NHỮNGNGƯỜITẠOBÓNG Chiều giữa thng, đầu thu 2004, đạp xe đi thăm Trần Ph, nh ở gc đƣờng Trần Bnh Trọng - Nguyễn Trãi. Dừng xe trƣớc Trung tm học liệu, ngẩn ngơ nhn. Lặng lẽ dẫn xe ln xuống chầm chậm trn lề, lại ngẩn ngơ nhn trƣờng Sƣ Phạm thực hnh. Chiều giữa thng đầu thu vẫn thế, l vng rơi v nh nhẹ heo may. Cảnh đã đổi thay, duy chỉ c tƣờng vch nh chnh vẫn cn, mu lam đậm phủ cht ru phongNơi ấy, hai Thầy Vũ Ngọc Đại v Nguyễn Duy Linh dẫn Nguyễn Đnh Lữu (Uyn Giang), Bi Thức Phƣớc (Bi Nghi Trang), Tăng Quang Duyn (Lƣu Vn) qua lin hệ in ấn “Kỷ yếu Kha 3” : NHỮNG KẺ DỌN BI, “tr dƣ nhạc hậu” với một nhạc sĩ ở phng pht thanh học đƣờng, nhu ngao cu ht : “ Trn qu hƣơng đng yu ny cn c mun mi trƣờng Cha với mẹ đừng buồn, đừng lo thiếu thốn tnh thƣơng.” Nơi ấy, Thầy Hồ Văn Huyn, Bi Quang Kim tc đã điểm sƣơng dẫn đến thực tập. Thầy tr knh yu trong những buổi truyền nghềkẻ đƣa đ cho bằng vin phấn! Chiều giữa thng, đầu thu 2006, đạp xe qua Quận 8 thăm Vũ Mạnh Nam. Trở về mỏi gối, dẫn xe lững thững ln cầu chữ YTrời my bng bạc, gi thổi vi vu, chn cầu sng vỗ, bo nƣớc cng tri. Bạn cng kha tc nhiều phần bạc, vẫn nặng nghiệp đƣa đ, m thầm giữa dng sống x bồ xui ngƣợc của thời buổi đổi đời. Leo ln xe đổ dốc cầu, thay v rẽ phải đƣờng Trần Hƣng Đạo để về nh th lại thẳng đƣờng Nguyễn Biểu, đến cổng sau của trƣờng Cao đẳng Sƣ Phạm. Thi th cứ để cho buổi chiều lang thang theo mnh bởi chiều vốn v tƣớng v tm. Chiều với ta, ta – chiều lang thang trn đƣờng. Qua bao ngã ba, ngã tƣTối ln, chiều xuống, vng vo, lạc nẻo, lại đến nơi đy. Dừng xe bn tủ thuốc l bn đƣờngNhớ nh chm điếu thuốc, khi huyền bay ln cy(Hồ Dzếnh), nhn vẩn vơ v chợt nhận ra ta nh đối diện với vch tƣờng xm đậm chắn hnh lang bn ngoi lớp học. Giữa giao thời chiều tối mờ ảo, bng những ai tay cầm bnh m, ly sữa đậu nnh nng cƣời cƣời ni ni trong những buổi sng trƣớc giờ học. Trn dọc hnh lang kia thấp thong những t o trắng tƣơi cƣời chỉ trỏ ra con đƣờng thẳng theo nhịp bƣớc đều của “chng tuổi trẻ vốn dng ho kiệt” chuẩn bị cho lễ duyệt binh. Bng ai thấp thong
Bùi Thức Phước.Khóa 3 Bng ai thấp thongtrong những phng học truyền nghề sau cổng chnh đƣợc xy bt lại. Thầy Doãn Quốc Sỹ, Thầy Đon Viết Bửu đang say sƣa giảng về Ngn ngữ Việt Nam, Thầy Phạm Văn Phc đang ni về Anatole France, Alphonse Daudet, Thầy Trần Văn Quế hƣớng dẫn thuật Quản trị v Thanh tra học đƣờng, rồi Tm lý gio dục, Gio dục cộng đồngThầy Trần Thế Uy truyền nghề trng ảnh, đắp mu, Thầy Trần Quang Minh với cc bi Thể dục, tr chơi, v Thầy Lại Minh Lƣơng th vui với cu ht: “cuộc đời mnh nhƣ chiếc thuyền nan tri n tri bềnh bồng” v Thầy Nguyễn Gia Tƣờng với bi giảng cuối kha. Chậm rãi v ấm nồng, Thầy ni những lời cuối: “cc em sẽ l đồng nghiệp của ti: nghề gio, nghiệp gio. Nghề th “trả” v “nhận”, “trả” tri thức cho con chu ngƣời đng thuế để đƣợc “nhận” lƣơng. Nghiệp gio th “cho” v “nhận”,“cho” tnh thƣơng yu trung thực v “nhận” lng knh trọng từ tha nhn. Ở cả trong hai trƣờng hợp “nhận” hãy đƣa bn tay phải đặt ln phần ngực bn tri trƣớc khi đƣa bn tay tri về pha ngƣời trao. Ấy l ci nền của “LƢƠNG SƢ HƢNG QUỐC” ! Cả lớp đứng dậy lặng im. Thầy vắt chiếc o vt vải s gai mu mỡ g ln cnh tay tri, từ tốn bƣớc ra cửa lớp V cn nữa. Bng ai thấp thongtrong phng Học vụ, sau bn Kế ton vo mỗi cuối thng rộn tiếng cƣời của đm mn sinh nhận “lƣơng học bổng”, nam nữ ghẹo nhau bằng tr “cộng chỉ số” sau khi ra trƣờng! Một thanh nin gh lại xe thuốc l. Chợt nhn lại tay mnh, chỉ thấy cn đầu lọc với đốm đen. Thẫn thờ ngồi ln yn xe nhấn nhẹ bn đạp, khe mắt cay cay khng rời khoảng tƣờng xm thấp thong bng ai Giữa sng ngy đầu năm 2010, xuống trạm xe buýt trn con đƣờng ấy, nhn ln bảng thấy Đại Học Si Gn, đối diện vẫn l khoảng tƣờng xmthấp thong bng ai Rồi năm 2012, 50 năm Đại Gia đnh Sƣ Phạm Si gn v những năm sau nữa đã v sẽ c ngƣời nhƣ Nguyễn Khuyến tm sự với Dƣơng Khu: Bc chẳng ở, dẫu van chẳng ở, Ti tuy thƣơng, lấy nhớ lm thƣơng. V khoảng tƣờng xm kia sẽ đƣợc thay bằng tƣờng khối nh cao tầng. Vận động của đời l vậy, vật đổi sao dời. Nhƣng khoảng tƣờng khối nh cao tầng nơi ấy vẫn thấp thong bng ai. )
NƠIẤYNGÀYXA Đoàn Viết Bửu. Ci duyên đưa ti về ngnh sư phạm tiểu học bắt đầu từ sự vụ lệnh của Bộ Gio Dục thời đ bổ nhiệm ti về trường Quốc Gia Sư Phạm, sau l trường Sư Phạm Si Gn, từ ngy 1.11.1960, ngy c cuộc đảo chnh ở Si Gn. Trớ trêu thay ci duyên của ti bắt nguồn từ ci mệnh của một bậc đn anh: một Gio Sư mn Quốc văn trường Quốc Gia Sư Phạm bị một gim thị của trường nhn thấy đưa một nữ gio sinh đi xem xi-nê ở rạp Đại Nam. Ông Thầy bị đổi đi Huế, c chỗ cho ti thay thế! Dưới mi trường Sư Phạm Si Gn ấy, ti đã vinh hạnh được cng lm việc gần gũi v được học tập những vị lão thnh trong ngnh, trong trườngnhững vị Gio sư đứng đầu nh trường như Thầy Hồ Văn Huyên, Thầy Trương Hữu Tước, Thầy Lương Xun Mai, Thầy Trần Kiệt, Thầy Trần Hữu Văng, Thầy Nguyễn Quý Bổng, Thầy Phạm Văn Phc, Thầy Bi Quang Kim, Thầy Đinh Văn Đỗ, Thầy Lưu Đức Khnh l những ngi sao lun lun hướng dẫn đời ti. Cũng dưới mi trường Sư Phạm Si Gn ấy, ti c ci hạnh phc lớn lao m t người c được, l c điều kiện để tiếp cận v học hỏi cc vị Gio sư đã tốt nghiệp trường Cao đẳng Sư Phạm Đng Dương, những người đ đã lm nên uy tn v thanh danh của Bộ Gio Dục v ngnh tiểu học thời bấy giờ: Thầy Nguyễn Hữu Ti, Thầy Trần Văn Quế, Thầy Nguyễn Văn Phục, Thầy Tăng Xun An, Thầy Nguyễn Gia Tường, Thầy Chu Văn Dưỡng, Thầy Đỗ Văn Trần, Thầy Hong Trọng Knh, Thầy Vũ Ng Xn, Thầy Vũ Lai Chương
Ti khng bao giờ quên những vị đồng nghiệp, Gio sư, Gim thị, nhn viên văn phng cng lm việc chung tại Sư Phạm Si Gn, cng đi chấm thi, đi cng tcmỗi vị đồng nghiệp ny l một thế giới riêng, rất đa ti, đa năng v đa dạng về nhiều mặt. C khi v thế m khng ai chịu ai. Nhưng trước trch nhiệm chung th cc vị ấy ho hiệp bỏ qua cc tiểu tiết để lo v lm việc cho gio sinh. Việc đi dựng nh gip b con bị hỏa hoạn năm 1968 tại đường Lý Thi Tổ l một kỷ niệm sống động v đầy ý nghĩa. Nơi ấy, ngy xưa đã c 14, 15 kha gio sinh ra trường. cc bạn đồng nghiệp ny, nay đã l Ông B nội, Ông B ngoại, lc no cũng một lng, một lời, một nguyện vọng l lm điều tốt cho đờichỉ lm điều tốt. Điều tốt m thi. Ti khng bao giờ quên hnh ảnh ny: trong Lễ di quan Thầy Hồ Văn Huyên về an tng ở quê nh, người ta cho dừng xe tang ngay trước cổng trường Sư Phạm Si Gn v lm Lễ cho Thầy vĩnh biệt ngi trường m lc sinh tiền Thầy đã gp cng xy dựng. Ngi trường c hnh chữ H ấy (Thầy Huyên c tên v họ mở đầu bằng chữ H), đã cng với Thầy, nay khng cn nữa. Một nén hương lng, ti Knh dng lên cc vị đã qu vãng. Một bi viết “khng đầu khng đui” ti xin gửi tới quý Thầy, C Gio sư, nhn viên v gio sinh cũ của trường Sư Phạm Si Gn để nhớ lại nơi ấy, ngy xưa Trn trọng
N Trong khối đng bng ấy c người đã khuất, c người nơi xa, phần lớn hiện diện nơi đy, tuổi đã lục tuần, thất, bt tuần ni với nhau niềm vui, nỗi buồn về mnh, về đồng mn, Thầy cũ, m cũng khng thiếu băn khoăn, trăn trở về gio dục Si Gn. Thầy C ơi! Bạn đồng mn Kha 1 đến Kha 13 ơi! Bng ta giờ l bng lão! Bng lão – Người lão, c thể no ngăn được cảm xc mắt lão khng viền cũng đỏ hoe... (Nguyễn Khuyến)../.
Cuộc họp mặt “mini” của lớp Nhị 3, Khóa 4 sau 44 năm -4
Sau cuộc họp tr bị thng 3 năm 2011, thay mặt Anh Thời bận việc nn ti nhận nhiệm vụ lin lạc với cc bạn cựu gio sinh Kha 4 để nhắc nhở cc bạn gửi ảnh c nhn, hnh kỷ niệm v bi viết cho Kỷ yếu 50 năm Sư phạm Si Gn. Chnh nhờ cng việc ny, ti đã lin hệ được 1 số bạn học cng lớp Nhị 3 của ti. Trịnh Thị Kim Ba, Nguyễn Thị Đnh, Phan Thị Mến, L Thị Thanh Đồng, Nguyễn Thị Bạch Nhạn, Huỳnh Thị Ánh Tuyết, Trần Thị Rết, Nguyễn Thị My, Nguyễn Thị Thn, Nguyễn Thị Minh, Nguyễn Thị Bạch Yến, chọn ngy 19/04/2011 để họp mặt ring cho lớp mnh. Điểm hẹn l nh bạn Đnh ở đường Nguyễn Cảnh Chn, Quận 1 Thnh phố Hồ Ch Minh . Thật ra kể từ năm 2009 một vi người trong số chng ti cũng đã gặp nhau lẻ tẻ trong ngy họp mặt truyền thống 01/01 Gia Đnh Sư Phạm chứ chưa c một buổi họp ring no cho lớp mnh cả. Khng cần phải ni, cc bạn cũng biết chng ti đã nn nao chờ đợi ngy 19/04 như thế no rồi. V ngy ấy đã đến.
Sng hm ấy, ti thức sớm chuẩn bị sẵn ngồi chờ Kim Ba. Hơn 7 giờ Kim ba đến, ti chở bạn qua nh Đnh. Sau trận mưa đầu ma đm qua, đường phố sạch đẹp v mt mẻ v cng. Dừng xe trước cửa, nhn vo nh ti đã thấy Mến v Bạch Yến c mặt tự bao giờ. Chng ti ngồi chuyện tr tn gẫu để chờ đợi cc bạn mnh. Lần lượt cc bạn Ánh Tuyết, Thanh Đồng, Bạch Nhạn, My v chồng ( l anh V Văn Xã khng học Sư Phạm Saigon ). Người cuối cng l Bạch Nhạn đến 9 giờ mới tới. Từ ngoi đường đi vo (chn đau v biến chứng của tiểu đường) Nhạn nhch chn từng bước một, rất chậm. Thế m trn gương mặt bạn vẫn tươi cười, nụ cười cởi mở hồn nhin như thưở no. Chẳng quản ngại đường x xa xi, từ Hc Mn bạn lặn lội về Si Gn chỉ để mong gặp lại bạn b. Chng ti ra du Nhạn vo nh. By giờ phng khch của Đnh trở nn ồn o, rộn rã tiếng cười, tiếng ni của chng ti. Chỉ cn thiếu Minh v Thn khng đến được v lý do sức khỏe, cn Rết phải bận n thi cho học sinh lớp h tại nh mnh nn hẹn đến 11 giờ sẽ gặp chng ti tại Khu dn cư
mới Trung Sơn, l địa điểm tham quan m chng ti đã chọn. Đã 44 năm rồi cn g! Kể từ sau ngy Lễ bế giảng năm 1967, đy l buổi họp mặt đầu tin của lớp Nhị 3 Kha 4 chng ti d chỉ c 10 người…Tay bắt mặt mừng, thăm hỏi nhau mỗi người một hon cảnh…chng ti cng n lại những kỷ niệm ngy xưa, khoe với nhau những tấm ảnh chụp chung với Thầy, C bạn b dưới mi trường Gia Long v Sư Phạm m chng ti đã học, ảnh đã ngả mu vng nhưng khng lm nhạt nha ký ức…Chng ti nhận diện nhau v hồi tưởng lại một thời xe đạp, o trắng ngy xưa. .
Hồi ấy, phương tiện đến trường của chng ti hầu hết l xe đạp hoặc xe buýt, chỉ c một số bạn gia đnh kh giả mới đi Vélo Solex. Hnh ảnh những nữ sinh duyên dng trong chiếc o di trắng, nn l nghiêng che đạp xe dập du trên đường phố lc tan trường trng đoan trang v thy mị biết bao! Ký ức đẹp đẽ ấy lm ti cảm thấy tự ho với chnh mnh v cả thế hệ mnh. By giờ khng cn nữa!!! Gần 10 giờ rồi, chng ti chuẩn bị một t tri cy cho cả nhm. Chương trnh tiếp theo của chng ti l tham quan khu dn cư mới Trung Sơn, sau đ về nh ti ở đường Phạm Thế Hiển để liên hoan mừng hội ngộ. Sở dĩ chng ti chọn tham quan Trung Sơn v nơi đy sạch đẹp thong mt v nhất l rất gần, tiện cho việc di chuyển (qua cầu Nguyễn Văn Cừ, đi hết đường Dương B Trạc l đến). Ti chở Kim Ba, Anh Xã chở My, cn 6 bạn cn lại th đi Taxi. Cả nhm chỉ c duy nhất một đấng nam nhi l Anh Xã. Điều ny lm anh Xã rất đắc ch v tự cho mnh l Vy Tiểu Bảo ti sinh. Đầu tiên chng ti ghé qua nh số 81 đường số 7 của gia đnh My-Xã. Sau khi tham quan ngi nh v giải kht, chng ti trở ra ngoi để đi dạo, Nhạn khng tham gia được v chn đau, Thanh Đồng cũng ở lại cho c bạn. Đnh mang theo my ảnh, anh Xã cầm theo một cy d. Chng ti đi vng ra cuối đường số 1, nơi đy chng ti thả bộ hng mt dưới hng dương dọc theo bờ kênh xng. Nơi đy phong cảnh hữu tnh, thơ mộng, mặt nước sng trong veo, êm đềm, lấp lnh nh mặt trời dịu dng của một ngy nhạt nắng. Chng ti dung dăng dung dẻ, hồn nhiên như trẻ thơ. Chng ti ni to, cười to, ni nhiều cười nhiều, quên mnh đang ở ci tuổi “thất thập cổ lai hy”, quên mọi bận bịu của gia đnh, những ưu phiền trong cuộc sống v những trầm tư của thn phận. Niềm vui của chng ti như ha quyện với đất trời, với gi với my với cy cỏ. Chng ti đang sống lại tuổi thanh xun. Anh Xã rất năng nổ, nhiệt tnh, cảm thng v ha đồng với chng ti, anh đã chụp cho chng ti nhiều “p” hnh rất đẹp v dễ thương. Như đã hẹn, đng 11 giờ chng ti trở ra đường số 9 để đn Rết. Đy l con đường huyết mạch của khu Trung Sơn, nối liền Đường Dương B Trạc v Đại lộ Nguyễn Văn Linh. Con đường c hai hng cọ xanh mướt được trồng giữa lộ dọc theo suốt chiều di đường ngăn đi hai dng xe xui ngược. Rết đã đến rất đng giờ v chng ti lại chụp thêm vi tấm ảnh lưu niệm. Sau đ chng ti
trở v nh đn Bạch Nhạn, Thanh Đồng để về Phạm Thế Hiển. Rời Trung Sơn về đến nh ti đng 12 giờ. Buổi tiệc liên hoan mừng ngy hội ngộ của chng ti chỉ vỏn vẹn c 2 mn: trứng vịt lộn, cho c rau đắng, vi lon bia, nước khong v một trai rượu tri cy. Anh Xã lm chủ xị, khui chai rượu nho để khai tiệc trong niềm hn hoan của cả nhm. Từng ly rượu đầy, vơi …lun chuyển xoay vng hết “tua” ny đến “tua” khc. Tiếng cười ni vang vang. Cảm xc tro dng theo men rượu nồng. Kim Ba ăn chay trường cũng ho hứng chung bn cụng ly. - Một, hai, ba “DZÔ”! Ai cũng khen hột vịt lộn ngon, cho c cũng rất ngon. Cứ thế chng ti nng ly chc mừng ngy hội ngộ, chc sức khỏe nhau…cho đến khi chai rượu cạn cng. Trng mặt ai cũng hồng hồng thật đng yêu. Đnh lại đem my ra bấm lia chia…niềm vui của chng ti cứ như thế nhn lên mãi, chỉ c thời gian l khắt khe chẳng chịu cảm thng. Đồng hồ đã điểm 14 giờ, thức ăn trên bn cũng khng cn m chưa ai chịu ra về. Lc ny ti mới c dịp ngắm kỹ cc bạn mnh. Tất cả tương đối cn khỏe chỉ c Bạch Nhạn lm chng ti cảm thấy xt xa. Tuy nhiên nhn gương mặt bạn lc no cũng tươi tắn, ti cảm thấy an tm. C lẽ Nhạn đã tm được niềm vui trong đạo php nên rất lạc quan. Ti nghĩ điều đ sẽ gip Nhạn chiến thắng được căn bệnh của mnh. Ấn tượng nhất l Thanh Đồng. Với vc dng nho nhỏ gầy gầy, gương mặt trắng trẻo hồng ho, nụ cười phc hậu dịu hiền v mi tc bạc phơ trng Đồng đẹp chẳng khc no B Tiên trong truyện cổ tch. Trời đã về chiều, đến lc chng ti phải ni lời chia tay. Tay cầm tay chng ti dặn d nhau giữ gn sức khỏe v hẹn cng nhau ti ngộ tại nh Bạch Nhạn ở Hc Mn. Ti tiễn cc bạn ra tới ngoi ng v trở vo với nỗi buồn man mc…C ci g mặn mặn ở bờ mi… Vi ngy sau, Đnh gửi cho chng ti mỗi người 10 kiểu ảnh rất dễ thương. Đối với chng ti, những gio viên tuổi đã về chiều của lớp Nhị 3 Kha 4, đ l những kỷ vật v gi của tnh bạn thắm thiết v vĩnh cửu.Viết bi tường thuật lại ngy hội ngộ, ti khng ngoi mục đch l để khoe với cc anh, cc chị, cc bạn đồng mn rằng sau 44 năm xa cch, gặp lại nhau, chng ti rất sung sướng v đã c được một ngy thật tuyệt , hạnh phc như thế ,/,
Tuổi Thơ và Lớp học ( Sao Mai ) Mai Minh-Kh 3 & SPTH
Khi những cơn gi lạnh ko về, khi những hạt mưa cuối Đng rơi trn ngn cy nội cỏ l lc lng người tha phương lại nao nao một niềm nhớ nhung diệu vợi, bng khung hướng về qu hương rất xa trong những ngy cuối năm. D lng người nặng trĩu nỗi hoi hương những m thanh vui tươi của những nhạc khc Xun vẫn ngn vang trong khng gian đ đy, nh nh bận rộn chuẩn bị cho một truyền thống tốt đẹp ngn năm, đn cho Giao Thừa, giờ pht thing ling của một Năm Mới. Thm vo đ, Tết nơi xứ người hãy cn l ma Đng, nn d c hoa Xun rộn rng, o Tết tung bay, tm tư người hay quay về với những kỷ niệm đẹp nhất ở buổi đầu năm. D vui d buồn, d đã hai thứ tc, những kỷ niệm đơn sơ quý bu tuổi thơ vẫn đến với Hương trong ngy Xun. Đ l niềm hn hoan tột cng khi nhận được bao thơ đỏ nho nhỏ cồm cộm mấy tờ tiền giấy mới tinh từ bn tay tru mến của Cha, bộ quần o mới đượm đầy tnh thương của Mẹ. Lại nữa, nhớ lại ngy cn cắp sch đến trường tại tỉnh nhỏ Phan Thiết, khi những chậu cc vng, những cnh Mai đầy nụ ửng vng được bầy trn h đường chợ Tết l lng c b học tr nhỏ thường nao nức một niềm vui lớn của tuổi thơ, đến trường được vui chơi khng phải cặm cụi với những trang sch khng ưa thch, với những bi ton kh khan. Được c gio cho php cả lớp chia từng đội đi xin những chm hoa giấy đỏ mọc ngoi hng ro của những nh ln cận trường, để trang hong cho tiệc lin hoan của lớp. Tuổi thơ ngy xưa ấy thật ngoan, d bị quyến rũ bởi những cnh bướm nhởn nhơ đẹp mắt, khng bao giờ dm la c dọc đường, đội no cũng ho hức hi hoa cho nhanh, về lại lớp k bn ghế, trải hoa rồi tu tt cng nhau xếp giấy cắt giấy mu, tranh nhau trang hong cho bn tiệc đẹp mắt, để chỉ được c gio khen một tiếng “Đẹp nhất”. Một tiếng khen ban cho đm trẻ dễ dạy, cho những c b nhỏ ngy ấy gần như đng gi một chiếc cp bng lộn của ngy nay. Tiệc th chỉ vỏn vẹn một số bnh kẹo t ỏi từ lng hảo tm của nh trường, m lng của trẻ thơ ngy vốn khng mấy khi được c qu bnh th hn hoan chất ngất! Tuổi thơ với bướm với hoa đẹp biết bao! Tuổi trẻ thần tin l dấu ấn su đậm trong lng nn đã l động lực thc đẩy nng trở một thnh c gio trẻ khi vo đời.
Sau bao năm lưu lạc nơi xứ người, với lng yu trẻ v yu qu hương đã rời xa, nng tm đến một lớp của trung tm Việt Ngữ Hng Vương dưới mi cha Bảo Quang. Học tr gồm lứa tuổi từ tm đến mười hai mười ba, từng năm lần lượt từ dưới lớp Một ln lớp Hai nng phụ trch. C em ni si pht m rất chuẩn, cũng c em ni khng đng giọng tiếng mẹ đẻ. C nhiều em sing năng ngoan ngoãn cũng c em miễn cưng đến trường theo lệnh của cha mẹ. C em mắt đỏ hoe v buồn lo sẽ khng được phần thưởng cuối năm khi khng được điểm cao nhất lớp trong kỳ thi lục c nguyệt, c em chểnh mảng khng lm đủ bi ở nh. D thế no nng cũng thương yu tất cả đã c duyn đến với nng trong một năm học. Khng thương sao được khi nhn những gương mặt tươi tắn, những đi mắt đen ly của cc em học tr nhỏ đều đặn cắp sch đến trường trong sng sớm thứ Bảy, ngy m cc em được quyền ngủ trễ. Khng thương sao được khi thấy cc em đọc viết được những chữ những cu đã học qua, khi nhn cc em chăm ch nghing đầu nắn nt viết từng chữ trn trang giấy bi thi, cả lớp yn lặng như tờ. Khng thương sao được khi cc em ngoan ngoãn ci đầu cho thầy c v người lớn, ra vo lớp trong trật tự ... D nng tận tm du dắt, năm no cũng c vi em khng đủ sức theo kịp trnh độ lớp. Năm nay học tr của nng phần lớn nhỏ tuổi, c vi em chỉ ln bảy. Em P.L. b nhỏ dễ thương như con bp b, giọng ni cũng nhỏ nhẹ như vc dng, như một con mo con để m vo lng, m vẫn theo kịp trnh độ lớp. Một hm c hiệu trưởng g cửa lớp v thấy em đi trễ im lặng đứng mãi bn ngoi cnh cửa khp kn. Một hm em nhỏ nhẹ trả lại mn qu rt thăm của lớp m khng ai ngờ c gio đã đưa nhầm cho em v tr thật sự trng giải cũng tn L. nhưng l T. L. Quan st 20 mi đầu xanh trong lớp l một điều th vị, mỗi em mỗi tnh. Em trai T.H. hãy cn ham chơi như một trẻ nhỏ, em rất ngoan nhưng những ngy đầu năm học c nhiều khi nng bắt gặp em để hồn say sưa với mn đồ chơi tưởng tượng trong tay. Em trai Br. lc no mặt cũng tươi cười khi bị gọi đứng ln. Em T.H. hay viết được thm nhiều hơn số chữ ấn định trong bi kiểm mỗi tuần, chứng tỏ em đã học bi rất thuộc ở nh...
Nhn sang cc lớp khc, cc thầy c vẫn m thầm đến trƣờng đều đặn mỗi sng thứ Bảy d mƣa gi hay trời lạnh căm, c thầy c rất trẻ cn tuổi đại học. Phải nhn thấy cảnh trong giờ chơi cc em nhỏ mẫu gio quấn qut bn c gio trẻ tc di rất xinh, c em cn đƣợc c dịu dng m trong lng, mới thấy lng yu trẻ của c. Đi khi Thƣợng Tọa Gim Đốc cũng dnh th giờ ha chung niềm vui trẻ thơ, thu vo ống knh những hnh ảnh sinh động tƣơi vui của học sinh ngoi sn chơi. Ngoi giờ học cc sinh hoạt nhƣ lễ Tết Trung Thu, Tất Nin Cuối Năm v lễ Pht Phần Thƣởng cuối Nin Kha cũng đƣợc Thƣợng Tọa ƣu i tổ chức cho cc em. Tiếng chung tan học, đn trẻ nhƣ những cnh chim non tung bay, những gƣơng mặt bầu bĩnh ửng hồng dƣới nắng trƣa. Sn cha lại rộn rng những bƣớc chn nhỏ b, tiếng cƣời ni lu lo, tiếng gọi nhau, cc em ra về trong vng tay tru mến của phụ huynh. Gi nhẹ cũng ha đồng reo vui trn ngọn trc cnh cy bn cc tƣợng Phật lộ thin trang nghim. Tƣợng Phật Di Lặc cao đến lầu hai của ta nh, nụ cƣời của Ngi biểu hiện sự
hoan hỷ mang từ tm đến với mọi ngƣời trong chốn Ta B. Trong sn cha, nụ cƣời Đức Di Lặc lc no cũng tƣơi vui nhƣ đn trẻ hồn nhin đang tập đọc tiếng mẹ đẻ trong lớp. Ƣớc mong của phụ huynh l tƣơng lai của thế hệ trẻ tại hải ngoại sẽ giữ đƣợc hai nền văn ha Việt Mỹ. Từng chữ từng cht hiểu biết về qu hƣơng cc em thu lƣợm đƣợc hm nay sẽ nhƣ những hạt mƣa tch tụ thnh dng nƣớc suối nguồn đổ ra biển cả mnh mng của văn ha Việt Nam... Trn từng chiếc xe chậm tiến ra cổng, cc em học tr nhỏ hồn nhin trong tuổi thơ, an bnh trong cuộc sống, tƣơng lai tƣơi sng đang đn chờ, đu c biết rằng từ qu hƣơng rất xa của mnh cn c những bạn cũng thng minh cng lứa tuổi khng đƣợc may mắn cắp sch đến trƣờng, v gia đnh , đất nƣớc cn ngho kh. Trn lối ra về, chồng giấy bi lm của học tr dầy cộm trn tay, nng bắt gặp nụ cƣời rạng rỡ của quý thầy c khc, nng vừa tm thấy một đa hồng vừa mới nở rất tƣơi rất đẹp bn đn nai vng đƣợc trƣng by trn bãi cỏ xanh. CuốĐôn2006–n-3
HAI NĂM SƯ PHẠM SÀI GÒN (1966 – 1968). Ơ hay! Mnh vẫn điệu đng Gi rồi lng vẫn nhƣ nng xun xanh Nhớ thời o trắng Gio sinh Cn xn xao nắng, cong vnh nn nghing Uống ly chanh muối ngọt mềm Trở về gc phố, ngắm nhn ngy xƣa Thơ ngy dịu sợi nắng mƣa Nn che mi tc, sng trƣa đến trƣờng Con đƣờng Thnh Thi thn thƣơng Hng ngy đến lớp, khng vƣơng vấn buồn Hai năm Sƣ phạm Si gn Biết bao kỷ niệm vẫn cn in su Thầy C, bạn hữu giờ đu? Tc xanh nay c cn mu tc xanh? Tuổi chiều giọt nắng mong manh Lắng vo thơ để dỗ dnh ngy qua Lửng lơ giọng ht cu ca Giấu lời thƣơng mến trong t o bay Gọi niềm vui đến sum vầy Vần thơ ngm vịnh, mi say hƣơng ma. HongKimLiên- Khóa5 MinhHanL
CÓ MỘT THỜI ĐỂ NHỚ Trần Thị Vắng - Khóa 13- Lớ h 8
1.- Thng 9 năm 1974 ti học năm thứ nhất sư phạm Si Gn. Ký ức kh phai vo những buổi chiều trn lầu nhn xuống sn trường đầy l vng, cc bạn ngồi băng đ ni chuyện, đi đạo trong sn dưới hng cy điệp vng, ti dần mến yu ngi trường ny. - Sau ngy 30/4/1975 ti tiếp tục học đến thng 11 ra trường. Đm lin hoan từ giã Thầy, C, cc bạn, ngi trường, ti khng thể no qun đm ở lại trường, đm Si Gn đi dưới hng cy điệp vng trn con đường trước dãy trường Đại Học Sư Phạm, Đại Học Khoa Học, Trường Ngoại Ngữ … thơm ngt mi hương hoa của đm, trời đầy sao, đm lửa trại, đm chia tay ra trường, để rồi ngy mai mỗi cnh chim sư phạm bay đi với tương lai bất định, biết bao đổi dời ngy sắp tới, bn nhau tay trong tay đm nay ngồi bn nhau nghẹn lời khng ni hết nỗi niềm tm sự, những kht vọng từng chy, những ước mơ dang dở, những lo u khng dm ni hết với bạn. Thầy C ở lại thnh phố cũng lo, cn đm sinh vin lứa đầu tin sau giải phng cũng khng hnh dung được mnh sẽ sống như thế no cho thật hiệu quả nhất trước cuộc sống, được mnh, được đời v cn những chia sẻ cng bạn b tới mức no khi m tất cả đều kh khăn về đời sống cũng như định hướng sống cho mnh như thế no đy? - Quả đng như vậy cuộc sống những năm đ rất nhiều kh khăn. Ti c về trường mấy năm sau đ thăm thầy c cũ v chỉ gặp một số thi v trường dời qua cơ sở Bc Ái đối điện trường Sư Phạm Si Gn Cũ. Lc đ l trường Cao Đẳng Sư Phạm (Hiện nay l trường Đại Học Si Gn). Ti thấy se lng khi nhn thấy cc thầy c mất đi ci vẻ ngy xưa, hnh như ai cũng khp kn, ai cũng tất bật bộn bề lo toan trước cuộc sống. Ti ngồi ghế đ sn trường một mnh lặng lẽ, rồi đi, cay x mắt, bản thn mnh cũng thế m. Ti lại về với gi ct của
vng biển “Động Đền” Hm Tn, Thuận Hải, nơi m đi bộ trường kỳ, khng điện, ko nước từ giếng ln xi.
2.Thế
rồi hơn 30 năm sau, ti khng cn đi dạy học. Năm 2006 lần đầu tin đi họp mặt truyền thống Sư Phạm Si Gn ( lc đ mới biết c vụ họp ny ), đi m băn khoăn khng biết c cn gặp ai trong số bạn cng lớp cũ v biết cn nhận ra nhau khng? V cc thầy, c cũ by giờ ra sao nhỉ ? Chắc chắn sẽ c biết bao đổi dời, v mất mt sẽ l khng thể trnh…Ti gặp Thầy Đon Viết Bửu vẫn phong độ, ci su sắc của một người đã trải nghiệm cuộc sống đầy bản lĩnh, khng “xuống sắc” ti vẫn thấy Thầy lấp lnh nh ho hoa của người xưa khi ti l một c sinh vin tỉnh lẻ ln thnh phố học. Thời gian tri qua Thầy cn giữ được thế l qu hay rồi. Ti khng biết mnh thấy c đng hay khng v ti chỉ được nhn thấy từ xa chứ chưa được c dịp tiếp xc nhiều. V ti gặp lại c Bảnh chủ nhiệm lớp Nhất 8 của ti, cảm xc a về với bao hồi ức cũ tươi đẹp, v điều quan trọng l giờ mnh cn dnh nhiều tnh cảm cho nhau khng? V c l c chung của học tr. Cc bạn khc vy lấy C v ti chưa ni được điều muốn ni. Dĩ nhin ti chỉ cười nhẹ thi, m by giờ ni điều ny c muộn mng khng nhỉ? N chỉ cần khi đ l điều m by giờ mnh thực sự quan tm v muốn chia sẻ - v ngược lại; phải khng? V năm no ti cũng ho hức trở về trường họp mặt, ti như cnh n đi nhặt từng mảnh trời thương nhớ, đập gương xưa tm bng cũ – v thật hạnh phc với buổi sng Si Gn nghe được m thanh rộn rng của bạn b cũ, ci mi hương ngy cũ, ci vệt nắng hong hn tm về nhau để tạo nt đẹp huy hong của ngy tn m trong đ tri tim của mỗi người trở về đy bắt gặp biết bao n tnh kh qun./.
KÝ ỨC NGHỀ GIÁO Sau khi tốt nghiệp Trường Sư phạm Saigon, ti về Ty Tiểu học Ty Ninh để nhận cng tc v được phn cng dạy lớp Bốn của Trường Tiểu học cộng đồng Bng Trang thuộc Xã Thạnh Đức, Huyện G Dầu, Tỉnh Ty Ninh. Ngy đầu tin bước chn vo lớp học, ti cảm nhận cc em học sinh nơi đy rất ngy thơ, chất phc, trng c vẻ nht nht nhưng lại lễ php v sợ Thầy, C. Mỗi em ăn mặc mỗi vẻ, khng đồng phục. Qua tuần lễ đầu, ti thấy cc em rất ngoan ngoãn nhưng tiếp thu bi hơi chậm, khng biết c phải v cc em đã mất căn bản từ cc lớp học dưới hay v hon cảnh kh khăn ring của mỗi em. Đến sng thứ hai tuần sau, ti vo lớp, cc em nghim cho lễ php. Ổn định lớp học xong, ti bắt đầu mở sổ ra gọi tn cc em trả bi. Ba em đầu, c em thuộc bi trả lời thng suốt cu hỏi, c em trả lời cn lấp vấp. Đến lượt ti gọi em thứ tư, gọi đến tn Giu, ti thấy mặt em ti mt, em hơi run sợ v khng trả lời được cu hỏi của ti. Ti hỏi: “Em khng thuộc bi ?” Em ấp ng khng ni thnh lời. Ti hỏi tiếp: “Em khng thuộc bi phải khng?” Em vẫn im lặng. Ti giận lắm nhưng cố nn v dịu giọng hỏi: “Tại sao hm nay em khng thuộc bi?” Em nhn ti lắc đầu. Ti giận qu, ni to: “Em quỳ gối quay mặt vo tường học thuộc bi xong rồi mới được về chỗ ngồi.” Em quỳ gối quay mặt vo tường nhn ti rươm rướm nước mắt v học bi. Cng lc ấy, c một em mang sổ vãng lai đến, ký nhận số học sinh hiện diện v vắng mặt. Bỗng ti nghe “phịch”, ti giật mnh v thấy em Giu ngã xuống đất ngất đi, mặt my ti xanh. Ring ti cũng run ln v tot mồ hi cả người. Ti vội vng đến đỡ em ln v nhờ một em du phụ, em khc chạy ra đường đn xe li ko (xe Goebel gắn thm thng pha sau để chở người hoặc hng ha) để đưa em đến trạm y tế ở chợ Tr V. Đến trạm, ti cng c y t đỡ em ln giường bệnh v c y t trưởng đền khm bệnh cho em. Kết quả c cho biết l em bị đi v tim đập hơi nhanh. Ti hốt hoảng v chạy nhanh đến tiệm hủ tu trước chợ, mua cho em một t hủ tu v một ly sữa. Sau khi em ăn v uống sữa xong, c y t cho em uống thuốc, chỉ vi pht
Trần Thị Thái- Khóa 8 sau, em tỉnh lại v từ từ ngồi dậy, bước xuống giường đi về. Lc bấy giờ ti mừng lắm v bnh tĩnh hơn. Ti cm ơn c y t v đưa em trở về trường. Đến lớp học ti xoa đầu em v hỏi: “Em quỳ gối mỏi chn mệt nn ngất xỉu phải khng?” Em lắc đầu trả lời: “Thưa C, chiều hm qua em khng c ăn cơm v nh hết gạo m Ba M em hết tiền mua.” Chiều hm ấy về đến nh ti cảm thấy hối hận về việc mnh phạt em Giu. Đến tối, sau khi cơm nước xong, ti uể oải ngồi vo ghế soạn bi nhưng khng sao soạn được! Đầu c cứ luẩn quẩn về hnh ảnh ngất xỉu của em. L nh gio, ti nắm r nguyn tắc gio dục của Trường Sư phạm l khng cho php xử phạt học sinh., nhưng v ở nng thn cc em thiếu sự quan tm, chăm sc của Cha Mẹ về mọi mặt, nn bản thn gio vin cũng kh trnh khỏi vi phạm nguyn tắc trong việc thực hiện nhiệm vụ của mnh. Nhưng hnh ảnh em Giu ngất xỉu cứ m ảnh ti, lương tm ti lun day dứt v ti tự hứa: “từ nay về sau sẽ khng p dụng hnh thức phạt đối với một học sinh no d nặng hay nhẹ nữa”. Nhất l trong nền gio dục hiện nay, việc xử phạt bằng nhiều hnh thức khng tốt đối với học sinh l vấn đề phải triệt để nghim cấm. Người Thầy tốt, gương mẫu phải thật sự tn trọng nhn cch v khng để vi phạm nguyn tắc sư phạm của mnh. Chng ta nn hiểu cc em nhiều hơn l tm cc phương php phạt lỗi, bắt lỗi cc em khi cc em cn l học sinh, trẻ con.
RU CON -
Thơ : Bùi Đang Khuê-K1
Mẹ ngồi lm chiếc ni sinh Lời ru như lụa quấn quanh tuổi ng Con nằm ngủ giấc mơ hoa Mẹ cn đi bảo luống c trổ bng Mẹ đi bảo la ra đng Mẹ đi bảo nước ngoi sng chảy về Ngủ đi mẹ bảo hng tre Với cơn gi lượn quanh h ru con Đm về bảo mảnh trăng non Ru con trăng đến ni con trăng nằm
VỀ VỊ HIỆU TRƯỞNG ĐẦU TIÊN CỦA SƯ PHẠM SÀI GÒN, THẦY TRƯƠNG HỮU TƯỚC Một
trong những vị kiến trc đầu tiên của ngnh Sƣ Phạm bậc tiểu học chnh l Thầy HỒ VĂN HUYN, hiệu trƣởng Trƣờng SƢ PHẠM NAM VIỆT (1950 -1956). Thầy cũng l hiệu trƣởng Trƣờng QUỐC GIA SƢ PHẠM I.
đƣợc thnh lập sau ny v Sƣ Phạm Nam Việt sp nhập vo QUỐC GIA SƢ PHẠM. Khi trƣờng QUỐC GIA SƢ PHẠM đổi tên l SƢ PHẠM SÀI GN năm 1962 th Thầy TRƢƠNG HỮU TƢỚC l Hiệu trƣởng, kế nhiệm Thầy Hồ Văn Huyên đã về hƣu.
TÓM LƯỢC TIỂU SỬ THẦY TRƯƠNG HỮU TƯỚC:
Sinh ngy 10-2-1907, tại xã Hƣng Long, huyện Cai Lậy, tỉnh Mỹ Tho. Tốt nghiệp trƣờng Cao đẳng Sƣ Phạm Đng Dƣơng tại H Nội, ban khoa học năm 1931 Gio sƣ trƣờng Trung học Pétrus Trƣơng Vĩnh Ký (1931-1935) Thanh tra Trung Học tại Nha Tổng gim đốc Trung Tiểu học v Bnh dn gio dục (1955 - 1960) Hiệu trƣởng Trƣờng Sƣ phạm Si Gn kiêm gim đốc Trung Tm Tu Nghiệp gio chức (1960 1964) Giảng sƣ Trƣờng Đại Học Sƣ phạm Si Gn (1964 - 1975) II. BÀI VIẾT VỀ THẦY TRƯƠNG HỮU TƯỚC Bi sau đy l của Thầy T MINH TÍN viết với tƣ cch cựu mn sinh kha 1 SPSG trƣớc khi trở thnh gio sƣ Trƣờng Sƣ Phạm Vĩnh Long rồi Sƣ Phạm Saigon . Kha 1 Gio học bổ tc khai giảng năm 1962. Học trnh 2 năm. Tnh đến nay l vừa trn 50 năm (2012), nửa thế kỷ. Gio sinh Kha 1 ngy đ nếu khng bỏ nghề th nay cũng đã nghỉ hƣu sau gần 40 năm theo nghề gio. Đa số đã lên chức ng B nội ngoại, vui cng con chu lc xế bng. Thi thoảng đi lần nghĩ về những ngy đã qua, thuở tc cn xanh- những ngy đầu tiên ở trƣờng Sƣ phạm Saigon, gio sinh Kha 1 khng thể no quên hnh ảnh Thầy Hiệu trƣởng Trƣơng Hữu Tƣớc, một “ng Thầy Nam bộ” dung dị, hiền hậu. Quê Thầy ở Mỹ Tho, bên bờ sng Tiền, một vng quê sng nƣớc an bnh của Chu thổ Cửu Long, đầy tri ngọt cy lnh, tnh ngƣời ho phng v bao dung. Thầy theo ty học, :du học ở H Nội”. tốt nghiệp ban Khoa học trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Đng Dƣơng năm 1931. Về lại Saigon, Thầy dạy ở Trƣờng Trung học Pétrus Trƣơng Vĩnh Ký trong 25 năm liền (1931 – 1955).
Thầy chỉ tạm rời bục giảng trong 5 năm (1955 – 1960) để giữ chức vụ Thanh tra Trung học tại Tổng nha Trung Tiểu học. Trở lại nh trƣờng, Thầy nhận lm Hiệu trƣởng trƣờng Sƣ phạm Saigon để lo đo tạo Thầy C bậc Tiểu học (1960). Riêng với Kha 1 v 2 Gio học bổ tc l đƣợc học với Thầy (1962 -1964) v năm 1964 Thầy về dạy tại Đại học Sƣ phạm Saigon, đo tạo Gio sƣ Trung học, cho đến năm 1975 th nghỉ hƣu. Định cƣ tại Hoa Kỳ năm 1983, khng quản tuổi cao, sức yếu, Thầy vẫn sinh hoạt tại cc Hội đồng hƣơng Mỹ Tho, Hội i hữu Pétrus Ký v Gia đnh Sƣ phạm Saigon ở hải ngoại. Thầy mất năm 1998 tại Hoa Kỳ, hƣởng thọ 92 tuổi (1907 – 1998) trong nỗi tiếc thƣơng của Gia đnh Sƣ phạm saigon v bao nhiêu thế hệ học tr cũ trong v ngoi nƣớc. Pha sau những dng tiểu sử - tƣởng nhƣ giản dị đời thƣờng, Gio sinh Kha 1 lun thấy ẩn hiện một nhn cch lớn lao nơi Thầy Hiệu trƣởng.
Kha 1 ngy đ, nui dưỡng nhiều ảo tưởng về ti năng của mnh nn đã khng thot khỏi cảnh “đứng ni ny trng ni nọ” đi khi dẫn đến “ngng nghnh” khng đng c. Cc Thầy vẫn gọi đa chng ti l những người “ch cả, ti hn”
dung của Thầy Hiệu trưởng, sẵn lng tha thứ cho những “non dại” của một thời trẻ tuổi.
Nay, khng cn trẻ nữa, ngồi nghĩ lại chng ti vẫn nhận ra được rằng chng ti đã may mắn như thế no khi được hưởng sự bao
Chng con chn thnh thắp nn tm hương cầu chc hương hồn Thầy thanh thản nơi ci vĩnh hằng.
III.
Thầy khng chỉ dạy chng ti thnh nghề m cn treo tấm gương sng của bản thn để chng ti thnh người.
THƠVỀ THẦYTRƯƠNGHỮUTƯỚC
Thầy sang Mỹ năm 1983, cư ngụ tại SANTA ANA ( Nam CALIFORNIA ) v mất tại đy ngy 7-4-1998, thọ 92 tuổi.
Trường Quốc Gia Sư Phạm, sau trở thnh gio sư Trường Trung Học Ptrus Ký
Hai bi thơ sau đy với bt danh Dương Tử l của Thầy Dương Ngọc Sum, xuất thn t 1 : Vinh Danh VMừng Thọ THẦYTRƯƠNGHỮUTƯỚC
2 : VĩnBiệt THẦYTRƯƠNGHỮUTƯỚC Vĩnh biệt Thầy i vĩnh biệt đời
Nhn sinh tự cổ thy v tử
Tiếc thương, thương tiếc cũng đnh thi!
Lưu thủ đan tm chiếu hãn thanh
Tuổi gi, bệnh kh, v phương cứu
Nguyễn Công Trứ
Ci số, than i! Chẳng đặng rồi Bao năm tận tụy trong ngnh gio
Họp mặt vinh danh chc thọ Thầy
Một pht đnh xa hết mọi người
Mặc cho thế cuộc cứ vần xoay
Mng bảy thng tư ngy Thầy mất
Văn minh vật chất trn Âu Á
Thắp nhang khấn vi dạ bồi hồi!
Mng nghĩa Thầy Tr chẳng đổi thay
Dương tử
Thng 4/1998
Hơn bốn mươi năm Thầy dạy dỗ Cng đức no đu dm snh tầy Hai bốn thng hai ngy Đại Hội Họp mặt vinh danh chc thọ Thầy Dương Tử 24/2/1995
Thầy Trương Hữu Tước
TRƯỜG SƯ PHẠM THỰC HÀH SÀI GÒN T THỜI H Trong suốt một phần tƣ thế kỷ (1950 – 1975) tồn tại lc tại trƣờng ĐỖ HỮU VỊ cạnh chợ BẾN THNH, lc tri dạt sang Thảo Cẩm Vin SI GÒN trƣớc khi định cƣ tại đƣờng TRẦN BÌNH TRỌNG, ở quận 5, trƣờng Sƣ Phạm Thực Hnh Si Gn lun lun gắn liền với cc Trƣờng Sƣ Phạm Nam Việt, Quốc Gia Sƣ Phạm v Sƣ Phạm Si Gn nhằm gp phần vo việc đo tạo gio vin Tiểu học cho nền gio dục Việt Nam.
An cng với 7 gio vin khc từ cc tỉnh Ty Ninh, Bin Ha, Gia Định, Định Tƣờng v Kiến Ha, C lẽ đy l lần đầu trƣờng tiếp nhận đợt tăng cƣờng đng đảo nhất ! Cầm tờ Sự Vụ Lệnh trong tay, chng ti ai cũng hồ hởi, cho mnh l “number one” mới đƣợc điều về SI GÒN, phục vụ tại một một trƣờng tầm cỡ để đo tạo cc “Thầy gio tƣơng lai”.
Lo li ngnh Sƣ Phạm tiểu học non trẻ trong giai đoạn đầy sng gi, cc bậc tiền bối từ thầy HỒ VĂN HUYN , NGUYỄN VĂN THƠ , TRƢƠNG HỮU TƢỚC , NGUYỄN HỮU PHƢỚC ( hiện ở Mỹ ), NGUYỄN NGỌC QUANG , ĐON VIẾT BỬU ( hiện ở VN ) đã vƣợt kh, thầm lặng đng gp bao cng sức mồ hi, nƣớc mắt nhằm tạo nn một thế hệ nh gio tiểu học vừa tiếp cận nền gio dục tin tiến của thế giới vừa duy tr đƣợc bản sắc cố hữu của nền gio dục Phƣơng Đng.
Gần 50 năm sau, “nghỉ dạy” đã lu, mắt đã mờ, giọng ni khng cn sang sảng nhƣ trƣớc, nếm đủ ngọt bi của cuộc sống, ti vẫn bồi hồi xc động nhớ đến buổi tiếp xc đầu với gần 15 gio vin của trƣờng SƢ PHẠM THỰC HNH Si Gn dƣới sự chủ tr của Thầy Hiệu trƣởng LỤA v cc thầy ĐẮT, M TẮC.
Đạt đƣợc kết quả nhƣ ngy hm nay khng thể khng kể đến cng sức của cc thế hệ lãnh đạo Trƣờng SƢ PHẠM THỰC HNH SI GÒN từ thầy TRƢƠNG VĂN LỤA , THỀM VĂN ĐẮT , CHU NGỌC CẢNH , cng cc lão thnh dy dạn kinh nghiệm đứng lớp, hết lng v học sinh thn yu, sẵn sng chia sẻ kinh nghiệm, hƣớng dẫn cc em gio sinh nắm vững phƣơng php Sƣ phạm nhƣ cc Thầy M TẮC, HUỲNH HỮU THANH, NGUYỄN VĂN QUAN, cc C L THỊ MO, TRƢƠNG THỊ TI, NGUYỄN THỊ DANH, NGUYỄN THỊ XUN . . .
“Trƣờng rất mừng đƣợc đn tiếp, mong cc anh chị sớm ha nhập v lm quen với hoạt động của trƣờng. Giữa chng ta với nhau, cần thẳng thắn, khng c g phải giấu giếm. Cc anh chị l những gio vin ƣu t, c năng lực mới đƣợc tăng cƣờng về đy, nhƣng ni ra anh chị đừng buồn, những kinh nghiệm, những điều anh chị đã học hỏi trƣớc đy chƣa đủ cho cng việc v trch nhiệm sắp tới của cc của cc anh chị. Cần phải học hỏi v trau dồi thm. Đứng lớp, đứng trn bục giảng của trƣờng SƢ PHẠM THỰC HNH l lm du trăm họ, hãy nhớ kỹ điều ấy”.
Phƣơng chm bất di bất dịch của tập thể SƢ PHẠM THỰC HNH l sẵn sng chia sẻ, khng giấu nghề, lun lắng nghe trao đổi học hỏi với cc thế hệ đn em, với cc chuyn gia gio dục nƣớc ngoi trong giai đoạn chuyển tiếp đầy bất trắc trƣớc 1975. Ti may mắn đƣợc điều về trƣờng SƢ PHẠM THỰC HNH SI GÒN năm 1962 từ Long
Sau phần giới thiệu lý lịch trch ngang của 8 chng ti với cc đồng nghiệp, thầy Lụa đi vo trọng tm của buổi họp, thầy ni:
Khi dạy mẫu trn giảng đƣờng, cc anh chị l mục tiu của hng trăm cặp mắt quan st từ cch ăn mặc, giọng ni, cử chỉ, tiếng cƣời, nhứt cử nhứt động . . . đều lọt vo tầm ngắm của cc Gio sƣ hƣớng dẫn mn Sƣ Phạm, cc gio sinh dự thnh (thƣờng 2 - 3 lớp (120 gio sinh) để học hỏi kinh nghiệm, 2 hoặc 3
chuyn gia gio dục nước ngoi đến dự khn để thẩm định phưng php giảng dạy, sử dụng học cụ, học liệu . . . chưa kể 30 đến 40 học sinh c hữu của anh, chị. Học sinh c hữu (30 - 40) l những c thể đặc biệt rất khc với học sinh cũ của cc anh chị trước đy. Cần đặc biệt quan tm đến điểm ny. Mỗi năm học, cc em thay đổi t nhất l 30 gio vin khc nhau m đa số cn non km chưa c kinh nghiệm giảng dạy. Đừng tưởng 8, 10 tuổi đầu chng chưa biết g đu, dễ sai bảo, răm rắp tun theo lời Thầy C tập sự. Khng đu! Nhiều giai thoại cười ra nước mắt tại cc lớp của trường SƯ PHẠM THỰC HÀNH. . . Thời gian sẽ gip anh chị ngộ ra. Ngoi học sinh c hữu, bạn b trong trường, cc anh chị cn l Cố Vấn khng cng cho cc em gio sinh đến thực tập, nhờ hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm đứng lớp, cch duy tr trật tự, cc học sinh c biệt . . . D lm khng cng, cc anh chị khng được khước từ d ngoi giờ hnh chnh m phải lm tận tnh đến ni đến chốn! Trước khi kết thc, ng phn một cu xanh rờn: “Bổn phận trước tin của chng ta l đng cửa dạy nhau. Sng thứ Hai tuần tới Thầy A dạy mn Đức Dục Lớp 3, Sng thứ Ba c H dạy Tập Đọc Lớp 4 . . . . . . . Thnh phần tham dự gồm tất cả gio vin v Ban gim Hiệu của Trường. Sau 30 pht dạy, ta c 2 giờ để mổ xẻ rt ưu khuyết điểm. Khng một ai vắng mặt.” Ti v 7 Thầy C vừa được tăng cường như trn trời ri xuống. Một anh đến gh tai ti ni như mếu nếu biết khổ như thế ny th mỗi ngy lội snh 2 cy số cn sướng hn về đy! Năm đ ngoi việc đứng lớp tại trường SƯ PHẠM THỰC HÀNH, mỗi tối ti phải theo học lớp đm tại Trung Tm Đo Tạo gio sư đệ I cấp tại trường Đại học sư phạm Si Gn nn bị quay cuồng như ci chong chng. Hết dạy mẫu cho gio sinh (thường l 2 hay 3 lớp) tại giảng đường để rt kinh nghiệm. Phải theo di chấm điểm, hướng dẫn gio sinh
dạy cc mn cho học sinh tiểu học. Phải dạy lại để cập nhật kiến thức cho học sinh c hữu sau cc giờ đứng lớp của cc gio sinh cn non trẻ. Như đã ni ở trn đy l nhm gio vin đng nhất được phn bổ về SƯ PHẠM THỰC HÀNH, nhưng khổ nỗi c sở vật chất vẫn như cũ. Năm đ (1962 – 1963) những gio vin mới về chng ti phải dạy tạm tại 5 phng học của trường Sư Phạm Si Gn nằm dọc theo đường Thnh Thi ( nay l An Dưng Vưng ). Muốn qua trao đổi, tham khảo kinh nghiệm với đồng nghiệp v Ban Gim hiệu phải chạy tới lui như con thoi cch nhau 300, 400 thước. Một chuyện thuộc loại thm cung b sử t ai biết được thm ý của cc lão tiền bối ngy trước xin thuật lại cho vui. Thầy HỒ VĂN HUYÊN l vị “khai quốc cng thần” của trường Quốc Gia Sư Phạm nn khi thiết kế khng biết do sng kiến của Cụ hay cc Kiến Trc sư em t muốn tn vinh Cụ nn thiết kế trường Quốc Gia Sư Phạm thnh hnh chữ H, trường Sư phạm thực hnh nằm bn cạnh thnh chữ U v nghe đu cn dự tr cc c sở gio dục trực thuộc mang tiếp cc chữ Y, E, N chạy dọc đường Thnh Thi về pha chợ An Đng, v cc nh nghỉ của gio vin ở Vũng Tu. Ti tạm biệt mi ấm Sư phạm Thực Hnh cuối năm 1963, rồi về lại trường Sư Phạm SAIGON, Nha Sư Phạm v cuối cng về một trường Sư Phạm ở miền Ty cho đến thng 4 năm 1975. Tuy tạm tr chỉ vỏn vẹn trn dưới một nin học nhưng ngi trường b nhỏ ny đã dạy ti rất nhiều điều từ cch đối nhn xử thế, tnh thầy tr, tnh b bạn, vui buồn của nghề g đầu trẻ. Theo ti đy l giai đoạn pht triển nhất của gio dục tiểu học ở miền Nam trước 1975. Lưng đủ sống, nếu khng ni l dư dả. C sự gắn kết chặt chẽ giữa gia đnh ( xã hội ) với nh trường ( Thầy C ). Học sinh răm rắp nghe lời Thầy C đi khi hn cả phụ huynh ( Tiếp trang bn )
Theo học ngnh Sư Phạm v sau ny đi dạy học l mơ ước của nhiều học sinh phổ thng thời đ. Thật vậy, khng những lương đủ nui sống gia đnh m cn được hoãn dịch nn số th sinh chen chc tm một chỗ đứng vo ngnh Sư Phạm ngy cng đng, nhất l giữa thời chiến. Viết đến đy chợt nhớ một kỷ niệm xin ghi lại để cng suy ngẫm về cch chọn nhn ti của cc sư phụ ngy trước. Năm 1963, lc dạy tại trường Sư Phạm Thực Hnh ti được dự một buổi hỏi vấn đp cho th sinh thi nhập học Sư Phạm ( lc đ phải tốt nghiệp T Ti 1). Gim khảo 1 l Thầy NGUYỄN ĐÌNH PH một nh gio kỳ cựu từng l một ãnh đạo cao cấp tại Bộ gio Dục Saigon, lc ấy l gio sư thỉnh giảng tại trường Sư Phạm SI GN. Gim khảo 2 l ti, gio vin tại trường Sư Phạm thực hnh Si Gn. Sau gần 15 pht thay phin hỏi về kiến thức tổng qut cuối cng Cụ hỏi th sinh về qu qun, nh cửa, gia cảnh, v v . . . Cụ bảo em về ghế ngồi v hội ý với ti để cho điểm. Cụ bảo ti cho điểm trước, ti từ chối nhường cho Cụ ph trước. Cụ khng chịu m một mực bảo ti cho trước. Chẳng đặng đừng, ti cho 10/20 v cc cu trả lời cũng khng c g đặc sắc lắm . . .
Sau khi xem phiếu điểm v lời ph của ti, Cụ bắt đầu trao đổi với ti. Trước tin, Cụ khen ti l trung thực, điểm ny rất cng bằng Cụ rất tn đồng. Nhưng Cụ xin ti, (Cụ dng từ “xin” lm ti sững sờ, lng tng) nn xt lại m gia giảm cho chu. Qua cch ăn mặc, tr chuyện Cụ biết l em sống ở miền qu, cha mẹ ngho, thiếu trước hụt sau, đy l ”type” người m nền gio dục tiểu học chng ta rất cần trong tương lai, những người m ta c thể tin rằng sẽ bm trụ với ruộng vườn để vực dậy nền gio dục nước nh chớ khng phải l những kẻ cơ hội mượn danh nghĩa gio dục để trốn lnh , để lm bn đạp vinh thn ph gia.Cc bạn biết khng ti đã bị thuyết phục v đã “a tng” với Cụ x ro khng phải v phong b, cũng khng phải v một tiệc nhậu linh đnh như bao ngnh khc. Bởi vậy được l ci “bng” của cc Cụ trưởng bối trong ngnh Sư Phạm Tiểu học l một may mắn v vinh dự cho chng ti những Thầy C gio tiểu học. Quả thật đy l giai đoạn của “một thời để nhớ” khng sao phai mờ được trong tm tr của những thầy gio gi như chng ti. Gio in ớp Tiếp in 2 Trường Sư Phạm Thực Hnh Saigon Nin ha 1962-1963
Thầy Nguyễn Văn Lượm
Hành lang Trường Sư Phạm Thực Hành
THƯ PHƯƠNG XA CỦA MỘT NGƯỜI VỪA NẰM XUỐNG
Thầy Bùi Văn Giần
Người
vừa nằm xuống đy l Thầy BÙI VĂN GIẦN, gio sư mn Thể dục thể thao v Hoạt động thanh nin của Trường Sư Phạm Si Gn. Thầy khng những thnh thạo về cc bộ mn lin quan đến nghiệp vụ của mnh như bng chuyền, bng đ, bng rổ, quần vợt….. m cn l một nghệ sĩ đch thực với giọng ht thật truyền cảm v ngn đn guitar điu luyện. Thầy bị chấn thương rất nặng ở cột sống do một tai nạn giao thng v nằm liệt hơn 10 năm. Thầy mất đi trong sự luyến tiếc của mọi người đng ngy Mồng 1 Tết Tn Mão (tức 3/2/2011) vừa qua. Thư Thầy viết cho thấy ngoi thi độ bnh thản đn nhận điều bất hạnh cn l tinh thần chống chọi kin cường với thương tật v tnh cảm thn thiết chn thnh đối với cc Thầy c lớp trước, cc bạn b đồng nghiệp, đồng mn v cc cựu mn sinh một thời gắn b với mi trường Sư Phạm Si Gn. Anh N! Ti vừa đọc thư của anh xong. Rất thch v rất mừng. Thch v tm được nhiều ý hay, thấm tha, an ủi, thấy lng nhẹ nhm, khoan ha. Đặc biệt cc bi thơ anh gởi cho ti c đề cập nhiều đến chim (Tiếng chim ht đầu hồi….đủ lng mừng suốt buổi; Con chim no trn cnh ta thấy, cất tiếng than một khc bi ca), khiến ti nhớ tới kỷ niệm một con chim đã gip ti sống st qua một giai đoạn cam go trong đời. Đ l thời gian đang học “hậu đại học”, bị kiết 2 tuần khng thuốc men, người chỉ cn da bọc xương, đi hết nổi, anh bạn bc sĩ nằm cạnh thở di bảo ti c muốn “trăn trối” với vợ con g
khng. Nhưng buổi sng hm ấy, trời nắng đẹp, ti nằm nhn qua cửa sổ thấy một con so đang đậu trn hng ro kẽm gai, cong đui ht một trng di lảnh lt. Ti thấy người nng ln, khỏe ra, rồi dần bnh phục trước sự ngạc nhin của mọi người. Cn ti mừng v thấy anh c một triết lý sống đng noi theo: an nhin, tự tại, khoan ha. Ti vừa điện thoại ni chuyện với Thầy Bổng. Thầy nghe khng được r lắm, C Bổng phải nghe một phone khc để nhắc lại. Từ 2 tuần nay Thầy đã đỡ hơn, ăn ngủ được, nhưng vẫn phải lọc thận 3 lần 1 tuần, giọng ni yếu. Thầy gởi lời thăm v chc mừng Christmas v năm mới đến cc Thầy C v học tr trong Gia Đnh Sư Phạm sắp tới. Nghe giọng ni yếu của Thầy ti buồn lắm. Thầy Bổng vốn c giọng ni tnh cảm, ấm p chn tnh như chnh con người Thầy. Vẫn biết đu c g vĩnh hằng nhưng sao vẫn thấy bi ngi. Mới nhận thiệp Noel của Nguyễn Tử Quý. Anh ny sống thnh thiện như một thầy tu, hoạt động xã hội, văn ha, từ thiện tối ngy. Vậy m mỗi lần đến thăm ti, khng lc no qun mua cho cht qu, khi th mấy tri mãng cầu, khi bnh giy gi chả…Anh ta thấy ti đầu cn nhiều tc, cứ lấy tay vuốt tc ti rồi lại xoa ci đầu hi của anh rồi cười: “tc ng cn tốt qu!!!” c Chấn, vợ anh Trần Quang Minh, hiện lm tại một bệnh viện cch nh 2 tiếng li xe. C ấy vẫn khỏe v gởi lời thăm mọi người. Ti biết tnh hnh Gia Đnh Sư Phạm bn nh qua e-mail của Hồng v Nhiệm. Ti vẫn “bnh thường” trong ci “bất bnh thường”. Cứ sống như ng đã viết “mỗi người một phc duyn, vui với g đã c”. Mấy ngy nữa l tới buổi họp mặt đầu năm của Gia Đnh Sư Phạm. Ti c một ước mơ m khng thể thực hiện l được tham dự một lần họp mặt ny. Đnh gởi lng mnh về với mọi người thn mến nơi qu nh v chờ xem video sau vậy. Hm nay sao ti lại khỏe để mổ c cho anh được nhiều thế ny. Chc anh chị v cc chu mọi điều tốt lnh. Bùi Văn Giần
THƠ PAUL VERLAINE VÀ MỘT CHT GÌ ĐỂ NHỚ VỀ SƯ PHẠM SÀI GN
Nguyễn Duy Linh
Năm
học 1980-1981 trường Cao Đẳng Sư Phạm vừa bắt đầu. Gio vin trường Sư Phạm Si Gn cũ lc đ mới lc đc c người được xếp cho dạy lớp ( cc mn Nhạc, tiếng Anh, tiếng Php) cn đại đa số được bố tr cng việc tại cc phng ban … Ti cng cc anh C.N.Cảnh, D.H.Đức … ở trong ban Lao Động với nhiệm vụ tổ chức lao động sản xuất cho sinh vin mỗi kha khoảng hai tuần. Chng ti hợp đồng với cc tổ hợp của tư nhn, họ dạy nghề, sinh vin lm gia cng cc mặt hng thủ cng my tre l, đan dp, thu nn, lm mnh trc … Chưa tổ chức lễ khai giảng chnh thức, nn mỗi khoa khởi động một cch. C lẽ cũng đã hơn một tuần rồi m chưa ai thấy anh T.P.Nam Minh đu. Anh em cũ đã c tiếng xầm x !” Sng hm đ, sau khi phn chia cng việc xong cho cc sinh vin lm mnh trc, sn trường no động hẳn ln – chỗ th cạo, chỗ th cưa, chỗ th luộc trc … Chng ti đang ngồi nghỉ ở gốc cy bồ đề th anh tới – đầu đội mũ xm xụp, khc ngy thường, để đầu trần, tc chải mướt. Lc anh tới gần, ti ni đa “ Để tc di rồi mới dz hả ?” Anh tủm tỉm cười, chĩa ngn tay ln trời bảo: ”Le ciel est par dessus le toit” Thế l chng ti ph ra cười. Sinh vin chắc nhiều em phải ngạc nhin. Cu thơ trn cũng l tựa một bi thơ của Paul Verlaine, một nh thơ Php nổi tiếng thuộc thế kỷ 19, c ảnh hưởng su sắc đến nhiều tc giả trong phong tro thơ mới của Việt Nam. Ông đã viết bi thơ đ trong khi đang ngồi gỡ lịch tại một nh t ở Bruxelles (Bỉ), hệ quả của lối sống b tha, phng đãng, nhậu nhẹt say sưa, cãi lộn rồi bắn bạn. Giờ đy ăn năn th đã muộn! Tiện c cuốn sổ trong tay, ti đưa anh v bảo: “Toi” l php sư, chắc thuộc lng. Bi thơ hay nhưng lu ngy, chỉ cn nhớ lm bm, ghi lại gim ”moi”. Anh ngồi xuống h hoy
ghi, đề ngy thng ( 30/09/80 ) ký tn tặng đng hong. Cuốn sổ ny sau đ một thời gian ti qun bẵng đi, khng biết lạc vo đu. Phần anh th tựu trường năm học sau, khng thấy quay trở lại. Anh đi đu, về đu. Bạn b khng ai biết. Trong những năm thng ấy – Hm trước cn thấy nhau. Hm sau đ mất biệt. Chẳng ai buồn để ý. Trừ cng tổ, cng phng. Ai cũng ti bụi lo. Chuyện gạo tiền cơm o. Từ ban Lao động, ti được đưa về Thư viện, phụ trch mảng ngoại ngữ, thời gian cứ lặng lẽ tri, giật mnh nhn lại, bốn năm năm qua đi như nh chớp. Một hm sắp đến giờ về th trời đổ mưa. Ti đnh nn lại ở trong phng, bất gic nghĩ đến cu thơ trong bi Ariette oublie Khúc Ca Bị Bỏ Qun cũng của Paul Verlaine – il pleure dans mon cur / Comme il pleut sur la ville / Quelle est cette langueur / Qui pntre mon cur ? Liền nghĩ ngay sang tiếng Việt : Lệ ứa trong tim ti / Như mưa trn phố thị ? Nỗi buồn đ l gì ? M thấu tận tim ti ? / Ha ra mnh đang dịch thnh thơ tiếng Việt. Cao hứng ti dịch tiếp khổ thơ thứ hai. O bruit doux de la pluie / Par terre et sur le toit / Pour un Cur qui s’ennuie / O le chant de la pluie Êm đềm thay tiếng mưa / Trn mi nh mặt đất / Với con tim ưu uất / Đã thnh khúc ca mưa. Đến đy th ti tắc v khng nhớ nổi hai khổ thơ cn lại. Tn bi thơ – Khc ca bị bỏ qun – thật l ch lý. Trời vẫn mưa rả rch. Nghĩ lan man rồi nhớ đến mấy cu thơ của Lưu Trọng Lư : Mưa mãi mưa hoi / Lng biết thương ai / Trăng lạnh về non khng trở lại / Mưa chi mưa mãi … V tnh ti ko hộc bn chỗ ngồi lm việc, để lần đầu tin, thấy r n chỉ kh hơn thng rc. Thế l tổng vệ sinh, nhờ vậy m pht hiện ra cuốn sổ tay hồi đ nằm lẫn dưới đm giấy lộn v mấy tờ bo cũ.
Lật qua lật lại xem c g đặc biệt, ti thấy lại bi thơ cng bt tch của bạn ti, lc ny đã định cư cng với gia đnh ở xứ người, một thnh phố no đ trong tỉnh bang Alberta bn Canada, tiếp tục nghề dạy học. Trong lng bỗng tro dng bao cảm xc, ti nghĩ mnh c thể dịch thơ thnh thơ tiếng Việt khng kh khăn g. Để bi thơ dịch được tự nhin, m vẫn giữ được nguyn ý của tc giả, ti thấy tốt nhất l đừng tự g mnh theo ci cch kết cấu trong nguyn tc. Cứ một cu di 8 m tiết, lại tới một cu ngắn 4 m tiết, rất độc đo ti tnh, của Paul Verlaine. Lm theo ng l tự lm kh mnh. Vả lại, tm trạng tc giả trong bi thơ l u buồn nhưng su lắng, tiếc nuối v ăn năn. Chỉ c cht đột biến trong khổ thơ cuối khi tc giả khng cn ch ý đến ngoại cảnh nữa, quay về với nội tm, tự vấn rồi tự trch nn diễn đạt bằng một cu thơ di c lẽ thuận lợi hơn. Đng ra th sau ny suy ngẫm lại ti mới phn tch rạch ri như thế. Ti dịch rất nhanh v vừa dịch xong th mưa cũng vừa ngớt rồi tạnh hẳn. Ti xin viết ra đy cả phần nguyn tc lẫn phần thơ dịch.
Le Ciel Est Par – Dessus Le Toit
Vòm trời cao trên mái
Le ciel est par-dessus le toit Si bleu, si calme Un arbre, par – dessus le toit Berce sa palme. *** La cloche dans le ciel qu’on voit Doucement tinte Un oiseau sur I’arbre qu’on voit Chante sa plainte. *** Mon Dieu, mon Dieu, la vie est l Simple et tranquille Cette paisible rumeur – l Vient de la ville. *** Qu’as – tu fait, toi que voil Pleurant sans cesse ? Dis qu’as – tu fait, toi que voil De ta jeunesse ?
Vm trời đ cao cao trên mi Xanh lm sao, yên tĩnh lm sao Cnh cy no cao cao trên mi Ru tn cy theo gi xn xao. *** Thp chung đ, nền trời ta thấy Đang dịu dng vẳng tiếng ngn nga Con chim no trên cnh ta thấy Cất tiếng than một khúc bi ca *** Thượng Đế, Thượng Đế ơi, cuộc đời ở đ Thật đơn sơ v rất hiền ha Tiếng ì ầm nhẹ nhng nơi đ Đã vọng vo từ phố thị xa. *** Đã lm gì m ngươi ở đ Để hoi hoi nước mắt chảy quanh Hãy ni đi no ngươi ở đ Ngươi đã lm gì tri mất tuổi xanh ?! 6/1986
Hy vọng một ngy no đ, kỷ yếu ny tới được tay anh. Anh sẽ c dịp nhớ lại những ngy thng thăng trầm m tất cả chng ta đều đã trải qua, sau cơn biến động của lịch sử, nay đã thuộc vo qu khứ. Ti v anh đã vượt qua, để thấy lng mnh thanh thản v cả hai rốt cuộc cũng đều đi tới khc cuối của con đường mnh đã chọn – nghề dạy học - , d hon cảnh, thn phận, cơ duyn mỗi người mỗi khc. Thng 11 năm 2000, trong hai tuần ở Canada, ngoi Montral nơi ti ở chơi với thn nhn, ti được dịp tham quan nhiều thnh phố Thousand Islands, Kingston, Ottawa, Toronto, Qubec nhưng khng c điều kiện để đến nơi anh ở. Phần anh, nghe ni cũng đã c lần về thăm trường cũ, đng dịp h. Chng ti th người đã nghỉ dạy, người đã đổi nh … nn anh cũng chẳng gặp ai. Tuy nhin ti, cũng như cc bạn cn ở lại, tất cả đều mong anh tiếp tục gặt hi được những điều tốt lnh, thuận lợi trong quãng đời cn lại – Sẽ l hạnh phc biết bao nếu một ngy no đ chng ti, hai anh gio gi lại được cụng ly với nhau sau hơn 30 năm xa cch uống mừng hội ngộ, trước khi bước sang bn kia thế giới. Thng 4 / 2011
ii G Gò òn n -- 77
Gia ình Sư Phm Sài Gòn Santa Ana - 24-7-2011
ổng- VỊ GIM HỌC ĐẦU TIN của Trường Sư phạm Sài Gòn Thầy tốt nghiệp Trường Cao Đẳng Sư Phạm H Nội năm 1953 v l một trong bảy vị được phn cng vo Nam để bắt đầu việc Việt ha chương trnh trung học. Như c sẵn cơ duyên với ngnh sư phạm, Thầy v Thầy Phan Hữu Niệm được cử tới trường Sư Phạm Nam Việt để bắt đầu niên kha sư phạm 4 năm chương trnh Việt (19531957) với tm trạng bất an- như chnh Thầy kể lại (Thất hiền vô Nam / Nguyễn Quý Bổng ) học tr qu lớn, đồng nghiệp qu gi, tiếng địa phương cn lạ lẫm … Hai ng Thầy trẻ, tuổi đời mới 23, theo chn học tr, mỗi năm lên một lớp, ti bụi soạn bi, dạy hết mn ny sang mn khc cho đủ 18 tiết một tuần. Phần Thầy l Quốc Văn, Php Văn, Anh Văn, Sử Địa, Cng dn v Đức dục. Phần Thầy Niệm l Ton, Lý, Ha, Vạn vật, Vệ sinh v thậm ch cả mn Vẽ. Năm 1956, trường Sư Phạm Nam Việt được sp nhập vo trường Quốc Gia Sư Phạm mới thnh lập v vừa xy cất xong. Thầy tiếp tục dạy ở đy v cũng năm ny, lấy xong bằng Cử Nhn Văn Khoa (Viện Đại Học Si Gn). Năm 1959, Thầy du học Mỹ, tại trường PEABODY COLLEGE nổi tiếng về gio dục v sư phạm. Năm sau, Thầy về nước với bằng Master of Arts in Education v được bổ nhiệm lm Gim học trường Quốc Gia Sư Phạm.
Năm 1962, nhiều trường Sư Phạm mới được thnh lập để chia bớt gnh nặng đo tạo gio viên tiểu học cng trường Quốc Gia Sư Phạm (được đổi tên l Trường Sư Phạm Si Gn). Với tư cch l Gim học ngi trường Sư Phạm đầu tiên c bề dy lịch sử, tch lũy được nhiều kinh nghiệm từ cc thế hệ gio sư uy tn nhất, cng những điều học hỏi ở nước ngoi, Thầy mạnh dạn đưa ra nhiều đề nghị cải tiến quan trọng được cc vị gio sư sư phạm lão thnh ủng hộ, cc trường bạn hoan nghênh v Bộ gio dục mau chng cho thực hiện. Năm 1965, Thầy Kiêm nhiệm chức Gim đốc Trung tm tu nghiệp gio chức ton quốc. Năm 1966, Thầy sang Mỹ du học lần thứ hai, tiếp tục học tập v nghiên cứu tại trường PEABODY COLLEGE trong 3 năm, hon tất học vị tiến sĩ Ph.D (Doctor in Philosophy) . Về nước, Thầy nhận nhiệm vụ Gim đốc Nha Sư Phạm v được mời giảng ở nhiều trường Đại học v Cao đẳng. Năm 1974, Tiến sĩ Nguyễn Quý Bổng lm việc cho Ủy ban sng Mékong tại Bangkok, giữ vai tr Staff development officer, điều hnh chương trnh học bổng đo tạo chuyên viên cho kế hoạch pht triển sng Mékong. Sau thng 4/1975, Thầy qua Php, sau đ sang Canada, Bước đầu tha hương thật khng dễ dng g. Bằng cấp cao đi khi thnh trở ngại nếu cng việc mnh xin khng tương xứng. Nhưng với kh tiết v lng tự trọng của người tr thức chn chnh, Thầy bảo: “nơi no c “job” nơi ấy l nh, “job” no cũng quý …” Bến đậu đầu tiên để Thầy trở lại với nghề l một Trường tiểu học với cng việc của một gio viên phụ khuyết. Thế rồi, vận may cũng đến. Thầy được nhận vo dạy tại trường Đại Học Québec ở Hull gần thủ đ Ottawa, được tn nhiệm v giữ vững việc giảng dạy cho tới lc về hưu, 18 năm sau. Chia tay học tr, sau tiết dạy cuối cng, Thầy lm nốt một việc đã tnh sẵn trong đầu: li xe thẳng tới “piscine” bơi một vi vng cho tri bụi phấn – “nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo” - cn kết cuộc no đẹp hơn thế nữa. Xem tiếp trang bên
Tấm lng thầy đối với anh em sư phạm – đang lận đận nơi xứ người hay chật vật ở qu nh – cng bể du, cng su đậm. Đ chnh l những nỗ lực khng mệt mỏi, ngay từ năm 1978, để nối lại dy lin lạc với đồng nghiệp v cựu mn sinh ku gọi tinh thần tương trợ. Bản thn Thầy đã phải trải qua 2 năm thất nghiệp, chạy vạy đn gia đnh, ổn định cuộc sống nhưng vẫn xẻ chia đồng lương cn khim tốn gip đỡ bạn b. Suốt 20 năm, Thầy giữ lin lạc chặt chẽ, bền bỉ với GĐSP trong nước cũng như ngoi nước. Đ cũng l những c điện thoại m người nhận c thể sững sờ cảm phục v sự tế nhị v chu đo. Đ cũng l những bức thư - Thư cho c nhn, thật gần gũi thn tnh, ngắn gọn v xc tch, chữ viết bay bướm ti hoa nhưng vẫn ngay hng dễ đọc - Thư chung sư phạm, mỗi đầu năm dương lịch l những bản đc kết chi tiết về ti chnh v tổng hợp đầy đủ tin tức vui buồn trong GĐSP. Đ cn l những chuyến đi xa, vo dịp h, dịp lễ, kết hợp giải quyết cng việc với thăm bạn b, tận hưởng niềm vui tha hương ngộ cố tri. Mấy năm gần đy, tuổi cao sức yếu, Thầy chỉ đi bộ loanh quanh gần nh để giữ gn thể lực, lấy sch bo, ti vi lm phương tiện di dưỡng tinh thần. Con Thin lý mã ngy no cn tung v vượt hng ngn dặm như khng, bắt đầu cảm thấy gnh nặng của thời gian, đường về cn xa lắc, nn đã nản chn bon! Ma xun ny, Thầy bước qua tuổi 83, chng ta cng chc mừng Thầy giữ vững sức khỏe để sống thật lu. Mong sao ngy Sư Phạm Si Gn họp mặt 1-1-2012 sắp tới đy, kỷ yếu 50 năm của chng ta ra mắt đng hẹn, Thầy sẽ về tham dự. Chng ta sẽ mời Thầy ngồi ở vị tr trang trọng nhất của hội trường để Thầy trao, ký tặng, chụp hnh lưu niệm cng uống cạn ly rượu mừng hội ngộ với chng ta. (Ghi chú : Bi trn đy l của Thầy Nguyễn Tử Quý viết với tư cch cựu Gio sinh trường Quốc gia sư phạm , trước khi Thầy được học bổng du học Hoa Kỳ v trở lại Trường Sư phạm Si Gn trong thnh phần Ban Giảng huấn.)
G Hơn bốn mươi năm qua ! Ngy ấy để đp ứng phong tro văn nghệ, bo ch của trường SPSG ti đã viết bi “Hnh ảnh ngi trường cũ” để nhớ trường, lớp, thầy, bạn cũ v để tự nhắc l gio sinh nghĩa l phải trang bị kiến thức, kỹ năng, tm huyết cho nghề mnh chọn m mi trường cần vun đắp l tnh gio dục cộng đồng. Với ước muốn n v thực hiện nhiệm vụ người “thầy gio trẻ”. Nhưng giọng văn rất ng ngh, tấm lng bộc trực v suy nghĩ th thiển, viết rồi nghĩ rằng thời gian tri v chắc chẳng ai quan tm. Vậy m ti được biết bao lời động vin, chia xẻ, cảm thng từ bạn v nhất l cc thầy : • Thầy Doãn Quốc Sỹ : “… ti lun lun tin tưởng ở chị rằng những tnh cảm trung hậu đã biểu lộ ra lời văn của chị sẽ được thể hiện bẵng những việc lm cụ thể khiến ti cũng như cc gio sư khc c được niềm kiu hãnh kn đo đã đng gp cho xứ sở chng ta những cn bộ xứng đng”
“… lm sống lại những hoạt động đ, những sinh hoạt m c đã gp phần với cc bạn cng lớp, dưới sự hướng dẫn của cc thầy… bằng cch diễn tả đơn sơ, thnh thực, đượm một giọng mến tiếc, chn thnh, nếu khng c những giy pht bị cảm xc mạnh mẽ… việc đ cho thấy ci ảnh hưởng lớn lao, tốt đẹp, su đậm m cc thầy Thừa,thầy Căn đã gy được trong những khối c, tri tim cn trẻ trung non nớt…” Thầy dặn ti : “Gi đã ln rồi, cố gắng đi !” • Thầy Nguyễn Duy Linh “… ti biết r lý do no đã thc đẩy chị lựa chọn ngnh gio dục. Ti cũng đã biết khả năng v tinh thần của chị trong học tập, trong cc cng tc của trường m chị đã tham dự. Do đ ti c đủ lý lẻ để tin tưởng rằng chị sẽ tiếp tục con đường chị đã lựa chọn một cch thật tốt đẹp • C Nguyễn Thị Lục : i trag bê
• Thầy Hong Trần Hoạch :
“Cưchcem…vuitươilunđểmạnh tiếntrnđườnghọcvấnvthnhcngtrong lngbo chnướcnh”
imongướcđượcvậy,nhưngchưathực hiệnđượctnhcộngđồngcngcchọctr nhỏcủatisaukhitiratrường!... iđãrẽ sangmộthướngkhc.Vonăm1975,ti đượcchọnlm“cnbộxomchữ”.
ccngnhngh:nkhấu-Điệnảnh-hể dụcthểthaovcảhạcviệnnữa…ộtsố họcvinxuấtsắcthnhcng như : -Caohậthanh:mbnggi,đthủ khoathnhđạt. -ChuĐcuấn:Phụbnhngnuimẹ, đthủkhoa,đậuĐạihọcnĐchắng, khngnhữngthếcndnhthờigiankmcp choccbạnnhỏ,naycũngđngtrnbục giảng. -ươnghnhPh:ốtnghiệpĐạiHọc hủyảnvđượctrườnggiữlạiđểgiảng dạy. iđãphụcvụngnhgiodụctheongãrẽ nầychođếnkhihưutr. Giờđyccthầy,ccbạnkhngqun,lun thămhỏithậtlmaymắnvhạnhphcđối vớiti
Ghinhớlờidạy:
ươn Nọc Xuân- 6
•hầyVũgọcĐại: “…tronghainămquanhờởsựhọchỏimột cchtchcựcvvớitinhthầndấnthnphục vụxã hộimtibiết,titinrằngsau khi ra trường,chịsẽđngtrnđượcvaitrđotạo trẻcũngnhưvaitrcảithiệncộngđồngmột cchthậttốtđẹp”
•hầyrầnVănQuế: “Dạytrẻcontuatrướcdạymnh, Cicnggiohocũngđồngsinh” •hầyPhanhcg: “Hmnay,thcnthầythầytrtr,maikiađã lcgio rồi.ghĩbạcbẽolắm,nhưngcũng cao quýlắm. itrọngsẽđượctrọng” itmniệmcunyvcốgắngthựchiện trongsuốtcuộcđời.hữnglớphọcxam đượctchcchocngnhnqutrccủaở Vệ inh,nhữngcngnhngốcHoatrong ccnhmydệtởnnh…hầytrcng kintrvượtkhvhnhPhốđượccng nhậnxaxongmchữ. Vấnđsauđđược đt ra:hngthểđểhọ“tim“,hếl cclớpbtc vănharađời,tiđượcbạn bgọil“axuncủaxnghiệp“Họcvin củaticnhiucnbộ,cngnhnvin chc…cngườithắcmắc“ụitihọcý Hađểlmg“---“Đểbiếtcnbằngmọi trạngthitrongcuộcsống“,hậtmngthay khihọvuiđanirằng:“Chưabiếtsin,cos, tang,cotang“thchưagọilchọc“. tcvănhachuyểnsanggiodụcthường xuynđểđpngchonhucầu“học,học nữa,họcmãi“cảngườiđidạylnngườiđi họcbtcvănhađukhngaimccảm. hầycũnghọcmtrcũnghọc.Họcvin củaticcảnhữngngườiđãnitiếngtrong
NẾU
Tơ : Bù Đăn uê-Kh 1
Nếu tin bạc chỉ l mật ngọt Bi đầu gươm rồi tng chongười Xin c để mc ti ngho kh Suốt cuộc đời ti chẳng h mi Nếu tư tưởng chỉ l thnh lũy gười với người khng nhận ra nhau Th sch vở ti gom thnh đống Đốt thnh tro rải xuống chn cầu Nếu tn gio chỉ l mu o Để người nầy khng phải người kia Thin đường ấy ti hằng mơ ước Xin t nay mun kiếp xa la Ti tự hỏi, ti tm g nhỉ ? Vẻ đẹp no sau ng my tri Khi tm được ti lm g nhỉ Nếu quanh ti vắng bng con người
NHỮNG NGÀY ẤY Ký ức sau hơn 30 năm với biết bao kỷ niệm vui buồn đan lẫn vo nhau đã trở về trong ti, sao như mới ngy hm qua đy thi. ….Một buổi sng đẹp trời với tm trạng ho hức, vừa vui, vừa lo, ti thức dậy thật sớm, chuẩn bị cho buổi trnh diện đầu tin : chọn nhiệm sở. Đến Phng Gio Dục Huyện Bnh Chnh, ti thấy đã c một số bạn c mặt sớm hơn mnh. Sau khi được ng Trưởng Phng Gio Dục thng bo về tnh hnh địa phương, nhn sự v trường ốc, chng ti được nghe danh sch nhận nhiệm sở của từng trường, thật hồi hộp lm sao giy pht ấy. Một Thầy phụ trch trong bộ đồ bộ đội hướng dẫn đon chng ti, ngồi trn chiếc xe lam nổ b bịch, trn con đường đất ngoằn ngoo lởm chởm đ, lu lu chng ti lại ngã di vo nhau mỗi khi xe dừng lại trước một trường học, rồi vi người xuống xe, theo Thầy phụ trch nhận nhiệm sở mới. Xe thưa dần, ti v hai c bạn đến trạm cuối cng : L trường Tỉnh hạt cấp 2 v 3 Đa Phước. Chng ti hồ hởi theo chn Thầy hướng dẫn. Sau khi chng ti được giới thiệu với Ban Gim Hiệu, bỗng một gio vin đứng ln thắc mắc : Đã lu rồi họ xin chuyển ln dạy cấp 2 sao chưa được Phng Gio Dục giải quyết ? Con b Phương cứ trợn trn mắt nhn ti như muốn hỏi : “ Ô hay ! Ngy nhận nhiệm sở, sao chưa chi mnh đã gặp phải …một quả mn hạng nặng rồi nhỉ ?. Cn chị Minh nh ta th bnh thản, hiền như ma soeur, coi như khng c chuyện g xảy ra.. V cũng thật l lạ, sau ny th “ quả mn ấy “ lại lm quen v ni chuyện nhiều với ba đứa chng ti. Rồi th sng gi ban đầu ấy cũng qua đi. ----Ti Chủ nhiệm một Lớp tm, học tr lớn lắm, c nhiều em hơn ti cả một ci đầu. Kế cận
Trần Thị Thanh Hà - Nhị 7-Khóa 12
trường l một ci ao rất lớn, mỗi tuần một lần, cc lớp lớn đều c một buổi lao động vt ao. Tụi ti phải sắm vội cho mnh một bộ b ba đen để lao động cng học sinh. Ma mưa cc c được mặc đồ ngắn đi dạy, đến dãy lớp nh l, thầy c xăn quần lội b bm, trong lớp thấy thưa thớt vi học tr ngồi…chồm hổm trn ghế. Đy đ dp cao su, guốc mộc tự do lượn lờ trn mặt nước đục ngầu. Ở đy học sinh đi học theo ma, lớp học đng học sinh vo những thời điểm khng phải lm đồng, ma gặt v ma mưa. C em vo học thật trễ v ở xa trường, trong cặp ngoi sch vở cn mang theo một bộ đồ v đi dp, đến nh d, gh vo thay o, đi dp đến trường. Học tr ở qu hồn nhin lập gia đnh khi tuổi chưa lớn lắm. Một hm khi đang ngồi soạn gio n ở Phng gio vin, một Thầy đến gần hỏi nhỏ “ Thứ bảy nầy ti phải dự một đm cưới của một học tr, c khng c tiết dạy, c trng lớp hộ ti được chứ ? “ Nơi đy vo thời điểm gần Tết hoặc mới vừa qua Tết th thoảng lại c học sinh xin nghỉ học mời thầy c dự đm cưới của mnh…. Sau bốn năm dạy ở Trường Đa Phước ti xin chuyển về trường Hồng Bng- Quận 5-TP Hồ Ch Minh. Hai mươi chn năm ở ngi trường thứ hai nầy, cũng biết bao kỷ niệm . Buổi Họp mặt Tn Mão 2011 vừa qua của Gia Đnh Sư Phạm Saigon, được biết một số Thầy C v một số bạn cũ đã khng cn nữa, xin chn thnh thắp một nn hương tiễn người về ct bụi. Gặp lại Thầy C , bạn b một lần nữa lm tm hồn mnh xao động, tc ai cũng đã bạc nhiều hơn năm trước, những ngy thng kh khăn, cực nhọc cũng đã qua đi. Nhưng những giy pht họp mặt với Thầy C, bạn cũ lm lng mnh ấm lại, thấy như mnh vẫn trẻ như ngy no./.
KỶ YẾU 50 NĂM SƯ PHẠM SÀI GÒN Chịu trch nhiệm xuất bản
NGUYỄN THỊ THANH HƯƠNG Biên tập : Hoi Nam Sửa bản in : Hữu Lộc Trình by & bìa : Trần Xun Lộc NHÀ XUẤT BẢN TỔNG HỢP TP. HỒ CHÍ MINH NHÀ SÁCH TỔNG HỢP 62 Nguyễn Thị Minh Khai, Q.1 ĐT : 3822.5340 – 3829.6764 - 3824.7225 Fax : 84.8.38222726 Email : tonghop@nxbhcm.com.vn Website : www.nxbhcm.com.vn / www.fiditour.com In lần thứ nhất - số lượng 800 cuốn - khổ 21 cm x 29.7 cm Tại X Nghiệp In FAHASA Địa chỉ : 774 Trường Chinh - P.15 - Q.Tn Bnh – TP. HCM GPXB số : 1082-11/CXB/65-90/THTPHCM ngy 3/10/2011 In xong v nộp lưu chiểu thng 10-2011