne dla seniorów Sprzedawcy wspomnień ICHOT Brama Poznania, g. 15.30 Przegląd współczesnego kina rumuńskiego kino Muza, g. 17.30 Wykład akademicki z cyklu: Oskar Kolberg i Wielkopolska Urząd Miasta, pl. Kolegiacki 17, g. 18 Koncert z cyklu Czwartki z muzyką dawną Aula Akademii Muzycznej, g. 18 Król Mięsopust J.M. Rymkiewicza, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, Scena Młodych, g. 18 Debata Funkcja symboliczna ulicy Św. Marcin i jej rola w procesie odnowy ulicy CK Zamek, Scena Nowa, g. 18 Koncert Galowy Zespołu Pieśni i Tańca Śląski A to Polska właśnie MTp, Sala Ziemi, g. 18 Wystawa Związku Polskich Artystów Fotografików Wielkopolska/Teraz Galeria Face to face, g. 18.18

pa ź d zierni k 2014 Wykład Marii Fenrych Zamek na Wzgórzu Przemysła CK Zamek, Hol Balkonowy, g. 18.30 Oblężenie P. Rowickiego reż. J. Zdrada Teatr Polski, Malarnia, g. 19 Koncert chóralny: Chór z Berlina Aula Nova, g. 19 Koncert Baascha klubokawiarnia Meskalina, g. 19 Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Wiśniowy sad A. Czechowa, reż. I. Cywińska Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Koncert Grzegorza Hyżego Blue Note, g. 19.30 Związek partnerski scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Appendix, reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20 Koncert Taylora McFerrina SPOT, g. 20 Festiwal Nostalgia kościół oo. Dominikanów, g. 20.30

24 października (piątek)

Dzień Złotego Wieku – zabawa taneczna dla seniorów ODK Pod Lipami, g. 17 Panel dyskusyjny Wizje przyszłości. Sztuka, nauka i technologia w XXI wieku w ramach projektu Sensorium CK Zamek, Hol Balkonowy, g. 17 Mizantrop Moliera reż. K. Kowalski Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 Koncert Piosenki Musicalowej w wykonaniu słuchaczy szkoły muzycznej DK Stokrotka, g. 18 Spacer Jaką wizję Poznania i jego mieszkańców symbolizuje ulica Św. Marcin? zbiórka na pl. Wolności, g. 18 Wystawa związana z 34. edycją Konkursu im. Marii Dokowicz, organizowanego przez Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu Galeria Miejska Arsenał, g. 18 Koncert Niedokończona Misja w 100. rocznicę urodzin Jana Karskiego, Filip Wojciechowski – fortepian, Łukasz Borowicz – dyrygent, Orkiestra Filharmonii Poznańskiej Aula UAM, g. 19

Czerwony Kapturek reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30

Wystawa Paluchem pisane – prezentacja rysunków Justyny Paluszyńskiej Republika Sztuki Tłusta Langusta, ul. Gwarna 11, g. 19

Wystawa Kolekcji Wrzesińskiej: Muzyki milczenia Nicolasa Grospierre’a i Déjà vu Zbigniewa Tomaszczuka, g. 12

Baśnie z mchu i liszaja duetu Kochanowski/Bzdyl Scena Robocza, g. 19

Warsztaty edukacyjne dla seniorów Sprzedawcy wspomnień ICHOT Brama Poznania, g. 15.30 Warsztaty dla rodzin Halloween w HEHO Pracownia Ceramiczna HEHO, ul. Żydowska 35a/11a, g. 16 Wystawa Jana Rosołowskiego Krzyk Galeria Oko-Ucho, g. 17 Promocja antologii Żeby marzyć z wierszami laureatów XVII i XVIII Lednickiej Wiosny Poetyckiej Galeria pod Arkadami, MDK nr 1, g. 17

Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 19 Spektakl Mistrz Manole Dom Bretanii, g. 19 uwaga! premiera!

Obwód głowy W. Nowaka, reż. Z. Brzoza Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 19.30 Koncert Mfa Kera’y (Madagaskar), Mike’a Russella (USA) – Black Heritage: Tribute To Nelson Blue Note, g. 20 Faceci na wybiegu scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20

105

kalendarium wydarzeń Projekcja filmu My fair lady, reż. George Cukor CK Zamek, Sala Kinowa g. 20.30 Festiwal Nostalgia kościół oo. Dominikanów g. 20.30

25 października (sobota) Warsztaty Mamy projekt!

MDK nr 2, g. 9.30 Warsztaty językowo-kulturowe, prowadzenie Emilia Ivancu i Tomasz Klimkowski Dom Bretanii, g. 10 Blumowe Piosenki Studia Teatralnego Blum Concordia Design, g. 10 i 11.30 Konferencja Posttechnologiczne doświadczenia.

Sztuka-nauka-kultura Collegium Maius UAM, Sala pod Kopułą, g. 10

Spotkanie z Marią Răducanu, gwiazdą muzyczną tegorocznego Festiwalu Kultur Regionów Europy Dom Bretanii, g. 12.30 XIII Przegląd Twórczości Nauczycieli Galeria pod Arkadami, MDK nr 1, g. 13 Spotkanie poświęcone wołoskiej architekturze z Tomaszem Ogińskim, historykiem sztuki i przewodnikiem po Bukareszcie Dom Bretanii, g. 14 Pokaz filmów dokumentalnych Florina Iepana: Bela Lugosi. Upadły wampir, Dzieci z dekretu Dom Bretanii, g. 16 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Instalatorzy Galeria Art Stations, g. 16

Warsztaty teatralno-plastyczne Bajkowe podróże małe i duże CK Zamek, Bawialnia, g. 11

Warsztaty tańców rumuńskich studio tańca EtnoBalans, ul. Wielka 19, g. 16

Warsztaty dla dzieci Kosmiczne historie Skład Kulturalny, g. 10.30 (2-5 lat) i g. 12 (od 5 lat)

Spotkanie Józef Stasiński, Śnię nadal II, 1970 z cyklu Dekoder Muzeum Narodowe, g. 16.30

Warsztaty dla rodzin Bajka czy nie bajka, w cyklu Wyspa przygód ICHOT Brama Poznania, g. 11-12

Umówmy się na dziś. Ballady i romanse rosyjskie – recital A. Lajborka Teatr Nowy, Trzecia Scena, g. 17.30

Wycieczka Śladami Karola Marcinkowskiego zbiórka przed LO M. Magdaleny, g. 11 Weekend edukacyjny Egipski Rzym – Rzymski Egipt Muzeum Archeologiczne, g. 11 Czerwony Kapturek reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 11 Otwarte warsztaty lepienia w glinie Lepi-My MDK nr 2, g. 11 Spotkanie z Aliną Sokołowską, kuratorem wystawy „Obcy mundur – dola taka…” Polacy w armii niemieckiej 1914–1918. W stulecie wybuchu I wojny światowej Wielkopolskie Muzeum Wojskowe, g. 12

106

Krakowski Salon Poezji Anny Dymnej Teatr Muzyczny, g. 12

Jekyll & Hyde, reż. S. Gonciarz Teatr Muzyczny, g. 18 Mizantrop Moliera reż. K. Kowalski Teatr Polski, Duża Scena, g. 18 uwaga! premiera!

Dziecko i czary M. Ravela i Słowik I. Strawińskiego, kier. muz. G. Wierus, reż. R.A. Braun Teatr Wielki, g. 18 Spotkanie podsumowujące badanie socjologiczne My, Mieszczanie z udziałem socjologów Marty Skowrońskiej i Filipa Schmidta oraz kuratora programu – Tomasza Platy CK Zamek, Sala Nowa, g. 18 Rokendrol albo mów mi teściu, scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 18 i 20

pa ź d zierni k 2014 Sumo, chor. A. Fertała, i Nondescript, chor. U. Bernat-Jałocha, Polskiego Teatru Tańca Scena Wspólna, g. 19 Wystawa Paluchem pisane – prezentacja rysunków Justyny Paluszyńskiej Republika Sztuki Tłusta Langusta, ul. Gwarna 11, g. 19 Antywestern L. Leish, reż. E. Kaczmarek Scena Robocza, g. 19 Wiśniowy sad A. Czechowa, reż. I. Cywińska Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Obwód głowy W. Nowaka, reż. Z. Brzoza Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 19.30 Vitcatius, reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20 Koncert Marii Răducanu Blue Note, g. 20 Spektakl Dziady wg A. Mickiewicza w wyk. Cabaretu BB PoemaCafe, g. 20 uwaga! premiera!

Pigmalion, reż. Wojtek Ziemilski CK Zamek, Sala Wielka, g. 20 więcej na s. 87 Festiwal Nostalgia kościół oo. Dominikanów, g. 20.30 Koncert Fest Noz Blue Note, g. 21.30

26 października (niedziela) Dni Migracji 26-28.10 CK Zamek więcej na s. 88 Warsztaty dla rodzin Halloween w HEHO Pracownia Ceramiczna HEHO, ul. Żydowska 35a/11a, g. 10 Konferencja Posttechnologiczne doświadczenia.

Sztuka-nauka-kultura CK Zamek, Nowe Kino Pałacowe, g. 10 Grajkółko Teatru Atofri Stary Browar, Słodownia +2, g. 10.30 i 12

Wycieczka Wzgórze św.

Wojciecha i jego otoczenie zbiórka przy kościele św.

Wojciecha, g. 11 Ostatni dzień wystaw w ramach Mediations Biennale – Berlin Heist Muzeum Narodowe, g. 11 Czerwony Kapturek, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 11 Pokaz rumuńskich filmów animowanych połączony z warsztatami językowo-kulturowymi dla dzieci Dom Bretanii, g. 12 Pokaz filmu Pozycja dziecka Dom Bretanii, g. 14.30 Z cyklu Nowy czyta dzieciom: T. Jansson, Kto pocieszy Maciupka?

Teatr Nowy, foyer Dużej Sceny, g. 15 Spotkanie autorskie z Emilią Ivancu Dom Bretanii, g. 16.30 Faceci na wybiegu scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 17 Umówmy się na dziś. Ballady i romanse rosyjskie – recital A. Lajborka Teatr Nowy, Trzecia Scena, g. 17.30 Koncert Echa korzeni – Emigranci, Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, Krzysztof Węgrzyn – skrzypce, Agnieszka Duczmal – dyrygent Aula UAM, g. 18 Zegar bije Teatru Rodzinnego Nomadów Kultury Scena Robocza, g. 18 Dziecko i czary M. Ravela i Słowik I. Strawińskiego, kier. muz. G. Wierus, reż. R.A. Braun Teatr Wielki, g. 18 Randka w ciemno scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 19 Efekt halo, chor. D. Stryjecki, Polskiego Teatru Tańca i Out in the Line Up (gościnny spektakl Teatru Tańca Zawirowania) Scena Wspólna, g. 19 Pokaz pracy Studia Aktorskiego Teatru Porywacze Ciał

kalendarium wydarzeń Republika Sztuki Tłusta Langusta, ul. Gwarna 11, g. 19

Koncert Jaromira Nohavicy CK Zamek, Sala Wielka, g. 20

Wiśniowy sad A. Czechowa, reż. I. Cywińska Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19

Usta Angeliny scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20

Mizantrop Moliera reż. K. Kowalski Teatr Polski, Duża Scena, g. 19 Obwód głowy W. Nowaka, reż. Z. Brzoza Teatr Nowy, Scena Nowa, g. 19.30 Koncert Paula i Karol Blue Note, g. 20

27 października (poniedziałek) Konferencja Posttechnologiczne doświadczenia.

Sztuka-nauka-kultura CK Zamek, Nowe Kino Pałacowe, g. 10 Wykład z cyklu Muzyka kameralna w multimedialnej przestrzeni Akademia Muzyczna, Sala Prezydencka, g. 16 Spotkanie z J. Wieslander księgarnia Z Bajki, g. 18 Prezentacja wybranych tekstów z konkursów dramatopisarskich organizowanych przez CSD Scena Czytana, Centrum Sztuki Dziecka, g. 18 Koncert z okazji 125. rocznicy urodzin Witolda Friemanna z cyklu Muzyka kameralna w multimedialnej przestrzeni Aula Nova, g. 19 Koncert Macieja Maleńczuka Psychodancing Teatr Wielki, g. 19 XVIII PeStKa, czyli Poznańskie Spotkanie Kabaretowe ODK Pod Lipami, g. 19 Klub Krótkiego Kina: Sztuka dokumentu – przegląd filmów ze zbiorów Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych Off Cinema CK Zamek, Sala Kinowa, g. 19 Stolik Poetycki, czyli swobodne rozmowy o poezji PoemaCafe, g. 19

28 października (wtorek) Czerwony Kapturek reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 10 Dziecko i czary M. Ravela i Słowik I. Strawińskiego, kier. muz. G. Wierus, reż. R.A. Braun Teatr Wielki, g. 18 Wernisaż wystawy NeoWilda prezentującej dokumentację dotyczącą poznańskich neonów SPOT, g. 18 Wieczór literacki w ramach akcji Österreich liest – Austria czyta Austriacki Ośrodek Kultury UAM, g. 18 Wystawa prac studentów Pracowni Rysunku Anatomicznego UA w Poznaniu Akt drugi PBG Gallery Skalar Office Center, g. 18 Prezentacja 50. numeru pisma Protokół kulturalny Salon Posnania, g. 18.30 Koncert towarzyszący konferencji akordeonowej Aula Nova, g. 19 Koncert z cyklu Wtorki wokalne Akademia Muzyczna, Sala Kameralna, g. 19 Koncert: Bajzel klubokawiarnia Meskalina, g. 19 Pokaz filmu Anny Pietraszek O ks. Jerzym Piopiełuszce z cyklu Kino duchowe Piwnica duchowa, g. 19 Obwód głowy W. Nowaka, reż. Z. Brzoza Teatr Nowy, Scena Nowa, g.

19.30

29 października (środa) Najmniejszy bal świata M. Prześlugi, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30

pa ź d zierni k 2014 Wykład Anny Igielskiej Muzyka w twórczości Reinera Wernera Fassbindera CK Zamek, Sala Kinowa, g. 11.30 Wernisaż wystawy czasowej Oblicza Sacrum Rezerwat Archeologiczny Genius loci, g. 13 Wycieczka dla seniorów Dzieło pod lupą. Wycieczka detaliczna ICHOT Brama Poznania, g. 15 Środowe widowiska Tow. im. H. Wieniawskiego, ul. Świętosławska 7, g. 18 Dziecko i czary M. Ravela i Słowik I. Strawińskiego, kier. muz. G. Wierus, reż. R.A. Braun Teatr Wielki, g. 18 Oblężenie P. Rowickiego reż. J. Zdrada Teatr Polski, Malarnia, g. 19 Dziady A. Mickiewicza reż. R. Rychcik Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Pod prąd. 50 lat Teatru Ósmego Dnia: debata Sztuka-rewolucja-miasto Teatr Ósmego Dnia, g. 19 Koncert: Nowi Mistrzowie: Piotr Lemańczyk Quartet – North + Jam Session Blue Note, g. 20

30 października (czwartek) Najmniejszy bal świata M. Prześlugi, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30

Dziady A. Mickiewicza, reż. R. Rychcik Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Koncert Gaby Kulki CK Zamek, Sala Wielka, g. 20 Rokendrol albo mów mi teściu, scen. i reż. M. Zgaiński Mój Teatr, g. 20 Przedwczesny pogrzeb reż. T. Zajcher Teatr U Przyjaciół, g. 20

31 października (piątek) Czy umiesz gwizdać, Johanno? N. Wooda reż. L. Słabińska Scena Wspólna, g. 9 i 11 Najmniejszy bal świata M. Prześlugi, reż. J. Ryl-Krystianowski Teatr Animacji, g. 9.30 i 11.30 Ostatni dzień wystawy czasowej Motyw sakralny w ekslibrisie – kolekcja Ryszarda Wagnera Muzeum Archidiecezjalne, g. 10 Dziady A. Mickiewicza, reż. R. Rychcik Teatr Nowy, Duża Scena, g. 19 Koncert Gramy u siebie: Plum/ Kilwater CK Zamek, Sala Wielka, g. 19 National Theatre Live: Medea Eurypidesa CK Zamek, Sala Kinowa, g. 21 Kalendarium zamknięto 23.09.2014 r. Redakcja nie bierze odpowiedzialności za zmiany wprowadzone w repertuarze i terminach imprez po oddaniu numeru do druku.

Finał projektu Fonoblog (w ramach 20. Biennale Sztuki dla Dziecka) Scena Wspólna, g. 11

kalendarium sportowe

Spacer Śladami historii, której nie widać gołym okiem Rezerwat Archeologiczny Genius loci, g. 12

4 października (sobota)

Geek Girls Carrots CK Zamek, Sala pod Zegarem, g. 18 Koncert Zaduszkowy Teatr Muzyczny, g. 19

Kajakarskie regaty zakończenia sezonu, tor regatowy na Jeziorze Maltańskim, g. 10 XIII Puchar Poznania w Bowlingu, kręgielnia Niku Bowling przy ul. Piątkowskiej, g. 11

107

kalendarium wydarzeń

Żeglarskie drużynowe mistrzostwa Polskiego Stowarzyszenia Klasy Optymist, przystań JKW nad Jeziorem Kierskim przy ul.

Wilków Morskich, g. 11

AZS AWF Poznań – Warta Poznań, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 14

11 października (sobota)

Unia Swarzędz – Polonia Świdnica, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, stadion przy ul. Św. Marcin w Swarzędzu, g. 15

Warta Poznań – Unia Swarzędz, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, stadion przy Drodze Dębińskiej, g. 14

Lech Poznań – GKS Bełchatów, mecz piłkarski o mistrzostwo T-Mobile Ekstraklasy, Inea Stadion przy ul. Bułgarskiej, g. 20.30 (dzień i godzina rozegrania meczu może ulec zmianie ze względu na transmisje TV)

Posnania Poznań – Lechia Gdańsk, mecz rugby o mistrzostwo ekstraklasy (ostatnia kolejka rundy zasadniczej), stadion Posnanii przy ul. Słowiańskiej, g. 14 AZS AWF Poznań –Start 1954 Gniezno, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 14

5 października (niedziela) Politechnika Poznańska – Warta Poznań, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy ul. Przystań (przy moście św. Rocha), g. 10

Tarnovia Tarnowo Podgórne – Unia Solec Kujawski, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, stadion przy ul.

23 Października w Tarnowie Podgórnym, g. 15

Grunwald Poznań – Start 1954 Gniezno, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 12

MKS Poznań – MKS Brodnica, mecz o mistrzostwo I ligi męskiej piłki ręcznej, sala Gimnazjum nr 54 przy ul.

Newtona, g. 18

AZS AWF Poznań – LKS Rogowo, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 14

(w tym 5% VAT)

T15. POZnań Maraton, start na ul. Grunwaldzkiej (przed wejściem na Targi),

Y CZ

s. 36

www.rowertour.pl

r

z Galway do Belfastu

s. 48

a 14 odu 20 IÓR grtour Y DO P noawerTELNIC

IRLANDIA

s.

s. 12

Jesienne regaty kwalifikacyjne w wioślarstwie, tor regatowy na Jeziorze Maltańskim, g. 10 18 października (sobota) Lech II Poznań – Warta Poznań, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, Inea Stadion przy ul. Bułgarskiej, g. 11 Grunwald Poznań – Politechnika Poznańska, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 12 Warta Poznań – LKS Gąsawa, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 14 Unia Swarzędz – Chełminianka Chełmno, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, stadion przy ul. Św.

Marcin w Swarzędzu, g. 15 MKS Poznań – MKS Piotrkowianin Piotrków Trybunalski, mecz o mistrzostwo I ligi męskiej piłki ręcznej, sala Gimnazjum nr 54 przy ul. Newtona, g. 18

Meksyk s. 28

19 października (niedziela) AZS AWF Poznań – MKS Siemianowiczanka, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi

Azalia

ul. Św. Marcin 34

w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 12 Grunwald Poznań – LKS Rogowo, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 14 Politechnika Poznańska – Start 1954 Gniezno, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy ul. Przystań (przy moście św. Rocha) g. 14 25 października (sobota) Warta Poznań – Jarota Jarocin, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, stadion przy Drodze Dębińskiej, g. 14 Tarnovia Tarnowo Podgórne, mecz o mistrzostwo III ligi piłkarskiej, stadion przy ul.

23 Października w Tarnowie Podgórnym, g. 14 Warta Poznań – Pomorzanin Toruń, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Drogi Dębińskiej, g. 15 Lech Poznań – Górnik Łęczna, mecz piłkarskie o mistrzostwo T-Mobile Ekstraklasy, Inea Stadion przy ul. Bułgarskiej, g. 20.30 (dzień i godzina rozegrania meczu może ulec zmianie ze względu na transmisje TV) Kalendarium – oprac.

Tomasz Bombrych Kalendarium sportowe – oprac. Leszek Gracz

2015

tel. 61 853 24 42 czynna codziennie

Kalendarz ze zdjęciami z czasów PRL już w sprzedaży

w g. 12-22.30

s. 16

• bogate menu

Dolina Małej Panwi

• dania na wynos

ISSN 1898-8512

nr indeksu 24001X

s. 8

nakład 7 000

w nowym numerze rowertouru

reklama

5

108

Podlasie

Wzdłuż Nysy i Odry

18-19 października (sobota-niedziela)

12 października (niedziela)

PORADNIK: Rowerowe buty na jesień i zimę

magazyn turystyki rowerowej | nr 10 (80) | październik 2014 | cena 8 zł

meta na placu św. Marka na terenach MTP, g. 9

kalendarz

10-12 października (piątek-niedziela)

Politechnika Poznań – Polonia Środa Wielkopolska, mecz o mistrzostwo męskiej I ligi w hokeju na trawie, stadion przy ul. Przystań (przy moście św. Rocha), g. 12

pa ź d zierni k 2014

ROWEROWA PRZYCHODNIA LEKARSKA

wizyta

u rehabilitanta

STYL ŻYCIA

KORESPONDENCJA

Jakub Ubych

– Gdyńska Szkoła Rowerowa s. 44

s. 63

Namibia

– Afryka jakiej nie znacie s. 66

dowóz gratis

wiktor i cyryl

szukaj w Salonie Posnania i na sklep.wmposnania.pl

1962 Andrzej Brycht Andrzej Busza Sławomir Mrożek Jan Rostworowski 1963 Zbigniew Herbert Zygmunt Kubiak Jan Winczakiewicz 1964 Bogdan Czaykowski Wiesław Dymny Tadeusz Konwicki Zofia Romanowiczowa Bogdan Wojdowski 1965 Tadeusz Chabrowski Andrzej Kijowski Marian Ośniałowski Wiktor Woroszylski 1966 Henryk Grynberg Gustaw Herling-Grudziński Włodzimierz Odojewski 1967 Jarosław Abramow-Newerly Tadeusz Nowak Jarosław Marek Rymkiewicz 1968 Jan Błoński Konstanty Jeleński Marek Nowakowski Ryszard Przybylski Marek Skwarnicki 1969 Jan Darowski Urszula Kozioł Jerzy Kwiatkowski Mieczysław Paszkiewicz Alina Witkowska 1970 Jerzy Gierałtowski Janina Kowalska (właśc. Hanna Świderska) Kazimierz Orłoś 197 1 Bohdan Cywiński Adam Czerniawski Jerzy Harasymowicz polska nagroda literacka, przyznawana od 1962 przez Fundację im. Kościelskich z siedzibą w Genewie Zygmunt Haupt Wacław Iwaniuk Zbigniew Żakiewicz 1972 Stanisław Barańczak Bonifacy Fundacja im. Kościelskich powstała na mocy testamentu zmarłej w lipcu 1959 Moniki Kościelskiej, wdowy po Władysławie Miązek Edward Stachura Władysław Lech Auguście Kościelskim, wydawcy, poecie i mecenasie sztuki.

Terlecki 1973 Tomasz Burek Janusz A. IhnaCelem fundacji jest wspieranie rozwoju literatury i poezji poltowicz Ewa Lipska Alicja Lisiecka 1974 Jerzy skiej poprzez przyznawanie nagród młodym twórcom polskim (głównie pisarzom i krytykom literackim), którzy nie ukończyW. Borejsza Alicja Iwańska Edward Redliński li 40. roku życia (w kilku wypadkach odstąpiono od tego wymo1975 Wojciech Karpiński Julian Kornhauser gu), zamieszkałym w kraju lub na emigracji (...).

Marcin Król Paweł Łysek Adam Zagajewski Fundacja kontynuuje tradycje mecenatu artystycznego, za1976 Bolesław Kobrzyński Ryszard Krynicki Bogpoczątkowane przez Władysława Kościelskiego (1819-1895), znanego jako Sefer Paşa, który dorobił się ogromnego majątdan Madej Joanna Pollakówna 1977 Ewa ku. Odziedziczył go przyszły teść założycielki fundacji, Józef Bieńkowska Maciej Broński (właśc. Wojciech (1845-1911), działacz polityczny, poeta i dramaturg. Był twórcą i długoletnim przewodniczącym Towarzystwa Literatów Skalmowski) Małgorzata Szpakowska Bolesław i Dziennikarzy Polskich w zaborze pruskim, prowadził też szeTaborski 1978 Piotr Wojciechowski 1979 roką działalność oświatowo-kulturalną. Jego syn, Władysław Jerzy Mirewicz 1980 Józef Baran Jerzy Pluta August (1886-1933), poeta, tłumacz i wydawca, również dał się poznać jako mecenas sztuki i literatury. Jedyny syn WładysłaJanusz Węgiełek wa Augusta i Moniki Kościelskich, Wojciech, zmarł w młodym 198 1 Janusz Anderman wieku (1947), będąc ostatnim przedstawicielem tej linii rodziny.

Krzysztof Dybciak Anna Frajlich-Zając Jan Fundacja Kościelskich jest instytucją bardzo zasłużoną dla kulKomolka 1982 Nagrody nie przyznano 1983 tury polskiej. Przyznawane przez nią wyróżnienie stanowi najStefan Chwin o. Jan Góra Antoni Pawlak Jan wyższą poza granicami kraju, stałą, polską nagrodę literacką.

Do ponad stuosobowego grona jej laureatów należą najwybitPolkowski Stanisław Rosiek 1984 Bronisław niejsi polscy prozaicy, poeci i krytycy literaccy. Do 1989 uroczyMaj Tadeusz Korzeniewski 1985 Jerzy Jarzębski stość wręczenia nagrody odbywała się w Genewie, a później na przemian w Warszawie i Krakowie oraz Miłosławiu (w pałacu, 1986 Tomasz Jastrun Adam Michnik Leszek będącym dawną własnością Kościelskich). (źródło: wikipedia) Szaruga 1987 Nagrody nie przyznano 1988 Kolejnego laureata Nagrody Kościelskich poznamy Paweł Huelle Piotr Sommer 1989 Włodzimierz 11 pażdziernika 2014 r.

Bolecki Jerzy Pilch Krzysztof Rutkowski 1990 Grzegorz Musiał Bronisław Wildstein Marek Zaleski Wisława Szymborska 199 1 Andrzej Bart Marian Stala 1992 Krzysztof Myszkowski 1992 Aleksandra Olędzka-Frybesowa 1993 Marzanna Bogumiła Kielar Artur Szlosarek 1994 Maciej Niemiec Tadeusz Słobodzianek Marek Wojdyło 1995 Magdalena Tulli Andrzej Stasiuk 1996 Jacek Baczak Marcin Świetlicki 1997 Olga Tokarczuk Andrzej Sosnowski 1998 Przemysław Czapliński Jacek Podsiadło 1999 Adam Wiedemann Arkadiusz Pacholski 2000 Michał Paweł Markowski Wojciech Wencel 200 1 Jerzy Sosnowski 2002 Olga Stanisławska 2003 Dawid Bieńkowski 2004 Tomasz Różycki 2005 Jacek Dehnel 2006 Jolanta Stefko 2007 Mikołaj Łoziński 2008 Jacek Dukaj 2009 Tadeusz Dąbrowski 20 10 Marcin Kurek 20 1 1 Andrzej Franaszek 20 12 Andrzej Dybczak 20 13 Krystyna Dąbrowska

Nagroda Kościelskich

hit z broadwayu

10 - 11 PAŹDZIERNIKA

premiera

14 - 25 PAŹDZIERNIKA

spektakle

piotr deptuch / sebastian gonciarz paulina andrzejewska / mariusz napierała / agata uchman Frank Wildhorn / Leslie Bricusse / STEVE CUDEN

BILETY: KASA TEATRU / WWW.TEATR-MUZYCZNY.POZNAN.PL / mecenas teatru muzycznego w poznaniu

patronat medialny

partner technologiczny