SỐ ĐẶC BIỆT - BÁO TẾT 2018

Page 1

YESNEWS Bản tin sinh viên nghiên cứu khoa học

50

SỐ ĐẶC BIỆT Xuân Mậu Tuất 2018



Lời mở đầu Quý độc giả thân mến! Bạn đang cầm trên tay số báo đặc biệt của YESNEWS_NEU - Xuân Mậu Tuất 2018. Với nỗ lực sáng tạo và đổi mới, chúng tôi hân hạnh đem lại cho quý độc giả một diện mạo vô cùng mới mẻ của ấn phẩm tháng này; với chủ đề “TẾT & KINH TẾ’ cùng với đó là sự đổi mới và phong phú về nội dung. Cùng nhìn lại năm Đinh Dậu 2017 vừa qua với Điểm tin kinh tế, chúng ta vừa trải qua một năm sôi động trên thị trường chứng khoán, một năm nhiều cơ hội cho kinh tế tư nhân, một năm với nhiều chính sách tiên phong, kiến tạo... Chuyên mục Lăng kính khoa học sẽ cho bạn thêm một số hiểu biết và kiến thức về Tết cổ truyền cũng như những khác biệt trong Tết xưa - Tết nay. Bạn đọc sẽ không thể gấp trang báo lại khi đến với những câu chuyện lạ thú vị, những kỉ lục, hay câu châm ngôn trên thế giới về “người bạn trung thành”. Với chuyên mục Nhân vật trong tháng, quý độc giả cũng sẽ cùng phóng viên chúng tớ gặp gỡ một nhân vật vô cùng “lạ”, chàng trai Tạ Việt Tú - một người trẻ mang tầm vóc lớn, hãy lắng nghe câu chuyện của anh để nhận những bài học giá trị hoặc đơn giản để có một phút nhìn lại những mục tiêu của chính bản thân mình trong thềm năm mới Mậu Tuất 2018. Trên tất cả, chúc toàn thể quý độc giả một năm mới an khang thịnh vượng, vạn sự như ý, tỉ sự như mơ, luôn đồng hành và yêu mến YESNEWS chúng tôi nhé! Ban Biên Tập Yesnews

YESNEWS T2/2018

3


MỤC LỤC

5

Điểm tin kinh tế năm 2017 và nửa đàu tháng 1/2018

29 Năm con chó kể chuyện về chó > Tuổi Tuất với danh nhân Việt Nam > Chuyện lạ về chó > Kỷ lục trong thế giới loài chó > Chó trong tục ngữ thế giới

19

Nhân vật trong tháng > Tạ Việt Tú “Nghĩ trẻ, sống trẻ, làm trẻ”

23 Lăng kính khoa học > Lì xì: Xưa và Nay > Tết cổ truyền Việt Nam xưa và nay: Lưu giữ nét đẹp truyền thống

39 Nhìn ra thế giới > Lễ kỉ niệm Tết Nguyên Đán “cuộc đấu tranh với nhận dạng” thay đổi vùng lân cận.

41 Câu chuyện ngày Tết > Mâm cỗ Tết ba miền > Những ngày cuối năm

4

YESNEWS T2/2018

> Cuộc đại di tản của người Hoa đón năm mới: Ở đâu và bằng cách nào?


TỔNG HỢP TIN KINH TẾ NĂM 2017

Năm 2017 - một năm sôi động trên thị trường chứng khoán - một năm hỗ trợ cho kinh tế tư nhân, một năm với nhiều chính sách tiên phong, kiến tạo. VN - Index trở lại vùng 970 điểm, APEC Vietnam 2017 và cuộc “hồi sức” TPP, Bitcoin khuấy đảo năm 2017, Cách mạng 4.0 và “cuộc chiến” Uber, Grab với taxi truyền thống... những sự kiện trên đã phác họa một năm 2017 đầy biến động.

YESNEWS T2/2018

5


2017 - MỘT NĂ

Tăng trưởng GDP đạt 6,81%, vượt kế hoạch Năm 2017 là một năm đặc biệt khi lần đầu tiên sau nhiều năm chúng ta hoàn thành vượt mức 13 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, trong đó tăng trưởng GDP đạt 6,81%, vượt mục tiêu 6,7% được đề ra trước đó và trở thành mức tăng trưởng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Điều đáng nói, GDP liên tục tăng trưởng đều đặn qua các quý, cho thấy hiệu quả của những giải pháp được Chính phủ ban hành. Cùng với đó, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát; xuất khẩu tăng mạnh và xuất siêu 2,7 tỷ USD, khu vực công nghiệp phục hồi rõ nét, trở thành động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế. Niềm tin, sự hứng khởi và tinh thần đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp đang lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội. Số doanh nghiệp thành lập mới năm nay đạt mức kỷ lục trên 126,85 nghìn doanh nghiệp với số vốn đăng ký mới và bổ sung trên 3,16 triệu tỷ đồng; đồng thời có trên 26,45 nghìn doanh nghiệp hoạt động trở lại.

APEC Vietnam 2017 và cuộc “hồi sức” TPP APEC và trọng tâm là Tuần lễ Cấp cao APEC diễn ra từ ngày 6 - 11/11/2017 tại Đà Nẵng là sự kiện ngoại giao lớn nhất, nổi bật nhất của Việt Nam năm 2017. Sự thành công của APEC 2017 được thể hiện ở nỗ lực của Việt Nam từ công tác chuẩn bị cho sự kiện cũng như chuẩn bị các nội dung thảo luận của từng hội nghị. Đây là đánh giá chung của các nền kinh tế thành viên tham dự. APEC đem đến một loạt các hợp đồng kinh tế mới và một loạt các nhà đầu tư mới, tiềm năng. Báo chí trong nước và quốc tế cũng dành nhiều câu từ để nói về “cuộc hồi sức” TPP căng thẳng trong khuôn khổ

6

YESNEWS T2/2018

Tuần lễ cấp cao APEC. Với sự nỗ lực của Nhật Bản, Việt Nam và các thành viên khác, các bộ trưởng đã đạt được đồng thuận vào “phút 89” về TPP - 11 với tên mới “Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương – CPTPP”. Những vấn đề cốt lõi của Hiệp định này theo hướng giữ nguyên nội dung của Hiệp định TPP nhưng cho phép các nước thành viên tạm hoãn một số ít các nghĩa vụ để đảm bảo sự cân bằng trong bối cảnh mới.

Những cú hích thúc đẩy kinh tế tư nhân Sau hơn 30 năm đổi mới của đất nước, kinh tế tư nhân lần đầu tiên được khẳng định là “một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết của Chính phủ là phát triển kinh tế tư nhân lành mạnh theo cơ chế thị trường là một yêu cầu khách quan, vừa cấp thiết, vừa lâu dài trong quá trình hoàn thiện thể chế, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta, là một phương sách quan trọng để giải phóng sức sản xuất; huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực phát triển. Đồng thời, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng để phát triển kinh tế. Kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể cùng với kinh tế tư nhân là nòng cốt để phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ. Xóa bỏ mọi rào cản, định kiến, tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế tư nhân lành mạnh và đúng định hướng. Kinh tế tư nhân được phát triển ở tất cả các ngành, lĩnh vực mà pháp luật không cấm.

Thu hút vốn FDI cao nhất trong 9 năm

Năm 2017 chứng kiến nhiều kỷ lục được thiết lập trong thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Vốn FDI đăng ký


ĂM THÀNH CÔNG

mới và tăng thêm lập đỉnh mới, phá vỡ kỷ lục được thiết lập năm 2016. Với 29,69 tỷ USD vốn đăng ký mới và tăng thêm và 6,19 tỷ USD phần góp vốn, mua cổ phần, tổng vốn FDI chảy vào nền kinh tế trong năm 2017 đã lên con số 35,88 tỷ USD, trở thành mức cao nhất trong vòng 9 năm trở lại đây. Sự gia tăng ngoạn mục của dòng vốn ngoại trong năm này có sự đóng góp rất lớn của hàng loạt dự án tỷ USD. Đó là 3 dự án điện BOT, bao gồm dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nhiệt điện BOT Nghi Sơn 2 (2,79 tỷ USD), dự án Nhà máy nhiệt điện BOT Vân Phong 1 (2,58 tỷ USD) và dự án Nhà máy nhiệt điện BOT Nam Định 1 (2,07 tỷ USD). Ngoài ra, còn có dự án Samsung Display tăng vốn thêm 2,5 tỷ USD ở Bắc Ninh và dự án đường ống dẫn khí Lô B - Ô Môn, vốn đầu tư 1,27 tỷ USD tại Kiên Giang. Chưa kể, còn có dự án Khu phức hợp thông minh tại Khu chức năng số 2A trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm, vốn đăng ký 885,85 triệu USD, tại Tp. HCM. Chỉ tính riêng 5 dự án tỷ USD và dự án quy mô lớn ở Tp.HCM đã đóng góp tới trên 12 tỷ USD, chiếm trên 40% tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam trong năm 2017.

VN - Index đạt 970 điểm, tăng 46% so cùng kỳ Ngày 4/12/2017, chỉ số VN-Index đạt mốc 970 điểm (tăng gần 46% so với ngày 30/12/2016), chính thức lấy lại toàn bộ điểm số đã mất kể từ cuối năm 2007 do chịu tác động trực tiếp từ khủng hoảng tài chính toàn cầu. Mức vốn hóa thị trường đến cuối năm 2017 đạt gần 3.360 nghìn tỷ đồng, tương đương 74,6% GDP, vượt chỉ tiêu đặt ra cho năm 2020 theo chiến lược phát triển thị trường chứng khoán năm 2020 đã được phê duyệt. Năm 2017, các nhà đầu tư nước ngoài đã thực hiện mua

ròng gần 26 nghìn tỷ đồng cổ phiếu. Đây là lượng giao dịch ròng trực tiếp thông qua giao dịch hàng ngày lớn nhất lịch sử, vượt xa cả thời kỳ bùng nổ 2007. Tính đến cuối tháng 11/2017, tổng giá trị danh mục của nhà đầu tư nước ngoài tăng mạnh, đạt hơn 31,4 tỷ USD, tăng 81,3% so với cuối năm 2016. Dấu ấn ngoại còn được ghi dấu ở những thương vụ thoái vốn nhà nước kỷ lục và thành công. Ngày 18/12, gần hơn 343 triệu cổ phần nhà nước tại Sabeco, tương đương 53,59% cổ phần đã được hai nhà đầu tư mua toàn bộ. Thương vụ này đã giúp Nhà nước thu về gần 110.000 tỷ đồng. Trước đó, 3,33% vốn điều lệ tại Vinamilk cũng đã được đấu giá thành công khi một tập đoàn của Singapore chi ra 8.990 tỷ đồng để mua trọn lô đấu giá này.

Bitcoin khuấy đảo năm 2017 Bitcoin được bí mật tạo ra trên Internet từ năm 2009, trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhưng nó chỉ thực sự bùng nổ trong năm 2017. Từ xuất phát điểm chỉ gần 1.000 USD một đồng ngày 1/1/2017, giá tiền kỹ thuật số này có lúc lên tới hơn 20.000 USD. Rất nhiều người đã trở thành triệu phú, thậm chí tỷ phú trong năm 2017, nhờ sở hữu Bitcoin. Bitcoin vẫn đang là chủ đề gây tranh cãi trên toàn cầu. Nhiều người cho rằng tiền kỹ thuật số này là tương lai của tài chính và tiền tệ thế giới. Trong khi đó, người khác lại gọi đây là “trò lừa đảo” hay “bong bóng của những bong bóng” và khẳng định Bitcoin sẽ không có kết cục tốt đẹp. Cả CEO của JP Morgan Chase - Jamie Dimon và huyền thoại đầu tư Warren Buffett đều tỏ ra hoài nghi về tiền ảo này. 2017 được đánh giá là một năm không thể tin nổi của tiền ảo này. Tuy nhiên, khi Bitcoin vốn nổi tiếng là đồng tiền có diễn biến bất ngờ, chẳng ai biết chuyện gì sẽ có thể xảy ra trong năm tới.

YESNEWS T2/2018

7


Ở Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước khẳng định: “Bitcoin không phải phương tiện thanh toán hợp pháp”.

Cách mạng 4.0 và “cuộc chiến” Uber, Grab với taxi truyền thống Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 - cách mạng công nghiệp 4.0, với trung tâm là một thế giới siêu kết nối số đang làm thay đổi nhanh chóng và sâu rộng cuộc sống, hành vi của mỗi người dân, tạo điều kiện thuận lợi để tăng năng suất và phát sinh ra những mô hình, cách thức kinh doanh mới và những người có thu nhập thấp cũng có thể tận dụng và thụ hưởng trực tiếp thành quả. Chưa năm nào như 2017, người ta lại nhắc đến cụm từ cách mạng 4.0 với những hiện tượng kinh tế - xã hội mới xuất hiện như Uber, Grab hay Airbnb nhiều đến như vậy. Uber, Grab hay những mô hình tương tự là phương thức kinh doanh theo công nghệ mới, sử dụng hợp đồng điện tử. Loại hình dịch vụ vận tải này là một ứng dụng đặc trưng của thời đại công nghệ 4.0, đem lại nhiều tiện ích cho người tiêu dùng và giảm chi phí cho xã hội. Xe hợp đồng điện tử đã tạo một môi trường cạnh tranh để taxi truyền thống cũng phải hạ giá thành và tăng chất lượng dịch vụ. Một chuyên gia từng nói, Uber, Grab… hiện nay là phép thử với định hướng phát triển khoa học công nghệ trong thực tiễn đời sống, chính sách hiện nay. Chính phủ có chủ trương thúc đẩy công nghiệp 4.0 nhưng nếu chúng ta từ chối Uber, Grab hay cho phép địa phương thiết lập rào cản với loại hình này vô hình trung sẽ phát đi thông điệp, nói áp dụng khoa học công nghệ nhưng thực tế không làm được.

“Lùm xùm” BOT: Câu chuyện chưa có điểm dừng Chưa năm nào người ta nhắc đến từ “BOT” nhiều như 2017. Những đồng tiền lẻ đã từ lâu ít được sử dụng… bỗng nhiên tái xuất và phổ biến

ở nhiều trạm thu phí BOT với vai trò là “công cụ” thể hiện sự phản đối của người dân đối với chủ đầu tư. Đỉnh điểm là sự kiện BOT Cai Lậy - Tiền Giang. Trước và sau đó, hàng loạt trạm BOT khác cũng bị dân phản ứng ở Bến Thủy - Nghệ An, Đường 5 - Hưng Yên, Ninh An - Khánh Hòa, Biên Hòa - Đồng Nai,… Không phủ nhận BOT là một chủ trương đúng đắn trong bối cảnh ngân sách còn nhiều khó khăn, song không thể không làm rõ các vấn đề bất cập, lùm xùm phát sinh từ đây. Từ phản đối các trạm BOT đặt nhầm chỗ móc túi dân, hình thức đầu tư BOT cũng bị kiểm toán xem xét cả loạt về nhiều vấn đề khác. Không ít trạm BOT đặt trên đường cao tốc phải điều chỉnh, như giảm giá vé và thời gian thu phí; có trạm phải xóa bỏ... Câu chuyện BOT được nhận định tiếp tục sẽ “nóng” trong năm 2018. Người dân đang trông chờ vào hướng xử lý của BOT Cai Lậy sau 2 tháng tạm dừng thu phí theo chỉ đạo của Thủ tướng. Không chỉ đối với BOT Cai Lậy, dư luận cũng hy vọng những bất cập tại các trạm BOT khác cũng sẽ sớm được xử lý.

12,9 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam

Đây có thể coi là kỳ tích tăng trưởng kỷ lục về tổng số khách quốc tế và mức tăng trưởng tuyệt đối trong một năm, tăng thêm 3 triệu lượt so với năm 2016. Trong năm qua, ngành du lịch còn phục vụ 73,2 triệu lượt khách nội địa. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt trên 510.000 tỷ đồng,

8

YESNEWS T2/2018


Xét xử hàng loạt “đại án” kinh tế

đóng góp tích cực cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế của đất nước. Phó thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã nhận xét, trong năm 2017 ngành du lịch Việt Nam đã có những điểm nổi bật được thế giới ghi nhận, như Việt Nam được Tổ chức Du lịch thế giới xếp thứ 6/10 điểm đến du lịch có tốc độ tăng trưởng du lịch cao nhất thế giới, InterContinental Danang Sun Penisula Resort được bình chọn lần thứ 3 với danh hiệu “Khu nghỉ dưỡng sang trọng bậc nhất thế giới”, Khu nghỉ dưỡng JW Marriot Phu Quoc Emeral Bay được bình chọn là “Khu nghỉ dưỡng mới đẳng cấp nhất thế giới”, Vietravel được bình chọn là “Nhà điều hành tour du lịch trọn gói hàng đầu thế giới”, Vietnam Airlines được bình chọn là “Hãng hàng không hàng đầu thế giới về bản sắc văn hóa” và “Hãng hàng không hàng đầu thế giới về hạng phổ thông đặc biệt”..

Hàng loạt các vụ án lớn về kinh tế đã được đưa ra xét xử trong năm 2017. Nổi cộm lên là những vụ án kinh tế lớn, gây thất thoát hàng nghìn tỷ đồng như vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm gây thất thoát 9.000 tỷ tại Ngân hàng Xây dựng, vụ án Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) cùng 50 bị cáo khác là đồng phạm vụ án kinh tế xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank). Hay phải kể tới các vụ án “cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Tín liên quan đến hành vi của Hứa Thị Phấn, vụ án cựu đại biểu Quốc hội Châu Thị Thu Nga lừa đảo chiếm đoạt tài sản,...

YESNEWS T2/2018

9


TIN TRONG NƯỚC Chỉ số giá tiêu dùng CPI, lạm phát tháng 1 tăng Tổng cục Thống kê vừa công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 01 năm 2018 tăng 0,51% so với tháng trước, tăng 2,65% so với cùng kỳ năm trước. Trong số 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tính CPI có tới 10 nhóm hàng tăng giá. Cụ thể, nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 1,83%, giao thông tăng 1,17%, nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,55%,… Chỉ có nhóm bưu chính viễn thông giảm giá 0,09%. Do giáp Tết Nguyên đán nên nhu cầu tiêu dùng tăng hơn các tháng trước. Trong số nhiều nguyên nhân đẩy giá CPI tăng có nguyên nhân chủ yếu nhóm hàng hóa giao thông, thuốc và dịch vụ y tế. Tổng cục Thống kê cũng cho biết, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 01/2018 tăng 0,18% so với tháng trước, tăng 1,18% so với cùng kỳ. Nguồn: https://baomoi.com/gia-dien-xang-day-chi-so-gia-tieudung-cpi-thang-1-tang-manh/c/24789428.epi

PVOIL giảm 500 đồng/lít xăng E5 và dầu DO cho khách hàng trong dịp Tết Trong hai ngày mùng 1 và 2/2/2018, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) tổ chức chương trình khuyến mại “Vui tết Mậu Tuất cùng PVOIL” với việc giảm giá 500 đồng/lít xăng E5 RON 92 và dầu DO so với giá bán lẻ niêm yết cho khách hàng trực tiếp đến mua xăng, dầu tại hệ thống 540 cửa hàng xăng dầu trên toàn quốc do PVOIL trực tiếp quản lý và vận hành. Chương trình nhằm tri ân khách hàng đã ủng hộ sản phẩm và thương hiệu PVOIL, đã được tổ chức thành công trong năm 2016 và 2017, nhận sự hưởng ứng nhiệt tình của người tiêu dùng. Ngoài ra, PVOIL sẽ dành tặng 1.320 vé xe khách miễn phí cho những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn từ TP. Hồ Chí Minh về đón Tết ở khu vực Phú Yên và Đà Nẵng.

10

YESNEWS T2/2018

Nguồn: http://petrotimes.vn/vui-tet-mau-tuat-cungpvoil-giam-500-donglit-xang-e5-va-dau-do-502148. html

GrabBike thu thêm phụ phí trong dịp Tết GrabBike thông báo, giá cước dịch vụ GrabBike dịp Tết Nguyên đán sẽ bị thu thêm phụ phí 10.000 - 20.000 đồng từ ngày 26 tháng Chạp Âm lịch. Từ ngày 30 đến mùng 2 Tết Nguyên đán, mỗi chuyến GrabBike bị thu thêm 20.000 đồng/chuyến. Từ mùng 3 đến mùng 6 Tết, mức phụ thu là 10.000 đồng/chuyến, từ 10.000 20.000 đồng tùy theo từng thời điểm. Chuyến đi dưới 2km cũng thu thêm 1.000 đồng so với trước. Lý do áp dụng thêm phụ phí được Grab đưa ra là nhu cầu đi lại dịp Tết tăng cao và đảm bảo bảo mức thu nhập, khích lệ tinh thần làm việc của các đối tác tài xế. Ngoài ra, hãng thông báo vẫn áp dụng biểu giá linh động cho GrabBike khi nhu cầu tăng cao dựa theo khu vực, thời điểm trong ngày. Nguồn: https://news.zing.vn/khach-di-grabbikedip-tet-phai-tra-them-phu-phi-10000-20000-dongpost817186.html


Hàng loạt mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc thuế về 0% Theo biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN Trung Quốc (ACFTA) giai đoạn 2018 - 2022, thuế suất nhập khẩu nhiều mặt hàng từ Trung Quốc về Việt Nam sẽ giảm về mức 0% từ năm 2018. Số dòng thuế này được giảm từ mức 5% và 10% năm 2017 xuống 0%, gồm các mặt hàng: thịt gà, cà phê, chè nguyên liệu, chế phẩm bánh kẹo, thực phẩm chế biến, hóa chất,... Ngoài ra, cũng theo ACFTA giai đoạn 2018 - 2022, có khoảng 200 dòng thuế vẫn áp dụng mức thuế suất 50% từ năm 2018, trong đó có trứng, đường, muối, lá thuốc lá,... Nguồn: https://thuonggiaonline.vn/hang-loat-mat-hangnhap-khau-tu-trung-quoc-thue-ve-0-12339.htm

Các ngân hàng sẽ đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu tiền mặt dịp Tết Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú khẳng định ngành ngân hàng bảo đảm cung

ứng các loại tiền đủ tiêu chuẩn lưu thông, trong dịp Tết Nguyên Đán. Các ngân hàng thương mại đang tích cực triển khai bảo đảm cung ứng đủ lượng tiền mặt cho bà con dịp Tết nguyên đán Mậu Tuất 2018, phương án chi trả trực tiếp bằng tiền mặt cũng được các ngân hàng chuẩn bị sẵn sàng, hạn chế để ATM quá tải không rút được tiền. Dịp bình thường, các máy ATM khi hết tiền mới bổ sung thêm tiền vào máy. Nhưng trong dịp Tết, khi máy ATM chỉ còn khoảng 40% lượng tiền, các ngân hàng sẽ tiến hành bơm thêm tiền ngay và nhân sự các ngân hàng sẽ làm việc cả trong ngày nghỉ Tết để phục vụ người dân. NHNN cam kết, nếu địa phương nào phát sinh nhu cầu sử dụng tiền mặt vượt quá dự kiến, cơ quan này sẽ lập tức chuyển tiền mặt đến, đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng tiền mặt của người dân, doanh nghiệp. Nguồn: http://baochinhphu.vn/Kinh-te/No-luc-cung-ungdu-tien-mat-cho-Tet/329237.vgp

Việt Nam - quốc gia tăng trưởng của cải nhanh nhất thế giới Market Watch trích báo cáo mới đây của công ty nghiên

YESNEWS T2/2018

11


cứu thị trường New World Wealth cho thấy giai đoạn 2007 - 2017, tốc độ tăng trưởng tài sản tại Việt Nam là 210% - cao nhất thế giới. Con số này 10 năm tới được dự báo là 200%. Phần lớn mức tăng đến từ việc số người thuộc tầng lớp siêu giàu tăng vọt. Theo Báo cáo Thịnh vượng của Knight Frank năm 2017, Việt Nam có 200 người siêu giàu, tăng 30 người so với năm trước đó. Trong một thập kỷ tới, Việt Nam cũng được dự báo là quốc gia có tốc độ tăng người siêu giàu nhanh nhất thế giới với 170%, lên 540 người.

nhập siêu từ Hàn Quốc khoảng 2,9 tỷ USD. Trong khi đó, nhập siêu từ Trung Quốc chỉ khoảng 1,18 tỷ USD.

Nguồn: http://www.doisongphapluat.com/tin-tuc/bao-mynhan-dinh-viet-nam-tang-truong-tai-san-nhanh-nhat-thegioi-a218553.html

Theo cập nhật mới nhất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tháng 1/2018, FDI vào Việt Nam (cả vốn đăng ký cấp mới và vốn tăng thêm) đạt 899,4 triệu USD, giảm 36,8% so với cùng kỳ 2017. Cả nước thu hút được 166 dự án cấp phép mới với số vốn đăng ký đạt 442,6 triệu USD, giảm 5,1% về số dự án và giảm 64,4% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2017. Vốn FDI của dự án cấp mới tập trung chủ yếu vào ngành công nghiệp chế biến (vốn đăng ký đạt 330,6 triệu USD chiếm 74,7% tổng vốn đăng ký cấp mới), ngành sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí (60 triệu USD, chiếm 13,5%), các ngành còn lại đạt 52 triệu USD, chiếm 11,8%. Cả nước có 24 tỉnh, thành phố có dự án FDI được cấp phép mới, trong đó, TP. Hồ Chí Minh có số vốn đăng ký lớn nhất với 86,2 triệu USD, chiếm 19,5% tổng vốn đăng ký cấp mới; Hà Nội 25,7 triệu USD, chiếm 5,8%. Trong số 23 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư được cấp phép mới tại Việt Nam trong tháng 1/2018, Singapore là nhà đầu tư lớn nhất với 147,7 triệu USD, chiếm 33,4% tổng vốn đăng ký cấp mới; tiếp đến là Hàn Quốc 70,4 triệu USD, chiếm 15,9%.

Năm 2017: Hàn Quốc vượt Trung Quốc, trở thành nước xuất siêu lớn nhất vào Việt Nam Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2017, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt mức 425 tỷ USD, thặng dư 2,7 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu đạt 213,77 tỷ USD, tăng 21% (37,2 tỷ USD) so với cùng kỳ, nhập khẩu đạt 211,1 tỷ USD, tăng 20,8% (36,3 tỷ USD) so với năm 2016. Năm 2017, Trung Quốc là thị trường có quan hệ thương mại hai chiều lớn nhất của Việt Nam nhưng giá trị nhập siêu lớn nhất của Việt Nam là từ thị trường Hàn Quốc. Cụ thể, thương mại hai chiều với Trung Quốc là lớn nhất,đạt 93,7 tỷ USD (xuất khẩu đạt 35,3 tỷ USD), nhập khẩu đạt 58,5 tỷ USD, tăng 16,9%), nhập siêu từ thị trường này đạt 23,2 tỷ USD, giảm 17,4% (4,9 tỷ USD), lùi về vị trí thứ hai sau Hàn Quốc.Hàn Quốc là thị trường có kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều lớn thứ 2 sau Trung Quốc với 61,8 tỷ USD, trong đó, xuất khẩu 15 tỷ USD, nhập khẩu đạt 46,8 tỷ USD, nhập siêu từ thị trường Hàn Quốc đã vươn lên vị trí dẫn đầu với 31,8 tỷ USD, tăng 53,4% (11,1 tỷ USD). Còn trong tháng 1/2018, theo Bộ Công Thương,Việt Nam

12

YESNEWS T2/2018

Nguồn: http://cafef.vn/nam-2017-han-quoc-vuot-trungquoc-tro-thanh-nuoc-xuat-sieu-lon-nhat-vao-vietnam-20171227150753661.chn

Vốn FDI vào Việt Nam tháng 1 giảm gần 40% so với cùng kỳ năm trước

Tháng 1/2018, xuất nhập khẩu cả nước thặng dư

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan,tháng 1/2018,tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước đạt hơn 40,26 tỷ USD, tăng 46,2%, tương ứng tăng 12,73 tỷ


USD so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu cả nướcđạt 20,22 tỷ USD,tăng kỷ lục gần 42%, xuất siêu 181 triệu USD. Động lực chính thuộc kỳ 2 tháng 1, kim ngạch xuất khẩu tăng dựa vào một số nhóm hàng như dệt may tăng 25%, tương ứng tăng 278 triệu USD, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 21%, tương ứng tăng 225 triệu USD,... Nhập khẩu cả nước đạt 20,04 tỷ USD, tăng 51,9% (tương ứng tăng 6,85 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2017, tăng ở một số nhóm hàng như xăng dầu các loại tăng 137,5%, tương ứng tăng 339 triệu USD; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác tăng 11,3%, tương ứng tăng 156 triệu USD,... Đây được xem là dấu hiệu tích cực khởi đầu năm mới đối với lĩnh vực kinh tế đối ngoại quan trọng này. Nguồn: http://www.baohaiquan.vn/Pages/Thang-dau-namxuat-khau-tang-ky-luc-gan-42--xuat-sieu-181-trieu-USD. aspx

Gần 11.000 doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 1/2018 Theo Báo cáo của Tổng cục Thống kê,tháng 1/2018, cả nước có 10.839 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với số vốn đăng ký là 98.300 tỷ đồng, tăng 20,6% về số doanh nghiệp và tăng 8,9% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2017.Nếu tính cả 218.000 tỷ đồng vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp thay đổi tăng vốn, tổng số vốn đăng ký bổ sung thêm vào nền kinh tế trong tháng 1/2018 là 316.000 tỷ đồng. Ngoài ra, có 4.587 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, nâng tổng số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 1/2018 lên hơn 15,4 nghìn doanh nghiệp. Số doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 1/2018 tại các vùng đều tăng so với cùng kỳ năm trước. Bán buôn, bán lẻ là ngành có nhiều doanh nghiệp thành lập mới nhất (3.800 doanh nghiệp chiếm 35,1% tổng số doanh nghiệp thành lập mới), tiếp sau đó là xây dựng, công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ việc

làm, du lịch, cho thuê máy móc thiết bị, đồ dùng và các dịch vụ hỗ trợ khác. Nguồn: http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-kinh-doanh/taichinh-doanh-nghiep/gan-11000-doanh-nghiep-dang-kythanh-lap-moi-thang-dau-nam-2018-134452.html

Bức tranh thưởng Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018 Mức thưởng Tết 2018 tại các tỉnh thành vừa công bố có xu hướng tăng so với những năm trước, số tiền thưởng thấp nhất cũng đã tăng lên nhưng mức thưởng cao nhất lại giảm hơn. Nhóm doanh nghiệp FDI có mức thưởng bình quân cao hơn so với các khối ngành khác, kể cả thưởng Tết Dương lịch và Tết âm lịch. Cụ thể, TP. Hồ Chí Minh là địa phương dẫn đầu cả nước khi có 1 ngân hàng nước ngoài đưa ra mức thưởng Tết lên đến 1,5 tỷ đồng, tính chung, mức thưởng trung bình là 8,3 triệu đồng. Mức thưởng Tết cao thứ 2 thuộc về 1 doanh nghiệp tư nhân tại Cần Thơ với 466 triệu đồng. Còn mức thấp nhất là 200.000 đồng/ người. Trong khi đó, mức thưởng Tết âm lịch cao nhất tại Hà Nội chỉ là 325 triệu đồng, bằng 1/3 so với TP.HCM. Mức thưởng này thuộc về một doanh nghiệp trong khối ngành FDI. Nguồn: https://news.zing.vn/thuong-tet-nguyen-dan-namnay-khac-gi-so-voi-nam-truoc-post809512.html

U23 Việt Nam được các ngân hàng, doanh nghiệp thưởng lớn Trước chiến thắng của đội tuyển U23 Việt Nam vừa qua, hòa chung không khí vui mừng của cả nước, nhiều doanh nghiệp, ngân hàng cũng đua nhau công bố các gói thưởng

YESNEWS T2/2018

13


và quà tặng cho đội tuyển. Tỷ phú Trịnh Văn Quyết- ông chủ của Tập đoàn FLC thưởng 1 tỷ đồng cho đội tuyển và 500 triệu đồng cho thủ môn Tiến Dũng. Ngân hàng VPBank quyết định tặng thêm lãi suất cho người có tên Dũng hoặc Hải và treo đèn màu hình cờ Tổ quốc và chữ U23 Việt Nam để cổ vũ. BIDV tặng 500 triệu đồng cho cầu thủ trong khi Vietcombank quyết định thưởng nóng 1 tỷ đồng cho đội tuyển bóng đá U23. Trước đó, sau khi đội tuyển được vào vòng bán kết, hãng hàng không Vietjet thông báo sẽ miễn phí bay 1 năm cho huấn luyện viên và cả đội tuyển U23 Việt Nam tại AFC 2018 và sẽ cho sơn hình đội tuyển U23 lên thân máy bay của hãng này nếu đội tuyển giành chức vô địch. Còn công ty ô tô Trường Hải thì quyết định tặng thưởng 1 tỷ đồng cho đội tuyển,... Nguồn: http://cafef.vn/tiep-tuc-muaqua-tang-tu-cac-ngan-hang-doanhnghiep-cho-doi-tuyen-u23-vietnam-20180123200343973.chn

14

YESNEWS T2/2018


TIN QUỐC TẾ

Lợi nhuận của Amazon đạt mức cao kỷ lục Amazon vừa đưa ra báo cáo về lợi nhuận của công ty năm 2017, đạt gần 2 tỷ USD, ghi nhận mức lớn nhất trong lịch sử của hãng thương mại điện tử lớn nhất thế giới. Mức lợi nhuận kỷ lục của Amazon có được nhờ thu hút được hàng triệu khách hàng mới dùng dịch vụ giao hàng nhanh cho mùa lễ và chính sách cải cách thuế ở Mỹ. Amazon cho biết, việc giảm giá tại chuỗi siêu thị Whole Foods, mà công ty mua năm ngoái, cũng là yếu tố giúp hãng đạt được kết quả kinh doanh tốt. Cổ phiếu của hãng bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới này đã tăng hơn 6%, chạm mức 3,75 USD mỗi cổ phiếu. Thu nhập ròng của Amazon tăng hơn gấp đôi lên 1,86 tỷ USD trong quý IV năm ngoái. Lợi nhuận của hãng cũng tăng 789 triệu USD do thuế doanh nghiệp giảm. Nguồn: http://vcci.com.vn/loi-nhuan-cua-amazon-datmuc-cao-ky-luc

Xiaomi đánh bại Samsung ở thị trường Ấn Độ Theo các dữ liệu từ Canalys và Counterpoint, Xiaomi đã đánh bại các nỗ lực bán hàng của Samsung tại Ấn Độ, thị trường điện thoại thông minh lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc. Cụ thể, Xiaomi đã dẫn đầu thị trường trong quý cuối cùng của năm 2017, với 27% – theo Canalys,

và 25% – theo Counterpoint. Đây cũng là một kỳ tích của Xiaomi khi mới thâm nhập thị trường này từ năm 2014, còn đối thủ Samsung đã luôn ở vị trí số 1 suốt 6 năm qua.Theo các chuyên gia, Samsung thua cuộc vì Xiaomi đã có thể khai thác điểm yếu của mình trong thị trường phụ 240 USD với dòng máy Redmi giá rẻ, phải chăng trong bối cảnh đa phần người tiêu dùng Ấn Độ có mức thu nhập thấp. Nguồn: https://techntium.com/doi-song/xiaomi-danh-baisamsung-tai-vi-tri-hang-dau-trong-thi-truong-dien-thoaithong-minh-o/

Thương vụ gọi vốn bằng tiền ảo - ICO lớn nhất năm 2017 Theo dữ liệu từ Cointelegraph, các startup liên quan tới tiền ảo đã huy động được tổng cộng 4 tỷ USD qua ICO trong năm 2017, tăng gần 40 lần so với 96,3 triệu USD năm 2016. Ngoài giao dịch mua đi bán lại, hoạt động gọi vốn bằng cách phát hành tiền ảo lần đầu (ICO) lên tới 913 vụ. Tuy nhiên, chỉ có 48% trong số này là thành công. Nguồn tin do trang Business Insider tổng hợp, 3 startup huy động được số vốn bằng phát hành tiền ảo (ICO) lớn nhất trong năm 2017 gồm:

YESNEWS T2/2018

15


1. Filecoin (Mỹ)- công ty lưu trữ dữ liệu trên nền tảng chuỗi khối (blockchain) - 257 triệu USD 2. Tezos (Mỹ)- công ty cung cấp công nghệ blockchain mới đáng tin cậy hơn cho Bitcoin hoặc Ethereum - 232 triệu USD 3. The Bancor Protocol (Israel) - Công nghệ thanh khoản phi tập trung cho đồng Ethereum - 153 triệu USD Nguồn: http://cafef.vn/10-vu-goi-von-bang-tien-ao-lonnhat-nam-2017-2018010308092084.chn

Diễn đàn Davos: Thu hẹp bất đồng về tự do hóa thương mại Hội nghị thường niên lần thứ 48, Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) ở Davos (Thụy Sĩ) đã diễn ra ngày 23 - 26/1.Mối quan tâm bao trùm ở Diễn đàn Davos lần này là những lo ngại về sự nổi lên của chủ nghĩa bảo hộ, cản trở mục tiêu chung mà hầu hết các nước theo đuổi lâu nay là thúc đẩy toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại. Các bài phát biểu của những nhà lãnh đạo châu Âu, châu Á tại Diễn đàn đều chia sẻ lo ngại này. Diễn đàn Davos năm nay có sự góp mặt của ông Donald Trump (lần đầu tiên một vị Tổng thống Mỹ tham dự Diễn đàn này kể từ năm 2000) với học thuyết “Nước Mỹ trên hết” và chính sách bảo hộ. Ngoài ra, Diễn đàn tiếp tục cho thấy vai trò của ASEAN với nền kinh tế thế giới - thị trường rộng lớn và năng động, có cơ hội phát triển nhanh, và đang tích cực chuẩn bị cho Cách mạng công nghiệp 4.0, sẵn sàng tiếp nhận đầu tư và hợp tác với các nước khác. Nguồn: http://vtv.vn/kinh-te/dien-dan-davos-thu-hep-batdong-ve-tu-do-hoa-thuong-mai-20180126001816576.htm

16

YESNEWS T2/2018

Trung Quốc: Xu hướng đi du lịch nước ngoài vào dịp Tết Nguyên đán Thống kê mới nhất của Học viện Du lịch Trung Quốc cho thấy, số người dân Trung Quốc đi du lịch dịp Tết Nguyên đán năm 2018 chạm mốc 6,5 triệu, tăng gần 7% so với năm 2017. Đã có 66 quốc gia và vùng lãnh thổ được người dân Trung Quốc lựa chọn. Bên cạnh những điểm đến quen thuộc tại châu Á, có nhiều cái tên mới lọt vào top đi du lịch của du khách Trung Quốc như các tiểu vương quốc Arrab Thống nhất UAE, các nước Bắc Âu, đặc khu hành chính Hong Kong là điểm đến được lựa chọn nhiều nhất trong Tết Mậu Tuất. Một điểm đáng chú ý là Thủ đô Bangkok của Thái Lan đã vượt qua Tokyo, trở thành điểm đến được yêu thích thứ hai. Trong khi đó, xứ sở kim chi phải chứng kiến một mùa Tết kém sôi động do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Theo hãng du lịch Ctrip, hầu như không có người dân Trung Quốc nào sẵn sàng cho các chuyến đi tới Hàn Quốc dịp Tết này. Nguồn: http://vtv.vn/kinh-te/trung-quoc-xuhuong-di-du-lich-nuoc-ngoai-vao-dip-tet-nguyendan-2018020821410628.htm

11 nước sẽ ký Hiệp định CPTPP vào tháng 3/2018 Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Toshimitsu Motegi đưa ra tuyên bố ngày 22/1, 11 quốc gia tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) dự kiến sẽ ký kết hiệp định tại Chile vào tháng 3/2018. Thỏa thuận này đạt được trong cuộc họp kéo dài 2 ngày tại thủ đô Tokyo của Nhật Bản giữa trưởng đoàn đàm phán của 11 nước thành viên nhằm giải quyết những vấn đề còn bất


đồng.Sau khi được ký kết, CPTPP sẽ có hiệu lực nếu có ít nhất sáu nước phê chuẩn. Trong số hơn 1.000 điều khoản của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), tên gọi trước đây của CPTPP, chỉ có 22 điều khoản tạm thời hoãn thực hiện bao gồm các điều khoản còn gây tranh cãi trong lĩnh vực dược phẩm. Các điều khoản này sẽ được đàm phán trở lại nếu Mỹ tái gia nhập hiệp định.Theo Ông Motegi, CPTPP sẽ là động lực để giải quyết chủ nghĩa bảo hộ đang trỗi dậy ở nhiều quốc gia trên thế giới. Xét về quy mô, hiệp định CPTPP khi được thông qua sẽ tạo ra thị trường mở, chiếm 14% GDP toàn cầu và khoảng 1/6 thương mại thế giới. Nguồn: http://dantri.com.vn/kinh-doanh/11-nuoc-se-kyhiep-dinh-cptpp-vao-thang-3-toi-20180125200020328. htm

Forbes công bố danh sách những người giàu nhất thị trường tiền ảo Tạp chí danh tiếng Forbes vừa lần đầu tiên công bố danh sách những người giàu nhất giới tiền ảo, với tài sản tính theo giá tiền kỹ thuật số đến hết ngày 19/1 vừa qua. Đứng đầu là ông Chris Larsen - đồng sáng lập của đồng tiền số Ripple, với giá trị tài sản là khoảng 7,5 - 8 tỷ USD. Vị trí thứ 2 là Joseph Lubin - đồng sáng lập của nền tảng Ethereum, từng là lãnh đạo tại Goldman Sachs với số tài sản tiền số vào khoảng 5 tỷ USD. Đứng thứ 3 là Changpeng Zhao - CEO kiêm nhà sáng lập của Binance - sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới, với tài sản vào khoảng 1,1 - 2 tỷ USD,… Forbes không ghi tên ông Satoshi Nakamoto, người sáng tạo bitcoin, vào danh sách này. Ông Nakamoto được cho là nắm giữ gần 1 triệu bitcoin, và chưa từng sử dụng chúng. 1 triệu bitcoin hiện có giá 17 tỉ USD. Danh

tính của Nakamoto đến nay vẫn là một ẩn số. Vì tính thiếu minh bạch và biến động mạnh của tiền ảo, tạp chí Forbes chỉ ghi ước tính giá trị tài sản ròng của các triệu phú, tỉ phú. Hiện thị trường tiền thuật toán có khoảng 1.500 loại, với giá trị vốn hóa khoảng 400 tỉ USD, tăng khoảng 30 lần kể từ đầu năm 2017. Nguồn: http://www.doisongphapluat.com/tin-tuc/forbescong-bo-danh-sach-nhung-nguoi-giau-nhat-thi-truongtien-ao-a219688.html

Alibaba, Tencent thưởng Tết “khủng” cho nhân viên Alibaba và Tencent là những công ty công nghệ có mức thưởng Tết “khủng” cho nhân viên khi chi hơn 5,2 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 830 triệu USD). Ngoài các phần thưởng bằng tiền mặt, 2 công ty này sẽ trao cho nhân viên các phong bao lì xì kỹ thuật số (Hongbao Digital), cũng như phiếu mua hàng, phiếu quà tặng. Người sử dụng AliPay của Alibaba cũng sẽ được mở các bao lì xì kỹ thuật số miễn phí và thu thập năm loại thẻ may mắn để nhận tiền thưởng với tổng giá trị lên tới 80 triệu USD. Hãng đối thủ Tencent cũng không kém cạnh khi cam kết dành tặng khách hàng khoảng 30 triệu USD từ dịch vụ này. Những năm gần đây, các công ty Internet Trung Quốc vẫn ăn nên làm ra, do đó mức thưởng Tết cho nhân viên luôn ở mức rất cao. Nhưng so với mọi năm có phần thưởng bằng hiện vật như iPhone, xe hơi, năm nay các công ty chủ yếu thưởng bằng bao lì xì kỹ thuật số là chính. Nguồn: https://vtc.vn/alibaba-tencent-thuong-tet-nhan-vien-gan-mot-ty-usd-d380007.html

YESNEWS T2/2018

17


Amazon lần đầu tiên vượt Microsoft về giá trị vốn hóa Theo CNN, mức vốn hóa Amazon đã vượt mức 685 tỷ USD trong phiên giao dịch ngày 5/2 vừa qua. Vượt qua “đại gia” phần mềm Microsoft (khoảng 684 tỷ USD), “đế chế” thương mại điện tử Amazon đã trở thành công ty lớn nhất về giá trị vốn hóa thị trường tại bang Washington và lớn thứ ba tại Mỹ, chỉ còn đứng sau hãng công nghệ Apple và tập đoàn Alphabet. Nhà sản xuất iPhone hiện sở hữu mức vốn hóa 815 tỷ USD, trong khi hãng mẹ của công cụ tìm kiếm Google được thị trường định giá ở mức 750 tỷ USD. Các công ty công nghệ trên đều đang ở trong một cuộc đua mà đích đến là mốc vốn hóa 1 nghìn tỷ USD một đỉnh cao mà đến nay chưa có một công ty Mỹ nào đạt được. Tuy nhiên, trong số này, Amazon rõ ràng có nhiều xung lực hơn cả. Cổ phiếu của hãng bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới đã tăng gần 21% trong năm nay, vượt xa mức tăng cổ phiếu Alphabet và Microsoft. Trái lại, cổ phiếu Apple đã giảm từ đầu năm đến nay.

18

YESNEWS T2/2018

Nguồn: http://finance.ivs.com.vn/vi/2018/02/amazon-landau-tien-vuot-microsoft-ve-gia-tri-von-hoa-773-582370. htm Đào Giang + Quế Giang + Mê Ghi (tổng hợp)


TẠ VIỆT TÚ NGHĨ TRẺ, SỐNG TRẺ, LÀM TRẺ! GIỚI THIỆU NHÂN VẬT - Họ & tên: Tạ Việt Tú Ngày sinh: 30/10/1995 Sinh viên khoa Kế Toán – Kiểm Toán K55 Đại học Kinh tế Quốc dân Câu nói yêu thích:“ Không quan trọng xuất phát điểm của bạn ở đâu, quan trọng là gia tốc bạn tiến nhanh đến đâu” -Trưởng ban tuyển dụng, và ban tổ chức dự án Thực tập sinh Tài năng Toàn cầu của AIESEC Kinh tế Quốc dân. - Đại biểu Việt Nam tại Diễn đàn ASEAN Trẻ tại Jarkarta, Indonesia - Đồng sáng lập ASEAN Youth Foundation - Thư mời tham gia Diễn đàn Kinh tế Châu Âu (New Europe Business Forum) mới tại Croatia - Đại biểu tham dự Tọa đàm Mạng lưới Viện đại học thiên niên kỷ (Millennium Campus Network) Đại học Howard, thành phố Washington DC, Mỹ - Dự án Merit360 về Xây dựng nền tảng hòa bình và công lí giữa các sắc tộc xung đột tại New York, Mỹ - Đại biểu tại Trụ sở Liên Hiệp Quốc, New York, Mỹ - Đồng sáng lập dự án Peace Is Simple tại Manhattan, Mỹ - Trưởng phái đoàn Đại học Kinh tế quốc dân-Việt Nam tham dự dự án Giả lập Hội đồng An ninh đại học Yale, Ivy League, Mỹ và nhận Breaking Boundaries Awards của Yale International Relations Association (Tạm dịch là Hiệp hội quan hệ quốc tế Đại học Yale) - Đại biểu Việt tham tại chương trình Châu Á-Thái Bình Dương Trẻ, Malaysia

Với vẻ ngoài thư sinh thoạt nhìn ít người chúng ta nghĩ rằng chàng trai này đã có những hoạt động mang tầm vóc lớn đến thế. Anh đã không chỉ thành công với những hoạt động trong nước mà còn ‘’hóa rồng’’ với các dự án quốc tế. Thật may mắn, hôm nay Yesnews_NEU có thể phỏng vấn một công dân toàn cầu, để chúng ta có cái nhìn chân thật hơn về người trẻ này. Anh là một nhân vật rất đặc biệt, cảm ơn anh vì đã dành thời gian cho Yesnews_NEU!

YESNEWS T2/2018

19


C

hào anh, chúng em rất vui và vinh dự khi được anh nhận lời mời phỏng vấn cho báo Yesnews_ NEU của chúng em. Trước tiên, anh vui lòng giới thiệu đôi nét về bản thân để chúng em có thể hiểu anh hơn ạ? - Anh tên đầy đủ là Tạ Việt Tú, tự Tiềm Long tiên sinh (*cười*), sinh viên K55 Viện Kiểm toán - Kế toán trường Đại học Kinh tế Quốc dân, sinh ra lớn lên ở đất cảng Hải Phòng. Ngoài một số thông tin ở profile ra thì anh độc thân, tính khí thất thường khi hiền lúc đanh đá, và một ít khả năng giải đoán tử vi. Với vai trò là Trưởng ban tuyển dụng & ban tổ chức dự án Thực tập sinh Tài năng Toàn cầu của AIESEC in NEU, anh hãy giúp chúng em hiểu hơn về AIESEC và những trải nghiệm của anh tại đây? - Anh apply AIESEC vào kỳ học thứ 2 năm nhất, đến với AIESEC cũng là một cái duyên. Ban đầu anh ứng tuyển vì tên tổ chức nghe rất ‘’sang chảnh’’. Và cho đến bây giờ anh thấy đó là một quyết định đúng đắn. AIESEC là tổ chức sinh viên quốc tế nhằm mục đích phát triển con người, có chi nhánh ở các quốc gia, nhỏ hơn là các thành phố như Hà Nội, các trường đại học, AIESEC in NEU là một chi nhánh như thế. Hoạt động thường niên của AIESEC là trao đổi sinh viên nước ngoài về Việt Nam và ngược lại để họ trải nghiệm, học hỏi, khám phá, cải thiện kỹ năng mềm cũng như tầm nhìn. Ngoài ra sinh viên có thể apply làm thực tập sinh cho các công ty, tập đoàn trong và ngoài nước. Quy trình tuyển dụng ở đây chuyên nghiệp, quy tụ 10% sinh viên top đầu nên rất thuận lợi cho các em khi phỏng vấn công việc sau này. Hơn nữa, cộng đồng AIESEC phát triển rất ổn định và tích cực, khi mới vào các em sẽ mất cân bằng một chút nhưng dần dần sẽ quen vì đều là những việc phù hợp cho sinh viên. AIESEC còn là một gia đình dịu dàng, khi thành viên làm sai điều gì đó mọi người sẽ đồng hành chia sẻ cùng nhau chứ không hề nặng nề, làm khó, ưu tiên định hướng phát triển thành viên theo Leader ship. Em được biết anh là đồng sáng lập Đồng sáng lập dự án Peace Is Simple - một dự án xuyên suốt 19 quốc gia

20

YESNEWS T2/2018

và 6 châu lục tại Manhattan, Mỹ, anh hãy chia sẻ về dự án này? - Như em đã biết tình hình chiến sự ở Syria rất căng thẳng. Có thể hôm nay em còn nói chuyện với bạn nhưng mai có thể nhận được tin bạn mất vì trúng đạn, mạng sống con người thật sự rất mong manh. Và dự án ra đời nhằm phát triển ý thức người dân về hòa bình, an ninh, bình đẳng và nhân quyền, khi tự ý thức được họ sẽ tự đấu tranh cho tương lai của mình. Bọn anh cũng kết hợp với các tổ chức phi Chính phủ ở Syria để có các hội thảo, chương trình hướng dẫn phát triển hòa bình bởi giáo dục là biện pháp lâu dài. Anh tham gia sáng lập dự án vì anh thực sự tâm huyết với nó. Qua đây anh có góc nhìn đa chiều và có những suy nghĩ sâu sắc hơn về con người, cuộc sống. ‘’Khi được nhận bản thân ta rất vui nhưng khi cho đi thì niềm vui đó lớn hơn rất nhiều’’ – khi tham dự những dự án tương tự như Peace Is Simple anh mới thực sự hiểu về câu nói này. Chia sẻ của anh, những bài học, niềm vui và khó khăn gặp phải với vai trò Trưởng phái đoàn Đại học Kinh tế quốc dân - Việt Nam tham dự dự án Giả lập Hội đồng An ninh đại học Yale, Ivy League, Mỹ? - Trường ta gồm có 5 sinh viên tham dự, trong đó có anh với vai trò ‘’đầu tàu’’. Ban đầu anh thấy rất áp lực vì kỹ năng làm việc cũng như khả năng tư duy, tầm nhìn đáng nể của sinh viên Mỹ, khi một vấn đề được đưa ra, họ lập tức đưa ra dự án, phương hướng, giải pháp một cách toàn diện, trong khi bọn anh cần có thời gian nhất định để tìm hiểu và nghiên cứu về nó. Ngoài kiến thức hàn lâm, họ cũng chơi thể thao rất giỏi, cảm thụ nghệ thuật một cách sâu sắc là nhờ khả năng sử dụng thời gian rất khoa học và thông minh. Sau đó anh thực sự là người rất may mắn khi lần đầu tiên được tiếp xúc với các thiên tài đến từ Harvard, Yale, Boston…( 8 trường tinh hoa của Mỹ) đã giúp anh mở rộng tầm nhìn, cho anh biết bản thân mình đang ở đâu, phải cố gắng, nỗ lực hơn nữa. Anh có cơ hội được sống, học tập và làm việc tại Mỹ một thời gian, đó là ước mơ của nhiều người, em muốn lắng nghe chia sẻ và cảm xúc riêng của anh về con người, văn hóa, đất nước nổi tiếng hoa lệ này?


- Anh có vẻ may mắn lần nữa bởi đã đến đúng nơi – đất nước Mỹ. Với anh đất nước cờ hoa là ‘’vùng đất của tư duy’’, nơi mà không gì có thể cản trở bản thân phát triển. Anh thấy nước Mỹ “ xịn” từ những điều nhỏ bé nhất. Từ công việc xếp giấy cũng được thực hiện bài bản, chuyên nghiệp. Người Mỹ ‘’tự do một cách đồng bộ’’, có quy trình do đó kết quả lao động hiệu quả, năng suất cao. Không tự nhiên mà Mỹ được gọi là Hợp chủng quốc, do đất nước này các vùng miền có bản sắc, văn hóa rất riêng, biết bao chân trời mới để khám phá. Tham gia nhiều tổ chức, dự án, sự kiện khác nhau, em biết anh sẽ đều trải qua những kỉ niệm đáng giá, thật khó để so sánh, tuy nhiên, nếu hỏi về một trải nghiệm ấn tượng sâu sắc nhất thì anh sẽ nhớ về điều gì ạ? Và tại sao? - Đúng là anh đã có khá nhiều những trải nghiệm khác hau, nhưng kỉ niệm mà anh ấn tượng nhất là khi anh lần đầu tiên anh đặt chân đến Harvard, gặp những giảng viên, sinh viên đầy nhiệt huyết ở nơi đây, anh học hỏi và khám phá được rất nhiều thứ, anh biết mình muốn làm gì và ngay sau đó về anh đã quyết tâm apply du học.

Anh vừa ra trường, tạm biệt thời sinh viên của mình, em tin chắc bên cạnh những niềm vui, niềm tự hào thì anh cũng có những nuối tiếc của riêng mình, vậy đó là gì ạ? - Anh có 2 điều nuối tiếc nhất. Đầu tiên là đã không ứng tuyển vào một CLB trong trường mình, vì khi là thành viên CLB các em sẽ có nhiều hơn những kỉ niệm gắn bó với mái trường. Cuối cùng là đã không có người yêu khi học đại học, phải chăng là lỗi tại duyên số, có khi đúng người nhưng sai thời điểm, đúng thời điểm lại sai người, hoặc do cách anh bài trí không hợp phong thủy. * Hì* Anh ghen tị với mấy đứa vì các em còn trẻ, còn thoải mái làm những gì mình thích, đừng do dự nhiều các em ạ, mấy đứa sẽ không biết mình đã bỏ qua nhiều điều tốt đẹp thế nào đâu. Em thấy rất nhiều người trẻ thực sự rất tài năng và đáng học tập, thế nhưng trong một xã hội thông tin tràn lan như hiện nay, đôi khi như chính chúng em bị ngột ngạt và cảm thấy áp lực khi nhìn xung quanh đâu đâu cũng thấy người thành công và bản thân mình thì chưa/ không gặt hái được gì? Vậy anh có thể nêu quan điểm của anh cũng như lời khuyên để chúng em có một thời sinh viên ý nghĩa nhất được không ạ?

Tạ Việt Tú yêu thích môn ‘’âm nhạc bác học’’

YESNEWS T2/2018

21


- Anh khuyên các em ‘’đừng tin’’ những người thành công, vì mỗi người có cách làm khác nhau, hãy tự tìm con đường cho chính mình, đừng mang bản thân ra so sánh, ta còn trẻ, hãy làm những gì ta đam mê. Có lẽ bản thân theo theo chủ nghĩa ích kỷ, anh nghĩ con người chỉ có phần năng lượng nhất định, hãy dành nó cho những điều mình quan tâm. Đừng ép bản thân theo xu hướng mà quên mất bản thân là ai. Hãy học và làm một cách có kế hoạch từ những thứ nhỏ nhất. Thích thì cứ học, có nhiều cách để học. Bốn năm sinh viên là nền tảng, làm thêm cũng được thôi nhưng không nên lún sâu quá, vì khi đó các em chỉ nhìn thế giới qua góc nhìn kinh tế. Học cách kiểm soát bản thân mình trước khi bạn muốn kiểm soát những thứ lớn hơn. Hãy dành thời gian trau dồi giá trị bản thân, để nhìn thế giới theo cách của người trẻ. Xã hội ngày càng chú trọng nền tảng tốt, tầm nhìn xa rộng, tiếp cận vấn đề hiệu quả chứ không phải kiến thức sách vở tốt. Vì kiến thức sách vở luôn thay đổi, phải chuẩn bị cho mình một tư duy tốt. Không có cái đúng cái sai, thời SV trôi qua rất nhanh, nên làm cái em thích. Quên nữa, mấy đứa đi ngủ sớm nhé, đừng hoạt động về đêm có hại nhiều lắm. Anh đang tập dần việc đi ngủ trước 12h đêm. *cười* Niềm vui của anh bên cạnh học tập và công việc bận rộn là gì? - Anh thường chơi nhạc để thư giãn, anh chơi được hơn 10 loại nhạc cụ, những nhạc cụ đó có các mối liên hệ nhất định. Ngoài ra anh cũng viết lá số tử vi vào thời gian rảnh để luyện khả năng Toán, Triết và Tâm lý học. Anh có sở thích và thú tiêu khiển rất lạ và thú vị đó ạ. Anh có thích đọc sách không ạ? Cuốn sách nào khiến anh ấn tượng/ nhận được những giá trị sâu sắc nhất? – Với anh, sách là người ‘’bạn đời’’. Anh đọc rất nhiều sách ở các thể loại, ‘’hại não’’ có, tiểu thuyết có, khoa học có, đam mỹ hay fanfic cũng đều đọc qua. Bởi có thời gian anh được đặc cách sang đội tuyển Văn còn gặp những đề tài thú vị như:văn hóa Phục hưng, sự ra đời của Chúa có ảnh hưởng thế nào đến văn học…Nhưng với anh ấn tượng nhất là tác phẩm SUỐI NGUỒN, bề ngoài đồ sộ nhưng càng đọc em càng cảm nhận sâu sắc và không hề gây khó chịu, nặng nề mà nhẹ nhàng đi vào tiềm thức, nó mang đến cho anh nhiều bài học, cái nhìn nhân văn hơn về con người, xã hội. Anh không bật mí thêm đâu để cho mấy đứa tò mò còn tìm đọc chứ! Em được biết anh đạt được IELTS 7.5 – một điểm số đáng tự hào, anh có thể chia sẻ cách học tiếng Anh hiệu quả của mình? -Ngôn ngữ là bản năng, cách học hiệu quả nhất là chìm đắm trong nó và tư duy như một đứa trẻ, để ngôn ngữ thấm dần vào hơi thở. (*cười*) Khi ra nước ngoài, 2 tuần đầu anh rất mệt khi phải căng tai căng não ra để nghe họ nói, nhưng từ tuần thứ 3 trở đi đã dễ dàng hơn rất nhiều, mặc dù không nghe rõ hẳn họ nói những vẫn hiểu nghĩa dễ dàng. Ở nhà anh thường tập nói một mình, đọc các trang tin tức nước ngoài, nghe nhạc… học viết theo hướng trực diện tuyến tính (cái này các em có thể tra trên google). Về cơ bản quan trọng nhất là anh tự học chứ không học thêm hay học trung tâm bởi bản thân anh vốn là dân chuyên Anh. Cốt lõi là nắm được bản chất của Tiếng Anh, hiểu và yêu

22

YESNEWS T2/2018

Tiếng Anh chứ tuyệt đối không nên học mẹo, học tủ cực kỳ nguy hiểm (cái này chắc nghe nhiều nhưng anh vẫn phải nhắc lại). Và việc tự học cần bản lĩnh rất lớn, anh đã tự nhốt mình gần 6 tháng để tự học. Có một câu triết học vui anh biết: ‘’Mọi tội lỗi của con người bắt đầu từ việc họ không thể ngồi trong phòng một mình’’. Dự định sắp tới của anh là gì ạ? -Anh đang trong quá trình apply học bổng du học, anh ưu tiên các trường mùa đông có tuyết vì anh yêu cái không khí đó, trong thời gian sắp tới anh cũng tham gia một dự án start-up ở TP Hồ Chí Minh mà anh vừa được mời tham dự nhằm cọ xát và học hỏi. Câu nói hay là phương châm sống của anh là gì ạ? -“ Không quan trọng xuất phát điểm của bạn ở đâu, quan trọng là gia tốc bạn tiến nhanh đến đâu.” Câu này do anh tự rút ra từ những trải nghiệm của chính bản thân mình. Khi em có rất nhiều việc cần phải giải quyết, thì điều quan trọng nhất đó là em phải thực sự tập trung và tăng năng suất công việc. Ngoài ra, anh cũng khuyên các em nên sống hết mình và làm những thứ đúng đắn mà mình thích mà không cần do dự quá nhiều, vì sau cùng, em sẽ đi đến con đường riêng dành cho chính bản thân mình. Em thấy anh không đi làm part-time nhiều như đa số các sinh viên khác mà dành phần lớn thời gian để tham gia các dự án sinh viên quốc tế, anh có chia sẻ gì về việc đi làm thêm không ạ? -Ừ, nếu như có rất nhiều lời khuyên rằng em nên đi làm thêm khi đang là sinh viên, thì theo anh, em không nên đi làm. Thời gian này em nên dành thời gian để tích lũy nhiều kiến thức, trải nghiệm ‘’không gắn với đồng tiền’’, em có thể là bất cứ ai em muốn trở thành. Sau này ra trường, em có mấy chục năm để phát triển sự nghiệp mà, không cần lo lắng quá đâu! Như thế không có nghĩa là những công việc làm thêm không có ích cho chúng ta và nó còn tùy vào điều kiện và phù hợp với mỗi người nữa mà. Chúc anh giữ mãi ngọn lửa nhiêt huyết và thành công với những kế hoạch, dự định trong tương lai! Cảm ơn anh một lần nữa vì cuộc trò chuyện thú vị này. Phóng viên Thu Thủy & Khánh Linh


LÌ XÌ XƯA VÀ NAY Như một tục lệ, trong mỗi dịp tết đến xuân về người ta thường chúc nhau những lời chúc tốt đẹp, kèm theo đó là một phong bao lì xì đỏ với ý nghĩa mang may mắn và bình an đến cho người nhận. Đây là một trong những nét đẹp văn hóa của người Việt Nam. Thế nhưng theo thời gian, nét đẹp văn hóa này đang dần bị mất đi những giá trị cao đẹp vốn có của nó.

YESNEWS T2/2018

23


Lì xì xưa Theo tục lệ, hằng năm, cứ vào sáng mùng Một Tết Nguyên Đán là con cháu trong nhà lần lượt nói lời chúc Tết, chúc thọ cho ông bà, cha mẹ. Sau đó, con cháu sẽ được ông bà, cha mẹ lì xì lại một phong bao màu đỏ, bên trong đựng một ít tiền gọi là lấy hên trong ngày đầu năm mới cùng với lời chúc may mắn và hạnh phúc cả năm. Không chỉ người lớn mừng tuổi con cháu mà theo cổ truyền thì con cháu phải mừng tuổi ông bà trước. Lì xì còn được mang tặng cho họ hàng, láng giềng và những người quen biết thay cho lời chào, lời chúc sức khỏe và mong một năm mới an lành, phát tài phát lộc. Ngày xưa, khi được mừng tuổi, không ai so bì, xét nét xem được lì xì ít hay nhiều vì được lì xì đã là một điều may mắn rồi. Số tiền trong mỗi bao lì xì đều được coi là món quà tinh thần trong dịp đầu năm mới, có ý nghĩa biểu trưng cho một năm mới tốt đẹp và sung túc. Ý nghĩa của một chiếc bao lì xì không nằm ở số lượng là bao nhiêu mà chính là ở những thông điệp mà nó muốn gửi gắm tới người được nhận. Tục mừng tuổi đầu năm đã lưu truyền từ năm này qua năm khác và cho đến tận bây giờ vẫn được gìn giữ. Dù cho thời gian có trôi đi thì sự mong mỏi được nhận chiếc bao lì xì trong ngày đầu năm vẫn không thay đổi, nhất là đối với những đứa trẻ.

N

guồn gốc của một nét đẹp truyền thống

“Bà ơi, sao người ta lại bỏ tiền vào cái túi màu đỏ ạ?” – Đó từng là một trong những câu hỏi tưởng chừng như rất ngô nghê mà hồi còn bé tôi đã từng hỏi khi nhận được lì xì của bà. Nhưng câu trả lời đầy thú vị của bà đã làm tôi ngạc nhiên và nhớ mãi đến tận bây giờ. “Để bà kể cho cháu nghe nhé: Chuyện kể rằng ngày xưa, ở Đông Hải có rất nhiều yêu quái gây hại bá tánh. Ngày thường, chúng sẽ bị thần tiên trấn yểm, tuy nhiên, nhân thời điểm giao thừa khi các vị thần về trời, chúng lại thỏa trí lộng hành, quấy rối trẻ em đang ngủ say. Lũ trẻ giật mình, khóc

24

YESNEWS T2/2018

thét và sốt khiến bố mẹ chúng lo lắng, trông canh mà chẳng thể yên giấc. Một lần, 8 vị tiên đi ngang thấy vậy liền hóa thành những đồng tiền nằm bên chỗ mấy đứa trẻ, cha mẹ chúng cũng đem gói những đồng tiền này vào tấm vải đỏ để xua đuổi yêu quái. Không ngờ phép lạ ấy lại thật sự hữu dụng. Khi con quái vật đến, những đồng tiền lóe lên khiến nó sợ phải bỏ chạy. Câu chuyện này nhanh chóng lan truyền khắp nhân gian. Từ đó, mỗi lần Tết đến, người ta lại bỏ tiền vào trong những cái túi màu đỏ tặng trẻ con, để trẻ chóng lớn và khỏe mạnh và hành động đó chính là lì xì, hay còn gọi là mừng tuổi đầu năm mới, cháu ạ.”

Lì xì nay Nhưng phải chăng qua thời gian, những ý nghĩa giản dị của phong bao lì xì đang dần mất đi? Ngày xưa, người lớn thường mừng tuổi trẻ nhỏ bằng những đồng xu một vài hào để lấy may ngày Tết.Tuy nhiên, ngày nay, thay vì những đồng tiền lẻ, người ta mừng tuổi cho trẻ bằng những đồng polime, thậm chí là đô la có mệnh giá lớn. Lì xì vẫn là lì xì nhưng ý nghĩa của nó đâu còn là “may mắn, phát tài, phát lộc” như xưa. Lì xì ngày Tết dường như là một cơ hội để “kiếm chác, biếu xén” của các nhân viên cấp dưới cũng như các sếp bên trên. Họ háo hức chờ đợi Tết đến như một dịp tốt để “lì xì” hay chính là hối lộ. Và chính các sếp cũng háo hức năm mới để nhận “lì xì mừng tuổi” từ


cấp dưới. Tục lì xì biến thành cái “cớ” để nhân viên tặng quà sếp với hy vọng sang năm mới được thăng quan, tiến chức. Tiền mừng tuổi đã không đơn thuần thay cho những lời chúc tốt đẹp đầu năm, mà còn ngầm chứa nhiều mục đích, toan tính. Việc chuẩn bị tiền lì xì trong những năm gần đây dường như cũng trở thành một gánh nặng đối với nhiều người vào mỗi dịp Tết đến xuân về. Gánh nặng là bởi khi lì xì người ta phải nghĩ đến việc lì xì bao nhiêu tiền thì vừa. Người ta lì xì cho con mình bao nhiêu, mình lì xì trả lại bao nhiêu, lì xì con sếp bao nhiêu, lì xì con đồng nghiệp bao nhiêu, lì xì cháu bao nhiêu... Bấy nhiêu chữ “bao nhiêu” đó vô hình chung đã làm cho câu chuyện lì xì với ý nghĩa của ngày xưa không còn nữa mà thay vào đó việc người lớn lì xì cho trẻ

nhỏ như một hình thức chuyển tiền từ túi mình sang cho con của người khác, tiền từ túi người khác cho con mình, con nhận bao nhiêu cha mẹ trả lại bấy nhiêu. Cứ thế, không biết từ bao giờ, một niềm vui, một nét văn hóa đẹp của ngày Tết truyền thống đã dần trở thành nỗi ám ảnh trong suy nghĩ của nhiều người. Nếu như trước đây, vào ngày Tết, trẻ em chỉ háo hức chờ đợi những tờ tiền mới và những lời chúc đầy ý nghĩa của người lớn, thì ngày nay, mối quan tâm chủ yếu của các em lại chính là ở mệnh giá của tờ tiền. Chính thói thực dụng của người lớn qua việc “thương mại hóa” tục lì xì đã vô tình “lây” sang con trẻ. Hầu hết trẻ em bây giờ chỉ xem việc được người lớn mừng tuổi trong ngày Tết là dịp để “thu hoạch”.Thậm chí, một số em còn đánh giá người lớn keo kiệt hay thoáng, tốt bụng qua tỷ lệ số tiền mà họ mừng tuổi… Cầm trên tay tờ 5000, 10.000 tiền mừng tuổi, đứa trẻ 4,5 tuổi cũng có thể tỏ rõ thái độ buồn bực, không vừa lòng. Những đứa trẻ như một tờ giấy trắng đang dần bị lấm mực đen vì chính những mục đích ích kỉ của người lớn, những người dù vô tình hay cố ý đang khiến cho trẻ em có những suy nghĩ sai lệch về ý nghĩa của lì xì, về một nét đẹp văn hóa xưa của người Việt. Kết Lì xì đầu năm là một mỹ tục của dân tộc ta. Nhưng mỹ tục đó đang bị thay đổi tiêu cực đến mức khiến cho không ít người cảm thấy khó xử và đau đầu. Hãy luôn nhớ rằng phong bao lì xì màu đỏ chỉ đơn giản là món quà may mắn đầu năm. Màu đỏ của phong bao lì xì là biểu tượng của như ý, cát tường, an khang thịnh vượng. Hãy để cho lì xì tồn tại đúng với giá trị giản dị mà cao đẹp của nó.

Lì xì xưa

Đoàn Hiền

YESNEWS T2/2018

25


Tết cổ truyền Việt Nam xưa và nay: Lưu giữ nét đẹp truyền thống

Mỗi dịp tết đến xuân về, người người nhà nhà lại hối hả tất bật chuẩn bị sắm tết. Chúng ta chắc hẳn cũng đã nhiều lần được nghe ông bà, cha mẹ kể về tết cổ truyền xưa “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/ Cây nêu, tràng pháo, bánh trưng xanh”. Xã hội luôn vận động, biến đổi không ngừng, cái cũ mất đi cái mới được thay thế. Những điều khiến con người luôn hoài niệm bao giờ cũng trở nên thiêng liêng.

Tết xưa và nay có gì khác?

Cây nêu

Thời gian trôi qua, cuộc sống và yêu cầu của con người thay đổi, Tết ngày nay bên cạnh vẫn giữ được những nét truyền thống tâm linh thì đã có nhiều sự khác biệt với Tết xưa.

Theo phong tục dân gian Việt Nam, cây nêu được dựng trước sân nhà vào ngày 23 tháng chạp - ngày Táo quân lên chầu trời. Bởi, từ ngày này cho tới đêm giao thừa, Táo quân vắng mặt, ma quỷ thường nhân cơ hội này lẻn về quấy nhiễu, nên phải trồng cây nêu để trừ tà. Trên ngọn cây có buộc nhiều thứ như túi nhỏ đựng trầu cau, ống sáo, những miếng kim loại lớn nhỏ,…. hay treo những vật dụng có tính chất biểu tượng của địa phương, dân tộc như lá phướn, chuông gió. Khi có giỏ thổi chúng chạm vào nhau và phát ra tiếng leng keng. Người ta tin rằng, những vật treo ở cây nêu và những tiếng động là để báo hiệu cho ma quỷ biết rằng nơi đây là nhà có chủ, không được tới quấy nhiễu. Buổi tối, người ta treo thêm một chiếc đèn lồng để Tổ tiên biết đường về nhà ăn Tết với con cháu. Tuy nhiên ngày nay, theo sự phát triển, phồn vinh của xã hội, cây nêu đã không còn là hình ảnh quen thuộc vào ngày tết nữa, có lẽ chỉ khi lên vùng cao hoặc ở những làng xóm đặc biệt truyền thống ta mới có thể thấy được đâu đó nét đẹp hiếm hoi này.

Ông đồ

“Mỗi năm hoa đào nở Lại thấy ông đồ già Bày mực tàu giấy đỏ Bên phố đông người qua”

Mỗi dịp Tết đến Xuân về, những câu thơ lại gợi nhắc hình ảnh ông đồ già ngồi bên cạnh hàng mực tàu giấy đỏ nắn nót từng nét chữ cho những người yêu chữ, cầu mong một năm mới Bình An - Hạnh Phúc và Thịnh Vượng. Ngày đó, hình ảnh thầy đồ với áo the, khăn xếp viết câu đối đã in sâu vào Tết cổ truyền và trong tiềm thức của mỗi người Việt Nam. Cái đẹp của hồn Việt Nam giờ còn đâu? Ông đồ xưa giờ đã lùi vào quá khứ trong sự tiếc nuối chơi vơi của thế hệ trẻ chúng ta.

26

YESNEWS T2/2018


Pháo tết “Trừ tịch kêu vang ba tiếng pháo, Nguyên tiêu cao ngất một cành tiêu!” Từ xưa, người Việt Nam ta đã quan niệm rằng: đốt pháo là hoạt động vui nhà vui cửa, để hòa nhập vào niềm vui chung của mọi người. Tết đến, tiếng pháo rộn ràng, nhộn nhịp như tiếng lòng thúc giục mỗi người hòa cùng khoảnh khắc thiêng liêng của đất trời, màu khói xanh tỏa trong không gian, màu xác pháo hồng tung tóe dưới đất, hương pháo nồng nồng, cay cay, đều là những ấn tượng mạnh mẽ khó có thể quên trong lòng. Trong những hoài niệm về thuở ấu thời ấy, thế hệ 8X trở về trước ai cũng nhớ; nhớ những quả pháo nhỏ móc nhau trên một sợi dây tim, nhớ tiếng nổ đêm ba mươi, nhớ màu đỏ nhuộm thắm khoảnh sân nhà sáng mùng một. Cứ mỗi độ Tết đến, như có một âm vọng pháo xưa trở về thắc thỏm bên tai. Tết đến sớm hơn từ những ô chợ nhỏ, người người đi sắm hàng Tết không quên mua vài phong pháo về đốt; nhà khá giả thì hai ba phong, nhà nghèo mấy cũng nhất thiết có một phong đốt vào giao thừa. Tết không có pháo là ông bà khó biết đường để về cùng, ngày trước người ta quan niệm như thế. Giờ đây, thay vì pháo tràng, pháo đại người ta đốt pháo hoa, thay vì người người nhà nhà đốt pháo là cả ngàn người tập trung ngắm nhìn đủ sắc màu rực rỡ giây phút giao thừa, đẹp hơn, rực rỡ hơn những quẩn quanh đâu đó vẫn là chút hoài niệm, chút vấn vương còn văng vẳng trong tâm thức mỗi người. Xưa “ăn Tết” -Nay “chơi Tết” Tết cổ truyền là ngày người ta để dành những gì ngon nhất, tốt đẹp nhất trong năm để ăn Tết. Chiều 30, mọi nhà đều có nồi bánh chưng luộc để dâng lên tổ tiên vào phút giao thừa. Bánh chưng, bánh giầy là món ăn không thể thiếu trên mâm cỗ ngày Tết của người Việt Nam. Ngày xưa khâu chuẩn bị gói bánh chưng là hoạt động tấp nập, vui vẻ nhất những ngày trước Tết Nguyên đán. Người người, nhà nhà mua lá, đãi gạo, đậu, chọn thịt nửa, nửa nạc rồi gói những chiếc bánh vuông vức. Sau đó cùng nhau thức cả đêm canh nồi bánh, sáng hôm sau mới vớt ra, ép cho dốc nước để bảo quản được lâu. Những gia đình có trẻ nhỏ, có khi còn gói

riêng những chiếc bánh nhỏ, từ chút gạo, thịt thừa, có khi chỉ còn vỏ đỗ chứ chẳng có đỗ xanh cho con trẻ khỏi háo hức. Nhớ Tết xưa là nhớ đến cái mùi hăng hăng đến cay xè khóe mắt của khói củi gộc luộc bánh chưng. Lửa trong bếp lúc nào cũng đỏ rực, cháy bập bùng. Dăm viên gạch cũ xếp chồng lên nhau theo kiểu kiềng 3 chân là thành cái bếp luộc bánh chưng Tết. Xưa kia nồi bánh chưng như trung tâm của các hoạt động ngày Tết, giờ đây, công việc bận rộn, tự gói bánh chưng như là điều “xa xỉ” với nhiều gia đình, đơn giản hơn chỉ cần đặt trước người khác gói bánh và đến gần ngày tết đi lấy, vậy là vừa đỡ tốn công sức, vừa đỡ tốn thời gian. “Ăn Tết” xưa kéo dài cho đến “ra mùng”, tức là sau ngày mùng 10. Cá biệt có nhà còn kéo dài “ăn Tết” cho đến ngày rằm tháng giêng. Ăn và vui chơi đúng nghĩa, tạm gác mọi công việc sang một bên trong khoảng thời gian này. Ngày nay, nhiều người than phiền ngày tết không có không khí, nhạt nhẽo, chẳng khác ngày thường là bao. Sự háo hức chỉ “chớm” hiện diện trong mỗi người từ sáng 30 Tết. Đến chiều tối mồng Một, mọi thứ đã bắt đầu chùng xuống... Sang mồng Hai, mồng Ba, người ta chỉ mong sao mau hết tết, vì chẳng có gì... vui. Thời gian vui tết ngắn hơn xưa nhiều. Ngày nay, muốn chúc tết ai, người ta chỉ cần cầm chiếc điện thoại di động lên, nói qua loa vài câu, hay nhắn vài dòng tin là đã làm xong “nhiệm vụ” lễ nghĩa. Không còn phải đến tận nhà, trực tiếp nói câu chúc như ngày xưa... Nhiều thủ tục “ăn Tết” xưa đã bị mai một, lược bỏ...Ngày nay, tết là dịp nghỉ ngơi, là cơ hội để nhiều người thả mình với những chuyến du lịch sau những tháng ngày dài căng thẳng vì công việc. Nhiều người, nhất là những gia đình trẻ đã sắp xếp chuyện về quê trước tết, để ngày tết có thể đi du lịch. Không có được những chuyến đi dài ngày, nhiều người đã chọn cách vui chơi theo thời gian ngắn ngủi nghỉ tết. Ấy là chơi - du xuân đến những điểm du lịch mà cự ly di chuyển không xa. Các điểm rực rỡ hoa, những hồ nước đẹp, những ngọn núi xanh, thậm chí những ngôi chùa cổ… trở thành nơi người người tìm đến để thả lòng, quên đi bao âu lo thường nhật.

YESNEWS T2/2018

27


Kết Nhưng dù là “ăn Tết” ngày xưa hay “nghỉ Tết” của ngày nay đi nữa, những ngày Tết đều là những ngày vui vẻ nhất trong năm, ngày của đoàn viên hạnh phúc. Là ngày con cháu quây quần bên ông bà cha mẹ để mừng thọ, chúc phúc, để thờ cúng tổ tiên, thể hiện truyền thống hiếu kính tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Nhắm mắt lại, thả hồn mình để nghe hương vị Tết đang đến thật gần, thật gần. Thùy Linh

28

YESNEWS T2/2018


Năm con chó kể chuyện về chó Tác giả: Nguyễn Anh Hùng

YESNEWS T2/2018

29


Tuổi Tuất với danh nhân Việt Nam Theo quan niệm tín ngưỡng truyền thống, người tuổi Chó (tuổi Tuất) thường thông minh, linh hoạt, mạnh mẽ, tài hoa, gặp nhiều may mắn và thành đạt. Trong số các danh nhân góp phần làm rạng rỡ nền văn hiến Việt Nam, có khá nhiều vị sinh năm Tuất... TUỔI GIÁP TUẤT * LÝ CÔNG UẨN (974-1028): Vị vua đầu nhà Lý, hiệu Thái Tổ, quê Bắc Ninh. Thuở nhỏ làm con nuôi đại sư Lý Khánh Văn, dày công tu học và luyện tập. Nghị lực, thông minh, văn võ song toàn, trưởng thành được tiến cử vào cung, thăng đến chức Điện tiền Chỉ huy sứ, phụ trách quân cấm vệ. Nhà Tiền Lê suy yếu, năm 1009 Lê Ngọa Triều mất. Được ủng hộ rộng rãi, suy tôn lên ngôi, năm 1010 ông chính thức đăng quang, khai sinh Vương triều Lý và cho rời kinh đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) về Đại La (Hà Nội), đổi tên là Thăng Long. Ông còn thực thi cải cách mạnh mẽ công quyền, kinh tế, văn hóa, lễ nghi và chấn hưng Phật giáo. * NGUYỄN VĂN CẨM (1874-1929): Nhân sĩ cận đại, quê Thái Bình. Từ bé đã cực kỳ thông tuệ, giỏi thơ phú, khiến vua Tự Đức khen ngợi, ban danh hiệu Kỳ Đồng (đứa trẻ kỳ lạ thông minh). Sẵn lòng yêu nước, lại được ngưỡng mộ, 13 tuổi nhân dân tôn làm thủ lĩnh phong trào kháng Pháp. Giặc đàn áp, bắt đưa sang Algeria, cho vào học khoa lý hóa ở một trường trung học. Năm 1896 ông về nước, gia nhập khởi nghĩa của Mạc Đình Phúc, trở thành “Quốc sư” cố vấn. Ông cũng liên kết với khởi nghĩa Yên Thế do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo. Giặc phát hiện, bắt ông đem đày chung thân tại quần đảo Polynesia trên Thái Bình Dương. * BẠCH THÁI BƯỞI (1874-1932): Đại doanh nhân, quê Hà Nội. Nhà nghèo, cha mất sớm, phải giúp mẹ kiếm sống bằng nghề bán hàng rong, sau được một nhà giàu nhận làm con nuôi, cho ăn học tử tế. Năm 21 tuổi, làm thư ký cho một hãng buôn của Pháp, ít lâu, đứng ra kinh doanh, mở nhà in lớn tại Hà Nội. Năm 1909, bước vào lĩnh vực hàng hải, thương thuyền, trở thành đại gia nổi tiếng, được giới doanh nghiệp gọi là “Chúa sông miền Bắc”. Công ty

30

YESNEWS T2/2018

ông có 30 tàu lớn nhỏ, chiếm lĩnh phần lớn thị trường buôn bán đường thủy Việt Nam, cạnh tranh cùng tư sản thương thuyền Pháp, Anh và Trung Quốc. Nghị lực cao, chí khí lớn, giỏi kinh doanh, lại giàu đức độ và lòng từ thiện, ông được coi là doanh nhân sáng giá trong lịch sử kinh tế nước nhà. TUỔI BÍNH TUẤT * TRẦN QUỐC TUẤN (1226-1300): Anh hùng dân tộc, danh tướng thời Trần, quê Nam Định. Giỏi ứng biến, giàu mưu lược, võ thuật cao cường, được triều đình trọng dụng, phong làm Tiết chế, thống lĩnh toàn bộ quân đội. Là thiên tài quân sự, ông từng lãnh đạo quân dân nhà Trần đánh bại các cuộc xâm lược của giặc Nguyên Mông - đế quốc mạnh nhất thế giới bấy giờ, bảo vệ vững chắc độc lập Tổ quốc. Ông cũng để lại nhiều bài học về đức độ, xử thế, dùng người và những tác phẩm chính luận, quân sự nổi tiếng: Hịch tướng sĩ, Binh thư yếu lược, Vạn Kiếp tông bí truyền thư.


* DƯƠNG TRÍ TRẠCH (1586-1662): Danh thần đời Lê Kính Tông, quê Hà Tĩnh. Năm 1619 đỗ tiến sĩ, làm quan trải nhiều chức vụ, thăng đến Tham tụng (Tể tướng). Suốt hơn 40 năm đảm trách việc triều chính, ông luôn được kính nể bởi bản tính cương trực, trọng pháp, nghiêm khắc và công bằng. * MẠC THIÊN TỨ (1706-1780): Danh sĩ, nhà doanh điền thời chúa Nguyễn, quê Kiên Giang. Nghị lực, đa tài, nối nghiệp cha tận tuỵ phò giúp chúa Nguyễn, được phong tới Tổng binh Đại đô đốc và có công lớn trong việc thu phục nhân tâm, khẩn hoang lập ấp ở miền tây Nam Bộ. Ông còn khai sinh hội thơ Chiêu anh các nổi tiếng và là tác giả của nhiều công trình giá trị về lịch sử, thi ca, nghệ thuật, triết luận. TUỔI MẬU TUẤT * ĐOÀN NGUYỄN THỤC (1718-1775): Danh thần đời Lê Hiển Tông, quê Thái Bình. Am tường chính trị, văn võ song toàn, năm 1752 đỗ tiến sĩ, làm quan đến chức Đô Ngự sử. Ông trở thành trụ cột triều đình trong việc dẹp yên loạn lạc, tiễu trừ tham nhũng và phát triển mối bang giao hữu nghị với Trung Quốc. * NGUYỄN CÔNG TRỨ (1778-1858): Danh sĩ thời Nguyễn, quê Hà Tĩnh. Đỗ giải nguyên năm 1819, làm quan trong các ngành giáo dục, tư pháp, nông nghiệp, quân sự, ngoại giao ở nhiều nơi, trải qua nhiều cương vị, bị thăng giáng nhiều lần: có lúc được cử làm Tổng đốc Hải An, có lúc lại bị đày đi lính ở Quảng Ngãi. Lập công lớn trong việc khai hoang lấn biển Tiền Hải (Thái Bình), Kim Sơn (Ninh Bình) và đánh dẹp các cuộc khởi nghĩa, phản loạn. Tính khí khảng khái, quyết liệt, lại phong tình mà hài hước, cùng cuộc sống đa dạng của ông đã để lại những giai thoại thú vị. * DƯƠNG QUẢNG HÀM (1898-1946): Nhà giáo dục, nhà nghiên cứu văn học, quê Hưng Yên. Năm 1920 tốt nghiệp Cao đẳng Sư phạm, làm giáo sư, giảng viên trường Trung học Bảo hộ. Mẫn cảm, linh hoạt, ham sáng tạo, tìm tòi, say mê giảng dạy và nghiên cứu ngôn ngữ. Ông là tác giả của nhiều công trình lịch sử và văn học quy mô: Những bài lịch sử An Nam, Việt Nam văn học sử yếu, Việt Nam thi văn hợp tuyển... TUỔI CANH TUẤT * TẠ QUANG BỬU (1910-1986): Giáo sư toán, nhà hoạt động khoa học, quê Nghệ An. Thuở nhỏ học tại Quảng Nam, Huế, tốt nghiệp giành học bổng du học Pháp, Anh. Uyên bác, nhiệt tình, ra trường về nước giảng dạy, chuyên tâm nghiên cứu toán lý thuyết và toán ứng dụng vào sinh học, vật lý, hóa học. Ông cũng hăng hái hoạt động chính trị, xã hội, tham gia lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược, trở thành Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Sau năm 1954, phụ trách việc đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật với các cương vị Hiệu trưởng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp.

Ông được phong tặng nhiều danh hiệu cao quý. * NGUYỄN TUÂN (1910-1987): Nhà văn hiện đại, quê Hà Nội. Đi nhiều, hiểu rộng, cộng tác đắc lực với hệ thống báo chí, sáng tác thể loại văn học đa dạng và sôi nổi tham gia hoạt động sân khấu điện ảnh. Cả con người, phong cách và tác phẩm của ông đều toát lên những điều mới lạ, độc đáo, quý phái mà dân dã, dễ mến, dễ yêu. Ông từng là Tổng thư ký Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam và để lại các tác phẩm văn chương nổi tiếng: Vang bóng một thời, Chiếc lư đồng mắt cua, Tùy bút kháng chiến, Sông Đà... * NGUYỄN HỮU THỌ (1910-1996): Luật sư, chính khách yêu nước, quê Long An. Sinh trưởng trong một gia đình công chức, năm 1921 được cha mẹ cho sang Pháp du học, tốt nghiệp cử nhân luật năm 1932. Năng động, mạnh mẽ, giàu chí tiến thủ, ông mở văn phòng luật sư và tích cực tham gia đấu tranh bảo vệ dân chủ, hòa bình, chống thực dân, đế quốc; từng nhiều lần lãnh đạo các cuộc biểu tình rầm rộ, bị địch bắt giam, tra tấn, tù đày. Tháng 11/1954, lại bị chính quyền Diệm bắt nhưng sau đó được lực lượng cách mạng giải thoát ra vùng chiến khu. Năm 1961, được bầu giữ chức Chủ tịch Mặt trận Giải phóng miền Nam Việt Nam. Sau khi đất nước thống nhất, năm 1976 ông được cử giữ chức Phó Chủ tịch nước, từ năm 1980 làm Quyền Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho đến lúc qua đời (1996). Góp công lớn cho phong trào cách mạng và dân chủ đất nước, ông được phong tặng nhiều danh hiệu cao quý. TUỔI NHÂM TUẤT * NGUYỄN CHÍCH (1382-1448): Danh tướng, khai quốc công thần thời Hậu Lê, quê Thanh Hóa. Xuất thân từ cảnh nghèo khổ nhưng vốn mạnh mẽ, linh hoạt, nồng nàn yêu nước, ông chiêu tập hàng ngàn người trong vùng, xây đồn đắp lũy làm căn cứ kháng chiến chống giặc Minh. Sau đó, đem quân phò giúp Lê Lợi cho đến khi khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng năm 1427. Tận tụy phục vụ 3 đời vua Lê (Thái Tổ, Thái Tông, Nhân Tông), ông xứng danh đại thần với chức Tổng quản, lừng lẫy với những chiến công đánh quân Minh phía Bắc, giặc Chiêm Thành phương Nam và dẹp yên nhiều cuộc phản loạn nội bộ. * LÊ TƯ THÀNH (1442-1497): Vị vua xuất sắc nhất thời Hậu Lê, hiệu Thánh Tông, quê Thanh Hóa. Thông tuệ, phong nhã, tài đức vẹn toàn, được các cận thần đưa lên ngôi năm 18 tuổi. Với những cải cách toàn diện và phát triển vượt bậc về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, giai đoạn ông cầm quyền (1460-1497) được coi là thời kỳ thịnh vượng nhất của chế độ phong kiến Việt Nam. Ông còn là nhà thơ lớn, lập ra hội thơ Tao đàn danh tiếng và để lại nhiều tác phẩm giá trị: Hồng Đức quốc âm thi tập, Cổ tân bách vịnh, Văn minh cổ súy, Xuân vân thi tập... * CHU MẠNH TRINH (1862-1905): Danh sĩ cận đại, quê Hưng Yên. Linh hoạt, lãng mạn, tài hoa, đỗ tiến sĩ năm 1892, làm quan các tỉnh Hà Nam, Hưng Yên, Bắc Ninh, Thái Nguyên, thăng tới Án sát. Nổi tiếng thơ phú, ông là tác giả tập thơ Vịnh Kiều và nhiều bài thơ Nôm đặc sắc được người đời truyền tụng. N.A.H

YESNEWS T2/2018

31


Chuyện lạ về Chó Chó nổi bật trong thế giới động vật ở sự thông minh, nhạy cảm, nhanh nhẹn, ngộ nghĩnh và có nhiều ảnh hưởng tới đời sống con người. Với quan hệ đa dạng, xử sự độc đáo, loài vật này còn gây nên nhiều chuyện kỳ lạ, bất ngờ và hấp dẫn... CHÓ VẼ TRANH Hữu Tiền vốn dĩ là một chú chó lang thang không người nuôi ở Đài Loan. Được ông chủ tốt bụng Hoàng Liên Phát nhận nuôi, kiên trì dạy bảo, hiện nó đã có thể lái xe, đánh đàn và đặc biệt là vẽ tranh. “Đến đây, Hữu Tiền, chúng ta vẽ tranh cho mọi người xem” - mỗi khi được ông chủ gọi, nó liền tới, miệng cắn chặt ngay bút vẽ, chấm vào các màu và thực hiện những nét vẽ ngộ nghĩnh. Cuối cùng, khi vẽ xong, Hữu Tiền còn dùng bàn chân nhúng vào bột màu để in dấu xác nhận lên bức tranh. Mỗi bức tranh có thể bán được 2.000 Đài tệ (tức khoảng hơn 1,2 triệu đồng Việt Nam) và tất cả số tiền này đều được đem quyên tặng, giúp đỡ những con chó lang thang khác. CHÓ CHĂM ĐI CẦU NGUYỆN Đã nhiều năm nay, chủ nhật nào chú chó Pretta cũng rời khỏi nhà mình ở thành phố Sobrado miền bắc Bồ Đào Nha vào lúc 5 giờ sáng, chạy bộ một mình suốt quãng đường dài 26 km đến một nhà thờ ở Ermesinde để kịp buổi cầu nguyện lúc 7 giờ 30 phút. Tại đây, nó thường ngồi một chỗ gần với bệ thờ. Bất cứ khi nào những tín đồ đứng lên thì nó đứng lên và khi người ta ngồi xuống, nó cũng ngồi xuống. Kết thúc buổi cầu nguyện, Pretta lại chạy bộ về nhà. Thi thoảng, nó được chở về bằng xe ôtô nhưng chỉ trên xe của người mà nó quen biết. CHỦ NÀO CHÓ ẤY Một cuộc thi kỳ dị mang tên “Chó giống chủ, chủ giống chó” đã được tổ chức ở Nhật Bản hồi giữa năm 2002. Với nhiều cặp chủ-chó ngộ nghĩnh, có khuôn mặt và các hành vi giống nhau cùng những màn trình diễn hết sức độc đáo, cuộc thi đã cuốn hút rất đông khán giả, làm giảm bớt nhịp độ căng thẳng của xã hội công nghiệp Nhật Bản. Cặp chủ-chó đoạt giải nhất cuộc thi này được thưởng 300.000 yen.

32

YESNEWS T2/2018

ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG DÀNH CHO CHÓ Công ty Benefon của Phần Lan đã chế tạo một điện thoại di động dành cho chó săn, giúp người chủ có thể dễ dàng liên lạc từ xa với chó trong mọi điều kiện thời tiết và địa hình. Loại máy nhỏ xíu này được buộc vào cổ chó; có thể gửi tin nhắn từ điện thoại và vài giây sau sẽ nhận được trả lời cho biết chó đang ở đâu. Người chủ còn có thể “nói chuyện” với chó và chỉ huy từ xa qua những cuộc thoại bình thường. Chiếc máy là sự kết hợp giữa hệ thống định vị toàn cầu với điện thoại di động lambda không có màn hình và bàn phím. Nó được bán rất chạy dù lúc đầu có giá khá cao (1.142 euro). CHÓ LÁI XE MÁY Nếu đến thành phố Nam Kinh thuộc tỉnh Giang


Tô (Trung Quốc), người ta có thể chứng kiến một chú chó... lái chiếc xe máy Chaly gắn thùng chở chủ đi chơi. Đó chính là chú đốm to lớn mang tên Bean của gia đình ông Fang. Chú đã được chủ dạy cho lái xe khá thành thạo và hiện có thể đeo kính râm, 2 chân trước cầm tay lái, tự mình phóng xe được 200-300 mét với vận tốc hơn 8 km/giờ. CHÓ NHẬN BẰNG CỬ NHÂN Nhờ chăm chỉ, nhanh nhạy và khôn ngoan, vượt qua các kỳ thi lý thuyết và thực hành, chú chó Rocko (họ tên đầy đủ là John I. Rocko) đã tốt nghiệp đại học như người. Nó chính thức được trao bằng cử nhân khoa Tư pháp-Hình sự của Đại học Concordia ở bang Minnesota (Mỹ). ĐƯỢC CHÓ LIẾM CHÂN CHỮA KHỎI BỆNH Đầu năm 2005, ông Mitch Bonham 45 tuổi, làm nghề đi biển ở miền nam Xứ Wales (Anh) - không may bị dây xích mỏ neo rơi trúng chân phải, dẫn đến tê liệt. Ông nghĩ có lẽ mình đành cưa chân để chữa trị. Nhưng không, chú chó Milo đã nhiệt tình “điều trị” cho chủ bằng cách.... liếm vào chỗ bị thương 4 giờ mỗi ngày. Thật bất ngờ, hành vi của nó đã kích thích các dây thần kinh ở bắp chân ông dần tái hoạt động. Sau đó, ông Mitch đã có thể cử động cơ chân, khớp chân, ngón chân và đi lại bình thường. CHÓ DIỆN MỐT DẠO PHỐ BẰNG HAI CHÂN SAU Cô chó điệu đà có tên Xiaoniu đã trở thành ngôi sao thu hút sự quan tâm khi ăn diện thời trang và đi dạo bằng hai chân sau trên nhiều ngõ ngách tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc). Cô chó đặc biệt này từng bị bỏ rơi, được ông chủ mang về nuôi, phát hiện ra rất thông minh và có khả năng đi lại cả giờ đồng hồ bằng hai chân sau. Cô ta hay mặc áo khoác, váy xòe, hoặc bộ gấm truyền thống, đeo mũ, kính và mặt nạ thời trang trong những lúc đi dạo, đi chơi với chủ. BIA UỐNG CHO CHÓ Chủ các cún cưng ở Ba Lan rất thích tìm mua một loại thức uống mới dành cho chó: bia cho chó (Dog Beer). Dog Beer có màu vàng và mùi hoa bia - mùi rất quyến rũ với loài chó

và quan trọng hơn là nó được chiết xuất từ thịt bò, bia lại gần như không có gas. Jerzy Dilyk, một chủ cửa hàng thú nuôi ở Widzew Lodz (Ba Lan) là người sáng chế và đầu tư phát triển bia này. Hàng của ông bán rất chạy vì nhiều khách muốn mua cho cún cưng của mình loại thức uống đặc chủng, ít cồn, được con vật ưa thích để uống vào những ngày cuối tuần hoặc lúc cùng đi dạo chơi. CHÓ BIẾT ĐÀN CA Ông Jim Cotterill phát hiện ra tài năng chú chó Dinky của mình khi con gái ông đang chơi piano: “Dinky ngả đầu ra sau và bắt đầu kêu bằng giọng kim. Nó thường leo lên ghế, đứng trên phím đàn rồi khua khoắng chân”. Dinky được cho biểu diễn phục vụ khách du lịch tại quán rượu của ông chủ ở miền trung Australia. Theo ông Jim, thế mạnh của “ca sỹ khuyển” này là ở “chất giọng” có âm vực cao. Dinky còn từng giành giải Tài lẻ sau khi phải thi thố và chiến thắng hàng trăm ứng viên nặng ký khác. CHÓ THI ĐẤU BÓNG ĐÁ Trong hội chợ quốc tế triển lãm chó diễn ra từ ngày 29/5 đến 1/6/2003 tại Dortmund (Đức) đã có những trận bóng đá vui nhộn, quyết liệt mà cầu thủ là... chó. Các cầu thủ chó được huấn luyện từ nhiều năm, tổ chức thành từng đội 5 hoặc 6 con đá với nhau. Mỗi trận đấu chỉ kéo dài 15 phút nhưng cuốn hút rất đông người xem. CƯỚI CHÓ LÀM VỢ Anh chàng Joseph Guiso, 20 tuổi, người Australia đã quyết định cưới cô chó săn 5 tuổi màu vàng anh nuôi tên là Honey làm vợ. Đám cưới được tổ chức vui vẻ, ấm cúng tại Công viên Laurel Bank, Toowoomba, Australia. Trong lễ cưới, trước hơn 30 khách mời là người gia đình, bạn bè thân, chú rể mặc comple trang trọng đã trao nụ hôn nồng thắm cho cô dâu mặc váy cưới màu trắng. Chú rể nói với cô dâu: “Em là người thân thiết nhất của anh và khiến mỗi ngày anh cảm thấy rất yêu đời”, rồi nói với mọi người : “Cô ấy không nói gì có nghĩa tôi tự hiểu là rất vui và đồng ý”…

YESNEWS T2/2018

33


Kỷ lục trong thế giới loài Chó Xuất hiện trên khắp các châu lục và rất gần gũi, quen thuộc với đời sống con người, từ lâu chó đã là đối tượng cuốn hút sự quan tâm của chúng ta. Trong thế giới loài chó, chủng loại phong phú và đặc điểm cấu tạo khác biệt cùng nhiều yếu tố liên quan độc đáo đã lập nên những kỷ lục thú vị, hấp dẫn... * SỐNG LÂU NHẤT: Hầu hết các giống chó đều sống thọ 8-20 năm và kỷ lục là 29 năm 5 tháng do con chó chăn gia súc Bluey ở Rochester, bang Victoria (Australia) lập được năm 1939.

34

YESNEWS T2/2018

* NHỎ BÉ NHẤT: Nàng cún Danka của anh Igor Kvetko ở Revuca (Slovakia) thuộc giống chó nhỏ nhất chihuahua. Danka được công nhận là con chó nhỏ nhất trên thế giới vì chỉ dài tới 17,78 cm và nặng 700 g. * ĐẺ MỘT LỨA NHIỀU CON NHẤT: Ngày 8/3/2005, chó cái Jasmine của chị Erica ở bang Arkansas (Mỹ) đã sinh hạ 23 chó con sau một thời gian mang thai 24 con. Quá trình sinh nở của Jasmine gặp nhiều khó khăn và bác sĩ thú y phải cắt bỏ tử cung (dạ con) của nó. * CAO NHẤT: Giữ kỷ lục chiều cao là chú chó Đức Shamgret Danzas (1975-1984) ở Milton Keynes, Bucking


- Hamshire (Anh). Chú ta cao 105,4 cm (đo đến vai, chưa kể phần lông dựng đứng) và nặng 108 kg. * DÀI NHẤT: Con chó Harvey của ông Charles Campbell sống tại Liverpool (Anh) phát triển độ dài rất nhanh. Khi mới một tuổi rưỡi nó đã dài 165 cm và tới cuối năm 2004 đạt chiều dài kỷ lục: 231 cm. * NẶNG NHẤT: Danh hiệu này dành cho con chó Benedictine Jr. Schwarwald của một gia đình ở Grand Rapids, bang Michigan (Mỹ). Sinh năm 1982, tới năm 1987 nó có chiều cao (đo đến vai) là 99 cm và nặng 140,6 kg. * GẦY NHẤT: Con chó William của cô Rachel Butler đang giữ kỷ lục gầy nhất thế giới: mặc dù đã trưởng thành và có tầm vóc của một con chó thông thường, nhưng nó chỉ nặng khoảng 3 kg với cơ thể toàn da bọc xương. * SỞ HỮU NHIỀU CHÂN NHẤT: Kỷ lục này hiện do chú cún Ong Fatt giữ vì chú ta có 6 chân và 2 dương vật. Ngày 16/6/2005, Ong Fatt may mắn được ông gác đền tìm thấy khi bị ai đó bỏ rơi trong ngôi đền ở thị trấn Pandamaran, phía nam thủ đô Kuala Lumpur (Malaysia). Sau đó, rất nhiều người nô nức tới chiêm ngưỡng chú cún lạ và làm đơn xin nhận nuôi nó. * CÓ ĐÔI TAI TO VÀ DÀI NHẤT: Con chó Jeffries thân hình nhỏ bé nhưng lại có đôi tai to và dài nhất thế giới: 29,2cm. Ông chủ Phil Jeffries của nó là chủ một cửa hiệu bán giày dép ở Anh, đã đăng ký bảo hiểm đôi tai ấy với giá tiền lên tới 30.000 bảng Anh. * LƯỠI DÀI NHẤT: Thuộc về một con chó giống st. bernard mang tên Mochi đang sống cùng chủ ở bang South Dakota (Mỹ). Có chiếc lưỡi dài tới 18,54 cm, nó thở hơi khó, thường xuyên chảy nước dãi và gặp bất tiện khi phải nhặt đồ vật bằng miệng. * NHẢY XA NHẤT VÀ CAO NHẤT: Chú chó săn Bang trở thành vô địch về chó nhảy xa khi năm 1849, trong lúc rượt đuổi thỏ, nó đã nhảy qua một cái hào rộng 9 m. Còn về chó nhảy cao, kỷ lục được lập vào tháng 10/1989 tại cuộc thi ở Avinon (Pháp) bằng việc chú chó Đức Vols vọt qua độ cao 3,5 m. * CÓ BỘ LÔNG DÀI VÀ ĐẸP NHẤT: Danh hiệu này dành cho chó cái tên Tea của ông Luke Kavanagh ở Sydney (Australia): nó mang bộ lông màu nâu đen rất dài, óng ả, mượt mà và dáng vẻ yêu kiều như tiểu thư. * KHỎE NHẤT: Năm 1988, chú chó Kissi đã kéo được khối nặng 2.678 kg dịch chuyển trong thời gian 20 giây. Trước đó, năm 1978, chú chó Brandy Bier ở Washington (Mỹ) nặng 80 kg nhưng cũng đã di chuyển được thanh ray đường sắt nặng 2.905 kg. * GIÀU NHẤT: Rất yêu quý con chó Giunter IV của mình nên trước lúc qua đời năm 1992, bà chủ hãng Giunter là nữ Bá tước Karlotta Libstain đã trao quyền cho nó thừa kế hoàn toàn khoản tiền 150 triệu USD. * SĂN BẮT ĐƯỢC NHIỀU CHUỘT NHẤT: Trong gần 5 năm (1820-1825) đã diệt được 4.000 con chuột tại các cuộc thi với tổng số thời gian 17 giờ

là thành tích đáng khâm phục của con chó chột một mắt Billy. Chiến công ngoạn mục nhất của nó lập là giết được 100 con chuột chỉ trong 50 phút 30 giây tại cuộc thi ở London (Anh) ngày 23/4/1825. * ĐƯỢC BẢO HIỂM VỚI MỨC GIÁ CAO NHẤT: Lo ngại sự trừng phạt của hàng xóm đối với việc quậy phá của chú chó cưng Lively, ông bà chủ Peter Mokry (Croatia) hồi giữa năm 2003 đã quyết định mua bảo hiểm cho nó với mức giá kỷ lục là 1,3 triệu euro. *ĐI BẰNG HAI CHÂN SAU GIỎI NHẤT: Chú cún cảnh Qiang Qiang của anh Liu ở Wuchang, Hồ Bắc (Trung Quốc) có thể đi bộ bằng 2 chân suốt chặng đường dài tới 8 km. Không chỉ bỏ ra nhiều công sức huấn luyện thành thục việc đi bộ của Qiang Qiang, anh Liu còn may cho nó đôi giày đặc chủng để bảo vệ lớp da đệm ở 2 chân sau. * TRƯỢT VÁN NHANH NHẤT: Chú chó bull mang tên Jumpy ở Anh đang giữ kỷ lục trượt ván nhanh nhất khi năm 2013, nó vượt được quãng đường 100 m bằng ván trượt trong một bãi đỗ xe mà chỉ hết 19,65 giây. * BẮT ĐĨA BAY GIỎI NHẤT: Thuộc về con chó săn labrador tên Rose của anh Edward Watson: nó có thể bắt và giữ được 7 cái đĩa bay được tung ra liên tục mà không hụt một cái nào. * TRIỂN LÃM VỀ CHÓ LỚN NHẤT: Là triển lãm chó mang tên người sáng lập Crufts được tổ chức hàng năm tại Birmingham (Anh) từ 114 năm nay. Trong những ngày hội triển lãm, hàng vạn con chó được đưa đến từ khắp nơi trên thế giới phải trải qua hàng chục màn thi và trình diễn (thời trang, chạy nhanh, khả năng hiểu chủ, đánh hơi chất độc, cứu người bị nạn...) để có thể giành chức vô địch. * CUỘC DIỄN HÀNH ĐÔNG NHẤT CỦA CHÓ: Ngày 8/5/2005, khoảng 7.000 chó cùng với chủ nhân đã tham gia diễu hành chó tại hơn 20 tỉnh, thành phố ở Philipines. Cuộc diễu hành mang ý nghĩa bảo vệ loài chó trước xử sự bạo lực của con người và là cuộc diễu hành chó lớn nhất, phá vỡ kỷ lục thế giới lập ngày 20/6/2004 tại Anh có sự tham gia của 5.017 chó. * DẮT CHÓ THÀNH THẠO NHẤT: Anh Andrew Larkey ở Sydney (Australia) được công nhận khả năng này sau khi một mình dẫn dắt cùng lúc 19 con chó cảnh, chó săn gia súc và mấy loại chó khác đi dạo hơn 1km vào ngày 5/5/2005. Đàn chó được buộc chung vào một sợi dây, tiến về phía trước theo sự điều khiển khéo léo của Andrew và đã không có con nào phá hàng chạy ngang trong suốt cuộc đi. * ĐIỀU KHIỂN ĐÀN CHÓ NHẢY DÂY ĐÔNG NHẤT: Nhân viên Uchida Geinousha của rạp xiếc Super Wan Wan ở Nhật Bản đã điều khiển được 13 con chó có kích thước và cân nặng khác nhau nhảy dây cùng lúc. * TÀI SẢN CHO CHÓ THỪA KẾ LỚN NHẤT: Khi qua đời hồi tháng 11/2004, bà giám đốc 10 trường dạy múa ở Anh Marion Heywood đã không để lại tài sản cho hai em gái và một em trai mình, mà di chúc trao quyền thừa kế toàn bộ tài sản khổng lồ trị giá khoảng 2 tỷ USD cho chó và các trung tâm chăm sóc chó tại Anh

YESNEWS T2/2018

35


Chó trong tục ngữ thế giới Là loài vật quen thuộc, phổ biến và hiện diện từ lâu trên khắp thế giới, con chó đi vào ngôn ngữ của nhiều vùng miền, nhiều dân tộc, nhiều quốc gia. Hình dáng, cấu tạo, đặc tính, sinh hoạt, ảnh hưởng… phong phú của chó cũng trở thành các hình tượng ẩn dụ tiêu biểu cho những câu tục ngữ độc đáo, đắt nghĩa. AFGHANISTAN * Khi con hổ giết mồi thì chó rừng hưởng lợi. ALBANIA * Con chó cụt đuôi không thể biểu lộ sự mừng rỡ của nó. * Nếu bạn đánh chó thì nó sẽ dùng chân bôi bẩn bạn. ANH * Bạn không thể dạy con chó già những trò khéo mới. * Chó là đứa bạn tốt nhất của con người. ANTILLES * Chó lông càng nhiều thì bọ chét càng lắm. * Đừng bao giờ ném mèo vào chó. ÁO * Có nhiều xiềng xích hơn chó dại. Ả RẬP * Chó sủa mặc chó, đoàn người cứ đi. * Con sư tử già sẽ bị chế nhạo bởi đàn chó. * Mỗi con chó đều là con lớn tiếng trước ngôi nhà của nó. * Một con chó biết ơn còn đáng kể hơn một người vô ơn. * Nếu bạn được con chó ngỏ lời giúp qua sông, đừng hỏi xem nó có bị ghẻ lở hay không. * Thà làm con chó chạy rông còn hơn làm sư tử bị nhốt cũi. ARGENTINA * Con chó lúc nào cũng sủa là con chó ít gây chú ý. ARMENIA * Bầy chó, tuy cắn nhau, nhưng sẽ hợp quần để chống lại chó sói. ẤN ĐỘ * Các nhà thần học, chó và những ca sĩ thì luôn bất đồng. * Chó luôn cắn từ đầu gối trở xuống. * Chó sủa mặc chó, người ngủ trên lưng voi sẽ không hề sợ. * Một con chó là con cọp dữ trong khu phố của nó (Rừng nào cọp đấy). BASQUE * Con sói và con chó đồng ý về con dê - con mồi mà chúng sẽ ăn. * Con chó của tôi ve vẫy bạn bằng cái đuôi của nó và cắn bạn bằng những cái răng của nó. BERBE * Ai đang cưỡi trên lưng lạc đà thì hẳn không sợ chó. * Tiếng chó sủa sẽ không thể khuấy động các đám mây. BỒ ĐÀO NHA * Con chó vẫy đuôi, không phải mừng bạn mà mừng cái phần bánh mà bạn cho nó. BURUNDI * Chó không thương yêu con người mà chỉ yêu cái nơi chúng được cho ăn. CAMEROON

36

YESNEWS T2/2018

* Khi người nghèo đặt bẫy thì chỉ có con chó của hắn mắc bẫy. CHÂU PHI * Bạn chỉ cần đánh một con chó và những con chó khác sẽ bỏ chạy. * Chó chẳng bao giờ quên chủ. * Chó không sợ bị gọi là chó. * Chó luôn quay lại nơi nó đã được cho ăn. * Nhiều tiếng gọi cùng lúc khiến chó không biết phải sủa ai. COLOMBIA * Khi chó già sủa thì nó ngồi xuống. CORSICA * Chó sủa, lợn ăn. * Con chó tệ nhất là con chó không cắn. CREOLE * Bạn có thể căm ghét con chó nhưng chớ bảo rằng nó có những cái răng bẩn thỉu. CROATIA * Ngay cả chó cũng không thèm ăn một cái cẳng không thịt. CZECH * Chó sủa trăng mặc chó, trăng không buồn quan tâm. DO THÁI * Hai con chó có thể giết chết một con sư tử. * Nếu con chó đực sủa, bạn cứ việc vào nhà; nếu con chó cái sủa thì tốt hơn bạn nên đứng ngoài. ĐAN MẠCH * Chuồng chó là nơi không có chỗ để cất giữ xúc xích. * Người lương thiện không thể biến mình thành chó chỉ vì miếng xương.


ĐÔNG Á * Nếu bạn nợ con chó một điều gì đó, thì hãy gọi nó bằng “Ngài”. ESTONIA * Chó sủa là chó không bắt thỏ. ETHIOPIA * Con chó mà tôi đã mua, cắn tôi. Ngọn lửa mà tôi nhóm lên làm tôi bị bỏng (Gậy ông đập lưng ông). * Khi linh cẩu đã bỏ đi, chó bắt đầu sủa. GEORGIA * Ở nơi không có chó, người ta dạy mèo sủa (Không có chó bắt mèo ăn phân). GYPSY * Nhà thờ của người Gypsy được làm bằng thịt lợn và chó đã ăn mất. HAITI * Chó tuy có bốn chân nhưng nó không thể cùng lúc đi trên bốn con đường. HÀ LAN * Chó sủa là chó không cắn (Chó sủa thì không cắn). * Con chó khi đã gặm được khúc xương thì không còn biết ai là bạn. * Nếu bạn đánh con chó của bạn thì nó sẽ làm bẩn quần áo bạn. * Thà có chó làm bạn còn hơn có bạn làm kẻ thù. HUNGARY * Về lâu về dài thì ngay cả chó cũng sẽ phải thỏa hiệp với mèo. IRAN * Có con chó bên cạnh còn hơn có một người anh em ở xa nhiều dặm. * Con chó là sư tử trong ngôi nhà của nó.

* Hãy đề phòng khi gặp một con chó hoang, một bức tường ọp ẹp và một người hay gây gổ. * Khi sư tử đã già, nó trở thành trò đùa của chó rừng. * Một con chó rừng nhút nhát thì sẽ chẳng bao giờ ăn được những chùm nho ngon ngọt. * Sự ân hận của con chó sói là điều đã chết từ lâu. IRELAND * Chó săn càng lớn thì con của nó càng to. * Nếu bạn đánh con chó của tôi thì như thế là bạn đánh chính tôi. * Thức ăn của loài chó săn là ở nơi cẳng chân của chúng. JAMAICA * Bạn không thể dùng dây xúc xích để cột một con chó. * Khi chó có tiền, nó mua phomát. * Mọi con chó đều biết giờ ăn tối của nó. * Nếu ruồi có tiền, hẳn nó sẽ mua một con chó. * Phía sau con chó đó là “chó”, phía trước nó đó là “Ngài chó”. * Sủa thì khỏi cắn. KENYA * Đừng bao giờ để con linh cẩu biết bạn có thể cắn dữ tợn đến mức nào. * Một con chó trắng thì không cắn một con chó trắng khác. KINH THÁNH * Tựa con chó quay lại nơi đã ói ra thức ăn, kẻ ngốc nghếch quay lại với sự ngu ngốc của hắn. LÀO * Nếu phải làm tôi tớ thì hãy là tôi tớ của người giàu; nếu phải làm chó thì hãy làm chó của đền chùa. LIBAN * Chó thì vẫn là chó, ngay cả khi nó được sư tử nuôi lớn. LITHUANIA * Chó không thể biến giấc mơ thành sự thật - nhưng con người thì phải làm điều đó. MADAGASCAR * Chỉ những con chó gầy mới trở thành những con chó hoang. * Chó sủa không làm cho bạn mạnh mẽ hơn - nó mang đến cho bạn sự sợ hãi. * Chó sủa không phải là chó dữ mà là chó đang hoảng hốt. * Chớ đá vào một con chó đang ngủ. MAROC * Chó sủa thì mặc nó, đừng có phản ứng. * Một khu vườn không hàng giậu thì cũng tựa một con chó không đuôi. MARTINIQUE * Chó không thích chuối nhưng nó không chịu để cho gà ăn chuối. * Con chó giỏi thì chẳng khi nào có được khúc xương ngon. * Đâu có xương, đó có chó. MEXICO * Với mỗi con chó thì luôn có một loại gậy thích hợp. MOZAMBIQUE * Một khi đã bị sư tử cắn thì người ta đi mua chó. MYANMAR * Bụi bốc lên không phải vì chó nhảy đuổi ruồi. * Khi con chó khỏe mạnh cắn nhau với con chó dại, thì

YESNEWS T2/2018

37


con chó khỏe mạnh bị cắn đứt tai. NA UY * Ai có chó thì không cần phải sủa. NAMIBIA * Một con sư tử, ngay cả khi gầy yếu, cũng không thể bị chó cắn. NGA * Con chó của bạn cầu chúc cho bạn được sống lâu trăm tuổi. * Con chó già thì không quen bị xiềng xích. * Con chó học bơi khi nước lên đến tai nó. * Ngay cả những con chó giỏi cũng có bọ chét. NHẬT BẢN * Con chó mang tên “Buồn Phiền” thì không cần ăn, cũng sẽ béo mập trong mọi nhà. * Con chó vẫy đuôi thì không bị đánh. * Nếu bạn hóa thành kiếp chó thì hãy chọn làm chó trong một gia đình giàu có. PHÁP * Bao lâu mà sói bị nhốt trong cũi thì chó vẫn vô công rồi nghề. * Chó ưa cắn nhau thì luôn có tai chảy máu. * Con chó có cái đuôi ngắn thì không sợ bị trông thấy cái đít (Cùi/Hủi không sợ lở). * Một con chó sống thì hơn một con sư tử chết. * Những con chó già thì chẳng bao giờ sủa vẩn vơ. * Xích một con chó già là điều không dễ. PHILIPPINES * Với con chó, khúc xương thì đáng giá hơn viên ngọc. QUEBEC * Bạn không thể giết một con chó chỉ vì cái đuôi con mèo. RUMANI * Ai muốn nói chuyện với chó thì phải học sủa. * Con sư tử sẽ không vồ con chó con. SANSKRIT * Nếu cắt tai và đuôi con chó thì nó vẫn là chó; nó không thể là ngựa hoặc là lừa. SCOTLAND * Nếu tôi có một con chó ngu ngốc thì hẳn tôi sẽ bắn chết nó. SENEGAL * Ở đâu có bầy chó săn, ở đó sói phải chết. SERBIA * Ở đâu không có chó thì sói sẽ tru. SIERRA LEON * Con chó chạy rong là con chó đã tìm được khúc xương cũ. SUDAN * Con chó thì không thể cõng những đứa con của nó trên lưng. * Nếu con chó cắn bạn mà bạn không cắn lại nó, thì nó sẽ bảo rằng bạn không có răng. SURINAME * Chó có nhiều chủ thì chết vì đói. TÂY BAN NHA * Chính tiếng nghiến răng của hắn đã làm con chó của bác thợ rèn chú ý chứ không phải tiếng búa. * Nếu bạn cầm gậy trên tay thì chó không cắn bạn.

38

YESNEWS T2/2018

THÁI LAN * Nếu bị chó cắn thì bạn đừng cắn lại. THỔ NHĨ KỲ * Kẻ muốn giết con chó thì bảo rằng chó đã tè trước thánh điện. TRUNG QUỐC * Ai không muốn nuôi chó, người đó nuôi trộm. * Bạn không cần có chó để bắt một con thỏ què. * Hãy đặt cho con chó một cái tên thơm lừng và rồi ăn nó. * Nếu không có ai đến thì chó chẳng sủa. * Trước khi đánh chó phải biết tên của chủ nó (Đánh chó ngó chủ). * Thà làm chó trong thời bình còn hơn làm người trong thời chiến. TUNISIA * Chó sắp cắn thì không nhe răng. * Con chó đói sẽ hạ gục con sư tử. * Đứa ngốc nghếch thì ca nhạc tình cho vợ nghe, người khôn thì sẽ nói về con chó của ông ta. * Không chó và người chăn cừu thì chẳng có bầy cừu. * Nếu cái đuôi con chó có thể cứu tôi thì dẫu nó có hôi thối cũng chẳng hề gì. UKRAINE * Một con sói đói thì mạnh hơn là một con chó đã no nê. * Sư tử thì không sợ tiếng chó sủa. VIỆT NAM * Chó bỏ giỏ cua. * Chó cắn áo rách. * Chó cậy gần nhà. * Chó ngáp phải ruồi. * Lên voi xuống chó. * Treo đầu dê, bán thịt chó. YIDDISH * Đừng có giương gậy trước con chó vừa bị đánh đập. * Sói không sợ chó nhưng nó không ưa nghe tiếng sủa. ZIMBABWE * Con linh cẩu thận trọng thì sống đến già. ZULU * Đừng gọi chó khi bạn đang cầm cái roi trong tay. N.A.H


Lễ kỉ niệm Tết Nguyên Đán “cuộc đấu tranh với nhận dạng” - thay đổi vùng lân cận.

Tiệc mừng Tết Nguyên Đán tại Khu phố Tàu - Quốc tế của Seattle mang đến công ăn việc làm cho các cửa hàng và nhà hàng của khu phố.Imana Gunawan / NBC News

Đ

ối với nhiều người, Tết Nguyên đán là thời gian cho các cuộc tụ họp gia đình, ẩm thực, và truyền thống văn hoá. Ngoài xã hội, kỳ nghỉ năm nay rơi vào ngày 28 tháng 1, là thời gian diễn ra các cuộc diễu hành, múa lân và bắn pháo hoa. Nhưng tại Seattle, các sự kiện trong Khu Phố Tàu - Quốc tế của Thành phố (CID) đã trải qua một cuộc “đấu tranh với nhận dạng” trong những năm gần đây. Theo Monisha Singh, điều phối viên sự kiện của Khu vực Cải thiện Kinh doanh Quốc tế của Khu Phố Tàu (CIDBIA) – Một tổ chức duy trì và phát triển khu phố. Là một phần của chương trình, CIDBIA đã lên kế hoạch cho các sự kiện như lễ Tết Nguyên đán sắp tới và các phiên chợ đêm hàng năm nhằm gắn kết cộng đồng và mang khách hang tới các doanh nghiệp CID. Nó cũng nhằm mục đích giúp các doanh nghiệp địa phương cải thiện hoạt động của họ. “Chúng ta đang phải vật lộn với nhận dạng và những sự kiện này diễn ra như thế nào, và tôi nghĩ trong quá khứ, CIDBIA đã đưa ra các sự kiện của chúng tôi và ủng hộ nó như ... nó to và kỳ quái”, Singh nói với NBC News. “Vì vậy, chúng ta phải lùi lại và tính toán lại và suy nghĩ về các sự kiện này có ý nghĩa gì, chúng ta đang làm điều này cho ai?.” Những cuộc đấu tranh với nhận dạng đã diễn ra khi dân số Seattle thay đổi và phát triển bất động sản trong sự bùng nổ của thành phố do nhu cầu cao từ việc cấy ghép. Phát triển kinh doanh và bất động sản ở Seattle đang phát triển nhanh đến mức giá thuê tăng 45% so với thu nhập trong giai đoạn 2000 đến 2014, dẫn đến sự dịch chuyển dân số có thu nhập thấp hơn khi các hộ gia đình có thu nhập cao tiến vào, theo một báo cáo của NationalLiên minh Phát triển cộng đồng người Mỹ gốc Á Châu Thái Bình Dương. Phân tích về sự tăng trưởng và phân bổ lợi ích trong Kế Hoạch Toàn Diện được cập nhật mới nhất của Seattle xác định CID là một khu vực có nguy cơ cực kỳ cao đối với sự di cư của các cư dân hiện tại cũng như một khu vực có cơ hội cực kỳ cao.

Vào tháng 1 năm 2016, nhà phát triển bất động sản Solterra đã mua nhà được xây dựng tại Bush Garden, đó là một trong những nhà hàng Nhật Bản lâu đời nhất ở Washington. Khách sạn Publix là khu nhà ở dành cho những người có thu nhập thấp, được mở lại vào tháng 8 như một khu phức hợp với 80% giá căn hộ thị trường. Kế hoạch cũng đang được thực hiện ở gần Little Saigon nhằm tái xây dựng bao gồm một khách sạn và căn hộ giá thị trường. Mặc dù những người thuê nhà và cư dân phi lợi nhuận hiện tại bị lien lụy và dự án sẽ bao gồm nhà giữ trẻ ban ngày và nhà ở giá rẻ, nhưng những lo ngại về việc liệu người thuê nhà hiện tại có đủ khả năng chi trả không gian mới. Một số cộng đồng bị lề hóa đã không còn là đại diện cho khu phố lâu năm của họ nữa, bao gồm cả Capitol Hill - một khu phố LGBTQ trong lịch sử - và khu phố Black District lịch sử. “Chắc chắn có một nỗi sợ hãi ... khu phố này sẽ thay đổi như thế nào?” Singh nói. “Vấn đề phân khu tập trung, chúng tôi đã nhìn thấy nó qua Capitol hill và qua Central District và nó rất giống, ‘Liệu chúng ta có phải là tiếp theo không?’” Maiko Winkler-Chin, giám đốc điều hành của SCIDpda và một thành viên của CIDBIA, đã làm việc trong khu phố trong hơn 10 năm. Bà nói với NBC News rằng lễ mừng Tết Nguyên Đán của khu phố đã có một sự “trôi dạt” xa khỏi nền văn hoá của nó trong những năm gần đây. “Thay vào đó, nó giống như “Hãy biến nó như một thứ tiếp thị” cho quận, và giữa mối lo ngại về sự phân bố và di dời, tôi nghĩ có một câu hỏi nhỏ ‘Làm thế nào để bạn làm cho điều này đúng hơn, nó sẽ như thế nào?’” cô ấy nói. Họ đã nỗ lực để duy trì những lễ mừng tết mà có thể thu

YESNEWS T2/2018

39


doanh nghiệp trong khu phố này đưa doanh nghiệp của họ trở nên riêng biệt, cá nhân ... đó là một phần của bản sắc của họ.” Các tổ chức, bao gồm cả SCIDpda và CIDBIA, hoạt động để lịch sử, cư dân lâu năm và nguồn gốc văn hoá vẫn còn hiện diện trong khu phố, ngay cả khi người dân và sự phát triển mới đến khu vực lân cận. “Tôi cảm thấy rằng [các nhà phát triển bên ngoài] đi vào khu phố Tôi không nghĩ họ nhận ra được lí do cho nơi chúng chúng tôi có thể ở trong một thời gian dài, các tòa nhà trông thật hài hước vì chúng tôi không thể sống ở bất cứ nơi nào khác”, Winkler-Chin nói. “Có toàn bộ lịch sử và di sản về lý do tại sao chúng tôi ở đây tại nơi này ngay tại đây.”

Khách sạn Publix, nhà ở dành cho người có thu nhập thấp trong lịch sử được mở lại vào tháng 8 như một khu phức hợp với 80% giá căn hộ thị trường. Đây là một trong những dự án tái phát triển gần đây tại Khu Phố Tàu - Quốc tế của Seattle. Imana Gunawan / Tin tức NBC

Singh chia sẻ các thành viên trong cộng đồng hy vọng rằng những kế hoạch phát triển trong khu vực có thể mang lại lợi ích cho cư dân hiện tại. Ví dụ như căn hộ giá thị trường có thể mang lại nhiều người cókhả năng hơn để mua từ các doanh nghiệp địa phương, nhưng luôn là một hành động cân bằng giữa bảo tồn và tiến bộ. Kể từ ngày khai mạc Tết Nguyên Đán, bà nói rằng CIDBIA đã nhận thấy rằng văn hoá đích thực là chìa khóa để thu hút nhiều người hơn và thúc đẩy các doanh nghiệp địa phương. Cho dù chưa thấy có ý tưởng nào được áp dụng để phát triển khu phố “Giữ đúng với những gì chúng tôi làm và những gì chúng tôi thể hiện trong sự kiện này thực sự mang lại nhiều người hơn, ví dụ như có các vũ công sư tử và rồng - cho khu phố này, điều này rất điển hình, nhưng đó là một sự thu hút rất lớn cho những người tới” cô ấy nói. “Nó thực sự tập trung vào những mảng văn hoá sẽ mang lại cho những người đánh giá cao khu phố này và văn hóa của nó.” Winkler-Chin nói rằng cô ấy chỉ hy vọng rằng trong 5 đến 10 năm tới, cô ấy vẫn sẽ thấy những nhân vật tương tự trong khu phố. “Một số điều không bao giờ thay đổi, những phụ nữ lớn tuổi chơi bài trong công viên ... các cụ bà với con cháu của họ, những thứ đã không bao giờ thay đổi”, cô nói. “Nhưng tôi muốn thấy nhiều hơn, bởi vì tôi nghĩ chúng tôi xứng đáng hơn.

Một người mua sắm đi ra chợ Đông Sing, một thị trấn nhỏ của Trung Quốc nằm ngay trung tâm Khu Phố Tàu - Quốc Tế Seattle. Khu phố là nhà của chủ yếu người có thu nhập thấp và những người nhập cư cao tuổi có nguồn gốc tử châu Á.

hút những người từ bên ngoài khu phố theo đúng bản chất của CID. Singh cho biết, cho rằng các doanh nghiệp trong khu vực lân cận chủ yếu là các nhà hàng, CIDBIA đã nỗ lực mang khách hàng vào các doanh nghiệp ẩm thực địa phương thay vì mời các xe tải thực phẩm hoặc các nhà cung cấp bên ngoài. “Thông thường chúng tôi cảm thấy rằng mọi người đến các sự kiện của chúng tôi và họ không biết họ ở đâu, như ‘Ồ, chúng tôi đang ở khu phố Tàu, nhưng tôi không thực sự biết những gì xung quanh tôi, tôi không thể đặt tên cho một doanh nghiệp nếu tôi phải làm vậy” cô ấy nói. “Các

40

YESNEWS T2/2018

Link: https://www.nbcnews.com/news/asian-america/ lunar-new-year-celebrations-struggle-identity-neighborhoods-change-n709161 Bích Loan


Mâm cỗ Tết – Nét đẹp văn hóa ba miền

T

ết Nguyên Đán là ngày lễ lớn nhất trong năm, được tất cả những người con đất Việt mong đợi. Tết là dịp để mọi người được trở về quây quần bên ra đình, hướng về Tổ tiên, cội nguồn. Nhắc đến Tết, người ta không thể không nhắc đến là mâm cơm cuối năm - mâm cơm thành kính dâng lên ông bà, tổ tiên, mâm cơm sum họp gia đình. Người Việt coi ăn uống là lễ nghi, nên văn hóa ẩm thực Việt Nam có nhiều nét đặc trưng riêng biệt, mâm cơm ngày tết ẩn chứ nhiều ý nghĩa. Mâm cỗ Tết miền Bắc là sự tinh tế, phối hợp hài hòa của các món ăn được chuẩn bị công phu, đẹp mắt. Mâm cơm miền Trung và miền Nam lại mộc mạc, giản dị, mang âm hưởng của sự sẻ chia. Mâm cỗ Tết miền Bắc “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ Cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh” Bánh chưng là linh hồn của mâm cỗ ngày Tết miền Bắc, món ăn thể hiện sự kết tinh của đất trời, mang đến khát vọng năm mới đầy đủ và sung túc. Bánh chưng đi liền với sự tích hoàng tử Lang Liêu được thần báo mộng “Trời đất không có gì quý bằng hạt gạo hãy lấy gạo nặn thành hình tròn và vuông tượng trưng cho đất và trời, nhân bánh tựa công ơn sinh thành cha mẹ”, món bánh chưng và bánh dày có nguồn gốc chính là từ đây. Đồng thời dân tộc Việt Nam có văn hóa lúa nước phụ thuộc vào yếu tố thiên nhiên rất nhiều, bánh chưng tết trong mâm cỗ dâng lên đất trời để thể hiện sự biết ơn trời đất đã cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cũng là thể hiện được chữ hiếu của người con với cha mẹ.

Để có được chiếc bánh chưng ngon đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo của người làm. Bánh được gói bằng gạo nếp thơm dẻo, kết hợp với đỗ xanh, thịt mỡ mang đến những ngày Tết trọn vị. Bánh chưng đi đôi với dưa hành. Dưa hành là một món ăn truyền thống, dân dã và bình dị trong mâm cỗ của người miền Bắc. Dưa hành ăn kèm với bánh chưng mang đến cảm giác ngon miệng và chống “ngán”. Ngoài ra, trên mâm cơm ngày Tết ở miền Bắc có đĩa xôi kèm với gà luộc rắc lá chanh, giò lụa, giò xào, nem rán, và nhiều loại rau củ để bữa cỗ thêm ngon miệng. Món nước cũng không kém phần phong phú: bóng bì nấu thập cẩm, miến nấu lòng gà và canh mọc. Tất cả tạo nên một mâm cơm ngày Tết phong phú nhiều màu sắc mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Mâm cỗ Tết miền Trung Miền Trung có đặc điểm chung về điều kiện khí hậu, thời tiết khắc nghiệt nên ẩm thực nói chung và các món ăn trong mâm cỗ ngày Tết ở miền Trung cũng có những sắc thái riêng. Một số tỉnh Bắc Trung bộ như Thanh Hóa, Nghệ An mâm cỗ Tết tương đối giống mâm cỗ miền Bắc với các món không thể thiếu: bánh chưng, thịt gà, giò lụa, canh măng miền. Các tỉnh còn lại có nhiều điểm khác biệt với cỗ miền Bắc, món bánh chưng được thay bằng bánh tét, hoặc các loại bánh tổ, bánh nổ, bánh in, bánh thuẩn, bánh già lam. Những món ăn ngày Tết của người miền Trung chú trọng yếu tố lưu trữ. Món bánh tét được gói thật chặt, nhân bánh chỉ có đậu xanh, với một lượng không quá nhiều, vì vậy có thể để dành được gần cả tháng. Món dưa món dùng ăn chung với bánh tét được làm từ đu đủ, củ cải trắng và cà rốt phơi khô, ngâm với nước mắm, để lâu đến mấy tháng vẫn

YESNEWS T2/2018

41


giòn, ngon. Ngoài ra, mâm cỗ ngày tết miền Trung còn có những món thịt bò, thịt heo ngâm nước mắm, chả, nem. Riêng xứ Huế, mâm cỗ Tết có phần phong phú và đặc sắc hơn. Đặc biệt là món gỏi thập cẩm được chuẩn bị cầu kỳ, khéo léo, có màu sắc đẹp, nguyên liệu đa dạng. Bên cạnh đĩa gỏi, cỗ tết ở Huế còn có các món dùng với cơm bò nấu thưng, bò ngâm nước mắm, cá chiên, chả ram và các món canh giò heo hầm, canh thập cẩm. Và không thể thiếu là các món nem, chả, tré là đặc trưng trong ẩm thực. Một góc mâm cỗ tết thường thấy một chén nhỏ mắm tôm chua với hương vị Huế đặc trưng. Mâm cỗ Tết miền Nam Nếu như miền Bắc có bánh chưng trong ngày Tết, thì người miền Nam có bánh tét tượng trưng cho sự no ấm. Bánh tết có nhiều loại như: bánh tết mặn (có nhân thịt heo đậu xanh), bánh tét chay (chỉ có đậu đen, dừa nạo trộn với nếp), bánh tét ngọt (nhân đậu xanh hay nhân chuối); bánh tét nhân thập cẩm (tôm khô, trứng muối, lạp xưởng), đặc biệt là bánh

42

YESNEWS T2/2018

tét lá cẩm, lá gấc, bánh tét ngũ sắc. Tết ở miền Nam không thể thiếu nồi thịt kho tàu. Thịt phải mềm mà không nát, ăn kèm với dưa giá cải chua. Khổ qua hầm thịt cũng là món đặc trưng ngày Tết của người miền Nam. Người miên Nam ăn khổ qua với mong ước năm mới Tết đến mọi sự khổ cực đều qua đi, mang lại niềm may mắn cho cuộc sống. Các món thường thấy khác trên mâm cỗ gồm có: nem bì, lòng heo khìa, giò heo nhồi, lạp xưởng tươi, gỏi gà xé phay trộn củ hành, củ kiệu chua và tôm khô kiệu chua. Và bổ sung thêm vào mâm cỗ là các món rau xanh để đỡ “ngán” và cung cấp đủ dưỡng cho cơ thể. Mâm cỗ Tết các miền có sự khác biệt, nhưng đều mang ý nghĩa là mâm cơm tỏ lòng hiếu kính với ông bà tổ tiên, và cũng là bữa cơm đầu năm gia đình sum họp. Chính vì ý nghĩa lớn lao này, mỗi người dân đất Việt dù ở phương trời nào cũng nhớ về mâm cơm ngày Tết, mâm cơm gắn kết tình thân thiêng liêng trong mỗi gia đình Việt. Ngọc Thanh


Những ngày cuối năm Thầy giáo của tôi là một trong những người có ảnh hưởng nhất với tôi trong cuộc đời. Sau 10 năm làm tham vấn trị liệu tâm lý ở Việt Nam, thầy trở về Pháp. Khi về nước, thầy vẫn miệt mài với cuốn sách hơn 600 trang của thầy về phân tâm học. Tháng trước, khi lớp tôi skype với thầy, thầy bảo thầy vừa đăng kí học một khóa đào tạo về giáo dục. Khóa học của thầy sẽ diễn ra trong 4 năm. Và năm nay thầy hơn 70 tuổi. Tôi có quen một em gái. Em đang làm cho một ngân hàng. Thật tệ là tôi chẳng thể nhớ nổi vị trí em làm là gì. Tôi cũng không biết lương tháng của em bao nhiêu, một năm được thưởng bao tiền, sếp trực tiếp là ai. Nhưng tôi biết em mới chỉ bắt đầu công việc 1 năm rưỡi và để có được vị trí của em, yêu cầu thường là 6-7 năm kinh nghiệm trong ngành. Tôi biết em thường về nhà từ văn phòng rất muộn, sau 10h tối là bình thường. Có lần em còn ngủ quên trên xe taxi khi về nhà. Và trong khi tôi đang gõ những dòng này, tôi không chắc liệu em đã đi ngủ chưa, hay vẫn bận bịu với những báo cáo cuối năm. Năm vừa qua với tôi không phải là một năm có nhiều thành tựu. Đi nhiều nơi, không? Gặp nhiều người, không? Kiếm nhiều tiền, không? Thăng tiến trong sự nghiệp, càng không? Nhưng những thứ đã lớn lên bên trong mình là những thứ mà mình luôn cảm thấy biết ơn. Hôm nay, ngày đầu năm cũng không có nhiều điều đặc biệt. Mình ở nhà, skype học tiếng trung với cô giáo của mình, tập nốt bài piano đang học dở. Tôi vẫn vật lộn với việc phát âm tiếng trung, vẫn đánh sai nốt nhạc, chệch nhịp phách, vẫn làm những việc mà người khác cho là phù phiếm. Nhưng cuộc sống này có nhiều thứ phù phiếm lắm. Người ta hay nói với bạn về tuổi trẻ có quyền được thử, được sai. Người ta hay đặt những kế hoạch vào năm mới để giữ cho bản thân không chệch khỏi những mục tiêu dài hạn. Người ta cũng hay rao giảng về cái gọi là đam mê, ước mơ rằng phải sống với nó, phải hết mình. Người ta nghe theo những điều bạn nói nhiều khi không phải bởi bạn nói đúng, chỉ đơn giản là họ muốn dựa vào bạn. Tuy nhiên, khi người ta nói tuổi trẻ có quyền được sai, nhiều khi họ cũng không hiểu tuổi trẻ là gì? Khi người ta đặt ra những mục tiêu dài hạn, họ không biết những mục tiêu đó là để cho ai, cho chính mình hay cho những người xung quanh mình. Đam mê, ước mơ cuối cùng có phải chỉ là những lời quảng cáo bóng bẩy của nhà tuyển dụng. Các câu hỏi trên dẫn lối chúng ta về với một số vấn đề cơ bản của cuộc sống và giá trị sống của mỗi cá nhân. Tháng trước, mình có đi một buổi thuyết giảng về Wittgenstein của anh Trịnh Hữu Tuệ. Wittgenstein trong cuốn sách đầu tiên của ông (Tractatus Logico-Philosophicus) có đề cập đến giá trị đạo đức. Đó là phần hấp dẫn mình nhất “Ý nghĩa của thế giới phải nằm ngoài nó. Trong thế giới, mọi thứ hiện diện như chúng hiện diện, diễn ra như chúng diễn ra. Trong thế giới không thể tồn tại giá trị và nếu có thì giá trị đó không có giá trị. Nếu có một giá trị có giá trị, nó sẽ phải nằm ngoài tất cả những gì diễn ra và hiện diện. Bởi tất cả những gì diễn ra và hiện diện đều ngẫu nhiên. Cái làm

chúng không ngẫu nhiên không thể nằm trong thế giới, vì nếu vậy thì chúng lại trở thành ngẫu nhiên. Nếu giá trị đạo đức không nằm trong thế giới mà ngôn ngữ chỉ có thể nói về những gì nói về thế giới, chúng ta không thể dùng ngôn ngữ để nói về giá trị, về đạo đức học. Đạo đức học không thể nói ra bằng lời, diễn đạt bằng ngôn ngữ mà chỉ có thể mang tính tiên nghiệm. Khi ta đưa ra một quy tắc đạo đức, câu hỏi đầu tiên là nếu không làm như thế này thì sẽ như thế nào. Mặc dù đạo đức học rõ ràng không liên quan đến ban thưởng và hình phạt theo nghĩa bình thường. Nhưng tại sao chúng ta vẫn hỏi nếu chúng ta không làm thì sao. Chứng tỏ phần thưởng của hành động đạo đức là hệ quả của hành động đạo đức đó, tức là nó làm nằm trong cấu trúc nội tại của nó. Chính vì thế, hành động đạo đức là phần thưởng của hành động đạo đức. Rõ ràng phần thưởng là một cái gì đó dễ chịu và hình phạt phải là một cái gì khó chịu. Nhưng phần thưởng đã nằm trong hành động, phần thưởng là sự sung sướng. Do đó chỉ có một quy tắc đạo đức duy nhất là HẠNH PHÚC (BE HAPPY).” Phần thưởng với hình phạt của mỗi cá nhân là không giống nhau. Không phải với tất cả các cá nhân, phần thưởng là sự dễ chịu. Sự dễ chịu với người này có thể là sự khó chịu với người khác và ngược lại. Chính vì vậy theo mình, quy tắc đạo đức duy nhất có lẽ không đơn thuần là hạnh phục mà nên là hạnh phúc và không hạnh phúc. Tức là chúng ta có thể hạnh phúc, không hạnh phúc hoặc vừa hạnh phúc vừa không hạnh phúc thì chúng ta vẫn hạnh phúc. Năm mới, chúc các bạn luôn hạnh phúc!

Thùy Liên (Nguyên Tổng biên tập đầu tiên của Yesnews)

YESNEWS T2/2018

43


CUỘC ĐẠI DI TẢN CỦA NGƯỜI TRUNG HOA ĐÓN NĂM MỚI: Ở ĐÂU VÀ BẰNG CÁCH NÀO Bắc kinh, Thương Hải, Quảng Châu,… là những địa điểm du lịch lớn nhất với gần 3 tỉ lượt ghé thăm trong suốt thời gian gần đây. Đây được coi là cuộc di dân thường niên lớn nhất thế giới diễn ra hằng năm. Hàng triệu người Trung Quốc trở về nhà để đón ngày tết cổ truyền với gia đình. Các nhà chức trách mong đợi số lượng người cao kỉ lục trong kì nghỉ lễ này. Bộ Giao thông Vận tải dự đoán con số này lên tới 2,98 tỉ chuyến đi trong khoảng thời gian từ ngày 13 tháng 1 đến ngày 20 tháng 2.

Nó diễn ra khi nào? Khoảng thời gian nghỉ bắt đầu từ 15 ngày trước Tết âm lịch cùng với 25 ngày sau năm mới. Trong năm nay số ngày nghỉ còn kéo dài từ ngày 13 tháng 1 cho tới tận ngày 21 tháng 2 theo lịch dương. Hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã cho biết lượng người du lịch đỉnh điểm trong thời gian này đã đạt tới 83 triệu hành khách vào ngày thứ 2 trên tất cả các phương tiện.

XUÂN VẬN

Ai sẽ di chuyển nhiều trong giai đoạn này?

Ở Trung Quốc những cuộc đại di chuyển được biết đến như là “xuân vận”. Nó đề cập đến khoảng thời gian 40 ngày đầu năm mà trong khoảng thời gian đó hàng triệu người Trung Quốc trở về nhà đón tết âm lịch tạo nên một cuộc di cư khổng lồ từ thành phố về các vùng nông thôn. Thuật ngữ này được sử dụng phổ biến trên các phương tiện thông tin truyền thông bởi People’s Daily trong những năm 80 của thế kỉ trước. Hiện tại nó vẫn được sử dụng như 1 thuật ngữ chính thức được thông qua bởi Bộ Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn Trung Hoa cùng với Bộ Giao thông Vận tải và Cục Quản lý Hàng không dân dụng để thông báo về lượng người có nhu cầu di chuyển trong khoảng thời gian nghỉ lễ.

Hầu hết những người di chuyển đều là công nhân cùng với học sinh sinh viên có quê ở các vùng nông thôn. Trung Quốc có khoảng 277.5 triệu lao động di cư chiếm tới 26 phần trăm lực lượng lao động toàn quốc theo con số được công bố hồi năm ngoái bởi Tổng Cục Thống kê quốc gia. 78 triệu lao động di cư đi 1 quãng đường rất xa quê hương để sinh sống và làm việc thay vì làm việc tại quê nhà.

44

YESNEWS T2/2018

Tại sao họ lại chọn khoảng thời gian này để di chuyển? Tết âm lịch là kỳ nghỉ lễ quan trọng nhất trong năm theo văn hoá của người Trung Hoa. Đó cũng là cơ hội duy nhất hàng năm cho rất nhiều lao động di cư trở về quê hương


từ những thành phố lớn để đoàn tụ với gia đình vì Tết Nguyên đán là kỳ nghỉ dài ngày duy nhất, theo luật định của quốc gia theo luật lao động. 61 triệu trẻ em ở các vùng nông thôn Trung Quốc bị bỏ lại ở các vùng quê bởi bố mẹ của chúng những công nhân di cư tìm kiếm công việc ở các thành phố ven biển theo số liệu năm 2017 bởi Ủy ban Quốc gia về Y tế và Kế hoạch hóa Gia đình. Họ trở về đâu? Bắc Kinh, Thương Hải, Quảng Châu, … là những địa điểm có nhiều người di chuyển nhất năm nay theo các trang web tìm kiếm trực tuyến lớn của Trung Quốc. Các địa điểm phổ biến trên đất liền, nội địa và các thành phố bao gồm Jinan, thủ phủ của tỉnh Sơn Đông, và Côn Minh ở tỉnh Vân Nam. Theo số liệu bán vé tàu và máy bay bởi Alitrip- một bộ phận của tập đoàn thương mại điện tử khổng lồ Alibaba làn sóng người dân trở về nhà có thể hình dung theo sơ đồ được đề cập phía trên. Alitrip công bố lượng giao dịch đã vượt qua 100 tỉ nhân dân tệ (khoảng 112 tỉ $ Hồng Kông) trong năm ngoái và có tới hơn 200 triệu người đăng kí. Nó cung cấp cho the Post dữ liệu của top 10 những địa điểm di chuyển bằng tàu và máy bay từ Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu và Thâm Quyến từ ngày 20 tháng 1 đến 28 tháng 2 và những nơi mọi người thường lui đến để du lịch, di chuyển giữa các thành phố từ 30 tháng 1 đến ngày 3 tháng 2 theo dương lịch. Theo đó Top 2 địa điểm được ghé đến nhiều bằng tàu và máy bay là Trùng Khánh và Thành Đô ở tỉnh Tứ Xuyên với khoảng cách khung bình là 1437

km từ những thành phố lớn. Xian và Vũ Hán đã đưa ra bốn điểm đến hàng đầu để du lịch trong dịp năm mới âm lịch từ các thành phố lớn của vùng duyên hải. Những địa điểm này được rất nhiều du khách yêu thích lựa chọn bao gồm Lò nướng cay của Vũ Hán, gấu trúc dễ thương ở tỉnh Tứ Xuyên và các chiến binh đất nung ở Tây An tuy vậy số lượng đó cũng chỉ chiếm 1 ít trong rất nhiều người từ những thành phố đông đúc ở Trung Quốc. Mọi người đi du lịch như thế nào? Bộ Giao thông vận tải ước tính có khoảng 2.98 tỉ chuyến du lịch trong những ngày tết tăng 2,2 phần trăm so với năm 2016. Số liệu bao gồm cả những chuyến đi từ Đài Loan, Hồng Kông và Ma Cao. Cách thức phổ biến nhất là đường bộ và đường sắt. Mọi người di chuyển bằng đường bộ cho những chuyến đi trung bình 70 km theo số liệu của Cục thống kê quốc gia chiếm tới 85 phần trăm lượng tham gia giao thông ở nước này tức là khoảng 2,5 tỉ chuyến đi. 12 phần trăm trong đó tức là 356 triệu sẽ là di chuyển bằng tàu tương đương với số lượng người dân của Mỹ và Canada thực hiện những chuyến đi xa. Những chuyến đi bằng tàu thủy và máy bay sẽ chiếm lần lượt là 1,4 và 2 phần trăm. Hồng Dung

YESNEWS T2/2018

45


Quản lí bản tin Phòng công tác chính trị và quản lí sinh viên ĐH KTQD Chịu trách nhiệm bản tin Đoàn Thanh niên Cộng sản - ĐH KTQD Cố vấn nội dung Phòng Quản lí khoa học ĐH KTQD Thực hiện nội dung, biên tập và phát hành CLB Sinh viên Nghiên cứu Khoa học ĐH KTQD Tổng Biên tập: Nguyễn Xuân Lộc Biên tập: Mạnh Hùng, Thu Hà, Huy Hoàng Đinh Hoa, Thu Thủy, Giang Đào Nội dung: Quế Giang, Mê Ghi, Thùy Linh, Khánh Linh Đoàn Hiền, Bích Loan, Hồng Dung Ngọc Thanh, Thùy Liên, Nguyễn Anh Hùng Thiết kế và trình bày: Xuân Lộc Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về Địa chỉ: Phòng 121 – nhà 11 Fanpage: www.facebook.com/pages/Yesnews/ Issuu: issuu.com/yesnews4 Email: yesnews.neu@gmail.com 46

YESNEWS T2/2018



Yesnews Giá bán: 40.000 đồng


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.