Redakcja i skład: Magdalena Hinz Opracowanie graficzne: Jadwiga Hinz Projekt okładki: Donat Supiński
© Copyright by Romana Sprawka 2008 © Copyright by Wydawnictwo Harmonia 2008
Redakcja i Biuro Handlowe:
80–283 Gdańsk, ul. Szczodra 6 tel. 58 348 09 50, 58 348 09 51 fax 58 348 09 00 e-mail: harmonia@harmonia.edu.pl
Szczegółowe informacje o naszych publikacjach: www.harmonia.edu.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zarówno cała publikacja, jak i jakakolwiek jej część nie może być przedrukowywana ani reprodukowana – mechanicznie, elektronicznie lub w jakikolwiek inny sposób, z kserokopiowaniem i odtwarzaniem w środkach masowego przekazu włącznie – bez pisemnej zgody Wydawnictwa Harmonia.
ISBN 978-83-7134-310-0 Gdańsk 2010 – Wydanie II
Łamigłówki logopedyczne to zbiór blisko 90 różnorodnych pod względem treści i formy zadań do wykorzystania w pracy z dziećmi w wieku od 4 do 10 lat, które mają trudności z realizacją głosek dentalizowanych: sz, ż (rz), cz, dż, s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź. Celem łamigówek jest: • uatrakcyjnienie procesu terapii logopedycznej, • rozwijanie percepcji słuchowej, • angażowanie percepcji wzrokowej, • doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, • poszerzanie zasobów językowych, • osiąganie lepszych efektów terapeutycznych, • dostarczenie radości z samodzielnie wykonywanych zadań. Opracowany materiał przeznaczony jest dla logopedów, nauczycieli oraz rodziców pracujących z dziećmi, które mają wadę wymowy w zakresie głosek dentalizowanych. Zadania w Łamigłówkach logopedycznych ułożono zgodnie z zasadami postępowania logopedycznego. Należy z nich korzystać po wywołaniu w izolacji głosek i utrwaleniu ich w sylabach. Do każdego etapu terapii poszczególnych głosek łamigłówki zostały zróżnicowane pod względem trudności. Nie łączono w nich głosek z różnych szeregów, co znacznie ułatwia ich wykorzystanie w ćwiczeniach. Większość zadań opartych jest na materiale obrazkowym, by mogły je rozwiązywać również dzieci, które nie znają jeszcze liter. Dobór odpowiednich zadań należy dostosować do wieku dziecka, jego możliwości i etapu terapii określonej głoski lub głosek. Utrwalanie ćwiczonego materiału językowego w formie zabawy jest najskuteczniejszym sposobem na uzyskiwanie trwałych efektów i utrzymanie motywacji dziecka do dalszego wysiłku.
3
ż
dż
cz
sz
PLĄTANINKI Z którego kłębka pochodzi wełna do wykonania szalika?
7
WIRÓWKA Odgadnięte wyrazy wpisz do diagramu, rozpoczynając od pól oznaczonych literami. Drugie litery haseł wpisz w pola oznaczone strzałką, a następne zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Litery z pól ponumerowanych od 1 do 6 utworzą rozwiązanie.
4 A
B
C
1 6
F
E
D
3 2
1
5
2
3
4
5
6
A. system umownych znaków, kod B. szklana tafla oprawiona w ramę C. niepozorny kolor, mieszanka koloru czarnego i białego D. ogrodowy domek na narzędzia E. część wagi F. duży mebel do przechowywania ubrań
szyfr, szyba, szary, szopa, szala, szafa; szabla 8
WYKREŚLANKA Odszukaj podane wyrazy ukryte w diagramie poziomo, pionowo i na ukos. Pozostałe litery czytane poziomo rzędami utworzą rozwiązanie.
SZOPA
S
Z U
S
S
S
Z A
L
Z
Z
S
F
A U
E
O
L
Z M F
L
P
S
Z
Y N K A
A D A K
I
SZAL
SZELKI
SZYK
A SZYNKA
SZAFKA
szuflada
S
SZUM
9
UKRYTY OBRAZEK Zamaluj pola zgodnie z instrukcją. Nazwij wykonany obrazek. ● szary
□ błękitny ▲ fioletowy
●
●
●
●
● ●
●
●
●
▲
●
●
● ●
●
□
●
●
▲
● ●
●
●
□
□
● ● ●
●
□ □
● ●
▲ ● ▲ ●
● ●
●
●
▲
●
●
□
▲
▲ ●
□
●
●
▲
□ ▲
●
□
□
▲
●
□
▲
●
□ □
□
□
●
□
□
□
▲
□
□
□
●
▲
▲
▲
□
● ●
▲
▲
□
●
●
● ●
●
● ●
●
szuflada 10
RYMY Odszukaj wyrazy, które tworzą rymy z hasłami umieszczonymi w ramkach. Połącz je w pary.
KAFELKI
RYBA SZAFA SZUM
szuflada
DACHY
KORALIK
SZACHY
DEFILADA SZORTY
SZUFELKI
RAFA RUM SZALIK
KORTY
SZYBA
szufelki – kafelki, szum – rum, szafa – rafa, szyba – ryba, szuflada – defilada, szachy – dachy, szalik – koralik, szorty – korty 11
PRZESKAKIWANKA PrzeskakujÄ…c co 3 pola, odczytaj ukryte wyrazy. Wpisz je w odpowiednie kratki.
SZ
K SZ A
I
O
U L
B
SZ
W K
M Y
E
A L SZ SZ
E
szum, szew, szala, szybko, szelki 12
ZAGADKOWA KRZYŻÓWKA Wpisz rozwiązania zagadek do krzyżówki.
1
1. Uwolni nas od niego kilka łyżek syropu leczniczego.
2
2. Te sukieneczki
3
osłaniają i zdobią w lampach żaróweczki. 3. Wieszamy na nim ubrania, by uniknąć prasowania.
4
5
6
4. To taki schowek w naszej odzieży, gdzie chusteczka leży. 5. Z wikliny wyplatany, do różnych zadań używany.
7
6. Zimą szyję nim chronimy, gdy chorować nie lubimy. 7. Dwa gumowe buty duże – to sposób na kałuże. 8. Należą im się oklaski, trzymają spodnie lepiej niż paski.
kaszel, klosze, wieszak, kieszeń, koszyk, szalik, kalosze, szelki
8
13
REBUSY Nazwij umieszczone poziomo obrazki. Następnie wymów i połącz ze sobą pierwsze głoski ich nazw.
pasza, nosze, daszek, kaszel 14
MAGICZNY KWADRAT Nazwij cztery obrazki (kieliszek, muszelka, kieszeń, koszyk) i rozmieść je w pustych kratkach diagramu w taki sposób, by w każdej linii poziomej, pionowej i po przekątnej każdy z nich wystąpił tylko raz.
15