Yesnews
09
1
Lời mở đầu
Yesnews
09
Quý bạn đọc thân mến! Các bạn đã từng nghe đến hãng Kodak – “niềm tự hào của nước Mỹ” đi đầu trong ngành công nghiệp máy ảnh suốt những năm thế kỉ 20? Nếu như năm 1988, Kodak được ví như “con gà đẻ trứng vàng” khi chiếm tới 85% lượng sản xuất giấy in ảnh trên toàn thế giới thì chỉ ba năm sau đó, Kodak thất thủ và buộc phải phá sản trước xu hướng chụp ảnh bằng điện thoại di động và máy ảnh kỹ thuật số. Một tên tuổi lớn đành ngậm ngùi đi vào dĩ vãng trước làn sóng công nghệ mạnh mẽ. Chắc hẳn đến đây bạn đọc đã hình dung ra sự thay đổi đầy bất ngờ của công nghệ. Thế nhưng, đó chưa phải là tất cả. Theo các chuyên gia dự báo về khoa học, những năm tiếp theo của thế kỷ 21 chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến những biến đổi đầy ngoạn mục của một cuộc cách mạng mới - Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Đây là xu hướng kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể, vạn vật kết nối Internet (IoT) và các hệ thống kết nối Internet (IoS). Điều này sẽ tạo ra những lĩnh vực công nghệ và kiến thức mới có thể thay đổi mọi thứ trong tương lai, sự phát triển nhanh chóng và tân tiến hơn cả những gì bạn tưởng tượng. Và khi đó, cảm giác không thể tưởng tượng quen thuộc đến mức bạn sẽ không còn ngạc nhiên hay giật mình nữa, khi mỗi ngày tỉnh dậy lại là một ngày hoàn toàn mới. Vậy trong tương lai, những công nghệ mới nào sẽ xuất hiện và xu hướng biến đổi là gì ? Trước tình hình đó, các tập đoàn lớn sẽ có những bước đi chiến lược ra sao và định hướng công nghệ như thế nào? Cũng như những tác động kéo theo liên quan đến nghề nghiệp trong tương lai… Và chúng ta, những người trẻ sẽ chọn cho mình cách nào để đối mặt với những cơ hội và thách thức của cuộc cách mạng này? Tương lai của công nghệ bắt đầu từ những ước mơ hiện tại, bắt đầu từ bạn và tôi hay nó thống trị và điều khiển lại chính chúng ta? Cùng Yesnews khám phá qua ấn phẩm tháng 9 với chủ đề: “Công nghệ của tương lai”. Chúc bạn đọc có thời gian vui vẻ và trải nghiệm khi đọc báo Yesnews!
Thân! Ban biên tập Yesnews
Yesnews Quản lí bản tin
Điểm tin trong tháng
Phòng công tác chính trị
Điểm tin kinh tế tháng 9
và quản lí sinh viên ĐH KTQD Chịu trách nhiệm bản tin Đoàn Thanh niên Cộng sản - ĐH KTQD
09
Trang 1
Cố vấn nội dung
Lăng kính khoa học
Phòng quản lí khoa học ĐH KTQD
Công nghệ sinh học Tương lai của nhân loại
Thực hiện nội dung, biên tập và phát hành CLB Sinh viên Nghiên cứu Khoa học ĐH KTQD
Ban Biên tập: Thủy Phạm, Hương Bùi, Lê Trang, Hoài Mơ.
Trang
Hình 1: Công nghệ sinh học gắn liền với kỹ thuật gen - DNA
5
Nội dung: Đinh Mây, Nguyễn Huyền, Ndh Nhung, Thanh Hoàng, Thanh Tú, Đinh Hoa, Hồng Hạnh, Mai Trang.
Lăng kính khoa học
Trí tuệ nhân tạo
Thiết kế và trình bày: Lê Ngọc Huyền, Nguyễn Trung Hiếu. Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về Địa chỉ: Phòng 121 – nhà 11 Đại học Kinh tế quốc dân Email: yesnews.neu@gmail.com
Kỳ thủ cờ vây số 1 Hàn Quốc Lee Sedol bị đánh bại bởi hệ thống trí tuệ thông minh AlphaGo
Trang 8
CAS
Yesnews
09
Lăng kính khoa học
Công nghệ tương lai của bảo quản nông sản
Đông lạnh không dùng CAS:
Đông lạnh bằng CAS:
Trang 11
Nhìn ra thế giới
Công nghệ đã thay đổi
môi trường làm việc như thế nào?
Những hậu quả mà sự đổi mới công nghệ gây ra cho thị trường lao động:
Bằng chứng cụ thể từ thời kỳ
Đại Khủng hoảng Trang 14
Trang 17
Góc nội bộ
Tâm sự của YESer Trang 21
CHÍNH TRỊ ĐẦU KHÓA CÙNG K58
Trang 23
1
CPI tháng 9 tăng mạnh
Theo công bố của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 9/2016 tăng 0,54% so với tháng trước và tăng 3,34% so với cùng kì năm trước. Nguyên nhân khiến CPI tăng nhanh là các quyết định hành chính, đặc biệt là nhóm giáo dục với mức tăng 7,19%. Việc giá xăng, dầu được điều chỉnh tăng vào ngày 19/8/2016 và ngày 5/9/2016 cũng làm cho chỉ số giá của nhóm giao thông tăng đáng kể. Ở chiều ngược lại, nhóm bưu chính viễn thông giảm nhẹ 0,07% so với tháng trước. Lạm phát cộng dồn của Việt Nam cho tới thời điểm này mới đang ở mức 3,14%, càng thêm cơ sở để khẳng định lạm phát năm nay sẽ được kiềm chế ở mức dưới 5%.
Điểm tin kin
Tháng 9, CPI trên đà tăng trưởng khá nha biệt nhóm giáo dục (học phí) tăng nhanh. Trên hoang mang với định hướng chính sách tiền tệ c giới, Cục Dự trữ Liên Bang Mỹ (FED) và Ngân lỏng, một bên thắt chặt. Trong khi đó, thông tin p phải thu hồi hàng triệu điện thoại Galaxy Note 7 lớn Hàn Quốc.
http://cafef.vn/hoc-phi-tang-manh-khien-cpi-thang-9-tangtren-05-so-voi-thang-8-20160924104001892.chn
2
Top 10 công ty được người lao động mong muốn làm việc nhất Việt Nam
3
Số người tham gia đa cấp tại Việt Nam giảm hơn một nửa
Trang JobStreet Việt Nam công bố Top 10 công ty được người lao động lựa chọn là nơi mong muốn làm việc nhất. Trong đó, các tập đoàn đa quốc gia có trụ sở chính ở nước ngoài 10 công ty được người lao động mong muốn làm việc nhất Việt Nam năm 2016 chiếm ưu thế với 6/10 vị trí. Dẫn đầu bảng xếp hạng là công ty Unilever ettel, Intel. Ba đại diện cuối danh sách của top Việt Nam, tiếp theo là Công ty Cổ phần sữa Việt 10 thuộc về lĩnh vực hàng tiêu dùng nhanh là Nam Vinamilk và tập đoàn Vingroup. Bốn vị trí Nestle, P&G, Suntory Pepsico. kế tiếp thuộc lĩnh vực công nghệ được chia đều http://cafef.vn/10-cong-ty-duoc-nguoi-lao-dong-mongcả “nội” lẫn “ngoại” gồm Samsung, FPT, Vi- muon-lam-viec-nhat-viet-nam-20160906133500067.chn
Tính đến tháng 9/2016, số lượng doanh nghiệp bán hàng đa cấp là 50 doanh nghiệp, giảm 17 doanh nghiệp so với năm 2015. Trong đó 9 doanh nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận, 6 doanh nghiệp có giấy chứng nhận bị chấm dứt hiệu lực và 2 đơn vị tạm dừng hoạt động. 1
Nửa đầu năm 2016 ghi nhận hơn 500.000 người tham gia vào mạng lưới đa cấp tại Việt Nam, giảm 57% so với 1.162.000 người của cùng kỳ năm 2015. Đây là một số liệu đáng chú ý trong báo cáo sơ kết 6 tháng thực hiện chỉ thị số 02 về tăng cường quản lý hoạt động bán hàng
nh tế tháng 9
anh so với tháng trước do nhiều nguyên nhân, đặc thị trường tài chính quốc tế, nhà đầu tư vô cùng của hai Ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế n hàng trung ương Nhật Bản (BOJ), một bên nới phá sản của Hajin Shipping cùng vụ việc Samsung 7 đã làm dấy lên lo ngại về sức khỏe của các ông
đa cấp của Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công Thương).
5
Mỹ chính thức tăng thuế chống bán phá giá tôm Việt Nam
Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã chính thức ra phán quyết cuối cùng áp thuế chống bán phá giá với tôm đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường này trong giai đoạn từ 1/2/2014 đến 31/1/2015. Theo đó, mức thuế các doanh nghiệp bị đơn bắt buộc và tự nguyện phải chịu là 4,78%, cao so với mức thuế sơ bộ 3,56% mà DOC công bố hồi tháng 3. Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, việc DOC tăng thuế chống bán phá giá với tôm Việt sẽ gây khó khăn cho xuất khẩu vào thị trường này thời gian tới. 7 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam vào Mỹ đạt 364,8 triệu USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
http://kinhdoanh.vnexpress.net/tin-tuc/hang-hoa/myhttp://vneconomy.vn/thi-truong/so-nguoi-tham-gia-dacap-tai-viet-nam-giam-hon-mot-nua-20160919044148458. chinh-thuc-tang-thue-chong-ban-pha-gia-tom-viet-3467204. html htm
4
Xoài Việt lần đầu bày bán tại Australia
Ngày 21/9, những trái xoài tươi có xuất xứ từ Đồng Tháp đã lần đầu tiên được bày bán tại các siêu thị ở thành phố Perth, Australia với giá 14,99 AUD/kg (khoảng 255.000 VND/kg). Đây là những trái xoài được trồng theo quy trình VietGAP phù hợp với các tiêu chuẩn của Australia. Tấn xoài đầu tiên do Công ty Agricare Việt Nam xuất khẩu thăm dò thị trường sau khi Australia chính thức cấp phép, mở cửa cho trái xoài tươi của Việt Nam. Như vậy, sau vải, xoài là loại quả tươi thứ hai của Việt Nam có mặt tại Australia. Dự kiến, đầu năm 2017, quốc gia này Những trái xoài tươi đầu tiên của Việt Nam đã xuất hiện trên thị trường Australia với giá hơn 255.000 đồng/kg tiếp tục cấp phép cho thanh long của Việt http://cafebiz.vn/xoai-viet-lan-dau-ban-o-australia-giaNam. Chanh leo, nhãn, vú sữa,... cũng 250000-dong-kg-20160922194901255.chn đang được kỳ vọng là những loại trái cây của Việt Nam xuất hiện ở thị trường khó tính này. 2
6
Hanjin Shipping phá sản
7
Chính sách tiền tệ: FED phát đi tín hiệu cứng rắn thắt chặt, BOJ nới lỏng van
Ngày 31/8, Hanjin Shipping, hãng tàu lớn nhất Hàn Quốc nộp đơn xin phá sản và được Tòa án Hàn Quốc chấp thuận. Ngày 5/9, Hanjin cho biết sẽ nộp đơn xin bảo hộ phá sản tại hơn 40 quốc gia để giúp giảm thiểu những tác động từ việc đệ đơn xin phá sản. Ngay lập tức, cổ phiếu của Hanjin đã lao dốc 30%. Vụ việc trên đã gây nhiều lo ngại về những rắc rối thương mại cũng như Một tàu chở hàng của hãng Hanjin tương lai của ngành vận tải biển. Việc niềm tin giữa các nhà xuất khẩu và các hãng phải gấp rút tìm kiếm hãng vận tải để kịp đơn vận tải. hàng sẽ khiến các công ty phải chấp nhận mức h t t p : / / v t v. v n / t a p - c h i - k i n h - t e - c u o i - t u a n / h a n g chi phí cao, khiến giá cước vận tải tăng mạnh tau-hanjin-pha-san-va-he-luy-doi-voi-kinh-te-toantrong thời gian tới. Bên cạnh đó là sự mất cau-20160910113544599.htm
Cùng ngày 22/9, BOJ tuyên bố tăng cường mở van chính sách tiền tệ, trong khi đó, FED lại đặt nền móng cho chính sách tiền tệ cứng rắn trong tương lai. BOJ sẽ cố gắng kiểm soát thị trường trái phiếu dài hạn vốn bị phụ thuộc vào nhà đầu tư, đây là một bước tiến mới cho thấy nỗ lực vực dậy nền kinh tế thông qua chính sách tiền tệ của Nhật Bản. Đặc biệt, BOJ còn đặt mục tiêu lợi suất trái phiếu chính phủ 10 năm là khoảng 0%, đồng thời nâng mục tiêu lạm phát. Trong khi đó, FED phát đi một tín hiệu chắc chắn rằng phía này sẽ nâng lãi suất vào cuối năm. Mặc dù Fed có giữ lời hay không vẫn là một câu hỏi, nhưng ngay sau cuộc họp FED, các chỉ số trên sàn tương lai đã nâng mức dự báo nâng lãi suất vào cuối năm lên trên 50%. Cho dù là kéo hay đẩy thì kế hoạch của cả hai ông lớn đều đem lại rủi ro cho thị trường. Sự can thiệp của BOJ khiến đường cong lãi 3
Fed và BoJ trái chiều, nhà đầu tư mắc kẹt
suất ít ổn định hơn. Sau nhiều lần thất hứa, có thể nhà đầu tư cũng sẽ không xem trọng thông điệp cảnh báo của FED mà lại sa vào những sai lầm năm ngoái – thời điểm trước khi FED nâng lãi suất, tội của FED là đặt nhà đầu tư vào nguy hiểm mà không báo trước. http://cafef.vn/fed-va-boj-trai-chieu-nha-dau-tu-macket-2016092215332125.chn
8
G20: tương lai mịt mù của thị trường thép thế giới
Tại hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra tại Hàng Châu – Trung Quốc trong tháng 9 vừa qua, lần đầu tiên trong lịch sử thị trường thép trở thành vấn đề nổi bật được đưa ra bàn luận. Tình trạng dư thừa công suất và sản lượng của ngành sản xuất thép đã trở thành “một vấn đề toàn cầu”, đòi hỏi “một giải pháp toàn cầu”, chứ không còn là chuyện của một quốc gia. Làn sóng xuất khẩu thép ồ ạt của Trung Quốc những năm gần đây đã kéo giá thép giảm mạnh trên toàn cầu, gây ảnh hưởng lớn đến các quốc gia sản xuất thép khác. Dưới sức ép của các đối tác thương mại, Trung Quốc đến lúc này đã có những cố gắng làm giảm sản lượng thép sản xuất trong nước và chuyển hướng sang “xuất khẩu nhà máy thép”. http://www.thesaigontimes.vn/151368/Thi-truongthep-the-gioi-Tuong-lai-khong-sang-sua.html
9
Doanh nghiệp Mỹ giấu 2,5 nghìn tỷ USD ở nước ngoài
Theo báo cáo mới nhất của công ty tư vấn độc lập Capital Economist, giới doanh ngiệp Mỹ cất giữ tới 2,5 nghìn tỷ lượng tiền mặt ở nước ngoài. Báo cáo trên công bố trong bối cảnh Ireland truy thu 14,6 tỷ USD tiền thuế từ hãng công nghệ Mỹ Apple. Capital Economics ước tính hiện Apple đang “giấu” số lợi nhuận tích lũy 91,5 tỷ USD ở nước ngoài, nhưng cho rằng hãng này không phải là công ty Mỹ giấu nhiều tiền mặt nhất ở nước ngoài, 2 tập đoàn lớn GE và Microsoft mỗi công ty có hơn 100 tỷ USD ở nước ngoài. Hiện Mỹ đang đòi hỏi các công ty phải đóng thuế doanh nghiệp 35%, mức cao nhất trong các nước phát triển. Quy định
này rõ ràng đã khiến các công ty Mỹ cố gắng giữ lợi nhuận ở nước ngoài. Vấn đề cải cách chính sách thuế hiện đang là bài toán khó cho các nhà chức trách Mỹ. http://vneconomy.vn/the-gioi/doanh-nghiep-my-dang-giau25-nghin-ty-usd-o-nuoc-ngoai-20160920084825314.htm
10
Samsung thu hồi Galaxy Note 7, Apple ra mắt iPhone 7 và 7 plus
Ra mắt trước iPhone 7 nửa tháng, lẽ ra, Galaxy Note 7 sẽ có bước đi trước thắng lợi so với đối thủ đến từ Apple, nhưng niềm vui của Samsung “ngắn chẳng tày gang”. Ngày 2/9, trong cuộc họp báo bất thường, chủ tịch Samsung Electronics thừa nhận lỗi pin của Note 7, khởi động chiến dịch thu hồi 2,5 triệu chiếc Note 7 trên thị trường, đánh dấu giai đoạn “đen tối” của ông lớn di động. 10 tỷ USD giá trị thị trường tập đoàn này đã bốc hơi khỏi thị trường chứng khoán. Sự cố của đối thủ Samsung đã khiến cho sự kiện ra mắt iPhone 7 và 7 plus của Apple càng được quan tâm hơn. Ra mắt ngày 7/9, 2 sản phẩm mới của Apple đã có những cải tiến so với các thế hệ trước như loại bỏ nút home vật lý, hiệu năng vượt trội của chip xử lí A10 Fusion, có khả năng chống nước... Với những điểm nâng cấp trên, iPhone 7 đã phần nào khiến các nhà đầu tư yên tâm hơn về tương lai của Apple, giá cổ phiếu của Apple đã lần đầu tiên tăng sau một sự kiện ra mắt iPhone trong vài năm gần đây. http://soha.vn/samsung-mat-gi-sau-vu-trieu-hoi-lich-sunote7-20160912171615397rf2016091510193024.htm http://genk.vn/gia-co-phieu-cua-apple-lan-dau-tientang-sau-mot-su-kien-ra-mat-iphone-trong-vai-nam-ganday-20160908040700169.chn
Tổng hợp:
Đinh Mây & Nguyễn Huyền
4
Lăng kính khoa học
Yesnews
09
Công nghệ sinh học Tương lai của nhân loại Theo thông tin trong tháng 9 mới đây, một thí nghiệm thành công của các nhà khoa học Anh về việc tạo ra lứa chuột khỏe mạnh bằng phương pháp thụ tinh phôi thai “giả”. Tiến sĩ Tony Perry, người đứng đầu nghiên cứu có nói: “Công trình của chúng tôi thách thức các lý thuyết về sinh sản tồn tại từ năm 1827 rằng động vật có vú chỉ được sinh ra nếu trứng thụ tinh với tinh trùng”. Thí nghiệm này đã đưa đến một quan điểm rằng liệu trong tương lai tới đây, chúng ta có thể có con mà không cần nhờ đến trứng của mẹ? Vậy, công nghệ này là gì và nó sẽ tác động đến toàn xã hội trong tương lai ra sao? Công nghệ sinh học là gì? Công nghệ sinh học là quá trình sản xuất các sản phẩm trên quy mô công nghiệp (quy mô lớn), trong đó nhân tố tham gia trực tiếp là các tế bào sống (như vi sinh vật, động – thực vật). Ngoài dòng Công nghệ sinh học truyền thống như các ứng dụng lên men rượu, phomat,… thì hiện nay
Công nghệ sinh học hiện đại đã và đang có sức ảnh hưởng mạnh tới nhân loại như công nghệ di truyền, tạo kháng thể, tạo dòng vi khuẩn tổng hợp protein người,… Công nghệ sinh học hiện đại ra đời cùng với sự xuất hiện kỹ thuật gen, cơ sở sinh học được áp dụng ở đây bao gồm sinh học phân tử, sinh học tế bào, hóa sinh học, di truyền học,…
Hình 1: Công nghệ sinh học gắn liền với kỹ thuật gen - DNA 5
Sinh con không cần trứng là như thế nào? Các nhà khoa học Anh đã tiến hành thí nghiệm bằng cách tiêm hóa chất vào trứng chưa thụ tinh để biến nó thành một phôi “giả”, tương đối giống tế bào bình thường như tế bào da ở cách phân chia và kiểm soát DNA. Có thể nói, khi trứng được thụ thai một cách bình thường, các tế bào tự phân chia, phát triển và tạo ra phôi thai. Như vậy, ý tưởng ở đây là các nhà khoa học đã biến đổi tế bào trứng thành tế bào bình thường khác, và dùng nó với tư cách là một phôi “giả” để tạo ra lứa chuột mới. Đáng ngạc nhiên kết quả của thí nghiệm này đạt được là 30 con chuột khỏe mạnh ra đời. Các nhà khoa học cho biết, những chú chuột này có thể trạng và tuổi thọ tương đương chuột con sinh ra theo
Lăng kính khoa học
Yesnews
09
Hình 2: Quy trình nhân bản vô tính ở động vật cách bình thường. Cũng được song các chuyên gia nhận duy trì và phát triển số lượng biết thêm là tỷ lệ thành công định công trình trên đem đến nhờ phương pháp sinh sản của phương pháp này là 24%, hy vọng rất lớn về duy trì này. cao hơn hẳn so với tỷ lệ các nòi giống cho các loài động Ngoài ra, phương pháp phương pháp sinh sản vô tính vật đứng trước nguy cơ tuyệt sinh sản này có thể mang hiện nay (chỉ từ 1 – 2%). chủng. Ta có thể để ý rằng có đến hy vọng cho con người Nhưng tiến sĩ Perry cũng nói vô số các loài động vật hiện về cách sàng lọc và kết hợp rõ rằng thử nghiệm trên chuột đang có tên trong sách đỏ như các gen tốt, loại bỏ các gen chỉ chứng minh rằng kỹ thuật Cá mặt trăng, Sao la, Báo xấu, hạn chế rủi ro xuất hiện này sẽ hoạt động về nguyên Amur, Cá voi lưng thẳng… các gen xấu so với sinh sản tắc và sẽ cần nghiên cứu nhiều và nhiều loài động vật khác. thông thường (trứng kết hợp hơn trước khi nó có thể khả Một khi công trình này thành với tinh trùng). Nhờ đó có thể thi về mặt kỹ thuật. Ông nói: công trên quy mô lớn, sẽ có tạo ra các thế hệ sau mạnh “Liệu chúng ta có thể làm điều rất nhiều loài động vật được khỏe, có khả năng thích ứng đó? Tôi không biết. Nhưng tôi nghĩ, nếu có thể, một ngày xa xôi nào đó loài người sẽ nhìn lại ngày hôm nay và nói rằng đây là thời điểm mọt thứ bắt đầu”.
Điều này ảnh hưởng như thế nào đến nhân loại?
Về mặt tích cực: Dù đang chỉ dừng lại ở mức thí nghiệm trên chuột
Hình 3: Kỹ thuật này mang lại hy vọng cho những loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng
6
Lăng kính khoa học cao với môi trường sống xung quanh, nâng cao tỷ lệ sống. Đồng thời, công nghệ này cũng mở ra một hướng nghiên cứu mới cho các nhà sinh học khi kết hợp gen tốt của hai cá thể không cùng một loại tạo ra một cá thể hoàn toàn mới tương tự như trường hợp của La (động vật được lai giữa Ngựa cái và Lừa đực). Không chỉ dừng lại ở đó, công trình còn mang đến hi vọng cho những cặp vợ chồng mà người phụ nữ không có khả năng sinh đẻ hoặc mất khả năng sinh sản do điều trị. Quan trọng hơn, với xã hội hiện nay khi mà cộng đồng người đồng tính, lưỡng tính và chuyển giới LGBT (viết tắt của Lesbian, đồng tính luyến ái nữ; Gay, đồng tính luyến ái nam; Bisexual, song tính luyến ái và Transgender, người chuyển giới) đang dần được pháp luật công nhận thì công trình này là một bước
ngoặt to lớn cho những cặp đôi đàn ông đồng tính muốn có con với nhau. Đồng thời nó cũng có thể cho phép một người đàn ông thụ tinh bằng tế bào và tinh trùng của chính mình, sinh ra em bé chỉ có duy nhất gen của anh ta và gen mà anh thừa hưởng từ cha mẹ. Về mặt tiêu cực: Một mặt khác, nói đến sinh sản vô tính, ta không thể không nhắc đến cừu Dolly, động vật có vú đầu tiên được sinh ra bằng kỹ thuật nhân bản từ một tế bào trưởng thành vô giới tính (tức cũng không có sự sinh sản tự nhiên khi cho trứng và tinh trùng kết hợp với nhau). Các nhà khoa học cũng đã lấy một tế bào bình thường để tạo ra Dolly. Thế nhưng, không may mắn như lứa chuột được sinh ra từ phương pháp tạo phôi “giả” trên (được nhận định là có tuổi thọ tương đương chuột con sinh
Yesnews
ra bằng cách bình thường), Dolly chỉ sống được trong 6 năm (tuổi thọ trung bình của cừu là 11-12 năm, con cừu cái cung cấp ADN cho Dolly đã được 6 tuổi) trong tình trạng mắc bệnh viêm khớp – một tình trạng thường thấy trên các động vật già, có thể nói bộ ADN của Dolly đã “già hơn” 6 năm so với cừu con bình thường. Nguyên nhân được các nhà khoa học cho là phần mềm gene không được chuyển giao hoàn toàn hoặc bị hư hỏng trong lúc chuyển. Như vậy, Công nghệ sinh học nghiên cứu vấn đề về sinh sản vô tính đặt ra một câu hỏi rất lớn: Liệu chúng ta có thể thay đổi được tự nhiên, bản chất vốn có của sự vật? Trên thế giới đã có rất nhiều vụ tranh cãi về việc nên hay không ứng dụng hình thức sinh sản vô tính này. Sự ra đời của hình thức sinh sản vô tính mang lại nhiều hi
Hình 4: Cừu Dolly – Động vật có vú đầu tiên được sinh ra bằng kỹ thuật nhân bản
7
09
Lăng kính khoa học vọng cho con người nhưng nó cũng mang đến nhiều lo ngại và bị chỉ trích về mặt đạo đức đối với khả năng tạo bản sao con người. Cùng với tỉ lệ thất bại khá cao, và trong số phôi thành công có nhiều trường hợp bệnh tật hoặc chết non như Dolly thì việc tạo ra con người bằng sinh sản vô tính này cũng phải được cân nhắc.
Kết luận Công nghệ sinh học ngày càng phát triển tiến bộ hơn và được đặc biệt chú ý bởi những công trình, phát minh có khả năng làm thay đổi thế giới. Những nghiên cứu về sinh sản vô tính hứa hẹn đem lại những tác động tích cực nhằm cải thiện số lượng cũng như cả về chất lượng của thế hệ sau khi ta có thể tạo ra nhiều cá thể mà không cần sử dụng hình thức sinh sản thông thường, sàng lọc những gen tốt và hạn chế tối đa lượng gen xấu. Thế nhưng, ta cũng không thể phủ nhận những rủi ro tiềm ẩn mà nó có thể xảy ra khi chúng ta phá vỡ quy luật vốn có của tự nhiên. Đây cũng chính là điều trăn trở của các nhà khoa học khi muốn mở rộng ứng dụng cho các nghiên cứu của mình về sinh sản vô tính. Ndh Nhung
Yesnews
09
TRÍ TUỆ NHÂN TẠO Trí tuệ nhân tạo thực móc có ích, có ý nghĩa cho cuộc sống của con người. chất là gì? Trong những năm gần đây, các phương tiện thông tin đại chúng nhắc đến trí tuệ nhân tạo (artificial intelligence – AI) rất nhiều. Hẳn các bạn vẫn còn nhớ rõ tin “Kỳ thủ cờ vây số 1 Hàn Quốc Lee Sedol bị đánh bại bởi hệ thống trí tuệ thông minh AlphaGo”. Theo thời gian, trí tuệ nhân tạo đang ghi dấu sự hiện diện của mình trên các lĩnh vực của đời sống, nhưng liệu chúng ta đã có đầy đủ nhận thức về vấn đề này? Văn hóa đại chúng đã góp phần rất lớn trong việc hình thành những hình tượng liên quan đến AI. Xuất hiện trong series Star Wars nổi tiếng toàn thế giới, hai con robot C-3PO và R2-D2 mang lại cho người xem hình ảnh về những máy
Tuy nhiên bên cạnh đó, cũng có những bộ phim khắc họa hình ảnh về một tương lại robot thống trị Trái đất này như trong bộ phim The Terminator – kẻ hủy diệt. Và còn rất nhiều bộ phim khác nói về những con robot này, hoặc tốt hoặc xấu, và hầu như đều rất ăn khách. Chính vì vậy, qua thời gian, các độc giả dần dần có quan niệm rằng: AI là một thứ gì đó rất phức tạp liên quan đến máy móc, nó điều hành các bộ máy hành động như con người, đôi lúc sẽ hữu dụng nhưng phần lớn sẽ đem lại sự bất ổn cho thế giới. Nhưng mấu chốt là, tất cả những bộ phim đó, cũng chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng đến từ những con người dường như không có sự thấu hiểu về bản chất của AI. Mặt 8
Lăng kính khoa học khác, rất nhiều tranh cãi xảy ra xung quanh tính đạo đức của AI. Nó xuất phát từ suy nghĩ con người là sinh vật tối cao trên trái đất này, và việc máy móc có thể hành động, suy nghĩ như con người có làm cho vị thế tối cao đó bị đe dọa hay không? Về việc định nghĩa AI là gì, các nhà khoa học chia ra thành nhiều trường phái khác nhau. Tuy nhiên, hiện nay, một trường phái đang chiếm ưu thế cho rằng AI là khoa học chế tạo máy móc có thể hành động một cách lý trí. Là HÀNH ĐỘNG, chứ không phải là SUY NGHĨ. Lý do được đưa ra là do bản thân con người cũng chưa thể hiểu được thế nào là sự duy lý (cuốn sách bestseller của Dan Ariely Phi lý trí đã chứng minh con người là một sinh vật phi lý trí một cách dự đoán được), quá trình bộ não suy nghĩ ra quyết định được thực hiện như thế nào chưa được hiểu một cách thấu đáo; trong khi đó kết quả cuối cùng của việc suy nghĩ lại là bạn hành động như thế nào. AI được coi là một trong những nhân tố trung tâm trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, ở đó, khoa học công nghệ phát triển với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử và đời sống con người thay đổi mạnh mẽ. 9
AI đã làm được những gì?
Yesnews
09
Skype, LINE, KakaoTalk… Sáu phần mềm lớn nhất Thực chất, AI đã được ứng thế giới có tổng cộng 1,4 tỷ dụng trong rất nhiều lĩnh vực người dùng, tính riêng Mestừ nửa cuối thế kỷ XX. Tuy senger đã có 900 triệu. Lý do, nhiên, vì định kiến cho rằng vô cùng đơn giản, là tính tiết AI là một vấn đề phức tạp nên kiệm. Nói riêng ở Việt Nam. một khi sự ứng dụng của nó đã Một tin nhắn SMS nội mạng trở nên phổ biến và mọi người trung bình là 200đ. Trong khi có thể hiểu được cơ chế, đó sẽ đó, nhắn tin qua Facebook không còn được coi là AI nữa. Messenger hay Zalo chỉ tiêu tốn tiền kết nối AI đóng vai trò quan trọng trong mạng Internet (mà các lĩnh vực: khoa học máy tính, giao ngày nay các nhà thông vận tải, y tế, giáo dục, dịch vụ mạng đều cung hậu mãi, tài chính, viễn thông, trò cấp các gói cước chơi, nghệ thuật, quốc phòng… Có trọn gói theo tháng hoặc năm). Sự tiện thể điểm qua một vài thành tựu như: • Bảo mật thông tin (nhận diện dấu ích của các phần vân tay, nhận diện khuôn mặt, dáng mềm này, ngày đi, AND, chữ viết tay, nhận diện nay còn được ứng dụng rộng rãi giọng nói) trong kinh doanh, • Robot thương mại; nó • Công nghệ thực tế ảo • Các khóa học trực tuyến mở đang dần trở thành một trong những khổng lồ kênh giao tiếp của • Khai thác dữ liệu doanh nghiệp với • Công nghệ sinh học khách hàng, đối • Tự động hóa tác, giữa các đồng • Phiên dịch ngôn ngữ nghiệp với nhau. • Phát triển trò chơi điện tử Vì giao diện trình • Chẩn đoán bệnh bày như những đoạn hội thoại AI đã, đang và sẽ thay đổi liên tục giữa mọi người, việc phong cách sống theo dõi cuộc nói chuyện như thế nào? Lấy ví dụ về các phần mềm cũng như khả năng tập trung nhắn tin gọi điện miễn phí vào những yêu cầu của khách như Facebook Messenger, hàng cao hơn so với việc sử Whatsapp, Wechat, Viber, dụng email. Tất nhiên ở đây Zalo, iMessage, Facetime, cũng có sự đánh đổi là quyền
Lăng kính khoa học kiểm soát nằm trong tay các nhà điều hành các ứng dụng đó, tuy nhiên đối với các nội dung không yêu cầu tính bảo mật cao như tư vấn dịch vụ, sản phẩm, giải đáp thắc mắc của khách hàng thì các ứng dụng trên vẫn là một sự lựa chọn tối ưu. Airbnb, Uber, Grab, Snapgoods thì lại đang thay đổi lối sống con người theo một cách khác. Một ai đó sẽ đem những tài sản mà bản thân không sử dụng đến như một căn phòng, băng ghế sau của ô tô hay những đồ gia dụng khác; chia sẻ thông tin lên các nền tảng trên và một ai đó từ một nơi khác sẽ đọc được và sự chia sẻ được thiết lập. Các ứng dụng trên chỉ là những đại diện tiêu biểu cho một hình thức kinh doanh mới: sự tiêu dùng hợp tác (collabrative consumption) hay sự chia sẻ cùng cấp (peer to peer sharing). Vì đây là sự sử dụng dịch vụ không được cung cấp bởi các nhà dịch vụ chuyên nghiệp nên chi phí được giảm đi rất nhiều. Và một lần nữa, sự thay đổi trong phong cách sống lại diễn ra. Giờ đây, khi đi du lịch thế giới, chúng ta có thể tiết kiệm một khoản chi phí trong việc thuê phòng ở hay chi phí di chuyển bằng cách “ở nhờ” nhà người khác hoặc “đi nhờ” xe người khác. AI cũng góp phần vào thay
đổi cách tiếp cận giáo dục của con người. Nhờ các MOOC, một học sinh nghèo ở Việt Nam cũng có thể được học chương trình của Harvard, MIT, UC Berkeley, Yales… mà không mất một đồng học phí, miễn là ở đó có Internet. Các MOOC đã tạo ra cơ hội bình đẳng về giáo dục cho trẻ em trên thế giới. Đấy là ở hiện tại, vậy còn tương lai thì sao? Nhân loại đang trong quá trình chuyển giao giữa hai cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 3 (nhân tố trung tâm là điện tử, công nghệ thông tin) và lần thứ 4 (hệ thống thực tế ảo). Các nhà khoa học đều rất lạc quan về một tương lai của AI. Nhiều người cho rằng AI sẽ giúp con người khám phá những vùng đất mới, giải cứu trong các thảm họa thiên nhiên hay thậm chí ngăn chặn cả sự biến đổi khí hậu. Với robot, con người có thể thăm dò bề mặt các ngôi sao trong hệ Mặt trời, hay thậm chí xa hơn, cả vũ trụ; robot có thể giúp giải cứu người bị nạn trong các thiên tai động đất, sóng thần, thậm chí tiên tiến hơn, có thể dự đoán chính xác các hiện tượng đó và phòng tránh nó xảy ra; robot có thể giúp chăm sóc cho người già, thực hiện các hành động nấu nướng, dọn dẹp, chăm sóc sức khỏe, vui chơi. Các máy
Yesnews
09
tính siêu thông minh có thể giúp phủ sóng mạng Internet đến những vùng đất chưa bao giờ biết đến nó, điều mà Facebook, Mark Zuckerberg đang làm. Công nghệ sinh học có thể tìm ra cách cứu chữa tất cả những loại bệnh trên thế giới. Rất nhiều điều mà AI có thể làm để cải tiến cuộc sống này tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, mọi vấn đề đều có hai mặt của nó. AI sẽ là một phương tiện hữu hiệu nếu nó được dùng vào đúng những mục đích đem lại lợi ích cho con người, cho số đông. Ngược lại, những khả năng đặc biệt và vô cùng mạnh mẽ của AI nếu được sử dụng cho những mục đích cá nhân, không đem lại lợi ích chung cho nhân loại thì con người sẽ phải đối mặt rất nhiều nguy hiểm và như trong những bộ phim viễn tưởng, có thể bị thống trị bởi AI.
Tạm kết
Sự hiện diện của AI trong tương lai là một điều có thể dự đoán và không thể ngăn chặn. Nó thuộc về xu thế phát triển tất yếu của nhân loại. Điều chúng ta có thể làm chỉ là hiểu biết rõ ràng hơn về nó, để có thể ứng dụng nó một cách tốt nhất cho lợi ích của con người. Thanh Hoàng 10
Lăng kính khoa học
Yesnews
09
Đông lạnh không dùng CAS: (1) và (2) ở nhiệt độ thấp, phân tử nước trong tế bào kết tinh, hình thành tinh thể băng góc cạnh, phá vỡ màng tế bào. Khi rã đông, dịch tế bào thoát ra (hiện tượng thực phẩm bị “nhỏ giọt”)
Đông lạnh bằng CAS: (1) và (2) nhờ xung động từ trường, các phân tử nước trong tế bào không kết tinh dù ở nhiệt độ thấp. Khi rã đông vẫn tươi nguyên như lúc đầu (3)
CAS Công nghệ tương lai của bảo quản nông sản CAS (Cells Alive System “hệ thống tế bào còn sống”) được coi là công nghệ bảo quản nông sản hiện đại nhất ngày nay. CAS có thể bảo quản nông sản tới 10 năm mà chất lượng vẫn đạt 99% như khi vừa mới thu hoạch. Công nghệ này đã được tập đoàn ABI (Nhật Bản) chuyển giao cho Việt Nam vào năm 2013 và hiện nay đã được ứng dụng trên vải thiều Lục Ngạn. Viện Nghiên cứu và Phát triển Vùng - Bộ Khoa học và Công nghệ vẫn đang tiếp tục nghiên cứu về sự tương thích của các loại nông sản khác với loại công nghệ này. Nếu thành công thì sẽ tạo cho nông nghiệp Việt một bước ngoặt lớn. 11
Câu chuyện về những tế bào bị đóng băng nhưng vẫn còn sống Chủ tịch tập đoàn ABI, ông Norio Owada cho biết ông đã nảy ra ý tưởng về công nghệ bảo quản tế bào CAS từ câu nói của một đầu bếp. Câu nói này đã giúp ông nhận thấy điểm thiếu sót duy nhất của công nghệ làm lạnh nhanh thông thường trong bảo quản thực phẩm, từ đó định hướng nghiên cứu và cho ra đời công nghệ CAS. Người đầu bếp đã nói: “Nếu các tế bào trong thực phẩm được bảo tồn nguyên vẹn, sẽ không còn sự khác biệt giữa thực phẩm tươi sống và thực phẩm đông lạnh”. Vậy bằng cách nào mà các tế bào có thể sống trong ở
trong môi trường dưới 0 °C? Cấu thành nên một thực phẩm là các tế bào và mỗi tế bào lại chứa các phân tử nước. Trong quá trình làm đông lạnh thông thường, các phân tử nước trong tế bào bị đóng băng thành các khối có thể tích lớn, góc cạnh, khi giã đông sẽ làm rách màng tế bào, phá vỡ cấu trúc mô, gây ra hiện tượng nhỏ giọt nước ở thực phẩm, làm chất lượng thực phẩm giảm xuống đáng kể. Công nghệ bảo quản tế bào CAS là công nghệ làm lạnh nhanh với chức năng CAS, giúp kiểm soát nước trong thực phẩm, đã khắc
Lăng kính khoa học Yesnews phục được nhược điểm nói trên. Bản chất nguyên lý hoạt động của CAS kết hợp giữa làm lạnh đông nhanh (-30 ° --60 °C ) và từ trường (50 Hz - 5MHz). Các phân tử nước sẽ dao động liên tục, không tạo thành khối mà chỉ tụ lại thành cụm nhỏ vài ba phân tử. Màng tế bào sẽ được bảo vệ, cấu trúc tế bào sẽ được giữ nguyên và các hợp chất sinh học trong thực phẩm sẽ không bị biến tính. Nhờ vậy, không những thực phẩm được bảo quản lâu (trong vài tháng, vài năm, thậm chí 10 năm) mà sau khi giã đông, thực phẩm vẫn giữ được độ tươi ngon, màu sắc và hương vị ban đầu.
Nông dân liên tục phải đổ nông sản cho bò ăn bán với giá bèo bọt, thậm bỏ. chí là không ai mua là thực trạng đau lòng vào những Nếu công nghệ CAS được ngày được mùa mất giá của đưa vào ứng dụng đại trà thì nông dân Việt. Đó là hậu quả sẽ làm giảm thiểu tổn thất cho của việc nông dân trồng tự nông sản Việt những ngày phát, bán những gì mình có được mùa mất giá. Thay vì mà không bán những gì thị phải vứt bỏ, nông sản sẽ được trường cần. Sản xuất không bảo quản và đưa ra thị trường có kế hoạch, không tìm hiểu vào thời điểm thích hợp hơn. Thay vì dùng các hóa chất bảo quản, tự đánh mất thương hiệu thì nay có thể bảo quản được lâu hơn mà không dùng đến hóa chất, đảm bảo an toàn thực phẩm. Thay vì phải bán ngay thì nông dân có thể bán trái mùa, hạn chế rủi ro từ yếu tố thời tiết, cung cấp ổn định quanh năm cho thị trường.
Sự khác biệt giữa hai sản phẩm đông lạnh (dùng CAS và không dùng CAS)
Công nghệ hiệu quả thị trường khiến cung vượt cho những ngày được cầu quá nhiều, nông sản bị rớt giá thảm hại. Bên cạnh đó, mùa mất giá Những hình ảnh nông dân cho bò ăn thanh long, nông dân khóc trên ruộng dưa hấu thối, hay những cân vải được
09
do điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa, nông sản nhanh bị hư hỏng sau khi thu hoạch và khó tránh khỏi việc phải vứt
Công nghệ tạo ra lợi thế xuất khẩu Nông sản nước ta chủ yếu xuất khẩu thô, không qua chế biến nên việc vận chuyển có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nông sản. Cho đến hiện tại, nông sản của ta thường phải vận chuyển bằng máy 12
Lăng kính khoa học bay cho nhanh và để tránh cọ xát, va đập. Đặc biệt là hoa quả nhiệt đới và hải sản có hàm lượng nước cao. Nếu áp dụng CAS, nông sản có thể vận chuyển đi xa hơn trong thời gian lâu hơn. Người nông dân có thể tiết kiệm chi phí bằng vận chuyển đường biển thay vì máy bay. CAS có thể bù đắp yếu
nông sản bổ sung với nước ta. Chẳng hạn như Mỹ, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản. Đặc biệt là thủy hải sản, là sản phẩm có giá trị cao nhưng tiếp cận thị trường khó bởi yêu cầu khắt khe về chất lượng và độ tươi.
CAS, giải pháp bảo quản nhưng không phải giải pháp cứu nông sản Việt
Với những đặc tính ưu việt của mình, CAS sẽ đem lại một diện mạo mới cho ngành nông nghiệp Việt. Tuy nhiên, diện mạo này mới chỉ dừng lại ở khâu bảo quản, Xuất khẩu hàng hóa bằng đường biển bởi nông nghiệp kém cho công nghiệp chế Việt hiện tại còn gặp nhiều biến trong nước. Do đặc tính thách thức từ khâu gieo trồng khó bảo quản, hầu hết nông cho đến khâu bán ra. Chẳng sản xuất thô chỉ được làm hạn, về khâu gieo trồng, nông nguyên phụ liệu. Nhưng nếu nghiệp Việt phần lớn vẫn là ứng dụng CAS, nông sản có thủ công, làm manh mún, thể đến thẳng tay người tiêu nhỏ lẻ, phụ thuộc vào thời dùng và đem về giá trị giá tăng tiết dẫn đến chất lượng nông cao hơn. Nông sản không chỉ sản không đồng đều, số lượng cạnh tranh với các nông sản nông sản không ổn định. tươi khác, mà còn cạnh tranh Về đầu ra vẫn còn chưa chủ ngay cả với thực phẩm đã qua động, phụ thuộc nhiều vào chế biến như đồ hộp, đồ khô... các thương lái Trung Quốc Nông sản xuất thô sẽ thay dẫn đến bị ép giá… mặt nông sản qua chế biến để Nông dân có thể áp dụng khẳng định thương hiệu Việt. CAS trong bảo quản nông Giá trị gia tăng này sẽ còn cao sản nhưng không thể lạm hơn đối với các thị trường có dụng CAS. Công nghệ này 13
Yesnews
09
có những đặc tính vượt trội nhưng đi kèm với nó là khoản chi phí không hề thấp. Cụ thể, chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống CAS vào khoảng 30 tỷ đồng, hệ thống CAS cũng tiêu tốn nhiều năng lượng, chi phí điện. Do vậy, nếu lạm dụng sẽ dẫn tới chi phí bảo quản độn giá thành sản phẩm lên cao, giảm tính cạnh tranh của sản phẩm. Như vậy, có thể thấy, CAS là công cụ thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp nhưng mới chỉ là giải pháp tạm thời. Nông nghiệp Việt cần nhiều hơn thế và người nông dân Việt cần làm nhiều hơn thế. Họ cần áp dụng các công nghệ cao ngay từ việc chọn giống, gieo trồng, chăm sóc, thu hoạch... để tăng chất lượng sản phẩm, tăng năng suất. Đồng thời, phải đảm bảo các tiêu chuẩn VietGap, GlobalGap và vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngoài ra, họ cần trang bị cho mình kiến thức kinh tế, hợp tác với các doanh nhân để tìm đầu ra ổn định, quản lý đầu vào để gây dựng thương hiệu và có các chiến lược cụ thể cho những bước đi xa hơn của nông sản Việt. Và ở một trong những bước đi xa đó là áp dụng công nghệ CAS. Thanh Tú
Nhìn ra thế giới
Yesnews
09
CÔNG NGHỆ ĐÃ THAY ĐỔI MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC NHƯ THẾ NÀO?
V
iệc kinh doanh không thường xuyên được thực hiện khi gặp mặt nhau trực tiếp như nhiều người mong muốn. Thay vào đó, việc giao tiếp hiện nay lại được thực hiện qua những cuộc hội đàm1 và những chuỗi dài email khiến người ta khó có thể hiểu rõ được đối tác của mình. Đó vẫn là lời ca thán thường xuyên của những doanh nhân thấy không thoải mái với công nghệ, thứ đã dần trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của họ. Nhưng với một lượng lớn các nhân viên trên toàn thế giới đang làm việc theo các “nhóm ảo2”, thì rất nhiều những mối quan hệ làm ăn phụ thuộc vào công nghệ. Và điều đó không hề xấu – nếu họ biết chọn đúng công nghệ và sử dụng nó đúng cách. “Các “công nghệ cộng tác3” đã nở rộ từ 20 năm trước, nhưng về cách ứng xử
thì chúng ta vẫn hành động như khi chúng ta còn gặp mặt trực tiếp” – Keith Ferrazzi, tác giả của những cuốn sách bán chạy “Đừng bao giờ đi ăn một mình” và “Ai che lưng cho bạn”, đã chia sẻ.
“Con người ta phải có được những trải nghiệm hấp dẫn – những trải nghiệm thú vị – tất cả đều ở phía sau một mặt kính”, Rick Puskar – Phó quản lí cấp cao của bộ phận Dịch vụ và Trải nghiệm Khi đó, câu trả lời cho Khách hàng của Unify chia những phàn nàn về sự thay sẻ. đổi trong môi trường làm việc hóa ra không phải là đào thải Một thế hệ mới trong công công nghệ để trở về cách làm nghệ liên lạc phụ thuộc vào việc trực tiếp giữa người với chúng ta. Những công nghệ người mà là thay đổi công này mang đến một cách làm nghệ để tìm ra một cách làm việc mới có thể mở rộng các việc vẫn áp dụng công nghệ công sở ra phạm vi toàn cầu. nhưng mang tính con người Đó chính là thứ mà Puskar nhiều hơn. gọi là “một sự chuyển giao
Conference call: cuộc họp qua điện thoại với nhiều hơn 2 người tham gia Virtual team: một nhóm mà các thành viên có thể không bao giờ gặp mặt nhau trực tiếp, bởi họ sống tại nhiều đất nước khác nhau, trải dài trên nhiều khu vực địa lý 2 Collaboration technology: công nghệ hỗ trợ cho làm việc nhóm 1 2
14
Nhìn ra thế giới Yesnews văn hóa đầy năng động trên thị trường”. Các công nghệ đó đang biến công sở toàn cầu trở thành chính xác thứ mà ta đang tìm kiếm: một trải nghiệm thú vị và hấp dẫn. Ai lại không muốn là một phần của thế hệ đó chứ?
Làm việc tại nhà qua di động
Chúng ta đang sống trong một công xưởng toàn cầu nơi không hề tồn tại thứ gọi là múi giờ hay giờ làm việc. Cứ hỏi bất kì một người nào đã có gia đình và từng phải đợi vợ hoặc chồng mình hoàn thành một email công việc để có thể ăn bữa chính và bạn sẽ rõ. Tuy trễ giờ ăn nhưng khả năng gửi email đó ngay trên bàn ăn đã thực sự cho phép họ có thể tan làm sớm hơn 1 tiếng và về nhà sớm hơn. Một sự đánh đổi công bằng.
09
và việc cung cấp đúng theo hầu hết các tổ chức lại ngnhu cầu của nhân viên thực hiêng về sử dụng các công cụ lỗi thời.” Một làn sóng công sự có giá trị.” nghệ mới có thể đem lại năng Công nghệ di động càng tốt suất cao hơn, nhưng đôi khi ta hơn và các nhà quản trị càng để lỡ mất điều này khi vẫn sử đi theo triết lí “mang thiết bị dụng những công cụ làm việc cá nhân đi làm4” nhiều hơn thì nhóm từ thế hệ đầu tiên. sự gắn kết của nhân viên với công sở càng sâu sắc hơn, bởi Puskar đã kể lại về cách công sở ấy tồn tại trên cùng ông thử nghiệm lí thuyết đó nơi lưu trữ những tấm ảnh gia với cuộc gọi hàng tuần lúc 6 đình và mạng xã hội của họ. giờ sáng cho team của mình. Thay vì tổ chức cuộc gọi Việc theo đuổi “mobile nhóm, ông quyết định chuyển workplace” – công sở di sang sử dụng gọi video. động đang dần trở thành điều bắt buộc. Trong hội thảo Xu “Nhờ tận dụng việc gọi hướng Công nghệ năm 2013 video trong môi trường làm – Các Yếu tố trong Postdigital việc nhóm, tôi đã có thể rút của mình, Deloitte đã dự đoán ngắn một cuộc gọi từ 90 phút về một tương lai “chỉ có di như thường lệ xuống còn 60 động” cho công sở toàn cầu. phút,” ông nói. “Tôi có thể nhìn thấy mọi người đang ở Sự cộng tác đâu. Họ đã để tâm nhiều hơn gần gũi hơn những lúc khác”. Sự cộng tác trước đây thường diễn ra trong những Và không phải chỉ gọi vidphòng họp với bảng trắng và eo mới có thể kết nối mọi bàn tròn. Ngày nay, các tài người, còn có cả mạng xã hội. liệu có thể được chỉnh sửa bởi rất nhiều người, trên toàn thế “Mạng xã hội ư?” một số giới, cùng một lúc. Đó chính công ty hỏi. “Thứ mà chúng là nhờ chia sẻ dữ liệu và trò tôi không được phép truy cập chuyện qua video. tới?”
Và cũng rất tốt cho những nhà quản lí khi nhân viên của họ có một cuộc sống hạnh phúc và cân bằng. “Bạn có thể làm việc với những người đồng nghiệp ở tận châu Âu thông qua một cuộc gọi nhóm và vẫn có thể đưa con cái đi “79% nhân viên làm việc xem bóng đá vào buổi chiều” Một sự thật đáng ngạc nhiên – Ferrazzi chia sẻ – “Bạn có theo các nhóm ảo”, Puskar là mạng xã hội lấp đầy những thể khiến nó hiệu quả thực sự, nói. “Điều thú vị nằm ở chỗ khoảng trống giữa người với BYOD – Bring Your Own Device: sử dụng thiết bị di động cá nhân để giải quyết công việc.
4
15
Nhìn ra thế giới Yesnews người mà một số nhân viên Thống nhất trong toàn cầu nhận thấy qua những giao tiếp chuỗi email và cuộc gọi nhóm Vậy, những cuộc trò lạnh nhạt và vô cảm. chuyện qua di động thật tuyệt vời, việc kết nối qua video Hãy lấy một khách hàng mang lại nhiều lợi ích và sự của Ferrazzi, người đã từng gắn kết qua mạng xã hội làm tận mắt chứng kiến hiện tượng tăng năng suất – chẳng phải đó làm ví dụ. Là một nhà tư tất cả nghe thật giống một mớ vấn tại gia trong hơn 20 năm, dữ liệu hỗn độn mà chúng ta cô luôn cảm thấy còn thiếu phải cố theo dõi hay sao? thứ gì đó trong mối quan hệ giữa cô và khách hàng. Thế Thật vậy. Trên thực tế, rồi cô tìm đến với Facebook. một nghiên cứu của viện McKinsey Global đã chỉ ra “Cô ấy đã nhận ra rằng khả rằng các lao động trình độ năng chuyện trò với team của cao thường dành ra 19% thời mình trên mạng xã hội của gian làm việc trung bình một công ty và có thể nhắn tin cho tuần để tìm kiếm và thu thập họ trong suốt các cuộc gọi thông tin. Việc đó gây lãng nhóm, nhìn thấy họ qua vid- phí một khoảng thời gian rất eo mang lại cho cô cảm giác lớn. những người cô chưa bao giờ gặp chính là một vài trong số “Thế hệ mới của hệ điều những người bạn thân nhất hành giúp chúng ta tập hợp của cô.” Ferrazzi cho biết. tất cả các thông tin lại với nhau,” Ferrazzi nói. “Bạn có Điều đó không chỉ là một thể có được các thông tin bạn kết quả “ấm lòng người”. Fer- cần cho thời điểm kinh doanh razzi đã chia sẻ rằng một trong hiện tại.” những dấu hiệu nhận biết “số một” về mức độ gắn kết của Puskar gọi đó là “dòng suy nhân viên với công việc là liệu nghĩ”. Bộ thu thập dữ liệu kĩ họ có bạn thân nơi công sở hay thuật số này bao gồm những không. Dẫu là ở những múi ghi chú từ các cuộc gọi nhóm, giờ khác nhau trên thế giới thì các đoạn thu âm từ họp qua những mối quan hệ thực sự, video và tất cả những tin nhắn được hình thành trên mạng xã được xâu chuỗi lại và có thể hội, đang có những tác động được tái hiện chỉ bằng một cú rất lớn đến năng suất làm việc. click chuột.
09
“Vào thời điểm trước buổi họp định kì, bạn đã có được cái nhìn chính xác về việc mọi thứ đã chuyến biến đến đâu, tình trạng hoạt động như thế nào, tất cả tài liệu và email có liên quan,” Ferrazzi nói. “Nó giống như phần tóm tắt lại tập trước ở đầu mỗi show truyền hình. Bạn có thể nhanh chóng thay đổi bối cảnh và nắm được chính xác buổi họp trước đã dừng lại ở đâu.” Đó là năng suất thực tế và có thể đo lường được. Và đã khi nào trong lịch sử loài người, đồng hành với năng suất công sở tăng thì sự hấp dẫn của môi trường làm việc cũng tăng theo? Và cả niềm vui? Cả sự gắn kết xã hội? Đó là điều khiến cho thế hệ mới của công cụ cộng tác trở nên thú vị – chúng không chỉ tạo ra một cách làm việc mới khả thi và có năng suất hơn, mà còn khiến chính bản thân công việc trở nên đáng thèm muốn hơn.
Tác giả: Natalie Burg Link: http://www.forbes.com/
sites/unify/2013/12/10/how-technology-has-changed-workplace-communication/#4160b9a34562
Dịch: Đinh Hoa
16
Nhìn ra thế giới
Yesnews
09
Những hậu quả mà sự đổi mới công nghệ gây ra cho
thị trường lao động:
Bằng chứng cụ thể từ thời kỳ Đại
Khủng hoảng
Liệu công nghệ tiết kiệm sức lao động sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp trong trung hạn theo hướng tăng sản lượng đầu ra hay giảm số lượng lao động, hay cả hai, vẫn luôn là câu hỏi để ngỏ bấy lâu trong lĩnh vực kinh tế. Bài báo dưới đây sẽ cung cấp những bằng chứng về vấn đề này dựa trên bộ số liệu về ngành công nghiệp bê tông từ thời kỳ Đại Khủng hoảng. Giá điện rẻ hơn khiến thu nhập của người lao động giảm, tăng năng suất, cường độ vốn điện tăng và nhân công giảm. Hơn thế nữa, những tác động này còn rõ rệt hơn ở những hạt chịu ảnh hưởng nhiều nhất của Đại Khủng hoảng, thuận theo tác động “đào thải” của suy thoái. Công nghệ tiết kiệm sức lao động sẽ dẫn đến thất nghiệp hay tăng sản lượng trong trung hạn? Những ý kiến trái chiều về sự thay thế lao động dường như lại dấy lên mỗi khi có một làn sóng công nghệ mới xuất hiện – từ khung dệt Jacquard, đến động cơ hơi nước, đến điện và đến máy tính. Một mặt, những người ủng hộ lí luận rằng các công ty không hạ thấp giá sản phẩm khi chi phí hạ thấp và cầu không co giãn so với giá. Trong kịch bản này, các phát minh tiết kiệm sức lao động làm năng suất lao động tăng nhanh hơn do với cầu sản phẩm và tất nhiên sẽ thay thế một số bộ phận nhân 1
công trong trung hạn - tức là khoảng 5 đến 10 năm (theo Ricardo 1821, Mill 1871, Keynes 1933 và Samuelson 1988). Đây là quan điểm “thất nghiệp do công nghệ1”. Mặt khác, những người phản đối cho rằng, doanh nghiệp có giảm giá khi chi phí giảm và cầu sản phẩm điều chỉnh nhanh chóng theo giá mới. Trong kịch bản như vậy, ảnh hưởng của các công nghệ nâng cao năng suất là làm thay đổi sản lượng cận biên, khiến doanh nghiệp tăng sản lượng mà không cắt giảm nhân công (theo McCulloch 1821, Say 1924, Woirol 1996). Những người ủng hộ gọi cách nhìn này là “Sự ngụy biện của những kẻ bảo thủ”.
Cuộc tranh luận lại một lần nữa nổi lên trong bối cảnh công nghệ thông tin, ví dụ như máy tính khiến doanh nghiệp tuyển dụng đòi hỏi khắt khe hơn về kĩ năng và về lâu dài sẽ làm tăng thất nghiệp cũng như giá trị của kĩ năng2 (Acemoglu 1999), và đặc biệt ví dụ như tỷ lệ thất nghiệp tăng cao từ cuộc Đại Suy thoái 2007 (theo Jaimovich và Siu 2012, Krugman 2013, Frey và Osborne 2013). Dù rằng cuộc tranh cãi kéo dài, dù có tồn tại sự thay thế lao động kể từ khủng hoảng tài chính 2007 và các nhà làm chính sách rất cần xem xét nó nhưng có rất ít nghiên cứu thực nghiệm ủng hộ cho bất kì bên nào trong cuộc tranh luận.
Technological unemployment Skill premium: được định nghĩa là tỷ lệ giữa tiền lương (tiền công) của lao động có kĩ năng và không có kĩ năng, tại các nước phát triển thì có thể hiểu là giữa lao động có trình độ đại học và trình độ phổ thông 2
17
Nhìn ra thế giới Nghiên cứu mới về tác nước, điện và máy tính, điện động của công nghệ mới lên là yếu tố có giá chênh lệch thị trường lao động nhiều nhất trong cả nước. Hơn nữa, phương trình hồi quy của Trong một nghiên cứu gần số lượng theo giá lại làm nảy đây (Morin 2015), tôi khai sinh một vấn đề đáng ngại là thác các biến trong nước về biến này nội sinh và rất khó chi phí cho công nghệ dùng để xác định vì không thể xác điện – công nghệ rất quan định rõ phương trình hồi quy trọng với Mỹ vào đầu thế kỉ ước lượng phương trình cung 20. Cách tiếp cận của tôi được hay cầu. phát triển từ tài liệu đã có trên hai khía cạnh. Một yếu tố làm đường cung điện dịch chuyển là giá Thứ nhất, tôi xác định các than. Những vùng sử dụng tác động của công nghệ tiết năng lượng thủy điện ban đầu kiệm lao động bằng phương có điện giá rẻ hơn nhưng giá pháp “identification strate- điện xuống rất chậm vì thủy gy”. Trong ba loại Công nghệ điện ngay từ ban đầu đã rất Đa năng3 quan trọng là hơi hiệu quả và rất khó để cải tiến.
Biểu đồ 1: Thị phần than đá cao làm giảm giá điện
Yesnews
09
Ngược lại, vùng sử dụng nhiệt điện thì ban đầu có điện giá cao hơn nhưng giá điện giảm rất nhanh vì công nghệ khai thác than ngày càng được cải thiện. Thị trường điện được quy định ở phạm vi bang và bị hạn chế lưu chuyển giữa các bang, khiến chênh lệch giá xuất hiện. Biểu đồ 1 minh họa khả năng giá điện giảm khi thị phần than đá tăng. Phải chú ý rằng biến công cụ (thị phần than ở trục x) và biến nội sinh (sự giảm giá điện ở trục y) khác nhau giữa các bang, vì thế có 42 quan sát. Các biến phụ thuộc (năng suất, mật độ lao động, việc làm) khác nhau giữa các nhà máy. Thứ hai, tôi tập trung vào ngành công nghiệp bê tông – một lĩnh vực công nghiệp mang tính địa phương, không trao đổi giữa các bang, sản phẩm của nó được hình thành nhanh chóng và trọng lượng chiếm đáng kể nên không thể vận chuyển
General Purpose Technologies (GPTs): các loại công nghệ có khả năng tác động tới toàn bộ nền kinh tế và tạo ra sự biến đổi mạnh mẽ về mặt xã hội trong phạm vi 1 quốc gia hay thậm chí là trên toàn cầu. 1 số ví dụ như: động cơ hơi nước, đường sắt, điện, máy tính, Internet, v.v 3
18
Nhìn ra thế giới đi xa. Không thể vận chuyển còn có nghĩa là các công ty sẽ phải xây dựng gần nơi tiêu thụ, không phải gần nơi có điện giá rẻ và điều này đồng nghĩa rằng tôi có thể tập trung vào cơ chế kinh tế tại nơi đó mà không phải lo ngại về các yếu tố gây nhiễu do địa chỉ. Bộ dữ liệu này được thu thập và số hóa từ hàng ngàn nguồn lưu trữ viết tay. Nó cung cấp những thước đo chi tiết về mức độ ảnh hưởng của thu nhập, năng suất, cường độ vốn điện (số mã lực điện trên mỗi công nhân), đầu ra và lao động tại mỗi nhà máy bê tông. Bỏ qua sự khác biệt về giá công nghệ trong một quốc gia, các nghiên cứu hiện thời phải sử dụng các dữ liệu và bằng chứng tổng hợp và có khả năng gặp phải các dữ kiện gây nhiễu. Như vậy, nghiên cứu này thiết lập những bằng chứng xác thực đầu tiên về mối tương quan giữa thị trường lao động và cải tiến công nghệ.
Yesnews
09
vốn điện và năng suất lao động tăng, đồng thời cũng làm giảm thu nhập lao động. Điều này cũng giải thích cho mức chênh lệch từ 15% – 25% giữa các biến này.
cùng lúc và khiến kết quả trở nên mãnh liệt do các sự kiện có tác dụng giống nhau – tầm quan trọng của nền nông nghiệp, bùng nổ giá nhà ở những năm 1920, gần với công trình xây dựng đập, sự tự gia nhập Tôi cũng tìm ra bằng chứng và từ bỏ thị trường của các cho giả thuyết thất nghiệp do công ty. công nghệ: giá điện rẻ hơn không gây nhiều tác động lên Tôi cũng nhận thấy rằng sản lượng đầu ra, kể cả về mặt những tác động này rõ rệt hơn số lượng hay giá trị, nhưng lại ở những hạt mà Khủng hoảng giải thích được 15% sự giảm nặng nề nhất, được đánh giá nhân công. Đặt vào bối cảnh bởi sự thay đổi sản lượng nông những năm 1920 thì chính giá sản ở các hạt từ năm 1930 đến điện mới là yếu tố dự báo về tỷ 1935 (nông nghiệp chiếm 40% lệ thất nghiệp tốt hơn sự bùng lao động và kết quả này tương nổ giá nhà đất khi đó. đương khi sử dụng vỡ nợ nhà ở làm thước đo mức độ nghiêm Kết quả này phù hợp với trọng của Khủng hoảng). Hậu quan điểm rằng áp dụng một quả của giá điện rẻ đối với thu công nghệ tiết kiệm nhân công nhập lao động, năng suất lao mới vào một lĩnh vực sẽ khiến động và việc làm nặng nề hơn thất nghiệp tại đó tăng lên. Các ở các hạt mà Khủng hoảng sự kiện khác đồng thời xảy ra trầm trọng hơn.
Kết quả thực nghiệm
Tôi tìm ra rằng điện cũng là một công nghệ tiết kiệm sức lao động và các doanh nghiệp đã thích ứng với nó bằng cách đuổi việc nhân công thay vì tăng sản lượng đầu ra. Giá điện giảm khiến cường độ 19
Biểu đồ 2: Hệ quả của điện lên thị trường lao động tại các hạt bị khủng hoảng nặng (đỏ) và nhẹ (xanh)
Nhìn ra thế giới Kết luận này phù hợp với “tác động đào thải của khủng hoảng” – khi suy thoái tạm thời buộc các doanh nghiệp phải áp dụng công nghệ tiết kiệm lao động làm tăng năng suất và giảm lao động đầu vào (Cabllero và Hammour 1994, Field 2003). Hồi quy tại đây là hồi quy của các kết quả trên thị trường lao động theo giá điện với biến công cụ là thị phần than. Mẫu được chia thành cao hơn và thấp hơn mức thay đổi trung bình của sản lượng nông nghiệp. Dãy số thể hiện khoảng tin cậy 95%. Kiểm định F giai đoạn đầu và số lượng các giai đoạn được thể hiện ở phía bên phải. Tôi cũng đã ước lượng một phương trình cấu trúc cho thu nhập của lao động để ràng buộc độ co giãn thay thế giữa vốn điện và công việc đòi hỏi kĩ năng. Ước lượng được thực hiện bằng phương pháp OLS và bỏ qua biến công cụ là giá than (phương trình phi tuyến cho lao động cần sử dụng mức giá điện đầu kì và cuối kì, và đòi hỏi 2 công cụ trong khi nghiên cứu chỉ có 1). Chỉ số σ = 2,2 lớn hơn 1 như Karabarbounis (2012) và Neiman(2014) đã tính và khác với Oberfield và Raval
(2014). Nó nằm trong 1/3 sai số chuẩn của Krusell (2010) về độ co giãn thay thế giữa tài sản cố định và lao động phổ thông trong thời kì hậu chiến.
Kết luận
Những nhận định của tôi bổ trợ cho lí thuyết thất nghiệp do công nghệ – cách các doanh nghiệp phản ứng trước việc giá điện rẻ là giảm giá thành bê tông nhưng cầu bê tông không đủ co giãn và mức tăng sản lượng thì quá ít để bù lại năng suất tăng thêm. Nó cũng phù hợp với “tác động đào thải của khủng hoảng”, khi mà suy thoái tạm thời cho phép các doanh nghiệp hưởng lợi từ những công nghệ tiết kiệm nhân lực mới, tái cơ cấu sản xuất và giảm lao động đầu vào. Hai câu hỏi được đặt ra sau nghiên cứu này: Thứ nhất, kết luận này có được tổng quát hóa từ công nghiệp bê tông sang toàn nền kinh tế?
Yesnews
09
Ý kiến ủng hộ cho rằng ngành bê tông có đại diện cho toàn bộ nền kinh tế (bởi trung bình phân phối tỷ trọng điện trong giá trị gia tăng và giá trị thay đổi) sự rõ ràng trong kết quả của ngành này. Thứ hai, điện đối với những năm 1930 có khái quát cho công nghệ ngày nay? Đây cũng lại là một câu hỏi mở và những ý kiến ủng hộ cho rằng máy tính và điện có những điểm tương tự (David 1990). Và cũng có những nghiên cứu liên hệ sự thay đổi của thị trường lao động từ những năm 1980 với máy tính, ví dụ như Jaimovich và Siu (2012). Tác giả: Miguel Morin Link: http://voxeu.org/article/
technology-and-unemployment-evidence-great-depression
Dịch: Quách Hồng Hạnh
Ý kiến đối lập với ý nghĩa tổng quát hóa này bao gồm những tranh luận về công nghệ tiết kiệm nhân lực, ở đó người tiêu dùng hưởng lợi từ bê tông giá rẻ và vì thế làm mở rộng cầu ở các ngành khác. 20
YES trong tôi
T
Yesnews
09
Tâm sự của YESer
ôi biết đến YES thông qua một người bạn cùng lớp tín chỉ. Cái tên Câu lạc bộ Sinh Viên Nghiên Cứu Khoa Học lúc ấy đối với tôi còn rất đỗi lạ lẫm, có chút khó hiểu và xa vời. Nhưng có một điều tôi khiến tôi tò mò, đó là khi tôi hỏi cô bạn là có định gắn bó với CLB này lâu dài không, thì cô ấy trả lời là chắc chắn rồi, chắc chắn sẽ gắn bó với YES hết bốn năm đại học cho dù sau này có bận rộn như thế nào đi chăng nữa. Khi đó, tôi tự hỏi không biết tổ chức này có điều gì hấp dẫn mà khiến họ muốn gắn bó như vậy?
ba, có sự cô đơn và cả khắc nghiệt, tự nhận thấy mình bị tách biệt với bạn bè. Đại học khiến tôi cảm thấy có chút choáng ngợp và thật khó kết bạn mới.
Trở về những ngày đầu năm nhất, do tính cách tôi hướng nội nên không tham gia bất cứ CLB hay tổ đội nào thậm chí là hội đồng hương. Vốn quen cách thức sinh hoạt từ hồi trung học phổ thông, tôi hầu như dành toàn bộ thời gian cho việc học. Khi nhập học, bố mẹ và anh chị căn dặn rằng dù đã đỗ đại học nhưng cũng không được xả hơi quá đà, mà vẫn phải cố gắng nỗ lực rất nhiều để ra trường có thể có được công việc thuận lợi. Với tư duy non nớt của một tân sinh viên vừa đặt chân tới môi trường mới, thì việc cặm cụi học suốt ngày để dành học bổng có lẽ là an toàn và tối ưu nhất. Kỳ một năm nhất của tôi cứ thế trôi đi, sáng thức dậy với sách vở, tối đi ngủ với sách vở. Đón chào tân sinh viên với vô vàn các chương trình hấp dẫn và náo nhiệt, cùng với đó là các đợt tuyển cộng tác viên từ hơn 20 câu lạc bộ, tổ đội trong trường diễn ra sôi nổi vô cùng, thế nhưng tôi vẫn trong tâm thế hết sức dửng dưng, chọn cho mình một không gian trong phòng kí túc xá, tận hưởng thế giới của riêng mình. Đôi lúc, tôi cảm thấy cuộc sống đại học của mình thật không như những gì mình tưởng tượng và kỳ vọng hồi học cấp
Tôi tự tay vẽ, cắt dán, trang trí hồ sơ cho bắt mắt, vì sinh nhật câu lạc bộ vào tháng 11 nên tôi đã làm một bộ hồ sơ với hình thức cung bọ cạp, phần nội dung thì tôi cố gắng đầu tư cho những câu trả lời. Hồi hộp chờ ngày phỏng vấn, mạnh dạn trả lời câu hỏi phỏng vấn theo tư duy của mình, trải qua bài viết luận, làm việc nhóm, cuối cùng tôi cũng trở thành cộng tác viên của YES. Ngày nhận tin nhắn vượt qua hết các vòng là cảm giác lâng lâng vui đến khó tả. Cảm giác còn vui hơn cả hôm nhận giấy báo đỗ đại học.
21
Mọi việc diễn ra hết sức bình thường, cho tới khi cô bạn cùng lớp kể cho tôi nghe về YES, không hiểu sao lúc đó, tôi thực sự lắng nghe chăm chú, và thực sự cảm thấy hào hứng. Và vượt qua ranh giới “không gian” của mình, tôi quyết định sẽ tham gia phỏng vấn và trải qua các vòng thi để có thể tham gia CLB này.
Tôi học chuyên ngành Luật Kinh Doanh, mỗi bạn ngoài ngành, khi nghe đến việc học Luật ắt hẳn sẽ nghĩ nó rất khô khan và cứng nhắc, luôn có những căng thẳng bài vở, thi cử, đề án. Thực ra học Luật ở trường Kinh Tế rất thú vị, đặc biệt là khi tôi cân đối giữa học tập và hoạt động ở câu lạc bộ. Những giờ căng thẳng, khó khăn trong học tập, sau khi được trung hòa bởi những giờ hoạt động câu lạc bộ thì không còn thấy vất vả và áp lực nữa. Khi tham gia CLB, con người tôi đã thay
YES trong tôi đổi rất nhiều, tất nhiên là theo hướng tích cực và tốt lên. Tôi cảm thấy, nhờ tham gia những hoạt động có tính đồng đội , tôi có thể dễ dàng hòa hợp với bạn bè hơn, trở nên thân thiện và cởi mở rất nhiều. Bên cạnh đó, từ những người bạn trong câu lạc bộ tôi học hỏi được những đức tính tốt, được tham khảo cách nhìn nhận và suy nghĩ thông minh sáng tạo mà trước đó chưa hề có. Tham gia CLB tôi luyện tập được khả năng truyền cảm hứng cho người khác, từ việc là một người sống hướng nội khó kết nối, tôi đã biết thuyết trình và phát biểu mạch lạc trước tập thể hơn. Tôi biết ơn tất cả những điều CLB mang lại cho tôi, làm cuộc sống sinh viên của tôi trở nên đa sắc thú vị thật nhiều. Mặc dù là CLB mang tính học thuật, nhưng
ở nơi này, chúng tôi vẫn có những khoảng thời gian vui chơi rất đáng nhớ, như là cùng nhau đi du lịch biển, cùng nhau đi vườn Quốc gia, cùng nhau đi tham quan bảo tàng, cùng tới chơi những danh lam thắng cảnh,vv... là
Yesnews
09
hoạt động thường niên của các Ban hoặc toàn thể CLB. Những kỷ niệm mà có lẽ mãi mãi về sau, khi không còn là sinh viên nữa, tôi vẫn sẽ ghi nhớ thật kỹ, như là dấu ấn cho thời tuổi trẻ nhiệt huyết của mình. Do điều kiện sức khỏe không được tốt lắm, trong năm học có những thời gian tôi phải nằm viện, không thể tham gia hoạt động đầy đủ như mọi người, nhưng các anh chị em, bạn bè luôn thấu hiểu và thông cảm cho tôi, luôn chia sẻ, động viên an ủi tôi cố gắng. Điều đó làm tôi cảm thấy YES là một ngôi nhà thực sự ấm áp, không chỉ là mỗi quan hệ xã giao đơn thuần mà là sự gắn kết và thấu hiểu, là tình bạn chân thành nhất. Thời gian tôi tham gia YES không ngắn cũng chẳng dài, nhưng đủ để tôi thấy ý nghĩa. Hy vọng rằng những bạn sinh viên đọc bài viết này, cũng sẽ có một nơi để gắn bó như tôi, để đời sinh viên không trôi qua buồn tẻ. Và tại sao không? Khi bạn cũng có thể chọn YES, đến với mái nhà xanh ấy như tôi đã, đang và luôn ở đấy. YES luôn luôn rộng mở đón chào các bạn! Hà Nội, tháng 9/ 2016
Mai Trang 22
Góc nội bộ
Yesnews
09
CHÍNH TRỊ ĐẦU KHÓA CÙNG K58 Hoà chung không khí rộn ràng những ngày đầu năm học, YES tự hào là một trong số ít các CLB được tham gia thuyết trình, giới thiệu về đơn vị và hoạt động Nghiên cứu Khoa học trước toàn thể các bạn tân sinh viên trong các buổi học của “Tuần định hướng và sinh hoạt công dân đầu khóa”. Với sự chuẩn bị kĩ càng, cùng thái độ làm việc chuyên nghiệp nhưng không kém phần hấp dẫn. YES trong các buổi thuyết trình đã gây Các thành viên YES lưu lại kỉ niệm trước nhà văn hóa dựng được niềm hứng khởi, sau mỗi buổi chính trị kích thích sự tò mò của các bạn tân sinh viên về hoạt động Nghiên cứu Khoa học. Những “ánh mắt” đang chăm chú theo dõi, những “đôi tai” đang tập trung lắng nghe, những tiếng cười sảng khoải sau mỗi cuộc giao lưu của các bạn sinh viên khóa mới là những minh chứng rõ nhất cho sự thành công của chương trình. Đặc biệt hình ảnh hàng trăm cánh tay giơ lên, xin nhận đơn tuyển CTV ở phần cuối chương trình sẽ còn đọng lại mãi trong mỗi YESers chúng tôi như một hình ảnh đẹp đẽ nhất. Nó chính là nguồn động lực thiết thực để chúng tôi tiếp tục cống hiến xây dựng và phát triển CLB ngày càng tốt hơn chuẩn bị đón chào một thế hệ mới, thế hệ F14. Cuối cùng YES xin gửi lới cảm ơn tới phòng Quản lý khoa học, Hội sinh viên NEU đã tạo điều kiện cho CLB được giao lưu tiếp xúc với các bạn tân sinh viên một cách gần gũi và thuận lợi nhất. Đứng trong hội trường lớn nhà văn hóa NEU, dưới những ánh mắt đang dõi theo của hàng ngàn con người. Bất chợt trong tôi trào dâng một cảm xúc bồi hồi khó tả! Nhớ lại những ngày còn là tân sinh viên, tham gia các buổi học chính trị đầu khóa, mỗi khi được nghe các anh chị trong Câu lạc bộ Sinh viên Nghiên cứu khoa học ĐH Kinh tế Quốc dân Hà Nội thuyết trình trong tôi cũng trào dâng một cảm xúc bồi hồi y như bây giờ vậy đó. Có lẽ đây chính là động lực thôi thúc tôi dành thời gian, bỏ công sức tham gia vào YES. Đó có thể là một quyết định mang nhiều tính cảm xúc, nhưng đến bây giờ, ngay lúc này tôi có thể khẳng định “YES chứ không phải bất cứ điều gì, đã mang lại sự khác biệt giữa tôi và các bạn”. Trung Hiếu 23
Yesnews
09
24