Mleczne Agro Nr 4(26)/2022

„ Wizyta u dostawców Mlekpolu – str. 4-6

„ Ciekawostki z targów w Szepietowie – str. 8

„ Kampania pt. Program dobrostan+ – str. 10

„ Czuć się dobrze – str. 10

„ Prawda pod lupą – str. 12-14

„ Kukurydziany boom – str. 16

„ Dożynki wojewódzkie – str. 18

„ Gdy kupujesz skuter – str. 20

„ Krzyżówka – str. 22

Irena i Stanisław Szulewscy z synem Tomaszem, synową Haliną i wnukiem Dariuszem, Łumbie, gm. Sejny. Zdjęcie z archiwum rodzinnego Państwa Szulewskich

‡ Szlak maślanki z nagrodami

Do końca listopada można odkrywać nową atrakcję turystyczną Mazur – Szlak Maślan ki Mrągowskiej. Oferuje on poznawanie fermentowanej legendy regionu i atrakcyjne nagrody, m.in. rodzinne pobyty na Mazurach i gadżety związane z marką. To pierwsza taka inicjatywa, stworzona dzięki współpracy SM Mlekpol z Urzędem Miasta Mrągowa i przedstawicielami lokalnej branży hotelarsko-gastronomicznej. To najsmaczniejsza turystyczno-kulinarna trasa po 14 lokalnych restauracjach, w których serwowane jest uni katowe menu z Maślanką Mrągowską w roli głównej. Idea Szlaku zrodziła się w związku z 25-leciem marki. Maślanka to jeden z najbardziej rozpoznawalnych produktów War mii i Mazur, dostępny w całej Polsce. Więcej informacji: szlak.maslankamragowska.pl.

‡ Czerwiec w Szepietowie

Veela 772 Macieja Żochowskiego wśród jałowic młodszych, Veela 738 Stanisława Żochow skiego wśród jałowic starszych i Hiena Łukasza Kraski wśród krów – to najlepsze w swo ich kategoriach zwierzęta, nagrodzone tytułami superczempionów XXVIII Regionalnej Wystawy Zwierząt Hodowlanych, która odbyła się w ostatni weekend czerwca w Szepie towie. Podczas targów Wojciech Mojkowski, dyrektor Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego został nagrodzony Srebrnym Krzyżem Zasługi za działalność na rzecz rozwoju rolnictwa. Drugi Srebrny Krzyż Zasługi otrzymał Stanisław Żochowski, prezes PFHBiPM. Dziesiątki tysięcy osób przewinęło się przez tereny Ośrodka i korzystało z przygotowa nych ekspozycji. Ciekawostki targowe prezentujemy Państwu wewnątrz gazety – str. 8.

‡ naSi najlepSi

ul. Bema 11, lok. 80, 15-369 Białystok, tel. 85 745-42-72

Redaktor naczelny: Barbara Klem, klem@skryba.media.pl

Redakcja: Marzena Bęcłowicz, Agnieszka Tokajuk

DTP: Jan Kitszel

Kierownik Biura Reklamy: Sebastian Rutkowski 503-039-455

Reklama: Justyna Ostaszewska 791-792-016 Andrzej Niczyporuk 501-303-181 Joanna Kaczanowska-Sawicka 662-234-788

Wydawca: Wydawnictwo Skryba

Druk: Bieldruk Białystok

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów.

Beata i Janusz Karwowscy, Kosaki, gm. Piątnica, pow. łomżyński zostali tegorocznymi Mi strzami Agroligi – etap wojewódzki. Wicemistrzami: Karolina i Wojciech Cybulko, Lewonie, gm. Mońki, pow. moniecki. Dwa równorzędne tytuły laureatów otrzymali: Małgorzata i Janusz Wielbut, Borkowo, gm. Kolno, pow. kolneński i Gospodarstwo Agroturystyczne Lucyna Siegień-Patejuk i Jan Niczyporuk-Szyło, Golakowa Szyja, gm. Hajnówka, pow. hajnowski. W kategorii firm mistrzem jest Sonarol z Jedwabnego, wicemistrzem: Wyrób Wędlin Mięsny Zakątek, Błażej i Fabian Niemyjscy Niemyje Stare. Dwa równorzędne ty tuły laureatów: Kiszenie z Tradycją, Marek Sienkiewicz, Czarna Wieś Kościelna i Przed siębiorstwo Handlowe Krzysztof Jabłoński, Jeleniewo. Gratulujemy.

‡ porozmawiajmy o rolnictwie 7-8 września 2022 r. w Białymstoku odbędzie się 19. edycja Międzynarodowego Forum Spółdzielczości Mleczarskiej – największe wydarzenie branży mleczarskiej w Europie Środkowo-Wschodniej. Głównymi tematami Forum będą bezpieczeństwo żywnościowe Europy i świata, a także kondycja polskiego, europejskiego i światowego mleczarstwa w ramach nowej perspektywy unijnej – ze szczególnym uwzględnieniem Europejskiego Zielonego Ładu (osiągnięcie neutralności klimatycznej krajów Unii Europejskiej do 2050 r.), nowej Wspólnej Polityki Rolnej (wsparcie z Unii Europejskiej dla rolników) oraz wyzwań jakie stoją przed branżą.

Młodość uskrzydla

Stado 330 sztuk bydła. Praca na 120 ha. Imponujące gospodarstwo, ale... Najbardziej zachwyca w tej rodzinie zgoda i radość wspólnej pracy i bycia ze sobą. Irena i Stanisław Szulewscy z synem Tomaszem, synową Haliną i 2-letnim wnukiem Dariuszem prowadzą gospodarstwo rodzinne.

Zapraszam Państwa do miejscowości Łumbie w gminie Sejny. Przygotowujemy gazetę w czasie żniw, stąd wielkie ukło ny w stronę pani Ireny, która oderwała się od codziennych obowiązków i zamieniła w dziennikarza.

Samodzielne gospodarzenie zaczęliśmy w 1998 r. – zaczyna. – W tym czasie było

dziesięć krów i trochę świń, a wszystko mieś ciło się w jednej oborze. Widząc u syna już od najmłodszych lat zamiłowanie do gospo darstwa, postanowiliśmy z mężem rozwijać się w kierunku hodowli bydła mlecznego.

Start nie był łatwy z taką ilością bydła. Zaczęło się pełne wielu wyrzeczeń inwesto wanie. Trzeba było kupić: jałówki hodowlane,

grunty orne i wybudować budynki inwen tarskie. Pierwszy nowy powstał w 2006 r. Był to budynek dla krów mlecznych, dzięki któremu udało się dość szybko zwiększyć stado. Po jakimś czasie gospodarze zauwa żyli możliwość dalszego rozwoju. W 2016 r. stanęła już następna obora, w której utrzy mywane jest bydło opasowe i jałówki.

Udój odbywa się w hali udojowej typu rybia ość 2x4. W 2019 r. w hali udojowej zostały zamontowane metatrony, które umożliwiają szybsze zidentyfikowanie chorej krowy, aby było można podjąć jej szybkie i odpowiednie leczenie.

W tej chwili mamy 330 sztuk bydła, w tym 115 krów dojnych – mówi Stanisław Szulewski. – Wydajność roczna 10.300 kg. Od początku jesteśmy związani ze Spół dzielnią Mleczarską „Mlekpol”, gdzie tra fia nasze mleko. Jesteśmy bardzo zado woleni i mamy nadzieję na dalszą dobrą współpracę.

Rodzice sprzedawali mleko do mleczarni w Sejnach, która kiedyś jeszcze nie była po łączona z Mlekpolem – wyjaśnia gospodarz.

Z wizytą u dostawców Mlekpolu w Łumbiach, gm. Sejny

Zresztą... jak widać, nie tylko w oborze

Najcięższe prace w oborze wykonuje pan Dariusz (uśmiech)

Ciągle podejmujemy nowe decyzje w kierunku dalszego rozwoju gospodarstwa – mówi Tomasz Szulewski. – Korzystamy z dofinansowań i staramy się unowocześniać park maszynowy.

– My, po przejęciu gospodarstwa, nadal po zostaliśmy dostawcami tej samej mleczarni, aż do teraz. Jak dotąd nie mieliśmy żadnych problemów ze Spółdzielnią. Nasze mle ko znajduje się w klasie extra, a pieniądze są wypłacane terminowo. Na naszą prośbę mleko jest odbierane codziennie, ponieważ z dwóch dni nie mieściło się w zbiorniku. Za to jesteśmy bardzo wdzięczni.

Mamy ustalony podział obowiązków: żona z synową zajmują się udojem krów, dokumentacją i gospodarstwem domowym, a ja z synem – całą resztą gospodarstwa –mówi pan Stanisław.

Państwo Szulewscy gospodarzą obecnie na 120 ha ziemi, na której uprawiają: 50 ha zboża, 30 ha kukurydza i 40 ha trawy.

Rodzice są bardzo zadowoleni z syna. Ho dowla bydła, to ciężka praca, ale widząc za angażowanie młodych, są pełni optymizmu.

Mamy jednego syna, który już od dzie ciństwa był zainteresowany gospodarstwem – mówi mama. – Skończył technikum rolnicze i studia rolnicze o specjalności agronomia z tytułem zawodowym inżynier rolnictwa. Jego żona jest absolwentką Politechniki Białostockiej na kierunku technika rolnicza i leśna, również z tytułem inżynier rolnictwa. Z ich strony widzimy duże zaangażowanie

Wszyscy wspólnie pracujemy, cieszymy się każdym dniem i co najważniejsze pragniemy żyć w zdrowiu. Życzymy młodemu pokoleniu zdrowia, spokoju i stabilizacji gospodarczej – mówią Irena i Stanisław Szulewscy.

i świetne pomysły na dalszy rozwój gospo darstwa, co nas bardzo cieszy i dodaje nam sił i chęci do dalszej pracy w gospodarstwie.

Kolejną niekwestionowaną radością jest dwuletni wnuczek – Darek. To on dodaje dziadkom skrzydeł.

To maleństwo też już interesuje się go spodarstwem, tak jak kiedyś jego tatuś

– mówią. – Chętnie chodzi z nami do obo ry i próbuje wykonywać te czynności co my. Uwielbia karmić krówki i bawić się zabaw kami rolniczymi. Mamy nadzieję, że rośnie nam kolejny następca.

opracowała barbara klem zdjęcia z archiwum rodzinnego pańStwa SzulewSkich

|

A w czerwcu, w Szepietowie

Powracamy na chwilę do ostatniego weekendu czerwca, by powspominać imprezę, która hucznie rozpoczęła tegoroczne lato. Pogoda, frekwencja i nastroje dopisały. Sobota i niedziela obfitowały w najpiękniejsze okazy zwierząt hodowlanych, pokazy, konkursy oraz spotkania biznesowe.

Nasza wystawa to wspólny dorobek po koleń doradców PODR, dyrektorów którzy kierowali w przeszłości tą jednostką i wielu współorganizatorów: związków hodowlanych, instytucji państwowych, samorządów, firm działających na rzecz rolnictwa, a także in nych podmiotów, które przez lata dokładały swoje cegiełki do budowy tej imprezy – Woj ciech Mojkowski, dyrektor PODR w Szepieto wie, tymi słowami przywitał wszystkich gości, podczas uroczystego otwarcia wydarzenia.

– Dla nas – pracowników PODR w Szepie towie, Wystawa to z jednej strony bardzo duży wysiłek organizacyjny, a z drugiej ra dość ze spotkania z państwem i ogromna satysfakcja, że współorganizujemy wielkie wydarzenie, które promuje podlaskie rolni ctwo, podlaski sektor agro i nie tylko.

Celem Regionalnej Wystawy Zwierząt Hodowlanych było zaprezentowanie w jed nym miejscu zwierząt odznaczających się wybitnym poziomem hodowlanym, bogatej

oferty firm zaopatrujących polskie rolni ctwo w rozwiązania techniczne i techno logiczne w szeroko rozumianej produkcji rolnej. Kalendarz imprez organizowanych przez PODR Szepietowo jest nadal napię ty. Zatem już teraz zapraszamy na Krajo wy Dzień Kukurydzy, który odbędzie się 11 września.

A poniżej ciekawostki z targowych stoisk naszych klientów.

tekSt i zdjęcia agnieSzka tokajuk

PRIMATOR przedstawił swoje maszyny flagowe, czyli te większe i specjalistyczne, bo na takie rośnie zapotrze bowanie. Rolnicy chcą, aby praca była wygodna i szybka. Primator stawia głównie na: New Holland, Kuhn i Metal -Fach. Pokazał też opryskiwacz firmy Krukowiak oraz kombajn CR8.80 Twin Rotor – w pełni rotorowy. Ten drugi sprawdza się przy koszeniu kukurydzy, ponieważ omłot nie uszkadza ziaren. Parametry: silnik FPT 11,1 l, moc 520 KM, pojemność zbiornika 12.500 l, prędkość rozładun ku 126 l/s, tylna oś napędzana, wydajność 35-40 t/godz w zależności od warunków pracy.

Kolejne interesujące pozycje to prasa Roll Belt 125 –następca popularnego modelu BR6090 i pług PHVH5, pięcioskibowy, hydraulicznie zabezpieczony, z dużymi odkładniami, systemem zmiennej szerokości orki. Jest on produkowany typowo pod markę New Holland. Pre zentowany był też hydraulicznie sterowany rozsiewacz Axis 50.2, 5-tonowy z nadstawą. Patentem firmy Kuhn i nowością w tych rozsiewaczach jest niezależne dawkowanie na każdej tarczy. Najciekawsze modele T5 do T7 mają nową skrzynię dynamic command, dwusprzęgłową z szybką i płynną zmianą biegów w czasie pra cy. Skrzynia przekładniowa z ośmioma biegami i trzema zakresami sprawia, że maszyna zawsze działa na najlepszym biegu, a co za tym idzie uzyskuje optymalną wydajność.

Firma DANEX wzbogaciła się o oddział w Suwałkach. Na hektarowej działce prowadzona tu będzie sprzedaż maszyn, ukierunkowana na ciągniki Steyer. Trwają przy gotowania do otwarcia. Dodatkowy punkt sprzedaży tych ciągników będzie też w Rogienicach. Wprowadze nie do oferty nowej marki nie było łatwe. Firma musiała przedstawić strukturę działania tak, aby sprzedaż Styera wzrosła na Podlasiu, ale nie kosztem już sprzedawanych produktów. Danex zatroszczył się o powiększenie kadry o wykwalifikowanych specjalistów dedykowanych do ciąg ników Styera. Serwis został podzielony na dwie grupy, każda do danej marki. Gama produktów Styer jest mocno zbliżona do gamy Case`a, z racji tego samego koncernu CRH. Różnią się wyposażeniem, głównie standardowym i skrzynią biegów. Wystawa w Szepietowie była okazją do promocji tego produktu.

Ciekawostki XXVIII Regionalnej Wystawy Zwierząt Hodowlanych, która odbyła się 25-26 czerwca w Szepietowie

11C33

kiszonka gotowa w 7 dni!

11C33 – z technologią stabilizacji tlenowej Rapid React™ przeznaczony do zakiszania całych roślin kukurydzy.

Przyspiesza fermentację zakiszanego materiału oraz zapewnia stabilność tlenową po otwarciu silosu.

Kiszonkę cechuje wysoka smakowitość oraz świeży przyjemny zapach.

Skarmianie można rozpocząć już po 7 dniach od przygotowania!

Produkt świetnie sprawdza się przy długoterminowym przechowywaniu kiszonki.

Więcej na pioneer.com/pl TM, ® Znaki towarowe należące do Corteva Agriscience i jej podmiotów stowarzyszonych. ©2022 Corteva.

Szczęśliwe mleko

Bez zapewnienia odpowiedniego dobrostanu, czyli warunków bytowania zwierząt, nie da się osiągnąć wysokiej produkcyjności. Nie ma takiej możliwości – mówi Witold Chabuz, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Można stosować najlepsze technologie, ale jeśli nie zapewni się odpowiedniego poziomu dobrostanu, produkcja nie będzie opłacalna.

Zwierzęta powinny mieć możliwość za chowania naturalnego behawioru, w przy padku bydła mlecznego dąży się do takich systemów produkcji, w których krowa bę dzie miała pełną swobodę w wykonywaniu czynności, tj. odpoczynku, pobierania pa szy czy wreszcie dojenia. Jak zauważa, do brostan jest sprawą kluczową, jeśli chodzi o zdrowotność, długowieczność, wydajność zwierząt. Jeśli mielibyśmy wymienić czyn niki wpływające na efektywność produk cji, to dobrostan znalazłby się na drugim miejscu, zaraz po żywieniu, choć żywienie też jest jednym z elementów dobrostanu. I nie wystarczy zapewnić tylko większą po wierzchnię w budynku, by uważać, że do brostan został podwyższony. Ważna jest kubatura (wskazane są budynki bezstro powe, z kurtynami, gdzie jest duża wymia na powietrza), mikroklimat oraz pastwisko, które może mieć wpływ na jakość produk tu. Według profesora Chabuza, ciągle zbyt mały nacisk kładzie się na wypas zwierząt.

Uważam, że jest on kluczowy, jeśli chodzi o jakość produktu – podkreśla. – Mleko czy mięso od zwierząt korzystających z wypasu zawiera więcej substancji prozdrowotnych.

Dodaje, że realizowane programy rządo we nie do końca doceniają wypas. A w wielu gospodarstwach byłby on możliwy do zre alizowania (średnia wielkość gospodarstwa objętego kontrolą użytkowości mlecznej nie przekracza 50 krów), gdyby istniała zachęta w postaci wyższej ceny mleka. Bo produkt o lepszych właściwościach prozdrowotnych powinien być droższy. Witold Chabuz zauwa ża, że oprócz rządowych projektów zwią zanych z dobrostanem pojawiają się inne, chociażby standard certyfikacji Dobrostan plus, nad którym pracuje Polska Izba Mleka.

Dobrostan plus na pewno świadczy o tym, że zwierzę jest bardziej szczęśliwe – podkreśla profesor. – Konsumenci spo żywający taki produkt, powinni mieć tego świadomość. Może hodowcy nie do końca zdają sobie z tego sprawę, że szczęśliwe

zwierzę oznacza większą produkcję, tańszą, bo mniej choruje, a bydło wypasane daje także lepszy produkt. Najlepszy poziom do brostanu związany jest z naturalnym beha wiorem, kiedy zwierzę może robić, co chce. W wielu przypadkach nie jest to możliwe, ale powinno się do tego dążyć. Takie zwierzę będzie zdrowsze, i szczęśliwe. Od pewne go czasu widać, że produkty „od zwierząt szczęśliwych” cieszą się dużą popularnością, a konsumenci są w stanie zapłacić za nie więcej. Najbardziej widoczne jest to w przy padku jaj. Jaja od kur z wolnego wybiegu, czyli inaczej mówiąc od „kur szczęśliwych” są najdroższe.

Jaja od kur z wolnego wybiegu to taki odpowiednik mleka od krów z wypasu. Warto promować produkty od zwierząt z podwyższonym dobrostanem, szczęśli wych – podsumowuje prof. Chabuz.

Kampania pt. Program dobrostan + sfi nansowana z Funduszu Promocji Mleka i re alizowana przez Polską Izbę Mleka.

Po prostu czuć się dobrze

Nowe regulacje ujęte m.in. w Europej skim Zielonym Ładzie, związane z dobro stanem zwierząt są wyzwaniem zarówno dla producentów jak i przetwórców mleka. Pojęcie to obejmuje takie elementy jak: na turalne biologiczne funkcjonowanie zwie rzęcia i jego stan emocjonalny oraz jego zdolność do wyrażania pewnych standar dowych zachowań.

Zgodnie z dobrostanem plus należy speł niać pięć następujących wymagań: zwierzę jest wolne od głodu, pragnienia i niedoży wienia, wolne od dyskomfortu fizycznego i termicznego, zwierzę jest wolne od bólu, urazów i chorób oraz jest w stanie wyrazić

większość swoich normalnych zachowań, zwierzęciu należy zapewnić odpowiednie warunki bytowe, mające na celu zapobie ganie psychicznemu cierpieniu.

Mając na względzie powyższe, mleczarnie oczekują przestrzegania przepisów związa nych z dobrostanem plus. Aby było to moż liwe konieczne jest zdobycie wiedzy w tym zakresie, dzięki temu podejście producen tów jak i przetwórców mleka do przestrze gania pięciu zasad będzie spójne. Wiedząc, jak istotne jest zagadnienie dobrostanu zwierząt, Polska Izba Mleka rozpoczęła re alizację kampanii pt. Program dobrostan+, sfinansowanej z Funduszu Promocji Mleka.

Celem kampanii jest poszerzenia świa domości społeczeństwa na temat dobro stanu zwierząt, którego definicja mówi, iż jest to stan pełnego zdrowia psychicznego i fizycznego zwierzęcia, gdy pozostaje ono w harmonii z otaczającym środowiskiem.

Sprostanie wymaganiom dotyczącym dobrostanu zwierząt ma na celu pomoc branży mleczarskiej oraz rolnikom zwięk szyć konkurencyjności na rynku poprzez dobre skojarzenia nie tylko z wysokiej ja kości i bezpiecznymi produktami, ale tak że standaryzowanym pozyskiwaniem su rowca od dobrze traktowanych zwierząt hodowlanych.

Dobrostan zwierząt, to korzyść dla rolnika i konsumenta

OPRAC. AGNIESZKA TOKAJUK, ŹRÓDŁO POLSKA IZBA MLEKA

DBAJ I SZANUJ DBAJ I SZANUJ

Program dobrostan+ sfinansowany jest z Funduszu Promocji Mleka i realizowany przez Polską Izbę Mleka

z najnowocześniejszych laboratoriów funkcjonuje w Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka w Jeżewie Starym

Mikroskop prawdę ci powie

Wykonuje trzy rodzaje badań: podstawowe na potrzeby oceny wartości użytkowej mleka, sprawdzające cielność krowy i badania pasz. Akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji. Po laboratorium PFHBiPM oprowadza i opowiada Bogdan Kulesza, kierownik laboratorium PFHBiPM.

Jak w praktyce wyglądają badania i co pozwalają sprawdzić?

Próbki mleka, pobrane w terenie przez zootechników od pojedynczych krów, nasi kierowcy przywożą chłodniami. Badania wykonujemy na aparatach typu CombiFoss. To są jedne z najbardziej nowoczesnych urządzeń do badania składu chemicznego i oznaczania liczby komórek somatycznych. Wykonujemy oznaczenia procentowej za wartości tłuszczu, białka, laktozy, kazeiny, suchej masy oraz oznaczamy zawartości mocznika i liczby komórek somatycznych. A robimy to, by hodowca mógł wybrać naj lepsze sztuki w stadzie lub stwierdzić przy padki chorób. Wykonujemy po kilka tysięcy próbek dziennie, ponad 160 tys. miesięcz nie, milion osiemset rocznie! Następnie wyniki trafiają do systemu. A po przetwo rzeniu danych w przeciągu max. dwóch dni do hodowcy na email. Jest to jeden z najlepszych wyników w Europie, a może i na świecie, jeżeli chodzi o czas, przeka zywania informacji.

Jakie informacje hodowca może uzyskać z próbki mleka?

Może na przykład, wytypować krowy, któ re chciałby przebadać pod kątem cielno ści. Badanie można wykonać u tych, które są min. 60 dni po wycieleniu oraz 28 dni po inseminacji. W pierwszej kolejności bada się skład chemiczny mleka, a później ciel ność. Trwa to ok. 4 godz., robimy takich badań ok. 5 tys. miesięcznie. W ubiegłym roku było to ok. 50 tys. Kontrola cielności opiera się na badaniu glikoprotein ciążo wych – białek, które są produkowane przez organizm krowy w czasie ciąży. Jest to wciąż nowa metoda, wykonujemy te badania do piero od 2019 r. Część hodowców nawet nie wie, że są one możliwe.

A badanie składu chemicznego mleka?

Prowadzenie dużego specjalistycznego gospodarstwa mlecznego jest trudne bez znajomości składu mleka. Średnia ilość krów w oborach ocenianych na Podlasiu to 40 sztuk. Naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie przygotowali kalibracje do maszyny pomiarowej na podstawie idealnych, pasz krajowych.

Jest to bardzo krótki proces. Próbkę pod grzewamy do ok. 40 st. C i badamy. Analiza jest w pełni zautomatyzowana, co wyklu cza błędy ludzkie. Urządzenie „zajmuje się” analizą, człowiek tylko podstawia próbki do maszyny. Trzeba pamiętać, że mleko jest nietrwałym produktem. Próbki są konser wowane, by zapobiec ich kwaśnieniu, które zmienia skład chemiczny.

Wydaje się to mało skompliko wane (uśmiech)

Musimy odpowiednio przygotować urzą dzenie do pracy, co zajmuje codziennie pra wie godzinę. Wykonujemy szereg różnych sprawdzeń. Mają one na celu potwierdze nie, że urządzenia wskazują prawidłowo. Sprawdzamy m.in. czy z tej samej porcji mleka kolejne wyniki są na tym samym poziomie. Istotną czynnością jest ich po równanie z próbkami kalibracyjnymi, czyli materiałami odniesienia. Innym elemen tem potwierdzania wiarygodności wyników

są międzylaboratoryjne badania porównaw cze wykonywane na poziomie krajowym i międzynarodowym.

Jakie korzyści ma hodowca z tych badań?

Bardzo ważną informacją stanowi fakt, że krowa jest w ciąży. Najlepiej, aby stany te były usystematyzowane, wiąże się to bo wiem z produkcją mleka. Gdy okresy mię dzyciążowe wydłużają się, krowa daje mniej mleka, a hodowca mniej zarabia. Na pod stawie badania można szybciej zdecydo wać: albo pielęgnowanie ciąży, albo czeka nie na wycielenie, albo kolejną inseminację. Wyniki dają informacje o tym, co produkuje krowa, jaka jest zawartość podstawowych składników mleka, tłuszczu i białka. Na ich podstawie hodowca dostaje zapłatę z mle czarni. Idąc dalej... Czy daną sztukę i jej potomstwo warto zatrzymać. Taka wiedza umożliwia np. doskonalenie stada. Poprzez

Jedno

np. dobieranie nasienia buhajów, których potomstwo produkuje mleko o wyższej zawartości tłuszczu czy białka. Innym ele mentem jest np. ocena poprawności ży wienia na podstawie wyników badań. Czy żywienie jest na odpowiednim poziomie i właściwie zbilansowane, pokazuje zawar tość mocznika. Ważny jest również stosunek tłuszczu do białka. Złe wyniki mogą świad czyć o chorobach metabolicznych. Ponad to na podstawie badania ciał ketonowych jesteśmy w stanie stwierdzić, czy krowa choruje na ketozę. Najskutezniejszymspo sobem stwierdzania chorób wymienia jest badanie komórek somatycznych, które rów nież przeprowadzamy.

|Zalety badań cielności?

Łatwość pobierania materiału i bezstreso wość dla krowy. Próbka na badanie cielności może być pobrana w dowolnym momencie. Krowa w trakcie doju produkuje mleko o róż nym składzie. Na początku doju jest bardzo ni ska zawartość tłuszczów, a na koniec – bardzo wysoka. Aby wynik odzwierciedlał dokładnie to, co produkuje krowa, próbka mleka powin na być pobrana z całego doju. Zootechnicy używają mlekometru, co na koniec doju daje reprezentatywną próbkę. Urządzenie to pod łącza się w trakcie próbnego udoju i od po czątku do końca proporcjonalnie pobierana jest część mleka do probówki.

Skupiamy się głównie na badaniu pasz objętościowych, czyli tych które hodowca produkuje we własnym gospodarstwie, tj. kiszonki z kukurydzy, lucerny, motylkowe z trawami, kiszone ziarno kukurydzy, TMR, siano łąkowe oraz nasiona i śruty.

A badanie pasz?

Badania są pomocne w celu ułożenia daw ki pokarmowej. Zmienność składu chemicz nego pasz objętościowych jest dosyć różna. Wpływają na to: zestaw roślin, rodzaj gleby, pogoda, klimat. Do wiarygodnego wyko nania badań potrzebujemy kilogramowej, najbardziej jednorodnej próbki. Uzyskanie takiej w przypadku pasz, nie jest proste. Aby próbka kiszonki była reprezentatyw na powinna być pobrana z kilku różnych miejsc i dostarczona do laboratorium jak najszybciej tj. w ciągu 24–36 godzin od po brania lub od zakończenia mrożenia. Należy je przesyłać w opakowaniach o własnoś ciach termoizolacyjnych, tj. termotorbach lub pudełkach styropianowych.

Czy jest coś co może zakłócić wyniki ba dania cielności?

Zadaniem pracowników jest potwierdzenie, że wyniki, które trafiają do hodowcy, są wiarygodne i będą użyteczne. |

Niewiele jest czynników zakłócających. Generalnie metoda jest bardzo skuteczna. Jedynie jakieś przypadki chorobowe, jak np. przemieszczenie trawieńca i cysty lub utrata ciąży, mogą zakłócić wyniki.

Dziękuję za rozmowę.

agnieSzka tokajuk

Sposób pobierania próbek do badań składu chemicznego jest dosyć istotny, szczególnie jeżeli chodzi o tłuszcz i komórki somatyczne.

Światowe zbiory ziarna kukurydzy już dawno przekroczyły miliard ton

Kukurydziany boom

Podczas ostatnich dwóch dekad produkcja kukurydzy wzrosła dwukrotnie. W Polsce w 2021 r. powierzchnia zasiewów tego gatunku przekroczyła 1,7 mln ha i była o 20% wyższa niż w poprzednim. Z danych ARiMR wynika, iż w 2022 areał uprawy wynosi 1,86 mln ha, wzrósł w stosunku do poprzedniego roku o 8,5%.

Rok temu zajęliśmy trzecie miej sce wśród europejskich produ centów kukurydzy. Zbiory polskiej kukurydzy stanowiły 11% pro dukcji unijnej. Postęp hodowla ny oraz nowoczesne technologie hodowli przyczyniły się do bar dzo znacznego wzrostu wydaj ności tej uprawy. Z kolei rosną ce zapotrzebowanie na surowiec zapewnia względną stabilizację rynku oraz dobre perspektywy jego rozwoju. Eksperci prognozują wyraźny wzrost zużycia tej rośliny na świecie. W tym roku wzrosną też zbiory. Amerykański Departa ment Rolnictwa USDA przewiduje także wzrost globalnych zapasów kukury dzy. W Polsce ceny ziarna będą podążały za zmianami na rynkach zagranicznych. Sy tuacja geopolityczna nie napawa optymi zmem. Jednak producenci kukurydzy mogą się czuć relatywnie bezpieczni.

Dzięki dobrym wynikom produkcyjnym oraz wprowadzeniu odmian dobrze toleru jących niską temperaturę wiosną czy stres suszy, uprawa kukurydzy możliwa i ren towna jest na niemalże całym terytorium naszego kraju. Jest to gatunek, który nie przysparza zbyt wielu problemów. W od różnieniu od większości innych upraw na kłady na produkcję są relatywnie niskie. Nie wymaga skomplikowanej ochrony fungi cydowej i insektycydowej. Niezbędna jest jednak staranna agrotechnika jako podsta wowy sposób zapobiegania nadmiernemu rozwojowi chwastów, chorób i szkodników.

Warto także do uprawy wybierać odmiany tolerancyjne na choroby i mniej porażane przez szkodniki. Wielu ekspertów przedsta wia kukurydzę jako gatunek o ogromnym potencjale wykorzystania metod biologicz nych do ochrony plantacji. W jej uprawie stosować można kruszynka do zwalczania omacnicy prosowianki, nicienie do walki ze stonką kukurydzianą czy grzyby z rodzaju Trichoderma do redukcji infekcji fuzarioz. Obecnie obserwujemy intensywny rozwój hodowli odpornościowej, której wynikiem jest wprowadzenie na rynek coraz większej ilości odmian kukurydzy tolerancyjnych na szereg różnych patogenów. Niezmien nie istotnym zagrożeniem dla tej uprawy jest niekorzystna aura. Priorytetem hodowców jest uniezależnienie plonowania od zmien nych warunków pogodowych. Coraz częś ciej zmagamy się z nieprzewidywalną aurą,

która przyczynia się do zwiększenia poziomu stresu dla roślin. Dla ku kurydzy niekorzystne są wiosenne chłody i letnie susze. Szczególnie te ostatnie mogą w znaczący sposób obniżyć wysokość i jakość plono wania. Warto wybierać odmiany, które nie tylko wysoko, a przede wszystkim stabilnie plonują w róż nych warunkach uprawowych. To, plus odpowiedni dobór wczesno ści odmiany do danego regionu to najlepsza droga do sukcesu w uprawie tej rośliny. Przykładem takiej odmiany jest średniowczesny (FAO 240-250) mieszaniec na ziarno DKC3595. Wyróżnia się wysokim i wiernym plonowaniem, nawet na słabszych stanowiskach glebowych oraz silnym efek tem Dry-Down, czyli szybkim zrzutem wody w końcowej fazie dojrzewania. Dodatkowe atuty odmiany to silny wigor początkowy, dobra tolerancja na niską temperaturę oraz mała podatność na wyleganie.

Ceny środków produkcji drożeją w szyb kim tempie. Z pewnością odbije się to na rentowności produkcji rolnej. Nakła dy na uprawę kukurydzy, nie licząc susze nia, nie należą do najwyższych. Wybierając wysoko i wiernie plonujące odmiany wciąż możemy liczyć na w miarę satysfakcjonujący zysk. Szczególnie, gdy wybierzemy odmianę o niskiej wilgotności ziarna w czasie zbio ru, co znacząco obniża koszty poniesione na dosuszanie ziarna.

tekSt i zdjęcia: anna rogowSka, agencja praSowa jetrejon

|

Do krajowego rejestru wpisano już ponad 200 odmian kukurydzy. Ich wartość gospodarcza została sprawdzona i potwierdzona w doświadczeniach PDO.

Dożynki Wojewódzkie w Ciechanowcu

Chleb – życie, radość, sytość, szczęście

Uroczyste nabożeństwa, orszak bogato zdobionych wieńców oraz dożynkowe ceremoniały, odznaczenia i konkursy –w niedzielę, 14 sierpnia, rolnicy z województwa podlaskiego podziękowali za tegoroczne plony.

W uroczystościach na terenie Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Cie chanowcu wziął udział wicepremier Henryk Kowalczyk, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Samorząd województwa reprezen towali wicemarszałkowie: Sebastian Łuka szewicz i Marek Olbryś, członek zarządu Marek Malinowski oraz Bogusław Dębski, przewodniczący sejmiku i radni wojewódzcy, w tym m.in. Łukasz Siekierko.

Po raz pierwszy w historii naszego re gionu Dożynki Wojewódzkie obchodzo no wspólnie z Podlaskim Świętem Chle ba, zorganizowanym w tym roku po raz 20. Doroczne podziękowanie za plony trady cyjnie rozpoczęły nabożeństwa w dwóch obrządkach. Liturgii w cerkwi pw. Wnie bowstąpienia Pańskiego przewodniczył bp Warsonofiusz, ordynariusz diecezji siemiaty ckiej. Mszę w kościele pw. Wszystkich Świę tych celebrował bp Tadeusz Bronakowski – biskup pomocniczy diecezji łomżyńskiej. W wygłoszonej homilii podkreślił, że rolnicy, którzy obchodzą dziś swoje święto, przy byli, aby podziękować Bogu za czas żniw, za wszystko, co spotkało ich w tym roku.

Minister Kowalczyk pogratulował rol nikom obfitych plonów i zwrócił uwagę na kwestie bezpieczeństwa żywnościowego oraz rozwoju sektora przetwórstwa żywno ści w Podlaskiem.

W trakcie brutalnej wojny na Ukrainie również polscy rolnicy zabezpieczają nam żywność, nie tylko dla Polaków, ale dla tych, którzy uciekli przed wojną, dla wszystkich obywateli Ukrainy. To jest wielkie dzieło i za to rolnikom należą się wielkie słowa uznania – powiedział. – Powiat wysokoma zowiecki i województwo podlaskie słyną z produkcji mleka. Ten rynek jest najbar dziej stabilnym rynkiem w Polsce, dlate go, że przetwórstwo mleka jest w rękach polskich.

Występujący w imieniu Zarządu Woje wództwa Podlaskiego wicemarszałek Se bastian Łukaszewicz, poprosił publiczność o brawa dla rolników naszego regionu. Za znaczył, że dożynki to także czas refleksji nad polską wsią i jej rolą we współczesnym świecie, społeczeństwie i narodzie.

Od zawsze polska wieś była ostoją pań stwowości, moralności i patriotyzmu, gdzie szlachetne zasady i wartości oraz pokora były zawsze na pierwszym miejscu. (…) Polska wieś jest miejscem produkcji żywności uznawanej na całym świecie i cenionej głównie za jej bar dzo wysoką jakość – podkreślił wicemarszałek. – Naszym zadaniem, jako konsumentów, jest zawsze wybierać i kupować jedzenie produko wane na polskiej wsi, polskie produkty. Będzie to przejaw naszego patriotyzmu konsumen ckiego i wsparcia naszych rolników.

W trakcie dożynek przeprowadzono też tradycyjne konkursy. Pierwsze miej sce w kategorii „wieniec tradycyjny” zdobył wieniec z gminy Wyszki, zaś zwycięski laur wśród wieńców tzw. nowoczesnych trafił do gminy Suraż. Za najpiękniejsze stoisko uznano KGW Piętkowianki z gminy Kluko wo. Dożynki wojewódzkie były też okazją do wręczenia ministerialnych medali za służonym rolnikom. Otrzymały je w tym roku 24 osoby.

Na scenie przed publicznością wystąpi ły: Warszawska Orkiestra Sentymentalna, zespół „Megitza”, duet „Swoi” z Ukrainy oraz Warszawska Kapela z Targówka. Im prezę zamknęły występy zespołów Pectus oraz Kombi.

cezary rutkowSki um wp zdjęcia: paweł krukowSki um wp

Rolnicy najlepiej wiedzą jak wiele ciężkiej pracy potrzeba, pracy uświęconej Bożym Błogosławieństwem, aby ziemia wydała obfity plon i aby na polskich stołach nigdy nie zabrakło polskiego chleba.

Porady przy wyborze odpowiedniego skutera

Zadowoli każde potrzeby

Okres wakacyjny jest czasem, gdy mamy ochotę zrezygnować z codziennej jazdy samochodem. Większość z nas lubi wtedy korzystać z promieni słońca. Lato to okres, kiedy dużo osób ma więcej obowiązków. Możemy zdecydować się na rower, jednak nie sprawdzi się on w każdej sytuacji.

Gdy potrzebujesz prze wieźć większy bagaż lub dostać się gdzieś szyb ciej, najlepszą opcją może okazać się skuter! Dzięki niemu masz możliwość skorzystania z pięknej po gody. Bez zbędnego tru du możesz pokonać na wet najbardziej nierówną ścieżkę. Skuter upraszcza wykonywanie codzien nych obowiązków.

Jeśli zdecydujesz się ko rzystać z tej formy trans portu, chętnie pomożemy w wyborze idealnego sku tera dla Ciebie. W naszej ofercie znajdziesz wiele skuterów takich marek, jak: Junak, Kymco czy Peugeot. Producenci tworzą pojazdy przeznaczone dla każdego. Skutery o poj. do 50 cm³ pozwolą na jazdę osobom już od 16 roku życia mających pra wo jazdy kat. AM. Kierowcy pojazdów kat. B i ze stażem min. 3 lata mogą zdecydować się

na zakup skutera o wyższej poj. – do 125 cm³. Na miłośników dużych pojemności czekają skutery powyżej 125 cm³. Pojazdy te prze znaczone są dla osób z prawem jazdy kat. A.

Trzy marki, ale którą wybrać? Junak ma wieloletnie doświadczenie w produk cji skuterów. Stawia on na klasyczny styl swoich produktów. Łączy no woczesność ze stylem retro. W swoim portfolio oferuje wiele modeli w atrakcyjnych kolorach. Na szczególną uwagę zasługuje RXOne 125. Cieszy się uwagą klien tów, którzy uwielbiają jazdę leśnymi ścieżkami. Dzięki dużym kołom oraz szero kiemu skokowi zawieszenia pokona nawet najbardziej wyboistą drogę. Ponadto zastosowane w skuterach gmole pozwalają na prze wożenie ładunków.

Jeśli chcesz uzyskać więce J informac Ji na temat prezentowanych modeli oraz dedykowanychdo nich akcesoriów skontaktuJ się z autoryzowanym punktem sprzedaży i napraw rowerów oraz quadów w woJewództwie podlaskim andzik , anna bereziecka , w Jedne J z dwóch lokalizac Ji: ► ul hetmańska 67, 15-727 Białystok ► ul. Jana pawła ii 26 lok u3, 19-300 ełk telefon: 515 122 959 e mail: andzik rowery@gmail com

Kymco w swojej ofercie proponuje skute ry w pełnej gamie poj. od 50 cm³ aż do 550 cm³. Dzięki temu spełnią oczekiwania na wet najbardziej wymagających użytkowni ków. Skuterem, który spraw dzi się w codziennej jeździe jest Agility 16+ 125i. Posiada on dużo miejsca na bagaż. Jego funkcjonalność ułatwi wykonywanie codziennych czynności.

Peugeot jest prestiżowym producentem skuterów sku piającym się na wysokiej jako ści i nowoczesnym wyglądzie pojazdów. Duży wybór mode li i wachlarzy kolorystycznych sprawi, że każdy znajdzie coś dla siebie. Na uwagę zasługu je też model Django. Francu ska elegancja sprawi, że nikt nie oderwie od niego wzroku! Do wyboru są dwie poj. – 50 cm³ oraz 125 cm³, także nawet najmłodszy miłośnik dwóch kółek może się na niego zdecydować.

Niezależnie, który wybierzesz, gwarantu jemy wysoką jakość produktu i niski koszt eksploatacji.

oprac at

Spośród osób, które prześlą prawidłowe hasło krzyżówki, wylosujemy trzy i nagrodzimy książkami pt. „Znani i (nie)zapomniani. Szukamy ciągu dalszego”. Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres redakcji lub mailem mleczne@skryba.media.pl. Na rozwiązania czekamy do końca października br. Uwaga! W losowaniu nagród wezmą udział zgłoszenia zawierające poprawne hasło, imię, nazwisko i adres uczestnika.

CZTERDZIEŚCI ROZMÓW

„Znani i (nie)zapomniani. Szukamy ciągu dalszego” to rozmowy, które Tomasz Gawiński przeprowadził w latach dwutysięcznych z aktorami, wokalistami, sportowcami. Niektórzy z nich są dziś trochę zapomniani, niektórzy nadal pracują. Wśród nich są np. Tomasz Borkowy, Leszek Teleszyński, Emilia Krakowska, Olga Lipińska.

Te historie czyta się z tym większą przyjemnością, im bardziej uświadamiamy sobie, że wszystko przemija, a życie umyka jak przestraszony rumak. Dzięki tej książce wracają zapomniane wydarzenia, zjawiska, skandale i osobowości – tak po lekturze książki powiedział Krzysztof Skiba, muzyk,

zespołu Big Cyc.

Hasło krzyżówki z ostatniego wydania gazety brzmiało: Bielenda naturalne kosmetyki.