Podlaskie Agro Nr 5(103)/2020 by Wydawnictwo Skryba

NR 5(103)/2020

ISSN

1896 - 8260

CZERWIEC 2020

Zasadź

las

Przegląd

rzepaku

Lizawki mineralne - do samodzielnego pobrania Lizawki w wiaderku lub wannie do uzupełnienia minerałów, witamin i mikroelementów dla: krów, jałówek i młodzieży oraz bydła mięsnego. Teraz opcjonalnie z dodatkiem czosnku. Olejki eteryczne i zapach czosnku odstraszają muchy, komary i gzy, dlatego trzymają się one od zwierząt z daleka.

Bergophor Futtermittelfabrik Dr. Berger GmbH & Co. KG 95326 Kulmbach · Tel. +49 9221 806-0 · www.bergophor.pl michal.suchy@bergophor.pl · Tel. +48 602 28 49 27 slawomir.jaksim@bergophor.pl · Tel. +48 510 06 44 01

– ob ro na am i ad ow d pr ze

C zo sn ek

Maxxum wychodzi z cienia Maxxum 125 od:

215 000 PLN netto

Więcej informacji:

Tel. 606 - 100 - 314

Wyłączny dystrybutor maszyn McHale na województwo podlaskie

Siedziba Główna Rogienice Wielkie ul. Olszanka 27 18-516 Mały Płock tel. 86 279 15 65

Punkt Wystawowy 17-100 Bielsk Podlaski ul. Żwirki i Wigury 73 tel. 784 297 554 Oddział Grajewo ul. J. Piłsudskiego 47 19-200 Grajewo tel. 606 445 100

www.bmdanex.pl

Oddział Wysokie Mazowieckie 18-200 Wysokie Mazowieckie ul. Zambrowska 34 tel. 604 957 248

Punkt Wystawowy 16-400 Suwałki ul. Sportowa 23 tel. 602 599 300

e-sklep: www.edanex.pl

W NUMERZE: QQ AKTUALNOŚCI QQFinał AgroLigi 2019

QQNa Podlasiu dajemy radę. Wywiad z dyrektorem PODR

QQLas za unijne pieniądze

QQCenna woda

QQKradzieże sprzętu rolniczego

QQ MASZYNY QQNiemiecka jakość w standardzie

QQ NOWOŚCI RYNKOWE

QQ HODOWLA QQHodowca i mechanik

QQRozmowy ojca z synem, cz. 8

QQ UPRAWA QQPrzegląd rzepaku

DRODZY CZYTELNICY Pozwólcie, że tym razem zabiorę głos pro bono. Zbliża się czas żniw. Dla rolników to ukoronowanie całego roku wysiłków. Na szczęście, zaczęło padać, widmo suszy, na razie, zostało odegnane. To jednak oznacza, że zbiory będą wyścigiem z czasem. Niestety, dla wielu rolników będzie to wyścig z przeszkodami. Część z nich na pola położone blisko obejść docierać będą kombajnami z zamontowanym hederem. Tak jest szybciej i prościej – pamiętajcie legaliści, to wyścig z pogodą i czasem. Samochody stojące wzdłuż wiejskich ulic to przeszkoda nie do przejścia. A przecież wystarczy na te dziesięć dni w roku wstawić samochód na podwórko. Wiem, że to apel nie do stałych mieszkańców wsi, ale do tych, którzy weekendowo zamieniają mieszkanie w mieście na domek na wsi. Może nie robią tego celowo, nie po to, by komukolwiek zaszkodzić, ale efekt jest taki sam. Jak mówi bohater naszego artykułu: Odpinać heder, ładować go na wózek, prosić kogoś, żeby jechał z tym wózkiem, zaczepić i to samo w drugą stronę... Po kilkunastu godzinach w polu, prośba o zabranie samochodu może być wyartykułowana w nieco ostrzejszej formie. I konflikt gotowy. Wielu reaguje ze zrozumieniem, wielu też może, niestety, pochwalić się deficytem empatii. Może warto zwrócić uwagę niedzielnemu mieszkańcowi wsi, że trawa na podwórku zniesie samochód przez te kilka dni. To przecież tylko 10 dni w roku... Artur Golak

QQ MOTORYZACJA QQElektryzujący Koreańczyk

redaktor naczelny

QQ ZDROWIE I URODA QQKierunek – uzdrowiska!

QQ ROZRYWKA

 Redaktor naczelny: Artur Golak , agolak@skryba.media.pl

QQKrzyżówka

QQHumor

Zdjęcie na okładce: Iwona i Andrzej Sobolewscy z Klewinowa w gm. Juchnowiec Kościelny i ich syn Karol z żoną Dianą Fot. Barbara Klem

PODLASKIE AGRO

ul. Bema 11, lok. 80, 15-369 Białystok, tel. 85 745-42-72, www.podlaskieagro.pl, e-mail: biuro@podlaskieagro.pl

 Redakcja:

Barbara Klem, Marzena Bęcłowicz

 Współpraca:

lek. wet. Józef Wszeborowski

 DTP:

Jan Kitszel

 Reklama:

Sebastian Rutkowski 503-039-455, kierownik biura reklamy

Joanna Kaczanowska-Sawicka 662-234-788, Andrzej Niczyporuk 501-303-181, Justyna Ostaszewska 500-123-174

 Wydawca: Wydawnictwo Skryba  Druk: Bieldruk Białystok

 Nakład: 15.000 egz.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów.

AKTUALNOŚCI Dyskusje

eksperckie

U nas w miarę dobrze

Na łamach „Podlaskiego Agro” inaugurujemy cykl rozmów z ekspertami sektora rolniczego Podlasia. Na początek, Wojciech Mojkowski, dyrektor Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie. Podlaskie Agro:. Jesteśmy dumni z patronatu prasowego nad organizowanymi przez Was targami. W czerwcu miała się odbyć 27 edycja Regionalnej Wystawy Zwierząt Hodowlanych i Dni Doradztwa Rolniczego. Miała... Wcześniej odwołaliście targi wiosenne. Targi gromadziły liczne grono wystawców i zwiedzających. W jaki sposób udało się zbudować prestiż i wysoki poziom Waszych imprez targowo-wystawienniczych? Wojciech Mojkowski: Nasze targi od lat cieszą się bardzo dużą popularnością wśród zwiedzających i wystawców. Co roku sezon zaczynaliśmy w kwietniu. Wystawy obejmowały szeroki zakres tematów związanych z rolnictwem: ogrodnictwo, pszczelarstwo, sadownictwo, hodowlę zwierząt, uprawę zbóż, budownictwo wiejskie, pasze. W tym roku, z powodu pandemii, nie mogliśmy zorganizować dotychczasowych imprez, nie wiemy też, co będzie z pozostałymi. Poziom, jaki osiągnęliśmy, to efekt pracy całego zespołu organizacyjnego. Nie byłby on możliwy, gdyby nie rozbudowa infrastruktury, dzięki której wystawcy, zwiedzający i sami organizatorzy mogą w coraz lepszych warunkach uczestniczyć w targach. Poza tym szeroko zakrojone działania promocyjne pozwalają nam dotrzeć do wielu zainteresowanych. Należy też podkreślić znaczącą rolę współorganizatorów i partnerów medialnych naszych wydarzeń. Dokładamy wielu starań o to, by nasze usługi były na jak najwyższym poziomie. Prestiż i uznanie zdobyliśmy dzięki wielu pozytywnym opiniom wystawionych przez uczestników naszych przedsięwzięć. Ale nie tylko oni zauważyli nasz wysoki poziom. Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych była nagrodzona w 2015 r. Podlaską Marką Roku. Kilkukrotnie otrzymaliśmy tytuł Targowego Lidera, przyznawany przez redakcję czasopisma „Zagroda”.

W.M.: Tak, to dość nowy trend wśród firm nasiennych, maszynowych, które organizują bezpośrednie pokazy swoich produktów dla zainteresowanych rolników. Każdy stara się pozyskać jak najwięcej klientów, wykorzystując najnowsze metody. Z naszej perspektywy trudno uznać działania podejmowane przez firmy jako działania konkurencyjne. Mamy po prostu inne cele. Przedsiębiorcy są nastawieni na pozyskiwanie klientów indywidualnych, my natomiast staramy się stworzyć dogodne warunki do kontaktu między firmami a rolnikami. Przykładem takiej działalności jest Podlaski Dzień Kukurydzy. Współpracujemy a nie konkurujemy z firmami nasiennymi i dzięki temu możemy zorganizować ciekawą dla rolnika imprezę. We wrześniu na naszych polach doświadczalnych można obejrzeć dość dużą kolekcję różnych odmian kukurydzy dostarczonych przez ponad 20 firm nasiennych. W ten sposób rolnicy mogą porównać oferty wielu firm w jednym miejscu, co jest wygodne i oszczędza czas.

P.A.: Jak pandemia wpłynie na targi? Czy możliwe jest wypracowanie innej formuły kontaktu z rolnikami i przedsiębiorcami? W.M.: Niestety pandemia Covid-19 bardzo zmieniła funkcjonowanie niemal wszystkich dziedzin życia. W tym czasie przemysł zwolnił albo zupełnie się zatrzymał. Spotkania wystawców z klientami stały się niemożliwe. Trudno przewiedzieć, jak ta sytuacja wpłynie na organizację targów w przyszłości, na razie są obostrzenia i musimy ich przestrzegać. Pewne działania związane z działalnością Ośrodka będziemy próbowali organizować wirtualnie. Jeżeli chodzi o imprezy wystawiennicze, niestety jest to nie możliwe. Na wrzesień mamy zaplanowany Podlaski Dzień Kukurydzy a w październiku Jesienne Targi Ogrodnicze. Obecnie nie da się przewidzieć, jaka będzie sytuacja na jesieni. P.A.: Przez wiele lat targi w Szepietowie by- Niemniej, myślimy o ewentualnym wzbogały jedyną tego typu imprezą na Podlasiu. ceniu jesiennych imprez np. o wystawę króTeraz macie jakby „konkurencję”. Wiele lików, aukcję koni itp. firm kontaktuje się z rolnikami bezpośrednio, choćby organizując targi P.A.: Podlaskie ODR to także doradztwo i bogaty katalog szkoleń. Czy podlascy wewnętrzne, dni otwarte. Czy PODR rolnicy widzą potrzebę zdobywania now Szepietowie czeka walka o klienta? 4

Wojciech Mojkowski, dyrektor PODR w Szepietowie

wej wiedzy? Co najbardziej ich interesuje i jak staracie się temu sprostać? W.M.: Zadania realizowane przez Ośrodek są dostosowane do potrzeb praktyki rolniczej województwa podlaskiego i wynikają z zapotrzebowania zgłaszanego przez rolników. Oferta doradcza i szkoleniowa obejmuje szeroki zakres tematyczny, dotyczący: produkcji roślinnej i zwierzęcej, ekonomiki, ekologii i ochrony środowiska, przedsiębiorczości i wiejskiego gospodarstwa domowego. Upowszechniamy dobre praktyki rolnicze, mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami ze źródeł rolniczych oraz te, dotyczące ograniczenia emisji amoniaku do powietrza. Wspieramy realizację ogólnopolskiego programu regeneracji środowiska gleb przez ich wapnowanie, w szczególności poprzez upowszechnianie wiedzy nt. pozytywnej roli wapnowania w procesie produkcji rolniczej. Promujemy i wspieramy współpracę i różne formy wspólnego działania, w szczególności grupy producentów rolnych, spółdzielnie. Promujemy produkcję zdrowej żywności w zakresie: higieny produkcji żywności pochodzenia roślinnego w gospodarstwie, rolnictwa ekologicznego, bezpieczeństwa żywności oraz ochrony zwierząt, w szczególności obowiązujących przy uboju z konieczności zwierząt gospodarskich kopytnych poza rzeźnią, możliwości i sposoby wykorzystania pasz niemodyfikowanych genetycznie w żywieniu zwierząt, z uwzględnieniem rodzimych źródeł białka paszowego, przeciwdziałania antybiotykooporności u ludzi i zwierząt oraz przeciwdziałania marnowaniu żywności. C.D. NA STR. 6

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

KÄRCHER CENTER EFEKT

ul. Bitwy Białostockiej 8 C 15-103 Białystok tel. 85 66 47 112 fax 85 66 23 720 www.karchercenter-efekt.pl

SPRZEDAŻ SERWIS

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 4

Niedostatek opadów deszczu w ostatnich latach nie sprzyjał produkcji roślinnej. Skutki niedoboru wody w glebie odczuły rośliny uprawne, wydając często bardzo niskie plony. Podlascy rolnicy coraz częściej poszukują wiedzy o racjonalnych uprawach, ograniczających negatywne skutki deficytu wody. Dlatego szerzymy wiedzę z zakresu gospodarowania wodą w rolnictwie w obliczu suszy w tym: praktyki rolnicze mające na celu zwiększenie retencji, powtórnego wykorzystania wody w gospodarstwie, precyzyjnego nawadniania, zmian struktury upraw i odmian roślin sprzyjających oszczędniej gospodarce wodnej, korzystania z wód w świetle prawa. Oferowane rolnikom doradztwo, różne formy szkoleniowe i upowszechnieniowe powinny przyczyniać się do tego, aby stawali się oni bardziej świadomi procesów przebiegających w ich gospodarstwach rolnych, procesów związanych z ochroną środowiska, bezpieczeństwem żywności, zdrowiem publicznym i dobrostanem zwierząt.

W.M.: Myślę, że podlascy rolnicy radzą sobie w miarę dobrze w obecnej sytuacji. Przede wszystkim na wsi podlaskiej praktycznie nie było zarażeń Covid-19, co świadczy o przestrzeganiu reżimów sanitarnych. Tak samo produkcja spożywcza, produkcja maszyn, czy usługi na rzecz rolnictwa (a są to branże bardzo dobrze rozwinięte na Podlasiu) dobrze sobie radzą w czasie epidemii. Patrząc na sytuację w kraju, czy na świecie, można stwierdzić, że epidemia w naszym województwie nie wpłynęła znacząco na spadek produkcji. Nie mieliśmy sytuacji ograniczania odbioru surowców od rolników przez zakłady przetwórcze, tak jak w niektórych miejscach w Polsce, gdzie mleczarnie redukowały odbiór mleka, czy np. w USA, gdzie zdarzały się przypadki utylizacji trzody z powodu wstrzymania pracy zakładów miesnych z powodu zakażeń. Oczywiście są też branże, które mocniej odczuły skutki epidemii, chociażby ostatnio bardzo mocno rozwijająca się produkcja drobiarska – przeżywa kryzys z powodu załamania handlu światowego i znaczącego spadku cen. Generalnie ograniczenia w handlu międzynarodowym w mniejszym lub większym stopniu dotknęły wszystkie branże. Duże problemy mieli też drobni wytwórcy żywności, producenci materiału szkółkarskiego, czy handlowcy z uwagi na zamknięcie targowisk, odwołanie imprez i wystaw, chociaż tutaj sytuacja powoli wraca do normy.

P.A.: Proszę wskazać te cześć waszej oferty, która cieszy się największą popularnością. W.M.: Dużym zainteresowaniem rolników, jest wsparcie gospodarstw w pozyskiwaniu środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej lub innych instytucji krajowych, czy zagranicznych – a więc doradz- P.A. Czy pandemia będzie miała dalekosiężtwo i pomoc w przygotowaniu dokumenne skutki dla podlaskich rolników? Mimo tów do działań objętych PROW 2014-2020, alarmistycznych zapowiedzi części obserwatorów rynku „tąpnięcia” np. w branpomoc w wypełnianiu wniosków o płatności ży producentów mleka nie widać. Nie obszarowe, rolnośrodowiskowe i ekologiczne. Sporządzamy rolnikom plany działalności będzie go, nastąpi później, w kogo może uderzyć w pierwszej kolejności i jak rolnośrodowiskowej, działalności ekologicznej, mocno? dokumentację przyrodniczą oraz plany nawozowe. Upowszechniamy wiedzę na temat W.M.: Oczywiście pandemia wpłynęła na syWspólnej Polityki Rolnej, w zakresie działań tuację rolników, już samo „widmo kryzysu” PROW, w tym nowego działania „Dobrostan w przyszłości, spowodowało weryfikację plazwierząt”, systemu wsparcia bezpośredniego nów inwestycyjnych, czy też bardziej przemyślane zakupy. Z uwagi na wysoką produkcję gospodarstw rolnych. spożywczą, sytuacja podlaskiej branży rolnej P.A.: Jak silna jest branża producentów rol- jest i będzie uzależniona od eksportu żywnonych na Podlasiu? Pytam w kontekście ści, oczywiście równie istotny jest handel krajowy, niemniej ten przebiega w miarę bez zakłósytuacji epidemiologicznej?

podlaskibazarek.pl

Skrócenie łańcucha dostaw przez bezpośrednie dotarcie kupującego do producenta. Promocja produktów lokalnych. Sprzedaż bez dodatkowych marż pośredników. To zalety nowej platformy, na której swoje produkty mogą sprzedawać rolnicy i przetwórcy produktów rolnych, wytwórcy regionalnej i ekologicznej żywności, koła gospodyń wiejskich, twórcy rękodzieła ludowego i usługodawcy. Dostęp jest bezpłatny. Podlaski e-bazarek uruchomił Podlaski Ośrodek Doradztwa rolniczego w ramach ogólnopolskiej akcji, zainicjowanej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. ceń. Bez otwarcia rynków światowych trudna sytuacja może dotknąć większość branż, nie tylko drobiarstwo. Zapewne dobrą pomocą będzie uruchomienie unijnych mechanizmów wsparcia min. ze środków PROW, dla sektorów znajdujących się w trudnej sytuacji, poprzez dopłaty przechowalnictwa, ale tutaj są dość duże rozbieżności pomiędzy stanowiskami Polski a UE, w kwestii wysokości środków przeznaczonych na wsparcie. Oddzielnym problemem, szczególnie w branży warzywniczej, jest dostępność pracowników sezonowych ze wschodu, co prawda znacząco zluzowano obostrzenia dotyczące ich zatrudniania, niemniej sektor w dalszym ciągu odczuwa brak rąk do pracy. Mamy jednak nadzieję, że zarówno pomoc w postaci tarczy antykryzysowej, uruchomienie unijnych mechanizmów wsparcia, otwieranie się rynków europejskich i światowych, luzowanie obostrzeń epidemicznych, jak i duża aktywność w zakresie inicjatyw wspierających handel lokalny (polskiebazarek.pl, inicjatywy lokalne), pomogą przetrwać rolnikom ten trudny czas bez większego uszczerbku. P.A.: Dziękujemy za rozmowę. Rozmawiał Artur Golak,

fot.

PODR Szepietowo

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI Gala XXVII

edycji konkursu

AgroLiga 2019

Podlascy rolnicy i przedsiębiorcy

znów najlepsi

Inaczej niż zazwyczaj, bez udziału przedstawicieli mediów, bez obowiązkowej pompy, za to w strugach deszczu, pod parasolami w rękawiczkach i maskach na twarzy. W Pałacu Prezydenckim w obecności Andrzeja Dudy, prezydenta RP i jego małżonki oraz licznie zgromadzonych notabli, nagrodzono najlepszych rolników i przedstawicieli agrobiznesu w Polsce. Niemal jak co roku w tym ekskluzywnym gronie nie mogło zabraknąć także rolników i przedsiębiorców z Podlasia. W tym roku Mistrzami Krajowymi w kategorii „Rolnicy” zostali ex aequo razem z rolnikami z województwa pomorskiego Agata i Cezary Kosińscy ze wsi Chrołowice w gm. Drohiczyn. Państwo Kosińscy prowadzą nowoczesną hodowlę drobiu oraz ogród warzywny. Gospodarstwo prowadzą od niemal 30 lat, zaczynali skromie od 7 ha uprawy. Dziś to kwitnące gospodarstwo położone na 43 ha. Kosińscy hodują w systemie ściółkowym 7 tys. kur niosek reprodukcyjnych ras ogólnoużytkowych. Rocznie sprzedają ok. 540 tys. brojlerów. Produkcja odbywa się w 5 monitorowanych i w pełni zautomatyzowanych kurnikach, spełniających wszystkie unijne wymogi odnoszące się do dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska. Oprócz tego uprawiają na 3 ha warzywa, oprócz ziemniaków, głównie marchew, pietruszkę, selery, pory, cebulę oraz kapustę. Sprzedają je w swoim sklepie w Podlaskim Centrum Rolno-Towarowym w Białymstoku. Na terenie gospodarstwa mają również przechowalnię warzyw. Państwo Kosińscy odbierali nagrodę razem z synem i następcą – Maksymilianem, obecnie uczniem szkoły Wicemistrzostwo Krajowe w kategorii „Firrolniczej w Ostrożanach. my” zdobyło przedsiębiorstwo SaMASZ z siedzibą w Zabłudowie, jeden z największych w kraju producentów ma– Otrzymanie nagrody od Prezydenta RP jest dla nas ogromnym szyn rolniczych i komunalnych. Firma w swojej ofercie posiada ok. 300 wyróżnieniem – powiedział Jacek Stolarski, wiceprezes SaMASZ, maszyn, m.in. kosiarki bębnowe, dyskowe i bijakowe, zgrabiarki, wozy który w imieniu zarządu firmy odbierał zaszczytny tytuł. – Nagrodę paszowe, przetrząsacze, pługi odśnieżne i zamiatarki. Corocznie też traktujemy jako potwierdzenie kursu jaki obraliśmy – ukierunkowawdraża do produkcji kilkanaście nowych modeli. Powstałe w 1984 r. nie na naszych pracowników, klientów oraz ścisłą oraz partnerską przedsiębiorstwo zatrudnia 780 osób. współpracę z naszymi sieciami dilerskimi. Docenione zostały takie czynniki naszej działalności jak: innowacyjność przy tworzeniu własnych wyrobów, międzynarodowy charakter naszej działalności oraz dynamika rozwoju naszej firmy. Naszym podlaskim mistrzom w obu kategoriach serdecznie gratulujemy! Szczególne podziękowania składamy panu Andrzejowi Remisiewiczowi, przewodniczącemu Kapituły Konkursowej Krajowej Agroligi, który z pełnym zaangażowaniem promuje województwo podlaskie.

Tekst Artur Golak,

fot

Krzysztof Sitkowski, Grzegorz Jakubowski

– Kancelaria Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej

Jacek Stolarski, wiceprezes SaMASZ (trzeci z lewej) w towarzystwie Wojciecha Mojkowskieg, dyrektora PODR, podlaskich przedsiębiorców Grażyny i Andrzeja Remisiewiczów, właścicieli firmy Trans-Rol (pomiędzy parą prezydencką) i obecnych gości.

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

Tylko wysłodki i MELASA drink sprawiają, że Twoje krowy mają ogromny apetyt na jeszcze więcej TMR-u

• • • •

Poprawia bilans energetyczny Zapobiega chorobom metabolicznym Doskonale uzupełnia dawkę pokarmową przez cały rok Poprawia bilans białkowy, gdyż daje szansę bakteriom żwacza na optymalną syntezę białka w żwaczu • Zwiększa opłacalność produkcji mleka • STOP kwasicy i ketozie Producent: Pfeifer & Langen Polska S.A., ul. Mickiewicza 35, 60-837 Poznań, tel. (23) 675 01 74, www.diamant.pl Nr rejestrowy: BDO 7693 PODLASKIE AGRO

Zamów produkt u naszych dystrybutorów na stronie:

www.sklep.diamant.pl 9

AKTUALNOŚCI

Rolniku,

możesz posadzić las i mieć z tego pieniądze , skorzystaj

Złotówki za drzewa

Własny las może być ciekawą alternatywą dla

rolników posiadających słabsze grunty. Tym bardziej, że teraz ich zalesianie dofinansowuje Unia Europejska.

Do końca sierpnia br. można składać wnioski o wypłatę premii związanej z zalesieniem gruntów. Można będzie dostać nawet do 12,7 tys. zł/ha za posadzenie lasu, do 1,6 tys. zł/ha premii pielęgnacyjnej i 1,2 tys. zł/ha premii zalesieniowej.

Nabór ruszył 1 czerwca, ogłoszony przez prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach podddziałania „Wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych” z PROW 2014-2020. Z inicjatywy mogą skorzystać także gminy, powiaty i samorządy województw. Wypłatę świadczenia może otrzymać beneficjent, który ma tzw. numer identyfikacyjny (numer EP) nadany przez Agencję i który zobowiąże się do: QQ wykonania zalesienia, zgodnie z wymogami planu zalesienia, o ile jest to przewidziane, to należy również wykonać ogrodzenie lub zabezpieczenie drzewek, QQ uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego wykonania zalesienia, obowiązek ten dotyczy sadów i gruntów z sukcesją naturalną. Pieniądze za 2020 r. będą wypłacane jednorazowo z tytułu poniesionych kosztów

zalesienia, jednak w kolejnych latach rolnik lub podmiot dokonujący zalesienia mogą liczyć także na premie. Pierwszą jest premia pielęgnacyjna, przyznawana corocznie na maksymalnie pięć lat począwszy od dnia złożenia wniosku po raz pierwszy. Drugą – premia zalesieniowa, przyznawana również corocznie, ale przez 12 lat, licząc od dnia złożenia pierwszego wniosku o premię zalesieniową. Pomoc będzie przyznawana do powierzchni nie większej niż 20 ha. Wnioski należy kierować do biur powiatowych ARiMR. Jakie dokumenty są niezbędne? Należy przygotować m.in.: kopię planu zalesienia, potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez nadleśniczego, który plan sporządził. Wymagane są pisemne zgody pozostałych współwłaścicieli gruntów, przeznaczonych na zalesienie ( jeżeli grunty te stanowią przedmiot współwłasności)

My, ludzie interesu Do 17 sierpnia br. ARiMR przyjmuje wnioski o wsparcie na „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów”. Pomoc otrzymają nowe grupy producentów rolnych uznanych od 1 czerwca 2019 r. Tworzyć je mogą wyłącznie osoby fizyczne, działające jako przedsiębiorcy, prowadzący mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwa. Muszą one: QQ być uznane przez dyrektora oddziału regionalnego ARiMR na podstawie planu biznesowego, QQłączyć producentów jednego produktu lub grupy produktów, którzy nie byli członkami innej grupy producentów lub organizacji, utworzonej ze względu na ten sam produkt lub ich grupę, 10

QQ mieć wypłaconą pomoc na rozpoczęcie dzia-

łalności ze środków UE po 1 maja 2004 r., zrzeszać małżonków członków, o których mowa powyżej, z wyłączeniem małżonków, którzy mają ustanowioną rozdzielność majątkową, QQzadeklarować realizację planu biznesowego, by osiągnąć jego założenia w trakcie 5-letniego okresu pomocy. Wsparcie nie obejmuje grup zajmujących się hodowlą drobiu i produkcją wyrobów z mięsa drobiowego i jego podrobów. Odbiorcami produktów nie mogą być partnerzy, należący do grupy producentów, współmałżonkowie takich osób, podmioty powiązane kapitałowo lub osobowo z beneficjentem lub jego współmałżonkiem. QQ nie

oraz dokumenty, potwierdzające własność gruntów przeznaczonych do zalesienia i decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, jeżeli uzyskanie takiej decyzji jest wymagane przepisami ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Obowiązek ten dotyczy sadów i gruntów z sukcesją naturalną. Wysokość premii będzie zależeć m.in. od gruntów na których będzie las sadzony – czy np. będą to warunki korzystne, czy też grunt będzie nachylony a ziemia z tendencją do erozji oraz od doboru gatunków drzew – iglastych lub liściastych. Oprac. AG

na podstawie

Zdjęcie:

ARiMR

hejpodlasie. blogspot. com

Pomoc przyznawana jest w pierwszych pięciu latach działania grupy, liczonych od dnia jej uznania. Jej wysokość zależy od wartości rocznych przychodów netto, uzyskanych ze sprzedaży w poszczególnych latach. Wynosi ona: w pierwszym roku – 10% przychodów netto, w drugim – 9%, w trzecim – 8%, w czwartym – 7% a w piątym 6%. Nie może przekroczyć 100 tys. euro w każdym roku pięcioletniego okresu przyznawania wsparcia. Wnioski przyjmują oddziały regionalne Agencji. Dokumenty można przekazywać za pośrednictwem platformy ePUAP, w formie dokumentu elektronicznego na elektroniczną skrzynkę podawczą lub rejestrowaną przesyłką pocztową, wrzucając je do specjalnej wrzutni, które ustawione są w placówkach terenowych Agencji lub osobiście w okienku. Oprac. AG

na podstawie

ARiMR

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI

Mała

retencja receptą na   suszę ?

Oszczędzaj wodę i weź pieniądze

Aż 5 tys. zł może otrzymać każdy właściciel domu jednorodzinnego, który zainwestuje w przydomową instalację zatrzymującą wody opadowe i roztopowe. Warto pomyśleć o tym już teraz, choć specjalnie śpieszyć się też nie trzeba. Umowy będzie można podpisywać do końca czerwca 2024 r. W puli jest 100 mln zł. Autorem program „Moja Woda” jest Ministerstwo Klimatu działające razem z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do programu może przystąpić każdy właściciel domu jednorodzinnego. Będzie mógł liczyć na dotację w wysokości do 5 tys. zł, przy czym nie więcej niż na 80% kosztów, które jako inwestor, poniesie po 1 czerwca 2020 r. Pieniądze z NFOŚiGW trafią do szesnastu wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Za co można otrzymać dofinansowanie? Jak czytamy w komunikacie, wsparcie przewidziano m.in. na zakup, montaż i uruchomienie instalacji pozwalających na zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie nieruchomości objętej przedsięwzięciem, dzięki czemu wody te nie będą odprowadzane (na przykład, do kanalizacji bytowo-gospodarczej, kanalizacji deszczowej, rowów odwadniających odprowadzających wodę poza teren nieruchomości, na tereny sąsiadujące, ulice, place itp). Co może być taką instalacją? Dofinansowanie będzie można otrzymać np. na zakup i instalację przewodów odprowadzających deszczówkę, przewodów odbierających ją z rynien, wpusty do zbiorników nadziemnych lub podziemnych, budowę oczka wodnego, instalację rozsączającą lub inne elementy infrastruktury do nawadniania lub innego wykorzystania zatrzymanej wody. 12

Czy zatem warto już brać się za kopanie oczka wodnego? Nie do końca jest to takie proste. W przepisach Prawa Budowlanego nie ma odniesień wprost do zbiorników retencyjnych, dlatego instalatorzy przyjmują dla nich zasady analogiczne jak w przypadku instalacji ściekowej. A tu, każdorazowo, należy zgłosić taką instalację do lokalnej administracji architektoniczno-budowlanej, np. Starostwa Powiatowego. Już nie obowiązkowo, instalację taką warto zgłosić do zakładu wodociągowego w celu założenia wodomierza. Dzięki temu będziemy mniej płacić za rachunki związane z usuwaniem ścieków deszczowych do kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej. A jeżeli oczko wodne urośnie do rozmiarów małego stawu (będzie zajmowało pow. większą niż 30m2) należy koniecznie uzyskać pozwolenie budowlane. Na decyzję urzędu można czekać do 65 dni. Według ekspertów Ministerstwa Środowiska program pozwoli na sfinansowanie i stworzenie nawet 20 tys. przydomowych instalacji małej retencji. Według szacunków pozwoli to na zatrzymanie ok. 1 mln m3 wody opadowej. Nie tylko poprawi to stosunki wodne w najbliższej okolicy, ale także odciąży kanalizację i zapobiegnie ryzyku lokalnych podtopień. Oprac. AG,

fot. hejpodlasie.blogspot.com

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI Kradzież

sprzętu rolniczego

Ratunku, kradną!

Statystyki biją na alarm. W Polsce kradzież sprzętu rolniczego osiągnęła już wymiar plagi! Giną zarówno kosztowne, warte setki tysięcy złotych, maszyny, jak też i drobny sprzęt niezbędny do pracy na roli.

Tylko kilka przykładów z początku tego roku i roku poprzedniego. I to tylko z województwa podlaskiego. W nocy z 7 na 8 lipca ub. r. w miejscowości Kiersnówek, w gminie Brańsk, powiat bielski, skradziono dwa ciągniki rolnicze: John Deere 6400 z ładowaczem czołowym oraz John Deere 6320. W trakcie czynności wyjaśniających podlascy policjanci ustalili, że obie maszyny widziano 8 lipca za miejscowością Kalnica, gm. Brańsk, po godzinie drugiej w nocy. Właściciel oszacował swoją stratę na ponad 270 tys. zł. Nieco ponad dwa tygodnie wcześniej, bo 21 czerwca, również na Podlasiu skradziono inny traktor. ostatni raz widziano jak zielony Deutz-Fahr model 6007C z felgami koloru szarego i z zamontowaną pomarańczową zamiatarką zmierzał w kierunku miejscowości Klepacze k. Białegostoku. Jego przejazd zarejestrował monitoring miejski. Tym razem strata została wyceniona na 40 tys. zł. W miejscowości Hermanówka, gm. Juchnowiec Kościelny, powiat białostocki w nocy z 21 na 22 listopada ub. r. skradziono ciągnik marki Fendt. Stracona maszyna miała wartość 70 tys. zł. Według danych Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku w 2019 r. na Podlasiu skradziono oraz dokonano przywłaszczenia 13 ciągników rolniczych. Rok wcześniej było to 11 maszyn, a w 2018 r. 10. I to dane dotyczące wyłącznie traktorów. Nie uwzględniono innych maszyn rolniczych. I nie wszystkie takie sprawy skończyły się równie szczęśliwie jak ta, która miała miejsce na początku tego roku w gm. Wąsosz w powiecie grajewskim. Tam na policję wpłynęło zawiadomienie, że przez wieś przejeżdża auto holujące... ciągnik. Patrol policji, który udał się na miejsce, ujął dwóch mężczyzn. Obaj na podwójnym gazie... Policjanci nie dali się zwieść twierdzeniu, że traktor jest własnością jednego z nich. I słusznie, okazała się bowiem, że w jednym z gospodarstw w powiecie zaginął właśnie ciągnik wraz 14

z rozrzutnikiem. Właściciel oszacował jego wartość na 40 tys. zł. Według danych Komendy Głównej Policji w zeszłym roku odnotowano kradzież 922 szt. maszyn rolniczych, narzędzi oraz sprzętu rolniczego. W 2018 r. było to 899 a w 2017 r. 983 szt.

edług danych Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku w 2019 r. na Podlasiu skradziono oraz dokonano przywłaszczenia 13 ciągników rolniczych. Rok wcześniej było to 11 maszyn, a w 2018 r. Coraz częściej kradzieży dokonują wyspecjalizowane gangi posiadające odpowiednie zaplecze, m.in. przyczepy niskopodwoziowe i ciągniki o dużej mocy. Wiele takich grup nastawia się na maszyny konkretnej marki. Wówczas są dobrze przygotowani do forsowania standardowych zabezpieczeń stosowanych przez producentów. Ofiary również rzadko bywają przypadkowe. Wiele gospodarstw jest wcześniej obserwowanych, złodzieje poznają rytm dnia pracujących gospodarzy, liczbę pracowników, sprawdzają drogi dojazdowe

do najbliższej drogi. Do samej kradzieży dochodzi zazwyczaj w godzinach późnych, kiedy właściciele śpią. Trudno po dniu ciężej pracy zachować czujność także w nocy. Niestety, wielu rolników swoim postępowaniem ułatwia „pracę” kryminalistom. Zabudowania, zwłaszcza położone dalej od wsi, często nie są dostatecznie chronione, mimo że sprzęt, który tam się znajduje, często warty jest miliony złotych. Niewielu rolników stosuje także dodatkowe zabezpieczenia antykradzieżowe, mimo że te dostępne są na rynku. Najczęściej giną traktory i ładowarki teleskopowe. Z jednej strony to sprzęt na który istnieje największy popyt, z drugiej – to maszyny samojezdne, którymi najłatwiej wyjechać z zabudowań gospodarskich lub z pola. Jaki los czeka skradzione maszyny? Duża część z nich trafia nielegalnie na wschód, gdzie zapotrzebowanie na sprzęt rolniczy rośnie z roku na rok. Część przestępcy próbują zalegalizować w kraju – podrobić dokumentację i sprzedać na rynku wewnętrznym. Wiele skradzionych maszyn rozkładanych jest na części. Te znacznie prościej jest zbyć na miejscu lub wywieźć za granicę. Dwa z przedstawionych scenariuszy zakłada, że rolnik może stać się nabywcą kradzionej maszyny lub jej elementów. I co wtedy? Umowa kupna zawarta przez osobę, która zdaje sobie sprawę, że nabywa rzecz pochodzącą z przestępstwa jest nieważna z mocy prawa, a kupujący naraża się na odpowiedzialność karną z tytułu paserstwa. Inaczej się ma, gdy rolnik kupuje kradziony sprzęt działając w dobrej wierze, czyli z okoliczności faktycznych sprawy nie może przypuszczać, że kupuje rzecz od nieuprawnionego posiadacza. Wtedy nabywa ją w chwili objęcia w posiadanie, jednakże, gdy rzecz została sprzedana przed upływem trzech lat od kradzieży, nabywca w dobrej wierze uzyskuje jej własność dopiero po upływie tego okresu (art. 169 KC). Tekst

Artur Golak

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

63-800 Gostyń, ul. Ogrodowa 6 tel. 65 572 50 90, 65 572 94 81 email: biuro@zuptor.pl www.zuptor.pl

LINIA DO PRODUKCJI PASZY WYDAJNOŚĆ 1 t/h

LINIA ROZDRABNIAJĄCO-MIESZAJĄCA WYDAJNOŚĆ 2 t/h

NAJLEPSZA OFERTA U NASZYCH DYSTRYBUTORÓW LISTA DYSTRYBUTORÓW NA WWW.ZUPTOR.PL

PODLASKIE AGRO

MIESZALNIA PASZ Z GNIOTOWNIKIEM WYDAJNOŚĆ 3 t/h

MASZYNY Bogactwo

wyposażenia w standardzie

Asenizacja przez duże R

Precyzja dawkowania, bezpieczeństwo i prostota eksploatacji, trwałość podparta niezawodnością poszczególnych zespołów i niskie koszty pracy. Na te cechy stawiają hodowcy szukający wozu asenizacyjnego o szerokim spektrum zastosowania.

Wozy asenizacyjne renomowanej niemieckiej marki Rekordia wyróżniają się na polskim rynku szczególnie korzystną relacją mocy do masy. Wyposażone są w największe koła, co pozytywnie wpływa na mobilność zestawu, a autorskie oprogramowanie (patent producenta), innowacyjne systemy dystrybucji i nowoczesne głowice wylewające, gwarantują najwyższą precyzję dawkowania i rozlewu. Konfiguracja beczki umożliwia dostosowanie do oczekiwań każdego producenta, choć wyposażenie standardowe w pełni realizuje potrzeby większości hodowców. W standardzie są np. osie przygotowane do prędkości 60 km/h z pełnym ładunkiem. – Tu nie występuje pojęcie „pakiet Niemcy”, gdyż takie osiągi oferowane są w standardzie – mówi Wojciech Łupiński, właściciel firmy Agrowojciech, dystrybuującej urządzenia marki Rekordia. – O tym już przekonały się tysiące użytkowników w Polsce, zarówno sprzętu nowego jak i pochodzącego z drugiej ręki. Z uwagi na pracę z aktywnym biologicznie materiałem beczka musi wyróżniać się wysoką jakością ocynkowanych powłok. Komputer pokładowy sterujący procesami technologicznymi beczki z interfejsem w języku polskim, umożliwia prostą i intuicyjną konfigurację oprogramowania. Zaczepy o gigantyczny przenoszeniu obciążenia (34 t!) sprawiają, że klienci nie muszą martwić się o urwane zaczepy czy wypracowane śruby, epidemię wozów starszych generacji.

Uchylna głowica wylewająca w standardzie zabezpiecza przed niekontrolowanym rozbryzgiem gnojowicy.

Na zdjęciu wóz w wersji VW 20.000T.

Podwójne zabezpieczenie pompy w postaci dwóch kul w zbiorniku i w separatorze, gwarantuje niezawodną pracę pompy w każdych warunkach. Pompa nie ssie „brudnego powietrza”, tylko przefiltrowane. Pompy podciśnienia serii STAR mogą pracować bez przerwy przez 17 minut, tymczasem w wozach innych producentów tylko przez siedem, co stanowi źródło awarii kompresorów i wysokich kosztów napraw. Pompy przepływowe w standardzie

Dobry start dla cieląt Pierwsze miesiące życia to najbardziej newralgiczny okres w rozwoju osobniczym bydła mlecznego. Biegunki na tle infekcyjnym, wysuwają się na czoło przyczyn śmiertelności młodych osobników. Najczęściej wynikają one z niedostatecznej higieny i braku rozwiązań systemowych, gwarantujących czystość i bezpieczeństwo. Firma DeLaval wychodzi wychodzi naprzeciw oczekiwaniom hodowców i wprowadza do oferty automatyczny HygeneBox DeLaval, stanowiący dodatkowe wyposażenie obecnych już na rynku stacji odpajania cieląt DeLaval CF500S i DeLaval CF1000S. 16

HygieneBox pozwala rozszerzyć system automatycznego odpajania poprzez w pełni automatyczne mycie cyrkulacyjne z węża ssącego pomiędzy stacją a smoczkiem. Sesje mycia mogą odbywać się nawet cztery razy dziennie, oszczędzając czas i pozwalając zrezygnować ze żmudnej, wielogodzinnej pracy ręcznej. Według ekspertów firmy, jedno mycie pochłania nawet 20 minut dziennie, co rocznie daje 122 godziny. Wbudowana funkcja kompleksowego mycia pozwala na zastosowanie zarówno środków kwaśnych, jak i zasadowych – bezchlorowego detergentu lub dwóch detergentów, używanych od stacji automatycznej aż

wyposażone są w zabezpieczenie „Meyocut”, dzięki któremu użytkownik unika częstych napraw pomp przepływowych z powodu takich „niespodzianek”: jak kamienie, łańcuchy czy gruz z szamba. Mało zaawansowane zabezpieczania pomp nie do końca działają przy pracy z gnojowicą. I co też istotne dla podlaskich rolników – sprzęt zachowuje wartość na rynku wtórnym. Oprac. AG,

fot. archiwum firmy

do smoczka. Nie istnieje groźba zanieczyszczenia mleka. System jest wyposażony w zawory, umożliwiające wytworzenie odpowiedniego roztworu myjącego, ponieważ mleko znajduje się poza jego obiegiem. W standardzie zawarte są dysze spryskujące smoczek po każdym cielęciu, usuwające materiał organiczny i bakterie. Urządzenie zawiera funkcję autotreningu. Karmione cielę uczy się naturalnych odruchów i zachowań. Gdy tylko cielę poruszy smoczkiem, do jego pyska podawana jest odpowiednio skalibrowana ilość pokarmu. Ruchome smoczki zapewniają zwierzętom naturalne zachowanie podczas picia, dzięki czemu odczuwają mniejszy stres i lepszy rozwój w pierwszych miesiącach życia. Oprac. AG

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

NOWOŚCI RYNKOWE QQ Legenda Dalekiej Północy

Wśród polecanych przez nas quadów wprost stworzonych do pracy w polu znajduje się quad Polaris Sportsman XP 1000 S. Bez wątpienia nie tylko dobrze wygląda, ale i jest jednym z mocniejszych quadów gotowych wytrzymać niejeden trud ciężkiej pracy. Ma 140 cm szerokości, co czyni go liderem wśród quadów dostępnych na rynku. Dzięki dużej szerokości Polaris Sportsman XP 1000 S gwarantuje większą stabilność podczas jazdy – nie musimy obawiać się wywrócenia jadąc bardziej stromym zboczem czy przemierzając większe bruzdy. Duża szerokość podłoża przekłada się także na pewniejsze ciągnięcie podczepionej przyczepki. Moc 90 Koni Mechanicznych pozwala na bezproblemowe ciągnięcie przez Polarisa Sportsman XP 1000 S dodatkowego ładunku. Duży silnik pojemności 952 cm3, przekładnie ze wzmocnionymi komponentami i ogromny skok zawieszenia ułatwiają jazdę po najmniej przystępnym terenie. Podczepiając do Polarisa Sportsman XP 1000 S dodatkową kosiarkę możemy z łatwością skosić kilka hektarów traw. Opryskiwacz sprawdzi się w sadownictwie, a pług wykorzystać możemy nie tylko do odśnieżania zimą drogi prowadzącej do gospodarstwa, ale i do podgarniania pasz dla zwierząt.

KORBANEK QQ UAZ wśród traktorów

ANDZIK

W skład serii P3000 wchodzi rozpoznawalny na polskim rynku model 3055 i wcześniej wspomniana nowość, czyli Arbos 3075. Podobnie jak ich mniejsi bracia, seria P3000 charakteryzuje się tą samą budową. Obie maszyny posiadają 4-cylindrowe jednostki napędowe o mocy 50 KM i 75 KM. Przekładnia w maszynach jest zsynchronizowana 4-biegowa z trzema zakresami, dając nam dwanaście możliwości w obu kierunkach, dzięki mechanicznemu rewersowi. Prędkość minimalna traktorów przyjmuje wartość 2,2km/h, a maksymalna to 40 km/h. Wszystkie modele marki Arbos wyróżnia czterosłupkowa i bardzo przestronna kabina. Maszyny są prostej budowy, bez nadmiernej elektroniki i łatwe w obsłudze, co często pozwala wykonać naprawy pogwarancyjne samodzielnie, bez konieczności ingerencji serwisu. W standardzie producent oferuje mechaniczny fotel operatora, ogrzewanie, reflektory robocze. Dodatkowo w serii P3000 znajdziemy klimatyzację, radio z wejściem USB i uchylne okno dachowe. Dla klientów o sprecyzowanych wymaganiach, importer oferuje różne doposażenia do ciągnika takie jak: ładowacze czołowe, z możliwością wyboru elementów roboczych, przedni TUZ, czy przedni WOM.

QQ Innowacyjna brona chwastownik

Brony VS wyposażone są w innowacyjny system sprę-

APV POLSKA

żynowy podtrzymujący zęby, który zapewnia bronie precyzyjne dopasowanie do podłoża. Siłę nacisku zęba można ograniczyć do jego masy własnej i regulować w zakresie 0-7,5kg, przy czym niezależnie od poziomu uniesienia zębów, ich nacisk na podłoże pozostaje stały. Sposób mocowania zęba w ramie pozwala na podnoszenie każdego zęba z osobna, dzięki czemu zabezpiecza je przed niepożądanymi drganiami, a także stale utrzymuje końcówkę zęba w pozycji prostopadłej do powierzchni gleby, chroniąc przed niepożądanym ugięciem bocznym zębów na nierównościach czy w żłobieniach. Dzięki temu maszyna może być stosowana we wszystkich stadiach rozwojowych roślin, ale także w uprawach redlinowych, jak ziemniaki czy por, bez utraty pierwotnie nadanego redlinie kształtu. Płynna hydrauliczna regulacja nacisku zęba pozwala zmiennie, zależnie od panujących warunków polowych i fazy rozwojowej roślin, dostosować bieżące ustawienia siły i głębokości. Zewnętrzne pola brony można lekko złożyć, dzięki czemu maszyna nie wymaga zbytniego unoszenia na uwrociu.

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

VITU precyzja i efektywność w jednym

- hydrauliczny docisk redlicy zapewnia precyzyjną głębokość siewu - podwójny wał oponowy to spokojna praca maszyny - Dostępny w szerokościach roboczych 3,00 m, 4,00 m i 6,00 m Info: Marcin Piecha Tel.: +48 518 825 425 | marcin.piecha@koeckerling.de Paweł Masłowski Tel.: +48 509 517 852 | pawel.maslowski@koeckerling.com

PODLASKIE AGRO

NOWOŚCI RYNKOWE QQ Delicje na podniebienie smakosza

Melasa drink Tofi to produkt uboczny powstały w procesie produkcji

PFEIFER&LANGEN

cukru spożywczego z buraków cukrowych. Jest cieczą o brązowej barwie i zapachu karmelu o lepkości umożliwiającej jej wygodne stosowanie nawet zimą. To unikalny produkt energetyczny przeznaczony do zbilansowanego żywienia wysokowydajnych krów mlecznych dla których dawki żywieniowe zawierają dużo białka ulegającego szybkiemu rozkładowi w żwaczu. Ma to miejsce, gdy w dawce dominującą paszą objętościową jest kiszonka z traw lub lucerny, a także w przypadku dużego udziału paszy treściwej o wysokiej zawartości białka. W takich sytuacjach żywieniowych Melasa Tofi drink dostarcza „łatwej” energii bakteriom żwaczowym, co poprawia efektywność syntezy białka bakteryjnego w żwaczu. Melasę Tofi drink należy również stosować w dawkach z kiszonką z kukurydzy, jako paszą podstawową. Podstawowe zalety stosowania MDT: poprawa smakowitości dawki pokarmowej (TMR-u), poprawa apetytu całego stada, MTD działa jak korektor energetyczny – dostarcza „łatwej” a zarazem bezpiecznej energii bakteriom żwaczowym; ogranicza sortowanie TMR-u poprzez zlepienie poszczególnych pasz wchodzących w skład dawki; ogranicza przesychanie TMR-u co jest ważne szczególnie w okresie letnich upałów zwiększa ilość pobranej s.m.

QQ Nawozy nowego pokolenia

AgroCalc G. Wapno nawozowe granulowane

ADROL

TRANS-ROL

przeznaczone do odkwaszania wszystkich rodzajów gleb. Nawóz szybko poprawia odczyn gleby, co umożliwia roślinom lepsze pobieranie składników pokarmowych oraz ogranicza pobieranie metali ciężkich takich jak kadm, ołów, chrom itp. Skład: CaCO3 – min. 93%, suma tlenków wapnia: CaO – 52%, MgO – 1,5%, mikroelementy: bor, cynk, żelazo, miedź, mangan, molibden, zawartość wody: ok 3%, granulacja: od 3-6mm. Siarczan

Wapnia

SIARKOPLON. Nawóz uniwersalny mineralny o wysokiej przyswajalności siarki, łatwo

QQ Trafia w potrzeby

Producentem beczkowozu jest rodzinna firma Agrimat, specjalizująca się

dostępnej dla roślin- w postaci jonu siarczanowego. zaspakaja specyficzne potrzeby roślin wrażliwych na niedobór siarki. Szczególnie polecany pod uprawy: rze-

w produkcji maszyn rolniczych dostępnych w całej Europie. Nastawia się

paku, rzepiku, roślin z rodziny kapustowatych, gorczycy,

głównie na hodowców bydła. Agrimat jest symbolem jakości, elastycz-

pszenicy konsumpcyjnej, motylkowatych, pastewnych,

ności i łatwości obsługi, czyniąc się tym samym marką coraz bardziej

strączkowych, kukurydzy. Skład: zawartość siarki – 45%

rozpoznawalną i pożądaną na polskim rynku. Spośród szerokiej gamy

(w postaci SO3), zawartość wapnia – 33% (w postaci

wozów asenizacyjnych z wieloma opcjami wyposażenia w zależności

CaO), zawartość wody: ok 3%, granulacja: od 3-6mm.

od indywidualnych potrzeb klienta, każdy gospodarz wybierze dla siebie

AgroMag G. Nawóz o dużej zawartości magnezu i bar-

sprzęt spełniający jego indywidualne oczekiwania.

dzo wysokiej rozpuszczalności, wyprodukowany na

Rodzaj maszyny: . . wóz asenizacyjny

bazie mączki dolomitowej. Maksymalne rozdrobnienie

producent: . . . . . . . Agrimat

gwarantuje szybkie działanie i bardzo dużą siłę zobojęt-

model: . . . . . . . . . . . Challenger 180

niania, która jest wyznacznikiem skuteczności nawozów

pojemność: . . . . . . . 18.000 l

magnezowych. Jest to najlepszy dostępny na naszym

kompresor: . . . . . . . 15.500 l/min

rynku magnez granulowany. Skład: CaMg(CO3)2, suma

koła: . . . . . . . . . . . . . 710/50 R30.5

tlenków wapnia i magnezu (CaO + MgO) – 50%, CaO

skrętna oś

– min. 30%, MgO – min. 18%, granulacja – 3-6 mm,

ramię boczne

wilgotność – ok. 3%.

turbonapełniacz hamulce pneumatyczne

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

NOWOŚCI RYNKOWE QQ Bezpieczna i trwała

Naglak to firma z ponad 30 letnim doświadczeniem w produkcji kabin. Pragniemy zaprezentować Państwu jeden z naszych wiodących produktów, kabinę Nowe Oblicze w wersji 2017 do traktorów C-360. Kabina wyróżnia się efektownymi kształtami. Wykonana jest z profili stalowych o przekroju prostokątnym. Konstrukcja została zaprojektowana zgodnie z wymogami Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE oraz norm zharmonizowanych z dyrektywą. Kabina w pełni zabezpiecza operatora przed skutkami wywrócenia się ciągnika (ROPS), co zostało sprawdzone przez atestowane laboratorium i potwierdzone przez JCW ZJiN ITP Warszawa. Daszek z szyberdachem wykonany jest z tworzywa sztucznego, co eliminuje podatność na korozję i jednocześnie umożliwia nadanie mu nowoczesnego, oryginalnego wyglądu. Błotniki wykonane również z tworzywa, o bardzo ciekawym kształcie, zostały wybite tapicerką o właś-

SERAFIN

ciwościach wygłuszających. Zabezpieczeniem antykorozyjnym ramy kabiny jest kilkuwarstwowa powłoka lakiernicza z farb poliuretanowych i akrylowych. Bogata gama dodatków, w jakie możemy doposażyć nasze kabiny, wpływa na to, że każdy może spersonalizować ją według własnego uznania.

QQ Sięgaj wyżej

Avant 423 to kompaktowa i ekonomiczna ładowarka, która dzięki wysokoprężnemu

NAGLAK

silnikowi oraz wielu wymiennym narzędziom sprawdzi się w pracach rolniczych, w stadninie koni, przy pielęgnacji i kształtowaniu zieleni. Jest lekka i zwinna – bez problemu zmieści się w niewielkich przestrzeniach, może pracować na delikatnych gruntach bez ryzyka ich uszkodzenia. Jednocześnie ma wystarczająco dużo mocy aby udźwignąć ładunek do 550 kg, a teleskopowy wysięgnik pracuje na wysokości aż 2,75 metra. Dużym atutem modelu 423 jest pomocnicza hydraulika z przepływem 34 l oleju na minutę. Dzięki niej sprawnie podłączymy i uruchomimy jedno z ponad 190 narzędzi dostępnych w ofercie Avant. Maksymalna prędkość ładowarki – 12 km/h znacznie przyspiesza pracę, a dobrze rozmieszczone przyrządy kontrolne, obszerna kabina z ROPS i daszkiem FOPS oraz szerokie pole widzenia ułatwiają obsługę i poprawiają komfort oraz bezpieczeństwo pracy. Silnik diesla Kubota D902 Stage V zapewnia małe zużycie paliwa, i tym samym niskie koszty utrzymania. Ładowarka Avant 423 to maszyna na lata, dzięki której z przyjemnością wykonasz wiele niezbędnych prac.

MERITGEN QQ Dla nietolerujących laktozy

W różnym okresie swojego życia 70% Europejczyków cierpi z powodu nietolerancji laktozy. Jest to spowodowane brakiem w organizmie konsumenta laktazy – enzymu odpowiedzialnego za trawienie tego wielocukru. Za wszystkie reakcje alergiczne odpowiada białko – kazeina. To nie pojedyncza cząsteczka białka, ale cała grupa. Około 1.000 lat temu wśród bydła hodowlanego doszło do mutacji w wyniku której doszło do zmian w strukturze białkowej beta-kazeiny. W ten sposób powstały krowy dające mleko z kazeiną A1 (wcześniej wszystkie krowy dawały mleko z kazeiną A2). Mutacja spowodowała zwiększona mleczność, stąd w selektywnej hodowli te krowy były promowane, jednak wiązało się to z nietolerancją laktozy wśród populacji. Wielu badaczy jest zdania, że mleko A2A2 jest dużo lepiej tolerowane przez konsumentów niż mleko z frakcją kazeiny A1A1. Firma MeritGen wspiera elitarną listę naszych buhajów, które noszą gen A2, a także przynoszą korzyści genetyczne dla Twojego programu hodowlanego.

łatwe wycielenia). Zapraszamy do odwiedzenia nas na stronie: www.meritgen.

Przykładem może być buhaj Johnson (+ 1749 lbs- doskonała produkcja mleka,

pl, www.facebook.pl/nasieniegenomiczne

Zebrał Artur Golak, Fot. Archiwum

firm

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

HODOWLA

Z wizytą w gospodarstwie rodzinnym Państwa Sobolewskich w Klewinowie w gm . J uchnowiec Kościelny

Mleko to ciężki

kawałek chleba

Ponad 70 sztuk bydła, z czego niemal połowa w doju. Do tego uprawa140 ha ziemi. No i pasja. Andrzej Sobolewski – głowa rodziny – z zapałem naprawia ciągniki i maszyny rolnicze. Auta? Też potrafi. Tylko z jednego powodu nie da się tego wszystkiego pogodzić. Czas. A właściwie jego brak.

Przed wjazdem na posesję Państwa Sobolewskich wita nas bocianie gniazdo i głośny klekot, który będzie towarzyszył całej naszej rozmowie. Gospodarz zaprasza do altanki. Gorąco. Wspaniale usiąść tak w cieniu. Pojawia się jeszcze zimna woda z cytryną. Za chwilę wita się pies, nie zajmuje miejsca pod stołem, bynajmniej, z pewnością siebie układa się na miękkiej kanapie stojącej w rogu. Przyjechałam z „naszym” panem Józefem. Józefem Wszeborowskim, lekarzem weterynarii, którego znacie Państwo z artykułów w Podlaskim Agro. Pan Józef jest opiekunem stada Sobolewskich od 35 lat. Zaczynał pracę z ojcem pana Andrzeja, teraz pracuje z nim i jego synem. No i oczywiście rozmowa zaczyna się od wspomnień... – Jak zaczynaliśmy produkcję mleka? – powtarzając moje pytanie, obaj panowie śmieją się szczerze. Wyjaśnia Andrzej Sobolewski: – Przejąłem gospodarstwo po rodzicach w 1992 r. Ojciec miał 22 ha ziemi i „wszystkiego po trochu” – jak się mówiło. Były i krowy, ale o ich wydajności wtedy nikt nawet nie rozmawiał. W rok później się ożeniłem. No i trzeba było się decydować, w jakim idziemy kierunku. Był rok 1995, czy 96, ojciec pojechał na rynek do Bielska Podlaskiego. Zawiózł trzy krowy z zamiarem sprzedania ich. Kupcy obejrzeli zwierzęta i stwierdzili, że nadają się jedynie na rzeź. Potem przyjechał pan doktor (Józef Wszeborowski – przyp. red.) i tak 24

samo „sklasyfikował” większość stada. Z 13 sztuk zostało chyba pięć, czy sześć. Gospodarzom – można by powiedzieć – otworzyły się oczy. Aby ruszyć z produkcją mleka, trzeba mieć dobre, zdrowe i wydajne stado. W poszukiwaniu jałówek pomógł Tadeusz Choiński, ówczesny prezes Związku Hodowców Bydła. Skierował Sobolewskich w swoje rodzinne strony w okolice Wysokiego Mazowieckiego. – Wtedy zobaczyliśmy naprawdę dużych hodowców i zobaczyliśmy jak zorganizowane są ich obory – wspomina pan Andrzej. – Tam też kupiłem trzy pierwsze jałówki. Kolejne siedem to zakup u Jana Zawadzkiego w Ciemnoszyjach pod Grajewem. W ten sposób tworzyłem „profesjonalne” stado. W tym czasie mleko było „w cenie”. Okoliczni rolnicy rozwijali się, wiodła się hodowla bydła mlecznego. – Za litr mleka płacono około złotówki i tyle samo kosztował wtedy litr paliwa – przypomina Andrzej Sobolewski. – Zbudowałem pierwszą oborę, produkcja zaczęła iść dobrze. Miałem mały zbiornik na mleko ok. 400 l, to już po roku musiałem go zmienić na większy. Sobolewscy hodowali wtedy 50 sztuk bydła, z czego połowa to krowy dojne. – Obora zaczęła się robić za ciasna i zaczęliśmy myśleć o nowej -mówi pan Andrzej. – W ciągu roku znalazłem majstrów i w ciągu tego samego roku zbudowaliśmy nową, większą oborę również uwięziową. Gotowa była w 2005 r.

Budynek o wymiarach (wewnątrz) 14x49 m z hydraulicznym wyciągiem obornika, świetlikiem w kalenicy i dojarką przewodową z łapskiej Belimy. – Było więc stado krów, sprzedawałem mleko i jałówki i przyszedł taki czas, że ludzie zaczęli oddawać ziemię w dzierżawę. Część dzierżawiłem, część kupowałem. Nie było chętnych, wsie się starzały, wyludniały i co z ziemią? Przykładem mogą być Nowosady, całe pola obrabiamy ja i taki dalszy sąsiad. Obecnie Sobolewscy pracują na ponad 140 ha, w tym 80 ha własnych. Stado liczy ponad 70 krów, z czego 32 to sztuki dojne, średnia wydajność – 7 tys. kg. – Mleko to ciężki kawałek chleba – ocenia gospodarz. – To jest codziennie pięć godzin w oborze, a jeszcze ziemi mamy tak dużo, nie wyrabiamy się z pracą. Podpisujemy kontrakty na sprzedaż kukurydzy i zboża. Bardzo dobrze oceniam współpracę z firmą Agrocentrum z Grajewa. Ale warte podkreślenia jest to, że dbamy o gleby. Największym problemem jest doprowadzenie do „porządku” ziemi branej w dzierżawę. Trzy lata to praktycznie na zero się wychodzi, potem dopiero przynosi plon taki, że są efekty. – Żeby z ziemi bać, trzeba ziemi coś dać – zauważa nieco filozoficznie. Pięć lat temu część gospodarstwa przejął syn Tomasz, pracują razem z żoną Marzeną C.D. NA STR. 26

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

HODOWLA Poniewa ż s e zon żniwny przed nami, i rodzicami. Pomaga też czasem młodszy syn z r o z m o w y z p a Karol (ożeniony, żona Diana), który na co dzień n e m A n d r z e j w y pracuje w Samaszu w Zabłudowie. Jest jeszcze nikł mi komunikat 20-letnia córka Katarzyna i najmłodszy Kacper do wszystkich. Otóż – 12 lat. No i jest jeszcze pasja pana Andrzeja. może część z CzytelO rozpoławianiu ciągników, zaglądaniu w ich ników nie zdaje sosilniki mówiłby bez końca. bie sprawy, jak łatwo – Cała mechanizacja w gospodarstwie jest można pomóc rolnimoich rękach – mówi z dumą. – Wszystko na- kom w żniwach. Kłoprawiam sam, na naprawę ciągnika w serwisie potliwy jest bowiem trzeba czekać rok, czy nawet dwa, nie mówiąc dojazd na pola komo horrendalnie wysokich kosztach. Mamy bajnem, a już szczedwa ciągniki Fendt z 1980 r., te stare modele gólnie trudny, gdy znam, dosłownie, jak własną rękę. Dużo ludzi nie jest odpięty heprzyjeżdża, dopytują. Naprawiam, pomagam. der i trzeba przejePrzez zimę to pięć-siedem ciągników polskich chać przez miejsconaprawiłem. Samochód? Nie ma problemu. wość. Dawniej nie Problem jest za to z czasem, tzn. problemem b y ł o p r o b l e m ó w , jest, że nie mam czasu. bo nie było tylu aut. C.D. ZE STR. 24

Nasz gospodarz stado budował praktycznie od podstaw, obserwując i ucząc

się od innych. Dziś wyhodowana we własnym gospodarstwie młodzież to jego prawdziwa duma.

Andrzej Sobolewski (z prawej) i Józef Wszeborowski, lekarz weterynarii opiekujący się krowami w gospodarstwie w Klewinowie

Teraz działki kupują „miastowi”, przyjeżdżają i parkują wzdłuż ulicy. Kombajn, nawet bez he dera le dwo się mieści. – Żniwa trwają dziesięć dni – apeluje pan Andrzej. – Każdy chce szybko zebrać, czeka na to cały rok, musi to zgrać z pogodą, dopilnować, żeby maszyny się nie psuły – to walka z czasem. Prz ykład. Na pole w okolicy Nowosad

Pieniądze

dla młodych rolników

Do 150 tys. zł może trafić do młodych rolników, którzy samodzielnie prowadzą gospodarstwo rolne. Termin, do którego można składać wnioski, upływa z dniem 1 sierpnia br. Na pomoc mogą liczyć osoby, które m.in.: QQ w dniu złożenia wniosku mają nie więcej niż 40 lat; QQ posiadają odpowiednie kwalifikacje zawodowe (lub uzupełnią je w ciągu 36 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy); QQ posiadają gospodarstwo rolne o powierzchni minimum 1 ha; 26

QQ rozpoczęły

prowadzenie działalności rolniczej nie wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku; QQ posiadają lub utworzą gospodarstwo o wielkości ekonomicznej mieszczącej się w przedziale od 13 tys. euro do 150 tys. euro; QQ przedłożą biznesplan dotyczący rozwoju gospodarstwa. Wsparcie musi zostać w całości przeznaczone na prowadzenie gospodarstwa lub przygotowanie do sprzedaży wytwarzanych w nim produktów rolnych. Co najmniej 70% premii musi zostać przeznaczone na inwestycje w środki trwałe. Pieniądze będą wypłacane

mam 800 m. Odpinać heder, ładować go na wózek, prosić kogoś, żeby jechał za mną z tym wózkiem, zaczepić i to samo w drugą stronę. Bardzo dużo czasu się traci. Prosimy, aby na ten czas mieszkańcy wstawiali auta na podwórka i są tacy, że to robią. Widzimy to i dziękujemy. Ale są i sytuacje bardzo przykre. Dołączamy się do apelu. Pewnie większość Czytelników zna ten problem z autopsji, ale gazeta trafia też w ręce sołtysów, czy radnych. Przekażcie informację znajomym, sąsiadom. Czasem rolnik wraca do domu późnym wieczorem, gdy jest ciemno i ma sobą kilkanaście godzin spędzonych w kombajnie. Apelują księżą w kościołach, apelujemy i my: pomóżmy, to żaden wysiłek. A do tego, to tylko dziesięć dni w roku. tekst i zdjęcia

Barbara Klem

w dwóch transzach: 120 tys. zł na wniosek o płatność, po spełnieniu przez młodego rolnika określonych w przepisach warunków oraz 30 tys. zł po realizacji biznesplanu. To już szósta edycja naboru wniosków w ramach programu „Premie dla młodych rolników”. Pieniądze mają być zachętą dla producentów rolnych młodego pokolenia do rozwijania i unowocześniania gospodarstw rolnych. Ma to bezpośrednio wpłynąć na konkurencyjność krajowego rolnictwa. Jak podkreśla Tomasz Nowakowski, prezes ARiMR, z roku na rok jest zauważalne rosnące zainteresowanie taką formą pomocy. W pierwszym roku naboru (2015 r.) do ARiMR wpłynęło 3.313 wniosków, dwa lata później – 4.903, w 2018 r. – 5.411. Natomiast w 2019 r. było ich już ponad 7 tys. Oprac. AG

PODLASKIE AGRO

HODOWLA Żywienie

bydła mlecznego

Rozmowy ojca i syna. Lucerna,

czyli pieniążki brzęczą na polu 8

Ma opinię trudnej i kapryśnej w uprawie, choć też wyjątkowo cennej rośliny paszowej, a decyzja o obsianiu nią pola ma w sobie coś z hazardu. Jeżeli w sezonie wyjdzie – świetnie! Jednak warto też mieć plan alternatywny, jeżeli wyniki na polu nie będą do końca satysfakcjonujące. Jak „odczarować” lucernę, jak oswoić jej uprawę i przetwarzanie. Po długiej przerwie wracamy do rozmów ojca z synem.

QQ Oto ojciec – Zbigniew Lach…

Michał L ach: Wszystkie nasze poprzednie rozmowy kończyliśmy zaproszeniem czytelników na symboliczną przerwę kawową. Za nami wielomiesięczna przerwa, podczas której wszyscy wiele kawy wypiliśmy. Mijający suchy rok paszowy i ten nadchodzący postawił przed hodowcami krów mlecznych spore wyzwania. Miały miejsce wahania cen mleka i pasz o różnym podłożu. Koronawirus był jednym z nich. Niezależnie od zawirowań wciąż największym kosztem paszowym są źródła białka. I właśnie produkcja białka w paszach objętościowych jest, moim zdaniem, tematem dla naszej dzisiejszej rozmowy. Z bigniew L ach : Faktycznie o paszach nie rozmawialiśmy w ogóle. Aktualnie jest czas kiszenia traw i lucern. I potrwa do 28

późnego lata i pewnie zahaczy o początek jesieni. Skoro mamy mówić o białku, to skupimy się na lucernie. Z moich doświadczeń wiem, że wielu hodowców stroni od tej rośliny na rzecz traw. Jeśli powodem rezygnacji z uprawy lucerny są warunki glebowe, to jest dla mnie zrozumiałe. Jednak każda inna wymówka zrozumiała dla mnie nie jest. Michał: Lucerna była zawsze. Jest prawdopodobnie jedną z najstarszych roślin pastewnych. Jest wykorzystywana przez 3-5 lat. Zbieramy 3-5 pokosów w sezonie. Wykorzystywana jest na różne sposoby. Kiedyś była to tylko zielonka. Ale to nie było dobre rozwiązanie. Zbigniew: Zdecydowanie masz rację. Po pierwsze, zielonka każdego dnia ma inną wartość pokarmową (więcej włókna, mniej białka). Po drugie, to nieekonomiczne wozić z pola wodę. Bo średnio 80% zielonki to woda. Michał: To może susz z lucerny? Zbigniew: To jest, a raczej, może być dobra pasza. Niestety jest droga, bo suszenie to energia, a ta jest kosztowna. Dodatkowo susz bywa „przegrzany”, czyli białko jest, ale w formie niedostępnej dla krowy. A co myślisz o sianie? Michał: To rewelacyjna pasza. I tania. Ma fenomenalny zapach i smak. A często powtarzasz, że krowa to wybitny smakosz. Niestety w naszym kraju pogoda rzadko pozwala na zrobienie tej paszy. Z tego co pamiętam Tobie udało się zrobić siano w ciągu Twojej pracy zawodowej (32 lata!) zaledwie dwa razy. Zbigniew: Masz rację. Tak było. Jeśli nie zielonka, nie susz, nie siano, to pozostaje tylko sianokiszonka. Ale zanim o niej pogadamy to przybliż czytelnikom walory lucerny. Michał: Kiedy mówię lucerna to myślę najpierw o białku. W zależności od fazy wegetacji jest go 17-25% w kilogramie suchej masy. Potem myślę o włóknie. Jest go znacznie mniej niż w trawach, niestety jego strawność jest niższa. Nie jest to jednak przeszkoda. Lucerna to także duża zawartość wapnia – ok. 1,2% i potasu – do 3%. Niestety wyso-

Q… Q i jego syn – Michał Lach.

ka zawartość potasu jest zaletą w laktacji, ale wadą w zasuszeniu. Zwłaszcza w okresie przejściowym. Ale najważniejszy walor to smak. Krowy wręcz uwielbiają lucernę. Zbigniew: Mówiłeś o białku i włóknie. To proporcja pomiędzy ilością liści i ilością łodygi decyduje o wartości pokarmowej i strawności lucerny. Przed kwitnieniem lucerna może mieć 21% białka i 40% NDFu, natomiast w pełnym kwitnieniu odpowiednio 15% i 60%. Nawiasem mówiąc, zebrana w pełnym kwitnieniu lucerna nie nadaje się dla krów mlecznych. Dla jałówek, byków – tak. Dla krów dojnych – nie. Michał: Lucerna to także walor strukturalności. Dawki dla krów wysokowydajnych zaC.D. NA STR. 30

PODLASKIE AGRO

Producent Termobloczka TR

REKLAMA

Oddział Śniadowo, tel. 86 217 62 95 Oddział Łomża, tel. 86 218 06 72 Oddział Zambrów, tel. 86 475 04 24

www.prefbet.pl

Termobloczek TR – to pierwszy na polskim rynku bloczek z betonu zwykłego z wkładką styropianową. Standardowo obory muruje się ze zwykłego pustaka i ociepla styropianem. Termobloczek TR to takie 2w1 – z zewnątrz beton, w środku styropian. Betonowa część wykonana jest z materiału o wytrzymałości 20MPa, umiejscowiona w środku izolacja ze styropianu EPS 100 o gęstości min. 20KG/m3. Użycie termobloczka gwarantuje przyspieszenie prac budowlanych i pozwala na oszczędności.

Z termobloczkiem wybrałem się do projektanta – mówi rolnik. – Powiedział, że śmiało mogę budować. Policzyłem koszty- z jednej strony cena termobloczka, z drugiej koszt pustaków i styropianu w przypadku standardowej budowy. Wziąłem pod uwagę krótszy czas realizacji – w przypadku użycia termobloczka i wyszło mi jasno co powinienem zrobić. Zwierzęta mają za sobą zimę w nowej oborze i nie narzekam.

BLOCZEK I STYROPIAN W JEDNYM trwała trwała elewacja elewacja

szybka szybka budowa budowa

ciepła obora PODLASKIE AGRO

HODOWLA C.D. ZE STR. 28

wierają spore ilości pasz treściwych. Często równowaga pomiędzy paszami treściwymi, a objętościowymi jest na granicy wytrzymałości żwacza. Lucerna jest tą paszą, która wnosi składniki pokarmowe i wnosi pierwiastek strukturalności. W dawkach dla krów mlecznych w szczycie laktacji powinno być 21-23% fizycznie efektywnego NDFu. Lucerna ułatwia osiągnięcie tej wartości. Brak tej formy NDFu skutkuje np. kwasicą, ochwatem, niskim tłuszczem w mleku... Można wiele wymieniać. Dodatkowo nie możemy zapominać o całkiem atrakcyjnym składzie aminokwasowym lucerny. Udział metioniny w białku lucerny jest niemal identyczny jak w poekstrakcyjnej śrucie sojowej. Natomiast udział lizyny jest zbliżony do jej zawartości w poekstrakcyjnej śrucie rzepakowej. Hodowcy powinni pamiętać, że lizyna i metionina to dwa aminokwasy limitujące produkcję mleka. Tato, jak sądzisz, dlaczego pomimo tak wielu zalet, lucerna nie jest tak popularna jakby na to zasługiwała? Zbigniew: Jest wiele powodów. Ale kluczowym jest powszechne przekonanie, że to roślina trudno się kisząca. Dzisiaj jednak to nie jest żaden argument. Faktem jednak jest, że trawa kisi się łatwiej. Trudność w kiszeniu lucerny wynika głównie z niskiej zawartości w niej cukru. Proces kiszenia to fermentacja cukru do kwasu mlekowego. Jest go średnio 50 g/kg. suchej masy. To kilkakrotnie mniej niż w kukurydzy czy trawie. Dodatkowo lucerna ma wysoką pojemność buforową. Do prawidłowego zakiszenia lucerny potrzebne jest wyprodukowanie w czasie kiszenia dwa razy więcej kwasu mlekowego w stosunku do zakiszenia kukurydzy. A więc z jednej strony jest mało substratu (mało cukru) do produkcji kwasu, a z drugiej, potrzeba tego kwasu znacznie więcej. Taki paradoks natury. Dlatego kisząc lucernę powinniśmy wspomóc się inokulantami bakterii kwasu mlekowego. I jeszcze jedno. Lucerna przed kiszeniem musi być podsuszona. Sucha masa powinna wynosić min. 30%. Dotyczy to także traw. Michał: Wydaje mi się, że wilgotność lucerny też może być powodem pewnej niechęci do jej kiszenia. Kiszenie „mokrej” lucerny zawsze skutkuje wyprodukowaniem niesmacznej paszy. Pozwól, że wyjaśnię cel podsuszania. W czasie fermentacji toczy się swoista bitwa o wodę. Bez wody bakterie nie mogą się namnażać. Bakterie niepożądane „wyciągają” wodę z roślin z siłą ok. 30-35 atmosfer. Bakterie kwasu mle30

kowego dysponują siłą 45 atmosfer. Jeśli wody będzie mniej – bo porost po ścięciu przewiędł – to niepożądane bakterie nie są wstanie wyciągnąć wody z rośliny i nie będą się namnażać. Bakterie kwasu mlekowego do tej wody się dobiorą. Dlatego podsuszanie być musi. Zbigniew: Musimy też pamiętać o ochronie środowiska. Przy zawartości wody poniżej 70%, czyli suchej masy powyżej 30% żadne soki kiszonkowe nie będą wyciekać. Musimy pamiętać, że soki kiszonkarskie to nie jest woda. Oprócz kwasów są tam cukry czy białka. Zatem tracone są składniki pokarmowe. A co do ochrony środowiska. Do utylizacji jednego litra kału bydlęcego potrzeba około 5.000 mg tlenu. Ale do utylizacji jednego litra soków kiszonkarskich potrzeba – uważaj… 90.000 mg tlenu. Te soki naprawdę silnie zanieczyszczają ziemię. Jeśli już mamy kwestię podsuszania wyjaśnioną, to wyjaś-

iem, że wielu hodowców stroni od tej rośliny na rzecz traw. Jeśli powodem rezygnacji z uprawy lucerny są warunki glebowe to jest dla mnie zrozumiałe. Jednak każda inna wymówka zrozumiała dla mnie nie jest.

nijmy jakie są konsekwencje zbyt późnego cięcia lucerny, np. gdy kwitnie już 50% łanu. M ichał : Otrzymamy mniej białka i więcej włókna. Ale o tym już rozmawialiśmy. Więcej włókna to niższa strawność. A niższa strawność, to mniejsze pokrycie potrzeb pokarmowych. A deficyt energii, to mało mleka, obniżenie wskaźników rozrodu i większa szansa na wiele K! w raportach wynikowych. Dodatkowy taki zbyt włóknisty towar znacznie trudniej się ubija – czytaj, stwarzamy gorsze warunki do zakiszania. Krótko mówiąc, same straty. Zbigniew: Bardzo dobrze, że wspomniałeś o warunkach zakiszania. Proszę, by czytelnicy zapamiętali fundamentalną prawdę. Proces fermentacji kiszonkowej jest procesem BEZTLENOWYM. I takie warunki musimy zapewnić podczas kiszenia. Z cukru podczas

Zbigniew Lach

fermentacji alkoholowej możemy otrzymać wino bądź najzwyczajniej bimber. Z tego samego cukru podczas fermentacji mlekowej otrzymujemy kwas mlekowy, który zakisza lucernę. Pozwolę sobie na pewną analogię do wina. Na jagodach winogron znajdują się dzikie szczepy drożdży. Fermentując takie winogrona można uzyskać: albo świetne albo poślednie wino. To zawsze będzie przypadek. Ale gdy kiście zostaną umyte, wypłukane z dzikich drożdży, a następnie w kadzi fermentacyjnej zostaną one zaszczepione drożdżami szlachetnymi, to zawsze uzyskujemy wino typu „palce lizać”. Tak samo jest z lucerną. Występuje na niej mikroflora epifityczna, która nie zapewnia oczekiwanej fermentacji mlekowej. Podsuszenie rośliny i jej „zaszczepienie” wyselekcjonowanymi bakteriami kwasu mlekowego gwarantuje kiszonkę prima sort. Michał: O rodzajach bakterii i innych „zakiszaczach” oraz o „foliowaniu” porozmawiamy kolejnym razem – po kawie. Bo zanim je zastosujemy, to niezmiernie ważny jest etap: ścięcia i cięcia lucerny. Czy jeśli tniemy ją bardzo nisko, to popełniamy duży błąd? Zbigniew: Tak. Zdecydowanie tak. Musimy pamiętać, że węzeł krzewienia w lucernie jest na wysokości ok. 6 cm. To w tym węźle są substancje zapasowe pozwalające na szybki start wzrostu następnego pokosu. Jeśli tniemy bardzo nisko, to i owszem mamy więcej towaru, ale tak naprawdę to więcej włókna. Kolejny pokos będzie spóźniony. Michał: Na koniec tej rozmowy muszę jeszcze powiedzieć o długości cięcia. Z punktu widzenia strawności kiszonki, to im tniemy krócej tym lepiej. Ale chcemy mieć też walor strukturalności. Zatem długość 6-8 cm powinna pogodzić te oczekiwania. Jest jeszcze kwestia osprzętu kosiarki. Cennym jej atrybutem jest tzw. kondycjoner. Czyli gumowe walce, które „łamią” roślinę powodując jej szybsze podsychanie. Zbigniew: Dokładnie jest tak jak mówisz. Teraz powinniśmy przejść do precyzyjnego omówienia „zakiszaczy”. Jest to jednak obszerny temat i proponuję go przegadać w następnej rozmowie. Michał: Jak rozumiem zapraszasz mnie na przerwę z kawą. Zbigniew: Tak. Podobnie jak wszystkich czytelników.

QQ Michał L ach

Konsultacje z zakresu żywienia, rozrodu, genetyki i ekonomii.

Doradztwo żywieniowe, analiza pasz, bilansowanie dawek.

lachzbigniew62@gmail.com

tel. 607161682 mlach@agrofit.pl,

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

UPRAWA Przegląd

odmian rzepaku zalecanego na

Podlasie

Plantacje wysokich lotów

Podlasie nie jest może krajowym zagłębiem uprawy rzepaku, ale zainteresowanie uprawą tej rośliny wzrasta u nas z roku na rok. Trudno się temu dziwić. Rzepak to uprawa uniwersalna. Plenna, o ile jest dobrze prowadzona i stworzy się jej dobre warunki. Pozostawia po sobie bardzo dobre stanowisko dla innych upraw, zwłaszcza zbóż ozimych. Zbyt też nie jest wielkim problemem. Rzepak to także roślina posiadająca opinię trudnej i kapryśnej, a jego dobre zbiory to taka „matura z rolnictwa”. Dobór właściwych odmian w zależności od warunków glebowych i klimatycznych to ważny element strategi uprawowej, zwłaszcza w naszym regionie. Publikowany przegląd choć w części pozwoli na weryfikację własnej wiedzy i doświadczeń. Agrii

DK Expat. Odmiana przydatna na najsłabsze stanowiska i do wczesnego siewu w segmencie odmian hybrydowych lub liniowych. Wysoki potencjał plonowania, bardzo wysoka zimotrwałość. Odporna na suchą zgniliznę kapustnych. Średnio wczesny wigor jesienny, średnio późne ruszenie wegetacji, średnio późny początek elongacji, średnio późny początek kwitnienia, średnio późny koniec kwitnienia oraz wczesne dojrzewanie. Jesienią rozwija się w umiarkowanym tempie, dlatego też zaleca się wysiew w terminie wczesnym do optymalnego. W obsadzie około 45 nasion/m2. Odmiana o optymalnym wigorze jesiennym z małą tendencją do elongacji szyjki korzeniowej przed zimą, zalecane jest wykonanie jesiennego zabiegu skracania. Wiosną dzięki średnio późnemu wznowieniu wegetacji odmiana jest bardziej tolerancyjna na przymrozki wiosenne, później następuje również początek kwitnienia, natomiast dojrzewanie w terminie średniowczesnym. DK Expat ma bardzo dobrą 32

odporność na wyleganie, również z osypywaniem się w trudnych warunkach pogodowych oraz w momencie zbiorów nie ma większych problemów. ES Barocco. Odmiana hybrydowa. Duża liczba pędów bocznych, bardzo wysoki potencjał plonowania oraz zimotrwałość w segmencie odmian hybrydowych lub liniowych. Odporna na suchą zgniliznę kapustnych. Średnio wczesny wigor jesienny, późne ruszenie wegetacji, średnio późny początek elongacji, średnio późny początek kwitnienia, średnio późny koniec kwitnienia, średnio późne dojrzewanie. Na pierwszym planie należy podkreślić bardzo dobrą zimotrwałość, co z pewnością gwarantuje przebieg jesiennego rozwoju tej odmiany. Na starcie mieszaniec rozwija się dość szybko, natomiast nie ma tendencji do tworzenia wybujałych roślin. Swoją energię skupia raczej w silny rozwój systemu korzeniowego oraz tworzenie silnej rozety, dzięki czemu szyjkę korzeniową ma osadzoną bardzo nisko przy ziemi, wręcz wciśniętą w glebę. Wiosną startuje późno i rozwija się również w umiarkowanym tempie co jest dużą zaletą w przypadku wiosennych przymrozków. Kwitnie i dojrzewa również w terminie średnio późnym. Odmianę warto z pewnością polecić na zdecydowanie trudniejsze stanowiska, nie tylko tam gdzie jest słabsza gleba, ale również gdzie warunki klimatyczne są trudniejsze. W efekcie ES Barocco przynosi bardzo dobry plon nasion, gdyż w badaniach COBORU za lata 2015-2017 osiągnął 121% wzorca, a roku 2016, gdzie zima była trudna

dla roślin rzepaku, aż 125%. Odmiana ta wyróżnia się również wyjątkową odpornością na suchą zgniliznę kapustnych (gen RLM 7) oraz wysoką odpornością na czerń krzyżowych. ES Barocco tworzy bardzo wysokie rośliny co nie wpływa negatywnie na wyleganie. Bardzo silny system korzeniowy oraz duża liczba pędów bocznych sprawiają, że rośliny mają bardzo wysoką odporność na ugięcie łanu. Z pewnością jest to odmiana, która nie zawiedzie w trudnych warunkach. LG Anniston. Zarejestrowana w roku 2017. Odmiana hybrydowa. Nowa generacja rzepaku ozimego. Bardzo wysoki potencjał plonowania w segmencie odmian hybrydowych lub liniowych. Odmiana odporna na wirus żółtaczki rzepy TuYV i suchą zgniliznę kapustnych. Średnio wczesny wigor jesienny, średnio wczesne ruszenie wegetacji, średnio wczesny początek elongacji, średnio wczesny początek kwitnienia, średnio wczesne dojrzewanie. W okresie dwuletnich badań rejestrowych osiągnęła blisko 130% wzorca, co było drugim wynikiem w badaniach COBORU. Jest wynikiem najnowszych osiągnięć w hodowli rzepaku ozimego, co ma swoje przełożenie na plon. Anniston, to przede wszystkim odmiana odporna na wirus żółtaczki rzepy (TUYV), co w ostatnich latach ma niemałe znaczenie, ponieważ presja mszyc na jesieni zdecydowanie wzrosła. Należy zwrócić uwagę także na obecność genu RLM 7, który warunkuje podwyższoną odporność na suchą zgniliznę kapustnych oraz C.D. NA STR. 34

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

UPRAWA C.D. ZE STR. 32

wysoką odporność na osypywanie się nasion, przed i w trakcie zbioru. Odmianę wyróżnia bardzo wysoką mrozoodporność. Co więcej, nasze obserwacje w ostatnich dwóch latach wykazały, że odmiana na tyle dobrze zimuje, że liście po zimie pozostają cały czas zielone i nie ulegają wymrożeniu, dzięki czemu cały azot, który roślina skumulowała jesienią jest wykorzystany przez roślinę do wiosennego startu. Jest mieszańcem o bardzo dynamicznym tempie wzrostu, na jesieni rozwija się bardzo szybko, tworząc silny system korzeniowy. Wiosną również startuje bardzo wcześnie i bardzo szybko przyrasta, co w efekcie przekłada się na wczesne kwitnienie i dojrzewanie. Wszystkie te cechy sprawiają że Anniston to obecnie jedna z najwyżej plonujących odmian na rynku.

Caussade

Memori CS. Odmiana wiernie i regularnie plonująca, ustanawiająca rekordy plonowania na polach produkcyjnych nawet w latach z niekorzystnym układem pogody. Odmiana na „ciężkie czasy” z głęboko sięgającym systemem korzeniowym oraz o mocnej i stabilnej budowie części nadziemnej. Wysoka zimotrwałość roślin potwierdzona doświadczeniami w krajach Europy Środkowo Wschodniej (Polska, Ukraina, Białoruś). Doskonała tolerancja roślin na suchą zgniliznę kapustnych Phoma lingam, potwierdzona najwyższą oceną w badaniach rejestrowych we Francji. Niezawodność plonowania odmiany w każdych warunkach klimatyczno-glebowych. Dobry wigor początkowy. Średnio wczesny start po zimie. Średnio późne kwitnienie, średnio późna dojrzałość. Tolerancja na choroby: bardzo dobra na Phoma, dobra na Cylindrosporium, dobra na Sclerotinia. Wyniki plonowania na Podlasiu: Krzyżewo 48,4 dt/ha, 119,4%. Sidoni CS. Odmiana z nowej linii genetycznej, zarejestrowana w 2017 r. w UE z bardzo wysokimi możliwościami plonotwórczymi. Jeden z najwyższych wyników plonowania w doświadczeniach rejestrowych COBORU 34

w 2015 r. (5 miejsce na 98 testowanych odmian 117% wzorca). Odmiana uniwersalna, nadająca się na wszystkie kompleksy glebowe i zapewniająca regularne plonowanie w każdych warunkach. Rośliny silnie rozgałęziające się, o mocnej konstrukcji, tworzące wysokie plony ze względu na dużą liczbę łuszczyn na pędach bocznych. Szybkie wschody i intensywny rozwój jesienny umożliwiają siewy nawet w opóźnionych terminach. Późniejszy termin kwitnienia minimalizuje ryzyko uszkodzenia kwiatów przez przymrozki wiosenne. Bardzo dobre zdolności regeneracyjne po zimie. Zawartość tłuszczu: 44%, zawartość glukozynolanów: 17,2%, białko: 19,6%, kwas oleinowy: 62,9%, kwas linolenowy: 9,3%. Zakari CS. Odmiana populacyjna. Potencjał produkcyjny porównywalny z odmianami mieszańcowymi. Najwyższy wynik plonowania (58,3 dt/ha) w doświadczeniach rejestrowych w Czechach spośród odmian populacyjnych i wyższy niż 21 odmian mieszańcowych (117% wzorca). Doskonały wynik 51,0 dt/ha (112% wzorca UKZUZ Czechy) potwierdza wysoką stabilność plonowania odmiany. Odmiana o dobrej efektywności ekonomicznej sprawdzająca się zwłaszcza w trudnych latach. Możliwość uprawy na wszystkich rodzajach gleb. Dobry wigor początkowy i średnio wczesny start po zimie. Wczesność: średnio wczesne kwitnienie, średnio wczesna dojrzałość. Tolerancja na choroby: bardzo dobra na Phoma, dobra na Cylindrosporium, dobra na Sclerotinia.

Centrala Nasienna w Kielcach

Sundance. Dystrybutor: Skłodowski sp.j. Charakterystyka: rzepak ozimy, typ odmiany: populacyjny, początek kwitnienia: 2 (bardzo wczesne), dojrzałość: 4 (wczesna), jakość plonu: 8 (bardzo wysoka), zawartość tłuszczów: 9 (bardzo wysoki). Morfologia: wysokość: 5 (średnia).Odporność na choroby: 6, odporność na suchą zgniliznę kapustnych: 8, odporność na gniliznę twardzikową: 6. Stanowisko: również na mozaiki glebowe. Cechy agronomiczne: wigor: dobry wczesny 7, zimotrwałość 8 (bardzo dobry), wyleganie: 8 (bardzo

dobre). Ocena własna: Odmiana wykazuje cechy, dzięki którym możemy liczyć na wysoki plon. W momencie kwitnienia na roślinie pojawia się wiele kwiatów a więc i strąków, które rodzą wiele ziaren. Przezimowanie jest na wysokim poziomie z jednoczesnym utrzymaniem w trakcie jesieni buforu energetycznego nasion. Skala od 1-9, gdzie 1 to wartość bardzo niska, 9 wartość bardzo wysoka.

Danko

Hodowla Roślin Danko dla swoich klientów przygotowała na najbliższy sezon sześć odmian, dwie hybrydowe i 4 populacyjne. W województwie podlaskim polecamy szczególnie nowości: QUINCY. Odmiana populacyjna. Nowość. Dystrybutor Agricola Lublin (o/Łosice). Odmiana wczesna, o wysokiej mrozoodporności i o silnym systemie korzeniowym, toleruje okresowe niedobory wody. Zawiera bardzo niską ilość glukozynolanów. Rośliny średniokrótkie o dobrej sztywności. Nasiona grube (MTN – ok. 5 g) o dużej zawartości tłuszczu i białka. INVIGOR 1130. Odmiana hybrydowa. Nowość. Producent BASF. Uniwersalna odmiana sprawdzająca się na różnych stanowiskach. Wyróżnia się bardzo dobrym wigorem jesiennym. Nie ma tendencji do wynoszenia szyjek korzeniowych. Wysoka odporność na wyleganie i osypywanie się nasion. Posiada podwyższoną tolerancję na suchą zgniliznę kapustnych (gen Rlm7). Uczestniczy w programie lojalnościowym Benefito. ORION. Odmiana populacyjna. Nowość. Dystrybutor: Wialan Kętrzyn. Bardzo dobrze sprawdza się w Polsce północno-wschodniej. Plonowaniem przewyższa wiele odmian mieszańcowych. Stabilnie plonuje również na glebach słabszych i mozaikowatych. Niski wigor wzrostu jesiennego skorelowany z dobrą zimotrwałością. Nasiona o wysokiej MTN (4,5-5 g), niskiej zawartości glukozynolanów (ok. 7,8 mmol/g) oraz bardzo wysokim zaolejeniu (ok. 48%) C.D. NA STR. 36

PODLASKIE AGRO

UPRAWA C.D. ZE STR. 34

HR Smolice

Bono. Rejestracja 2020 r. Odmiana populacyjna o bardzo wysokim potencjale plonowania (do 129% wzorca w stosunku do wzorców odmian populacyjnych w badaniach rejestrowych 2019). Dobry profil zdrowotnościowy – bardzo wysoka odporność na czerń krzyżowych oraz dobra na zgniliznę twardzikową. Bardzo dobra zimotrwałość, bardzo dobra regeneracja roślin po zimie. Dobra odporność na wyleganie. Wysoka masa tysiąca nasion. Wczesny termin kwitnienia i dojrzewania. Bardzo dobry wigor jesienny. Zalecana do siewu na terenie całego kraju. Profil odmiany: szybki rozwój jesienny, średni rozwój wiosenny, wczesny termin kwitnienia, wczesna dojrzałość techniczna. Odporność: bardzo wysoka na wymarzanie, wysoka na wyleganie, wysoka na czerń krzyżowych, średnia na zgniliznę twardzikową. Wskazówki agrotechniczne: termin siewu – optymalny dla regionu, obsada – 60-70 roślin/m2, wymagania glebowe – średnie.

KWS

UMBERTO KWS F1. Odmiana hybrydowa z odpornością na samoistne osypywanie nasion. Ozima. Dystrybutor: Elmar-Pro. Posiada również unikalną na polskim rynku kombinacje genów odporności na suchą zgniliznę kapustnych Rlm3 i Rlm7. Polecany na typowe i przeciętne stanowiska (II-IVb+). Zrównoważony rozwój jesienny i wiosenny. Wysoka zimotrwałość. Rośliny bardzo wysokie, a jednocześnie odporne na wyleganie. Zawartość tłuszczu w nasionach 45,8%. W doświadczeniach COBORU CCA 2019 średni plon wyniósł 36

4,48 t/ha i 115% wzorca. Bestseler w 2019 r., najczęściej wybierana i najwyżej plonująca odmiana mieszańcowa z asortymentu rzepaku KWS. FELICIANO KWS F1. Nowość. Ozima. Dystrybutor: Elmar-Pro. Odmiana odporna na samoistne osypywanie się nasion a także tolerancyjna na porażenie żółtaczką rzepy (TuYV). Dzięki ciągłemu udoskonalaniu odporności na suchą zgniliznę kapustnych udokumentowano innowacyjny mechanizm RlmS. W doświadczeniach zainfekowanych mieszaniną różnych ras patogenu, odmiana Feliciano z RlmS miała najniższą ilość porażonych łodyg. Polecany na typowe i przeciętne stanowiska (II-IVb+). Zrównoważony rozwój jesienny i wiosenny. Wysoka zimotrwałość. Rośliny bardzo wysokie, a jednocześnie odporne na wyleganie. RICCARDO KWS F1. Odmiana hybrydowa. Nowość. Ozima. Dystrybutor: Elmar-Pro. Charakteryzuje się odpornością na samoistne osypywanie nasion i suchą zgniliznę kapustnych Rlm7, o wysokim i stabilnym plonowaniu na słabszych stanowiskach. Z doświadczeń wynika że w gorszych warunkach glebowych Riccardo KWS F1 nie reaguje krytycznym spadkiem plonu, jak inne odmiany wysoko plonujące. Zrównoważony rozwój jesienny i wiosenny. Wysoka zimotrwałość. Zawartość tłuszczu 47,1%. Średni plon z trzech lat doświadczeń rejestrowych COBORU 4,41 t/ha i 109% wzorca. Zawartość tłuszczu w nasionach 47,1%.

Limagrain

LG Ambassador. Rok rejestracji PL 2019. Odmiana hybrydowa, posiadana w szerokiej ofercie. Najnowsza generacja odmian rzepaku ozimego z odpornością na wirusa żółtaczki rzepy – TuYV. Odmiana mieszańcowa średniowczesna. Jedna z nielicznych odmian na rynku polskim i europejskim z unikalnym pakietem odpornościowym, który zabezpiecza plon w trudnych warunkach uprawy. Nr 1 w Polsce w badaniach rejestrowych, średnia z trzech lat 2017-2019 – 48 dt/ha – 119% wzorca oraz nr 1 pod względem plonowania w badaniach rejestrowych BSA Niemcy 2019.

LG Ambassador to odmiana z programu N-Flex. Odmiany z tego programu charakteryzują się efektywniejszym wykorzystaniem dostępnego azotu w porównaniu do tradycyjnych odmian mieszańcowych, co ma duże znaczenie w związku z wejściem w życie ustawy azotanowej. Wysoka odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion idealnie zabezpiecza plon w niekorzystnych warunkach pogodowych. Odmianę charakteryzuje także wyjątkowa zdrowotność roślin w szczególności odporność na suchą zgniliznę kapustnych. Gen Rlm7 zabezpiecza przed najbardziej zjadliwą formą tej choroby, a mianowicie przed Lepthospheria maculans. LG Ambassador charakteryzuje się bardzo dobrym wigorem jesiennym oraz bardzo wysoką mrozoodpornością i zalecany jest do uprawy na terenie całego kraju. LG Architect. Rok rejestracji PL 2017. Najbardziej innowacyjna odmiana na polskim rynku. Odmiana posiadana w szerokiej ofercie. Aktualny wzorzec COBORU. Odmiana hybrydowa, średniowczesna. Największa powierzchnia zasiewów w Europie. Pierwsza na polskim rynku odmiana mieszańcowa z odpornością na wirusa żółtaczki rzepy TuYV. Odmiana mieszańcowa średnio-wczesna. LG Architect łączy w sobie kilka wyjątkowych cech: wysoka mrozoodporność, bardzo duża odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie nasion w niekorzystnych warunkach pogodowych. Wiodąca w Polsce odmiana przy dużej regularności i powtarzalności. Bardzo wysoki poziom plonowania odmiany wyróżnia tę odmianę na tle innych odmian mieszańcowych (najwyższy poziom plonowania w COBORU 2015-2019). Nr 1 pod względem przezimowania w 2016 r. w badaniach rejestrowych COBORU. Rekomendowana we wszystkich rejonach uprawy. LG Alasco. Rok rejestracji PL 2017. Wysoka odporność na specyficzne odmiany P. brassicae. Odmiana posiadana w szerokiej ofercie. Odmiana o najwyższym poziomie plonowania w doświadczeniach PDO 2018 roku wśród odmian o wysokiej odporności na specyficzne rasy Kiły Kapustnych. Odmiana mieszańcowa o wysokiej odporności na specyficzne rasy kiły kapusty, potwierdzona w oficjalnych badaniach Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu w warunkach infekcji patogenami kiły kapusty. Odmiana charakteryzuje się wyjątkowym potencjałem plonowania oraz bardzo wysoką mrozoodpornością roślin, potwierdzoną w oficjalnych badaniach COBOR-u 2016. Odmiana tolerancyjna na warunki stresowe, bardzo dobrze sprawdza się w uprawie uproszczonej. Inne bardzo ważne cechy tej odmiany to: C.D. NA STR. 38

PODLASKIE AGRO

UPRAWA C.D. ZE STR. 36

dobra zdrowotność roślin oraz bardzo dobra odporność na wyleganie, bardzo duża odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie nasion w niekorzystnych warunkach pogodowych. Zalecana do uprawy na terenie całego kraju w warunkach infekcji kiły kapusty.

MAS Seeds

Simona. CCA 2018. Odmiana hybrydowa w portfolio Mas Seeds o średnio wczesnym terminie kwitnienia. Odznacza się bardzo wysokim potencjałem plonowania, powyżej normy. Tworzy rośliny średnio niskie o dużej liczbie rozgałęzień bocznych. Charakteryzuje się dużą odpornością na suchą zgniliznę. Shield. CCA 2018. Odmiana hybrydowa o wczesnym terminie kwitnienia i dojrzewania. Zapewnia regularne plonowanie niezależnie od stanowiska i warunków pogodowych. Nie wydłuża się przed zimą, co wpływa na dobrą zimotrwałość. Cechuje się wysoką odpornością na wyleganie i choroby grzybowe. To prawdziwy pogromca słabych gleb. Miranda. CCA 2017. Odmiana hybrydowa o średnio wczesnym terminie kwitnienia i dojrzewania. Cechuje się silnym systemem korzeniowym doskonale adaptującym się do różnych stanowisk glebowych. Łuszczyny mają dobrą odporność na pękanie i osypywanie się nasion. Roślina jest bardzo zdrowa, o podwyższonej odporności na suchą zgniliznę.

Piooner

zarejestrowana w Polsce w 2017 roku. Mieszaniec o bardzo wysokim potencjałem plonowania Polecany do terminowych i opóźnionych siewów. Nasiona o wysokiej zawartości oleju. Podwyższona odporność na Verticilum. Rośliny o wysokiej zdrowotności, zimotrwałości i odporności na wyleganie. Polecany do terminowych i opóźnionych zasiewów. Dobry rozwój przed zimą i szybki rozwój wiosną. Charakterystyka: plon ziarna – 9, plon oleju – 8, zawartość oleju – 8, GLS – 2, odporność na wyleganie – 7, wysokość roślin – 7. PT264. Nowość. Najnowsza odmiana hybrydowa firmy Pioneer. Odmiana zarejestrowana w CCA w 2017 roku. Mieszaniec badany w kraju od 2014 roku. Bardzo wysoki potencjał plonowania. Polecany do terminowych i opóźnionych siewów. Mieszaniec dający bardzo wysokie plony oleju z ha. Słoma wcześniej dojrzewa, łuszczyny silnie osadzone. Rośliny wysokie o wysokiej zdrowotności i odporności na wyleganie. Polecany do terminowych i opóźnionych zasiewów. Dobry rozwój przed zimą i szybki rozwój wiosną. Nasiona o wysokiej zawartości oleju. Charakterystyka: plon ziarna – 9, plon oleju – 8, zawartość oleju – 8, GLS – 2, odporność na wyleganie – 7, wysokość roślin – 8. PX131. Nowość. Odmiana hybrydowa rzepaku półkarłowego Maximus® z oferty firmy Pioneer. Mieszaniec półkarłowy z bardzo wysokim potencjałem plonowania. Doskonale rozwija się przed zimą, tworzy od poziomu gleby bardzo wiele rozgałęzień. Polecany na wczesne i terminowe siewy. Bardzo dobra zimotrwałość, średniowczesny, o podwyższonej odporności na Phoma. Bardzo wysoka odporność na wyleganie, wysokość roślin zbliżona do PX113. Nasiona o wysokim zaolejeniu. Kwitnie wcześnie, słoma średnio-wcześnie dojrzewa, wysoka odporność na osypywanie. Niski wzrost i mniejsza biomasa to znacząca korzyść w zarządzaniu uprawami i zbiorami. Ze względu na niskie ściernisko i mniej resztek pożniwnych przygotowanie przedsiewne dla zasiewu następnej rośliny jest łatwiejsze. Zalety mieszańców półkarłowych prowadzą do wzrostu opłacalności uprawy rzepaku. Charakterystyka: plon ziarna – 7, plon oleju – 7, zawartość oleju – 9, GLS – 2, odporność na wyleganie – 9, wysokość roślin – 3.

Procam LG Absolut. Zarejestrowana w Polsce w 2018 r. Odmiana hybrydowa typu ogura. Połączenie wielu korzystnych cech: bardzo wysokiego planowania nasion (135% średnio PT248. Najnowsza odmiana hybrydowa fir- w latach 2016-2019) i tłuszczu, bardzo wysomy Pioneer zarejestrowana w Polsce. Odmiana kiego przezimowania, genetycznej odporności 38

na suchą zgniliznę oraz na wirusy z dodatkową odpornością na pękanie i osypywanie się łuszczyn, czyni tę odmianę nowym wymiarem standardów wśród dostępnych odmian na rynku. Odmiana najwyżej plonująca w doświadczeniach urzędowych (rejestrowe i porejestrowe = 135% plonu wzorca w latach 2016-2019 oraz najwyżej plonująca odmiana w doświadczeniach porejestrowych w 2019 – 127% plonu wzorca). Bardzo wysoki rozwój jesienny i zimotrwałość. Wysoka dojrzałość i bardzo wysoka wysokość roślin. Bardzo wysoka odporność na suchą zgniliznę kapustowatych oraz wysoka odporność na czerń krzyżowych i choroby podstawy łodyg. Bardzo wysoki plon nasion i wysoki plon tłuszczu.

Astana. Zarejestrowana w Polsce w 2018 r. Odmiana hybrydowa. Mieszaniec przekonuje do siebie szybkim rozwojem początkowym, niskim wzrostem i niską skłonnością do wylegania. Doskonała zimotrwałość i wysoka zdrowotność uzyskana dzięki wrodzonej odpornosci: na wirusa żółtaczki rzepy oraz na suchą zgniliznę kapustnych. Zapewniają pewne i stabilne plony. Najwyższy wynik w plonie tłuszczu wśród odmian z odpornością na wirusa TuYV. Bardzo wysoki rozwój jesienny i wysoka zimotrwałość. Wysoka dojrzałość, średnio niska wysokość roślin i bardzo wysoka odporność na wyleganie. Idealna na średnie i dobre stanowiska, również te chłodniejsze. Odmiana zdatna do siewu w późniejszych terminach agrotechnicznych. Bardzo wysoki plon nasion i tłuszczu. DK Exotter. Zarejestrowana w Polsce w 2017 r. Odmiana hybrydowa typu ogura. Kolejna doskonała odmiana z domu hodowlanego DEKALB z mistrzowskim plonowaniem w suchym 2018 roku, bardzo dobrą zimotrwałością i doskonałą odpornością na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion. Wszystko to prowadzi do maksymalizacji zysku z uprawy tej odmiany już w średnich warunkach uprawy. Najwyżej plonująca odmiana w doświadczeniach porejestrowych w roku 2018 131% plonu wzorca. Wysoki rozwój jesienny C.D. NA STR. 40

PODLASKIE AGRO

Robot udojowy Dominika potrafi teraz wykrywać ruję i potwierdzać cielność krów Jak udoskonalić najlepszego robota udojowego, jakiego kiedykolwiek wyprodukowaliśmy? Poprzez dodanie automatycznego potwierdzania cielności i wykrywania rui podczas doju. Nazywa się DeLaval VMS™ V310 i całkowicie zmienia sposób hodowli krów. Porozmawiaj z Autoryzowanym Dealerem o tym, jak uczynić go Twoim systemem doju.

NOWY www.delaval.com

DeLaval VMS V310 ™

UPRAWA C.D. ZE STR. 38

i bardzo wysoka zimotrwałość. Wysoka dojrzałość i średnio wysoka wysokość roślin. Bardzo wysoka odporność na suchą zgniliznę kapustnych, średnio wysoka na czerń krzyżowych oraz na choroby podstawy łodygi. Bardzo wysoki plon nasion i tłuszczu. Na przeciętne i dobre stanowiska. Dobrze znosi warunki suszy i wysokie temperatury.

Saatbau

Clarus F1. Rejestracja: w UE 2016. Odmiana ozima hybrydowa, plasująca się w czołówce najwyżej plonujących odmian. Jej mocną stroną jest bardzo dobra zimotrwałość (potwierdzona w polskich warunkach i przez rejestrację na Litwie) oraz wysoka odporność na ugięcie łanu. Clarius wcześnie rozpoczyna kwitnienie, które trwa dość długo. Dojrzewa dość wcześnie, szybko i równomiernie osiągając gotowość do zbioru. Ze względu na wysoki jesienny wigor, nadaje się także do opóźnionych siewów. Dzięki stabilności i wierności plonowania, odmiana jest szczególnie ceniona przez rolników, również na glebach lżejszych, bardziej przepuszczalnych czy mozaikowatych. Wysoki potencjał plonowania, bardzo dobra zimnotrwałość, wysoka odporność na ugięcie łanu, znakomity plon na glebach lżejszych i mozaikowatych, zalecany do siewu w terminie optymalnym i opóźnionym. Profil rozwoju: wysoki jesienny wigor, bardzo wczesny wiosenny start, bardzo wczesny początek kwitnienia, wczesny koniec kwitnienia. Profil rośliny: roślina wysoka ok. 158 cm, wysoka odporność na ugięcie łanu, bardzo wysoka zimnotrwałość. Profil jakości: bardzo wysoki potencjał plonowania, wysoka zawartość

tłuszczu, MTN wysoka. Wysoka odporność na suchą zgniliznę kapustnych. Stanley. Rejestracja: UE 2016 r. Odmiana populacyjna rzepaku ozimego, której doskonała odporność na choroby, wysoka zimotrwałość oraz równomierność dojrzewania gwarantują wysoki i regularny potencjał plonowana. Na polu zwraca uwagę nieco niższymi roślinami, które tworzą wyrównany łan, gęsto wypełniony łuszczynami. Stanley wyróżnia się spośród odmian populacyjnych bardzo wysokim jesiennym wigorem, co powoduje, że można rozważać jego siew również w terminach wykraczających poza optymalne dla danego regionu. Dodatkowym atutem jakościowym tej odmiany jest wysoka zawartość tłuszczu w nasionach. Bardzo wysoki potencjał plonowania, wysokie zaolejenie, doskonała zdrowotność, szybki jesienny wzrost. Do siewów w terminie optymalnym i opóźnionym na gleby bardziej zasobne. Profil rozwoju: bardzo wysoki jesienny wigor, bardzo wczesny wiosenny start, średnio późny początek kwitnienia, średnio późny koniec kwitnienia, wczesno średnia dojrzałość techniczna. Profil rośliny: przeciętna wysokość roślin, ok. 152 cm, bardzo wysoka odporność na ugięcie łanu, bardzo wysoka zimotrwałość. Profil jakości: bardzo wysoki potencjał plonowania, wysoka zawartość tłuszczu, MTN średnia. Bardzo wysoka odporność na suchą zgniliznę kapustnych. Marley Rejestracja: w UE 2015 r. Odmiana populacyjna rzepaku ozimego, która doskonale gospodaruje wodą w całym okresie wegetacji, zabezpieczając wysoki potencjał produkcyjny. Zakwita bardzo wcześnie, a sam okres kwitnienia trwa dłużej, dzięki czemu uzyskuje znakomite zapylenie. Nieco późniejsza dojrzałość daje roślinom czas na mocne nalanie nasion i wypełnienie łuszczyn. Wysoki pęd główny i dużo pędów bocznych nie wywołują jednak dużej podatności na ugięcie łanu. Marley charakteryzuje się bardzo wysoką zimotrwałością, którą wspiera dobra regeneracja uszkodzeń po zimie, będąca pochodną bardzo szybkiego wiosennego startu. Nieco niższy jesienny wigor wzrostu determinuje przydatność odmiany do siewu w terminie wczesnym i optymalnym. Odmiana populacyjna, doskonały potencjał plonowania, wczesny termin kwitnienia, doskonałe gospodarowanie

wodą, łan wysoki, ale o wysokiej odporności na ugięcie, bardzo wysoka zimotrwałość, siew w terminach wczesnych i optymalnych. Profil rozwoju: średni jesienny wigor, bardzo wczesny wiosenny start, wczesny początek kwitnienia, średnio wczesny koniec kwitnienia, średnio wczesna dojrzałość techniczna. Profil rośliny: rośliny wysokie, ok. 161 cm, wysoka odporność łanu na ugięcie, bardzo wysoka zimotrwałość. Profil jakości: bardzo wysoki potencjał plonowania, wysoka zawartość tłuszczu, MTN średnia. Wysoka odporność na suchą zgniliznę kapustnych.

Sumi Agro Poland

ES Imperio. Odmiana hybrydowa, charakteryzująca się bardzo wysokim potencjałem plonowania, bardzo dobrą zimotrwałością i mrozoodpornością. Istotnym wyróżnikiem tej odmiany jest obecność genu RLM 7, który zapewnia wysoką tolerancję na suchą zgniliznę kapustnych. ES Imperio jest odmianą charakteryzującą się świetnym wigorem jesiennym, dzięki czemu dobrze sobie poradzi w przypadku opóźnionych siewów (siewy wrześniowe). Wysoka tolerancja na osypywanie. Rośliny średnio wysokie. ES Imperio od kilku lat jest jedną z czołowych odmian na liście COBORU (121% PDO 2019). ES Valegro. Odmiana populacyjna. Wyróżnia się bardzo dobrą zimotrwałością i mrozoodpornością. Wysoki potencjał plonowania. Odmiana średnio późna o dobrej odporności na wyleganie. Bardzo dobre zaolejenie i niska zawartość glukozynolanów. Mała podatność na choroby. Rośliny średnio wysokie. Od 2014 roku ES Valegro jest odmianą wzorcową COBORU. Zebrał Artur Golak,

fot. archiwum redakcji

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

Kia e-Niro łączy zalety bezemisyjnych samochodów o napędzie elektrycznym z wszechstronnością crossoverów. Jej niesamowite osiągi sprawiają, że jest jednym z najbardziej wydajnych pojazdów elektrycznych oferowanych na świecie.

K ia e-Niro

ruchu (Lane Following Assist). Ten ostatni system zapewnia e-Niro drugi poziom jazdy autonomicznej. Samochód monitoruje pojazdy, które znajdują się przed nim i rozpoznaje oznakowanie dróg, aby utrzymać się na pasie ruchu podczas jazdy autostradą. System steruje przyspieszeniem, hamowaniem i prowadzi e-Niro w zależności od zachowania pojazdów, które znajdują się Jeszcze kilka lat temu pojawienie się auta elektrycznego w salonach przed nim. Funkcja Lane Following Assist samochodowych urastało do rangi sensacji. Obecnie wszyscy już wiedzą, że elektromobilność to przyszłość motoryzacji. Model e-Niro to znakomita działa w zakresie od 0 do 130 km/h. alternatywa dla kompaktowych crossoverów napędzanych tradycyjnymi Na koniec warto wspomnieć też o niesasilnikami spalinowymi zarówno benzynowymi, jak i wysokoprężnymi. mowitym bagażniku, który ma pojemność 451 litrów (wg VDA) i jest znacznie większy Kia e-Niro jest drugim po Soulu elek- (204 KM), który generuje maksymalny niż w większości samochodów elektrycztrycznym samochodem marki Kia, który moment obrotowy o wartości 395 Nm. nych oraz hybrydach typu plug-in. Kia e-Niro to pierwszy w 100% elekjest sprzedawany na całym świecie. Model Auto z takim układem napędowym przye-Niro jest wyposażona w akumulator lito- spiesza od 0 do 100 km/h w zaledwie tryczny crossover, który dzięki nowoczewo-jonowy o dużej pojemności, wynoszą- 7,8 sekundy. Jego prędkość maksymalna snej stylistyce ma wielką szansę stać się cej aż 64 kWh. Wg homologacji akumulator to 167 km/h. Przy 39,2 kWh baterii przy- jednym z najatrakcyjniejszych tego typu ten, w cyklu mieszanym, zapewnia zasięg spieszenie 0-100 km/h to również wynosi aut na drodze. Ma wszystkie zalety prakwiększy niż 455 kilometrów – i to na jed- niespełna 10 sek., a prędkość maksymalna tycznego, wszechstronnego crossovera, przestronne, komfortowe wnętrze i co najnym ładowaniu. W cyklu miejskim zaś mo- to 155 km/h. Akumulator jest umieszczony nisko ważniejsze – jest wyposażony w zaawanże przejechać do 615 km! W ofercie Kia dostępna jest również wersja e-Niro z aku- i znajduje się pod podłogą bagażnika, sowany zespół napędowy, który pozwala mulatorem o pojemności wynoszącej 39,2 co zapewnia crossoverowi bardzo dobrą pokonać dystans aż do 455 kilometrów kWh, który w cyklu mieszanym zapewnia stabilność na zakrętach i gwarantuje do- na jednym ładowaniu. Kia e-Niro to najlepszy dowód na to, że bezemisyjna jazda zasięg do 300 km na jednym ładowaniu. bre właściwości jezdne. e-Niro oferuje szereg zaawansowanych posiada w zasadzie same plusy. Po podłączeniu samochodu do ładowarki o mocy 100 kW, ładowanie akumulatora systemów wspomagających kierowcę, aby zmniejszyć ryzyko kolizji i zminimalizoz 20% do 80% zajmuje ok. 50 min. FOT. KIA, MASZ Jako elektr yczny crossover e-Niro wać jej skutki. Aktywne systemy bezpieGwarancje Kia zajmuje wyjątkową pozycję na rynku czeństwa obejmują między innymi system Q 7 lat lub 150.000 km na akumulator ze względu na przestronność wnętrza, ostrzegania przed kolizją z funkcją unikania i silnik elektryczny funkcjonalność i duży zasięg. Elektryczna kolizji (system Forward Collision Warning Q 7 lat lub 150.000 km na perforację Kia świetnie sprawdzi się podczas co- z funkcją Forward Collision-Avoidance Q nadwozia 7 lat aktualizacji mapy w systemie dziennej eksploatacji oraz w czasie długich Assist), aktywny tempomat z funkcją zanawigacji podróży. Model wyposażony w akumula- trzymania i ruszania (Smart Cruise Control Q 5 lat lub 150.000 km na powłokę lakierową tor o pojemności 64 kWh jest napędzany z funkcją Intelligent Stop & Go) oraz system Q gwarancja może przejść na kolejnego właściciela silnikiem elektrycznym o mocy 150 kW utrzymywania auta na wybranym pasie z ogromNym zasięgiem Na jedNym ładowaNiu

ARTYKUŁ REKLAMOWY

Nowoczesny elektryczny crossover

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

ZDROWIE I URODA POCZUJ MOC OWOCÓW

Szukasz balsamu, który błyskawicznie się wchłania i nie pozostawiają na skórze lepkiej powłoki? Tutti Frutti jest właśnie dla ciebie! Jego sekret tkwi w lekkiej żelowej formule, która sprawia, że jest niczym sorbet z soczystych owoców. Zmysłowa kompozycja wygładza, odżywia i nawilża, a zapachem można rozkoszować się długo po aplikacji. Do wyboru duety Tutti Frutti: wiśnia&porzeczka, brzoskwinia&mango i gruszka&żurawina. Fot. Farmona

CHRONI I PIELĘGNUJE

Krem do pielęgnacji rąk z prebiotykiem chroni mikrobiom skóry, przywracając jej prawidłowy ekosystem bakteryjny. Nawilża i przyspiesza procesy regeneracji naskórka. Przeciwbakteryjne srebro koloidalne zwalcza obecne na skórze patogenne bakterie i hamuje ich dalszy rozwój. Łagodzi objawy podrażnienia w wyniku częstego mycia rąk, dezynfekcji czy szkodliwych czynników zewnętrznych. Niweluje szorstkość i napięcie naskórka. Fot. Pharmaceris

ELEKTROLITY W DIECIE SENIORA

Odpowiednie nawadnianie organizmu jest szczególnie istotne latem. W tym czasie należy zadbać o gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, zwłaszcza osób powyżej 65. roku życia. Plusssz Elektrolity + 100% Multiwitamina zawiera zestaw wszystkich elektrolitów (sód, potas, magnez, wapń i chlor), glukozę oraz kompleks 10 najważniejszych witamin w ilościach zapewniających 100% dziennego zapotrzebowania dla osób dorosłych. Fot. Plusssz

MYJEMY ROŚLINAMI

Płyn do mycia owoców i warzyw BeSymbio powstał na bazie surowców pochodzenia naturalnego, stanowiących 98% jego składu. Stosując go mamy pewność, że usuniemy konserwanty, brud, wosk, zanieczyszczenia po nawozach i innych środkach chemicznych. Naturalny ekstrakt z pestek grejpfruta zawierający bioflawonidy i polifenole hamuje rozwój bakterii, grzybów, wirusów i pasożytniczych pierwotniaków. Płyn jest w pełni biodegradowalny. 44

Fot. BeSymbio

Agata Dyszkiewicz, podlaski Oddział NFZ

zrobić , aby zacząć leczenie w sanatorium w czasie pandemii

Wyjazd do uzdrowiska znów możliwy

W połowie czerwca sanatoria wznowiły działalność. Oto garść praktycznych rad dla udających się tam pacjentów, których udzieliła Agata Dyszkiewicz, zastępca dyrektora ds. świadczeniobiorców i służb mundurowych podlaskiego oddziału NFZ. Podlaskie Agro: Kto pojedzie do sanatorium w pierwszej kolejności? Agata Dyszkiewicz: Po pierwsze osoby, które mają potwierdzone skierowanie na leczenie uzdrowiskowe po 15 czerwca, czyli nie dotknęło ich tzw. zamrożenie uzdrowisk z powodu epidemii. Po drugie osoby, które nie pojechały do uzdrowiska między 14 marca a 14 czerwca, czyli w okresie, w którym przez epidemię uzdrowiska nie pracowały. Ponadto wszyscy, którzy musieli przerwać leczenie uzdrowiskowe z powodu pandemii i – co ważne – ich turnus trwał 14 dni albo krócej. I najważniejsza informacja – warunkiem rozpoczęcia leczenia w sanatorium jest negatywny wynik testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2. PA: Skąd pacjent będzie wiedział, w jakim terminie i dokąd pojedzie? AD: Ponieważ wcześniej dostanie list z NFZ, a w nim przydział do sanatorium i proste instrukcje, co należy krok po kroku zrobić przed wyjazdem. Będzie to swego rodzaju kompendium wiedzy, w którym wyjaśnimy krok po kroku, jak należy się zachować. A ścieżka jest bardzo prosta – osoba, która dostaje list z NFZ koniecznie musi zadzwonić pod podany w piśmie numer telefonu sanatorium i podać aktualny numer swojego telefonu. To absolutnie konieczne, żeby przed wyjazdem mieć wykonany test i uzyskać informację o jego wyniku. W liście będzie też podana lista mobilnych punktów pobrań wymazów w kierunku

koronawirusa. Tych punktów w województwie podlaskim jest jedenaście. Natomiast osoby, które z powodu epidemii miały przerwany pobyt i należy im się – nazwijmy to – turnus uzupełniający, czekają na kontakt od uzdrowiska. To uzdrowisko musi uzgodnić z kuracjuszem, kiedy dokończy on przerwany pobyt. Taki pobyt uzupełniający nie może rozpocząć się później niż 30 września br. PA: Kiedy należy wykonać test w kierunku SARS-CoV-2? AD: Pacjent powinien zgłosić się na test najwcześniej sześć dni przez planowanym wyjazdem. Informację o jego wyniku i o tym, czy może jechać do sanatorium, otrzyma telefonicznie z sanatorium, nie później niż 48 godzin przed rozpoczęciem turnusu. Koszty wykonania badania pokrywa NFZ. W przypadku wyjazdu do sanatorium dziecka i osoby dorosłej jako opiekuna, test musi wykonać zarówno dziecko, jak i opiekun. Gdy test będzie negatywny, uzdrowisko potwierdzi telefonicznie rozpoczęcie leczenia i wyjeżdżamy, a gdy będzie pozytywny wtedy termin wyjazdu zostanie przełożony do czasu wyzdrowienia i wystawienia nowego skierowania na leczenie uzdrowiskowe przez lekarza. Co ważne – z zachowaniem poprzedniej kolejności w kolejce oczekujących. PA: Dziękuję za rozmowę. PODLASKIE AGRO

ROZRYWKA Ptasi śpiew

Huragan, nawałnica

Echosonda Biwak harcerski Obywatel Orsona Wellesa

... Żmijewski Tatarak

Chroni Ciasto wojsko z ubitych na białek postoju

Składnik powietrza

Przechył samolotu

Małżonkowie i ich dzieci

Odblask pożaru

Spośród osób, które prześlą prawidłowe hasło krzyżówki wylosujemy sześć i nagrodzimy książkami ufundowanymi przez Wydawnictwo Bernardinum. Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres redakcji lub mailem biuro@podlaskieagro.pl. Imię Na rozwiązania czekamy do końca lipca br. Kurosawy, Uwaga! reżysera W losowaniu nagród wezmą udział zgłoszenia zawierające poprawne hasło, Epoka imię, nazwisko i adres uczestnika. Rubensa

Umowa o pracę

Jednostka długości

Deseczka na dachu

Wzniosłość Zezwolenie na przekroczenie granicy Nie obsadzone stanowisko

Opleciona przez fasolę

Okrywa pień

Kij do snookera

W ręku furmana

Logika wypowiedzi

Mniej niż trio

Podróż w chmurach

6 Las grusz ... Tse-tung

Newerly, pisarz

Spis potraw w restauracji

Akcja ofensywna

Chwast z rzepami

Kwaterowanie żołnierzy

Bezkastowiec w Indiach

P O C Z T Ó W K I Z E Ś W I ATA Chcecie wiedzieć, w którym kraju woda mineralna płynie w kranach? Albo gdzie zjada się portrety? A może gdzie łąki rosną na dachach? O tym właśnie jest ta książka. Także o tym, jak wyglądają kobiety-żyrafy oraz Koniec Świata. No i gdzie w bankomatach zamiast pieniędzy dostaje się sztabki złota. Jest też o szalonych królach, o tym, że na pogrzebie można tańczyć, cmentarz pomalować w kolorach tęczy, a wojny toczyć na czekolady...

1 Uczeń szkoły chorążych

Kolor szarożółty Cenny kamień

Kształtowanie, modelowanie

Zbiór danych na dysku Miasto na Śląsku Czeskim

Drzewo iglaste ZniszPęk czony zżętego kawał zboża tkaniny Zapalenie błony śluzowej nosa

Notarialny dokument

Zimowy sprzęt sportowy

Imię Opani, aktora

Nie zmienia wartości

2 Narzędzie kuchenne

Oddany Skała na osadowa bramkę

Andrzej, reżyser Śnieżna płoza

Owoc południowy

Znak odejmowania

Impertynent, zarozumialec

Atrybut ministra Solenizantka z 17 lipca Przyprawa kuchenna

Cytat na początku książki

Hasło krzyżówki z ostatniego wydania gazety brzmiało: Roleski poprawia smak potraw.

Auguste, impresjonista francuski

Przywidzenie

PA M I Ę T N I K Z P O D R Ó Ż Y Autor książki stara się odnaleźć odpowiedzi na wiele pytań dotyczących życia w Trzecim Świecie. Uczestniczymy więc w podróży odważnej i świadomej. Opowieść poza przygodowym rdzeniem ma charakter polityczno-historycznego przekroju państwa, w którym nic nie pozostaje bezrefleksyjne i obojętne. Książka momentami filozoficzna, momentami bardzo przyziemna, ale prawdziwa i szczera, bo przedstawiająca najprostsze zdarzenia.

Fot. Wydawnictwo Bernardinum PODLASKIE AGRO

ROZRYWKA KONKURS

Czas na rozstrzygnięcie konkursu ogłoszonego z okazji Dnia Dziecka. Redakcja została wręcz zasypana pracami przedstawiającymi zwierzęta znane z wiejskich obejść i zagród. Przed nami stanął problem wyboru sześciu najlepszych. Prace redakcyjnego jury okazały się być wyjątkowo trudne, bo wszystkie nadesłane prace podobały się nam w równym stopniu i najchetniej nagrodzilibyśmy je wszystkie! Niestety, zasady konkursu okazały się nieubłagane i po długich, burzliwych sporach wybraliśmy komplet laureatów. Poniżej prezentujemy ich prace. Wszystkim nagrodzonym gratulujemy!!!

XX wiek: seks, narkotyki, Rock”n”Roll. XXI wiek: kanapa, lodówka, Internet.

***

W swe czwarte urodziny dziewczynka pyta: - Mamuniu, a skąd ja się wzięłam na świecie?Znaleźliśmy cię w kapuście, maleńka. - W kapuście? W STYCZNIU?! Wtrąca się tata: - W kiszonej, córeczko, w kiszonej...

Wiktoria Olczyk

Eliza Borowska

Wojtek i Szymek Kulesza

Hania G. z Korycina

Hanna Cieślukiewicz

Zosia Garstka

***

- Właśnie wróciłem z wędkowania. - Co złapałeś? - Żonę z gachem...

***

Informatyk do informatyka: - Pożycz mi 500 zł - Masz tu 512 dla równego rachunku

***

Na lekcji języka polskiego. - Jaki temat przerabialiśmy na ostatniej lekcji gramatyki? - Zaimki. - Jasiu, proszę wymienić dwa zaimki. - ... Kto? Ja? - Dobrze Jasiu, nawet bardzo dobrze.

***

Przychodzi syn do mocno roztargnionego ojca. - Tato, wróciłem! - Aha, a gdzie byłeś? - W wojsku...

PODLASKIE AGRO

Generalny Importer Rostselmash