Podlaskie Agro Nr 7(96)/2019

NR 7(96)/2019

ISSN

1896 - 8260

WRZESIEŃ 2019

Wzór

dla innych

Dziękują

za zbiory

Bezpieczeństwo

na roli

Najnowocześniejsza

obora w kraju

W NUMERZE: QQ AKTUALNOŚCI QQXVIII Edycja Podlaskiego Dnia Kukurydzy

w PODR Szepietowo-Wawrzyńce

QQOtwarcie nowej obory w Jastrząbce Młodej

4 6

QQAgroliga 2019 – etap wojewódzki

12

QQKulesze Kościelne podziękowały za plony

16

QQBezpiecznie na wsi – etap wojewódzki konkursu Bezpieczne

Gospodarstwo Rolne

20

QQRośnie zużycie nawozów w województwie podlaskim – 2017/2018

22

QQWybory do Podlaskiej Izby Rolniczej

24

QQWytwarzanie pasz we własnym gospodarstwie

26

QQ HODOWLA QQObcięcie rządowych dotacji na hodowle może zagrozić

ich opłacalności

28

QQ MASZYNY QQPrzegląd ładowarek teleskopowych

30

QQ UPRAWA QQNowe i najlepsze, na warunki naszego regionu, odmiany kukurydzy

38

QQ WETERYNARIA QQPrzemieszczenie trawieńca – rozpoznanie, zapobieganie i leczenie

DRODZY CZYTELNICY! Przejmując stery Podlaskiego Agro odczuwam nie tylko dumę, ale przyjmuję też pewne zobowiązanie. Zobowiązanie za utrzymanie wysokiego poziomu merytorycznego magazynu, za wysokie standardy dziennikarstwa podtrzymywane przez mojego poprzednika.W końcu zobowiązanie, które Podlaskie Agro przyjęło od początku swojej działalności. Być głosem podlaskich rolników i stać zawsze po stronie podlaskich rolników. A czas, w którym przyjdzie realizować obie te obietnice jest nie tylko trudny, ale także znaczący. W okresie dożynkowym, kiedy ludzie pracujący z ziemi i na ziemi powinni świętować i dziękować za obfitość planów, częściej niż radość słyszy się głosy niepokoju. Temat suszy pojawia się, praktycznie, przy każdej rozmowie. Nawet jeżeli nasz region nie odczuł jej tak katastrofalnie, to skutki niedobiorów wody odczują wszyscy. Nie tylko rolnicy. Zmienia się także rynek producentów rolnych. Gościliśmy w gospodarstwie rodziny Zarębów z Jastrząbki Młodej k. Śniadowa. Ta inwestycja to kolejny dowód na postępujące zjawisko koncentracji produkcji rolnej.

Rozwój wielu gospodarstw wynika nie tylko z przemyślanej i skalkulowanej decyzji rolnika, ale jest też wymogiem swoich czasów. Wielu wyznawców gospodarki rynkowej zapomina, że bezpieczeństwo żywnościowe to podstawa funkcjonowania każdego suwerennego państwa. Rolnicy pamiętają o tym codziennie. Podlaskie Agro jest z Wami i będzie z Wami. Wy bądzcie z Podlaskim Agro. Czego życzę sobie i całemu zespołowi naszej redakcji.

Artur Golak

42

redaktor naczelny

QQ CIEKAWOSTKI QQZmiany klimatu a produkcja rolna

44

QQ FINANSE QQDotacje za suszę

46

QQ ZDROWIE I URODA QQCukiernicze dekoracje do wykonania w domu

QQ ROZRYWKA

48 49

ul. Bema 11, lok. 80, 15-369 Białystok, tel. 85 745-42-72, www.podlaskieagro.pl, e-mail: biuro@podlaskieagro.pl

 Redaktor naczelny: Artur Golak , agolak@skryba.media.pl  Redakcja:

Barbara Klem, Marzena Bęcłowicz

 Współpraca:

lek. wet. Józef Wszeborowski

 DTP:

Jan Kitszel

 Reklama:

Sebastian Rutkowski 503-039-455, kierownik biura reklamy

Joanna Kaczanowska-Sawicka 662-234-788, Magdalena Pietraszko 533-379-533, Joanna Sokólska 792-793-882, Andrzej Niczyporuk 501-303-181

 Wydawca: Wydawnictwo Skryba  Druk: Bieldruk Białystok Zdjęcie na okładce: Małgorzata i Dariusz Zaręba z miejscowości Jastrząbka Młoda koło Śniadowa, z babcią oraz synami, najstarszy Damian z żoną Natalią i córką Laurą.

Fot. Artur Golak

PODLASKIE AGRO

 Nakład: 15.000 egz.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów.

3

AKTUALNOŚCI XVIII

edycja

Podlaskiego Dnia Kukurydzy w PODR Szepietowo-Wawrzyńce

Jej wysokość kukurydza

Plantatorów i hodowców bydła, a także licznych ciekawskich, spragnionych nowości i dobrej zabawy. Jak co roku Podlaski Dzień Kukurydzy przyciągnął do Szepietowa tłumy. Były merytoryczne wykłady poświęcone uprawie „królowej” podlaskich upraw, widowiskowy pokaz zbioru złotego plonu, możliwość osobistego przyjrzenia się wynikom eksperymentalnych upraw i pokaz sprzętu rolniczego a nawet poczęstunek potrawami z kukurydzy.

Choć na początku festynu pogoda nie rozpieszczała słońcem, a w samo południe nieśmiało spadło nawet kilka kropli deszczu, to widzowie, którzy zdecydowali się w niedzielne przedpołudnie 8 września odwiedzić teren PODR nie mogli czuć się rozczarowani. 22 wystawców zaprezentowało 130 odmian kukurydzy, dostosowanych do trudnego i kapryśnego klimatu Podlasia.

Licznie zgromadzeni rolnicy mieli okazję nie tylko zobaczyć z bliska wyniki uprawy, ale także dowiedzieć się bliżej o jej charakterystkach.

Szczególną oprawę miało rozstrzygnięcie konkursu „Bezpieczna obsługa zwierząt hodowlanych”, ogłoszonego przez PODR i KRUS w Białymstoku. Pierwsze miejsce zdobył Józef Kowalewski. Serdecznie gratulujemy!

Zrówno wystawcy, jak i rolnicy wysoko oceniali organizację, jak i sam pomysł prezentacji oferty wystawienniczej.Czytelnie rozmieszczone poletka nie utrudniały poruszania się, a ich wystawcy spieszyli z dodatkowymi informacjami.

– Frekwencja znów dopisała, zwiedzających z roku na rok jest coraz więcej – uśmiecha się Leszek Domitrz z firmy Danex, który w Szepietowie zjawił się z synkiem. -Wielu ciekawskich czeka specjalnie na dynamiczny pokaz zbioru kukurydzy. Niby dla większości rolników to chleb powszedni, ale demonstracja użycia nowoczesnego sprzętu przy pracy to duża frajda, a z czasem może z tego wykiełkować myśl o rozbudowaniu własnego parku maszynowego.

W tym roku pokaz możliwości maszyn przy zbiorze kukurydzy na kiszonkę oraz zagospodarowaniu resztek pożniwnych zorganizowały firmy: Roltoma i Euralis. Było na co popatrzeć.

Mimo festynowego nastroju nie sposób było uciec od poważnych tematów. Przez wszystkie przypadki odmieniane było słowo susza.

– Na samym Podlasiu raczej nie będzie bardzo źle – mówi Andrzej Gierasimczuk z firmy Adler

4

Agro. – W innych regionach, w Wielkopolsce czy na południu sytuacja jest wręcz dramatyczna. Tam zbiory będą z pewnością dużo mniejsze.

To problem tym bardziej bolesny, ponieważ w praktyce nie można mu zapobiec ani się do niego przygotować. Drugą bolączką podlaskich rolników jest cena mleka.

W podobnym tonie wypowiadali się rolnicy.

– Po susz y kukur ydza jest mocno os łabiona, podatna na ataki szkodniLaureaci konkursu Bezpieczna obsługa zwierząt hodowlanych, od lewej: Józef ków i chorób – mówi Kowalewski – I miejsce, Piotr Raczyński – II miejsce i Mariusz Bielski – III pan Paweł. – To także Miejsce. Serdecznie gratulujemy! wpłynie na wysokość tegorocznych plonów. Może zbiory ziarna nie do Szepietowa trochę z ciekawości a trochę będą tak do końca złe, ale kukurydzy na ki- z przypadku. Są przejazdem.

– Uprawiam głównie zboże, mam hodowlę szonkę może być nawet o połowę mniej niż w zeszłym roku. Wielu hodowców to odczuje. bydła mięsnego i mlecznego, kolega ma trzoStąd wielu zwiedzających zawzięcie dysku- dę chlewną, to i oferta kukurydzy nie przytowało przy poletkach obsianych odmianami ciągnęła nas aż tak bardzo – mówi Kacper. – kukurydzy dobrze znoszącej niedobór wody. Zupełnie inczej jest z maszynami, zwłaszcza Wielu rolników zaczyna godzić się z faktem, z ciągnikami. Powiem panu, że jeden nawet że susza o mniejszym lub wiekszym natężeniu wpadł mi w oko (uśmiech). Jednym z naszych będzie stałym elementem planowania i pro- głównych problemów jest niewielki areał gowadzenia upraw, a odpowiedni dobór nasion spodarstw i niewielka szansa na jego powięki sposobu nawożenia może pomóc w uporaniu szenie. Dlatego też musimy stosować lepsze się z częścią problemu. techniki uprawy, by z mniejszej powierzchni Nie tylko plantatorzy kukurydzy obecni uzyskać większy plon. byli w niedzielę. Kacper i Wojciech, dwóch Tekst i Fot. dwódziestoparoletnich rolników przyjechało Artur Golak

||

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

KÄRCHER CENTER EFEKT

ul. Bitwy Białostockiej 8 C 15-103 Białystok tel. 85 66 47 112 fax 85 66 23 720 www.karchercenter-efekt.pl

SPRZEDAŻ SERWIS

PODLASKIE AGRO

5

AKTUALNOŚCI Otwarcie

nowej obory w J astrząbce

Młodej

w gm .

Jedyna taka

Śniadowo

||

Wnętrze obory, nawet pustej, robi wrażenie...

Kosmos. Laboratorium. A dlaczego to tak?

Takie i jeszcze inne komentaże można było usłyszeć podczas uroczystego otwarcia nowej obory w gospodarstwie rodziny Zarębów we wsi Jastrząbka Młoda. To nie tylko jedyna taka obora na Podlasiu, ale i w całej Polsce. Nawet w Europie nie znalazłaby dużej konkurencji.

Upalną sobotę 24 sierpnia Jastrząbka Młoda zapamięta jako święto rodziny Zarębów.

W towarzystwie setek okolicznych rolników, przedstawicieli władz, instytucji i firm rolnych, dziennikarzy i księdza z kropidłem uroczyście otwierali nowowybudowaną oborę. Ale zanim o oborze, zacznijmy po kolei...

Otóż, historia gospodarstwa państwa Zarębów z Jastrząbki Młodej pod Śniadowem zaczęła się w roku 1989, kiedy Dariusz Zaręba przejął gospodarkę po ojcu. Miał wtedy zaledwie 18 lat. Z poczatku było to gospodarstwo ogólnoprodukcyjne. Trochę bydła mlecznego, nieco trzody chlewnej i coś koło 20 ha ziemi.

-W 1999 r. postawiliśmy pierwszą oborę na 37 sztuk krów dojnych – opowiada Dariusz Zaręba. – Pięc lat później, już z żoną Małgorzatą, wybudowaliśmy kolejny obiekt. Mieliśmy stado liczące blisko sto krów i ok. 60 ha ziemi.

Dziś gospodarstwo Zarębów to prawie 250 ha z czego część jest dzierżawiona. Rocznie produkują ok. 1,4 mln litrów mleka o parametrach 4,2% zawartości tłuszczu i 3,3% białka.

Dla niejednego rolnika już takie gospodarstwo byłoby ziszczeniem marzeń i kresem planów na przyszłość. Jednak nie dla Zarębów, zwłaszcza dla najstraszego z tórki synów – Damiana, absolweta technikum rolniczego 6

||

... ale jej rzeczywistą wielkość można oszacować dopiero z zewnątrz. Obok znajduje się budynek socjalny z dojarnią.

i prawdziwego rolnika, z krwi i kości. Choć pan Dariusz nie ukrywa lekkiej goryczy.

– Rozwój gospodarstwa, a już zwłaszcza gospodarstwa rodzinnego, powinien być suwerenną, wspólną decyzją rolników, nie wymuszoną okolicznościami zewnętrznymi – podkreśla. – Tymczasem dla wielu z nas rozbudowa areału i zwiększenie produkcji jest jedynym wyjściem, by przetrwać. Inwestycje bywają ostatnią deską ratunku, aby utrzymać się na rynku i zachować ojcowiznę. Również dla dzieci i wnuków. I właśnie dlatego w nowej oborze gospodarzyć będzie syn. Choć rodzice będą służyć mu radą i pomocą.

– Punktem wyjścia nowej inwestycji były już posiadane przez nas obory – mówi Damian Zaręba. – Znaliśmy ich dobre i słabe strony.

Mamy wieloletnie doświadczenie w eksploatacji urządzeń i maszyn. Ale przede wszystkim 30-letnie doświadczenie rodziców w prowadzeniu gospodarstwa mlecznego. Tego nie

da się przeliczyć na żadne pieniądze. Podpatrywaliśmy jak różne rzeczy rozwiązywali inni hodowcy. Jak u nich to działa.

– Każdy przedstawiciel handlowy zachwala swoją ofertę, taka jest ich praca – uśmiecha się lekko Dariusz Zaręba. – O jej słabych stronach lub ograniczeniach mówią niewiele. A rolnicy, którzy eksploatują maszyny po 20 godzin na dobę, sami muszą codziennie dbać o ich stan techniczny, wiedzą równie dużo. Nic nie zastapi własnego doświadczenia i zdrowego rozsądku. To co bardzo dobrze sprawdza się u jednego, nie zawsze „wypali” u kogoś innego. Skutki niewłaściwych decyzji będziemy ponosić my, a nie doradcy.

Na poczatku ojciec i syn określili potrzeby nowego gospodarstwa i z góry uznali, że nowa obora powstanie w technologii, która umożliwi, wraz ze zwiększeniem stada, bezproblemową C.D. NA STR. 8

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

7

AKTUALNOŚCI

||

Na otwarciu nowej obory rodziny Zarębów nie

zabrakło setek ciekawskich i gapiów...

C.D. ZE STR. 6

rozbudowę obiektu w przyszłości. Stąd decyzja o modułach. A jeżeli i to będzie za mało – umożliwi postawienie równolegle drugiej, lustrzanej obory, obsługiwanej przez tę samą halę udojową.

Wielkość inwestycji robi wrażenie. Obora to niemal 8 tys. m2 pod dachem. Pomieścić może 330 krów mlecznych, a wszystkich zwierząt aż 400. Wliczając młodzież, w nowej oborze Damiana Zaręby znajdzie się miejsce dla przeszło 700 sztuk. Obok został postawiony budynek socjalny z elewacją z cegły klinkierowej, wyposażony w pomieszczenia pracownicze, salę konferencyjną i łazienki.

Uznanie budzi nawet projekt i wykonanie świetlików dachowych oraz przesuwnych kurtyn poliwęglanowych za które odpowiada firma IF STHAL. Łukowy świetlik dachowy ma łączną długość 250 m. Do jego budowy użyto profili aluminiowych systemowych z uszczelkam. Przeszklenie to szyba poliwęglanowa o grubości 10 mm. Klapy wentylacyjne znajdujące się pod świetlikiem otwierane są za pomocą siłowników elektrycznych i mają łączną długość ok. 500 m.

Przestrzeń wlotu powietrza z boku obory zamykają kurtyny przesuwne poliwęglanowe o grubości szyby 16 mm. Na głównym budynku, z powodu wysokiego wlotu powietrza i niskiej ściany, zamontowano kurtyny dzielone o łącznej długości 250 m. Jest to największa, jak dotąd, realizacja tego typu białostockiej firmy.

Rozkład poszczególnych pomieszczeń i urządzeń obory to autorska wizja Dariusza Zaręby, w której zawarł lata doświadczeń w hodowli krów mlecznych i wcześniejszej eksploatacji mniejszych obiektów.

– Choć już udało mi się usłyszeć, że plan sporzadziła na potrzeby naszej inwestycji jedna z krajowych firm... – uśmiecha się lekko –...nie jest to prawda. Nie zagłębiałem się w kwestie architektoniczne, ale jak obora wygląda w środku, jak są rozmieszczone poszczególne pomieszczenia, co gdzie będzie się znajdować i jak będzie przekładało się to na hodowlę ustaliliśmy w najmniejszych szczegółach sami, bez niczyjej pomocy. Rozdzieliliśmy nawet 8

||

...większość jednak stanowili rolnicy, którzy z „żywym” zainteresowaniem przygladali się poszczególnym rozwiazaniom technicznym i zgromadzonym urządzeniom.

pomieszczenia krów zasuszonych, uwzględniając stopień zasuszenia.

– To już 60-ta obora, którą postawiła nasza firma – chwali się z kolei Tomasz Ladziński, właściciel firmy Ladziński Budownictwo Ogólne. – W zeszłym roku jedna, w tym trzy kolejne. Większość naszych obiektów powstaje w województwie podlaskim. Sporo budujemy także w warmińsko-mazurskim. Dwie nasze obory stoją także na Mazowszu. W promieniu 10 km od gospodarstwa państwa Zarębów postawiliśmy dotąd pięć obór.

na Podlasiu. Podobnie skonfigurowanych obór nie jest dużo nawet w Europie. Już samo wyliczenie wyposażenia daje świadomość poziomu zaawansowania. To m.in. karuzela udojowa AutoRoto Performer 36 Comfort z systemem Apollo, robot do podgarniania paszy FR one, robot do zgarniania obornika SR one, schładzalnik mleka T Cool 25, system zarządzania stadem z funkcją DPView AR, system wykrywania rui i czasu pobierania paszy CowScout, automatyczny naganiacz krów z funkcją usuwania odchodów Cowmander 640, system ważenia cieląt C 400, czochradło typu M Brush i L Brush, wygrodzenie legowisk 2D Optima, super ciche drabiny zatrzaskowe Twis&Lock oraz mieszadła do gnojowicy marki GEA. Ufff.... bora może pomieścić 400 Dostawcą „serca” obory jest firma GEA. krów w tym 330 mlecz– Wyposażenie nowej obory świadczy o nonych. Razem z młodzieżą woczesności i niepowtarzalności tego obiektu w obiekcie może jednoranie tylko w skali województwa podlaskiezowo znajdować się do 700 go – mówi Wojciech Tynkiewicz, dyrektor sztuk. Pierwsze zwierzęta regionalny M&C firmy GEA. – Gdybym muzajęły budynek parę dni siał wskazać tylko jedno rozwiązanie, które po otwarciu. o tym świadczy, byłaby to karuzela AutoRoto Performer 36 Comfort z systemem Apollo.

Mamy świadomość, że państwo Zarębowie prowadzą gospodarstwo rodzinne i kładą O ile wymiary zewnętrzne obory robią wiel- szczególny nacisk, by ten stan zachować. kie wrażenie, to jej wyposażenie wprawia Stąd też urządzenie to ma głównie na celu w osłupienie (uśmiech). Równie nowocześnie wyposażonego obiektu nie da się znaleźć C.D. NA STR. 10

O

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

www.meritgen.pl

GOAL PF 156

DENMARK PF 154

NASIENIE BUHAJÓW KROWY I JAŁÓWKI MOBILNI DOJARZE

sekretariat@meritgen.pl

PODLASKIE AGRO

660 204 542

9

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 8

przyśpieszenie i usprawnienie procesu dojenia, bez narażenia zwierząt na dodatkowy stres i pogorszenie warunków higieny udoju. Aby poprawić konkurencyjność kosztową gospodarstwa mleczne muszą prowadzić podobne działania modernizacyjne, które przyczynią się, przede wszystkim,do wzrostu efektywności technicznej. Według specyfikacji technicznej tego urządzenia, jeden przeszkolony pracownik jest w stanie wydoić w ciagu godziny162 krowy. W konfiguracji przewidzianej dla Zarębów może to być nawet 180 sztuk. Rozumiemy, że limit czasu udoju w gospodarstwie rodzinnym nie może przekraczać dwóch godzin. Stąd też takie wyśrubowane parametry.

Za optymalną higienę i bezpieczeństwo udoju odpowiada innowacyjny system Apollo.

– Po zakończeniu udoju, a jeszcze przed zdjęciem aparatu ze strzyka, do kubka udojowego podawany jest dipp – wyjaśnia Wojciech Tynkiewicz. – W trakcie zdejmowania kubka dipp jest równomiernie rozprowadzany po powierzchni strzyka, a jego kropla zamyka kanał mleczny. Takie rozwiązanie w praktyce uniemożliwia rozprzestrzenianie się patogenów wymion w trakcie dojenia między poszczególnymi osobnikami. To pozwala także zoptymalizować zużycie dippu. Po zakończeniu procesu dojenia aparat udojowy opuszczany jest tuż nad posadzkę, gdzie sterylizowany jest kwasem nadoctowym. To szczególnie istotne przy tak licznym stadzie. Należy zwrócić uwagę też na system wykrywania rui i czasu pobierania paszy. Poinformuje on natychmiast właściciela przez internet o zmianie aktywności zwierzęcia i umożliwi szybszą reakcję hodowcy.

Zdaniem Wojciecha Tynkiewicza globalizacja produkcji mleka to najbliższa przyszłość nie tylko regionu podlaskiego, mazowieckiego

||

Serce nowego kompleksu hodowlanego. Karuzela udojowa AutoRoto Performer 36 Comfort z systemem

Apollo z 36 stanowiskami, może wydoić w ciągu godziny nawet 180 krów

czy warmińsko-mazurskiego, ale całej branży hodowców bydła mlecznego. Rolnicy posiadający stada liczące 100-150 zwierząt będą mogli pozostać przy konwencjonalnych rozwiązaniach, ale ci, których stadaliczą powyżej 250 szt., będą zmuszeni postawić na podobne rozwiązania jakie znalazły się w Jastrząbce Młodej.

Podobną wizję najbliższej prz ys zł oś ci h o d owców byd ła m l e c z n e g o ma Jakub Krasuski z Wielkopolskiego Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu.

– Od koncentracji hodowli bydła mlecznego nie da się uciec – podkreśla. – Widać to po liczbie uruchomionych w ostatnim czasie nowoczesnych obór, a także po liczbie planowanych inwestycji, przygotowanych na obsługę stad po 200, 300, a nawet 500 krów mlecznych.

Cieszy i napawa dumą fakt, że duża część z tych obiektów powstaje na Podlasiu. Bez wątpienia w przypadku tak dużych hodowli, ale także w mniejszych gospodarstwach, dla uzyskania ekonomiki produkcji na najwyższym poziomie, ważne jest utrzymanie wysokiego

potencjału genetycznego zwierząt oraz indywidualny dobór materiału genetycznego do krów w swoich stadach, tak aby uzyskane potomstwo posiadało żądane cechy. Mowa tu już nie tylko o wysokiej wydajności, ale także szeroko rozumianej zdrowotności i długowieczności. Myślę, że świadomość hodowców w tej kwestii jest coraz większa i to na pewno cieszy. Mimo wszystko wielu rolników nadal jako kryterium wyboru nasienia uwzględnia cenę zakupu. Patrząc na wartość inwestycji w obiekty inwentarskie czy maszyny jakie spotykamy dzisiaj w gospodarstwach, dziwi oszczędność kilkunastu czy kilkudziesięciu złotych na porcji nasienia, a według mnie to kluczowa inwestycja, która w przyszłości warunkuje opłacalność produkcji mleka w prowadzonym gospodarstwie.

W imieniu redakcji gratulujemy rodzinie Zarębów tak imponującej inwestycji i życzymy przyjemnej pracy w tak nowoczesnym obiekcie.

Tekst Artur Golak

Fot. Artur Golak, Barbara Klem

||

Uroczyste przecięcie wstęgi dokonane przez

oba pokolenia rodziny Zarębów (od lewej): Dariusz, Małgorzata, Natalia, mała Laura i Damian Zarębowie.

10

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI AgroLiga 2019 –

etap wojewódzki

Docenili ciężką pracę

Agata i Cezary Kosińscy ze wsi Chrołowice oraz Samasz z Zabłudowa to Mistrzowie podlaskiej AgroLigi 2019. W uroczystym podsumowaniu konkursu, który odbył się 26 lipca wzięło udział prawie 200 podlaskich rolników i agroprzedsiębiorców.

Głównym zadaniem AgroLigi jest promocja rolników i firm potrafiących produkować bardzo dobre wyroby na coraz bardziej konkurencyjnym rynku krajowym i zagranicznym.

Organizatorzy konkursu stawiają sobie za cel także poszukiwanie i pokazywanie ludzi, którzy odnieśli sukces i są jednocześnie wzorem dla innych.

Tegoroczne podsumowanie wojewódzkiego etapu AgroLigi odbyło się w dworku Pan Tadeusz w Kuczynie. Całą galę poprowadził znany dziennikarz telewizyjny Michał Puchlik, który po omówieniu wszystkich punktów programu zaprosił na scenę szefa Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie.

– AgroLiga to jedno z ważniejszych wydarzeń w branży rolnej w naszym województwie – podkreślał Wojciech Mojkowski, dyrektor PODR. Następnie przedstawiono gospodarstwa i przedsiębiorstwa północno-wschodniej Polski uczestniczące w konkursie AgroLiga 2019.

Prezentację poprowadziła Anna Fatyga, red. nacz. Wiadomości Rolniczych i pracownik PODR w Szepietowie.

Kolejnym punk tem dnia był w ykład prof. Henryka Wnorowskiego, który omówił Zarządzanie finansami w sektorze rolnym.

– Sprawne funkcjonowanie gospodarstwa rolnego uzależnione jest od właściwie podejmowanych decyzji w zakresie finansowania – mówił prof. Wnorowski. – Jednakże wiemy, że z decyzjami jest różnie – jednym przychodzą łatwiej, innym trudniej. Trzeba tutaj zaznaczyć, że finanse odgrywają coraz większą rolę w procesach zarządzania gospodarstwem i każda decyzja ma więc swój wymiar finansowy.

W dalszej części wykładu Henryk Wnorowski mówił o historycznych aspektach gospodarowania.

– Przez tysiąclecia ludzie pracowali, aby utrzymać się przy życiu. Już w XVIII w. Adam Smith w dziele „Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów” podpowiedział nam jak żyć bogato i szczęśliwie. Według szkockiego filozofa źródłem bogactwa jest gospodarka wolnorynkowa oparta o trzy fundamenty – wolność, konkurencję i sprawiedliwość. Ten model przetrwał aż do dzisiaj. Po to więc zajmujemy się prowadzeniem gospodarstw, aby być szczęśliwym i zarabiać pieniądze. Naszym zadaniem, mówiąc językiem naukowym, jest przeprowadzanie aktywów od zastosowań niżej wycenianych do zastosowań wyżej wycenianych. To wszystko też widzieliśmy podczas prezentacji uczestników AgroLigi. Dlatego uważam, że gospodarstwo rolne to całkiem dobre miejsce do robienia biznesu – podsumował prof. Wnorowski.

Po interesującym wykładzie nadszedł czas na rozstrzygnięcie tegorocznego konkursu AgroLigi.

Mistrzami podlaskiej AgroLigi w kategorii Rolnicy zostali Agata i Cezary Kosińscy z Chrołowic (gm. Drohiczyn), którzy wraz z synem Maksymilianem prowadzą 43 hektarowe gospodarstwo. Rolnicy specjalizują się w kilku kierunkach. Ich główną działalnością jest

||

C.D. NA STR. 14

– AgroLiga to jeden z najbardziej prestiżowych konkursów w naszym kraju – podkreślał Andrzej

Remisiewicz, właściciel firmy TransRol.

12

||

Mistrzowie AgroLigi w kategorii Rolnicy – Agata i Cezary Kosińscy z synem Maksymilianem.

||

– Gospodarstwo rolne to całkiem dobre miejsce do robienia biznesu – uważa prof. Henryk Wnorowski.

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 12

drobiarstwo (żywiec drobiowy i jaja wylęgowe), ale gospodarze uprawiają też warzywa, zboża i rzepak. Oprócz tego prowadzą sklep.

W wolnym czasie sympatyczni gospodarze podróżują po świecie, rozwijają pasje kulinarne oraz, co warte podkreślenia, aktywnie kibicują biało-czerwonym.

– Gospodarstwo rolne prowadzimy prawie 30 lat – mówiła Agata Kosińska. – Bardzo się cieszymy, że nasza praca została zauważona i doceniona. Jesteśmy wdzięczni, że dostrzeżono pomysłowość i wysokie standardy, które wprowadziliśmy w gospodarstwie. Mieliśmy ogromną konkurencję i tym bardziej jest nam miło, że wygraliśmy podlaską AgroLigę.

– Kompletnie nie spodziewaliśmy się tej wygranej – dodaje Cezary Kosiński. – To była niezwykle trudna rywalizacja, szczególnie że poziom prezentowany przez młodych rolników był niezwykle wysoki. Dzięki temu nasza wygrana jest tym bardzie cenniejsza.

Zwycięstwo w tak prestiżowym konkursie jest

||

– Dziękuję bardzo za

docenienie

naszych działań na rynku krajowym i zagranicznym – mówił szczęśliwy Maciej Stolarski, wiceprezes firmy Samasz.

14

||

Wicemistrzem

AgroLigi 2019 została firma M.M. Kraszewscy z miejscowości Szepietowo-Janówka.

Na zdjęciu Magdalena i Marcin Kraszewscy z córkami Wiktorią i Ewą.

AgroLigi jest zupełnie inna. Dlatego z dużą poprawdziwym korą stanęliśmy więc do podlaskiej rywalizacji. zwieńczeniem trudu, jaki każ- Poprzeczka przez konkurencję została postadego dnia wkła- wiona bardzo wysoko i wcale nie było łatwiej d a m y w n a s z e niż w Europie. Wygraliśmy etap wojewódzki tego prestiżowego konkursu i teraz czekamy gospodarstwo.

Natomiast Mistrzem pod- z niecierpliwością na konkurencję z Polski.

Po wręczeniu nagród i pucharów przyszedł laskiej Agroligi w kategorii firmy został Samasz z Zabłudowa. Przy- czas na mowy podsumowujące. Najbardziej pomnijmy – Samasz został zało- wzruszającą i podniosłą przemowę miał Anżony w 1984 r. przez Antoniego drzej Remisiewicz, właściciel firmy TransRol Stolarskiego. Firma jest jednym i Mistrz AgroLigi z 2011 r. z największych polskich, liczą– Konkurs AgroLiga trwa już prawie trzy decych się na świecie, producen- kady– mówił znany agroprzedsiębiorca. – Katów maszyn rolniczych i komu- pituła konkursu wyróżnia i docenia rolników nalnych. W jej ofercie znajduje i firmy. Wszystkich, którzy są przykładem dla się ponad 300 typów produk- innych, którzy wykazują się sporym zapałem, tów, m.in.: kosiarki bębnowe pracowitością, ale również mają w sobie dużo i dyskowe, przetrząsacze, zgrabiar- serdeczności i gościnności. Przez dwadzieścia ki, pługi i wozy paszowe. Samasz sześć lat trwania konkursu najwięcej Mistrzów eksportuje maszyny do 50 krajów i Wicemistrzów AgroLigi wyłoniono z woj. i zatrudnia obecnie ponad 800 osób. podlaskiego. To świadczy o tym, że nasz re– Jest to ogromne wyróżnienie gion wyróżnia się na tle Polski. Mamy tu małe i docenienie naszej marki, którą bu- i średnie gospodarstwa oraz firmy rodzinne. dujemy od 35 lat. Jestem przekonany, Mamy ludzi, którzy swoją ciężką pracą, suże ten tytuł jeszcze bardziej pomo- miennością, ale i życzliwością są przykładem że nam się rozwijać, a tym samym dla innych. To wszystko jest zauważane i dopromować region Podlasia – mówił ceniane na niwie naszej ojczyzny.

Maciej Stolarski, wiceprezes firmy Po części oficjalnej laureaci konkursu oraz Samasz. – Firma to są ludzie i bar- goście udali się do sali bankietowej Trzy Baszty. dzo ważne jest, żeby inwestować Tam na wszystkich czekała wykwintna kolacja w kadry, bo to zawsze procentuje. oraz znakomita muzyka, którą przygotował Nie można też spoczywać na lau- DJ Karol Falkowski.

Jak łatwo się domyśleć – zabawa trwała rach, tylko cały czas trzeba szukać nowych rozwiązań. Zazwyczaj do samego rana. konkurujemy z wielkimi zachodnimi Tekst: Szymon Martysz koncernami, ale specyfika konkursu Fot. Podlaskie Agro i PODR PODLASKIE AGRO

REKLAMA

ALLROUNDER -classicUniwersalny agregat do uprawy

optymalne wymieszanie idealnie przygotowane pole pod siew małe zapotrzebowanie na moc Info: Marcin Piecha Tel.: +48 518 825 425 | marcin.piecha@koeckerling.de Paweł Masłowski Tel.: +48 509 517 852 | pawel.maslowski@koeckerling.com PODLASKIE AGRO

15

AKTUALNOŚCI

||

Najwięksi dostawcy mleka oraz najlepsi hodowcy bydła mlecznego w gminie Kulesze Kościelne w gronie gospodarzy i gości dożynek. Stefan Grodzki, wójt gminy ósmy z prawej.

Kulesze Kościelne

podziękowały za tegoroczne plony

Oby nie zabrakło chleba

Dożynki – jeden z najważniejszych dni w roku dla rolników- święto plonów i odpoczynku po ciężkiej pracy przy żniwach.

Mieszkańcy gminy Kulesze Kościelne świętowali je 18 sierpnia.

Obchody rozpoczęła tradycyjnie uroczysta Msza Święta Dożynkowa w kościele pw. św.

Bartłomieja. Po mszy mieszkańcy oraz licznie zgromadzeni goście, udali się na plac przed kościołem, gdzie odbyła się główna część uroczystości, obchodzonych podczas festynu św. Bartłomieja, patrona miejscowej parafii.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele rządu, samorządu wojewódzkiego i terytorialnego, duchowni oraz licznie zgromadzeni rolnicy sąsiednich gmin, by wspólnie podziękować za tegoroczne plony.

Zebranych przywitali przedstawiciele władz na czele ze Stefanem Grodzkim, wójtem gminy Kulesze Kościelne. Starostowie tegorocznych dożynek – Renata i Marek Sokołowscy, przekazali mu bochen chleba, który został przyjęty i rozdzielony między zgromadzonych gości.

– Zgodnie ze staropolskim obyczajem, uroczystości dożynkowe są najlepszą okazją do podziękowania za całoroczny trud i uzyskane plony – rozpoczął Stefan Grodzki.

W swoim w ystąpieniu zwrócił uwagę na skutki suszy, podkreślając jednocześnie pracowitość i zaangażowanie rolników: – To był kolejny trudny rok w rolnictwie, jednak dzięki wyjątkowej determinacji i ciężkiej pracy, nasi gospodarze są przygotowani do utrzymania wysokiej wydajności w produkcji mleka. To właśnie determinacja rolników, ich 16

pracowitość i wiedza, powodują, że mamy pięciokrotnie większą od średniej wojewódzkiej liczbę krów na 100 ha użytków rolnych. Dlatego za ciężką pracę i walkę o zbiory, chciałbym szczególnie serdecznie, zgromadzonym, podziękować.

G

mina szczyci się rekordową produkcją mleka, wynoszącą ponad 50 mln litrów rocznie. Miejscowi rolnicy mają pięciokrotnie wiecej krów od średniej wojewódzkiej, w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych.

Życzenia oraz podziękowania rolnikom za wkład w rozwój naszego województwa złożyli także zaproszeni goście.

– Głębokie wyrazy uznania i szacunku dla rolników – powiedział Jerzy Leszczyński, radny sejmiku województwa podlaskiego. – Jesteście przykładem do naśladowania. Wasze wysokie wyniki w produkcji, świadczą o tym, że praca na roli, mimo trudnych warunków, jest bardzo ważna. Żywicie nie tylko nas. Produkty

Mlekovity są sprzedawane na całym świecie (Mlekovita jest największym odbiorcą mleka z gm. Kulesze Kościelne – przyp. red.).

Podczas festynu zostali wyróżnieni najwięksi dostawcy mleka oraz najlepsi hodowcy bydła mlecznego. Nagrody otrzymali: Ryszard Buczyński – Gołasze-Dąb, Wojciech Choiński – Chojane-Stankowięta, Grzegorz Kossakowski – Stare Grodzkie, Jacek Zajkowski – Wnory-Wiechy, Józef Gołaszewski – Faszcze oraz najlepsi hodowcy bydła mlecznego w gminie Kulesze Kościelne: Adam Przeździecki – Grodzkie Szczepanowięta, Zdzisław Sokołowski – Chojane-Pawłowięta, Karol Choiński – Chojane-Pawłowięta, Sylwester Krajewski – Wnory-Wiechy oraz Karol Faszczewski – Wnory-Wiechy.

Gospodarzami tegorocznych dożynek była miejscowość Chojane- Pawłowięta.

– Dożynki to najpiękniejsze święto dla rolników- powiedzieli starostowie dożynek.

– Wspólnie spotykamy się, aby podziękować Bogu za zebrane plony, doceniając przy tym ciężką pracę gospodarzy. Mamy prężne gospodarstwo, wyposażone w nowoczesne maszyny, przy zakupie których korzystaliśmy ze środków unijnych. Nasze stado liczy ok. 140 sztuk, w tym 60 krów dojnych. Mamy też przyszłego następcę, C.D. NA STR. 18

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

17

AKTUALNOŚCI C.D. ZE STR. 16

16-letniego syna, więc jest dla kogo pracować. W imieniu własnym i mieszkańców naszej wsi, chcemy bardzo podziękować gościom za przybycie, za odwiedzenie naszego stoiska i wszystkim, którzy przygotowali dzisiejsze wydarzenie.

Wśród uczestników uroczystości znaleźli się też Agnieszka i Grzegorz Kossakowscy z miejscowości Nowe Wykno, prowadzący gospodarstwo mleczne.

– Dostarczamy mleko do Spółdzielni Mleczarskiej „Mlekovita” w Wysokiem Mazowieckiem – mówi Grzegorz Kossakowski. – Cena mleka jest satysfakcjonująca.

||

Renata i Marek Sokołowscy z córką, z miejscowości Chojane Pawłowięta, starostowie dożynek.

– Niestety, susza w tym roku dotknęła przede wszystkim drugą i trzecią trawę, jak też kukurydzę – dodaje Agnieszka Kossakowska.

Jak co roku można było skosztować potraw regionalnych oraz wypieków przygotowanych przez Koło Gospodyń Wiejskich „Kulesianki”.

– Koło istnieje od 2011 r. i skupia ok. 40 pań – mówi Krystyna Grodzka, przewodnicząca Koła. – Zajmujemy się sprawami kulinarnymi, plastycznymi, muzycznymi.Mamy swój zespół „Kulesianki Bend”. Wyjeżdżamy na różne imprezy, zastawiamy stół wigilijny, wielkanocny, pomagamy przy organizacji imprez.

Festyn, jak co roku, cieszy się ogromnym zainteresowaniem cał ych rodzin, które wspólnie odwiedziły stoiska i naAgnieszka i Grzegorz Kossakowscy m i o t y d oż y n ko we. Wśród atrakcji z miejscowości Nowe Wykno.

||

18

znalazły się m.in. parada motocyklistów oraz pokaz ratownictwa zorganizowany przez OSP w Kuleszach. Najmłodsi bawili się na dmuchanych zjeżdżalniach oraz na placu zabaw.

Nieodłącznym elementem festynu była dobra muzyka. Nie zabrakło występów mieszkańców i zespołów: Kulesianki Bend, Rokietnica i Horyzont. Zagrały także zespół Kometa oraz gwiazdy wieczoru – Diadem oraz Joker. Ukoronowaniem festynu był pokaz sztucznych ogni.

Wioleta Urbasz

Fot. Autor i gmina

||

Kulesze Kościelne

O kulinarną stronę

dożynek, dekoracje i miłe przyjęcie gości zadbały panie z Koła Gospodyń Wiejskich

„Kulesianki”, na zdjęciu z Krystyną Grodzką, przewodniczącą Koła.

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

19

AKTUALNOŚCI Bezpiecznie na wsi – etap Gospodarstwo Rolne

wojewódzki konkursu

Bezpieczne

Coraz większa

świadomość

Do XVII edycji Ogólnokrajowego Konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne w województwie podlaskim zostało zgłoszonych aż 61 gospodarstw rolnych. Uroczysta gala, podsumowująca wspaniałą „rywalizację” naszych rolników, odbyła się 18 lipca 2019 r. w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim.

W organizowanym od 2003 r. przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego konkursie rolnicy mają możliwość zaprezentowania wyników swojej pracy oraz zweryfikowania bezpieczeństwa swoich gospodarstw poprzez profesjonalny audyt. W trakcie wizytacji komisje konkursowe sprawdzają czy w zgłoszonych gospodarstwach przestrzegane są zasady ochrony zdrowia i życia oraz eliminowane są zagrożenia powodujące wypadki.

Oceniany jest m.in.: ład i porządek w obrębie podwórza oraz zabudowań i stanowisk pracy, stan techniczny budynków i maszyn, warunki obsługi i bytowania zwierząt, przechowywanie środków ochrony roślin, a także ogólne rozwiązania wpływające na bezpieczeństwo osób pracujących i przebywających w gospodarstwie rolnym.

Po wizytacjach komisja konkursowa wyłoniła dziewięć najbezpieczniejszych gospodarstw, które zakwalifikowały się do finałowej oceny na etapie wojewódzkim. I właśnie właścicieli tych gospodarstw mogliśmy poznać 18 lipca br. na uroczystym podsumowaniu konkursu.

Tytułem najbezpieczniejszego gospodarstwa rolnego w woj. podlaskim w 2019 r. mogą poszczycić się Ewelina i Tomasz Dąbrowscy

z miejscowości Kalinowo-Czosnowo w gm. Wysokie Mazowieckie. Tuż za nimi uplasowali się Aneta i Adam Gąsowsc y ze wsi Łapy-Korczaki w gm. Łapy. Natomiast na trzecim miejscu sklasyfiko– Już nasi dziadkowie, a później rodzice, dbali o porządek i ład w gospodarstwie. wano gospodarstwo Wszyscy w rodzinie przez lata eliminowaliśmy zagrożenia, aby żyło się Doroty i Leszka Goprzyjemniej i bezpieczniej. Przed konkursem dokonaliśmy jeszcze kilku sków z miejscowości poprawek, co podniosło wygodę naszej pracy i jednocześnie pozwoliło Głodowo-Dąb w gm. wygrać konkurs – mówili z dumą Ewelina i Tomasz Dąbrowscy.

Ko ł a k i Ko ś c i e l n a .

NAJBEZPIECZNIEJSZE PODLASKIE GOSPODARSTWA W 2019 R. Co ciekawe, wszyscy rolnicy z „podium” 1. miejsce Ewelina i Tomasz Dąbrowscy Kalinowo-Czosnowo prowadzą gospodar2. miejsce Aneta i Adam Gąsowscy Łapy-Korczaki stwa rolne ukierun3. miejsce Dorota i Leszek Gosk Głodowo-Dąb kowane na hodowlę bydła mlecznego. z propozycją startu w konkursach – mówił – Nikt nie jest narażony na wypadki przy żartobliwie do nagrodzonych rolników Jaropracy tak jak rolnicy, dlatego pokazywanie sław Janowicz. i promowanie dobrych praktyk w gospodarTuż po wręczeniu nagród mieliśmy okazję stwie jest bardzo ważne – mówił, podczas porozmawiać również z przedstawicielem wręczania nagród, Stanisław Derehajło, wi- Oddziału Regionalnego KRUS w Białymstoku, którego poprosiliśmy o krótkie podsumowacemarszałek woj podlaskiego.

W trakcie gali głos zabrał również Jarosław nie całego konkursu.

Janowicz z PIP w Białymstoku.

– To już siedemnasta edycja konkursu i mu– Instytucja, którą reprezentuję, czyli Pań- szę powiedzieć, że w tym roku mieliśmy sporo stwowa Inspekcja Pracy działa już 100 lat. Po- pracy wybierając najbezpieczniejsze gospodarwołał nas Marszałek Józef Piłsudski w 1919 r. stwo na Podlasiu – wyjaśniał Krzysztof Kozioł Przez cały ten czas działamy na rzecz bez- z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznepieczeństwa. Nasza praca kojarzyć się może go. – Rywalizacja, o ile można tak powiedzieć, z kontrolą, ale w państwa przypadku przy- w 2019 r. była bardzo wyrównana. Stan bezpiechodzimy zawsze z dobrym słowem oraz czeństwa w gospodarstwach uczestniczących w konkursie był na bardzo wysokim poziomie.

Potwierdzają to również statystki, w których – Bezpieczeństwo w ostatnich latach diametralnie obserwujemy tendencje spadkowe zgłaszanych wypadków. Jestem przekonany, że nasz się zmieniło. Obecne gospodarstwa są dobrze konkurs także przyczynia się do poprawy bezzorganizowane, wyposażone w nowoczesne pieczeństwa na Podlasiu. Rolnicy mają też coraz maszyny, a rolnicy w przeważającej większości przypadków dbają o ład, porządek większą świadomość zagrożeń, a my staramy i bezpieczeństwo – podkreślał Krzysztof Kozioł się ich wiedzę jeszcze bardziej pogłębiać.

||

||

z OR KRUS w Białymstoku.

20

Tekst i Fot. Szymon Martysz

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

cy w do o h

si p ą jle raj a N bie wy

Rolniku, tylko oryginalne wysłodki buraczane gwarantują więcej mleka.

Zamów produkt u naszych dystrybutorów lub na stronie

www.sklep.diamant.pl

•

poprawia bilans energetyczny

•

zapobiega chorobom metabolicznym

•

doskonale uzupełnia dawkę pokarmową przez cały rok

•

poprawia bilans białkowy, gdyż daje szansę bakteriom żwacza na optymalną syntezę białka w żwaczu

•

zwiększa opłacalność produkcji mleka

•

kwasicy i ketozie

Producent: Pfeifer & Langen Polska S.A., ul. Mickiewicza 35, 60-837 Poznań, tel. (23) 675 01 74, www.sklep.diamant.pl Nr rejestrowy: BDO 7693

PODLASKIE AGRO

21

||

AKTUALNOŚCI

W zeszłym roku podlascy rolnicy zużyli na hektar upraw 124 kg nawozów, czyli ponad

Fot. Szymon Martysz

13% więcej niż w zeszłym roku, ale i tak jest to o ponad 12% mniej niż średnio w Polsce.

Rośnie

zużycie nawozów w województwie podlaskim

N jak azot

– 2017/2018

133 tys. ton nawozów mineralnych lub chemicznych (w przeliczeniu na czysty składnik) zużyli pod tegoroczne zbiory rolnicy z województwa podlaskiego. To wynik o 14,1% wyższy niż w roku poprzednim. Dane z badań przeprowadzonych w czerwcu 2018 r. podaje Urząd Statystyczny w Białymstoku.

Wzrost zużycia dotyczył wszystkich asortymentów nawozów, przy czym w przypadku nawozów azotowych wyniósł on 12,7%, fosforowych – 12,6%, a potasowych – 17,8%.

Wielkość stosowania nawożenia uzależniona jest m.in. od czynników agrochemicznych, ekonomicznych i ekologicznych.

W roku gospodarczym 2017/2018 w województwie podlaskim w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych zużyto 124 kg nawozów mineralnych lub chemicznych, tj. o 13,1% więcej niż rok wcześniej i o 17,6 kg, tj. o 12,4% mniej niż średnio w kraju. Przeciętne zużycie wyniosło 124,3 kg wobec 110,1 kg w poprzednim roku gospodarczym. Stosunek N:P:K (azot:potas:fosfor) w dawce nawozowej nadal był niekorzystny i kształtował się na poziomie 1,00:0,34:0,52 podczas, gdy zalecany w zrównoważonym nawożeniu dla upraw polowych wynosi 1,00:0,50:0,98. Wysoki udział azotu przyczynia się do wzrostu wydajności, ale może równocześnie wpływać niekorzystnie na procesy produkcyjne oraz powodować zwiększenie zagrożenia dla środowiska naturalnego.

W analizowanym roku nawożenie mineralne stosowało 56,5 tys. gospodarstw, tj. o 4,6% mniej niż rok wcześniej. Wśród gospodarstw stosujących nawożenie mineralne na użytkach rolnych, nawozy azotowe wykorzystywało 47,6 tys., co stanowiło 84,2% ich ogólnej liczby.

Powszechne w użyciu były również nawozy wieloskładnikowe, które znalazły zastosowanie w 37,3 tys. gospodarstw tj. w 66% ogółu gospodarstw rolnych w województwie podlaskim stosujących nawożenie mineralne. Skala stosowania nawozów fosforowych i potasowych w gospodarstwach wykorzystujących nawozy mineralne była znacznie mniejsza.

Nawozy fosforowe były używane w 8,5 tys. gospodarstw, natomiast potasowe w 8,8 tys. gospodarstw, co stanowiło odpowiednio 15,1 i 15,5% ogólnej liczby gospodarstw rolnych stosujących nawozy mineralne.

Zużycie nawozów wapniowych, w przeliczeniu na czysty składnik, wyniosło 22,9 tys. ton i było o 39,4% niższe niż rok wcześniej.

Przeciętnie na 1 ha użytków rolnych przypadało 21,4 kg tych nawozów, tj. o 14,2 kg mniej i o 33,7 kg niż średnia w kraju. W omawianym

okresie nawożenie wapniowe stosowało 4,8 tys. gospodarstw rolnych, tj. o 21,7% mniej niż w roku gospodarczym 2016/17.

W ocenie poziomu nawożenia gleb należy również uwzględnić nawozy naturalne, które obok nawożenia mineralnego, stanowią cenne źródło niezbędnych składników pokarmowych dla roślin. Wzbogacają glebę w próchnicę i polepszają jej właściwości. Zwiększają także możliwości sorpcyjne gleby oraz przyczyniają się do powolnego rozkładania fosforu i potasu.

Badanie przeprowadzone w 2018 r. wykazało, że 49 tys. gospodarstw stosowało nawozy naturalne pochodzenia zwierzęcego, a wśród nich 92,4% stosowało nawożenie obornikiem, 13,7% gnojówką i 23,8% gnojowicą. Zużycie obornika wynosiło 7.915,3 tys. ton, tj. wzrosło o 8,2%. Zużycie gnojówki utrzymało się na zbliżonym poziomie do zanotowanego w poprzednim roku i wynosiło 1.437,3 tys. m3. Odnotowano natomiast znaczny wzrost zużycia gnojowicy wynoszący 3.804,1 tys. m3, tj. o 33,4% więcej.

Aldona Nagórka, Katarzyna Rozwadowska Urząd Statystyczny

w B iałymstoku

Wąglik na Białorusi

gospodarczych, epidemii wsród hodowanych tam reniferów. Kilka przypadków tej choroby stwierdzono także w roku 2003 We wsi Chotomel w rejonie stolińskim (ob- służby już rozpoczęły dezynfekcję zagrożo- na Ukrainie.

Gdyby informacje o wągliku na Białorusi powód brzeski) stwierdzono podejrzenie wystą- nego gospodarstwa oraz prewencyjne szczepienia ogniska wąglika. To pierwszy od ponad pienia zwierzat w sąsiednich miejscowościach. twierdziłyby się, byłoby to już drugie, po cho20 lat przypadek tej choroby na Białorusi.

Przypomnijmy, że trzy lata temu w Jamal- robie afrykańskiego pomoru świń, ognisko Podejrzenie pojawienia się tej groźnej bak- sko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym zagrożenia epidemiologicznego, za wschodterii stwierdzono w trakcie standardowego na północnej Syberii doszło do wybuchu nią granicą. badania mięsa padłego konia. Odpowiednie groźnej zarówno dla ludzi, jak i zwierzat Oprac. AG, Polskie Radio 22

PODLASKIE AGRO

AKTUALNOŚCI Wybory

do

Podlaskiej Izby Rolniczej

Mamy nowe władze

Grzegorz Leszczyński jest nowym prezesem Podlaskiej Izby Rolniczej. Zastępował go będzie Marek Siniło. Witold Grunwald, Zdzisław Łuba i Jan Zelkowski zostali wybrani członkami zarządu. Takich wyborów dokonało Walne Zgromadzenie PIR, które obradowało 4 września.

W obradach wzięło udział 28 delegatów upoważnionych do wyboru organów statutowych. W skład komisji rewizyjnej weszli: Bogusław Bilmin, Maciej Bobel, Mirosław Czarniecki, Marian Kaczmarzyk i Elżbieta Szumska. Nową komisję budżetową tworzą: Andrzej Raciborski, Marcin Lasota, Joanna Raś, Marcin Górny i Karol Grabowski. Delegatem na zjazdy Krajowej Rady Izb Rolniczych został Piotr Stocki.

Redakcja „Podlaskiego Agro” serdecznie gratuluje nowo wyłonionemu zarządowi i życzy prezesowi, jak też i wszystkim, którzy będą zarządzać Podlaską Izbą Rolniczą, samych trafnych decyzji oraz siły i wytrwałości w dziele reprezentowania intersów naszych rolników.

Oprac. AG

Fot. Podlaska Izba Rolnicza

||

Na zdjęciu były i obecny zarząd PIR. Od lewej ustępująca Jolanta Wielgat, Witold Grunwald – obecny

członek zarządu, Grzegorz Leszczyński – obecny prezes, Stanisław Szczepańczuk – prowadzący obrady oraz Marek Siniło – wiceprezes PIR.

Daj się spisać Od 1 września do 30 listopada 2020 r. trwać będzie powszechny spis rolny. Będzie obowiązkowy, a zebrane w jego trakcie dane – poufne.

Polska jest zobowiązana do organizacji spisu na podstawie m.in. rekomendacji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa.

Celem spisu jest m.in. zapewnienie bazy informacyjnej o gospodarstwach rolnych i związanych z nimi gospodarstwach domowych, koniecznej dla realizacji krajowej, regionalnej i lokalnej polityki rolnej i społecznej na wsi; analiza zmian, jakie zaszły w rolnictwie na przestrzeni lat 2010-2020.

Rolnicy będą mogli spełnić swój obowiązek w trojakiej formie. W drodze samospisu internetowanego wykonanego za pośrednictwem aplikacji dostępnej za darmo na stronie Głównego Urzędu Statystycznego, wywiadu telefonicznego wykonanego przez rachmistrza telefonicznego oraz bezpośredniego wywiadu przeprowadzonego przez rachmistrza terenowego. Rolnik, który nie dokona spisu on line lub przez telefon, nie będzie mógł odmówić podania danych dotyczących jego gospodarstwa w bezspośredniej rozmowie.

W gminie kierować pracami spisowymi będzie wójt, burmistrz lub prezydent miasta – jako gminny komisarz spisowy. Zastępować go będzie wskazana przez niego osoba.

Trwa nabór na rachmistrzów terenowych. Rachmistrzem może zostać osoba pełnoletnia, zamieszkała w danej gminie,posiadająca co najmniej średnie wykształcenie, posługująca się językiem polskim w mowie i w piśmie, która nie była skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. Kandydaci przejdą szkolenie zakończone egzaminem. Osoby, które odpowiedzą poprawnie na co najmniej 60% pytań, zostaną wpisane na listę kandydatów na rachmistrzów terenowych, prowadzoną przez gminnego komisarza spisowego. Miejsce na liście zależy o liczby punktów z egzaminu, toteż im wyższy wynik na egzaminie, tym większa szansa na pracę rachmistrza. Zachęcamy do zgłaszania się.

Oprac. AG, Źródło GUS

24

Ze znakiem „Bez GMO”

Od przyszłego roku żywność i pasze powstające bez udziału organizmów modyfikowanych genetycznie będą mogły być oznaczane przez producentów znakiem „Bez GMO”.

Prezyden RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 13 czerwca 2019 r. o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów zmodyfikowanych genertycznie jako wolnych od tych organizmów. Nowe przepisy wejdą z początkiem nowego roku.

Ustawa uregulowała, budzące spore kontrowersje, przepisy, dotyczące jednoznaczego oznakowania żywności i pasz wytwarzanych bez udziału organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO – z ang. Genetically Modified Organism). Dzięki czytelnej informacji graficznej, konsument będzie mógł samodzielnie powziąć decyzję o wyborze i konsumpcji żywności nie zawierającej GMO Przepisy ustawy wprowadzają całkowitą dobrowolność oznaczania produktów spożywczych wytwarzanych bez udziału organizmów modyfikowanych genetycznie. Wypracowane przez Polską Izbę Mleka rozwiązanie w postaci Standardu Certyfikacji Systemów Zarządzania Jakością i Bezpieczeństwem Żywności “Bez GMO” przewiduje możliwość oznaczania produktów żywnościowych certyfikatem „Bez GMO” i czytelnego oznaczenia graficznego, co w praktyce umożliwi nabywcom żywności dokonanie świadomego wyboru między produktami pochodzącymi od zwierząt karmionych paszą zawierającą lub wykorzystującą w procesie produkcji organizmy modyfikowane genetycznie, a produktami powstającymi bez ich udziału.

Oprac. AG, Żródło: Polska Izba Mleka

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

63-800 Gostyń, ul. Ogrodowa 6 tel. 65 572 50 90, 65 572 94 81 email: biuro@zuptor.pl www.zuptor.pl

LINIA DO PRODUKCJI PASZY WYDAJNOŚĆ 1 t/h

LINIA ROZDRABNIAJĄCO-MIESZAJĄCA WYDAJNOŚĆ 2 t/h

NAJLEPSZA OFERTA U NASZYCH DYSTRYBUTORÓW LISTA DYSTRYBUTORÓW NA WWW.ZUPTOR.PL

PODLASKIE AGRO

MIESZALNIA PASZ Z GNIOTOWNIKIEM WYDAJNOŚĆ 3 t/h

25

AKTUALNOŚCI Wytwarzanie

pasz we własnym gospodarstwie

Fermentacja pod kontrolą

Folia kiszonkarska z nakładaną siatką ochronną oraz worki obciążające to efektywny, a zarazem wygodny i pewny sposób na zabezpieczenie prawidłowego i pożądanego przebiegu procesów fermentacyjnych w trakcie przygotowywania kiszonki do skarmiania zwierząt.

Rolnicy, artykułują na spotkaniach branżowych lub bezpośrednio w rozmowach z przedstawicielami handlowymi własne potrzeby i oczekiwania. Od dawna zgłaszali zapotrzebowanie na folie kiszonkarskie trzywarstwowe, mogące służyć do zakiszania roślin zielonych świeżych i przewiędniętych. Producenci rolni zauważają, że rozwiązaniem celowym i praktycznym byłyby folie kiszonkarskie, które można wykorzystywać również jako okrycie zewnętrzne pryzm, kopców z korzeniami i bulwami roślin pastewnych, a nawet używać ich do wykładania silosów. Dla nikogo nie jest tajemnicą, że prawidłowe przykrycie przygotowywanych kiszonek zmniejsza ryzyko zepsucia się paszy w okresie złej pogody. Ogranicza dostęp powietrza i wody, zmniejsza ucieczkę powstającego dwutlenku węgla, co przekłada się na zachowanie wysokich parametrów odżywczych kiszonki.

Nikogo nie trzeba zapewniać, że od wysokich parametrów paszy zależy optymalizacja wyników hodowli. A warunki, na które rolnik nie ma najmniejszego wpływu, jak choćby pogoda, w ostatnich latach nie ułatwiają osiągnięcia powtarzalności produkcji. Stąd tak ważne jest, by mieć wpływ na te elementy, które zależne są wyłącznie od rolnika.

||

Zaletą rękawów kiszonkarskich jest możliwość wykorzystania ich na niewielkiej przestrzeni, np. w pobliżu zabudowań gospodarczych.

do wykładania silosów i okrywania pryzm minimalizując straty składników pokarmokiszonek. wych. Rękaw umożliwia hermetyczne zabez– Badania specjalistyczne potwierdziły, że fo- pieczenie kiszonki przed dostępem powietrza lie Marma P.F. zapewniają kiszonkom właści- i wód opadowych. To też dużo niższy koszt, we beztlenowe warunki dojrzewalnia – mówi niż, choćby, budowa i utrzymanie silosu bePiotr Różański, Specjalista ds. Handlu z firmy tonowego, a także niższe straty w zakiszaniu Marma Polskie Folie. – Są konieczne do pra- – porównując do tradycyjnego procesu kiszewidłowego przebiegu fermentacji, chronią nia, przebiegającego w pryzmach czy silosach. przed promieniowaniem cieplnym, utrzy- To dodatkowy argument za wykorzystaniem mując właściwą temperaturę podczas pro- rękawów, który rozważa wielu rolników. Nie cesu kiszenia. Przede wszystkim, skutecznie bez znaczenia jest fakt, że można lokalizozapobiegają wnikaniu do zakiszanej karmy wać go, praktycznie, w każdym dostępnym trzymanie optymalnych powietrza i wody opadowej. miejscu, blisko zabudowań gospodarczych parametrów procesów Coraz większym zainteresowaniem wśród czy ogrodzeń. Produkt posiada atest – nr fermentacyjnych to trudne rolników cieszą się również, produkowane B-BŻ-6071-0195/18/C. wyzwanie. Nieraz nawet dla przez firmę Marma P.F., rękawy do zakiszania Tekst i fot. Marma Polskie Folie doświadczonych rolników.

Silo-Mar. Pozwalają one na zmagazynowanie pasz objętościowych np. sieczki z traw, kukurydzy, lucerny, wysłodków buraczanych, młóta browarnianego oraz mokrego i suchego Biorąc pod uwagę oczekiwania producen- ziarna zbóż i kukurydzy. Stosotów rolnych firma Marma Polskie Folie, opra- wanie rękawów do zakiszania cowała najnowszej generacji folie kiszonkar- pozwala uzyskać kiszonkę skie trzywarstwowe, atestowane pod znakiem: o bardzo dobrej jakości, Atest PZH/H-HŻ-6071-0168/15/C. Modyfikacje już istniejącej oferty zmierzały w kierunku uzyskania m.in. wyższej odporności na przebicie Małe i średnie gospodarstwa i rozerwanie. Produkt dostępny jest w kolorolne poszukują folii rze: czarno-srebrnym i czarno-białym oraz oferujących uniwersalne we wszystkich szerokościach w jamborolach zastosowania. Na zdjęciu o długości do 300 mb. Polecane są również trójwarstwowa folia pryzmowa.

U

||

26

PODLASKIE AGRO

HODOWLA Obcięcie

rządowych dotacji na hodowle może zagrozić ich opłacalności

Zaskoczeni zmianami

Prowadzenie ksiąg hodowlanych i ocena wartości użytkowej bydła mlecznego decyduje o konkurencyjności polskich hodowców względem tych z Niemiec, Francji, Kanady czy USA. Polega to na tym, że geny poszczególnych samic w populacji są analizowane i selekcjonowane tak, żeby zapewnić jak najlepsze potomstwo. Dzięki temu zwiększa się jakość i opłacalność produkcji mleka w Polsce. Resort rolnictwa zamierza jednak obciąć dotychczasowe dotacje na ten cel aż o 60%.

– Rząd przedstawił do zaopiniowania projekt rozporządzenia, z którym się nie zgadzamy, który zabiera 60% dotychczasowych dotacji do tak zwanego postępu biologicznego. Dotyczy on nie tylko hodowców bydła mlecznego, lecz także producentów trzody chlewnej, hodowców koni i owiec, więc problem jest szeroki. Ucięcie tych 60% dotacji oznacza, że każdy hodowca będzie musiał więcej zapłacić za usługi, które pozwalają mu produkować mleko. Odciśnie to piętno na jego kieszeni – podkreśla Radosław Iwański, rzecznik prasowy Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka.

Majowa propozycja ministra rolnictwa zmienia stawki dotacji na zadania na rzecz rolnictwa, w tym dofinansowanie na badania w zakresie tzw. postępu biologicznego. Te środki trafiają do hodowców – w tym hodowców bydła mlecznego i producentów mleka – m.in. na prowadzenie oceny wartości użytkowej bydła mlecznego (dotyczy ok. 800 tys. sztuk bydła) oraz prowadzenie ksiąg hodowlanych. Jak wynika z danych PFHBiPM, w ubiegłym roku zostało do nich wpisanych łącznie 335 tys. sztuk cieliczek i krów. Do tej pory dzięki dotacjom te usługi były dla rolników tańsze. Zmiany, jak podkreśla Federacja, odbiją się na ich kieszeniach.

– To spowoduje, że wiele osób będzie musiało zrezygnować z hodowli bydła mlecznego, a trzeba podkreślić, że jesteśmy bardzo poważnym producentem mleka w Europie. Jest więc o co dbać. Tymczasem obniżki, które proponuje resort, mogą spowodować, że polska hodowla przestanie istnieć i będziemy zmuszeni importować krowy z Niemiec, Holandii czy Francji. Nie będzie nas stać, żeby wyhodować dobrą krowę, która będzie konkurować z tymi hodowanymi w innych krajach europejskich. Ministerstwo wie, że producenci mają

możliwość wpisywania się do zagranicznych ksiąg hodowlanych kosztem likwidacji polskiej hodowli. W skutkach rozporządzenia resort przyznaje, że jest takie zagrożenie – tłumaczy Radosław Iwański.

Jak podkreśla, w tej chwili branża hodowców bydła mlecznego w Polsce ma się dobrze, choć jest w niewielkim stopniu dotowana przez rząd i Skarb Państwa. Tym bardziej dla związków branżowych niezrozumiały jest fakt, że projektowanych zmian wcześniej z nimi nie skonsultowano, a MRiRW zaskakuje hodowców dużymi i nagłymi zmianami.

– kiedy wiele projektów jest już zabukowanych i realizowanych. W ten sposób zakłada się polskiej hodowli kaganiec i jest to dla nas niezrozumiałe. Rozumiemy, że możemy rozmawiać o tych środkach, planować zmiany od nowego roku lub następnej perspektywy, ale takie zmiany w połowie roku są szokujące – mówi Radosław Iwański.

Obcięcie dotacji dotknie nie tylko hodowców bydła mlecznego. Dyrektor biura Polskiego Związku Owczarskiego Tadeusz Lotczyk wskazuje, że zmniejszenie finansowania na prowadzenie ksiąg i ocenę wartości użytkowej, czyli dwa działania, które decydują o postępie hodowlanym, jakości zwierząt i dobrej produkcji, oznacza, że w tym roku środki przeznaczone na ten cel wystarczą co najwyżej do końca maja.

Na pozostałe koszty będą się musieli złożyć hodowcy owiec.

– Hodowla polega na tym, że zwierzęta czystorasowe o znanym pochodzeniu wpisuje się do ksiąg hodowlanych i one podlegają ocenie wartości użytkowej. Każdy kraj ma na to własne metody. Chodzi o to, żeby znaleźć te najistotniejsze cechy produkcyjne i podnosić ich poziom, żebyśmy mieli następne pokolenia o lepszej produkcyjności

– wyjaśnia Tadeusz Lotczyk. – Biorąc pod uwagę cięcie środków o 60%, w przyszłym roku organizacje, które prowadzą księgi i ocenę, będą musiały rozważyć likwidację. Jeżeli ich nie będzie, bo nikt nie będzie chciał za to płacić, to hodowcy stracą stada hodowlane i będą utrzymywać tylko stada użytkowe, co będzie oznaczać likwidację hodowli owiec.

Radosław Iwański dodaje, że Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka już kilka lat temu zainwestowała we własne centrum genetyczne, które wypracowuje nowe cechy bydła (badane są np. wydajność krowy, zawartość białka i tłuszczu w mleku, albo to jak krowa wykorzystuje paszę, którą jest karmiona). Geny poszczególnych samic w populacji bydła mlecznego w Polsce są analizowane i selekcjonowane, co pozwala „zaprojektować” doskonalsze potomstwo, a w efekcie gwarantuje ekonomię i opłacalność produkcji mleka w Polsce.

– Ta selekcja pozwala tak kojarzyć pary rodzicielskie, by kolejne pokolenia były coraz doskonalsze. To kosztuje ogromne środki. Federacja wydała na ten cel wiele milionów złotych. Dziś odbiera nam się to, co sami wypracowaliśmy. Nikt nam tych pieniędzy nie dał, bo mamy tu innowacyjne technologie, a dotacje są na inne rzeczy – w tym właśnie na ocenę wartości użytkowej bydła mlecznego i do ksiąg hodowlanych. W ocenie samic bierze się pod uwagę coraz więcej cech, co pozwala nam dziś konkurować ze stadami bydła mlecznego w Niemczech, Francji, Kanadzie czy USA, czyli u największych producentów.

To są bardzo subtelne badania i polscy hodowcy robią to na własny koszt – podkreśla Radosław Iwański.

MaSz, Źródło: Newseria.pl

ROLNIKU MASZ WYPOWIEDZIANĄ UMOWĘ LUB PROBLEM Z:



 BA N KI E M  KO M O R N I KI E M DZ WO Ń !!! TE L . 8 8 3 1 8 1 600

LEASINGIEM

Restrukturyzacja Pomoc prawna 28

zadłużenia gospodarstw rolnych prz y Upa d ło śc i Kon sumenc kiej PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

29

MASZYNY Przegląd

ładowarek teleskopowych

Ładowarki

specjalnego przeznaczenia Podniosą masywny i niewygodny przedmiot, przewiozą belę siana, przemieszczą lub przerzucą ładunki sypkie lub elastyczne, rozładują palety, a nawet zastąpią z powodzeniem tradycyjny ciągnik, pchając ciążar lub go ciągnąc. W końcu odgarną śnieg, wygładzą lub wyczyszczą powierzchnię. Ilość zadań, które mogą wykonać musi budzić uzasadniony szacunek. Dzięki wszechstronności zastosowań na stałe zagościły w parku maszynowym gospodarstw rolnych.

Umiejętność pracy w trudnym terenie, doskonałe właściwości trakcyjne, możliwość precyzyjnego kierowania i sterowania urządzeniami roboczymi, intuicyjność i prostota obsługi oraz wytrzymałość na ciężkie warunki eksploatacyjne, czyni je wszędobylskimi maszynami, świetnie sprawdzającymi się zarówno przy bardzo intensywnej pracy,

jak i w zróżnicowanych zadaniach ekstensywnych, wykonywanych na ograniczonej przestrzeni. Dzięki bogatej ofercie i możliwości montażu zróżnicowanego osprzętu, każdy rolnik łatwo dobierze do własnych potrzeb konkretny typ ładowarki. Taka maszyna sprawdzi się zarówno w dużym gospodarstwie produkcyjnym, jak też i mniejszym

TF 35.7 – 115 G Producent: Merlo, Sprzedawca: ADROL Masa: 6.650 kg Długość: 4.310 mm Szerokość: 2.250 mm Wysokość: 2.240 mm (bez koguta)/2300 mm Silnik: Deutz Fahr Moc: 115 KM Udźwig: 3.500 kg Wysokość podnoszenia: 6,6 m Cena: uzależniona od wyposażenia

rodzinnym. W niniejszym przeglądzie prezentujemy cały wahlarz rozwiazań, od niewielkich lekkich ładowarek, po maszyny, które sprawdzą się w najbardziej ekstremalnej pracy z bardzo dużymi obciążeniami na wysokościach sięgających do 7 m.

30

Fot. Archiwum Firm

MERLO TURBOFARMER 33.7 Producent: MERLO Sprzedawca: Agro-Szczuka Masa: 6.500 kg Długość: 4.310 mm (od karetki), 3910 mm (bez karetki) Szerokość: 2.100 mm Wysokość: 2.120 mm Silnik: Deutz Moc: 115 KM Udźwig: 3.300 kg Wysokość podnoszenia: 6,6 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny 4x4 Cena: ok 260.000 pln netto (w zależności od konfiguracji)

MERLO PANORAMIC 27.6 PLUS Producent: MERLO Sprzedawca: ADROL, Agro-Szczuka Masa: 4.850 kg Długość: 3.910 mm (od karetki), 3500 mm (bez karetki) Szerokość: 1.840 mm Wysokość: 1.950 mm Silnik: Kubota Moc: 75 KM Udźwig: 2.700 kg Wysokość podnoszenia: 5,9 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny 4x4 Cena: ok 210.000 pln netto (w zależności od konfiguracji)

Zebrał: Artur Golak

AVANT 423 Producent: AVANT TECNO OY Sprzedawca: SERAFIN Masa: 1.080 kg Długość: 2.195 mm Szerokość: 1.050 mm Wysokość: 1.980 mm Silnik: Kubota (Diesel) Moc: 22 KM Udźwig: 550 kg Wysokość podnoszenia: 2,75 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny

Cena: 70.000 zł netto

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PRACE W GOSPODARSTWIE mocna / zwinna / niezawodna

PODLASKIE AGRO

wejdź na www.avantpolska.pl lub zadzwoń tel. +48 12 43 44 110

SUPER WIELKA LEASING PROMOCJA

31

MASZYNY AVANT 528 Producent: AVANT TECNO OY Sprzedawca: SERAFIN Masa: 1.420 kg Długość: 2.550 mm Szerokość: 1.140 mm Wysokość: 1.980 mm Silnik: Kubota (Diesel) Moc: 26 KM Udźwig: 800 kg Wysokość podnoszenia: 2,79 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena: 100.000 zł netto

7.30 compact 74 Producent: Faresin Sprzedawca: Korbanek Masa: 6.290 kg Długość: 4.680 mm Szerokość: 2.106 mm Wysokość: 2.230 mm Silnik: Deutz Moc:101 KM Udźwig: 3.000 kg Wysokość podnoszenia: 7 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena: 270.000 zł netto

9.5 SD Producent: Multione Sprzedawca: Korbanek Masa: 2.055 kg (bez obciążników) Długość: 3200 mm Szerokość: 1500 mm Wysokość: 2260 mm Silnik: Yanmar Moc: 50 KM Udźwig: 2.650 kg Wysokość podnoszenia: 3,21 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena:136.000 netto

8.4 SD Producent: Multione Sprzedawca: Korbanek Masa: 1.780 kg (bez obciążników) Długość: 2.690 mm Szerokość: 1.300 mm Wysokość: 2.140 mm Silnik: Yanmar Moc: 40 KM Udźwig: 1.610 kg Wysokość podnoszenia: 2,90 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena:115.000 netto

32

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

33

MASZYNY 6.26 small 52

Producent: Faresin Sprzedawca: Korbanek Masa: 4.700 kg Długość: 4.035 mm Szerokość: 1.890 mm Wysokość: 1.935 mm Silnik: Yanmar Moc: 70 KM Udźwig: 2600 kg Wysokość podnoszenia: 6,0 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena: 190.900 netto

KL 30.8T

Producent: Kramer Sprzedawca: Contractus Masa: 5.500 kg Długość: 5.890 mm Szerokość: 1.780 mm Wysokość: 2.600 mm Silnik: Deutz Moc: 75 KM Udźwig: widły paletowe: 2.500 kg, łyżka: 3.300 kg Wysokość podnoszenia: 4,52 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena: od 241.900 zł netto

KT 407

Producent: Kramer Producent: Contractus Masa: 7.850 kg Długość: 4.880 mm Szerokość: 2.300 mm Wysokość: 2.310 mm Silnik: Deutz Moc: 136 KM Udźwig: 4.000 kg Wysokość podnoszenia: 7.0 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny Cena: od 299.000 zł netto

34

PODLASKIE AGRO

MASZYNY Massey Ferguson TH.6030

Producent: Massey Ferguson Sprzedawca: ROLTOMA Masa: 6.000 kg Długość: 4.507 mm (mierzona od haków zaczepowych karetki, do obciążników przeciwwagi) Szerokość: 2.100 mm Wysokość: 2.100 mm (wersja Low Profil) Silnik: Doosan Moc: 100 KM Udźwig: 3.000 kg Wysokość podnoszenia: 6,0 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny

Massey Ferguson TH.7035

Producent: Massey Ferguson Sprzedawca: ROLTOMA Masa: 7.600 kg Długość: 4.869 mm (mierzona od haków zaczepowych karetki, do obciążników przeciwwagi) Szerokość: 2.300 mm Wysokość: 2.374 mm Silnik: Doosan Moc: 130 KM Udźwig: 3.500 kg Wysokość podnoszenia: 7,0 m Układ bieżny: napęd hydrostatyczny

TH 6.32

Producent: NEW HOLLAND Sprzedawca: PRIMATOR Masa: 7.940 kg Długość: 4.990 mm (od stopy wideł do tylnej krawędzi maszyny) Szerokość: 2.340 mm Wysokość: 2.445 mm Silnik: 121 KM (znamionowa), 133 KM (maksymalna) Moc: 130 KM Udźwig: 3.500 kg Wysokość podnoszenia: 6,05 m Układ bieżny: PowerShift Cena: 298.000 zł netto

36

PODLASKIE AGRO

REKLAMA JCB 538—60 AGS Producent: JCB Sprzedawca: AGROTECHNIK WOJCIECH DZIĘGIELEWSKI Masa: 7.560 kg Długość: 4.550 mm Szerokość: 2.290 mm Wysokość: 2.490 mm Silnik: JCB ECOMAX 4,4 l Moc: 125 KM Udźwig: 3.800 kg Wysokość podnoszenia: 6,23 m Układ bieżny: PowerShift Cena: na bezpośrednie zapytanie u dealera

Producent: JCB Sprzedawca: AGROTECHNIK WOJCIECH DZIĘGIELEWSKI Masa: 5.580 kg Długość: 4.000 mm Szerokość: 1.840 mm Wysokość: 1.970 mm Silnik: JCB/KOHLER 2,5 l Moc: 74 KM Udźwig: 2.500 kg Wysokość podnoszenia: 6,0 m Układ bieżny: nepęd

JCB 525-60 AG PLUS

hydrostatyczny

Cena: na bezpośrednie zapytanie u dealera

Producent: Manitou Sprzedawca: Baza Maszynowa Danex Masa: 4.922 kg Długość: 3.900 m Szerokość: 1.810 mm Wysokość: 2.000 mm Silnik (marka): Kubota Moc: 75 KM Udźwig: 2.500 kg Wysokość podnoszenia: 5,9 m Układ bieżny: napęd

MLT 625

hydrostatyczny

Producent: Manitou Sprzedawca: Baza Maszynowa Danex Masa: 7.700 kg Długość: 4.970 mm Szerokość: 2.390 mm Wysokość: 2.380 mm Silnik (marka): Deutz Moc: 130 KM Udźwig: 3.700 kg Wysokość podnoszenia: 6,90 m Układ bieżny: Power Shift 6/3 PODLASKIE AGRO

MLT 737-130 PS

37

UPRAWA Nowe i najlepsze,

na warunki naszego regionu , odmiany kukurydzy prezentowała rolnikom firma F armS aat

Kolby, które

suszy się opierają Farmidabel to kukurydza, którą dobrze było posiać w tym roku. Jako odmiana późniejsza, lepiej się spisała. Wiosną nie „ruszyła” tak szybko i przetrwała suchy maj. Mimo, że plon będzie mniejszy, to kolby wykształciły się duże. Jakie jeszcze odmiany kukurydzy FarmSaat polecane są na nasz teren.

W tym roku plony hodowli FarmSaat podlascy rolnicy oglądali podczas dwóch pokazów: 24 sierpnia w Kocach Schabach w gm.

Ciechanowiec i 31 sierpnia w miejscowości Jabłoń Dąbrowa w gm. Sokoły. Pojechaliśmy za FarmSaatem tylko raz, na zakończenie wakacji.

Pokaz w Jabłoni zorganizowano na polu Jana Kuleszy. Gospodarstwo to opisywaliśmy szczegółowo w jednym z wydań Podlaskiego Agro. Nie będziemy więc powtarzać szczegółów, zainteresowanych zapraszamy do archiwum wydań. W tym roku pan Jan obsiał kukurydzą 30 ha i to w miejscu, gdzie ziemia jest lekka, a kukurydza rośnie tu „na okrągło” od ośmiu lat.

– Współpracuję z FarmSaat trzy lata, więc kiedy zwrócili się z propozycją założenia pola z ich odmianami kukurydzy, wypadało się zgodzić – opowiada z uśmiechem pan Jan. – Dostałem dziewięć odmian. Pracy przy siewie było na cały dzień, podczas gdy obsiewanie jedną odmianą zajęłoby mi półtorej godziny.

38

Jestem zadowolony z plonu. Gdyby rok był dobry pogodowo, to zebrałbym materiał na kiszonkę i na ziarno. W tym roku wystarczy tylko na kiszonkę. Ale to i tak wysoki wynik, jestem przekonaPokaz w Jabłoni Dąbrowie. Jan Kulesza – właściciel pola z synami. ny, że to zasługa dobrych odmian i dobrego materiału siewnego. to założyciel spółki przewidział, że kukurydza Rzeczywiście plantacja pana Jana robiła będzie rośliną przyszłości. W 2007 r. powstała wrażenie. Dorodne rośliny zdają się wcale nie marka FarmSaat jako spółka akcyjna, której odczuwać wszechobecnej suszy. Z pewnością właścicielami są m.in. rolnicy. Stąd przedstanasiona FarmSaat zrobiły swoje. wiciele FarmSaat nie są tak ekspansywni, jak Niemiecką hodowlę, która przygotowała konkurencyjne firmy. opisywaną prezentację, przedstawiał rolnikom – Nasze działanie polega na kontakcie z rolDariusz Socha, kierownik regionalny FarmSaat nikiem, który nas reprezentuje i proponuje w Polsce. FarmSaat, przypomnijmy, jest to ho- innym rolnikom nasze odmiany – mówił Dadowla kukurydzy, soi i sorga oraz producent riusz Socha. – Naszych nasion nie ma na rynku, nasion kukurydzy i mieszanek traw, działający w Osterhofen w Bawarii od 1927 r., kiedy C.D. NA STR. 40

||

PODLASKIE AGRO

DOTACJA! FOTOWOLTAIKA dla rolników indywidualnych oraz prowadzących działalność gospodarczą

UPRAWA jak ten – dobre. Każdy, kto posieje, widzi, można je nabyć jedynie bezpośrednio u re- że jest różnica w odgionalnych FarmPartnerów. porności na suszę.

Od sześciu lat FarmSaat działa w Polsce.

Podsumowując nasio– W Polsce zakładamy rocznie ok. 400 do- na FarmSaat to stabilświadczeń, z czego ponad 50 na Podlasiu – ność plonowania. kontynuuje Dariusz Socha. – W ten sposób – Podlasie to region sprawdzamy, która odmiana jest najlepsza mleczny potrzebująna dany region i na dane stanowisko. Za- cy kukurydzę, główkładamy doświadczenia odmian na kiszonkę nie na kiszonki – mói na ziarno. Obserwujemy, jak się zachowują. wił Dariusz Socha.

Odmiany charakteryzują się zdrowotnością – Na wasz region rei wysokim potencjałem plonowania na ziar- komenduję odmiaPokaz w Kocach Schabach. Właściciel pola Tadeusz Koc (z prawej) z Mariuszem no i kiszonkę. ny znajdujące się Syczewskim, podlaskim FarmPartnerem.

– Z moich sześcioletnich obserwacji wy- w grupie wczesności nika, że odmiany FarmSaat są najbardziej 220-260, a szczególnie zaś polecam: Farmu- plon masy i ziarna przy roślinach o wysokości stabilne – dodaje Mariusz Syczewski, jeden nox, Farmilk, Farmfire, Farmplus, Farmagic, ok. 3,5 m i masie ziarna z ha nawet na słabych z podlaskich FarmPartnerów. – W latach ko- Farmgigant, Farmirage, Farmumba i Farmu- glebach 4-6 klasy 14,2 t, Farmilk – polecana rzystnych dają bardzo dobre plony, a takich rey. I jeszcze szczegóły „techniczne”: Farmfi- szczególnie ze względu na to, że udaje się re – na ziarno, plon dt na słabych, piaszczystych glebach, ale i z racji z ha – 103,1 % wzorca; na cenę zbliżoną do rodzimych polskich odFarmgigant FAO 260 mian, natomiast jakościowo jest wyżej plo– na kiszonkę, plon nująca, Farmfire – wcześnie startuje z siewek, świeżej masy kolb, dt wcześnie kwitnie, co daje efekt wysokiego z ha – 105 %, udział plonu w latach suchych. suchej masy kolb Doświadczenia rozpoznawcze COBORU w plonie ogólnym z 2014 r. potwierdzają, że odmiany powyższe suchej masy, – 104 % są najwyżej plonujące ze wszystkich przebawzorca oraz odmiana danych odmian, pozostawiając o kilka procent na ziarno – plon ziar- w tyle inne badane odmiany.

Pan Dariusz przedstawił zebranym jeszcze na, dt z ha – 106 % wzorca; Farm CH4 – sposób zaprawiania nasion oraz ich ceny. Zgodna kiszonkę, udział nie z polityką producenta, najkorzystniej finans. masy kolb w plo- sowo jest kupować nasiona już teraz. W miarę nie ogólnym suchej zbliżania się do wiosny, rabaty będą niższe. masy – 106 % wzorTekst Barbara Klem Na pokaz przybyli okoliczni rolnicy zainteresowani uprawą kukurydzy, która ca, Farmagic – wielki Fot. FarmSaat da najlepsze plony w naszych warunkach glebowych i pogodowych.

C.D. ZE STR. 38

||

||

40

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

BIOSTYMULATORY Agro-Sorb® Z a stos u j j e s i e n i ą

Pe w n y

w z ros

Dlaczego biostymulatory agro-sorb®® są tak skuteczne? Dlatego że: wolne aminokwasy wyprodukowano unikalną technologią hydrolizy enzymatycznej L-Amino+® skąd taka siła aminokwasów w biostymulatorach agro-sorb®®? Dlatego że: biostymulatory zawierają wyłącznie NATURALNE aminokwasy 100% w formie lewoskrętnej L-Alfa.

t!

Czy zastosowanie biostymulatorów ma wpływ na opłacalność produkcji? stosowanie biostymulatorów Agro-Sorb® stymuluje zdrowotność i odporność na stresy przez co wybitnie przyczynia się do wzrostu plonu oraz jego jakości, a to przekłada się na wzrost opłacalności produkcji.

Kontrola

Agro-Sorb®®Folium

Korzenie zbóż 1,66L/ha Ago-Sorb Folium, jesień 2018 r.

Efekty po zastosowaniu biostymulatora Agro-Sorb® Folium w uprawach ozimin: ● doskonale zwiększa siłę i wigor roślin dzięki czemu rośliny budują większy i silniejszy system korzeniowy. Siłę oddziaływania aminokwasów mierzy się poprzez obserwację systemu korzeniowego roślin. Pierwsze efekty można zaobserwować już po ok 7-14 dniach od zastosowania aminokwasów. ● u zbóż potraktowanych aminokwasami obserwuje się bardziej rozbudowany system korzeniowy, dłuższe, głębiej sięgające korzenie w stosunku do roślin kontrolnych. ● wzrost masy systemu korzeniowego 20-50%. www.polskieaminokwasy.pl • e-mail: marketing@agro-sorb.com • kom. + 48 505 730 499 • tel. +48 34 366 54 49

PODLASKIE AGRO

Ważne informacje

należy używać sprawdzonych biostymulatorów zarejestrowanych w MRiRW S-518b/17 (Folium)

Rekomendujemy zastosowanie Agro-Sorb® Folium już jesienią w uprawach ozimych: ● zboża ozime: 1-2L/ha jesienią w fazie 3-5 liści (200-300L wody/ha) optymalnie 1,5L/ha. ● rzepak ozimy: 1-2L/ha jesienią w fazie 5-8 liści (200-300L wody/ha) optymalnie 1,5L/ha.

Korzystnie jest wykonać zabieg z dawka mikroelementów.

41

WETERYNARIA Przemieszczenie

trawieńca

–

rozpoznawanie , zapobieganie i leczenie

Stop wędrówce organów

Na dźwięk słowa „trawieniec” jeszcze kilka lat temu wzdrygali się zarówno hodowcy, jak i lekarze weterynarii. Choroba tego organu, określana jako przemieszczenie trawieńca, stanowiła poważny problem.

Duże zapotrzebowanie na mleko sprawiło, że hodowcy przesadnie żywili krowy, by osiągnąć jak największą wydajność. Przy okazji popełniali dużo błędów żywieniowo-hodowlanych. Dla lekarzy weterynarii choroba ta była ogromnym wyzwaniem, ponieważ występowała od niedawna. Trzeba było nauczyć się ją diagnozować, leczyć i operować chirurgicznie.

Trawieniec przemieszcza się zazwyczaj w pierwszych dniach po porodzie. Płód i wody płodowe powodują przyrost wagi zwierzęcia o ok. 100-150 kg. Taka ilość płynu w macicy wraz z płodem zajmuje dużo miejsca w jamie brzusznej. W związku z tym, po porodzie pojawia się nagle olbrzymia pusta przestrzeń między żołądkiem a jelitami. Trawieniec, który leży w okolicach mostka, ma wówczas tendencję do przesuwania się w lewo, w prawo lub w górę.

T

rawieniec przemieszcza się zazwyczaj w pierwszych dniach po porodzie.

Po wycieleniu pojawia się nagle olbrzymia pusta przestrzeń między żołądkiem a jelitami. Trawieniec, który leży w okolicach mostka, ma wówczas tendencję do przesuwania się w lewo, w prawo lub w górę.

Wypełniony gazami, powstałymi wskutek przemian fermentacyjnych, jest lekki – unosi się w górę i nie jest w stanie samoczynnie wrócić w okolice mostka. Aby temu zapobiec, tuż po porodzie należy podać krowie dużo wody w postaci pójła, ewentualnie zaaplikować bezpośrednio do żołądka za pomocą sondy jako „drenching”. Do wody możemy dodać cukier, witaminy, minerały oraz preparaty pobudzające apetyt i trawienie. Wypełniony wodą trawieniec staje się obciążony, co zapobiega jego wędrówce ku górze. Należy podawać 40-60 litrów wody na dobę przez trzy dni.

42

||

Podanie krowom, zaraz po wycieleniu, ok. 40-60 litrów pójła zmniejsza ryzyko zmiany pozycji trawieńca.

Jak rozpoznać, gdzie znajduje się trawieniec? W momencie gdy jest w fazie przemieszczenia ku górze, zlokalizowany jest w okolicach dołów godowych (lewego lub prawego) – to w tych miejscach możemy zauważyć wysklepienie powłok brzusznych.

W czasie opukiwania owych miejsc słychać głuchy odgłos, ponieważ znajduje się w nich powietrze. Zmniejsza się apetyt i wydajność mleczna krowy. Istotne są objawy odczuwania bólu: niepokój, pokładanie się, postękiwanie, dreptanie kończynami lub uderzanie nimi o powłoki brzuszne. Zanika przeżuwanie i odgłosy motoryki jelit. Z jamy ustnej wydziela się woń acetonu, ponieważ przemieszczeniu trawieńca towarzyszy ketoza.

Kolejnymi przyczynami problemów z trawieńcem są choroby związane z zapaleniem wymion oraz ostre stany zapalne macicy po porodzie. Powodują one brak apetytu i niechęć przyjmowania pokarmu, a tym samym sprzyjają słabemu wypełnieniu treścią pokarmową przedżołądków i jelit. Ta sytuacja również powoduje przemieszczenie trawieńca.

Porażenie poporodowe jest związane z niedoborem wapna, które warunkuje prawidłową kurczliwość mięśniówki gładkiej jelit i przesuwania się treści pokarmowej do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Trawieniec staje się mniej kurczliwy i zwiotczały. Przepływ treści pokarmowej do dalszych odcinków przewodu pokarmowego jest utrudniony, więc zalegające w trawieńcu gazy przyczyniają się do jego przemieszczenia.

Po porodzie należy zwrócić uwagę na stopień rozdrobnienia paszy. Zbyt drobna powoduje zaleganie w przedżołądkach, z kolei

pasza włóknista (słoma, siano) powoduje podrażnienie błony śluzowej jelit i zwiększa motorykę całego układu pokarmowego. Krowa chętnie przeżuwa, a co za tym idzie, częściej odbija gazy z jamy ustnej, a przeżuta i naśliniona treść przesuwa się łatwiej do dalszych odcinków jelit. Pasza drobna z dużą ilością paszy treściwej może być przyczyną ketozy, czy kwasicy. Choroby te pośrednio zmniejszą motorykę jelit, powodują wydzielanie gazów i tym samym przemieszczenie trawieńca.

Z powyższych rozważań wynika, że to właśnie błędy żywieniowe są bezpośrednią przyczyną przemieszczenia trawieńca. Latem, gdy bydło wychodzi na pastwisko, występują przegrupowania zwierząt, co powoduje stres. Pojawia się także stres cieplny, który pośrednio wpływa na przemieszczenia trawieńca.

No a to najgorsze? Operacja polega na położeniu zwierzęcia na grzbiecie nogami do góry, aby wkłuć się przez dwa otwory na mostku do trawieńca. Następnie wprowadza się dwie zatyczki do środka przedżołądka i przywiązuje go do skóry na mostku. W ten sposób trawieniec jest przyszyty w okolicy mostka na stałe.

Druga metoda to cięcie w dole głodowym i przyszycie go od góry do mostka. Ta metoda jest niebezpieczna dla krowy, ponieważ narusza ścianę żołądka i może powodować większe komplikacje.

QQ Józef Wszeborowski, lekarz weterynarii

Przychodnia dla zwierząt 16-061 Juchnowiec Dolny 98 tel. 85 71-96-100 608-155-871

PODLASKIE AGRO

REKLAMA

PODLASKIE AGRO

43

CIEKAWOSTKI

Zmiany w środowisku a produkcja

rolna

Recepta na zmiany

||

Uprawy kukurydzy są szczególnie wrażliwe na niedobory wody.

Globalne ocieplenie i zmieniający się na naszych oczach klimat to nie tylko ekstremalne i niszczycielskie zjawiska pogodowe, w spektakularny sposób nawiedzające wielkie obszary Europy. To także, a może przede wszystkim, wyzwanie dla rolników, mierzących się z dotąd nieznanymi zagrożeniami i problemami.

Jak dobitnie udowodnił choćby bieżący rok, cykliczne i przedłużające się okresy suszy, niestabilne warunki pogodowe rozciągajace się na coraz dłuższą część roku czy pojawienie się nowych, nieznanych lub dotąd rzadko spotykanych szkodników upraw, to wyzwania, z którymi rolnicy będą musieli mierzyć się coraz częściej.

Dostrzegają to także dostawcy dla przemysłu rolnego. Firma Corteva Agriscience wypuściła na rynek nowy pakiet technologii do zaprawiania nasion LumiGEN Technologies, ułatwiający dostosowanie upraw do zmieniajacych się warunków pracy na roli. Opracowany przez firmę zestaw technologiczny dopasowany został do stosowania z jej własnymi markami nasion, m.in. Pioneer i Brevant. Według twórców pakiet premium Seed Applied Technology (SAT), będzie stanowił zintegrowane

i kompleksowe podejście do problematyki ochrony kiełkowania i wzrostu, umożliwiając rolnikom maksymalizację zysku z upraw przy niestabilnych i zmieniajacych się warunkach środowiskowych.

Wśród produktów znajdują się m.in. środki grzybobójcze do zaprawiania nasion Lumisena i Lumiflex oraz środek owadobójczy do zaprawiania nasion Lumiposa. Ten ostatni przeznaczony jest do zwalczania mączniaka rzekomego w słoneczniku. W przyszłym roku zostanie wprowadzony w Serbii i na Ukrainie, a w roku 2021 także i na rynkach unijnych.

Nowa technologia będzie dostępna w kilku wersjach, zapewniając bezpieczeństwo i różnorodność genetyczną nasion zagrożonych owadami i grzybami, jak też działając jako środek odstraszający ptaki. Pomoże nasionom radzić sobie ze stresem środowiskowym

Prawdziwe nasiona

na wirtualnych farmach

Firma Corteva Agriscience, jednen z największych na świecie producentów branży nasiennej, został głównym sponsorem ligi Farming Simulator League.

Produkty amerykańskiej firmy zostały umieszczone w najnowszej edycji gry Farming Simulator 19. Od lipca 2019 r. do lata 2020 r. zespoły z całej Europy wezmą udział w rozgrywkach Farming Simulator League, walcząc nie tylko o tytuł mistrzowski. Gówna nagroda przewidziana regulaminem, bynajmniej nie wirtualna, wyniesie 250 tys. euro. Pojedynki toczyć się będą 44

w trybie „trzy na trzy”. Jako główny sponsor ligi Corteva Agriscience będzie wspierać wszystkie rozgrywane imprezy a będzie ich w sumie 14.

Profesjonalni gracze, jak też i szeregowi fani gry w zaciszu własnych domów, będą mogli budować i rozwijać swoje gospodarstwa w oparciu o rzeczywiście istniejące nasiona i środki ochrony roślin, dostępne także w „realu”.

Farming Simulator to komputerowa gra symulacyjna w której gracz prowadzi w różnych zakątkach świata wirtualne gospodarstwo rolne, uprawiając rośliny i hodując

spowodowanym m.in. przez zmiany pogody lub suszę.

Technologia LumiGEN, przeznaczona jest do zaprawiania nasion rzepaku, kukurydzy i słonecznika. Zmniejszy ryzyko uprawy i wspomoże wzrost roślin od samego początku, wzmacniając, dzięki mocniejszemu systemowi korzeniowemu, połączenie między glebą a rośliną.

Technologia SAT służyć będzie także ochronie środowiska naturalnego. Nasiona będą zaprawiane bezpośrednio w procesie produkcyjnym w ściśle chronionej atmosferze zakładu, nie zaś na polu. Umożliwi to zmniejszenie oddziaływania rolnictwa na środowisko, przy jednoczesnym zaspokojeniu oczekiwań konsumentów.

Oprac. Artur Golak Fot. Artur Golak

zwierzęta, posługując się przy tym nowoczesnym sprzętem rolniczym takich marek jak choćby: John Deere, Case IH, New Holland, Challenger, Fendt, Massey Ferguson, Valtra, Krone i Deutz-Fahr. Dzięki rozwiniętemu scenariuszowi każdy mieszczuch może wcielić się, na kilka godzin, w „rasowego” rolnika.

Najnowszą wersję gry kupiło dotąd przeszło przeszło milion wirtualnych farmerów.

Według najnowszych prognoz e-sport przyciaga obecnie przeszło 345 milionów ludzi na świecie, stając się jedną z najbardziej dochodowych gałęzi branży twórców rozrywki elektronicznej. Tytuł jest dostępny na różnych platformach – komputerach stacjonarnych, PS4 oraz X1.

Oprac. AG

PODLASKIE AGRO

Na

każdy plac budowy

p refbet Ś Niadowo

poleca ...

Maxiblok

Bloki betonowe MAXIBLOK, produkowane przez Przedsiębiorstwo Produkcji Betonów „PREFBET” Sp. z o.o. w Śniadowie to doskonała alternatywa dla popularnie stosowanych murów oporowych z elementów typu „L” i „T” używanych przy budowie silosów na kiszonki jak i inne materiały sypkie: kruszywa, piasek. Idealnie sprawdzają się również jako elementy konstrukcyjne takie jak: fundamenty, przegrody, ściany tymczasowych wiat na maszyny rolnicze lub płody rolne, podwaliny, umocnienia skarp, a nawet ogrodzenia, czy obciążniki.

Oddział Śniadowo, tel. 86 217 62 95 Oddział Łomża, tel. 86 218 06 72 Oddział Zambrów, tel. 86 475 04 24

www.prefbet.pl

ARTYKUŁ REKLAMOWY

Charakteryzują się łatwością montażu i demontażu. W bardzo prosty i stosunkowo tani sposób można przenieść daną konstrukcję w inne miejsce lub wykorzystać bloki do innych celów. Uchwyty montażowe ułatwiają ich transport wózkami widłowymi, ładowarkami, koparkami, HDS-em, suwnicą, czy też Parametry: innym sprzętem budowlanym bądź rolniczym.

1.

PODŁOŻE: Bloki betonowe nie wymagają budowania specjalnych funda| nawierzchnia drogowa: beton/beton asfaltowy/trylinka/ mentów, wymagane jest jedynie utwardzone, równe podłoże. kostka brukowa/płyty drogowe – nośność podłoża/podbuW przypadku budowy silosów na kiszonki, gdzie wymagane dowy podłoża: 300kPa jest zapewnienie szczelności, bloki należy układać na pły| maksymalne nachylenie podłoża ≤2°. W przypadku większego cie betonowej lub posadzce betonowej. Ogromną zaletą jest stosować warstwę wyrównującą z mrozoodpornej zaprawy ich trwałość i wytrzymałość na warunki atmosferyczne cementowej M20/mrozoodpornego betonu C20/25 (kruszywo i mechaniczne. do 8 mm) PREFBET Śniadowo 2. UKŁADANIE: produkuje MAXIBLOKI o wymiarach: | układać na równym, oczyszczonym podłożu tak, aby stykały 180x60x60 cm (1.425kg), się całą powierzchnią z betonowym podłożem (patrz pkt 1) 120x60x60 cm (950kg), | układać w osi pionowej jeden nad drugim (bez poziomych przesunięć na „grubości” muru) – patrz poniższy rysunek 60x60x60 cm (475kg). | stosować przewiązanie bloków w postaci przesunięcia pioDo korzystania z bloków betonowych nie jest potrzebne ponowej spoiny minimum o 60cm zwolenie na budowę, ponieważ bloki nie są trwale połączone 3. WARUNKI SKŁADOWANIA KISZONKI: z gruntem. | kiszonkę składować w obrębie boksu z zachowaniem makZalety bloków betonowych: symalnej wysokości składowania | łatwość montażu i demontażu | dla muru grubości 60 cm: Hmax ≤2,40m dla ściany o wyso| wielozadaniowość kości Hściany 3,0 m | szybkość wznoszenia konstrukcji 4. WARUNKI TRANSPORTU: | wysoka masa Transportować za pomocą zawiesia lub specjalistycznego | trwałość i wytrzymałość na warunki atmosferyczne i mecha- chwytaka. Przy stosowaniu zawiesia belkowego niedopuszczalny niczne (wykonanie z betonu o klasie ekspozycji XC4, XF2), jest rozstaw cięgien zawiesia równy lub szerszy od rozstawu | brak potrzeby budowania fundamentów (wystarczy proste haków montażowych. Warunki stosowania zawiesi przedstai utwardzone podłoże) wiono na poniższym schemacie: | nie wymagają spoiw, bezpośrednio po wybudowaniu mogą być 5. WARUNKI SKŁADOWANIA: poddawane obciążeniom Bloki składować na utwardzonym placu układając w stosy | brak czasochłonnego procesu związanego z wydaniem pozwo- po max trzy elementy. W przypadku stosowania podkładek lenia na budowę. drewnianych umieszczać je w odległości 1/5 długości elementu.

AKTUALNOŚCI Dotacje

rolnikom dotkniętym suszą i ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi w roku

Tysiąc na hektar

2019

Rolnicy i producenci rolni, poszkodowani w wyniku tegorocznej suszy oraz innych ekstremalnych zjawisk pogodowych, otrzymają pomoc. Zgodnie z deklaracjami rządu pierwsze wypłaty miały rozpocząć się we wrześniu.

Rada Ministrów podjęła decyzję w sprawie wdrożenia programu pomocowego dla rolników i producentów rolnych, którzy ponieśli straty w uprawach lub hodowli w wyniku tegorocznej suszy, huraganu, powodzi, gradu lub deszczu nawalnego i przymrozków wiosennych. Poszkodowani rolnicy powinni składać w urzędach miast i gmin wnioski o szacowanie strat w gospodarstwach rolnych wywołanych suszą i niszczycielskimi zjawiskami atmosferycznymi z początku tego roku.

Złożone wnioski rozpatrzą powołane prze wojewódów komisje gminne. One też oszacują wielkość strat.

Zgodnie z treścią uchwały, dotacje dla rolników będą przysługiwały do powierzchni upraw, na których szkody objęły co najmniej 30% upraw. Rolnicy, którzy ponieśli największe straty (ponad 70%) otrzymają 1.000 zł na hektar. Jak na razie rząd nie podaje wysokości pomocy dla gruntów poszkodowanych w wyniku suszy w granicy 30-70% areału. Wspomniano tylko o możliwości zróżnicowania stawki pomocy od wysokości szkód w danej uprawie lub od obsady posiadanych przez rolnika zwierząt – bydła, owiec, kóz lub koni – na powierzchnię wieloletnich użytków zielonych w gospodarstwie rolnym. Wsparcie będzie iloczynem powierzchni uprawy, w której powstały szkody oraz stawki pomocy, którą określi minister rolnictwa w odrębnym obwieszczeniu.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie udzielać pomocy w formie dopłat do oprocentowania kredytów bankowych

||

I w tym roku susza w województwie podlaskim nie oszczędziła upraw kukurydzy.

oraz poręczeń i gwarancji spłaty kredytów bankowych udzielonych na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i gospodarstwach rybackich. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – na wniosek rolnika, który poniósł szkody będzie m.in.: udzielał pomocy w opłacaniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odraczania terminu płatności składek i rozkładania ich na dogodne raty. Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa będzie mógł zastosować m.in. odroczenia w płatnościach dotyczących umów sprzedaży i dzierżawy bez stosowania opłat i odsetek za okres odroczenia oraz ulg w opłatach czynszu dzierżawnego wnoszonego przez producentów

Pomogą wcześniej W zwiazku z suszą będą wcześniejsze wypłaty funduszy unijnych. Wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej wyraziły zgodę na wcześniejszą wypłatę zaliczek i zmianę w zasadach zazieleniania – poinformowała Komisja Europejska. Ma to złagodzić problem z dostępem do paszy i być pomocą dla rolników znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej.

Działania, które na posiedzeniu Komisji wspólnie uzgodnili przedstawiciele państw unijnych, obejmują możliwość zwiększenia płatności zaliczkowych oraz kilka wyjątkowych odstępstw od obowiazujących dotąd 46

zasad zazieleniania. To ostatnie ma ułatwić europejskim rolnikom dostęp do dostatecznej ilości paszy. Poszkodowani przez suszę rolnicy będą mogli otrzymać wyższy odsetek przysługujących im płatności w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR). W praktyce oznacza to otrzymanie przez uprawnionych do 70% płatności bezpośrednich od połowy października i 85% środków w ramach płatności finansowanych z PROW – np. płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych – natychmiast po formalnym przyjęciu pakietu tych środków na początku września.

rolnych. Według pierwszych założeń rządu, pomocą zostanie objętych 2.855 tys. ha powierzchni rolnych.

Według komunikatu IUNG w Puławach z trzeciej dekady sierpnia, w Polsce panuje stan suszy rolniczej w jedenastu województwach: lubuskim, wielkopolskim, łódzkim, zachodniopomorskim, kujawsko-pomorskim, opolskim, dolnośląskim, mazowieckim, lubelskim, pomorskim i śląskim.W pozostałych notowany jest niedobór wody. Susza panuje w dziewięciu monitorowanych uprawach: w kukurydzy na kiszonkę i ziarno,krzewach owocowych, roślinach strączkowych, ziemniaku, warzywach gruntowych, chmielu,tytoniu i buraku cukrowym.

Oprac. Artur Golak

Fot. Szymon Martysz

Komisja przewidziała także wyjątkowe odstępstwa od niektórych zasad zazieleniania, co w zamyśle projektodawców ma zwiększyć dostępność do pasz. Będzie to: uznanie gruntów ugorowanych za uprawy odrębne lub za obszar proekologiczny, mimo, że odbywał się na nich wypas lub zebrano z nich plony, wysiew międzyplonów jako siewu czystego (a nie, jak się obecnie wymaga, jako mieszanki upraw), o ile są one przeznaczone do wypasu lub produkcji zielonki oraz skrócenie minimalnego 8-tygodniowego okresu międzyplonów, tak aby rolnicy mogli potem na czas wysiać uprawy ozime.

Pakiet pomocowy został przyjęty na początku września.

Oprac. AG

PODLASKIE AGRO

REKLAMA Od 1

września zmienią się kwoty przychodów, które decydują o wypłatach z KRUS

Ile można dorobić?

Zmieniły się, od 1 września 2019 r., kwoty miesięcznego przychodu powodujące zmniejszenie bądź zawieszenie emerytury lub renty. Obecnie wynoszą odpowiednio: 70 % p r ze cię tn e go mie się c z n e g o wynagrodzenia, tj. 3.387 zł 50 gr oraz 130% tj. 6.291 zł 10 gr.

Nowe kwoty miesięcznego przychodu ogłosił komunikatem z 14 sierpnia 2019 r. prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w związku z ogłoszeniem przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za II kwartał 2019 r., które wynosi obecnie 4.839 zł 24 gr.

Szczgółowe informacje obok w tabeli.

Oprac. AG,

Dane: KRUS

PODLASKIE AGRO

ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA EMERYTALNO – RENTOWEGO NA DZIEŃ 1 WRZEŚNIA 2019 R.

emerytura i renta podstawowa najniższa emerytura dodatek pielęgnacyjny dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego dodatek kombatancki dodatek z tytułu tajnego nauczania dodatek kompensacyjny dodatek dla sieroty zupełnej dodatek dla 100-latka świadczenie pieniężne (dawniej dodatek) dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej, nie więcej niż świadczenie pieniężne za pracę przymusową, nie więcej niż ryczałt energetyczny zasiłek pogrzebowy wysokość miesięcznego przychodu powodującego zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty świadczenia emerytalno-rentowego: 70% wysokość miesięcznego przychodu powodującego zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty świadczenia emerytalno-rentowego: 130% kwota maksymalnego zmniejszenia części uzupełniającej emerytury i renty (części wynoszącej 95% emerytury podstawowej) w przypadku osiągania przychodu powyżej 70% do 130% kwota maksymalnego zmniejszenia renty rodzinnej (części stanowiącej 85% emerytury podstawowej), do której uprawniona jest jedna osoba, w przypadku osiągania przychodu powyżej 70% do 130%

938,97 zł 1.100,00 zł 222,01 zł 333,02 zł 222,01 zł 222,01 zł 33,30 zł 417,27 zł 4003,88 zł 222,01 zł 222,01 zł 171,41 zł 4.000,00 zł 3387,50 zł 6.291,10 zł 599,04 zł 509,22 zł

ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA WYPADKOWEGO, CHOROBOWEGO I MACIEŻYŃSKIEGO NA DZIEŃ 1 WRZEŚNIA 2019 R.

zasiłek chorobowy za 1 dzień jednorazowe odszkodowanie za 1% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu zasiłek macierzyński

10,00 zł 809,00 zł 1.000,00 zł

47

ZDROWIE I URODA Cukiernicze

dekoracje , które z powodzeniem wykonasz w domu

Bo liczy się efekt

Lubisz tworzyć słodkości i jesteś w tym naprawdę dobra? A może po prostu lubisz eksperymentować i masz głowę pełną pomysłów? Jeśli czas w kuchni nie jest dla ciebie czasem straconym, a dodatkowo masz w sobie odrobinę z artysty, to z pewnością zainteresuje cię, w jaki sposób stworzyć kreatywne i proste w wykonaniu dekoracje do domowych wypieków.

Obecnie mamy wiele możliwości – narzędzi i przepisów – za pomocą których możemy realizować się w kuchni i wdrażać w życie nawet najbardziej szalone pomysły.

Bawić można się nie tylko recepturą, ale też aspektem wizualnym potraw.

Nie bez powodu mówi się, że „je się oczami”. Pier wsze, co przykuwa naszą uwagę poza zapachem, to w ł a ś n i e w yg l ą d . J e śli coś w yśmienicie się pr e zentuje, to z reguł y uważamy to za smaczne i chętniej zabieramy się do jedzenia. Właśnie dlatego przygotowując deser, warto pomyśleć o efektownej dekoracji, której przygotowanie nie musi zająć wiele czasu.

Dobrze jest trochę poeksperymentować w kuchni. Jest to idealny sposób na wydobycie z nas wewnętrznego dziecka, lub… aktywizacji naszych pociech w obowiązki domowe. Jeśli chcemy zaskoczyć znajomych lub swoje dzieci, to na pewno godny naszej uwagi będzie pomysł z wykorzystaniem zwykłego dmuchanego balona. Brzmi nieco

||

Udekorowanie tortu plastrem miodu nie zajmuje

wiele czasu, a efekt zaskoczy z pewnością wielu

gości.

tajemniczo? Jest to bardzo łatwy sposób na stworzenie słodkiej formy do podania deseru. Wystarczy zamoczyć nadmuchany balonik w wystudzonej czekoladowej polewie Delecta i poczekać, aż zastygnie. Czekolada musi dokładnie pokrywać powierzchnię balonika. Przygotowane „formy” kładziemy na papierze do pieczenia. Gdy wyschną, przekuwamy balon i delikatnie go wyjmujemy. Gotowe, mamy czekoladowe miseczki, do których możemy włożyć wszystko, na co mamy ochotę.

Owoce z bitą śmietaną, bakalie, a może jakieś lody?

Wedle życzenia.

||

Czekoladowe misecz-

ki – proste i szybkie w przy-

gotowaniu. Jak zniknie ich zawartość, znikną też i one – w buziach naszych pociech.

48

Wiele dzieci uwielbia bawić się plasteliną.

Kolejna propozycja z pewnością przypadnie do gustu opiekunom małych artystów. Wszak masa cukrowa to świetny materiał do stworzenia deserow ych dekoracji, a w dodatku niezła zabawa dla dużych i małych. Do jej przygotowania potrzebujemy: 30 g masła, 80 g wody, pół szklanki mąki, 30 g cukru pudru. Wodę zagotowujemy z tłuszczem, następnie dodajemy mąkę i gotujemy przez chwilę – podobnie jak ciasto na ptysie. Gdy wystygnie, dodajemy cukier puder i zagniatamy do uzyskania konsystencji plasteliny. Masę cukrową możemy zabarwić na pożądany kolor: na żółto – kurkumą, na czerwono/różowo – sokiem z buraka, na zielono – zielonym jęczmieniem.

Z pewnością dzieci będą miały niezłą zabawę przy tworzeniu jadalnych ludzików.

Kolejna dekoracja, która nie wymaga od nas wielu składników, a przede wszystkim nie pochłania mnóstwa czasu to plaster miodu.

Dzieciaki z pewnością będą chciały uczestniczyć w przygotowaniach. Co ciekawe, do stworzenia jej wystarczy jedynie polewa gorzkiej czekolady Delecta oraz... folia bąbelkowa.

Podgrzaną w gorącej wodzie polewę rozprowadzamy po folii, a gdy nasza czekolada zastygnie, przykładamy do boku tortu i wstawiamy do lodówki. Po zastygnięciu masa sama odchodzi od folii, pozostawiając piękny wzór łudząco podobny do wspomnianego plastra miodu.

War to niekiedy urozmaicić nasze desery, a uśmiech dziecka będzie bezcenny przy każdych słodkich przygotowaniach.

Do dzieła.

Oprac. MB, Fot. Delecta

PODLASKIE AGRO

ROZRYWKA Szlam na dnie stawu

16

Pasożyt przewodu Rodzaj pokarmowego motopszczół roweru Przydomek Wergiliusza Trunek z ryżu Atrakcja Sopotu

Mieszkaniec Grenlandii

Metalowy wiór

Matka chrzestna

6

23

9 Formuła kończąca modlitwę

Przylega do portu

Brat Cyryla Przeszkoda

Szlak komunikacyjny

Chryja, awantura

4

Grawerskie nacięcie

13

Spośród osób, które prześlą prawidłowe hasło krzyżówki wylosujemy trzy i nagrodzimy książkami ufundowanymi przez Wydawnictwo Bernardinum. Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres redakcji lub mailem biuro@podlaskieagro.pl.

Na rozwiązania czekamy do końca września br.

Uwaga!

15 W losowaniu nagród wezmą udział zgłoszenia zawierające poprawne hasło, imię, nazwisko i adres uczestnika.

Pląs na parkiecie

Nauka o moralności Biblijny prorok

17 Poraże- Wgłębie- Bywa nie nie, kolczassłonecz- rozpadty ne lina

... cielęca, serwowana w gospodzie

Drzewce na statku

Domino lub szachy Upominek, prezent

3

Drzewo iglaste Nastrój przyjaźni

24

21

Atak oddziału kawalerii

4

5

6

7

9

14

11 Element do łączenia blach

5

Zawierana przy zakupie auta Umięśniony u atlety

Ze stolicą w Teheranie

Piszczałka

Składnik Odmiana mary- hodownaty lana

12

Rzeczne niebezpieczeństwo

18

8

19 Pachnie w stodole

Na nodze wojaka

8

3

2

Zioła zalane wrzątkiem

Gra z patyczkami

Uczestnik korridy

Środki bojowe Bliski krewny

2

Skrzyn- Członek Josip jednej ka wyz Broz ... borcza subkultur

Wydatny Diabeł, pod czart dekoltem

22

Płynie Litera przez grecka Już nie Frankfurt pracuje

10

Jutowy na mąkę Stolica Jemenu

Pochyłość

20

Ryje pod ziemią

1

Potyczka, bitwa

Oprzyrządowanie

Ponęta

Kłamstwo, zmyślenie

Pięć pierwszych ksiąg Biblii

Angielska dama

Hasło krzyżówki z ostatniego wydania gazety brzmiało: Książka – najlepszy wakacyjny towarzysz.

Rozwija Roślina ... sprawprzypra- Chruność fizyczną wowa szczow

Dźwięk Dz bemolem

1 Nie ona zdobi człowieka

10 11 12 13 14 15 16 17

7

18

19 20 21 22 23 24

TA J E M N I C E I N D O N E Z J I

„Wyspy niepoliczone” czyta się jak najlepszą sensację. Kto chciałby się o tym przekonać, niech rozwiąże krzyżówkę i prześle do nas jej hasło.

Tadeusz Biedzki znany jest z reporterskiego stylu. W „Wyspach niepoliczonych” pokazuje m.in. wciąż ścinających wrogom głowy i zjadających ich serca Dajaków; lud Toradżów, który grzebie zmarłych wiele lat po śmierci, a do tego czasu traktuje jak żywych, sypiając z nimi i biesiadując. Autor dociera też do żyjących wciąż w epoce kamienia plemion Papuasów i wyjaśnia, z jakiego powodu w najdzikszej dżungli świata wciąż trwają walki plemienne, a kanibalizm ma się dobrze. Opisuje jedyną w świecie – niewiarygodnie barwną i radosną – wielkanocną procesję morską oraz wieś, której mieszkańcy polują na wieloryby, skacząc na nie z harpunami. Pokazuje mało znane hinduistyczne oblicze Bali i szczegółowo relacjonuje przebieg tragicznego zamachu terrorystów w słynnym balijskim kurorcie Kuta. Opisuje wyspy wielkie, jak Borneo, Sumatra, Jawa czy Nowa Gwinea, i maleńkie, których nazw nikt nie zna. Pije kawę za sto dolarów, walczy na dzidy z wodzem Dajaków, ucieka przed smokiem z Komodo, ratuje chorą żonę, pływa po rzekach i morzach oblewających 16 tysięcy indonezyjskich wysp. Pisze także o Indonezji nowoczesnej, która jest w światowej czołówce użytkowników telefonów komórkowych i Internetu.

Warto przeczytać? Oczywiście!

Fot. Wydawnictwo Bernardinum PODLASKIE AGRO

49

ROZRYWKA ***

Jaki jest szczyt bezczelności?

Zaśpiewać dziadkowi sto lat na 99 urodziny...

***

Wygrali :)

Jaki jest szczyt chamstwa?

Wystraszyć strusia na betonie...

Anna Zajączkowska z Olszewa wygrała książkę „Safari.

Zapiski przewodnika karawan”. Pochwaliła się nam przy okazji, że pisze wiersze.

Jeden z nich udostępniła naszej redakcji.

***

Nigdy nie wolno wierzyć łysym i rudym.

Rudy wiadomo, że zdradliwy, a łysy mógł być kiedyś rudy.

Blondynka w autobusie kasuje 4 bilety.

Facet obok pyta się: – Po co kasuje pani 4 bilety?

– Pierwszy na drogę, drugi gdybym zgubiła pierwszy, trzeci gdybym zgubiła drugi a czwarty gdybym zgubiła trzeci.

– A co jak zgubi pani czwarty?

– Mam miesięczny

***

***

Po 20 latach małżeństwa mąż mówi do żony: – Kochanie, muszę ci się do czegoś przyznać.

Od urodzenia jestem daltonistą!

Na to żona: – Ja też muszę ci się do czegoś przyznać.

Nie jestem z Sandomierza, jestem z Nigerii.

***

Idzie niedźwiedź i spotyka po drodze zajączka, całego we krwi.Pyta go: – Zajączku, co się stało?

– Słonica użyła mnie jako podpaskę!

Szli dalej. Spotykają zakrwawionego orła.

– Co się stało – pytają jednocześnie.

– Uduszę gnojka, który powiedział słonicy, że lepsze są podpaski ze skrzydełkami...

***

Idą dwa psy ulicą, przy której stoi nowa latarnia: – Ooo, popatrz, nowa latarnia.

– No to trzeba to oblać!

Ksiądz pyta na lekcji religi: – Co trzeba zrobić, by trafić do nieba?

– Trzeba pomagać rodzicom!

– ...być dobrym!

– ...chodzić do kościoła!

Jasio na to woła: – Trzeba umrzeć!

Doświadczonego sapera pytają młodzi żołnierze: – Ile razy saper myli się w życiu?

– Trzy. Pierwszy raz kiedy się żeni, drugi kiedy wybiara zawód, trzeci kiedy rozbraja minę.

Hrabia opowiada o ostatnim safari w Afryce: – ...i wówczas skoczyłem na lwa i uciąłem mu ogon!

– A dlaczego nie łeb?

– Łeb był już obcięty.

***

Przychodzi zezowata baba do doktora.

– Nie przyjmujemy parami – warczy lekarz.

– To dobrze, ja do tego z boku...

50

***

Dziki Zachód. W wagonie jedzie kilka osób, w tym indianin i palący cygaro kowboj. W pewnym momencie indianin krzyczy: – Jeszcze jedno słowo i blada twarz zgienie!

***

***

***

Psychiatra do zatwardziałego kryminalisty: – Opowiem panu początek historii, a pan ją dokończy – Dziad i baba posadzili rzepkę...?

– Rzepka swoje odsiedział, a kiedy wyszedł załatwił dziada i babę.

Remedium na jesień Wieczorami snują się srebrzyste mgły, nieproszona puka jesień do drzwi.

Jeszcze tyle nieskończonych letnich spraw, a tu jesień, jesień puka do szaf.

Na jesienną chandrę, w autobusie tłok, na opadłe liście, krótki dzień i mrok, na deszcz co usypia szumem swojej gry, jedynym lekarstwem jesteś właśnie ty.

Z tobą się zagubię w labiryncie zdarzeń, z tobą mogę miewać te najśmielsze z marzeń, z tobą ze wzruszenia czasem płynie łza, tylko z tobą, książko, przyjaciółko ma.

Gratulujemy Pani Annie wygranej oraz talentu poetyckiego.

***

Do klienta w areszcie przychodzi adwokat: – Mam dla pana dobrą i złą wiadomość.

– Najpierw ta zła.

– Znalezione na miejscu zbrodni ślady krwi bez wątpienia należą do pana.

– A ta dobra?

– Cholesterol i cukier w normie...

***

Pod pewną miejscowością stał przejazdem pociąg ze spirytusem. Jedna z cystern została skradziona. Policja dociera do pijanego w sztok Kowalskiego: – Kowalski, gdzie jest cysterna?

– Sprzedałem.

– A co zrobiłeś z pieniędzmi?

– Przepiłem.

PODLASKIE AGRO

30 lat

3 LATA