ISSN 1425-7718
BRODNICA grudzień 2015, nr 309
Cena 0 zł
Wydarzenia
2
20 listopada brodnickie Muzeum i Towarzystwo Miłośników Ziemi Michałowskiej zaprosili gości na stałą o tej porze imprezę pod nazwą: „Ździebełko ciepełka”. Tegoroczne spotkanie nosiło nazwę „Herbata u Bułata”. Przed liczną publicznością piosenki Bułata Okudżawy i Władymira Wysockiego prezentowali: poeta i gitarzysta Jacek Beszczyński, ukraiński bard i reżyser Dmitrij Makliakow oraz Maryna Marciniak z muzycznym wsparciem Jarosława Saleja.
nr 309, grudzień 2015
11 grudnia w Sali Wielkiej Pałacu Anny Wazówny dzieci z Domu Dziecka w Brodnicy wystawiły jasełka bożonarodzeniowe. Pięknie przygotowane muzycznie i artystycznie widowisko oglądali przyjaciele i współpracownicy placówki. Była to kolejna odsłona jasełek, które na stałe wpisują się w kalendarz świąteczny miasta i powiatu.
Podsumowanie miesiąca 24 listopada pracownicy brodnickiej biblioteki zorganizowali wieczorek poświęcony wybitnemu polskiemu rzeźbiarzowi Andrzejowi Wasielewskiemu – Połoninie. Urodzony w Górznie, tworzący w Bieszczadach Jędrek Połonina stał się legendą społeczności artystycznej i ludowej Bieszczad za sprawą kowbojskiego trybu życia i wysokiej klasy jego prac, dziś niezwykle poszukiwanych i cennych. W tym roku mija 20. rocznica jego śmierci. W spotkaniu wzięła udział rodzina artysty m.in. mama, siostry i siostrzeniec, który podczas wieczorku zaśpiewał kilka ballad.
5 grudnia kolejne urodziny świętowała Galeria Brodnica. Na tę okazję zaproszono kilka gwiazd. Do Brodnicy przyjechali m.in. Bilgun Ariunbatar, tancerz Rafał Maserak oraz aktor Marcin Mroczek, który był szczególnie oblegany przez wielbicielki.
Jednym w ważniejszych gości zaproszonych na imprezy odbywające się w ramach Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej był profesor Jan. S. Jaworski z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. 26 listopada w Pałacu Anny Wazówny profesor wystąpił z wykładem pt. „Świadkowie niemożliwego. Całun Turyński i Welon z Monappello a nauka”. Przygotowana bardzo profesjonalne, fachowo opowiedziana i znakomicie zobrazowana prelekcja wzbudziła duże zainteresowanie i uznanie odbiorców.
3 grudnia przy ulicy Wczasowej w Brodnicy otwarto i oddano do użytku inwestycję pod nazwą „Poprawa bezpieczeństwa na drodze powiatowej nr 1805C przez wybudowanie ścieżki rowerowej z Brodnicy do Zbiczna”. Ścieżka powstała przy współpracy brodnickiego starostwa powiatowego z gminami: Brodnica, Zbiczno i miasto Brodnica. Do jej powstania znacznie przyczyniła się też inicjatywa i zaangażowanie społeczności lokalnej. W uroczystości otwarcia ścieżki wzięła udział młodzież ze Zbiczna, która przyjechała z wójtem tej gminy na rowerach.
21 listopada w hali Ośrodka Sportu i Rekreacji odbyła się IV edycja Ogólnopolskiego Turnieju Tańca Towarzyskiego. Zaproszenie pracowników Brodnickiego Domu Kultury przyjęli najlepsi tancerze z różnych stron Polski. Nad prawidłowym przebiegiem turnieju czuwali licencjonowani, międzynarodowi sędziowie. Taneczne zawody o puchar burmistrza Brodnicy odbywały się pod egidą Federacji Tańca Sportowego. Przede wszystkim było to niezapomniane widowisko dla publiczności. W sam raz przed karnawałem.
Stronę opracował: Paweł Stanny
3
Rozmowa
nr 309, grudzień 2015
Z burmistrzem Brodnicy Jarosławem Radaczem o budżecie, inwestycjach i ważniejszych wydarzeniach mijającego roku rozmawia Paweł Stanny
Radzimy sobie bez kredytów - Zbliżamy się do końca 2015 roku. Czy był to dobry rok dla miasta?
urzędu i składek, które narzuca nam budżet państwa, np. wzrostu składki rentowej. Nasza pozycja się jednak z tego powodu nie zmieniła, ponieważ ten koszt dotyczył wszystkich samorządów. Dodam na koniec tego tematu, że jest też ranking najdroższych miast, ale Brodnicy w nim w ogóle nie ma.
- Uważam, że był bardzo dobry. Mówię tak mając na myśli kończący się nadwyżką budżet. Ukończyliśmy, ważne i dobrze zrealizowane inwestycje. Zostaliśmy docenieni w kilku prestiżowych konkursach dla samorządów, zdobywając główne nagrody. Dodam, że udział w tych konkursach był bezpłatny. Promowaliśmy nasze miasto pod względem gospodarczym i turystycznym na imprezach krajowych i zagranicznych oraz poprzez wiele różnorodnych działań.
- Jakie inwestycje zrealizowane w bieżącym roku uważa pan za najważniejsze?
- Pytanie, które zazwyczaj pojawia się na koniec roku dotyczy finansów. Jak przedstawia się dziś budżet Brodnicy? - Mogę śmiało powiedzieć, że finanse przedstawiają się bardzo dobrze. Świadczą o tym fakty. Sam budżet zaplanowany na 92 miliony złotych zwiększyliśmy do ponad 102 milionów. Po raz drugi w historii Brodnicy przekroczył on 100 milionów po stronie dochodów. Co najważniejsze budżet kończymy nadwyżką finansową sięgającą grubo ponad półtora miliona złotych. Chciałbym także podkreślić, że o ponad trzy miliony złotych, w stosunku do pierwotnych planów, zwiększyliśmy w tym roku wydatki na inwestycje. Spłaciliśmy też kolejną ratę obligacji komunalnych zaciągniętych w latach ubiegłych. Sięgała ona blisko trzy i pół miliona zł oraz dodatkowo około dwa miliony z tytułu obsługi tego zadłużenia. Tak więc ponad pięć milionów złotych wydaliśmy w tym roku na spłaty dawnych zobowiązań miasta. Tu dodam, że przez
Jarosław Radacz pięć lat mojej działalności nie zaciągnęliśmy ani grosza kredytu. Na pewno godny podkreślenia jest też fakt, że w bieżącym roku niemal o sto procent wzrosły środki, które pozyskaliśmy z Unii Europejskiej. To, co w mieście realizujemy pochodzi z dochodów własnych i pieniędzy pozyskanych ze źródeł zagranicznych nie podlegających zwrotowi. - Czy faktycznie utrzymanie administracji samorządowej jest dużym wydatkiem dla miasta? - W niektórych mediach pojawiła się informacja, że Brodnica ma jeden z najdroższych samorządów w Polsce. Jest to informacja nieprawdziwa, tendencyjna. Żeby te sprawę wyjaśnić sięgnąłem do rankingu miast opublikowanym w czasopiśmie „Wspólnota”. Podano tam najniższe wydatki bieżą-
ce na administrację w przeliczeniu na jednego mieszkańca w kategorii miast powiatowych o liczebności od dwudziestu do trzydziestu tysięcy mieszkańców. Wydrukowałem tabelę z danymi od roku 2002 do 2014. Wynika z niej, że w 2010 roku, kiedy obejmowałem funkcję burmistrza, Brodnica była na 74 miejscu. W 2011 roku zeszliśmy na miejsce 65, bo im niżej, tym lepszy ranking. Rok później byliśmy na 62 miejscu. W 2013 roku na miejscu 63 i tak samo było w roku 2014. Przez ostatnie cztery lata koszty obsługi są niemal na tym samym poziomie. O czym to świadczy? - Choćby o tym, że nie zwiększa się zatrudnienie. Owszem koszty wzrastają, ale nie z powodu rosnących drastycznie wynagrodzeń, lecz kosztów utrzymania
- Z pewnością Brodnicki Park Przemysłowy, na który nasze miasto otrzymało ponad trzy i pół miliona dofinasowania z zewnątrz. Park został włączony do Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a to daje przedsiębiorcom, którzy będą chcieli zainwestować na jego terenie duże ulgi podatkowe. Za ważne uznaję także termomodernizację Zespołu Szkolno – Przedszkolnego nr 3, a więc budynku SP nr 4 przy ul. Nowej oraz budynków Przedszkola przy ulicy Wyspiańskiego i Ośrodka Terapii Zajęciowej. To samo zadanie dotyczyło budynków Zespołu Szkół nr 1. Przebudowano i zmodernizowano płytę boiska piłkarskiego na stadionie miejskim. Na modernizację tzw. płyty górnej zamówiliśmy i mamy już gotową dokumentację techniczną. Dokonaliśmy wielu remontów w szkołach i przedszkolach miejskich jak choćby remont dachu sali sportowej Gimnazjum przy ulicy Wiejskiej. Muszę też wspomnieć o dotacji celowej dla powiatu brodnickiego na wybudowanie ścieżki rowerowej do Zbiczna wysokości blisko miliona złotych. - A jak na tle kluczowych inwestycji wypadają te, do-
FAKTY. BRODNICA 2015 ROK Budżet uchwalony:
Planowane dochody: 92.320.000 zł, wydatki: 91.120.000 zł; Budżet po zmianach, stan na 30.11. 2015. Dochody 102.286.262 zł. Wydatki: 100.529.480 zł; Nadwyżka w budżecie: 1.776.782 zł; Rata obligacji komunalnych: 3.413.000 zł.
Inwestycje:
Planowane: 13.387.610 zł, zrealizowanie: 16.653.298 zł, więcej o 3.265.688 zł; * Brodnicki Park Przemysłowy – 4.386.829 zł; * Współpraca JST na rzecz brod-
nickiego obszaru funkcyjnego – 2.326.528 zł; * Termomodernizacja budynków Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 3 - 1.554.618 zł; * Przebudowa i modernizacja płyty boiska piłkarskiego na stadionie miejskim – 1.439.837 zł; * Dotacja celowa dla powiatu brodnickiego na dofinasowanie zadania pod nazwą: „Poprawa bezpieczeństwa na drodze powiatowej nr 1805 C przez wybudowanie ścieżki rowerowej z Brodnicy do Zbiczna 938.053 zł; * Dotacja celowa dla SP ZOZ w Brodnicy na dofinansowanie kosztów realizacji zakupów sprzętu
medycznego - 280.000 zł.
Inwestycje osiedlowe:
Drogi: przebudowa nawierzchni w ulicach: Księdza Kujota, Jagiełły, Świętokrzyska, Staszica, Różana, Sikorskiego (odnoga drogi po drugiej stronie ul. Okrężnej), Waryńskiego, Polna, Wieniawskiego (III etap), Gajdy, Jagodowa, Wiśniowa. Łączny koszt: 2.580.847 zł; Chodniki: Przebudowa w ulicach: Grażyny (od skrzyżowania z Nową), Partyzantów, Wojska Polskiego, Skwarna, Jagiellońska, Emilii Platter, Lipowa, Zakątek, Akacjowa, Boczna. Przebudowa przejść dla pieszych-
tyczące brodnickich osiedli? - Wsłuchujemy się w głosy mieszkańców i mamy je na uwadze. W tym roku kosztem ponad dwóch i pół miliona złotych przebudowaliśmy nawierzchnie dróg m.in. przy ulicy Ks. Kujota, Świętojańskiej i Staszica. Planujemy kolejne prace, ponieważ mamy już gotowe projekty przebudowy nawierzchni przy ulicy Niskie Brodno i Kalinowej. W trakcie realizacji jest budowa infrastruktury w obrębie ulicy Okrężnej, Limbowej, Iglastej i Północnej. Planowo prace mają się tam zakończyć w połowie przyszłego roku. Przebudowie uległo też kilka chodników. Wybudowaliśmy też 28 nowych lamp przy ulicach. - Życie miasta to nie tylko inwestycje. W okresie mijającego roku wiele się w naszym mieście działo. Co szczególnie zapadło panu w pamięci? - Tak, to prawda i wiem, że nasi mieszkańcy nie tylko śledzą wydarzenia, ale również aktywnie biorą w nich udział. Potrzeby mieszkańców dotyczą wielu dziedzin życia. Staramy się je zaspakajać wspierając nasze instytucje kultury, placówki oświatowe i sportowe oraz inicjatywy wypływające wprost od społeczeństwa. W tym roku obchodziliśmy np. 25-lecie samorządności terytorialnej oraz, jak co roku, Dni Brodnicy. Były obchody pierwszej rocznicy kanonizacji Jana Pawła II oraz poświęcenie pomnika św. Antoniego. Bawiliśmy się na otwarciu sezonu turystycznego na Zakolu, na biesiadzie kasztelańskiej z zespołem Perfect i na Campingu Muzycznym. Po raz dziesiąty, czyli
łączników na osiedlu Grunwald, Karbowska (strona lewa od skrzyżowania z Topolową do skrzyżowania z ul. Chopina. Łączny koszt: 744.133 zł; Oświetlenie: 28 lamp ustawionych na ulicach: Porzeczkowa, Podmiejska, Polna, Malinowa, Sosnowa. Łączny koszt: 147.621 zł; Łączne wydatki inwestycyjne na osiedlach (drogi, chodniki, oświetlenie ulic) - 3.941.100 zł. Planowane wykorzystanie dotacji unijnych i innych środków finansowych ze źródeł zagranicznych w wysokości: 6.899.464 zł. Powiększenie pozyskanych dotacji unijnych i innych środków ze źródeł zagranicznych do sumy 11.921.158 zł.
w tym roku jubileuszowy, odbył się Jarmark Ekologiczny, a lato żegnaliśmy na festynie z firmą Vorverk, która też obchodziła swój jubileusz. Odbyła się gala boksu i kolejny Thriathlon. Trudno wymienić wszystko. Było naprawdę wiele okazji do spędzenia czasu w atrakcyjny sposób, czy to w dziedzinie kultury lub sportu czy rekreacji. - Czy samorząd miejski wspiera również działania policji, straży pożarnej i służby zdrowia? - Oczywiście, naszym zadaniem jest dbanie o szeroko pojęte bezpieczeństwo naszych mieszkańców. Dlatego, co roku dofinansowujemy działania policji i straży pożarnej. Mamy swój udział w rozwoju i funkcjonowaniu szpitala. Prowadzimy akcje prozdrowotne, dajemy szansę mieszkańcom skorzystania z darmowych badań. Jest tych działań naprawdę dużo. - Za kilkanaście dni święta. Na trochę będzie można odejść od spraw służbowych. Jak będzie pan spędzał najbliższe święta Bożego Narodzenia? - Każde święto jest indywidualnym, odrębnym przeżyciem. Te najbliższe święta będę oczywiście spędzał w gronie rodzinnym. Kiedy żył mój ojciec, spotykaliśmy się w domu rodzinnym. Obecnie to ja z żoną przejęliśmy rolę gospodarza. Zarówno Wigilia, jak i dwa dni świąteczne odbędą się u nas. Przyjadą do nas najbliżsi, oczywiście moja mama, i wspólnie przeżywać będziemy ten świąteczny okres.
NAJWAŻNIEJSZE LAURY I WYRÓŻNIENIA ZDOBYTE PRZEZ SAMORZĄD W 2015 ROKU * Tytuł „Samorząd, który wspiera Małe i Średnie Przedsiębiorstwa”; * Nagroda HIT Promocji Regionu 2015. Tytuł ten Urząd Miejski w Brodnicy otrzymał za promowanie podmiotów gospodarczych funkcjonujących na terenie gminy szczególnie wyróżniających się w różnych obszarach gospodarczych; * Ranking „Rzeczpospolitej” pn.: „Samorząd Europejski – ranking wykorzystania funduszy unijnych” - w kategorii gminy miejskie i miejsko – wiejskie za 2014 r. Brodnica zajęła bardzo dobre 19. miejsce w Polsce, a w województwie kujawsko – pomorskim miejsce drugie. Natomiast, biorąc pod uwagę liczbę podpisanych umów o dofinansowanie, znajdujemy się na drugim miejscu w kraju.
Samorząd
4 Porady
Rada Miejska
Komu karta parkingowa?
Wszyscy kierowcy, którzy chcą parkować swój samochód na tzw. „kopercie”, muszą wyrobić sobie nową kartę parkingową. Wszystkie karty parkingowe wydane na podstawie starych przepisów, czyli obowiązujących do 30 czerwca 2015 roku, straciły ważność 1 lipca 2015 roku. Dotyczy to również kart wydanych na czas nieokreślony. Obecnie obowiązują nowe karty parkingowe wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Od 1 lipca 2015 roku karty parkingowe mogą otrzymać osoby spełniające ściśle określone warunki: 1. znaczny stopień niepełnosprawności i bardzo ograniczone możliwości poruszania się; 2. umiarkowany stopień niepełnosprawności, znaczne ograniczenie możliwości poruszania się
Marian Chwiałkowski
komendant Straży Miejskiej
Edukacja
Więcej komputerów dla szkół Na początku grudnia brodnickie szkoły zostały doposażone w 180 przenośnych komputerów z oprogramowaniem oraz trzy drukarki wielofunkcyjne. - Są to komputery przenośne, które pozwolą na prowadzenie zajęć multimedialnych praktycznie z każdego przedmiotu. Tego nam brakowało mówi Jerzy Witkowski, dyrektor Gimnazjum nr 1 w Brodnicy. Doposażenie szkół w komputery, to rezultat starań brodnickiego magistratu. W październiku tego roku burmistrz Brodnicy podpisał aneks do umowy na realizację projektu pod nazwą „Likwidacja barier wykluczenia cyfrowego na obszarze Miasta Brodnicy – II Etap”. Wartość projektu zwiększyła się o kwotę 853.282 zł. Całkowita wartość projektu wyniesie 2.006.667 zł. Projekt realizowany jest w 100 proc. ze środków zewnętrznych w ramach działania 8.3. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013. W 2015 roku po trzydzieści laptopów otrzymały: Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3, Szkoła Podstawowa nr 7, Gimnazjum nr 1, Gimnazjum nr 2. Do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 3, Gimnazjum nr 1 i Gimnazjum nr 2 trafiły również trzy drukarki wielofunkcyjne. Łącznie w ramach projektu dla szkół zakupiono już 255 komputerów oraz sześć drukarek wielofunkcyjnych.
(rwi)
Podatki w 2016 roku bez zmian Burmistrz Brodnicy zgłosił projekty uchwał dotyczące wysokość stawek tych podatków. Zaproponował, by zostały one na poziomie z ubiegłego roku. Oznacza to, że nie będzie podwyżek stawek podatków od nieruchomości, środków transportu i opłaty targowej.
Brodniccy radni podczas ostatniej sesji 30 listopada Podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej w Brodnicy, radni podjęli kilkanaście
uchwał, wśród których znalazły się również te, określające wysokości stawek
podatku od nieruchomości, od środków transportu oraz określające opłatę targową.
Radni poprzez głosowanie przyjęli do realizacji projekty uchwał. Warto dodać, że w przypadku opłaty targowej suma opłat w porównaniu do roku 2015 zmaleje i nie będzie mogła przekroczyć 758,47 zł dziennie. Podjęte 30 listopada wspomniane uchwały wejdą w życie od 1 stycznia 2016 r. (rwi)
Raport na konferencji
Potrzeby niepełnosprawnych Konferencja podsumowująca akcję społeczną „Szlaban” zorganizowana przez członków Stowarzyszenia na Rzecz Wspierania Rozwoju Społecznego „Stoper” odbyła się 25 listopada w Brodnicy.
Spotkanie podzielone było na kilka części. Referenci Mirosław Wołojewicz i Mateusz Szafrański przedstawili ideę akcji, zaprezentowali usługi i oferty kierowane do mieszkańców Brodnicy. Wskazano też z których ofert osoby z niepełnosprawnością mogą całkowicie samodzielnie skorzystać lub wyłącznie przy pomocy innych osób. Referenci zaprezentowali raport zrealizowany w formie filmu. Po obejrzeniu reportażu, Wiktor Wołk, uczestnik akcji, przedstawił stronę internetową swojego autorstwa, na której znajduje się wirtualna mapa, za pomocą której można lokalizować miejsca przyjazne i nieprzyjazne osobom z niepełnosprawnościami, spotykane w naszym mieście, ale i w innych miastach w Polsce i Europie. Spotkanie zakończyła wspólna dyskusją z zaproszonymi gośćmi. Wszyscy uczestnicy konferencji
Fot. Nadesłane
Karta parkingowa
i posiadający orzeczenie określone kodem 04-0 (oznacza chorobę narządu wzroku) lub upośledzenie narządu ruchu określone kodem 05-R, lub chorobę neurologiczną określoną kodem 10-N; 3. osoby do 16 roku życia ze znacznie ograniczonymi możliwościami poruszania się. Osoby starające się o karty parkingowe muszą stawić się osobiście do Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Są zobowiązane złożyć wypełniony i podpisany wniosek, dołączyć jedną fotografię oraz dowód wpłaty na sumę 21 złotych. Obowiązuje okazanie oryginału orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu. W orzeczeniu musi być informacja wskazująca konieczność posiadania karty parkingowej. Nowe karty są wydawane na czas określony, maksymalny wynosi 5 lat. Tylko taka karta upoważnia osobę niepełnosprawną do korzystania z miejsca przeznaczonego do parkowania dla osób niepełnosprawnych. Karta powinna być umieszczona za szybą samochodu w widocznym miejscu. W przypadku kontroli przez osoby upoważnione powinna być udostępniona do wglądu. Osoby nieuprawnione do parkowania w wyznaczonych miejscach, które nie posiadają karty parkingowej, mogą być ukarane mandatem karnym w wysokości 800 złotych.
Fot. Paweł Stanny
W związku z licznymi pytaniami dotyczącymi parkowania w miejscu dla osób niepełnosprawnych informuję, że od 1 lipca 2014 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące wydawania karty parkingowej.
nr 309, grudzień 2015
Uczestnicy konferencji otrzymali płyty z nagranym raportem i reportażem. Opracowany raport stanie się podstawą do nakreślenia przez władze miasta właściwych kierunków działań prowadzących do stworzenia i realizacji Brodnickiego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych. Efektem tego będzie dostosowanie miasta do
potrzeb osób z niepełnosprawnościami, co spowoduje ich większą aktywność w przestrzeni publicznej. Konferencja odbyła się przy wsparciu finansowym Urzędu Miejskiego w Brodnicy. Adres strony, na której znajduje się wirtualna mapa: http:// www.szlaban.eu/ Info: Mateusz Szafrański
W kilku zdaniach Praca Urzędu Miejskiego w Wigilię i Sylwestra W Wigilię 24 grudnia br. oraz w Sylwestra 31 grudnia, Urząd Miejski w Brodnicy czynny będzie od godz. 7.30 do 13.00. Natomiast kasa Urzędu przy ul. Kamionka 23 w Wigilię czynna będzie od godz. 8.00 do 12.30, w Sylwestra od godz. 8.00 do godz. 11.30.
Bezpłatna komunikacja konsultacje
Pora pomyśleć o choince i prezentach
W związku z planowanym wdrożeniem bezpłatnej komunikacji miejskiej na terenie miasta, burmistrz
Brodnicy zaprasza zainteresowanych mieszkańców do udziału w ogólnodostępnym spotkaniu informacyjno-konsultacyjnym, którego tematem będą planowane zmiany w komunikacji miejskiej. Spotkanie odbędzie się 17 grudnia o godz. 17.00 w Pałacu Anny Wazówny (sala na parterze) przy ul. Zamkowej 1 w Brodnicy.
Jest zastępca szefa OSiR W wyniku konkursu wyłoniono zastępcę dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji w Brodnicy (obecnie p.o. dyrektora sprawuje Leonard Pa-
luszyński). Z początkiem nowego roku stanowisko to obejmie Robert Stańko. W przeszłości nowy wicedyrektor pełnił funkcję burmistrza Górzna. Znany jest ze swej działalności związanej z popularyzacją sportu i rekreacji.
Pokaz fajerwerków Tradycyjnie w wieczór sylwestrowy burmistrz Brodnicy zaprasza mieszkańców oraz przebywających w mieście gości na pokaz sztucznych ogni oraz życzenia noworoczne. Widowisko odbędzie się 31 grudnia o godzinie 23.55 na przedzamczu.
(rwi) (sta)
5
Sprawy młodych
nr 309, grudzień 2015
Młodzieżowa Rada Konsultacyjna
Taniec
Aktywnie rozpoczęli trzecią kadencję
Brodniczanie liderami tanecznych zmagań
Udziałem w biegu charytatywnym dla małego Miłosza Pietrusińskiego Młodzieżowa Rada Konsultacyjna Miasta Brodnicy rozpoczęła swoje działania.
Formacja „GOOD LOCK” z Brodnickiego Domu Kultury wróciła 21 listopada z trzema medalami z V Poznańskiego Turnieju Tańca Ulicznego „GROOVE CONTEST”. Była to kolejna edycja ogólnopolskich tanecznych zmagań w kategorii Hip Hop, Locking, Popping, Waacking, Breaking (popularny Break Dance) oraz Hip-Hop.
Młodzi radni podczas sesji wspólnego strojenia choinki. 10 grudnia podczas drugiej sesji Rada Młodzieżowa zatwierdziła plan pracy na rok 2016, w którym zaplanowano kolejne działania na rzecz zwiększenia aktywności młodych ludzi w środowisku lokalnym. Radni dyskutowali też na tematy związane ze sprawami młodzieży i życia społeczno-kulturalnego miasta.
Fot. Jarosław Edwin Siwek
6 grudnia reprezentacja młodych radnych pobiegła trasą wyznaczoną w Parku Anny Wazówny, osiągając wspólny wynik 103 km. Zaprosiła też wszystkie dzieci obecne na imprezie do
Złote medalistki V POZNAŃSKIEGO TURNIEJU TAŃCA ULICZNEGO GROOVE CONTEST Jessica Drzycimska i Julita Bieńkowska w kat. LOCKING duety 13 plus, z FORMACJI GOOD LOCK z BDK.
Kolejnym działaniem planowanym przez radnych jest włączenie się w Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. Młodzież będzie zbierać pieniądze do puszek podczas Wielkiego Finału oraz przeprowadzi w szkołach akcje zbiórki groszaków pn. „Fala Grosza”.
Maciej Zajda i jego ekipa po raz kolejny udowodnili, że są po prostu najlepsi. Maciej wrócił ze srebrnym medalem w kat. LOCKING 1 vs.1, a Jessica Drzycimska i Julita Bieńkowska (w kat. LOCKING duety 13+) ze złotym medalem. Agata Kuczmarska i Daria Jórkowska, również w kat. LOCKING duety 13+ zdobyły brąz. Pierwszy dzień turnieju przeznaczony jest zawsze dla uczestników powyżej 13. roku życia, zaś 22 listopada przeznaczony jest dla najmłodszych tancerzy. Uczestnicy biorą udział w tanecznych bitwach i prezentacjach, w duetach i formacjach. Info: BDK
(rwi) Reprezentacja rady młodzieżowej podczas Biegu Charytatywnego dla Miłosza
Konkurs sprawdzał znajomość wybranych utworów Grzegorza Kasdepke rozwijał zainteresowania czytelnicze i integrował dzieci
z różnych szkół powiatu brodnickiego. W trakcie konkursu uczestnicy rozwiązywali m.in. test i krzyżówkę ze znajomości książek pisarza, tworzyli przepis na sałatkę owocową, opowiadali jedną z zagadek detektywa Pozytywki oraz odpowiadali na pytania o różnym stopniu trudności. Po podsumowaniu wyników jury ogłosiło zwycięzców. Pierwsze miejsce przypadło drużynie z SP nr 4 w Brodnicy. Na drugim miejscu znaleźli się uczniowie z SP nr 7 w Brodni-
Tradycje
Uczniowie z SP w Strzygach przez Starostwo Powiatowe w Brodnicy. (sta)
Ortografia. Karolina mistrzem powiatu
ły: Jolanta Wieczorek, Małgorzata Wróblewska i Diana Zabłotna, która, jak co roku, stworzyła dyktando „zabójcze” dla zwykłych użytkowników języka polskiego. Tekst pt. ”Strzeż się trzynastki”, nawiązywał do trzynastej edycji konkursu i obfitował w pułapki ortograficzne. Najlepiej poradziła sobie z nimi Karolina Kulka z I LO w Brodnicy, która zdobyła I miejsce i tytuł Mistrza Ortografii Powiatu Brodnickiego 2015. II miejsce zdobyła Aleksandra Żmijewska z I LO, a trzecie-Kinga Pasternacka z III LO w Brodnicy. Jury przyznało także dwa wyróżnienia dla Magdaleny Frass z ZSZ oraz Kingi Skrętkowicz z III LO w Brodnicy. Nagrody dla zwycięzców i uczestników ufundowało Starostwo Powiatowe i Zespół Szkół Zawodowych w Brodnicy. (mo)
2015 została Karolina Kulka. W Powiatowym Konkursie Ortograficznym już od trzynastu lat rywalizują zwycięzcy szkolnych
4 grudnia Wypożyczalnia dla Dzieci i Młodzieży zorganizowała II Mikołajkową Kolację z Anną Wazówną pod hasłem „Wigilie świata”. W spotkaniu wzięła udział grupa 41 dzieci, podzielona na młodszych i starszych. Młodsi wysłuchali bajki o świętym Mikołaju, tworzyli kartki świąteczne i choinki z brystolu, które dekorowali. Starsi obejrzeli prezentację na temat świąt i zwyczajów bożonarodzeniowych z całego świata, a później tworzyli i zdobili własne choinki oraz przygotowywali plansze, na których opisywali zwyczaje z różnych krajów. Kolejnym etapem spotkania była wspólna kolacja przygotowana przez bibliotekarki.
(ss)
cy, a na trzecim drużyna z SP w Strzygach. Wszystkie dzieci otrzymały nagrody książkowe ufundowane
W ZSZ w Brodnicy odbył się finał XIII Powiatowego Konkursu Ortograficznego. Mistrzem Ortografii Powiatu Brodnickiego roku
Mikołajkowa kolacja z Anną Wazówną
etapów konkursu, przedstawiciele wszystkich szkół ponadgimnazjalnych z powiatu brodnickiego. Tegoroczny konkurs przygotowa-
Fot. Paweł Stanny
Do rywalizacji w konkursie stanęły trzyosobowe drużyny ze Szkół Podstawowych nr 1, 2 , 4 i 7 w Brodnicy oraz z podstawówek w Strzygach, Płowężu i Zbicznie.
Lubią czytać tego autora Fot. Paweł Stanny
Wypożyczalnia dla Dzieci i Młodzieży brodnickiej biblioteki zorganizowała 9 grudnia w Pałacu Anny Wazówny III Powiatowy Konkurs Czytelniczy dla klas I-III szkół podstawowych pod nazwą „Kasdepkowy zawrót głowy”.
Spotkanie z pisarką Roksaną Jędrzejewską-Wróbel
Jak powstaje książka? W Pałacu Anny Wazówny brodniccy bibliotekarze 10 grudnia zorganizowali spotkanie autorskie z Roksaną Jędrzejewską-Wróbel. Autorka spotkała się z uczniami klas drugich szkół podstawowych z Brodnicy. Opowiadała dzieciom o tym, jak powstaje książka i skąd czerpie do nich pomysły. Mali czytelnicy zadawali pisarce dużo pytań, m.in. jak to jest być znanym pisarzem. Okazało się, że uczniowie znają teksty pani Jędrzejewskiej, ponieważ znajdują się one w podręcznikach, z których czerpią wiedzę. Roksana Jędrzejewska-Wróbel – polska pisarka, doktor literaturoznawstwa, autorka książek dla dzieci, scenariuszy i adaptacji scenicznych. Autorka takich książek jak: Sznurkowa historia, Kamienica, Maleńkie Królestwo królewny Aurelki, Bzyk Brzęk, O Melanii, Melchiorze i Panu Przypadku, Siedmiu wspaniałych i sześć innych, nie całkiem nieznanych historii.
(ss)
Ferie 2016
6
nr 309, grudzień 2015
Ferie zimowe 2016 w Brodnicy Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna Wypożyczalnia dla Dzieci i Młodzieży
ul. Zamkowa 1 w Brodnicy Zajęcia w godzinach 10.00 – 12.00 18 stycznia – „Zimowe szaleństwo - bezpiecznie i zdrowo podczas ferii”, zajęcia plastyczno – literackie, 19 stycznia – „Książka rozkwita jak kwiat” warsztaty o powstaniu książki, 20 stycznia – Bal karnawałowy „Bajkowa rewia mody”, 21 stycznia – Dla babci i dziadka – tworzymy kartki oraz kolorowe drobiazgi, 22 stycznia – Mistrz gier planszowych oraz puzzli historycznych – uczę się przegrywać i wygrywać. Nauka robienia własnych puzzli. 25 stycznia – „Warto słuchać” - zajęcia literackie z wykorzystaniem audiobooków, 26 stycznia – Gwiezdne wojny – wizyta i zabawa z grupą rekonstrukcyjną z Torunia, 27 stycznia – Jemy zdrowo i kolorowo – zajęcia wspólne z WTZ w Brodnicy, 28 stycznia – Komputerowe zagrożenia – jak im zapobiegać? 29 stycznia – „O teatrze w bibliotece” - zajęcia teatralno – literackie dla najmłodszych. Podczas najbliższych ferii do biblioteki zawitają bohaterowie z Gwiezdnych Wojen
Filia nr 1
godz. 10.00 – 12.00 18 stycznia – „Pada, pada śnieg” – zajęcia plastyczne dla dzieci, 19 stycznia – „Nasi milusińscy - zwierzęta małe i duże” - zajęcia dla przedszkolaków, 20 stycznia – Bal karnawałowy w Pałacu Anny Wazówny, 21 stycznia – „Moja kochana” – laurka dla babci, 22 stycznia – „Poznaję znaki drogowe”, 25 stycznia – „Baju, baju bajka” – opowiadania dla przedszkolaków, 26 stycznia – „Poznaję i opowiadam: kształty, kolory, dźwięki i smaki”, 28 stycznia – „Zimowe origami”– zabawy plastyczne, 29 stycznia – „Z myszką Honoratką budujemy biblioteczkę”.
Daty spotkań mogą ulec zmianie!
Filia nr 2 18 stycznia, godz. 11.00 „Zimowe pejzaże – kolaż” - zajęcia plastyczne dla dzieci, 19 stycznia, godz. 11.00 „Śnieżne opowieści – tworzymy krótką bajkę” - zajęcia edukacyjne dla dzieci, 21 stycznia, godz. 11.00 „Dla naszych kochanych dziadków” - zajęcia plastyczne dla dzieci z okazji Dnia Babci i Dziadka, 22 stycznia, godz. 11.00 „Kalambury” gry i zabawy dla dzieci, 25 stycznia, godz. 11.00 „Gry i zabawy dla dzieci” - zajęcia dla dzieci, 26 stycznia, godz. 11.00 „Nasze ulubione sporty zimowe” - zajęcia dla dzieci z wykorzystaniem różnych technik plastycznych, 28 stycznia, godz. 11.00 „Palcem po mapie – tworzymy podróż naszych marzeń” - zajęcia plastyczne dla dzieci, 29 stycznia, godz.11.00 „Zakończenie ferii. Galeria naszych prac” - zajęcia dla dzieci.
Zajęcia w czasie ferii zimowych organizowane w brodnickich placówkach kultury zostały dofinansowane z budżetu Urzędu Miejskiego w Brodnicy
Brodnicki Dom Kultury
Ferie 2016
nr 309, grudzień 2015
7
Muzeum w Brodnicy zaprasza wszystkich chętnych – dzieci i młodzież do piwnic zamkowych we wtorki, środy, czwartki i piątki w godzinach od 10.00 do 14.00
W ramach zajęć realizowany będzie program wychowawczo – profilaktyczny „Świat wartości”, którego celem jest: - integracja grupy, - pogłębianie odpowiedzialności za siebie, - umiejętność podejmowania decyzji, - przygotowanie dzieci i młodzieży do pokonywania własnych słabości, - zaproponowanie alternatywnych form spędzanie czasu wolnego, - rozwijanie wyobraźni i umiejętności plastycznych, - rozwijanie zainteresowań historią przez zabawę, - zyskanie poczucia własnej wartości, Z uwagi na ograniczoną ilość miejsc prosimy o wcześniejsze zapisywanie dzieci. Telefony: (56) 49-847-87 lub 602-233-518.
Program zajęć organizowanych przez Muzeum w Brodnicy w czasie ferii zimowych „Świat wartości” 19 stycznia (wtorek) - Zapoznanie uczestników zajęć z regulaminem zasad dotyczących bezpieczeństwa. - „Krąg prezentacji” (przełamywanie onieśmielenia, integracja grupy) - Poznanie wystaw prezentowanych w obiektach muzealnych. - Ćwiczenia zmierzające do zrozumienia hierarchii wartości.
18 stycznia (poniedziałek) 10.00 – 13.00 Omówienie programu i zapoznanie z regulaminem zajęć Zajęcia plastyczne „Bawimy się bezpiecznie” – pogadanka i wykonanie plakatu Zabawy i gry integracyjne 19 stycznia (wtorek) 10.00 – 13.00 Zajęcia animacyjne – chusta, tunel animacyjny Zumbowe szaleństwo – zajęcia taneczne 20 stycznia (środa) 10.00 – 12.30
20 stycznia (środa) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Zajęcia plastyczne i manualne – wykonywanie drobnych prezentów dla babci i dziadka - Projekcja filmu. 21 stycznia (czwartek) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Zajęcia plastyczne – wykonywanie kompozycji z suszonych roślin, piór itp. - Poznanie legend związanych z zamkiem krzyżackim i wykonywanie do nich ilustracji. 22 stycznia (piątek) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Wycieczka do Torunia – zwiedzanie Starówki i praktyczne zajęcia w Muzeum Piernika. 26 stycznia (wtorek) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Nadawanie i odbieranie wiadomości w oparciu o poznane szyfry. - Zajęcia plastyczne – malowanie na szkle. - Pogadanka na temat Krzyżaków. 27 stycznia (środa) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Zajęcia manualne - modelarstwo. - Zabawy na śniegu. 28 stycznia (czwartek) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Zajęcia manualne i plastyczne – wykonywanie zegarów. - Zajęcia plastyczne – kolorowanki. - Zabawy w terenie – wędrówka po śladach prowadzących do zamkowego skarbca. 29 stycznia (piątek) - Zabawy na dobry klimat w grupie. - Szukanie cukierków na zamkowej wieży. - Zajęcia manualne – wykonywanie ozdób z filcu, pianki, sznurka itp. - Ognisko, pieczenie kiełbasek. - Podsumowanie zajęć.
10.00 – 12.30 Turniej Gry w Kręgle - Ośrodek Sportu i Rekreacji w Brodnicy 21 stycznia (czwartek) 10.00 – 13.00 Zajęcia plastyczne – „Zimowy pejzaż” Zumbowe szaleństwo – zajęcia taneczne
Zajęcia plastyczne - „Coś z niczego” - recyklingowe szaleństwo ( pudełka, pojemniki, zakładki do książek) Zumbowe szaleństwo – zajęcia taneczne
22 stycznia (piątek) 10.00 – 13.00 Zajęcia plastyczne - „Moje miasto zimą” Gry i zabawy integracyjne
26 stycznia (wtorek) 10.00 13.00 Nakrycia głowy, maski na bal karnawałowy- zajęcia plastyczne Zajęcia plastyczne – „Magia światła” Zajęcia animacyjne – chusta, tunel animacyjny
25 stycznia (poniedziałek) 10.00 13.00
27 stycznia (środa) 10.00 – 12.30
Turniej Gry w Kręgle Ośrodek Sportu i Rekreacji w Brodnicy 28 stycznia (czwartek), 10.00 - 13.00 Otwarte warsztaty cyrkowe 10.00 – 12.00 Zajęcia plastyczne „Jak Cię widzę” – wykonywanie portretów 12.00 – 13.00 29 stycznia (piątek) 10.00 – 12.30 Bal karnawałowy
Zapraszamy dzieci w wieku od 5 lat. Zapisy od 11 stycznia pod nr. tel. 56 498-21-42 lub w Brodnickim Domu Kultury.
Wydarzenia
8
nr 309, grudzień 2015 Kultura i święta
Nie zapominamy o ludowych zwyczajach
Alicja Grążawska
Wśród maku i czosnku… Mak
Czosnek
W muzealnej galerii Brama otwarto wystawę prac Alicji Grążawskiej pt. „Blossom-kwitnienie”. Cykl stanowi osobisty eksperyment artystki realizowany od kilku lat. Prace inspirowane formą i kolorem przywodzą na myśl kwiaty i rośliny. Wykonane na papierze farbami akrylowymi, tuszem i ołówkiem stanowią połączenie wyobraźni twórczyni ze spontanicznym tworzeniem sztuki nawiązującym do naiwności dziecka. Alicja Grążawska ukończyła Wydział
Sztuk Pięknych w Toruniu kierunek: Edukacja Artystyczna, specjalizacja: Media Rysunkowe. Podczas wieloletniego pobytu w Londynie współtworzyła scenografie teatralne oraz aranżacje wystaw sklepowych. Obecnie zajmuje się głównie malarstwem, rysunkiem, grafiką oraz grafiką 3D. Prace wystawiała w galeriach w Londynie i w Warszawie. W brodnickiej galerii prace Alicji Grążawskiej będzie można oglądać przez najbliższy miesiąc.
Tekst i fot. Paweł Stanny
Brodnicki Dom Kultury zaprasza 12 stycznia do udziału w Powiatowym Przeglądzie Widowisk Bożonarodzeniowych i Zapustnych. Adresatami Przeglądu Widowisk Bożonarodzeniowych i Zapustnych są dzieci i młodzież szkół podstawowych i gimnazjów z Brodnicy i powiatu brodnickiego. Celem przeglądu jest kultywowanie i podtrzymywanie tradycji oraz zwyczajów związanych z Bożym Narodzeniem i zapustami oraz odkrywanie uroku polskiej tradycji ludowej. Organizatorzy podkreślają również fakt propagowania dobrej zabawy. Najlepsze zespoły,
w poszczególnych kategoriach otrzymają nagrody w postaci upominków i dyplomów, ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Brodnicy. Formularz zgłoszeniowy oraz regulamin do pobrania na stronie: http://bdk.brodnica.net/imprezy/ powiatowy-przeglad-widowiskbozonarodzeniowych-i-zapustnych/ Zgłoszenia grup teatralnych należy przesłać w NIEPRZEKRACZALNYM terminie do 4 stycznia 2016 na adres: Brodnicki Dom Kultury, ul. Przykop 43, 87-300 Brodnica z dopiskiem: „Widowiska bożonarodzeniowe”. (kw)
9
Jubileusz
nr 309, grudzień 2015
70 lat Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Brodnicy 25 listopada brodnicka biblioteka świętowała jubileusz. Na uroczystość zawitali goście z samej Brodnicy, z gmin i miast powiatu brodnickiego oraz z województwa. Pracownicy placówki otrzymali wiele wspaniałych życzeń, gratulacji, prezentów i kwiatów. Niewątpliwie najcenniejszą pamiątką uroczystości jest fakt przyznania bibliotece przez burmistrza Brodnicy zaszczytnego medalu Primus inter Brodnicenses. Za wszelką okazaną życzliwość, pamięć, klimat przyjaźni i solidarności pracownicy brodnickiej biblioteki składają serdeczne podziękowania. Podziękowania przekazujemy dla: Marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Piotra Całbeckiego i przewodniczącego Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Ryszarda Bobera, Zbigniewa Sosnowskiego - posła na Sejm RP, starosty brodnickiego Piotra Boińskiego i Rady Powiatu Brodnickiego, burmistrza Brodnicy Jarosława Radacza, przewodniczącego Rady Miejskiej w Brodnicy Romana Pawlaka, burmistrza Miasta i Gminy Jabłonowo Pomorskie Przemysława Górskiego, wójta gminy Brodnica Edwarda Łukaszewskiego, Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, prezesa zarządu Banku Spółdzielczego w Brodnicy Józefa Mitury, Elżbiety Stefańczyk przewodniczącej Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Warszawie, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, Biblioteki Publicznej we Włocławku, Miejsko-Powiatowej Biblioteki Publicznej w Rypinie, Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Golubiu-Dobrzyniu, Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłonowie Pomorskim, Gminnej Biblioteki Publicznej w Górznie, Gminnej Biblioteki Publicznej w Bartniczce, Gminnej Biblioteki Publicznej w Bobrowie, Gminnej Biblioteki Publicznej w Brzoziu, Gminnej Biblioteki Publicznej w Osieku, Gminnej Biblioteki Publicznej w Szczuce, Muzeum w Brodnicy, Towarzystwa Miłośników Ziemi Michałowskiej, Brodnickiego Domu Kultury, Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 3 w Brodnicy, Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Brodnicy, Zespołu Szkół nr 1 w Brodnicy, I Liceum Ogólnokształcącego im. Filomatów Ziemi Michałowskiej w Brodnicy, Zespołu Szkół Zawodowych w Brodnicy, Telewizji
Kablowej Eltronik, Księgarni Teresy Gołębiewskiej, Urszuli i Wacława Derlickich, Jadwigi Wojciechowskiej, Henri Lloyd Polska, Towarzystwa Rodziców Dzieci Specjalnej Troski, Warsztatu Terapii Zajęciowej, Ośrodka Sportu i Rekreacji w Brodnicy. Podczas uroczystości Medale Burmistrza Brodnicy otrzymali długoletni pracownicy biblioteki: Małgorzata Chojnacka, Anna Fudala, Tomasz Fudala, Agnieszka Grafka, Stanisława Klabiszewska, Kamila Magalska, Anna Murawska, Beata Olszewska, Ewa Płachta, Ewa Wałdowska. Pamiątkowe albumy o Brodnicy otrzymali emerytowani i byli pracownicy biblioteki: Urszula Anzel, Ewa Barczewska, Gertruda Błaszkiewicz, Bogumiła Ćwiklińska, Jadwiga Kołodziejewska, Barbara Łukaszyk, Mirosława Murawska, Zofia Stemska, Barbara Wąsiewska, Jadwiga Wojciechowska, Zbigniew Ziółkowski. Laury biblioteki brodnickiej otrzymali: Firmy: SITS, VIDOX, CERAKO, HENRI LLOYD, SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA w BRODNICY, ELTRONIK, BANK SPÓŁDZIELCZY w BRODNICY Osoby: Piotr Grążawski, Michał Markowski, Marian Bizan, Jerzy Wultański, Teresa Gołębiewska, Jadwiga Bachorska, Elżbieta Argalska, Krystyna Kolasińska. Laur Ziemi Michałowskiej trafił w ręce Zdzisławy Marciniak. Laureaci konkursu „Kartka urodzinowa dla biblioteki”. W kategorii klas I-III Weronika Iwańska, Kacper Spychalski i Kacper Kaźmierczyk. Wszyscy uczniowie z SP nr 2 w Brodnicy. W kategorii klas IV-VI Julia Ryszawa, Joanna Klafta i Natalia Andrzejewska z SP nr 4.
Medal Primus inter Brodnicenses od burmistrza Brodnicy
Emerytowani pracownicy biblioteki otrzymali od burmistrza albumy o Brodnicy
Medale pracownikom brodnickiej biblioteki wręcza burmistrz Jarosław Radacz
List gratulacyjny od BS w Brodnicy
Prezent od pracowników Brodnickiego Domu Kultury
Dar od przewodniczącego RM w Brodnicy Romana Pawlaka
Gratulacje od przewodniczącego Sejmiku Województwa Kujawko-Pomorskiego Ryszarda Bobera i marszałka województwa Piotra Całbeckiego
Dar od Urszuli i Wacława Derlickich
Prezent od Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
10
Zaproszenia
nr 309, grudzień 2015
Rozmowa z Michałem Cieczko autorem książki „Alastors. Człowiek zza Słońca”
Koncert
Zaśpiewają w świątecznym klimacie
Zaczęło się od Arana Biblioteka zaprasza do współpracy – „Achilles” i Brodnicka Biblioteka Cyfrowa Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Ignacego Łyskowskiego w Brodnicy zaprasza mieszkańców powiatu brodnickiego do współpracy przy tworzeniu nowego projektu - Brodnickiego Słownika Biograficznego „Achilles”. Słownik dostępny jest na stronie internetowej: www.achilles.biblioteka.brodnica.pl. Zachęcamy społeczność naszego powiatu do udostępniania materiałów, informacji lub gotowych biogramów osób, które państwa zdaniem powinny zostać zamieszczone w BSB. Jednocześnie zapraszamy do udostępniania swoich archiwaliów (fotografii, pocztówek, dokumentów i innych) w ramach Brodnickiej Biblioteki Cyfrowej – projektu, który MiPBP w Brodnicy realizuje od 2012 r. Przy państwa pomocy zdigitalizowane materiały historyczne powiększą zbiory Brodnickiej Biblioteki Cyfrowej, tworząc z niej bogate źródło wiedzy dla każdego. Zapytania można kierować na adres mailowy: szymielewicz@biblioteka.brodnica.pl oraz telefonicznie pod numer 56 49 822 47 (połączenie z działem informatycznym).
(es)
Dlaczego warto przeczytać tę książkę. Co jest w niej ciekawego? - Dużo wątków i postaci. Każdy znajdzie coś dla siebie. Na pewno nie jest to prosta książka, ale jej poznanie powinno dać wiele satysfakcji, gdy połączy się pewne wskazówki, które pojawiają się w niej. No i zakończenie, które na pewno zaskoczy niejednego. Czy powinni po nią sięgnąć wyłącznie czytelnicy fantasy, czy też miłośnicy innej literatury? - W książce nie ma aż tak dużo elementów fantasy. Myślę, że bliżej jej do Gry o Tron niż Władcy Pierścieni. Sądzę, że powinien ją przeczytać każdy, kto lubi niebanalne historie, które dają do myślenia. Może pan zdradzić kulisy fabuły? Z jakich inspiracji książka powstała? - Wszystko zaczęło się od postaci Arana. Później powstał świat i cała reszta. Najwięcej zajęło mi
wymyślanie i opracowanie samego materiału niż jego pisanie. Chciałem by świat wydawał się realny, by czytelnik mógł w niego uwierzyć. Inspiracje mam z gier, książek i filmów. Ale najbardziej z rzeczywistości, która jest wystarczająco ciekawa. Na przykład Myrthanis to odpowiednik Polski Szlacheckiej, a Amarin Rzymu. Jest pan autorem, ale też sam sięga po książki. Jakich ma Pan ulubionych autorów oprócz Tolkiena? - Na pewno Lovecraft, Sapkowski, Martin i King.
Michał Cieczko
O „Alastors” teraz w pałacu Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Brodnicy zaprasza na kolejną brodnicką promocję. Tym razem o swojej książce pt. „Alastors. Człowiek zza Słońca” będzie opowiadał Michał Cieczko. Spotkanie odbędzie się 14 stycznia (czwartek) o godzinie 17.30 w Pałacu Anny Wazówny. Swą debiutancką książkę autor zaprezentował po raz pierwszy 25 listopada w księgarni przy ulicy Ceglanej „Ala-
Czy planuje pan kontynuacje Alastors lub piszę inną książkę? - Książka miała być jedną częścią, ale rozrosła się. Nadal może być traktowana jako jedna część, ale piszę już drugą. Rozmawiał: Paweł Stanny
stors” zbiera dobre recenzje krytyków literackich i opinie czytelników. Były dziennikarz toruńskich „Nowości”, a dziś redaktor naczelny gazety „Poza Toruń” Radosław Rzeszotek, ocenił powieść „Alastors” jako przykład męskiej, twardej literatury. Podkreślił walory wątku przygodowego, rozmach i wielowątkowość. Uznał powieść za bardzo wciągającą i naprawdę godną polecenia. A jak ocenią książkę lokalni czytelnicy? Na pewno do sięgnięcia po nią ciekawie zachęci autor, który na potrzeby promocji przygotował jej ogólne streszczenie. Wstęp na promocję jest bezpłatny. Będzie okazja kupić książkę w promocyjnej cenie.
(sta)
Z HISTORII BRODNICKIEGO HARCERSTWA
Jubileusz 90-lecia Hufca ZHP w Brodnicy Dla brodnickich harcerzy okres 2014-2022 - to lata jubileuszowe. W roku 1914 gimnazjalista Franciszek Hanelt założył pierwszą na naszym terenie drużynę skautową. W 1922 r. powołana została Komenda Hufca ZHP. Pierwszym komendantem był ppor. Maksymilian Bosiacki. W ramach jubileuszu odsłonięto w gmachu byłego gimnazjum /obecnie ZSZ Brodnica ul. Mazurska 28/ tablicę pamiątkową, przejęto przez Komendę Hufca ZHP budynek przy ul. Nad Drwęcą 30 przeznaczając go na swoją siedzibę, urządzono w Bramie Chełmińskiej wystawę. Dalsze imprezy są w planach, obchodzone uroczystości są okazją do przypomnienia zarysu dziejów dwóch najstarszych drużyn okresu międzywojennego. Tradycję istniejącej w latach 19141916 Drużyny Skautów Gimnazjalnych przejęła powstała 17 września 1920 r. I. Brodnicka Drużyna Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki /zwana przez brodniczan drużyną gimnazjalną/. Jej założycielem i pierwszym drużynowym był Ludwik Witecki, a wieloletnim opiekunem – Bolesław Jastrzębski. W latach trzydziestych przemianowana została na 10. Pomorską Drużynę Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki. Była jednostką reprezentacyjną brodnickiego Hufca. Dzieliła się na sześć zastępów. Brała udział w licznych zlotach m.in. w I. Narodowym Zlocie Harcerzy na błoniach Siekierki w Warszawie /1924/, II. Narodowym Zlocie Harcerzy w Poznaniu /1929/, Jubileuszowym Zlocie Chorągwi Pomorskiej w Garczynie koło Kościerzyny /1932/ oraz Międzynarodo-
Defilada na Dużym Rynku. Drużynę prowadzą od lewej: Henryk Kruszczyński, drużynowy Konrad Cherek, Dominik Sucheński wym Jubileuszowym Zlocie w Spale /1935/ . Sama organizowała obozy np. w Lidzbarku Welskim /1928/, nad jeziorem Wielkie Partęczyny /1937/ i ostatni przed wojną - w Górznie /1939/. Interesujący był obóz wędrowny w roku 1933 po południowej Polsce szlakiem: Zaleszczyki – Lwów – Tarnopol – Drohobycz – Truskawiec – Nowy Sącz – Krynica – Zakopane – Kraków – Wieliczka – Częstochowa – Warszawa – Brodnica. W 1939 r. drużyna brała udział w Pogotowiu Wojennym Harcerzy. Na uwagę zasługują dwie, związane z nią osoby: Bolesław Jastrzębski oraz dr Klemens Malicki. Bolesław Jastrzębski /1895-1965/ nauczyciel w gimnazjum męskim
/1922-1939/, po wojnie jego dyrektor /1945-1952/. W okresie międzywojennym wieloletni opiekun drużyny, inicjator wielu obozów, komendant Hufca /1923-1926, 1934-1935/. Patronuje jednej z ulic na Osiedlu Michałowo. Dr Klemens Malicki /1882-1940/ dyrektor gimnazjum /1920-1939/. Inicjator powołania drużyny gimnazjalnej. Prezes Koła Przyjaciół Harcerzy. Aresztowany przez gestapo, uwięziony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen i tam zamordowany. Jest patronem ulicy na Osiedlu Morskie Oko. Jego nazwisko widnieje na tablicach w Brodnicy: na murze cmentarnym oo. franciszkanów ul. Sądowa 5a, na tablicy zbiorowej
Na 20 grudnia zaplanowano III Charytatywny Koncert Świąteczny Raz Do Roku. Z powodu bardzo dużego zainteresowania, impreza odbędzie się aż w trzech turach o godzinach: 14.00, 17.00 i 19.30. Darmowe bilety na koncert są do odbioru w portierni Brodnickiego Domu Kultury. Przy odbiorze biletów obowiązuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy! Liczba miejsc ograniczona. W czasie koncertu, już tradycyjnie, zostanie przeprowadzona zbiórka pieniędzy, które zostaną przekazane na konto Domu Dziecka w Brodnicy. Organizatorzy koncertu zapowiadają sporo atrakcji w tym wiele nagród do wygrania. Nie wszystkie szczegóły koncertu chcą zdradzać. Duże zainteresowanie koncertem świadczy o tym, że dwie poprzednie edycje były bardzo atrakcyjne. (sta)
przed gmachem I LO ul. Lidzbarska 14 /poz. 13/ oraz na odrębnej tablicy na gmachu byłego gimnazjum /dziś ZSZ, ul. Mazurska 28/. W roku 1918 założona została w Brodnicy Drużyna Skautów Pozaszkolnych. Jej kontynuatorką w niepodległej Polsce stała się II. Brodnicka Drużyna Harcerzy im. bł. Stanisława Kostki. Pierwszym jej drużynowym był Aleksander Kruszczyński. Nazywano ją „pozaszkolną”. W roku 1931 z lądowej przekształciła się w wodną. Otrzymała później nową nazwę: 15. Pomorska Drużyna Żeglarska im. św. Stanisława Kostki. Od 1936 r. miała przystań nad jeziorem Niskie Brodno. Propagowała sporty wodne, a urządzając spływy kajakowe i obozy wędrowne na Pojezierzu Brodnickim, zachęcała do uprawiania turystyki na naszym atrakcyjnym terenie. Brała udział w szeregu zlotach m.in. w I. Narodowym Zlocie Harcerzy na błoniach Siekierki w Warszawie /1924/, II. Narodowym Zlocie Harcerzy w Poznaniu /1929/, Międzynarodowym Zlocie Skautów Wodnych nad jeziorem Garczyn koło Kościerzyny /1932/, Międzynarodowym Jubileuszowym Zlocie ZHP w Spale /1935/. Sama urządzała liczne imprezy m.in. obozowisko w Beremianach-Buczaczu /1933/, obozy wędrowne po Pojezierzu Brodnickim /1934, 1937/. Składała się z czterech zastępów. W roku 1939 posiadała następujący sprzęt pływający: jedną szalupę, dwie łodzie żaglowe oraz 15 kajaków. Brała udział w Pogotowiu Wojennym Harcerzy w roku 1939. Trzy osoby związane z wodniakami godne są pamięci: Aleksander Kruszczyński, Ludwik
Grzemski oraz Walerian Bereżewski. Aleksander Kruszczyński /19001960/ był drużynowym, a potem opiekunem Drużyny Żeglarskiej /od 1937 r./, zainicjował powstanie przystani nad Niskim Brodnem. W latach 1937-1939 sprawował funkcję komendanta Hufca. Powołał Pogotowie Wojenne Harcerzy. Patronuje jednej ulicy na Osiedlu Morskie Oko nad jeziorem Niskie Brodno. Ludwik Grzemski /1907-1976/ drużynowy drużyny żeglarskiej w latach 1931-1939. Przyczynił się do wysokiego poziomu wyszkolenia harcerzy-wodniaków. Brał aktywny udział w budowie przystani nad Niskim Brodnem. W latach 1947-1948 pełnił funkcję komendanta Hufca. Ma on także na Osiedlu Morskie Oko swoją ulicę. Walerian Bereżewski /1897-1939/ nauczyciel. Pracował w brodnickich szkołach: gimnazjum, szkole wydziałowej, a w końcu szkole żeńskiej powszechnej oraz szkole dokształcającej. Opracował mapę powiatu brodnickiego /druk 1938/. Podczas licznych wędrówek po okolicy nadał nazwę „Morskie Oko” gliniance po byłej cegielni w Karbowie, która się przyjęła /obecnie jest to teren miasta Brodnicy, Osiedle Morskie Oko/. Wspierał ZHP. Należał do Grona Przyjaciół 15. Pomorskiej Drużyny Żeglarskiej, a od 1937 do wybuchu wojny był jej opiekunem. Aresztowany przez gestapo, więziony był w budynku przy ul. Nad Drwęcą 30 dawniej część ulicy Ogrodowej/, wywieziony do lasu Brzezinki i nad jeziorem Bachotek zamordowany. Jego nazwisko figuruje w Brodnicy na murze należącym do oo. franciszkanów, ul. Sądowa 5a oraz na tablicy poświęconej zamordowanym nauczycielom przed gmachem I LO ul. Lidzbarska 14, a także na tablicy przy pomniku w Brzezinkach.
Jerzy Wultański
nr 309, grudzień 2015
11
Sport i wypoczynek
Bieg dla Miłosza Aż 5112 kilometrów pokonali uczestnicy tegorocznego Mikołajkowego Biegu Charytatywnego, który 6 grudnia odbył się w parku Anny Wazówny i Jana Pawła II. To wynik lepszy niż przed rokiem. Próg nie był wysoki. Organizatorzy biegu założyli, że biegacze powinni pokonać granicę ponad 2 tysięcy kilometrów, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi odległość z Brodnicy do siedziby św. Mikołąja w Laponii. Tymczasem okazało się, że biegacze ponownie zaskoczyli. Przed rokiem 762 biegaczy pokonało 4902 kilometry. W tym roku 528 miłośników ruchu na świeżym powietrzu (przybyli z różnych stron kraju), od godziny 9 do 15, pokonało wspólnie dystans ponad 5000 kilometrów. Wystarczyłoby to nie tylko na dotarcie do siedziby Mikołaja, ale także na spokojny powrót do Brodnicy. Tegoroczny bieg organizowany był z myślą o pomocy dla chorego Miłoszka Pietrusińskiego. Chłopiec urodził się w styczniu br. Lekarze zdiagnozowali u niego nowotwór w postaci glejaka nerwu wzrokowego. Chłopczyk przeszedł już wiele kuracji chemioterapią. Dalsze leczenie wymaga środków,
których rodzice nie są w stanie samodzielnie zebrać. Małemu Miłoszowi może grozić m.in. utrata wzroku. Zbiórka na pomoc chłopcu wciąż trwa. Wpłat można dokonywać poprzez Fundację Dary Losu, ul. Wczasowa 1B w Brodnicy, na konto 82 1090 1506 0000 0001 2957 6540.
Zaangażowanie dzieci i młodzieży w II Mikołajkowy Bieg Charytatywny było naprawę duże. Biegano samotnie lub też rodzeństwem i opiekunami. Każdy miał ambicję jak najwięcej dołożyć do wspólnego wyniku. Jednym z młodzieżowych rekordzistów był Kornel Brzeziński z SP nr 1 w Brodnicy, który wedle wystawionego certyfikatu przebiegł aż 86 km.
ZRÓB DOBRY UCZYNEK. KUP TROCHĘ TAŃSZE PREZENTY POD CHOINKĘ, A ZAOSZCZĘDZONE PIENIĄDZE WPŁAĆ NA POMOC CHOREMU CHŁOPCU. PAMIĘTAJ! NIESZCZĘŚCIE MOŻE DOTKNĄĆ KAŻDEGO. Tekst i zdjęcia: Paweł Stanny
Mikołajki na starówce Na brodnickim Dużym Rynku 7 grudnia ponownie pojawił się św. Mikołaj. Było bardzo tłoczno, Mikołaja powitały wiwatujące głośno dzieci i rozbawieni dorośli. Na szczęście gość z Laponii miał silną obstawę w postaci śnieżynek, inaczej niechybnie zostałby zgnieciony przez zebrany na brodnickim rynku tłum. Do Mikołaja garnęły się bowiem nie tylko dzieci, tego dnia nawet dorośli mają prawo być dziećmi. Było wspólne śpiewanie kolęd, tańce i zdobienie świątecznej choinki, na której dzieci zawiesiły własnoręcznie wykonane ozdoby. Dla małych brodniczan św. Mikołaj przygotował kosz cukierków, które rozdawał wraz z burmistrzem Brodnicy, Jarosławem Radaczem oraz przewodniczącym Rady Miejskiej, Romanem Pawlakiem. Pomagały mu w tym dzielnie śnieżynki z Brodnickiego Domu Kultury, z dyrektor placówki Ewą Dembek na czele. (kw) Zdjęcia: Paweł Stanny
Ziemia Michałowska
Miejski Miesięcznik Społeczno-Kulturalny Wydawca: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Brodnicy
Red. naczelny: Paweł Stanny Współpracują: Jerzy Wultański, Marian Bizan, Maria Oryszczak. Adres redakcji: ul. Zamkowa 1, 87- 300 Brodnica tel. 56 49-822-47
Adres internetowy: ziemiamichalowska@wp.pl Skład: Wydawnictwo Kujawy – www.kujawy.media.pl Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadsyłanych materiałów
Historia
12 Zachowane do dziś zbiory prasy przedwojennej pozwalają przybliżyć nieco faktów dotyczących okresu świątecznego i noworocznego w Brodnicy. Mieszkańcy miasta (było ich 10 tysięcy) mieli podobne do dzisiejszych brodniczan potrzeby duchowe i kulturalne. Nie było telewizji i komputerów. Muzyki i wiadomości słuchano jedynie z radia. Bardzo popularne były spotkania w kawiarniach, restauracjach i innych lokalach, których istniało blisko 50. Prężnie działało kino REFORM w budynku Strzelnicy przy ul. Przykop, wyświetlające światowe i polski przeboje kinowe. Bardzo chętnie urządzano bale maskowe i potańcówki. W okresie karnawałowym było ich wyjątkowo dużo. Zapraszano wiele zespołów wokalnych, aktorów, tancerzy, sportowców i „wodewilistów”, którzy na stałe przyciągali widownię w lokalach Lwowa, Warszawy, Poznania, czy Wilna. Orkiestra z 67. Pułku Piechoty uświetniała wszystkie ważniejsze imprezy, a oprócz tradycyj-
nr 309, grudzień 2015
nego repertuaru wojskowego i patriotycznego umiała też zagrać do tańca np. foxtrota. Zresztą brodniccy wojskowi nie tylko chętnie grali, ale też się bawili. Ówcześni oficerowie pułku, bez wątpienia elita miasta, bardzo chętnie urządzała „manewry” na parkiecie z uroczymi damami. Przeglądając archiwalne numery ZM z 1933 i 1937 roku można wyciągnąć wniosek, że mieszkańcom nie brakowało kreatywności, poczucia humoru i dystansu do wielu spraw. Brodniczanie lubili dobrze zjeść, świetnie się bawić i jak dziś ponarzekać na polityków i władzę. Sklepy pełne były towarów kolonialnych, najlepszych alkoholi i luksusowych towarów. Sprzedawcy prześcigali się w ich promowaniu i sprzedaży. Jednym z największych luksusów był samochód, stąd też na ulicach przedwojennej Brodnicy więcej było ludzi niż pojazdów. Dziś jest jakby odwrotnie...
Tekst i opracowanie strony: Paweł Stanny
Z archiwum Ziemi Michałowskiej