Alles over

JEUK

IN DE ZOMER

Jeuk is erger dan pijn, wordt weleens gezegd. In de zomer zijn er allerlei beestjes, planten en verschijnselen die jeuk kunnen veroorzaken.

Jeuk is soms is belastender dan pijn. Je neemt het gevoel waar en krijgt de neiging om te krabben. Is er geen aanwijsbare oorzaak, dan gaat het om primaire of idiopathische jeuk. Is de jeuk een gevolg van een aandoening - dermatologisch of niet-dermatologisch - dan spreken we van secundaire jeuk. We kunnen jeuk ook op andere manieren indelen: in plaatselijk of uitgebreid, of in met of zonder zichtbare huidafwijkingen.

Steken van dieren of planten geven meestal zeer plaatselijke jeuk. Denk aan insecten- en kwallenbeten of het aanraken van brandnetels. Meer en uitgebreidere klachten kunnen ontstaan door de brand - haren van eikenprocessierupsen. Ook bij allergie is de jeuk uitgebreider.

JEUK DOOR BEESTJES

Muggen, kwallen, wespen, mieren… In de zomer komen we allerlei beestjes tegen die zich tegen ons verweren en daarbij bijten of

steken. Denk aan wespen, kwallen en mieren. Andere diertjes veroorzaken jeuk als ze gewoon maar wat bloed van ons proberen op te zuigen, zoals muggen. Of de vlooien van je huisdier die je huis kunnen bevolken als je terugkomt van vakantie. Anders is het met de eikenprocessierups. Die verliest zijn brandhaartjes, die op ons lichaam hevige jeuk kunnen veroorzaken. Gekmakend, zo beschrijven veel mensen die jeuk. Meer hierover lees je in het artikel op pag. 20 over de eikenprocessierups.

JEUK DOOR HOOIKOORTS

Pollenallergie - hooikoorts - veroorzaakt vooral jeuk in de neus en aan de ogen. Slecht nieuws voor mensen die daar last van hebben: het pollenseizoen start steeds vroeger en duurt steeds langer. Bijna het hele jaar bloeien er wel planten waarvoor mensen allergisch kunnen zijn. Hazelaars en elzen, die vijftig jaar geleden pas midden februari bloeiden, kunnen nu al rond Kerstmis klachten veroorzaken. Grassen – de ‘klassieke’ veroorzakers van de hooikoorts - vertonen de meeste bloei tussen begin mei en half juli. Mensen die allergisch zijn voor grassen, kunnen hun zomer het best in pollenarm gebied doorbrengen, bijvoorbeeld aan zee.

De neus en de ogen zijn niet de enige plaatsen waar mensen met een pollen - allergie last van jeuk krijgen. Hinderlijke jeuk kan ook optreden in de mondholte (gehemelte, wangen, tandvlees, lippen, tong), de keel en de oren. Lastig, want daar kun je geen jeukstillende crème op smeren. Middelen tegen allergie helpen dan meestal wel: antihistaminica in tabletvorm of in oog- of neusspray. JEUK DOOR ZONLICHT Het veranderende klimaat zorgt voor hetere en drogere zomers, met meer zomerse en tropische dagen. De kans op huidverbranding kan daardoor toenemen. Een verbrande huid kan behoorlijk jeuken. Ook krijgen steeds meer mensen last van jeuk door zonneallergie. Dit uit zich als rode bultjes op plekken die het meest zijn blootgesteld aan de zon, zoals de hals, de borst en de armen en benen. De bultjes veranderen in kleine blaasjes en kunnen flink jeuken. Zowel verbranding als zonneallergie zijn te voorkomen door de huid goed tegen de zon te beschermen en de huid geleidelijk aan de zon te laten te wennen, bijvoorbeeld de eerste dag twintig minuten in de zon en dan steeds wat langer. Adviseer om tussen elf uur ’s ochtends en drie uur ’s middags zeker uit de zon te blijven. Verder moet de huid regelmatig worden ingesmeerd met een zonnebrandcrème met minimaal factor 30. Dat beperkt bovendien de kans op huidschade die later tot huidkanker kan

leiden.

NIET AANKOMEN!

Wat helpt het beste tegen de jeuk? Die vraag krijg je nogal eens aan de balie, met name in de zomermaanden. Voor een groot deel is het persoonlijk, omdat elke huid anders is. Het meest doeltreffende advies, ongeacht de oorzaak, is simpelweg: niet aankomen! Maar vooral voor kinderen is dat bijna niet vol te houden. Wat vaak goed helpt, is een crème die verkoelend en verzachtend werkt. De jeuk en de brandende pijn nemen af en ook de neiging om te krabben. Producten zijn: zinkzalf, crèmes op basis van menthol, eucalyptus en calendula of een aftersunproduct, eventueel met aloë vera. Middelen met lidocaïne of pramocaïne zijn effectief tegen jeuk, zeker in een crème of gel met verkoelende middelen als menthol en zinkoxide. Denk eraan dat je producten met menthol niet meegeeft voor kinderen jonger dan twee jaar. <

JOUW ADVIES BIJ JEUK

J O U W ADV IE S

› Adviseer middelen die veel water of poeder bevatten (en zich daardoor goed laten uitsmeren) slechts voor korte tijd, omdat deze de huid kunnen uitdrogen. › Wees je bewust van het sedatieve effect van antihistaminica. Let op de kans op interactie met eventuele andere medicatie met hetzelfde effect. › Geef adviezen over zonbescherming.